REPUBLIK A E SHQIPËRISË PRESIDENTI I REPUBLIKËS SË ... · republik a e shqipËrisË presidenti...

REPUBLIKA E SHQIPËRISË

PRESIDENTI I REPUBLIKËS SËSHQIPËRISË

PROF. DR. BAMIR TOPI

FJALIME, MESAZHE DHE INTERVISTA

(Korrik, 2007 – Korrik, 2011)

V.1

Me rastin e 100 - vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë

(1912-2012)

PROF. DR. BAMIR TOPI - FJALIME, MESAZHE DHE INTERVISTA

2


3

VËLLIMI I

FJALIME(2007-2011)

PRINTED IN THE UNITED STATES OF AMERICALULU.COM

August, 2011


4

“PROF. DR. BAMIR TOPI- FJALIME, INTERVISTA DHE MESAZHE” (V.1)

Edited by: PETER TASE© 2011 by Peter Tase

All rights reserved.No part of this book may be reproducedin any form or by any means, except for the inclusion of briefquotations in a review, without permission in writing from thepublisher.

ISBN: 978-1-257-97959-2


5

ACKNOWLEDGMENTS

This book would not have been published without the assistance andsupport of faculty and staff in the

Institute of World Politics, Washington, D.C.Many thanks

to President and Founder of IWP, Dr. John Lenczowski, Ms.Tricia Lloyd, Dean David M.L. Klocek and Mrs. Linda Strating,

for their continuous guidance and leadership;I am also grateful to IWP Library director,

Mr. James Stambaugh,for his patience and unique wisdom and experience.

The materials for this project have been gathered from the officialweb page of the President of Albania, and have served as the only

source of information for the two volumes of this publication.

Washington, D.C.,August, 2011


6


7

JETËSHKRIM I PRESIDENTIT TË REPUBLIKËS,PROF. DR. BAMIR TOPI

Prof. Dr. Bamir Topi ka lindur në Tiranë me 24 prill 1957 nënjë familje autoktone tiranase me tradita intelektuale e qytetare.Eshtë i martuar dhe ka dy vajza. Prindërit e tij kanë treguar mjaftvëmendje në edukimin e tre djemve të tyre, vëmendje e reflektuar nësuksesin e tyre profesional dhe shoqëror. Familja e Prof. Dr. Topitka dhënë një kontribut të ndjeshëm në zhvillimin e Tiranës që prejfillimeve të saj e deri në ditët e sotme. Pas përfundimit të studimevenë Universitetin Bujqësor të Tiranës, Fakulteti i MjekësisëVeterinare me rezultate të larta, Prof. Dr. Bamir Topi nis punën nëPetrelë të Tiranës ku spikat për përkushtimin dhe aftësitë e tij nëfushën e Toksikologjisë dhe Farmakologjisë. Për këtë arsyeemërohet në vitin 1984 bashkëpunëtor shkencor në Institutin eKërkimeve Shkencore Veterinare, ku qëndron deri në vitin 1995. Nëvitet 1987-1990 ai kryen studimet pasuniversitare në Itali në fushëne Biologjisë molekulare, studime që i përfundon me marrjen egradës Doktor i Shkencave. Pas kthimit nga Italia ai emërohetDrejtor i Institutit të Sigurisë Ushqimore dhe të Veterinarisë,pozicion që e mban deri në fund të vitit 1995. Gjatë aktivitetit nëkëtë Institut si drejtues dhe kërkues shkencor, Z. Topi i dha këtijinstitucioni të rëndësishëm për vendin një fizionomi perëndimore.Krahas punës si kërkues shkencor, Prof. Dr. Bamir Topi ka kryerdhe një aktivitet të ngjeshur akademik, në përgatitjen e programevemësimore të Lëndës së Toksikologjisë dhe Farmakologjisë përstudentët dhe pasuniversitarët e Fakultetit të Mjekësisë Veterinare sidhe ka qenë edhe lektor i këtyre lëndëve për një periudhë gati dhjetëvjeçare. Për arsye të këtij aktiviteti si dhe botimeve të shumtashkencore dhe pedagogjike Z. Bamir Topi fiton titullin Profesor nëvitin 1995. Krahas aktivitetit shkencor e pedagogjik, Z. Bamir Topika edhe një aktivitet të gjerë politik, i cili daton që me fillimet elëvizjes demokratike në vitin 1990. Në vitin 1996 zgjidhet për herëtë parë deputet i Kuvendit të Shqipërisë dhe emërohet Ministër iBujqësisë dhe Ushqimit deri në vitin 1997 kur Partia Demokratikekalon në opozitë.


8

Z. Topi është zgjedhur 3 herë deputet i Kuvendit tëShqipërisë, 2 herë N/Kryetar i Partisë Demokratike dhe Kryetar iGrupit të saj Parlamentar. Gjatë gjithë aktivitetit të tij politik dhepublik, Z. Topi ka spikatur duke u vlerësuar gjërësisht si njëpolitikan me profil të moderuar, mjaft aktiv në zgjidhjen e krizavepolitike mes pozitës e opozitës dhe protagonist i marrëveshjevepolitike e i nismave të ndryshme parlamentare. Z. Bamir Topi kaqenë vazhdimisht i pranishëm në mass median shqiptare e atë tëhuaj me qëndrimet e tij konstante dhe koherente me realitetet endryshme të vendit. U zgjodh President i Shqipërisë më 20 Korrik2007.


9

CURRICULUM VITAEOF THE PRESIDENT OF THE REPUBLIC OF ALBANIA

President Bamir Topi, Ph.D. was born in Tirana on April 24,1957 in a native Tirana family of intellectual and civil traditions. Heis married and has two daughters. His parents paid particularattention to the education of their three sons and this is demonstratedby the professional and social success they have achieved. Thefamily of Prof. Dr. Topi has given a great contribution to thedevelopment of Tirana ever since its foundation up to the presenttimes. After graduating from the Agricultural University of Tirana,from the Veterinary Medicine Faculty with high grades, Prof. Dr.Bamir Topi started work in Petrela where he was distinguished forthe dedication and abilities in the fields of Toxicology andPharmacology. For these reasons, in 1984 he was appointed aScientific Researcher at the Institute of Veterinary ScientificResearches until 1995. During the period 1987-1990 he attendedpost-graduate studies in Italy in the field of Molecular Biology andat the conclusion of those studies, he received the title Doctor ofSciences. After his return from Italy, Prof. Dr. Topi was appointedDirector of the Food Safety and Veterinary Institute, a position helduntil the end of 1995. During the activity in this Institute as theDirector and Scientific Researcher, Prof. Dr. Topi gave a westernworld physiognomy to this important institution of the country.Alongside his work as Scientific Researcher, Prof. Dr. Topi hascarried out a dense academic activity in preparing the educationalcurricula of the Toxicology and Pharmacology subjects for thestudents and postgraduates of the Veterinary Medicine Facultywhile at the same time he was also a Lecturer of these subjects forabout a decade. Due to this activity and to numerous scientific andpedagogical publications, Mr. Topi earned the title of Professor in1995. Alongside the scientific and pedagogical activity, Prof. Dr.Topi has carried out an intense political activity as well whichoriginates at the beginning of the democratic movement in Albaniain 1990. He was first elected as a parliamentarian of the Assemblyof Albania in 1996 and was appointed Minister of Agriculture andFood where he served until 1997 when the Democratic Partybecame the opposition.


10

President Topi has been elected thrice as parliamentarian ofthe Assembly of Albania, twice as Deputy Chairman of theDemocratic Party and Head of the DP Parliamentary Group.Throughout all his political and public activity Prof. Dr. Topi hasbeen distinguished and widely hailed as a politician of a moderatedprofile, as very active in resolving the crisis between the rulingmajority and opposition and as a protagonist of political agreementsand various parliamentary initiatives. Prof. Dr. Topi has incessantlybeen present in the Albanian and foreign mass media with hisconstant and coherent positions regarding the different domesticrealities. Prof. Dr. Topi was elected President of the Republic ofAlbania on July 20, 2007.


11

FJALA E PRESIDENTIT TË REPUBLIKËS, BAMIR TOPIGJATË CEREMONISË SË BETIMIT NË KUVENDIN ESHQIPËRISË

24 Korrik, 2007

I Nderuar z.Moisiu!E Nderuar zj. Kryetare e Kuvendit të Shqipërisë!I Nderuar z. Kryeministër, z. Ministra, z. Deputetë!Shkëlqesi Ambasadorë, miq e të ftuar!Të dashur bashkatdhetarë,

Më lejoni të shpreh falenderimin tim për praninë në këtë ngjarjeceremoniale të shënuar për betimin e Presidentit të Republikës.

Një falenderim i veçantë i adresohet Departamentit të Shtetit tëSh.B.A, i cili përshëndeti i pari zgjedhjen e Presidentit të Republikës.

Gjithashtu, kam rastin të shpreh vleresimin tim për deklaratën eKëshillit të Ministrave të BE-së, që konfirmuan pëlqimin e zgjedhjessë Presidentit brenda kornizës kushtetuese.

Dëshiroj solemnisht të falenderoj mijëra e mijëra qytetarë shqiptarëkudo ku ata jetojnë, për urimet me rastin e zgjedhjes në krye të shtetitshqiptar.

Sot, ne të gjithë kemi nevojë të ndryshojmë, duke u përballur mesfida të reja, të cilat janë jo vetëm nevojë historike për të ardhmen eShqipërisë por më shumë se kurrë një aspiratë e shprehur eshqiptarëve kudo ku ata jetojnë dhe punojnë.

Shqipëria përjeton sot momente historike, që lidhen me të ardhmen esaj demokratike, të rrugës pa kthim në vlerat e familjes euroatlantike.

Në këto çaste, ju mendoj të gjithëve të bashkuar rreth interesavekombëtare, përreth qëllimeve themelore, jetike për vendin, për tëkapërcyer pengesat reale dhe psikologjike, pjesë e trashëgimisë, por


12

edhe të momentit, për një imazh të ri të institucioneve tëkonsoliduara zyrtare dhe përfaqësuese.

Për këtë kam bindje të thellë, pasi stadi i pjekurisë së klasës politikedhe i shoqërisë, pavarësisht nga problemet është më i avancuar.

Të nderuar zonja e zotërinj!

Më lejoni të shprehem solemnisht në fjalimin e parë si President iShqipërisë se do të përmbush me korrektësi dhe vendosmëri, të gjithadetyrimet kushtetuese, që burojnë nga ligji themeltar i shtetit,Kushtetuta e Shqipërisë, ligjet e vendit, duke u bërë garant i tyre dheruajtës i lirive dhe të drejtave themelore të popullit tim.

Dëshiroj të paraqes angazhimin e palëkundur, se do të jem i vendosurdhe thellësisht i motivuar në respektimin e marrëdhënieveinstitucionale e njerëzore me të gjithë faktorët politikë, për të krijuarkushtet për emancipimin e mëtejshëm të politikës, bashkëvepriminpër kryerjen e reformave për të ardhmen e vendit, duke qenë jashtëpalëve dhe mbi to.

Jam përfshirë në politikë për qëllime të larta, për të dhënë kontributeintelektuale e qytetare, për të zhvilluar debatin politik ne funksion tërritjes së standarteve të demokracisë në mjedisin politik shqiptar.

Sot, dal nga politikat partiake dhe bindjet përkatese, jo vetëmformalisht, por edhe në mënyrë të qenësishme për misionin që kammbi supe të kryej. Pozicioni im nuk i takon më një pjese, qenia ime itakon së pari qytetarit, i cili projekton bindjet e tij demokratike nëpartitë politike, që do të thotë se nga ky çast e gjithë veprimtaria imeshndërrohet në institucionale në respekt të ligjeve dhe interesitkombëtar.

Ky angazhim adresohet në mënyrë të veçantë tek partitë e opozitës,duke i garantuar se do të gjejë hapesirat e nevojshme në reformat përforcim dhe ballancim të institucioneve të pavarura e kushtetuese sikusht themelor për rritjen e efektivitetit dhe të besueshmërisëpublike.


13

Jam i prirur të besoj dhe të inkurajoj mazhorancën politike, që të japëmesazhet e bashkëpunimit dhe të krijimit të hapësirave të nevojshmedemokratike për opozitën në realizimin e reformave në institucione,në ekonomi dhe jetën shoqërore, ku në fokus duhet të jetë reforma nësistemin e drejtësisë.

Kam bindjen se debati i kualifikuar parlamentar e publik do tëballafaqojë vazhdimisht qeverinë dhe opozitën, si rregulli themelor idemokracisë parlamentare.


14

FJALA E PRESIDENTIT TE REPUBLIKES, BAMIR TOPINE CEREMONINE E MARRJES SE MANDATIT

PRESIDENCIAL

Pallati i Brigadave24 Korrik, 2007

I nderuari Zoti Moisiu,E nderuara Zonja Kryetare e Kuvendit,I nderuari Zoti Kryeminister,Zonja e Zotërinj MinistraZonja e Zoterinj Deputetë e Kolegë,Shkëlqesi Ambasadorë dhe përfaqësues të trupit diplomatik,Zonja e Zotërinj,

Ndihem i nderuar që jam zgjedhur në detyrën më të lartë të shtetitshqiptar dhe i privilegjuar që të mund të flas e të veproj në emër tëpopullit tim! E natyrisht, që këtë privilegj do të di ta justifikoj, për tëdhënë gjithçka nga eksperienca e vetja ime në shërbim të vendit tim.

Kam qenë jo pak vite protagonist aktiv i një partie politike, portashmë nuk e kam më të drejtën të mendoj si i tillë.Tani duhet temendoj si President i Republikes e në lartësinë e përgjegjësisë qëkërkon kjo detyrë.

Duke falenderuar të gjithë ata që besuan tek unë, do doja tëgarantoja se pavarësisht nga eksperienca ime politike do të punoj metë gjitha energjitë e mia për të qenë presidenti i të gjithë shqiptarëveduke patur si bazë ndershmerinë, vlerat qytetare dhe transparencënme të cilat jam edukuar e të cilat më kanë shoqëruar gjatë gjithëjetës time.

Zonja e zotërinj,

Kushtetuta dhe ligjet e shtetit do mbeten pikat e mia të vetme tëreferimit. Duke e pasur të qartë se realiteti politik që ofron vendidomosdoshmërisht kërkon emancipim, unë do të jem garant i


15

marrëdhënies korrekte institucionale që opozita kërkon, por edhegardiani i respektimit kushtetues të ligjeve nga mazhoranca.

Shqipëria është tashmë në rrugë të mbarë drejt integrimit nëfamiljen e madhe europiane dhe më pranë integrimit në familjeneuroatlantike. E për të ecur të sigurtë në këtë rrugë të gjithë jemi tëndërgjegjshëm për reformat që duhet të ndërmarrim, natyrisht jo nëmënyrë të njëanshme, as me presione e bojkote, por me njëbashkëpunim luajal e konstruktiv. Shqiptaret presin nga politika qëtë jetojnë më mirë, të ndihen më të sigurtë e të integruar dhe ështëdetyrim i të gjithëve ne permbushja e këtyre aspiratave.

Ne nuk kemi më kohë për të humbur por duhet të ecim me ritmin ehapave të Bashkimit Europian e të NATO-s. Krizat politike, veçsena e zgjasin këtë rrugë e natyrisht ndikojnë edhe në të ardhmen eKosovës, e cila ndodhet pranë aktit përfundimtar e të shumëpritur tëpavarësise si një proces që do legjitimojë vullnetin e popullit tëKosovës për të ndërtuar një shtet të pavarur dhe demokratik, qërespekton pakicat e të denjë për të qenë pjesë e familjes europiane.

Të nderuar kolegë,

Vlerat dhe interesat që na bashkojnë janë shumë më të mëdha se atoqë na ndajnë. Le të punojmë të gjithë së bashku për të çuar përparareformat duke respektuar Kushtetutën dhe pavarësinë einstitucioneve në të mirë të atdheut tonë.

Dua t’i garantoj partnerët tanë dhe të gjitha vendet mike se jemi tëvendosur të përballemi me sfidat e reformave, për t’u dhënë njënxitje reale dhe të shpejtë proceseve të konsolidimit demokratik,shtetit të së drejtës, bashkëpunimit rajonal dhe integrimit euro-atlantik.

Zoti e bekoftë Shqipërinë dhe shqiptarët!

Ju faleminderit!


16

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË VIZITËN NËREGJIMENTIN KOMANDO.

Zall-Herr, më 7 Gusht 2007

Ministër Mediu!Gjeneral Hoxha!Të nderuar Gjeneralë!Të dashur ushtarë, nënoficerë dhe oficerë!Të nderuar pjesëmarrës!

Jo rastësisht, vizitën time të parë në strukturat e F.A si President iShqipërisë, e bëj në një nga njësitë elitë të Forcave të Armatosura,këtu në Regjimentin Komando. Erdha këtu në respekt të Kushtetutëspër të ndarë me ju, personelin ushtarak dhe civil të Forcave tëArmatosura, si përpjekjet dhe arritjet e pamohueshme, ashtu edheshqetësimet dhe përgjegjësitë tona për përmbushjen e objektivavemadhorë që kemi përpara.

Si ish Parlamentar, mund t’ju them se e kam ndjekur me vëmendjetë veçantë progresin e institucionit tuaj të mbrojtjes, dhe ju kamadmiruar për dinjitetin, përkushtimin, dhe kontributin tuaj tëvazhdueshëm aktiv brenda dhe jashtë vendit. Tani, si Komandant iPërgjithshëm, përveç se ndjej më shumë admirim dhe krenari,ndjej njëkohësisht edhe më shumë përgjegjësi dhe angazhim përpërmbushjen me sukses të të gjitha funksioneve që mëatribuohen nga Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë.

Të nderuar ushtarakë,

Në vlerësimin tim, reforma në fushën e mbrojtjes ka qenë ndërreformat më të suksesshme të sistemit të sigurisë kombëtare. Kjo përshumë arsye, por mbi të gjitha, e bazoj këtë vlerësim në faktin se nërradhët tuaja ka më shumë përkushtim e disiplinë, ka më shumëmirëkuptim dhe këmbëngulje, ka më shumë përgjegjshmëri eorganizim, po ka gjithashtu edhe më shumë thjeshtësi e modesti,cilësi që unë i kam për zemër dhe i admiroj personalisht.


17

Me këtë vlerësim në mëndje, nën autoritetin e Kushtetutës dhe tëligjit, unë do t’ju mbështes pa asnjë hezitim në zbatimin e PlanitAfatgjatë të Zhvillimit të Forcave të Armatosura.Së pari, unë do të mbështes objektivin tuaj madhor për zhvillimin enjë force të motivuar tërësisht profesioniste 2010, jo thjesht nëkëndvështrimin sasior e numerik të saj, por në rradhë të parë nëcilësi e vlera profesioniste në interes të përmbushjes së misionevedhe kërkesave të taksapaguesve shqiptarë me shërbimet mëkomplekse të sigurisë që i njeh ligji, në tokë, në ajër apo në det.Së dyti, do të mbështes përpjekjet tuaja që kjo forcë profesioniste tëjetë e motivuar dhe moderne duke i alokuar burime të mjaftueshmefinanciare prej 2% të GDP duke filluar nga viti 2008.Dhe së treti, unë do t’ju mbështes në zhvillimin e një forcë tëarmatosur të pajisur, të trajnuar dhe të ndërveprueshme që taadresojë vendin drejt integrimit të merituar në Aleancën EuroAtlantike.

Më lejoni që të inkurajoj fuqimisht progresin e bërë në konsolidimine mëtejshëm të njësive të tilla model që e kanë treguar vehten siRegjimenti Komando, Brigada e Reagimit të Shpejtë dhe njësitëe tjera të deklaruara në NATO, që sot janë të afta të kryejnëmisione të vështira jo vetëm anembanë vendit, por edhe matanëkontinentit tonë, me efektivitet të shkëlqyer, me kosto relativishttë ulët dhe disiplinë të admirueshme. I përshëndes përzemërsishtkomandantët dhe ushtarët e këtyre njësive për misionet esuksesshme që kanë përmbushur.

Me këtë rast, pa asnjë mëdyshje, përgëzimi im ju adresohet tëgjithë atyre ushtarakëve shqiptarë që janë në mision jashtëAtdheut, atyre që mbi interesat personalë përcjellin mesazhet epaqes dhe të miqësisë, në interes të Detyrës, Nderit dhe Atdheut.Ju uroj të gjithë atyre dhe familjeve të tyre, shëndet të plotë dhemision të mbarë kudo ku janë dhe përfaqësojnë denjësishtShqipërinë tonë të përbashkët.

Të nderuar pjesmarrës,

Ajo që unë dua të theksoj si shumë të rëndësishme, që na bën të


18

gëzojmë dhe njëkohësisht të reflektojmë të gjithëve, është seaktualisht vendi ynë ndodhet në periudhën më vendimtare tëprocesit të integrimit në NATO. Megjithë sukseset e arritura, jam imendimit se faza në të cilën ndodhemi kërkon më shumë reflektimdhe krijimtari, më shumë përgjegjshmëri dhe përkushtim, organizimdhe koordinim më perfekt….


19

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË MBLEDHJEN EKËSHILLIT TË LARTË TË DREJTËSISË.

Tiranë, më 30 Gusht 2007

Është një kënaqësi e veçantë që sot takohemi në funksion tëmbledhjes së Këshillit të Lartë të Drejtësisë, unë me një cilësi të re,me cilësinë e Kryetarit të KLD-së. Sigurisht, ky Këshill, si njëforum kushtetues dhe ligjor për vetë natyrën dhe pozicionin që ka,me pjesëmarrjen në të të përfaqësuesve nga të tre pushtetet, por edhemë gjerë, çka i jep këtij forumi një status të veçantë, pikërisht përfunksionimin e njërit prej elementeve më të rëndësishëm, atij tëpushtetit gjyqësor, pushtet i cili ka nevojë natyrisht të përmirësohetmë tej, të kualifikohet, ka nevojë t’i ngjajë më shumë asaj për tëcilën është ndërtuar.

Ky forum është mjaft i rëndësishëm për t’i dhënë zgjidhje nëvazhdimësi mjaft problemeve me të cilat përballet pushteti gjyqësor,në radhë të parë në zbatim me rigorozitet të Kushtetutës dhe tëligjeve për krijimin e kushteve sa më të përshtatshme për realizimine këtij funksioni kaq të rëndësishëm. Ne jemi të gjithë tëndërgjegjshëm që problemet në drejtësi dhe në mënyrë specifike nëpushtetin gjyqësor janë probleme me të cilat më shumë se kushdotjetër ju jeni përballur çdo ditë. Të gjithë sot jemi të koshient qëproblemet jo vetëm ekzistojnë, ato nuk është se nuk dihen, porproblemet duhet të shikohen me transparencë të plotë, problemetduhet të trajtohen me ndershmëri, duhet të trajtohen me shumëprofesionalizëm, për të garantuar në radhë të parë pavarësinë epushtetit gjyqësor dhe pushteteve të tjera.

Kjo sigurisht që nuk mund të merret në mënyrë të ndarë, por krahassaj të garantohet përmbushja e një detyre tjetër e pushtetit gjyqësor,e cila ka të bëjë drejtpërdrejt me figurën e gjyqtarit, ka të bëjë mefigurën e gjithësecilit, duke filluar nga figura e Kryetarit të Shtetitdhe e gjithë personave që mbulojë strukturat e pushtetit gjyqësor, sidhe të gjithë personat që plotësojnë vendet në forumet erëndësishme të këtij sistemi.


20

Natyrisht, për shkak të detyrave shtetërore dhe politike që kampasur, jam koshient që vështirësitë janë të dukshme, por nuk janë tëparealizueshme. E theksova dhe pak më parë dhe kjo është shumë erëndësishme që, për të garantuar një pushtet gjyqësor të pavarur, nëradhë të parë duhet të jesh i ndershëm. Në radhë të dytë është edhenjë kusht tjetër - duhet të jesh profesionist! Në rast se realizojmë njëkombimin të frytshëm të këtyre dy momenteve ne atëherë do tëjapim një imazh tjetër, për një mundësi tjetër të funksionimit tësistemit të drejtësisë, për të dhënë drejtësi dhe jo për të dhënëpadrejtësi, për të dhënë drejtësi në funksion të shoqërisë dhe nëfunksion të popullit.

Problemet janë të shumta, janë probleme të akumuluara ditë pas ditedhe ajo që unë po them sot si Kryetar i Shtetit nuk është gjë tjetërveçse një përsëritje, apo një ripërsëritje e asaj që thonë qytetarët çdoditë. Ky është vetëm një ekstrakt i asaj që thuhet çdo ditë, pra njëripërsëritje e asaj që thonë qytetarët, që thuhet nëpër ambjentet einstitucioneve, që thuhet në rrugë dhe në mikrofonin e hapur. Ështëshumë e rëndësishmë që të gjithë së bashku të përballojmë sfidat qëjanë në vazhdimësi. Asgjë nuk do të ndërtohet nga e para. Unë sotkëtu jam pasues i një Presidenti i cili është larguar brenda afatevekushtetuese. Jam në vijueshmëri të takimeve që ka Këshilli i Lartë eDrejtësisë, i krijuar dhe i formatuar, sipas Kushtetutës dhe ligjeve.Por, jemi këtu në një moment kur të gjithë së bashku duhet tëmotivohemi thellë ne menyre që të gjitha ato probleme që kanë tëbëjnë me çfarë unë shpreha gjithësecili duhet t’i shikojë si motivimte punës së vet të përditshme.


21

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË 65-VJETORIN EÇLIRIMIT TË ÇOROVODËS, SKRAPAR.

5 Shtator 2007

Të dashur banorë të Skraparit,Të dashur veteranë,Të rinj e të reja,

E kam pritur me gëzim të veçantë dhe respekt të thellë për historinëdhe traditën e kësaj zone, për popullin patriot të Skraparit ftesën përtë marrë pjesë në festën tuaj me rastin e 65-vjetorit të çlirimit tëSkraparit që paralajmëroi dhe çlirimin e zonave të tjera tëShqipërisë.

Vlerat patriotike të zonës suaj janë të njohura në mbarë vendin eprandaj siç e thashë, mirëprita ftesën për të përkujtuar bashkë me jukëtë përvjetor.

Çlirimi i Skraparit 2 vjet përpara çlirimit të gjithë vendit është njëshembull i qartë i trimërisë e vendosmërisë së bijve të zonës suaj përtë qenë të lirë. Shndërrimi i kësaj zone në një vatër të lëvizjespartizane, të cilës i bashkoheshin edhe luftëtarë të qarqeve të Beratit,Korçës e Elbasanit dëshmon për shpirtin luftarak dhe të pavarur tëparaardhësve tuaj.

403 bijtë tuaj, që u flijuan për çlirimin e Skraparit, që nga TefikLapani, Alush Grepska, Sadush Myftari, Ferit Bregu, etj., kanëndjekur traditën e këtyre anëve në gjurmët e Riza Cerovës për t’judhënë një të ardhme të sigurt.

Zona juaj, që përveç traditave patriotike mbart edhe ato arsimore meçeljen e një prej shkollave të para shqipe në vend apo themelimin enjë Klubi Patriotik, tashmë ka hyrë në fazën kur këto vlera të sëshkuarës duhet të përdoren si bazë për të ardhmen.

Në këtë kuadër, të gjithë biem dakort se e ardhmja më e mirë jovetëm për Skraparin, por për gjithë Shqipërinë është që vlerat e të


22

shkuarës t’i projektojmë drejt së ardhmes më të mirë të përbashkëtdhe e ardhmja e jonë më e mirë është integrimi në BashkiminEvropian dhe në NATO. Dhe për këtë duhet të punojnë të gjithëshqiptarët, që nga politikanët, të pozitës e opozitës pa dallimepartiake, pasi për të gjithë më të rëndësishme duhet të mbeteninteresat e qytetarëve dhe në emër të tyre angazhimi duhet të jetëmaksimal e me veprime të qarta konstruktive.

Zona juaj ka tradita në fushën e agrobiznesit, por edhe në fusha tëtjera, të cilat janë ende të paeksploruara për turizmin. Ngaeksperienca ime, por edhe nga ajo që kam lexuar nëpër libra, zona eSkraparit përveç traditave patriotike, ka në vetvete thesare të çmuaradhe për këtë unë ju përgëzoj pasi edhe në muzeun e qytetit ka jovetëm relike të historisë, por dhe materiale mjaft të vyera qëtregojnë që kjo zonë është tepër e pasur me vlera materiale, vlera përturizmin, por mbi të gjitha është e pasur me vlera njerëzore. Ju keninjë traditë jashtëzakonisht të pasur në fushën e arsimit. Unë mendojqë këto tradita duhet të vazhdojnë të intensifikohen dhe të thellohennë mënyrë që brezi i ri i Skraparit të jetë konkurues jo vetëm nëshkollat shqiptare, por edhe në ato jashtë vendit për të arriturkualifikimin e duhur.

Sot jemi në një moment kur integrimi në radhë të parë duhet tëfillojë tek individi, i cili duhet të jetë i çliruar nga të gjithakomplekset. Ne duhet të bëjmë ç’është e mundur që brezi i ri të jetëi projektuar për një shoqëri të së ardhmes. Dhe unë jam i bindur seduke parë këto vlera patriotike, duke parë këto vlera humane tëpopullit të Skraparit, duke parë që populli i Skraparit ka mundësishumë të mëdha për zhvillimin e turizmit në disa zona për mëshumë njerëz, siç janë kanionet dhe shpellat që ju keni këtu, janëdhe mjaft vlera të tjera që i japin një rëndësi të veçantë asaj që botae njeh si ekoturizmi. Pra të gjithë së bashku, qoftë politika, qoftëparlamenti, qoftë qeveria, qoftë pushteti lokal duhet të punojnë qëkëto vlera të dalin në sipërfaqe e të njihen jo vetëm për të kënaqurnjerëzit, por edhe për të rritur mirëqënien e tyre.

Edhe një herë dëshiroj nga zemra t’ju uroj për ftesën, përmikëpritjen dhe ju uroj që edhe për shumë vite të tjera së bashku të


23

festojmë e t’ua lemë këtë trashëgimi brezave, jo vetëm Festën eÇlirimit të Skraparit, por edhe traditat e vyera të kësaj zone.

Ju falenderoj për mikëpritjen!


24

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË MBLEDHJEN EKËSHILLIT TË SIGURISË KOMBËTARE.

7 Shtator 2007

Të nderuar pjesëmarrës,Anëtarë të Këshillit të Sigurisë Kombëtare,Të nderuar të ftuar,

Jemi mbledhur sot për të diskutuar, analizuar, shprehur mendimetdhe qëndrimet ndaj çështjes më të rëndësishme politike dhekombëtare që preokupon sot jo vetëm Shqipërinë, Kosovën erajonin, por të gjithë hapësirën globale diplomatike në të gjithëdinamiken e saj: Situata aktuale në Kosovë dhe e ardhmja e saj.

Integrimi në NATO dhe në Bashkimin Evropian përbëjnë syniminstrategjik dhe boshtin kryesor lëvizës dhe drejtues të politikës sëjashtme të Republikës së Shqipërisë. Si qëllimi kryesor i shtetitshqiptar, ky integrim është jo vetëm objektivi, por edhe e vetmjazgjedhje strategjike dhe gjeopolitike, sot dhe në perspektivë, përsigurinë e vendit dhe mbrojtjen e interesave kombëtare. Të gjithëjemi të ndërgjegjshëm dhe të bindur se vetëm duke u bërë anëtarë tëkëtyre strukturave ne kemi përmbushur detyrimin historik ndajshqiptarëve dhe i kemi kthyer kombit tonë dinjitetin e tij tënëpërkëmbur padrejtësisht nga historia.

Rrugëtimi sfidues i Shqipërisë drejt euroatlantizmit e kthen këtëvend kontribues të rëndësishëm në orientimin e marrëdhënieve metë gjitha vendet e rajonit tone, jo vetëm për një fqinjësi të mirëtradicionale, por edhe drejt një sigurie, një stabiliteti dhe një qetësiee mirëqënie të përbashkët, ku çdo njeri është sa i interesuar, aq edheaktor aktiv dhe i përgjegjshëm për të ardhmen e rajonit.

Pikërisht për këto Shqipëria duhet të jetë shumë e shqetësuar përzhvillimet e fundit që lidhen me statusin përfundimtar të Kosovës,çështje, e cila, me ngërçet e saj, jo vetëm po vonon perspektivën eintegrimit të plotë të rajonit në NATO dhe në BE, pazgjidhshmërishtedhe atë të Shqipërisë, por në të njëjtën kohë po ngrihet si një rrezik


25

shpërthyes për destabilizim, duke e kthyer atë në kohët më të errëtatë historisë së vet. Çmimi i çdo zgjatjeje pafundësisht të këtij procesido të duhet të na përgatisë të përjetojmë jo vetëm një situatë merreziqe ekonomike, politike, sociale për Kosovën dhe rajonin, por tëjemi dëshmitarë të gjunjëzimit të së ardhmes ndaj të shkuarës, tënënshtrimit të së drejtës ndaj padrejtësisë, të humbjes se moderimitndaj ekstremizmit, të kapitullimit të investimit ndaj dështimit, tëshuarjes së shpresës ndaj errësirës, të dorëzimit të europianizimitpërpara izolimit.

Shqipëria është e bindur se rruga e vetme drejt zgjidhjes së drejtë etë qëndrueshme të kësaj çështjeje është zbatimi i Paketës Ahtisari, ecila falë kontributit pozitiv dhe vullnetit për kompromis të palëskosovare ofron garancitë më të gjera për minoritetin serb se çdominoritet tjetër në Evropë, dhe modelin më të mirë tëbashkekzistencës etnike, fetare, qytetare dhe evropiane të denjë përnjë shtet të ri në rajon.Sikurse e dini të nderuar zotërinj, situata në Kosovë është në njëmoment delikat, për fat të mirë është pjesë e axhendësndërkombëtare. Republika e Shqipërisë është në mënyrë kategorikekundër çdo lloj skenari të ndarjes së Kosovës. Në të njëjtën kohë,unë si President i Republikës së Shqipërisë i bëj thirrje shoqërisëkosovare, forcave politike që të tregohen të matura, tepër tëkujdesshme për ta ndjekur situatën në mënyrë shumë civile, sepseKosova sot nuk është më e izoluar, Kosova është pjesë e interesit tëinstitucioneve më të rëndësishme ndërkombëtare, e shteteve më tëmëdha demokratike në botë, të cilave u intereson një rajon i qetë,një rajon i cili në mënyrë të padiskutueshme perspektivën e tij e kanë Europë dhe në familjen euroatlantike.


26

FJALA E PRESIDENTI TOPINË TAKIMIN E ZHVILLUAR ME BANORËT E SARANDËS

NË KINOTEATRIN E QYTETIT.

8 Shtator 2007

Faleminderit z. Gjoka,Të dashur miq,Zonja dhe zotërinj,Qytetarë të Sarandës,

Është një kënaqësi e veçantë që jam sërish me ju. Natyrisht nëSarandë po t’i kthehem kujtesës do më vinë ndërmend shumë vizita,por me cilësi të ndryshme. Fillimisht kam ardhur si nxënës, sistudent për të shijuar bukuritë e Sarandës, pastaj kam ardhur siprofesionist në profesionin që kam ushtruar, më vonë kur fillova tëmerrem me politikë, kam ardhur shpesh edhe si politikan. Natyrishtsot vij me një cilësi tjetër, me një titull institucional, i cili nuk shkonmë as tek profesioni mjaft të dashur, të cilin ndonëse e kambraktisur praktikisht, nuk e braktis dot shpirtërisht, por mund themqë jam shkëputur edhe nga aktiviteti partiak. Sot vij me cilësinë ePresidentit të Republikës, një cilësi e cila jo vetëm nga pikëpamjaligjore, kushtetuese, institucionale, por edhe nga pikëpamja moralemë detyron që të jem në një stad cilësisht të ri, në stadin epërfaqësimit të të gjithë interesave të të gjithë banorëve, të të gjithëqytetarëve, të të gjithë bashkëkombësave, pavarësisht nga bindjetqofshin këto bindje të karakterit politik, apo bindje të tjera dhe jusiguroj se me marrjen e këtij pozicioni pas zgjedhjes në parlament,unë realisht do të ushtroj detyrën time plotësisht brenda linjave tëkushtetutës duke iu takuar të gjithëve gjatë gjithë ushtrimit tëmandatit tim presidencial. Por unë gjatë kësaj parade për të kujtuarardhjet e mija në Sarandë për një gjë kam qenë gjithmonë i bindur:që ky popull pavarësisht kur janë kryer vizitat, ka pasur dhevazhdon të ketë një veçori, që besoj e gjen edhe në qytete dhe zonatë tjera, por e gjen në Sarandë shumë të spikatur: bashkëjetesënqytetare, njerëz jashtëzakonisht të civilizuar, njerëz mjaft mikpritës,njerëz, të cilët i japin këtij qyteti një vlerë të veçantë dhe jo paqëllim, çdo vit që kalon Saranda fillon dhe portretizohet si një qytet


27

jo thjesht me bukuri natyrore, se në fakt bukuritë natyrore i ka pasurgjithmonë, por një qytet i cili po projektohet në mënyrë të qartë sisimboli i turizmit shqiptar. Unë e kam konstatuar këtë jo vetëmdrejtpërdrejt, por e kam konstatur me kënaqësi nëpërmjetinformacioneve të vazhdueshme që kam marrë. Lidhjet shpirtëroreme këtë qytet janë vërtet të ngushta.

Unë kam ardhur sot, natyrisht jo me një program për të zhvilluarbiseda nëpër auditore, unë vërtet jam Presidenti i Shqipërisë sot, dhemund të konsiderohet si titull qytetar i parë i Shqipërisë, por e ndjejveten një qytetar të thjeshtë, e ndjej veten njeri prej jush dhe kamardhur edhe unë me cilësi të dyfishtë, edhe si qytetar i thjeshtë për tëkaluar një fundjavë në Sarandë, por në mënyrë të pashmangshme nëbisedë më zotin Gjoka dhe me kolegë të tjerë thashë që duhet tëshkëmbej një përshëndetje me miqtë e mi, me qytetarët e Sarandësdhe për të vendosur një dialog të ri, dialogun që Presidenti iRepublikës duhet ta ketë me gjithë qytetarët e vendit të tij. Sot mëshumë se kurrë në Sarandë ne bëjmë një bilanc, bëjmë një bilanc, icili nuk i takon thjesht një individi, një partie politike, por i takongjithë angazhimit qytetar të Sarandës, sepse fluksi turistik këtë vit kaqenë i jashtëzakonshëm krahasimisht më një vit më parë. PraSaranda në mënyrë të padiskutueshme është një aset, që i takonpopullit të saj, por ku të gjithë kanë kënaqësinë që të vijnë të kalojnënjë periudhë turistike për të shijuar jo thjesht detin, por për të shijuaredhe ato që të ofron Saranda, bujarinë, qytetarinë, pushimin poredhe vlerat e papërsëritshme historike, arkeologjike.

Juve, të nderuar qytetarë, natyrisht nuk keni thjesht kënaqësinë tëshijoni detin si çdo shoqëri tjetër edhe ju keni problemet tuaja,probleme që lidhen me shoqërinë, lidhen me shtetin, lidhen meinstitucionet, lidhen praktikisht me atë që të gjithë e përballojnë nënjë farë mënyre…


28

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË TAKIMIN ME TEMË“TIRANA - KRYEQYTETI I SHQIPËRISË,

SFIDAT E SË ARDHMES”.

11 Shtator 2007

I nderuar Kryeministër Berisha,I nderuar Kryetar i Bashkisë së Tiranës, Rama,Të nderuar kolegë politikanë, ministra, deputetë,I nderuar Rektor i Universitetit të Tiranës,Të nderuar miq dhe profesionistë,

Është një moment shumë i veçantë, por në të njëjtën kohë dhe njëkënaqësi e veçantë që mblidhemi të gjithë së bashku sot për tëdiskutuar rreth një problemi mjaft të rëndësishëm që quhet “TiranaKryeqytet”. Natyrisht nuk është një element i ri sot që Tirana ështëkryeqytet. Tirana është kryeqytet nga viti 1920 dhe është i përfshirënë enciklopeditë botërore si i tillë. Tirana me kalimin e viteve ka tënjëjtin nocion, nocionin kryeqytet, por ka përmasa të tjera, problemetë tjera dhe sigurisht kërkon gjithmonë një vëmendje në mënyrë tëvazhdueshme, sepse jemi në një moment kur Tirana më shumë sekurrë, përveçse është kryeqytet si nocion, është edhe metropol, ështëkryeqytet i interesave të mëdha të shqiptarëve, është një qendër emadhe urbane ku gërshetohen interesa nga më të ndryshmet. Këtukemi të përqendruara institucionet administrative. Tirana në mënyrëtë padiskutueshme është metropol i politikës, është metropol ibiznesit, Tirana është vendi ku janë të përqendruara të gjitha selitëdiplomatike, pra ku zhvillohet një aktivitet intensiv diplomatic.Tirana është vendi ku janë të përqendruara në përgjithësi burime tëjashtëzakonshme, që janë lëndë aktive të institucioneve dheshoqërisë shqiptare, Tirana është vendi ku ne zhvillojmë edhedebatin politik, zhvillojmë debatin për të ardhmen e këtij qyteti, icili historikisht ka qenë dhe mbetet një vend ku gërshetohen dheharmonizohen dhe interesat e shqiptarëve në të gjitha vendet ku atajetojnë.

Pra nuk po diskutojmë sot thjesht për Tiranën si është, por po


29

diskutojmë për Tiranën se si do të jetë. Natyrisht që politika ështëmarrë prej kohësh, edhe Parlamenti gjithashtu me çështje tëmarrëdhënieve midis pushteteve. Vite më parë Parlamenti shqiptarka ratifikuar me një vullnet të plotë politik të të gjitha forcavepolitike, Kartën e Autonomisë Lokale. Ajo ka qenë një arritje ejashtëzakonshme e e politikës dhe institucioneve shqiptare, ç’kapresupozonte dhe presupozon një ndarje midis pushteteve, pushtetitvendor dhe pushtetit qendror, e cila në fakt nuk presupozon thjeshtndarjen, por presupozon një relacion të domosdoshëm, pramarrëdhënie të domosdoshme. Kur themi termin decentralizim, kjonë mënyrë absolute nuk duhet të kuptohet si parcelizim, aq mëshumë parcelizim i interesave të politikës, sepse në qendër tëpolitikës decentralizuese duhet të jetë shërbimi ndaj qytetarit. Sot nëTiranë ne kemi më shumë se kurrë një gërshetim të nevojshëm, tëdomosdoshëm të interesave jo thjesht të karakterit estetik,urbanistik, arkitektonik, por interesa të përdorimit të të gjitharesurseve dhe të nevojave që duhet të jenë në shërbim të qytetarit.Diapazoni është mjaft i gjerë, sikurse thashë nuk është thjeshturbanistika, por është thjesht nevoja për të arsimuar brezin e ri,nevoja për të patur një shërbim shëndetësor, nevoja për të përdorurtë gjitha ambjentet shlodhëse të qytetit. Qyteti sot nuk është më ikufizuar brenda vijës së verdhë, brenda linjës administrative. Qytetika përmasa të tjera. Atë që nuk kanë arritur ta bëjnë institucionet nëmënyrë të natyrshme e kanë bërë njerëzit. Tirana është pjesë epasqyrës së lëvizjeve të fuqishme demografike, e nevojës për tëpopulluar një qendër të madhe urbane, e cila nuk njihet sot vetëm siqendër, apo epiqendra e Shqipërisë, po është epiqendër e mjaftzhvillimeve edhe rajonale, europiane, e pse jo edhe globale. Kaedhe elementë të tjerë që natyrisht do të jenë në vëmendjen especialistëve, sepse ajo që e bën Tiranën mjaft interesante ështëkompleksiteti i jetës së saj…


30

FJALA E PRESIDENTIT TOPINË TAKIMIN ME PROFESORATIN.

12 Shtator 2007

Të nderuar zonja dhe zotërinj,Të nderuar profesorë,Të nderuar përfaqësues të politikës me përvojë akademike,

Unë edhe një herë shpreh kënaqësinë time që jam këtu përpara jushdhe midis jush. Kërkova që të bëjmë një bashkëbisedim mekomunitetin e profesorëve, jo sepse sot unë do të them një gjë të re,për hir të angazhimit të vazhdueshëm, të përditshëm dhe për shkaktë asaj eksperience që ju keni prej shumë vitesh. Me kënaqësi shikojqë këtu ka figura të spikatura të të gjitha fushave; pra nuk do të themndonjë gjë të re, sepse ju jeni fare mirë të azhornuar, keni qenëbashkëudhëtarë edhe të reformave në sistemin akademik. Gjithsesi endjeva si një detyrim për të pasur një takim me elitën intelektuale,me elitën akademike jo për të rikthyer ditët kur unë bëja pjesë nëkëtë sistem, por nisur nga përvoja sot më shumë se kurrë e shoh tënevojshme, madje do të thoja të domosdoshme për një njeri që ështënë pozicionin më të lartë të shtetit për të pasur hapur mendimin ekualifikuar akademik, do të doja një mendim qytetar të lirë tëpavarur, pasi gjatë gjithë këtyre viteve kam kuptuar dhe sot kuptojmë shumë se kurrë se njerëzit e universiteteve, profesorët,akademikët realisht duhet të jenë të lirë, duhet të jenë të pavarur ngaçdo lloj pushteti politik, pasi vetëm në këtë mënyrë ata mund të jenëtë lirë të shfaqin oponencën e tyre karshi çdo lloj ideologjie, karshiçdo lloj dogme, pra të bëjnë jetën e tyre të pavarur; natyrisht njëpavarësi edhe kjo e kondicionuar, jo në sens absolutist.

Partitë politike, ç’është e vërteta i kanë ekspertët e tyre, mund tëbëjnë programet e partive të tyre. Natyrisht me demokracinë tonë,besoj dhe me eksperiencën e demokracive më të zhvilluara më tëavancuara ka edhe një lloj kombinacioni, por unë jam i bindur qënjerëzit që merren pozicionet e tyre me profesoriat, me universitetkanë një botë shumë të gjerë, kanë një botë, e cila i lejon ata që të


31

jenë në radhë të parë në shërbim të shoqërisë, në shërbim tëekonomisë, në shërbim të evoluimit të teknologjisë, në shërbim tëprosperitetit të një vendi.

Ideja sot mund të ishte edhe për një debat. Por për të qenë realist dhemjaft i sinqertë, meqënëse jemi edhe në prag të zgjedhjeve të reja nëuniversitete u munduam dhe menduam të ishim më të kujdesshëmnë këtë sens, më shumë për të shprehur nevojën e bashkëpunimit jovetëm midis qarqeve akademike dhe strukturave të shtetit, pse joedhe të institucionit të Presidentit, por edhe për të rritur kohezioninmidis mendimit akademik për mjaft çështje që kanë qenë pjesë e njëdebati kohët e fundit, një debat mjaft intensiv edhe në Parlament.Kur them Parlament nuk kam parasysh thjesht aulën parlamentare,ku debati zakonisht është ose më shumë i karakteri formal apo iformatuar, ose për hir të mjedisit, i cili më shumë e rritantagonizmin, por ka qenë një debat shumë i vlerësueshëm nëpërkomisionet parlamentare, ku nga sa kam ndjekur, kam vërejtur qëkomisioni parlamentar, i cili duhet përgëzuar ka absorbuar njëproces jo shumë të lehtë, një proces të vështirë,me mendime të cilattek e fundit jo gjithmonë kanë qenë në sintonizuara. Edhe vetërrethet akademike sot përballen me mendime të ndryshme, jo memendime të unifikuara, ç’ka tregon që ky sistem me të gjithë arritjete mëdha ende nuk është në atë stad të organizimit të tij që tëafrontohet dhe të përballojë në mënyrë të organizuar të gjithaproblemet në rritje që kanë universitetet. Universitetet sot përballenme probleme nga më të ndryshmet. Por, unë mendoj se universitetetkanë arritur të bëjnë progres në lirinë e tyre, në autonominë e tyre nëraport me shtetin.


32

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË TRYEZËN E PARTIVEPOLITIKE PARLAMENTARE PËR NISJEN E REFORMËS

NË DREJTËSI.

17 Shtator 2007

Reforma në drejtësi praktikisht ka qenë prej kohësh në fokus tëdiskutimeve, të debateve politike, por mbi të gjitha ka qenë njëshqetësim i mbarë shoqërisë. Bëhet fjalë për një nga sfidat më tëmëdha që kanë institucionet shqiptare dhe vetë politika, pikërishtpër problemet e reformës në drejtësi. Qëllimi i këtij takimi ështëinstalimi i një tryeze, e cila nuk do të jetë thjesht për problemet ereformës në drejtësi, por është instalimi i një komunikimi tënatyrshëm midis përfaqësuesve më në zë të jetës politike dheinstitucionale shqiptare për çështjet madhore që i interesojnëshoqërisë dhe kombit shqiptar. Por në çështjen e ballafaqimit tëmadh publik ne më shumë se kurrë sot kemi në qendër të vëmendjesproblemet e drejtësisë.

Unë jam i bindur se komunikimi qytetar, konsensusi i nevojshëmpër të dialoguar dhe për të arritur në një vendimmarrje është njëçështje që s’ka të bëjë me pozicionet partiake. Natyrisht, pozicionetpartiake dhe ato politike janë pozicione të patjetërsueshme, ndryshenuk do të kishte sens debati politik, nuk do të kishte sens standardi idemokracisë, por sikurse thashë për çështje madhore, të cilat iinteresojnë shoqërisë shqiptare, i interesojnë qytetarit të thjeshtë, përnjë pushtet, i cili normalisht duhet të jetë i pavarur nga politika,duhet të jetë i balancuar dhe duhet të jetë në shërbim të qytetarit, siçështë pushteti gjyqësor, ne e ndjejmë të nevojshme të hapim këtëtakim sot, pikërisht, për të ballafaquar idetë, për të mos ekonsideruar këtë proces, si një proces që fillon sot. Eshtë një procesqë prej 17 vitesh diskutohet, debatohet, ligji reformohet. Pra, kemitë bëjmë me një proces evoluimi por natyrisht me mjaft probleme kudominant i fjalës së gjithësecilit është pikërisht problemi i drejtësisëdhe i transparencës në drejtësi.

Një ditë mbas ndeshjes me Hollandën, kam pritur në zyrë një nga


33

përfaqësuesit më në zë të drejtësisë amerikane, i cili kishte njëndjesi shumë të hidhur pas atij gjykimi. Duke bërë një paralelizëmme sistemin e drejtësisë ai iu referua atij gjykimi të dobët të arbitritdhe u shpreh “për gjykimin e mbrëmshëm natyrisht askush nuk e dise kush duhet të mbajë llogari, sepse nuk keni transparencë”. Dhemenjëherë bëri paralelizmin me sistemin e drejtësisë këtu nëShqipëri, e duke i njohur nga afër problemet e drejtësisë në Shqipëri,duke qenë një nga personazhet, që ka asistuar me eksperiencën e tij,ai ishte i bindur që në themel të sistemit të drejtësisë në Shqipëriduhet të jetë transparenca, e cila nuk mund të vijë në mënyrëmekanike, por vjen si rrjedhojë juridike e maturimit të klasëspolitike shqiptare, e cila do të jetë në një pozicion objektiv përmarrjen e të gjitha nismave politike, pikërisht aty ku projektohetvullneti politik, në Parlament, për të reformuar sistemin e drejtësisëdhe për t’iu referuar legjislacionit të vendeve më demokratike nëbotë, që gjithsesi, edhe pse kanë shumë vite, mbeten në një procesreformimi të vazhdueshëm.

Avokati i cili unë takova iu referua drejtësisë amerikane:“Megjithëse kemi 225 vjet demokraci vazhdimisht kemi debate,kemi përplasje midis Senatit, midis Kongresit, midis Gjyqësorit,sepse janë çështje, të cilat gjithmonë janë në reformim e sipër. Por,po të merrni eksperiencën e vyer të vendeve të zhvilluarademokratike, natyrisht do të keni shansin të bëni më pak gabime”.

Jemi këtu sot jo për ta filluar këtë proces, por për ta konsideruar atësi një vazhdim dhe jo të krijohet ndonjë iluzion, që gjithçka hapetdhe mbyllet sot këtu. Institucioni i Presidentit të Republikës nëushtrim të funksioneve të veta kushtetuese dhe ligjore natyrisht kadetyrimet e veta, por në rastin konkret mbetet katalizator për tëgjithë faktorët politikë dhe institucionalë, ku në radhë të parë nëkonsideratë merren vendimmarrjet politike mbi bazën e njëpërgatitjeje profesionale të ekspertëve, pikërisht aty ku projektohetvullneti politik, në Parlament...


34

PËRSHËNDETJA E PRESIDENTIT TË REPUBLIKËS,BAMIR TOPI

NË KONFERENCËN NDËRKOMBËTARE TËEURORAJONIT TË ADRIATIKUT.

Shkodër, më 21 Shtator 2007

Përshëndetje zonja dhe zotërinj!I nderuar z. Zv/Kryeministër!Të nderuar zotërinj deputetë dhe ministra!I nderuar z. Jakovçiç, President i Eurorajonit të Adriatikut!Miq dhe të ftuar!

Është një kënaqësi dhe privilegj për mua që të marr fjalën epërshëndetjes për Konferencën e tretë të Eurorajonit të Adriatikut,një takim mjaft i rëndësishëm i vendeve që lagen nga ujërat e detitAdriatik: Shqipëria, Italia, Sllovenia, Kroacia, Bosnje-Hercegovinadhe Mali i Zi. Kjo Konferencë i jep shanse të gjitha këtyre vendeveqë të rikthejnë në vëmendje traditat e secilit vend, që t’i rikthehennjë bote të re të komunikimit për të qenë pjesë e një aspirate tëpërbashkët, për të qenë pjesë e familjes europiane.

Kjo Konferencë sot, jo rastësisht mbahet në qytetin e Shkodrës, njëqytet, i cili jo vetëm ka një histori të lashtë, por aktualisht në ditët esotme, Shkodra rrezaton me resurset e veta intelektuale dhe qytetarenë të gjithë jetën e vendit, qoftë në politikë, qoftë në zhvilliminekonomik, qoftë në jetën akademike, qoftë me vlerat e vërtetaintelektuale të këtij qyteti, ndaj ne jemi mjaft të lumtur që këtë takime bëjmë pikërisht në këtë qytet.

Konferenca e sotme nuk është gjë tjetër vetëm një rikthim te aikomunikim, që vendet tona kanë patur shekuj më parë. Shekuj mëparë, ne kemi rastin të kujtojmë nëpërmjet referencave të historisëkomunikimin që kemi patur qoftë në aspektin politik e diplomatik,qoftë në aspektin ekonomik, qoftë në shkëmbimin e vleravereciproke të këtyre vendeve dhe jo rastësisht, Eurorajoni i Adriatikutështë një nismë e re, por mbi bazën e një historie të vjetër.


35

Ka mjaft studime për Adriatikun. Të gjithë e konsiderojmë pjesë tënjë ekosistemi, një det të mbyllur, por pjesë e Detit Mesdhe, memundësi të mëdha, qoftë për zhvillimin e agrokulturës, përzhvillimin e turizmit dhe të mjaft elementeve të tjerë, që lidhen menocione nga më modernet të ekoturizmit. Për Adriatikun ne kemipatur gjithmonë një admirim të veçantë, sepse te Adriatiku ne kemiparë jo vetëm bukuritë që i jep natyra, por kemi parë edhe rrugët enatyrshme të komunikimit mes vendeve fqinje dhe me Europën.Unë kam rastin këtu që të përmend mjaft studime të viteve të fundit,që janë bërë për Adriatikun kryesisht në nivelin e monitorimit tëndotjeve ambjentale në Adriatik: për çështjen e algave të gjitha këtostudime kanë qenë në funksion të sigurisë ushqimore së banorëve tëkëtij rajoni mjaft interesant.

Sot jemi në një moment të ri kur jo vetëm politika, por besoj edhebiznesi, edhe shkenca, e gjithë bota akademike e vendeve respektivepo ringjall vlerat e vërteta historike dhe kulturore të këtyre vendevepër një zhvillim të stabilizuar ekonomik, për shkëmbime kulturore,sepse vendet tona kanë një pasuri jashtëzakonisht të madhe që vjennga brezat, por natyrisht edhe një pasuri tjetër shpirtërore, qëinspiron për zhvillime të reja në të gjithë rajonin tonë.

Aspirata e Shqipërisë ka qenë, është dhe do të mbetet që të jetë pjesëe familjes europiane, dhe padyshim kemi mundësi dhe rrugë tëshumta që ta realizojmë këtë gjë. Një nga mundëitë që na jepet nëkëtë linjë është pikërisht Konferenca e sotme, të cilin ju kenizgjedhur për ta mbajtur në Shkodër. Shkodra është mjaft e bukur.Shqipëria është mjaft e bukur. Mjaft të bukura janë edhe vendet etjera, që janë pjesë e këtij projekti. Unë jam pro rikthimit në kujtesëpër disa gjëra që duhen riaktivizuar, duhen të rigjallërohen edhe nëaspektin mjedisor. Këtu jemi shumë afër lumit të Bunës, një lumëshumë i bukur që dikur ka qenë i lundrueshëm. Kur them dikur, kamparasysh në vitet e para të shekull XX. Që të gjithë kemi rastin dhekemi patur rastin të na rikthehet ky moment në kujtesë nëpërmjetfotografive të mrekullueshme të Marubit, ku anijet tregtare hyninderi pranë qytetit të Shkodrës…


36

FJALA E PRESIDENTIT TOPINË KONFERENCËN “REFORMA NË PUSHTETINGJYQËSOR DHE PROKURORI, SFIDË E KOHËS”.

Vlorë, më 4 Tetor 2007

Përshëndetje të gjithëve!Faleminderit z. Spahiu,Të nderuar zotërinj deputetë,Të nderuar zotërinj gjyqtarë, prokurorë,Të nderuar qytetarë të Vlorës,

Është një kënaqësi e veçantë për mua që jam sot këtu. E pranovaftesën me shumë kënaqësi, sepse u motivova nga disa arsyethemelore që të krijon bashkëbisedimi me ju pikërisht këtu në Vlorë.Ka arsye të retrospektivës historike. Nga historia e dimë që pikërishtkëtu në Vlorë, Ismail Qemali, afro një shkekull më parë, së bashkume bashkëpunëtorët, e tij themeloi Kanonin e Zhurisë, që ishte i paripakt juridik për të organizuar sistemin e drejtësisë në qeverinë e parëpas shpalljes së shtetit shqiptar. Së dyti jemi këtu në Vlorë për shkaktë specifikave që ka ky rajon i Shqipërisë. Sot këtu janë përfaqësuesgjyqtarë dhe prokurorë të qytetit të Vlorës, por edhe të rretheve tëBeratit, të Fierit, të Lushnjes, për shkak të një specifike jo vetëmgjeografike, por edhe të një specifike sociale. Vetëm gjatë vitit 2006këtu janë gjykuar, vetëm në Gjykatën e Apelit, 12 mijë çështje.Përfytyroni t’i shumëzoni për dy dhe janë rreth 24 mijë çështje. Përçdo rast shumëzoni mesatarisht për katër duke i konsideruar tëinteresuarit në këtë çështje, familjarët, janë rreth 100 mijë njerëz qëpërfshihen në këtë proces. Është një proces, ku qoftë qytetari ithjeshtë, qoftë politikani, qoftë biznesmeni, të gjithë janë mjaft tëinteresuar që të marrin drejtësi.

Problemi i drejtësisë nuk është një problem, që po trajtohet sot këtupër herë të parë. Që pas vitit 1992, pra prej rreth 15 vjetësh të gjithëpërfaqësuesit e klasës politike, përfaqësuesit e sistemit të drejtësisëjanë përfshirë në një ndryshim të rëndësishëm e esencial tëlegjislacionit. Të gjithë janë për t’u përgëzuar. Natyrisht që, ka qenëdhe vazhdon të jetë në proces mjaft i vështirë, i cili është diktuar për


37

shkak të ndryshimeve të detyrueshme sociale dhe ekonomike nëvendin tonë dhe në sfond të aspiratës që kemi për t’u integruar nëfamiljen europiane.Sot ne jemi në një moment kur të gjithë janë të përfshirë në njëdebat jo për të neglizhuar, apo për ta mohuar, por në një debat për tëndërtuar metodikën e saktë të reformimit, ndoshta, definitiv në sensrelativ. Nuk mund të jetë definitiv në sens absolut, sepse ligjet do tëvazhdojnë të përmirësohen vazhdimisht. Por sot shoqëria shqiptareka nevojë që ta kthejë drejtësinë tek qytetarët, pasi, për hir të sëvërtetës, kjo drejtësi në një pjesë të konsiderueshme të saj osemungon, ose jepet në mënyrë të cunguar. Ka opinione të ndryshmerreth indeksit të drejtësisë në institucionet e saj, qoftë në gjykata,qoftë në prokurori. Unë sot do të mbaj një pozicion tjetër, nuk do tëmbaj pozicionin e opinionistëve, të analistëve, të njerëzve që vijnënga sistemi i drejtësisë. Jam i detyruar të përfaqësoj sot këtu zërin eqytetarit, i cili në mjaft raste, qoftë në prononcime spontane, qoftënëpër sondazhe e trajton problemin e drejtësisë me mjaftpreokupacion edhe shqetësim.Tek drejtësia sot përplasen mjaft interesa. Përplasen interesa tëpolitikës, e cila, për hir të së vërtetës, në një pjesë të mirë është einteresuar që drejtësia të marrë formën e duhur. Por, ka edhesegmente të caktuara të politikës që, në një mënyrë ose një tjetër kainterferuar tek sistemi i drejtësisë, ka qenë edhe e interferuar ngaana e punonjësve të caktuar të sistemit të drejtësisë dhe, për fat tëkeq, sot në të gjitha prononcimet e institucioneve specifike qëmerren me këtë problem, drejtësia shqiptare rreshtohet në një vendjo të preferuar. Sot Shqipëria, gjithashtu për fat të keq them,rreshtohet midis vendeve që ende ka korrupsion, ende kakriminalitet dhe, besoj që kjo do të ishte një barrierë shumë e fortëpër atë aspiratë që kemi ne për t’u integruar në familjen europiane.Natyrisht, të njohësh barrierën nuk do të thotë të bëhesh pesimist. Tënjohësh barrierën do të thotë të mobilizohesh për ta shembur këtëbarrierë….


38

FJALA E PRESIDENTIT TOPINË INSTITUTIN MBRETËROR PËR MARRËDHËNIET

NDËRKOMBËTARE, EGMONT.

Të nderuar zonja dhe zotërinj,

Jam shumë i nderuar që ndodhem sot në foltoren e InstitutitMbretëror të Marrëdhënieve më Jashtë, EGMONT sepse ekonsideroj këtë vend si një tribunë të demokracisë, të fjalës së lirë,si një hapësirë nga ku lindin, shkëmbehen dhe shpërndahen ide,mendime, opinione për çështje shumë të rëndësishme për tëardhmen e shteteve, kombeve dhe njerëzimit.

Ju falënderoj për pjesëmarrjen tuaj!

Zonja dhe zotërinj,

Jam sot në Bruksel, me cilësinë e Presidentit të Shqipërisë, nëviziten time të parë jashtë vendit tim, për të sjellë në këtë kryeqytettë Evropës përgjegjësinë, mesazhin, vullnetin e sinqertë dheaspiratën historike të popullit tim për t’u bërë pjesë e pandarë efamiljes euroatlantike, si dhe një pasqyrë të kontributit tonë modestnë përballjen e sfidave globale të politikës së sotme ndërkombëtare.

Këtë përgjegjësi, të nderuar pjesëmarrës, do ta ndaj së pari nesër mepërfaqësuesin më të lartë të NATO-s, Sekretarin e Përgjithshëm,Jaap de Hoop Scheffer dhe të gjithë ambasadorët e vendeve anëtaretë NATO-s dhe, javën që vjen, me Presidentin e KomisionitEvropian, Manuel Barroso, me Komisionerin për Zgjerimin, OlliRehn dhe në pritje me Përfaqësuesin e Lartë të BE-së për Politikën eJashtme dhe të Sigurisë, Havier Solana, të cilët kanë qenë jo vetëmnxitësit, por edhe këshilltarët më të mirë dhe të sinqertë tëShqipërisë në sfidën e saj historike integruese. Gjej rastin t’ifalënderoj të gjithë publikisht!

Integrimi i Shqipërisë në NATO dhe në Bashkimin Europian (BE)mbeten dy përparësitë kombëtare për popullin shqiptar.


39

Shqipëria po përjeton sot një nga transformimet më të mëdha nëhistorinë e saj.

Ky vend, i cili feston këtë vit 95- vjetorin e krijimit të shtetit tëpavarur, ka kaluar më shumë se gjysmën e moshës së tij nëndiktaturën më të ashpër të kohëve moderne, ku NATO ishte armiku ibetuar, ku demokracia, liria e individit dhe e fjalës ishin tëdhunuara, ku bota perëndimore ishte shumë e largët në horizont, kuizolimi kishte mbuluar çdo rreze drite, por shpresa për një të ardhmemë të mirë qëndronte e fshehur në shpirtin shqiptar.

Rrëzimi i Murit të Berlinit, përfundimi i Luftës së Ftohtë dhendryshimet demokratike që pësoi Shqipëria i dhanë asaj rilindjen eshpresës së fshehur historike, evropiane. Shqipëria ishte vendi iparё, nga ato tё ish bllokut komunist, qё nënshkroi DokumentinThemelor të PfP, mё 23 shkurt 1994 dhe qё kёrkoi zyrtarishtanëtarёsimin nё NATO.

Sot 94% e shqiptarëve mbështesin integrimin euroatlantik të vendittë tyre. Kjo është prova e pakundërshtueshme që integrimi iShqipërisë në NATO dhe BE mbeten përparësi kombëtare të tëgjitha forcave politike dhe qeverive shqiptare.

Vij këtu sot, të dashur miq, si Presidenti i Shqipërisë i zgjedhur nëlinjë kushtetuese nga Kuvendi i Shqipërisë. Ky veprim tregoimaturinë e klasës politike parlamentare e cila, jo vetëm e ktheuprocesin e vështirë të zgjedhjes së Presidentit në rrugën e vetkushtetuese dhe ndaloi një nga krizat më të thella politike,ekonomike, sociale dhe të sigurisë që mund të kalonte ky vend pasasaj të vitit 1997, por e zgjidhi këtë situatë pa nevojën endërmjetësimit ndërkombëtar.

Në fjalën time të betimit në Kuvendin e Shqipërisë, më 20 korrik2007, unë premtova se do të jem një President mbi palët dhe mespalëve gjatë ushtrimit të misionit tim, konform Kushtetutës sëShqipërisë.

Gjykoj se sot debati politik në Shqipëri është në nivelin e një debati


40

pluralist në Kuvendin e Shqipërisë, në media dhe në publik, nëfunksion të shprehjes së ideve dhe alternativave mbi çështje dheprobleme, të brendshme apo të jashtme, të cilat shqetësojnëshoqërinë shqiptare në funksion të programeve politike të secilësparti…


41

FJALA E PRESIDENTIT TOPINË KONFERENCËN E AMBASADORËVE

TË REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË.

Pallati i Brigadave31 Tetor, 2007

Të nderuar anëtarë të Qeverisë,Të nderuar ambasadorë,Zonja dhe zotërinj,

Politika e jashtme e Shqipërisë, veprimtaria, vizioni dhe strategjia esaj për të përballuar me sukses partneritetin dypalësh dheshumëpalësh, për të pasur një zë të nderuar në debatin e vështirë tëpolitikës ndërkombëtare, për të ofruar një kosto sa më të vogël nëkonkurrencën e vështirë të procesit të globalizimit politiko-ekonomik në shërbim të interesave afatgjatë kombëtarë mbetet, jovetëm në vëmendje dhe në ndjekje të afërt, por përbën edhe një ngapërparësitë e Presidentit të Republikës.

Unë mendoj se rezultatet e politikës së jashtme janë të lidhurangushtë me zhvillimin politiko-ekonomik të një vendi dhe memirëqenien e shtetasve të tij. Vetëm në këtë mënyrë përfaqësuesittanë diplomatikë, kudo ku ata janë, të të gjitha niveleve, duhet tëndiejnë përgjegjësitë e përfaqësimit dhe të përllogarisin vlerat e tyrenë shoqërinë shqiptare, pjesë e së cilës ata janë dhe së cilës duhet t’ishërbejnë me devotshmëri.

Viti që kaloi dhe viti që jemi na japin një bilanc ngjarjesh politike nëplanin e brendshëm dhe të jashtëm, të cilat kanë nevojë për njëanalizë të hollësishme.

Shqipëria sot, megjithëse është duke përballuar pasojat e një krize tërëndë energjetike, karakterizohet nga një situatë e qëndrueshmemakroekonomike dhe nga një ecuri e domosdoshme reformash.Investitorë të huaj, duke marrë pjesë në projekte të rëndësishme tëekonomisë shqiptare, si ato të energjisë, minierave, bankave


42

tregtare, turizmit dhe infrastruktures provojnë se ky vend ka një tëardhme më të mirë. Kjo klimë e përgjithshme pozitive rriti ndjeshëmnumrin e turistëve, në krahasim me vitin e kaluar.

Debati politik në Shqipëri po provon dukshëm se ky vend është, nëmënyrë të pakthyeshme, i vendosur të ndërtojë demokracinëpluraliste, jo vetëm në Kuvendin e Shqipërisë, por edhe në mediadhe në publik. Unë do të vazhdoj të nxis debatin dhe shprehjen eideve alternativave mbi çështje dhe probleme, të brendshme apo tëjashtme, të cilat shqetësojnë shoqërinë shqiptare siç janë reforma nëdrejtësi apo ajo zgjedhore, raportet midis pushtetit qendror e vendor,integrimi i vendit në NATO dhe Bashkimin Evropian, çështja eKosovës, gjithnjë në funksion të interesave kombëtarë të vendit.

Bota dhe zhvillimi njerëzor, në fillimet e këtij mijëvjeçari të tretë, sëbashku me zhvillimin dhe shpresën për të jetuar në një shoqëri tëhapur, në paqe dhe begati, po përjeton edhe pasigurinë për tëardhmen.

Terrorizmi global, varfëria, prapambetja e uria, krizat rajonalepolitike apo ekonomike, dhunimi i të drejtave të njeriut nga regjimediktatoriale, të cilat kërcënojnë miliona njerëz, janë përballja mesfida të mëdha, me sfida që kërkojnë përgjigje të ngutshme,përgjigje që duhet të artikulohen jo mbi baza të interesave të ngushtëkombëtarë apo rajonalë, por më tepër mbi bazat e interesave tëmirëfilltë të komunitetit botëror dhe të racës njerëzore.


Dëshiroj të konfirmoj edhe një herë se dy përparësitë kombëtare tështetit shqiptar mbeten integrimi i Shqipërisë në NATO dheBashkimin Evropian. Vizitat e mia të para në Bruksel më përforcuanbindjen se Shqipëria ka miq shumë të mirë, të cilët janë të gatshëmtë na japin një partneritet të ndershëm, afatgjatë dhe tëqëndrueshëm.

Unë besoj se ne jemi të përgatitur t’i përgjigjemi me të njëjtënndershmëri e përgjegjshmëri miqve tanë në Bruksel.


43

NATO-ja po jeton sot periudhën më impenjative që prej kohës sëkrijimit të saj. Shndërrimi i saj, nga një qasje gjeografike në njëqasje funksionale të sigurisë, përbën logjikën e partneritetit globaldhe sigurisë globale, në përballje me “pasigurinë e globalizuar”…..


44

FJALA E PRESIDENTIT TOPINË TAKIMIN ME QYTETARËT DIBRANË.

3 Nëntor 2007

Përshëndetje zonja dhe zotërinj,

Në fakt nderi është i imi që jam këtu midis jush. E pranova ftesën qëKryetari i Bashkisë së bashku me deputetin më bënë për të vizituarDibrën. Ardhja në Dibër më obligon që së pari të shprehfalenderimin dhe mirënjohjen për popullin e kësaj zone, popull i cilipërveç traditës së shprehur për bujarinë dhe mikpritjen ka vlera tëspikatura patriotike dhe intelektuale dhe ka qenë fati im në jetë, qëkam njohur shumë prej tyre. Kjo trevë e nderuar përfaqësohet sotkudo në Shqipëri, nëpër institucione, me vlerat më të spikatura tëshoqërisë së saj të cilat keni ditur t’i harmonizoni si në institucionetqëndrore ashtu edhe në institucionet vendore. Ju jeni treguar shumëracionalë në përfaqësimin e këtyre vlerave dhe unë ju siguroj se sotndihem sa i emocionuar aq edhe komod që ndodhem midis jush.

Nuk mund ta fsheh, kisha detyrimin që në ditën e parë të vizitës, tëndaja një moment të dhimbshëm jo vetëm për qytetin e Dibrës, njëqytet kaq të qetë për një ngjarje të pazakontë që ka tronditurpraktikisht të gjithë opinionin shqiptar, për vrasjen makabre tëvogëlushit 10 vjeçar. Një dhimbje të tillë e kanë përjetuar të gjithënjësoj, sikur të kishte ndodhur në familjen e tyre. Kjo dhimbje nukmund të trajtohet thjesht në planin njerëzor. Ky është mimimumi idomosdoshëm që e shpreh çdo qytetar i Peshkopisë dhe besoj çdoqytetar i Shqipërisë. Ka një lloj ndjenje përgjegjësie që më shumë sekurrë, sot që jam në krye të shtetit unë e ndjej drejtëpërdrejt,pikërisht për kthimin e vlerave jo vetëm humane e shoqërore, por nëradhë të parë për vendosjen e shtetit të së drejtës. Kam shkuar nëfamiljen e vogëlushit, sigurisht i mbushur me shumë emocion dheme përgjegjësi dhe ajo që kam deklaruar ka qenë - konsiderojenikëtë vizitë në planin human, jo për shkak të pozicionit, pasi përshkak të pozicionit, unë jam i detyruar të deklaroj që Këshilli i Lartëi Drejtësisë të cilin unë e drejtoj, politika shqiptare, parlamentishqiptar duhet t’i kthejnë drejtësinë këtij vendi. ishte momenti për ta


45

shprehur këtë në rastin e kësaj ngjarjeje tragjike, por është momentipër të thënë se të gjithë së bashku, të gjithë shqiptarët kudo që janëduhet të kontribojnë për vendosjen e shtetit të së drejtës në Shqipëri.Kjo është sfida themelore dhe unë besoj se përpjekjet do të jenë tëjashtëzakonshme në këtë drejtim.

Së dyti erdha në këtë qytet të nderuar për t’i bërë homazh një figureme të cilën Dibra krenohet. Është i ndjeri z. Edip Tërshana i cili kaskalitur në historinë e kësaj treve por jo vetëm këtu, edhe nëhistorinë e kombit shqiptar, vlerat më të rëndësishme të njëintelektuali patriot, të një njeriu kurajoz, të një njeriu që përpara sëvërtetës, përpara detyrimit për të qenë së pari njeri, nuk moriparasysh atë diktaturë, atë diktator, që i mori dhe jetën. Jam i bindurqë rikthimi në kujtesë i kësaj figure të nderuar në radhë të parë nabën nder ne të gjithëve, i bën nder brezave për të treguar se historianuk bëhet në një ditë, historia shkruhet nga brezat, dhe një ngapjesëtarët e një brezi i cili bëri të mundur që të vijnë këto ditë të njëdemokracie ndoshta të brishtë por të lirë, është i ndjeri dhe ipaharruari z. Edip Tërshana.

Shfrytëzova rastin për të ardhur në Peshkopi e për të marrë pjesëedhe në një eveniment kulturor që e bën Dibrën të demostrojë atovlera të cilat unë sapo i shpreha, me edicionin e 13-të të OdësDibrane, që sikurse e thashë edhe mbrëmë në këtë sallë të bukur,është institucioni më rëndësishëm që e ka bërë Odën Dibrane tëspecikfikohet si e tillë me të gjithë vlerat që ka, së pari për urtësinë epjekurinë. Sot kjo Odë ka marrë dimensione të reja, pasi edhe pseështë një eveniment lokal, ne e pamë mbrëmë që edhe viset e tjera tëShqipërisë, edhe vise të tjera jashtë vendit ku jetojnë shqiptarë vijnëe përfaqësohen me shumë dëshirë e mjaft interes në këtë aktivitet.Kështu që unë dëshiroj edhe një herë t’ju falenderoj për këtëmundësi…


46

PËRSHËNDETJA E PRESIDENTIT TOPINË PËRURIMIN E BOTIMIT PREZANTUES

TË KLD-SË.

15 Nëntor 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi ishte i pranishëm nëceremoninë e përurimit të botimit prezantues të Këshillit të Lartë tëDrejtësisë (KLD), të zhvilluar në ambjentet e këtij Institucioni.

Përshëndetja e Kryetarit të Shtetit dhe Kryetarit të KLD-së, z. Topi,vijon e plotë:

I nderuar z. Panda,I nderuar z. Ambasador,Të nderuar anëtarë të Këshillit të Lartë të Drejtësisë,Të nderuar juristë,Miq dhe të ftuar!

Është një kënaqësi e veçantë për mua të jem sot në këtë ceremoni tëthjeshtë, por mjaft domethënëse: në promovimin e botimit të KLD-së, i cili u ngrit si institucion, natyrisht jo me këtë emër. U ngrit siinstitucion me këtë strukturë, natyrisht jo me këtë themel ligjor, ungrit si institucion i periudhës së re të demokracisë në Shqipëri dheduke qenë të bindur se institucionet, dhe në mënyrë të veçantëinstitucionet e drejtësisë kanë procesin e vet në evoluim, ne sot jeminë një fazë ku pas pesëmbëdhjetë vitesh mund të bëjmë një bilanc, icili nuk mund të mos jetë veçse pozitiv. Një institucion i ri idrejtësisë në një klimë të re pluraliste në Shqipëri, pas një periudhetë gjatë izolimi dhe institucionesh të centralizuara natyrisht kërkonteangazhim, kërkonte motivim, kërkonte patjetër profesionalizëm dhemund t’ju them që ky lloj angazhimi është ndierë të rritet vit pasviti. Padyshim ka patur momente mjaft të mira, ka patur momenteqë mund të konsiderohen të dobëta , por në tërë këtë proces, sikursethashë në evoluim, Këshilli i Lartë i Drejtësisë sot konsiderohet njëinstitucion i konsoliduar dhe besoj struktura kryesore ku neshpresojmë të orientohemi për të drejtuar reformën në drejtësi.


47

Zoti Panda, diku në paragrafin e parafundit në mos gaboj të fjalës sëtij, në mënyrë shumë modeste e lidhi ikjen e tij nga pozicioni inënkryetarit të Këshillit të Lartë të Drejtësisë për shkak tëpërfundimit të mandatit të tij me një shprehje që e përdor shumësidomos në ditët e sotme, pra nuk kanë rëndësi njerëzit, rëndësi kanëinstitucionet. Zoti Panda, për të dalë nga modestia juaj, natyrishtinstitucionet janë parësore, por institucionet në mënyrë shumëharmonike funksionojnë me njerëzit. Kjo është arsyeja që njerëzitangazhohen, motivohen për të konsoliduar institucionet në këtëproces të gjatë të reformimit të tyre. Duhet të jemi që të gjithë tëndërgjegjshëm që drejtësia në mënyrë të veçantë nuk mund të bëhetnë një ditë. Nga kjo pikëpamje, të gjithë juristët pa përjashtim,pavarësisht nga ajo klimë, e cila ka kultivuar edhe fenomenekorruptive, duhet të kenë parasysh që të mbrojnë imazhin e sistemittë drejtësisë, sepse mbi të gjitha ne do ta reformojmë sistemin edrejtësisë pikërisht nga brenda duke rigjeneruar forcat e brendshmetë sistemit të drejtësisë. Askush nuk do të vijë ta reformojë këtësistem nga jashtë. Është koha për të thënë që në sistemin e drejtësisëka mjaft njerëz, të cilët mund të konsiderohen elementë të spikatur,të motivuar, profesionistë, njerëz që gëzojnë emër, njerëz që kanëintegritet dhe kurrsesi nuk mund të ndotet i gjithë sistemi për shkaktë elementëve të veçantë, elemntë të cilët në mënyrë të dukshme sotvlerësohen nga publiku për afera korruptive. I takon pikërishtKëshillit të Lartë të Drejtësisë, institucioneve të drejtësisë që tëmerren me pastrimin e këtij sistemi. Unë e konsideroj publikimin eKLD-së si një detyrim në radhë të parë i asaj që ne kemi thënëgjithmonë të transparencës, që kjo strukturë kaq e rëndësishme esistemit të drejtësisë ka për publikun.

Nëse do t’i ktheheshim vlerave multidimensionale që ka njëpublikim i këtij institucioni kaq të rëndësishëm, sigurisht do t’ikthehemi atyre ligjëratave që bëhen në promovimin e një libri. Nëradhë të parë, e tha dhe zoti ambasador i Spanjës, është në traditën einstitucioneve që bëjnë anuaret, pra memorizohet aktiviteti i njëinstitucioni shumë të rëndësishëm, memorizohen të gjithë emrat qëkanë dhënë kontributin e tyre, pra nuk ikin pa gjurmë…..


48

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË VLORËME RASTIN E 95 VJETORIT

TË PAVARËSISË SË SHQIPËRISË.

Vlorë, më 28 Nëntor 2007

Të nderuar bashkëkombas,Të nderuar autoritete të pranishme,Miq, dashamirës, motra e vëllezër shqiptarë kudo ndodheni,

Jemi mbledhur të gjithë sot në qytetin heroik të Vlorës të kujtojmëdhe të festojmë 95 vjetorin e shpalljes së pavarësisë së Shqipërisë.Më 28 nëntor të vitit 1912, populli shqiptar kurorëzoi ëndërrat dheaspiratat mijëvjeçare të tij duke i dhënë fund sundimit më të gjatë nëhistorinë e tij, sundimit osman dhe duke shënuar kështu kthesënrrënjësore dhe historike për fatet e kombit të tij.Me vendimin historik të kuvendit të Vlorës, Rilindja Kombëtarearrinte kulmin e saj, sepse pavarësia kurorëzonte luftrat e përpjekjetheroike të brezave të tërë për të kthyer lirinë e humbur, për të gëzuartë drejtën kombëtare dhe për t'i hapur vendit rrugën e zhvillimit e tëpërparimit. Për herë të parë triumfoi kështu edhe në Shqipëri parimii kombësisë i shpallur nga rilindasit tanë dhe nga demokraciaballkanike e evropiane qysh në shekullin e XIX. Vendosej kështu nëvend një e drejtë e një kombi të formuar në territorin e vet, të banuarpa ndërprerje gjatë shekujve, me gjuhë, kulturë, histori eindividualitet të tij, e drejtë e fituar në një luftë të gjatë e të ashpër, edrejtë që i takonte edhe për kontributin e tij të vyer, që kishte dhënënë proceset çlirimtare ballkanike dhe evropiane.

Të dashur bashkëkombas,

Pavarësia e Shqipërisë nuk ishte thjesht vepër e një grupi patriotëshqë ngritën Flamurin Shqiptar në Vlorë, ajo nuk ishte një akt iveçuar. Ne të gjithë nderojmë sot kujtimin dhe veprën e madhe tëplakut të mençur vlonjat Ismail Qemali dhe të gjithë firmëtarëve tëdokumentit të pavarësisë. Ky dokument përbën aktin juridik më tërëndësishëm të historisë së popullit shqiptar, të nënshkruar ngapërfaqësuesit e kombit, atë akt të përgatitur gjatë qindra e dhjetra


49

vjetëve, me luftë, vuajtje e sakrifica nga ky popull në të gjitha trevatshqiptare. Prandaj Pavarësia e Shqipërisë nuk ka qenë një dhuratë eFuqive të mëdha ndaj një vendi që nuk e priste dhe as një krijesëndërkombëtare e këtyre fuqive. Ajo ka qenë vepër vetëm e kombitshqiptar.

Të dashur motra e vëllezër,Të nderuar pjesëmarrës,

95 vjet pas kësaj ngjarje të madhe, ne jemi dëshmitarë tëndryshimeve rrënjësore në Shqipëri, në Kosovë, në rajoninballkanik, në Evropë e në Botë. Populli shqiptar është jo vetëm pjesëe këtyre ndryshimeve, por edhe aktor i rëndësishëm i tyre. Nëpërfundimin e dekadës së dytë të demokracisë së re shqiptare,populli shqiptar po përjeton historinë më të shpejtë të integrimit tëtij në Evropën e qytetëruar. Shqiptarët janë bërë sot aleatët më tësigurtë dhe të besueshëm të Perëndimit në përballjen e sfidave më tëvështira rajonale dhe globale. Ata po tregojnë prirje të vërtetacivilizuese, emancipuese, në ndryshim nga veprimet dhe mendimetballkaniko-mistike që vegjetojnë akoma në mendje apo qarqe tëizoluara në rajonin tonë.

Të nderuar pjesëmarrës,

Shqipëria ndodhet sot shumë afër qëllimit të saj strategjik ekombëtar. Ajo po bëhet pjesë e asaj së cilës i përket gjeografikisht,Evropës së qytetëruar dhe Aleancës së Atlantikut të Veriut. Populli isaj dhe e gjithë klasa politike drejtuese është e vendosur dhe epalëkundur për të kontribuar me të drejta të plota brenda këtyrefamiljeve të mëdha. Samiti i ardhshëm i NATO-s dhe ftesa që nepresim nga Bukureshti, shfaq përballë nesh detyrimin madhor tëpërshpejtimit të procesit reformues të shoqërisë sonë, të forcimit tështetit të së drejtës, të ndërtimit të sistemeve të pagabueshme nëluftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, të rritjes sëmirëqenies së shtetasve tanë dhe të kalimit nga fjalimet shterpë, nëprograme të zbërthyera në të mira materiale. Koha që humbasim meshigjetime politike majtas-djathtas e anasjelltas, harxhon energjitë


50

tona, zhvlerëson angazhimet tona, humbet besimin ndaj partnerëvendërkombëtarë dhe zhgënjen thellësisht vetë popullin tonë…


51

FJALA E PRESIDENTIT TOPINË PRITJEN PËR 95-VJETORINE SHPALLJES SË PAVARËSISË.

28 Nëntor 2007

Pallati i Brigadave,

E nderuara Zonja Kryetare e Kuvendit,I nderuari Zoti Kryeministër,Zonja e Zotërinj Ministra e Deputetë,Shkëlqesi Ambasadorë e përfaqësues të Trupit Diplomatik,Të nderuar miq nga Kosova, Maqedonia, Mali i Zi, ngadiaspora shqiptare në SHBA, Greqi, Itali, Kroaci e Ukrainë,Përfaqësues të medias, miq e të ftuar!

95 vjet që nga 28 nëntori 1912 nuk janë shumë, por as edhe pak përnjë shtet të vogël si Shqipëria! Teksa bëjmë këtë bilanc pothuajshekullor e lidhim pikërisht me simbolin që na mundësoi realitetin etë shpallurit të pavarur. Plaku i mençur Ismail Qemali bashkë mefirmëtarët e Dokumentit të Pavarësisë mbeten padyshim figuratidentifikuese që ngritën Flamurin në Vlorë bashkë me shumëpatriotë të tjerë të cilët braktisën karrierat e postet e lartaadministrative që mbanin, për t’u kthyer në këtë vend që rrezikontecopëtimin.

Në funksion të qëllimit për të qenë të lirë e të pavarur shqiptarëtpërdorën të gjitha format e sensibilizimit e të organizimit që ngaklubet e shoqëritë patriotike deri tek kryengritjet e çetat për të arriturnë rezultatin e vitit 1912. Duhet thënë se pavarësia e Shqipërisë upërgatit edhe nga kryengritja më e madhe në ballkan, ajo e Kosovësnë 1912.Pas këtij viti nuk kanë reshtur përpjekjet e shqiptarëve përkundërinteresave të vendeve të tjera nëpërmjet konferencave e traktateve tëndryshme ku vlen të theksohet roli vendimtar i Presidentit amerikanUilson në Konferencën e Paqes në Paris që ndaloi copëtimin eShqipërisë.


52

Përpjekjet për të marrë profilin e një vendi europian nisin me AhmetZogun por vazhdojnë sërish me përpjekje disa vjeçare për çlirimin evendit.

Epoka 50 vjeçare e diktaturës e stopoi por nuk e shoi aspak dëshirëne shqiptarëve për të qenë jo vetëm gjeografikisht pjesë e Europës.Dëshmia më e mirë janë arritjet e Shqipërisë 17 vjet pas përmbysjessë sistemit komunist.

Gati një shekull pas krijimit si shtet jemi krenarë për përpjekjet e sëshkuarës por edhe për aspiratat për të ardhmen. Në mënyrë unanimeshqiptarët kanë zgjedhur të bëhen pjesë e familjes së madheeuroatlantike.Eshtë një aspiratë që klasa politike po e çon përpara:kemi nënshkruar MSA-në me Bashkimin Europian dhe shpresojmëtë marrim një ftesë nga samiti i NATO-s prillin e ardhshëm nëBukuresht.Shqipëria sot përbën shembullin e maturisë e të moderimit përpolitikën e saj rajonale e sidomos sa i takon çështjes shumë tërëndësishme të Kosovës. Shqipëria mbetet e vendosur të mbështesëatë zgjidhje e cila do të sigurojë paqe dhe mirëqënie, investime dheshkëmbime kapitalesh për të gjithë rajonin.

Nje Kosovë e pavarur, e mbështetur nga partnerët tanë strategjikë siSHBA e Bashkimi Europian do të mbyllte përfundimisht kapitullin egjatë, të mundimshëm dhe të dhimshëm të popujve ballkanikë.Zgjedhjet e 17 nëntorit dëshmuan se Kosova është plotësisht e aftëtë marrë të gjitha atributet e shtetit më të ri në Europë dhe ne embështesim këtë të drejtë legjitime e demokratike të popullit tëKosovës.

Gëzuar 95 vjetorin e shtetit tonë!Zoti e bekoftë Shqipërinë dhe shqiptarët kudo që janë!

Ju faleminderit!


53

PËRSHËNDETJE E PRESIDENTIT TË REPUBLIKËS,KOMANDANTIT TË PËRGJITHSHËM TË FORCAVE TË

ARMATOSURA, BAMIR TOPIME RASTIN E 95 VJETORIT TË KRIJIMIT TË

F. A. SHQIPTARE.

4 Dhjetor 2007

E nderuar Zonja Kryetare e Kuvendit,I nderuar Zoti Kryeministër,Zoti Ministër i Mbrojtjes,Zoti Shef i Shtabit të Përgjithshëm i Forcave të Armatosura,Shkëlqesi ambasadorë dhe përfaqësues të trupit diplomatik,Të nderuar Gjeneralë e Admiralë,Të dashur oficerë, nënoficerë dhe ushtarë,Të nderuar pjesëmarrës,

Si President i Republikës së Shqipërisë dhe Komandant iPërgjithshëm i Forcave të Armatosura kam kënaqësinë që me rastine 95-vjetorit të krijimit të FA të përshëndes të gjithë popullinshqiptar dhe në veçanti të gjithë oficerët, nënoficerët dhe ushtarëtduke i uruar nga zemra Gëzuar festën!

Vetëm pak ditë më parë në të gjithë vendin ne festuam memadhështi ditën e shpalljes së pavarësisë e cila mbart në vetveteedhe fillimin e krijimit e të zhvillimit të Forcave të Armatosura tëShqipërisë.

Ngritja nga qeveria e re e shtetit të porsalindur, e Ministrisë sëLuftës vetëm 5 ditë më vonë, më 4 dhjetor 1912, tregon lidhjen engushtë dhe rëndësinë e madhe që kanë Forcat e Armatosura përfunksionimin e një shteti.

Për këtë arsye si dhe për nevojat urgjente të mbrojtjes, një ndërdetyrat e qeverisë së parë shqiptare ishte ngritja dhe zhvillimi i FAsi garanti kryesor për ruajtjen e tërësisë territoriale të vendit, duke undërtuar mbi parametra bashkëkohorë. Që nga ajo kohë ka kaluar


54

gati një shekull dhe gjatë kësaj periudhe Forcat e Armatosura janëzhvilluar duke i shërbyer interesave të vendit.

Gjatë gjithë historisë së tyre të lavdishme, Forcat e Armatosura uzhvilluan duke pasqyruar ndryshimet politike e gjeostrategjike tëvendit e rajonit, duke mbartur kurdoherë në vetvete vlerat mëkombëtare të traditës së popullit shqiptar. Jeta 95 vjeçare e kësajForce ka padyshim në vetvete edhe ngjarjet madhore të krijimit tëShtabit Madhor të Ushtrisë, të krijimit të Komandës së Përgjithshmetë Mbrojtjes Kombëtare e të krijimit të ushtrisë aktive, rezerviste evullnetare, si dhe periudha të sakrificës për liri nga pushtuesiNazifashist në Luftën e Dytë Botërore. Ne jemi krenarë që sotpërkujtojmë bijtë e bijat më të mira, që me idealizmin e sakrificën etyre sublime për çlirimin e vendit nga okupatorët e rreshtuanShqipërinë në krah të Koalicionit Antifashist të kësaj lufte.

Për fat të keq ideali i tyre për një Shqipëri demokratike, pluralistedhe të përparuar nuk u realizua gjatë periudhës së regjimit komunist.Gjatë kësaj kohe, Forcat e Armatosura vërtet përsosën strukturat,pajisjet dhe armatimin por u ideologjizuan duke pasqyruar politikëne kohës dhe konceptet e luftës së Ftohtë. Gjithësesi ato ishin garanciqë mori përsipër për të siguruar paprekshmërinë e tërësisëterritoriale dhe pavarësisë së vendit.

Në fillimin e viteve 90 dhe me vendosjen e sistemit pluralistdemokratik, edhe Forcat e Armatosura iu nënshtruan një procesi tëthellë reformash. Me kushtetutë u sanksionua kontrolli demokratikcivil, e u bënë përmirësime e ndryshime konceptuale e strukturore tëdenja për një forcë ushtarake të një vendi demokratik. Kjo reformëdhe ky transformim është një proces i vazhdueshëm i juaji që do tëbëjë të mundur që ju të përmbushni më së miri misionin kushtetuespër ruajtjen e sigurisë e sovranitetit kombëtar, mbrojtjen e jetës sëqytetarëve në rast katastrofash natyrore, si dhe kontributin përruajtjen e paqes e të sigurisë në rajon e më gjerë.

Prania dhe kontributi i juaj në operacionet paqeruajtëse nëAfganistan, në Bosnjë, në Irak e në Gjeorgji, si dhe operacionet përshpëtimin e jetës së qytetarëve në rast zjarresh, përmbytjesh nga uji,


55

e bllokimit të infrastrukturës rrugore, përbën shembullin më të mirëtë kryerjes së detyrës suaj fisnike në shërbim të atdheut…


56

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË DEBATIN E HAPURPUBLIK MBI STRATEGJINË E REFORMËS NË DREJTËSI.

12 Dhjetor 2007

Të nderuara zonja dhe zotërinj,Të nderuar Përfaqësues të Trupit Diplomatik,Të nderuar deputetë të Kuvendit të Shqipërisë,Të nderuar gjykatës, prokurorë, të ftuar,

Jemi mbledhur sot këtu së bashku për një çështje shumë të diskutuarkohët e fundit e cila po interferon ndjeshëm në zhvillimet politike,ekonomike, institucionale, çështjet e integrimit, në të drejtat qytetaredhe nuk po lejon forcimin ashtu siç duhet të shtetit ligjor nëShqipëri. E kam fjalën për reformën në sistemin e drejtësisë. Prejdisa vitesh aktorët politikë vazhdojnë të artikulojnë në ndonjë rastme doza abuzivizmi me konceptin e reformës dhe për fat të keqderitani askush nuk ka mundur të prodhojë teza specifike se kuduhet të shtrihet kjo reformë. Për këtë arsye unë e quaj debatin esotëm shumë të rëndësishëm dhe historik për reformën në drejtësi.

Jemi këtu, të gjithë së bashku, politikanë dhe përfaqësues të popullit,gjyqtarë, prokurorë e juristë, diplomatë dhe partnerë tëinstitucioneve të së drejtës në Shqipëri për të hapur një debat, i cilinga sot do të marrë përmasa kombëtare në të gjithë Shqipërinë nëlidhje me zgjidhjen e disa pikëpyetjeve thelbësore. Dikush mund tëpreket nëse pyetja shtrohet në këtë mënyrë. Kurrsesi, kjo ështëçështje e disa temave të referencës që vlejnë për të gjithë, pra vlejnëpër njeriun e thjeshtë, vlejnë edhe për profesionistin më të aftë. Prapyetja e parë bazale mbetet gjithmonë në fuqi. Pra ç’është reforma?Kush duhet të marrë pjesë dhe kush duhet të jetë pjesë e hartimit tëkësaj reforme? Cilat grupe interesi duhet të përfshihen në të? Kushduhet të jenë parimet bazë të këtij ndryshimi? Çfarë do tëreformojmë? Reformë ligjore, apo institucionale? Shumë e shumëpikëpyetje të tjera do të startojnë sot mes nesh për t’u larguarnjëherë e përgjithmonë nga retorika e një propagandë epanevojshme, si dhe për të dhënë shembullin se e konceptojmë


57

reformën në drejtësi, jo vetëm si teori, por edhe si një deduksionjuridik të një analize, e cila do të përfshijë në debat qindra e qindrajuristë, gjyqtarë, prokurorë dhe politikanë. Pra ky lloj bashkëpunimi,kjo lloj bashkëjetese institucionale është jetike. Asgjë nuk mund tërealizohet në një terren qoftë ky edhe tërësisht profesional, sepse kanevojë të lidhet me institucionet, të lidhet me politikën që duhet tëjetë prodhojnë institucionet, pra një lidhje shumë e rëndësishmemidis komunitetit të juristëve, profesionistëve të aftë, por edhepërfaqësuesve të politikës, Parlamentit shqiptar, i cili realishtformalizon në ligj atë që përgatitet nga një bazë e gjerë e juristëve,përfaqësues të nderuar dhe me eksperiencë, të cilët në debatin editës shpeshherë etiketohen me fjalë të cilat janë bërë shumëfamiljare, por nga ana tjetër, nuk duhet ta gjykojmë këtë llojatmosfere thjesht me pesimizëm, sepse ka elementë thelbësorë qëjapin shanse që të rigjenerojmë këtë sistem pikërisht nga brenda nëbashkëpunim me forcat e vullnetshme në Parlamentin shqiptar.

Ju jeni në dijeni që rreth tre muaj më parë është bërë një takim irëndësishëm me kryetarët e forcave politike parlamentare dhenatyrisht, substanca e atij takimi ishte shprehja e vullnetit politik,sepse politika së pari për të marrë vendime të rëndësishme duhet tëjetë e motivuar, duhet të ketë vullnet që atë ç’ka i seviret ngaprofesionistët, nga institucionet, nga ekzekutivi në pjesën e vet, sidhe çfarë vjen nga komisionet të kalojë në seancë parlamentare. Tëgjithë shprehën vullnet politik. Sigurisht ka këndvështrime tëndryshme pse nuk ka filluar ende të funksionojë nga puna kykomision i posaçëm parlamentar, i cili si rrallë herë në takimet ekrerëve të partive politike u tregua i kujdesshëm për të formatuarkomisionin me pjesëmarrjen e të gjitha partive parlamentare, por përtë bërë të mundur edhe zgjidhjen e asaj që shpeshherë ështëproblematike, pra kryetarin e këtij komisioni. U pa e arsyeshme tëketë edhe një komision tjetër profesionistësh që do të vinin ngainstitucionet, që janë.


58

FJALA PËRSHËNDETËSE E PRESIDENTIT TOPI NËKONFERENCËN NDËRKOMBËTARE “GJERGJ

KASTRIOTI-SKËNDERBEU: HISTORIA DHE IMAZHI”.

28 Maj 2010

I nderuari zoti Rektor,I nderuari Drejtor i Qendrës së Studimeve Albanologjike,Të nderuar studiues edhe nga Kosova,Të nderuar akademikë dhe studiues,Zonja dhe zotërinj!

Sot kam kënaqësinë e madhe të jem mes jush në këtë ngjarjeshkencore të një rëndësie të veçantë për historinë e shqiptarëve. QëGjergj Kastrioti-Skënderbeu është figura themelore e historisë sonëkombëtare këtë tashmë askush nuk e vë në dyshim, por koha që pokalon dhe studimet gjithnjë e në rritje po konfirmojnë figurën e tij sinjëri ndër udhëheqësit ushtarakë e politikë më të spikatur të kohëskur jetoi, madje edhe të veshur me tiparet e humanizmit që sapokishte filluar të lindte në Evropën e asaj kohe.

Për shqiptarët Skënderbeu është emocion, krenari dhe model ipërjetshëm, ose siç thoshte Kuteli: “Skënderbeu tek ne do të thotëbar, lule, mal, fushë do të thotë gjithçka dhe prandaj në fëmijëri jemirritur me tregimet për të, në rini jemi mburrur me bëmat e tij, ndërsanë pleqëri nuk mundemi veçse ta admirojmë”.

Që nga Rilindja e këtej vlerësimi dhe rivlerësimi i kësaj figuremadhore kanë pasuar njëri-tjetrin dhe tashmë mund të pohojmë sevetë Rilindja jonë kombëtare nuk bënte dot pa të. Kujtimi dheluftërat e tij u bënë kryetema e këtyre lëvizjeve që i motivuanshqiptarët në përpjekjet e tyre për Pavarësi dhe shtetformim. Njëmarrëdhënie e tillë ishte dialektike, sepse Gjergj Kastrioti hodhithemelet e një shteti të njësuar nëpërmjet një procesi ende tëpastudjuar deri në fund për ne – atij të shndërrimit të fiseve në njëformacion shtetëror.Kështu thelbi identitar i këtij kombi gjeti tek figura e Skënderbeutedhe vetëdijen e tij bashkëkohore, kauzën e shenjtë të nderit të


59

ngjizur me lirinë, aq sa Naimi i frymëzuar nga kjo e kaluar elavdishme iu drejtua bashkëkombasve me fjalët “Ti Shqipëri më jepnder, më jep emrin shqipëtar”, sepse ishte pikërisht Shqipëria eSkënderbeut që revokohej nga rilindasit si shtysë shpirtërore epolitike për rizgjim kombëtar.

Shqiptarët, si çdo popull tjetër duhet ta njohin thellë dhe meprofesionalizëm historinë e tyre, sepse ai që nuk e njeh atë, është ifatthënë të gabojë, por gjithashtu i privuar të mos e përfytyrojë siçduhet të ardhmen e tij.

Në këtë këndvështrim ky burrë i madh, shpirti i historisë së Mesjetëssë vonë, edhe sot e kësaj dite me veprën e tij na bën të mendojmë seshqiptarët të bashkuar në mendim e në veprim mund t’u bëjnë ballëproblemeve, sfidave dhe enigmave që e sotmja dhe ardhmja u vënëpërballë.Skënderbeu për ne shqiptarët është vetë liria, duke na mësuar me 25vitet e qëndresës së tij të paepur se ajo është e shenjtë dhepatjetërsueshme. Me rezistencën e tij ai u bë pengesë e fortë kundërvendosjes së sundimit otoman në Ballkan, por padyshim edhe njëbarrierë e vërtetë ndaj kërcënimit, me të cilin sapo kishte filluar tëpërballej Evropa.

I pajisur jo vetëm me dhuntitë e strategut ushtarak, por edhe me njëlargëpamësi politike të rrallë, sikundër vëren Montaneli aty ngamesi i viteve ’30-të shekullit të kaluar duke e quajtur “Poeti idiplomacisë shqiptare”, ai nuk hezitoi të bëhej pjesë e koalicioneveevropiane kundër rrezikut otoman.

Natyrisht në këtë rol ai nuk qe vetëm një aleat, por dhe pikë referimie fuqive evropiane të kohës: e Mbretërisë së Napolit, Papatit,Republikës së Venedikut, etj., të cilat e shpallën Komandant tëforcës së tyre të bashkuar. Ky realitet i tejkaloi shekujt duke etransformuar në personazh herë historik e herë letrar të mbi 1700librave, që Evropa ka shkruar dhe vazhdon të shkruajë për heroin evet!Ne duhet ta pranojmë se atëherë kur errësira e pushtimit luftontekundër kujtesës dhe stimulonte harresën, humanistët dhe iluministët


60

evropianë mbanin gjallë në shumë forma emrin, veprën dhe famën etij. Për këtë ne u jemi pafundësisht mirënjohës atyre!

Skënderbeu qe dhe mbetet njëkohësisht hero shqiptar dhe heroevropian. Këtu e pesë shekuj të shkuar, shqiptarët dhe prijësi i tyreishin pjesë integrale e popujve dhe e familjes evropiane, madje ishinkrenaria e kontinentit.

“Duke ndjekur aleancat e të madhit Skënderbe”, siç shprehejPresidenti Rugova, pas shumë perpjekjesh, ia kemi dalë të jemianëtarë të NATO-s, aleancës më të madhe politiko-ushtarake tëlirisë e demokracisë dhe natyrshëm të bëjmë hapa të rëndësishëmdrejt Bashkimit Evropian, familjes natyrale së cilës i përkasim.

Të nderuar studjues,Për të njohur nga afër personalitetin më të rëndësishëm historik tëkombit sonë përpjekjet janë shumë të hershme, madje duke filluarnga bashkëkohësit dhe bashkëluftëtarët e tij. Albanologët më tërëndësishëm nuk i shpëtuan tundimit që në periudha të ndryshme tëaktivitetit të tyre t’i kushtojnë vëmendje jetës dhe bëmave të heroittonë kombëtar.

Por sot më së pari, do të desha të ndalesha në dy konferencat eorganizuara në Tiranë, e para në vitin 1968 me rastin e 500-vjetorittë vdekjes dhe dyta në vitin 2005, në 600-vjetorin e lindjes sëSkënderbeut. Ato mendoj se shënojnë një arritje të rëndësishmedrejt thellimit të studimeve historike mbi këtë personalitetjetëdhënës të kombit tonë!

Përfitoj nga rasti sot që nga kjo foltore t’u përcjell përshëndetjet emia të gjithë atyre studjuesve të rinj shqiptarë që tentojnë t’i qasenSkënderbeut. Iu them atyre vazhdoni me këmbëngulje, sepse tëpakta janë rastet në histori ku madhështia dhe virtyti, humanizmidhe qëndresa, liria, identiteti dhe Evropa si truall i përbashkëtbashkohen duke formësuar tiparet e një epoke dhe të një individi nëemrin Gjergj Kastrioti-Skënderbeu.Të nderuar miq,


61

Është kënaqësi e vazhdueshme të vëresh që Skëndërbeu vazhdon tëzgjojë një interesim shumë të madh edhe në mes të studjuesve dhealbanologëve të huaj. Ai me personalitetin e tij të fuqishëm iuimponua kohës së tij, siç duket edhe sot e kësaj dite ai vazhdon t’ibëjë kuriozë njerëzit e arkivave e vazhdon t’i mahnisë ata dhe, nëshumicën e rasteve, t’i shndërrojë në mbështetës të kauzës që aipërfaqëson!Gjithashtu jam i bindur se konferenca që ju keni organizuar ështënjë kontribut i mëtejshëm në këtë drejtim, një rast i shënuar në tëcilin ju mund të ballafaqoni mendimet, pikëpamjet dhe arritjet më tëfundit shkencore mbi Heroin tonë kombëtar.Kam besim të plotë në suksesin e kësaj konference dhe dukepërfunduar, me lejoni të citoj atin e shkencës dëshmuese tëSkënderbeut, Marin Barletin, i cili fjalët e prijësit, me vlerën e njëtestamenti që sfidon çdo kohë, i sjell kështu: 'Jo vetëm ta duash dheta kesh gjithmonë para syve atdheun dhe shtetin, ku secili ka lindurdhe është edukuar, por edhe ta mbrosh e ta shpëtosh edhe me gjak!Padyshim të gjitha këto unë kurdoherë i kam patur për zemër dhepër to kam derdhur tërë zotësinë time dhe jam përpjekur me mish eme shpirt'.Këto janë fjalët e të nderuarit, e të madhit Marlin Barleti, i cilimbetet besoj personazhi më autentik, që kur e sjellim në vëmendje,padyshim sjellim në vëmendje dhe heroin tonë kombëtar. Jorastësisht, duke parë këto libra, më vjen në memorie fëmijëria ime,sepse kanë qenë libra me të cilët jemi rritur, jemi edukuar, dhe sotnë këtë konferencë të nderuar, kemi sjellë në vëmendje dhe njësinjifikant të veçantë, sepse universiteti juaj, që mban këtë emër,para së gjithash e ka detyrim dhe me sa duket e ka shlyer këtëdetyrim për t’u marrë sërish më figurën e Skënderbeut, për të sjellëmateriale shumë të rëndësishme në memorien historike dhepadyshim, duke iu referuar studimit dhe referimit të zotit Daci, nasjell në një periudhë që nuk ka qenë shumë e referuar për të sjellë nëmënyrë shumë kompatibël edhe periudhën e Skënderbeut.Edhe një herë ju falënderoj për ftesën dhe i uroj suksese kësajkonference të rëndësishme"!


62

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË CEREMONINË EMBYLLJES SË PREZENCËS SË NATO-S NË SHQIPËRI.

2 Qershor 2010

I nderuar Admiral Ficxherald,I nderuar Gjeneral Karamunchev,I nderuar Ministër i Mbrojtjes së Shqipërisë,I nderuar Gjeneral Malaj,Shkëlqesi Ambasadorë dhe përfaqësues të Trupit Diplomatik,Të nderuar ushtarakë,Zonja dhe zotërinj,

Jam shumë i gëzuar e, njëkohësisht i nderuar, të marr pjesë në këtëceremoni madhështore, që shënon përfundimin e misionit tëPrezencës së NATO-s në vendin tonë.

Dita e sotme është ngjarje jashtëzakonisht e rëndësishme dhe eveçantë për Shqipërinë, shqiptarët dhe për të gjithë aleatët epartnerët tanë strategjikë. Është e veçantë për shqiptarët, sepseripohon realizimin përfundimtar të ëndrrës dhe dëshirës së tyre përt’u bërë anëtarë me të drejta të plota në NATO. Njëherazi, kjo ditëështë e veçantë edhe për vendet anëtare të NATO-s, sepse zyrtarizonpraninë tashmë dinjitoze të Shqipërisë në Aleancën e Atlantikut tëVeriut dhe fazën më të avancuar të partneritetit me vendet e saj.

Dhjetë vjet më parë ne të gjithë falënderuam partnerët dhe aleatëttanë që morën vendimin për të hapur Zyrën e tyre të NATO-s nëShqipëri. Ky vendim ishte shumë i rëndësishëm. Ai shprehteqartësisht besimin që ata kishin fituar se Shqipëria dhe shqiptarëtishin në rrugë të mbarë dhe shumë të vendosur për t’u integruar nëproceset euroatlantike, por sidomos ata kuptuan se ne kishim dhënëgarancitë e duhura që ky proces, ndonëse i vështirë, do të ishte ipakthyeshëm dhe i suksesshëm jo vetëm për Shqipërinë e rajonin,por edhe më gjerë.

Sot ne jemi këtu për të shprehur edhe një herë mirënjohjen ndajpartnerëve tanë për ndihmën dhe mbështetjen politike, ushtarake,


63

financiare, infrastrukturore që Shqipëria të anëtarësohej në NATO,të kthehej në një aleat institucional të Aleancës dhe, së bashku mevendet e tjera anëtare, të bashkërendonte mundësitë për t’u përballurme të ardhmen e përbashkët dhe sfidat e saj.

Ceremonia e sotme përmbyll një faqe të rëndësishme në historinë emarrëdhënieve tona me NATO-n, atë të premtimit të mbajtur dhe tëstandardeve të arritura, për të vazhduar kapitullin e ri dhe tësuksesshëm të bashkëpunimit të ngushtë dhe afatgjatë me statusin eanëtarit të denjë dhe të përgjegjshëm.

Dita e sotme është një mundësi për të treguar sërish se ne ishimshumë të bindur dhe të ndërgjegjshëm për vështirësitë me të cilat dotë përballeshim, si për të plotësuar standardet e partneritet tëkërkuara nga Aleanca, ashtu edhe ato të angazhimit si anëtar me tëdrejta të plota. Ne ishim shumë të qartë dhe të palëkundur nëvendimin tonë. Rruga e vetme dhe më e mira për Shqipërinë e sotmedhe të ardhme, për rajonin sot dhe nesër, për popullin shqiptar dhe tëgjithë popujt e rajonit, ishte anëtarësimi sa më i shpejtë i vendit tonënë NATO dhe në Bashkimin Evropian.

Dëshiroj të nënvizoj sot se Shqipëria i shikon zhvillimet nëBallkanin Perëndimor me shumë vëmendje dhe proceset e tijintegruese me shumë interes. Ne do të vazhdojmë, me përgjegjësinëe një vendi anëtar të NATO-s, të mbështesim fuqimisht procesetpozitive integruese dhe politikat e shtrirjes së sigurisë në këtë rajonsi rruga e vetme për ta shkëputur atë nga atavizmat e vjetra politike,etnike që përpiqen ta frenojnë nën petkun e një nacionalizmi të ri.

Gjithashtu, dëshiroj të theksoj sot me krenari se bashkëpunimi dhekontributi i Shqipërisë në NATO nuk mbetet vetëm në Tiranë e asvetëm në Bruksel. Sot Forcat e Armatosura të Republikës sëShqipërisë janë së bashku me miqtë dhe kolegët e vendeve të tjera tëNATO-s në luftën më të vështirë dhe sfidën më të madhe të sigurisëglobale, në Afganistan.

I përshëndes ata dhe veprën e tyre nga kjo ceremoni madhështore!


64

I përshëndes të gjithë ushtarakët tanë kudo ku ata kontribuojnë!

I falënderoj edhe një herë të gjithë vendet aleate të NATO-s përndihmën dhe besimin!

I përshëndes të gjithë shqiptarët, të cilët ëndërruan, shpresuan,besuan dhe vazhduan për të arritur qëllimin e tyre madhor:anëtarësimin në NATO, aleancës më të madhe globale të sigurisë,paqes, lirisë dhe demokracisë.

Faleminderit!


65

PËRSHËNDETJA E PRESIDENTIT TOPI NËKONFERENCËN SHKENCORE NDËRKOMBËTARE:

“LIQENI I SHKODRËS - GJENDJA DHE PERSPEKTIVA”

19 Qershor 2010Podgoricë, Mal i Zi

I nderuar President Vujanoviç,Të nderuar zotërinj Ministra të Mjedisit respektivisht tëShqipërisë dhe Malit të Zi,I nderuar Kryetar i Akademisë së Shkencave dhe Arteve tëMalit të Zi,I nderuar Kryetar i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë,Të nderuar studiues, zonja e zotërinj,

Është një moment, të cilin e kam pritur me padurim për të ardhur epër t’u takuar së bashku e për të diskutuar rreth një çështjeje, e cilaka në vetvete shumë dimensione. Para pak minutash, në një takim tëngushtë me mikun tim Vujanoviç dhe kryetarët e Akademive sëShkencave, diskutuam se sa të larmishme janë këndvështrimet kurbie fjala për Liqenin e Shkodrës.

Së pari, politikanët e të dy vendeve do ta shikonin si një mundësi tëjashtëzakonshme për të rritur komunikimin, mundësitë e kontakteve,rritjen e dialogut politik. Ekonomistët do ta shikonin si një mundësitë jashtëzakonshme për rritjen dhe zhvillimin ekonomik të kësajtreve kaq të rëndësishme që ka të bëjë me dy vendet tonatradicionalisht mike. Studiuesit do ta shikonin nga ana e tyre në disakëndvështrime. Bilogët do ta shikonin mundësinë e studimit tëbiodiversitetit, mundësinë e lehtësimit për të vendosur ekuilibrat edomosdoshëm midis veprimtarisë së njeriut dhe natyrës. Biznezi,mediat dhe turizmi do ta shikonin si një mjedis shumë tërëndësishëm për zhvillimin e turizmit. Ndërsa, njerëzit nga ana etyre, do ta shikonin si një mundësi shumë të mirë për të jetuar nëkëtë zonë. Punonjësit apo krijuesit e veprave inxhinierike do tashikonin si një mundësi për të studiuar, për të rregulluar njëekuilibër, i cili nuk është vetëm natyror, por është një ekuilibër që


66

duhet të ekzistojë domosdoshmërisht midis veprimtarisë njerëzoredhe natyrës. Jo pa qëllim thashë që nëse do të merrni në konsideratëkëtë larmi të rëndësishme, vetëm në Liqeni i Shkodrës me Pellgunujëmbledhës, që ka të bëjë me këtë ekosistem të jashtëzakonshëm dotë ishin realizuar shumë disertacione. Unë padyshim do të doja tëfalenderoja të dy Kryetarët e Akademive respektive të Shkencave tëShqipërisë dhe Malit të Zi, të cilët u bënë iniciatorë të këtij takimi!Dëshiroj të falenderoj mikun tim Filip Vujanoviç, i cili e bëri tëlehtë realizimin e këtij takimi dhe u takon studiuesve, të cilët do tëpërfshihen në diskutimet dhe debatet e tyre shkencore, për t’i dhënëpërgjigje ndoshta atyre pyetjeve që mund t’u jipet përgjigje përmomentin, por më e rëndësishmja që të përcaktohet një perspektivëe qartë e një zonë, e cila nuk duhet parë si një mundësi e thjeshtëeko-turistike, por edhe si një mundësi reale për të zhvilluar shumëaktivitete, që domosdoshmërisht duhet të jenë në ekuilibër të plotë.

Të nderuar Akademikë,

Liqeni e Shkodrës përbën jo thjesht një pikë takimi fizike të trevaveqë kufizojnë atë. Ai është një bashkim i kulturave dhe historisë së dypopujve, të cilët sot më shumë së kurrë kanë bashkuar edheaspiratën e tyre për t’u integruar duke dhënë shembullin e shkëlqyertë fqinjësisë së mirë.

Shkëmbimet midis trevave dhe banorëve të këtij rajoni, të lidhurangushtë me qytetin historik të Shkodrës, kanë qenë tradicionalisht tënjohura, por nxitja, zhvillimi i mëtejshëm i këtyre marrëdhënievedhe sidomos atyre turistike, mendoj se duhet të jenë një përparësipër të gjitha strukturat e të dy vendeve tona. Aktualisht, turizmipërbën ndoshta mekanizmin më efikas për njohjen, pasurimin,vlerësimin dhe evidentimin e historisë dhe kulturës së popujve tanë,të cilat domosdoshmërisht nëpërmjet politikave koordinuese dhenxitëse të mekanizmave bashkëkohorë duhet të zenë vendin e tyrenë rrjetin turistik rajonal dhe më gjerë.

Korridoret turistike të këtij rajoni mundësojnë lëvizjen ngaperëndimi në lindje, nga jugu në veri. Nga derdhja e Drinit e Bunës,deri në derdhjen e Zetës e Moracës dhe nga Virparzari e deri në


67

Shirokë, ku një popullsi prej gjysmë milionë banorësh, mund tëmikpresin një numër disa herë më të madh turistësh nga i gjithërajoni, Evropa e më gjerë. Kushdo që ka dëgjuar për Shkodrën ePodgoricën, për “jaret shkodrane” apo “melosin dasmor malazez”sigurisht që do të ishte i interesuar që ta prekte vetë këtë realitet kaqtë vjetër dhe kaq të veçantë. Kjo pasuri na detyron që të rrisimvëmendjen ndaj rezultateve të pritshme nga turizmi, ta nxisim, poredhe ta mbështesim fort në mënyrën më serioze dhe institucionale.

Ndërkohë dëshiroj të ndalem në një nga vlerat dhe pasuritë mëveçanta të këtij rajoni, atë të ekosistemit dhe të biodiversitetit tëkëtij pellgu jashtëzakonisht të rëndësishëm. Përvoja ime relativisht egjatë në fushën akademike dhe atë të biologjisë molekulare, më kadhënë mundësinë e njohurive dhe rritjen e ndjeshmërisë ndaj kësajçështjeje të rëndësishme, të cilën kjo Konferencë do ta trajtojë ngapikëpamja shkencore dhe utilitare.

Duke iu kthyer eksperiencës së institucioneve tona, unë besoj që sotështë momenti i parë që flitet për Liqenin e Shkodrës. Në respekt tëpunës së mjaft kërkuesve të institucioneve të dy vendeve tona, nërastin konkret u referohem mjaft kërkimeve dhe studimeve që janëbërë nga studiues shqiptarë në lëme nga më të ndryshmet, do tëthoja që ekziston një traditë, e cila duhet ë shërbejë për të rriturcilësinë e punës në funksion të asaj që ne diskutojmë sot, sepse asgjënuk duhet menduar që fillon nga e para. Pra, respekti për traditën,respekti për të gjithë ata që sot janë këtu dhe janë në vazhdimësi tëkësaj pune të domosdoshme për t’u realizuar.

Është e domosdoshme që dy vendet tona jo vetëm të hartojnëprojekte e plane të përbashkëta, të shfrytëzojnë financime tëndryshme, që vendet e BE-së ofrojnë me shumë zemërgjerësi, pornë mënyrën të shpejtë t’i venë në zbatim, në të mirë të komuniteteveqë t’i shfrytëzojnë ato. Gjithmonë ekziston mundësia qëinstitucionet politike t’u drejtohen organizmave ndërkombëtare. Kurgjërat sinkronizohen, kur gjërat bëhen me interes të veçantë,sidomos kur tërheqin edhe vëmendjen e projekteve të ashtuquajturaINTER-REG, atëhere bëhet më i fuqishëm mendimi dhe vendimipër të kërkuar fonde dhe për t’i shfrytëzuar ato në funksion të gjitha


68

atyre që unë sapo thashë.

Të nderuar Akademikë,

Angazhimi dhe kontributi juaj në këtë Konferencë përligj më së miriinteresimin e dy vendeve tona, për këtë çështje tepër të ndjeshme,interesante e të rëndësishme, për të cilën është organizuar kjoKonference. Ju falënderoj sinqerisht për nismën!

Ky aktivitet rrit cilësisht numrin e takimeve tona miqësore dhekontribuon në frymën e raporteve të ngushta mes popujve e vendevetona. Liqeni i Shkodrës simbolizon fatin e përbashkët që Zoti na kadhënë të ndajmë në histori e natyrshëm mundësinë për ta ndërtuar sëbashku të ardhmen në të mirë të kësaj zone.

Duhet të jemi të vetëdijshëm që kjo rrugë para së gjithash ështëpërafrim standardesh, jo vetëm politike dhe institucionale, por edheato të mjedisit, modeleve të shfrytëzimit dhe mbrojtjes së tij, në linjëdhe në përputhje të plotë me modelet e një zhvillimi tëqëndrueshëm.

Ne sapo e kaluam një dimër problematik. Sigurisht natyrën nuk ekemi në dorë, por i kemi të gjitha mundësitë që duke iu referuarsutdiusve në radhë të parë, një pune të organizuar dhe parandaluesetë institucioneve, një bashkëpunimi reciprok të njerëzve të ditur tëdy vendeve tona, ne do të bëjmë të mundur që të jemi jo vetëmparandalues për gjendje të pakëndshme që vijnë nga situata tëjashtëzakonshme natyrore, por të japim mundësinë që ky ekosistemvërtet të shfrytëzohet vetëm për mirë dhe të mos na vendosë nësituata emergjente sikurse na vendosi pak muaj më parë.

Rritja e nivelit të Liqenit të Shkodrës dhe Lumit të Bunës mbi kuotatnormale, solli përmbytje në dy anët e kufirit. Ky ishte një sinjal ifortë për vendet tona, që pasurinë natyrore që na ka falur bujarishtfati të dimë t’i përdorim e t’i shfrytëzojmë me kujdesin dhevëmendjen e duhur.

Ndryshimet e konsiderueshme të mikroklimës së rajonit të ndikuara


69

nga ato globale, shtrojnë nevojën që të rikonsiderohen mënyrat eshfrytëzimit, por edhe masat mbrojtëse si të liqenit ashtu dhe tëPellgut ujëmbledhës të Shkodrës, që si nyje hidrologjike është eveçantë dhe sjell sfida për studiuesit.

Koha për shfrytëzime pa kriter, për ndotje të mjedisit, për zgjidhje tëçastit, duhet të marrë fund. Besoj se kontributi juaj do të rrisëndjeshmërinë drejt përmbushjes në vazhdimësi të standardevebashkëkohore të shfrytëzimit deri sa ajo të bëhen normë e shoqërisësonë.


Për probleme të rëndësishme si këto, përgjigja duhet të vijë ngashkenca, e cila vihet direkt në shërbim të qytetarëve. Përfundimetakademike të përpunuara më tej nga universitetet tona dhe njësitëkërkimore kthehen vetëm në këtë mënyrë jo thjesht në institucionemësim-dhënieje, por nyje të forta kërkimore-shkencore dhe burimetë padiskutueshme për politikë-bërësit qendrorë apo vendorë roli,misioni dhe përgjegjësia e të cilëve mbetet kyçe në suksesin epërbashkët të qëndrueshëm dhe afatgjatë.

Ju faleminderit dhe punë të mbarë konferencës!


70

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË SAMITIN EKRYETARËVE TË SHTETEVE DHE QEVERIVE TËPROCESIT TË BASHKËPUNIMIT TË VENDEVE TË

EVROPËS JUGLINDORE.

23 Qershor 2010Stamboll, Turqi

I nderuari President Gyl,Të nderuar kolegë,Zonja dhe zotërinj,

Kam kënaqësinë të ndaj me ju disa nga qëndrimet e vendit timlidhur me procesin e bashkëpunimit të vendeve tona në kuadër këtijdialogu politik shumë të rëndësishëm për rolin që ai luan dhe përperspektivat që ai i ofron të ardhmes së përbashkët të vendeve tona.

Dëshiroj të rikthej në kujtesën tuaj të veçantën e krijimit të Procesittë Bashkëpunimit të vendeve të Evropës Juglindore. SEECP-i ukrijua me vullnetin dhe nismën e vendeve tona si njëdomosdoshmëri plotësuese e proceseve bashkëpunuese dheintegruese për të forcuar dhe çuar më tej këto procese, të cilat do t’ijepnin rajonit tonë një frymëmarrje të re bashkëkohore dheevropiane.

Shqipëria vazhdon të mendojë se integrimi evropian mbetet jovetëm rruga e vetme e jona për të siguruar qëllimet, për të cilat ne umblodhëm dhe krijuam këtë strukturë, forcimin e stabilitetit,sigurisë dhe marrëdhëniet e fqinjësisë së mirë, zhvillimin ekonomikdhe luftën e përbashkët kundër krimit të organizuar e terrorizmit,por edhe perspektivën më të qartë për një të ardhme më të mirë përpopujt dhe vendet tona.

Vendi im ndodhet sot në një moment historik të procesit tëintegrimit në Bashkimin Evropian. Anëtarësimi në NATO ikontribuoi dhe natyrshëm shpejtoi hapat e integrimit të tij evropian.Ka pak më shumë se një vit që Marrëveshja e Stabilizim-Asociimitka hyrë në fuqi dhe vendimi për statusin e vendit kandidatit mbetet


71

pritshmëri shumë e afërt e paraprirë nga një vendim po aq historik:liberalizimi i vizave me vendet e Bashkimit Evropian.

Shqipëria është sot një vend i rëndësishëm dhe strategjik për tësiguruar, garantuar dhe shtrirë frymën e bashkëpunimit, paqes dhedialogut në Evropën Juglindore, në Mesdhe dhe më gjerë. Politikajonë e jashtme mbetet e angazhuar në rritjen e këtij roli për tëgarantuar stabilitetin politik të rajonit si domosdoshmëri e forcimittë bashkëpunimit ekonomik dhe rritjes së mirëqenies të qytetarëvetanë.

Ne mbështesim përpjekjet e përbashkëta që do të lehtësonin lëvizjene lirë të qytetarë tanë, që do të krijonin për ta një hapësirëekonomike rajonale pa barriera penguese për shkëmbimet tregtare esidomos të elitave intelektuale e kulturore, që do të ndihmoninnjohjen e ndërsjellët të tyre për të lënë mbrapa paragjykimet që ikanë shoqëruar ata gjatë historisë së vendeve tona.Nismat dhe tryezat tona, në përmbushje të qëllimit që na bashkon,janë dëshmitare të proceseve integruese dhe te raporteve jo vetëmpolitike që Bashkimi Evropian zhvillon me Republikën e Kosovës.Ne jemi gjithashtu dëshmitarë të faktit të pamohueshëm qëpavarësia e Kosovës i ka kontribuoi paqes dhe sigurisë në një rajonku lufta për vite të tëra traumatizoi Evropën dhe botën mbarë.

Shqipëria ka mbështetur dhe do të vijojë të mbështesë përfshirjen,përfaqësimin dhe pjesëmarrjen e Republikës së Kosovës në nismattona rajonale dhe ato shumëpalëshe, si dhe proceset integruese të sajdhe të të gjitha vendeve të rajonit për t’u anëtarësuar në NATO dhenë Bashkimin Evropian.

Përfaqësuesit e vendeve tona kanë bërë një punë të gjatë për tëdetajuar qëllimet e përbashkëta dhe për të afruar qëndrimet eveçanta të vendeve tona në Deklaratën e përbashkët të Samitit tëStambollit për të cilën dëshiroj t’i përgëzoj!

Duke vlerësuar të gjitha përpjekjet e Turqisë për përmbylljen mesukses të presidencës së saj, dëshiroj të falënderoj të Presidentin Gylpër mikpritjen dhe organizimin e shkëlqyer të këtij Samiti të


72

rëndësishëm në qytetin e bukur dhe unik të Stambollit!

Ju faleminderit!


73

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË TAKIMIN E TETË TËSAMITIT TË KRYETARËVE TË SHTETEVE TË EJL MBIKORRIDORET KULTURORE “MUZIKA SI METAFORË E

DIALOGUT KULTUROR”.

23 Qershor 2010Stamboll, Turqi

I nderuar President Gyl,E nderuara Zonja Drejtore e Përgjithshme e UNESCO-s,Të nderuar kolegë Presidentë,

Kur mora në dorë ftesën për të ardhur në këtë Samit të korridorevekulturore me temën e spikatur “Muzika si metaforë e dialogutkulturor” që mbahet këtu në Stamboll, qytetin simbol të pranisë sëcivilizimeve të hershme, i pohova vetes, se, korridori ynë muzikorështë një ndër korridoret historike të komunikimit që ka mbetur ipakushtëzuar mes nesh. Ai asnjëherë dhe në asnjë kohë nuk ka qenëi mbyllur.

Dëshiroj të shpreh falenderimet e mia për mikëpritjen dheorganizimin e përsosur të këtij takimi të rëndësishëm me bindjen semesazhi i tij do të kthehet në lajtmotiv të vendeve dhe popujve tanëpër të rritur dialogun kulturor mes tyre jo vetëm në formë, por edhekohë.

Ky korridor shpirtëror: në pamje të parë i padukshëm, por imrekullueshëm, shumëngjyrësh, shumëformësh, shumëzërësh dhe ilarmishëm, i krijuar nga popujt tanë prej mijëra vitesh, i mbajturgjallë prej gjuhës së kënduar, valleve dhe veglave muzikore,gjithmonë ka ekzistuar dhe na ka mbajtur të lidhur edhe në kohët mëtë vështira, kohë kur arsyeja mungonte dhe vendin e saj e kishtezënë gabimisht forca.

Duke parë përtej larmisë së gjuhëve, ngjyrave të kostumeve, ritmittë valleve dhe llojeve të ndryshme të veglave muzikore, në të gjithavendet tona, pjesëz e botës së madhe, popujt derdhën në muzikën e


74

tyre popullore, në këtë trashëgimi të spikatur kulturore, një lëndëshpirtërore të pazëvendësueshme për vazhdimin e jetës njerëzore, epër më tepër, një“ushqim artistik” të prodhuar nga njerëzit përnjerëzit, përmes gjuhës mbarë botërore të tingujve muzikorë.

Në vendin tim, në Shqipëri, ka një shprehje të urtë popullore qëthotë:“Kënga dhe përralla s`kanë zot”. Besoj se kuptimi i saj ivërtetë gjendet në mënyrën se si një krijim muzikor popullorkrijohet, pra, përmes një procesi artistik të gjatë e të vështirë, i cilipërfshin qindra e mijra njerëz, përgjatë një limiti kohor që shtrihetnë dhjetëra e qindra vjet.Ky proces sa human e njëkohësisht po aq artistik, i pandikuar ngaklima dhe sistemet politike, fsheh në thelb krijimin e gjuhësmuzikore si mjet komunikimi dhe si kulturë e paqes, pasi vetëmuzika dhe këngët popullore në mënyrë të veçantë, shndërrohendalëngadalë, përmes “gjuhës” së tingujve, edhe në simbole kulturoretë çmuara për identitetin e popujve dhe vendeve tona.Përmes larmisë së kësaj tradite muzikore, popujt tanë kanë ushqyerdhe ushqejnë diversitetin kulturor si thelb i jetës dhe i humanizmit,kanë ngritur korridoret e komunikimit dhe marrëdhënieve miqësoremes komuniteteve të ndryshme si dhe kanë dialoguar kulturalisht,me popujt e tjerë fqinjë, por edhe më gjerë.

Provë e qartë e kësaj kurore vlerash të krijuar nga popujt tanë, ështëedhe fakti, se rajoni ynë ka të njohur tashmë botërisht përmesUNESCO-s, një listë dinjitoze të “Kryeveprave të trashëgimisëgojore dhe shpirtërore të njerëzimit”.

Janë këto kryevepra muzikore artistike popullore si “Isopolifoniapopullore shqiptare”; dhe të tjera të popujve dhe kombeve tona, tëcilat janë shndëruar realisht në stacione të korridorit tonë kulturorndër-rajonal të komunikimit, tashmë përmes muzikës sonë sitrashëgimi shpirtërore e përbashkët. Këto kryevepra muzikore,qëndrojnë aty fare thjesht, pa emra konkretë autorësh të përveçëmqë i kanë krijuar, por ato janë aty si dëshmi artistike që vijnë meemrat e vendeve tona, dhe si të tilla janë në gjendje të provojnë sehumanizmi ynë artistik është i aftë të krijojë kryevepra të vlefshmepër të gjithë njerëzimin.


75

Ky mozaik i jashtëzakonshëm i vlerave kulturore nuk cënohet dheas deformohet, përkundrazi pasurohet dhe zbukurohet, kur i çlironpopujt tanë nga paragjykimet dhe ambicjet politike e aq më tëpërnga qëllimet për të penguar proceset universale të zhvillimit dhe tëintegrimit drejt lirisë së shpirtit dhe të vlerave. Kështu e konsideroj,të dashur kolegë, procesin e pandalshëm të pavarësimit dhekonsolidimit të Republikës së Kosovës, kontributi i pamohueshëm itrashëgimisë së lashtë shpirtërore, kulturore dhe muzikore i së cilës,po shumëdimensionohet me vlerën e patjetërsueshme dhe kaq tëdomosdoshme të bashkëjetesës etnike.

Republika e Kosovës përbën një shembull për ne dhe për brezat qëdo të vijnë se si nuk duhet të mbetemi peng i së kaluarës politike,por të bëhemi pjesë e të ardhmes së përbashkët nëpërmjetmbështetjes së shpirtit të tolerancës dhe lëvrimit të trashëgimisë që ibashkon popujt tanë drejt fatit të tyre të paevitueshëm.

Prandaj, të nderuar Presidentë, në pentagramin muzikor të rajonittone nota e Kosovës është sa e kërkuar aq edhe e nevojshme përveshët dhe mendjet jo vetëm të popujve tanë, por edhe tëinstitucioneve drejt të cilave ne kemi vendosur të shkojmë duke ipasuruar ato me vlerat dhe trashëgiminë tonë për të cilën duhet tëjemi të gjithë krenarë.

Së fundi, unë personalisht besoj më shumë në forcën e shpirtitnjerëzor, sesa në forcën fizike të trupit. Për më tepër, forca e shpirtite shprehur përmes muzikës, është një nga pasuritë e arta që popujttanë kanë krijuar në qindra vjet dhe që sot, gjej rastin e artë që t’iftoj të gjithë të tjerët për ta përshkruar e njohur korridorin tonëshpirtëror të komunikimit, i cili nuk është gjë tjetër përveçse:trashëgimia jonë shpirtërore e përbashkët, në funksion të paqes,demokracisë, bashkëpunimit dhe tolerancës!

Ju faleminderit!


76

PRESIDENTI TOPI PËRSHËNDET KONFERENCËNVJETORE TË AMBASADORËVE TË REPUBLIKËS SË

SHQIPËRISË

25 Gusht 2010

I nderuar Zoti Ministër i Punëve të JashtmeShkëlqesi ambasadorë,Përfaqësues të Trupit Diplomatik të akredituar në Tiranë,Zonja dhe zotërinj,

Ndihem shumë i gëzuar që takohem me ju sot, ambasadorë tënderuar të Republikës së Shqipërisë, përfaqësuesit më të lartëdiplomatikë të vendit tonë në vendet mike e aleate dhe me ju,zotërinj përfaqësues të Trupit Diplomatik të akredituar në Shqipëri!Është një kënaqësi e veçantë që jemi mbledhur për të diskutuar, përtë ndarë opinione mbi linjat institucionale të përfaqësuesve më tëlartë të shtetit shqiptar, për vazhdimin e punës suaj fisnike. Në fillimtë fjalës sime dëshiroj t’ju falënderoj dhe t’ju inkurajoj përvazhdimin e këtij misioni të rëndësishëm, kudo, në mbarë botën përpromovimin e vlerave dhe të gjitha lidhjeve tradicionale që kemi mevendet më të rëndësishme të globit dhe natyrisht, për të pasuruarkëto lidhje me lidhje të reja në funksion të asaj rruge që Shqipëria eka përcaktuar në mënyrë shumë dinjitoze për të qenë pjesë efamiljes evropiane, për të konsoliduar pozicionin e vet në familjeneuroatlantike dhe për ta përmirësuar imazhin e saj në mënyrë tëvazhdueshme!

Shqipëria ndodhet sot në një periudhë të rëndësishme të historisë sësaj, ndoshta të paimagjinuar disa vite më parë. Të vendosur për tëndryshuar tërësisht sistemin politik, ekonomik dhe shoqëror tëShqipërisë, të gjithë kuptuam se suksesi i kësaj nisme titanikeqëndronte sidomos në projektimin e qartë dhe të vendosur tëperspektivës euroatlantike dhe evropiane të vendit tonë si dhe tëruajtjes dhe garantimit të interesave kombëtare të bazuara nëparimin e së drejtës, lirisë dhe barazisë së kombeve dhe shteteve përtë vetëvendosur mbi fatet e tyre.


77

Sot me bindje kemi plotësisht të drejtë të pohojmë se rruga jonë,ndonëse e papërfunduar ende, ka qenë zgjidhja e duhur dhe e vetmjapër të ndërtuar një histori ndryshe dhe në të mirë të qytetarëve tanë.

Anëtarësimi i Shqipërisë në NATO përbën pa mëdyshje ngjarjen mëtë madhe historike dhe diplomatike të popullit dhe kombit tonë. Kymoment provoi se Shqipëria dhe shqiptarët, janë dhe mbeten tëvendosur në angazhimin dypalësh, rajonal dhe global në respekt tëparimeve të rëndësishme të euroatlantizmit. Diplomacia shqiptare kameritën e madhe për kontributin e saj në këtë proces jetësor tëvendit tonë ashtu siç ka sot përgjegjësinë përpara nesh,institucioneve, përpara të gjithë qytetarëve shqiptarë dhe ndaj tëgjitha vendeve anëtare të Aleancës, të përsosë dhe të përshtatëtërësisht parimet e veprimit, të koordinimit, të shkëmbimit tëinformacionit, të sjelljes dhe të qëndrimeve, me parimet e kërkuarandaj një vendi anëtar e të denjë të aleancës më të madhe të paqesdhe të sigurisë në botë, sikurse është NATO.Anëtarësimi në NATO ishte realizimi i njërit prej objektivave tonastrategjike dhe kombëtare. Ne duhet të jemi krenarë për këtë fakt,por edhe të ndërgjegjshëm se anëtarësimi në Bashkimin Evropiankërkon nga ju më shumë përkushtim, përgjegjësi dheprofesionalizëm, më shumë mund dhe vendosmëri.

Hapat e hedhura dhe niveli i marrëdhënieve aktuale me BashkiminEvropian janë shumë të rëndësishme për jetëgjatësinë dhe suksesin ekëtij procesi, jetik për Shqipërinë dhe të ardhmen e saj. Interesikombëtar duhet të jetë lajtmotivi i çdo guri që vendoset në urën eqëndrueshme që ne dëshirojmë të ngremë për të bashkuar kufijtëtanë politikë, ekonomikë, shoqërorë, intelektualë dhe kulturorë medemokracitë e vendeve të Bashkimit Evropian. Procesi irëndësishëm i liberalizimit të vizave është plotësisht i merituar përqytetarët e vendit tonë. Ata çliruan mendjet dhe zemrat, shoqërinëdhe shtetin e tyre nga izolimi i një pushteti anti-evropian njëzet vjetpërpara dhe sot kanë plotësisht të drejtë të shijojnë lirinë e tyre tëlëvizjes brenda Evropës demokratike.

Anëtarësimi në Bashkimin Evropian është një proces ku ndërthurenjo vetëm interesa, por edhe angazhime dypalëshe, rajonale dhe


78

globale të cilat ndodhen në një dinamike dhe lëvizje tëvazhdueshme. Askush nga diplomatët tanë apo nga misionet tonadiplomatike, sado larg Tiranës apo Brukselit, nuk mund ta ndiejëveten jashtë këtij angazhimi kombëtar të vendit tonë. Kudo ka njëpërvojë që na vlen, kudo ka një informacion që na shërben, kudo kanjë këshillë që na lehtëson rrugën, kudo ka një mik që na ndihmon.

Vetëm kështu do të mund të rifitojmë edhe atë kohë të humbur,qoftë edhe për arsye objektive. Vetëm kështu statusi i venditkandidat do të arrihet në kohën e duhur dhe anëtarësimi do të bëhetnjë realitet i prekshëm për të gjithë.


Koha provoi se Kosova e pavarur dhe demokratike e orientuar drejtintegrimit euroatlantik mbetej e vetmja zgjidhje për sigurinë dhepaqen afatgjatë në rajon. Çdo qëndrim, veprim apo angazhim tjetër indryshëm do të vononte jo vetëm fatin e Kosovës, por edheintegrimin e rajonit.

Unë isha i bindur se opinioni i Gjykatës Ndërkombëtare tëDrejtësisë të datës 22 korrik të këtij viti mbi ligjshmërinëndërkombëtare të pavarësisë së Kosovës, pavarësisht se cila palë evuri në lëvizje këtë mekanizëm të rëndësishëm të Organizatës sëKombeve të Bashkuara, nuk do të shprehej kundër lirisë së njëpopulli. Ashtu siç isha i bindur se ky opinion nuk pritej të zgjidhtemenjëherë konfliktin mes Serbisë dhe Kosovës për pavarësinë dhe tëpushonte mospajtimet mes këtyre dy vendeve dhe shteteve.

Opinioni respektoi vendimin e institucioneve të Republikës sëKosovës për shpalljen e Kosovës shtet duke vendosur një standardtë lartë bazuar mbi lirinë dhe të drejtat themelore të njeriut, parimetë shenjta dhe të paprekshme, shumë të rëndësishme për botën ecivilizuar drejt të cilës Kosova aspiron të shkojë.Unë jam i bindur gjithashtu se opinioni i Gjykatës duhet tëkonsiderohet si një rast i artë, moment i përshtatshëm diplomatik, tëcilin Prishtina dhe Beogradi duhet ta shfrytëzojnë për të filluar dhevazhduar një dialog konstruktiv, të dobishëm dhe të domosdoshëm, i


79

cili do të shënonte hapjen e një faze të re, të një kapitulli të ri tëmarrëdhënieve Kosovë–Serbi, të një dialogu mbi të ardhmen, mbi tëardhmen evropiane të Kosovës, të Serbisë dhe të rajonit tonë, mbiçështje që janë në interes të dy shteteve sovrane dhe interesave të tëdy popujve.

Mendoj se është koha që vendet e Bashkimit Evropian të veprojnëtashmë të bashkuara ndaj këtij realiteti të pakthyeshëm dhe tëpakundërshtueshëm ligjor, sepse kjo përbën edhe një sfidë për ta,për kohezionin dhe implementimin e politikës së jashtme të kësajstrukture ku ne dëshirojmë të anëtarësohemi. Konsensusi mbiKosovën dhe të ardhmen e saj i mundësojnë BE-së të luajë mesukses rolin e saj për integrimin dhe perspektivën evropiane të tëgjithë rajonit ballkanik.

Ne duhet të vazhdojmë që, së bashku me diplomacinë e re tëKosovës dhe në bashkëpunim të ngushtë me shtetet e rëndësishmemike dhe aleate që mbështesin pavarësinë e Kosovës, tëmundësojmë njohje të reja në një kohë sa më të shpejtë për të arriturqëllimin final: anëtarësimin e Kosovës në Organizatën e Kombevetë Bashkuara, dhe pse jo, në një kohë tjetër, mundësisht sa më tëshkurtër, në NATO dhe në Bashkimin Evropian.

Vendet e Ballkanit Perëndimor ndodhen sot në fazën e intensifikimittë bashkëpunimit politik, ekonomik dhe integrimit rajonal. Kjomënyrë sjelljeje ka qenë dhe mbetet filozofia qendrore e politikësrajonale të Republikës së Shqipërisë dhe e qëndrimit të faktoritpolitik shqiptar në vendet e rajonit tonë. Nënshkrimi i Marrëveshjessë Ohrit dhjetë vjet më parë vërtetoi rëndësinë jetike të faktoritshqiptar në stabilizimin dhe integritetin e Maqedonisë, nëqëndrueshmërinë e paqes dhe ecurinë e proceseve integrueseeuroatlantike të të gjithë rajonit.

Sot, vendet tona kanë mundësi të kthehen në një hapësirë ku, vetëmnëpërmjet sinkronizimit të përpjekjeve, të gjenerojnë investime tërëndësishme në fushën e infrastrukturës, turizmit, në prodhimin eenergjisë dhe burimeve alternative të saj, në bujqësi apo ndërmarrjete mesme dhe të vogla. Padyshim, ky realitet ndjehet nga të gjithë,


80

nga të gjitha institucionet, nga të gjithë interlokutorët e rëndësishëmqë e kanë intensifikuar punën e tyre politike dhe diplomatike nërajon. Sikurse është thënë, situata në rajonin ballkanik është më emira e të gjithë historisë së kohëve moderne të bashkëpunimit tëvendeve të rajonit. Kjo vërtetohet edhe nga ai komunikim bilateraldhe multilateral, nga organizimet e vazhdueshme të takimeve, tëcilat janë jo thjesht në kontekstin politik, por edhe për çështje tëcaktuara, ku gjithnjë e më shumë zë vend ekonomia.

Kam rastin t’ju them që këtë vit është radha e Shqipërisë të jetëorganizatore e Forumit të VII-të rajonal ekonomik të Presidentëve tëvendeve të Evropës Juglindore, më 25-26 nëntor të këtij viti nëTiranë, që provon dukshëm vullnetin politik për bashkëpunimrajonal, i cili tashmë është kthyer në një filozofi të përbashkët tëvendeve tona.Ne kemi inkurajuar dhe iniciativat e fundit zyrtare dhe institucionaletë Ministrit të Jashtëm për të bërë të mundur normalizimin emarrëdhënieve edhe me Serbinë. Serbia është një vend irëndësishëm në rajonin ballkanik. Ne dëshirojmë që Serbia, sidomospas opinionit të fundit të Gjykatës Ndërkombëtare, të ndryshojërealisht kursin, që të mos ketë ambiguitet në mënyrën e sjelljes sësaj. Serbia kërkon me të drejtë dhe ne e mbështesim, sikurse çdovend tjetër të rajonit, që të integrohet në Bashkimin Evropian, pornga ana tjetër, kur vjen puna për çështjen e Kosovës, mundohet tëartikulojë, shpeshherë edhe me një mënyrë agresive, me një gjuhëqë nuk është gjuha e integrimit, nuk është gjuha e BashkimitEvropian, nuk është gjuha e vendeve, të cilat vendosin në radhë tëparë bazamentin ligjor, që u konfirmua edhe nga Gjykatë. Besoj qëdëshira e përbashkët për zhvillimin e këtyre marrëdhënieve natyrishtqë do të fillojë të implementohet me gjuhën reale të reciprocitetit.Uroj që këto marrëdhënie të vijnë duke u forcuar pa qenë nevoja qëtë vemë si kusht që të merremi vesh për atë që nuk do të merremindonjëherë! Të jemi të bindur, të flasim me gjuhë reale, përKosovën nuk jemi marrë vesh dhe nuk besoj se do të merremi vesh.Por, ky nuk duhet të jetë një moment që do të sjellë impas për atodetyrime që janë për secilin vend të rajonit tonë, i cili më shumë seçdo rajon tjetër ka vuajtur tradicionalisht rezultatet tragjike tëkonflikteve ndëretnike. Kjo është një situatë e re, një situatë e re që


81

ne e inkurajojmë nëpërmjet këtij bashkëpunimi që vendet eBallkanit Perëndimor të jenë vende të NATO-s, të jenë vende tëBashkimit Evropian. Shpresoj se aty ku ne trashëgojmë, natyrisht qëku është pjesa tragjike është dhe pjesa e mirë, të ndërtojmë njëkomunikim civil në linjat dhe standardet e Bashkimit Evropian kune të gjithë dëshirojmë së shpejti të integrohemi.

Shkëlqesi ambasadorë dhe përfaqësues të Trupit Diplomatik,

Në të gjitha takimet që kam pasur me zyrtarë të lartë apo miq e tëftuar, të cilët kanë vizituar për herë të parë Shqipërinë ose janëkthyer mbas një periudhe kohe ta vizitojnë, më kanë pohuar se janëpozitivisht të befasuar nga Shqipëria e shqiptarët dhe se me kthiminnë vendet nga vinin, do t’u sugjeronin edhe të tjerëve të vizitonin samë shpejt Shqipërinë.

Diplomacia shqiptare, ambasadorët tanë dhe i gjithë shërbimi mejashtë duhet të gjejnë mënyra dhe rrugë për të nxitur, inkurajuar dheshtuar numrin e vizitorëve në Shqipëri. Jo vetëm përfaqësueszyrtarë, por sidomos përfaqësues të medias, të biznesit, të artit, tëkulturës deri edhe qytetarë të thjeshtë mund të kthehen në zëdhënësdhe përcjellës të vlerave tona të vërteta në shtetet ku ata jetojnë.

Por diplomatët tanë nuk duhet të harrojnë se përfaqësuesit dhezëdhënësit më të mirë të vlerave tona, traditës dhe kulturës, mbetentë gjithë ata shqiptarë, të cilët për arsye sidomos ekonomike dhe përnjë jetë më të mirë për familjet dhe fëmijët e tyre ndodhen sot largatdheut, por edhe të gjithë ata studentë shqiptarë të cilët kanëzgjedhur të marrin dije në universitete të huaja. Shqipëria përbën njërast unik me përqindje shumë të lartë të popullsisë aktive të larguarsidomos dy dekadat e fundit duke u klasifikuar në grupin e vendeveme rrjedhën më të lartë emigruese në botë. Ky moment natyrisht qëka të dy anët e medaljes. Nga njëra anë ne ndiejmë keqardhje që kapasur një largim të detyruar në kushtet në të cilat ka qenë Shqipëria,por nga ana tjetër padyshim, kjo kthehet në një aset tëjashtëzakonshëm për Shqipërinë, sepse emigracioni shqiptar, përveçnjë numri njerëz që kanë shkuar të punojnë, sidomos në punë tërëndomta, sot na japin një imazh të ri të njerëzve në vendet ku janë


82

integruar, të njerëzve që janë kualifikuar, sidomos të studentëve qëkanë mbaruar me rezultate të shkëlqyera në universitetet mëprestigjioze të botës. Ky kthehet në një aset të promovimit të vleravetë Shqipërisë për të treguar se aty ku janë kushtet, ku janëmundësitë, faktori shqiptar, intelektualët shqiptarë gjejnë mundësinëtë jenë kompetitivë dhe pse jo, të jenë në elitën intelektuale të këtyreqendrave formuese universitare.Është e domosdoshme që të gjitha përfaqësitë tona diplomatike dhekonsullore të kenë statistika të sakta mbi emigracionin shqiptar, tëvjetër apo të ri, duke ndjekur dhe studiuar dinamikën e rritjes,zhvillimit apo zhvendosjes së tyre, e cila duhet të merret nëkonsideratë si në shtrirjen gjeografike të pranisë e shërbimeve tona,sidomos konsullore, ashtu edhe në hapjen e qendrave kulturore meqëllim ruajtjen e gjuhës, traditës dhe forcimin e ndjenjës sëatdhedashurisë. Numri i konsiderueshëm i shqiptarëve në dy vendetfqinje, Itali dhe Greqi, imponon një politikë të tillë diplomatike,konsullore, ekonomike dhe kulturore të shërbimit me jashtë tëShqipërisë.

Ju me të drejtë mund të thoni që këto linja që ju po i shprehni, çdonjeri, çdo ambasador i ka në vëmendje, nuk po thuhet asgjë e re.Megjithatë mendoj se ju kërkoni më shumë mbështetje, financiare,ekonomike për të pasur mundësi për rritjen e infrastrukturës që tëjeni të besueshëm, që të mos bëni një herë në vit ritualin e disakëshillave që vijnë nga institucionet që gjithsesi janë shumë tërëndësishme, por sinkronizimin e të gjithë mënyrave më të fundit qëvijnë nga institucionet, pavarësisht se ju merrni informacion tëpërditshëm nga autoritete përkatëse. Qeveria duhet të bëjë gjithçkatë mundur që aty ku ka fluks emigrantësh, aty ku ka nevojë meshumë për shërbime konsullore, aty ku ka nevojë më shumë përshërbime konsullore, aty ku ka nevojë më shumë për mbrojtjen einteresave të tyre, patjetër kërkohet edhe një mbështetje më e fortëfinanciare në mënyrë që këto që themi, patjetër të gjejnë edhegjuhën e realizmit në kohën që vjen pas.

Mbetet mbi të gjitha një detyrim kushtetues për shërbimin e jashtëmtë mbrojë interesat e tyre dhe të përkushtohet në zgjidhjen eproblemeve që ata duhet të ndeshin në çdo çast me burokracinë apo


83

autoritetet e vendeve ku ata jetojnë. Emigrantët tanë dhe familjet etyre duhet të gjejnë në përfaqësitë tona diplomatike dhe konsullorenjë ndjeshmëri të lartë dhe shërbim cilësor, informacion lehtësisht tëpërdorshëm, komunikim të shpejtë dhe infrastrukturë e mundësi përt’ju përgjigjur nevojave të tyre në kohën e duhur.Shërbimi me jashtë i Shqipërisë ka përpara përgjegjësi dhe sfida, tëcilat kërkojnë maturi e përgjegjshmëri, përvojë e vitalitet, porsidomos profesionalizëm. Duke hapur një parantezë, mund të shikojqë kjo vjen në mënyrë shumë evolutive, sepse gjërat nuk bëhenpërnjëherë. Shërbimi ynë diplomatik vijon të konsolidohet nëmënyrë cilësore. Është i pazëvendësueshëm misioni i tyre. Ështëshumë e vlerësueshme performanca e mjaft ambasadorëve dhe nendehemi krenarë. E ndiejmë kur bëjmë vizitat dhe ata janë lehtësishttë përgatitur, janë plotësisht të mirëpritur, të respektuar dhepadyshim që ky është një respekt për Shqipërinë, por edhe përinstitucionet që plotësojnë detyrimet e tyre në vizitat që delegacionete tyre bëjnë jashtë Shqipërisë. Pra, dinjiteti, personaliteti,korrektësia ndaj të gjithë institucioneve jashtë vlerësohen nëpërmjetjush. Dëshiroj dhe një herë pa e tepruar me komplimentet, t’ua japato se me të vërtetë, i meritoni me shumicë.Diplomacia shqiptare duhet të dijë të shfrytëzojë të gjitha mundësitëqë fatmirësisht ofron sot bota globale dhe teknologjia informative.Përvoja dhe profesionalizmi shumë dimensionohen kur në shërbimtë tyre vendoset shkëmbimi i shpejtë i informacionit, pavarësisht nëse je përfaqësues i një vendi të vogël apo të madh. Përshtatja mesukses të plotë e diplomacisë sonë me dinamikën dhe ritmet einformatizimit të botës moderne do ta ndihmonte atë të përmbushtemisionin e saj institucional dhe t’i shërbente më mirë interesave tëqytetarëve dhe shtetasve tanë, kudo ku ata ndodhen.

Dhe së fundmi dy fjalë për nevojën që keni ju për të qenë tëmbështetur nga politika. Nuk e kam fjalën për një lidhje të shkurtërqë ambasadorët duhet të kenë me politikën. Nuk mendoj se ështëkjo. Ambasadorët janë përfaqësues të shtetit. E thashë këtë në sensinqë politika në përgjithësi ka nevojë që të performohet dhe t’jundihmojë, sepse të jesh ambasador, natyrisht që duhet të jeshinterpret i të gjitha ngjarjeve, qofshin këto ngjarje pozitive, qofshinkëto dhe ngjarje të pakëndshme kur debati i politikës në mjaft raste


84

nuk jua bën të lehtë përcjelljen e mesazhe që ju duhet të keni meinterlokutorët tuaj në institucione. Kështu që unë e mora fjalënpikërisht jo për t’jua bërë ju këtë thirrje, por për t’ia bërë politikës, ecila ka nevojë t’ju japë një mbështetje në mënyrë të sinkronizuarshërbimit diplomatik, ta fuqizojë atë, sepse është shërbimidiplomatik i një vendi, sepse demokracitë e kanë në ritualin e tyreedhe rotacionin, pavarësisht rotacioneve që ndodhin në historinë edemokracive pluraliste, shërbimi diplomatik, ambasadorët duhet tëmbështeten pa asnjë lloj paragjykimi, pa asnjë lloj kufizimi. Duhetqë gjuha e politikës të huazojë në mjaft raste nga gjuha ediplomacisë në mënyrë që gjuha diplomatike të sintonizohet megjuhën më elitare e më etike dhe kjo do t’jua bëjë më të lehtëkomunikimin me vendet ku ne aspirojmë të integrohemi.

Edhe një herë ju falënderoj për vëmendjen dhe ju uroj suksese nëmisionin tuaj diplomatik!

Ju faleminderit!


85

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË VEPRIMTARINË MERASTIN E 100-VJETORIT TË LINDJES SË NËNË TEREZËS

26 Gusht 2010

I nderuar Kryebashkiak i Tiranës, zoti Rama,I nderuar President i Bashkimit të Paqes, zoti Kosta,Të nderuar pjesëmarrës,Zonja dhe zotërinj,

Si sot, njëqind vjet më parë, lindi Gonxhe Bojaxhiu, bija më gjenialee popullit shqiptar, ajo që me veprën e saj të papërsëritshme “si lapsnë duart e Zotit”, u shndërrua në Nënë Terezën e Popujve. Nëhistorinë e botës dhe në atë të shqiptarëve diçka ndryshoipërgjithmonë, duke e bashkuar atë përjetë me emrin e Nënë Terezës!

Jam i bindur që çdo shoqëri e emancipuar dhe demokratike, çdokomb e shtet që ka si ideal dhe synon të mirën e paqen, që dëshirontë mposhtë të keqen, që drejtësia të mbretërojë për qytetarët e vet, tëmundë varfërinë, përbuzjen, diskriminimin racor dhe social duhet qëkëto ideale e synime të udhëhiqen nga modeli i përkryer për t’undjekur, që e ka emrin Nënë Tereza!

Ajo lindi dhe jetoi në një shekull konfliktesh të shumta e të pashpirt!Lufta e Parë dhe e Dytë Botërore, Lufta e Ftohtë, diktaturat e tëgjitha ngjyrave dhe kaheve, konfliktet rajonale etnike e ideologjike,tranzicionet sociale dhe sfidat e shumta të globalizmit karakterizuanhistorinë e shekullit të njëzetë dhe natyrisht në këto ngjarje dheevolucione spikatën një sërë personalitetesh që lanë gjurmë tëmëdha.

Pikërisht në këtë mozaik ngjarjesh dhe personazhesh të botës sëmadhe, Nënë Tereza u bë fuqia morale më e spikatur që do tëndikonte në vetëdijen e kohës sonë me filozofinë e dashurisë, tëcilën e ngriti në një doktrinë triumfuese, duke i dhënë veprimit vlerëintelektuale dhe shpirtërore.


86

Nënë Tereza ishte zëri i miliona fëmijëve, grave dhe burrave tëvarfër e të braktisur në të gjithë globin, që nga skajet më të largëta tërruzullit e deri në zemër të metropoleve. Njerëzit e epokës sonë kanëmbetur të mrekulluar me atë çka ajo mundi të bëjë në lagjet eKalkutës ku mbretëronte dhimbja që shkaktonte mjerimi e më pas,në të gjitha zonat me konflikte e realitete sociale tragjike. Dashuriadhe besimi hyjnor ishin armët e saj dhe dhembshuria njerëzoreshërbeu si forca shtytëse madhore e shpirtit të saj.

Nënë Tereza gjithmonë ka kërkuar t’u shërbejë të tjerëve dhe jo tëjetë e shërbyer. Me përkushtim rendi në kërkim të lirive dhe tëdrejtave njerëzore, sepse i konsideronte ato të patjetërsueshme, memundime të parrëfyera, me dashuri të pamatë dhe këmbënguljen enjë gruaje shqiptare që u ktheu dinjitetin miliona njerëzve të zhyturnë errësirën e mjerimit, sëmundjeve dhe harresës.

Me një kurajë emocionuese ajo njohu dhe pranoi për bij e bija të sajgjithë të varfrit. Ajo predikoi pa predikuar, sepse shërbimet e sajflisnin vetë. E veshur me rroba indiane dhe sandale, e varfër në mestë të varfërve, gjithmonë duke ecur pa u lodhur, gjithmonë nëkërkim, këto ishin gjestet e shenjtores shqiptare që ushtonte mëshumë se zëri vetë, duke prekur ndërgjegjen e botës.

Murgesha shqiptare që nga fëmijëria e saj përcolli në kujtesë traditatshqiptare të mikpritjes, besës, bujarisë së lidhjes së pazgjidhshme tështëpisë së shqiptarit me mikun dhe Zotin dhe ndërtoi një strehë tëngrohtë për të gjitha krijesat e deformuara nga e keqja, ku çdonjëraprej tyre të ndihej e mikëpritur dhe nën mbrojtjen e Zotit. NënëTereza sakrifikoi jetën e saj për të tjerët pa e përjetuar këtë fakt sinjë sakrificë, pa e reklamuar kurrë këtë sakrificë! "E çfarë tjetërmund të ishte kjo sjellje, veçse shenjtëri", do të pyeste pak ditë pasvdekjes së saj i madhi Indro Montaneli! Edhe ne ashtu mendojmë ejemi të bindur se do jetë e afërt dita që edhe de jure, e lumja NënëTereza, të shpallet shenjtore.

Nënë Tereza i përcolli botës mesazhe universale jetëgjata përhistorinë e Kishës Katolike dhe janë të shumtë studiuesit që evendosin atë menjëherë pas Shën Françeskut, por veprimtaria e saj,


87

filozofia që e mbante atë, i ka kaluar kufijtë e një religjioni, duke ushndërruar në simbolin më të dashur të humanizmit modern padallim feje e vendi, sepse ajo vetë u përkujdes njësoj për hindutë,myslimanët, katolikët, sepse tek çdo njeri ajo shikonteshembëlltyrën e Zotit.

Të nderuar miq,

Pas një sërë vlerësimesh prestigjioze në të gjitha anët e globit, nëvitin 1979 Gonxhe Bojaxhiu u nderua me Çmimin Nobel për Paqe,çmim të cilin e pranoi ekskluzivisht në emër të Zotit dhe të tëvarfërve. Nga ajo tribunë i kujtoi mbarë njerëzimit se çdo jetë ështëe shenjtë, se aborti është një rrezik i madh shoqëror, se ndërtimi i njëpaqeje të vërtetë mbi tokë duhet të fillojë nga respekti për çdo jetënjerëzore, se varfëria, padrejtësitë, përndjekja mund të përjashtohennga jeta jonë me vullnet të mirë, besim e tolerancë.Kjo mirënjohje botërore i bashkëngjitet bindjes sonë: “Nënë Terezaështë një figurë e dashur e gjithë njerëzimit dhe është njëkohësishtdëshmia se në çfarë lartësie morale mund të ngrihet njeriu shqiptardhe kjo nuk është një rastësi. Kjo është një dëshmi se me çfarëkulture të lartësuar është i pasur populli shqiptar, i pasur jo vetëmme inteligjencë të rrallë, me kurajo të jashtëzakonshme, por edhe mevirtyte të mëdha njerëzore, me humanizëm të thellë, me ndjenjën efisnikërisë e mëshirës në kuptimin më të madh të kësaj fjale”.Muaj më parë, duke i paraprirë kësaj dite të madhe, me një idejashtëzakonisht e fisnike të Presidentit të Unionit të Paqes, zotitXhanfranko Kosta, e ndarë edhe me kolegë, vendosëm t’udrejtoheshim në emrin tim personal dhe në emër të popullit shqiptar,atij populli ku doli e madhja Gonxhe Bojaxhi, të gjithë Presidentëvetë botës që të kontribuonin me një memorie me emrin e tyre, nëemër të popujve të tyre me një gur simbolik për të inauguruarpikërisht fillimin e një rruge që do të ketë emrin “Rruga e Paqes”.Në këtë “Rrugë të Paqes” që do të ndërtojmë në nderim të NënëTerezës do të vendosen shumë gurë që mbajnë firmën e shumëPresidentëve të mbarë botës si simbolikë e vullnetit të tyre për paqendhe tolerancën, të cilët dëshiroj t’i falënderoj nga zemra që iupërgjigjen pozitivisht ftesës sime!


88

Jam i bindur që në kujtim të Nënë Terezës dhe veprës së saj, neshqiptarët duhet të bëjmë më shumë se të tjerët, por kjo rrugë që dotë ndërtohet dhe shumë veprimtari të tjera që institucionet shqiptarekanë zhvilluar gjatë këtij viti, më lejojnë të vë në dukje e të theksojse jemi në rrugën e duhur.

Ky përvjetor, ne bashkëkombësve të Nënë Terezës na flet shumë qëtë mos harrojmë porositë që ajo na la, porositë që i la njerëzimit, tëecim në rrugën e paqes, harmonisë e bashkëjetesës si në të vetmenrrugë të përshkueshme. Kështu kemi më se të drejtë të krenohemipër shqiptarësinë e saj dhe të identifikohemi në botë si të sajët dhe taquajmë me plot gojë e krenari atë si tonën.

Ju falemnderit!


89

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË MBLEDHJEN E RADHËSSË KËSHILLIT TË LARTË TË DREJTËSISË.

15 Shtator 2010

Së pari ju përshëndes!

Jemi futur në një sezon të një pune intensive që natyrisht diktohetnga mjaft rrethana. Së pari dëshiroj të rikonfirmoj që të tërainstitucionet që kanë të bëjnë me sistemin e drejtësisë janë dhe duhettë jenë natyrisht më të motivuar për të qenë në sintoni të plotë meatë stad në të cilin ndodhet vendi ynë, Shqipëria, që ka të bëjë meintegrimin në Bashkimin Evropian, me përmirësimin e standardevenë të gjitha linjat lidhur me gjyqësorin, me administratën nëpërgjithësi, me vetë Këshillin e Lartë të Drejtësisë. Patjetër janëinstitucionet që duhet të jenë pikërisht në frontin e parë, sepse ajo qëcitohet vazhdimisht nëpër raporte, sikurse ishte dhe Raporti iProgresit i Komisionit Evropian, por edhe nga ato që ne dëgjojmëthuajse çdo ditë, qoftë në biseda me partnerët, por edhe nëkomunikimin me njerëzit, nga ajo që dëgjojmë dhe që kalonnëpërmjet emisioneve të medias, nëpërmjet komunikimit tëdrejtpërdrejtë me letra apo me telefonata ku njerëzit janë në hall e nënevojë dhe i përball puna me sistemin e drejtësisë. Nga të gjithëkërkohet një pozicion më i motivuar, një pozicion më korrekt i tëgjithë sistemit të drejtësisë.

Unë, me cilësinë e Presidentit të Republikës, duke dashur të jemgjithmonë jo vetëm konform konturit të Kushtetutës, por dukeruajtur një ekuilibër të plotë dhe për sa i përket debatit politik nëShqipëri nuk mund të rri pa thënë që sot sistemi i drejtësisë duhet tëjetë më i vëmendshëm, duhet të jetë më i kujdesshëm, duhet të jetëmë profesional, duhet të demonstrojë më shumë protagonizëm nëmomentin kur akuzat shfaqen sheshit, kur akuzat, pa i paragjykuarjepen në mënyrë të ndërsjellë në publik dhe publiku me të drejtëkërkon të jetë jo vetëm i informuar, por kërkon të dijë se ku ështëdrejtësia. Kjo nuk do të thotë që nga kjo tavolinë unë dëshiroj t’imësoj rrugën sistemit të drejtësisë, por sistemi i drejtësisë nuk mundtë rrijë si spektator dhe këtu e kam fjalën për të gjitha hallkat e


90

sistemit të drejtësisë. Ndoshta akuzat janë politike, ndoshta akuzatreciprokisht mund të jenë dhe të pabazuara, ndoshta akuzat mund tëkenë dhe argumente dhe këtë nuk e kam thjesht për protagonistëtkryesorë. E kam për situatën në përgjithësi, e kam për cilindo qëduhet të kuptojë se garancia për sistemin demokratik në Shqipëri sikudo, është sistemi i drejtësisë, është konsolidimi i shtetit ligjor,është përmbushja me shumë seriozitet i detyrës nga gjithsecili, nga ipari tek i fundit, nga më i kualifikuari deri tek më pak i kualifikuari.Mund të jesh i pa kualifikuar, por kjo nuk do të thotë të jesh pamoral. Mund të jesh shumë i kualifikuar, por kjo nuk do të thotë tëkesh plotësuar të gjithë parametrat e integritetit moral. Pra, ështëshumë e rëndësishme ajo qe kemi thënë dhe herë tjetër dhe që duhetta konsolidojmë, duhet që dy parametrat bazë që duhet të ketë njënjeri që punon në sistemin e drejtësisë së pari është integritet, bazame të cilën ngrihet ky profesion dhe e dyta profesionalizmi. Dheqëllimi i kësaj mbledhjeje është pikërisht për të konsoliduar njërrugë, të cilën Këshilli i Lartë i Drejtësisë e ka nisur prej kohësh,madje e ka nisur në atë kohë kur unë nuk isha President dhe Kryetari Këshillit të Lartë të Drejtësisë, pikërisht në vitin 2006 , ku u kërkuaqë të forcohet sistemi i vlerësimit për gjyqtarëve. Dhe që nga ajokohë, në takime të ndryshe, ne e kemi konsoliduar këtë linjë për tëvlerësuar profesionalizmin, për të vlerësuar elementet pozitive, tëcilat do të ishin një predispozitë për këdo për të bërë karrierë nëgjyqësor, por edhe për të nxjerrë edhe anët negative, të cilat jo nëpak raste, kanë ardhur për t’u penalizuar në Këshillin e Lartë tëDrejtësisë.

Unë nuk mendoj që gjërat, pavarësisht nga progresi, të kenë arrituraty ku duhet, se ndryshe nuk do të flisnim me këtë shqetësim.Progres-Raporti i BE-së e evidenton nevojën për përmirësimin epunës për vlerësimin e gjyqtarëve. Ne po shkojmë në Evropë, nebashkëpunojmë me partnerët evropianë edhe nëpërmjet misioneve tëtyre që monitorojnë dhe orientojnë sistemin e drejtësisë. Shumëgjëra i kemi bërë bashkë dhe patjetër që ne do i dëgjojmë me shumëvëmendje, sepse nuk ka shans të futemi në Evropë pa plotësuarpikërisht ato orientime, ato piketa, të cilat janë konsideruar prejdekadash në familjen evropiane. Kjo padyshim vlen për të gjithë,vlen për KLD-në, i cili konsiderohet ai që qeveris sistemin e


91

drejtësisë, por vlen për çdo strukturë të gjyqësorit, vlen për çdogjyqtar, vlen për çdo punonjës së administratës në gjyqësor, përcilindo, që ka nevojë të ridimensionohet, ka nevojë të jetë ndoshtadhe pika e fortë e referimit për të qenë rregullator edhe për të tjerët.Aty ku flet ligji, dhe kur ligji flet fort, natyrisht që nuk ka hapësirapër diskutim, qofshin këto dhe të karakterit të debatit.

Është e tepërt që unë të risjell në këtë tryezë problemet që kanëqytetarët. Sigurisht që flas në emër të këtij sistemi, me cilësinë eKryetarit të Këshillit të Lartë të Drejtësisë, por flas edhe në emrin eqytetarit, i cili sikurse thashë dërgon qindra dhe mijëra letra nëzyrën e Presidentit. Flas me zërin e qytetarit, të cilin e kamkontaktuar drejtpërdrejt, prek shqetësimin e tyre, që fillon nga halletmë të rëndomta, e deri tek hallet më të forta. Janë të panumërtaankesat për çështjen e pronave, të panumërta. Nuk vijnë me letraanonime. Vijnë me zë të drejtpërdrejtë. Nuk ankohen për dhënien edrejtësisë, sepse të gjithë duhet të jenë të bindur që drejtësia kur flet,të tjerët duhet të heshtin, nuk duhet të flasin, por ankohen përabuzime që ndodhin gjatë procesit, për mungesën e transparencës,për probleme që edhe ju i dini shumë mirë. Kështu që ne e kemi tëdomosdoshme që të bëjmë vlerësimin.

Ne sot do të fillojmë sipas një metodologjie, në Elbasan, për tavazhduar këtë punë në të gjithë gjykatat e Shqipërisë. Duhet ndarë iafti nga i paafti. Duhet ndarë në mënyrë të qartë, pa zona tampon, ikorruptuari nga ai që nuk është korruptuar, që ujërat të mospërzihen, në mënyrë që sistemi i drejtësisë të marrë notën qëmeriton dhe jo të vlerësohet në bllok. Kjo është detyrë e Këshillit tëLartë të Drejtësisë, kjo është detyrë e inspektoriatit, i cili sjell dheraporton këtu, patjetër që është detyrë e secilit gjyqtar që tëbashkëpunojë në këtë proces të rëndësishëm.

Është imediat dhe ky vjen si apel për të gjithë ata që dëgjojnë sot,qoftë ata që janë brenda sistemit, por qoftë dhe ata që janë tëinteresuar dhe që kanë të bëjnë me këtë sistem, që bashkëpunimiështë jetik, bashkëpunimi nuk është thjesht formal, se nuk është aiqë garanton suksesin. Bashkëpunimi duhet të jetë substancial, duhettë jetë mbi bazën e funksionimit të institucioneve, mbi bazën e


92

marrëdhënieve njerëzore, mbi bazën e komunikimit, mbi bazën etransparencës reciproke dhe pastaj të vijmë në atë sistem vlerësimi, icili duhet të japë shansin që të vlerësoheni si një organizëmobjektiv, jo subjektiv. Doza subjektivizmi, gjërat t’i themi ashtu siçjanë, të tjerët na gjykojnë, janë shfaqur gjithmonë, gjithmonë kapasur doza subjektivizmi. Gjithmonë ka pasur tendenca për tëmbështetur ndonjëherë dhe ata që nuk e meritojnë. Njeriuindividualisht e ka të pamundur të bëjë vlerësime komplekse. Kjoështë arsyeja që punohet me institucione. Kjo është arsyeja qëpunohet në mënyrë kolegjiale, kjo është arsyeja që nga çdoinstitucion kërkohet transparencë, seriozitet, sinqeritet për tëpromovuar ato figura që duhet të promovohen dhe besoj që kjo do tëishte në interesin e atyre që sot në pozicionet më të rëndësishme tësistemit të drejtësisë, që të japin shans që të promovohen ata që janëmë të kualifikuar, ata që janë më të moralshëm, sepse vetëm në këtëmënyrë ne do të rritemi në shkallët e kualifikimit dhe do të jemi mëtë denjë për t’u absorbuar në familjen evropiane.

Falënderoj dhe median! Meqenëse puna në vazhdim do të jetë përçështje të karakterit teknik, ju ftoj zoti Zëvendëskryetar i Këshillit tëLartë të Drejtësisë që pas mbledhjes të bëjmë komunikimin në emërtë Këshillit të Lartë të Drejtësisë me median, natyrisht nëpërmjet njëdeklarate shtypi.


93

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË DEBATIN EPËRGJITHSHËM TË SESIONIT TË 65-TË TË ASAMBLESË

SË PËRGJITHSHME TË KOMBEVE TË BASHKUARA.

23 Shtator 2010

Zoti President,Të nderuar Shkëlqesi,Zonja dhe Zotërinj,

Është një nder i veçantë për mua t’i drejtohem sot Sesionit të 65-tëtë Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara. Dëshiroj,zoti President, t’Ju uroj për zgjedhjen Tuaj në këtë post tërëndësishëm. Përvoja juaj dhe angazhimi i deritanishëm më forconbindjen se do të çoni më tej arritjet konkrete të paraardhësit tuaj.Shqipëria do t’Ju mbështesë plotësisht gjatë përmbushjes sëmandatit tuaj. Kam rastin të shpreh vlerësimin tonë të veçantë përSekretarin e Përgjithshëm, për përpjekjet e tij të vazhdueshme për tëgjallëruar rolin global të Organizatës së Kombeve të Bashkuara, sidhe për të reformuar këtë organizatë të rëndësishme.

Zoti President,

Shqipëria mendon se roli i OKB-së mbetet i fuqishëm, koherent dhei pazëvendësueshëm në qendër të një dinamizmi global efektiv. Aiduhet të forcohet, duhet të mbështetet në sfidat e tij për njëbashkëpunim ndërkombëtar të hapur, për një paqe dhe siguri tëqëndrueshme, për një zhvillim të pandalshëm dhe për një standard tërespektit për të drejtat e njeriut dhe liritë themelore.

Sot jetojmë në një botë globale, të ndërlidhur dhe të ndërvarur kushtetet dhe kombet ndihmojnë dhe mbështesin njëri-tjetrin për tëgjetur përgjigje gjithëpërfshirëse ndaj problemeve të përbashkëtadhe sfidave të reja me të cilat përballet bota. Multilateralizmi mbetetpërparësi për mbarë bashkësinë ndërkombëtare. Në këtë kontekst,një OKB e reformuar, e ripërtërirë, dinamike, e fuqishme dheefikase, përbën një domosdoshmëri në procesin e ndërlikuar të


94

qeverisjes globale. Në këtë rrugë bashkëpunimi të qeverisjesglobale, roli i OKB-së është i pazëvendësueshëm sidomos nëdrejtim të përdorimit të burimeve njerëzore dhe materiale.

Zhvillimet e vrullshme botërore, pasojat pozitive dhe negative të tëcilave ndikojnë patjetër në përballjen me sfidat për të ardhmen,duhet të trajtohen me kujdes e përparësi. Axhenda sfiduese eKombeve të Bashkuara duhet të fokusohet në forcimin e paqes dhesigurisë, luftës kundër terrorizmit, në çështjet e zhvillimit tëqëndrueshëm, ndryshimit të klimës, zhdukjes së varfërisë, mos-përhapjes dhe rrezikshmërisë nga armët e shkatërrimit në masë,përballjes me katastrofat e natyrës, të drejtat e njeriut, migracionit,etj. Shqipëria mbetet e angazhuar për t’i kontribuar kësaj axhendedhe rolit të patjetërsueshëm të Organizatës e agjencive të saj të cilatme mirë-administrimin e buxhetit dhe burimeve njerëzore mund t’iupërshtaten kërkesave të vendeve anëtare.

Krijimi i Entit për Barazinë Gjinore është dëshmia e suksesit tëfundit dhe më të prekshëm të reformës së OKB-së. Forcimi i rolit tëgruas në shoqëri do të ndihmojë jo vetëm politikën por edheemancipimin dhe zhvillimin e harmonizuar të saj.

Z. President,

Objektivat e Zhvillimit të Mijëvjeçarit përbëjnë një qëllim parësor tëpunës sonë. Shqipëria, pas miratimit të Deklaratës së Mijëvjeçaritnjë dekadë më parë, po dëshmon progres drejt arritjes sëObjektivave të Mijëvjeçarit në të gjitha fushat dhe treguesit saj dhevazhdon t’u kushtojë rëndësi të madhe çështjeve të zhvillimit dukefuqizuar përpjekjet nëpërmjet integrimit të tyre në strategjinë ezhvillimit kombëtar.

Ne jemi plotësisht të përkushtuar për arritjen e “AcquisCommunautaire” të Bashkimit Evropian, proces ky i cili do tëshoqërohet me rritje të investimeve në çështjet sociale, ndërtimin esistemeve të mirëqeverisjes, qendrore apo lokale dhe kapaciteteve tëzhvillimit për të garantuar përmirësime të vazhdueshme për sa itakon mirëqenies së popullit shqiptar.


95

Por, mbi të gjitha, Shqipëria, sot anëtare e NATO-s, me njëstabilitetit të brendshëm demokratik po kërkon një pozitëndërkombëtare në rritje, si një kusht për zhvillimin e saj afatgjatë.

“Delivering as One” përbën një faktor themelor në reformimin edhënies së ndihmës për zhvillimin e vendeve. Sistemi i KoherencësGjithëpërfshirëse të Kombeve të Bashkuara ofron një mundësi realepër ta shndërruar OKB-në në një organizatë më efektive. Shqipëriasi një ndër vendet pilotë po provon historinë e suksesit duke shfaqurqë nga dita e parë gjithë angazhimin e nevojshëm ndaj këtij projekti.Koncepti “One UN” në Shqipëri po zhvillohet në respekt të plotë tësovranitetit kombëtar, pronësisë kombëtare të zhvillimit, si edheduke iu përgjigjur programit të nevojave të vendit.

Përgjegjësinë që buron nga fakti i të qenit vend pilot na nxit mëshumë që ta shndërrojmë këtë nismë në sukses. Kjo është gjithashtunjë mundësi edhe për ne, për të kontribuar për reformimin global tëKombeve të Bashkuara.

Shqipëria ka nënshkruar Memorandumin e Mirëkuptimit meDepartamentin e Operacioneve Paqeruajtëse të OKB-së. Shqipëria,dhe si anëtare e NATO-s, përbën një faktor paqeje e stabiliteti nërajon e më gjerë. Ajo jo vetëm ndjek një politikë të fqinjësisë sëmirë e në funksion të ruajtjes e forcimit të stabilitetit e sigurisëafatgjatë në rajon, por edhe është e interesuar dhe e angazhuar nëqëndrueshmërinë e paqes dhe sigurisë edhe në pjesë të tjera të globitnëpërmjet kontributit me trupa ushtarake e civilë në misione tëndryshme paqeruajtëse në kuadrin e OKB-së dhe të organizatave tëtjera të sigurisë. Pjesë e këtij vizioni e angazhimi ka qenë edhepjesëmarrja në përbërje të misionit në Çad MINURCAT, nëAfganistan dhe Irak. Ne jemi të gatshëm të kontribuojmë me trupapaqeruajtëse kudo në botë, në përbërje të trupave të OKB-së dhe tëOrganizatave rajonale të sigurisë (NATO).

Terrorizmi vazhdon të mbetet një kërcënim madhor për paqen,sigurinë ndërkombëtare dhe rendin botëror. Lufta kundër tij mbetetnjë përparësi që kërkon vendosmëri shumë të lartë. Ky kërcënimglobal mund të parandalohet dhe përballohet vetëm me veprim


96

kolektiv, përgjigje të fuqishme dhe mobilizim të të gjitha shteteveanëtare të organizatës. Ne duhet t’u dëshmojmë kombeve tona se sipjesë e përgjegjshmërisë sonë, ne do të qëndrojmë të vendosur dhetë bashkuar kundër terrorizmit. Të gjithë së bashku duhet tëpërcaktojmë platformën kolektive dhe strategjinë e fitores në luftënkundër tij duke fuqizuar sistemin dhe rendin ndërkombëtar. Nevlerësojmë punën e Këshillit të Sigurimit dhe Komiteteve përkatësetë tij për angazhimin dhe mbështetjen aktive ndaj vendeve anëtarenë zbatimin me efektivitet të rezolutave të KS kundër terrorizmitdhe në veçanti 1269, 1373, 1540 e 1624. Shqipëria mbetet plotësishte angazhuar dhe shumë serioze në bashkëpunimin me Këshillin eSigurimit në këtë drejtim.

Shqipëria vlerëson kontributin e Sekretarit të Përgjithshëm përLindjen e Mesme dhe bisedimet e zhvilluara në përpjekje për tëarritur një zgjidhje të qëndrueshme dhe të pranueshme nga të gjithapalët. Popujt kanë dëshirës të jetojnë në paqe dhe qeveritë e kanëdetyrim t’jua garantojnë atë. Ne mbështesin procesin e rifilluar tëdialogut dhe ushqejmë shpresën se së bashku me angazhimin seriozndërkombëtar palestinezët dhe izraelitët do të ndërmarrin hapat eduhura në drejtim të arritjes së paqes së qëndrueshme në këtë rajontë rëndësishëm.

Shqipëria beson se edhe Aleanca e Civilizimeve është një mjetpolitik i OKB-së për të promovuar paqen, harmoninë mesqytetërimeve dhe për të ndërtuar shoqëri gjithëpërfshirëse nëpërmjetarsimimit, mirëkuptimit dhe njohjes reciproke. Si anëtarë të “groupof friends”, ne do të jemi aktivë sepse besojmë tek dialogu dhekontaktet mes kulturave të ndryshme, tek nevoja për të njohur dherespektuar tjetrin, tek domosdoshmëria për të mbrojtur të veçantën,si pasuri e së tërës. Strategjia e miratuar Kombëtare e DialogutNdërkulturor dhe organizimi në janar të këtij viti në Tiranë iForumit Ndërfetar pasuron përvojën e deritanishme, por duke marrëpjesë veçanërisht në Forumin e Tretë të Aleancës së Qytetërim, nemendojmë se nevojitet një punë më e mirë për të luftuar stereotipetdhe paragjykimet, si dhe për kohezionin e shoqërive moderne shumëkulturore.


97

Integrimi dhe anëtarësimi i Shqipërisë në Bashkimin Evropianpërbën një përparësi të politikës sonë të jashtme ku si rrallë herë kanjë konsensus të gjerë politik dhe social. Hapat e rëndësishëm qëShqipëria ka hedhur drejt BE-së dhe fazat e saj të bashkëpunimit nëkuadër të procesit të integrimit po rezultojnë premtues. Fundi i këtijviti premton të jetë vendimtar pasi jemi në prag të marrjes së dyvendimeve tepër të rëndësishme; kurorëzimi me sukses i procesit tëliberalizimit të vizave me BE-në dhe marrja e statusit të venditkandidat. Shqiptarët do të mund të prekin dhe të shijojnë lirinë evërtetë për të cilën ata luftuan dhe sakrifikuan më gjatë dhe mëshumë se çdo popull evropian. Votimi thuajse unanim i Komisionittë Politikës së Jashtme të Parlamentit Evropian mbi heqjen eregjimit të vizave me BE-në për Shqipërinë jo vetëm na gëzon, poredhe na përgjegjëson ndaj angazhimeve që rrjedhin nga fillimi dheecuria e këtij procesi.

Ne garantojmë se serioziteti me të cilin ne plotësuam Pyetësorin eKomisionit Evropian dhe përgjegjësia në marrëdhëniet me të gjithainstitucionet evropiane dhe vendet anëtare të BE-së do të mbetenmotoja e angazhimit tonë për të fituar statusin e vendit kandidat nënjë të ardhme sa më të shpejtë. Anëtarësimi i Shqipërisë në NATOdhe integrimi në Bashkimin Evropian është një proces i rëndësishëmedhe rajonal, dhe i pandashëm nga integrimi i plotë i rajonit. Nemendojmë se çdo vend i Ballkanit Perëndimor ka pjesën e vet tëkontributit dhe të përgjegjësisë në integrimin dhe emancipimin erajonit. Me gëzim pohoj, se sot niveli i lartë i bashkëpunimit nërajon dhe stadi i ndërgjegjësimit politik se rruga e vetme mbetet ajoe integrimit euroatlantik, janë sa shpresëdhënëse, aq edhepremtuese, dhe se e kaluara e hidhur e kësaj pjese të Evropës do t’itakojë vetëm historisë. Shqipëria dhe shqiptarët do të vazhdojnë t’ikontribuojnë stabilitetit, sigurisë dhe paqes afatgjatë duke nxitur jovetëm politikat integruese të sigurisë dhe të zhvillimit ekonomik,por edhe ato të bashkëjetesës mes vendeve, popujve dhe kombeve,kulturave, traditës dhe historisë së tyre.Të nderuar kolegë,

Disa ditë përpara, pikërisht në këtë seli të nderuar, si rallë


98

ndonjëherë, nëpërmjet konsensusit, u miratua rezoluta përligjshmërinë ndërkombëtare të shpalljes së pavarësisë së Kosovës.Kjo është një ngjarje shumë e rëndësishme për Kosovën, Serbinë,Ballkanin Perëndimor, Evropën e Bashkuar dhe Organizatën eKombeve të Bashkuara.

Shpreh mirënjohjen për angazhimin e të gjithë aktorëvendërkombëtare, në mënyrë të veçantë të Bashkimit Evropian, qëkësaj rezolute i dha frymëmarrje dhe filozofi bashkëkohore dheevropiane. BE-ja tregoi kohezionin e saj por dhe dëshminë sepolitikat integruese në rajonin tonë janë sa shpresëdhënëse aq edhetë pandalshme, se e vemja rrugë për t’u bashkuar me Evropën ështëajo e dialogut dhe e bashkëpunimit midis vendeve fqinje. Tashmë qëçështja e statusit të Kosovës dhe kufijve të saj i takon së kaluarës,pra është një çështje e mbyllur dialogu për çështje praktike bëhet idomosdoshëm.

Ne shpresojmë se ky mesazh i sanksionuar në rezolutë do të vihetmenjëherë në praktikë nga këto dy vende të pavarura. Nembështesim dialogun mes Kosovës dhe Serbisë, i cili duhet të fillojëpa humbur kohë. Ne mbështesim dialogun e sinqertë e konstruktiv,për zgjidhjen e çështjeve praktike, në dobi të interesave tëpërditshme të qytetarëve të tyre, për t’i ndihmuar ata por edhe për tëlehtësuar pse jo, qetësuar minoritetet përkatëse, shqiptare dhe serbese tashmë do të marrë rrugë zgjidhja e problemeve dhe çështjeve tëpërfaqësimit, të gjuhës, shkollimit apo të tjera nën frymën dhevizionin e të ardhmes së përbashkët evropiane.

Shqipëria vlerëson se miratimi konsensual i kësaj rezolutë është njëhap shumë i rëndësishëm në respekt të opinionit këshillimor tëGJND dhe të autoritetit të OKB-së, por dhe të konsolidimit të shtetittë Kosovës dhe të institucioneve të tij demokratike e evropiane, tëpavarësisë, integritetit të saj dhe të të ardhmes si vend anëtar i OKB-së.

Shqipëria vlerëson punën e Këshillit të Sigurimit në angazhimin e tijdrejt respektimit të Kartës së OKB-së dhe së drejtës ndërkombëtare,


99

të cilat janë esenciale për bashkë-ekzistencën paqësore dhebashkëpunimin mes shteteve anëtare në përballjen me sfidave tëpërbashkëta për t’i kontribuar kështu paqes dhe sigurisëndërkombëtare.

Opinioni këshillimor i GJND-së provoi juridikisht se pavarësia eKosovës mbeten rast “sui generis”, unik dhe për pasojë as precedentpër situata të tjera në vende të tjera. Sot është çasti të provojmë mefakte se respektojmë OKB-në dhe vlerat që të gjithëve na kanëbashkuar këtu, sot është dita të dëshmojmë se mbështesimautoritetin e saj dhe të institucioneve të pavarura të saj, sot ështërasti të pranojmë të vërtetën dhe ta pohojmë me zë të lartë atë.

Sot ne kemi përgjegjësinë ndaj një vendi dhe një populli që dëshironme të drejtë të jetë mes nesh dhe ka dhënë provës se e meriton këtëvend.

U bëj thirrje kolegëve të mi të nderuar, vendet e të të cilëve akomanuk e kanë njohur pavarësinë e Kosovës, ta njohin atë, duke isiguruar se kjo është mënyra e vetme për t’i kontribuar stabilitetafatgjatë dhe paqes jo vetëm rajonale, por edhe globale.

Në përfundim, zoti President, dëshiroj të konfirmoj edhe një herë seShqipëria është e vendosur për të vazhduar mbështetjen ndajaxhendës së OKB-së dhe ndaj forcimit të rolit të Kombeve tëBashkuara në të gjitha nivelet.

Ju falemnderit!


100

FJALA E PRESIDENTIT TOPI ME RASTIN E PËRURIMITTË “RRUGËS SË MIJËVJEÇARIT PËR PAQEN”.

19 Tetor 2010

I nderuar zoti Kryeministër,I nderuar zoti Kryetar i Bashkisë së Tiranës,I nderuar Dr. Xhanfranko Kosta,Shkëlqesi Ambasadorë,Zonja e Zotërinj,

Sot është një ditë e veçantë për mbarë kombin tonë! Shtatë vjet mëparë njëri prej personaliteteve më në pah të historisë moderne, PapaGjon Pali i Dytë, do të hapte portat e një tjetër bote duke shpallur tëLume gruan më të respektuar të planetit, bijën e popullit shqiptar,Nënë Terezën!

Kjo datë është apogje për historinë e vjetër dhe të re të shqiptarëve.Më 19 tetor të vitit 2003, nëpërmjet këtij akti të shenjtë, shqiptarëtpërjetësisht me krenari mund ta quajnë veten kontribuues tëmëdhenj të besimit, humanizmit e paqes!

Nënë Tereza nuk mund të ndahet nga populli i saj, e falë kësajsimbioze, historia e botës dhe ajo e shqiptarëve, bashkohen nëmagjepsjen e vlerave hyjnore!

Të nderuar miq,

Me filozofinë e dashurisë e të veprimit, duke besuar tek Zoti dhehumanizmi, Nënë Tereza me jetën e vet, ndërtoi një rrugë qëshërbeu si bazë për themelet e qytetërimit tonë dhe dëshirënkonstante e popujve – atë rrugë që simbolikisht mund ta quajmë“Rruga e Paqes”!

Në shenjë nderimi dhe kujtimi, në këtë 100-vjetor të lindjes dhe nëtë shtatin përvjetor të lumturimit të Nënë Terezës, jemi mbledhurkëtu për të konkretizuar një ide domethënëse, tashmë të shndërruarnë realitet – një “Rrugë të Paqes” në Tiranë!


101

E në këtë “Rrugë të Paqes” që po përurojmë sot do të vendosenshumë gurë që mbajnë emra, personalitetesh e qytetarësh nga vendetë ndryshme të botës, që besojnë fort tek paqja dhe ngrohtësia e saj.I falënderoj nga zemra të gjithë ata që iu përgjigjën pozitivisht ftesëspër t’u bërë bashkudhëtarë të kësaj rruge!

Dhe natyrisht, një falënderim i veçantë ndaj gruas, e cila u bë njënga ideatorët e kësaj vepre që ne inaugurojmë sot, një kujtim iveçantë dhe një falënderim i veçantë për zonjën Merita Profka, ecila u ngrit realisht në atë mesazh që jepte Nënë Tereza “të bëjmëçdo ditë një gjë të vlefshme për shoqërinë dhe njerëzimin”.

Nga modeli që krijoi Nënë Tereza, kemi mësuar se paqja ndërtohetçdo ditë dhe kudo. Ajo nuk është thjesht një gjendje, por një konceptuniversal që fillon me familjen – djepin e jetës – si vendi parësor kumësohet humanizmi dhe projektohet marrëdhënia me shoqërinë dheme individin! Prandaj familja shqiptare duhet të aktivizojë gjithëinstinktet e saj tradicionale, për t’u mësuar anëtarëve të saj se si tëndërtojnë rrugën e paqes në jetën e tyre dhe si duhet të ecin në këtërrugë.

Paqja mësohet! E më shumë se kushdo tjetër, këtë leksion madhor ejep shkolla me programet, ambientin e mësuesit e saj.

Paqja transmetohet! Kjo është detyrë e brezave, e prindërve, e çdoindividi, që me mirësi të ndërtojnë komunikim dhe dialog, si nevojëshpirtërore e dialektike qytetare. Gjestet e vogla të përditshme, janëfarë e çmuar e shpresës.

Paqja predikohet! Dhe për këtë, një rol të madh kanë luajtur, dhejam i bindur që do të luajnë edhe në të ardhmen, bashkësitë dheinstitucionet fetare, të cilat e ushtrojnë veprimtarinë e tyre mekredon e harmonisë e të bashkëjetesës ndërmjet tyre dhe në respekttë plotë ndaj Shtetit.

Paqja sociale ruhet e konsolidohet! Dhe kjo është detyra themelore enjë shteti demokratik dhe institucioneve të tij. Duhet të jetëgjithashtu objektiv parësor i politikës, si fuqi lëndore e demokracisë.


102

Për ta ruajtur e për ta përsosur atë më tej, në përputhje me standardetevropiane, duhet angazhim i thellë i të gjithëve.

Bashkëpunimi, bashkëjetesa, harmonia, toleranca janë gjithmonë tëmundura. Ato përbëjnë forcë morale e kulturore, që vihet nëdispozicion të së sotmes, por edhe të së ardhmes. Ato janë shërbimedhe ndaj demokracisë dhe shtetit.

Tema e paqes përbën një vlerë themelore për Evropën dheqytetërimin e saj. Ideja e Evropës së Bashkuar, lindi pikërisht ngadëshira për paqe ndërmjet popujve. Në këtë kontekst, sot Shqipëriaështë një faktor paqeje e stabiliteti në rajon dhe nxit fuqishëm tëgjitha perspektivat bashkëpunuese e integruese me fqinjët e saj.

Të nderuar miq,

Në këtë ditë ky përvjetor, ne bijve, vëllezërve dhe motrave të njëgjaku me Nënë Terezën na flet shumë, sepse ne kemi jo vetëmnevojë, por edhe detyrë morale ta ndiejmë më thellë zërin e saj,doktrinën e saj në shërbim të humanizmit, paqes, mirësisë eprogresit shoqëror. Shqiptari modern evropian, për të ndërtuarkonstitucionin e tij moral dhe human, duhet të ketë gjithmonëparasysh jetën dhe veprën e shqiptares së madhe Nëna Terezë. Nëkëtë ditë të gjithë ne shprehim besimin dhe urimin që Nënë Terezatë shpallet shenjtore sa më shpejt!

Le ta gëzojmë “Rrugën e Paqes”! Qoftë i përjetshëm kujtimi përNënë Terezën! Qoftë i përjetshëm i gjithë roli i jashtëzakonshëm qëka luajtur populli shqiptar për ta lindur këtë bijë, për ta bërë tëmadhe këtë bijë dhe për ta jetësuar këtë bijë!

Edhe një herë faleminderit!


103

PËRSHËNDETJA E PRESIDENTIT TOPI ME RASTIN EFESTËS KOMBËTARE, DITËS SË PAVARËSISË DHE TË

FLAMURIT.

28 Nëntor 2010

E nderuar zonja Kryetare e Kuvendit,I nderuar zoti Kryeministër,Të nderuar anëtarë të qeverisë,Të nderuar deputetë,Shkëlqesi ambasadorë dhe përfaqësues të Trupit Diplomatik,Të dashur bashkatdhetarë,Zonja e zotërinj,

Është një privilegj dhe nder i madh për mua që sot më 28 Nëntor,Ditën e shpalljes së Pavarësisë t’ju uroj gjithë bashkëkombasve tëmi: Gëzuar festën tonë të madhe, festën e të gjithë shqiptarëve! Zotie bekoftë Shqipërinë dhe shqiptarët!

Të nderuar miq!

Në një ditë të rëndësishme si kjo, nuk mund të mos sjellësh nëkujtesë udhëtimin e gjatë dhe të vështirë historik deri tek krijimi ishtetit të pavarur shqiptar. Një komb i lashtë si ky i yni, e ka arriturvonë atë që kombet e tjera evropiane, por edhe fqinjët tanëballkanikë e kishin fituar shumë kohë para nesh.

Rrethanat historike apo gjeo-politike, cilatdo qofshin shkaqet e kësajvonese, nuk e zbehin peshën e kësaj ngjarjeje në jetën e shqiptarëve,përkundrazi, e rrisin atë. “Vonesa nuk do të thotë gjithmonëprapambetje pasi brenda vonesës, si brenda koracës sëpadepërtueshme qëllon të jetë pjekuria, drita e brendshme, vetëdija eplotë për rëndësinë e aktit të madh themelues të 28 Nëntorit.”

Akti themelues i Shtetit shqiptar duhet kuptuar në dy dimensionet etij: Më 28 Nëntor 1912 Shqipëria iu kthye vetvetes dhe Evropës.Edhe pse ky akt nuk i zgjidhi të gjitha problemet e shqiptarëve, ai i


104

futi ato në rrugën e zgjidhjeve.

28 Nëntori duhet kuptuar si dita e realizimit të një projekti të madhtë modernitetit, projekt njëherësh politik, kulturor dhe shpirtëror. Kyprojekt ishte aq i madh, aq i rëndësishëm edhe aq vizionar sa duhejtë kalonin gati njëqind vjet që ai të përmbushte aspiratat e vetakryesore. Projekti është ende gjallë, është ende frymëzues dhe ështëende i papërfunduar. Integrimi i plotë dhe zyrtar i Shqipërisë nëBashkimin Evropian është përmbyllja me sukses e tij.

Projekti ka pararendësit e vet. Projekti ka themeluesit e tij. Projekti ipërket secilit prej nesh dhe gjithë shqiptarëve qofshin këtë politikanëapo njerëz të thjeshtë, por një vlerësim i veçantë u shkon në këtëditë atyre që u përpoqën ta realizonin më së pari atë.

Nuk mund të mos përmendim këtu, Heroin tonë kombëtar GjergjKastriot Skënderbeun, i cili realizoi i pari projektin e një shtetishqiptar në këto troje, i cili e ngriti dhe e mbajti atë duke u përballurme fuqinë më të madhe ushtarake të kohës së tij.

Asokohe, Evropa e pa ngritjen e shtetit të Skënderbeut me shpresëdhe e përkrahu atë, sepse mburoja dhe shpata e princave dheushtarëve arbër shërbyen njëherësh për mbrojtjen e vendeveevropiane dhe të vetë Shqipërisë.

Të vetëdijshëm për këtë mot të madh dhe testamentin e vetevropian, etërit themelues të shtetit shqiptar zgjodhën pikërisht 28nëntorin si Nëntor të Dytë të Rilindjes Shqiptare. Në Vlorë, ditënkur plaku i flamurit, Ismail Qemali shpalli vendimin e shenjtë, ishinbashkë të gjithë rilindasit shqiptarë, të gjallë e të vdekur, sepse nëatë akt u mishëruan shpirti dhe fryma atdhetare shqiptare.

Akti i krijimit të shtetit shqiptar në vitin 1912 rezultoi të ishte njëveprim gjeo-politik i domosdoshëm për paqen dhe ekuilibrin eforcave në Ballkan.

Rajoni ynë nuk ishte i qetë asnjëherë në ato gati njëqind vjet qëpasuan edhe për shkak të faktit se të gjitha zgjidhjet e diktuara nga


105

faktorët ballkanas dhe jashtë tij nuk e morën parasysh kurrërealitetin dhe ndikimin e faktorit shqiptar në këtë hapësirë.

Sot pas gati njëqind vjetësh, kjo hapësirë është më e paqtë, më esigurtë dhe më demokratike, sepse më në fund iu ka dhënë njëzgjidhje çështjes shqiptare.

Shqiptarët janë në hapësirën e tyre të natyrshme me dy demokraci,me dy shtete dhe me standarde gjithnjë e më të përmirësuarademokratike, edhe në ato shtete të Ballkanit ku janë në pakicë. Rastii faktorit shqiptar është tregues tipik se e drejta mund të vonojë, pornuk mund të vonohet kurrë pafundësisht dhe se ajo mund të fshihetpërkohësisht, por jo të tjetërsohet!

Të nderuar bashkatdhetarë!

Sot, me plot të drejtë, ndihemi krenarë se Shqipëria është një venddemokratik në rrugën e një zhvillimi të sigurtë që do të na e bëjë mëmirë jetën dhe të ardhmen, por edhe do të na e lartësojë imazhin evendit tonë para mbarë botës.

Sapo kemi përfunduar me sukses një proces të rëndësishëm,liberalizimin e vizave, fitore kjo që dëshmon seriozitetin ereformave politike dhe ekonomike, që vendi ynë ka kryer gjatëkëtyre njëzet vjetëve. Ky është një akt i madh i besimit evropianndaj përpjekjeve tona. Në këto njëzet vjet ne kemi patur vërtetë njëtranzicion të vështirë, por gjatë këtyre dy dekadave Shqipëria e kazvogëluar distancën që e ndante nga vendet e zhvilluar demokratikeperëndimore. Sot vendi ynë është një anëtar i denjë dhe i sprovuar iNATO-s dhe po troket me forcë e plot të drejtë në portat eBashkimit Evropian.

Pikërisht kjo duhet të na bëjë që të ngrihemi në lartësinë e duhur tëpërgjegjësive historike të momentit. Asnjëherë Shqipëria nuk kaqenë në sytë e Evropës dhe asnjëherë sytë e Evropës nuk kanë qenëtë përqendruara mbi Shqipërinë si tani. Këtë përgjegjësi duhet tandajmë të gjithë së bashku. Është momenti i duhur, sepse kjo ështërruga që kemi zgjedhur vetë. Është pikëmbërritja jonë e ëndërruar


106

dhe mëse e merituar. Duhet që ta bëjmë realitet dhe duhet që patjetërtë mbërrijmë atje sa më shpejt për ne dhe për të ardhmen e sigurtëdhe të lumtur të fëmijëve tanë!

Të nderuar zonja dhe zotërinj!

Sublimiteti i kësaj dite dhe kujtimi i atyre atdhetarëve, të cilëtkontribuan për të, na rikujtojnë një mësim të madh të historisë:Shqipëria dhe shqiptarët i kanë zgjidhur çështjet e tyre themelore saherë palët i kanë lënë mënjanë interesat personale, klanore apo edhepolitike.

Kompromisi në respekt dhe në shërbim të ligjit është forcë dhe jodobësi. Dialogu është zgjidhja e vetme e problemeve.

Logjika e përfshirjes dhe jo e përjashtimit është baza e suksesit dheparimi themelor i pluralizmit.

Është koha që këto mësime të historisë, jo vetëm tonës, por edhe tëtë gjitha vendeve të zhvilluara demokratike, të përvetësohen nga tëgjitha aktorët e politikës dhe të jetës publike shqipare!

Do të uroja që në jetën parlamentare, e cila është mishërim i vetëdemokracisë, qeveria dhe opozita, nëpërmjet debatit dhekundërvënies e argumentimit të alternativave të frytshme, të gjejnëvullnetin për të miratuar ligje në interes të qytetarëve, të vendit e tëproceseve integruese si kryefjalë të aksionit tonë të përbashkëtpolitik, ngadalësimi i të cilit nuk pranon asnjë lloj justifikimi dhenuk përjashton askënd nga përgjegjësia përballë qytetarëve të këtijvendi.

Me përshëndetjet e mia më të ngrohta, me dëshirën konstante për tëjetuar në një Shqipëri të suksesshme, për një të ardhme të begatë përtë gjithë shqiptarët në paqe e harmoni edhe me popujt e tjerë, ju urojtë gjithëve:

Gëzuar Festën tonë Kombëtare!


107

Gëzuar Ditën e Pavarësisë dhe të Flamurit!

Ditën e Çlirimit!

E përjetshme qoftë Shqipëria dhe të përjetshëm e të bekuarqofshin shqiptarët kudo që ndodhen!


108

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË SAMITIN E KRERËVETË SHTETEVE DHE QEVERIVE TË OSBE-së.

2 Dhjetor 2010Astana, Kazakistan

I nderuar President Nazarbajev,Të nderuar Shkëlqesi,Zonja e zotërinj,

Më lejoni t’ju shpreh falënderimet e mia për mikpritjen e ngrohtë nëkryeqytetin tuaj të bukur, dhe urimet më të mira për organizimin ekëtij Samiti të OSBE-së, sipërmarrje shumë e rëndësishme kjo edhepër faktin e mbajtjes së tij pas një mungese të gjatë prej 11 vitesh.

Dëshiroj gjithashtu, t’ju përgëzoj për kryesimin e suksesshëm tëorganizatës në interes të OSBE-së, për të gjithë punën e palodhur,angazhimin e vazhdueshëm dhe diplomacinë e matur në gjetjen ekonsensusit për zhvillimin e këtij Samiti!

Kjo veprimtari mbart domethënien e mirëbesimit të rritur nëhapësirën transatlantike dhe potencialin e madh për të rigjallëruarrolin e OSBE-së, duke përcaktuar prioritete dhe angazhime të qarta,me synimin e rritjes së sigurisë tonë të përbashkët.

Individët të cilëve u mohohet vota e lirë, ata që vuajnë barrën ekonflikteve të ngrira dhe trafikun e qenieve njerëzore, grupet epambrojtura që përballen me intolerancën apo diskriminimin, etnik afetar, qytetarëve që u mohohen të drejtat e njeriut dhe liritëthemelore, në kundërshtim me angazhimet OSBE-së, shohin nga kjoOrganizatë, me shpresë dhe pritshmëri të lartë. Ky Samit dheOSBE-ja nuk mund të qëndrojnë indiferentë kundrejt këtyre sfidavetë sigurisë.

Intensifikimi i proceseve të globalizimit është shoqëruar me sfida tëreja për hapësirën e OSBE-së. Krimi ndërkufitar dhe ndërkombëtar,krimi kibernetik, terrorizmi, mungesa e sigurisë energjetike dhe


109

situata kritike në Afganistan mbartin rreziqe që kërcënojnë sigurinëdhe prosperitetin e përbashkët të vendeve tona. Trajtimi ikujdesshëm i këtyre kërcënimeve dhe në bashkërendim meOrganizata të tjera përbën një sfidë aktuale të OSBE-së së shekullitXXI.

Ndaj dhe është me rëndësi thelbësore që Dokumenti i Astanës tëpërçojë një vizion të qartë të orientimit të veprimtarisë së OSBE-sënë të ardhmen, dhe të shpjegojë rolin e saj në terren e në nivelstrategjik, në kuadër të arkitekturës së sigurisë në Evropë.Shqipëria mbështet vazhdimin e dialogut për Sigurinë Evropiane –Procesin e Korfuzit -, si një instrument i vlefshëm për rritjen emirëbesimit në hapësirën e OSBE-së, e cila duhet t’i shërbejëpromovimit të sigurisë, të drejtave të njeriut dhe institucionevedemokratike.

Në vizionin tonë, rigjallërimi i OSBE-së dhe rritja e efektivitetit tësaj duhet bërë duke ruajtur tiparet themelore të Organizatës:rregullin e konsensusit, fleksibilitetin, qasjen bashkëpunuese nëzbatimin e angazhimeve nga shtetet pjesëmarrëse dhe mandatingjithëpërfshirës.

Falë zhvillimeve të viteve të fundit, Ballkani Perëndimor popërjeton një periudhë paqeje, stabiliteti e progresi të gjithanshëm.Zvetënimi gradual i barrierave kufitare, ka sjellë si rrjedhojëlëvizjen e lirë të qytetarëve të vendeve tona, dhe rritjen eshkëmbimeve, tregtare e kulturore. Synimi i përbashkët i integrimitevropian ka shërbyer si mekanizëm stimulues për realizimin eshumë reformave të brendshme, në forcimin e institucionevedemokratike dhe shtetit ligjor, dhe reformave në politikën e jashtmetë vendeve tona, drejt konsolidimit të sigurisë dhe një stabilitetiafatgjatë, në rajon e më gjerë.

Pavarësia e Kosovës, e deklaruar në pajtueshmëri të plotë me tëdrejtën ndërkombëtare, ka dhënë një kontribut të vyer nëstabilizimin e rajonit tonë. Ky shtet i ri përbën tashmë një realitet qëka marrë drejtimin e duhur e po konsolidohet dita-ditës kah tëardhmes evropiane dhe euro-atlantike. Klima paqësore e ndikimi


110

pozitiv në marrëdhëniet ndëretnike që ka krijuar pavarësia e saj,duke përçuar impakt të drejtpërdrejtë në paqen e stabilitetin e rajonittonë, përbëjnë një fakt konkret dhe real.

Shqipëria mbështet dialogun e drejtpërdrejtë Kosovë-Serbi, si dyshtete të pavarura dhe sovrane për çështje teknike me interes tëpërbashkët, një dialog që duhet të udhëhiqet nga parimet eDekalogut të Aktit Final të Helsinkit, veçanërisht të respektimit tëintegritetit territorial e sovranitetit dhe fqinjësisë së mirë.

Dëshiroj të konstatoj më kënaqësi se, në gjithë këto procese tëstabilizimit të Ballkanit Perëndimor, OSBE-ja, nëpërmjet Misionevenë terren, ka luajtur një rol historik të pamohueshëm. Këto misionekanë shërbyer si instrumente në menaxhimin e situatave të krizësdhe forcimin e dialogut midis palëve. Prania e gjerë e OSBE-së nëBallkanin Perëndimor, aktualisht me 7 misione në terren, duhetkonsideruar si një aset në rrugën e rajonit drejt konsolidimit tësigurisë dhe stabilitetit afatgjatë të tij.

Ne besojmë se Organizata ka potencialin, ekspertizën dhe burimetpër të siguruar një kontribut të veçantë në mbështetje të përpjekjevekombëtare në disa fusha prioritare, në veçanti: në fushën e luftëskundër korrupsionit, trafikimit njerëzor, forcimit të shoqërisë civile,në asistimin e reformës gjyqësore, dhe mbi të gjitha në përmirësimine marrëdhënieve ndër-etnike.Shqipëria ka fituar një status dhe rol të ri në marrëdhënietndërkombëtare, rrjedhojë e partneritetit në rritje me të gjithëstrukturat e sigurisë rajonale dhe globale, veçanërisht pasanëtarësimit në NATO në prill të vitit 2009. Shqipëria është sot njëvend strategjik për sigurinë, paqen dhe prosperitetin e Ballkanit,Mesdheut dhe Evropës dhe do të vazhdojë të luajë rolin e sajbashkëpunues, integrues dhe moderues, si një faktor me peshërajonale për rritjen e sigurisë, për të garantuar stabilitet politik dheekonomik rajonal. Faktori shqiptar në të gjitha vendet e rajonit ështëfaktor stabiliteti, bashkëpunimi dhe kohezioni të brendshëm.Politika e jashtme e Shqipërisë udhëhiqet nga parimet emoderacionit, bashkëpunimit, fqinjësisë së mirë dhe integrimitrajonal. Parime këto që janë kristalizuar si rezultat i vlerave humane


111

shumëshekullore të shoqërisë dhe kulturës shqiptare si: toleranca,harmonia, bashkëjetesa ndërfetare, ndëretnike e ndërkulturore.

Krenar për këtë trashëgimi të vyer, vendi im synon të ndajë dhepromovojë këto vlera shqiptare me gjithë bashkësinë euroatlantikedhe në veçanti me OSBE-në.Lidhja midis Shqipërisë dhe OSBE-së daton që në përçapjet e paratë demokracisë shqiptare. OSBE-ja simbolizon në Shqipëri daljennga izolimi ndërkombëtar dhe afrimin me bashkësinë euro-atlantikedhe vlerat e saj të lirisë, demokracisë e sundimit të ligjit, duke namotivuar që të jemi më aktivë në kuadër të kësaj Organizate dhe tëpërkushtuar ndaj përmbushjes së qëllimeve dhe objektivave të sajafatgjatë.

Ju falemnderit!


112

MESAZH I PRESIDENTIT TË REPUBLIKËS PROF. DR.BAMIR TOPI ME RASTIN E VITIT TË RI 2011

31 Dhjetor 2010

Të dashur bashkëqytetarë e bashkëkombas, brenda e jashtëShqipërisë!Motra e vëllezër!

Është çasti kur me urimet tona më të përzemërta u drejtohemi plotdashuri dhe shpresë njëri-tjetrit! Si President dhe qytetar i këtijvendi, kam kënaqësinë dhe privilegjin t’ju përcjell sonte, urimet emia më të ngrohta për një Vit të Ri sa më të bukur! Gëzuar tëgjithëve! Gëzuar çdo qytetari shqiptar brenda dhe jashtë vendit!Gëzuar çdokujt që sonte është mik në tokën shqiptare!

Në vigjilje të ndërrimit të viteve, kur dëshirat dhe shpresat tonë janëmë të gjalla se asnjëherë tjetër, uroj çdo familje shqiptare,ngrohtësia dhe forca e së cilës është një nga shtyllat më tëqëndrueshme të shoqërisë sonë, – të ketë më shumë dashuri, lumturi,harmoni e shëndet!

Atmosfera e kësaj mbrëmjeje, e gjen mishërimin e saj më të plotë tesytë e qeshur të fëmijëve. Më shumë se e kujtdo tjetër, kjo ështëfesta e tyre. Dhuratave të prindërve unë dua t’u bashkëngjis urimet emia më të dashura: qoftë jeta e tyre një jetë e lumtur dhe realizim iëndrrave të bukura që ata kanë. Ëndrrat e tyre janë standardi qëduhet të arrijmë!

Këtë natë, më shumë se kurrë, ndihem pranë atyre familjeve që upërballën me përmbytjet e këtij muaji. Gjej rastin t’i siguroj ata përvëmendjen dhe mbështetjen time deri sa problemet e tyre tëzgjidhen, deri sa pasojat e dëmeve të zvogëlohen. Sonte jam pranë tëmoshuarve dhe prindërve që e kanë të pamundur të jenë pranë tëdashurve të zemrës duke ju uruar bashkim të shpejtë, jam pranëfëmijëve jetimë dhe të braktisur, jam pranë njerëzve me problemeshëndetësore e aftësi të kufizuara si dhe familjeve të tyre, me urimin


113

që Viti i Ri, falë kontributit dhe detyrimit të gjithë secilit, të jetë përta më i paqtë, më shpresëdhënës, e më i bukur.

Shumë nga bashkatdhetarët tanë e festojnë këtë natë të bukur nëvende të ndryshme të botës, ku jetojnë, punojnë dhe studiojnë medinjitet e sakrifica prej vitesh, duke mbetur shqiptarë shembullorëdhe duke e bërë Shqipërinë më evropiane. Ne u themi atyre:Shqipëria tashmë ju pret dhe ju uron nga zemra një Vit të Ri tëlumtur!

Një urim të veçantë dua t’u bëj këtë vit edhe Forcave tona tëArmatosura, të cilat gjithnjë e më tepër janë shfaqur si një fuqisigurie përgjatë emergjencave civile! Ndërsa me kontributin e tyrepërkrah aleatëve atje ku sfidat dhe vështirësitë janë të shumta, ata ikanë dhënë nder Shqipërisë, dhe dëshmojnë se janë rojtarë të denjëtë paqes, lirisë e sigurisë, anëtarë të merituar të NATO-s! Ndihemipranë jush dhe ju urojmë nga mot gëzuar!

Kjo natë e bukur dhe e qetë është e tillë falë edhe punës së palodhurtë punëtorëve, bujqve, forcave të rendit, personelit mjekësor kudo nëvend, mësuesve, pedagogëve, punonjësve të institucioneve tëndryshme, gazetarëve që gjenden në krye të detyrës, shkrimtarëvedhe artistëve, të cilëve bashkë me urimin tim për një Vit të Ri sa mëtë begatë, u shpreh edhe mirënjohjen për gjithçka bënë me punën etyre të vyer në shërbim të njerëzve dhe të vendit. Një urim tëveçantë dua t’ju dërgoj me këtë rast nxënësve dhe studentëve, tërinjve shqiptarë që me energjitë e tyre do ta bëjnë më dinjitozeShqipërinë evropiane!

Vëllezër e motra!

Viti 2010 ishte një vit i rëndësishëm për vendin tonë, por ajo qëspikat më shumë, është realizimi i ëndrrës së lëvizjes së lirë tëshqiptarëve në Evropë. Heqja e vizave është një ngjarje që do tëshkruhet me germa të arta në historinë tonë moderne. Ajo i dha fundnjë izolimi të pamerituar dhe nxiti integrimin real të qytetarëveshqiptarë në qytetërimin evropian. Ky ndërrim vitesh do të mbahetmend gjatë edhe për këtë fakt. Asnjëherë vëmendja e Evropës ndaj


114

Shqipërisë nuk ka qenë kaq e madhe, e po kaq e madhe edhe dëshirae shqiptarëve për t’u integruar. Le ta vlerësojmë këtë moment dhe tashndërrojmë atë në një akt vetëdijësimi historik.

Duke i uruar vitin e ri, e ftoj klasën politike shqiptare, që tëndërgjegjësohet edhe më shumë për rolin historik që ka ndaj venditdhe popullit të vet! Le të jetë ky vit që po troket një vit që do tëkonsolidojë edhe më tej arritjet tona më të mira dhe do të hapëperspektiva të reja bashkëpunimi dhe integrimi në familjenevropiane!

Besimi tek vetvetja është domosdoshmëri për të përballuar sfidat evitit që po hymë, dhe shpreh bindjen se shumë prej tyre do të marringjatë këtij viti zgjidhje të qëndrueshme !

Të dashur vëllezër e motra,

Me dëshirat tona më të zjarrta, me energjitë tona më të bashkuara,me inteligjencën, talentin dhe virtytet që na kanë karakterizuar nëçdo kohë, le ta fillojmë këtë Vit të Ri me bindjen se ai do të nashpjerë më pranë idealit tonë evropian, idealit të bukur të njëshoqërie më të drejtë, më të hapur, më demokratike! Kjo është rrugaqë të gjithë së bashku kemi zgjedhur.

Me këtë rast, në këtë natë të ndërrimit të viteve, dëshiroj nga zemrat’u uroj të gjithëve gëzuar, gëzuar nga mot juve, familjeve tuaja,fëmijëve tuaj!

Zoti e bekoftë Shqipërinë e shqiptarët!

Edhe një herë gëzuar!


115

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË CEREMONINË EDEKORIMIT TË PATRIOTIT SALI NIVICA ME URDHRIN

“NDERI I KOMBIT”.

Tepelenë, më 18 Janar 2011

Të nderuar qytetarë të Tepelenës,Të nderuar personalitete,

Natyrisht është një gëzim i veçantë për mua që ndodhem sot në këtëqytet historik, por dhe qytetërimi njëkohësisht. Kam ardhur për tërealizuar një vizitë pune në qytetin e Tepelenës, për të takuarautoritetet lokale, për të takuar banorët e Tepelenës, për të diskutuarme ata rreth asaj që është arritur, por edhe rreth projekteve që do tëshoqërojnë zhvillimin e kësaj zone mjaft të bukur dhe me resurse tëjashtëzakonshme. Sigurisht ndodhemi këtu së bashku sot për tashfrytëzuar këtë moment për të përkujtuar dhe nderuar një ngafigurat më të shquara, më emblematike që ka nxjerrë kjo zonë, përt’i dhënë atij dimensionin që ai meriton edhe nëpërmjet një dekorimime një titull të lartë. Për ta respektuar këtë figurë, më lejoni që tëshpreh të gjithë emocionet e mia duke i bërë atij një vlerësim tëkarakterit qytetar, të karakterit historik, të karakterit atdhetar për tëcilin ai meriton edhe vëmendje.

Të nderuar Zonja e Zotërinj,Rruga jonë nëpër histori nuk ka qenë e lehtë, ajo ka qenë heroikedhe populli i kësaj treve nuk është kursyer në sakrifica sa herëshqiptarëve u është dashur t’i bënin ato. Nga gjiri juaj kanë dalëshembuj frymëzues, siç është rilindasi Sali Nivica, personalitet kyqë idetë e mëdha i shëndërroi në histori.

Ndërgjegjësimi që vjen nga kujtesa na bën të pohojmë sot njëzëri sekrahina juaj e krejt Labëria kanë qenë gjithmonë një pishtar i ndezurnë luftrat patriotike për zgjim kombëtar, pavarësi e konsolidim tësaj. Sa herë jepej kushtrimi ata ishin rojtarë të fateve të atdheut.

Sali Nivica ishte një nga ideatorët dhe dëshmorët e kësaj lufte. Aime pushkë e pendë ishte një nga nxitësit dhe ideologët më në pah të


116

kryengritjeve antiosmane. Pedagogu i Robert Kolexhit, me gazetatqë themeloi e në ato në të cilat shkroi gjatë gjithë jetës, ishte një ngafarkëtuesit kryesorë të ndërgjegjes kombëtare e të prosperitetitshqiptar.

Mbrojtës i zjarrtë i integritetit territorial përkrah Luigj Gurakuqit nëKancelaritë Evropiane, zë i parreshtur i Kosovës së martirizuar,intelektual e mendimtar, i vrarë pabesith nga armiqtë e Shqipërisëmë 10 janar të vitit 1920, me të drejtë do të meritonte përkufizimin etë madhit Gjergj Fishta “Sali Nivica ishte portë e shtyllë e të thueshnji shkam të cilit tash 10 vjet i turren tallaze të mëdha pa mujt me ebrejtë kurrkund, burra të cilët rrallë i lejnë nanat!“Mësuesi i popullit” Sali Nivica ishte dhe mbetët një shembull ivlerave patroitike, intelektuale e morale, të cilin ne sot e vlerësojmë,si një nga mendjet e ndritura të asaj Shqipërie që sunonte tëshkëputej nga e kaluara duke fituar lirinë e duke parë ngamodernitet, si një nga themeluesit e gazetarisë, arsimit e fjalës së lirënë Shqipëri.“Nderi i Kombit” është një dekoratë e merituar për ata që eudhëhoqën kombin drejt lirisë, shtetformimit dhe modernitetit, përata që sakrifikuan jetën për idetë, për idenë e madhe e të shenjtë tënjë Shqipërie të lirë, të pavarur e të denjë për të qëndruar në krah tështeteve evropiane.

Të gjithë ne, brezat e rinj, fëmijët tanë, nxënësit dhe studentët duhettë formohen intelektualisht me parime të drejta historike sepsehistoria gjithmonë konfirmohet si mësuese e jetës! Ata duhet të dinëse mbijetesa e Shqipërisë në ato rrethana historike u realizua ngaidealizmi dhe sakrifica e dëshmorëve si Sali Nivica!Burra të tillë i dhanë gjithçka Shqipërisë pa interes, duke sakrifikuaredhe jetën e duke na lënë ne pasardhësve të tyre pasqyrën morale kutë shihemi çdo ditë, modelin etik të sakrificës, ndershmërisë dheidealizmit, bashkëpunimit dhe dialogut që vendi ynë natyrshëm tërealizojë ëndrrën e madhe: Shqipërinë e përparuar, ShqipërinëEvropiane.Nder dhe mirënjohje për jetë Sali Nivicës, Nderit të Kombit.

Ju falemnderit!


117

PËRSHËNDETJA E PRESIDENTIT TOPI NË PRITJEN EVITIT TË RI 2011 ME TRUPIN DIPLOMATIK

20 Janar 2011

I nderuar zoti Ministër i Punëve të Jashtme,I nderuar Dekan i Trupit Diplomatik,Shkëlqesi Ambasadorë dhe përfaqësues të Trupit Diplomatik,Të nderuar deputetë,Zonja dhe zotërinj,

Ndihem shumë i lumtur që me rastin e kësaj pritjeje tradicionale tëVitit të Ri t’ju takoj sërish dhe të shkëmbej urimet më të mira me ju,për familjet tuaja dhe vendet që përfaqësoni në Shqipëri!

Duke përfituar nga ky fillimviti, dëshiroj që nëpërmjet jush tëfalenderoj Kryetarët e Shteteve që ju përfaqësoni, miqtë dhedashamirësit e Shqipërisë si dhe drejtuesit e organizatavendërkombëtare për urimet dhe mesazhet e përzemërta që më kanëardhur me rastin e ditës së gëzueshme të ndërrimit të viteve!

Natyrisht që me nisjen e këtij Viti të Ri, nuk mund të mos risjellimnë vëmendje ngjarjet më të rëndësishme dhe momentet më tëveçanta që shënuan politikën e jashtme të Shqipërisë përgjatë vititqë mbyllëm, në përmbushjen e objektivave dhe angazhimeve tonanë marrëdhëniet e bashkëpunimit dhe interesit të ndërsjelltë mealeatët, vendet mike dhe organizatat ndërkombëtare.

Shqipëria shënoi gjatë vitit që kaloi një sukses historik meliberalizimin e vizave për qytetarët e saj, të cilët pas shumëdekadash arritën të përmbushin aspiratën e tyre të lëvizjes së lirë nëvendet e Bashkimit Evropian dhe të fitimit të njërës prej të drejtavethemelore të njeriut – mundësisë së lëvizjes së lirë dhe pa barriera,natyrisht duke respektuar të gjitha rregullat dhe afatet kohore tëqëndrimit në zonën Shengen. Kjo është meritë e mbarë popullitshqiptar si dhe të gjitha institucioneve të vendit tone. Ne urojmë që enjëjta gjë të ndodhë sa më shpejt edhe me qytetarët e Kosovës, në


118

mënyrë që shteti më i ri evropian të mos mbesë një njollë e zezë nëhartën e rajonit duke çliruar edhe psikologjikisht popujt tanë ngatraumat e të kaluarës së trazuar!

Gjithashtu gjatë vitit 2010, Shqipëria vazhdoi të përmbushte mesukses të gjitha përgjegjësitë dhe detyrimet e saj si një anëtare edenjë dhe besnike e Aleancës më të madhe të paqes dhe sigurisë nëbotë – e NATO-s. Pjesëmarrja në misionet paqeruajtëse dhekontributi efektiv dhe profesional që Forcat tona të Armatosuravazhdojnë të japin në Afganistan, kanë dhënë frytet e veta jo vetëmnë përpjekjet për vendosjen e paqes dhe stabilitetit në atë vend, porkanë ofruar edhe një përvojë të vyer, që shërben për modernizimindhe rritjen e mëtejshme profesionale të ushtarakëve tanë.

Në kuadrin e politikës së fqinjësisë së mirë, do ta konsideroja merëndësi rritjen e dimensionit të dialogut politik dhe shkëmbimeveekonomike e njerëzore me të gjitha vendet e rajonit ballkanik papërjashtim, jo vetëm për të forcuar stabilitetin rajonal, por edhe përtë tërhequr e rritur investimet në një treg që numëron afërsishtpesëdhjetëdhjetë milionë banorë.

Në këtë drejtim shteti shqiptar do t’i kushtojë akoma edhe më tepërvëmendje një fryme të re të dialogut politik e diplomatik meSerbinë, për t’i shërbyer jo vetëm interesave reciproke të vendevetona, por edhe për t’i shërbyer integrimit të shtetit sovran e multi-etnik të Kosovës në realitetet e reja gjeo-politike dhe ekonomike tërajonit tonë – rajon, i cili e ka projektuar të ardhmen e tij në familjeneuro-atlantike.

Të dashur miq,

Unë dëshiroj të besoj se viti 2011 do të shënojë edhe një hap tjetër tërëndësishëm e vendimtar në bashkëpunimin mes Shqipërisë dheBashkimit Evropian për të arritur suksesin e radhës përsa i përketfitimit të statusit të vendit kandidat, duke shkurtuar kështu gjithnjë emë shumë rrugëtimin tonë integrues në gjirin e familjes së madheevropiane.


119

Ne jemi të ndërgjegjshëm se asgjë nuk do të na dhurohet pa emerituar plotësisht, prandaj përvoja e fituar nga procesi i plotësimitdhe dorëzimit të pyetësorit si dhe paraqitja e kërkesës për statusit tëvendit kandidat do të na vlejë që të korrigjojmë të metat, tëpërmbushin kushtet dhe të vemë gjithçka në shërbim të realizimit tëkësaj aspirate madhore të popullit tonë, duke lënë mënjanë interesate vogla partiake dhe duke u udhëhequr gjithmonë nga e synimi dhee mira e përgjithshme. Paqja afatgjatë, respektimi i të drejtave tënjeriut, standardet e larta e të konsoliduara të demokracisë, shteti ifortë i së drejtës – themelet dhe vlerat e Evropës së sotme tëBashkuar – këto janë edhe disa prej objektivave dhe vlerave, tëcilave ne synojmë t’u bashkangjitemi me përkushtim dhe dinjitet.

Shkëlqesi ambasadorë,

Edhe gjatë vitit të kaluar, në saje të hapave të matur, por tërëndësishëm integrues dhe të politikës së jashtme rajonale, Shqipëriae udhëhequr nga vullneti dhe dëshira e sinqertë i ka forcuar dhepasuruar marrëdhëniet e saj dypalëshe me vendet aleate dhe mike,pavarësisht distancave gjeografike, pa lënë pas dore edhe zhvilliminharmonik të marrëdhënieve shumëpalëshe në kuadër të nismave dheorganizatave të ndryshme ndërkombëtare.

Duke përfituar nga ky rast, dëshiroj të shpreh mirënjohjen e thellëpër mbështetjen, ndihmën dhe këshillat e vyera që vendet epërfaqësuara nga ju i kanë dhënë vendit dhe popullit tim edhe gjatëvitit që kaloi duke na ndihmuar që të kuptojmë sa më lehtëmangësitë tona e të kapërcejmë me sa më pak dhimbje vështirësitëdhe fatkeqësitë natyrore, me të cilat na është dashur të përballemi!

Politika e jashtme e Shqipërisë dhe e përfaqësuesve të saj, të cilëtkanë përvetësuar aftësi bashkëkohore dhe një përvojë të pasur e tëvlerësueshme, do të vërtetojë edhe gjatë vitit 2011 vizionin dheqëndrueshmërinë e saj për zhvillimin e marrëdhënieve dy dheshumëpalëshe me të gjitha vendet e Bashkimit Evropian, me Shtetete Bashkuara të Amerikës dhe me anëtarët e tjerë të Këshillit tëSigurimit, me vendet aleate e mike anembanë botës, me vendet erajonit të Ballkanit, veçanërisht me Kosovën, së cilës do të


120

vazhdojmë t’i ofrojmë mbështetjen tonë të palëkundur për njohjen esaj të mëtejshme ndërkombëtare.

Të nderuar Shkëlqesi Ambasadorë,

Përgjatë gjithë vitit që sapo lamë pas, na ka shoqëruar një keqardhjejo e vogël përsa i përket klimës politike në Shqipëri. Mungesa edialogut, debati politik i tensionuar, mosmiratimi i disa ligjeve tërëndësishme për shkak të mosgjetjes së konsensusit – të gjitha këtokanë sjellë jo pak vështirësi në jetën institucionale të vendit.

Është e rëndësishme që politika të zhvillohet në një mjedis kustandardet demokratike të jenë kryefjalë e çdo lloj komunikimi, qëndjeshmëria për problemet jetike, me të cilat përballet shoqëriashqiptare të jenë temat kryesore të debatit dhe rrugët e zgjidhjevedhe alternativat politike të dominojnë interesin publik. Politikainstitucionale e ka detyrim parësor të kthejë sa më shpejtdimensionet demokratike në komunikim dhe vendimmarrje.

Unë mbetem me shpresë dhe besim për një frymë komunikimi që dotë mundësojë e garantojë një klimë të qetë parazgjedhore dheadministrim të ndershëm e të paanshëm të zgjedhjeve të 8 majit tëkëtij viti, për të rikthyer frymën e bashkëpunimit korrektinstitucional midis qeverisë qendrore dhe pushtetit vendor, mungesae të cilit ka sjellë në disa raste një pamjaftueshmëri të dukshme nërealizimin e projekteve të përbashkëta – ku më i dëmtuari rezultoninteresi qytetar.

Në çdo moment, edhe në këto çaste që ne po flasim, forcat politike,individët politikë, edhe në ato momente kur tensioni politikkonsiderohet mjaft i lartë, edhe atëherë kur ndjeshmëria qytetareështë prapë e lartë, të gjithë aktorët e rëndësishëm politikë, aktorëtinstitucionalë duhet të gjejnë maturinë, duhet të gjejnë qetësinë!Duhet të gjejnë ekuilibrin që të rivendosin dialogun politik, sepseinteresat e Shqipërisë sikurse e kanë thënë edhe rilindasit tanë, janëmbi të gjitha, mbi interesat e vogla, mbi interesat meskine!Bashkëpunimi është shumë i rëndësishëm! Është i rëndësishëm jovetëm në një ditë. Bashkëpunimi midis tyre për interesat e popullit


121

është i rëndësishëm në çdo çast dhe në çdo ditë të vitit.

Kjo përgjegjësi rritet akoma edhe më shumë kur ne mendojmë që naështë dashur një rrugë e gjatë për t’u bërë anëtarë të NATO-s. Kjopërgjegjësi rritet akoma edhe më shumë kur ne jemi projektuar përtë shkuar drejt familjes evropiane. Natyrisht në familjen evropianedëshirojmë të shkojmë të gjithë. Askush më shumë se sa popullishqiptar nuk e ka shprehu këtë, dhe kjo duket në të gjitha sondazhetme një indeks të jashtëzakonshëm, të paparë në vendet e tjera tërajonit.

Kjo e shton përgjegjësinë për të gjithë. Përgjegjësinë përmazhorancën, përgjegjësinë për opozitën, përgjegjësinë për të gjithainstitucionet e vendit që të jenë të matur, të jenë civilë, sepse nëfamiljen evropiane do të shkojmë vetëm me këtë status. Duke qenëqytetarë të lirë, të ndershëm, bashkëpunues, konstruktivë për fatet eShqipërisë.

Duke patur parasysh raportin e vazhdueshëm, të drejtpërdrejtë emiqësor që ka karakterizuar marrëdhëniet tona, dëshiroj t’ju sigurojqë edhe gjatë vitit 2011 institucionet e Shqipërisë do të vazhdojnëme shumë përkushtim e seriozitet të konsolidojnë standardetdemokratike duke punuar me të gjitha forcat për rritjen e mirëqeniessë popullit shqiptar! Unë jam më se i bindur që edhe marrëdhënietme vendet tuaja do të vazhdojnë të përmirësohen gjithnjë e mëshumë duke i shërbyer ndërtimit të një bote sa më të mirë, më tësigurtë e më të begatë për popujt tanë.

Nën këtë frymë, si dhe me shpresën se e ardhmja, për të cilën do tëpunojmë e përpiqemi të gjithë së bashku, do të jetë akoma edhe mëe mirë e më e lumtur, edhe për fëmijët tanë, ju ftoj që t’ibashkangjiteni këtij urimi për një vit sa më të mbarë, sa më tëshëndetshëm, sa më të bekuar për ju, për familjet tuaja dhe përshoqëritë që ju përfaqësoni!

Duke ju falënderuar pamasë për bashkëpunimin, dëshiroj t’ju uroj tëgjithëve gëzuar Vitin e Ri!


122

DEKLARATË E PRESIDENTIT TOPI MBI SITUATËNPOLITIKE NË VEND

Përshëndetje!

Sot zhvillova dy takime me delegacionin e posaçëm të BashkimitEvropian në vendin tonë, të kryesuar nga zoti Miroslav Lajçak, metë cilin bisedova rreth situatës dhe klimës së rënduar politike tëkrijuar në vendin tonë sidomos pas ngjarjeve tragjike të 21 janarit,duke ndarë shqetësimin e jashtëzakonshëm për këtë gjendje. Sëbashku diskutuam rreth mundësive për të gjetur një rrugëzgjidhje tëmenjëhershme nga kjo situatë, që përveç të tjerash dëmton rëndëedhe imazhin ndërkombëtar të Shqipërisë.

Që në fillim, me cilësinë e Presidentit të Republikës shprehamirënjohjen për vëmendjen dhe mbështetjen e vazhdueshme tëBashkimit Evropian përmes përpjekjeve, apeleve dhe deklaratave tënjëpasnjëshme lidhur me zgjidhjen e mosmarrëveshjes politike nëShqipëri.

Gjithashtu, në përputhje të plotë edhe me qëndrimet dhe memesazhet e vazhdueshme të partnerëve dhe miqve tanëndërkombëtarë, ritheksova qëndrimin institucional se dialogukonstruktiv, i maturuar dhe me tone të qeta e të civilizuara mespalëve është rruga e vetme e domosdoshme drejt zgjidhjes sëmosmarrëveshjes politike dhe garanti i stabilitetit, i funksionimitnormal të shtetit ligjor si dhe respekti i plotë për institucionet nëvend.

Nën frymën e konsensusit si dhe sipas standardeve demokratike, siKryetar i Shtetit shqiptar, në këto momente të rënda e delikatetheksoj me forcë nevojën se klasa politike shqiptare duhet të gjejë etë verë në përdorim të gjithë mekanizmat ligjorë e demokratikë përtë dalë nga kjo situatë problematike në interes të Shqipërisë dhe tështetasve të saj, për të siguruar qetësinë dhe stabilitetin e duhur përvendin dhe shoqërinë shqiptare në realizim të projekteve dhe tëardhmes sonë evropiane. Në këtë drejtim sugjeroj se pezullimi ipërkohshëm i çfarëdolloj demonstrate apo tubimi publik do të


123

kontribuonte ndjeshëm në uljen e tensionit si dhe mundësimit tëhapësirave të duhura për institucionet e pavarura të drejtësisë që tëzhvillojnë një hetim tërësor, transparent, të paanshëm dheprofesional. Nga ana tjetër, duhet që për stabilizimin emenjëhershëm të situatës, si mazhoranca ashtu edhe opozita tëgjejnë vullnetin e duhur politik dhe individual e të rivendosinmenjëherë dialogun politik institucional!

Qytetarët shqiptarë, në përpjekje për të përmbushur aspiratën e tyreintegruese, nuk mund të qëndrojnë peng pafundësisht i retorikësgjithnjë e më të ashpër në publik të aktorëve dhe faktorëve politikë.Duke mos vënë në pikëpyetje për asnjë çast të drejtën legjitime tëçdo subjekti politik dhe individi për të demonstruar paqësisht, sëbashku me përfaqësuesin e posaçëm të Bashkimit Evropian dhe nëunison me organizmat e tjera ndërkombëtare, dënojmë dhunën eushtruar dhe të pajustifikuar gjatë ngjarjeve të 21 janarit duketheksuar edhe njëherë së rendi kushtetues e publik, jeta e qytetarëvedhe e punonjësve në detyrë si dhe institucionet e shtetit janë tëshenjta e të paprekshme.

Është nevojë imediate dhe jetike që të rifitohet qetësia, të rigjehetmaturia, vullneti i mirë si dhe gjuha e dialogut institucional nga tëgjitha palët e politikës, sepse vetëm funksionimi normal i hapësiravedhe mjeteve demokratike nga ana e institucioneve kushtetuese e tëpavarura do të na sillte sërish në normalizimin e jetës së qytetarëvedhe funksionimit normal të një shteti ligjor, modern e demokratik,siç i ka hije vendit dhe popullit tonë.

Në këtë prizëm nuk duhet harruar se zgjedhjet vendore po afrohengjithnjë e më shumë, dhe në prag të tyre është detyrim ligjor dhemoral i mbarë klasës dhe aktorëve politikë shqiptarë që tëgarantojnë me përgjegjësinë më të madhe një klimë të qetë, njëzhvillim normal dhe administrim korrekt të zgjedhjeve dherezultateve që do të dalin prej tyre. Qytetarët shqiptarë duhen lejuardhe mundësuar që të shprehin vullnetin e tyre të lirë vetëmnëpërmjet votës, së pacënuar e të pa manipuluar nga askush, nëmënyrë që Shqipëria të ketë shansin për t’u bërë pjesë realisht edhezyrtarisht një anëtare e denjë dhe e barabartë e familjes së madhe


124

evropiane. E ardhmja evropiane e Shqipërisë varet nga sjellja epërgjegjshme, atdhetare dhe vizionare e drejtuesve politikë të mbarëspektrit politik! Ajo që duhet bërë, duhet bërë sa më shpejt dhe samë drejtë në mënyrë që e ardhmja e fëmijëve tanë të jetë e garantuardhe e lumtur!

Ju falemnderit!


125

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË MBLEDHJEN E RADHËSSË KËSHILLIT TË LARTË TË DREJTËSISË

Të nderuar anëtarë të Këshillit të Lartë të Drejtësisë,

Sot, sigurisht është një mbledhje e rëndësishme, e ngjeshur me mjaftprobleme, dhe padyshim është në misionin e Këshillit të Lartë tëDrejtësisë që të trajtojë dhe t’u japë zgjidhje në kohën e duhur tëgjitha problemeve që kanë të bëjnë me sistemin gjyqësor. Dhepadyshim nuk janë pak, por besoj, ajo që e bën më impenjativmisionin e Këshillit të Lartë të Drejtësisë, është trajtimi me shumëprofesionalizëm dhe me transparencë i çështjeve që kanë njëndjeshmëri të lartë publike.

Sikurse ju e dini shumë mirë, gjatë një viti, në gjykatat shqiptaretrajtohen rreth 80 mijë çështje, ku asnjëherë askush nuk duhet t’indajë në çështje të dorës së parë dhe të dorës së dytë, në çështje tërëndësishme dhe të parëndësishme, pasi e drejta e qytetarit dhedetyrimi i Gjyqësorit është që çdo çështje ta trajtojë në sensin edhënies së drejtësisë, por, padyshim, sikurse u shpreha pak më parë,janë disa çështje që marrin një rëndësi të veçantë, bëhen objekt idiskutimeve të qytetarëve, të ndjeshmërisë së tyre, patjetër bëhenpjesë e debatit të politikës dhe futen në fokusin e interesit tëjashtëzakonshëm të shoqërisë dhe të institucioneve. Këtu e kamfjalën në radhë të parë për procesin e tragjedisë së Gërdecit, ku tëgjithë së bashku, herë pas here e kemi trajtuar si temë mepërgjegjësitë institucionale që ka Këshilli i Lartë i Drejtësisë për tamonitoruar këtë proces, në mënyrë që kjo tragjedi kaq e rëndë, e cilamë 15 mars mbush 3-vjetorin e vet, të trajtohet në mënyrë shumë tëndershme, shumë profesionale, shumë efikase, që të jepet drejtësi.Unë e di fare mirë që Këshilli i Lartë i Drejtësisë, por edhe Ministriae Drejtësisë kanë pasur preokupacionin e duhur dhe në takime tëmëparshme është rënë dakord që Inspektoriati i Këshillit të Lartë tëDrejtësisë dhe Inspektoriati i Ministrisë së Drejtësisë të punojnëbashkarisht për të inspektuar gjykatat shqiptare në tërësi. Ështëpunuar dhe po vazhdohet të punohet, dhe patjetër në fokus ka qenëdhe vazhdon të jetë dhe çështja e Gërdecit.


126

Me cilësinë e Presidentit të Republikës dhe Kryetarit të Këshillit tëLartë të Drejtësisë futem plotësisht në ndjeshmërinë e qytetarëve, qëe pësuan nga kjo tragjedi, të familjarëve të viktimave. Dhe patjetërsjell në vëmendjen tuaj edhe njëherë atë apel që e kemi dhënë nëvazhdimësi për këtë çështje, por edhe për çështje të tjera, por duke ekualifikuar këtë çështje, sikurse thashë të një ndjeshmërie tëveçantë, edhe impenjimi është dhe duhet të jetë i veçantë. Unë ekam vlerësuar dhe gatishmërinë e çdo anëtari të Këshillit të Lartë tëDrejtësisë dhe të Ministrit të Drejtësisë, për ta risjellë në Këshillin eLartë të Drejtësisë këtë çështje, për ta parë dhe ta trajtuar atë nëmënyrë shumë analitike, mbi bazën e inspektimeve që janë bërë.Unë padyshim që do ta ndjek së bashku me ju, edhe sot gjatëzhvillimit të mbledhjes së Këshillit të Lartë të Drejtësisë, por edhenë pritje të një inspektimi të plotë, për të parë të gjitha procedurat qëjanë realizuar, për t’i parë ato sa kompatibël kanë qenë me ligjin, sakompatibël kanë qenë me moralin dhe integritetin e gjyqtarëve, dhekjo nuk është një çështje e një trajtimi personal, individual. Kjoështë një çështje e një trajtimi ligjor institucional, dhe kush mëshumë se sa Këshilli i Lartë i Drejtësisë, i cili në këtë çështje, sëbashku me Inspektoriatet, sikurse thashë, janë të gjithë të motivuar,të mund ta bëjnë këtë gjë në mënyrë të drejtë dhe shumë tëndershme dhe profesionale.Gjatë zhvillimit të mbledhjes, ku do të trajtojmë këtë çështje, ju jenitë hapur, sigurisht jo vetëm për të diskutuar, por edhe për të kërkuar,ndoshta po të jetë e nevojshme edhe nga Kryetari i Gjykatës sëTiranës, për të qenë i pranishëm, për t’i bërë pyetjet e duhura dhepër të vazhduar në këtë mënyrë këtë monitorim dhe për të dhënërekomandimet e duhura nga Këshilli i Lartë i Drejtësisë. Nuk ështëvetëm çështja e Gërdecit, sigurisht janë dhe çështje të tjera, me tëcilat i tërë sistemi i drejtësisë dhe kur them i tërë sistemi i drejtësisë,nuk kam parasysh këtu vetëm gjykatat. Duhet kuptuar që shteti i sëdrejtës nuk funksionon në mënyrë të segmentuar, sikurse për fat tëkeq shfaqet herë mbas here kjo lloj shfaqje klinike, do të thoja,sepse për të realizuar të drejtën, për të dhënë një vendim të drejtë,çështja fillon tek organi i akuzës, i cili domosdoshmërisht duhet tëpunojë në mënyrë shumë profesionale dhe të ndershme edhe mePolicinë Gjyqësore! Vazhdon pastaj me të gjitha hallkat e sistemitgjyqësor, i cili detyrimisht në një shtet demokratik duhet të


127

funksionojë si një i tërë dhe për të gjitha çështjet të funksionojë menjë metodikë të qartë, që më mirë se unë, e dini ju. Pra, në asnjë llojrrethane, në shtetin e së drejtës, në një shtet të konsoliduardemokratik, gjërat nuk duhet të funksionojnë me standarde tëdyfishta, edhe për çështje të njëjta. Kemi vënë re, e kam dëgjuar dheprej jush, për çështje të ndryshme, në larminë e jashtëzakonshme tëproblemeve që ka gjyqësori, çështje të caktuara që mund të kenë tënjëjtën filozofi, të njëjtën pamje, zgjidhen me standarde të dyfishta.Kjo nuk është e përgjithshme sigurisht, por këto janë episode, tëcilat duhet të jenë në vëmendjen e Këshillit të Lartë të Drejtësisë, nëmënyrë që Këshilli i Lartë i Drejtësisë, ky autoritet suprem do tëthoja për gjykatat shqiptare, të jetë me një autoritet të plotë, të jetëkoshient për detyrën e tij, për situatën mjaft të larmishme tëngjarjeve, kur kërkohet mbi të gjitha që të respektohet Kushtetuta, tërespektohet ligji, të respektohen institucionet, nuk mjafton të themqë institucionet duhet të jenë të pavarura. Ky është kusht bazë, porpavarësinë institucionit, këtë ia jep edhe integriteti, ia jep edheprofesionalizmi, ia jep edhe bashkëpunimi, sepse struktura qëndrone lidhur kur ka bashkëpunim. Nuk mund të thuhet që Prokuroria edha, Gjykata nuk e pa të arsyeshme. Natyrisht kështu funksiononshteti i së drejtës, por jo pa bashkëpunim. Në fund fare, ata që japindrejtësinë definitive, finale, janë gjykatat, por duhet njëbashkëpunim shumë organik dhe ky bashkëpunim është në funksiontë të drejtës së qytetarit, të çdo individi, të çdo institucioni, për tëmarrë atë që i takon.

Çështjet, të cilat ne na përballin me gjyqësorin janë të shumta, janënga çështje fare personale, çështje, të cilat kalojnë në interesat egrupeve të caktuara, çështjet e institucioneve, por drejtësia mbetet“Një për gjithçka”. Prandaj, e ripërsëris, çdo çështje në gjyqësor,kudo, në tërë territorin ku shtrihen gjykatat, duhet të mos trajtohen siçështje qendrore apo periferike. Çështjet duhet të trajtohen nëstandarde. Fatmirësisht, ne sot nuk jemi të paasistuar. Unë kamrastin edhe njëherë të vlerësoj dhe të falenderoj misionin eBashkimit Evropian, misionin “EURALIUS”, që e ndjek hap mbashapi, qoftë reformën gjyqësore, por edhe asistencën për Këshillin eLartë të Drejtësisë! Sot ne kemi edhe një element tjetër që na lidhme punën e ekspertëve të Bashkimit Evropian për një kriter të ri, që


128

është paraqitur edhe në Raportin e Komisionit Evropian për t’upërmirësuar, që ka të bëjë me përmirësimin e punës nëtransparencën dhe në efikasitetin e emërimit të gjyqtarëve të rinj apotë gjyqtarëve që promovohen. Ky lloj bashkëpunimi i jep shansinKëshillit të Lartë të Drejtësisë që të jetë plotësisht në standardet evendeve të Bashkimit Evropian.Një moment tjetër shumë i rëndësishëm që lidhet me një sensibilitettë shprehur kohë mbas kohe, por ende të parealizuar, është çështja eimunitetit. Jemi në këtë tavolinë dhe patjetër po diskutojmë përimunitetin e gjyqtarëve. Janë bërë shumë apele kohë mbas kohe.Patjetër duhet të ndajmë të gjithë disponibilitetin që ka Këshilli iLartë i Drejtësisë, gjyqtarët, por kjo nuk duhet të mbetet thjesht nëshprehjen e gatishmërisë, por duhet të institucionalizohet! Kështu qëunë ju bëj thirrje, zoti Spahiu, që Këshilli i Lartë i Drejtësisë tëshprehet haptas për këtë! Në një shoqëri të hapur, në një shoqëri qëduhet të shkojë në modelet e vendeve të Bashkimit Evropian,imuniteti është i pavlefshëm. Kjo do të bëjë të mundur që çdoqytetar i thjeshtë, i cili është pa imunitet, të shikojë tek njerëzit qëmonitorojnë dhe drejtojnë sistemin e drejtësisë, që ata që i drejtojnë,janë njësoj si ata, në mënyrë që imuniteti të mos jetë korracë për tëmbrojtur cilindo nga një proces, ku ai mund të jetë i përfshirë direktapo indirekt. Kështu që ju bëj thirrje, të nderuar anëtarë të KLD-së,që së bashku me trupën gjyqësore, por edhe me Shoqatën eGjyqtarëve, të gjeni jo vetëm predispozicionin, por dhe tëinstitucionalizohet, në mënyrë që të shprehet gartishmëria dhe t’içohet Kuvendit të Shqipërisë, në mënyrë që parlamentarët tëvendosin edhe për këtë gjë, që konsiderohet shumë e rëndësishme,që nga fjalët, nga ky lloj predispozicioni, kjo lloj gatishmërie, tëkalohet në gjëra të sanksionuara me ligj! Kjo do ta çlirontegjyqësorin absolutisht, do të çlironte marrëdhëniet, do të bënte që netë vepronim më drejtpërdrejt, për të bërë dhe transparencën e punëssë çdo gjyqtari që vjen dhe paraqitet këtu në Këshillin e Lartë tëDrejtësisë për probleme, të cilat Inspektoriati i ka nxjerrë në dritë.Kjo do ta bënte punën e Këshillit të Lartë të Drejtësisë më tëzhdërvjelltë, punën e gjykatave më të zhdërvjelltë, dhe besoj do tëishte më afër problemeve dhe jetës së qytetarit.

Këshilli i Lartë i Drejtësisë, me të gjitha strukturat që kanë të bëjnë


129

me Inspektoriatin, por dhe gjykatat, patjetër janë përballë sfidash tëvështira. Janë sfida të kohës, ku i duhet dhe do t’i duhet të tregojë jovetëm transparencën, por profesionalizëm dhe integritet, që do tëduhet të trajtojë përveç çështjeve të tjera, dhe çështje të korrupsionit,dhe kjo duhet të bëhet në mënyrë shumë, shumë, shumë të motivuar.Nuk mund të ketë klasifikime, korrupsioni i vogël apo i madh, porkjo çështje duhet të trajtohet sipas të gjitha dispozitave dhe meshumë ndershmëri dhe paanësi.

Natyrisht ka dhe çështje të tjera konkrete që juve i keni në rendin editës. Unë do t’i kërkoja Nënkryetarit të Këshillit të Lartë tëDrejtësisë, zotit Spahiu, që në përfundim të kësaj mbledhjeje,sigurisht do të presim dhe zotin Ministër për të trajtuar çështjen, përtë cilën ai ka kërkuar që të jetë pjesë e rendit të ditës, që zoti Spahiutë ketë një komunikim të drejtpërdrejtë, të hapur me mediat, njëkomunikim të gjerë për të gjitha problemet, të cilat besoj që janë meshumë rëndësi për t’u trajtuar sot.

Unë edhe njëherë, përfaqësuesit e medias i falenderoj, duke u thënëqë në përfundim të mbledhjes, do të kenë një komunikim të plotë mezotin Spahiu.Faleminderit!”


130

PËRSHËNDETJA E PRESIDENTIT TOPI NËCEREMONINË E DEKORIMIT TË KONTIGJENTIT

PAQERUAJTËS SHQIPTAR “SHQIPONJA 1”

17 Shkurt 2011

Të nderuar zoti Moisiu dhe zoti Meidani,Shkëlqesi Ambasadorë të vendeve mike dhe aleate të NATO-s,I nderuar Shefi i Shtabit të Përgjithshëm,Të nderuar deputetë,Të nderuar Gjeneralë, oficerë, nënoficerë dhe ushtarë,Zonja dhe zotërinj!

Jam shumë i gëzuar dhe njëkohësisht i privilegjuar t’ju përshëndesnë këtë ceremoni zyrtare që shënon përfundimin e misionit tuajfisnik! Shqiponjat e para u kthyen në atdhe me ballin lart pas njërrugëtimi të gjatë e të vështirë dhe kthimi juaj shëndoshë e mirëështë padyshim një kënaqësi e madhe për familjet tuaja dhe të gjithëne, sepse përmbushja e suksesshme e misionit tuaj, sot ështëshndërruar në një krenari të pamatë për të gjithë shqiptarët.

Takimi me ju në këtë kthim triumfator është një takim emocional jothjesht me ushtarët tanë, por me fitimtarët, me misionarët e lirisë,demokracisë e paqes. Ju po vini nga një terren i vështirë luftimi, kujeni përballur me sukses me forcat e së keqes, por jeni kthyer dukevalëvitur me krenari flamurin e shpresës dhe të paqes. Keni luftuarme trimëri kundër talibanëve në kuadër të koalicionit ndërkombëtarkundër terrorizmit, pa u ligështuar dhe pa ju trembur syri për asnjëçast. I keni treguar e provuar mbarë botës, miqve dhe aleatëve tanëstrategjike se ç’janë të zotët të bëjnë shqiptarët për të tjerët, por edhepër veten, duke dhënë një shembull të vyer e moral trimërie dhesakrificash, humanizmi dhe vullneti për çdo bashkëkombas.

Ushtarakët tanë trima dhe veçanërisht ju, keni bërë të mundur ndërvite që bashkëpunimi i Shqipërisë me aleatët që prej vitit 1995, kurtrupat e para shqiptare morën pjesë në misionet ndërkombëtare nëmbrojtje të paqes, të shndërrohet në një histori suksesi dheintegrimi. Krenaria juaj dhe e jona njëkohësisht është pjesë e


131

pandarë e ushtarakëve dhe e ushtrisë sonë, por sot më shumë sekurrë ato duhet të jenë të tilla, sepse ne rreshtohemi denjësisht nëAleancën e madhe të lirisë dhe paqes: në NATO, duke u përballuarme përgjegjshmëri me të gjitha sfidat dhe standardet që kyangazhim kërkon.Performanca juaj gjatë kësaj kohe është konkretizimi i fitores sonëtë madhe: Anëtarësimi i Shqipërisë në NATO është edhe arritja juaje madhe, është arritja e mbarë kombit shqiptar, është kalimi nëmodernitet dhe në një epokë të re të Ushtrisë Shqiptare.

Me mijëra trupa ushtarake shqiptare kanë shërbyer që prej asajperiudhe në disa vende, që u përkasin kontinenteve të ndryshme: nëBosnje, në Irak, në Çad, në Afganistan, etj. Duke u përballuar mesfida të mëdha e në të njëjtën kohë, duke prezantuar aspiratat më tëmira të një kombi që di të mësojë nga historia e tij, Forcat eArmatosura të Republikës së Shqipërisë kanë demonstruar rolin dheprofilin e ri të vendit tonë anembanë botës.Në vitin 2010 Shqipëria bëri një hap tjetër të rëndësishëm në drejtimtë pjesëmarrjes me trupa në misionet e drejtuara nga NATO. Përherë të parë në historinë e Shtetit Shqiptar u dërguan trupaushtarake, një kontigjent prej 44 ushtarakësh në një mision luftaraknë Kandahar të Afganistanit. Ju, Kontigjenti i Forcave Speciale“EAGLE 1” e përfunduat me sukses të plotë misionin nëbashkëveprim të ngushtë me forcat e armatosura të Shteteve tëBashkuara të Amerikës duke e dorëzuar vijimin e tij tek kontigjentitjetër shqiptar, “EAGLE 2”..Vlerësime të shkëlqyera janë bërë në adresë të këtij kontigjenti,ashtu sikundër në adresë të kontigjenteve të tjera ushtarake shqiptarenga ana e drejtuesve më të lartë të Forcave Aleate në Afganistan.Këto vlerësime i japin çdo shqiptari të drejtën të ndihet krenar dhe isigurtë për kontributin që jep Shqipëria përkrah aleatëve të tjerë tëNATO-s në ndihmë të popullit afgan.

Pjesëmarrja e Shqipërisë në misionet jashtë vendit përbën padyshimnjë ndër angazhimet më të mëdha politike dhe ushtarake të vendit nëskenën botërore të politikës dhe të sigurisë globale. Këto misionekanë kontribuar jo vetëm në interes të rritjes së sigurisë së


132

përgjithshme, por edhe të paqes globale. Ato njëkohësisht kanëkontribuar në përcjelljen e të vërtetës së madhe për imazhin eShqipërisë dhe të shqiptarëve. Ushtarakët tanë kanë luajtur rol tëjashtëzakonshëm në krijimin e përshtypjes së vërtetë për vendin dhepër veten e tyre në sy të mijëra e mijëra ushtarakëve nga e gjithëbota. Plotësimi dhe përsosja e këtij imazhi pozitiv është edhe fryt ipërpjekjeve, i profesionalizmit, përgjegjësisë, disiplinës dheherozimit tuaj të sprovuar.

Ka qenë ky kontribut i çdo ushtaraku dhe ky imazh i ndërtuar nga tëgjithë, ka luajtur një rol themelor në krijim e bindjes së plotë mesvendeve të tjera anëtare të NATO-s për pjekurinë e vendit përanëtarësim në Aleancën më të madhe të paqes dhe sigurisë në botë.

Përveç se kanë asistuar dhe mbrojtur të tjerët, ushtarakët shqiptarëkanë ndihmuar veten dhe Forcat e Armatosura përmes misioneve tëkryera, pasi duke i përmbushur me sukses dhe përpikmëri detyratushtarake, ata janë rritur ndjeshëm profesionalisht, kanë përvetësuarshumë dhe janë përafruar denjësisht me standardet më të larta tëNATO-s.

Ne jemi mëse të bindur që orientimi euro-atlantik do të jetërrugëtimi edhe i të gjitha vendeve të rajonit ballkanik, përfshirë këtuedhe aspiratën e thellë të popullsisë së shtetit të ri të Kosovës, qëpikërisht sot është në festë. Me këtë rast, dëshiroj të përshëndes nëmënyrë të veçantë përvjetorin e tretë të pavarësisë së Kosovës! 17shkurti i vitit 2008 përcaktoi në mënyrë përfundimtare fatin dheperspektivën e Kosovës si shtet i lirë, sovran, i pavarur dhe iorientuar në mënyrë të palëkundur drejt rrugëtimit të tij të qartëeuro-atlantik. Kjo datë do të mbetet e gdhendur jo vetëm nëhistorinë e Kosovës, por dhe të mbarë kombit shqiptar si një pikëkulmore reference, që do t’u tregohet me krenari e do t’u mësohetbrezave të ardhshëm të shqiptarëve.

Nga kontaktet frekuente institucionale me shumë faktorë politikë,me mjaft personazhe të rëndësishme të politikës botërore, mepërfaqësues të lartë të vendeve mike dhe aleate si Shtetet eBashkuara të Amerikës, vendet e Bashkimit Evropian, anëtarë të


133

NATO-s dhe më gjerë, kemi shprehur jo vetëm mirënjohjen tonë tëthellë, por edhe kemi përgëzuar institucionet e Kosovës si dhevlerësuar ritmin e përshpejtuar drejt ndërtimit të një shteti multi-etnik me standarde bashkëkohore, standarde që janë të unifikuara sinë Shqipëri, ashtu edhe në Bruksel, ku patjetër do të jetë edhe pikë-bashkimi ynë i ardhshëm me Kosovën, por me qëllim integrimin nëfamiljen euro-atlantike.

Edhe njëherë, me cilësinë e Kreut të Shtetit si dhe të Komandantit tëPërgjithshëm, edhe në emër të të gjithë shqiptarëve, duke ju uruarshëndet dhe suksese të mëtejshme, ju përgëzoj sinqerisht përpërkushtimin, profesionalizmin dhe sakrificat tuaja fisnike! Jupërgëzoj!

Ju faleminderit!


134

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË HAPJEN EFOTOEKSPOZITËS

“DEMOKRACIA NUK NDËRTOHET MBI HARRESËN’’

21 Shkurt 2011

Të nderuar të përndjekur politikë,Të nderuar Shkëlqesi Ambasadorë,Të nderuar Rektorë,Drejtues dhe anëtarë të Shoqatës Mbarëkombëtare të Integrimittë Burgosurve dhe të Përndjekurve Politikë,Drejtues së Qendrës Shqiptare të Rehabilitimit të Traumës dheTorturës,Zonja dhe zotërinj,

Këtë ceremoni të pazakontë, shumë emocionuese që po zhvillohetsot nën kujdesin tim, natyrisht që e kam pritur dhe e kam përjetuarnë mënyrë shumë të veçantë, me një ndjesi shumë të veçantë, sepsetema që ka mbart jo vetëm një rëndësi të pamohueshme historike,politike, shoqërore dhe morale, por vetë mesazhi që përçon duhet tëshqetësojë ndërgjegjen tonë shoqërore dhe të mbajë gjallë kujtesënkombëtare.

Demokracia, që ne po përpiqemi të ndërtojmë me aq mund, sakrificadhe përkushtim prej më shumë se dy dekadash vërtet që nuk duhetdhe nuk mund t’i ketë themelet e veta mbi harresën, aq më keq mbiorvatjet e dështuara për të shpërndarë dhe justifikuar masën e fajitduke tentuar njehsimin e vuajtësve me xhelatët, të të përndjekurveme inkuizitorët. Ja përse kjo ceremoni e cila harmonizohet nëmënyrë shumë të qartë me një fotoekspozitë në përkujtim tëfigurave emblematike që kanë qenë vërtet simboli i qëndresës ndajasaj që populli shqiptar e kaloi si një traumë të pazakontë si asnjëpopull tjetër për pesëdhjetë vjet, bën që ne të ndjehemi sa tëemocionuar aq edhe krenarë.Ja përse na duhet një fotoekspozitë e tillë, prej së cilës të gjithë nemund të mësojmë shumë. Ja përse na duhen libra, dokumentarë,muzeume, vepra artistike dhe rrëfime-kujtesë. Ja përse na duhen


135

dëshmi të gjalla të të mbijetuarve nga burgjet dhe kampet einternimit komunist dhe përkujtimore të viktimave. Sot, natyrishtmë shumë se kurrë.

Në cilësinë e Presidentit të Republikës, por dhe më parë si njëqytetar i thjeshtë, më pas si një politikan, pa marrë fare nëkonsideratë eksperienca apo trauma familjare, apo farefisnore, jampërpjekur që ta shoh dhe ta ndërtoj marrëdhënien me të përndjekuritpolitikë, me shkrimtarët dhe intelektualët e përndjekur, me familjetdhe pasardhësit e tyre, si dhe me vetë përndjekjen si fenomen e jo sinjë çështje ndjeshmërie apo thjesht një tendencë politike, porpërkundrazi, si një detyrim moral dhe institucional mbi të gjitha.


Lufta e klasave, përndjekja deri në djep, por edhe më tej tekpasaardhësit, të cilët ende nuk kishin lindur, shkelja e të drejtave tënjeriut, dhuna e ushtruar nga sistemi diktatorial komunist ndaj tëgjithë atyre që mendonin dhe vepronin ndryshe nga kasta në pushtet,duhen demaskuar dhe dënuar publikisht dhe historikisht. Vetëm nëkëtë mënyrë mund të flasim për një shtet të konsoliduar të së drejtës,për një drejtësi të vonuar, por jo të mohuar dhe për një demokraci tëkonsoliduar. Kërkohet drejtësi dhe rivendosje dinjiteti të mohuar,natyrisht, jo hakmarrje. Të flasësh dhe të përkujtosh të shkuarën, ishërben më së miri jo vetëm së tashmes, por edhe një të ardhmeje pamite të rreme dhe histori të trilluara.

Jo më larg se tetë muaj më parë, gjatë një veprimtarie përkujtimorepër poetët dhe shkrimtarët e vrarë nga regjimi komunist, jamshprehur publikisht: “Institucionet shtetërore që mbulojnëtrashëgiminë kulturore dhe historike, duhet të kenë një vizion tëqartë. Dogmat e së djeshmes duhet të zëvendësohen ngaobjektiviteti shkencor.

Harresa është përligjje dhe manipulim prandaj, kundër saj duhen samë shumë botime të kësaj letërsie, botime dokumentesh e teksteshprofesionale, sa më shumë ekspozita dhe albume tematike, e pse jo,


136

edhe muzeume të kujtesës, duke ndjekur përvojat e vendeve mehistori të ngjashme.”

Qëllimi fisnik i ideuesve dhe mundësuesve të kësaj fotoekspozite,po citoj në mënyrë të veçantë zotin Ndregjoni dhe QendrësShqiptare të Rehabilitimit të Traumës dhe Torturës janë për t’ulavdëruar dhe për t’u marrë shembull, sepse sot më tepër seasnjëherë tjetër, pas njëzet vjetësh në demokraci, pas shembjes sëbusteve e monumenteve të rreme e të fabrikuara, ne kemi nevojë përtë rikujtuar, rivlerësuar dhe rireflektuar gjithashtu. Kemi nevojë përheronj pozitivë të historisë sonë kombëtare, për figura me virtyte tëvërteta njerëzore dhe me shpirt të lirë e demokratik, për shembuj,nga të cilët brezi i ri duhet të ndihet krenar e të frymëzohet, duke umëkuar e rritur me atdhedashuri.

Duke pasur parasysh edhe përvojën e hidhur të kombeve të tjera tëpërndjekura gjatë rrjedhës së historisë, shtrembërimin e historisë,harresën apo pluhurosjen e qëllimshme të ngjarjeve dhepersonazheve historike, mund të themi me plot gojë që rënia në këtëgrackë do të ishte zvetënim dhe dobësim i ndërgjegjjes së një kombidhe i kujtesës historike të tij.

Të dashur miq,

Kjo fotoekspozitë dhe veprimtari të tilla të ngjashme si kjo, sidomosnë njëzetvjetorin e 20 shkurtit, të rrëzimit të monumentit tëdiktatorit, – ditës që çliroi përfundimisht të gjitha viktimat ediktaturës, tiranisë dhe shtazërisë njerëzore të një periudhe prej gatikatër dekadash, – na detyrojnë të mos harrojmë kurrë se përpjekjetdhe lufta e përjetshme e njerëzimit për të menduar dhe jetuar të lirënuk ndërpritet dhe nuk merr fund asnjëherë. Krimet duhen dënuar,qoftë edhe historikisht. Fajtorët duhen ndëshkuar, qoftë edhemoralisht! Viktimat duhet të prehen në paqe dhe të gjallët duhet tëçlirohen një herë e përgjithmonë nga makthet e tyre, të bindurplotësisht që drejtësia është vënë në vend, që falja u është kërkuarsinqerisht. Vetëm në këtë mënyrë, edhe të përndjekurit, edhe atavetë personalisht, do të munden të falin me gjithë zemër, do të jenënë gjendje të ringrihen më krenarë se kurrë e të besojnë plotësisht se


137

tempulli i shenjtë i demokracisë dhe institucionet e tij të pavarurambështeten të palëkundura e të pacënuara nga askush dhe asgjë mbithemelet e forta të mësimeve të vyera, që kemi nxjerrë nga historiadhe e kaluara jonë e hidhur.

Në këtë ceremoni, si gjithmonë kur janë organizuar takime nëmemorie të të përndjekurve politikë, të kalvarit të tyre tëjashtëzakonshëm, në mirënjohje të veprës së tyre, në mirënjohje tëasaj që ata kanë bërë të mundur, ato elemente demokracie qëgëzojmë sot, padyshim që prezenca e përfaqësuesve të vendeve mëdemokratike të botës kanë qenë gjithmonë e pranishme, e pranishmejo vetëm fizikisht. I pranishëm ka qenë kontributi i tyre me njëkompleksitet të jashtëzakonshëm, gjithmonë duke qenë afër, duke imbështetur të përndjekurit politikë, duke mbështetur këtë histori tëjashtëzakonshme dhe unikale të popullit shqiptar në dekadat eizolimit, kështu që besoj që edhe në emrin tuaj më lejoni që t’ifalënderoj ata përzemërsisht. I falënderoj sepse vetëm duke pasurndihmën e tyre, duke u orientuar me standardet e demokracisë qëkëto vende i kanë instaluar me kohë dhe po bëjnë të mundur që këtostandarde t’i arrijmë edhe ne në Shqipëri. Duke iu referuar këtijevenimenti të veçantë, më lejoni që në mbyllje të fjalës sime tëthem: “I përjetshëm qoftë kujtimi i vuajtjeve dhe sakrificave të tyredhe lavdi u qoftë veprave fisnike e atdhetare të të përndjekurve!”

Edhe një herë nga zemra, ju faleminderit!


138

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË CEREMONINË EDEKORIMIT TË 22 VIKTIMAVE TË “AMBASADËS

SOVJETIKE”

25 Shkurt 2011

Të dashur familjarë të viktimave të pafajshme të Shkurtit 1951,Të nderuar pjesëmarrës,Zonja e zotërinj,

Gjatë këtyre njëzet viteve të demokracisë kemi folur e shkruarshumë për krimet e komunizmit. Kemi njohur barbarinë e atijregjimi, urrejtjen e tij ndaj fjalës së lirë, mendimit kritik, vleraveperëndimore dhe patriotike, bindjen absurde tek modeli stalinist iqeverisjes antidemokratike. Për nga natyra e sundimit dhe sjelljes,modeli i diktaturës në Shqipëri ishte unikal, i vetmi që në marrëzinëe tij arriti deri në ndalimin e besimit në zot. Ai ishte një mekanizëmpiramidal dhune, erdhi me dhunë, qëndroi me dhunë dhe sundoi medhunë. Mijëra qytetarë të pafajshëm shqiptarë ishin viktima të tij,kryesisht familjet fisnike dhe intelektuale, familjet e mëdha dhepatriotike, institucionet e dijes dhe të besimit, pra ato segmente qëpërbëjnë bazën e forcës morale e shpirtërore të një shoqërie. Shkurtii vitit 1951 është prova e gjallë e këtij arbitrariteti.

60 vjet më parë në Tiranë u arshivua një nga aktet më të mëdhakriminale të regjimit komunist. Përmes një aksioni të programuarpolitik, me lista të zgjedhura midis emrave më të njohur të elitësintelektuale, pa gjyq të rregullt, pa hetime, pa fakte dhe asdëshmitarë, brenda vetëm disa ditëve regjimi arrestoi dhe ekzekutoikolektivisht 22 qytetarë të pafajshëm. Shumica e tyre ishtediplomuar në universitete perëndimore, ishin personalitete nëprofesion dhe në shoqëri dhe i përkisnin asaj pjese qytetare, e cilaedhe në ditët më të vështira ruajti të paprekur integritetin dhedinjitetin njerëzor. Faji i tyre i vetëm ishte se ata u përzgjodhën ngakrerët e regjimit për t’u flijuar në emër të dashurisë së madhe midisudhëheqjes shqiptare së asaj kohe dhe udhëheqjes sovjetike. Ata uzgjodhën nga rrethe të ndryshme me synimin për të përhapur klimën


139

e terrorit. Urdhëri erdhi nga Byroja Politike, lista erdhi nga Byroja,dënimi erdhi nga Byroja dhe gjithçka tjetër pasuese, arrestimi dheekzekutimi erdhi gjithashtu nga segmentet më besnike të regjimit tëpartisë-shtet.

Ne sot e kujtojmë 26 shkurtin për gjithçka që ajo ditë përfaqëson:vrasjen mizore të 22 qytetarëve të pafajshëm, funksionimin e njëmekanizmi shtetëror dhune, diskretitimin e një udhëheqjejeantipopullore dhe antidemokratike, por edhe një nga provat më tëqarta të një krimi politik në shkelje të vetë legjislacionit të kohës.Nderimi ynë shkon për ato gra e burra kurajozë, të cilët edhe sot ekësaj dite janë simbole të qëndresës njerëzore dhe të denoncimit tëbrutalitetit të diktaturës. Me aktin e sotëm të dekorimit, në emër tështetit shqiptar, dëshiroj të shpreh respektin tim më të lartë përsecilin prej tyre, për familjet, fëmijët dhe sakrificat e tyre të shumta.Njëherësh, dëshiroj të shpreh nderimin e thellë për të gjithë ataqytetarë shqiptarë, të cilët me dinjitet dhe kurajo i rezistuandiktaturës apo u bënë viktima politike të saj.

Me këtë rast, dëshiroj të ritheksoj edhe njëherë rëndësinë dhenevojën e madhe që ka shoqëria shqiptare për të korrigjuar sjelljen evet ndaj të kaluarës. Ne krenohemi me aktet e disidencës politike,por kjo nuk mjafton. Ne duhet të bëjmë akoma më shumë, përnjohjen më të madhe të së vërtetës të diktaturës, sado e dhimshmeqoftë ajo. Brezat e rinj duhet të kenë hapësirën dhe mundësinë tënjohin sakrificat e brezave të mëparshëm, dhe në mënyrëprofesionale e faktike gjithçka që lidhet me sistemin që lamë pasdhe trashëgiminë negative të tij. Shteti dhe shoqëria shqiptare duhettë bëjnë akoma më shumë për t’i përjetësuar simbolet e qëndresës,jo me retorikë elektorale, por me veprime konkrete. Forcat politikenë Shqipëri, të majta e të djathta duhet të kenë konsensus të plotë nëdënimin e krimeve të komunizmit, në realizimin konkret tëkompensimit financiar dhe moral të shtresës së ish-të përndjekurvepolitikë, si dhe në një plan më të gjerë, në krijimin e një klimepolitike e publike në pajtim me ato vlera të larta morale dhe aspirataperëndimore që dëshmoi kjo shtresë fisnike e atdhetare.

Duke rikujtuar e nderuar 22 viktimat e pafajshme të shkurtit 1951,


140

por edhe në tërësi brezat e disidencës dhe ish-të përndjekurvepolitikë, mendoj se shoqëria shqiptare, sidomos ata që marrinvendime në emër të saj, duhet të gjejnë forcë për të punuar pareshturnë instalimin e atyre parimeve dhe standardeve, të cilat garantojnëvizionin e një Shqipërie të zhvilluar dhe evropiane.

Ngjarje të tilla risjellin dhe apelojnë në kujtesën tonë rëndësinë eforcimit të shtetit ligjor, të frymës kushtetuese dhe mentaliteteveqytetare evropiane, të vokacionit tonë perëndimor dhe të garantimittë qëndrueshëm e pa kushte të çdo të drejte dhe lirie qytetare.Historia e tranzicionit tonë na mëson se institucionet demokratike, tëpavarura dhe funksionale, mbeten çelësi i suksesit dhe i zhvillimit tëqëndrueshëm politik dhe integrues. Kjo ishte aspirata e atyre qëkemi rikujtuar këto ditë, e atyre që nderojmë sot, dhe kam bindjen sekjo është ajo çfarë e bën rrugën tonë evropiane më të shkurtër dhemë të sigurtë.

Edhe njëherë, shpreh nderimin tim personal e institucional për 22martirët e Shkurtit 1951, për ju, familjarët dhe të afërmit, si dhe përtë gjithë ish-të përndjekurit politikë!

Edhe njëherë, nderim dhe ju falemnderit!


141

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË UNIVERSITETIN EBOLONJËS

28 Mars 2011Bolonjë, Itali

I nderuar zoti RektorTë nderuar profesorëTë dashur studentë,Zonja e zotërinj,

Është kënaqësi e dyfishtë të jem sot i pranishëm në këtë auditor tënderuar të një prej universiteteve më të vjetra dhe më të njohura nëItali e më gjerë. Si President i Shqipërisë ndodhem në një vendmiqësor dhe partner të rëndësishëm politik dhe ekonomik të vendittim. Italia është porta e parë e Shqipërisë në Evropën Perëndimore,një popull mik dhe një vend mik, mbështetës aktiv i procesevedemokratike dhe integruese të Shqipërisë në strukturat euroatlantike.Si profesor me një karrierë të gjatë universitare, kam kënaqësinë tëflas përpara kolegëve të nderuar dhe studentëve për një temë aktualedhe me interes reciprok. Fakti se Italia dhe universitetet e saj janëinstitucionet më të preferuara të të rinjëve shqiptarë e bën këtëprezencë më natyrale. Aktualisht ne kemi mbi 35 mijë të rinj qëstudiojnë në Itali, kemi qindra specializantë dhe disa dhjetëraprojekte të përbashkëta bashkëpunimi midis universiteteve dhenjësive të tjera kërkimore e shkencore.

Ky bilanc mbështetjeje dhe ndryshimi rrënjësor në marrëdhënietmidis vendeve tona, por në një kontekst më të gjerë, midis vendittim dhe familjes evropiane simbolizon një realitet të ri nëmarrëdhëniet midis Shqipërisë dhe BE-së, midis rajonit të BallkanitPerëndimor dhe Evropës së Bashkuar.

20 vjet më parë qytetarët e vendit tim mbushën sheshet në protestaantikomuniste me slloganin për një Shqipërisë si e gjithë Evropa.Projekti evropian nuk ishte një zgjidhje politike e momentit, por njëaspiratë historike, pa opozitë dhe pa alternativë tjetër. 20 vjet më


142

pas, ne kemi tashmë një bilanc arritjesh në jetësimin e këtij projekti.Shqipëria është tashmë anëtare në NATO, bën pjesë aktive nëinstitucionet e përbashkëta evropiane si Këshilli i Evropës, OSBE,nisma rajonale apo projekte zhvillimi, si dhe është në pritje tëmarrjes së statutit të vendit kandidat për anëtarësim në BashkiminEvropian. Për qytetarët e lindur dhe të rritur në shoqëritë evropianearritje të tilla mund të lexohen si standarde normale në kushtet ezgjerimit evropian dhe ndryshimeve pozitive pas Luftës së Ftohtë.Por për një qytetar shqiptar të lindur në izolimin ekstrem komunistlindor, i cili me dhunë ndaloi lidhjet politike, ekonomike dhekulturore me shtetet perëndimore dhe strukturat euro-atlantike, këtoarritje përbëjnë një zhvillim historik, një ringritje e madhe morale,një rilindje e atyre vlerave dhe parimeve që ideologjia staliniste indaloi dhe i persekutoi.

20 vjet më parë ne ishim një popull i varfër, i shtypur, i panjohur saduhet dhe i gatshëm të sakrifikojë jetën në përpjekje për të ardhur nëItali e vende të tjera përmes anijeve biblike. Sot pas dy dekadash,me ndihmen direkte edhe të vendeve mike si Italia, qytetarëtshqiptarë e filluan vitin 2011 me lëvizjen e lirë, si qytetarë tëbarabartë, në shumicën e shteteve perëndimore. Janë dy ngjarjesimbolike me domethënie të madhe, tregues të kontrastit të thellë,midis trashëgimisë së epokës së Luftës së Ftohtë dhe aktualitetitdemokratik dhe evropian në Shqipëri.

Brenda këtyre viteve ne kemi krijuar e ndërtuar gjithçka nga e para:kushtetutën, ligjet, rregullat, institucionet politike e ligjore,administratën civile, sistemin e ri arsimor e shëndetësor, sistemin embrojtjes sociale dhe kujdesit për qytetarët, sistemin einfrastrukturës dhe të komunikimit, sistemin e mbrojtjes dhe tëpërfaqësimit politik midis nesh dhe në raport me shtetet e tjera. Pra,brenda dy dekadash Shqipëria ka arritur të përmbushë standardetkryesore të funksionimit të demokracisë dhe të shtetit të së drejtës,të krijojë një sistem të demokracisë funksionale dhe të konkurrencëssë lirë të tregut, - tregues të konfirmuar me pranimin në NATO dhepartneritetin aktiv në drejtim të anëtarësimit në Bashkimin Evropian.Ne jemi të vetdijshëm se nevojat dhe sfidat tona janë ende të mëdha,disa gjëra duhet t’i kishim bërë më mirë dhe më shpejt, energjitë


143

tona pozitive mund t’i kishim përdorur më mirë në funksion tëreformave, por jemi po ashtu të vetdijshëm për rrugën e gjatë qëduhet të përshkruajmë për ta bërë këtë realitet të ri evropian sa më tëprekshëm për qytetarët, sa më të qëndrueshëm e funksional, në atostandarde e nivele të cilat kanë arritur shtetet përbërëse të BashkimitEvropian.

Zonja e zotërinj,

Projekti ynë është evropian nuk është i izoluar dhe nuk shihet siraport dypalësh midis Shqipërisë dhe BE-së, por edhe më gjërë, siraport kontributesh dhe vizioni përfshirës. Rajoni ku jetojmë kaspecifika të veçantë, të cilat ndikojnë dhe përcaktojnë prioritetettona të pandryshueshme euro-atlantike në politikën evropiane.

• Në leximin politik Shqipëria e konsideron veten pjesë historike tëEvropës, pjesë e familjes së saj, traditës, trashëgimisë, vlerave dheprojekteve të saj. Ndarja u imponua për motive ideologjike, porbashkimi është zhvillim i natyrshëm i rikthimit në familje. Kjo ështëarsyeja që Shqipëria është ndër vendet e vetme në rajon ku projektievropian nuk ka opozitë, nuk ka alternativë dhe as dilemë.

• Në leximin gjeografik ne jemi pjesë e Evropës. Brigjet italianejanë vetëm disa orë pranë nesh, prania evropiane në zhvillimet ebrendshme, përfshirë edhe në investimet e huaja dhe publike ështëdominuese dhe e natyrshme.

• Në aspektin etnik dhe kulturor shqiptarët përfaqësojnë popullin mëproevropian dhe proatlantik në rajon. Ky raport nuk ka ndryshuar aspas 20 vitesh tranzicion, përkundrazi. Rëndësia e këtij fakti është emadhe sidomos nëse e lexojmë atë me specifika të tjera etnike dhepërfaqësuese në rajonin e Ballkanit Perëndimor. Ne jemi ndërshtetet e vetme në Evropë dhe në botë që kufizohemi me shtete, nëtë cilat çdo zonë kufitare banohet nga vetë banorë shqiptarë. Prej trevitesh kemi një shtet të ri në rajon me shumicë absolute shqiptare,Kosovën; siç kemi Maqedoninë, - një shtet ndëretnik me popullsishqiptare solide dhe bashkëdrejtuese; ashtu siç kemi një komunitetsolid shqiptar në Malin e Zi, në Serbinë Jugore, etj. Kjo specifikë e


144

veçantë e raportit njerëzor midis shqiptarëve dhe etnive të tjera nëBallkanin Perëndimor, e bën rolin e shtetit shqiptar shumë më tënevojshëm dhe të rëndësishëm për vetë paqen, stabilitetin dhesigurinë rajonale.

Ndryshe nga modelet e luftrave nacionaliste ballkanike apokonfliktet e tjera me bazë etnike, Shqipëria dhe shqiptarët nuk epërdorën këtë potencial prezence dhe kushtëzimi rajonal përaxhendë të veçuar personale, përkundrazi. Shqipëria e ka lexuar siduhet përgjegjësinë dhe rolin e vet në të ardhmen e rajonit, dhe mebindje të plotë, ka bërë e vijon të bëjë të gjitha përpjekjet e duhurapër ta përdorur influencën e saj pozitivisht në dobi të zgjerimit dheforcimit të marrëdhënieve rajonale shumëplanëshe në rajon. Nekemi marrëdhënie solide bashkëpunimi me të gjitha vendet e rajonit,përfshirë Serbinë; bëjmë pjesë aktive në çdo nismë rajonale, kemiincuar projekte të përbashkëta politike dhe ekonomike, dhe kemi njëvizion të qartë e vullnetin e duhur politik për të vijuar tëkontribuojmë edhe më shumë në forcimin e këtyre raporteve. Nëdallim nga ndonjë vend tjetër rajonal, i cili ende shfaq ose ruanparagjykime apo pengesa në integrimin e plotë të rajonit tonë në BE,Shqipëria nuk ka asnjë konflikt politik me asnjë shtet rajonal dhe sepërpiqet që përmes bashkëpunimit aktiv politik të kalohet në njëetapë të re raportesh ndër-rajonale; - bashkëpunimit aktiv ekonomik,social dhe kulturor. Dhe natyrshëm, si Kryetar i Shtetit shqiptarndihem krenar me njohjen dhe vlerësimin e lartë që BashkimiEvropian, NATO-ja dhe shtetet kryesore perëndimore, përfshirëItalinë, i kanë bërë dhe i bëjnë vazhdimisht këtij kontributi themelortë vendit tim në forcimin e paqes, sigurisë, stabilitetit dhe klimës sëbesimit në të gjithë rajonin e Ballkanit Perëndimor.

Zonja e zotërinj,

Ne besojmë se të gjitha ekonomitë tona kanë nevojë për mbështetjereciproke përmes hapësirave për treg të lirë konkurrues, lëvizjes sëlirë të mallrave dhe ideve, njohjes më të mirë dhe shkëmbimeve nëfushën e shkencës dhe teknologjisë, si dhe krijimin e një rrjetiefektiv infrastrukturor midis të gjitha vendeve rajonale. Projekteinfrastrukturore si “Korridori 8“ që lidhin të gjithë rajonin tonë me


145

Italinë, projekti naftësjellës “Ambo“ dhe projekte të tjera në fushëne turizmit, infrastrukturës, energjisë dhe teknologjisë, janë e mbetenprioritare për ne.

Pjesë e rëndësishme e shkëmbimeve janë edhe ato që lidhen mefushën e arsimit dhe të bujqësisë. Çdo universitet shqiptar ka krijuarlidhje dhe marrëdhënie bashkëpunimi me universitete të vendevefqinje, kemi rritje të shkëmbimeve akademike, të lëvizjes sëstudentëve dhe të praktikave të specializimit në rrjetet rajonaleuniversitare, siç edhe kemi një bilanc pozitiv shkëmbimesh nëfushën e bujqësisë, tregtimit të lirë të produkteve, nxitjen einvestimeve të huaja dhe partneritetit rajonal në projekte bujqësore,shkëmbime të eksperiencave dhe një sërë projektesh të përbashkëtapër promovimin e prodhimit apo binjakëzimit midis zonave tëndryshme rurale rajonale.

Natyrisht që bilanci rajonal, por edhe i vetë ekonomisë shqiptare dotë ishte shumë më pozitiv nëse kjo etapë bashkëpunimi të kishtenisur herët dhe pa pengesa, si dhe nëse ne të kishim qenë të aftë tëshmangnim disa gabime apo politika që burojnë nga mungesa epërvojës apo nga ndikimet negative rajonale e globale. Ju e dini senë Ballkan gjatë dy dekadave të fundit u zhvilluan katër luftranacionaliste, të cilat bashkë me humbjen e jetëve të pafajshme,sollën edhe një kosto të madhe për ekonomitë rajonale. Pjesë epengesës u bënë edhe vonesa të caktuara në vendimmarrjen politikepër zhvillimin ekonomik rajonal. Për shembull, shteti i ri i Kosovësende nuk është njohur nga një vend fqinj i saj, vetë Kosovafatkeqësisht, nuk u përfshi në procesin e liberalizimit të vizave ngaBashkimi Evropian, si dhe zhvillime të tjera që shoqëruan konfliktetetnike apo diplomatike midis disa vendeve të tjera në rajon, patëngjithashtu ndikime negative për nivelet e bashkëpunimit ekonomikdhe sidomos, produktivitetin e tij. Së fundi, edhe kriza globaleekonomike ka bërë efektin e vet në ekonomitë tona. Në Shqipëriaefektet nuk janë shfaqur përcaktuese, por ne kemi vende rajonale menjë nivel papunësie 40-50%, gjë që ndikon në reaksionin zinxhir tënivelit të shkëmbimeve dhe progresin ekonomik edhe në pjesët etjera të rajonit.


146

Universiteti i Bolonjës dhe veçanërisht grupi kërkimor i drejtuar ngaProfesor Andrea Segre ka qenë mjaft aktiv në zonën e Ballkanit singa pikëpamja e kurseve të specializuara në analizën e sistemevebujqësore dhe politikave të zhvillimit të qëndrueshëm ashtu edhe nëprojekte studimore dhe zhvillimore. Në këtë kontekst, vlen tëpërmenden workshop-et, kurset master dhe shkollat verore tëorganizuara nga UNIADRION, një rrjet që lidh 29 universitete tëbasenit të Adriatikut dhe Jonit apo studimet e ndërmarra nga ana e“Centro per l’Europa Centro-Orientale e Balcanica”, të dyja këto tëkrijuara me iniciativën dhe mbështetjen e Universitetit të Bolonjës,në aktivitetet e të cilave kanë marrë pjesë mjaft studentë shqiptarë.Këtu dëshiroj të veçoj edhe Shkollën e Doktoraturës në‘Bashkëpunim Ndërkombëtar dhe Politikat e Zhvillimit tëQëndrueshëm’, pranë “UniBO” të koordinuar nga Profesor Segre,në të cilën çdo vit ka patur një raport të balancuar ndërmjetstudentëve italianë dhe atyre nga Ballkani. Jam informuar se në këtëShkollë Doktorature kanë mbrojtur titullin 3 doktorantë, të cilëtvazhdojnë të angazhohen si lektorë në kurset master, shkollat veroredhe projektet e “UniBO-së”. Të gjithë këto aktivitete kanë krijuarnjë rrjet të rëndësishëm kërkuesish shkencorë në rajonin e Ballkanitduke kontribuar në formimin e atyre politikë-bërësve të rinj që do tëhartojnë politikën bujqësore dhe rurale në rrugën e integrimit tëvendeve të Ballkanit, e posaçërisht Shqipërisë drejt Evropës.

Ju falemnderit!


147

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË SAMITIN E 14-tëEKONOMIK EURO-AZIATIK

14 Prill 2011Stamboll, Turqi

ARRITJET E SHQIPËRISË PAS FORMIMIT TË SHTETIT TËPAVARUR

Shumë i nderuar Shkëlqesi Sulejman Demirel,I nderuar Dr. Akkan Suver,Të nderuar Shkëlqesi Presidentë,Të nderuar zotërinj qeveritarë, parlamentarë,dhe shkëlqesi ambasadorë,

Zonja dhe Zotërinj,

Kam kënaqësinë e veçantë të marr pjesë në punimet e Forumit të 14-të Ekonomik Euroaziatik, organizuar nga Fondacioni “Marmara”, sidhe të falënderoj Presidentin e këtij institucioni prestigjioz, Dr.Akkan Suver për ftesën dhe mikpritjen e ngrohtë e miqësore nëqytetin e bukur të Stambollit, simbol i qytetërimit euroaziatik.

Që në fillim, dëshiroj të theksoj se, marrëdhëniet shumë të miramidis Shqipërisë dhe Turqisë, në bazë të të cilave qëndron miqësiadhe lidhjet tradicionale e kulturore midis dy popujve tanë, janëforcuar e zhvilluar në vijimësi, në fusha shumëplanëshe, sa politiko-diplomatike, aq edhe ekonomike e investuese.

Turqia ka qenë dhe mbetet një partner i rëndësishëm strategjik iShqipërisë, në rajon e më gjerë, prandaj forcimi, zgjerimi dhethellimi i pandalshëm i marrëdhënieve të shkëlqyera me Turqinëmike e aleate në NATO, në kushtet e reja të angazhimeve tëpërbashkëta të sigurisë, paqes dhe të zhvillimit ekonomik, mbetetnjë nga prioritetet e rëndësishme të politikës së jashtme të shtetitshqiptar.

Shqiptarët brenda dhe jashtë Shqipërisë kanë gjetur gjithmonë te


148

shteti, qeveria dhe populli turk një mik të madh e të sinqertë, që iështë gjendur gjithmonë pranë, në situata të vështira dhe nëmomente historike të popullit dhe të kombit shqiptar, si në rastet efatkeqësive natyrore, ashtu dhe të situatave politike, në veçanti tënjohjes së Pavarësisë së Kosovës, si edhe në mbështetjen eproceseve integruese euroatlantike.

Të nderuar miq,Në një botë që globalizohet përditë e më shumë, takime të tilla, siForumi i Marmarasë, dëshmojnë domosdoshmërinë ebashkëpunimit, veçanërisht mbi çështjet energjetike në rajonin eDetit të Zi e më gjerë, si elementë kyç për paqen dhe sigurinërajonale.

Rëndësia e bashkëpunimit ekonomik dhe rritjes së investimeve,hartimi i projekteve të reja energjetike, ndërthurja e krizaveekonomike me politikën, përballja me terrorizmin, etj., përbëjnë sotsfida të përbashkëta të vendeve tona.Të nderuar miq,

Shqipëria, për arsye të rrethanave historike, vendi më i varfër i asajkohe në Ballkan dhe në Evropë, në vitin 1912 kur fitoi pavarësinë esaj ishte një vend me ekonomi primitive, me një zhvillim minimal tëarsimit, shëndetësisë, transportit, etj., dhe pa përvojë në drejtiminshtetëror.

Shqipëria pati një ekzistencë të brishtë deri në 1939, kur u përfshinga pushtimet e Luftës së Dytë Botërore. Ndërsa gjatë viteve 1944 –1990, ajo ishte një shtet autarkik, pjesë e një sistemi të dështuarsocialist, që u hap me fillimin e proceseve demokratike të viteve1990-të.

Sot, Shqipëria është e angazhuar t’i bashkohet BE-së për të cilën kanjë Marrëveshje të Stabilizim Asociimit që prej vitit 2009. Shqipëriaështë anëtare e NATO-s, gjithashtu e OSBE-së, Bankës Botërore,FMN-së, Bankës Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim,Organizatës për Bashkëpunim Ekonomik të Detit të Zi, etj.Pas një periudhe stanjacioni të zhvillimit ekonomik, Shqipëria këto


149

dhjetë vitet e fundit ka regjistruar një rritje ekonomike mesatarevjetore 6 për qind; ka një inflacion të shënjestruar në kufijtë 3 plusminus 1 për qind; ka një kurs këmbimi fleksibël; ka një rrjet bankartregtar të zhvilluar, ku operojnë 16 banka private, me 511 degë nëmbarë Shqipërinë dhe një rrjet sigurimesh, të gjitha këto pronësitërësisht, ose pjesërisht të kapitalit të huaj.

Shqipëria sot, përveç telefonisë së palëvizshme, ofron shërbimet ekomunikimit të lëvizshëm që mbulojnë gjithë territorin e saj metelefona celularë me bandë të trefishtë, të cilët mund të përdoren mesistemet roaming.

Shqipëria sot, ka një rrjet rrugor që afron me standardetndërkombëtare, që zgjerohet në çdo vit dhe priret t’i bashkohetrrjetit ballkanik të transportit për të bërë më të lehtë rrjedhën enjerëzve, mallrave dhe kapitalit ndërmjet vendeve të Ballkanit, sidhe ndërmjet atyre të Evropës dhe Azisë.

I gjithë rrjeti rrugor dhe hekurudhor lidhet me pjesën perëndimore tëShqipërisë, ku ndodhen portet detare të Durrësit, Vlorës dheShëngjinit në detin Adriatik dhe ai i Sarandës në detin Jon.

Porti i Durrësit është porti detar kryesor i Shqipërisë me njëkapacitet prej 12 anijesh në ditë, rreth 30 kilometra larg kryeqytetit,Tiranë. Në gjirin e këtij porti mund të akomodohen anije të mëdha tënjë kapaciteti prej 4 000 tonë.

Edhe pse privatizimi i ndërmarrjeve të mëdha ka mbaruar në pjesënmë të madhe të tij, disa sektorë ende ofrojnë mundësi të mira përfitime afatgjatë që rrjedhin nga investimi i rritjes së shpejtë, i njëekonomie me kosto të ulët, me burime të mëdha natyrore, si nafta,gazi natyror, qymyri, bauksitet, kromi, bakri, hekuri, nikeli, si dheenergjia hidroenergjetike, diellore dhe ajo e erës.Shqipëria nuk është bërë ende një destinacion madhor i turizmit, qërivalizon me vendet fqinjë, si Greqia dhe Kroacia. Megjithatë,Shqipëria karakterizohet nga një numër shumë i madh sitesharkeologjike të qytetërimit iliro-romak, gjurmëve dhe kështjellaveantike dhe mesjetare, parqe kombëtare, male dhe rezervate natyrore


150

të mbrojtura, si dhe një bregdet prej 450 kilometrash.

Shqipëria është e pasur me një varietet liqenesh të origjinave tëndryshme të cilët përbëjnë jo vetëm objekte natyrore tërëndësishme, por gjithashtu edhe një sektor më vete për zhvillimin eturizmit.

Investimi i Huaj Direkt në vitin 2009 arriti shumën totale prej 665milion euro, ose 7 për qind më shumë se në vitin 2008, si rezultat iprivatizimeve madhore në fushën e energjisë dhetelekomunikacioneve, duke pasqyruar kështu një kapërcim të madhkrahasuar me vitet e mëparshme.

Vitet e fundit, një zhvillim i rëndësishëm që shënjestron investitorët,ka qenë Ligji mbi Koncesionet, i cili synon krijimin e një rrjeti tëfavorshëm për promovimin dhe lehtësimin e vënies në jetë tëprojekteve të financuara privatisht në zhvillimin e infrastrukturësdhe fushave të shërbimit publik.Me qëllim që ekonomitë e vendeve tona të begatojnë dukekonsideruar zhvillimet e përmendura më lart, do të desha të theksoj,edhe një herë, rëndësinë e veçantë që ka në këtë kohë bashkëpunimiekonomik euroaziatik, në kontrast me trazirat politike dhe mungesëne rregullit në rajone të tjera të globit.Në 6 vitet e fundit, ekonomia botërore është rritur më shpejt se çdoherë tjetër në krahasim me 45 vitet e fundit. Vetëm në 25 vitet efundit kanë dalë nga varfëria më shumë së 350 milionë njerëz, oseshumë më tepër se sa në 100 vitet e fundit. Në 5 vitet e fundit,mesatarja botërore e të ardhurave për frymë është rritur më shpejt senë çdo pikë të historisë së shkruar. Ky fakt na bën optimistë që tëpunojmë akoma më shumë për të rritur mirëqenien e popujve tanëdhe sigurimin paqes kudo në botë.


Aktualisht Republika e Shqipërisë është një faktor paqeje dhestabiliteti në Ballkanin Perëndimor. Vendi ynë, tashmë si një anëtaraktiv i Aleancës euroatlantike, ka marrëdhënie shumë të mira me tëgjithë vendet fqinj të saj dhe në veçanti me ato vende ku shqiptarët


151

janë ura solide të miqësisë, si në Kosovë, Maqedoni, Mali i Zi, etj.

Tashmë vendet tona të Ballkanit Perëndimor kanë flakur tutjeepitetin e përçmimit që kanë pasur në shekuj si “fuçi baruti”. Këtovende tani të ardhmen e tyre e shikojnë tek zhvillimi i gjithanshëm imarrëdhënieve miqësore dypalëshe e shumëpalëshe, si dhe tekintegrimi euroatlantik, si rruga e vetme e sigurisë, paqes dhepërparimit të këtij rajoni.

Ju falemnderit!


152

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË TAKIMIN MEPEDAGOGË DHE STUDENTË TË UNIVERSITETIT

“ISMAIL QEMALI”

18 Prill 2011Vlorë

I nderuar zoti Rektor,Shkëlqesi ambasadorë,Të nderuar profesorë,Të dashur studentë,Zonja e Zotërinj,

Kam një gëzim të veçantë, një emocion të veçantë që ndodhem këtumidis jush në këtë qytet me bukuri të jashtëzakonshme, në njëmjedis universitar, i cili mban një emër të madh, emrin e IsmailQemalit, figurës simbol të pavarësisë, me të cilin është lidhurhistoria moderne e shtetit shqiptar. Më lejoni me këtë rast, t’jufalenderoj për mikëpritjen dhe ta vlerësoj këtë ditë si një ditë tëshënuar në jetën time si qytetar, si politikan, edhe si President iShqipërisë.

Ndihem i privilegjuar dhe i gëzuar të jem këtu në Vlorë midis njëbrezi të ri që përfaqëson të ardhmen elitare të këtij qyteti, për tëndarë me ju disa mendime mbi aktualitetin politik në vend, dhe nëveçanti mbi procesin zgjedhor të 8 majit. Zgjodha takimin me ju,sepse përveçse përfaqësoni një brez të lindur e rritur kryesisht nëvitet e tranzicionit demokratik, jeni ajo pjesë, për zërin e së cilëskanë gjithnjë e më shumë nevojë komuniteti i qytetit, partitë politikedhe kandidatët e tyre. Për nga formimi juaj, ju jeni të çliruar ngamentalitetet dhe praktikat e vjetra, përfaqësoni energji të reja, viziontë ri, një publik të ri të kualifikuar dhe njëherësh një potencial tëmadh qytetar, të vetëdijshëm për rolin dhe përgjegjësitë e veta nëshoqëri.

8 maji është e duhet të jetë një ditë e veçantë për të gjithë qytetarët eVlorës dhe të Shqipërisë. Është dita kur qytetarët ushtrojnë pushtetine tyre demokratik, dita kur sovrani gjykon qeverisjen e katër viteve


153

të fundit dhe me vullnet të lirë vendos për qeverisjen e katër viteveqë vijnë. Gjatë këtyre 20 viteve në Shqipëri janë zhvilluar 7 zgjedhjeparlamentare, 5 zgjedhje lokale dhe 3 referendume. Në total 15procese zgjedhore në 20 vjet janë një numër i mjaftueshëm për tëkrijuar një traditë demokratike zgjedhore. Fatkeqësisht, shifratndonëse vlejnë shumë, nuk janë gjithçka. Krahas arritjeve këtoprocese kanë shfaqur edhe probleme të mëdha integriteti ebesueshmërie. Për pasojë, pas 20 vitesh, ne përballemi ende mesfidën politike e qytetare për të organizuar e zhvilluar procesezgjedhore vërtetë të lira, të ndershme dhe demokratike.

8 maji është dita kur ky kapitull debati e kontestimesh duhet tëmbyllet. Ky është urimi i gjithësecilit dhe natyrshëm për momentinështë edhe interesi ynë madhor. Shqipëria e vitit 2011 i meritonzgjedhjet me standardet më të larta demokratike. Shqipëria e vitit2011 i ka të gjitha potencialet të zhvillojë zgjedhje të tilla, nëpërputhje të plotë me standardet e një vendi anëtar në NATO dhekandidat potencial për në Bashkimin Evropian. Unë kam besim seky mesazh është dëgjuar dhe besoj se do të kuptohet nga të gjithëaktorët politikë, ashtu siç besoj shumë se asnjë motiv, asnjë arsyedhe asnjë procedurë teknike apo skenar politik nuk mund të shërbejësi alibi për të cënuar sadopak vlerën e madhe të këtyre zgjedhjeve.

Ju të gjithë jeni ftuar që më 8 maj të votoni për kandidatin tuaj tëpreferuar për kryetar bashkie dhe për këshilltarët tuaj të preferuar nëkëshillin bashkiak. Ligji ynë zgjedhor u ka dhënë qytetarëve vetëmnjë votë për të zgjedhur të vetmin institucion me zgjedhje direkte, -kryetarin e bashkisë apo të komunës, siç edhe ua ka kufizuarmundësinë e përzgjedhjes midis emrave të listës partiake përkëshilltarët. Kjo është vota e vetme që ju jepni direkt për njëkandidat, për një emër, për një pushtet, ndaj vendimi për të meritontë gjithë respektin dhe solemnitetin e duhur, për të cilin meritonpatjetër një vëmendje të plotë nga të gjithë qytetarët. Sot ju kenipërballë disa kandidatë, secili me platformat e veta elektorale, secilime programin dhe premtimet e veta. Përgjegjësia e juaj qytetare dhekushtetuese është të gjykoni çdonjërin prej tyre, punën dhe ofertën,karrierën dhe besueshmërinë, programin dhe premtimet, - dhe nëfund, të dielën e 8 majit t’i kushtoni jo shumë, vetëm pesë minuta


154

kohë institucionit më të fortë të demokracisë, - votës së lirë e tëfshehtë. Këto janë janë zgjedhjet tuaja, sepse zgjedhjet nuk bëhenvetëm për ata që kanë interesa direkte elektorale, pra, për partitë dhekandidatët. Zgjedhjet bëhen në radhë të parë për qytetarët, mbi tëgjitha për qytetarët. Ato mund të mos jenë zgjidhja ideale eproblemeve tuaja, por me siguri janë mekanizmi i vetëm demokratikqë të çon tek zgjidhjet. Ato fitojnë vlerë cilësore kur kanëpjesëmarrje të lartë qytetare, kur qytetarët kanë disa alternativa përtë zgjedhur dhe kur qytetarët janë sovranë në vendimmarrjen e tyrembi alternativën më të mirë.

Si President, si politikan me një karrierë relativisht të gjatë, por dhesi qytetar, e di se disa prej jush këtu në Vlorë, si edhe në qytete ekomuna të tjera të vendit janë në dilemë nëse duhet marrë pjesë nëzgjedhje, nëse produkti i tyre ka vlerë, nëse vota ndryshon diçka nëjetën tonë dhe nëse ajo respektohet si duhet. Gabimet e të kaluarës efavorizojnë këtë ndjenjë zhgënjimi, por të dashur zonja e zotërinj, tëdashur studentë, - ky sistem demokratik që kemi zgjedhur ka nëthemel të vet votën dhe sovranitetin qytetar, ndaj për t’upërmirësuar, ai ka nevojë jetike për votën, pjesëmarrjen dhe fjalëntuaj. Mund të ketë probleme, mund të ketë zhgënjime, por traditaedhe e vendeve të tjera na mëson se nuk ka absolutisht asnjëmekanizëm tjetër më të mirë kurues e përmirësues për sistemin se savetë pjesëmarrja masive në votime e qytetarëve të lirë. Shpesh nandodh të ndjehemi të lodhur nga tranzicioni, nga partitë dhe ngakonflikti i tyre permanent, nga fjalimet boshe dhe mosmbajtja epremtimeve. Dita e zgjedhjeve na jep mundësinë që ata të heshtin,ata që na zhgënjejnë ndonjëherë edhe me veprimet e tyre, por nëkëtë ditë prevalon, merr vlerë të jashtëzakonshme vendimi iqytetarit, prandaj keni rastin që më datë 8 maj, të gjithë së bashku tëshkojmë në votime, sepse është e drejta jonë, është e drejta e çdoindividi, që fatin tonë ta kenë pikërisht ata që ne i japim mundësi,ata që ne përfaqësojmë në institucionet demokratike të vendit.

Imagjinoni një situatë optimiste: nëse ju në këtë sallë e kushdojashtë saj vendos të marrë pjesë aktive në procesin zgjedhor; t’ukërkoni palëve konkurruese program konkret dhe transparencë, tëmbani shënim premtimet dhe t’u kërkoni për katër vjet llogari deri


155

në realizimin e tyre në zgjedhjet që vijnë. Ne këtë s’e kemi bërëasnjëherë. Shqipëria ka 20 vjet në një proces reformimi demokratik,në një tranzicion, i cili vërtet ka pasur progres, por ka pasur dhezhgënjime, asnjëherë nuk kemi pasur metodikën e duhur që t’indjekim zgjedhjet me vëmendje të veçantë, të takojmë kandidatët, tëmbajmë shënim premtimet e tyre dhe t’i nxjerrim këto shënimembas katër viteve. Ky është rregulli i demokracisë. Ky është rregullii qytetarëve në vendet e përparuara, që mbajnë shënim, kanëmemorje. Dhe pastaj, mbas katër viteve, apo në takimet e tjera mekandidatët, kur ata kthehen në institucione, të kemi mundësi t’ukërkojmë atyre pikërisht realizimin e asaj që ata kanë premtuar.Ndaj ju ftoj dhe përsëri ju ftoj, - bëhuni pjesë e procesit zgjedhor,merrni pjesë masive në votime, nxitini kolegët, shokët dhe të afërmittuaj t’ju bashkohen në këtë rrugë, sepse me 8 maj ky është investimimë i mirë që mund të bëni për veten tuaj, për familjen, përkomunitetin dhe për vetë sistemin demokratik! Vendosni ju përveten tuaj, për qytetin tuaj, që të mos vendosin të tjerët për ju!

Zonja e zotërinj, të dashur studentë,

Përfitoj nga rasti t’u drejtohem nga ky auditor i nderuar edheaktorëve politikë e institucionalë që kanë përgjegjësinë eorganizimit, zhvillimit dhe administrimit të procesit zgjedhor të 8majit. Unë, si edhe shumica absolute e qytetarëve të këtij vendi,bashkë me miqtë tanë perëndimorë, - kemi pritur dhe presim që kjofushatë të zhvillohet brenda të gjitha standardeve të denja për njëvend europian. Pritja merr rëndësi sidomos po t’iu referohemikritikave zgjedhore në të shkuarën dhe kryesisht edhe zhvillimeveproblematike që kemi përjetuar vitin apo muajt e fundit. Asnjë nuk ika penguar partitë kryesore politike të përmirësojnë strukturënbipartiake zgjedhore, të korrigjojnë vetveten dhe mekanizmatzgjedhore, për të dëshmuar vullnet të qartë politik në zbatimin eKodit Zgjedhor.

Kam kënaqësinë të konstatoj se disa hapa pozitivë janë shënuar:palët politike janë bërë pjesë e procesit zgjedhor, së fundi ato upërfaqësuan edhe në organet e administrimit zgjedhor; kemi njënumër të madh kandidatësh dhe subjektesh konkurruese; kemi


156

përpjekje për të folur me programe konkrete sidomos nga vetëkandidatët për njësitë vendore, siç kemi edhe një përmirësim tëndjeshëm të rolit informues të medias, rolit vëzhgues të shoqërisëcivile, ndërgjegjësimit për rëndësinë e procesit dhe në tërësi, tësjelljes qytetare të kandidatëve përballë njëri-tjetrit. Natyrisht kamkonstatuar me shqetësim edhe anën tjetër të zgjedhjeve; - debatet etejzgjatura politike për përgatitjen e tyre, mungesën e besimit dhebashkëpunimit të ndërsjelltë midis partive kryesore politike; njëgjuhë të vjetër konfliktuale që kalon nga qendra në drejtim tëperiferisë; disa indicidente të dhunshme që cënojnë ligjin, imazhin,klimën zgjedhore; mungesën e transparencës financiare të fushatës,nivelin e ulët të përfaqësimit gjinor, si dhe çuditërisht endevështirësi për t’i kuptuar zgjedhjet si një zhvillim normal dheperiodik në demokraci. Jeta e jonë, jeta e qytetarëve dhe e shoqërisënuk është vetëm zgjedhje. Ato bëhen në një ditë dhe ditën tjetër nispjesa më e rëndësishme e jetës – mbajtja e premtimeve, punakonkrete në shërbim të qytetarëve dhe të vendit.

E kam thënë dhe e përsëris, edhe në këtë auditor të nderuar, se asnjëparti apo politikan, kushdo qoftë ai apo ajo, nuk e kanë në dorë fatintonë, jetën tonë. Çdo qytetar është sovran në të drejtën e tijkushtetuese për t’u zgjedhur e për të zgjedhur, dhe askush, për mëtepër politikanët, nuk mund të cënojnë sadopak këtë të drejtë. 20vjet kanë treguar se nuk kemi pasur një popull që ka gabuar, porkemi pasur politikanë që kanë gabuar, ndaj zgjedhjet bëhen jo për tëtestuar apo ndryshuar popullin, por për të testuar apo ndryshuarpolitikanët që marrin vendime në emër të tij.

Është luks i tepërt dhe energji e madhe e shteruar nëse ne kalojmëmuaj e vite duke u grindur për votat, aq më tepër kur sistemi ynëzgjedhor ua ka njohur vetë partive politike monopolin mbi votimin,numërimin dhe administrimin zgjedhor. Ju e keni parë, vetëkandidojnë, vetë hartojnë ligjin, ato vetë votojnë dhe e zhvillojnëfushatën, ato ndajnë vetë financimin, ato monitorojnë zbatimin eligjit, ato vetë janë subjekte ankimimi, dhe së fundi, por me shumërëndësi, ato administrojnë edhe Komisionin Qendror të Zgjedhjevedhe komisionet zonale, komisionet e qendrave të votimit dhe grupete numërimit. Pra, sikurse e shikoni, është një proces tërësisht


157

bipartiak që detyrimisht kërkon bashkëpunim, heqje dorë ngapraktikat bllokuese dhe reflektim nën frymën e ligjit dhe tëpraktikave më të mira demokratike.

Gjithësesi, nëse hedhim sytë përtej flamujve partiakë, nuk ështëvështirë të shohim një ngjashmëri të madhe midis premtimeve tëkandidatëve dhe palëve politike. Ka ngjashmëri, sepse vetëproblemet për zgjidhje janë të ngjashme. Çdo qytetar, i majtë apo idjathtë, me apo pa parti politike, kërkon kushte më të mira jetese,vende të reja pune, shanse më të mira për arsim dhe shërbimecilësore, infrastrukturë funksionale dhe mjedis të pastër, siguri përjetën dhe për pronën, më shumë investime të huaja dhe projektezhvillimi. Këto janë probleme të njëjta si për Vlorën e Sarandën,ashtu edhe për Shkodrën e Kukësin, për Korçën dhe Tiranën, përPeshkopinë dhe Durrësin. Diferenca midis palëve është se çfarëprojektesh ofrojnë për zgjidhjen e këtyre problemeve, sa tëbesueshme e funksionale janë këto projekte dhe kështu, satransparente dhe bindëse janë ata për qytetarin votues.

Në kushtet kur diferencat janë kaq minimale atëherë përse endedëgjojmë një retorikë të ashpër përjashtuese e denigruese për njëri-tjetrin; përse ka ende zyrtarë apo politikanë që zihen për vendosjeflamujsh partiakë apo sheshe mitingjesh; situata e këtyre ditëve edëshmon këtë. Përse kandidohen apo lejohen të jenë pjesë e fushatësindividë, që duan t’i zgjidhin gjërat me forcën fizike apo të parasë;dhe së fundi, përse duhet të lejojmë që individë apo grupe tëcaktuara të cënojnë imazhin e zgjedhjeve dhe bashkë me to, imazhine demokracisë dhe të vendit? Unë apeloj partitë politike tëdistancohen qartë dhe menjëherë ndaj çdo akti dhune e retorikekërcënuese, ndaj çdo incidenti provokues dhe dekurajues tëndërmarrë nga kandidatët apo mbështetësit e tyre elektoralë. Partitëdhe kandidatët nuk janë mbi ligjin, - ato duhet të jenë modeli izbatimit të ligjit. Po ashtu u kërkoj organeve të zbatimit të ligjit tëhetojnë çdo rast dhe të vendosin përpara drejtësisë cilindo individ,zyrtar apo qytetar tjetër, që abuzon në forma të ndryshme me ligjin.

Gjej rastin gjithashtu të përshëndes çdo deklaratë të politikanëve tëcaktuar apo çdo veprim konkret për ndarjen e fushatës elektorale


158

nga burimet publike dhe zyrtare të funksionimit të shtetit. KodiZgjedhor përcakton kufizime të qarta të përdorimit të burimevezyrtare e publike në fushatë elektorale, ndaj apeloj partitë ekandidatët të japin shembuj personalë e publikë të respektimit jovetëm formal të këtyre dispozitave. Zgjedhjet janë lokale, - partitëjanë në fushatë, nuk është shteti, nuk është administrata civile. NëShqipërinë e vitit 2011, - një vend i NATO-s, duhet kuptuarpërfundimisht se fushata dhe mitingjet nuk duhen bërë as në shkollë,as në kopshte, as me fëmijë dhe as me militantë fanatikë të paguar;se presionet elektorale partiake nuk duhet të cënojnë asnjë zyrtar tëadministratës, asnjë mjek, mësues, punonjës ministrie apo bashkie;se institucionet publike duhet të jenë të paanshme e në shërbim tëpublikut, - se paratë e taksave të qytetarëve nuk duhet tëshpërdorohen në asnjë rast për qëllime elektorale. Këto janëpërcaktime ligjore, janë parime demokracie, janë çështjestandardesh, të cilat zënë vend të rëndësishëm në raportin e misionitvëzhgues të OSBE / ODIHR-it dhe që kështu përbëjnë një detyrimtë dyfishtë për shtetin shqiptar.

Apeli im i adresohet gjithashtu medias, këtij instrumenti tëjashtëzakonshëm të komunikimit të informimit publik. 20 vjetpërvojë janë të mjaftueshme për të kuptuar sa e rëndësishme ështëmedia e pavarur dhe profesionale, për informimin dhe formimindemokratik të qytetarëve. Ne sot kemi shumë gazeta, shumëstacione televizive; pra edhe këtu jemi në rregull me shifrat, porkemi probleme të mëdha me informimin real e profesional publik.Kemi media që quhen publike, por që imitojnë mediat partiake.Kemi media që quhen të pavarura, por që me dëshirë e pasion ushërbejnë palëve politike të caktuara. Natyrisht media, ashtu sikurseedhe elementët e tjerë të shoqërisë, ka preferenca politike dhe qëfatkeqësisht i shprehin këto në mënyrë më direkte, pa i kushtuarrëndësi misionit publik e kushtetues, pa llogaritur koston e pasojavetë keqinformimit apo informimit të njëanshëm. Unë ftoj median qëmidis ofertave politike dhe qytetarëve të zgjedhin qytetarët, midisshërbimit politik dhe atij publik të zgjedhin publikun, midis bilancitfinanciar afatshkurtër dhe besueshmërisë afatgjatë, të zgjedhinbesueshmërinë. Ky do të ishte një kontribut real, një garanci e fortëpër të ruajtur e promovuar ato vlera e parime, të cilat bëjnë


159

diferencën dhe na afrojnë gjithnjë e më shumë me familjen e madheevropiane.

Të nderuar të pranishëm,

Siç e shihni, unë sot kam privilegjin të jem i shoqëruar në këtë takimnga ambasadorët e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, të BashkimitEvropian dhe të OSBE-së. Më lejoni që të shpreh falenderimet e miatë veçanta për kontributin e tyre të jashtëzakonshëm, jo vetëm nëmomente fushatash elektorale, por në të gjithë traditën emarrëdhënieve me këto vende kampione të demokracisë, pa të cilinShqipëria, institucionet e saj, populli shqiptar, do ta kishte pasur tëpamundur që sot në vitin 2011 Shqipëria të jetë vend i NATO-s, dhesikurse e thashë gjatë fjalës sime, të jetë kandidat potencial për nëBashkimin Evropian. Unë i falenderoj ata edhe për angazhimin etyre politik dhe shumë profesional, dhe për kapërcimin e situatavemjaft të vështira, që arritën kulmin e tyre në ngjarjet e janarit të këtijviti, duke u treguar vërtet jo vetëm përfaqësues dinjitoz të vendevetë tyre, por dhe duke treguar një dashamirësi të spikatur dheprofesionalizëm për zgjidhjen dhe ekuilibrimin me kujdes të njësituate që realisht ishte shumë e vështirë. Falë institucioneve tona,falë aktorëve politikë, falë edhe vendeve partnere, Shqipëria sërishiu rikthye normalitetit, dhe besoj që ngjarjet që kanë të bëjnë mezgjedhjet e pushtetit vendor janë zgjedhje apo zgjidhje më senormale të një vendi normal demokratik.

Më lejoni edhe njëherë, që nëpërmjet tyre, të falenderoj krerët eshteteve partnere dhe t’i siguroj që Shqipëria, institucionet e saj,populli shqiptar, do të bëjnë të pamundurën që të kapin ritmin eduhur për të plotësuar të gjitha detyrimet dhe për t’u bërë pjesë realee familjes së madhe evropiane.

Zgjedhjet e 8 majit janë një sprovë e rëndësishme për t’u përcjellështeteve mike dhe institucioneve partnere që ambasadorëtpërfaqësojnë, - vullnetin dhe përkushtimin e shtetit dhe të shoqërisëshqiptare për të vijuar reformat dhe angazhimet për forcimin edemokracisë dhe shtetit të së drejtës. Zgjedhjet padyshim janë njëtest, një test me rëndësi, por pas tyre, vendi ka nevojë për një etapë


160

të re bashkëpunimi ndërpartiak dhe ndërinstitucional për të fituarkohën e humbur apo vonesat e krijuara në axhendën e reformaveintegruese, të cilat janë në interes direkt të qytetarëve dhe njëherëshkriter politik për vendin tonë. Unë jam optimist, sepse e njoh shumëmirë energjinë pozitive që kemi, njoh kurajon dhe aftësinë krijueseqytetare, njoh aspiratat tona për një Shqipëri moderne dhe thellësishtdemokratike, siç njoh maturinë e shumicës absolute të qytetarëve,partive politike apo politikanëve aktivë, për të mos lejuar për asnjëarsye apo axhendë paralele që 8 maji të mos jetë një shans i fituar.Unë padyshim jam optimist që 8 maji do të jetë një shans që ne do tafitojmë të gjithë së bashku.

Edhe njëherë ju ftoj t’i bashkoheni apelit tim për pjesëmarrje nëzgjedhje dhe kështu, të jepni një kontribut real e me vlera për vetentuaj, për komunitetin dhe për forcimin e demokracisë funksionale nëShqipëri!

Ju faleminderit!


161

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË TAKIMIN MEORGANIZATAT VENDORE VËZHGUESE NË ZGJEDHJET

E 8 MAJIT

27 Prill 2011

Shkëlqesi amasadorë,Të nderuar pjesëmarrës,Zonja e zotërinj,

Ditët dhe javët e fundit axhenda politike e institucioneve shqiptare,por edhe e aktorëve publikë e civilë dominohet nga tematikakomplekse e procesit zgjedhor të 8 majit. Për një vend medemokraci të zhvilluar e të konsoliduar zgjedhjet lokale janë testepolitike normale, janë raste në të cilat votuesit kanë shansin dhepushtetin për të mandatuar një pjesë të ekipeve politike qeverisëse,në rastin konkret kryetarët dhe këshillat e njësive vendore. Zgjedhjete 8 majit normalisht duhet të jenë të tilla! Ato duhet të shënojnëkonsolidimin e një faze të re stabiliteti dhe demokracie tëqëndrueshme! 8 maji ka shansin të jetë akti i fundit i eksperimentitpolitik me zgjedhjet dhe kështu, një sprovë me rëndësi për partitëpolitike, për kandidatët, për administratorët e zgjedhjeve dhe përinstitucionet apo grupet e tjera publike e civile të përfshira në këtëprocess të rëndësishëm. Secila palë ka peshën, rolin dhepërgjegjësitë e veta, dhe 8 maji do të duhet të testojë aftësinë esecilit për të respektuar ligjin dhe parimin kushtetues të ushtrimit tësovranitetit të popullit përmes zgjedhjeve të lira, të drejta dhedemokratike.

Është rasti sot për të ritheksuar rëndësinë e shumëfishtë të këtyrezgjedhjeve. Ato janë provë për nivelin e demokracisë funksionaledhe kulturës politike në Shqipëri, janë provë për seriozitetin nëangazhimet tona integruese, janë provë për aplikimin e praktikavemë të mira zgjedhore, por edhe për aftësinë e institucioneve dheaktorëve vendore për të mirëadministruar një proces, që duhej tëishte periferik në axhendën e reformave që i nevojiten vendit dhembarë shoqërisë shqiptare. Zgjedhjet janë moment kur bëhet bilancii një mandati qeverisës dhe projektohet qeverisja e katër viteve të


162

ardhshme. Qytetarët kanë pushtetin e votës pikërisht për të zgjedhurmidis alternativave e projekteve të ndryshme, për të vlerësuar palënpolitike ose kandidatin që ofron më shumë projekte, siguri e garancipër realizimin e tyre. Pra, e thënë ndryshe, 8 maji është dita eqytetarit, dita kur politika duhet të përballet me verdiktin evlerësimit për bilancin e punës së saj dhe mbi të gjitha,mirëqeverisjen e ardhshme.

Ndryshe nga ky vlerësim, duket se një pjesë e kandidatëve dhe epartive politike e shohin 8 majin si një test force për militantët,strukturat dhe aftësinë e tyre kontrolluese mbi procesin. Retorika etoneve të larta dhe në disa raste, konfliktuale, mungesa e debateveprofesionale mbi projektet dhe alternativat, problemet ende tëmëdha në identifikimin e kufirit midis propagandës dhe nevojës përinformim publik, mangësitë në transparencën e premtimeve dhefinancimit elektoral apo edhe një varg incidentesh e aktesh dhune tëpanevojshme, - janë tregues se palët politike kanë një këndvështrimtjetër nga publiku i gjerë mbi rolin dhe rëndësinë e këtyrezgjedhjeve.

Si President, si politikan dhe si qytetar e njoh dhe e vlerësoj rolin epazëvendësueshëm të partive politike në një shoqëri demokratike;ato jetësojnë pluralizmin, përfaqësojnë vizionet politike qytetare dhene, me votën tonë ushtrojnë qeverisjen politike të vendit. Pornjëherësh, me të njëjtat cilësi, njoh dhe vlerësoj shumë nevojën qëpartitë politike, anëtarët dhe kandidatët e tyre, t’u largohen sa mëshumë praktikave të gabuara të së kaluarës zgjedhore, tëdistancohen nga çdo lloj forme e presionit dhe e përfitimit tëpaligjshëm elektoral, të nxisin debatet alternative mbi retorikënkonfliktuale personale, dhe në një plan më të gjerë, të sillen e tëveprojnë si institucione dhe modele demokratike, zëdhënëse tëqytetarëve, avokate të të drejtave dhe të interesave të publikut. 8maji nuk është garë midis simboleve, slloganeve, militantëve aposhefave të tyre; partitë dhe kandidatët janë në garë në radhë të parëpër të jetësuar sistemin konkurrues demokratik, për të ofruaralternativa zhvillimi dhe modele shërbimi ndaj qytetarëve. Bazuarnë këtë interes publik i ftoj partitë politike të mos përfitojnë ngamonopoli bipolar në administrimin zgjedhor për të bllokuar apo


163

imponuar procesin ligjor e teknik; të mos i shfrytëzojnë numrat eshumicës në komisione të niveleve të ndryshme për të cënuarsadopak klimën zgjedhore, barazinë apo integritetin e zgjedhjeve,dhe së fundi, por më me rëndësi, të dëshmojnë maturi e vullnetpolitik për të zgjidhur çdo mosmarrëveshje në formë konsensuale, tëkërkojnë e të gjejnë pika afrimi për të kapërcyer çdo boshllëk aponen të interpretueshëm zgjedhor, duke dalë kështu mbi interesat emomentit dhe në shërbim real të qytetarëve.


Fjala ime iu përkushtua klimës politike pragzgjedhore dhe aktorëvekonkurrues në fushatë. Kjo sepse siç të gjithë e dimë, sistemin ynëzgjedhor, modeli dhe mentaliteti politik, - u njeh këtyre aktorëvepolitikë monopolin e përgatitjes, miratimit, zbatimit dheadministrimit të procesit zgjedhor. Gjithësesi në të gjithë këtëproces, sidomos në mbrojtjen e integritetit të tij, rol thelbësor kanëaktorët civilë, - grupet, organizatat dhe koalicionet vëzhguese tëzgjedhjeve. Unë kam kënaqësinë të kem sot të ftuar në këtëceremoni disa prej organizatave me përvojë mjaft të gjatë nëprocesin e vëzhgimit të zgjedhjeve në Shqipëri, siç janë Komiteti iHelsinkit apo Shoqata për Kulturë Demokratike; si dhe grupime tëtjera me përvojë më modeste, por me përgatitje dhe ambicje tëmëdha në vëzhgimin e zgjedhjeve lokale të 8 majit.

Gjatë këtyre ditëve, gjatë ditës së zgjedhjeve, por edhe në periudhëne administrimit të rezultateve, sytë e publikut do të jenë të drejtuarnga burime të paanshme e të besueshme, të cilat janë aty në emër tëligjit në mbrojtje të parimeve ligjore, të interesave qytetare dheinteresave publike. Transparenca dhe zbatimi rigoroz i ligjit janëelemente të rëndësishme të procesit zgjedhor, sepse vlerësojnë atovlera e parime për të cilat ne jemi angazhuar dhe të cilat nuk mundtë shprehen vetëm me numra formalë në fletët e votimit.Në këto zgjedhje kemi shumë subjekte elektorale, disa parti të reja,por krahasuar me zgjedhjet e vitit 2007, për shkak të sistemit të rizgjedhor, – kemi rënie drastike të kandidatëve të pavarur apoalternativave lokale politike. Me shqetësim kemi konstatuar njënumër minimal të përfaqësimit të grave dhe vajzave në listat e


164

kandidimit nominal e partiak, si dhe në komisionet e administrimitzgjedhor. Në anën tjetër po me shqetësim kemi konstatuar një numërkandidatësh nominalë me probleme në identitetin politik dhe nëcilësitë e përfaqësimit. Informacionet për premtime në shkëmbim tëvotës, tregtim të votës, presioneve administrative për votë partiakeapo forma të tjera abuzimi me votën, megjithëse sporadike, nësejetësohen përbëjnë akte të padenja dhe të papranueshme. Praktikat esë kaluarës për ndryshime komisionerësh në momentet e fundit tëzgjedhjeve, duke ia besuar administrimin personave militantë, por tëpa trajnuar më parë me procedurat ligjore, ato të kontrollit dhekeqpërdorimit të komisionerëve nga kandidatë ose parti politike, sidhe çdo praktikë bllokuese apo edhe ato abuzuese me sondazhet nëfazën e përfundimit të votimit, – sigurisht që është koha të marrinfund!

Këto dhe aspekte të tjera konkrete e të detajuara, aq të njohura për judhe aq të ndjeshme për publikun, janë e do të jenë në fokusin tuaj nëditët e javët e ardhshme. Ato janë motivi që ne ndodhemi sot këtupara qytetarëve shqiptarë për t’i inkurajuar ata të marrin pjesëmasivisht në zgjedhje, të gjykojnë me votën e tyre kandidatët dheprogramet politike, dhe t’i garantojmë ata për një proces sa më tërregullt zgjedhor, për një votë të lirë, të fshehtë dhe të garantuar.Edhe njëherë, publikisht dëshiroj të çmoj shumë rolin dhe aktivitetintuaj, sidomos kurajon për të folur hapur, për të vepruar jashtë çdondikimi politik. Ju jeni qytetarë me kurajo e përkushtim, që kenizgjedhur vullnetarisht t’i bashkoheni një misioni, i cili është nëinteres të të gjithëve. Unë i kam ndjekur me vëmendje angazhimettuaja të deritanishme, jam informuar për fazat trainuese, për rrjetet engritura në të gjithë vendin, si dhe për mbështetjen e lavdërueshmefinanciare të dhënë për ju nga Ambasada e SHBA-së, USAID-i dheinstitucione të tjera ndërkombëtare.

Ju falenderoj edhe nëjherë për punën e kryer, falenderoj donatorët,dhe kam bindjen se keni të gjithë potencialin e nevojshëm për tëpërmbushur misionin tuaj ligjor dhe qytetar të vëzhgimit profesionaldhe efektiv të zgjedhjeve! Në këtë mision ju keni e do të kenigjithnjë mbështetjen e Institucionit të Presidentit të Republikës.Suksese dhe faleminderit!


165

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË KONFERENCËN E 4-TTË KOMBEVE TË BASHKUARA MBI: “VENDET MË PAK

TË ZHVILLUARA”

9 Maj 2011Stamboll, Turqi

Shkëlqesia Juaj, Ministër i Jashtëm i Turqisë,Të nderuar Shkëlqesi,Zonja e Zotërinj,

Më lejoni, që në fillim të fjalës sime të përgëzoj vendin pritës,Turqinë për mundësimin e realizimit të shkëlqyer të kësajKonference. Gjithashtu, dëshiroj të përgëzoj Sekretarin ePërgjithshëm të Kombeve të Bashkuara për angazhimin e tij të plotëdhe përpjekjet e palodhura e të pandërprera në drejtim të avancimittë zhvillimit të vendeve më pak të zhvilluara!

Të nderuar Shkëlqesi,

Shqipëria nuk është pjesë e grupit të vendeve më pak të zhvilluara,por, ka probleme të ngjashme me këtë grup vendesh. Vendi im kapërkrahur dhe përkrah të gjitha veprimet dhe nismat e Kombeve tëBashkuara, të cilat kërkojnë zhvillimin e qëndrueshëm, prosperitetindhe mbështetjen e përpjekjeve të vendeve më pak të zhvilluara drejtarritjes së Objektivave të Zhvillimit të Mijëvjeçarit. Ne jemi tëinkurajuar nga progresi i arritur, në disa fusha të zhvillimit, nga këtovende, në drejtim të përmbushjes së qëllimeve dhe angazhimeve tëpranuara ndërkombëtarisht. Besojmë se ky progres do të kishte qenëakoma më i madh dhe më i dukshëm, nëse do të sigurohej meefektivitet më të madh koordinimi, mobilizimi dhe bashkëpunimi ikërkuar dhe më i ngushtë mes aktorëve kryesore qeveritarë,parlamentarë, të shoqërisë civile, sektorit privat dhe vendevedonatore.

Progresi i bërë në reduktimin e varfërisë në shumicën e vendeve mëpak të zhvilluara është i dukshëm, por ne besojmë se krijimi ivendeve të reja të punës, rritja e prodhimit bujqësor, forcimi i


166

shkollimit dhe mbrojtja sociale mbeten fusha parësore për të gjithavendet. Shkëmbimi i praktikave më të mira në këtë drejtim do tëpërbënte një nxitje të vërtetë për të gjitha vendet e interesuara.

Ne mendojmë se pjesëmarrja aktive e vendeve më pak të zhvilluaranë procesin ndërkombëtar të vendim-marrjes, e kombinuar merritjen e koherencës të politikave donatore, është shumë erëndësishme për garantimin e suksesit të zhvillimit. Në të njëjtënkohë, ne besojmë se zhvillimi i kapaciteteve njerëzore, brendavendit, është kusht i domosdoshëm për arritjen e Objektivave tëZhvillimit të Mijëvjeçarit në progresin drejt arsimimit, shëndetit dheshërbimeve të tjera sociale.Konferenca e Kombeve të Bashkuara mbi ndryshimin e Klimësmbajtur në Kopenhagën ra dakord për të ndërmarrë veprimet enevojshme lidhur me zvogëlimin e vulnerabilitetit dhe mbrojtjen emjedisit për vendet më pak të zhvilluara duke miratuar që një pjesëe mirë e fondit të Kopenhagenit për mjedisin dhe klimën, t’idedikohet këtyre vendeve.Gjithashtu, vendi im mbështet të gjitha nismat e komunitetitndërkombëtar në drejtim të mobilizimit të burimeve financiare, tëcilat të përkthyera në projekte zhvillimi nga secili vend, duhet tëintegrojnë veprimet kombëtare për të trajtuar varfërinë, ushqimin,krizën globale financiare dhe ndryshimin e klimës në mënyrë tëndërlidhur.


Të gjitha vendet anëtare të OKB-së ndajnë përgjegjësinë përfunksionimin e Organizatës, si një organ shumëpalësh vendim-marrës, që na shërben duke zgjidhur çështjet globale. Kudo ku kakriza, varfëri, uri, sëmundje apo vuajtje, aty ne dëshirojmë tashohim OKB-në. Organizata jonë duhet të jetë në gjendje tepërballet me sfida dhe të qëndrojë në lartësinë e shpresave. Sidepozituese e pothuajse të gjitha çështjeve madhore më të cilatpërballet njerëzimi, OKB-ja mbart njëkohësisht edhe detyrimin përtë gjetur dhe dhënë zgjidhje në përputhje me pritshmërinë gjithnjë emë të lartë. Shqipëria shpreson në angazhimin më efektiv të OKB-së, në mbështetje të vendeve më pak të zhvilluara.


167

Klima dhe energjia janë midis çështjeve më të mëdha të kohës sonë.Ato duhet të qëndrojnë në krye të agjendës sonë ndërkombëtare.Shqipëria e konsideron mjedisin si një çështje vitale dhe është eangazhuar plotësisht të plotësojë të gjitha detyrimet që rrjedhin ngakonventat ndërkombëtare. Sfida energjetike e Shqipërisë lidhetngushtësisht me rritjen e ekonomisë, rritjen e popullsisë, ngritjen estandardit të jetesës dhe plotësimin e aspiratës sonë drejt integrimitnë familjen evropiane. Për përballimin e këtyre sfidave, në vendintim janë ndërmarrë një sërë masash, si rritja e eficencës së energjisë,riparimi dhe modernizimi i infrastrukturës energjetike, rritja eburimeve energjetike, duke ruajtur dhe përmirësuar mjedisin, të cilatqëndrojnë në bazën e programit për zhvillimin e vendit. Kështu, njënga objektivat tona është rritja e burimeve energjetike, kryesisht atotë rinovueshme.

Zonja e zotërinj,

Shqipëria ka bërë një progres të dukshëm në drejtim të plotësimit tëObjektivave të Zhvillimit të Mijëvjeçarit (OZHM). Lufta kundërvarfërisë, analfabetizmit, mortalitetit të fëmijëve, ndryshimit tëklimës dhe përmirësimit të shëndetit të popullsisë mbeten prioritetetë shtetit tonë. Çmimet në rritje të karburantit, kriza e bukës dhengadalësimi i ekonomisë globale, për shkak të krizës globalefinanciare, kanë sjellë para nesh sfida të reja, më komplekse dhe tëpaparashikuara në arritjen e OZHM. Shqipëria është prekur fare paknga kriza ekonomike dhe financiare e viteve të fundit.

Vendi im synon të ulë varfërinë dhe po përparon shpejt, nëpërmjetplaneve konkrete, në reduktimin e varfërisë absolute dhe ekstremenë vend. Ne mendojmë se në platformën dhe programin e çdoqeverie të zgjedhur në një vend të lirë, lufta kundër varfërisë duhettë përbëjë qëllimin më të parë të saj dhe kjo luftë ështëshumëplanëshe. Shqipëria në periudhën 2008-10 ka nxjerrë ngakufiri i varfërisë rreth 400 mijë shqiptarë. Ne besojmë se antidotiabsolut është punësimi dhe më tej arsimimi. Ne mendojmë se zonate varfra nuk dalin dot nga varfëria, nëse nuk aplikohet diskriminimipozitiv i tyre, nëpërmjet zbatimit të një pakete zhvillimi, me anë të


168

së cilës t’u krijohet mundësi qytetarëve të ndërtojnë një jetënormale, me dinjitet dhe jashtë varfërisë.

Po punohet për përmirësimin e jetës së të gjithë banorëve të vendit,dhe për sigurimin e rritjes ekonomike të qëndrueshme, zhvillimin eqëndrueshëm dhe çrrënjosjen e varfërisë dhe urisë. Ne vazhdojmë tëpunojmë për konsolidimin e shtetit të së drejtës, nxitjen etransparencës së vendim marrjes dhe rritjen e përgjegjshmërisë ndajqytetarëve tanë. Lufta ndaj fenomenit të korrupsionit dhe faktorëveqë e ushqejnë atë, nxitja e konkurrencës së lirë në ekonomi do tëpërbëjnë prioritete të shtetit tonë në vitet e ardhshme. Ne synojmë tënxisim përpjekjet për përsosjen e sistemit arsimor duke përmirësuartreguesit sasiorë dhe cilësorë të tij dhe duke inkurajuar arritjen ebarazisë gjinore.


Ne ndjekim me shumë motivim një politikë moderacioni në rajon,duke vrojtuar me interes situatën politike dhe ekonomike tëBallkanit Perëndimor. Dëshiroj të sjell në vëmendjen tuaj edhefaktin se me këto sfida të përbashkëta, po përballet sot dheRepublika e re e Kosovës. Miratimi i rezolutës konsensuale nëAsamblenë e Përgjithshme të Organizatës sonë, që mirëpritimendimin këshillimor të Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë mbiligjshmërinë e pavarësisë së saj, e mbylli përfundimisht çështjen estatusit dhe integritetit të saj territorial. Ndaj, tani është koha që kjoRepublikë e re të përkrahet, mbështetet dhe inkurajohet drejt rrugëssë saj të zhvillimit.Me këtë rast, dëshiroj t’u bëj një thirrje të hapur të gjithë atyrevendeve që nuk e kanë njohur Republikën e Kosovës për ta njohuratë. Sot, Kosova është njohur si shtet i pavarur dhe sovran nga 75vende anëtare të Kombeve të Bashkuara.Ne besojmë se realiteti i ri i krijuar në Ballkanin Perëndimor, meshtetin e pavarur të Kosovës, ka ndikuar pozitivisht në forcimin epaqes dhe sigurisë në këtë rajon, si edhe në krijimin e një frymebashkëpunimi e prosperiteti, jo vetëm për Ballkanin, por edhe mëgjerë.Ju falemnderit!


169

FJALA E PRESIDENTIT TOPINË TAKIMIN E 17-të TË PRESIDENTËVE TË EVROPËS

QENDRORE

27 Maj 2011Varshavë, Poloni

I nderuar President Komorovski,Shkëlqesi Presidentë,

Së pari më lejoni të shpreh kënaqësinë time që ndodhem sot nëVarshavë në një klimë miqësie dhe një organizimi mjaft të mirë.

Takimi i sotëm vjen në mbyllje të dy dekadave ndryshimeshhistorike në Evropën Lindore ku padyshim Shqipëria ka qenë vendimë i izoluar. Por, sot është pjesë e një procesi organiktransformimesh të mëdha. Shqipëria sot është vend i NATO-s dhendodhet në një proces të pandalur drejt integrimit në familjenevropiane. Pra, është një bilanc arritjesh dhe sfidash për rrugën egjatë që kemi përpara për të kapur ritmin e duhur të reformave dhetë standardeve të demokracisë, shtetit të së drejtës dhe mirëqenies sëqytetarëve.

Sot kur kthejmë kokën prapa, shohim një distancë relativisht tëmadhe midis asaj që trashëguam dhe asaj që është arritur. Dhe kemiarsye të besojmë se transformimet kanë qenë të prekshme, të mëdhadhe gati historike. Dy dekada më parë shqiptarët e kërkonin Evropënsi nocion, si simbol, si aspiratë. Sot jemi pjesë e aleancës të saj tësigurisë dhe të institucioneve evropiane, jemi pjesë e ndryshimevebrenda saj dhe me vendosmëri e pasion edhe pjesë e ardhmërisë sësaj. Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, nëkuadër bilateral apo institucionesh të tjera përfaqësuese, kanë qenëdhe mbeten kontributorët kryesorë të arritjeve tona pozitive si shtetshqiptar, por edhe më gjerë, në të gjithë rajonin e Ballkanit. Nësedekada e parë pati konflikte etnike të frymëzuara nga projektenacionaliste anti-humane, gjatë dekadës së dytë Shqipëria dhe rajoniynë po përjetojnë një ringritje të dukshme politike, morale,


170

ekonomike dhe sociale. Dëshiroj të vë në dukje se vetë prania nëkëtë takim të rëndësishëm, e Presidentes së Kosovës është dëshmi erezultateve pozitive në funksion të forcimit të paqes, stabilitetit dhepolitikave integruese.

Nuk ka pikë dyshimi që sot Ballkani Perëndimor ka një fizionomitjetër. Pak vite më parë problematika e Ballkanit ishte tjetër; raportimidis vendeve ballkanike ishte gati i ftohtë, ndërsa sot diskutohetkryesisht për probleme të perspektivës dhe më pak për ato tëretrospektivës. Unë dëshiroj të vë në dukje se sot më shumë se kurrëlind nevoja që vizioni i lidershipit politik të vendeve të BallkanitPerëndimor, duhet të orientohet pa asnjë lloj paragjykimi drejtperspektivës evropiane dhe euroatlantike. Lajmi për arrestimin enjërit prej kriminelëve më mizorë, Radko Mlladiç, padyshim ështënjë lajm i gëzuar dhe risjell edhe një herë në vëmendje qëdemokracia është shumë e rëndësishme dhe demokracia në çdo llojrrethane triumfon. Në Shqipëri kemi një fjalë të urtë që është shumëdomethënëse për këtë rast. Drejtësia vonon, por nuk harron. Kymoment duhet shfrytëzuar për të rilançuar edhe njëherë të gjithë atëvizion të përbashkët të vendeve të Ballkanit Perëndimor për të rriturdialogun politik për t’iu drejtuar vizionit të integrimit me një forcë,e cila duhet të sinkronizohet nga i gjithë lidershipi politik i Ballkanitpër të mos humbur kohë me diskutime që i takojnë një të kaluare tëegër, kryesisht ajo që lidhet me betejat dhe luftërat ndëretnike nëBallkan, për të gjetur urat e bashkëpunimit dhe besoj që shembujkonkretë, ne sot kemi me shumicë.

Unë dëshiroj të vlerësoj rolin moderator të Shqipërisë në rajoninballkanik, të vlerësoj një bashkëpunim të shkëlqyer që ne kemi mevendet fqinjë dhe të shoh tek ata, pikërisht ata bashkëudhëtarë tëdomosdoshëm, që të gjithë së bashku, përtej rritjes dhe konsolidimittë dialogut politik, të shohim mundësinë e një rritjeje tëbashkëpunimit ekonomik, sepse vetëm në këtë mënyrë ne do mundtë kontribuojmë për demokracinë në vendet tona, për rritjen estandardeve të shtetit të së drejtës, për prosperitet ekonomik dhesocial për shoqëritë ku ne bëjmë pjesë.

Unë besoj që mjaft hapa përpara janë bërë. Vërtet ne kemi një


171

ndryshim të rëndësishëm gjeopolitik në rajon. Më përpara, më ështëdashur, për shkak të një qëndrimi objektiv dhe detyrimit për tashprehur këtë qëndrim, që të vë në dukje pikërisht atë pjesë tëavancimit dhe reformave institucionale që po bëhen edhe në vendinfqinjë, në Kosovë. Sot e shoh të tepërt këtë, pasi më vjen mirë që nëkëtë tryezë të nderuar, do të ketë mundësi për ta shpalosurPresidentja e nderuar e Kosovës, e cila që në hapat e parë të misionitsë saj, e ka demonstruar vizionin e bashkëpunimit. Unë besoj se tëgjithë jemi dakord për këtë, pasi duke pasur si pikë referimiEvropën, në mënyrë absolute bien të gjitha referencat eretrospektivës së errët, që lidhet me betejat ndëretnike dhe të gjithësë bashku e shikojmë veten në standardet evropiane.

Natyrisht, të nderuar kolegë, ne jemi të vetëdijshëm për sfidat që napresin për të jetësuar ftesën e anëtarësimit në Bashkimin Evropiandhe nesër, procesin pasues të bashkimit real me familjen evropiane.Shqipëria ka mundësinë sot të demonstrojë elementë pozitivë tëarritjeve të veta. Ajo ka një sistem drejtësie funksional. Pavarësishtdebateve politike që ekzistojnë në vend, siç ekzistojnë në çdo vendtjetër demokratik, vizioni i të gjithë politikës shqiptare në unisonnuk është në asnjë moment kontestues ndaj politikave madhore tëintegrimit. Kjo është arsyeja që rritja e demokracisë së brendshme,forcimi i shtetit të së drejtës, ndërtimi i politikave ekonomike, tëcilat çdo ditë vijnë e konsolidohen, bëjnë të mundur që ne të jemioptimistë që marrja e statusit kandidat për Shqipërinë, do të jetë njëmoment kohor i afërt.Situatat dhe sfidat e reja evropiane dhe euroatlantike prekin fusha tëreja ndërveprimi me efekt global, që nga përsosja e sistemitdemokratik, parandalimi i krizave ekonomike, sigurimi i burimevetë qëndrueshme energjetike, ambienti, lufta ndaj terrorit e krimit tëorganizuar dhe deri tek sulmet kibernetike. Shqipëria do të vazhdojëtë japë kontributin e saj modest në realizimin e kësaj agjende tëpërbashkët, si pjesë e kontributit për paqen, stabilitetin dhedemokracinë afatgjatë. Ne mbështesim agjendën prioritare tëPolonisë si kryesuese e radhës së BE-së, siç presim dhe kemi besimse gjatë mandatit të saj dhe më tej, Bashkimi Evropian dhe Shtetet eBashkuara të Amerikës do të vazhdojnë të ndjekin politikën eafrimit dhe të dyerve të hapura për plotësimin e familjes evropiane


172

me të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor.Të nderuar Presidentë,

Jam krenar të sjell në kujtesë rolin dhe kontributin real e tëvazhdueshëm që Shqipëria jep për forcimin e paqes, miqësisë dhebashkëpunimit rajonal, në një pjesë të Evropës, që sikurse e thashëpak më parë, kanë qenë të shoqëruara me probleme dhe ndarje tëmëdha gati historike. Sot, sikurse u shpreha, marrëdhëniet qëekzistojnë midis këtyre vendeve, por edhe rritja e kujdesit tëvendeve të Evropës Qendrore, të Bashkimit Evropian në përgjithësidhe institucioneve të tij, na bën që të jemi më optimistë dhe të jemimë të motivuar, që të shtojmë ritmin e reformave dhebashkëpunimin bilateral dhe multilateral në funksion të demokracisëtë vendeve tona, por edhe të Evropës në përgjithësi.

Edhe një herë më lejoni t’ju falënderoj për vëmendjen dhe t’jufalënderoj gjithashtu për klimën e mikpritjes që dëshmuat ndaj nesh!

Ju falemnderit!


173

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË CEREMONINË EDEKORIMIT TË DY DREJTUESVE TË REVOLTËS SË

“QAFË BARIT”

29 Qershor 2011

Të nderuar familjarë të Sokolit dhe Tomës,Miq e të ftuar,

Ne sot nderojmë dy qytetarë fisnikë, dy malësorë patriotë, dy emraqë me aktet e tyre të trimërisë dhe rezistencës kanë zënë vend nëmemorien tonë kombëtare. Sokol Sokoli dhe Tom Ndoja nuk janëthjesht martirë të demokracisë, ata janë më shumë; janë simboleqëndrese, simbole kurajoje, janë simbole të disidencës politike. Jetae tyre dhe bashkë me to, edhe jeta juaj si të afërm e kolegë, kaloi njëkalvar të gjatë dhimbjesh e vuajtjes, presekutimi dhe privimi të lirënga një regjim i pashembullt në mizorinë e tij. Revolta e “QafëBarit” dhe shtresa e ish- të përndjekurve politikë i treguan diktaturësse ajo ka burgosur trupat, por jo mendjen dhe shpirtin e tyre.Si President dhe si qytetar dua të shpreh sot nderimin më të thellëtimin personal dhe të Shtetit shqiptar për Sokolin dhe Tomën, përshokët dhe bashkëvuajtësit e tyre në “Qafë Bari” dhe kudo në ish-burgjet politike dhe kampet e internimit. Shteti e shoqëria jonë ikanë përjetë borxh plejadës së nderuar e fisnike të ish- përndjekurvepolitikë, të cilët pranuan sakrifikimin sublim por nuk u pajtuan meregjimin diktatorial, dhe kështu mbajtën gjallë shpresën efrymëzimin për një Shqipëri demokratike, në të cilën merr vlerëfjala dhe jeta.Unë i njoh dhe i çmoj lart të gjitha përpjekjet humane tuajat dhe tëbashkëvuajtësve të tjerë për fitoren e humanizmit mbi krimin,zbardhjen e së vertetave të hidhura dhe me drejtësi, ecjen drejtpajtimit shoqëror. Për 21 vjet nuk rreshtët së kërkuari për gjendjen etrupave të tyre, por ashtu si ju, edhe sot dy dekada pas rënies sëkomunizmit kemi ende familje që vazhdojnë të kërkojnë. Kjo tregonse sa barbare ishte diktatura që lamë pas, por edhe sa të dhimbshmekanë qenë pasojat e saj. Unë dua të falenderoj publikisht të gjithë ataindividë dhe institucione zyrtare, dhe çdo bashkëvuajtës që mehumanizëm e vendosmëri ndihmuan në gjetjen e dy trupave!


174

Me këtë rast dëshiroj të apeloj të gjitha institucionet shtetëroreqëndrore apo lokale, organet e drejtësisë dhe entet e tjera që kanëinformacion apo mekanizma verifikimi - të bëjnë gjithçka kanë nëdorë për të gjetur, identifikuar dhe nderuar ashtu siç duhet çdoperson të zhdukur dhe individ të ekzekutuar nën regjimin komunist.Shqipëria e shekullit të ri ua ka borxh këtë atyre që sakrifikuan jetëne tyre për demokracinë që jetojmë sot!Gjithashtu dua të apeloj edhe të gjithë ata persona, të cilët kanëdijeni për vendndodhjen e trupave të varrosur pa adresë, që dukedëshmuar akte pendese dhe humanizmi të ndihmojne familjet e tyreduke u treguar vendndodhjen e saktë. Eshtë e paimagjinueshme që,kushdo që ka qenë dëshmitar, të mos reflektojë sot për të lehtësuardhimbjen e familjarëve të cilët ende nuk kanë varrin e të dashurit tëtyre. Shoqëria ka nevojë për aktet e tyre të pendesës, çdo qenienjerëzore ka nevojë për të reflektuar mbi plagët e pambyllura të sëkaluarës, sado të hidhura qofshin ato. E përsëris, familjet e tyreapelojnë për humanizëm e drejtësi, jo për hakmarrje; ata duan dhe emeritojnë një varr ku të kujtojnë e nderojnë.

Të nderuar miq,

Rasti i gjetjes së dy varreve, por edhe raste të ngjashme të viteveapo ditëve të fundit, na sjellin në kujtesë nevojën e madhe për tëmos harruar në asnjë çast të kaluarën e hidhur; për të kuptuar çdoçast rëndësinë që ka forcimi i një shoqërie ndryshe, një shoqëriefunksionale dhe demokratike, në të cilën jeta, të drejtat dhe liritëpolitike të qytetarit janë tërësisht të garantuara dhe ku shteti ështëgjithmonë në anën e tyre. Ne kemi përgjegjësinë t’u lëmë brezave tërinj një shoqëri të pastër, mbështetur në vlera e parime tek të cilatbesojnë, në një të ardhme që nuk mbetet peng apo borxh i tëkaluarës.

I përjetshëm qoftë kujtimi i Sokolit dhe Tomës, dhe i gjithëatyre që u flijuan për një jetë në liri!

Faleminderit!


175

FJALA E PRESIDENTIT TOPI NË SAMITIN EKRYETARËVE TË SHTETEVE DHE TË QEVERIVE TË

PROCESIT TË BASHKËPUNIMIT TË VENDEVE TËEVROPËS JUGLINDORE (SEECP)

30 Qershor 2011Budva, Mal i Zi

I nderuar President Vujanoviç,Të nderuar Shkëlqesi Presidentë,Zonja e zotërinj,

Më lejoni të shpreh kënaqësinë e pjesëmarrjes si dhe vlerësimin përpritjen miqësore dhe organizimin me nivel të lartë të këtij Samitinga vendi mikpritës!

Samiti ynë presidencial është edhe një mesazh pozitiv që upërcjellim qytetarëve tanë, sepse konfirmohet miqësia dhe niveli ilartë i bashkëpunimit. Ne flasim për hapësirë të përbashkëtevropiane dhe sot shohim se brenda nesh po zgjerojmë gjithnjë e mëshumë hapësirën evropiane e rajonale të bashkëpunimit, gjë që ështënë interes të çdo vendi dhe banori. Pjesë të rëndësishme e këtijndryshimi historik është komponenti rajonal në kuadër të procesit tëbashkëpunimit të vendeve të Evropës Juglindore (SEECP).

SEECP-i mori udhë 15 vjet më parë, si një nismë e disa shteteve dhesot bashkon çdo vend në rajon. Ideja fillestare përbënte një sfidëndaj zhvillimeve të atëhershme dramatike në gjysmën e rajonit, porsot, bilanci i SEECP-it konfirmon ndryshimet e jashtëzakonshme qëkanë ndodhur në secilin vend dhe në rajonin tonë në tërësi.

Midis periudhës kohore të çdo Samiti kemi pasur zhvillime të rejanë rajon: fillimisht pati luftra e konflikte, më pas nisi procesi ivendosjes së paqes, u shënua krijimi i shteteve të reja, dy vende upranuan në Bashkimin Evropian, më pas disa vende të tjera upranuan në NATO, u shënuan procese të shumta rajonale integrimidhe bashkëpunimi, dhe së fundi u përcaktua një datë për anëtarësim


176

në BE të një fqinji rajonal: Kroacisë. Me këtë rast në emrin tim dhetë shtetit shqiptar dua të uroj përzemërsisht Presidentin kroat përkëtë sukses historik të vendit të tij, duke e vlerësuar njëherësh, si njëzhvillim historik me rëndësi edhe për vetë rajonin! Ne do të keminjë zë më shumë në Bashkimin Evropian, dhe Shqipëria si vend qësynon anëtarësimin, do të arrijë të përfitojë akoma më shumë ngamodeli dhe përvoja kroate e integrimit.

Në këtë bilanc pozitiv rajonal, vend të veçantë zë edhe iniciativa eSEECP-it, si forumi kryesor politik i Evropës Juglindore. Në kuadërtë tij dhe të kësaj fryme vendet tona krijuan një model pozitivbashkëpunimi, të mbështetur në interesat dhe sfidat e përbashkëtapër sigurinë, stabilitetin dhe mirëkuptimin rajonal.

Të nderuar kolegë,

Nga Samiti i fundit i SEECP-it, Shqipëria ka shënuar një bilancpolitik progresi në raport me synimet dhe frymën e parimeve tëNismës, ashtu edhe në raport me zhvillimet e brendshme. Janë njësërë raportesh të institucioneve të specializuara evropiane qëevidentojnë progresin e bërë në fushën e reformave ekonomike dheinstitucionale, në rritjen e veprimit të ligjit dhe të shtetit të sëdrejtës, në progresin e luftës kundër korrupsionit dhe veprimitgjithnjë e më profesional e të pavarur të institucioneve kushtetuese.Ndeshemi me vështirësi që lidhen me aftësinë e aktorëve politikëpër një sjellje më bashkëpunuese dhe evropiane në çështje të debatitdhe interesit politik të ditës, por gjithsesi kemi një rritje të ndjeshmetë ndërgjegjësimit publik mbi atë se cilat duhet të jenë prioritetet dheaxhenda politike evropiane e vendit dhe se cila është përgjegjësia evendimmarrësve politikë në çështje të tilla.

Në aspektin e politikës së jashtme, çështjeve të bashkëpunimitndërshtetëror dhe të integrimit evropian, në marrëdhëniet me vendetfqinje dhe problematikave të lidhen me to, kam kënaqësinë tëkonstatoj se të gjithë faktorët politikë shqiptarë janë në unanimitet.Ky qëndrim e ka forcuar më shumë hapësirën dhe rolin e veprimit tështetit shqiptar në funksion të fqinjësisë së mirë, politikës miqësore


177

e partneritetit aktiv rajonal. Shqipëria beson tek integrimi ipërbashkët evropian, ndaj edhe po jep e do të japë edhe në tëardhmen kontributin e saj aktiv në funksion të këtij synimi.

Të nderuar miq,

Mali i Zi si kryesues i radhës i SEECP-it përcaktoi disa prioritetepune, për të cilat janë shënuar arritje të dukshme. Nuk ka dyshim sekështu do të vijohet edhe në të ardhmen me kryesuesit e radhës dheme angazhimet tona të përbashkëta ndaj SEECP-it. Gjithsesi ështërasti të theksoj se SEECP-i, ashtu si çdo nismë tjetër rajonale dheevropiane, ka nevojë të përshtatet e të pranojë realitetet e rejapolitike në Evropën Juglindore, si dhe problematikat ende të hapuratë marrëdhënieve rajonale ose ndërshtetërore.

Më lejoni të ndalem në tre çështje, mendoj, të rëndësishme dhe qëkanë të bëjnë me tërësinë e situatës së sigurisë, stabilitetit dhebashkëpunimit rajonal. Çështja e parë është ajo e shtetit të ri tëKosovës. Ashtu si shumica e vendeve të BE-së, SHBA-ve dheshumica e shteteve të tjera demokratike në botë, Shqipëria mendonse krijimi i shtetit të ri të Kosovës është një ngjarje historike,legjitime dhe një kontribut real afatgjatë për paqen, stabilitetin,sigurinë dhe demokracinë në rajonin tonë. Që nga shpallja epavarësisë, Kosova ka treguar se është e vendosur të krijojë modelinevropian të një shteti multietnik dhe multifetar, ku respektohen eçmohen të drejtat qytetare dhe ku ngjarjet tragjike që iu imponuanme forcë në të kaluarën nuk kanë penguar vullnetin e saj për tëkërkuar e krijuar marrëdhënie miqësie e bashkëpunimi me shumicëne vendeve të rajonit.

Shqipëria inkurajon dialogun e nisur midis Prishtinës e Beograditdhe shpreson shumë që përmes tij të pranohen realitetet e rejapolitike e shtetërore në rajon, për të ndërtuar urat e bashkëpunimitreciprok midis dy vendeve fqinje që aspirojnë ashtu si edhe ne,integrimin euro-atlantik. Shqipëria vlerëson se çdo ide apo teoritjetër, që e sheh të ardhmen e Kosovës apo ndonjë shteti tjetërballkanik në skenarë ndarjeje apo përjashtimi, mbetet epapranueshme dhe çfarë është më e rëndësishme, mbetet burim


178

destabilizimi për vetë rajonin.

Shqipëria dëshiron miqësi e bashkëpunim me çdo vend rajonal, siçbeson e mbështet njëherësh nevojën e madhe që të gjithë anëtarët eSEECP-it të njohin realitetet e reja politike e shtetërore në rajon.Kosova është një shtet i ri, një realitet i ri, i cili duhet pranuar embështetur nga të gjitha nismat dhe forumet ndërshtetërore rajonaledhe më gjerë. Çdo qëndrim tjetër refuzues, sidomos në nismat epërbashkëta rajonale, cënon parimet tona të bashkëpunimit dhe uimponon vendeve anëtare të rishohin përparësitë e tyre nëangazhimet rajonale.Çështja e dytë që dua të sjell në vëmendje është Maqedonia. Nembështesim pranimin e Maqedonisë në NATO, por edhe të fqinjittonë, Malit të Zi dhe besojmë se integrimi i plotë euro-atlantik ështënë dobi të vetë paqes e stabilitetit demokratik rajonal.

Çështja e tretë, e cila është trajtuar aktivisht edhe gjatë presidencësmalazeze, është aspekti ekonomik i bashkëpunimit rajonal. Bilanci ishkëmbimeve tregtare njeh rritje, por ende ekonomitë tona hasinvështirësi në kuadrin e tregut të qëndrueshëm dhe situatësekonomike rajonale e evropiane. Çdo valë rritjeje apo krizeekonomike në kontinent natyrshëm reflektohet edhe në ekonomitë evendeve tona. Në këtë kuadër, kriza ekonomike e ndonjë vendi nëBashkimin Evropian nuk mund të mos kalojë pa pasoja edhe përvendet tona, sidomos për vendet fqinje dhe ato që kanë partneritettregtar të qëndrueshëm me këto vende. Përballimi i reformave tëbrendshme ekonomike dhe njëherësh i kostos së krizave ekonomikerajonale apo më gjerë, përbëjnë një sfidë të dyfishtë e të vështirë përekonomitë tona modeste. Ndaj mendoj se ne ndiejmë nevojën përnjë zgjerim akoma më të madh të hapësirës ekonomike rajonale meatë evropiane, një prani më të madhe të programeve ekonomike tëBE-së dhe shteteve kryesore përbërëse të saj, si edhe politikaevropiane që asistojnë me teknologji e programe zhvillimi projektete mëdha të infrastrukturës, energjitikës, informatikës, etj.

Të nderuar miq,Edhe njëherë dua të çmoj bilancin e shkëmbimeve dhebashkëpunimit rajonal në të gjitha fushat respektive në kuadër të


179

SEECP-it. Pavarësisht niveleve të zhvillimit dhe integrimit, sfidatdhe interesat tona mbeten të përbashkëta jo vetëm në fushën politikee rajonale, por edhe në çështje të prekshme si lufta ndaj krimit tëorganizuar, çështjet e drejtësisë, bashkëpunimit policor e ushtarak,shkëmbimeve kulturore e universitare, dialogut ndërfetar dhe civil,etj. Në këtë këndvështrim SEECP-i mbetet një histori suksesi dhe kaedhe në të ardhmen të gjithë vëmendjen dhe mbështetjen tonë.

Duke përshëndetur punimet e këtij Samiti edhe një herë shprehangazhimin serioz të vendit tim dhe njëherësh dëshirën që rajoni ynëtë gjejë alternativa vizionare drejt përmbushjes së synimit tëpërbashkët për integrimin evropian, zhvillimin dhe mirëqenien epopujve tanë!

Ju faleminderit!


180

KATËR PRESIDENTËT THEKSOJNË NEVOJËN ERRITJES SË BASHKËPUNIMIT RAJONAL SI HAP TË

RËNDËSISHËM PËR INTEGRIMIN E PLOTË TËVENDEVE TONA

12 Korrik 2011Ohër, Maqedoni

Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi, në krye të njëdelegacioni zyrtar, mori pjesë sot në mesditë, në Takimin III sëbashku me Presidentët e Maqedonisë, Kosovës dhe Malit të Zi, nëqytetin e Ohrit, në Maqedoni.

Presidentët e Shqipërisë, Maqedonisë, Kosovës dhe Malit të Zi,vlerësuan aktivitet shumë të rëndësishëm tradicional duke theksuarse ky Takim III mes katër Krerëve të Shteteve, si dhe takimetdypalëshe ku shprehen mendimet e sugjerimet e tyre për rritjen dhethellimin e bashkëveprimit, do të jenë patjetër një kontribut idobishëm në funksion të forcimit të marrëdhënieve dhebashkëpunimit mes katër vendeve fqinje, në përmbushje tëinteresave të ndërsjella politike, ekonomike, etj.

Në mënyrë të veçantë, Kryetarët e Shteteve vlerësuan rëndësinë ekëtij Takimi III, i cili do të shënojë një hap tjetër konkret edomethënës të përkushtimit serioz e të përbashkët për tëpërshpejtuar integrimin e plotë të Shqipërisë, Maqedonisë, Kosovësdhe Maqedonisë në strukturat evropiane dhe euroatlantike. Ky takimshërbeu gjithashtu për përforcimin e një imazhi pozitiv të vendeve tëBallkanit Perëndimor, si dhe ritheksoi dedikimin dhe vendosmërinëe përbashkët në interes të forcimit të bashkëpunimit rajonal,përparimit ekonomik, për të përballuar së bashku probleme, krizadhe sfida, si dhe për të koordinuar nismat e mëtejshme e qëndrimet epërbashkëta mbi çështje rajonale e globale.

Pas takimit, në prani të mediave, Presidentët Topi, Ivanov, Jahjaga eVujanoviç, dhanë një konferencë të përbashkët për shtyp.Presidenti Topi:Është kënaqësi e veçantë për mua që jemi së


181

bashku në këtë takim të tretë, tashmë një traditë e mirë për vendettona dhe bashkëpunimin rajonal në progresin për dialog të shkëlqyerpolitik! Përfytyroni që vetëm një dekadë e diçka më shumë më parë,rajoni ynë dilte nga trauma të jashtëzakonshme të betejave dhe tëluftrave ndëretnike, të eksodeve masive, të genocidit, ku termatpolitikë thuajse nuk ekzistonin. Ndërsa, vetëm dy vite më parë, nëvitin 2009, u realizua një nismë që vendosi natyrshëm në tavolinëdhe shtetin e ri të Kosovës, gjë që demonstronte dhe zyrtarisht,ndryshimin e ri gjeo-politik në rajon. Unë mund të konstatoj që ngaviti 2009, pas Takimit të Vlorës, por edhe në Takimin në Prizren,Takimi i Ohrit sjell një situatë të re me një organizim më të mirë, menjë pozicionim më të qartë të vendeve tona, dhe ajo çka e bën më tëlehtë, është pikërisht orientimi ynë i përbashkët euro-atlantik.

Unë dëshiroj t’i falenderoj pamasë kolegët e mi, sepse kanë treguarvazhdimisht një profil të qartë perëndimor, kanë treguar shumëpredispozicion për bashkëpunim! Dhe unë besoj që nga termat epërgjithshme politike, ne kemi kaluar gradualisht në projektekonkrete. Ajo çka dëshmoi Presidenti Vujanoviç në raportet eShqipërisë me Malin e Zi, me administrimin e pikave të përbashkëtadoganore dhe me efiçencën e lartë të këtij organizimi, me luftën epërbashkët kundër krimit të organizuar, me realizimin e disaprojekteve të përbashkëta, besoj që është një e dhënë shumësinjifikative. Të njëjtën gjë dëshiroj ta përmend edhe përmarrëdhëniet që Shqipëria ka me Maqedoninë, me Kosovën. Dheunë jam i bindur që kjo nismë e filluar dy vite më parë, patjetër qëdo të ridimensionohet në të ardhmen, me pjesëmarrjen, pse jo, edhetë shteteve të tjera të rajonit tonë.

Rajoni ballkanik nuk mund të kuptohet më si njëherë e një kohë, icopëzuar, me politika tepër të diferencuara, pasi të gjitha vendetfatmirësisht e kanë shpallur projektin e tyre të së ardhmes, pasi janëorientuar drejt Evropës, drejt NATO-s. Besoj në këtë kuptim, nëkëtë sens, unë do kisha dëshirë që të shikoja edhe ndryshimin enatyrshëm të qëndrimit edhe të lidershipit të Serbisë, dhe do tëdëshiroja që të shikoja rezultate konkrete në bisedimet Serbi-Kosovë. Të gjithë së bashku e kemi inkurajuar dhe besoj që këtojanë bisedime, që, sikurse e kemi thënë dhe herë tjetër, i takojnë


182

vetëm Kosovës dhe Serbisë, për të arritur konstruktivitetin dheefiçencën e tyre. Shtetet e tjera të rajonit e inkurajojnë nga jashtëkëtë dialog dhe ky dialog patjetër do të sjellë më shumë paqe, mëpak tensione, më shumë bashkëpunim midis vendeve mbi statusin etyre sovran. Dhe besoj që e ardhmja e vendeve tona, nga termat epërgjithshme politike apo nga debatet politike, duhet të kalojë nëprojekte konkrete të zhvillimit të ekonomisë. Ne jemi të lumtur qëbrenda një periudhe të shkurtër, shikojmë progres edhe përsa ipërket mundësisë së lëvizjes së lirë të qytetarëve. Dikur vendet tonakanë qenë të izoluara midis tyre. Sot ka një status të ri, ka një klimëtotalisht të re politike, por edhe psikologjike. Ne kemi inkurajuar,sikurse tha edhe Presidenti Ivanov, bashkëpunimin ndërkufitar, poredhe midis komunave, të cilat, në marrëdhëniet midis tyre janë mëafër edhe fizikisht, por edhe në traditën e tyre të bashkëpunimit.

Sot kufijtë në Ballkan mbeten vetëm shenja natyrisht të kufijveadministrativë, por përsa i përket bashkëpunimit, fakti që neaderojmë në të gjitha institucionet evropiane. Shqipëria është vend iNATO-s. Urojmë të njëjtën gjë edhe për Maqedoninë, edhe përMalin e Zi, edhe për Kosovën. Nesër do të jemi të gjithë nëBashkimin Evropian. Dhe modeli më i përkryer i bashkëjetesës, ikomunikimit, i ndërtimit të jetës së përbashkët, pa asnjë llojkompleksi për të kaluarën, është modeli evropian.

Unë, padyshim që pres që kjo Nismë të pasurohet dhe jam i bindurqë vitin që vjen, nën kujdesin e Presidentit Vujanoviç, Samiti do tëjetë më i arrirë, sepse sensi relativ i gjërave bën që të mendosh, qënga viti në vit gjërat të përsosen dhe e ardhmja e popujve tanë, pashumë sense deklarative, padyshim dhe konkretisht, është më emirë.Edhe njëherë zoti Ivanov, ju falenderoj për mikëpritjen dhe përorganizimin e shkëlqyer të këtij Samiti!

Pyetje: (Riad Murati–Top Channel) Zoti Topi në Samitin eardhshëm, pra në Samitin IV rajonal, do t’i bëni thirrje Serbisë që tëmarrë pjesë dhe çfarë do të thotë pjesëmarrja e Serbisë në një samitku merr pjesë dhe Kosova : njohje të pavarësisë së Kosovës apogatishmërisë për bashkëpunim rajonal?


183

Presidenti Topi: Së pari do ju thoja që Samitin IV e organizonPresidenti Vujanoviç, por unë do ta inkurajoja PresidentinVujanoviç, mikun tim të nderuar dhe të respektuar, tek i cili kamgjetur një bashkëpunim të shkëlqyer gjatë këtyre viteve, që të bëntenjë ftesë edhe për Presidentin Tadiç dhe këtë që po them tani unë ekam përsëritur në mënyrë konstante që e ardhmja e vendeve tonaështë natyrisht tek paqja, bashkëpunimi dhe rruga jonë e përbashkët.Fakti që Serbia ka deklaruar që dëshiron të jetë pjesë e BashkimitEvropian padyshim e obligon që të ketë të njëjtën rrugë dhe tënjëjtën mënyrë sjelljeje politike sikurse dhe vendet e tjera të rajonit.Unë e kuptoj që çdo vend, çdo lider ka problemet e veta të karakterittë brendshëm, por kjo është përmasa e liderit që përderisa dominantnë jetën e shoqërisë serbe për të ardhmen do të jetë BashkimiEvropian, unë do të uroja që edhe Presidenti Tadiç t’i bashkëngjitetkësaj tryeze, sepse në këtë tryezë ne diskutojmë vetëm për projektebashkëpunimi, integrimi ku së pari do të kemi një zhvillim tëekonomisë, zhvillim të infrastrukturës dhe rrugët që ndërtojmë,projektet që realizojmë nuk janë thjesht për presidentët apo përlidershipin politik, në radhë të parë janë për qytetarët e thjeshtë.Kështu që padyshim do ta bëj dhe unë thirrjen që në këtë moment qëPresidenti Tadiç, por edhe presidentë të tjerë të nderuar të rajonitsikurse jemi takuar dhe në samite të tjera dhe kemi shprehur tënjëjtin vullnet, të jemi së bashku të diskutojmë dhe nuk është e thënëtë jemi dakord për të gjitha gjërat, por të jemi dakord për problemevërtetë substanciale që kanë të bëjnë me mirëqenien dhe qetësinë eqytetarëve tanë.


184


185

M E S A Z H E

(2007-2011)


186

PRESIDENTI I RI REPUBLIKËS MERR MESAZHE URIMIME RASTIN E ZGJEDHJES NË DETYRË.

24 Korrik 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi ka marrë mesazhe të shumtaurimi me rastin e zgjedhjes në detyrën e lartë të Presidentit tëRepublikës së Shqipërisë.

Horst KëlerPresident i Republikës Federale të Gjermanisë

“Me rastin e fillimit të detyrës Suaj si President i Republikës sëShqipërisë Ju përcjell, edhe në emër të bashkëatdhetarëve të mi,urimet e mia të përzemërta.

Me zgjedhjen e datës 20 korrik vendi Juaj ka bërë një hap tërëndësishëm përpara në drejtim të vijimit të programit të tij të pasurme reforma.

Gjermania do të vazhdojë të mbështesë në mënyrë aktive Shqipërinënë procesin e përafrimit euroatlantik si edhe në kuadër të reformaveende për t’u realizuar.

Ju uroj sukses, energji dhe fat të mbarë në ushtrimin e detyrës Suajme përgjegjësi të lartë”, - thuhet në mesazhin e z. Këler.

* * *

Angela MerkelKancelare e Republikës Federale të Gjermanisë

“Shumë i nderuar zoti President,

Me rastin e zgjedhjes Suaj si President i vendit Tuaj, Ju përgëzojpërzemërsisht dhe Ju uroj fat të mbarë, sukses dhe bekimin e Zotit.


187

Gjatë mandatit Tuaj, Shqipëria do të gjendet para disa reformavevendimtare, të cilat kanë të bëjnë me afrimin e saj me NATO-n dheme Bashkimin Evropian.

Lidhur me këtë, Shqipëria mund të mbështetet edhe më tej nëpërkrahjen aktive të Qeverisë Federale”, - thuhet në mesazhin e zj.Merkel.

* * *

Branko CervenkoskiPresident i Maqedonisë

“I nderuar z. President,

Me rastin e zgjedhjes Suaj si President i Republikës së Shqipërisëështë nderi dhe kënaqësia ime e veçantë t’Ju shpreh urimet dhepërgëzimet e sinqerta për përmbushjen tuaj të suksesshme të këtijfunksioni të përgjegjshëm.

Jam i bindur se përkushtimet tona të përbashkëta për të ndërtuarmarrëdhënie të fqinjësisë së mirë, për të kontribuar drejtbashkëpunimit rajonal dhe për të ndarë vlerat europiane dheeuroatlantikase do të vazhdojnë të mbetet prioritetet tona më të lartaedhe në të ardhmen.

Miqësia tradicionale midis dy vendeve tona, përpjekjet dhe vizionete përbashkëta për një rajon të qëndrueshëm dhe të begatë nadetyrojnë të hapim një prespektivë të re, të vazhdojmë, tëintensifikojmë dhe ta pasurojmë bashkëpunimin tonë për të cilin mekëtë rast unë shpreh gadishmërinë time të plotë gjithashtu”, - thuhetnë mesazhin e z. Cervenkovski.* * *Filip VujanoviçPresident i Malit të Zi

“Përfitoj nga ky rast që t’Ju shpreh urimet për zgjedhjen Tuaj siPresident i Republikës së Shqipërisë.


188

Shpreh bindjen time në vijueshmërinë e bashkëpunimit mes dyvendeve tona mbi bazën e intersit të ndërsjellë dhe nivelit tëkënaqshëm të marrëdhënieve tona solide. Jam i sigurtë se Shqipëria,gjatë mandatiti Tuaj presidencial do t’i afrohet gjithmonë e mëshumë Bashkimit Evropian, që është njëkohësisht edhe qëllimi ivendit tim.” – thuhet në mesazhin e Presidentit Vujanoviç.

* * *Mesazhe të përzemërta urimi për zgjedhjen si President i Republikëssë Shqipërisë, z. Bamir Topi ka marrë edhe nga:Kryetari i Radhës së OSBE-së, Ministri i Jashtëm i Spanjës, MigelAnhel Moratinos.Kryetari i Partisë Demokratike Shqiptare të Maqedonisë, MenduhThaçi.Konsulli i nderit i Republikës së Shqipërisë dhe President i"Hokkoku Shimbun INC", Aidekazu Jobita.Kryetari i Partisë Bashkimi Demokratik Kombëtar i Maqedonisë,Hysni Shaqiri.Kryetari i Unionit të Bashkësive Shqiptare në Republikën eKroacisë, Tom Marku.Kryetari i Partisë Lëvizja për të Drejtat dhe Liritë e Njeriut, LigoraqKaramelo.Kryetari i Konferencës së Rektorëve të Universiteteve të Shqipërisë,Prof. Dr. Shezai Rrokaj.Rektori i Universitetit të Prishtinës, Prof. Dr. Enver Hasani.Komandanti i Trupave të Mbrojtjes së Kosovës, Gjeneral LejtnantSylejman Selimi.Akademiku Mark Krasniqi, Kryetar i PSHDK-së.Drejtori i Përgjithshëm i Hotel "Rogner" Tiranë, Peter Bros.Kryetari i PAMECA-s, Tiranë, Klaus Shmid.

Kryetarin e shtetit e kanë uruar dhe qytetarë të thjeshtë e dashamirësshqiptare.


189

PRESIDENTI TOPI VAZHDON TË MARRË MESAZHEURIMI PËR ZGJEDHJEN NË DETYRËN E KRYETARIT TË

SHTETIT.

26 Korrik 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi vazhdon të marrë mesazheurimi për zgjedhjen në detyrën e Kryetarit të Shtetit.

Nikolas SarkoziPresident i Francës

“Më lejoni t’Ju dërgoj përgëzimet e mia më të sinqerta me rastin ezgjedhjes Suaj nga Parlamenti në Presidencën e Republikës sëShqipërisë.

Ju përcjell gjithë urimet e mia për suksesin e plotë të misionit Tuajtë lartë. Uroj veçanërisht që nën autoritetin Tuaj, Shqipëria tëpërparojë në rrugën e afrimit të saj evropian, duke ndjekur reformatnë të cilat është e angazhuar. Ju mund të keni besim në mbështetjene Francës për kryerjen me sukses të kësaj detyre.” – thuhet nëmesazhin e Presidentit Sarkozi.

* * *

Ahmet Nekdet SezerPresident i Turqisë

“Me rastin e zgjedhjes Suaj në detyrën e Presidentit të Republikës sëShqipërisë, në emër të popullit turk dhe në emrin tim personal Juuroj duke shprehur ndjenjat më të sinqerta.

Kam bindjen se miqësia tradicionale midis vendeve tona dhebashkëpunimi ynë, i cili është i rëndësishëm edhe për ruajtjen epaqes dhe të stabilitetit në Ballkan, gjatë Presidencës Suaj falëpërpjekjeve Tuaja të vyera do të zhvillohen më tej në dobi të


190

popujve tanë dhe duke kontribuar për bashkëpunimin në rajonintonë.” – thuhet në mesazhin e Presidentit Sezer.

* * *

Vaslav KlausPresident i Republikës Çeke

“Dëshiroj t’Ju uroj Ju personalisht dhe në emër të qytetarëve tëRepublikës çeke për zgjedhjen si President i Republikës sëShqipërisë. Jam i bindur që marrëdhëniet mes Shqipërisë dheRepublikës çeke do të vazhdojnë të zhvillohen me sukses dhe unëme shumë dëshirë do të kërkoj mundësitë e mëtejshme përfuqizimin e tyre së bashku me Ju. Besoj, i dashur President se Ju dotë mundeni të kontribuoni drejt gjetjes së zgjidhjes efektshme tëçështjeve të cilat kanë të bëjnë me qëndrueshmërinë e rajonit të eEvropës Juglindore dhe që lidhen gjithashtu me perspektivën epërfshirjes së vendit tuaj me të drejta të plota në procesin eintegrimit evropian dhe në bashkëpunimin transatlantik.” – thuhet nëmesazhin e Presidentit çek.

* * *

Roh Moo-HyunPresidenti Republikës së Koresë“Në emër të qeverisë dhe të popullit të Republikës së Koresëdëshiroj t’Ju përcjell përgëzimet e mia më të ngrohta për zgjedhjentuaj si President i Republikës së Shqipërisë.

Jam i bindur që nën udhëheqjen tuaj të nderuar Republika eShqipërisë do të arrijë begati më të madhe dhe do të kërkojë medëshirë fuqizimin e bashkëpunimit me të mira të përbashkëta qëekziston mes dy vendeve tona.” – thuhet në mesazhin e Presidentitkorean.


191

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E PERUSË MERASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

28 Korrik 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh urimiPresidentit të Republikës së Perusë, Alan Garcia Perez në të cilinpërcjell urimet më tësinqerta për lumturi dhe mirëqenie duke besuar në vlerën emarrëdhënieve të Shqipërisë me Perunë.


192

PRESIDENTIT TOPI VAZHDOJNË T’I VIJNËMESAZHE URIMI.

30 Korrik 2007

Ban Ki-MunSekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara

“Jam shumë i lumtur t’ju përcjell përgëzimet e mia për zgjedhjentuaj si President i Republikës së Shqipërisë. Ju uroj suksese gjatëushtrimit të përgjegjësive tuaja të rëndësishme!

Angazhimi juaj i shprehur për t’ia përkushtuar presidencën tuajrritjes së bashkimit kombëtar brenda Shqipërisë na ngroh shumë.Besoj se ju do të vazhdoni të kontribuoni për zhvillimin ebashkëpunimit rajonal dhe do ta udhëhiqni vendin tuaj drejtintegrimit të madh europian në të mirë të popullit shqiptar dhe tëmbarë rajonit”.

* * *Jose Manuel BarrozoPresidenti i Komisionit Evropian

“Ju shpreh urimet e përzemërta për zgjedhjen Tuaj në detyrën ePresidentit të Republikës së Shqipërisë dhe me këtë rast përshëndeszhvillimin e procesit të zgjedhjes së Presidentit në përputhje meKushtetutën e Shqipërisë.

Si President, Ju do të keni një rol jetësor për ankorimin einstitucioneve shtetërore shqiptare në stabilitet dhe për nxitjen ebashkëpunimit mes forcave politike në vend. Une jam i bindur seeksperienca Juaj politike do t’Ju ndihmojë në përmbushjen e këtijroli.

Reformat, që duhet të ndërmarrë Shqipëria për të arritur përparimindrejt BE-së, kërkojnë një punë të pandërprerë, koherente dhekonstruktive nga të gjitha institucionet e saj dhe partitë politike. Përkëtë arsye, unë e përshëndes angazhimin që Ju shprehët pas


193

zgjedhjes Suaj si President i Republikës për ta patur prioritetintegrimin e vendit tuaj në BE, për të përfaqësuar të gjithë shqiptarëtdhe për të ruajtur ekuilibrin mes institucioneve shtetërore shqiptare.Shqipëria ka treguar qartë vullnetin e saj në nxitjen e bashkëpunimitdhe moderacionit në Ballkanin Perendimor. Roli i vazhdueshëmkonstruktiv i vendit Tuaj në lidhje me statusin përfundimtar tëKosovës, mbetet thelbësor për stabilitetin e rajonit.

Shqipëria ka një perspektivë të qartë evropiane. Unë Ju uroj suksesenë punën Tuaj për të ndihmuar Shqipërinë në bashkimin epërpjekjeve për të përballuar sfidat që e presin vendin Tuaj nërealizimin e së ardhmes të tij evropiane. Komisioni Europian mbeteti angazhuar në mbështetjen e Shqipërisë në rrugën e saj drejt BE-së.” – thuhet në mesazhin e z. Barrozo.

* * *

Terri DejvisSekretari i Përgjithshëm i Këshillit të Europës

“I dashur President,Po ju shkruaj për t’Ju përgëzuar me rastin e zgjedhjes si President iRepublikës së Shqipërisë dhe për t’Ju uruar suksese në përmbushjene detyrave si President i vendit tuaj.

Unë mirëpres vazhdimin e bashkëpunimit të frytshëm mesShqipërisë dhe Këshillit të Evropës për forcimin e demokracisë dhetë shtetit të së drejtës, si dhe kontributin e vendit tuaj në punën eOrganizatës sonë.” – thuhet në mesazhin e z. Dejvis.

* * *

Madhëria e Saj, Mbretëresha Elizabeta II e Mbretërisë sëBashkuar

“Ju përcjell përgëzimet e mia për zgjedhjen Tuaj si President iRepublikës së Shqipërisë.Qeveria ime dhe Unë presim me padurim që të vazhdojmë


194

bashkëpunimin dhe marrëdhëniet e shkëlqyera mes dy vendeve tona.Ju uroj suksese në punën Tuaj për të ndihmuar Shqipërinë tek sa çonpërpara procesin e reformave të rëndësishme.Ju dërgoj Ju dhe popullit shqiptar urimet e mia më të mira për tëardhmen”.

* * *

AkihitoPerandori i Japonisë

“Me rastin e marrjes nga Shkëlqesisa Juaj të detyrës së lartë tëPresidentit të Republikës së Shqipërisë, kam kënaqesinë e madhet’Ju dërgoj urimet më të përzemërta dhe të sinqerta për suksesin dhelumturinë e Shkëlqesisë Suaj dhe për mirëqenien e popullitshqiptar”.

* * *

Vladimir PutinPresident i Federatës Ruse

“Pranoni urimet më të sinqerta me rastin e zgjedhjes Suaj në postinmë të lartë shtetëror të Republikës së Shqipërisë.

Jam i bindur se ruajtja e dinamikës pozitive të bashkëpunimit ruso-shqiptar në të mirën e popujve të vendeve tona u përgjigjetinteresave të forcimit të paqes dhe të stabilitetit në Ballkan dhe nëpër.


195

PRESIDENTI TOPI URON MBRETIN E MAROKUT MERASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

30 Korrik 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh urimiMbretit të Marokut, Mohamed VI me rastin e Festës Kombëtare nëtë cilin përcjell urimet më të përzemërta për lumturi, mirëqenie ebegati.

“Më lejoni, Madhëri, t’Ju vë në dukje se ne çmojmë lart nivelinshumë të mirë të marrëdhënieve që ekzistojnë midis Shqipërisë dheMarokut, si dhe të shpreh besimin tim në konsolidimin e mëtejshëmtë lidhjeve tona miqësore, duke nxitur një bashkëpunim të frytshëmsidomos në drejtim të shkëmbimeve ekonomike e kulturore.” –thuhet në mesazhin e Presidentit Topi.


196

PRESIDENTI TOPI MERR MESAZH URIMI NGAPRESIDENTI I KOSOVËS, FATMIR SEJDIU.

31 Korrik 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi ka marrë një mesazh urimi ngaPresidenti kosovar Fatmir Sejdiu në të cilin thuhet:

“I dashur President Topi,Në emër të popullit dhe të institucioneve të Kosovës ju përgëzoj ngazemra për zgjedhjen Tuaj President i Shqipërisë.

Duke njohur veprimtarinë Tuaj politike dhe vlerat në të cilat ështëmbështetur kjo veprimtari, besoj fuqishëm se nën Presidencën TuajShqipëria do të ketë garantin kushtetues për funksionimin më tëmirë të shtetit, për integrimet shqiptare dhe euroatlantike.Jam i bindur se shqiptarët janë në kohët më të mira të ekzistencës sëvet si komb, pasi kanë kaluar rrugë të vështira gjatë shekullit tëkaluar, duke qenë ndonjëherë në zgripe të ekzistencës së vet.

Shqipëria demokratike ka bërë përparime të shkëlqyeshme nërimëkëmbjen e vet pas diktaturës së egër komuniste. Ka ardhur kohaqë këto përparime të çohen më tej në të mirë të gjithë qytetarëve tëShqipërisë.

I dashur President,

Kosova është në prag të pavarësisë. Në kohët kur po finalizohetprocesi i kahmotshëm i pavarësimit të vendit tonë, presim me besimtë plotë që të vazhdoni të jepni kontributin e vyer, të cilin Qeveria eShqipërisë ia ka dhënë e po ia jep zgjidhjes së drejtë të çështjes sëKosovës, në përputhje me vullnetin politik të popullit tonë.

Shqipëria dhe Kosova, si vende të pavarura e prosperuese, do të jenëkrah për krah në rrugët e integrimeve në strukturat euro-atlantike, nëfamiljen e vlerat perëndimore, ku jetojnë natyrshëm vlerat dhekultura jonë e vjetër.


197

Ju përgëzoj, i dashuri Bamir, edhe një herë për zgjedhjen në detyrëne lartë të kreut të shtetit shqiptar, duke Ju uruar shëndet dhe punë tëmbarë në shërbim të shqiptarëve dhe të Shqipërisë”.

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTEN EKONFEDERATËS ZVICERIANE ME RASTIN E FESTËS

KOMBËTARE.

1 Gusht 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh urimiPresidentes së Konfederatës zviceriane, Mishelin Kalmi-Rei në tëcilin përcjell urimet më të ngrohta e më të përzemërta.

“Përfitoj nga ky rast të nënvizoj me kënaqësi nivelin shumë të mirëtë marrëdhënieve të miqësisë dhe bashkëpunimit që karakterizonvendet tona, si edhe të shpreh besimin tim në thellimin e mëtejshëmtë tyre.” – theksohet në mesazhin e Presidentit Topi.

PRESIDENTI TOPI I KA DËRGUAR MESAZHNGUSHËLLIMI FAMILJES SË KOLONEL GANI MALUSHI,

I CILI RA NË KRYE TË DETYRËS.

3 Gusht 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar njëmesazh ngushëllimi familjes së të ndjerit Kolonel GANIMALUSHI, i cili ra në krye të detyrës.

“E nderuar znj. Esma Malushi,


198

Më lejoni që në përvjetorin e humbjes së bashkëshortitTuaj, kolonelit të paharruar Gani Malushi në krye tëdetyrës, të jem afër Jush dhe familjes Tuaj.

Sakrifica dhe kontributi që Ganiu ynë i dashur ka dhënë nëshërbim të atdheut dhe shtetit do të jenë të pashlyeshme nëkujtesën tonë dhe të të gjithë shqiptarëve.” –

thuhet në mesazhin ngushëllues tëPresidentit Topi.

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E INDONEZISËME RASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

17 Gusht 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi, i dërgoi një mesazh urimiPresidentit të Republikës së Indonezisë, Susilo Bambang Judhojono.

“Më lejoni që me rastin e Festës Kombëtare të Indonezisë, në emërtë popullit shqiptar dhe timin personal, t’Ju shpreh urimet e mia mëtë mira, Juve dhe popullit Tuaj.

Duke besuar në zhvillimin e marrëdhënieve tona, Ju lutem pranoni,Shkëlqesi, shprehjen e konsideratës sime më të lartë”, - thuhet nëmesazhin e Presidentit Topi.


199

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E HUNGARISË,LASZLO SOLYOM, PËR FESTËN KOMBËTARE.

20 Gusht 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi, i dërgoi një mesazh urimiPresidentit të Republikës së Hungarisë, Laszlo Solyom, me rastin eFestës Kombëtare.

“I nderuar Zoti President,

Kam nderin dhe kënaqësinë e veçantë që me rastin e FestësKombëtare të Republikës së Hungarisë, në emër të popullit shqiptardhe timin personal, t’Ju shpreh Juve dhe popullit hungarez urimetmë të përzemërta.

Më lejoni, Zoti President, që me këtë rast të nënvizoj me kënaqësinivelin shumë të mirë të marrëdhënieve tona dypalëshe, si edhe tëshpreh besimin në thellimin e mëtejshëm të tyre”, - shkruhet nëmesazhin e Kryetarit të Shtetit.


200

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E UKRAINËS,VIKTOR JUSHÇENKO, PËR FESTËN KOMBËTARE.

24 Gusht 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi, i dërgoi një mesazh urimiPresidentit të Republikës së Ukrainës, Viktor Jushçenko, me rastin eFestës Kombëtare.

“Kam kënaqësinë e veçantë që me rastin e Festës Kombëtare tëRepublikës së Ukrainës, në emër të popullit shqiptar dhe timinpersonal, t’Ju shpreh Juve dhe popullit ukrainas, urimet më të mira.

Duke shprehur angazhimin e vendit tim për zhvillimin e mëtejshëmtë marrëdhënieve miqësore e të bashkëpunimit mes dy vendevetona, Ju lutem pranoni, Shkëlqesi, shprehjen e konsideratës sime mëtë lartë”, - shkruhet në mesazhin e Presidentit Topi.

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E URUGUAJIT,TABARE VASKEZ, PËR FESTËN KOMBËTARE.

25 Gusht 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi, i dërgoi një mesazh urimiPresidentit të Republikës Orientale të Uruguajit, Tabare Vaskez, merastin e Festës Kombëtare, në të cilin shkruhet:“Me rastin e Festës Kombëtare të Republikës Orientale të Uruguajit,më lejoni që në emër të popullit shqiptar dhe timin personal, t’Jushpreh urimet më të mira për Ju dhe për lumturinë e mirëqenien epopullit Tuaj.Duke besuar në thellimin e mëtejshëm të marrëdhënieve midisShqipërisë dhe Uruguajit, Ju lutem pranoni, Shkëlqesi, shprehjen ekonsideratës sime më të lartë”


201

PRESIDENTI TOPI NGUSHËLLON FAMILJET TOMORRIDHE DULE.

27 Gusht 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i dërgoi sot një mesazhngushëllimi familjarëve të Altina Tomorrit, gruas që humbi jetëngjatë zjarreve në Greqi.

“Ndaj me ju dhimbjen për humbjen e njeriut tuaj të dashur, Altinës,në vendin e saj të punës në Greqi.

Gjesti human i Altinës, që fatkeqësisht i kushtoi jetën asaj, ështëtepër i lartë e fisnik.

Në këto momente hidhërimi, ndihem pranë fëmijëve të saj dhefamiljeve tuaja, për të përballuar me forcë këtë humbje tëpazëvendësueshme”, -

thuhet në mesazhin eKryetarit të Shtetit.


202

PRESIDENTI BAMIR TOPI I DËRGON MESAZHPRESIDENTIT GREK PAPULIAS.

27 Gusht 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi, i dërgoi sot një mesazhngushëllimi Presidentit të Greqisë, Karolos Papulias, në të cilinshkruhet:


Kam ndjekur me trishtim të madh situatën e vështirë që po kalonvendi Juaj dhe pasojat tragjike te zjarreve që e kanë goditur atë. Nëkëto momente dhimbjeje për vendin Tuaj, Shqipëria dhe popullishqiptar janë pranë Jush dhe marrin pjesë në hidhërimin Tuaj.

Më lejoni, i nderuar Zoti President, që për këtë ngjarje të rëndë qëtronditi gjithë popullin grek, në emër të popullit shqiptar, si mik dhefqinj i Greqisë dhe në emrin tim personal, t’Ju shpreh Ju dhenëpërmjet Jush familjeve të viktimave, ngushëllimet më të thelladhe më të sinqerta për humbjen e njerëzve të tyre të dashur.

U prehshin në paqe shpirtrat e tyre!”


203

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E MOLDOVËS,VLADIMIR VORONIN ME RASTIN E FESTËS

KOMBËTARE.

27 Gusht 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi, i dërgoi një mesazh urimiPresidentit të Republikës së Moldovës, Vladimir Voronin, në të cilinshkruhet:


Është kënaqësi e veçantë për mua që me rastin e Festës Kombëtaretë Republikës së Moldovës, në emër të popullit shqiptar dhe timinpersonal, t’Ju dërgoj përshëndetjet e mia të përzemërta dhe urimetmë të mira për lumturinë Tuaj personale dhe begatinë e popullit tëMoldovës.

Më lejoni, Zoti President, që me këtë rast t’Ju falënderoj përpërgëzimet Tuaja të sinqerta me rastin e zgjedhjes sime si Presidenti Republikës së Shqipërisë dhe për urimet Tuaja për përmbushjenme sukses të kësaj detyre.

Duke shprehur bindjen time dhe angazhimin e vendit tim përzhvillimin e mëtejshëm të marrëdhënieve miqësore e tëbashkëpunimit mes Shqipërisë e Moldovës, në dobi të dy vendeve epopujve tanë, Ju lutem pranoni, i nderuar Zoti President, shprehjen ekonsideratës sime më të lartë”.


204

PRESIDENTI TOPI I DËRGON NJË MESAZH ISH-PRESIDENTIT TË TURQISË,

AHMET NEKDET SEZER.

29 Gusht 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i dërgoi një mesazh ish-Presidentit të Republikës së Turqisë, Ahmet Nekdet Sezer, në tëcilin shkruhet:

“I nderuar Zoti Sezer,

Më lejoni t’Ju shpreh konsideratën më të lartë për kontributin Tuajtë vyer në interes të popullit dhe vendit Tuaj gjatë kohës që Ju ishitnë detyrën e lartë të Presidentit të Turqisë, këtij vendi mik tëShqipërisë.

Me këtë rast dëshiroj t’Ju shpreh, në emër të popullit shqiptar,mirënjohjen e sinqertë për rolin Tuaj të rëndësishëm në zhvillimindhe thellimin e vazhdueshëm të marrëdhënieve dhe bashkëpunimitnë fusha me interes reciprok midis dy vendeve tona, si dhembështetjen për integrimin e Shqipërisë në strukturat euro-atlantike.

Më lejoni, Shkëlqesi, t’Ju shpreh edhe një herë urimet më të mirapër shëndetin dhe lumturinë e familjes Suaj, si dhe për begatinë epopullit mik turk”.


205

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E TURQISË,ABDULLAH GYL, ME RASTIN E ZGJEDHJES NË

DETYRËN E LARTË.

29 Gusht 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi, i dërgoi një mesazh urimiPresidentit të Republikës së Turqisë, Abdullah Gyl.


Zgjedhja Juaj si President i Republikës së Turqisë më jepkënaqësinë e veçantë që në emër të popullit shqiptar dhe në emrintim personal, t’Ju dërgoj urimet më të mira e më të përzemërta përsuksesin Tuaj në këtë post të lartë.

Më lejoni, Zoti President, të shpreh besimin tim se lidhjettradicionale midis Shqipërisë dhe Turqisë që kanë kontribuar nënivelin shumë të mirë të marrëdhënieve tona dypalëshe, gjatëPresidencës Suaj do të konsolidohen e zhvillohen më tej, në dobi tëdy popujve tanë miq.Duke Ju uruar edhe një herë suksese në punën Tuaj dhe dukeshprehur dëshirën time për një takim të afërt me Ju, lutem pranoni, inderuar Zoti President, shprehjen e konsideratës sime më të lartë”, -shkruhet në mesazhin e Presidentit Topi.


206

PRESIDENTI TOPI URON MBRETIN E MALAJZISË MERASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

31 Gusht 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi, i dërgoi një mesazh urimiMbretit të Malajzisë, Mizan Zainal Abidin, në të cilin shprehet:

“Me rastin e 50-vjetorit të Festës Kombëtare të Malajzisë, më lejoniqë në emër të popullit shqiptar dhe timin personal, t’Ju dërgojurimet më të mira për Ju dhe për lumturinë e mirëqenien e popullitTuaj duke shpresuar në intesifikimin e marrëdhënieve midis dyvendeve”.


207

PRESIDENTI TOPI URON KOLONELMUAMAR AL-GADAFIN.

1 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh urimiKolonel Muamar Al-Gadafit me rastin e Ditës së Revolucionit tëMadh të Shtatorit në Libi, duke shprehur besimin në forcimin ezhvillimin e mëtejshëm të marrëdhënieve dhe bashkëpunimin mesdy vendeve.


208

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN GASPAROVIÇME RASTIN E FESTËS KOMBËTARE TË SLLOVAKISË.

1 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh urimiPresidentit të Republikës së Sllovakisë, Ivan Gasparoviç me rastin eFestës Kombëtare.

“Më lejoni, Shkëlqesi që, me këtë rast, të vlerësoj lart mbështetjenqë Ju dhe vendi Juaj i keni dhënë dhe i jepni Shqipërisë nëpërpjekjet e saja për integrimin sa më të shpejtë në familjen e madheevropiane.

Dëshiroj t’Ju siguroj për vullnetin e Shqipërisë në zhvillimin emëtejshëm të marrëdhënieve ndërmjet dy vendeve dhe popujvetanë.’ - theksohet në mesazhin e Presidentit Topi.


209

PRESIDENTI TOPI URON EMIRIN E SHTETIT TËKATARIT ME RASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

3 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh urimiEmirit të Shtetit të Katarit, Sheik Hamad Bin Kalifa Al-Thani, në tëcilin thuhet:

“Është kënaqësi e veçantë për mua që, me rastin e Festës Kombëtaretë Shtetit të Katarit, në emër të popullit shqiptar dhe timin personal,t’Ju përcjell urimet më të përzemërta për lumturinë Tuaj personaledhe mirëqenien e begatinë e popullit të Katarit!

Më lejoni, Lartësia Juaj që, me këtë rast, t’Ju falënderoj përpërgëzimet Tuaja të ngrohta me rastin e zgjedhjes sime si President iRepublikës së Shqipërisë dhe për urimet më të mira në përmbushjenme sukses të kësaj detyre!

Shpreh besimin tim në konsolidimin e mëtejshëm të lidhjeve tonamiqësore, duke nxitur një bashkëpunim të frytshëm në fusha meinteres reciprok”.


210

PRESIDENTI TOPI I DËRGON NJË MESAZHNGUSHËLLIMI FAMILJES PAVAROTI.

7 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazhngushëllimi familjes së Luçano Pavarotit në të cilin thuhet:

“E nderuara zonja Mantovani,

Me shumë hidhërim mësova lajmin e shuarjes së Luçano Pavarotit.Bota humbi një legjendë.

Familja humbi njeriun e dashur.

Ngushëllimet më të thella në emrin tim dhe në emër të popullitshqiptar!Pavaroti ishte padyshim një nga tenorët më të mëdhenj të të gjithakohëve, një mjeshtër i “bel-cantos”.

Zëri hyjnor i këtij ambasadori të paqes e ktheu muzikën lirike nëhimn që rrëzoi muret e rënda të sallave të mëdha të operave për tëçuar gëzim pranë masës, njerëzve, duke e bërë këtë muzikë mëpopullore, më të dëgjuar, më të prekshme dhe më të ndjeshme.

Zoti ju bekoftë Maestro! Këtë natë askush nuk fle. “Nessun Dorma”për të dëgjuar pavdekësinë e muzikës suaj.

U prehtë në paqe shpirti i tij!”.


211

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E BRAZILIT MERASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

7 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh urimiPresidentit të Republikës Federative të Brazilit, Luis Injacio Lula DaSilva me rastin e Festës Kombëtare, në të cilin shprehet:

“Festa Kombëtare e Republikës Federative të Brazilit, më jepkënaqësinë e veçantë që, në emër të popullit shqiptar dhe në emrintim personal, të formuloj urimet më të mira për lumturinë Tuaj dhemirëqenien e begatinë e popullit mik brazilian me besimin nëvijueshmërinë e zhvillimeve të mëtejshme pozitive e miqësore, qëkarakterizojnë marrëdhëniet mes Shqipërisë e Brazilit”.


212

PRESIDENTI TOPI MERR MESAZH URIMI NGADREJTORI I PËRGJITHSHËM I UNESCO-S.

7 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi ka marrë një mesazh urimi ngaDrejtori i Përgjithshëm i UNESCO-s, Koiçiro Matsura në të cilinthuhet:

“Me rastin e zgjedhjes suaj si President i Shqipërisë, dëshiroj t’Jupërcjell në emrin tim dhe në emrin e UNESCO-s përgëzimet esinqerta dhe urimet më të mira për suksese në përgjegjësitë tuaja tëlarta.

Jam i bindur që lidhjet e forta të bashkëpunimit që ekzistojnë mesShqipërisë dhe UNESCO-s do të fuqizohen edhe më tej nënudhëheqjen tuaj të aftë. Ju siguroj që edhe nga ana ime do të bëhetçdo përpjekje për këtë qëllim”.


213

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN MAQEDONASCERVENKOVSKI ME RASTIN E DITËS SË PAVARËSISË.

8 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazhPresidentit të Republikës së Maqedonisë, Branko Cervenkovski nëtë cilin përcjell urimet më të ngrohta e më të përzemërta.

“Më lejoni, Zoti President që, duke përfituar nga ky rast igëzueshëm për popullin dhe vendin Tuaj, të vë në dukje seShqipëria vlerëson lart marrëdhëniet e miqësisë e të bashkëpunimitqë ekzistojnë midis dy vendeve tona fqinje, si dhe të shpreh bindjentime për konsolidimin e mëtejshëm të tyre, në dobi të paqes estabilitetit në rajon.

Dëshiroj të shpreh vendosmërinë e Shtetit Shqiptar për partneritetine përbashkët në rrugën e integrimit euro-atlantik, si e vetmja rrugë ecivilizimit të shoqërive tona dhe të të gjithë rajonit”. – theksohet nëmesazhin e Presidentit Topi.


214

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E REPUBLIKËSDEMOKRATIKE POPULLORE TË KORESË.

9 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazhPresidentit të Republikës Demokratike Popullore të Koresë, KimJong Nam me rastin e Festës Kombëtare, në të cilin formulon urimetmë të mira për lumturi dhe begati.

“Me këtë rast, më lejoni zoti President, që së bashku mefalënderimet e sinqerta për mesazhin Tuaj të urimit me rastin ezgjedhjes në postin e Presidentit të Republikës së Shqipërisë, t’Jushpreh bindjen time se marrëdhëniet mes dy vendeve tona do tënjohin zhvillime të mëtejshme në fushat me interes të ndërsjellë.” –thuhet në mesazhin e Presidentit Topi.

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E KOSTA RIKËSME RASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

15 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazhPresidentit të Republikës së Kosta Rikës, Oskar Arias Sançes merastin e Festës Kombëtare, në të cilin shpreh urimet më të mira përlumturi dhe mirëqënie.

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E ELSALVADORIT ME RASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

15 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazhPresidentit të Republikës së El Salvadorit, Elias Antonio Saka


215

Gonzalez me rastin e Festës Kombëtare, në të cilin shpreh urimetmë të mira për lumturi dhe mirëqënie..

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E GUATEMALËSME RASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

15 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazhPresidentit të Republikës së Guatemalës, Oskar Berger Perdomo merastin e Festës Kombëtare, në të cilin shpreh urimet më të mira përlumturi dhe mirëqënie.

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E HONDURASITME RASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

15 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazhPresidentit të Republikës së Hondurasit, Manuel Zelaja Rozales merastin e Festës Kombëtare, në të cilin shpreh urimet më të mira përlumturi dhe mirëqënie.

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E NIKARAGUASME RASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

15 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazhPresidentit të Republikës së Nikaraguas, Daniel Ortega Savedra me


216

rastin e Festës Kombëtare, në të cilin shpreh urimet më të mira përlumturi dhe mirëqënie.

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E MEKSIKËS MERASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

16 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazhPresidentit të Shteteve të Bashkuara të Meksikës, Felipe Kalderon,në të cilin shpreh urimet më të mira për lumturi e begati.

“Me këtë rast, më lejoni Shkëlqesi t’Ju falënderoj për urimet Tuajatë sinqerta me rastin e zgjedhjes në postin e Presidentit tëRepublikës së Shqipërisë e njëkohësisht, të shpreh bindjen time semarrëdhëniet mes dy vendeve tona do të zhvillohen më tej.” –thuhet në mesazhin e Presidentit Topi.

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTEN E KILIT MERASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

18 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazhPresidentes së Republikës së Kilit, Mishel Bakelet Jeria, në të cilinpërcjell urimet më të sinqerta për lumturi e mirëqënie.


217

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E ARMENISË MERASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

21 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazhPresidentit të Republikës së Armenisë, Robert Koçarian, në të cilinpërcjell urimet më të mira për lumturi dhe begati.

“Më lejoni që, me këtë rast, t’Ju falënderoj përzemërsisht për urimetTuaja të ngrohta me rastin e zgjedhjes sime si President i Republikëssë Shqipërisë, dhe të shpreh besimin tim për zhvillimin emarrëdhënieve midis Shqipërisë dhe Armenisë në fusha me interestë ndërsjellë, në dobi të dy popujve tanë.” – thuhet në mesazhin ePresidentit Topi.

PRESIDENTI TOPI URON MBRETIN E ARABISË SAUDITEME RASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

23 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh Mbretittë Arabisë Saudite, Abdallah bin Abd al-Aziz Al Saud me rastin eFestës Kombëtare, në të cilin shpreh urimet më të mira e më tëpërzemërta.

“Më lejoni, Madhëri që, me këtë rast t’Ju falënderoj për urimetTuaja më të mira për kryerjen me sukses të detyrës sime si Presidenti Republikës së Shqipërisë, dhe të shpreh besimin në zhvillimin emëtejshëm të marrëdhënieve që ekzistojnë mes dy popujve tanë.” –thuhet në mesazhin e Presidentit Topi.


218

PRESIDENTI TOPI DËRGON MESAZH NGUSHËLLIMIPËR NDARJEN NGA JETA TË AT ZEF PLLUMIT.

26 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i dërgoi sot një mesazhngushëllimi familjes Pllumi, si dhe Arkipeshkvit të Metropolit tëTiranës dhe Durrësit, Imzot Rrok Mirditës për ndarjen nga jeta të AtZef Pllumit.

“Me hidhërim të madh mësova se At Zef Pllumi u nda nga ne. Nëkëtë ditë të trishtuar, shembulli i këtij burri të shquar, i këtij klerikutë përkushtuar, martirit të përvuajtur dhe shqiptarit të kulluar, na bëntë përulemi me respekt para veprës së tij.

At Zefi i takon asaj plejade patriotësh, të cilët iu kundërvunëdiktaturës së egër komuniste me zërin e shpirtit, me dashurinë eZotit dhe në emër të kombit. Mbijetesa e tij ishte dëshmi e gjallë eekzistencës së Zotit. At Zef Pllumi iu kundërvu si diktaturës ashtuedhe armiqve të kombit shqiptar. Ai ishte një hero i gjallë dhe do tëmbetet i tillë në kujtesën historike të Shqipërisë, për të cilën luftoinë emër të idealeve më të shenjta të lirisë, përparimit dhedemokracisë.

Pastë dritë shpirti i tij!” – përfundon mesazhi i Presidentit Topi.


219

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN KINEZ, HUXHINTAO ME RASTIN E FESTËS KOMBËTARE TË

REPUBLIKËS POPULLORE TË KINËS.

29 Shtator 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar Presidentit kinez,Hu Xhintao një mesazh urimi për Festën Kombëtare të RepublikësPopullore të Kinës.

“Është kënaqësi e veçantë për mua që, me rastin e Festës Kombëtaretë Republikës Popullore të Kinës, në emër të popullit shqiptar dhetimin personal, t’Ju dërgoj urimet më të mira për Ju dhe popullinmik kinez!

Më lejoni Shkëlqesi që, me këtë rast, të nënvizoj edhe një herëangazhimin e vendit tim për intensifikimin e mëtejshëm tëmarrëdhënieve shumë të mira të miqësisë e bashkëpunimit qëkarakterizojnë dy vendet e popujt tanë, si dhe vullnetin e dëshirëntonë për zgjerimin e tyre në të ardhmen.“ – theksohet në mesazhin ePresidentit Topi.

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E NIGERISË,ALHAJI UMARU MUSA YAR'ADUA ME RASTIN E FESTËS

KOMBËTARE.

1 Tetor 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh urimiPresidentit të Republikës Federale të Nigerisë, Alhaji Umaru MusaYar'adua me rastin e Festës Kombëtare.

“Festa Kombëtare e Republikës Federale të Nigerisë më jep rastinqë, në emër të popullit shqiptar dhe timin personal, të formulojurimet më të mira për lumturinë Tuaj dhe mirëqenien e begatinë e


220

popullit nigerian!

Në këtë ditë festive për popullin Tuaj dëshiroj gjithashtu t’Jufalënderoj për urimet Tuaja të ngrohta me rastin e zgjedhjes sime siPresident i Republikës së Shqipërisë”! – theksohet në mesazhin ePresidentit Topi..

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E QIPROS,PAPADOPULOS ME RASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

1 Tetor, 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh urimiPresidentit të Republikës së Qipros, Tasos Papadopulos me rastin eFestës Kombëtare.

“Me rastin e Ditës së Pavarësisë të Republikës së Qipros, kamkënaqësinë që, në emër të popullit shqiptar dhe në emrin timpersonal, t’Ju dërgoj Juve urimet më të mira dhe miqësore!

Më lejoni Shkëlqesi që, me këtë rast, t’Ju falënderoj për urimetTuaja të sinqerta me rastin e zgjedhjes sime si President iRepublikës së Shqipërisë, si dhe të shpreh besimin tim në zhvillimine mëtejshëm të marrëdhënieve të miqësisë dhe të bashkëpunimitmes dy vendeve tona”! – theksohet në mesazhin e Presidentit Topi..

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E ALGJERISË,ABDELAZIZ BOUTAFLIKA, PËR FESTËN KOMBËTARE.

1 Nëntor 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi, i ka dërguar një mesazh urimiPresidentit të Republikës së Algjerisë, Abdelaziz Boutaflika, merastin e Festës Kombëtare.


221

“Kam nderin dhe kënaqësinë e veçantë që, me rastin e FestësKombëtare të Republikës së Algjerisë, në emër të popullit shqiptardhe në emrin tim personal, të përcjell urimet më të mira përlumturinë Tuaj dhe mirëqenien e begatinë e popullit mik algjerian!

Më lejoni, Zoti President, të nënvizoj se ne çmojmë lartmarrëdhëniet e miqësisë e të bashkëpunimit që ekzistojnë midisShqipërisë dhe Algjerisë, si dhe të shpreh besimin tim nëkonsolidimin e mëtejshëm të tyre, duke nxitur një bashkëpunim tëfrytshëm, sidomos në drejtim të shkëmbimeve ekonomike ekulturore”, - shkruhet në mesazhin e Kryetarit të Shtetit.

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E POLONISË,LEH KAZINSKI, PËR FESTËN KOMBËTARE.

11 Nëntor 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi, i dërgoi një mesazh urimiPresidentit të Republikës së Polonisë, Leh Kazinski, me rastin eFestës Kombëtare.

“Është kënaqësi e veçantë për mua që me rastin e Festës Kombëtaretë Polonisë, t’Ju përcjell Juve dhe popullit mik polak, urimet më tëngrohta e më të përzemërta!

Më lejoni, Zoti President, të shpreh bindjen time në konsolidimin ethellimin e mëtejshëm të miqësisë dhe të bashkëpunimit tëgjithanshëm mes dy vendeve tona, si dhe të vë në dukje se neçmojmë lart mbështetjen që Polonia i jep Shqipërisë në përpjekjet esaja drejt integrimit europian”, - thuhet në mesazhin e Kryetarit tëShtetit.


222

PRESIDENTI TOPI URON SULLTANIN E OMANIT,MADHËRINË E TIJ KABOS BIN SAID AL-SAID, ME

RASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

18 Nëntor 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh urimiSulltanit të Omanit, Madhërisë së tij Kabos bin Said al-Said, merastin e Festës Kombëtare, ku shkruhet “ Është kënaqësi për mua që,me rastin e Festës Kombëtare të Omanit, në emër të popullitshqiptar dhe timin personal, t’Ju dërgoj Juve urimet e mia më tëmira për lumturinë Tuaj personale dhe begatinë e popullit tëOmanit! Duke shprehur besimin për konkretizimin e marrëdhënievetona miqësore, Ju lutem pranoni, Madhëria Juaj, shprehjen ekonsideratës sime më të lartë”.

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E LETONISË,VALDIS ZALTERS ME RASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

18 Nëntor 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh urimiPresidentit të Republikës së Letonisë, Valdis Zalters, me rastin eFestës Kombëtare.

“Më lejoni Shkëlqesi që, me këtë rast, të nënvizoj se ne çmojmë lartmbështetjen e vazhdueshme që Letonia i ka dhënë Shqipërisë nërrugën drejt integrimeve euroatlantike, dëshmi kjo e marrëdhënieveshumë të mira e miqësore mes dy vendeve tona.

Duke shprehur besimin në zhvillimin e mëtejshëm të këtyremarrëdhënieve, si dhe në identifikimin e fushave me interes tëndërsjellë, Ju lutem pranoni, i nderuar Shkëlqesi, shprehjen ekonsideratës sime më të lartë”, - shkruhet në mesazhin e Kryetarit tëShtetit.


223

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E REPUBLIKËSSË LIBANIT, GJENERAL EMILE LAHOUD, PËR FESTËN

KOMBËTARE.

22 Nëntor 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi, i ka dërguar një mesazh urimiPresidentit të Republikës së Libanit, Gjeneral Emile Lahoud, merastin e Festës Kombëtare.

“Më lejoni që, me rastin e Festës Kombëtare të Libanit, në emër tëpopullit shqiptar dhe timin personal, t’Ju shpreh urimet e mia më tëmira për lumturinë Tuaj personale dhe begatinë e mirëqenien epopullit të Libanit!

Duke shprehur besimin dhe angazhimin e vendit tim përvijueshmërinë e marrëdhënieve midis dy vendeve tona, nën frymëne miqësisë dhe bashkëpunimit reciprok, Ju lutem pranoni, i nderuarShkëlqesi, shprehjen e konsideratës sime më të lartë!”, - shkruhet nëmesazhin e Presidentit Topi.


224

PRESIDENTI TOPI MERR URIMET E PËRZEMËRTA TËPRESIDENTIT TË SHBA-VE, XHORXH W. BUSH DHEPOPULLIT AMERIKAN PËR FESTËN E PAVARËSISË.

27 Nëntor 2007

Presidentit të Republikës Bamir Topi i kanë ardhur urimet më tëpërzemërta nga Presidenti Xhorxh W. Bush dhe populli amerikanpër Festën e Pavarësisë.

“I dashur zoti President,

Me rastin e Festës Kombëtare të Shqipërisë më28 nëntor, kam kënaqësinë e pamatë t’jupërcjell përshëndetjet e popullit të Shteteve tëBashkuara të Amerikës drejtuar popullit shqiptar.

Shqipëria ka qenë ngahera një prej aleatëvemë besnikë e të vendosur të Shteteve tëbashkuara dhe unë ju falenderoj përgatishmërinë e vendit tuaj për të ndihmuarpërpjekjet e bashkësisë ndërkombëtare në Irakdhe Afganistan. Përkushtimi i Shqipërisë ndajpaqes dhe sigurisë ndërkombëtare nuk kakaluar pa u vënë re nga populli amerikan.

Shqipëria ka punuar pa u lëkundur drejtintegrimit euro-atlantik duke ndërmarrë reformatë rëndësishme demokratike dhe ekonomike.Shtetet e Bashkuara të Amerikës mbeten tëpërkushtuara për të ndihmuar popullin shqiptar


225

në ndërtimin e një së ardhmeje më të shkëlqyerndërkohë që ju po punoni për të përmbushurkëto objektiva thelbësorë.

Në festimin e Ditës së Pavarësisë së Shqipërisë,populli amerikan dhe unë ju urojmë dukeriafirmuar miqësinë tonë!” – thekson PresidentiXhorxh W. Bush në mesazhin e tij urues.


226

PRESIDENTI TOPI MERR URIMET E PËRZEMËRTA TËPRESIDENTIT FRANCËS NIKOLA SARKOZI PËR FESTËN

E PAVARËSISË.

28 Nëntor 2007

Presidentit të Republikës Bamir Topi i kanë ardhur urimet më tëpërzemërta nga Presidenti i Francës Nikola Sarkozi me rastin epërvjetorit të 95-të të Pavarësisë së Shqipërisë.

“Zoti President,

Me rastin e Festës kombëtare të vendit tuaj, kam kënaqësinë t’jushpreh urimet e përgëzimet e mia më të ngrohta!

Uroj që dy vendet tona mike të vazhdojnë të thellojnë marrëdhëniete tyre të besimit dhe kam kënaqësinë të vazhdoj me ju dialogunpolitik dypalësh, i cili ka qenë tradicionalisht i pasur mes Francësdhe Shqipërisë.

Duke qenë i bindur se Shqipëria është e vendosur të intensifikojëpërpjekjet e saj për reforma në rrugën e përafrimit të saj meBashkimin Europian, dua t’ju siguroj se Franca do jetë përkrah jushnë këtë proces.

Me afrimin e vendimmarrjes së vështirë për Kosovën, nuk dyshoj seShqipëria do të vazhdojë të ushtrojë ndikimin e saj moderues nërajon,” – shprehet Presidenti Nikola Sarkozi në mesazhin e tij tëurimit drejtuar Kreut të shtetit shqiptar..


227

PRESIDENTIT TOPI VAZHDOJNË T’I VIJNË MESAZHEURIMI ME RASTIN E FESTËS SË PAVARËSISË.

28 Nëntor 2007

Presidenti Topi ka marrë mesazhe të përzemërta urimi ngaMbreti i Spanjës Huan Karlos, Presidenti Turk Abdullah Gyl,Sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara Ban Ki Mun,Kryetari i Partisë Bashkimi Demokratik për Integrim në Maqedoni,Ali Ahmeti, Drejtori i Përgjithshëm i Organizatës së Bujqësisë dheUshqimit të Kombeve të Bashkuara Zhak Diouf, etj..

PRESIDENTI TOPI MERR NJË MESAZH URIMI NGAPAPA BENEDIKTI I XVI.

28 Nëntor 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi ka marrë një mesazh urimi përFestën Kombëtare nga Papa Benedikti i XVI, në të cilin shkruhet:

“Kam kënaqësinë t’i dërgoj urimet e përzemërta Shkëlqesisë Suajdhe mbarë popullit shqiptar teksa vendi feston Festën Kombëtare.Duke lavdëruar Republikën e Shqipërisë në providencën e Zotit tëplotfuqishëm, unë lutem që qytetarët e saj të përpiqen gjithmonë përtë përforcuar lidhjet e solidaritetit tek punojnë së bashku për tësiguruar paqe dhe drejtësi për të gjithë”..


228

PRESIDENTI TOPI VIJON TË MARRË MESAZHE URIMIPËR FESTËN KOMBËTARE.

28 Nëntor 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi ka marrë mesazhe tëpërzemërta urimi nga Presidenti i Italisë, Xhorxho Napolitano,Presidenti i Greqisë, Karolos Papulias, Presidenti i Maqedonisë,Branko Crvenkovski, Presidenti i Kroacisë, Stepjan Mesiç,Presidenti i Sllovenisë, Janesh Drnovçek, Presidenti i Portugalisë,Anibal Kavako Silva, Presidentja e Konfederatës Zvicerane,Mishelin Kalmi-Rei, Presidenti i Çekisë, Vaclav Klaus, Presidenti iUkrainës, Viktor Jushçenko, Presidenti i Polonisë, Leh Kazinski,Presidenti i Rusisë, Vladimir Putin, Presidenti i RepublikësPopullore të Kinës, Hu Xhintao, Presidenti i Izraelit, Shimon Peres,Presidenti i Meksikës, Felipe Kalderon, Presidenti i Paraguajit,Nikanor Duarte Frutos, Presidenti i Perusë, Alan Garsia,Mbretëresha e Mbretërisë së Bashkuar Elizabeta II, Mbreti AlbertII-të i Mbretërisë së Belgjikës, Mbreti i Suedisë, Madhëria e tij KarlGustav R, Sulltani i Omanit, Kabo Bin Said, Mbreti i Bahreinit,Hamad Bin Isa Al-Kalifa, Presidenti i Libisë, Muamer El-Kadafi etj.

Me rastin e Festës Kombëtare, Presidenti i Republikës, Bamir Topika marrë mesazhe urimi edhe nga Presidenti i Republikës Federaletë Gjermanisë, Horst Këler, Presidenti i Hungarisë, Laszlo Solyom,Presidentja e Irlandës, Meri Mekelise, Presidenti Federal iRepublikës së Austrisë, Heinz Fisher, Presidenti i Bullgarisë, GeorgiParvanov, Presidenti i Bosnje – Hercegovinës, Zeljko Komsiç,Presidenti i Indisë, Pratibha Devisingh Patil, Madhëria e sajMbretëresha Beatriks e Vendeve të Ulta, Mbreti i Suedisë, KarlGustav XVI, Presidenti i Republikës së Koresë, Roh Mo-Hyun,Kujdestar i dy Xhamive të Shenjta, Mbreti i Arabisë Saudite,Abdullah Bin Abdul – Aziz Al Saud, Presidenti i AutoritetitPalestinez, Mahmud Abaz, Presidenti i Republikës Federale tëNigerisë, Alhaji Umaru Musa Yar’Adua, Mbreti i MarokutMadhëria e Tij Mohamed VI etj..


229

PRESIDENTI TOPI MERR MESAZH URIMI NGAKRYEMINISTRI I KOSOVËS, AGIM ÇEKU.

28 Nëntor 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi ka marrë një mesazh urimi përFestën Kombëtare nga Kryeministri i Kosovës, Agim Çeku, në tëcilin ndër të tjera shkruhet:

“Duke ju uruar me gjithë shpirt Ditën e Madhe të Flamurit dheDitën e Pavarësisë shfrytëzoj nga rasti që t’ju falenderoj përmbështetjen e madhe që i keni dhënë procesit historik të lirisë dhepavarësisë së Kosovës, në të gjitha etapat e tij. Ndihma e shtetitshqiptar për ne ka qenë vendimtare.

Në kohën kur Shqipëria po feston 95 vjetorin e pavarësisë, Kosovapo bëhet gati të festojë pavarësinë e saj. Kjo ditë po vjen dhe askushnuk mund ta ndalojë më. Dhe pas kësaj si dy shtete, do tërrugëtojmë së bashku në rrugën tonë euro-atlantike dhe do të zëmëvendin që meritojmë në familjen e madhe evropiane. Ky do të jetëshekulli ynë.”

PRESIDENTI TOPI MERR MESAZH URIMI NGAPRESIDENTI I KOSOVËS, FATMIR SEJDIU, ME RASTIN E

FESTËS KOMBËTARE.

28 Nëntor 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi ka marrë një mesazh urimi ngaPresidenti i Kosovës, Fatmir Sejdiu me rastin e Festës Kombëtare.

“Në emër të popullit dhe të institucioneve të Kosovës, ju përgëzojnga zemra në 95 vjetorin e pavarësisë së Shqipërisë.

28 Nëntori, Dita e Pavarësisë së Shqipërisë festohet kudo në zemrat


230

e shqiptarëve si Dita e Flamurit, një datë e shënuar për popullin tonëtë moçëm.

Lufta e Gjergj Kastriotit, Heroit Kombëtar Shqiptar, luftrat epatriotëve tanë nëpër shekuj, lëvizja gjithpërfshirëse independiste eLidhjes së Prizrenit, u kurorëzuan me pavarësinë shqiptare tëshpallur në Vlorë më 28 nëntor 1912.

Pavarësia e Kosovës, që është në prag, do të shënojë realizimin eëndrrës së shqiptarëve të Kosovës për mëvetësi, e cila është ushqyere mbajtur gjallë edhe nga ditë të tilla të shenjta si Dita e Flamurit, qëka shpalosur identitetin autokton të popullit tonë. Tani pavarësiajonë do t’u shërbejë të gjithë qytetarëve të Kosovës pa dallim etnie.

Si shtet i pavarur e sovran, Kosova do të ketë atributet e veta tështetësisë, duke ruajtur në të njëjtën kohë, në të gjitha zemrat tona,dashurinë e madhe për Flamurin e Skënderbeut, që u rishfaq nëVlorë me binomin Ismail Qemali e Isa Boletini.

I dashur Presidenti Topi,

Gëzuar 28 Nëntorin, Ditën e Pavarësisë së Shqipërisë! Ekremtofshim njëqindvjetorin e pavarësisë shqiptare me Shqipërinëdhe Kosovën të integruar në strukturat evropiane dhe atlantike, nëfamiljen e vlerave perëndimore!”, - shkruhet në mesazhin ePresidentit të Kosovës, Fatmir Sejdiu.


231

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E RUMANISË,TRAJAN BASESKU, ME RASTIN E FESTËS KOMBËTARE.

1 Dhjetor 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka shprehur urimet më të mirae të përzemërta Presidentit të Rumanisë, Trajan Basesku, me rastin eFestës Kombëtare.

Në mesazhin e Presidentit dërguar me këtë rast shkruhet: “Mëlejoni, Zoti President, të vë në dukje se ne vlerësojmë lart përvojënintegruese të vendit Tuaj, si dhe të shpreh besimin në vazhdimësinëe mbështetjes që Rumania i jep Shqipërisë në rrugën e saj drejtintegrimit euroatlantik.

Me këtë rast, shpreh besimin dhe angazhimin e vendit tim përvijueshmërinë e marrëdhënieve shumë të mira të miqësisë ebashkëpunimit midis dy vendeve tona, si dhe bindjen përkonsolidimin e thellimin e mëtejshëm të tyre.”

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E EMIRATEVETË BASHKUARA ARABE ME RASTIN E FESTËS

KOMBËTARE.

2 Dhjetor 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh urimiPresidentit të Emirateve të Bashkuara Arabe, Lartësisë së Tij,Sheikh Khalifa Bin Zayed Bin Sultan Al Nahyan, me rastin e FestësKombëtare, në të cilin ndër të tjera shkruhet: “Më lejoni që, nëkuadrin e marrëdhënieve të mira që ekzistojnë mes dy vendeve tona,të nënvizoj angazhimin e vendit tim në zhvillimin e tyre tëmëtejshëm, si dhe në vazhdimësinë e bashkëpunimit, në dobi të dypopujve tanë”.


232

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTEN E FINLANDËS,TARJA HALONEN, PËR FESTËN KOMBËTARE.

23 Dhjetor 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh urimiPresidentes së Republikës së Finlandës, Tarja Halonen, me rastin eFestës Kombëtare.

“Me rastin e Festës Kombëtare të Finlandës, kam kënaqësinë eveçantë që në emër të popullit shqiptar dhe timin personal, t’Jushpreh urimet e mia më të mira, Juve dhe popullit mik finlandez.

Më lejoni që, me këtë rast të gëzueshëm për vendin Tuaj, tënënvizoj me kënaqësi nivelin shumë të mirë të marrëdhënieve tonadypalëshe, si dhe të ve në dukje se ne çmojmë lart mbështetjen qëFinlanda i jep Shqipërisë në përpjekjet e saja drejt integrimiteuropian.”,- shkruhet në mesazhin e Presidentit Topi.

PRESIDENTI TOPI URON MADHËRINË E TIJ, AKIHITO,PERANDOR I JAPONISË, ME RASTIN E FESTËS

KOMBËTARE.

23 Dhjetor 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh urimiMadhërisë së Tij, Akihito, Perandor i Japonisë, me rastin e FestësKombëtare të Japonisë.

“Kam nderin dhe kënaqësinë e veçantë që me rastin e FestësKombëtare të Japonisë, në emër të popullit shqiptar dhe timinpersonal, t’Ju shpreh Juve dhe popullit mik japonez urimet më tëpërzemërta e më miqësore.

Më lejoni Madhëri që, me këtë rast, të nënvizoj edhe një herë


233

angazhimin e vendit tim për intensifikimin e mëtejshëm tëmarrëdhënieve shumë të mira të miqësisë e bashkëpunimit qëkarakterizojnë dy vendet e popujt tanë, si dhe vullnetin e dëshirëntonë për zgjerimin e konsolidimin e tyre në të ardhmen.”, - shkruhetnë mesazhin e Kryetarit të Shtetit.

PRESIDENTI TOPI SHPREH NGUSHËLLIMET PËRNDARJEN NGA JETA TË ISH-KRYEMINISTRES SË

PAKISTANIT, BENAZIR BHUTO.

27 Dhjetor 2007

Presidenti i Republikës së Shqipërisë, Bamir Topi mësoi metronditje lajmin e vrasjes tragjike të ish-Kryeministres së Pakistanit,Znj. Benazir Bhuto, si pasojë e një akti të rëndë terrorist.

Presidenti i Republikës dënon ashpër atentatin terrorist duke ecilësuar atë si një veprim të rrezikshëm që synon destabilizimin ePakistanit dhe dështimin e procesit të demokracisë dhe pajtimit nëkëtë vend të rëndësishëm.

Presidenti i Republikës së Shqipërisë i shpreh ngushëllimet më tëthella familjes së të ndjerës dhe familjeve të viktimave të cilëthumbën jetën gjatë këtij akti terrorist.


234

URIMI I PRESIDENTIT TOPI, DREJTUAR KOMBIT MERASTIN E VITIT TË RI 2008.

31 Dhjetor 2007

Presidenti i Republikës, Bamir Topi uroi sot gjithë shqiptarët kudondodhen me rastin e Vitit të Ri 2008.

"Të dashur motra e vëllezër bashkatdhetarë, kudo ndodheni,brenda dhe jashtë Shqipërisë!

Në vigjilje të Vitit të Ri 2008, vit veçanërisht i rëndësishëm për tëardhmen e vendit tonë, ju dërgoj, nga thellësia e zemrës sime,çdonjërit prej jush, urimet më të ngrohta!

Në këtë natë të ndërrimit të viteve, unë mendoj me shumë respektpër të dashurit tanë, të cilët janë ndarë prej nesh duke na lënëkujtimin e bukur dhe të paharruar të tyre.

Në këto çaste të bukura, për të gjitha familjet shqiptare, uroj mëshumë dashuri, më shumë ngrohtësi dhe më shumë durim për tëndërtuar një vit më të qetë, një shoqëri më të begatë!

Në këto momente të rrjedhjes së kohës, dëshiroj t’u jem mirënjohëstë gjitha nënave shqiptare, të cilat i dhanë jetë jetës, duke e bërë mëtë bukur vitin që largohet ngadalë.

Së bashku me tik-tak-un e orës dëshiroj t’u qëndroj besnik ëndrravetë fëmijëve tanë për një vit më të bukur dhe të lumtur!

Me vrullin e vrapit të viteve, përkujdesi im bëhet pjesë e vullnetitdhe forcës së të rinjve shqiptarë për të ndryshuar të ardhmen e tyre,për t’u dhënë një realitet të ndershëm dhe konkurrues.

Urimi im, me respekt të thellë, shkon tek të moshuarit e shoqërisësonë, të cilëve duhet t’u lehtësojmë peshën e viteve duke u dhuruarnjë vit më të lumtur, një jetë më të qetë dhe një mirëqenie të denjë


235

për vlerat e tyre.

Dëshiroj të ndaj urimin e sotëm, me respekt dhe mirënjohje, meushtarakët tanë kudo ku ata shërbejnë në botë, të cilët mbrojnëpaqen dhe vlerat e Shqipërisë dhe të shqiptarëve!

Kam dëshirën e madhe të ndaj urimin tim sot me të gjithë shqiptarët,të cilët për një jetë më të mirë për familjen dhe fëmijët e tyre, nisënrrugën e dhimbshme të emigracionit, me ata të cilët sot japin vlera jovetëm monetare por edhe njerëzore, morale dhe intelektuale nëshoqëritë e huaja ku ata jetojnë dhe punojnë!

Një urim të veçantë për të gjithë ata që, në këto çaste, do të jenë nëshërbimin tonë, që punojnë dhe sakrifikojnë për ne të gjithë, nëmënyrë që kjo natë të bëhet më e bukur, më e ndriçuar!

Në këtë ditë të fundit të vitit, vëmendja ime shkon tek njerëzit më nënevojë, ata që janë të vetmuar apo të sëmurë, për të cilët të gjithëduhet të dëshmojmë më shumë ndjeshmëri dhe përgjegjësi.

Në këtë natë të veçantë, do të kisha urimin që, vitin që vjen,shoqëria shqiptare të transformohet në një shoqëri të vlerave dhe tëvirtyteve ku individi të ndiejë peshën e ligjit, vlerën e lirisë dhefrytet e demokracisë!

Shqipëria, të dashur motra dhe vëllezër, vazhdon të jetojë ndryshimethelbësore, politike, ekonomike e sociale. Unë dua që të gjithë tëjemi krenarë ndaj çdo arritjeje që vendi ynë shënon në rrugën evështirë për një të ardhme më të sigurt dhe për një jetë më të bukurtë qytetarëve shqiptarë.

Do të dëshiroja që, në vitin e ardhshëm, gjërat të ecnin më shpejtdhe më mirë për çdo njërin prej jush!

Vështirësitë që kemi përballuar së bashku gjatë këtij viti, si kriza erëndë energjetike, shtrenjtësimi i vazhdueshëm i jetesës, korrupsioniadministrativ, zvarritja e pafundme e çështjes së pronave dhepronarëve të ligjshëm, pamundësia për përmbushur detyrimet ligjore


236

ndaj qytetarit, nuk duhet të na shuajnë shpresën dhe as të na zbehinvullnetin e përbashkët për të ndërtuar një vit më të mirë për ne tëgjithë.

Viti 2008 pritet t’i sjellë ngjarje historike popullit shqiptar.

Shqipëria është afër realizimit të dëshirës së saj për t’u bërë anëtaree Aleancës së Atlantikut të Veriut në muajin prill, duke provuar seajo po rikthehet në familjen e madhe të vendeve të qytetëruara, sëcilës ajo i përket.

Kosova do të festojë fitoren më të madhe në historinë e saj,mëvetësinë e saj, mëvetësinë e shtetit më të ri me kufij dhe koncepteevropiane.


237

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E AUTORITETITKOMBËTAR TË PALESTINËS, ABAZ, PËR FESTËN

KOMBËTARE.

1 Janar 2008

Presidenti i Republikës, Bamir Topi, i ka dërguar një mesazh urimiPresidentit të Autoritetit Kombëtar të Palestinës, Mahmud Abaz, merastin e Festës Kombëtare.

“Me rastin e Festës Kombëtare të vendit Tuaj, kam kënaqësinë eveçantë që, në emër të popullit shqiptar dhe në emrin tim personal,të formuloj urimet më të përzemërat për Ju dhe popullin mikpalestinez.

Përfitoj nga rasti të shpreh besimin se bisedimet për procesin epaqes do të hapin një etapë të re për popullin palestinez për të jetuarnë paqe dhe harmoni me fqinjët”, - shkruhet në mesazhin ePresidentit Topi.

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E HAITIT, RENEGARSIA PREVAL, PËR FESTËN KOMBËTARE.

1 Janar 2008

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh urimiPresidentit të Republikës së Haitit, Rene Garsia Preval, me rastin eFestës Kombëtare, në të cilin shkruhet:

“Me rastin e Festës Kombëtare të Haitit, më lejoni që, në emër tëpopullit shqiptar dhe timin personal, të formuloj urimet e mia më tëmira për lumturinë dhe begatinë e popullit haitian.

Duke besuar në zhvillimin e marrëdhënieve tona në të ardhmen, Ju


238

lutem pranoni, Shkëlqesia Juaj, shprehjen e konsideratës sime më tëlartë!”

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E KUBËS, FIDELKASTRO, PËR FESTËN KOMBËTARE.

1 Janar 2008

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh urimiPresidentit të Republikës së Kubës, Fidel Kastro, me rastin e FestësKombëtare, në të cilin shkruhet:

“Festa Kombëtare e Kubës, më jep kënaqësinë që, në emër tëpopullit shqiptar dhe timin personal, t’Ju shpreh urimet e mia më tëmira dhe të sinqerta për lumturinë dhe begatinë e popullit kuban.

Ju lutem pranoni, Shkëlqesi, shprehjen e konsideratës sime më tëlartë!”.


239

PRESIDENTI TOPI NGUSHËLLON FAMILJARËT EAKTORES SË SHQUAR, LIZA VORFI

30 Janar 2011

Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi i ka dërguar njëmesazh familjarëve të aktores së shquar të skenës dhekinematografisë shqiptare, Liza Vorfi, i cili u nda dje nga jeta nëmoshën 88-vjeçare pas një sëmundjeje të gjatë.

“Të nderuar familjarë të së ndjerës Liza Vorfi,

Më lejoni që t’ju shpreh ngushëllimet më të thella për ndarjen ngajeta të njeriut tuaj të dashur, të aktores së madhe dhe të njërës prejthemelueseve më të spikatura të Teatrit tonë Kombëtar!

Interpretimi origjinal, mjeshtëria dhe plastika e papërsëritshme metë cilat u realizuan dhe u portretizuan me dhjetëra role e personazhenë skenën e Teatrit Kombëtar dhe në kinematografi, e shndërruanLizën në një figurë të dashur e të pashlyeshme në kujtesën eartdashësve dhe publikut shqiptar. Gjithashtu të paharrueshme do tëmbeten edhe virtytet e saj njerëzore: thjeshtësia, fisnikëria dhevetëmohimi duke u shndërruar në një shkollë të vyer aktrimi përbrezat e mëvonshëm të aktorëve të rinj.

Më lejoni të ndaj me ju dhimbjen e thellë dhe hidhërimin duke jushprehur edhe një herë ngushëllimet më të sinqerta!” – theksohet nëmesazhin e ngushëllimit të Kreut të shtetit shqiptar.


240

PRESIDENTI TOPI DËRGON MESAZH NGUSHËLLIMIPËR NDARJEN NGA JETA TË REGJISORIT DHE

SKENARISTIT HYSEN HAKANI

9 Shkurt 2011Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi, në nderim të një prejfigurave më të njohura të historisë së kinematografisë shqiptare,regjisorit Hysen Hakani, i dërgoi një mesazh ngushëllimifamiljarëve të tij.

“Të nderuar familjarë të të ndjerit Hysen Hakani,

Me hidhërim të thellë mësova për ndarjen nga jeta të njeriut tuaj tëdashur.

Në mendjen dhe kujtesën e shqiptarëve e artdashësve do të mbetengjithnjë të pashlyeshme jo vetëm personazhet e artistët që regjisori italentuar Hysen Hakani krijoi e i bëri të pavdekshëm, por dhe egjithë veprimtaria e tij njerëzore e artistike.

Regjisori i mirënjohur Hysen Hakani, i konsideruar me të drejtë sinjë nga pionerët e kinematografisë shqiptare, do të kujtohet gjithnjësi një njeri i rrallë, i cili ia kushtoi veprimtarinë e vet artistikepopullit të tij.

Më lejoni të ndaj me ju ngushëllimet më të sinqerta e t’ju gjendemshpirtërisht pranë në këtë moment dhimbjeje për humbjen epazëvendësueshme të njeriut tuaj të shtrenjtë!” – thuhet në mesazhinngushëllues të Presidentit Topi.


241

PRESIDENTI TOPI PËRSHËNDET PËRVJETORIN ETRETË TË PAVARËSISË SË KOSOVËS

16 Shkurt 2011

Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi i shprehu urimet më tëngrohta, të sinqerta e vëllazërore popullit të Kosovës me rastin e trevjetorit të shpalljes së Pavarësisë së Kosovës. Në përshëndetjen ekësaj date historike, Kryetari i Shtetit shqiptar, nëpërmjet njëmesazhi drejtuar Presidentit në detyrë të Republikës së Kosovës,Jakup Krasniqit, theksoi:

“I dashur zoti Krasniqi,

Si President i Republikës së Shqipërisë është nder për mua t’judrejtohem në momentin kur Kosova dhe mbarë kombi shqiptarfestojnë Ditën e Pavarësisë së saj, këtë ditë, e cila përcaktoi nëmënyrë përfundimtare fatin dhe perspektivën e qartë të Kosovës sinjë shtet i lirë, sovran, i pavarur dhe multietnik, me një të ardhme tëkonfiguruar qartë me vlerat dhe standardet euroatlantike. Historia embarë popullit shqiptar është një kalvar i pandalshëm sakrificash,përpjekjesh dhe aspiratash, por Dita e Pavarësisë është pika kulmoree historisë moderne të Kosovës, që do të mbetet ngaherë si një datëe pashlyer dhe një pikë reference e jashtëzakonshme për brezat esotëm të shqiptarëve dhe ata që do të vijnë.

Në këto tre vite të Pavarësisë, Kosovën dhe popullin e saj vital,martir dhe atdhedashës, ne dhe opinioni botëror mbarë e pa tëngrihej nga traumat e së kaluarës duke synuar zhvillimin e Kosovëssi një shtet me sistem të qëndrueshëm politik dhe të gatshëm për tëofruar formulën e zhvillimit të tij në shoqëri. Klasa politike dheudhëheqësit politikë kosovarë dëshmuan në momente thelbësore përKosovën se kanë mjetet praktike institucionale dhe ligjore përkoordinimin dhe mbikëqyrjen e zbatimit të reformave kyçe dhe tëpolitikave strategjike të shtetit. Në përpjekje për të strukturuarpolitikisht një pushtet të përgjegjshëm dhe kompetent, që di t’ipërgjigjet më së miri nevojave të qytetarëve dhe t’u përgjigjet


242

interesave kombëtare duke ofruar mënyra të vërteta demokratike,shteti i ri dhe populli i Kosovës duket se ia kanë dalë mbanë, dukendërtuar në këto tre vite pavarësie atë, për të cilën shoqëritë vijojnëtë përpiqen edhe sot: një shtet multietnik të bazuar mbi respektimine të drejtave të të gjitha pakicave.

Natyrisht, në këtë rrugë të mundimshme, Kosova nuk qe e vetme.Në këtë përvjetor të tretë të Pavarësisë, të gjithë shqiptarët u janëmirënjohës edhe partnerëve tanë ndërkombëtarë, në radhë të parëShteteve të Bashkuara të Amerikës dhe vendeve të BashkimitEvropian për rolin e tyre të jashtëzakonshëm në mbështetje tëKosovës për arritjen e Pavarësisë dhe njohjen e saj nga një e pjesë erëndësishme e vendeve anëtare të Organizatës së Kombeve tëBashkuara. Ndihmesa dhe mbështetja e tyre nuk u ka munguarshqiptarëve edhe në përballjen me sfidat nga më të vështirat tëkohëve moderne. Duket se një ndër këto sfida, të cilat ne kemibesimin se do të përballohet me sukses është edhe Raporti i DikMartit dhe trillimet ultranacionaliste. Ne kemi besim se Kosova doia dalë mbanë dhe rrugëtimi i saj euroatlantik do të kurorëzohet mesukses.

Me këtë rast, në cilësinë e Presidentit të Republikës së Shqipërisë,do të dëshiroja të shpreh edhe urimet më të mira për konstituimin samë të shpejtë të institucioneve legjitime të Kosovës, të dala ngazgjedhjet e fundit të përgjithshme, zgjedhje që dëshmuan edhenjëherë se populli i Kosovës dhe udhëheqësit e tij po zbatojnë më sëmiri standardet demokratike të një shteti modern dhe evropian.Gjithashtu do të doja të shprehja edhe urimet më të thella e tësinqerta për popullin e Kosovës dhe institucionet e saj legjitime merastin e trevjetorit të shpalljes së mëmvetësisë saj!

Gëzuar Pavarësinë!”


243

PRESIDENTI TOPI I DËRGON NJË MESAZHPRESIDENTIT TË SHBA-SË, BARAK OBAMA

4 Mars 2011

Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi i ka dërguar njëmesazh Presidentit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, BarakObama për ngjarjen e 2 marsit, ku dy ushtarë amerikanë humbënjetën nga një sulm me armë në aeroportin e Frankfurtit dhe dy tëtjerë janë plagosur rëndë.


Me hidhërim shumë të thellë mora lajmin makabër të vrasjes së dyushtarëve amerikanë dhe plagosjen e dy të tjerëve nga një dorëkriminale dhe terroriste, që preku rëndë ndjenjat e kombit shqiptardhe atij amerikan, në një moment të shkëlqyer të marrëdhënieve tëgjithanshme midis dy popujve e vendeve tona.

Në emër të popullit shqiptar, u shpreh ngushëllimet më të sinqertafamiljeve të viktimave, qeverisë Suaj dhe gjithë popullit amerikan.

Shpreh bindjen e plotë se shumë shpejt do të zbulohen motivetkriminale të kësaj dore gjakatare dhe drejtësia do të japë dënimin emerituar.” - thuhet në mesazhin e Presidentit Topi.


244

PRESIDENTI TOPI URON TË GJITHË MËSUESET DHEMËSUESIT ME RASTIN E FESTËS SË TYRE, 7 MARSIT

7 Mars 2011

Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi uron të gjithëmësueset dhe mësuesit me rastin e Festës së tyre, 7 Marsit:

“Të dashura mësuese e mësues!

Kam kënaqësinë dhe privilegjin t’ju përshëndes të gjithëve në këtëditë të shënuar të Festës së mësuesit, në përvjetorin e hapjes sëshkollës së parë shqipe.

Të gjithë ne përulemi me respektin më të thellë për punën e vyer qëmësuesit shqiptarë kanë realizuar ndër breza, për frytet e saj tëpaçmuara si dhe për sakrificat dhe përkushtimin që ju sot i dhuronimisionit tuaj sa fisnik dhe të vlefshëm.

Në këtë ditë të shënuar, gjej rast të rikonfirmoj mbështetjen dheadmirimin tim për veprën tuaj emancipuese, humaniste eeuropianiste, kur arsimimi dhe e ardhmja e fëmijëve tanë varen ngavlerat tona tradicionale të mëkuara me aq dashuri nga mësuesit nëshkollë dhe nga prindërit në familje.

Roli juaj në shoqëri është thelbësor për edukatën qytetare, por edhepër përparimin e vendit e të kombit. Rilindasi ynë i madh, SamiFrashëri me formulën e tij e ka përcaktuar më së miri këtë rol:“Mendja e një kombi është arsimi, zemra e tij, morali i përgjithshëmi tij” dhe kjo thënie lapidare përcaktoi rrugën që duhej ndjekur ngaarsimtarët si dhe trajektoren e historisë.

Ju keni një mision fisnik të jashtëzakonshëm, i cili merr një rëndësiedhe më të madhe në vendin tonë, i cili siç dihet, ka një popullsi memoshë mesatare të re. Ju edukoni rreth 1/4 e popullsisë që ulet çdoditë në bangat e klasave tuaja, prej nga ku mëson dijet që do tapërgatisin për një të ardhme gjithnjë e më të mirë.


245

Sot kur Shqipëria më shumë se kurrë dëshiron të jetë pjesë efamiljes europiane, me standartet e saj demokratike e pse jo, edhepedagogjike, roli juaj bëhet më jetësor. Ju po përgatisni një brez, icili, do të jetë tërësisht europian, me të drejtat dhe detyrimet qytetaretë atij niveli ku aspirojmë të bëjmë pjesë me dinjitet. Ju, arsimtare earsimtarë të nderuar, edhe në të ardhmen, duhet të ngulisni nëndërgjegjen e këtij brezi përkatësinë e tij europiane e njëkohësisht,krenarinë e të qenit shqiptar së bashku me vlerat tonakarakterizuese!

Sigurisht që urimet e para dhe mirënjohja më e thellë do të ishin përmësuesit e vjetër, flokëbardhët, të cilët edhe në pension, do tëgëzojnë respektin tonë më se të merituar. Një homazh të veçantë nëkëtë ditë do të dëshiroja të shprehja për ata mijëra mësues që nukjanë më sot midis nesh. Puna e tyre do të kujtohet ngaherë merespekt dhe admirim të përjetshëm. Ata dhe puna e tyrevetëmohuese janë “gurët e themelit” të Shqipërisë së re moderne edemokratike.

Sot, në këtë ditë të shënuar, do të dëshiroja t’u kushtojmë së bashkuedhe mendim të veçantë një kategorie nxënësish, të cilët, tështrënguar nga rrethana sociale të pafavorshme, janë të detyruar tëbraktisin shkollën. Është krejtësisht e papranueshme që për arsyeekonomike, për shkak të origjinës, ngujimit, etj., këta fëmijë tëprivohen nga e drejta universale njerëzore: nga e drejta për arsimim.U bëj thirrje institucioneve shtetërore që të marrin gjithëpërgjegjësitë e duhura dhe të bëjnë të pamundurën për shkollimin etyre! Jam i bindur se dhe ju mendoni në të njëjtën mënyrë dhe endani këtë shqetësim.

Kombet e qytetëruara bëjnë maksimumin për edukimin dhepërgatitjen e brezave të ardhshëm. Qeveritë e tyre e kanë përparësikëtë gjë. Investimet për arsimin janë investime shpesh afatgjata, portë sigurta, me efekt të padiskutueshëm në prosperitetin e këtyrevendeve.Ky është edhe horizonti ynë dhe synimi për brezat eardhshëm që do të marrin në dorë fatet e vendit tonë.


246

Të dashur mësuese e mësues shqiptarë,

Edhe një herë, ju uroj nga zemra gëzuar Festën tuaj, festën edijes dhe të përparimit!


247

PRESIDENTI TOPI I DËRGON MESAZH SOLIDARITETIPERANDORIT TË JAPONISË, AKIHITO

11 Mars 2011

Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi i ka dërguarPerandorit të Japonisë, Akihito një mesazh solidariteti përfatkeqësinë natyrore që goditi sot në mënyrë shkatërruese Japoninë,sidomos zonën veri-perëndimore të saj.

“Madhëria Juaj,Me hidhërim të thellë dhe keqardhje mësova lajmin e kobshëm tëkatastrofës më të madhe që ka prekur vendin tuaj duke shkaktuarhumbje të shumta në njerëz dhe dëme të jashtëzakonshme materiale.Në emër të popullit shqiptar dhe në emrin tim personal, dëshiroj t’Jushpreh juve, familjarëve të viktimave si dhe mbarë popullit japonez,ngushëllimet më të sinqerta për këtë tragjedi që ju ka goditur. Nejemi pranë jush në këto momente tepër të vështira që po kalon vendijuaj dhe urojmë që pasojat e kësaj tragjedie natyrore, e cila katronditur njerëzimin anembanë botës, të kapërcehen sa më shpejt!Ju lutem, pranoni Madhëria Juaj, ndjenjat e mbështetjes dhe tësolidaritetit të popullit shqiptar për të përballuar dhe kapërcyer këtësituatë mjaft të rëndë me sa më pak dhimbje!” - thuhet në mesazhine Presidentit të Republikës.


248

PRESIDENTI TOPI I DËRGON NJË MESAZH URIMIPRESIDENTIT OBAMA ME RASTIN E 20-VJETORIT TERIVENDOSJES SË MARRËDHËNIEVE DIPLOMATIKE

MES SHQIPËRISË DHE SHTETEVE TË BASHKUARA TËAMERIKËS

15 Mars 2011

Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi nëpërmjet njëtelegrami drejtuar Presidentit Obama përshëndet 20-vjetorin erivendosjes së marrëdhënieve diplomatike mes Republikës sëShqipërisë dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

“I nderuar zoti President,

Kam kënaqësinë e veçantë dhe privilegjin që, edhe në emër tëpopullit shqiptar, të përshëndes 20-vjetorin e rivendosjes sëmarrëdhënieve diplomatike mes Shqipërisë dhe Shteteve tëBashkuara të Amerikës!

Që nga viti 1946, historia e marrëdhënieve mes dy vendeve tonafatkeqësisht provoi një ngrirje të gjithanshme, pavarësisht se vendijuaj përgjatë gjithë historisë moderne të Shqipërisë ka dhënë njëkontribut të vyer dhe një mbështetje të jashtëzakonshme përinteresat jetike të kombit shqiptar.

Në fund të viteve 80-të dhe në fillim të viteve 90-të të shekullit tëkaluar, teksa erërat e lirisë dhe të ndryshimeve demokratike nisën tëfrynin edhe në vendin tonë, u bë e mundur që të rivendosenzyrtarisht marrëdhëniet diplomatike mes dy vendeve tona, dukekonsoliduar përfundimisht miqësinë historike e tradicionale mes dykombeve tona.

Tashmë Shqipëria është aleate besnike dhe partnere strategjike eShteteve të Bashkuara të Amerikës, e lidhur ngushtë nga interesadhe vlera të përbashkëta, anëtare e denjë dhe e sprovuar e NATO-s,kontribuese e koalicionit ndërkombëtar kundër terrorizmit.


249

Marrëdhëniet e gjithanshme të shkëlqyera dypalëshe janë në kulmine tyre, duke u shërbyer interesave të përbashkëta të dy vendeve dhepopujve tanë.

Më lejoni edhe njëherë, i nderuar zoti President, t’ju shprehvlerësimin më të lartë për marrëdhëniet mes dy vendeve tona, si dhet’ju siguroj se Shqipëria e populli shqiptar janë të vendosur nërrugën drejt integrimit të plotë në strukturat euroatlantike, dukepërmbushur të gjitha standardet e një demokracie perëndimoremodel, siç është ajo e vendit tuaj, mikut dhe aleatit tonë më tëmadh!” – thuhet në mesazhin e Presidentit Topi.


250

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTEN E IRLANDËSME RASTINE FESTËS KOMBËTARE

17 Mars 2011

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazhPresidentes së Irlandës, Meri Mekalis me rastin e Festës Kombëtarenë të cilin shpreh urimet më të mira për më shumë lumturi dhebegati.

“Dëshiroj që, me këtë rast të vlerësoj dhe mbështetjen që ju dhevendi juaj i jepni Shqipërisë në rrugën e saj të zhvillimit demokratikdhe në përpjekjet e saj për integrim në Bashkimin Evropian.Gjithashtu, kam dëshirë t’ju siguroj për vullnetin tim dhe tëShqipërisë për zhvillimin e mëtejshëm të marrëdhënieve miqësoremes dy vendeve tona!” – shprehet në mesazhin e Presidentit Topi.

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN NAPOLITANOPËR 150-VJETORIN E BASHKIMIT TË ITALISË

18 Mars 2011

Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi, nëpërmjet njëmesazhi të dërguar me rastin e festimeve të veçanta të zhvilluara djenë vendin fqinj, uron Presidentin Xhorxho Napolitano për 150-vjetorin e bashkimit të Italisë.

“I nderuar zoti President,

Me rastin e Festës së 150-vjetorit të bashkimit të Republikës sëItalisë, kam nderin dhe kënaqësinë e veçantë, edhe në emër tëpopullit shqiptar, që t’ju përcjell Juve dhe popullit mik italian,urimet e mia më të ngrohta e miqësore për këtë ditë të shënuar!


251

Bashkimi i Italisë në vitin 1861 shënon një ngjarje historike shumëtë rëndësishme jo vetëm për Italinë, por edhe për shumë vende tëEvropës së asaj kohe. Kjo lëvizje politike dhe shoqërore që ufinalizua me bashkimin e shteteve të ndryshme të ndara tëGadishullit Apenin në një vend të vetëm ishte një proces i vështirëdhe me shumë sakrifica. Trashëgimia dhe vetë procesi i këtijbashkimi ka lënë mbresa të thella dhe ka ndikuar edhe në vendetfqinje të Italisë, siç është dhe Shqipëria.

Dëshiroj të nënvizoj me kënaqësi nivelin e shkëlqyer tëmarrëdhënieve midis dy popujve dhe vendeve tona, të bazuara nëlidhjet historike dhe kulturore, për të cilat jam i bindur se doforcohen dhe më tej në të ardhmen. Historia dhe marrëdhëniettradicionale mes popujve tanë, afërsia gjeografike e kulturore mestyre, integrimi i plotë e i suksesshëm i emigrantëve shqiptarë nëItali, janë baza të fuqishme për rritjen dhe konsolidimin emarrëdhënieve dypalëshe.

Gjithashtu, vlerësoj lart mbështetjen që Italia i ka dhënë dhe i jepShqipërisë në përpjekjet e saj drejt integrimit euroatlantik, si dhe nëpërfshirjen sa më të shpejtë të vendit tonë në familjen e përbashkëtevropiane.

Së bashku me urimet më të përzemërta, Ju lutem pranoni, i nderuarzoti President, shprehjen e konsideratës sime më të lartë!” –theksohet në mesazhin e Presidentit Topi.


252

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN NË DETYRË TËREPUBLIKËS TUNIZIANE ME RASTIN E FESTËS

KOMBËTARE

20 Mars 2011

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazhPresidentit në detyrë të Republikës Tuniziane, Fouad Mebaza merastin e Festës Kombëtare, në të cilin i uron paqe, begati dhelumturi.

“Shpreh dhe besimin tim se marrëdhëniet midis Shqipërisë dheTunizisë do të zhvillohen më tej në të ardhmen, në frymën emiqësisë dhe bashkëpunimit të ndërsjellë, në të mirë të dy vendevetona dhe të zhvillimit të rajonit të Mesdheut.” – theksohet nëmesazhin e Presidentit Topi.

PRESIDENTI TOPI URON BESIMTARËT BEKTASHINJSHQIPTARË PËR FESTËN E SULLTAN NOVRUZIT

21 Mars 2011

Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi, në mesazhin dërguarKryegjyshit Botëror të Bektashinjve, Haxhi Dede Reshat Bardhituron të gjithë besimtarët bektashinj shqiptarë kudo ndodhen përFestën e Sulltan Novruzit.

“I nderuar Kryegjysh Botëror i Bektashinjve,Të nderuar besimtarë bektashinj të Shqipërisë!

Në këtë ditë të shenjtë e të rëndësishme për paqen, ripërtëritjen dhefrymëzimin shpirtëror, në këtë ditë të madhërishme besimi për tëgjithë ju, besimtarë bektashinj shqiptarë kudo ndodheni, dëshirojt’ju shpreh urimet e mia më të mira dhe përzemërta! Gëzuar Festën


253

e Sulltan Novruzit! Paçi ngahera lumturi, harmoni, begati, mirësi edashuri në familjet tuaja!

Populli shqiptar ka dëshmuar gjithmonë virtytet më të mira tëtolerancës, mirëkuptimit dhe respektimit të besimit të njëri-tjetrit,duke qenë bashkë sidomos në ditët e shënuara. Ndër shekuj ne kemitreguar se jo vetëm kemi trashëguar, por edhe se do të përcjellim tekbrezat që vijnë ndjenjën e besimit, shpresës, të sakrificës e tëvetmohimit të ndërgjegjshëm për të mirën tonë të përbashkët, duke idhënë kështu një kontribut të vyer të ardhmes së Shqipërisë, që ajotë jetë sa më e fortë, krenare dhe dinjitoze.

Zoti e bekoftë Shqipërinë dhe shqiptarët!Gëzuar Festën e Sulltan Novruzit!” – thuhet në mesazhin ePresidentit Topi.

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN E PAKISTANITME RASTIN E FESTËS KOMBËTARE

23 Mars 2011

Presidenti Topi i ka dërguar një mesazh Presidentit të RepublikësIslamike të Pakistanit, Asif Ali Zardari me rastin e FestësKombëtare, në të cilin përcjell urimet më të mira për begati dukeshprehur gjithashtu kënaqësinë për marrëdhëniet e mira midis dyvendeve.


254

MESAZH I PRESIDENTIT TË REPUBLIKËS NËPËRKUJTIM TË 20 VJETORIT TË DEMONSTRATËS

ANTIKOMUNISTE TË 2 PRILLIT NË SHKODËR

2 Prill 2011

Në 20 vjetorin e demonstratës antikomuniste të 2 Prillit në Shkodër,mendimi ynë shkon në nderim e respekt të kujtimit të katërdëshmorëve të demokracisë që u vranë pabesisht gjatë asaj proteste,studentit të dhjetorit Arben Broci dhe tre bijve të tjerë të ShkodrësNazmi Kryeziu, Bujar Bishanaku dhe Besnik Ceka. Ata janë tashmëpjesë e pashlyeshme e qëndresës antikomuniste, e shpirtit shkodranqë nuk pranoi kompromis për demokracinë e shumëpritur, por edhee shpirtit shqiptar në përgjithësi që për lirinë ka luftuar e sakrifikuarnë shekuj.

20 vjet nga ajo demonstratë që pati si protagonistë kryesorë studentëe gjimnazistë të Shkodrës, rruga për ndërtimin e demokracisë nëShqipëri vazhdon të jetë me sfida të rëndësishme, të cilat kërkojnëimpenjimin e gjithsecilit. Përpjekjet e të gjithëve duhet të bashkohenpër ta konsoliduar demokracinë tonë të re, si një garanci se po ecetnë drejtimin e duhur, atë drejt familjes së madhe euroatlantike.

Nderim dhe respekt për katër dëshmorët e demokracisë dhe për tëgjithë ata ish nxënës, studentë e qytetarë të Shkodrës, që 20 vite mëparë demonstruan duke kërkuar siguri për të ardhmen e pluralizmitdhe sistemit demokratik të fituar në dhjetor 1990.

I paharruar qoftë kujtimi i Arben Brocit, Nazmi Kryeziut, BujarBishanakut dhe Besnik Cekës!


255

PRESIDENTI TOPI SHPREH NGUSHËLLIMET PËRNDARJEN NGA JETA TË

HAXHI DEDE RESHAT BARDHIT

2 Prill 2011

Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi, nëpërmjet njëmesazhi të bërë publik, shprehu ngushëllimet më të ndiera përndarjen nga jeta të Kryegjyshit Botëror të Bektashinjve, Haxhi DedeReshat Bardhit.

“Të nderuar familjarë të të ndjerit Reshat Bardhi,Të nderuar drejtues dhe anëtarë të Bashkësisë Bektashiane,

Me hidhërim të madh dhe dhimbje të thellë mësova se Haxhi DedeReshat Bardhi u nda përfundimisht nga gjiri ynë. Në këtë ditë tëtrishtuar, shembulli i këtij njeriu me vlera të jashtëzakonshmehumane e shpirtërore, i këtij udhëheqësi fetar të përkushtuar, i cili kadhënë kontributin e vet të çmueshëm e të pakursyer jo vetëm përfenë e bektashizmit, por edhe për rivendosjen dhe konsolidimin edemokracisë në Shqipëri, na detyron të gjithëve të përulemi menderim e respekt para jetës dhe veprës së tij.

Haxhi Dede Reshat Bardhi i përket atij brezi të paharrueshëmatdhetarësh, të cilët iu kundërvunë diktaturës komuniste nëpërmjetforcës së shpirtit, besimit për të Plotfuqishmin dhe dashurisë përshqiptarizmën. Ai ishte jo vetëm një njeri i rrallë, një udhëheqësfetar altruist dhe frymëzues, por edhe një shqiptar i vërtetë, i cili ekaloi gjithë jetën dhe u shua duke luftuar e duke u përpjekur përidealet më sublime të besimit, lirisë, demokracisë dhe përparimit.

Shpirti i tij u prehtë në paqe!” – theksohet në mesazhin ngushëlluestë Presidentit Topi.


256

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTEN ESAPOZGJEDHUR TË KOSOVËS,

ATIFETE JAHJAGA

7 Prill 2011

Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi, nëpërmjet njëmesazhi të bërë publik uron zonjën Atifete Jahjaga me rastin ezgjedhjes në detyrën e lartë të Presidentes së Republikës sëKosovës.

“E nderuara Zonja Presidente,

Është një nder dhe kënaqësi e veçantë t’Ju uroj për zgjedhjen Tuaj siPresidente e Republikës së Kosovës!

Është një moment historik për Kosovën dhe gjithë kombin shqiptarqë në krye të shtetit zgjidhet një grua me integritet të lartëprofesional dhe tepër të respektuar.

Në emrin tim dhe të gjithë popullit shqiptar, uroj që të keni sukses tëplotë në detyrën tuaj të lartë për të përballuar të gjitha sfidat që kaRepublika e Kosovës drejt rrugës së përbashkët të integrimit të plotëeuroatlantik!

Shpreh bindjen e plotë se marrëdhëniet e shkëlqyera midis dyshteteve tona do të zhvillohen e intensifikohen më tej në të gjithadrejtimet, në të mirë të kombit tonë dhe paqes e stabilitetit në rajon.”– theksohet në mesazhin e Presidentit Topi.


257

PRESIDENTI TOPI I KA DËRGUAR MESAZHNGUSHËLLIMI FAMILJES SË DREJTUESIT TË

POLICISË, KOMISAR NAIM MANUKËS

17 Prill 2011

Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi i ka dërguar njëmesazh ngushëllimi familjes së të ndjerit Komisar Naim Manuka, icili u nda nga jeta në mënyrë të parakohshme.

“Të nderuar familjarë të Drejtuesit të Policisë së Shtetit, tëndjerit Komisar Naim Manuka,

Më lejoni që në këto çaste të rënda të humbjes së bashkëshortit,prindit dhe Drejtuesit të paharruar të Policisë së Shtetit, KomisarNaim Manuka, t’ju shpreh ngushëllimet më të sinqerta për ndarjen etij të parakohshme nga jeta!

Sakrificat, profesionalizmi dhe kontributi që i shtrenjti Naim kadhënë në shërbim të atdheut dhe shtetit do të mbeten të pashlyeshmenë kujtesën tonë. Mirënjohja për vlerat e tij njerëzore dhepërkushtimi ndaj detyrës fisnike do ta lartësojnë atë përjetë në sytë etë gjithë shqiptarëve.” – theksohet në mesazhin ngushëllues tëPresidentit Topi.


258

PRESIDENTI TOPI URON PAPA BENEDIKTIN XVI MERASTIN E PËRVJETORIT TË ZGJEDHJES

19 Prill 2011

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh urimiPapa Benediktit të XVI, në të cilin shkruan:

“Përvjetori i zgjedhjes Suaj si Papë i Kishës Katolike të Romës mëjep kënaqësinë e veçantë që t’ju shpreh urimet e mia më tëpërzemërta, si dhe ato të popullit shqiptar, për misionin tuaj tëshenjtë dhe bekimet e panumërta që Ju i sillni të gjithë popujve tëbotës!

Me këtë rast, shpreh dhe kënaqësinë për zhvillimin e marrëdhënieveshumë të mira me Selinë e Shenjtë, të ndërtuara me themele të vjetrahistorike, gjithmonë në shërbim të rritjes së harmonisë, mirësisë,dhe dialogut mes njerëzve. Kam bindjen se kontributi ynë ipërbashkët në këtë drejtim do të sjellë më shumë paqe në botë.

Së bashku me urimet e mia për suksese të mëtejshme në misionintuaj, ju lutem pranoni, Shenjtëria Juaj, shprehjen e konsideratës simemë të lartë!”


259

PRESIDENTI TOPI URON TË GJITHË BESIMTARËT EKRISHTERË SHQIPTARË ME RASTIN E FESTËS SË

PASHKËVE

23 Prill 2011

Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi u uroi sonte të gjithëbesimtarëve të krishterë shqiptarë, ortodoksë dhe katolikë, kudo qëndodhen: “Gëzuar Pashkët!”

Presidenti Topi i ka dërguar një mesazh urimi Kryepeshkopit tëTiranës, Durrësit dhe të gjithë Shqipërisë, Fortlumturisë së Tij,Anastas Janullatos dhe Kryetarit të Konferencës Ipeshkvnore tëShqipërisë, Imzot Rrok Mirditës:

“Në këtë ditë të shënuar dëshiroj t’ju shpreh juve dhe nëpërmjet jushtë gjithë besimtarëve ortodoksë dhe katolikë, urimet më të ngrohta etë përzemërta në ditën e kremtimit të Pashkëve!

Dëshiroj që veçanërisht sot, në këtë festë fetare, në këtë ditë tëbekuar, të uroj të gjithë popullin shqiptar për më shumë mbarësi, fat,paqe, mirëkuptim, gëzim e harmoni, si dhe një të ardhme më tëbegatë e të sigurt!

Kjo ditë e shenjtë që simbolizon ringjalljen e Krishtit, ringjalljen eshpresës për ditë më të mira, le të shërbejë për të gjithë edhe si ditë ereflektimit dhe e inspirimit për të evidentuar e konsoliduar vlerat evërteta shpirtërore të shoqërisë shqiptare!

Gëzuar dhe njëherë Festën e Pashkëve! Zoti e bekoftë Shqipërinëdhe familjet shqiptare!” – theksohet në mesazhin e urimit tëPresidentit Topi.


260

PRESIDENTI TOPI NGUSHËLLON FAMILJARËT ERRESHTERIT AGIM MEKOLLARI PËR NDARJEN E TIJ

NGA JETA NË KRYE TË DETYRËS

29 Prill 2011

Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi i dërgoi një mesazhngushëllimi familjarëve të Rreshterit Agim Mekollari, i cili humbijetën aksidentalisht dje në mesditë, gjatë kryerjes së operacionit tëasgjësimit të municioneve me plasje, në Poligonin e Bigazit nëSkrapar.

“Të nderuar familjarë të të ndjerit Agim Mekollari,

Me dhimbje të thellë mësova për ndarjen nga jeta të njeriut tuaj mëtë dashur, që humbi jetën tragjikisht gjatë kryerjes së detyrës. Mëlejoni që, në këto momente të vështira për ju, t’ju shprehngushëllimet e mia më të sinqerta dhe të ndaj me ju dhimbjen përhumbjen e njeriut tuaj të shtrenjtë!

Rënia në krye të detyrës e ushtarakut të devotshëm Agim Mekollariështë një humbje e madhe dhe e pazëvendësueshme për familjen,miqtë e kolegët, për shtetin dhe për të gjithë shtetasit shqiptarë.Vepra heroike e Agim Mekollarit është tregues i sakrificës sublime,që me punën e misionin e përditshëm e të vështirë, dha dhe jetën nëmbrojtje të vendit e sigurisë së të gjithëve.Me cilësinë e Presidentit të Republikës dhe të Komandantit tëForcave të Armatosura, por edhe si qytetar, mbështes stukturatshtetërore e ushtarake që të nisin menjëherë hetimin e plotë tëngjarjes dhe të gjejnë sa më shpejt shkaqet që çuan në humbjen ejetës së një nënoficeri të përkushtuar dhe plagosjen e tre punonjësvetë tjerë të ushtrisë shqiptare.Edhe njëherë, ju shpreh ngushëllimet më të sinqerta! I përjetshëmqoftë kujtimi i tij!” - përfundon mesazhi ngushëllues i PresidentitTopi.


261

PRESIDENTI TOPI URON MBRETËRESHËN ELISABET IIME RASTIN E MARTESËS SË PRINCIT UILLIAM

29 Prill 2011

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazh urimiMbretëreshës së Mbretërisë së Bashkuar të Britanisë së Madhe dheIrlandës së Veriut Elisabet II, në të cilin shkruan:

“Madhëri,

Kam nderin dhe kënaqësinë e veçantë që në emrin timpersonal dhe të bashkëshortes sime, t’Ju dërgojMadhërisë Suaj, familjes mbretërore dhe popullit mik tëMbretërisë së Bashkuar, urimet më të përzemërta përmartesën e Princit Uilliam me zonjushën Keit Midëllton!

Ju siguroj Madhëri, se sot i gjithë populli shqiptar merrpjesë në këtë gëzim të madh të familjes suaj, që ështënjëkohësisht dhe një ngjarje e rëndësishme historike.

Me këtë rast, i shpreh edhe një herë Madhërisë Suaj,urimet më të ngrohta dhe bindjen e plotë semarrëdhëniet midis dy vendeve tona do të forcohendhe më shumë në interes të dy popujve tanë miq.”


262

PRESIDENTI TOPI I DËRGON MESAZH NGUSHËLLIMIPRESIDENTIT OBAMA

29Prill 2011

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazhngushëllimi Presidentit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, BarakObama, në të cilin shprehet:


Me keqardhje të madhe mësova mbi goditjet e rënda të uraganit qëkryesisht përfshiu shtetin e Alabamës dhe pesë shtete të tjera tëjugut të SH.B.A- së, ku përveç humbjeve të rënda materiale,humbën jetën mbi 280 qytetarë amerikanë.

Më lejoni Shkëlqesi, që për këtë ngjarje tragjike që tronditi gjithëpopullin mik amerikan, në emër të popullit shqiptar dhe në emrintim personal, t’ju shpreh Juve ngushëllimet më të thella e më tësinqerta, dhe nëpërmjet jush, familjeve dhe të afërmve të viktimave.Shpresoj që pasojat e kësaj fatkeqësie natyrore të kalohen sa mëshpejt që të jetë e mundur.

Ju lutem pranoni, i nderuar zoti President, ndjenjat e mbështetjesdhe solidaritetit të sinqertë të popullit shqiptar në këto momente tëvështira të kësaj tragjedie.”


263

PRESIDENTI TOPI PËRGËZON PRESIDENTIN AMERIKANOBAMA PËR ASGJËSIMIN E

OSAMA BIN LADENIT

2 Maj 2011

Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi nëpërmjet një mesazhidërguar Presidentit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, BarakObama përshëndet asgjësimin e Osama Bin Ladenit duke e cilësuarsi një nga fitoret më të mëdha të luftës kundër terrorizmitndërkombëtar.

“I dashur Zoti President,

Më lejoni t’ju përgëzoj për përmbushjen e misionit të vënies sëdrejtësisë në vend nga forcat amerikane me asgjësimin përfundimtartë Osama Bin Ladenit, duke arritur në këtë mënyrë shënimin enjërës prej fitoreve më të rëndësishme në luftën e gjatë e të vështirëkundër terrorizmit ndërkombëtar!

Si President i Republikës së Shqipërisë dhe në emër të mbarëpopullit shqiptar, dëshiroj t’ju shpreh përgëzimet më të sinqerta përarritjen e këtij suksesi, që më ngazëlleu dhe në të njëjtën kohë mëbëri të ndihem krenar që vendi im është rreshtuar përkrah aleatit dhemikut më të madh të Shqipërisë: Shteteve të Bashkuara të Amerikës,vendit, që besoi në luftën pa kompromis kundër së keqes, kundërterrorizmit duke mbrojtur parimet e shenjta të lirisë dhe demokracisëanembanë botës si dhe vendosjen e sigurisë, paqes dheqëndrueshmërisë në të katër anët e globit.

Më lejoni, Zoti President, që në emër të popullit shqiptar dhe nëemrin tim personal, t’Ju shpreh edhe njëherë urimet më të mira përkëtë fitore të madhe dhe në të njëjtën kohë t’Ju siguroj se Shqipëriado të vazhdojë të përmbushë me devotshmëri angazhimet e saj nëkuadër të NATO-s duke dhënë kontributin e vet në sfidat e ardhmepër liri, demokraci si dhe për të ndërtuar një botë akoma edhe më të


264

mirë për të gjitha kombet e të ardhmen e tyre!” – theksohet nëmesazhin e Presidentit Topi.


265

MESAZH I PRESIDENTIT TOPI PËR DITËN EZGJEDHJEVE VENDORE

6 Maj 2011

Të dashur bashkëqytetarë,

Të dielën me 8 maj në mbarë vendin qytetarët janë të ftuar tëvotojnë për organet e reja drejtuese të pushtetit vendor. Për herë tëgjashtë në 20 vjet ju keni të gjithë pushtetin dhe hapësirën enevojshme për të vendosur me votën tuaj për qeverisjen lokale tëkatër viteve të ardhshme.

Në ditët, muajt dhe vitet që vijnë, ju me të drejtë do të kërkoni tëkeni cilësi më të lartë jetese; qytete dhe komuna më të zhvilluara,më shumë vende pune, shkolla e kopshte; më shumë rrugë të reja einfrastrukturë moderne; më shumë siguri ekonomike dhe sociale, mëshumë transparencë në vendimmarrje dhe politikë qytetare.

Arritja e tyre nuk është e lehtë: kërkohet punë e përkushtim,mirëqeverisje dhe mbajtje e premtimeve, burime financiare dhenjerëzore të mjaftueshme dhe pjesëmarrje aktive e vetë qytetarëve.

Hapi i parë për jetësimin e tyre është verdikti juaj kushtetues përmesvotës së fshehtë me 8 maj, zgjedhja juaj e lirë dhe jashtë cdondikimi pengues për kandidatët dhe partitë politike që ju besoni mëshumë. Është zgjedhje për ju, për familjet tuaja, për komunitetin kujetoni dhe për të ardhmen e Shqipërisë.

8 maji meriton të jetë një ditë normaliteti demokratik, një ditë kurqytetarët i gëzohen lirisë dhe e përdorin atë për të mandatuarinstitucionet e qeverisjes vendore. 8 maji meriton të jetë një ditëreflektimi e korrektimi për të gjitha gabimet e kaluara zgjedhore, njëditë që mbyll një kapitull tranzicioni dhe dëshmon se shoqëriashqiptare i ka pranuar dhe bërë të vetat vlerat e larta demokratike tëfamiljes evropiane.


266

Bashkë me ju kemi ndjekur shqetësimet që lidhen me retorikën eashpër elektorale, problemet me debatet midis kandidatëve,mangësitë në programe apo incidente dhune, me ndikim direkt oseindirekt negativ në klimën zgjedhore.

E di se ashtu si unë edhe ju do të kishit dashur që ato të ishinevituar, që fushata të ishte tërësisht e qetë, një garë vlerashdemokratike, ku respektohet mendimi i tjetrit dhe alternativa e tij,ku interesi publik ngrihet mbi atë partiak dhe ku zgjedhjet shihen epranohen si normalitet demokratik.

E di gjithashtu se administrimi zgjedhor në Shqipëri është atributligjor direkt i partive politike dhe se vullneti i partive është faktorpërcaktues në cilësinë e zgjedhjeve. Gjithsesi as detajet teknike dheas natyra partizane e procesit, nuk mund të zëvendësojnë peshën dherolin përcaktues që ka vota qytetare më 8 maj.

Ju dhe vetëm ju keni në dorë forcën morale e ligjore për tashndërruar 8 majin në ditë suksesi për demokracinë në Shqipëri!

Ato janë zgjedhjet tuaja, bëhen për ju, kërkojnë fjalën tuaj dhemeritojnë respektin tuaj maksimal!

Ftesa dhe dëshira ime është që ju, vëllezër e motra, të merrni pjesëmasivisht në zgjedhje; që asnjë pasiguri momenti apo ndjenjëzhgënjimi, të mos u pengojë për t’i kushtuar vetes, familjes dhevendit vetëm disa minuta votimi; që në asnjë rast të mos lejoni që tëtjerët të vendosin për ju, por ju vetë të jeni aty të qetë e të sigurtë sepo votoni të lirë, se vota e juaj do respektohet, se zëri juaj do tëdëgjohet dhe se me votën tuaj e ardhmja do të jetë më e mirë për tëgjithë.

8 maji nuk do të hyjë në kujtesën tonë politike për nga cilësia eprogrameve politike apo emrat e fituesve, por për nga vlerësimi qëlidhet me standardet dhe produktin e tyre demokratik. Kur vendiështë në provë, të gjithë ne, zyrtarët drejtues, institucionet dheaktorët politikë e publikë jemi në provë.


267

Shqipëria meriton një qeverisje lokale efektive, proces zgjedhor tëstandardeve demokratike, demokraci funksionale dhe politikaafatgjata zhvillimi dhe integrimi. Ky është rasti që të demostrohet kyvullnet politik. Kjo është sprova më e madhe për partitë politike dheudhëheqësit e tyre politikë.

Dita e zgjedhjeve është ditë e qytetarëve dhe jo e militantëvepartiakë, ndaj pres e inkurajoj partitë politike ta përdorin natyrënbipartiake të procesit administrues në dobi të interesave qytetare epublike, siç edhe inkurajoj median të informojë dhe ndikojëpozitivisht në transparencën e procesit.

Zgjedhjet e 8 majit janë momente përgjegjësie për të gjithainstitucionet e parashikuar me ligj në përgatitjen, mbarëvajtjen dheadministrimin e tyre. Bashkë me ju, të nderuar qytetarë, pres që ditae votimit të kalojë në atmosferë të qetë, që administrimi i votës tëjetë korrekt dhe në kohë, që KQZ, komisionet e niveleve të dyta dhegrupet e numërimit të jenë zbatues të paanshëm të ligjit, qëvëzhguesit vendorë e të huaj të ushtrojnë pa asnjë vështirësifunksionin e tyre.

Gjithashtu pres dhe kërkoj nga institucionet e rendit dhe sigurisë,prokuroria, gjykatat dhe Kolegji Zgjedhor, - të jenë aktivë dhetërësisht profesionalë në përmbushjen e misionit të tyre ligjor.

Të gjithë dëshirojmë të shikojmë tek këto institucione, - vullnet tëpalëkundur me integritet profesional dhe etik në zbatimin eKushtetutës dhe të ligjit.

Ju jeni garancia kushtetuese se vota është e shenjtë, ajo duhetrespektuar, duhet ushtruar, duhet garantuar, duhet numëruar dhe nëfund të procesit, verdikti i dhënë me votë të lirë, duhet pranuar ngatë gjitha palët konkuruese.

Në veçanti detyra e Kolegjit Zgjedhor është të dëshmojëpërgjegjshmëri maksimale, paanshmëri, korrektesë dhe shpejtësi përvlerësimin e çdo situate ligjore që do i paraqitet, duke ruajtur tëpastra interesat e dhënies së drejtësisë, të painfluencuara nga


268

përpjekjet e politikës apo interesa të tjera.

Vetëm kështu ju i bëni një shërbim shumë të madh besimit tekdrejtësia, shtetit të së drejtës dhe demokracisë shqiptare.

Të dashur qytetarë,

Edhe njëherë ju ftoj të merrni pjesë në zgjedhje, të jeni aty për t’idhënë jetë e forcë demokracisë funksionale, - dhe kështu tëndihmoni që me zgjedhjen tuaj të lirë të shkurtojmë rrugënevropiane të Shqipërisë. Kjo është sfida jonë, është interesi ynë ipërbashkët.

Më 8 maj, të gjithë në votime!


269

PRESIDENTI TOPI I DËRGON MESAZH URIMIPRESIDENTIT TË KËSHILLIT EVROPIAN ME

RASTIN E DITËS SË EVROPËS

9 Maj 2011

Presidenti i Republikës, Bamir Topi në mesazhin dërguar Presidentittë Këshillit Evropian, Herman Van Rompui shkruan:


Kam kënaqësinë e veçantë që me rastin e Ditës së Evropës dhe DitësShuman, në emër të popullit shqiptar dhe në emrin tim personal, t’jushpreh Juve dhe nëpërmjet jush të gjithë institucioneve të BashkimitEvropian, më shumë suksese dhe begati për të gjithë anëtarët efamiljes së madhe evropiane!

Bashkohem me mesazhin historik që Robert Shuman i dërgoi tëgjithë popujve të Evropës në vitin e largët 1950, se bashkimi ivendeve të kontinentit të vjetër do të sillte një zhvillim dhe fuqizimmë të shpejtë të tyre. Kjo ide që u shndërrua në realitet tësuksesshëm bëri që edhe Shqipëria të futet në rrugën e pakthyeshmetë integrimit në Bashkimin Evropian. Kjo ditë e veçantë për të gjithëevropianët e gjen vendin tim edhe më afër Evropës së Bashkuar,sidomos pas vendimit të liberalizimit të vizave për qytetarëtshqiptarë me vendet e sistemit “Schengen”, i cili ka ecur me mjaftsukses në Shqipëri.

Gjithashtu, shpreh dhe vlerësimin e lartë për mbështetjen egjithanshme të Bashkimit Evropian për Shqipërinë dhe për procesine integrimit të plotë të vendit tim në Komunitetin Evropian. Jam ibindur që me angazhimin tonë të përbashkët do të bëjmë të mundurqë dita e madhe e anëtarësimit të plotë të Shqipërisë në BE të jetë samë afër.”


270

PRESIDENTI TOPI URON PRESIDENTIN PERES MERASTIN E FESTËS KOMBËTARE TË IZRAELIT

9 Maj 2011

Presidenti i Republikës, Bamir Topi i ka dërguar një mesazhPresidentit të Shtetit të Izraelit, Shimon Peres me rastin e FestësKombëtare, në të cilin shpreh urimet më të përzemërta për begatidhe lumturi.

“Në të njëjtën kohë, shpreh kënaqësinë për nivelin shumë të mirë tëmarrëdhënieve që ekzistojnë midis Shqipërisë dhe Izraelit, si dhekonfirmoj besimin tim në konsolidimin e mëtejshëm të këtyremarrëdhënieve, duke rritur bashkëpunimin në të gjitha fushat meinteres të përbashkët.” – theksohet në mesazhin e Presidentit Topi.


271

PRESIDENTI TOPI NGUSHËLLON FAMILJARËT EAKTORES SË SHQUAR TË SKENËS DHE EKRANIT

SHQIPTAR, FERIAL ALIBALI

15 Maj 2011

Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi nëpërmjet një mesazhitë bërë publik, shpreh ngushëllimet më të sinqerta për ndarjen ngajeta të aktores së shquar të skenës dhe kinematografisë shqiptare,Ferial Alibali.

“Të nderuar familjarë të së ndjerës Ferial,

Në këto momente dhimbjeje të thellë për humbjen e njeriut tuaj tështrenjtë, aktores së paharruar të skenës dhe kinematografisëshqiptare, dëshiroj t’ju gjendem shpirtërisht pranë, duke ju shprehurngushëllimet e mia më të sinqerta!

Talenti i Ferialit, që me pesëdhjetë rolet në teatër dhe portretizimet esaj kinematografike përcolli ndjeshmërinë e një artisteje të rrallë, dombetet i paharruar si për ata që e njohën personalisht, ashtu edhe ataqë e admiruan aktrimin e saj kudo nëpër Shqipëri dhe anembanëtrevave ku jetojnë shqiptarë. Rolet e saj do të vazhdojnë tëfrymëzojnë brezat e ardhshëm të artisteve të reja me ndjenjat më tëforta të dashurisë për skenën, ekranin dhe artin shqiptar.

Duke ndarë me ju dhimbjen për humbjen e pazëvendësueshme,shpreh bindjen se të gjithë artdashësit shqiptarë do t’i jenëpërjetësisht mirënjohës Ferial Alibalit për veprën e saj dinjitoze sidhe për vlerat njerëzore, që ajo përçoi tek të gjithë ne.

Miqësisht,Bamir TOPI”


272

PRESIDENTI TOPI NGUSHËLLON FAMILJARËT E ISH-PRESIDENTIT HUNGAREZ MADL

7 Qershor 2011

Presidenti i Republikës, Bamir Topi ngushëllon familjarët e ish-Presidentit hungarez Ferenc Madl për ndarjen e tij nga jeta.

“Të nderuar familjarë të zotit Madl,

Lajmi për ndarjen nga jeta të Presidentit të nderuar Ferenc Madlshkaktoi

tek unë personalisht dhe tek të gjithë dashamirësit e popullithungarez në

Shqipëri një pikëllim të thellë. Me lejoni që në këto momentedhimbjeje,

në emrin tim dhe të popullit shqiptar t’ju shpreh ngushëllimet më tëthella

dhe të sinqerta për humbjen e njeriut tuaj të dashur!

Për personalitetin e tij të spikatur, angazhimin politik dhe akademiknë

jetën e Hungarisë, për kontributin e jashtëzakonshëm nëdemokratizimin e

jetës së vendit, si ngritjen e lartësimin e imazhit të Hungarisë nëarenën

ndërkombëtare, emri i Ferenc Madl do të ruhet gjatë në kujtesën e


273

kolegëve të tij në mbarë botën, si dhe në panteonin e njerëzve tëshquar

të Republikës së Hungarisë.”


274

PRESIDENTI TOPI NGUSHËLLON FAMILJARËT EDEPUTETES DHE ISH-MINISTRES SË DREJTËSISË SË

KOSOVËS, NEKIBE KELMENDI

20 Qershor 2011

Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi, nëpërmjet njëmesazhi të bërë publik sot paradite, ngushëllon familjarët edeputetes dhe ish-ministres së Drejtësisë së Republikës së Kosovës,Nekibe Kelmendi, e cila u nda nga jeta një ditë më parë nga njësëmundje e pashërueshme:

“Të nderuar familjarë të të ndjerës Nekibe Kelmendi,

Me hidhërim të thellë mësova lajmin e ndarjes nga jeta tëintelektuales e deputetes Nekibe Kelmendi, e cila me dinjitet ekrenari jetoi dhe punoi edhe pas humbjes së bashkëshortit dhe dydjemve, që u vranë barbarisht nga forcat serbe në vitin 1999!

Më lejoni që në emër të popullit shqiptar dhe në emrin tim personal,ju shpreh ngushëllimet më të thella dhe më të sinqerta!

Në këto momente të vështira për ju, për popullin e Kosovës dhe tëShqipërisë, ne ndajmë me ju edhe vlerësimin tonë më të lartë përpersonalitetin e saj të spikatur në fushën e drejtësisë, angazhiminpolitik shumëvjeçar e për kontributin e madh në mëvetësimin si dhelartësimin e imazhit të Kosovës në arenën ndërkombëtare. Duke jugjendur shpirtërisht pranë në këtë çaste të rënda, shpreh besimin sejeta dhe vepra e Nekibe Kelmendit do të ruhet ngahera me respekt ekrenari në kujtesën e shqiptarëve.”


275

PRESIDENTI TOPI NGUSHËLLON FAMILJARËT EPIANISTIT DHE ORKESTRANTIT

ALQI KARECO

26 Qershor 2011

Presidenti i Republikës, Prof. Dr. Bamir Topi, nëpërmjet njëmesazhi të bërë publik ngushëlloi familjarët e pianistit dheorkestrantit të talentuar, njëkohësisht edhe themelues i “Teatrit tëVarietesë”, Alqi Kareco:

“Të nderuar familjarë të të ndjerit Alqi,

Në këto çaste të dhimbshme e të rënda, dëshiroj t’ju shprehngushëllimet e mia më të sinqerta për ndarjen e parakohshme ngajeta të bashkëshortit dhe babait tuaj të dashur, pianistit dheorkestrantit autodidakt, Alqi Kareco!

“Artisti i Merituar” dhe mjeshtri virtuoz i pianos dhe i orkestrimit kalënë gjurmë të paharrueshme në muzikën e lehtë shqiptare të gjashtëdekadave të fundit. Me kontributin e tij në themelimin e “Teatrit tëVarietesë”, në Festivalet Kombëtare të Radio-Televizionit Shqiptar,me rreth 5000 mijë orkestrimet si dhe me ndikimin e pamohueshëmnë përgatitjen dhe përsosjen artistike të dhjetëra e dhjetërakëngëtarëve të talentuar, Alqi do të mbetet përgjithmonë i gdhendurnë kujtesën e muzikantëve dhe artdashësve shqiptarë për talentin epërkushtimin e tij të rrallë artistik si dhe për vlerat e tij të rrallanjerëzore e qytetare.

Më lejoni që nëpërmjet këtij mesazhi t’ju gjendem pranë shpirtërishtpër të ndarë me ju këto momente të vështira! Ngushëllimet më tëndiera!”


276

MESAZH I PRESIDENTIT TOPI ME RASTIN E 80-VJETORIT TË KRIJIMIT TË FORCAVE AJRORE

1 Korrik 2011

Sot ju drejtohem juve, gjithë pilotëve, teknikëve, ushtarëve,nënoficerëve, oficerëve dhe personelit civil të Forcave të Ajrore tëRepublikës së Shqipërisë, duke ju shprehur, si President iRepublikës dhe njëkohësisht si Komandant i Përgjithshëm, urimetmë të përzemërta, për të festuar së bashku ditën historike të 80-vjetorit të krijimit te Forcave Ajrore!Duke sjellë në kujtesë 1 Korrikun e largët të vitit 1931, kemi lënëmbrapa, 80 vite histori të Shtetit shqiptar. Të gjithë së bashku,ndihemi sa të përulur po aq dhe krenarë për të gjithë ata patriotëshqiptarë, që pavarësisht kufizimeve të kohës, kanë sakrifikuar jetëne tyre duke bashkuar përpjekjet dhe mirëkuptimin e përbashkët përzhvillimin e vendit dhe të Forcave Ajrore si pjesë e Forcave tëArmatosura të Republikës së Shqipërisë.

Në këtë datë themeluese me respekt e mirënjohje kujtojmë dheçmojmë kontributin e trupave paqeruajtëse dhe luftuese shqiptare nëAfganistan, të cilët po i ofrojnë paqes dhe lirisë kontributin e njëkombi, duke qenë në krah të aleatëve tanë aty ku sfida kundërterrorizmit është e madhe, po e bëjnë këtë me trimëri e dinjitet tëlartë, kjo sepse ju ditët të kryeni reforma historike, ditët të ngriheninë lartësinë e përgjegjësive të kohës.Shqipëria si anëtare e NATO-s, Organizatës së lirisë dhedemokracisë më të madhe në botë, na bën të gëzojmë dhenjëkohësisht të reflektojmë, se aktualisht vendi ynë ndodhet nëperiudhën e procesit të integrimit në BE. Faza në të cilën ndodhemikërkon nga të gjithë përfshirje dhe përgjegjshmëri më të lartë,organizim dhe koordinim më të arrirë, ritme më të shpejta nëvazhdimin e reformave që kemi ndërmarrë.

Forcat Ajrore si pjesë e FA-ve, kanë dhënë një kontribut të madhduke shndërruar pilotet shqiptarë në figurën më të dashur përnjerëzit dhe në një simbol shprese e force për rajonet në emergjencëcivile. Shqipëria, populli shqiptar, familjet dhe fëmijët tuaj te ndihenkrenar për ju dhe veprën tuaj.


277

Sot është dita të kujtojmë e të nderojmë me shumë respekt pilotët etë rënët si dhe dëshmorët e atdheut, pa gjakun, sakrificat dheshembullin e tyre, Forcat Ajrore nuk do të ishin këto që janë dhehistoria e tyre nuk do të ishte kaq dinjitoze sa është. Ata mbetenpatriotë, heronj dhe simbol i së vërtetës, për të cilën dhanë jetën dheu ndanë nga familjet dhe të dashurit e tyre.

Si President i Republikës dhe si Komandant i Përgjithshëm iForcave të Armatosura dëshiroj t’ju siguroj për mbështetjen time sinë rrugën e përmirësimit të mëtejshëm të cilësisë dheprofesionalizmit ashtu edhe në përmbushjen me sukses të detyravetuaja të rëndësishme, brenda dhe jashtë vendit si dhe për vizionindhe të ardhmen e Forcës Ajrore, që synon transformimin dhemodernizimin e Mbrojtjes dhe Vëzhgimit Ajror, duke rritur më tejbashkëpunimin dhe ndërveprueshmërinë me vendet e NATO-s!

Me këtë rast, ju uroj gëzuar 80-vjetorin e ditës së krijimit të ForcaveAjrore, suksese në misionin tuaj fisnik, shëndet në familjet tuaja!


278


279

This Publication Was Made Possible With The Assistance OfPIRO TASE,

Author Representative In The United States And Europehttps://sites.google.com/site/botonilibrinonline/


280

REPUBLIK A E SHQIPËRISË PRESIDENTI I REPUBLIKËS SË ... · republik a e shqipËrisË presidenti...

Documents

Transcript of REPUBLIK A E SHQIPËRISË PRESIDENTI I REPUBLIKËS SË ... · republik a e shqipËrisË presidenti...