RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) –...
Transcript of RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) –...
![Page 1: RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) – Teko či ekstrakti so teko či pripravki, katerih 1 masni ali volumski del v splošnem](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022040218/5e08f7ad596341449342bfb3/html5/thumbnails/1.jpg)
RASTLINSKI EKSTRAKTIseminar pri vajah iz farmacevtske tehnologije
Ljubljana, 27.11.2008
Rok Šibanc
![Page 2: RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) – Teko či ekstrakti so teko či pripravki, katerih 1 masni ali volumski del v splošnem](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022040218/5e08f7ad596341449342bfb3/html5/thumbnails/2.jpg)
VSEBINA
• Rastlinski ekstrakti, droge• Ekstrakcija• Rotavapiranje / destilacija• Sušenje z razprševanjem• Razrečevanje etanola
![Page 3: RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) – Teko či ekstrakti so teko či pripravki, katerih 1 masni ali volumski del v splošnem](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022040218/5e08f7ad596341449342bfb3/html5/thumbnails/3.jpg)
EKSTRAKTI
• Tekoči (tekoči ekstrakti, tinkture)– Tekoči ekstrakti so tekoči pripravki, katerih 1
masni ali volumski del v splošnem ustreza 1 masnemu delu posušene rastlinske droge...
• Poltrdni (gosti ekstrakti)• Trdni (suhi ekstrakti)
Formularium slovenicum 2.0 str. 66 - 68
![Page 4: RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) – Teko či ekstrakti so teko či pripravki, katerih 1 masni ali volumski del v splošnem](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022040218/5e08f7ad596341449342bfb3/html5/thumbnails/4.jpg)
RASTLINSKE DROGE
• Celotne oziroma deli rastlin, alg, gliv ali lišajev
• Nabiranje gojenih ali divjih rastlin
http://commons.wikimedia.org/wiki/Image:Achillea_millefolium.jpg
Planta,herba
Folium
Flos
Cortex
Lignum
Radix
Rhizoma
Fructus
Semen
![Page 5: RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) – Teko či ekstrakti so teko či pripravki, katerih 1 masni ali volumski del v splošnem](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022040218/5e08f7ad596341449342bfb3/html5/thumbnails/5.jpg)
NAVADNA KRHLIKA
• Frangula Alnus (Rhamnus Frangula)• Frangulae cortex – skorja navadne krhlike
• Učinkovine: antrakinonski glikozidi
http://www2.arnes.si/~mborion4/fkg/seminar/frangula.htm
![Page 6: RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) – Teko či ekstrakti so teko či pripravki, katerih 1 masni ali volumski del v splošnem](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022040218/5e08f7ad596341449342bfb3/html5/thumbnails/6.jpg)
Frangulae cortex
![Page 7: RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) – Teko či ekstrakti so teko či pripravki, katerih 1 masni ali volumski del v splošnem](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022040218/5e08f7ad596341449342bfb3/html5/thumbnails/7.jpg)
EKSTRAKCIJA
• Maceracija• Perkolacija
1 perkolat je masa izvlečka, ki ustreza masi uporabljene droge
![Page 8: RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) – Teko či ekstrakti so teko či pripravki, katerih 1 masni ali volumski del v splošnem](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022040218/5e08f7ad596341449342bfb3/html5/thumbnails/8.jpg)
TEST NA ANTRAKINONE
• Borntraegerjeva reakcija
O
O
R1 R2
OHOglu
H+
O
O
R1 R2
OHOH
ekstrakcija
OH-
O
O
R1 R2
OHO-
O
O
R1 R2
O-
OH
![Page 9: RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) – Teko či ekstrakti so teko či pripravki, katerih 1 masni ali volumski del v splošnem](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022040218/5e08f7ad596341449342bfb3/html5/thumbnails/9.jpg)
IZDELAVA TEKOČEGA EKSTRAKTA
• Rotavapiranje
• Podtlak (vodna črpalka)• Segrevanje
• 1:1 (droga:ekstrakt)
![Page 10: RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) – Teko či ekstrakti so teko či pripravki, katerih 1 masni ali volumski del v splošnem](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022040218/5e08f7ad596341449342bfb3/html5/thumbnails/10.jpg)
IZDELAVA SUHEGA EKSTRAKTA
• Sušenje z razprševanjem
http://www.buchi.com/Mini-Spray-Dryer-B-290.179.0.html
![Page 11: RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) – Teko či ekstrakti so teko či pripravki, katerih 1 masni ali volumski del v splošnem](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022040218/5e08f7ad596341449342bfb3/html5/thumbnails/11.jpg)
SUŠENJE Z RAZPRŠEVANJEM
• Vpliv spremenljivk
http://www.buchi.com/Mini-Spray-Dryer-B-290.179.0.html
![Page 12: RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) – Teko či ekstrakti so teko či pripravki, katerih 1 masni ali volumski del v splošnem](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022040218/5e08f7ad596341449342bfb3/html5/thumbnails/12.jpg)
IZGUBA PRI SUŠENJU
![Page 13: RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) – Teko či ekstrakti so teko či pripravki, katerih 1 masni ali volumski del v splošnem](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022040218/5e08f7ad596341449342bfb3/html5/thumbnails/13.jpg)
ETANOL
• Z vodo se meša v vseh razmerjih• Topila• Antiseptik (60 – 90 %)• Kontrakcija volumna!• Gostota obratno sorazmerna s
koncentracijo
CH3CH2OH
![Page 14: RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) – Teko či ekstrakti so teko či pripravki, katerih 1 masni ali volumski del v splošnem](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022040218/5e08f7ad596341449342bfb3/html5/thumbnails/14.jpg)
RAZREČEVANJE ETANOLA
• V/V % ali gostota � m/m %• Ph Eur: 5.5. Alcoholimetric tables
![Page 15: RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) – Teko či ekstrakti so teko či pripravki, katerih 1 masni ali volumski del v splošnem](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022040218/5e08f7ad596341449342bfb3/html5/thumbnails/15.jpg)
RAZREČEVANJE ETANOLA
• m1 + m2 = m3 (masa raztopine)• m1w1 + m2w2 = m3w3 (masa etanola v raztopini)
• Zmešajte po 100 ml 50,0 % m/m in 50,0 % V/V raztopine etanola! Izračunajte % m/m nastaleetanolne raztopine in kontrakcijo volumna v %!
• % V/V % m/m gostota [kg/m3]57,9 50,01 913,7550,0 42,43 930,1454,0 46,22 922,06
![Page 16: RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) – Teko či ekstrakti so teko či pripravki, katerih 1 masni ali volumski del v splošnem](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022040218/5e08f7ad596341449342bfb3/html5/thumbnails/16.jpg)
RAZREČEVANJE ETANOLA
• Koliko ml 96 % V/V etanola in koliko ml vode potrebujemo za pripravo 100 g 20 % V/V etanola?
• Koliko ml 96 % V/V etanola in koliko ml 70 % V/V etanola potrebujemo za pripravo 1 litra 85% V/V etanola?
• V/V % m/m % gostota [kg/m3]0,0 0,0 998,2020,0 16,21 973,5670,0 62,39 885,5685,0 79,40 844,8596,0 93,84 807,42
![Page 17: RASTLINSKI EKSTRAKTI - studentski.net · EKSTRAKTI • Teko či (teko či ekstrakti, tinkture) – Teko či ekstrakti so teko či pripravki, katerih 1 masni ali volumski del v splošnem](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022040218/5e08f7ad596341449342bfb3/html5/thumbnails/17.jpg)
LITERATURA
• Ph Eur 6th• FS 2.0• http://www.buchi.com/uploads/media/basics_of_distillation.pdf• Training papers spray drying
http://www.buchi.com/Spray-Drying.69.0.html?&no_cache=1&file=308&uid=2283