www.aractiponay.net

MOTORLU ARAÇLARIN VE RÖMORKLARININ BAZI SINIFLARININ KÜTLE VE

BOYUTLARI İLE İLGİLİ TİP ONAYI YÖNETMELİĞİ

(97/27/AT)

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu hükümleri uyarınca,

araçların yapım ve kullanım bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uyma zorunluluğunu yerine

getirmek üzere, motorlu araçların ve römorklarının kütle ve boyutları ile ilgili olarak araçlara AT araç tip onayı

belgesi verilmesine ilişkin hükümleri ve bunların uygulanmasına ait usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam

Madde 2 – Bu Yönetmelik, MARTOY kapsamında yer alan M1 sınıfı araçlar hariç olmak üzere, M2,

M3 ve N sınıfı motorlu araçların ve O sınıfı römorkların kütle ve boyutları bakımından araçlara AT araç tip onayı

belgesi verilmesine ilişkin hususları kapsar.

Dayanak

Madde 3 -Bu Yönetmelik, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunun değişik 29 uncu maddesine

dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakanlık : Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,

b) MARTOY : Avrupa Topluluğunun 70/156/AT Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı

Yönetmeliğinin Resmi Gazete’de yayımlanan şekliyle son seviyesini,

c) 96/53/AT: Avrupa Topluluğunun en son 2002/7/AT Yönetmeliği ile değiştirilen, motorlu araçların

ve römorklarının ulusal ve uluslararası trafikte izin verilen azami boyutlarına ve uluslararası trafikte izin verilen

azami ağırlıklarına ilişkin yönetmeliğini,

d) Araç : MARTOY kapsamında yer alan, bu Yönetmeliğin uygulanması bakımından aşağıda sınıfları

belirtilen motorlu araçları;

e) M Sınıfı Araç : En az dört tekerleği olan, yolcu taşımaya yönelik motorlu araçları;

1) M2 Sınıfı Araç: Sürücü dışında sekizden fazla oturma yeri olan, yolcu taşımaya yönelik ve azami

kütlesi 5 tonu aşmayan motorlu araçları,

2) M3 Sınıf Araç: Sürücü dışında sekizden fazla oturma yeri olan, yolcu taşımaya yönelik ve azami

kütlesi 5 tonu aşan motorlu araçları,

f) N Sınıfı Araç : En az dört tekerlekli, motorlu yük taşıma araçlarını;

1) N1 Sınıfı:Azami kütlesi 3,5 tonu aşmayan, motorlu yük taşıma araçlarını,

2) N2 Sınıfı Araç: Azami kütlesi 3,5 tonu aşan, 12 ton'u aşmayan motorlu yük taşıma araçlarını,

3) N3 Sınıfı Araç: Azami kütlesi 12 tonu aşan motorlu yük taşıma araçlarını,

g) O Sınıfı Araç (Römork): Römork ve yarı römork motorsuz taşıtlardır.

1) O1 Sınıfı:Azami kütlesi 0,75 tonu aşmayan römorklar

2) O2 Sınıfı : Azami kütlesi 0,75 tonu aşan, 3,5 ton'u aşmayan römorklar,

3) O3 Sınıfı : Azami kütlesi 3,5 tonu aşan, 10 tonu aşmayan römorklar,

4) O4 Sınıfı : Azami kütlesi 10 tonu aşan römorklar,

h) Tip Onayı Belgesi: Bir aracın bu Yönetmelik hükümlerine göre imal edildiğini gösteren belgeyi,

i) AT : Avrupa Topluluğunu,

j) Onay Kuruluşu : Teknik Hizmetler Kuruluşlarını görevlendiren, AT araç tip onayı belgelerini veren

ve gerektiğinde geri alan, diğer onay kuruluşlarıyla muhatap olan ve bunlarla temasları yürüten, imalatçının

üretim uygunluk düzenlemelerine uyup uymadığını belirleyen, yetkili kuruluş olan Bakanlığı,

k) Yetkili Merci: Araçların kütleleri ve boyutları ile ilgili olarak tescil ve kullanımları hususlarında

yetkili olan onay kuruluşunu veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarını,

l) Teknik Hizmetler Kuruluşu (Teknik Servis): Onay Kuruluşunca deneyleri ve kontrolleri yapmak

üzere görevlendirilen kurum veya kuruluşu,

m) İmalatçı: Tip onayı işlemlerinin bütün unsurlarından ve imalatın uygunluğunun sağlanmasından

Onay Kuruluşuna karşı sorumlu olan, araçların ticari isim veya markasının sahibi olan kişi veya kuruluşu,

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

n) Tanıtım Dosyası : Başvuru sahibi tarafından Teknik Hizmetler Kuruluşuna veya Onay Kuruluşuna

Tanıtım Bildirimi gereğince verilen bilgi, çizim, fotoğraf ve bunun gibi belgeleri içeren dosyayı,

o) Tanıtım Paketi : Tanıtım Dosyası ile Teknik Hizmetler Kuruluşunun veya Onay Kuruluşunun

görevlerini yerine getirmeleri sürecinde tanıtım dosyasına eklemiş oldukları deney raporları ve diğer belgeleri,

p) Tanıtım Paketi Fihristi : Tanıtım Paketi içinde bulunan belgelerin uygun bir şekilde

numaralandırılarak veya bütün sayfaların tanımlanabilmesine imkan verecek şekilde işaretlenerek bir liste

halinde yazılmasını,

r) Üye Ülkeler : Avrupa Topluluğu üyesi ülkeleri,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Uygulama Usul ve Esasları

Tip Onayı Başvurusu

Madde 5- Tip Onayı Belgesi başvurusuna ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.

a) Tip Onayı Belgesi başvuruları, tanıtım paketi içinde tanıtım fihristine uygun olarak düzenlenmiş

tanıtım dosyasıyla birlikte imalatçı tarafından Onay Kuruluşu’na yapılır. Tanıtım dosyası başvurudan itibaren

onayın verildiği veya reddedildiği tarihe kadar onay kuruluşunun incelemesine açıktır.

b) Tip Onayı Belgesi başvuruları, ancak bir onay kuruluşuna yapılabilir. Başvuru sahibi, başka bir

ülkenin onay kuruluşuna başvuruda bulunmadığını bir yazı ile Onay Kuruluşu’na bildirir.

c) Onaylanacak her tip için ayrı bir başvuru yapılır.

Tip Onayı İşlemleri

Madde 6- Onay Kuruluşu, bu Yönetmelik hükümlerini ve eklerinde belirtilen şartları yerine getiren

araçlara ağırlıkları ve boyutları bakımından Ek III’deki örneğe uygun AT araç tip onayı belgesi ve AT araç tip

onayı numarası verir.

Yönetmeliğin Uygulaması

Madde 7- MARTOY’a göre ulusal tip onayı belgesi alacak yeni bir tip araç, bu Yönetmeliğe uymak

zorundadır. Aksi takdirde ulusal tip onayı belgesi verilemez.

Araçların tescilde izin verilen azami kütleleri için Karayolları Trafik Yönetmeliğinde belirtilen

sınırlar esas alınır, ancak imalatçının talebi halinde bu kütlelerin tayininde Ek IV'te belirtilen esas ve usuller

uygulanır.

Yetkili Kuruluşlar

Madde 8- Onay Kuruluşu olarak Bakanlık bu Yönetmeliğin uygulanmasından sorumludur. Deneyleri

yapmaya veya yaptırmaya Teknik Hizmetler Kuruluşu olarak Türk Standartları Enstitüsü (TSE) ve İstanbul

Teknik Üniversitesi (İTÜ) yetkili kılınmıştır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Tedbirler, Bildirimler ve Muafiyetler

Tedbirler

Madde 9- Tedbirlere ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir. a) Onay Kuruluşu, bu Yönetmeliğin eklerinde yer alan aracın kütlesi ve boyutları ile ilgili şartları

sağlayan bir araç tipinin AT tip onayının veya ulusal tip onayının verilmesini reddedemez, bu aracın satışını,

tescilini veya hizmete alınmasını veya kullanımını reddedemez veya yasaklayamaz.

b) Bununla birlikte, Onay Kuruluşu, bu Yönetmeliğe göre tip onayı verilmiş olan araç tipi,

MARTOY’un 9 uncu maddesindeki istisnadan yarar sağlıyorsa ve bu istisna, yürürlükteki ulusal şartlarla

çelişiyorsa, ulusal araç tipinin onayını vermeyi reddedebilir veya aracın satışını, tescilini veya hizmete girişini

veya kullanımını reddedebilir veya MARTOY’un 9 uncu maddesinin (a) bendine göre uygunluk belgesinin

geçerli olmadığını kabul edebilir veya sadece bölünmez yüklerin taşınması için müsaade edebilir.

c) Onay Kuruluşu, bu Yönetmeliğe göre onaylanmış olan araçlara ulusal tip onayı verdiğinde veya bu

tür araçların tesciline, hizmete girişine veya kullanımına müsaade ettiğinde, bu araçlarla ilgili olan azami izin

verilen kütlelere göre tescil/kullanım esnasındaki azami müsaade edilen kütleleri verir. Onay Kuruluşu veya

yetkili merciler, imalatçının başvuru yapması halinde tescil/kullanım anında müsaade edilen azami kütlelerin

belirlenmesi için Ek V’de yer alan işlemin uygulanmasını reddedemez.

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

d) Onay Kuruluşu, (a) bendindeki hususlardan farklı olarak yüklenebilir veya kaldırılabilir dingiller

için AİTM ve Karayolları Trafik Yönetmeliği hükümleri aranır. Bununla birlikte, Onay Kuruluşu imalatçının

başvuru yapması durumunda, Ek V’ün madde 3’ünde yer alan teknik şartların uygulanmasını reddedemez.

e) Onay Kuruluşu, Ek ’in madde 2 ve madde 7.3 ’deki hususlardan farklı olarak ve yerine getirilmesi

gereken Ek ’in madde 7.6’sındaki şartları dikkate almaksızın, bu maddelerde yer alan boyutları aşan araçları

onaylayabilir. Farklılığın ayrıntıları bu Yönetmeliğin Ek ’ündeki tip onayı belgesi kapsamında yer alır ve bu

maddenin (b) bendinin hükümleri uygulanır.

Bildirimler Madde 10- Onay Kuruluşunca yapılan bildirimlere ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.

a) (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/5.md) Araçların kütleleri ve boyutları ile ilgili

2003/19 ve 2001/85/EC direktifleri ile değişik 97/27/EC sayılı AT direktifine göre hazırlanan bu Yönetmeliğin

uygulamaya konulduğu, AT üyesi ülkelerin onay kuruluşlarına, Gümrük Birliği Ortaklık Komitesine ve AT

Komisyonuna bildirilir.

b) Onaylanan veya reddedilen tip onayı belgelerinin bir nüshası bir ay içerisinde AT üyesi ülkelerin

onay kuruluşlarına, Gümrük Birliği Ortaklık Komitesine ve AT Komisyonuna bildirilir.

Muafiyetler

Madde 11- Muafiyetlere ait esaslar aşağıda belirtilmiştir.

a) Teknolojik olarak gelişmiş motorlu araçların ve römorklarının kütleleri ve boyutlarına ilişkin tip

onayı belgesi talep edilmesi halinde, AT Komisyonuna ve diğer ülkelerin onay kuruluşlarına bilgi verilerek,

Ulusal tip onayı belgesi verilebilir.

b) Bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce trafiğe çıkmış motorlu araçlara ve römorklarına bu

Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.

Bu Yönetmeliğin 2003/19/AT seviyesinde aşağıdaki maddeler eklenmiştir:

Ek Madde 1- (Ek: 5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/3.md) Bu Yönetmelik (2003/19/AT), aynı

Yönetmeliğe (97/27/AT) göre verilen onayları geçersiz kılmaz ve 97/27/AT Yönetmeliğine uygun olarak verilen

bu tür onayların kapsam genişletmesini engellemez.

Ek Madde 2- (Ek: 5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/4.md) Bu Yönetmeliğin (2003/19/AT)

yayımı tarihinden itibaren, 2003/19/AT seviyesi ile değişik şekilde 97/27/AT Yönetmeliğinin şartlarına uyan

araçlarda, kütleler ve boyutlardan dolayı;

a) Onay Kuruluşu, M2, M3, N veya O sınıfındaki araçların tipi konusunda AT tip onayını veya ulusal

tip onayını vermeyi reddetmez.

b) Onay Kuruluşu veya yetkili merciler, M2, M3, N veya O sınıfındaki araçların tipi konusunda Ek

IV’e uygun olarak tescil/kullanımdaki kütleleri vermeyi reddetmez.

c) Onay Kuruluşu veya yetkili merciler, bu tür araçların tescilini, satışını veya hizmete girmesini

yasaklamaz.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Geçici ve Son Hükümler

Geçici Madde 1 – Bu Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce ulusal tip onayı belgesi alınmış araçlar

için imalatçılar, bu Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren bu Yönetmeliğe göre AT araç tip onayı

belgesi almak zorundadır. Aksi takdirde araçların ulusal tip onayı belgeleri iptal edilir. Bu Yönetmeliğin

97/27/AT seviyesinden alınmış araç tip onayı belgeleri de kabul edilir.

Geçici Madde 2 - Ulusal tip onayı almış ya da alacak Ek I madde 2.14’de tanımlanan kaldırma

sistemine sahip araçlar, bu Yönetmeliğin Ek IV madde 3’de belirtilen otomatik ayar sistemine sahip değil ise,

kaldırma sistemi olmadan bu Yönetmelik için tip onayı alabilir.

Ek Geçici Madde 1- (Ek: 5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/Geçici md. 1) 1/10/2004 tarihinden

sonra MARTOY’a göre Ulusal Tip Onayı Belgesi alacak yeni bir tip araç, bu Yönetmeliğe uymak zorundadır.

Yürürlük

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

Madde 12- Bu Yönetmelik 31/8/2003 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 13- Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.

Ek

1- Bu Yönetmelik, MARTOY’un Ek II (A)’sında tanımlandığı gibi M2, M3 ve N sınıfı motorlu araçların ve O

sınıfı römorkların kütle ve boyutlarına uygulanır.

2 - TARİFLER

(Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) 70/156/AT Yönetmeliğinin Ek I ve Ek II’de belirtilen tarifler

(dip notlar dahil) bu yönetmeliğe uygulanmalıdır.

Bu Yönetmeliğin amaçları bakımından;

2.1 – “MOTORLU ARAÇ”

MARTOY’un Ek II (A)’sında tarif edildiği gibi herhangi bir güç tahrikli araçtır.

2.1.1 - N Sınıfı Motorlu Araç

2.1.1.1 – “Kamyon”, esas olarak veya özel mal taşımak için tasarlanan ve imal edilen N1, N2 veya N3 sınıfındaki

bir motorlu araçtır. Bu araç aynı zamanda bir römorku çekebilir.

2.1.1.2 - “Çekici Araç” (çekici), esas olarak veya özel olarak römork çekmek üzere tasarlanan ve imal edilen

N1, N2 veya N3 sınıfı bir motorlu araçtır.

2.1.1.2.1 – “Römork Çeken Araç” (karayolu çekicisi), yarı römorklar hariç, esas olarak veya özel olarak

römorkları çekmek için tasarlanan ve imal edilen bir çekici araçtır. Bu araç bir yük kasası ile donatılabilir.

2.1.1.2.2 - “Yarı Römork Çeken Araç” (yarı römork çekicisi), esas olarak veya özel olarak yarı römorkları

çekmek için tasarlanan ve imal edilen bir çekici araçtır.

2.1.1.3 - Diğer çekme araçları ve kamyonlar haricinde N sınıfı tam veya tamamlanmış araçlar özel amaç araçları

olarak kabul edilir.

2.1.2 - M2 veya M3 Sınıfı Motorlu Araçlar :

2.1.2.1- (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/2.md) “Otobüs ”, 2001/85/AT Yönetmeliğinin Ek I

madde 1’de tanımlanan araçtır.

2.1.2.2- (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/2.md) Otobüs “sınıfı”, 2001/85/AT Yönetmeliğinin Ek

I madde 2.1.1 ve madde 2.1.2’de tanımlanan araç sınıfıdır.

2.1.2.3- (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/2.md) “Mafsallı (Körüklü) otobüs ”, 2001/85/AT

Yönetmeliğinin Ek I madde 2.1.3’te tanımlanan araçtır.

2.1.2.4- (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/2.md) “Çift katlı otobüs ”, 2001/85/AT

Yönetmeliğinin Ek I madde 2.1.6’da tanımlanan araçtır.

2.2 - O SINIFI ARAÇLAR :

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

2.2.1 - “Çekilen araç” (römork), bir motorlu araç tarafından çekilmek üzere tasarlanan ve imal edilen kendinden

tahrikli olmayan araçtır.

2.2.2 - “Yarı römork”, yarı römorku çeken araca veya bağlantı (dolly) aksına bağlanmak üzere ve çekilen araç

üzerine veya bağlantı aksına esas olarak düşey yükle yüklemek üzere tasarımlanan çekilen bir araçtır.

2.2.3 - “Tam römork”, en az iki dingili olan, dingillerden en az biri yönlendirilen ve aşağıdaki hususları

sağlayan çekilen bir araçtır.

Düşey olarak hareket edebilen bir çekme tertibatıyla donatılan (römorkla bağlantılı olarak)

Çekici araca önemli derecede statik düşey yük (100 daN’den daha az) aktarmayan.

Bir yarı römork bir bağlantı (doly) aksı ile bağlandığında bu araç çekme demirli römork olarak kabul edilir.

2.2.4 - “Merkez dingilli römork”, çeken araca, sadece römorkun kütlesine karşılık gelen azami yükün %

10’unu geçmeyen veya 1000 daN’luk küçük düşey bir yükün (hangisi küçükse) iletildiği, dingil veya dingillerin

düzgün olarak yüklendiğinde aracın ağırlıklı merkezine yakın olarak konumlandırıldığı sabit çekme demirli bir

römorktur.

2.3 - “Dingiller grubu”, takviyeli dingilin (tayinin) kısmını oluşturan dingillerdir. İkili dingil grubu tandem

olarak ve üçlü dingil grubu üç dingilli takviyeli dingil olarak isimlendirilir. Genel olarak, sadece tek bir dingil bir

dingil grubu olarak kabul edilir.

2.4- “Araç boyutu”, imalatçı tarafından belirtilen aracın yapısına bağlı olan boyutudur.

2.4.1 -“Araç uzunluğu”, ISO 612-1978 standardının terimler bölümünün madde 6.1’ine uygun olarak ölçülen

boyuttur.

Bu standardın hükümlerine ilave olarak araç uzunluğu ölçülürken aşağıdaki tertibatlar dikkate alınmamalıdır.

Cam sileceği ve yıkama tertibatı

Ön veya arka işaretleme levhaları

Gümrük mühürleme tertibatı ve mahfazası

Branda koruma için tertibat ve mahfazası

Aydınlatma donanımı

(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Dolaylı görüş için aynalar ve diğer tertibatlar

(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) İzleme destekleri

Hava emiş boruları

Sökülebilir kasaların boy dayamaları

(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Giriş merdivenleri ve el tutamakları

(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Dövme kauçuğu ve benzer teçhizat

(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Aracın yükleme kapasitesinin artmaması kaydıyla,

300 mm’yi geçmeyen, çalışır durumdaki kaldırma platformları, giriş rampaları ve benzeri teçhizat,

Motorlu araçlar için çeki tertibatı

(Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Elektrikle hareket eden araçların enerji bağlantı çubukları

(Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Dış güneş siperleri

2.4.2 - “Araç genişliği”, ISO 612-1978 standardının terimler bölümünün madde 6.2’sine uygun olarak ölçülen

boyuttur.

Bu standard hükümlerine ilave olarak araç genişliği ölçülürken aşağıdaki tertibatlar dikkate alınmamalıdır.

Gümrük mühürleme tertibatı ve mahfazası,

Branda koruma tertibatı ve mahfazası,

Lastik arızası ikaz düzenekleri,

Paçalıkların (anti-sprey sistemin) çıkıntı yapan esnek parçaları (91/226/AT Yönetmeliğine bakınız),

Aydınlatma donanımı,

M2 ve M3 araç sınıfları için, çalışır durumdaki araçta, aracın yan tarafından 10 mm’den fazla taşmamak

kaydıyla biniş rampaları , kaldırma platformları ve benzer donatım; rampaların ileriye veya geriye bakan

köşeleri 5 mm’den az olmayacak bir yarıçapa sahip olacak şekilde yuvarlatılmış olmalı; kenarlar 2,5

mm’den az olmayan bir yarıçapa sahip olacak şekilde yuvarlatılmalıdır,

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Aynalar ve dolaylı görüş için diğer tertibatlar,

Lastik basınç göstergeleri,

Gizlenebilir basamaklar,

Dış lastik yanağının zeminle temas ettiği noktanın hemen üstündeki esneyen kısım.

(Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) İzleme destekleri,

(Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Geri çekilme yok ise, otobüslerde ve kılavuz otobüs

sistemlerinde kullanım için tasarlanan otobüslerde geri çekilebilen yan kılavuz tertibatları.

2.4.3 - “Araç yüksekliği”, ISO 612-1978 standardının terimler bölümünün madde 6.3’üne uygun olarak ölçülen

boyuttur.

Bu standard hükümlerine ilave olarak araç yüksekliği ölçülürken aşağıdaki tertibatlar dikkate alınmamalıdır.

Antenler,

(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Yükselmiş pozisyonlarındaki pantograflar veya enerji

bağlantı çubukları

Bir dingil - kaldırma tertibatı olan araçlar için, bu tertibatın etkisi dikkate alınmalıdır.

2.4.4 – “Bir yarı römork veya yarı römork çekicisinden hariç bir aracın yükleme oranlarının uzunluğu”,

aracın boylamasına düzleminde yatay olarak ölçülen, aracın yükleme alanının arka uç dış noktasından ön uç dış

noktasına olan mesafesidir.

Bu mesafe, aşağıdaki hususlar dikkate alınmadan ölçülmelidir.

Kabinin arka uç noktasının önüne doğru yükleme alanı,

(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Madde 2.4.1’de belirtilen tertibatlar,

Yükleme alanı veya ön tarafta yerleştirilmiş çıkıntı yapan soğutma üniteleri ve diğer yardımcı tertibatlar.

2.5 – (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) “Çalışır durumdaki aracın kütlesi”, 70/156/AT

Yönetmeliği Ek I, madde 2.6’da tanımlanan kütledir.

2.6 - “Teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütle (M)”, imalatçı tarafından belirtilen aracın yapısına ve

performansına bağlı olarak aracın azami kütlesidir. (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Aracın

sınıfı 70/156/AT Yönetmeliği Ek II’ye uygun olarak belirlenir.

Sadece, teknik olarak müsaade edilen tek bir yüklü kütle tarif edilmek suretiyle, bu Yönetmeliğin Ek ’sindeki

bilgi dokümanında yer alan maddelerin mümkün olan değerlerinin bir seti ile tarif edildiği şekilde, araç tipinin

verilen teknik yapısına göre belirtilebilir. Bu tarif,

Sadece bir değeri - uygun olduğunda, bu Ekin madde 2.7, madde 2.8, madde 2.10, madde 2.11 ve madde

2.12’nin ilgili teknik şartlarına uygulanır.

2.7 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) “Teknik olarak izin verilen araç dingili üzerine

düşen azami kütle (m)’’; araç imalatçısı tarafından belirtildiği şekilde ve aracın ve dingil grubunun yapısı esas

alınarak, karayolu yüzeyine araç dingili tarafından uygulanan izin verilen azami düşey statik yüke karşılık gelen

kütledir.

N1 sınıfı araçlarda arka dingile(lere) düşen teknik olarak izin verilen azami kütle %15’i ve hangisi daha küçük

ise, aracın teknik olarak izin verilen azami yüklü kütlesi ise %10’u veya 100 kg’ı geçmemelidir. Sadece araç

çeken çekici araçlarda uygulanmak üzere, çalışma hızı 80 km/saat veya daha az olacak şekilde sınırlanmalıdır.

Araç imalatçısı, bu tür hız sınırlamasını veya diğer çalışma koşullarını kullanıcı el kitabında belirtmelidir.

2.8 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) “Bir dingil grubu üzerine düşen teknik olarak izin

verilen azami kütle ()”; araç imalatçısı tarafından belirtildiği şekilde ve hem aracın hem de dingil grubunun

yapısı esas alınarak, dingil grubu tarafından karayolu yüzeyine uygulanan izin verilen azami statik düşey yüke

karşılık gelen kütledir.

2.9 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) “Çekilebilir Kütle” çekilen araçların dingil(leri)

tarafından yol yüzeyine uygulanan toplam yükü ifade eder.

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

2.10 - “Teknik olarak müsaade edilen azami çekilebilir kütle (TM)”, imalatçı tarafından belirtilen azami

çekilebilen kütledir.

2.11 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) “Motorlu aracın bağlantı noktası üzerinde

teknik olarak izin verilen azami kütle”, aracın imalatçısı tarafından belirtildiği şekilde ve aracın ve/veya

bağlantı teçhizatlarının yapısını esas alınarak, izin verilen azami düşey statik yüke karşılık gelen kütledir. Bu

kütle, motorlu aracın bağlantı tertibatının kütlesini içermez.

2.12 - “Bir merkez dingilli römork veya yarı römorkun bağlantı noktası üzerindeki teknik olarak

müsaade edilen azami kütle”, imalatçı tarafından belirtildiği gibi, bağlantı noktasında römork tarafından çeken

araca aktarılacak azami müsaade edilen statik düşey yüke karşılık gelen kütledir.

2.13 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) “Katarın teknik olarak izin verilen azami yüklü

kütlesi (MC)”, imalatçı tarafından belirlenen, motorlu araç ve römork (lar) katar toplam kütlesidir. Yarı-

römorklu veya merkez-dingilli römorklu katarlarda, teknik olarak izin verilen azami yüklü kütle M yerine, çekici

dingili üzerindeki teknik olarak izin verilen azami kütle kullanılmalıdır.

2.14 - “Dingil kaldırma tertibatı”, aracın yükleme şartlarına göre, dingili (leri) üzerindeki yükü artırmak veya

azaltmak için bir araca sürekli kalmak üzere takılan ve aşağıdaki işlemleri yapan tertibattır.

Tekerleri yerden kaldıran veya yere indiren

Veya tekerleri yerden kaldırmadan (örnek, hava süspansiyon sistemleri, veya diğer sistemler olması

halinde)

araç tam yüklü değilken tahrikli dingil üzerindeki yükü artırarak lastikler üzerindeki aşınmayı azaltmak ve/veya

motorlu araçların veya katarların zemin üzerinde kolayca kaymadan durma ve kalkışı kolaylaştırmak için.

2.15 - “Kaldırılabilir dingil”, bu Ekin madde 2.14’ün birinci paragrafına göre dingil kaldırma tertibatı

tarafından kaldırılabilen/indirilebilen dingiller.

2.16 - “Yüklenebilir dingil”, madde 2.14’in ikinci paragrafına göre dingil kaldırma tertibatı kullanılarak dingili

kaldırmaksızın üzerindeki yükün değiştirilebildiği dingildir.

2.17 - “Havalı süspansiyon”, hava yaylanmasının neden olduğu yay etkisinin en az % 75 olduğu süspansiyon

sistemidir.

2.18 - “Havalı süspansiyona eşdeğer olarak kabul edilen süspansiyon”, bu Ekin madde 7.11’deki şartlara

uyan bir araç dingili veya dingil grubu için bir süspansiyon sistemidir.

2.19- (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) “Araç tipi” aşağıda belirtilen gerekli hususlar

bakımından farklılık göstermeyen araçlardır:

- İmalatçı

- Aşağıda belirtilen yapı ve tasarıma ait gerekli durumları:

- M2 ve M3 sınıfı araçlarda:

- Şasi/kendinden destekli gövde, tek/çift katlı, rijit/mafsallı (açık ve temel farklılıklar)

- Dingil sayısı

- N sınıfı araçlarda:

- Şasi/taban paneli (açık ve temel farklılıklar)

- Dingil sayısı

- O sınıfı araçlarda:

- Şasi/ kendinden destekli gövde (açık ve temel farklılıklar), çekme çubuklu römork/yarı-

römork merkez-dingilli römork

- Fren sistemi:frenlenmemiş/atalet/sürekli

- Dingil sayısı

Bu maddenin amaçları bakımından; dingil açıklığı, dingil tasarımı, süspansiyon, direksiyon, lastikler gibi yapı ve

tasarım durumları ve dingiller için fren düzeltme tertibatına ilişkin değişiklikler veya yarı-römork çekicisi veya

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

kamyon konfigürasyonları ile ilgili indirgeme valflerinin ilavesi veya hareket durdurucusu ve şasi ile ilgili

teçhizatın (örneğin; motor, yakıt tankı, aktarma vb.) gerekli olduğu düşünülmez.

3 - AT TİP ONAYI İÇİN BAŞVURU

3.1 - Bir araç tipinde MARTOY’un 5 inci maddesine göre aracın boyut ve kütlesi bakımından AT tip onay

başvuru imalatçı tarafından yapılmalıdır.

3.2 - Bu müracaat, bu Yönetmeliğin Ek II’sinde verilen örnek modele göre bilgi dokümanıyla birlikte

yapılmalıdır.

3.3 - Bu Yönetmeliğin Ek II’sinde tarif edilen karakteristiklere uyan ve onaylanacak tipi temsil edecek onay

testleri veya kontrollerinden sorumlu olan teknik servisin uygunluğuna göre seçilen araç ve araçlar o teknik

servise sunulmalıdır.

4 - AT TİP ONAYI

4.1 - İlgili özellikler yerine getirilirse, MARTOY’un 6 ncı maddesine göre AT tip onayı verilir.

4.2 - AT tip onayı belgesinin bir örneği bu Yönetmeliğin Ek ’ünde verilmiştir.

4.3 - Bu Yönetmeliğe göre bir araç tipinin onayının veya kapsam genişletilmesinin veya onayının reddedilmesi

ile ilgili bildirim, MARTOY’un 6 ncı maddesinde yer alan işleme uygun olarak üye ülkelere bildirilmelidir.

4.4 - MARTOY’un Ek VII’si uyarınca bir onay numarası, onaylanmış aracın her bir tipine verilir. Aynı üye ülke

aynı numarayı bir başka araç tipine vermemelidir.

5 - ONAY DEĞİŞİKLİKLERİ

5.1 - Bu Yönetmeliğe göre verilen onayların değiştirilmesi durumunda, MARTOY’un 7 nci maddesindeki

hükümler uygulanır.

6 - İMALATIN UYGUNLUĞU

6.1- İmalatın uygunluğunu sağlamak için MARTOY’un 12 nci maddesinde belirtilen şartlara uygun tedbirler

alınmalıdır.

7 - ÖZELLİKLER

7.1 - Çalışır durumdaki aracın kütlesi ve bu kütlenin dingiller arasındaki dağılımı, tekerlekleriyle birlikte düzgün

sabit bir konumda duran ve bu Ekin madde 3.3’e göre sunulan araç üzerinde ölçülür.

Ölçülen kütleler, araç tipindeki karşılık gelen teknik yapılar için imalatçı tarafından belirtilen kütlelerden %

3’den fazla olmaması durumunda veya bu kütlelerin 3,5 tonu aşmayan N1, O1, O2 veya M2 sınıfı araçlarda %

5’den fazla olmamak kaydı ile farklılık gösterirse, imalatçı tarafından belirtilen çalışır durumdaki kütleler ve bu

kütlelerin dingillere dağılımı, aşağıdaki şartların amaçları doğrultusunda kullanılır.

Aksi takdirde, ölçülen kütleler, kullanılmalı ve daha sonra teknik servis isterse, bu Ekin madde 3.3’e

uygun olarak sunulanlardan başka bir araç üzerinde ilave ölçmeler yapmalıdır.

7.2 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) BOYUTLARIN ÖLÇÜLMESİ

Tüm uzunluk, genişlik ve yüksekliğin ölçümü madde 3.3’e uygun olarak sunulan çalışır durumdaki araç (lar)

üzerinde madde 2.4’ün hükümlerine uygun olarak gerçekleştirilir.

Ölçülen boyutların imalatçı tarafından tip dahilinde ilgili teknik konfigürasyonlar için beyan edilen ölçülerden

%1’den daha farklı olması durumunda, aşağıdaki şartların amaçları bakımından ölçülen boyutlar kullanılır ve bu

durumda teknik servis gerekirse, araç üzerinde madde 3.3’e uygun olarak sunulan ölçümlerden başka ölçümler

de yapabilir. Bununla birlikte, 96/53/AT Yönetmeliğinin Ek I’inde belirtilen sınır değerler aşılamaz.”

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

7.3 - ARAÇLAR İÇİN MÜSAADE EDİLEN AZAMİ BOYUTLAR

7.3.1 - Azami Uzunluk

7.3.1.1 - Motorlu araç : 96/53/AT Yönetmeliğinin Ek I madde 1.1’ine göre.

7.3.1.2 - Römork (yarı römork hariç) 96/53/AT Yönetmeliğinin Ek I madde 1.1’ine göre.

7.3.1.3 - Körüklü otobüs veya banliyö otobüsü 96/53/AT Yönetmeliğinin Ek I madde 1.1’ine göre.

7.3.1.4 - Yarı Römork Bu Ekin madde 7.3.1.4.1’de belirtilen mesafe bu Ekin madde 2.4.1 içinde bahsedilen tertibatlar dikkate

alınmaksızın ölçülmeli ve bu Ekin madde 7.3.1.4.2’de belirtilen mesafe herhangi bir muafiyet olmaksızın

ölçülmelidir.

7.3.1.4.1 - Beşinci teker king pim ekseni ile yarı römorkun arkası arasındaki mesafe 96/53/AT Yönetmeliğinin

Ek ’inin madde 1.6’sında yer alan sınırları geçmemeli ve aracın boylamasına düzleminde yatay olarak

ölçülmelidir.

7.3.1.4.2 - Beşinci teker king pim ekseni ile yarı römorkun ön tarafında herhangi bir en uç noktası arasındaki

mesafe 96/53/AT Yönetmeliğinin Ek ’inin madde 4.4’ünde belirtilen 2,04 m’yi aşmamalı ve yatay olarak

ölçülmelidir.

7.3.2 - Azami Genişlik

7.3.2.1 - Herhangi bir araç : 96/53/AT Yönetmeliğin Ek ’inin madde 1.2’sine göre.

7.3.2.2 - Malların kontrollü sıcaklıkta taşınması için özel olarak tasarımlanan N ve O sınıfı araçların sabit veya

hareketli üst yapıları yalıtımlar dahil yan duvarları aşan kalınlık, 45 mm : 96/53/AT Yönetmeliğin Ek ’inin

madde 1.2’sine göre.

7.3.3 - Azami Yükseklik

7.3.3.1 - Herhangi bir araç : 96/53/AT Yönetmeliğinin Ek ’inin madde 1.3’üne göre.

7.4 - KÜTLE DAĞILIM HESABI

7.4.1 - Hesap İşlemi

Aşağıda belirtilen kütle dağılımlarının hesaplanması amacıyla, imalatçı :bu Yönetmelikte Ek ’de yer alan bütün

maddelerin muhtemel değerlerinin her bir seti ile belirtildiği şekilde, aracın teknik olarak müsaade edilen azami

yüklü kütlenin, dingiller ve dingil grupları üzerindeki müsaade edilen azami kütlelerin, teknik olarak müsaade

edilen azami yüklü kütlenin karşılığını belirtmek için gerekli bilgi ile (rulo olarak veya başka uygun bir formda)

birlikte deneyleri yapmaktan sorumlu teknik servise sağlamalıdır.

7.4.1,3 – Tek (solo) dingilerde, tanımlamak suretiyle, “i” ile bir dingil ve”j” ile bir dingil grubu gösterilir.

7.4.1.3 – Bu Ekin madde 7.4’ün şartlarının yerine getirilmesi için, aşağıdaki M, mi, Fj, TM ve MC simgeleri

sırasıyla aşağıdaki parametreleri gösterir.

M : Aracın teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütlesi

mi : “i” ile gösterilen dingil üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütle, burada “i” , aracın 1’den

toplam dingil sayısına kadar değişir.

Fj : “j” ile gösterilen dingiller grubu veya tek bir dingil üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütle,

burada “j; Dingiller gruplarının veya tek dingillerin 1’den toplam sayısına kadar değişir.

TM : Teknik olarak müsaade edilen azami çekilebilir kütle,

MC : Katarın teknik olarak müsaade edilen azami çekilebilir kütlesidir.

7.4.1.4 - Tek bir dingil olması halinde, “i” bir dingili, “j” bir dingiller grubunu gösterir, mi = Fj ile tanımlanır.

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

7.4.1.5 - Normal çalışma şartlarında yüklenebilir dingillerle donatılmış araçlarda aşağıdaki hesaplamalar

dingillerin süspansiyonu ile yapılmalıdır. Kaldırılabilir dingillerle donatılmış araçlarda aşağıdaki hesaplamalar

indirilmiş dingille yapılır.

7.4.1.6 - Dingil grupları için, imalatçı grup üzerine uygulanan toplam kütlenin dingiller arasındaki yük dağılımı

ile ilgili kuralları göstermelidir. (örneğin dağılım çizelgeleri oluşturmak veya dağılım formülünü belirterek).

7.4.1.7 - Merkezi dingilli römorklar ve yarı römorklarda aşağıdaki hesaplamaların amacı doğrultusunda

römorkun bağlantı noktası üzerinde bağlantı noktası “O” ile gösterilen tek dingil ve bilinen sistemlerle

tanımlanan mo ve Fo kütleleri, teknik olarak müsaade edilen azami kütlesinin karşılığı olarak kabul edilir.

7.4.2 - Karavan Römorklar Hariç, N ve O Sınıfı Araçların Şartları

7.4.2.1 - “mi” kütlelerinin toplamı “M” kütlesinden daha az olmamalıdır.

7.4.2.2 - “j” olarak belirtilen her dingil grubu için araç dingili üzerindeki mi kütlelerinin toplamı, Fj kütlesinden

daha az olmamalıdır. Ayrıca, mi kütlelerinin her biri bu dingil gruplarının kütle dağılım kuralları ile belirtildiği

gibi “i” dingili üzerine uygulanan Fj kısmından daha az olmamalıdır.

7.4.2.3 - Fj kütlelerinin toplamı M kütlesinden daha az olmamalıdır.

7.4.2.4 - Çalışır durumdaki kütle, yolcu sayısıyla 75 kg’ın çarpılmasıyla elde edilen kütle, bağlantı noktası

üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütleler toplamı M kütlesini aşmamalıdır.

7.4.2.5 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Madde 7.4.2.5.1 ya da madde 7.4.2.5.2’de

açıklanan ilgili durumlardan herhangi birine göre araç M kütlesine kadar yüklendiği zaman “i” dingili üzerindeki

yüke karşılık gelen kütle, bu dingil üzerindeki M1 kütlesini ve tek (solo) dingil üzerindeki veya “j” dingil grubu

üzerindeki yüke karşılık gelen kütle de j kütlesini geçmemelidir.

7.4.2.5.1 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Kütlenin eşit dağılımı, her yolcu koltuğunda 75

kg kütle bulunan çalışır durumdaki aracın eşya taşımak için tasarlanmış alan üzerinde eşit olarak dağıtılmış

toplam ağırlık olan M kütlesine kadar yüklenmesini ifade eder.

7.4.2.5.1.1 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md ile yürürlükten kaldırılmıştır.)

7.4.2.5.1.2 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md ile yürürlükten kaldırılmıştır.)

7.4.2.5.2 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Kütlenin eşit dağılmaması durumunda, imalatçı

yükün ve/veya gövdenin ve/veya teçhizatın ve/veya iç donanımın ağırlık merkezinin araç çalışır durumda iken

ve her yolcu koltuğunda 75 kg yük bulunmak üzere M kütlesine yüklenmiş olarak, izin verilen muhtemel uç

konumlarını bildirmelidir.(Örnek: Öndeki arka dingilin önünden 0.5 metreden 1,5 metreye kadar ).

7.4.2.5.2.1 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md ile yürürlükten kaldırılmıştır.)

7.4.2.5.3 - Yarı Römork Çeken Araçlar (yarı römorklu çekicileri)

7.4.2.5.3.1 - Tam veya tamamlanmış araçlarda : İmalatçı beşinci tekerin eksenlerinin aşırı konumlarını

belirtmelidir. Doğrulama, beşinci tekerin eksenlerinin bütün muhtemel konumlarını kapsayacak şekilde

yapılmalıdır. Her yolcu koltuğu üzerine 75 kg’lık bir kütle yerleştirilen çalışan araç M kütlesine kadar yüklenir.

(beşinci tekerin eksenine uygulanan yükleme yükü ile birlikte)

7.4.2.5.3.2 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md ile yürürlükten kaldırılmıştır.)

7.4.2.6 - N sınıfı bir araç M kütlesiyle yüklendiğinde ve arka dingile (“n” ile gösterilen dingil) veya arka

dingiller grubunun (“q” ile gösterilen dingiller grubu) aracın mn veya Fq kütlesine kadar yüklendiğinde,

yönlendirilen dingil veya dingillerin üzerine basan kütle M kütlesinin % 20’sinden daha az olmamalıdır.

7.4.2.2 - MC, M + TM’yi aşmamalıdır.

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

7.4.3 - Otobüsler ve Banliyo Otobüslere Dair Şartlar

7.4.3.1 - Bu Ekin madde 7.4.2.1’den madde 7.4.2.3’e ve madde 7.4.2.7’nin şartları uygulanır.

7.4.3.2 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Çalışır durumdaki aracın kütlesi, oturan ve ayakta

duran yolcu sayısının Q kütlesi ile çarpımı, madde 7.4.3.3.1’de tanımlanan WP, B ve BX kütleleri ve imalatçı

tarafından bağlantı yerleştirilmiş ise bağlantı noktasındaki teknik olarak izin verilen azami kütlenin toplamı M

kütlesini geçmeyecektir.

7.4.3.3 - Tamamlanmamış araç, bu Ekin madde 7.4.2.5.1.2’de açıklanan duruma uygun olarak aracın M kütlesine

kadar yüklendiğinde veya çalışır durumdaki tam veya tamamlanmış araç, bu Ekin madde 7.4.3.3.1’de belirtildiği

gibi yüklendiğinde, her bir dingil üzerindeki yüke karşılık gelen kütle, her bir dingil üzerindeki mi kütlesini

aşmamalı ve her tek dingil veya dingil grubu üzerindeki yüke karşılık gelen kütle, bu dingil grubu üzerindeki Fj

kütlesini aşmamalıdır. Bununla birlikte, tahrik edilen dingil üzerindeki yüke karşılık gelen kütle veya tahrik

edilen dingiller üzerindeki yüklere karşılık gelen kütlelerin toplamı, M kütlesinin en az % 25’i olmalıdır.

7.4.3.3.1 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Çalışır durumdaki araç: Q kütlesindeki oturan

yolcu sayısına (P) karşılık gelen bir kütle ile; ayakta duran yolcular için ayrılmış yüzeye (S1) eşit dağılmış Q

kütlesindeki ayakta duran yolcu sayısına (SP) karşılık gelen bir kütle ile; uygun olduğunda, her tekerlekli

sandalye alanına eşit dağılmış WP kütlesi ile; bagaj bölmelerinde eşit dağılmış B’ye (kg) eşit kütle ile; bagaj

taşıyacak şekilde teçhiz edilmiş çatı yüzey alanına eşit dağılmış BX’e (kg) eşit kütle ile yüklenir. Burada;

P, oturma yerlerinin sayısıdır.

S1, ayakta duran yolcu alanıdır. Sınıf III veya Sınıf B araçlarda S1 = 0’dır.

İmalatçı tarafından beyan edilen SP S1/Ssp değerini aşmamalıdır, burada Ssp aşağıdaki tabloda belirtilen bir adet

ayakta yolcu için ayrılan konvansiyonel alandır.

WP (kg), tekerlekli sandalye alanı sayısının bir tekerlekli sandalye ile kullanıcısının kütlesini ifade eden 250 kg

ile çarpımıdır.

İmalatçı tarafından beyan edilen B’nin (kg) 100 x V’den az olmayan sayısal bir değeri olmalıdır. Bu değer,

aracın dışına takılabilecek bagaj bölmelerini ya da bagaj raflarını içermelidir.

V, bagaj bölmelerinin m3 cinsinden toplam hacmidir. Sınıf I ya da Sınıf A bir aracı onaylarken, sadece aracın

dışından ulaşılabilen bagaj bölmelerinin hacmi dikkate alınmamalıdır.

İmalatçı tarafından beyan edilen BX’in 75 kg/m2’den az olmayan sayısal bir değeri olmalıdır. Çift katlı araçlar

çatıda bagaj taşımaya yönelik olarak teçhiz edilmemeli ve dolayısıyla çift katlı araçların BX değeri sıfır

olmamalıdır.

Q ve Ssp değerleri aşağıdaki çizelgede belirtildiği şekilde olmalıdır:

Araç Sınıfı Bir yolcunun kütlesi Q (kg) Ayakta duran bir yolcu için

konvansiyonel alan Ssp (m2/yolcu)

Sınıf I ve A 68 0,125

Sınıf II 71 (*) 0,15

Sınıf III ve B 71 (*) Yok

(*) El bagajı için 3 kg dahil

7.4.3.3.2- (Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Değişken oturma kapasitesine sahip bir araç için,

yolcuların ayakta durması için ayrılan alan (S1) ve/veya tekerlekli sandalye taşıyacak şekilde teçhiz edilmiş bir

araç için Madde 7.4.3.2 ve Madde 7.4.3.3 şartları aşağıdaki koşulların her birinin uygulanabilirliğiyle

belirlenir.”

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

7.4.3.3.2.1- (Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Kullanılabilecek tüm koltuklar dolu ve bundan

sonra ayakta yolcular için kalan alan (ulaşılmış ise, imalatçı tarafından beyan edilen ayakta yolcu kapasitesi

sınırına kadar) ve eğer yer kalırsa, tekerlekli sandalye alanları dolu olarak,”

7.4.3.3.2.2- (Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Kullanılabilecek tüm ayakta durma alanları

(imalatçı tarafından beyan edilen ayakta yolcu kapasitesi sınırına kadar) dolu ve bunun arkasından oturan

yolcular için ayrılan kalan koltuklar ve eğer yer kalırsa, tekerlekli sandalye alanları dolu olarak,”

7.4.3.3.2.3- (Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md)Kullanılabilecek tüm tekerlekli sandalye alanları

dolu ve bunun arkasından ayakta yolcular için kalan alan (ulaşılmış ise, imalatçı tarafından beyan edilen ayakta

yolcu kapasitesi sınırına kadar) ve daha sonra kullanılabilecek kalan koltuklar dolu olarak.

7.4.3.4- (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Araç çalışır durumda ya da madde 7.4.3.3.1’de

belirtildiği şekilde yüklü iken, ön dingil ya da dingil grubundaki yüke karşılık gelen kütle çalışır durumdaki

aracın kütle yüzdesinden ya da aşağıdaki tabloda verilen teknik olarak izin verilen azami yüklü kütle “M”

yüzdesinden az olmamalıdır:

Sınıf I ve A Sınıf II Sınıf III ve B

Rijit Mafsallı Rijit Mafsallı Rijit Mafsallı

20 20 25 (1) 20 25 (

1) 20

(1) Bu rakam, Sınıf II ve Sınıf III üç dingilli ve iki dümenli dingili bulunan araçlar için %20’ye düşürülür.

7.4.3.5- (Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Bir araç birden fazla sınıfa göre onaylanacağı zaman,

her sınıf için madde 7.4.3.2 ve madde 7.4.3.3 geçerli olacaktır.

7.4.4 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Römork karavanlarla ilgili şartlar

Bu Ekin madde 7.4.2.1 ilâ madde 7.4.2.4 ve madde 7.4.2.7’nin şartları uygulanır. İlaveten, tamamlanmamış araç,

bu Ekin madde 7.4.2.5.1.2’de açıklanan duruma göre aracın M kütlesine kadar yüklendiğinde veya çalışır

durumdaki tam veya tamamlanmış araç, 92/21/AT Yönetmeliğinin Ek ’nın ilavesinde belirtildiği gibi aracın M

kütlesine kadar yüklendiğinde, her bir dingil üzerindeki yüke karşılık gelen kütle, bu dingil üzerindeki mi

kütlesini aşmamalı ve her bir tek dingil veya dingil grubu üzerindeki yüke karşılık gelen kütle, dingillerin bu

grubu üzerindeki Fj kütlesini aşmamalıdır. Bununla birlikte, tahrik edilen dingil üzerindeki yüke karşılık gelen

kütle veya tahrik edilen dingiller üzerindeki yüklere karşılık gelen kütlelerin toplamı, M kütlesinin en az % 25’i

olmalıdır.

7.5 - ARAZİ ARACI GİBİ BİR ARACI SINIFLANDIRMAK İÇİN DOĞRULAMA ŞARTLARI

(MARTOY’un Ek madde 4)

7.5.1 - Teknik servis, tam veya tamamlanmış araçları veya beşinci tekeri olmayan yarı römork çeken aracı,

MARTOY’un Ek ’sinde belirtilen şartlara göre arazi aracı olarak (yarı römork çekicisi) kabul edilecek ise

doğrulamalıdır.

7.5.2 - Diğer tamamlanmamış araçlar için, doğrulama, sadece imalatçının isteği doğrultusunda yapılır.

7.6 - DÖNÜŞ YETENEĞİ

7.6.1 - Herhangi bir motorlu araç ve herhangi bir yarı römork, dış daire yarıçapı 12,50 m ve iç daire yarı çapı

5.30 m olan ortak merkezli iki daire ile tanımlanan bir alan içinde, dairenin çevresi dışına aracın dış en uç

noktalarından herhangi biri çıkıntı (bu Ekin madde 2.4.2’deki araç genişliği için belirtilen çıkıntı parçaları hariç)

yapmaksızın, 360 derecelik tam bir daire yörüngesinin her iki yönden biri üzerinde dönebilmelidir.

(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Motorlu araçlar ve dingil kaldırma tertibatlı (bkz. madde

2.14) yarı römorklar için, bu şart geri çekilebilen dingil(ler) kalkık konumda iken ya da yüklenebilen dingil(ler)

yüksüz durumda iken de geçerlidir. Ek IV madde 3.5’in şartlarını karşılayan geri çekilebilen dingiller gibi

başlangıç destekleri bu şarttan muaftır..

Yukarıda belirtilen özellikler, aşağıdaki şekilde doğrulanmalıdır :

7.6.1.1 - Motorlu Araçlar

Motorlu aracın ön en uç noktası, dış dairenin çevresi boyunca yönlendirilmelidir (Şekil A’ya bakınız).

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

7.6.1.2 - Yarı Römorkları

Bir yarı römorkun dingil mesafesi, aşağıdaki formülden daha büyük değilse yarı römork madde 7.6.1’in

şartlarına uygun olduğu kabul edilir.

2L/2) (5,30 -

22,04) - 50,12(

burada L; yarı römorkun genişliğidir,

Bu maddenin amacı doğrultusunda, dingil mesafesi, yönlendirilmeyen dingil gruplarının (logie) merkez hattına

göre yarı römorkun beşinci teker (king pin) eksenine mesafesi ölçülür; yönlendirilmeyen dingil gruplarının biri

veya daha fazlasının dingil kaldırma tertibatı varsa (bu Ekin madde 2.14’e bakınız), böyle bir durumda,

indirilen/kaldırılan dingil (dingiller) için dingil mesafesi (hangisi daha uzunsa) dikkate alınmalıdır. Tereddüt

durumunda, onay mercii bu Ekin madde 7.6.1’de belirtildiği gibi bir deneyin yapılmasını isteyebilir.

7.6.2- (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) N sınıfı araçlarla ilgili ilave şartlar

Araç sabitken ve dümenlenen tekerlekleri araç hareket ettirildiğinde ileri en dış noktası 12.50 m yarıçapında bir

daire çizecek şekilde yönlendirildiğinde, yere bir çizgi çizildiğinde aracın dairenin dışına bakan yanına teğet

düşey bir düzlem oluşmalıdır.

Araç herhangi bir taraftan 12,50 m yarıçapındaki daireyi izleyerek ileri hareket ettiğinde, aracın hiç bir parçası

düşey düzlemin dışına 0,80 m’den fazla çıkamaz (bkz. Şekil B).

Dingil kaldırma tertibatlı araçlar için bu şart, dingil (ler) kalkık konumda iken de geçerlidir (madde 2.14’ün

anlamı dahilinde). Geri çekilebilen dingilleri kalkık konumdaki ya da yüklenebilen dingilleri yüksüz durumdaki

N sınıfı araçlar için, 0,80 m değerinin yerine 1,00 m değeri konur.

7.6.3- (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) M2 ya da M3 sınıfı araçlarla ilgili ilave şartlar

Araç sabitken, yere bir çizgi çizildiğinde aracın dairenin dışına bakan yanına teğet düşey bir düzlem oluşacaktır.

Mafsallı bir araç için, iki rijit kısım düzlemle aynı hizada olmalıdır. Araç düz bir çizgiden madde 7.6.1’de

açıklanan dairesel alana hareket ettiğinde, aracın hiç bir parçası düşey düzlemin dışına 0.60 m’den fazla

çıkmamalıdır (bkz. Şekil C ve Şekil D).

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

ŞEKİL A

ŞEKİL B

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

ŞEKİL C (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md)

R= 12,5 m

R= 5,3 m

U = Azami 0,6

Şekil D (Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md)

R= 12,5 m

R= 5,3 m

U = Azami 0,6

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

7.6.4- (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Madde 7.6.1’den madde 7.6.3’e kadar maddelerin

şartları, imalatçının talebi üzerine, uygun bir eşdeğer hesaplama ya da geometrik gösterim ile de doğrulanabilir.

İmalatçının talebi üzerine, dümenlenen arka dingilleri olmayan N sınıfı araçların geometrik özelliklerine uygun

olarak doğrulanması halinde: Arka uzunluk araç dingil açıklığının %60’ından fazla değilse, aracın yukarıdaki

madde 7.6.2’nin şartlarına uygun olduğu kabul edilir.

7.6.5- (Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Tamamlanmamış araçlarda imalatçı, madde 7.6.1’den

madde 7.6.3’e kadar olan maddelerin şartlarına karşı kontrol edilecek aracın azami izin verilen boyutlarını beyan

etmelidir.

7.7 - M2 ve M3 Sınıfı Motorlu Araçlar İçin İlave Özellikleri Teknik olarak müsaade edilen azami çekilebilir kütle 3500 kg’i aşmamalıdır.

7.8 - MOTORLU ARAÇLARIN BAĞLANTI NOKTASI ÜZERİNDEKİ TEKNİK OLARAK MÜSAADE

EDİLEN AZAMİ KÜTLE VE BAĞLANTILAR İÇİN MONTAJ TALİMATLARI

7.8.1 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Merkez dingilli bir römorku çekmek için

tasarımlanan ve teknik olarak izin verilen azami çekilebilir kütlesi 3,5 tonu aşan bir motorlu aracın bağlantı

noktası üzerindeki teknik olarak izin verilen azami kütlesi, hangisi daha küçük ise, teknik olarak izin verilen

azami çekilebilir kütlenin en az %10’una eşit veya 1000 kg olmalıdır.

7.8.2 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Merkez dingilli bir römorku çekmek için

tasarımlanan ve teknik olarak izin verilen azami çekilebilir kütlesi 3,5 tonu aşmayan bir motorlu aracın bağlantı

noktası üzerindeki teknik olarak izin verilen azami kütlesi, hangisi daha büyük ise, teknik olarak izin verilen

azami çekilebilir kütlenin en az %4’üne eşit veya 25 kg olmalıdır.

7.8.3 - Teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütlesi 3,5 tonu geçmeyen bir motorlu araçta, imalatçı;

bağlantı tertibatının motorlu araca bağlama koşullarını kullanım dokümanında belirtmelidir.

Bu durum, yukarıdaki şartları meydana getirdiğinde, motorlu aracın bağlantı noktası üzerindeki teknik olarak

müsaade edilen azami kütlesini, bağlama tertibatın müsaade edilen azami kütlesini, motorlu araçtaki bağlantı

noktalarının müsaade edilen azami noktalarını ve bağlantı tertibatının azami müsaade edilen çıkıntısını

içermelidir.

7.9 - TIRMANMA YETENEĞİ

Bir römork çeken ve katarın teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütlesiyle yüklenmiş olan motorlu

araçlar, en az % 12 meyilli bir yokuşta 5 dakika içinde 5 kere tırmanma yeteneğine sahip olmalıdır.

7.10 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) MOTOR GÜCÜ/AZAMİ KÜTLE ORANI

Motorlu araçlar, katarın teknik olarak izin verilen yüklü kütlenin en az 5 kW/t motor güç çıkışını sağlamalıdır.

Karayolu çekicisinde, motor güç çıkışı en az 2,2 kW/t olmalıdır. Motor güç çıkışı 80/1269/AT Yönetmeliğinin (*)

hükümlerine uygun olarak ölçülür.

(*) RG (OJ) L 375, 31.12.1980 s. 45”

7.11 - ARACIN TAHRİKLİ DİNGİL (DİNGİLLER)İ İÇİN BELİRLİ HAVA SÜSPANSİYONU OLAN

VEYA HAVA SÜSPANSİYONU OLMAYAN SİSTEMLER ARASINDAKİ EŞDEĞERLİLİKLE İLGİLİ

ŞARTLAR

7.11.1 - İmalatçının isteği doğrultusunda teknik servis, tahrikli dingil (dingiller) için, bir havasız süspansiyonun

havalı süspansiyona eşdeğerliliğini doğrulamalıdır.

Havasız süspansiyonun bir havalı süspansiyona eşdeğerliliğini kabul etmek için, havasız süspansiyon aşağıdaki

şartlara uygun olmalıdır :

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

7.11.1.1 - Dingil grubu veya tahrikli dingilin üst kısmındaki asılı kütlenin serbest geçici düşük frekanstaki düşey

salınımı süresince, azami yükünü taşıyan süspansiyonla birlikte ölçülen frekans ve sönme bu Ekin madde

7.11.1.2 ila madde 7.4.1.5’te belirtilen sınırlar arasında olmalıdır.

7.11.1.2 - Her bir dingil hidrolik amortisörle donatılmalıdır. Dingil grubu üzerindeki amortisörler, dingil

gruplarının salınmasını en aza indirecek şekilde konumlandırılmalıdır.

7.11.1.3 - Normal koşullardaki süspansiyon hidrolik amortisörleri takılı ve çalışır durumda iken, ortalama

sönümleme oranı Dm, kritik sönümlemenin % 20’sinden fazla olmalıdır.

7.11.1.4 - Bütün hidrolik amortisörleri çıkartılmış veya yetersiz hale getirilmiş süspansiyon sisteminin

sönümleme oranı Dr, Dm’nin % 50’sinden büyük olmamalıdır;

7.11.1.5 - Serbest geçici düşey salınımda, tahrikli dingil veya dingil grubu üzerindeki asılı kütlenin frekansı, 2

Hz’den büyük olmamalıdır ;

7.11.1.6 - Süspansiyon sisteminin frekansı ve sönümlemesi bu Ekin madde 7.11.2’de belirtilmiştir. Frekansı ve

sönümlemeyi ölçmek için kullanılan deney yöntemleri bu Ekin madde 7.11.3’de verilmiştir.

7.11.2 - Frekans ve Sönümlemenin Tarifi

Bu tarifte, bir tahrikli dingil veya dingil grubu üzerinde asılan M (kg) kütlesi dikkate alınmıştır. Dingil veya

dingil grubu karayolu yüzeyi ve asılı kütle arasında K newton/metre (N/m)’lik bir düşey yay sabitine ve toplam

C Newton. Saniye/metre (N.s/m) yay sönümleme katsayısına sahiptir. “Z”, asılı kütlenin düşey yer

değiştirmesidir. Asılı kütlenin, serbest salınım için hareket denklemi aşağıda verilmiştir :

O KZ dt

dZc

2dt

Z2

d M

Asılı kütlenin salınım frekansı F(Hz), aşağıda verilmiştir :

24M

2C

- M

K

2

1 F

C = C0 olduğunda, sönümleme kritiktir.

Burada,

Co = 2 KM

Sönümleme oranı kritik noktaya göre, C/Co’dır.

Asılı kütlenin serbest geçici salınımı süresince, kütlenin düşey hareketi, sönümlenen bir sinüzoidal yol takip

edecektir (Şekil 2). Frekans, gözlenebildiği ve mümkün olduğu kadar çok salınım çevrimi için süre ölçülerek,

tahmin edilebilir. Sönümleme, aynı yönde birbirini takip eden salınımların tepe yükseklikleri ölçülerek, tahmin

edilebilir. Salınım ilk ve ikinci çevrimlerinin tepe genlikleri A1 ve A2 ise, sönümleme oranı D, aşağıdaki

eşitlikle bulunur :

A2

A1 n

2

1

Co

C D

“n” genlik oranının doğal logaritmasıdır.

7.11.3 - Deney İşlemi

Sönümleme oranı Dm’yi, hidrolik amortisörleri sökülmüş olarak Dr sönümleme oranını ve süspansiyon frekansı

F’yi deney yoluyla bulabilmek için, yüklü araç, aşağıdaki yöntemlerden birine göre deneye tabi tutulmalıdır.

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

a) Şekil 1’de profili gösterildiği gibi, araç 80 mm basamak üzerine düşük hızda (5 km/h 1 km/h)

sürülmelidir. Tahrikli dingilin tekerlekleri basamağı terk ettikten sonra, frekans ve sönümleme değerlerinin

belirlenmesi için incelenmesi gereken geçici salınım meydana gelir; veya

b) Tahrikli dingil yükü, azami statik değerinin 1,5 katı olacak şekilde, araç şasisinden aşağı doğru

çekilmelidir. Durdurulmuş olan araç, ani olarak serbest bırakılmalı ve sonuçta meydana gelen salınım

ölçülmelidir; veya

c) Asılı kütle, tahrikli dingilin 80 mm üzerinde düşey doğrultuda yükselecek şekilde, şasiden yukarı doğru

kaldırılmalıdır. Durdurulmuş olan araç, aniden bırakılmalı ve sonuçta meydana gelen salınım ölçülmelidir,

veya

d) İmalatçı tarafından geçerliliği kanıtlanan ve teknik servisin mutabakatı ile eşdeğer diğer yöntemler

uygulanabilir.

Araç, tahrikli dingili ile doğrudan tahrikli dingil üzerindeki şasi arasına düşey yer değiştirmeli bir düşürücü

(prob) ile donatılmalıdır. Toplanan veriden, birinci ve ikinci sıkıştırma uçları arasındaki zaman aralığı,

sönümlemeyi elde etmek için ölçülebilir. Çift tahrikli dingil grupları için, düşey yer değiştirmeli problar, her bir

tahrikli dingil ve şasi arasına doğrudan takılmalıdır.

Lastikler, aracın deney kütlesine göre imalatçı tarafından tavsiye edilen uygun basınca kadar şişirilmelidir.

Süspansiyonların eşdeğerlerini doğrulamak için yapılacak deney, dingil veya dingil grubu üzerindeki teknik

olarak müsaade edilen azami kütleyle yapılır ve bütün daha düşük kütleleri kapsadığı kabul edilir.

ŞEKİL1 - Süspansiyon Deneyleri İçin Basamak

ŞEKİL 2 - Sönümlenmiş Geçici Tepki

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

Ek

BİLGİ DÖKÜMAN NO…

KÜTLELERİ VE BOYUTLARI KONUSUNDA BELİRLİ MOTORLU ARAÇ SINIFLARIN VE

RÖMORKLARIN AT TİP ONAYLARINA İLİŞKİN 70/156/AT (MARTOY) YÖNETMELİĞİNİN EK

’İNE GÖRE BİLGİ DÖKÜMANI

(97/…/AT Yönetmeliği)

Aşağıdaki bilgiler, uygulanabilirliği varsa, üç kopya halinde verilmeli ve bir içindekiler

listesini içermelidir. Herhangi bir çizim ve A4 boyutunda veya A4 formatına katlanmış olarak

uygun bir ölçekte ve yeterli ayrıntıda sunulmalıdır. Varsa, fotoğraflar yeterli ayrıntıyı

göstermelidir.

Sistemde, aksam ve ayrı teknik ünitelerde, elektronik kumandalar varsa, bunların performansı

ile ilgili bilgiler sağlanmalıdır.

0 - GENEL

0.1 - Marka (imalatçının ticari ismi) : ……………………………………………………………………

0.2 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Tip: ………………………………..………

0.2.1 - Ticari isim(ler) : ……………………………………………………………………………………

0.3 - Araç üzerinde işaretlenmişse tip tanıtım şekli (b) : …………………………………………………

0.3.1 – Bu işaretin yeri

0.4 - Araç sınıfı(c) : ………………………………………………………………………………………

0.5 - İmalatçı adı ve adresi : ………………………………………………………………………………

0.6 - Zorunlu etiketler ve yazıların yerleri ve tespit yöntemi : ……………………………………………

0.6.1 - Şaside : ………………………………………………………………………………………….

0.6.2 - Karoserde : …………………………………………………………………………………………

0.8 - Montaj fabrikasının (fabrikalarının) adresi (adresleri) : …………………………………………

1 - ARACIN GENEL YAPI KARAKTERİSTİKLERİ

1.1 - Temsil eden aracın fotoğrafları ve/veya çizimleri : …………………………………………………

1.2 - Komple aracın ölçekli çizimi : ……………………………………………………………………….

1.3 - Dingil ve tekerlek sayısı : ……………………………………………………………………………

1.3.1 - Çift tekerlekli dingillerin sayısı ve konumu : ……………………………………………………..

1.3.2 - Yönlendirilen dingillerin sayısı ve konumu : ………………………………………………………

1.3.3 - Tahrikli dingiller (sayısı, konumu ve birbirleriyle bağlantısı)

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

1.4 - Şasi (varsa) (komple çizim) : ………………………………………………………………………

1.6 - Motorun konumu ve yerleştirilmesi : ………………………………………………………………

1.7 - Sürücü kabini (burunlu, burunsuz) (z)

: ……………………………………………………………

1.9 - Motorlu aracın yarı römork veya diğer römorkları çekmek için tasarlanıp tasarlanmadığını ve römorkun

yarı, çekme demirli veya merkezi dingilli bir römork olup olmadığını belirtiniz. Araçların, malların sıcaklık

kontrollü (soğutuculu) olarak taşınması için tasarlanmış olup olmadığını belirtiniz :

.………………………………………………………….......

2 - KÜTLELER VE BOYUTLAR(e)

(kg ve mm cinsinden) (uygulanabilir olduğunda çizime başvurun)

2.1 - Dingil (dingiller) mesafesi (tam yüklü)(f)

: …………………………………………………………

2.1.1 - Yarı römorklarda

2.1.1.1 - Beşinci teker (king pin) ekseni ile yarı römorkun arka ucu arasındaki mesafe.

2.1.1.2 - Beşinci teker ekseni ile yarı römorkun ön ucundaki herhangi bir nokta arasındaki mesafe.

2.1.1.3-Bu Yönetmeliğin Ek ’inin madde 7.6.1.2’sinde tarif edilen yarı römork dingil mesafesi :

………………………

2.2 - Yarı römork çekici araçlarda

2.2.1 - Beşinci tekerin arka dingile olan mesafesi (azami ve asgari: tamamlanmamış araçlarda izin verilen

değerleri belirtiniz)(g)

: ……………………………………………………………………………

2.2.2 - Beşinci teker azami yüksekliği (standardlaştırılmış)(h)

: …………………………………………

2.3 - Dingil izi (izleri) ve genişliği (genişlikleri) : ……………………………………………………….

2.3.1 - Yönlendirilen her bir dingilin izi(i)

: ……………………………………………………………

2.3.2 - Bütün diğer dingillerin izi : ……………………………………………………………………

2.3.3 - En geniş arka dingilin genişliği : …………………………………………………………………

2.4 - Komple aracın boyutları

2.4.1 - Karoserisiz şaside

2.4.1.1 - Uzunluk(j)

: ………………………………………………………………………………………

2.4.1.1.1 - Azami müsaade edilebilir uzunluk : ……………………………………………………………

2.4.1.1.2 - Asgari müsaade edilebilir uzunluk : ……………………………………………………………

2.4.1.2 - Genişlik (k)

: ………………………………………………………………………………….

2.4.1.2.1 - Azami müsaade edilebilir genişlik : ……………………………………………………………

2.4.1.2.2 - Asgari müsaade edilebilir genişlik : ……………………………………………………………

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

2.4.1.3 - Yükseklik (çalışır durumda)(1)

(yüksekliği ayarlanabilen süspansiyonlarda, normal seyir yüksekliğini

belirtiniz) : ……………………………………………………………………………………

2.4.1.4 - Ön çıkıntı miktarı(m)

: ……………………………………………………………………………

2.4.1.5 - Arka çıkıntı miktarı(n)

: ………………………………………………………………………

2.4.1.5.2 - Bağlantı noktası üzerindeki asgari ve azami müsaade edilebilir çıkıntı miktarı(nd)

:

……………………….

2.4.1.8 - Gövde ve/veya iç donanımlar ve/veya teçhizatı ve/veya bagaj yükünün ağırlık merkezinin müsaade

edilebilir aşırı konumları : …………………………………………………………

2.4.1.9 - Dingiller arasındaki mesafe (çok dingilliyse) : …………………………………………………

2.4.2 - Karoserili şasilerde

2.4.2.1 - Uzunluk(j)

: ………………………………………………………………………………………

2.4.2.1.1 - Yükleme alanının uzunluğu : . …………………………………………………………………

2.4.2.2 - Genişlik(k)

2.4.2.2.1-Duvar kalınlıkları (Malların özellikle sıcaklık kontrollü olarak taşınması için tasarlanmış araçlarda):

……………………

2.4.2.3 - Yükseklik (yüksüz çalışır durumda) (yüksekliği ayarlanan süspansiyonlarda, normal seyir yüksekliğini

belirtiniz)...............

2.4.2.4 - Ön çıkıntı miktarı(m)

: . ………………………………………………………………………

2.4.2.5 - Arka çıkıntı miktarı(n)

: . …………………………………………………………………………

2.4.2.6 - Bagaj yükünün ağırlık merkezinin müsaade edilebilir sınır konumları (düzgün olmayan yük

durumunda)

2.4.2.7 – Dingiller arasındaki mesafe (çok dingilli ise)

2.6 - M1 sınıfı hariç, çalışır durumdaki karoserili, bağlantı tertibatlı çekici aracın kütlesi veya imalatçı karoseri

ve/veya bağlantı tertibatı eklenmemişse, sürücü kabinli şasinin kütlesi (soğutma sıvısı,yağlama yağları, yakıt,

kullanılan su hariç diğer sıvıların % 100’ü, avadanlıklar, stepne ve sürücü dahildir. Otobüs ve banliyo

otobüslerinde araçta yardımcı personel koltuğu varsa, yardımcı personelin kütlesi (75 kg) dahil edilir).(o)(g)

:

…………………………………………..

2.6.1 - Bu kütlenin dingiller arasında dağılımı ve yarı römork veya merkezi dingilli bir römorkta bağlantı

noktasındaki yük(g)

.

2.7-Tamamlanmamış araçlarda, imalatçı tarafından bildirilen tamamlanmış aracın asgari kütlesi :

………………………

2.7.1 - Bu kütlenin dingiller arasında dağılımı ve yarı römork veya merkezi dingilli römorklarda bağlantı

noktasındaki yük : ..

.…………………………………………………………………………………………………………….

2.8 - İmalatçı tarafından belirtilen teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütle : . …………………

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

2.8.1 - Bu kütlenin dingiller arasında dağılımı ve yarı römork veya merkezi dingilli römorklarda bağlantı

noktasındaki yük : ....... ………………………………………………………………………………………

2.9 - Her bir dingil üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütle(g)

: . ……………………………

2.10 - Her bir dingil grubu üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütle(g)

: ……………………

2.11 - Motorlu aracın teknik olarak müsaade edilen azami çekebileceği kütle : . …………………………

2.11.1 - Tam römork : . …………………………………………………………………………

2.11.2 - Yarı römork : . ……………………………………………………………………………………

2.11.3 - Merkezi dingilli römork : . ………………………………………………………………………

2.11.3.1 - Bağlantı çıkıntısının dingil mesafesine olan azami oranı . . ……………………………………

2.11.4 - Katarın teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütlesi : . ……………………………………

2.11.6 - Frensiz römorkun azami kütlesi : . ………………………………………………………………

2.12 - Bağlantı noktası üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütle : .

………………………………………………………………………..

2.12.1 - Motorlu aracın : . …………………………………………………………………………………

2.12.2 - Yarı römork veya merkezi dingilli römorkun : ……….. …………………………………………

2.13 - Bağlantı tertibatının azami müsaade edilen kütlesi (imalatçı tarafından takılmamışsa) : .

……………………..

2.14.1 - Motor gücü/katarın teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütlesi oranı (kW/kg cinsinden) (bu

Yönetmeliğin Ek ’inin madde 7.10’unda tarif edildiği gibi) : . ………………………………………

2.16 - Planlanan tescil/kullanımdaki azami müsaade edilen kütleler (isteğe bağlı: bu değerler verildiğinde Ek

V’deki şartlara göre doğrulanmalıdır)(1)

: . ………………………………………………

2.16.1 - Planlanan tescil/kullanımdaki, azami müsaade edilen yüklü kütle (her bir teknik yapı için birkaç değer

mümkündür).(g)

2.16.2 - Her dingildeki planlanan tescil kullanımdaki azami müsaade edilen yüklü kütle ve yarı römork ve

merkezi dingilli römorkta bağlantı noktası üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütleden daha

düşükse, imalatçı tarafından bildirilen bağlantı noktası üzerindeki tasarımlanan yük (her bir teknik yapı için bir

kaç değer mümkündür).

2.16.3 - Planlanan tescil/ kullanım anındaki, her bir dingil grubu üzerinde azami müsaade edilen kütle (her bir

teknik yapı için birkaç değer mümkündür(g)

):……………………………………………………

2.16.4 - Planlanan tescil/kullanımdaki azami müsaade edilen çekilebilir kütle (her bir teknik yapı için bir kaç

değer mümkündür)(g)

: …………………………………………………………………………………

2.16.5 - Planlanan tescil/ kullanım anındaki, katarın azami müsaade edilen kütlesi (her bir yapı için bir kaç değer

mümkündür)(g)

: …………………………………………………………………………………

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

Genel : Bu bilgi dokümanı içinde kullanılan dipnotlar ve madde numaraları MARTOY’un Ek ’inde

belirtilenlere karşılık gelir. Bu Yönetmeliğin amacıyla ilgili olmayan maddeler atılır. (g)

Araç tipinin her bir teknik yapısı için gerçek değeri kolayca anlaşılır yapacak şekilde izah ediniz. (nd)

ISO Standard 612/1978 6.18.1 nolu terim (1)

Bu Ekin madde 2.16.1’den madde 2.16.5’e kadar olan hususlar ulusal tescil mercileri tarafından kabul edilen

ilave tescil/kullanımdaki azami kütle oranını engellemez.

5 - DİNGİLLER

5.1 - Her bir dingilin tanımı : ………………………………………………………………………………

5.2 - Marka : ………………………………………………………………………………………………

5.3 - Tip : ……………………………………………………………………………………………….

5.4 - Kaldırılabilir dingil (dingiller) : ………………………………………………………………………

5.4.1 - Konum, marka ve tip : ……………………………………………………………………………

5.5 - Yüklenebilir dingil (dingiller) : ………………………………………………………………………

5.5.1 - Konum, marka ve tip : ……………………………………………………………………………

6 - SÜSPANSİYON

6.1 - Süspansiyon düzenlerinin çizimi : ……………………………………………………………………

6.2 - Her bir dingil veya dingil grubu veya tekerlek süspansiyonun tipi ve tasarımı : ……………………

6.2.1 - Seviye ayarı : evet/hayır(1)

: ……………………………………………………………………

6.2.3 - Tahrikli dingil (dingiller)de havalı süspansiyon : evet/hayır(1)

: …………………………………

6.2.3.1 - Tahrikli dingilin (dingillerin) süspansiyonunun havalı süspansiyona eşdeğerliği : evet/hayır(1)

6.2.3.2 - Yaylanan kütlenin düşey salınımının frekansı ve sönümlemesi : ………………………………

6.3-Süspansiyonun yaylanan elemanlarının karakteristikleri (tasarım, malzeme ve boyutların karakteristikleri)

:………………..........

6.4 - Dengeleyiciler : evet/hayır(1)

6.5 - Amortisör: evet/hayır(1)

6.6 - LASTİKLER VE TEKERLEKLER

6.6.1 - Lastik ve tekerlek kombinasyonu (kombinasyonları) (lastikler için ebat tanımı, asgari yük kapasitesi

endeksi, asgari hız kategorisi sembolü belirtilir, tekerlekler için jant ebadı ve göbek derinliği (off-set)ni

belirtiniz)

6.6.1.1 - Dingil 1 : …………………………………………………………………………………………

6.6.1.2 - Dingil 2 : ………………………………………………………………………………………

vb.

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

6.6.3 - Araç imalatçısı tarafından tavsiye edilen lastik hava basıncı (basınçları) : …………………kPa(g)

8 - FRENLER

8.3 - Römork çekmek için tasarımlanan araçlardaki römork frenleme sisteminin kontrol ve aktarma donanımı.

9 - KAROSERİ

9.1 - Karoseri tipi : …………………………………………………………………………………………

9.10.3 - Koltuklar : ………………………………………………………………………………………

9.10.3.1 - Sayısı : …………………………………………………………………………………………

9.10.3.2 - Konumu ve düzeni : ……………………………………………………………………………

9.17 - Zorunlu etiketler : …………………………………………………………………………………

9.17.1 - Zorunlu etiketlerin, yazıların ve şasi numarasının yerlerinin fotoğrafları ve/veya çizimleri :

………………….

9.17.2 - Etiketlerin ve yazıların resmi olan kısmının fotoğrafları ve/veya çizimleri (boyutlandırılmış olarak tam

örnek),

11 - ÇEKİCİ ARAÇLARLA, RÖMORK VE YARI RÖMORK ARASINDAKİ BAĞLANTILAR

11.1 - Takılı olan veya takılacak bağlantı tertibatının tipi ve sınıfı : ………………………………………

11.2 - Takılı olan bağlantı tertibatının D,U,S ve V karakteristikleri veya takılacak bağlantı tertibatının D,U,S ve

V asgari karakteristikleri : ………………………………………………………….daN

11.3 - Bağlantı tipinin imalatçı tarafından belirtildiği şekilde, araca montajı ile ilgili açıklamalar veya araçtaki

noktalarının fotoğraf ve çizimleri, bağlantı tipi araç tipleriyle sınırlandırılmışsa, ilave bilgiler :

…………………………

.....................................................................................................................................................................

11.4 - Özel çekme takozları veya bağlantı levhalarının montajı ile ilgili bilgi : …………………………

13. (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) SÜRÜCÜ KOLTUĞUNA İLAVETEN SEKİZ

KOLTUĞU BULUNAN, YOLCU TAŞIMADA KULLANILAN ARAÇLARLA İLGİLİ ÖZEL

HÜKÜMLER

13.1- Araç sınıfı (Sınıf I, Sınıf II, Sınıf III, Sınıf A, Sınıf B):

13.2- Yolcu alanı (m2): ..........................................................................................

13.2.1- Toplam (S0): .............................................................................................

13.2.2- Üst kat (Soa): ............................................................................................

13.2.3- Alt kat (Sob): ............................................................................................

13.2.4- Ayakta yolcular için (S1): ..........................................................................

13.3- Yolcu sayısı (oturan ve ayakta)

13.3.1- Toplam (N): .................................................................................................

13.3.2- Üst kat (Na): .......................................................................... .......................

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

13.3.3- Alt kat (Nb): ..................................................................................................

13.3.4- Oturan yolcu sayısı

13.4- M2 ve M3 sınıfı araçlar için tekerlekli sandalye yer sayısı

13.4.1- Toplam (A): ...................................................................................................

13.4.2- Üst kat (Aa): ....................................................................................................

13.4.3- Alt kat (Ab): .....................................................................................................

13.7- Bagaj bölmelerinin hacmi (m3): ...........................................................................

13.8- Çatıda bagaj taşıma alanı (m2): .............................................................................

Genel : Bu bilgi dokümanı içinde kullanılan dipnotlar ve madde numaraları MARTOY’un Ek ’inde

belirtilenlere karşılık gelir. Bu Yönetmeliğin amacıyla ilgili olmayan maddeler atılır. (g)

Araç tipinin her bir teknik yapısı için gerçek değeri kolayca anlaşılır yapacak şekilde izah ediniz. (1)

(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md ile yürürlükten kaldırılmıştır.)

ARAZİ ARAÇLARI İÇİN İLAVE BİLGİLER

2.4.1 - Karoserisiz şasi için

2.4.1.4.1 - Yaklaşma açısı (na) : …………………………………………………………………. derece

2.4.1.5.1 - Uzaklaşma açısı (nb) : ………………………………………………………………....derece

2.4.1.6 - Alt açıklık (MARTOY'un Ek ’sinin A Kısmı madde 4.5’te tamamlandığı gibi)

2.4.1.6.1 - Dingiller arasında : ……………………………………………………………………………

2.4.1.6.2 - Ön dingil (dingiller) altında (S) : ………………………………………………………………

2.4.1.6.3 - Arka dingil (dingiller) altında (S) : ……………………………………………………………

2.4.1.7 - Rampa açısı (nc) : ………………………………………………………………………derece

2.4.2 - Üst yapılı şasiler için

2.4.2.4.1 - Yaklaşma açısı (na) : ………………………………………………………………… derece

2.4.2.5.1 - Uzaklaşma açısı (nb) : …………………………………………………………………derece

2.4.2.6 - Alt açıklık (MARTOY’un Ek ’sinin A Kısmı madde 4.5’te tanımlandığı gibi)

2.4.2.6.1 - Dingiller arasında : ……………………………………………………………………………

2.4.2.6.2 - Ön dingil (dingiller) altında (s) : ………………………………………………………………

2.4.2.6.3 - Arka dingil (dingiller) altında (s) : ………………………………………………………

2.4.2.8 - Rampa açısı (nc) : ………………………………………………………………………derece

2.15 - Tırmanma yeteneği (Tek araç.......................%)

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

4.9 - Diferansiyel kilidi : evet/hayır/isteğe bağlı(1)

(1) Uygulanmayanı çiziniz.

Ek

ÖRNEK

AZAMİ FORMAT A4 (210X297) mm

AT TİP ONAYI BELGESİ

(Araç)

Onay Kuruluşunun Mühürü

Motorlu araçların ve römorklarının kütle ve boyutlarına dair 97/…/AT Yönetmeliğinin konusu olan araç tipinin ;

Tip onayı,

Tip onayının kapsamının genişletilmesi,(1)

Tip onayının reddedilmesi (1)

Tip onayının geri çekilmesi,(1)

ile ilgili bildirim.

AT tip onayı No : …………………………………………………………………………………………

Kapsam genişletmenin nedeni : ……………………………………………………………………………

BÖLÜM 1

0.1 - Marka (imalatçının işi) : ……………………………………………………………………………

0.2 - Araç(araçlar)ın tipi : …………………………………………………………………………………

0.2.1 - Ticari adı (adları) : …………………………………………………………………………………

0.3 - Araç üzerinde işaretlenmişse, tip tespit metodu : ……………………………………………………

0.3.1 - Bu işaretin yeri : ……………………………………………………………………………………

0.4 - Araç sınıfı : ……………………………………………………………………………………….

0.5 - İmalatçının isim ve adresi : …………………………………………………………………………

Aracın en sonra imalat aşamasındaki imalatçının isim ve adresi : ………………………………………

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

0.8 - Montaj fabrikası(ları)nın isim(ler)i ve adres(ler)i

BÖLÜM

1. İlave bilgi (uygulanabildiğinde) : İlaveye bakınız.

2. Deneyleri yapmaktan sorumlu teknik servis : …………………………………………………………

3. Deney raporunun tarihi : ………………………………………………………………………………

4. Deney raporunun numarası : ………………………………………………………………………

5. Açıklamalar (varsa) : İlaveye bakınız

6. Yer

7. Tarih

8. İmza

9. İstek üzerine temin edilebilecek, onay mercii tarafından arşivlenen bilgi paketi endeksi ilişiktedir.

........…..NOLU AT TİP ONAYI BELGESİNE

İLAVE

92/27/AT Yönetmeliğinin konusu olan belirli sınıflardaki motorlu araçlar ve römorklarının tip onayına

ilişkin

1 - İLAVE BİLGİ

1.0 – Bu Yönetmeliğin madde 3 ve madde 7’si uyarınca 97/…/AT Yönetmeliğinin Ek I’in madde 7.3’ündeki

müsaade edilen azami boyutları aşan boyutlar : evet/hayır(1)

1.1 - Uzunluk (toplam) : ……………………………………………. mm (tam veya tamamlanmış araç)

1.1.1 - Yükleme alanının uzunluğu

1.1.2 - Yarı römorkun beşinci teker (king pin) ekseninden en öndeki herhangi bir noktasına olan mesafesi.

1.1.3 - Yarı römorkun beşinci teker (king pinin)den, arkasına olan mesafesi

1.2 - Genişlik (toplam) : ……………………………………………… mm (tam veya tamamlanmış araç)

1.3 - Yükseklik (toplam) : ………………………….………………… mm (tam veya tamamlanmış araç)

1.4 - Azami müsaade edilen uzunluk : ………………………….…..... mm (tam veya tamamlanmış araç)

1.5 - Azami müsaade edilen genişlik : ……………………………….. .mm (tam veya tamamlanmış araç)

1.6 - Karoserin ve/veya iç donanımın ve/veya teçhizatın ve/veya bagaj yükünün ağırlık merkezinin müsaade

edilen aşırı konumları (tamamlanmamış araç veya düzgün olmayan yük)

1.7 - Çalışır durumdaki aracın kütlesi(2)

1.7.1 - Aracın teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütlesi(2)

: …………………………………kg

1.9 - Dingilin teknik olarak müsaade edilen azami kütlesi(2)

: …………………………..……………

1.9.1 - Birinci dingil ……………………………. kg

İkinci dingil(1)

…………………………... .kg

Üçüncü dingil(1)

……………………….... kg

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

Dördüncü dingil(1)

……………………...... kg

Beşinci dingil(1)

………………………... .. kg

1.11 - Dingil grubu üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütle

1.11.1 - Birinci dingil grubu : ………………………… kg

İkinci dingil grubu(2)

: …………………..…….kg

1.13 - Katarın teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütlesi

1.14 – Kaldırılabilir dingiller

1.15 - Yüklenebilir dingiller

1.17 - Motorlu aracın teknik olarak müsaade edilen azami çekebilme kütlesi (1)(2)

1.17.1 – Tam römork(2)

1.17.2 - Yarı römork(2)

1.17.3 - Merkez dingilli römork(2)

1.17.4 - Frensiz römork(2)

1.18 - Merkezi dingilli römorkun/yarı römorkun/motorlu aracın bağlantı noktası üzerindeki teknik olarak

müsaade edilen azami kütlesi(1)(2)

…………………………………………………………….....................................................................kg

1.19 - Bağlantı tertibatının müsaade edilen azami kütlesi (imalatçı tarafından takılmamışsa) : …………………

kg

1.20 - Planlanan tescil/kullanımdaki, azami müsaade edilebilir kütleler (1)(3)

1.20.1 - Planlanan tescil/kullanımdaki, tasarımlanmış azami müsaade edilebilir yüklü kütle (her bir teknik yapı

için birkaç değer mümkün)

1.20.2 - Planlanan tescil/ kullanım anındaki, her bir dingil üzerinde azami müsaade edilebilir yüklü kütle ve yarı

römork veya merkezi dingilli römorklarda, bağlantı noktası üzerindeki teknik olarak müsaade edilen yükten daha

düşük ise, imalatçı tarafından belirtilen bağlantı noktası üzerindeki planlanan yük, (her bir teknik yapı için birkaç

değer mümkündür)(1)

1.20.3 - Planlanan tescil/ kullanım anındaki, her bir dingil grubu üzerinde azami müsaade edilebilir kütle (her bir

teknik yapı için birkaç değer mümkündür)(1)

1.20.4 - Planlanan tescil/kullanım anında, müsaade edilebilen azami çekilebilir kütle (her bir teknik yapı için

birkaç değer mümkündür)(1)

1.20.5 - Planlanan tescil/ kullanım anındaki katarın azami müsaade edilebilir kütlesi (her bir teknik yapı için

birkaç değer mümkündür)(1)

1.21 - Tahrikli dingil için havalı süspansiyon : Evet/hayır(1)

1.22 - Havalı süspansiyona eşdeğer kabul edilen tahrikli dingilin süspansiyonu: evet/hayır(1)

1.23 - Arazi aracı : Evet/hayır(1)

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

1.24 - Yolcu sayısı

1.24.1 - Koltuk sayısı(2)

1.24.2 - M2, M3 sınıfı araçlarda ayakta durma yeri sayısı

1.24.3 - (Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) M2 ve M3 sınıfı araçlar için tekerlekli sandalye yer

sayısı:

1.25 - Araç üzerindeki bağlantı tertibatının montaj noktalarının fotoğraf veya çizimleri.

(1)

Uygulanmayanı çiziniz. (2)

Araç tipinin her bir teknik yapısı için gerçek değeri açık bir şekilde izah ediniz. (3)

Bu bilgi sadece bilgi dokümanı içinde verildiğinde doldurulmaktadır.

Ek V

Bu Ek, ülkede tescil/kullanımdaki müsaade edilen azami kütlelerin tespiti için bu Yönetmeliğin 9 uncu

maddesinin (d) bendinde belirtilen müşterek işlemi ve bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin (e) bendinde

belirtilen yüklenebilir ve kaldırılabilir dingilleri için müşterek teknik şartları kapsar.

1 - TARİFLER

Aşağıdaki kavramlar, uyumlaştırılmış azami müsaade edilen kütleleri, ortak hale getirmek üzere değiştirilinceye

kadar, bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin (d) bendi çerçevesinde uygulanabilir. Bu Ekin amacı bakımından;

1.0 - “Bölünmez Yük”, karayolunda taşıma yapmak amacıyla, gereksiz masraf veya tehlike riski taşımaksızın

iki veya daha fazla yüke bölünemeyen ve aracın kütle boyutu nedeniyle, bir üye ülkede yürürlükteki müsaade

edilen azami kütle ve boyutlar ile uyumlu olan kütle ve boyuta sahip bir araçla taşınmayan bir yüktür.

1.1 - “Tescil/kullanımdaki Müsaade Edilen Azami Yüklü Kütle”

Araç imalatçısının isteği doğrultusunda, aracın tescil edilebileceği ve hizmete sokulabileceği yüklü aracın azami

kütlesidir.

1.1.1 - Bu Yönetmeliğin Ek ’deki bilgi dokümanında yer alan maddelerin muhtemel değerlerinin bir seti ile

tanımlandığı gibi, araç tipinin herhangi bir teknik yapısı için, bir set planlanan tescil/kullanımdaki müsaade

edilen azamî yüklü kütleler, bu Ekin madde 2’sinin şartlarına uygun olarak, önceden onay kuruluşu tarafından

doğrulanabilecek şekilde, imalatçı tarafından onay esnasında, bu Yönetmelik kapsamında verilebilir.

1.1.2 – Üye ülkelerin yetkili mercilerinin her biri kendi ülkesi için, verilen bir aracın tescili/kullanımdaki

müsaade edilen azami yüklü kütlesini aşağıdaki prensiplere göre belirler:

Tanımlamak suretiyle, sadece bir tescil/kullanımdaki müsaade edilen azami yüklü kütle, bu Yönetmeliğin

Ek ’deki bilgi dokümanında yer alan maddelerin muhtemel değerlerinin bir seti ile tanımlandığı şekilde

araç tipinin belirtilen bir teknik yapısına göre tayin edilebilir.

Tescil/kullanımdaki müsaade edilen azami yüklü kütle, teknik olarak müsaade edilen azami kütleye ve

yürürlükte bulunan ilgili aracın müsaade edilen azami kütlesine (veya yetkili mercilerin mutabakatı ile

imalatçının isteğine bağlı olarak, daha düşük bir kütleye) eşit veya daha az olan ve bu Ekin madde 2’sinde

yer alan özelliklere uyan en büyük kütle olarak belirler.

Bu durum, üye ülkelerin aracın teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütle sınırları içinde kalmak şartıyla,

ulaştırma sektöründe uluslar arası rekabeti önemli derecede etkilemeyen bazı ulusal ulaştırma amaçlarında veya

bölünemeyen yüklerin taşınması amacıyla daha yüksek bir kütleye izin verme imkanını ortadan kaldırmaz.

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

1.1.3 - MARTOY’un Ek V’ünde belirtilen ilgili yönetmeliklerin uygulanması için, MARTOY’un Ek ’sine

göre aracın tescil/ kullanımdaki azami müsaade edilen yüklü kütlesinin gerçek değerine, merkezi dingilli

römorklar ve yarı römorklar için aracın tescil/ kullanımdaki müsaade edilen azami yüklü kütlesine

yüklendiğinde, dingiller üzerindeki yüke karşılık gelen kütlenin gerçek değerine tekabül eden sınıfa

uygulanabilir ve bu ilgili yönetmeliklerin hükümlerine uyması istenebilir.

1.1.4 - Tescil/kullanımdaki azami müsaade edilen yüklü kütlenin takılan lastiklere bağlı olmaması istenebilir.

1.2 – Bir üye ülkede “tescil/ kullanımdaki dingil üzerine gelen azami müsaade edilen kütle”, üye ülke yetkilileri

tarafından belirtilen ve imalatçının isteği doğrultusunda, ülkede kullanıma sunulacak veya tescil edilecek aracın

dingili üzerindeki azami yüklü kütledir.

1.2.1 - Bu Yönetmeliğin Ek ’sindeki bilgi dokümanında yer alan maddelerin muhtemel değerinin bir seti ile

tanımlandığı gibi, araç tipinin herhangi bir teknik yapısı için, bir seti planlanan tescil/kullanımındaki dingiller

üzerinde azami müsaade edilen kütleler, bu Ekin madde 2’sinin şartlarına uygun olarak, önceden onay kuruluşu

tarafından doğrulanabilecek şekilde imalatçı tarafından onay esnasında bu Yönetmelik kapsamında verilebilir.

1.2.2 - Üye ülkelerin yetkililerinin her biri kendi ülkesi için, aşağıdaki prensiplere uygun olarak

tescili/kullanımdaki dingil üzerinde azami müsaade edilen kütleyi belirler :

Tanımlamak suretiyle, sadece tescil/kullanımdaki azami müsaade edilen kütle, bu Yönetmeliğin Ek

’sindeki bilgi dokümanında yer alan maddelerin muhtemel değerlerinin bir seti ile tanımlandığı şekilde,

araç tipinin belirtilen bir teknik yapısı için her bir dingile göre tayin edilebilir.

Tescil/kullanımdaki müsaade edilen azami yüklü kütle, teknik olarak müsaade edilen azami kütleye ve

ülkede yürürlükte bulunan dingil üzerindeki müsaade edilen azami kütlesine (veya yetkili mercilerin

mutabakatı ile imalatçının isteğine bağlı olarak, daha düşük bir kütleye) eşit veya daha az olan ve bu Ek’in

madde 2’sinde yer alan özelliklere uyan en büyük kütle olarak belirlenir.

Bu durum, yetkili mercilerin dingil üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütle sınırları içinde kalmak

şartıyla, ulaştırma sektöründe uluslar arası rekabeti önemli derecede etkilemeyen bazı ulusal ulaştırma

amaçlarında veya bölünemeyen yüklerin taşınması amacıyla daha yüksek bir kütleye izin verme imkanını

ortadan kaldırmaz.

1.2.3 - Üye ülkeler, tescil/kullanımındaki azami müsaade edilen kütlenin, takılan lastiklere bağlı olmaması

isteyebilir.

1.3 – Bir üye ülkede Tescil/ kullanımdaki dingil grupları üzerindeki azami müsaade edilen kütle; Üye ülke

yetkilileri tarafından belirtilen ve imalatçının isteği doğrultusunda ülkede kullanıma sunulacak veya tescil

edilecek aracın kendi dingil grubu üzerindeki azami yüklü kütlesidir.

1.3.1 - Bu Yönetmeliğin Ek ’sindeki bilgi dokümanında yer alan maddelerin muhtemel değerlerinin bir seti ile

tanımlandığı gibi, araç tipinin herhangi bir teknik yapısı için bir set planlanan tescil/kullanımdaki dingil grubu

üzerinde azami müsaade edilen kütleler, bu Ekin madde 2’sindeki özelliklere uygun olarak, önceden onay mercii

tarafından doğrulanabilecek şekilde imalatçı tarafından onay esnasında bu Yönetmelik kapsamında verilebilir.

1.3.2 - Üye ülkelerin yetkili mercilerinin her biri kendi ülkesi için, tescil/kullanımdaki dingil grubu üzerinde

azami müsaade edilen kütleyi aşağıdaki prensiplere uygun olarak belirler:

Tanımlamak suretiyle, sadece bir tescil/kullanımdaki azami müsaade edilen kütle, bu Yönetmeliğin Ek

’sindeki bilgi dokümanda yer alan maddelerin muhtemel değerlerinin bir setiyle tanımlandığı şekilde, araç

tipinin belirtilen bir teknik yapısı için her bir dingil grubuna göre tayin edilebilir.

Tescil/kullanımdaki dingil grubu üzerinde müsaade edilen azami kütle, dingil grubu üzerindeki teknik

olarak müsaade edilen kütleye ve ülkede yürürlükte bulunan dingil grubu üzerindeki azami izin verilen ilgili

kütleye (veya yetkili mercilerin mutabakatı ile imalatçının isteğine bağlı olarak, daha düşük bir kütleye) eşit

veya daha az olan ve bu Ekin madde 2’sinde yer alan özelliklere uyan kütle, en büyük kütle olarak

belirlenir.

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

Bu durum, üye ülkelerin dingil grubu üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütle sınırları içinde

kalmak şartıyla, ulaştırma sektöründe uluslar arası rekabeti önemli derecede etkilemeyen bazı ulusal ulaştırma

amaçlarında veya bölünemeyen yüklerin taşınması amacıyla daha yüksek bir kütleye izin verme imkanını

ortadan kaldırmaz.

1.3.3 – (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md ile yürürlükten kaldırılmıştır.)

1.4 – Bir üye ülkede “Bir motorlu aracın tescili/ kullanımdaki müsaade edilen azami çekilebilir kütle”, üye ülke

yetkili mercileri tarafından belirtilen ve imalatçının isteği ile ülkede hizmete sunulacak veya tescil edilecek

motorlu aracın motorlu araç tarafından çekilecek azami kütlesidir.

1.4.1 - Bu Yönetmeliğin Ek ’sindeki bilgi dokümanında yer alan maddelerin muhtemel değerlerinin bir seti ile

tanımlandığı gibi, araç tipinin herhangi bir teknik yapısı için bir set planlanan tescil/kullanımdaki azami müsaade

edilen çekilebilir kütleler, bu Ekin madde 2’sindeki özelliklere uygun olarak önceden mercii tarafından

doğrulanabilecek şekilde imalatçı tarafından onay esnasında bu Yönetmelik kapsamında verilebilir

1.4.2 - Üye ülkelerin mercilerinin her biri kendi ülkesi için, tescili/kullanımdaki aracın azami müsaade edilen

çekilebilir kütleyi aşağıdaki prensiplere göre belirler:

Tanımlamak suretiyle, sadece bir tescil/kullanımdaki azami müsaade edilen çekilebilir kütle, bu

Yönetmeliğin Ek ’sindeki bilgi dokümanında yer alan maddelerin muhtemel değerlerinin bir setiyle

tanımlandığı gibi, araç tipinin belirtilen teknik yapısına göre tayin edilebilir.

Tescil/kullanımdaki müsaade edilen azami çekilebilir kütle, teknik olarak müsaade edilen azami çekilebilir

kütleye ve ülkede yürürlükte bulunan azami izin verilen ilgili kütleye (veya yetkili mercilerin mutabakatı ile

imalatçının isteğine bağlı olarak, daha düşük bir kütleye) eşit veya az olan ve bu Ekin madde 2’sinde yer

alan özelliklere uyan en büyük kütle olarak belirlenir.

Bu durum, üye ülkelerin aracın teknik olarak müsaade edilen azami çekilebilir kütle sınırları içinde kalmak

şartıyla, ulaştırma sektöründe uluslar arası rekabeti önemli derecede etkilemeyen bazı ulusal ulaştırma

amaçlarında veya bölünemeyen yüklerin taşınması amacıyla daha yüksek bir kütleye izin verme imkanını

ortadan kaldırmaz.

1.5 - Katarın, “tescil/ kullanımdaki azami müsaade edilen yüklü kütlesi”, imalatçının isteği ile ülkede hizmete

sunulacak veya tescil edilecek yüklü motorlu aracın ve yüklü römorkunun kütleleri toplamıdır.

1.5.1 - Bu Yönetmeliğin Ek ’sindeki bilgi dokümanında yer alan maddelerin muhtemel değerlerinin bir seti ile

tanımlandığı gibi, araç tipinin herhangi bir teknik yapısı için, planlanan bir set tescil/ kullanımdaki katarın azami

müsaade edilen yüklü kütleleri, bu Ek’in madde 2’sindeki özelliklere uygun olarak önceden onay mercii

tarafından doğrulanabilecek şekilde imalatçı tarafından onay esnasında bu Yönetmelik kapsamında verilebilir.

1.5.2 - Üye ülkelerin yetkili mercilerinin her biri kendi ülkesi için, tescili/ kullanımdaki bir araç katarının azami

müsaade edilen yüklü kütlesini aşağıdaki prensiplere göre belirler :

Tanımlamak suretiyle ve ilke olarak, sadece bir tescil/ kullanımdaki katarın azami müsaade edilen yüklü

kütlesi, bu Yönetmeliğin Ek ’sindeki bilgi dokümanında yer alan maddelerin muhtemel değerlerinin bir

setiyle tanımlandığı gibi motorlu araç tipinin verilen herhangi bir teknik yapısına göre tayin edilebilir.

Ancak, ülkede yürürlükte bulunan uygulamaya uygun olarak, katarın toplam tasarlanan dingil

başına,ayrıcalıklı bir tescil/ kullanımdaki katarın azami müsaade edilen yüklü kütlesi olabilir. Bu kütle,

ayrıca; planlanan, ulaştırma çeşidi gibi (örnek, ISO 40-birleşik taşımacılıktaki konteyner taşınması ve

benzeri) düşünülen katarın diğer karakteristiklerine de bağlı olabilir.

Tescil/katarın kullanımdaki azami müsaade edilen yüklü kütlesi, katarın teknik olarak müsaade edilen

azami yüklü kütlesine ve ülkede yürürlükte bulunan azami izin verilen ilgili kütleye (veya yetkili mercilerin

mutabakatı ile imalatçının isteğine bağlı olarak, daha düşük bir kütleye) eşit veya daha az olan ve bu Ekin

madde 2’sinde yer alan özelliklere uyan kütle, en büyük kütle olarak belirlenir.

Bu durum, yetkili mercilerin katarın teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütle sınırları içinde kalmak

şartıyla, ulaştırma sektöründe uluslar arası rekabeti önemli derecede etkilemeyen bazı ulusal ulaştırma

amaçlarında veya bölünemeyen yüklerin taşınması amacıyla daha yüksek bir kütleye izin verme imkanını

ortadan kaldırmaz.

2 - TESCİLİN/KULLANIMDAKİ AZAMİ MÜSAADE EDİLEN KÜTLELERİN BELİRLENMESİ

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

2.1 - Bu Yönetmeliğin Ek madde 7.4 hükümleri, yetkili merciler tarafından farklı tescilin/kullanımdaki azami

müsaade edilen kütlelerin belirlenmesi için uygulanır. Bu amaç doğrultusunda, bu maddedeki M, mi, Fj, TM ve

MC sembolleri sırasıyla; aracın tescilini/kullanımdaki azami müsaade edilen yüklü kütlesini, tek dingil

üzerinde”i” ile ve dingil grubu üzerinde “j” ile belirtilen kullanımdaki azami müsaade edilen kütlesini,

tescil/kullanımdaki azami müsaade edilen çekilebilir kütlesini ve tescil/ kullanımdaki katarın azami müsaade

edilen yüklü kütlesini gösterir.

2.2 - Tescilin/kullanımdaki bir motorlu aracın azami müsaade edilen çekilebilir kütlesinin belirlenmesi:

2.2.1 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Tescil/ kullanımdaki çekici bir araç olsun veya

olmasın, bir römork çekmek için tasarımlanmış motorlu aracın müsaade edilen çekilebilir kütlesi aşağıdaki

değerlerin en düşüğüdür.

(a) Aracın yapısına ve performansına ve/veya mekanik bağlantı tertibatının mukavemetine bağlı olarak teknik

olarak müsaade edilen azami çekilebilir kütlesinin,

(b) Sadece, servis frenleri olmayan römorkları çekmek için tasarlanan araçlarda, çalışır durumdaki azami

kütlesi 0,750 t. olan aracın kütlesinin yarısından,

(c) (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Azami kütlesi 3,5 t’u aşmayan ve sadece atalet fren

sistemli römorkları çekmek için tasarlanmış araçlar: aracın tescil / kullanımda izin verilen azami yüklü

kütlesi ya da arazi araçları için (bkz. Ek I Madde 7.5), azami 3,5 t olmak üzere bu kütlenin 1,5 katı.

(d) Sadece atalet servis frenleri olan römorkları çekmek üzere tasarımlanmış azami kütle 3,5 tonu aşan araçlar:

3,5 t

(e) (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Sürekli fren sistemine sahip, yarı römorklardan ayrı

römorkları çekmek için tasarlanmış araçlar: aracın tescil / kullanımda izin verilen azami yüklü kütlesinin 1,5

katı.

Bu Ekin madde 1.4’ündeki hükümlerden farklı olarak, yukarıdaki (b), (c), (d) ve (e) alt bentlerde belirtilen

römork türlerinden birden fazlasını çekmek üzere tasarlanan araçlar için, tescilde /kullanımdaki azami müsaade

edilen çekilebilir 3 farklı kütle, motorlu aracın fren bağlantılarının karakteristiklerine göre araç tipinin her bir

teknik yapısı için tanımlanabilir : Servis frenleri olmayan römorklar için bir, atalet frenleri olan römorklar için

bir, ve sürekli (doğrudan) frenleme sistemine sahip olan römork için bir. Bu kütleler, yukarda sırasıyla

bahsedilen (b), (c), (d) ve (e) uygulama alt bentlerde belirtildiği gibi tayin edilir.

İmalatçının isteği doğrultusunda, bu şekilde belirlenmiş bir kütleden daha düşük bir kütle yetkili merci tarafından

kabul edilebilir.

3 - YÜKLENEBİLİR VEYA KALDIRILABİLİR DİNGİLLERİN ARAÇLAR ÜZERİNE TAKILMASI

İÇİN TEKNİK ŞARTLAR (EK , MADDE 2.14’DEN MADDE 2.16’YA KADAR)

3.1 - Herhangi bir araca, bir veya daha fazla yüklenebilir veya kaldırılabilir dingil ile birlikte müsaade verilebilir.

3.2 - Bir araca bir veya daha fazla yüklenebilir veya kaldırılabilir dingil takılmışsa (Ek madde 2.14’den madde

2.16’ya kadar), tescil/ kullanımdaki dingiller ve dingil grupları üzerindeki müsaade edilen azami kütleleri

geçmeyen kütleler, bu Ekin madde 3.5’te bahsedilenler hariç olmak üzere bütün sürüş şartlarını sağlamalıdır.

(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Bu amaçla, grubun en yakın dingil(ler)i ya da motorlu

aracın (araçların) ön dingili tescil / kullanımda izin verilen azami kütlesine (kütlelerine) kadar yüklenirse, geri

çekilebilen ya da yüklenebilen dingil otomatik olarak zemine kadar alçalmalı ya da yüklenmelidir.

3.3 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md ile yürürlükten kaldırılmıştır.)

3.4 - Bu Yönetmelik uygulamalarına göre bir araca takılan her bir dingil kaldırma teçhizatı, çalıştıran sistemlerle

birlikte, herhangi bir uygunsuz kurcalanmaya veya kullanıma karşı korunacak şekilde tasarımlanmalı ve

takılmalıdır.

3.5 - Motorlu araçların kaygan yüzeylerde kalkışına (ilk harekete başlamasına) dair şartlar :

3.5.1 – Bu Ekin madde 3.2’deki koşullardan farklı olarak, motorlu araçların veya araç katarlarının kaygan

zeminde kalkışlarına yardım etmek ve bu yüzeyler üzerinde lastiklerin kavramasını artırmak için, dingil kaldırma

tertibatı, motorlu aracın tahrikli dingili üzerindeki kütleyi artırmak üzere aşağıdaki durumlara göre yarı römork

veya motorlu aracın yüklenebilir veya kaldırılabilir dingilini de çalıştırabilir.

www.ankatiponay.com

www.aractiponay.net

Aracın her bir dingili üzerindeki yüke karşılık gelen kütle, imalatçı tarafından bu özel amaç için belirtilen

değeri aşmamak kaydıyla, ülkede yürürlükte bulunan dingil üzerine gelen ilgili müsaade verilmiş azami

kütleyi % 30’a kadar aşabilir.

Ön dingil üzerine gelen yüke karşılık gelen kütle, sıfırın üzerinde kalmalıdır (örnek, arka uzunluk çıkıntısı

olan bir geri yüklenebilir dingil olması halinde, araç yana yatmamalıdır).

Yüklenebilir veya kaldırılabilir dingil sadece özel bir kumanda tertibatıyla çalıştırılmalıdır.

(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Motorlu araç hareket ettirildikten sonra ve 30 km/s

hızı aşmadan önce, dingil otomatik olarak tekrar alçalmalı ya da yeniden yüklenmelidir.

(1

) Uygulanmayanı çiziniz

www.ankatiponay.com