Relationship between Social Factors and Social Health...

Journal of Applied Sociology

26th Year, Vol.59, No.3, Autumn 2015

pp. 19-22

Received: 29.04.2014 Accepted: 28.10.2014

Relationship between Social Factors and Social Health among Students of Shahid Bahonar

University of Kerman

Leila Yazdanpanah*

Assistant Professor, Department of Social Science, Shahid Bahonar University of Kerman, Iran. Tayebeh Nikvarz

M.A in Sociology, Department of Social Sciences, Payame Noor University, Iran * Corresponding author, e-mail: lyazdanpanah@ uk.ac.ir

Introduction

The present article examines relationship between social health and social factors responsible for its increase or

decrease, since health is an important factor in all societies, and is one of the most basic human needs in life.

Social health, along physical and psychological health, is fundamentally important for general health. It could be

shown in one's evaluation of his or her social life and its quality. So investigation about the social health of male

and female students as an important social group has been the main purpose of this article. This study is based on

a research in Kerman on the basis of key theories in the field of social health with five dimensions of social

integration, acceptance, contribution, coherence and actuation.

Materials and Methods

The study is a survey using questionnaire along with

interview with the students of Shahid Bahonar

University of Kerman. It includes 375 male and female

students currently studying at the university, who are

selected by random classified sampling method. It is

worth mentioning that different courses are selected

according to the number of male and female students in

each nine faculties of the University. Data are

analyzed with SPSS and different statistical tests were

utilized.

Discussion of Results and Conclusions

Overall, 51.2% of the selected students are female and

48.8% are male, of whom 79.7% are single with the

average age of 22 and only 17% are employed.

The finding shows that the average social health among

male students is slightly higher that female students

and in other respects there are meaningful differences

between the two sexes in a way that average social

contribution among male students is higher than female

students and average social actuation is higher among

female students than male ones. When it comes to

social coherence, they are close to each other.

Upon further examination of the data, it became clear

that social trust, social contribution, accessibility of

facilities and services, self–evaluation of social class,

family, marriage status, employment, place of birth and

the major of the student, all are in meaningful

relationships with social health. Also 54% of the

changes of the variance of social health are explained

by two factors of social trust and contribution.

In general it can be said that lack of contribution to

social activities and lack of trust are two barriers for

stepping into social settings. In such a situation, one

feels that there is no common point between personal

and social values and becomes indifferent and trustless

regarding social norms (decline of social integration).

Therefore one feels that social fate depends on

external structures and not on social components, and

does not fell any potential ability for the process of

evaluation (decline of social actuation). With this

mentality people may feel that society is so

complicated that it is difficult to understand and predict

the future (decline of social coherence). Therefore

positive attitude towards society and even people is

distorted (decline of social acceptance).

When these attitudes are created one loses his

ability and feels that he has no role in the progress and

future of his society (decline of social contribution) and

so his social health decreases. This results in

contradiction in his personality, distortion of social

behavior and expansion of fraud, social abnormalities,

delinquencies, etc.

Therefore social health is an important factor in

accepting social norms which enables the person to

create a positive balance and avoids unfavorable

responses. People who possess social health can face

with life challenges and have a better function in

society.

Journal of Applied Sociology, 26th Year, Vol. 59, No. 3, Autumn 2015 20

Since one of the main factors responsible for social

health is social trust, we supposed that increase in

social health depends on increase in trust to others and

social institutions. One way to increase social health,

therefore, is to present clear information, respecting

rules and focusing on needs and aspirations of the

young.

Keywords: Social Health, Social Trust, Social

Contribution, Male and Female Students.

Refrences

Abbaszadeh, M. (2004) “Factors Effective on Creating

Students, Social Trust”. Social Welfare, vol.

4(15), p 267-292.

Abdollah Tabar, H. et al. (2008) “Examination of

Students Social Health”, Social Welfare, vol.

8(30-31), p 171-189.

Ali Verdinia, A. Sharepour, M. and Razmyar, M.

(2008) “Social Capital of Family and

Delinquency”, Faslnameh Pajoheshe-Zanan,

vol. 6(2), p 107-1312.

Araste khou, (2002) “An outlook on social-sceintific

Dictionary” Tehran: Nashre-Chapbakhsh,

First Edition.

Azkya, M. & Ghafari, Gh. R. (2001) “Examination of

Trust and Social Contribution, Journal of

Social Sciences Letter, vol. 9(17), p 3-32.

Bastani, S. et al. (2008) “Social Capital Network and

Personal Interrelations” Majale Danesh

Adabiat va Olume Ensani, vol. 16(61), p 41-

81.

Blanco, A. & Diaz, D. (2007) “Social Order and

Mental Health: A Social Well-Being

Approach” Autonoma University of Madrid,

psychology in spain, vol. 11(5), p 61-71.

Callaghan, L. (2008) “Social Well-Being in Extra Care

Housing: An Overview of the Literature,

Personal Social Service Research Unit”,

established at the University of kent an

Canterbury, www.ukc.ac.uk/PSSRU

Cicognani, E. & Pirini, C. & Keyes, C. & Joshanloo,

M. & Rostami, R. & Nosratabadi, M. (2007)

“Social Participation, Sense of Community

and Social Well Being: A Study on

American, Italian and Iranian University

Students” Springer Science+Businness

Media B.V, p 97-112.

Dorani, K. and Rashidi, Z. (2008) “Examination of

Discribtions, Conceptions and ways

Creating Social Capital” Mahnameh

Mohandesi Farhangi, vol. 2(17, 18), p 8-19.

Fadai Mehrabani, M. (2007) “Urbanization, Media and

Social Health". Communication Research,

vol. 14(49), p 67-86.

Farsinejad, M. (2004) “Examination of Relationship

Identity styles with Social Health and

Educational Self-Efficiency in boy and girl

Second grade of High School in Tehran

city” M.A. Thesis , Danesh Kadeh

Ravanshenasi Daneshgah Tehran.

Garmaroodi Gh. R. & Vahdani Nia, M. (2006) “Social

Health, Examination of Scales Social Skills

of Students”. Payesh Journal, vol. 5(2),

p147-153.

Ghaffari, Gh. R. et al. (2008) “Quality of Life in

Development and Construction Plans of

Iran”, Social Welfare, vol. 18(30-31), p 5-

33.

Gidens, A. (1998) “Consequences of Modernization

Translated by Mohsen Solasi”. Nashre-

Markaz First Edition.

Herzong, A.R. ofstedal, M.B. & Wheeler, L. M.

(2002) “Social Engagement and it

Relationship to Health”. Clinical Geriatric

Medicine, vol.18 (3), ix.

Jokar, B. (2007) “Midatory Rule of Resistance in

Relation between Emotional intelligence and

General Intelligence Regarding life sat is

Faction”. Contemporary Psychology, vol.

2(4), p 3-12.

Joshanlou, M. et al. (2010) “Short form of Scale of

Social Well-Being for Application in Iranian

Samples”. Social Welfare, No 32, p 179-

198.

Kangarlou, M. (2008) “Examination of Social Health

of Shahid and Non- Shahid Students in

Allameh Tabataie University”. M.A. Thesis

in Social Work, Tabatabaie University.

Keyes, Corey Lee. M. & Shapiro, Adam, (2004)

“Social well-being in the United States: A

Descriptive Epidemiology”.

Keyes, Corey Lee, M. (1998) “Social Well-Being”.

Social Psychology Quarterly, vol. 61(2), p

121-190.

Kheiralahpour, A. (2004) “Examination of Factors

effect on psychological well-being with

stress on social Capital: A case study of

Shahid Beheshti University students” M.A.

Thesis, Daneshkadeh Adabiat va Olume

Ensani, Sociology Department, Shahid

Beheshti University.

Koehn, Davy. (1995) “Should we trust in trust”.

American Business Law Journal Winter 96.

Vol.34, issue2, p 172-188.

Larson, J. (1993) “The Measurement of Social Well-

Being”. Social Indicators Research, vol. 28,

p 285-296.

Mohseni Tabrizi, A.R. and Shir Ali, E. (2009) “Factors

Effective on Social Trust of Iranian Students

Abroad in Germany”. Quarterly Journal of

Research and Planning in Higher

Education, vol. 15(2), p 151-176.

Relationship between Social Factors and Social Health among Students of Shahid Bahonar University of Kerman

21

Novo, R. Lima, M. L. (2006) “So Far So Good?

Subjective and Social Well-Being in

Portugal and Europe”, Portuguese Journal

of Social Science, vol. 5(1), p 5-33.

Parry Sarah Patricia, M. S. S.W. (1987) “A study of the

relationship between visitation and the

perceived social well-being of nursing home

residents”. University of Texas at Arlington.

Rafei Pour, F. (1999) “Anomie or Social Distortion (A

Research in Potential of Anomie in

Tehran)”. Tehran: Entesharate Soroush.

Reymon, Aron. (2002) “Basic scale of sociological

Thoughts”.Bagher Parham Tehran,

Entesharate-Elmi-Farhang.

Rezvani, M.R. et al. (2008) “Evaluation of Quality of

Life in Rural Areas”. Social- Welfare, No.

30-31, p 35-61.

Sajadi, H. and Sadrolsadat, J. (2005) “Scales of Social

Health” Faslnameh Siasi Eghtesadi, vol.

9(207-208), p 244-255.

Sam Aram, E. (2009) “Examination of Relationship

between Social Health with Stress on Social

Police”. Entezame-E-Ejtemaei, vol. 1(1), p

9-29.

Shapiro, A. & Keyes, Corey Lee, M. (2007), Material

Status and social well-being: Are the

Married Always better off? ” Springer

Science+ Business Media B.V.

Sharepour, M. (2010) “A Study about the Factors

Affecting Peoples Trust to Police (Case

Study of Mazandaran)”. Journal of Applied

Sociology, vol. 20(4), p 1-16.

Tavasoli, Gh. A. (2003) “Social Contribution in

Anomic Society”, Tehran: university of

Tehran.

World Health Organization (1979) “Health for All” Sr.

No. 5.

Yazdanpanah, L. (2003) “Examination of Factors

Effective on Social Participation of Citizens

Aged 18 and Above in Tehran City”. Ph.D

Dessertasion in Sociology, Allameh

Tabatabaie University.

Zahedi, M.J. and Ojaghlou, S. (2005) “Examination of

Social Trust and Factors Effective on it

among Residents of Zanjan”. Iranian

Journal of Sociology, Vol. 6(4), p 92-125.

Journal of Applied Sociology, 26th Year, Vol. 59, No. 3, Autumn 2015 22

شناسي كاربردي جامعه

4951پاييز ،سوم ، شماره(95)، شماره پياپي ششمسال بيست و

6/8/4959 :تاريخ پذيرش 5/2/4959 :تاريخ دريافت

446-55 صص

دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان رابطه عوامل اجتماعی با سالمت اجتماعی

اجتماعي دانشگاه شهيد باهنر كرمان گروه علوم ،استاديار ،پناه لیال یزدان

ايران نور، اجتماعي،دانشگاه پيام گروه علوم ،مربي، ورز طیبه نیک

چکیده

بررستي . دهنده سالمت و بيانگر ارزيابي فرد از زندگي اجتماعي استت يکي از اركان تشکيلسالمت جسمي و رواني سالمت اجتماعي در كنار

پسر هدف اصلي مقاله حاضر بوده كه براساس تئوري كييز با پنج بعد يکپتارگگي بين دانشجويان دختر و و مقايسه ميزان سالمت اجتماعي در

اين پتووه ازنتو .ماعي و پيوستگي اجتماعي مورد بررسي قرارگرفته استاجتماعي، پذيرش اجتماعي، سهم داشت اجتماعي، شکوفايي اجت

979نمونته ايتن پتووه . ميان دانشجويان دانشگاه شهيد بتاهنر كرمتان انجتام شتده استت پرسشنامه در پيماي مقطعي و با استفاده از ابزار

نتايج به دست آمتده . تي، آنوا و ضريب همبستگي پيرسون تحليل شدند هاي وسيله آزمون و به spssافزار نرم ها با استفاده از داده دانشجواست و

بين متغيرهاي مستقل، اعتماد اجتماعي، مشاركت اجتماعي، دسترسي به امکانات وختدمات محيطتي و ارزيتابي فترد از حاكي ازآن است كه از

غلي، محل تولد و رشته تحصتيلي بتا ستالمت اجتمتاعي هل، وضعيت شأاي، وضعيت ت بين متغيرهاي زمينه از خانواده و طبقه اجتماعي خود و

تغييترات درصتد از 95جمعي متغيرهاي مستقل بر متغير وابسته با استفاده از رگرسيون مشخص شتد تأثيربراي سنج . رابطه معناداري دارند

متوست حتد مت اجتماعي دانشتجويان در شود و ميزان سال واريانس سالمت اجتماعي به وسيله دو متغير اعتماد و مشاركت اجتماعي تبيين مي

.است (8/58) سالمت اجتماعي دانشجويان دختر بيشتراز( 7/55با ميانگين ) كه سالمت اجتماعي دانشجويان پسر طوري هاست، ب

، تئوري كييزسالمت اجتماعي، اعتماد، مشاركت اجتماعي :ها کلید واژه

.

Email: [email protected] 95429895755: ؤولنويسنده مس

4951پاييز ، سوم ، شماره(95)، شماره پياپي ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 499

مقدمه

متؤثر عوامتل و4موضو اصلي مقاله حاضر سالمت اجتمتاعي

. هاستت موضوعي مطرح در همه فرهنت 2سالمت. برآن است

ترين امري است كته حيتات انستان بتر آن اين موضو بنيادي

. استوار است و در تاريخ زندگي بشر همواره مطرح بوده است

سالمت اجتماعي به نوعي بهداشت روانتي و اجتمتاعي گفتته

ي انگيتزه و شود كه در صورت تحقت آن، شتهروندان دارا مي

روحيه شادند و در نهايت، جامعه شتادا و ستالمت خواهتد

هتاي ستالمت اجتمتاعي را يکتي از شاخص 9گلداسميت. بود

كند و هاي سالمت هر كشوري معرفي مي ترين شاخص اساسي

دار مثبت و منفتي ارزيابي رفتارهاي معني»سالمت اجتماعي را

(289:4559 ،1الرستون ) نمايد تعريف مي« فرد در ارتباط با ديگران

در واقت زمتاني . گردد ميمنجر كه به كارا بودن فرد در جامعه

شتمريم كته بتوانتد شخص را واجد سالمت اجتماعي بتر متي

هاي اجتماعي خود را در حد متعارف بروز و ها و نق فعاليت

ظهور دهد و با جامعه و هنجارهاي اجتماعي احساس پيوند و

از آنجا كته موتتور اصتلي (8: 4986 ني،فدايي مهربا) اتصال نمايد

هاي ما در جهت كيفي، تفکر ماست و حركات، رفتار و نگرش

هاي پيرامون ختود تواند با اتکا به آن مسايل و پديده انسان مي

را تجزيه و تحليل كند و به عملکرد خود جهت دهتد، داشتتن

تفکرات اجتماعي صحيح و برخورداري فرد از ذهنيتت مثبتت

جامعه براي داشتن زندگي اجتمتاعي بهتتر، اولتين و نسبت به

؛ (49: 4988 آرام، ستام )ترين مرحله از سالمت اجتماعي است مهم

هايي بنابراين با توجه به ماهيت اجتماعي زندگي بشر و گال

تتوان از توجته بته توانتد بته وجتود آورد، نمتي كه اين امر مي

ي، عتاطفي و هاي عين هاي اجتماعي سالمت در كنار جنبه جنبه

.شناختي آن غافل شد روان

هايي هستند كه هر سال تعتداد ها سازمان از طرفي، دانشگاه

كنند و طتي زمتان قابل توجهي از جمعيت جوان را جذ مي

1 social well being 2 Health 3 Goldsmith 4 Larson

هاي علمي و عملي اين اشتخا را پترورش معيني توانمندي

دهند و در نهايت نيروهاي آموزش ديده و متخصص را در مي

بنابراين تجهيز دانشجويان به . گذارند تر مي ي اختيار جامعه وس

شتود سالمت اجتماعي سبب ايمني آنها در برابر مشکالت متي

توانند بتا شتراي متغيتر زنتدگي و رو بته و آنان به راحتي مي

تکامل فناوري، انطباق يابند و نقشتي مفيتد در جامعته داشتته

.باشند

ن همچنين يکي از اصتول اوليته زنتدگي اجتمتاعي داشتت

اعتماد به يکتديگر استت و اگتر افتراد در جامعته نستبت بته

اي يکديگر اعتماد نداشته باشند، تداوم زندگي در گنين جامعه

دشوار خواهد بود زيترا كتاه اعتمتاد اجتمتاعي در جامعته

گتردد همتواره نتوعي تترس از برقتراري رابطته و موجب مي

م و احساس ناامني بين اعضا به وجتود آيتد كته متان از تتداو

گتردد كته در تقويت رابطه و كاه همکاري و تعامالت متي

بستياري از أاين صورت فردگرايي و منفعتت طلبتي كته منشت

هتاي اجتمتاعي استت در جامعته روا انحرافات و نابستاماني

به اين اعتبار، اعتمتاد و . (12-19: 4987باستاني و ديگتران، )يابد مي

ک متغيتتر هتتاي اجتمتتاعي يتت مشتتاركت اجتمتتاعي در پتتووه

.اثرگذار كليدي است كه بايد مورد توجه قرار گيرد

االت زير در ميان ؤبراين اساس پاسخگويي به اهداف و س

:جوانان دانشجو مدنظر بوده است

؛ميزان سالمت اجتماعي دانشجويان دانشگاه شهيد باهنر -

ميزان اعتماد اجتماعي دانشتجويان و رابطته آن بتا ميتزان -

؛سالمت اجتماعي

ان مشاركت اجتماعي دانشجويان و رابطه آن بتا ميتزان ميز -

؛سالمت اجتماعي

ويوگي هاي دموگرافيک بر ميزان سالمت اجتمتاعي تأثير -

.دانشجويان

بررسی پیشینه پژوهش

تعريتف ستازمان جهتاني . سالمت، موضوعي گند بعدي است

حالتي كه تمام ) بهداشت سه بعد اصلي سالمت، يعني جسمي

المت اجتماعي در دانشجويان دانشگاه شهيد باهنر كرمانرابطه عوامل اجتماعي با س

494

حتالتي از عملکترد )، روانتي (درستي عمل كنتد اعمال بدن به

تغييرات و منطبت شتدن بتا شتراي موف فرايندهاي ذهني با

نامطلو ، مثبت انديشي و سعي در حتل مشتکالت بته روش

دربرگيرنتتده عملکتترد اجتمتتاعي و ) ، اجتمتتاعي...(منطقتتي و

توانايي شناختي هتر شتخص از ختود، بته عنتوان عضتوي از

ستجادي، صدرالستادات، ) گيترد در بر متي را ( جامعه بزرگتر است

توانيم سالمت را برحسب دو به طوركلي ما مي .(16-219: 4981

توانتد عامل مورد بحث قرار دهيم؛ يکي واحد تحليل كته متي

دوم شخص، خانواده، اجتما و به طور كلتي جامعته باشتد و

هايي كته شتخص بته آنهتا توجته دارد جنبه يا تركيبي از جنبه

فيايي، اقتصادي، اجتماعي، روانتي، جستماني و يتا جغرا: يعني

توانند به عنتوان دو محتور از يتک اين دو عامل مي. احساسي

گرفتته نظتر نمودار براي داشتن انوا گوناگوني از سالمت در

بنابراين عوامل ستاختاري، اجتمتاعي و . (79:4587 ،4پاري) شوند

ر ادامته د .فردي با سطوح متفاوتي از سالمتي در ارتباط استت

هتاي جهت تبيين موضو اصلي از نتتايج تحقيقتات و تئتوري

.مرتب با موضو بهره گرفته شده است

بته ( 4989)نواد معصومه فارسي تحقيقات داخليدر ميان

عتتاتي، هنجتتاري و اطال)هتتاي هويتتت بررستتي رابطتته ستتبک

و تعهد هويت با سالمت اجتماعي و ختود (اجتنابي)مغشوش

. آموز پايه دوم دبيرستان پرداخت دان 199كارآمدي تحصيلي

نتايج بررسي نشان داد كه در ميان اجزا هويت، ستبک هويتت

طتور مستتقيم و ستبک هويتت هاطالعتاتي و تعهتد هويتت بت

( با واسطه تعهد هويتت )اجتنابي به طور غيرمستقيم -مغشوش

بيني و تبين خودكتار آمتدي تحصتيلي و ستالمت قادر به پي

وانان اطالعات متدار و نوجوانتان داراي نوج اجتماعي است و

تعهتد هويتتت، خودكارآمتتدي تحصتيلي و ستتالمت اجتمتتاعي

در مقالتته رابطتته ستتالمت ( 4988)آرام ستتام. بتتاالتري دارنتتد

اجتماعي و امنيت اجتماعي كه براساس يک پووه در تهران

تدوين شده است رابطه معناداري بين دو متغيتر يتاد شتده بته

ادند كه بين افزاي نتاامني اجتمتاعي و دست آورده و نشان د

1 parry sarah

غالمرضتتا . كتتاه ستتالمت اجتمتتاعي رابطتته وجتتود دارد

پووهشي بتا عنتوان ستالمت ( 4989)نيا گرمارودي و وحداني

آمتوزان انجتام هاي اجتماعي دانت اجتماعي با بررسي مهارت

هتا در از نظر نويسنده ميزان برخورداري از اين مهتارت . دادند

. نمايد اجتماعي افراد نق بسزايي را ايفا مي سالمت رفتاري و

429به سنج ميزان سالمت اجتمتاعي ( 4987) مريم كنگرلو

دانشجوي شتاهد مشتغول بته تحصتيل در مقطت كارشناستي

دانشگاه عالمه طباطبايي و مقايسه با ميزان ستالمت اجتمتاعي

نتتايج نشتان داد كته بتين . دانشجويان غيرشاهد پرداخته است

مت اجتماعي دوگروه تفاوت معناداري وجود نتدارد ميزان سال

اما در گروه دانشجويان شاهد بين ميزان سالمت اجتماعي آنها

و دانشکده محل تحصيل و ميزان پنهان كتردن ستهميه شتاهد،

( 4986)هادي عبداهلل تبار و ديگتران . داري است تفاوت معني

در پووهشي به بررسي سالمت اجتماعي دانشتجويان دانشتگاه

علتتوم بهزيستتتي و تتتوان بخشتتي و ارتبتتاط آن بتتا متغييرهتتاي

نتتايج نشتان داد كته . انتد دموگرافيک اجتماعي آنتان پرداختته

ميانگين سالمت اجتمتاعي در دانشتجويان مقطت كارشناستي

ارشد بيشتر از دانشجويان مقط كارشناستي استت و ميتانگين

نمرات سالمت اجتماعي دانشجويان پستر خصوصتاد در ابعتاد

يکپتتارگگي اجتمتتاعي و ستتهم داشتتت اجتمتتاعي بتتي از

همچنين بين متغيير سالمت اجتمتاعي . دانشجويان دختر است

هتا و وضتعيت هتل، عضتويت در انجمتن أبا متغير وضتعيت ت

تتوان بته در ادامته متي . اشتغال ارتباط معناداري وجود داشتت

، بته تحقيقات ختار از كشتور عنوان هتحقي كييز و سايرين ب

:ر اشاره كردشرح زي

اي جداگانه بته بررستي در مطالعه( 2997)2كييز و شاپيرو

هل افراد و سطح سالمت اجتماعي آنها روي نمونته أوضعيت ت

نتايج ايتن . نفري از مردم اياالت متحده آمريکا پرداختند 9992

هتل و أتحقي نشان داد كه بين ميزان سالمت اجتماعي افراد مت

اما مرداني كه هرگتز . ود نداردمجرد هيچ تفاوت معناداري وج

انتد اند نسبت به زناني كته هرگتز ازدوا نکترده هدازدوا نکر

2 keyse & shapiro


4بالنکتو و ديتاز . تري از سالمت اجتماعي داشتتند سطح پايين

اي با عنوان نظم اجتمتاعي و ستالمت روانتي در مقاله( 2997)

با رويکردي به سالمت اجتماعي سعي كردند تتا ارتبتاط بتين

اجتماعي را به عنوان شاخص نظتم اجتمتاعي بتا ابعاد سالمت

هاي ديگري از سالمت مثل ميزان افسردگي، عزت نفتس، جنبه

نتتايج . مورد بررستي قترار دهنتد ... محروميت، ميزان آنومي و

نشان داد ريشه سالمت ذهني و رواني افراد به نوعي بته ابعتاد

در واق كساني كه عقايد مثبتت . گردد سالمت اجتماعي بر مي

شتان دارنتد، و تجار خوبي در ارتباط بتا زنتدگي اجتمتاعي

داراي عزت نفس و رضايت از زندگي باال و به طتور كلتي از

سالمت بااليي برخوردارند و عقايد و نگترش منفتي در متورد

زندگي اجتماعي سبب افسردگي، آنتومي، احساستات منفتي و

تفاوتي و شود كه اين عوامل موجب بي احساس محروميت مي

.شود گيري آنها از زندگي اجتماعي مي كناره

اي با هدف دستيابي به ، مطالعه4559در سال 2مک آرتور

ميزان شيو ستالمت اجتمتاعي و گگتونگي توزيت ستالمت

توجته بته متغيرهتاي ستن، جتنس، اجتماعي در جمعيتت بتا

ها نشان داد كه يافته. هل و وضعيت شغلي انجام دادأوضعيت ت

گسال اياالت متحده، سالمت اجتماعي ستطح اكثريت افراد بزر

امتا نستبت قابتل تتوجهي از جمعيتت، متوس تا بتاال دارنتد

تتوان آن را بته سالمت اجتماعي بسيار پاييني داشتتند كته متي

(.41: 4988 ،آرام سام)عنوان يک ناسالمي اجتماعي در نظر گرفت

در پووهشي به ارزيابي ( 2997) و همکاران 9كيکوگناني

بتتين مشتتاركت اجتمتتاعي و درج از اجتمتتا در ميتتان ارتبتتاط

ايتن دو متغيتر بتر ستالمت اجتمتاعي تأثيرجوانان دانشجو و

دانشتجوي ايتاليتايي 299نمونه اين تحقيت شتامل . پرداختند

(Bologna university) ،429 دانشتجوي آمريکتايي (Emory

university ) دانشتجوي ايرانتي از دانشتگاه تهتران در 241و

طور كلي سطح هنتايج اين تحقي نشان داد ب. است 2991 سال

سالمت اجتماعي دانشتجويان آمريکتايي بته مراتتب بتاالتر از

1 Blanco & Diaz 2 Macartor

3 cicognani

از لحتتات تئتتوري نيتتز . دانشتتجويان ايرانتتي و ايتاليتتايي استتت

تتتأثيرمشتتاركت اجتمتتاعي از طريتت عامتتل درج از اجتمتتا ،

.بيشتري بر ميزان سالمت اجتماعي دارد

اي ستعي كردنتد ستطوح در مطالعته ( 2996) 1نوو و ليما

كشتور اروپتايي در ستال 29سالمت ذهني و اجتمتاعي را در

نتتايج نشتان داد كته كشتورهاي . ميالدي شناسايي كنند 2991

هاي ستالمت و دانمارج و فنالند باالترين ميزان را در شاخص

.دهند ترين ميزان را به خود اختصا مي كشور لهستان پايين

تبط با موضوعهای مر نظریه

سالمت اجتماعي يک شاخص مهتم از كيفيتت زنتدگي استت

عنتوان هسالمت اجتماعي اغلب بت . (19: 4987ديگران، رضواني و)

هتاي ارتباط با شراي اجتماعي بيرون از شتخص مثتل پايگتاه

ثير أاجتماعي، شراي زندگي و بته طتور گستترده تت -اقتصادي

و حتتي كشتور محتل كننتد اي كه آنها در آن زندگي مي منطقه

، و يا اغلتب (9،2:2998كاالهان) اقامتشان در نظر گرفته شده است

هاي در دستترس، پووهشتگران به علت فقدان اعتبار و مقياس

اين مفهوم را از نقطه نظر اقتصادي و يا سياستي متورد بحتث

، براي مثال توليد ناخالص (6،45:2991كييز و شاپيرو)دهند قرار مي

ستتجادي و ) شتتاخص توستتعه انستتاني يتتا ( GDP)داخلتتي

گرهتا بتراي اگر گته ايتن نشتانه . (217-218: 4981 صدرالسادات،

ارزيابي سالمت اجتماعي جامعه مفيد هستند اما كاربرد گنتين

هايي خطر ناديده گرفتته شتدن ستالمت اجتمتاعي از شاخص

ژرژكتان گلتيم بته . رواني را بته دنبتال دارد -ديدگاه شخصي

المتي تنهتا بته حالتت ارگانيتک فتردي خوبي نشان داد كه ست

سالمتي انسان با ميزان تسل وي به محتي و شود مربوط نمي

بنابراين . نه فق جسماني او، بلکه اجتماعي او نيز مرتب است

انتظتارات محتي هتا و سالمتي بر حستب خواستت بيماري و

زيست ما و ميزان جا افتادگي ما در اين محي و روابت متثالد

(.46: 4988 آرام، سام) گيرد اي ما شکل مي و حرفه خانوادگي

4 Novo & lima 5 callaghan

Keyes & Shapiro 6


499

سالمت اجتماعي يا حداقل فقدان آن يک نگراني مهم در

از نظتر تجربتي ايتن . شناسي استت هاي كالسيک جامعه نظريه

شناسي مربوط به ناهنجتاري و موضو ريشه در ادبيات جامعه

ركتيم از نظتر دو . (2:2991 كييز و شاپيرو،)بيگانگي اجتماعي دارد

اي كته افتراد در هر نو قط ارتباط بين فرد و جامعه به گونته

اي آنوميتک و هاي اجتماعي جتذ نگردنتد زمينته گارگو

در گنتين حتالتي . مساعد براي رشد انحرافات اجتماعي است

هاي فرد را در مقابل حيات يک نو فردگرايي افراطي خواسته

طه يا فاصله بتين از نظر وي هر نو ور. دهد اجتماعي قرار مي

هاي اجتماعي فرد و جامعه كه به عدم ادغام افراد در گارگو

آرام، ستام ) دهتد انجامد بته انحرافتات اجتمتاعي ميتدان متي مي

46:4988 .)

يکي در سطح : دهد دوركيم دو نو آنومي را تشخيص مي

آنومي در سطح فتردي يتا . فردي و ديگري در سطح اجتماعي

هنجتاري استت و احساس فردي از بينوعي (anomia)آنوميا

نشانگر حالتي فکري است كه در آن احساسات فرد نسبت بته

گنين حالتي همراه با اختالالتتي در . شود خود وي سنجيده مي

هنجتاري، پتوگي و درون فرد بتوده و او نتوعي احستاس بتي

social)آنومي در ستطح اجتمتاعي . كند قدرتي را تجربه مي بي

anomie)هنجاري جمعي است كه عي اختالل و بي، نشانگر نو

در آن احساسات فرد با توجه بته سيستتم اجتمتاعي ستنجيده

زماني كه تتوازن اجتمتاعي وجتود نتدارد، فترد فاقتد . شود مي

وسيله الزم براي تنظيم رفتار ختود و تطبيت آن بتا معيارهتاي

اجتماعي مقرر و نيز فاقد احساس حمايت جمعي و پشتتيباني

تتوان گفتت عوامتل اجتمتاعي در اين جا متي . اجتماعي است

نتد، يعنتي جامعته بيمتار مؤثريکساني برهر دو نو نابستاماني

كند و وفور افراد بيمار در جامعه ختود بته توليد افراد بيمار مي

(.54-59؛ 4982 پناه، يزدان) شود بيمار شدن جامعه منتهي مي

پردازاني همچون هيرشي در تئوري پيوند اجتمتاعي نظريه

، ماركس در تئوري (447: 4987 نيا، عليوردي) ش بر آنوميتأثيرو

و مرتتون در بحتث آنتومي (458: 4984 آرون،) بيگانگي از خود

سالمت اجتماعي را فقدان عوامل ضتد ، (22-29: 4978 پور، رفي )

در فترد ( آنتومي ) هنجاري اجتماعي مانند از خودبيگانگي و بي

.اند دانسته

رگو مفهومي و نظتري متفتاوت الرسون و كييز يک گا

( 4559)از نظتر الرستون . اند براي سالمت اجتماعي ارائه داده

سالمت اجتماعي ارزيابي فرد از كيفيت روابط بتا ختانواده،

هاي هاي اجتماعي است و در واق شامل پاسخ ديگران و گروه

هتا و احساستات، تفکترات و دروني فترد نستبت بته محترج

نگر رضايت يتا عتدم رضتايت فترد از رفتارهايي است كه نشا

.(289:4559 الرسون،)زندگي و محي اجتماعي است

شتناختي و روان شتناختي از يتک اصتل جامعته كييتز كار

تركيبتي از گنتد اجتماعيسالمت از نظر وي . گيرد ت ميأنش

يک شخص در ردهند گقد نشان مي در مجمو عامل است كه

و شتهروند همکار ،سايههمعنوان ه اش مثالد ب اجتماعي زندگي

كييتز معتقتد استت . (9:2991 كييز و شاپيرو،) دارد خوبي عملکرد

فترد در عملکردو شراي توان ارزيابي مي را اجتماعيسالمت

بيتات داز نظر كييز هتيچ ا . (2:2998 كاالهان،) تعريف كردجامعه

لذا . تحقيقي روي سالمت اجتماعي در بعد فردي وجود ندارد

دهد كه ستالمت يل عاملي گسترده پيشنهاد ميوي در يک تحل

:تشکيل شده استزير جزء پنجاجتماعي افراد از

معنتي بته : (social integration) اجتماعي يکپارگگي 4

هتاي فرد از كيفيت رواب متقابل در جامعه و گتروه ارزيابي

كننتد كته بخشتي از افراد ستالم احستاس متي . است اجتماعي

اي است كه گستره اجتماعي اين يکپارگگيبنابر. جامعه هستند

بته و وجته مشتتركي دارنتد ديگتران با كنند مردم احساس مي

مفهتوم در برابتر اين . تعل دارند اجتماعي هاي جامعه و گروه

متاركس طبقتاتي آگاهيو 4سيمن اجتماعي انزوايو بيگانگي

.(2،422:4558كييز)گيرد مي قرار

بيتانگر (: social contribution) اجتماعي سهم داشت -2

كستاني كته ستطح .ارزيابي فرد از ارزش اجتماعي خود است

مطلوبي از اين بعد را دارا هستند، اعتقاد دارند كه عضو مهمي

1

seeman

2 keyse


در اجتما هستند و گيزهاي ارزشمندي براي ارائه به ديگتران

دهنده آن است كه گگونته و سهم داشت اجتماعي نشان. دارند

كنند كه آنچه آنها در جهان انجتام س ميتا گه حد مردم احسا

دهند، براي جامعه مهم و ارزشمند است و به عنوان كمتک مي

. (9:2991 كييز و شاپيرو،) شود اجتماعي تلقي مي

تفسير فرد از : (social acceptance) پذيرش اجتماعي -9

افرادي كه داراي اين بعتد . هاي ديگران است جامعه و ويوگي

اي اعي هستند، اجتما را به صورت مجموعته از سالمت اجتم

هتا و كنند و ديگران را با همه نقت از افراد مختلف درج مي

پذيرد و به ديگتران بته اي كه دارند، مي هاي مثبت و منفي جنبه

كييتز و ) عنوان افراد با ظرفيت و مهربان، اعتماد و اطمينان دارند

(. 7:2991 شاپيرو،اعتقتاد بته (: social coherence) پيوستگي اجتمتاعي -1

افترادي . بيني است منطقي و قابل پي اينکه اجتما قابل فهم،

اند نه تنها درباره نتو جهتاني كته در كه از نظر اجتماعي سالم

كنند بلکه همچنين راج به آنچه اطرافشتان ر آن زندگي مي

كنند قادر بته فهتم وقتاي دهد، عالقمند بوده، احساس مي مي

معنتايي در زنتدگي اين مفهوم در مقابتل بتي . هستند اطرافشان

استتت و در حقيقتتت دركتتي كتته فتترد نستتبت بتته كيفيتتت،

(.همان) دهي و اداره دنياي اجتماعي اطراف خود دارد سازمان

عبتارت (: social actualization) شکوفايي اجتمتاعي -9

ها و مسير تکامتل جامعته و بتاور بته است از ارزيابي پتانسيل

تمتتا در حتتال يتتک تکامتتل تتتدريجي استتت و اينکتته اج

ايتن افتراد بته . اي براي تحول مثبتت دارد هاي بالقوه توانمندي

آينتتده جامعتته اميدوارنتتد و معتقدنتتد كتته ختتود و ديگتتران از

منتد هستتند و جهتان هايي براي رشد اجتمتاعي بهتره پتانسيل

(.67:2991 كييز و شاپيرو،) تواند براي آنها و ديگران بهتر شود مي

بتين ستالمت اجتمتاعي بتا همچنين وي معتقد است كته

جايگاه و در جامعهپذيري وليتؤرفتارهاي اجتما پسند و مس

. (42: 4988 آرام، سام) وجود دارد مثبتياجتماعي رابطه

معتقدنتد شتركت كتردن در ( 2999) 4فلورين و واندرمن

رساند كه افراد براي جامعه از طري مشاركت اين مفهوم را مي

. دهنتتده ستتالمت افتتراد استتت زنتتدگي آرمتتان دارنتتد و نشتتان

هتاي كنتد كته مشتاركت در جنتب نيز استدالل مي 2گامسون

دهنده گيرد و نشان اجتماعي، رشد هويت شخصي را در بر مي

و همکتاران 9طب نظتر هتوگي . فرصتي براي درج خود است

مشاركت در جامعه به جوانتان فرصتت بست روابت ( 4555)

افتترادي غيتتر از ختتانواده و همستتاالن را در اجتمتتاعي بتتا

كنتد دهد و به آنها كمک مي هاي مختلف اجتماعي مي موقعيت

تا يک درج درست نسبت به خود و ديگتران پيتدا كننتد و از

كيکوگنتاني و ) اين طري هويت اجتماعي خود را تقويت نمايند

انتد كته مشتاركت مطالعات نشتان داده . (55-499: 2997 ،1ديگران

هرزوگ ) اي روي سالمت افراد دارد تماعي پايين اثرات منفياج

-، همچنتتين داشتتتن پايگتتاه اقتصتتادي (696:2992 ،9و ديگتتران

شود كته افتراد درگيتر رفت نيازهتاي اجتماعي پايين سبب مي

بيولوژيکي خود باشند و فرصت الزم براي دستيابي به نيازهاي

،6پتاري ) دسطح باالتر گه فردي و گه جمعتي را نداشتته باشتن

.زند ، اين به ارتقاي سطوح سالمت لطمه مي(72:4587

هتاي سترمايه بته عنتوان يکتي از ابعتاد و مؤلفته 7اعتماد

هتايي اجتماعي و به مثابه عاملي نگته دارنتده، در زمتره ارزش

اي هتاي اجتمتاعي هتر جامعته و گروه ااست كه بايد در قشره

ن يکتي از ايتن متغييتر همچنتي . ايجاد، تقويت و منتشتر شتود

ستالمت اجتمتاعي بر مؤثرها و نشانگرهاي ترين شاخص مهم

بسياري از فيلسوفان اجتماعي نظير هتيس و دوتوكويتل . است

معتقدند كه اعتماد، پايه اساسي نظتم اجتمتاعي استت، اعتمتاد

دهتد هاي اجتماعي را كتاه و انستجام را افتزاي متي تن

شرط مشاركت متدني پاتنام اعتماد را پي .(1: 4988پتور، شار )

محسني تبريزي و شير علتي، ) داند و توسعه مشاركتي در جامعه مي

1 florin , wandersman 2 Gamson 3 Hughey 4 cicognani, et al. 5 Herzog et al. 6 parry 7 trust


499

از تبعتات اعتمتاد بته ختود و نطبت نظتر لوهمتا . (496: 4988

ديگتتران، اجتتراي درستتت قتتوانين در جامعتته و همکتتاري و

: 4989 زاده، عبتاس )مشاركت اعضاي جامعه در كليه سطوح است

ايجتاد اتحتاد، انستجام، ثبتات و پارسونز اعتماد را عامل .(272

داند به عقيده وي اعتماد ايتن بتاور را در افتراد ايجتاد نظم مي

كند كه ديگران به منظور دستيابي به يک موقعيتت گروهتي مي

اعتماد در واق اين انتظتارت . كشند از مناف شخصي دست مي

هايشتان وليتؤشود كه ديگران به تعهدات و مست را موجب مي

كه اين امر ختود . موقعيت ديگران را درج نمايند عمل كنند و

درّانتي و ) كنتد به پايداري و نظم سيستتم اجتمتاعي كمتک متي

(.49: 4987رشيدي،

اجتمتاعي از -سن، تحصيالت، جنس و پايگاه اقتصادي

جمله عواملي هستند كه درج و تصور فرد از ختود و بته تبت

. دهتد قرار متي تأثيرآن ميزان سالمت اجتماعي افراد را تحت

گتذارد و مي تأثيردستيابي به تحصيالت باال بر نو شغل افراد

طتور روزانته بتا آنهتا هبنابراين شراي زندگي و مردمي كته بت

-دهد، پايگاه اقتصتادي قرار مي تأثيركنند را تحت برخورد مي

طور مداوم با كاه ستالمت جستمي و هاجتماعي پايين نيز ب

داشتتن پايگتاه .(429:4558 كييتز، ) گيرد ميرواني در ارتباط قرار

شود كه افتراد درگيتر رفت اجتماعي پايين سبب مي -اقتصادي

نيازهاي بيولوژيکي خود باشند و فرصت الزم براي دستيابي به

نيازهاي سطح باالتر گه فردي و گه جمعي را نداشتته باشتند

. زنتد ، و اين به ارتقاي سطوح سالمت لطمه مي(72:4587 پاري،)

بنتتابراين بهبتتود شتتراي زنتتدگي كستتاني كتته داراي پايگتتاه

اجتماعي پايين هستند هدف اصلي دانشمندان علوم -اقتصادي

(.71: همان )اجتماعي و سياستمداران است

چارچوب نظری

در اينجا با توجه به نظريه كييز راج بته ستالمت اجتمتاعي و

انشتجويان شود تا ميزان سالمت اجتمتاعي د ابعاد آن تالش مي

گيتتري و درج ستتالمت توانتتد بتتر شتتکل و عتتواملي كتته متتي

از آن جتا كته انستان . باشد، سنجيده شتود مؤثرشان اجتماعي

موجودي اجتماعي است وجتود ارتبتاط بتين افتراد و محتي

تواند بر معيارهاي دروني و ذهني افراد و بته تبت رفتتار او مي

ر بررستي بتدين لحتات د . باشد مؤثرنسبت به محي اجتماعي

ميتتزان ستتالمت اجتمتتاعي، بايتتد شتترايطي كتته مختتتص نظتتام

از آنجتا كته در آراي همته . اجتماعي بوده، مد نظر قرار گيترد

صاحبنظران در عرصه حمايت اجتماعي و اعتماد ايتن داللتت

ضمني وجود دارد كه وجود ارتباط ميان افراد، داشتتن اعتمتاد

گتران از طريت متقابل به يکديگر و پشتيباني شدن از سوي دي

ستازد كته تسهيل كردن رواب اجتماعي موجباتي را فراهم مي

تر بتوانند مناف فردي و گروهي خود را دنبال افراد بهتر و ساده

كنند و وجود رواب سترد در جامعته و عتدم اعتمتاد موجتب

شتود تضعيف نظم اجتماعي و تعهدات جمعي و عمتومي متي

مايت اجتماعي مطلتو و رسد از تبعات ح بنابراين به نظر مي

توانتد هتدايت افتراد بته ستمت ستالمت اعتماد در جامعه مي

تتترين اجتمتتاعي باشتتد كتته در ايتتن تحقيتت بتته عنتتوان اصتتلي

همچنين طب نتتايج . متغيرهاي مستقل مدنظر قرار گرفته است

توانتتد بتتا تحقيقتتات متتورد بررستتي ستتالمت اجتمتتاعي متتي

و اجتمتاعي هل، شتراي اقتصتادي أتحصيالت، سن، جنس، ت

از آنجتايي كته شتراي فرد ارتبتاط مستتقيمي داشتته باشتد و

اقتصادي اجتمتاعي و فرهنگتي هتر فترد بتا هتم فترق دارد و

قرار دهد، در ايتن تحقيت تأثيرتواند نگرش افراد را تحت مي

اين متغيرهتا نيتز بتا ستالمت اجتمتاعي در ارتبتاط قترار داده

.اند شده

هتتا و استتتخرا ريبتتا بررستتي نتتتايج تحقيقتتات و تئتتو

متغيرهاي اصلي پووه به نحتوي كته در گتارگو نظتري

. هاي اصلي رقم خورد آمده فرضيه

بين ميتزان اعتمتاد اجتمتاعي دانشتجويان و ميتزان ستالمت -

.اجتماعي آنان رابطه وجود دارد

بين ميزان مشاركت اجتماعي دانشتجويان و ميتزان ستالمت -

.اجتماعي آنان رابطه وجود دارد

بتين ميتزان دسترستي دانشتتجويان بته امکانتات و ختتدمات -

.محيطي و ميزان سالمت اجتماعي آنان رابطه وجود دارد


بين ارزيابي دانشتجو از وضتعيت اقتصتادي ختود و ميتزان -

.سالمت اجتماعي او تفاوت معنادار وجود دارد

اش و بين ارزيابي دانشجو از طبقه اجتماعي خود و ختانواده -

.اجتماعي تفاوت معنادار وجود دارد ميزان سالمت

هل، وض اشتغال و سطح تحصيالت أبين جنس، وضعيت ت -

.و سالمت اجتماعي دانشجويان تفاوت معنادار وجود دارد

مدل تحقیق -1شکل

شناسی تحقیق روش

روش تحقي مورد استفاده در اين پووه روش پيماي ، بته

لحات معيار زماني مقطعي و تکنيک گردآوري اطالعات متورد

صتورت حضتوري و ها نيز بته پرسشنامه. نياز پرسشنامه است

با مراجعه به دانشجويان و طي مصاحبه با آنها در هر دانشکده

ضمن آنکه براي تدوين مباني نظتري از . تکميل گرديده است

.نيز بهره گرفته شده است( اسنادي) اي روش كتابخانه

براساس آمار منتشره از واحد آمار دانشتگاه شتهيد بتاهنر

، 4985-59تحصتيلي كرمان، تعداد كتل دانشتجويان در ستال

هتاي ادبيتات، دامپزشتکي، نفر بتوده كته در دانشتکده 49975

تربيتتت بتتدني، رياضتتي و كتتامپيوتر، علتتوم، فنتتي و مهندستتي،

. كشاورزي، مديريت و اقتصاد، هنر مشغول به تحصيل هستتند

نفر مرد هستند كه براساس 6228نفر زن و 5965از اين تعداد

درصد 9و ضريب خطاي درصد اطمينان 59با نفرمول كوكرا

در اين تحقي از . نفر به عنوان نمونه انتخا شدند 979تعداد

كته اي استفاده شتده استت بته طتوري گيري طبقه روش نمونه

هتا طبقاتي متناسب بتا حجتم جمعيتت هتر يتک از دانشتکده

انتخا شتدند و بته تفکيتک جنستيت و رشتته و ستپس بته

مشارکت اجتماعی

-هتاي فرهنگتي كانون: شركت در

هتاي هنري، تيم ورزشي، مناستبت

ذهبي، بستتيج، تشتتکل سياستتي، متت

هتاي كتارگري و اصتناف، اتحاديه

اي انجمن علمي، خيريه

سالمت اجتماعی

یکپارچگی اجتماعی

پذیرش اجتماعی

سهم داشت اجتماعی

شکوفایی اجتماعی

پیوستگی اجتماعی

اعتماد

اعتماد بین فردی

اعتماد تعمیم یافته

اعتماد نهادی

اقتصاادی -ارزیابی از پایگاه اجتماعی

وضعیت اقتصادی خود -

طبقه اجتماعی خود و خانواده -

ناااو و خاادماو رفاااهی امکا محیط

بیمارستان و درمانگاه، مراکز )علماای و فرهنگاای، امکاناااو تفریحی، ورزشی، وسایل نقلیه عمااومی، فیااای زناااد ی مناسااام، مراکاااز خریاااد،

هاای نیاروی انتظاامی، شتبانک و خادماو باانکی، وا

(تحصیلی

اي متغيرهاي زمينه

جنس

تأهل

وضع اشتغال

مقطع تحصیلی


497

. شدندصورت تصادفي ساده افراد نمونه انتخا

ابتتزار متتورد پتتووه در ايتتن مطالعتته : روايتتي و پايتتايي

پرسشنامه بوده است كه پس از احتراز اعتبتار و پايتايي بتراي

.هاي مورد نياز مورد استفاده قرار گرفت آوري داده جم

براي سنج پايايي پرسشنامه از آلفاي كرونبتا استتفاده

ا ميتزان آلفتا بتراي شتاخص ستالمت اجتمتاعي بت . شده است

در ايتران پرسشتنامه . )ييتد قترار گرفتت أمورد ت 59/9ضريب

، حيدري (4988) لو و ديگران سالمت اجتماعي توس جوشن

بتراي .(مورد هنجاريابي قرار گرفتته استت ( 4987)و ديگران

، 86/9: اعتمتاد : ساير متغيرها نيتز نتتايج زيتر بته دستت آمتد

دسترستي بته امکانتات و ختدمات ،66/9: مشاركت اجتماعي

.79/9(: رفاه عمومي) عمومي

براي سنج اعتبار، ابتتدا پرسشتنامه اعتبتار تنظتيم و در

اختيار تعدادي از صاحبنظران قرار گرفت و پتس از استتخرا

همچنتين بتراي . آراي ايشان، پرسشنامه اصالح نهتايي گرديتد

اعتبتار . سنج اعتبار متغير وابسته، از اعتبار سازه استفاده شد

گيري و گتارگو برقرار كردن بين وسيله اندازه سازه با رابطه

كلي نظري جهت تعيتين ايتن نکتته كته تتا گته حتد وستيله

هاي نظريه به كار گرفته شتده فرض گيري مفاهيم و پي اندازه

بر استاس اطالعتات جتدول . كند، سروكار دارد را منعکس مي

گانته 92هاي الؤبراي س kmoشود كه ضريب زير مالحظه مي

استت كته حتاكي از كفايتت 858/9جتماعي برابر با سالمت ا

دار معنتي 94/9ستطح همچنين مقدار بارتلتت در . نمونه است

ها بر اساس بارهاي عاملي دهد تفکيک عامل است كه نشان مي

.ها هم پوشاني وجود ندارد به درستي اجرا شده و بين عامل

و آزمون بارتلت KMOمقدار 1جدول

858/9 (kmo)لکيناو -مقدار كايزرماير

644/1148 بارتلت

156 درجه آزادي

999/9 سطح معناداري

وابساته و مساتقل و تعااریف ) تعریف متغیرهاای تحقیاق

(عملیاتی آنها

بته معنتي ستالمت اجتمتاعي ( 4558)براساس تعريتف كييتز

در . گزارش شخصي فرد از كيفيت ارتباط با ديگتران استت

99نشجويان به وسيله مقيتاس اينجا ميزان سالمت اجتماعي دا

طراحي شتده استت در 4558اي كه توس كييز در سال گويه

اي ليکرت ارزيابي شد كه شامل پتنج بعتد گزينه 9قالب طيف

پتتذيرش ، 2، ستتهم داشتتت اجتمتتاعي 4يکپتتارگگي اجتمتتاعي

استت و 9، پيوستگي اجتمتاعي 1، شکوفايي اجتماعي9اجتماعي

شان معلتوم ملکرد اجتماعيو ميزان كاركرد بهينه افراد را در ع

.(94-92: 2992 كييز،) كند مي

اعتماد را انتظار دريافت حسن نيت مداوم از 6كهن: اعتماد

شتتمارد از ايتتن رو در اعتمتتاد، امکتتان از ستتوي ديگتتران متتي

(. 481:4556 كهن،) واگذاري مناب به ديگران وجود دارد

گيتتدنز اعتمتتاد را بتته عنتتوان اطمينتتان از اعتمادپتتذيري

ا يا اتکاء بر كيفيت يا ويوگي يک شخص و يا صحت اشخ

كنتد و معتقتد استت كته ايتن اي توصتيف متي عبارت و گفته

،گيدنز) تعريف نقطه شرو مناسبي در تعريف اين مفهوم است

همچنين اعتمتاد بته منزلته داشتتن حستن ظتن بته . (97: 4977

اعتمتاد -4: ديگران در رواب بينابين است كه بر سه نو است

اعتمتاد -9اعتمتاد اجتمتاعي يتا تعمتيم يافتته، -2ن فردي، بي

. (492: 4981زاهدي و اجاقلو، )نهادي

شامل اعتماد به افراد ختانواده، خويشتان، : اعتماد بين فردي

شود كه تحت عناوين گوناگون اعتمتاد دوستان و همکاران مي

.شود گرايانه و اعتماد شخصي ناميده مي خا

1 social integration 2 social contribution 3 social acceptance 4 social actualization 5 social coherence 6 Koehn


اعتماد به بيگانگان يتا افتراد :عميم يافته اعتماد اجتماعي يا ت

. شود كمتر آشناي اجتماعي مي

هتا در ها و نهادهتا و گتروه اعتماد به سازمان: اعتماد نهادي

. (449: 4988زاهدي اصل، ) شود حوزه حکومت را شامل مي

براي سنج ميزان اعتماد دانشجويان ابتدا طب تعتاريف

: فتردي شتامل -متاد بتين و مطالعات انجام شده سه بعتد؛ اعت

. اعتماد به اعضاي خانواده، اقوام و خويشان، دوستان، نزديکتان

اعتماد به ديگران، وفتاي : اعتماد اجتماعي يا تعميم يافته شامل

و... اعتماد به دانشجويان و اساتيد و پذيري، ليتوبه عهد، مسؤ

اعتماد نهتادي شتامل اعتمتاد بته دولتت، نماينتدگان مجلتس،

ي دادگستري از يکديگر تفکيک شدند و متناسب وكال قضات،

. با هر بعد سواالتي مطرح گرديد

اي استت كته افتراد فرايند سازمان يافته: مشاركت اجتماعي

جامعه به صورت آگاهانه، داوطلبانه و جمعي با در نظر داشتن

هاي معين و مشخص كه به سهيم شدن در مناب قتدرت هدف

نمود اين . كنند ها شركت مي در تعدادي فعاليت گردد، ميمنجر

هتا، هتا، گتروه مشاركت وجود نهادهاي مشاركتي گون انجمن

: 4989ازكيتا و غفتاري، ) هاي محلي و غير دولتتي هستتند سازمان

بتتراي ستتنج مشتتاركت اجتمتتاعي از پاستتخگويان . (46-49

خواسته شد تتا ميتزان عضتويت و حضتور ختود را در طتول

هنتري، عضتويت در -هاي فرهنگي ر فعاليتيکسال گذشته، د

هتاي متذهبي، عضتويت در تيم ورزشي، شتركت در مناستبت

.را بيان نمايد ... تشکيل سياسي و

بتراي ستنج ايتن متغيتر از : ميزان دسترسي به امکانات

پاسخگو خواسته شد كه ميزان دسترسي آسان و راحت به هتر

مشخص كند؛ يک از خدمات و امکانات زير را در شهر كرمان

كتابخانه، ستالن مطالعته ) بيمارستان و درمانگاه، مراكز فرهنگي

هتتا، ، پتتارج(زبتتان، كتتامپيوتر)آموزشتتي -مراكتتز علمتتي...( و

ها و مراكز ورزشي يا باشگاه، وستايل نقليته عمتومي گردشگاه

هتاي تعتاوني، هتا و شتركت ، فروشتگاه ...(اتوبوس، تاكسي و)

وي انتظتامي و پلتيس هتاي نيتر گشتت فضاي زندگي مناسب،

.، بانک و خدمات بانکي، وام و كمک هزينه تحصيلي 449

بتتراي ستتنج : اقتصتتادي -ارزيتتابي از پايگتتاه اجتمتتاعي

هويت طبقاتي پاستخگويان از آنهتا خواستته شتد تتا ختود و

شان را در يکي از طبقات اجتماعي، باال، متوس رو به خانواده

همچنتين . ايين قرار دهندباال، متوس ، متوس رو به پايين و پ

وضعيت اقتصادي پاسخگويان و وضعيت اشتغال آنها در قالب

.اي مورد سنج قرار گرفتند هاي جداگانه گويه

های توصیفی تحقیق یافته

درصد 2/94هاي پووه براساس نتايج به دست آمده از يافته

. درصد پسر هستتند 8/18از دانشجويان مورد بررسي دختر و

هتل بتوده و ميتانگين أدرصد مت 9/29 صد آنها مجرد،در 7/75

درصد دانشجويان متورد 9/69حدود . سال است 22سني آنها

حتدود . اند درصد غير بومي 9/95بررسي بومي استان كرمان و

. اند غير شاغل( درصد 89) درصد پاسخگويان شاغل و بقيه 47

درصتد 8/99درصد وضعيت اقتصادي خود را متوست ، 9/18

شان را بتد و خيلتي درصد وضعيت اقتصادي 42و تنها خو

درصتتد 7/69ميتتزان درآمتتد ماهيانتته ختتانواده . داننتتد بتتد متتي

7/99كته هزار تومان است، بته طتوري 999-799پاسخگويان

درصتد 99هزار تومتان و 999-999درصد در طبقه درآمدي

درصتد 5/16. گيرنتد هزار تومان قرار متي 999-799در طبقه

شان را متعل به طبقه اجتماعي متوست رو بته نوادهخود و خا

شتان را درصتد طبقته اجتمتاعي ختود و ختانواده 4/99باال و

.متوس ارزيابي كردند

در بررسي ابعتاد ستالمت اجتمتاعي و در كنتار ميتانگين

محاسبه شده، بررسي يکپتارگگي اجتمتاعي جوانتان دانشتجو

ک فرد مهم در كنند ي درصداز آنها احساس مي96نشان داد كه

كننتد وقتتي در جمعتي درصتد فکتر متي 79جامعه هستند و

كته كنند با ديگران احساس نزديکي دارند، در حالي شركت مي

65. كنند به جامعه خود تعل ندارنتد درصد فکر مي 21حدود

هتا و نظرهتاي آنهتا گويند كه اطرافيانشان به حترف درصد مي

زشتمند بتودن و دهنتد و اكثريتت هتم احستاس ار اهميت مي

96كته تنهتا حتدود درحتالي . كننتد حضور جدي در جم مي


495

ميانگين يکپتارگگي . كنند درصد در جامعه احساس آرام مي

در حتد متوست بته دستت ( 99تا 5)اجتماعي در دامنه نمره

. آمده است

در بررسي پتذيرش اجتمتاعي دانشتجويان دختتر و پستر

كمتک و يتاري در صد از آنها در قبال 67مشخص شد حدود

79كته حتدود درحتالي . رساني به ديگران گشمداشت دارنتد

كنند هنتوز مهربتاني از جمت متا بيترون نرفتته درصد فکر مي

درصد نيز معتقدند امروزه كسي به مشکالت ديگران 89. است

86. توجهي ندارد و هركس به فکر خودش استت تتا ديگتران

لتب و زرنت گويند اين روزها در بين متردم تق درصد هم مي

درصتتد هتتم بتته متتردم اعتمتتاد 17بتتازي خيلتتي روا دارد و

ميانگين به دست آمده پذيرش اجتماعي اندكي كمتتر . كنند مي

(.7تا 99در دامنه نمرات 9/47 ميانگين) از حد متوس است

محاستتبه و ارزيتتابي ستتهم داشتتت اجتمتتاعي دانشتتجويان

2/89ه نشتان داد كت (7تتا 99 دامنته نمترات ،4/22 ميانگين)

گتذار باشتند و تأثيرتوانند روي ديگران كنند مي درصد فکر مي

تواننتد بتر هايشتان متي كنند با فعاليتت درصد فکر مي 29تنها

كنند گيزهاي مي درصد ابراز66. پيشرفت جامعه اثرگذار باشند

درصتد توانتايي 62ارزشمندي براي ارائه به ديگتران دارنتد و

اجتمتاعي را از ختود نشتان هاي كافي براي شركت در فعاليت

هاي اجتماعي بته اداره داده و معتقدند مشاركت آنها در فعاليت

.كند بهتر جامعه كمک مي

فکتر درصتد 5/29در بررسي ميتزان شتکوفايي اجتمتاعي،

از درصتد 1/19 كنند پيشرفت جامعه متوقتف شتده استت، مي

كننتد؛ پسران دانشجو دانشگاه شهيد باهنر فکتر متي دختران و

نه كشف و شکوفايي استعداد جوانان فراهم نيستت و تنهتا زمي

كننتد، اي كه در آن زندگي مي كنند جامعه درصد فکر مي 6/28

درصتد بته 9/26. مکاني مستعد براي پيشترفت و ترقتي استت

درصد مواف پيشرفت جامعته و رو 5/19آينده خوش بينند و

كته اند درصد مواف اين جمله 6/19به جلو بودن آن هستند و

.به طور كلي دولت به فکر بهبودي زندگي مردم است

پيوستگي اجتماعي جوانان دانشجو ساكن در شهر كرمان نشان

تتوانم متن بته ستادگي متي "درصد باجملته 9/22 داد كه تنها

"بيني كنم پي دهد حوادثي را كه در آينده براي جامعه ر مي

اي استت پيچيدهمعتقدند كه دنياي فعلي دنياي موافقند و اكثراد

تحليل مسايل مختلف جامعه ارزشمند است و بته طتوركلي و

. توان حوادث فعلي را درج كرد نمي

ميانگين اعتماد بين فردي، اعتماد اجتماعي و اعتماد نهتادي

. 7/5 ،4/24، 47: به ترتيب در بين دانشجويان عبارت است از

تتوان گفتت اعتمتاد بتين فتردي و اجتمتاعي كه متي به طوري

دانشجويان در حد متوس به باال است ولي اعتماد نهادي آنهتا

طتور كلتي هميانگين اعتماد بت . تر از حد متوس قرار دارد پايين

است كه با توجه به دامنه نمترات 8/17نيز در بين دانشجويان

.شود بي از حد متوس ارزيابي مي

به دست آمتد 5/41ميانگين مشاركت اجتماعي دانشجويان

دهنده پايين بتودن ميتزان مشتاركت اجتمتاعي استت شانكه ن

درصتد از دانشتجويان 9/64كته طتوري ه ، بت (8تتا 99=دامنته )

درصتتد 9/7درصتتد متوستت و 94مشتتاركت اجتمتتاعي كتتم،

. مشاركت اجتماعي زيادي دارند

در مورد دسترسي دانشجويان به امکانات و ختدمات نيتز

در ( درصد 62)ن دهد كه اكثريت دانشجويا ها نشان مي بررسي

حد متوس به امکانات و خدمات محيطتي يادشتده دسترستي

.دارند

های تحلیلی تحقیق یافته

به منظتور تبيتين رابطته بتين ستالمت اجتمتاعي و متغيرهتاي

در بررستي . هاي آماري مختلف استفاده شتد اثرگذار از آزمون

هل، وضعيت اشتغال و أاي جنسيت، وضعيت ت متغيرهاي زمينه

.تحصيلي مورد بررسي قرار گرفتمقط

و تفتاوت ميتانگين نشتان Tگونه كه نتتايج آزمتون همان

دهد، به طور كلي تفاوت معناداري بتين دختتران و پستران مي

دانشجو از نظر سالمت اجتمتاعي وجتود نتدارد امتا در ابعتاد

تتوان سالمت اجتماعي، تفاوت دو جنس معنادار استت و متي

دخترهتتا در ستتهم داشتتت گفتتت پستتران دانشتتجو نستتبت بتته


اجتماعي و پيوستتگي اجتمتاعي ميتانگين بتاالتري دارنتد امتا

.در بعد شکوفايي اجتماعي برترند دختران دانشجو

اختتتالف معنتتاداري بتتين ميتتانگين ستتالمت اجتمتتاعي

كته ستالمت به طتوري . هل وجود داردأدانشجويان مجرد و مت

بيشتر بته ( 9/58) نانسبت به مجرد( 8/492) نهالأاجتماعي مت

توان گفت عالوه بر ستالمت اجتمتاعي دست آمده است و مي

ن هالأطور كلي شکوفايي اجتماعي و پتذيرش اجتمتاعي متت هب

. ن استابيشتر از مجرد

و 9/499ستتالمت اجتمتتاعي دانشتتجويان شتتاغل ميتتانگين

استت 1/58ميانگين سالمت اجتماعي دانشجويان غير شتاغل

( sig=92/9) متون انجتام شتده كه با توجه به معنادار بتودن آز

توان گفت كه دانشجويان شاغل نسبت به دانشتجويان غيتر مي

ها بررسي. شاغل از سالمت اجتماعي باالتري برخوردار هستند

دهد كته دانشتجويان شتاغل در همته ابعتاد ستالمت نشان مي

اجتماعي غير از بعد شکوفايي اجتماعي از ميانگين باالتري در

.ن غير شاغل برخوردارندمقايسه با دانشجويا

(هل، اشتغالأوضعیت ت جنسیت،) ای آزمون تفاوو میانگین سالمت اجتماعی برحسم متغیرهای زمینه -2جدول

داریاسطح معن tمقدار میانگین تعداد جنسیت

سالمت اجتماعي پسر

دختر

478

488

55.76

58.84 9.994 98/9

اجتماعي سهم داشت پسر

دختر

482

452

22.74

24.96 2.55 999/9

شکوفايي اجتماعي پسر

دختر

489

459

29.49

24.71 2.125 -94/9

پيوستگي اجتماعي پسر

دختر

482

452

41.77

41.42 2.985 94/9

دارياسطح معن tمقدار ميانگين تعداد هلأوضعيت ت

سالمت اجتماعي مجرد

متاهل

259

76

58.99

492.8 2.498- 99/9

پذيرش اجتماعي مجرد

متاهل

258

76

47.41

48.48 4.576- 91/9

شکوفايي اجتماعي مجرد

متاهل

251

76

29.95

22.19 2.269 -92/9

دارياسطح معن tمقدار ميانگين تعداد وضعيت اشتغال

سالمت اجتماعي غير شاغل

شاغل

255

62

58.18

499.9 2.452 -92/9

پذيرش اجتماعي غير شاغل

شاغل

999

61

47.95

48.8 9.499 -99/9

اجتماعي سهم داشت غير شاغل

شاغل

996

69

24.8

29.9 9.994 -99/9

پيوستگي اجتماعي غير شاغل

شاغل

999

61

41.2

49.4 2.179 -94/9

در بررسي رابطه مقط تحصيلي بر ستالمت اجتمتاعي و

هاي به دست آمتده از آزمتون تحليتل واريتانس ابعاد آن يافته

ت تنها در بعتد شتکوفايي اجتمتاعي دهد كه اين تفاو نشان مي

اي كته ميتانگين شتکوفايي اجتمتاعي بتا معنادار است به گونه


444

يابتد و از ايتن لحتات ارتقاي ستطح تحصتيالت افتزاي متي دانشجويان مقط دكتري در مقايسه با ساير مقاط تحصيلي از

هتا همچنتين يافتته . مند هستند شکوفايي اجتماعي باالتري بهره

دانشجويان رشته تربيت بتدني بيشتترين ميتزان نشان دادند كه كمتترين ( 85.51) و گتروه هنتر (28/495)سالمت اجتمتاعي

.ميزان سالمت اجتماعي را دارد

آزمون تفاوو میانگین سالمت اجتماعی برحسم سطح تحصیالو -3جدول

سطح معناداری جمع دکتری کارشناسی ارشد کاردانی و کارشناسی مقطع تحصیلی

979 5 72 285 تعداد91/9

57/29 44/29 51/45 95/24 ميانگين

براي سنج طبقه اجتماعي و وضعيت اقتصادي بر ميزان

سالمت اجتماعي دانشجويان از آزمون تحليل واريانس استفاده

كه بيشترين و كمترين ميزان سالمت اجتماعي به به طوري. شدو افتراد بتا ( 2/499) ترتيب در بين افراد با هويت طبقاتي بتاال شتود و مشاهده مي( 6/52)هويت طبقاتي متوس رو به پايين

ميتانگين ستالمت به طور كلي با ارتقاي سطح طبقه اجتماعي،

الزم بته ذكتر استت كته تفتاوت . يابد اجتماعي نيز افزاي مي

معناداري بين بعد يکپارگگي اجتماعي و شتکوفايي اجتمتاعي

مچنين بين ميتزان ستالمت ه. نيز با هويت طبقاتي وجود داردبتا بته جتز پيوستتگي اجتمتاعي -اجتماعي و همه ابعاد آن

. وضعيت اقتصادي پاسخگويان تفتاوت معنتاداري وجتود دارد

بتين افتراد بتا وضتعيت ترين ميزان سالمت اجتماعي در پايين

و باالترين در ميان افراد با وضعيت ( 6/88) اقتصادي خيلي بد

.شود ه ميديد( 6/499) اقتصادي خو

براي تعيين رابطه بين متغيرهاي مستتقل اعتمتاد، مشتاركت رفتتاه ) اجتمتتاعي و ميتتزان دسترستتي بتته امکانتتات و ختتدمات

از ضتريب ( متغير وابستته )با ميزان سالمت اجتماعي ( عمومي

كته همته ايتن بته طتوري . همبستگي پيرسون استتفاده گرديتد

عي رابطته با ميزان سالمت اجتما sig=999/9در سطح امتغيره

دهنتده همبستتگي دست آمده نشتان ه نتايج ب. معناداري داشتند

اي كته بتا مثبت اين متغيرها با متغيتر وابستته استت بته گونته تتوان افزاي اعتماد، مشاركت اجتمتاعي و رفتاه عمتومي متي

شاهد افزاي ميزان سالمت اجتماعي دانشجويان به شرح زير

.بود

(373= تعداد) ستقل و وابستهرابطه بین متغیرهای م -4جدول

جهت ضریم همبستگی سطح معناداری متغیر وابسته متغیر مستقل

مثبت 94/9 999/9 سالمت اجتماعي اعتماد

مثبت 99/9 999/9 سالمت اجتماعي مشاركت اجتماعي

مثبت 95/9 999/9 سالمت اجتماعي (رفاه عمومي)دسترسي به امکانات و خدمات

شان دادن ارتباط همزمان همه متغيرهاي در ادامه و براي ن

و تحليل رواب بين ( سالمت اجتماعي) همستقل با متغير وابست

استتفاده 4آنها از رگرسيون گند متغيره به روش قدم بته قتدم

2جهت هم خ نبودن متغيرهاي مستتقل آمتاره تلترانس شد و

1 stepwise

2 tolerance

tolerance ايتن ميتزان بتراي همته . مورد توجته قترار گرفتت

هر گه ميزان . )است 7/9ستقل اين تحقي باالتر از متغيرهاي م

tolerance بيشتر باشد هم خطي كمتري وجود دارد.)

هتد، از ميتان متغيرهتاي د طوركه جدول زير نشان مي همان

وارد شده به معادله رگرسيون دو متغير، متغير وابسته را تبيتين

بتا اولين متغير ميزان اعتماد است كه بر اساس ضريب . كنند مي


بيشتترين رابطته را بتا ميتزان ستالمت ( 696/9) به دست آمده

براساس بتا محاسبه شده اين متغيتر، بتا . اجتماعي داشته است

درصد تغييتر در ميتزان 6/69يک واحد تغيير در ميزان اعتماد

بعد از آن متغيتر مشتاركت . آيد سالمت اجتماعي به دست مي

جتمتاعي را درصتد تغييترات ستالمت ا 42اجتماعي است كه

ضريب همبستگي سالمت اجتمتاعي بتا ايتن دو . كند تبيين مي

95/9و ضتريب تعيتين 77/9مستقل بته طتور همزمتان متغير

95 انتد در واق به وسيله متغيرهايي كه وارد معامله شده. است

بدين معني كته . درصد واريانس متغير وابسته تبيين شده است

ستتالمت ) ابستتتهدرصتتد از تغييتترات حاصتتل در متغيتتر و 95

توس متغيرهاي ميزان اعتماد و مشاركت اجتمتاعي ( اجتماعي

. شود تفسير مي

بینی سالمت اجتماعی نتایج حاصل از تحلیل ر رسیون برای پیش -3 جدول

Beta T Sig t عنوان متغیر

999/9 485/41 696/9 ميزان اعتماد

999/9 499/9 448/9 مشاركت اجتماعي

959/9= Adjusted R square 951/9 =R square 774 /9=R

براساس مقادير بتا محاسبه شده معادلته رگرستيوني گنتد

:توان به شرح زير ترسيم كرد متغيره در تحقي حاضر را مي

مشتاركت ( + 696/9) ميزان اعتماد= ميزان سالمت اجتماعي

(448/9) اجتماعي

جه بحث و نتی

با بررسي رابطه بين جنسيت و سالمت اجتماعي مشخص شد

بعد پيوستگي اجتماعي، ستهم داشتت اجتمتاعي و شتکوفايي

اجتماعي در بين دانشجويان دختتر و پستر تفتاوت معنتاداري

كتته ميتتانگين نمتترات پستتران در پيوستتتگي دارد؛ بتته طتتوري

شايد . اجتماعي و سهم داشت اجتماعي بيشتر از دختران است

هتاي اجتمتاعي ان دليل اين امر را كمتتر بتودن محتدوديت بتو

شتود پستران بتدون مردان نسبت به زنان دانست كه سبب متي

هاي مختلف حضور داشته باشند و در نتيجته دغدغه در عرصه

از طرفتي . خود را عضو مهمي در جامعه و پيشرفت آن بدانند

ن ميزان شکوفايي اجتماعي دانشجويان دختران بيشتتر از پسترا

استت، بتدين معنتي كته دختتتران بته آينتده و تکامتل جامعتته

.هستند راميدوارت

هتل نستبت بته أدهد كته دانشتجويان مت ها نشان مي يافته

. دانشجويان مجرد از سالمت اجتمتاعي بتاالتري برخوردارنتد

هل و سالمت رواني در مطالعتات بستياري متورد أرابطه بين ت

ن سالمت اجتماعي نيز پردازا ييد قرار گرفته است حتي نظريهأت

،2992 ،2991كييز ؛2997، كييز و شاپيرو) اند كيد كردهأبر اين رابطه ت

ارتبتاط ( 4987 كنگرلتو، )مريم كنگرلو نيز در تحقي خود . (4558

بنتابراين . هل و سالمت اجتماعي نشان داده بتود أمعنادار بين ت

رسد در ايتران و در بتين جوانتان دانشتجو زنتدگي به نظر مي

ترج با برآوردن بسياري از نيازها و ايجتاد روحيته تعهتد و مش

اي پايتدار از روابت ، موجتب نگترش مثبتت فترد ايجاد شبکه

نسبت به امور اجتماعي و در نتيجه باال رفتتن ميتزان ستالمت

.شود اجتماعي مي

همان طور كه نتايج نشان داد اشتغال از متغيرهتايي استت

در واقت يکتي از . عي داردكه رابطه معناداري با سالمت اجتما

هاي مهم جوانان در زندگي داشتن شغل مناسب استت اولويت

مين نيازهتتاي أكتته موجتتب تتتداوم پيونتتد فتترد بتتا جامعتته و تتت

شود و در كنار آن ستالمت اجتماعي و رواني او مي اقتصادي،

هتاي انجتام شتده در بررستي . يابتد اجتماعي فرد افزاي متي

مت اجتمتتاعي دانشتتجو و تفتتاوت معنتتاداري بتتين ميتتزان ستتال

كنتد، مشتاهده شتد بته اي كته فترد در آن تحصتيل متي رشته

كه دانشجويان دانشکده هنر و تربيت بدني به ترتيتب از طوري

. كمترين و باالترين ميزان سالمت اجتماعي برختوردار هستتند


449

طور كلي جو و فضاي آموزشي، عرصه را براي شکوفا شدن هب

اي مختلف اجتماعي، اقتصتادي ه و رشد استعدادها در گراي

سازد و نيتروي ستازندگي و و فرهنگي در دانشجويان، باز مي

دهد و به دنبال آن سالمت رواني و ابدا را در آنها پرورش مي

هتاي ايتن تحقيت نشتان داد يافتته . كند اجتماعي را تقويت مي

دانشجوياني كه درج خوبي از وضعيت اقتصادي خود داشتتند

ميتزان از (خيلتي بتد بتد، متوست ، )هتا روهنسبت به ساير گت

منتد بودنتد همچنتين هويتت سالمت اجتماعي بتاالتري بهتره

طبقاتي كه در اين تحقي به وسيله درج فرد از طبقه اجتماعي

اش ارزيابي شتد، بتا ميتزان ستالمت اجتمتاعي خود و خانواده

هتاي دهنتده اهميتت مؤلفته رابطه معناداري داشت و اين نشان

تأثيرتواند رفتارها و تصورات افراد را تحت كه ميذهني است

از طرفي هر گه ميزان دسترسي دانشجو به خدمات . قرار دهد

و امکانات رفاهي مثتل دسترستي بته بيمارستتان و درمانگتاه،

هتا، وستايل پتارج آموزشي، فرهنگي و ورزشي، مراكز علمي،

نقليه و جز آن بيشتر باشتد، ستالمت اجتمتاعي او نيتز ستطح

بنابراين بين خدمات و امکانات رفاهي . االتري خواهد داشتب

و سطح سالمت اجتماعي رابطه معنتاداري وجتود دارد و ايتن

متقتابلي استت تأثيربه دليل گند بعدي بودن مسأله سالمت و

تواننتد بترهم داشتته باشتند بته كه هر يک از ابعاد سالمت مي

نگتاه طوري كه عدم دسترسي فرد به خدمات رفاهي موجتب

شتود و آميتز و ناعادالنته فترد نستبت بته اجتمتا متي تبعي

.تواند سالمت اجتماعي او را كاه دهد مي

براساس متدل رگرستيون، اعتمتاد و مشتاركت اجتمتاعي

بيشتتترين اهميتتت را در تعيتتين ميتتزان ستتالمت اجتمتتاعي

ها با گارگو نظري تحقي در انطباق يافته. دانشجويان دارند

اگر افراد به هر دليلي اعتماد خود را از دست توان گفت كه مي

هتاي اجتمتاعي ستر بتاز بدهند از مشاركت در امور و فعاليت

خواهند زد و هيچ گونه پيونتد محکمتي بتين فترد و اجتمتا

تواننتد ماند بنابراين در گنتين شترايطي افتراد نمتي برقرار نمي

. نسبت به جامعه و اجتما خود نگترش مثبتتي داشتته باشتند

هتتاي گتتر كتتن چنتين پاتنتتام از اعتمتتاد بتته عنتوان تستتهيل هم

كند كه به عنوان مکانيزم كنتترل اجتمتاعي در اجتماعي ياد مي

، محمتد (4989) پتور ... در تحقيقات خيرا. كند جامعه عمل مي

رابطته سترمايه اجتمتاعي و ( 4981)، بهزاد (4987)تقي ايمان

بنابراين اعتماد . اعتماد با سالمت رواني نيز معنادار گزارش شد

هتا خصوصتاد افراد يک جامعه با يکديگر و نهادهتا و ستازمان

هتا و گيرنده و مشاركت آنها در تشکيل گتروه نهادهاي تصميم

ها موجب كارايي و پويتايي آنهتا و همچنتين احستاس انجمن

گردد زيرا همتان طتور ليت آنها در قبال فرد و جامعه ميومسؤ

كننتد مطرح مي )4554) هوگي، )2999) كه فلورين و واندرمن

مشاركت اجتماعي عالوه بتر رشتد فتردي باعتث رستيدن بته

شتود و بنتابراين فترد هويت مشترج جمعتي و اجتمتاعي متي

. كنتد احساس پيوند بيشتري با جامعه، ديگتران و اجتمتا متي

ها ميل به تعل و ارتباط بتا ديگتران، عتزت زيرا اين مشاركت

نمايند و بته ا حدي ارضا مينفس، كمال و خود شکوفايي را ت

گفته هاليواكس زماني كه افراد در جامعته مشتاركت دارنتد در

4982 توستلي، ) واق آنان به نظم مستقر در جامعته بتاور دارنتد

:76.)

توان نتيجه گرفت كه مشاركت نداشتن در به طور كلي مي

هتاي اجتمتاعي و عتدم اعتمتاد، متان جتذ فترد در فعاليت

گردد، در اين صورت فرد احساس اعي ميهاي اجتم گارگو

هتاي فتردي و كنتد كته هتيچ فصتل مشتتركي بتين ارزش مي

هتا و هنجارهتاي اش وجود ندارد و نسبت بته ارزش اجتماعي

كتاه يکپتارگگي ) شتود اعتماد متي تفاوت و بي اجتماعي بي

كند كه سرنوشتت اجتمتا بته ، بنابراين احساس مي(اجتماعي

رجي مربتوط استت نته بته اجتزاي نيروها يا ستاختارهاي ختا

اي در مستير دهنده اجتما و براي اجتما تتوان بتالقوه تشکيل

، بتا ايتن (كاه شکوفايي اجتماعي) تکاملي خود قابل نيست

قدر پيچيتده استت كند كه جامعه آن تفکر شخص احساس مي

كتاه ) بينتي كترد توان آن را فهميد و آينتده را پتي كه نمي

بنابراين نگرش مثبت خود را نسبت بته و ( پيوستگي اجتماعي

كتاه ) دهتد اجتما و حتي افتراد آن جامعته از دستت متي

هاي فوق در فرد ايجاد شد وقتي كه نگرش .(پذيرش اجتماعي


كنتد كته دهد و احستاس متي فرد كارآيي خود را از دست مي

تواند داشتته باشتد نق مهمي در پيشرفت و آينده جامعه نمي

و در نهايت سالمت اجتمتاعي ( تماعيكاه سهم داشت اج)

يابد و نتيجه آن تعارض شخصتيت، اختتالل در فرد كاه مي

هتتاي رفتارهتتاي اجتمتتاعي و گستتترش فستتاد و ناهنجتتاري

.شود اجتماعي، بزهکاري و جز آن مي

بنتتابراين ستتالمت اجتمتتاعي عامتتل مهمتتي در پتتذيرش

هنجارهاي اجتماعي است كه فرد را قتادر بته تعتادل مثبتت و

افرادي كته از ستالمت . كند هاي نامطلو مي جتنا از پاسخا

هاي زندگي اجتمتاعي توانند با گال اجتماعي برخوردارند مي

روبرو شوند و با آنها مقابله نمايند و عملکرد بهتري در جامعه

.داشته باشند

با توجه به اهميت سالمت اجتمتاعي در جامعته بايتد در

. ت افتزاي آن فتراهم آيتد هايي بود كه موجبتا جستجوي راه

براي افزاي سالمت اجتماعي در جامعه نمونته بتا توجته بته

زير پيشنهادهاي. گارگو نظري تحقي و نتايج به دست آمد

: گردد ارائه مي

بتتر ستتالمت متتؤثراز آنجتتا كتته يکتتي از عوامتتل اصتتلي

اجتماعي، اعتماد است، براي افزاي سالمت اجتماعي در بتين

تا اعتماد آنان نسبت به ساير افراد جامعته و جوانان الزم است

هتاي آن ارائته نهادهاي اجتماعي افزاي يابد كته يکتي از راه

ول، ترجيح ضواب بتر ؤاطالعات شفاف از طري نهادهاي مس

. ها و نيازهاي جوانان است به خواسته نؤوالرواب و توجه مس

ها در جهتت تحقت اهتداف و سازمان نوالؤدر واق اگر مس

شتوند و معي فعاليت كنند موجب تداوم مشروعيت خود ميج

تداوم مشروعيت، همراه با مقبوليت، رضايت و اعتماد خواهتد

.بود

بايد شرايطي فراهم شود كه دانشتجويان بتدون واهمته و

فتتارا از مستتايل سياستتي بتته مشتتاركت در ستتطوح مختلتتف

تشوي حس مشاركت دانشجويان در امتور مختلتف . بپردازند

عمل كند، تتا نوالؤند به صورت بازوي كمکي براي مستوا مي

.در كنار هم در هدايت جامعه به سوي سالمت گام بردارند

هاي تفريحتي، توانند با تدارج مکان دانشگاه مي نوالؤمس

ورزشتتي درستتطح دانشتتگاه خصوصتتاد در محتتي خوابگتتاه

هاي نشاط و تحرج را براي دانشجويان فتراهم كنتد، تتا زمينه

منتدي از ها عتالوه بتر بهتره ا جم شدن در اين مکانجوانان ب

سالمت جسمي، روحتي و اجتمتاعي بته تعتامالت اجتمتاعي

.پرداخته، با يکديگر احساس يگانگي كنند

منابع

نگرشي بر فرهن اصطالحات علمي .(4984). م خو، آراسته

.نشر گاپبخ ، گاپ اول: ، تهراناجتماعي

ستتتتير انديشتتتته در مراحتتتتل اساستتتتي . (4984) .ر آرون،

انتشتارات : باقر پرهام، تهران :ترجمه ،شناسي جامعه

.فرهنگي -علمي

بررستتي رابطتته اعتمتتاد و » .(4989). ا و غفتتاري، .م ازكيتتا،

نامه ،«مشاركت اجتماعي در نواحي روستايي كاشان

.92-9 ،47ش ،5دوره ،علوم اجتماعي

بکه و سترمايه اجتمتاعي شت ». (4987). و ديگران .س باستاني،

مجله دانشکده ادبيتات ،«رواب متقابل بين شخصي

.84-14 ،64ش ،46سال ،و علوم انساني

مشاركت اجتماعي در شراست جامعته . (4982) . .ا توسلي،

.انتشارات دانشگاه تهران :تهران ،آنوميک

طراحي فترم كوتتاه مقيتاس ». (4988). ديگران و. م ،لو جوشن

هتتاي ر نمونتتهبهتتروزي اجتمتتاعي بتتراي استتتفاده د

-475 ،92ش ،فصلنامه رفاه اجتمتاعي ، «ايراني

458.

اي تا آوري در رابطه بين نق واسطه». (4986). جوكار،

هوش عمومي در رابطه با رضايت هوش هيجاني و

دوره دوم، ،شناستي معاصتر مجله روان ،«از زندگي

.42-9 ،1ش

مت روانتي بررسي عوامل مؤثر بر ستال . (4989). ا پور، خيراهلل

مطالعتته متتوردي :جتمتتاعياكيتتد بتتر ستترمايه أبتتا تپايتتان نامتته ،دانشتتجويان دانشتتگاه شتتهيد بهشتتتي


449

دانشکده ادبيات و علتوم انستاني، كارشناسي ارشد،

.شناسي دانشگاه شهيد بهشتي گروه جامعه

بررسي تعاريف، مفتاهيم و ». (4987). ز ،رشيديو . ج درّاني،

ماهنامه مهندسي ، «گگونگي ايجاد سرمايه اجتماعي .45-8 ،48 و47ش سال دوم، ،فرهنگي

ارزيابي كيفيت زنتدگي در ». (4987). و ديگران .ر.م ،ضوانير

و 99ش ،فصلنامه رفاه اجتمتاعي ، «نواحي روستايي

94 ، 99-64.

پووهشتي ) آنومي يا آشفتگي اجتمتاعي . (4978) .پور، ف رفي

: انتهتر ،(در زمينه پتانسيل آنتومي در شتهر تهتران

.انتشارات سروش

بررسي اعتماد اجتماعي » .(4981) .س و اجاقلو، . .م ،زاهدي

، «بر آن در بين ساكنان شتهر زنجتان مؤثرو عوامل

-52 ،1ش ،6دوره ،ناشناستي ايتر مجله جامعته

429.

كيتد أبررسي رابطه سالمت اجتماعي با ت» .(4988). آرام، سام

علمتي فصتلنامه ، «بر رهيافت پليس جامعته محتور -5 ،4ش ستال اول، ،پووهشي انتظام اجتمتاعي

25.

هتتاي شتتاخص» .(4981) . لستتادات،اصدرو . ح ستتجادي،

،فصتتلنامه سياستتي اقتصتتادي، «ستتالمت اجتمتتاعي

.299-211 ،298 و 297ش ،5دوره

بر اعتماد اجتمتاعي مؤثربررسي عوامل » .(4988) .م پور، شار

مطالعتته متتوردي استتتان ) بتته نيروهتتاي انتظتتامي

-4 ،96ش ،شناسي كتاربردي جامعه ،«(مازندران

46.

گيتري اعتمتاد بتر شتکل متؤثر عوامل » .(4989). م ،زاده عباس

ستال ،فصلنامه رفاه اجتماعي، «اجتماعي دانشجويان

.252-267 ،49ش گهارم،

بررسي ستالمت اجتمتاعي ». (4987). و ديگران .ه تبار، عبداهلل

،94 و 99ش ،فصلنامه رفتاه اجتمتاعي ، «دانشجويان

474-485.

سترمايه » .(4987). م ورمزيتار، و .م پتور، شار .ا نيا، عليوردي

فصتلنامه پتووه ، «اجتماعي خانواده و بزهکتاري .492-497 ،2ش ،6، دوره زنان

هتاي كيفيت زندگي در برنامته » .(4987). و ديگران .ا غفاري،

،فصتلنامه رفتاه اجتمتاعي ، «عمراني و توسعه ايران

.99-5 ،94و99ش ،8دوره

هتاي هويتت بتا بررسي رابطته ستبک . (4989). م نواد، فارسي

ستتالمت اجتمتتاعي و خودكارآمتتدي تحصتتيلي در هتاي آموزان پسر و دختر پايته دوم دبيرستتان دان

نامته كارشناستي ارشتد دانشتکده پايان ،شهر تهران

.شناسي دانشگاه تهران روان

رستتانه و ستتالمت شهرنشتتيني،» .(4986). م فتتدايي مهربتتاني،

،415، شنشتتريه پتتووه و ستتنج ،«اجتمتتاعي

67-86.

ستالمت اجتمتاعي ». (4989). م نيتا، وحدانيو . ا گرمارودي،

،«هتاي اجتمتاعي دانشتجويان بررسي ميزان مهارت

.92-49 ، 2ش سال پنجم، ،فصلنامه پاي

ستتتنج ميتتتزان ستتتالمت اجتمتتتاعي .(4987) .م گنگرلتتو،

اهد در دانشتگاه عالمته دانشجويان شاهد و غير شت ، پايان نامته كارشناستي ارشتد متددكاري طباطبايي

اجتماعي دانشگاه عالمه طباطبايي

محستن ثالثتي، :ترجمته ،هپيامدهاي مدرنيت. (4977). آ گيدنز،

.گاپ اول نشر مركز، :تهران

بتر متؤثر عوامتل » .(4988). ا شيرعلي،و . ر. تبريزي، محسني

ايراني خار از كشتور اعتماد اجتماعي دانشجويان

فصتلنامه ،«هاي كشتور آلمتان مورد پووهي دانشگاه

،92ش ،آمتوزش عتالي ريتزي در پووه و برنامه

494-476.

بررستتي عوامتتل متتؤثر بتتر مشتتاركت .(4982). ل پنتتاه، يتتزدان

،سال به باالي شتهر تهتران 48اجتماعي شهروندان

ه شناسي، دانشگاه عالم نامه دكتري رشته جامعه پايان

.طباطبايي


Blanco, A. & Diaz. D. (2007) “Social Order and

Mental Health: A Social Well-Being

Approach”, Autonoma University of Madrid,

Psychologe in Spain, vol.11(5), p 61-71. Callaghan, L. (2008) Social Well-Being in Extra Care

Housing: An Overview of the Literature,

personal social service research unit,

established at the universityof kent an

Canterbury, www.ukc.ac.uk/PSSRU

Cicognani, E. & Pirini, C. & Keyes, C. & Joshanloo,

M. & Rostami, R. & Nosratabadi, M. (2007)

“Social Participation, Sense of Community

and Social Well Being: A Study on

American, Italian and Iranian University

Students”, Springer Science+Business Media

B.V., p 97-112. Herzong, A.R. of stedal, M.B. & Wheeler, L.M. (2002)

“Social Engagement and Its Relationship to

Health, Clinical Geriatric Medicine, 18(3),

ix.

Keyes, C. Lee, M. & Shapiro, Adam. (2004) Social

well-being in the united states: A Descriptive

Epidemiology.

Keyes, C. Lee, M. (1998) “Social Well-Being”, Social

Psychology Quarterly, vol. 61, N. 2, p 121-

190.

Koehn, D. (1996) “Should We Trust in Trust”,

American Business Law Journal, vol. 34,

issue2, P 172-188.

Larson, J. (1993) “The Measurement of Social Well-

Being”, Social Indicators Research, vol. 28,

p 285-296.

Novo, R. Lima, M. (2006) “So Far So Good?

Subjective and Social Well-Being in Portugal

and Europe”, Portuguese Journal of Social

Science, Vol. 5, N. 1, P 5-33.

Parry, P. M.s.s.w. (1987) Astudy of the relationship

between visitation and the perceived social

well-being of nursing home residents, the

University of texas at Arlington.

Shapiro, A. & Keyes, C. (2007) “Marital Status and

Social Well-Being: Are the Married Always

Better Off?”, Springer Science+Business

Media B.V., No. 5, P154-167.

World Health organization (WHO). (1979) Health for

all, Sr. No. 5.

Relationship between Social Factors and Social Health...

Documents

Transcript of Relationship between Social Factors and Social Health...