Riyaziyyat dərsi 5

Şəhər: YevlaxYevlaxMəktəb: 3 nömrəli tam orta məktəb3 nömrəli tam orta məktəbSinif: 55Fənn: RiyaziyyatRiyaziyyatHazırladı: Xaliq ƏliyevXaliq ƏliyevTarix: 20.04.201220.04.2012

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİAZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİAZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİAZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ

Mövzu: Düzbucaqlının və kvadratın sahəsi.Standart: 3.2.2.Tərəfləri verildikdə düzbucaqlının və kvadratın sahəsini tapır.Məqsəd: Düzbucaqlının və kvadratın sahəsinin hesablaması qaydasını izah edir.Düzbucaqlının və kvadratın sahəsinin hesablan- masını çalışmaların həllinə tətbiq edir və həyati məsələlərin həllində istifadə edir. İş forması: Böyük qrupla və kiçik qrupla iş.İş üsulu: Beyin həmləsi, Bibö,Venn dioqramı, müzakirə.Resurs: dərslik, iş dəftəri, test, nootbuq,proyektor, plakat,iş vərəqləri.

DƏRSİN GEDİŞİI Motivasiya. Problemin qoyulması. Müəllim dərsə “Beyin həmləsi “strategiyası ilə başlayır. Sinfə belə müraciət edir: Düzbucaqlı və kvadrat haqqında nə bilirsiniz? Bütün fikirlər BİBÖ cədvəlində “Bilirik?” sualı altında yazılır.Cədvəlin orta qrafasını doldurmaq üçün müəllim belə bir sual verir: Düzbucaqlı və kvadrat haqqında daha nələri bilmək istərdiniz? Şagirdlər fikir mübadiləsi edirlər və orta qrafanı doldururlar: Düzbucaqlının və kvadratın sahəsini hesablamağın qaydasını bilmək istərdik. Dərsin mövzusunu elan edir: “Düzbucaqlının və kvadratın sahəsi”.

Bilirik İstəyirik bilək Öyrəndik-Hər ikisidə müstəvi fiqurdu;-Düzbucaqlının perimetri P=2(a+b);-Kvadratın perimetri P=4a;-Hər ikisinin də bucaqları 90 dərəcədir;

Düzbucaqlının və kvadratın sahəsinin hesablamağın qaydasını bilmək istərdik

-Düzbucaqlının və kvadratın oxşar və fərqli cəhətlərini;-Duzbucaqlının və kvadratın sahəsinin hesablanmasını;-Mürəkkəb fiqurların sahəsinin hesablanmasını;

Tədqiqat sualı:Düzbucaqlının və kvadratın sahəsini necə hesablamaq olar?Şərh: Yeni dərsin izahı zamanı İKT-dən istifadə edilir. Kompyuter vasitəsi ilə düzbucaqlının və kvadratın sahəsinin hesablanması qaydası izah edilir və düsturları nümayiş etdirilir.Venn dioqramı vasitəsilə düzbucaqlı və kvadratın oxşar və fərqli cəhətləri müəyyən olunur.Eyni zamanda kompyuter vasitəsi ilə misal nümunələri nümayiş etdirilir.Sinfi 2 qrupa ayrılır. Qruplar adlandırılır: Düzbucaqlı və Kvadrat.Hər qrup özünün liderini seçir.

Hər hansı fiqurun sahəsini hesablamaq üçün tərəfi müəyyən uzunluqda olankvadrat sahə vahidi qəbul edilir və onun verilmiş fiqurda neçə dəfə yerləşməsimüəyyənləşdirilir.Əgər kvadratın tərəfi 1 sm olarsa, deyəcəyik ki, sahə vahidi

5 sm

3 sm

1 sm2-dir, 1 m olarsa,1 m2-dir və s.Uzunluğu a, eni b olan düzbucaqlının sahəsini S ilə işarə etsək,tərəfləri verilmiş düzbucaqlının sahəsini hesablaya bilərik: a = 5 sm; b = 3 sm; S = a . b = 5 sm . 3 sm = 15 sm2

Yeni dərsin izahı:

S = ab

Kvadraın sahəsi onun tərəfinin kvadratına bərabərdir

Düzbucaqlının sahəsi onun uzunluğu ilə eni hasilinə bərabərdir

S = a2

-Kvadratın bütün tərəfləri bərabərdir-Kvadratın perimetri p=4a-Kvadratın sahəsi S=a2-Sahə vahidi kv.metrdir

-Müstəvi fiqurlardır-Bütün bucaqları düz bucaqdır-Sahələri S hərifi ilə işarə olunur

-Düzbucaqlının qarşı tərəfləri bərabərdir-Düzbucaqlının perimetri p=2(a+b)-Düzbucaqlının sahəsi S=ab-Sahə vahidi metrdir

Çalişma həlli:Məsələ 1. Uzunluğu 1 m 56 sm, eni 62 sm olan pəncərə şüşəsinin sahəsini hesablayaq.Həlli.Əvvəlcə şüşənin uzunluğunu santimetrlə ifadə edək: 1 m 56 sm = 156 sm. Burada a = 156 sm, b = 62 sm olduğundan, S = 156 . 62 = 9672 alarıq.Cavab: 9672 sm2.

Məsələ 2. Sahəsi 64 m2 olan kvadratın tərəfini tapın. Həlli. Şərtə görə S = 64 m2 . Bunu S = a2 düsturunda yazsaq, 49 = a2 olar. Buradan a = 7Cavab: 7 m.

II.Tədqiqatın aparılması:Müəllim hər qrupa iş vərəqləri paylayır. Qruplar iş vərəqlərində verilən düzbucaqlının və kvadratın sahələrini tapmalıdırlar.

Məsələ1Məsələ1.Düzbucaqlının tərəfləri 12 sm və 18 sm-dir.Kvadratın tərəfi isə .Düzbucaqlının tərəfləri 12 sm və 18 sm-dir.Kvadratın tərəfi isə 6 sm-dir.Bu fiqurların hansının sahəsi böyükdür və neçə 6 sm-dir.Bu fiqurların hansının sahəsi böyükdür və neçə dəfə?dəfə?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Məsələ2Məsələ2.Əkin sahəsinin tərəvəz əkilən hissəsi şəkildəki kimidir.Tərəvəz .Əkin sahəsinin tərəvəz əkilən hissəsi şəkildəki kimidir.Tərəvəz əkilən hissənin sahəsini hesablayın:əkilən hissənin sahəsini hesablayın:____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

23 m

30 m

12 m

7 m

20.04.201220.04.2012-ci il. 5-A sinifi-ci il. 5-A sinifiŞagirdlər:1________________________ Şagirdlər:1________________________ 2______________________________2______________________________ 3________________________ 4______________________________3________________________ 4______________________________ 5________________________ 6______________________________5________________________ 6______________________________

Məsələ1Məsələ1.Kvadratın tərəfləri 36 sm-dir.Düzbucaqlının tərəfləri isə 12 sm .Kvadratın tərəfləri 36 sm-dir.Düzbucaqlının tərəfləri isə 12 sm və 27 sm -dir. Kvadratın sahəsi düzbucaqlının sahəsindən və 27 sm -dir. Kvadratın sahəsi düzbucaqlının sahəsindən neçə dəfə böyükdür?neçə dəfə böyükdür?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Məsələ2Məsələ2.Məktəbin həyəti şəkildəki kimidir.Məktəbib həyətinin sahəsini .Məktəbin həyəti şəkildəki kimidir.Məktəbib həyətinin sahəsini hesablayın: hesablayın: ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 40 m

15 m

14 m14 m

12 m

Şagirdlər:1________________________ Şagirdlər:1________________________ 2______________________________2______________________________ 3________________________ 4______________________________3________________________ 4______________________________ 5________________________ 6______________________________5________________________ 6______________________________

20.04.201220.04.2012-ci il. 5-A sinifi-ci il. 5-A sinifi

III. İnformasiya mübadiləsi İş vərəqləri lövhədən asılır. Qrup liderləri işlərini təqdim edir.

IV. İnformasiya müzakirəsi Şagirdlərin təqdimatından sonra müəllim cavablarısistemləşdirir və sinfə suallar verir:Müzakirə sualları: 1.Düzbucaqlının sahəsini hesablamaq üçün nə etmək lazımdır? 2.Kvadratın sahəsini hesablamaq üçün nə etmək lazımdır? 3.Mürəkkəb fiqurların sahəsi necə hesablanır?

V. Nəticə və ümumiləşdirmə. Şagirdlərin cavabları müəllim tərəfindən ümumiləşdirilir və onların diqqəti tədqiqat sualına yönəldilir. Düzbucaqlının sahəsini hesablamaq üçün onun enini uzunluğuna vurmaq lazımdır. Kvadratın sahəsini hesablamaq üçün onun tərəfinin kvadratını tapmaq lazımdır. Yaradıcı tətbiqetmə: Mövzuya aid dərslikdən çalışma həlli.

Evə tapşırıq: Mövzuya aid dərslikdən, iş dəftərindən və test kitabından çalışmalar.

Qiymətləndirmə: Qiymətləndirmə dərsin bütün mərhələlərində aprıla bilər.

I II

Çalışma həlli

Tətbiqetmə

Araşdırma

Əməkdaşlıq

Qruplar

Meyarlar

Sual1.Sual1.Maddə nədir və onun xassələri Maddə nədir və onun xassələri hansılardır?hansılardır?____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Sual2Sual2.Aşağıdakı cisimlərin hansı maddə-.Aşağıdakı cisimlərin hansı maddə-lərdən təşkil olunduğunu müəyyən edin:lərdən təşkil olunduğunu müəyyən edin: Qaşıq______________________________; Qaşıq______________________________; Buz salxımı_________________________;Buz salxımı_________________________;


20.10.201320.10.2013-cü il. -cü il. 66-A sinfi -A sinfi MADDƏ QRUPUMADDƏ QRUPU

Sual1.Sual1.Fiziki sahə nədir və onun növləri Fiziki sahə nədir və onun növləri hansılardır?hansılardır?____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Sual2Sual2.Nə üçün ağacdan qopan alma yerə .Nə üçün ağacdan qopan alma yerə düşür?________________________________düşür?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


20.10.201320.10.2013-cü il. -cü il. 66-A sinfi -A sinfi SAHƏ QRUPUSAHƏ QRUPU

Riyaziyyat dərsi 5

Education

Transcript of Riyaziyyat dərsi 5