“RAI’Ō NO TERASU” (TARAS TRĘDOWATEGO KRÓLA) MISHIMY YUKIO A PRAWDA HISTORYCZNA O PANOWANIU JAYAVARMANA VII

Dr Krzysztof OlszewskiInstytut Języka AngielskiegoUniwersytet Śląski

Mishima Yukio 三島由紀夫 1925-1970• w 1965 r. w czasopiśmie Bungei ukazuje się dramat Mishimy Madame de Sade ( 「サード侯爵夫人」 )- jedna z głównych postaci dramatu – Renee, markiza de Sade podejmuje kluczową decyzję odejścia do klasztoru, gdy markiz ma szansę wyjść z więzienia • Mishima zaczyna pisać 1. tom tetralogii 「豊饒の海」 (Płodne morze) - 「春の雪」(Wiosenny śnieg)• wchodzi na ekrany film na podstawie opowiadania Umiłowanie Ojczyzny ( 「憂国」 )• w czasopiśmie 「批評」 (Krytyka literacka) zaczynają ukazywać się eseje Mishimy traktujące o jego treningu nad sobą, uprawianej kulturystyce, sztukach walki – później zostaną wydane w tomie 「太陽と鉄」 (Słońce i stal) – 1968.

W 1965 Mishima odwiedza Kambodżę, zwiedza Angkor Wat

Mishima pisze w posłowiu do 1. wydania, że ogólny zamysł dramatu zrodził mu się w hotelu w pobliżu bramy do Angkor Wat

Angkor Wat czasów Jayavarmana VII (1125-1218)• Epoka Angkoru datuje się od 802 r., od panowania Jayavarmana II (świadka budowy Borobodur na Jawie, twórcy pierwszej stolicy – Angkor Wat)• Jayavarman (ជ័�យវរ្ម័� �នទី៧) VII - wielki propagator buddyzmu; za jego czasów Angkor staje się państwem buddyjskim• imię Jayavarman znaczy ‘zwycięski wojownik’ – Jayavarman VII ostatecznie rozgromił Champę (federację królestw Chamów) w 1178. Rok wcześniej Chamowie najechali Angkor, zabili króla, złupili stolicę Yasodharapurę• Jayavarman VII koronuje się w 1181, staje przed koniecznością odbudowy stolicy, podźwignięcia kraju• wielkie budowy, centralizacja władzy, wprowadzenie buddyzmu mahayany jako religii państwowej

Imperium Jayavarmana VII• od Vientiane w Laosie aż po przesmyk Kra• zjednoczył kraj, nie był tyranem, jak jego poprzednicy; zostanie zapamiętany przez historię jako ostatni z wielkich królów Angkoru• wielki program odbudowy kraju Jayavarmana VII-szpitale (102), drogi publiczne, gospody dla podróżnych (121) w całym kraju- na miejscu zniszczonej Yasodharapury król buduje nową stolicę – Angkor Thom (អង្គ រ្ម័ធំ�) – Wielkie Miasto- powierzchnia Angkor Thom – 9 km2, w szczytowym okresie rozwoju liczyło ok. 1 mln mieszkańców• po śmierci Jayavarmana VII stopniowy upadek imperium

Jayavarman VII jako budowniczy świątyń• Ta Prohm i Preah Khan

poświęcone jego rodzicom• „świątynia-góra” Prasat Bayon z potężnymi gopurami i reliefami przedstawiającymi codzienne życie Khmerów• Phimeanakas – miejsce, gdzie król oddawał cześć bóstwom• Taras Słoni, Taras Trędowatego Króla• Neak Pean (ប្�សាទីនាគព័�ន�) – najmniejsza, a najpiękniejsza świątynia Angkor Thom – pierwotnie jeden ze szpitali Jayavarmana VII, gdzie zażywano kąpieli zdrowotnych

Świątynie Angkor Thom

W latach 1296-97 Zhou Daguan, ambasador cesarza Chengzonga z dynastii Yuan odwiedził Angkor; z jego opisu dowiadujemy się, że w tamtych czasach szczyty wież Bayonu pokryte były złotem

Angkor Thom

Phimeanakas Kult nāga – wielogłowej kobry; bóstwa wody

(Khmerowie od zawsze byli zależni od wody – Mekong, Tonle Sap); na szczycie Phimeanakas król obcował z nāgiṇī – żeńską formą bóstwa

Prasat Bayon ( ប្�សាទីបាយ�ន)

Neak Pean

Taras Słoni

Taras trędowatego króla (ព័�លានស្�ចគ�លង្គ�, Preah Learn Sdech Kunlung)

Kto był trędowatym królem?-Kubera, bóg zdrowia- Yasovarman I- być może posąg przedstawiaboga Yamę – bóstwo śmierciNie ma żadnych informacji, byJayavarman VII chorował na trąd

„Taras trędowatego króla” Mishimy

Król świętuje zwycięstwo nad Chamami i swoją koronację, jednak zaczyna spełniać się przepowiednia Kurarapanji, astrologa, czarownika – król zauważa podczas uroczystości pierwsze ślady trądu na swoim ciele

Wraz z rozwojem trądu wszyscy się od niego odsuwają – pierwsza żona (Indradevi), królowa-matka (Chudamani)

Tylko druga małżonka (Rajendradevi), która uosabia bóstwo Nagini, pozostaje wierna królowi

Królowa-matka wraz z wcześniej wiernym doradcą planują spisek i zamordowanie króla („abym mogła jeszcze raz urodzić zdrowego syna”)

W ostatniej scenie umierającemu królowi ukazuje się jego Ciało, które zaczyna toczyć rozmowę z gasnącym Duchem

肉体　：王よ。死にゆく王よ。俺の姿が見えるか。

精神：（。。。）見えるわけもない。私の両眼がめしひている。

肉体：両眼が？どうして精神に目などが要るのだ。目を用いずに見るこｔができるのが、精神の誇りではなかったのか。

Dziękuję Państwu za uwagę!