Published by GoodSeed® International

ii

I PanjohurI në rrugën Për në EmausBotimi 1

Copyright © 2012 by GoodSeed® InternationalBotimi i pare në anglisht: Dhjetor 1996

Të gjitha të drejtat e rezervuara. Asnjë pjesë e këtij libri nuk mund të riprodhohet në ndonjë formë tjetër pa lejen e autorit. GoodSeed, www.goodseed.com, The Emmaus Road Message dhe sigla janë marka të GoodSeed InternatIonal.

ISBn: 978-1-927429-07-5

Botuar nga GoodSeed® International

P.O. Box 3704, Olds, AB, T4H 1P5, CanadaEmail: info@goodseed.com

Përktheu Lefter ROKO

Redaktoi Teuta TOSKA

Pjesa më e madhe e citimeve biblike janë marrë nga Bibla—Diodati i Ri (Përkthimi 1991-94) dhe një pjesë e vogël nga Bibla—ECM (1993).

Botuar në USA 201308-164-0000 Albanian

iii

Babait dhe nënës, të cilëtmë mësuan që Bibla përmban një mesazh

që nuk mund të shpërfillet.

Dhe gruas dhe familjes, të cilët më kanëmbështetur dhe inkurajuar vazhdimisht.

iv

Stephanie Aldom, Robin Belanger, Tracy Bernard, Jenny Bowen, Mavis Brockman, Ron Carraway, John & Denise Cornish, Andrew Cross, Sally Cross, Thom Cunningham, Bryan Coupland, Audrey DeJager, Luke DeJager, Jim Delgatty, Carrianne Ducommun, Dave Ducommun, Deanne Dolton, Caleb Edwards, Jim Elliott, Nathaniel Enns, Theo Enns, Nathan Enns, Peter & Linda Enns, Jennifer Erickson, Eric Esau, Flip & Marguerite Felton, Andrew & AnneMarie Ferguson, Joseph Ferguson, Dr. Dun Gordy, Don Hogman, Paul Howells, David Humphreys, Mark Humphreys, Mieke Jacobs, Naomi Johnstone, Miriam Keung, Andy Kline, Andrew Krajec, Jason McClure, Alan McDougall, Jason McDougall, Dr. Andy McIntosh, Alexis McKay, Jeremy Meerstra, Art & Wim Meerstra, Joyce Meerstra, Mark Nelson, Don Pederson, Lily Pegg, Gaetan & Ivy Pilon, Chet & Anita Plimpton, Micah Plimpton, Nora Rainey, Jim & Jill Rowe, Don Roberts, Dennis Rokser, Benjamin Sanford, Marie Sanford, Tim & Sue Sanford, Miriam Schnee, Jonathan & Jessica Simmonds, Brad Sprague, Helen Sprague, Neil Stirling, Linda Swain, Alice Tucker, Klaas VanderHeide, Peter & Carol VanderHeide, Esther VanderHeide, Frank VanderMeulen, Aukie Vandevrie, Verdon & Barbara Watson, Beth Weaver, Tibby Westcott, Raewyn Wiebe, Nichole Zook

v

MirënjohjeShekuj më parë, një mbret i njohur për urtësinë e tij, shkroi …

A ka ndonjë gjë për të cilën dikush mund të thotë: “Shiko! Kjo është diçka e re”?

Me siguri, në lidhje me Biblën, askush nuk mund të marrë meritën për mendimet origjinale. Pranoj menjëherë se kam përfshirë skica dhe ide, të cilat i kam marrë nga mijëra burime, si të lashta ashtu edhe moderne. Shumë prej tyre janë aq të njohura, saqë askush nuk do të guxonte të pohonte se janë të tijat. Për ato pjesë që janë të njohura kam shënuar burimin në shënimet fundore.

Me sa mund të përmend, dua të falënderoj në mënyrë të veçantë Trevor McIwain-in, i cili, duke përdorur një shqyrtim të gjerë të Shkrimit, e vuri mesazhin në perspektivë. Qasja e tij e të mësuarit ka pasur një ndikim të thellë tek unë, dhe për këtë i jam atij borxhli.

Në të njëjtën mënyrë, dua të falënderoj Nancy Everson-in për ndihmën dhe inkurajimin e saj; vëllanë tim, David Cross-in, dhe gruan time Janice për ndihmën në rregullimin e hollësive dhe rrjedhshmërinë e temës; Dr. Carl Wieland-in për ndihmën e tij në fushat e shkencës; Paul dhe Kathleen Humphreys-in, Barney dhe Mary Ann Iott-in, John Krajec-in dhe Russ e Karyn Smyth—in, për mbështetjen e tyre besnike; Rachel Bader—in për punën e saj të madhe në formatimin dhe artistët: Don Dolton, Adah Biggs, Ian Mastin dhe një person tjetër që dëshiroi të ishte anonim. Dua të falënderoj gjithashtu Marlin Redpath-in dhe Jim McCulley-in për pjesën e tyre në krijimin e kopertinës.

Ky botim i pestë ka përfituar nga dobia e viteve të informacionit, me një radhë miqsh që kanë dhënë sugjerime të dobishme. Nga këta që përmenda, dhe lista është shumë e madhe, disa ndihmuan në përmbajtje, thjeshtësi apo gramatikë, ndërsa të tjerët ndihmuan me artin apo administrimin. Të gjithëve atyre që u përfshinë në këtë punë, falënderimet e mia të shumta e të sinqerta.

vi

PërMbajtjaHyrje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Kapitulli Një1 ProloGu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132 t’I BëSH drejt Gjërat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143 një lIBër unIk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

Kapitulli Dy1 në FIllIm PerëndIa … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232 enGjëjt, uSHtrIa e QIejve dHe yjet. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Kapitulli tre1 QIellI dHe toka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 332 It WaS Good . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 373 BurrI dHe Gruaja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

Kapitulli Katër1 unë do të . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 532 a ka tHënë PerëndIa…? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 563 ku je? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 634 vdekja. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

Kapitulli pesë1 një ParadokS. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 772 SHlyerja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 803 dy nGa dy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 904 BaBel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

Kapitulli Gjashtë1 aBraHamI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1052 BeSImI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1083 ISaku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110

Kapitulli shtatë1 IzraelI dHe juda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1172 moISIu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1193 FaraonI dHe PaSHka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121

Kapitulli tetë1 Buka, SHkurtat dHe ujI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1292 dHjetë rreGullat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1323 Gjykata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139

Kapitulli NëNtë1 taBernakullI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1472 moSBeSImI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1543 GjyQtarët, mBretërIt dHe ProFetët . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157

vii

Kapitulli Dhjetë1 elIzaBeta, marIa dHe GjonI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1672 jezuSI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1703 në meS të të urtëve . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177

Kapitulli NjëmbëDhjetë1 tundImI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1873 nIkodemI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1925 Buka e jetëS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198

Kapitulli DymbëDhjetë1 rroBat e PISta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2032 udHa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2053 llazarI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2074 FerrI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2115 PranImI dHe tradHtIa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213

Kapitulli trembëDhjetë1 arreStImI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2172 kryQëzImI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2203 varroSja dHe rInGjallja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232

Kapitulli KatërmbëDhjetë1 I PanjoHurI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2392 meSazHI I rruGëS Për në emauS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241

— nGa adamI tek noeu —3 meSazHI I rruGëS Për në emauS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248

— nGa aBraHamI tek ISaku —4 meSazHI I rruGëS Për në emauS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 254

— nGa taBernakullI derI tek GjarPrI Prej BronzI —

5 meSazHI I rruGëS Për në emauS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 260— nGa Gjon PaGëzorI tek rInGjallja —

Kapitulli pesëmbëDhjetë1 ÇFarë duHet të Bëj? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2712 një koHë e PërSHtatSHme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 286

shtojcaGloSSary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 291SHënIme Fundore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293

viii

Për ta bërë të thjeshtë leximin dhe për të mbetur të qëndrueshëm ndaj tekstit të Biblës së zgjedhur, në shumë raste kam përdorur shkronjat e vogla për përemrat dhe për disa emra që lidhen me Perëndinë. Në rastet kur nuk kuptohet qartë se për kë bëhet fjalë, kam përdorur shkronjat e mëdha që janë përdorur sipas rregullave të drejtshkrimit.

Të gjitha pjesët e Shkrimit janë shkruar me shkronja të pjerrta dhe kanë një qëllim. Atje ku teksti duket i paqartë është bërë një shtesë. Parantezat në kuadrate në tekstin e Shkrimit tregojnë shtesa për qëllime shpjeguese.

9

hyrjeNuk është e thjeshtë të shkruash një libër objektiv rreth Biblës. Bibla, në vetë natyrën e saj, kërkon një përgjigje. Fatkeqësisht, përgjigjet e njerëzve janë përcaktuar jo në ambiente ideale.

Shumica prej nesh është ndeshur me fetarë të zellshëm, të cilët zhysin fragmente të copëzuara të Biblës në gurmazin tonë me pasojë nxitjen e parashikueshme të refleksit të taposjes frymërore. Kjo i ka mbushur njerëzit me aq informacion biblbik sa për të krijuar keqkuptim, por jo aq sa për të krijuar kuptim të vërtetë. Duke qenë kështu, shumë kanë zgjedhur ta refuzojnë Biblën në vend që ta pranojnë. Shumica përpiqen të qëndrojnë asnjanës; duke vepruar kështu, ata po e shmangin atë.

Duke pasur parasysh këtë, jam përpjekur t’i qëndroj larg atij toni moralizues që të lë një shije të keqe. Jam përpjekur ta shpjegoj Biblën në mënyrë të qartë, duke e lejuar atë që të flasë vetë, për t’ju dhënë mundësinë që të nxirrni përfundimet tuaja. Disa mund të më akuzojnë për humbje objektiviteti, sepse e kam shpallur Biblën si të vërtetë. Ndjeva se ky ishte një rrezik që duhet ta përballoja. Vetë Bibla e bën këtë pohim dhe, të veproja ndryshe, do të thoshte të mohoja tekstin. Me të vërtetë, jam përpjekur të rrok frymën e rrëfimit për ta bërë librin sa interesant, aq edhe të qartë.

Së dyti, isha i vendosur të mos e zhvlerësoj mesazhin e Biblës. Atje ku Bibla bën ftesë për një zgjedhje, jam përpjekur që ta ilustroj atë zgjedhje me qartësi. Bibla është e drejtpërdrejtë për atë që thotë dhe jam përpjekur të pasqyroj atë vërtetësi duke lënë mënjanë çdo paqartësi. Duke bërë këtë, kam shmangur pështjellimin e të qenët korrekt në përdorimin e fjalëve në dëm të mesazhit. Në fillim isha në dyshim se si mund të shprehja disa fjalë në shoqërinë tonë të prirur për të përdorur asnjanësi në çështje gjinore. Më në fund arrita të gjej një ekuilibër.

Si me çdo libër, disave mund t’iu duket i thjeshtë në faqet e para dhe të thonë se “nuk është për mua”. Dua të sfidoj ata që do të priren në këtë mënyrë të lexojnë tërë librin para se të vendosin se çfarë duhet të besojnë rreth Biblës. Një herë e një kohë edhe unë do ta kisha hedhur Biblën në kanal, pastaj më sfiduan që të ndaloj dhe ta shqyrtoj sërish. Ende po shikoj dhe vazhdoj të mrekullohem rreth këtij Libri mbi librat. Ekziston një mundësi e mirë edhe për ty.

10

11

Për Biblën:… Dhe ai që dëgjon le të thotë: “Eja!”. Dhe ai që ka etje, le të vijë; dhe ai që do, le të marrë si dhuratë ujin e jetës.

Unë i deklaroj kujtdo që dëgjon fjalët e profecisë së këtij libri, se nëse ndokush do t’i shtojë këtyre gjërave, Perëndia do të dërgojë mbi të plagët e përshkruara në këtë libër.

Dhe nëse ndokush heq nga fjalët e librit të kësaj profecie, Perëndia do t’i heqë pjesën e tij nga libri i jetës, nga qyteti i shenjtë, dhe nga gjërat që janë përshkruar në këtë libër. Zbulesa 22:17-19

KaPitulli një

1 Prologu

2 t’i bësh Drejt gjërat

3 një libër uniK

13kaPItullI një 13

1 ProloguRreth vitit 33 mbas Krishtit.

Dielli digjte shumë në mesditë. Gjithçka ishte e qetë. Madje edhe zogjtë nuk pranonin të këndonin në atë nxehtësi të padurueshme. Kleopa, duke goditur një plis të thatë balte nga rruga me pluhur, mori frymë thellë dhe shfryu me një psherëtimë të rënduar. Duke shtrënguar sytë nëpër mjegullinën e zhegut, ai mezi mundi të dallonte kodrën tjetër. Disa kilometra më tutje qëndronte Emausi, shtëpia. Dielli do të perëndonte para se ata të mbërrinin në vend. Ata duhet të ishin larguar shpejt nga Jerusalemin, sepse 10,5 kilometra ishte një rrugë e gjatë, por ngjarjet e mëngjesit i kishin bërë ata të ngurronin, për të mësuar më tepër të reja. Emausi nuk ka qenë një qytet aq i madh, por sot ai duket shumë tërheqës. Ndërsa Jerusalemi ishte ndryshe, me turmat e çrregullta plot zhurmë, kohortën romake dhe me guvernatorin e tij, Ponc Pilatin.

Mendimet e thella të Kleopas po ktheheshin në të tashmen ndërsa shoku i tij e pyeti për herë të dytë. Që të dy po diskutonin për ngjarjet e ditës—ngjarjet e disa viteve të fundit—derisa asnjë hollësi nuk kishte mbetur pa u shqyrtuar me imtësi. Kleopa ishte i lodhur, por, për më tepër, ai ishte i hutuar prej gjithçkaje që kishte ndodhur në Jerusalem. Në ato ditë dukej se jeta ishte e ngarkuar më tepër me pyetje sesa me përgjigje.

Duke zbritur të rropatur poshtë kodrës, ata u futën në një kthesë. Në këtë pikë ata takuan të panjohurin.

Disa orë më vonë, po atë ditë, po atë natë, kur ata të dy ishin tërë djersë e të përvëluar para miqve të tyre në Jerusalem (sepse drejt tij po shkonin me të shpejtë), nuk mund të jepnin një përgjigje të duhur se si i panjohuri i kishte takuar. Në fillim Kleopa mendoi se ai kishte dalë nga hija e një guri të madh, por kjo nuk përkonte me shpjegimin e mikut të tij. Përfundimi ishte se ata nuk ishin të sigurt se nga kishte ardhur. Në mënyrë jo bindëse Kleopa tha se i panjohuri “ishte shfaqur papritur e papandehur”. Kjo do të jetë pritur me ndonjë shprehje tallëse nga ata për shkak të nxehtësisë dhe diellit përvëlues.

Por një gjë ishte e sigurt. I panjohuri, duke marrë atë përmbledhje të lashtë librash, Biblën, dhe duke e nisur nga fillimi, gjatë orëve në vazhdim e kishte shpjeguar në mënyrë të tillë saqë ishte kuptuar në mënyrë të pabesueshme. Mesazhi i të panjohurit kishte hequr çdo dëshpërim dhe dyshim nga mendjet e tyre.

14 14 kaPItullI një

Aq të rrëqethur ishin nga botëkuptimi i ri, saqë kishin nxituar në rrugën e kthimit për në Jerusalem për t’u treguar miqve të tyre rreth TË PANJOHURIT. Disi, diku, edhe ata duhej që ta dëgjonin këtë mesazh: mesazhin që kishin dëgjuar NË RRUGËN PËR NË EMAUS.

Atëherë, çfarë tha I PANJOHURI rreth Biblës, një libër që ka pështjelluar shumë vetë, që kishte aq shumë kuptim?

Për këtë flet ky libër. Dhe për ta kuptuar qartë, ne do të bëjmë atë që bëri I PANJOHURI: do të nisim nga fillimi.

2 t’i bësh Drejt gjëratKur ju qëndroni dhe mendoni për të, në të vërtetë është plotësisht e arsyeshme të heqësh disa orë nga jeta jote për të fituar një të kuptuar të Biblës. Megjithëkëtë, Bibla ka shumë gjëra të thella për të thënë për jetën … dhe vdekjen.

Për shekuj me radhë ka qenë libri më i shitur. Nëse dikush pretendon se është i informuar në lidhje me të, duhet të kuptojë përmbajtjen e tij thelbësore. Fatkeqësisht, Shkrimi nuk trajtohet me aq respekt, jo për atë që ai thotë, por sepse disa burra të shquar dhe gra të shquara, të cilët pretendojnë se ndjekin Fjalën e Perëndisë, kanë bërë zgjedhjet më të këqija në jetë.

Por Bibla nuk ka ndryshuar. Dhe në kundërshtim me atë që hipokritët apo kritikët thonë, është mirë ta njihni ju vetë:

… për të qenë të qetë në mendjen tuaj, … për hir të jetës dhe vdekjes suaj.

një enigMë

Në shumë raste Bibla mund të duket si enigmë. Me këtë nuk dua të them që mesazhi i saj është i fshehur, por, për më tepër, që të kuptohet Bibla me përpikëri, duhet që pjesët e shkrimit të vendosen së bashku në mënyrën e duhur. Ne mund ta bëjmë këtë duke përdorur parimet themelore të të mësuarit.

1. Parimi i Tregimit të HistorisëParimi i parë është shumë i rëndësishëm kur mësojmë historinë apo lexojmë një histori. E thënë thjesht, është kështu: nis në fillim dhe ndiq një rrjedhshmëri deri në fund. Kjo mund të duket e natyrshme, por shumë njerëz përpiqen ta lexojnë Biblën copa-copa, duke mos gjetur kohën për t’i bashkuar ato.

15kaPItullI një 15

Në këtë libër ne do të trajtojmë ndodhitë kyçe duke i lidhur ato së bashku në një sekuencë logjike, ashtu siç varen rrobat në tel. Meqë kjo panoramë nuk është gjithëpërfshirëse, duhet të bësh disa hendeqe në tel. Hendeqet në këtë tel mund t’i mbushësh më vonë nëse do, pasi të kesh panoramën e plotë.

Megjithëse ky tel nuk përfshin çdo histori, ngjarjet që do t’i studiojmë, do t’i lidhim bashkë në një mesazh të vijueshëm. Nëse je një lexues tipik, kur ta kesh mbaruar librin, Bibla do të ketë kuptim të pabesueshëm. E beson apo jo, këtë e ke vetë në dorë. Sinqerisht shpresoj që do të besosh, por kjo është zgjedhja jote. Detyra ime është që të të ndihmoj që ta kuptosh atë qartësisht.

2. Parimi MatematikorParimi i dytë është ai që e përdorim gjithmonë. Për të mësuar një koncept të ri, duhet nisësh të ndërtosh nga themeli: të ecësh nga e njohura tek e panjohura. Ti nuk u mëson fëmijëve në kopsht fillimisht algjebrën. Por, fillon me numrat elementarë, duke filluar nga më i thjeshti deri te më i vështiri. Nëse kapërcen bazën, madje edhe algjebra më e thjeshtë do t’iu duket e vështirë.

E njëjta gjë ndodh edhe me Biblën. Nëse lë pas dore bazën, në kuptimin tënd biblik do të ndërfuten disa ide të pazakonta, duke bërë që mesazhi të duket i ngatërruar: enigma do të paraqesë një pamje të gabuar. Në këtë libër do të fillojmë me bazat dhe do të kalojmë kapitull më kapitull, duke ndërtuar mbi njohjen e fituar më parë.

3. Parimi i PërparësisëParimi i tretë, më i rëndësishmi, duhet të praktikohet në ato situata mësimi kur përmbajtja është e panjohur për ju. Ideja është që të mësohet materiali më i rëndësishëm në fillim.

Bibla përfshin një radhitje të pabesueshme temash, por jo të gjitha janë të së njëjtës rëndësi. Në këtë libër ne do të përqendrohemi në një nga temat kryesore: në temën më kuptimplotë të Biblës.

16 16 kaPItullI një

Pasi ta kuptoni atë, Bibla do të bëhet e thellë, por e thjeshtë për t’u kuptuar.

4. Parimi i QartësisëParimi i katërt ka rëndësi vendimtare. Mos i përziej temat: merri temat një e nga një.

Bibla trajton shumë çështje të ndryshme. Ajo mund të krahasohet me një libër gatimi me recetat e tij të shumta. Tradicionalisht, Bibla është ndarë në tema, si Perëndia, engjëjt, njeriu dhe profecia. Qëllimi ka qenë për të krijuar një të kuptuar më të mirë, por duhet të kemi kujdes. Disa njerëz, duke gjetur disa ngjashmëri midis temave, përpiqen të ndërthurin ide, duke sjellë shpesh një shtrembërim të domethënies origjinale.

Është njësoj sikur të kalosh nga një recetë buranie në një recetë byreku, ngaqë kanë të përbashkët shkronjën “b”. Nëse fillon të bësh burani dhe përfundon duke bërë byrek, do të pjekësh orizin derisa të bëhet ngjyrë kafe! Të dyja mund të fillojnë me shkronjën “b”, por të ndërthurura formojnë një ushqim të çuditshëm!

Përzierja e temave të ndryshme është një prej shkaqeve se pse shikojmë shumë grupe të ndryshme kishash, fesh dhe kultesh, të cilat në përqindje të ndryshme e konsiderojnë Biblën si librin e tyre. Byreku është përzier me buraninë. Ajo që formohet është një figurë e çrregullt. Në disa raste, pështjellimi është më i vogël. Në situata të tjera përzierja ka sjellë rezultate katastrofike.

Në Bibël, nëse pa dashje kapërcen nga një temë në një tjetër, rezultati përfundimtar do të jetë pështjellimi: formuesja do të jetë copa-copa. Për të shmangur këtë kaos biblik, ne do t’i ngjitemi një teme.

In the Bible, if you unintentionally leap from one topic to another, the end result will be confusion—your puzzle will be disjointed. To avoid this biblical chaos, we will stick to one theme.

3 një libër uniKNuk ka dyshim për këtë: Bibla është një libër unik. Në të vërtetë është një përmbledhje librash, 66 në tërësi. Një autor, duke shkruar për karakterin unik të Shkrimit, e ndan atë në këtë mënyrë:

17kaPItullI një 17

Ai është një libër:

1. i shkruar në një periudhë kohore mbi 1500 vjet;2. i shkruar në mbi 40 breza;3. i shkruar nga më shumë se 40 autorë, nga shtresa të ndryshme shoqërore: duke përfshirë mbretër, fshatarë, filozofë, peshkatarë, poetë, burra shteti, dijetarë, etj.: Moisiu, një udhëheqës politik, i shkolluar në universitetet e Egjiptit. Pjetri, një peshkatar Amosi, një bari Jozueu, një gjeneral ushtarak Nehemia, një kupëmbajtës Danieli, një kryeministër Luka, një mjek Salomoni, një mbret Mateu, një tagrambledhës Pali, një rabin4. i shkruar në vende të ndryshme Moisiu, në shkretëtirë Jeremia, në birucë Danieli, në një faqe kodre dhe në një pallat Pali, brenda në burg Luka, duke udhëtuar Gjoni, në ishullin Patmos të tjerë gjatë fushatave të rrepta ushtarake5. i shkruar në kohë të ndryshme: Davidi në kohë lufte Salomoni në kohë paqeje6. i shkruar gjatë gjendjeve të ndryshme shpirtërore: disa duke qenë në kulmin e gëzimit, të tjerë në thellësi brengash dhe dëshpërimesh7. i shkruar në tri kontinente: Azi, Afrikë dhe Evropë8. i shkruar në tri gjuhë: hebraisht … , aramaisht … dhe greqisht …9. Më në fund, për sa i përket subjektit, përfshin qindra tema të diskutueshme. Megjithatë, autorët e Biblës shkruan me një harmoni dhe një vazhdimësi nga Zanafilla deri te Zbulesa. Këtu kemi një histori të shpalosur …1

Këtë histori të shpalosur ne do ta shikojmë tani: të thjeshtë dhe pa një zhargon teologjik. Gjëja unike rreth Biblës është se ajo shpall se është vetë Fjala e Perëndisë.

18 18 kaPItullI një

FryMëziMi nga PerënDia

Duke iu referuar Shkrimeve, Bibla deklaron se …

I gjithë Shkrimi është i frymëzuar nga Perëndia …2 2 Timoteut 3:16

I tërë koncepti i frymëzimit të Shkrimit nga Perëndia përbën një studim më vete. Ashtu si një njeri që nxjerr frymën jashtë trupit të tij, frymëmarrje e cila vjen nga qenia e tij e brendshme, po kështu i gjithë Shkrimi duhet parë si një produkt i vetë Perëndisë. Perëndia dhe fjala e Tij janë të pandashëm: një arsye që e shpall Shkrimin si Fjalën e Perëndisë.

Duke e thënë me fjalë të thjeshta, mund ta shpjegojmë në këtë mënyrë. Perëndia u tha njerëzve se çfarë dëshironte të shkruante për Veten e tij dhe ata njerëz e shkruan. Shumë nga këta njerëz u quajtën profetë.

Perëndia, mbasi u foli së lashti shumë herë dhe në shumë mënyra etërve me anë të profetëve … Hebrenjtë 1:1

Sot ne mendojmë për profetët si persona që parashikojnë të ardhmen, por në kohët biblike, një profet ishte një lajmëtar, i cili ua përcillte fjalët e Perëndisë njerëzve. Mesazhi zakonisht kishte të bënte me ndodhitë e ardhshme, por shpesh kishte të bënte me aspekte të jetës së përditshme.

Perëndia i udhëhoqi profetët në mënyrë të tillë që çfarë u shkrua ishte pikërisht ajo që Perëndia deshi që të shkruhej. Në të njëjtën kohë, Perëndia lejoi që shkrimtarët njerëzorë të shkruanin Fjalën e Tij, Fjalën e Perëndisë, në stilin e veçantë të çdo profeti, por kjo duhet të bëhej pa asnjë gabim. Ata njerëz nuk ishin të lirë të shtonin mendimet e tyre në mesazh.

… duke ditur së pari këtë: që asnjë profeci e Shkrimit nuk është objekt i interpretimeve të veçanta. Sepse asnjë profeci nuk ka ardhur nga vullneti i njeriut, por njerëzit e shenjtë të Perëndisë kanë folur, të shtyrë nga Fryma e Shenjtë … 2 Pjetrit 1:20–21

Fraza të shtyrë përdoret disa herë në Bibël, duke iu referuar transportimit të një njeriu të paralizuar3. Ashtu siç i paralizuari nuk mund të ecë me fuqinë e tij, po kështu edhe profetët nuk e shkruan Shkrimin sipas prirjeve të tyre. Shkrimi është i qartë në këtë pikë: ishte mesazhi i Perëndisë nga fillimi deri në fund.

19kaPItullI një 19

një PërPiKëri e sKajshMe

Profetët i shkruan fjalët e Perëndisë në një rrotull, pergamenë, e cila ishte zakonisht një lëkurë kafshe ose letër e prodhuar nga fibra peme. Origjinalet quheshin autografe. Meqë autografet patën një jetë të shkurtër, kopjet u bënë në pergamenë. Por shkrimtarët ishin të vetëdijshëm se ajo që po regjistronin ishte Fjala e vetë Perëndisë, duke qenë kështu puna më e madhe fotokopjuese e bërë ndonjëherë. Në shkrimin e tekstit hebraik …

Ata përdorën çdo mbrojtje të imagjinueshme, edhe pse ishte e vështirë dhe e lodhshme të siguroje transmetimin e përpiktë të tekstit. Numri i shkronjave në libër u numërua dhe u dha numri mesatar i tyre. E njëjta gjë u bë edhe me fjalët4.

Kjo u bë si me kopjen, ashtu edhe me autografin origjinal, për të siguruar që të dyja të ishin saktësisht njësoj.

Këto shkrime ishin kaq të përpikta në transkriptimin e tyre, saqë, kur u zbuluan pergamenat e Detit të Vdekur (shkruar në vitin 100 p.K.), duke i krahasuar me dorëshkrimet e 1000 vjetëve më pas (900 m.K.), nuk kishte asnjë ndryshim domethënës në tekst5.

Rrotullat e Detit të Vdekur

900 pas K.100 para K.

Dorëshkrimi i mëparshëm më i vjetër

asnjë ndryshim thelbësor në 1000

vjet kopjimesh

Jozefi, një historian hebre, në shekullin e parë pas Krishtit, e përmblodhi kështu për popullin e tij kur pohoi … se vendosmëria me të cilën u kemi besuar këtyre librave në vendin tonë, duket nga ajo që bëjmë; edhe pse kanë kaluar kaq shumë vjet, asnjeri nuk ka qenë aq i guximshëm sa t’u shtojë diçka atyre, të heqë apo të ndryshojë diçka; por kjo ka qenë natyrale për të gjithë judenjtë … për t’i vlerësuar këto libra … si të shenjtë6.

Ata njerëz ishin shumë të bindur se, po të ndërhynin në tekst, do të kishin të bënin me Perëndinë. Ne kemi arsyen e plotë të besojmë se ajo që kemi sot është në thelb ajo që profetët shkruan.

20 20 kaPItullI një

Me të vërtetë Bibla është një libër unik në çdo pikë. Nuk është për t’u çuditur që Bibla është … libri më i cituar, më i botuar, më i përkthyer dhe më ndikues në historinë e njerëzimit7.

Dhiata e Vjetër Dhe Dhiata e re

Ndërsa fillojmë të lexojmë Biblën, mund të jetë e dobishme të dimë që Shkrimet janë të ndara në dy pjesë të mëdha: Dhiata e Vjetër dhe Dhiata e Re. Nga ana historike pjesa e Dhiatës së Vjetër ndahej më tej në dy8 kategori të tjera:

1. Ligji i Moisiut (ndonjëherë quhet edhe Torahu, Librat e Moisiut apo Ligji)

2. Profetët (më vonë, një pjesë e tretë e quajtur Shkrimet, u nda nga Profetët).

Në Shkrime shprehja ligji dhe profetët është një mënyrë për t’iu referuar tërë Dhiatës së Vjetër: një pjesë që përfshin afërsisht dy të tretat e Biblës. Një të tretës që mbetet i referohemi si Dhiata e Re.

Fjala e PerënDisë

Të mbash mend kategoritë biblike, nuk është vendimtare. Gjëja më e rëndësishme për t’u mbajtur mend është që Bibla shpall se është Fjala e Perëndisë: mesazhi i Tij për njerëzimin. Ju kemi thënë se përmes faqeve të saj ne do të njihemi me Perëndinë. Kjo shpallje bën që edhe personi më i pakujdesshëm të ndalet dhe të marrë në shqyrtim atë që thotë.

Gjithnjë, o Zot, fjala jote është e qëndrueshme në qiejt …Psalmi 119:89

21kaPItullI një 21

KaPitulli Dy

1 në FilliM PerënDia

2 engjëjt, ushtria e QiejVe Dhe yjet

23kaPItullI dy 23

1 në FilliM PerënDia …Bibla fillon me tri fjalë të thella:

Në fillim Perëndia … Zanafilla 1:1

Nuk ka asnjë argument hyrës për ekzistencën e Perëndisë; pranohet se Ai ekziston. Perëndia ka qenë gjithmonë.

i PërjetshëM

Perëndia ka ekzistuar gjithmonë. Perëndia ka ekzistuar para bimëve, kafshëve dhe njerëzve, para tokës dhe universit. Ai nuk ka pasur fillim dhe nuk do të ketë as fund. Perëndia ka qenë dhe do të jetë gjithmonë. Shkrimi thotë se Perëndia ka ekzistuar që nga përjetësia në përjetësi. Perëndia është i përjetshëm.

Para se të kishin lindur malet dhe para se ti të kishe formuar tokën dhe botën …, nga mot dhe përjetë ti je Perëndia. Psalmi 90:2

Koncepti i një Perëndie të përjetshëm është i vështirë për t’u kuptuar. Është kaq e ngatërruar për intelektin tonë, saqë zakonisht e vendosim në mendjen tonë me etiketën e pamundur. Por, do të jap disa ilustrime më poshtë që të kuptojmë më mirë këtë gjë. Për shembull, mund ta krahasojmë përjetësinë me kozmosin.

Shumë nga ne mund ta imagjinojnë sistemin tonë diellor. Rreth diellit rrotullohen planetët në orbitat e tyre. Ne dimë se ky sistem zë një pjesë të madhe, por sondat hapësinore kanë mundur të masin distancën më të largët. Por, le të shkojmë një hap më tutje dhe le të masim universin. Nëse do të hipnim në një anije kozmike dhe të udhëtonim me shpejtësinë e dritës, ne do të mund t’i binim përqark Tokës shtatë herë në një sekondë! Si do t’ju dukej udhëtimi?! Duke ecur në hapësirë me të njëjtën shpejtësi, ne do ta kalojmë Hënën në dy sekonda, Marsin në katër minuta dhe Plutonin në pesë orë. Nga ajo pikë je jashtë galaktikës sonë: RRUGA E QUMËSHTIT.

24 24 kaPItullI dy24 kaPItullI dy

Me shpejtësinë e dritës do të mbërrish në yllin më të afërt në 4.3 vjet, që do të thotë çdo second të atyre viteve do të ecësh me 300,000 kilometër; një largësi e barabartë me 40,682,300,000,000 kilometër.

Duke ecur me shpejtësinë e dritës, do të arrish t’i biesh përqark tokës shtatë herë në një sekondë …

… do të kalosh Hënën në 2 sekonda …

… dhe Marsin në katër minuta …

… dhe Plutonin në pesë orë.

Ylli ynë, dielli, është gati në cep të Galaktikës Rruga e Qumështit. Tërë sistemi ynë diellor me planetet e tij mund të futet në këtë kuti.

25kaPItullI dy 25kaPItullI dy 25

Galaktika Rruga e Qumështit1

A dëshiron t’i vësh një ylli emrin tënd?

2

Në bazë të popullsisë së tashme të tokës, mund t’u vësh emrin tënd 16 galaktikave. Kjo do të thotë miliarda yje mund të kenë emrin tënd!

Me shpejtësinë e dritës mund të arrish galaktikën më të afërt në 2,000,000 vjet …

… dhe grumbullimin yjor më të afërt të galaktikave në 20,000,000 vjet.

Në këtë pikë sapo ke filluar të udhëtosh nëpër Gjithësi.

Grumbulli i yjeve që shikon në qiell natën është pjesë e një familjeje gjigante yjesh e quajtur Galaktika Rruga e Qumështit. Duke ecur me shpejtësinë e dritës do të duhen 100,000 vjet për të kaluar nga njëri cep i saj në tjetrin. Ka afërsisht 100 miliardë galaktika në Gjithësi, shumë prej të cilave përbëhen prej miliarda yjesh. Galaktikat formojnë grumbullime yjore, ndër të cilat disa janë shumë të mëdha. Ka afërsisht njëzet galaktika në grumbullimin tonë yjor dhe mijëra galaktika në grumbullimin yjor shumë të madh.

26 26 kaPItullI dy

Me të vërtetë, mendimi për një Perëndi të përjetshëm është i vështirë për t’u kuptuar. E njëjta gjë ndodh me shtrirjen e universit tonë. Që të dyja janë të vështira për t’u kuptuar, por janë të vërteta. Bibla e thekson shprehimisht këtë pikë. Ekzistenca e përjetshme e Perëndisë është pjesë përbërëse e natyrës së Tij; ky koncept në Bibël përdoret edhe si emër i Tij …

… emrin e Zotit, Perëndi i përjetësisë. Zanafilla 21:33

shuMë eMra

God has many names or titles, each declaring something about his character. We will look at three:

Perëndia ka shumë emra ose tituj; çdonjëri prej tyre shpreh diçka nga karakteri i Tij. Ne do të shikojmë tre prej tyre:

1 ) unë jaM

Perëndia i tha … : «UNË JAM AI QË JAM. Do t’u thuash kështu … : “UNË JAM-i më ka dërguar tek ju”» Eksodi 3:14

Shpjegimi më i afërt që mund t’i jepet këtij pohimi është ky: UNË JAM AI që është ose UNË JAM ai që ekziston. Perëndia ekziston në vetë fuqinë e Tij.

Ne kemi nevojë për ushqim, ujë, ajër, gjumë, dritë; një kërkesë e pafund gjërash për të jetuar, por Perëndia nuk ka nevojë për to. Ai nuk ka nevojë për asgjë, asgjë fare! Ai është ai që ekziston, UNË JAM-i.

2 ) zoti3

Titulli Unë Jam nuk përdoret zakonisht në Bibël, sepse kuptimi i tij është zëvendësuar me fjalën zot.

Askush nuk është i ngjashëm me ty, o Zot; ti je i madh dhe emri yt është i madh në fuqi. Jeremia 10:6

Emri Zot, jo vetëm thekson gjendjen e Perëndisë së përjetshëm që ka ekzistuar, por gjithashtu e përqendron vëmendjen tonë në pozitën e tij; pozitë që është më e lartë se gjithë të tjerat. Ai është Zot i zotave.

3 ) shuMë i larti

Ky emër lidhet me emrin ZOT, duke theksuar pozitën e Perëndisë si një sundues sovran.

Ta dinë se ti vetëm, që quhesh Zoti, je SHUMË i LARTI mbi gjithë dheun. Psalmi 83:18

27kaPItullI dy 27

Ashtu si një perandori antike ka udhëheqësit e saj ose sunduesit, të cilët mbretërojnë mbi pasuritë e tyre, po kështu Perëndia është Mbret i universit, Perëndia Shumë i Larti.

Madje vetë fjala Perëndi thekson pozitën e tij si një sundues suprem. Fjala Perëndi do të thotë i fuqishmi, udhëheqësi më i madh, Hyjnia supreme.

Ideja e Perëndisë si mbret mund të sjellë ndërmend figurën e një plaku të ulur në një fron të artë, që qëndron pezull diku në stratosferë. Shkrimi nuk e ilustron në asnjë vend Perëndinë si një plak, por i referohet fronit të Tij, jo të strehuar në një re, por në një tempull të shenjtë që gjendet në qiell.

Zoti është në tempullin e tij të shenjtë; Zoti ka fronin e tij në qiejt; sytë e tij shohin, qepallat e tij vëzhgojnë bijtë e njerëzve.

Psalmi 11:4

Perëndia sundon që nga qielli. Ne nuk dimë shumë gjëra për qiellin (Parajsën), por ajo pak që njohim për të është e pabesueshme. Do ta diskutojmë këtë me hollësi më vonë, por për tani është e mjaftueshme të dimë që Perëndia është sunduesi suprem.

VetëM një PerënDi

Termi Shumë i Larti flet për vendin e përveçëm të Perëndisë në gjithësi. Asnjë tjetër nuk është i ngjashëm me Të. Ai qëndron i vetëm, Zoti sovran i gjithçkaje.

Unë jam Zoti dhe nuk ka asnjë tjetër; jashtë meje nuk ka Perëndi.Isaia 45:5

Para meje asnjë perëndi nuk u formua dhe pas meje nuk do të ketë asnjë tjetër. Isaia 43:10

Këtu nuk kemi të bëjmë me një hierarki perëndish, por vetëm me një Perëndi që sundon mbi gjithçka. Nuk ekziston asnjë perëndi tjetër, qoftë vetekzistues apo i krijuar.

Kështu thotë Zoti … “Unë jam i pari dhe jam i fundit, dhe përveç meje nuk ka Perëndi”. Isaia 44:6

Bibla e shpreh qartë këtë pikë: ka vetëm një Perëndi.

FryMë

Para se ta lëmë këtë temë, duhet të kuptojmë edhe një gjë të fundit. Shkrimi na thotë se Perëndia është i padukshëm, sepse ai është frymë.

Perëndia është frymë … Gjoni 4:24

28 28 kaPItullI dy

Ti nuk mund ta shikosh një frymë, sepse ajo nuk ka mish e kocka si ne. Por ngaqë nuk mund ta shikosh dikë, kjo nuk do të thotë se është diçka joreale.

Mendo pak për funeralin e një miku tuaj që ka vdekur. Nëse arkivoli ka qenë i hapur, ti mund ta kesh parë trupin e tij. Trupi është atje, po ku ishte miku juaj? Ai ka ikur; fryma e shokut tuaj nuk është atje. Kur ne shikojmë dikë, shohim anën e jashtme të tij, trupin njerëzor, por nuk shohim personin e vërtetë, frymën.

Ne do të shohim që Shkrimi tregon në shumë mënyra të ndryshme që fryma e njeriut nis në një çast dhe jeton përgjithnjë. Por Perëndia është ndryshe; ai nuk ka pasur një fillim dhe nuk do të ketë një fund. Ai është fryma e vetme e përjetshme, që jeton nga përjetësia në përjetësi.

Perëndia:Ai është Frymë.Ai është i përjetshëm.Ai është Unë Jam-i - Ai është i vetëkzistueshëm.Ai është Perëndia Shumë I Larti, Sunduesi Sovran i gjithçkaje.Ai është Perëndia i vetëm.Dhe kështu ka qenë: Në fillim …

2 engjëjt, ushtria e QiejVe Dhe yjetVepra e parë krijuese e Perëndisë përshkruhet në faqet e Biblës. Aty mund të marrësh informacion të mjaftueshëm për t’iu përgjigjur pyetjeve elementare, por pastaj ajo aty ndalet. Bibla nuk është shkruar për të shuar kureshtjen e pafund të njeriut. Ajo na jep informacionin bazë për disa ngjarje, por kur duam të dimë hollësi të mëtejshme, faqet heshtin. Kjo ka të bëjë pikërisht me temën e qenieve frymërore.

eMrat

Shkrimi u vë qenieve frymërore emra të ndryshëm: disa në njëjës, të tjerë në shumës. Ne zakonisht i quajmë ata engjëj, por Bibla përdor shumë terma, duke i përcaktuar si: kerubinë, serafinë, engjëj, kryeengjëj, yje mëngjesi dhe lista vazhdon. Në mënyrë kolektive, atyre u vihet emri ushtria e qiejve, ushtria e qiejve ose yje*.

… ushtria e qiejve të adhuron. Nehemia 9:6

* Nuk duhet të ngatërrohen me yjet natën në qiell. Konteksti zbulon kuptimin për të cilin bëhet fjalë.

29kaPItullI dy 29

Ata të gjithë mund të kenë emra personalë, por vetëm disa përmenden të tillë si Gabrieli dhe Mikaeli.

të PaDuKshëM, të PanuMërueshëM

Ashtu si Perëndia, edhe qeniet frymërore janë të padukshme, ato nuk kanë trup mishi dhe gjaku si ti dhe unë. Edhe pse nuk mund t’i shohim, ato mund të jenë gjithandej. Shkrimi thotë se ato janë …

… mori engjëjsh … (mijëra mijërash) … Hebrenjve 12:22

Shprehja e përdorur për të numëruar vetëm ata që rrethojnë fronin e Perëndisë, tregon një shumë të pafundme.

Pastaj pashë dhe dëgjova zërin e shumë engjëjve përqark fronit dhe numri i tyre ishte dhjetë mijëra dhjetë mijërash dhe mijëra mijërash. Zbulesa 5:11

shërbëtorët

Qeniet engjëllore u krijuan për t’i shërbyer Perëndisë dhe për të bërë vullnetin e Tij. Ata janë quajtur frymërat e shërbesës.

Bekoni Zotin ju, engjëj të tij të pushtetshëm dhe të fortë, që bëni atë që thotë ai, duke iu bindur zërit të fjalës së tij. Bekoni Zotin, ju, tërë ushtritë e tij, ju, tërë ministrat e tij, që zbatoni vullnetin e tij. Psalmi 103:20,21

A nuk janë ata të gjithë frymëra shërbenjës, që dërgohen për të shërbyer. Hebrenjve 1:14

Fjala engjëll rrjedh nga termi grek që do të thotë lajmëtar ose shërbëtor. Meqë Perëndia i krijoi, ata i përkasin Atij dhe duhet të bëjnë atë që Perëndia u thotë.

Krijuesi-Pronari

Koncepti i krijuesit që është njëherësh edhe pronari i objektit e ka humbur fuqinë e vet në industrinë tonë dhe në ekonominë e drejtuar nga paraja.

Kujtoj një herë kur isha duke ecur në një fshat fisnor, në Papua, në Guinenë e Re. Sa herë që pyesja: “Kush e ka këtë rremë? Kush e ka këtë kanoe?”, doja të merrja një përgjigje se kush ishte pronari. Pasi kisha pyetur për këtë, ata më shikonin me një vështrim plot habi: “Pronari është ai që e ka prodhuar atë!”. Njohja e lidhjes krijues-pronar ishte shumë e fortë.

Kur unë i pyeta se çfarë do të ndodhë po të thyeja një rrem, ata m’u përgjigjën se nuk do të ishte një ide e mirë—nëse doja që të mos kisha probleme me vetë pronarin.

30 30 kaPItullI dy

Duke vazhduar, pyeta nëse do të ishte e pranueshme që pronari ta thyente një. Ai ngriti supet dhe bëri një mohim me kokë: “Pronari mund ta thyejë; ai e ka bërë”.

Perëndia krijoi engjëjt dhe nuk është e pavend të thuhet që ata janë pronë e Tij. Dhe, meqë i përkasin Atij, ata duhet të bëjnë vullnetin e tij: si shërbëtorë dhe si lajmëtarë. Kjo nuk është një formë e vjetër shërbimi. Kjo nuk do të thotë se kemi të bëjmë me një skllavëri të detyruar. Engjëjt nuk mund të krijoheshin më mirë nga ndonjë krijues tjetër.

inteleKti Dhe FuQia e jashtëzaKonshMe

Për të çuar në vend udhëzimet e Tij, Perëndia i krijoi engjëjt me një intelekt dhe fuqi të madhe. Disa nga këto qenie engjëllore kishin më shumë aftësi se të tjerat. Engjëjt u krijuan si qenie të përkryera, pa asgjë të ligë. Megjithëkëtë ata nuk ishin robotë; kishin vullnetin e tyre, i cili u jepte atyre aftësinë për të zgjedhur4.

të ngjashëM, Por të nDryshëM

Engjëjt kanë disa ngjashmëri me njeriun, megjithatë njeriu nuk u afrohet as në fuqi, as në zgjuarsi. Shkrimi thotë se Perëndia e krijoi njeriun …

… pak më të ulët se engjëjt … Psalmi 8:5

Edhe pse të ngjashëm, engjëjt janë të ndarë nga njeriu. Ata nuk vdesin kurrë5. Ata as nuk mund të martohen, as të riprodhohen6. Ata janë të padukshëm, por në detyra të veçanta e bëjnë veten të dukshëm. Kur ata flasin me njeriun, e folura e tyre kuptohet nga dëgjuesi.

Kerubini i Vajosur

Qenia frymërore më e fuqishme, më e zgjuar dhe më e bukur ishte një kerubin. Emri i tij përkthehet Lucifer7, i cili do të thotë ai që ndriçon ose ylli i mëngjesit.

… o Lucifer, bir i agimit! Isaia 14:12

Emri Lucifer i referohej kerubinit të vajosur. Domethënia e fjalës i vajosur lidhet me ritin e vjetër të derdhjes së vajit te një person ose send, për ta veçuar atë për një detyrë të caktuar për Perëndinë. Kjo vepër konsiderohej e shenjtë dhe nuk duhej të merrej me lehtësi.

31kaPItullI dy 31

Ti ishe një kerubin i vajosur, një mbrojtës. Unë të kisha vënë në malin e shenjtë të Perëndisë … Ti ishe i përsosur në rrugët e tua qysh nga dita që u krijove … Ezekieli 28:14,15

Duket që puna e Luciferit ishte që të qëndronte në praninë e Perëndisë gjithë kohën. Mbase ai përfaqësonte të gjithë engjëjt dhe i drejtonte ata që të adhuronin dhe të lavdëronin Krijuesin dhe Pronarin e tyre. Ne do të mësojmë më tepër për këtë kerubin të vajosur më vonë.

aDhuriMi

Fjala adhurim do të thotë: të biesh përmbys në shenjë nderimi. Bibla thotë se të gjithë engjëjt e adhuronin Perëndinë.

Ti i mban gjallë tërë këto gjëra dhe ushtria e qiejve të adhuron.Nehemia 9:6

Kjo i përshtatet vetëm Perëndisë, i cili është Mbret Sovran dhe me të drejtë meriton që të biem përmbys përpara Tij. Nga ana tjetër, nëse unë jam duke mburrur veprimet e shokut tim, dikush tjetër mund ta pyesë atë nëse i meriton lavdërimet që unë po i jap. Por Bibla thotë se Perëndia i meriton të gjitha lavdërimet.

Ti je i denjë, o Zot, të marrësh lavdinë, nderimin dhe fuqinë, sepse ti i krijove të gjitha gjërat, dhe nëpërmjet vullnetit tënd ekzistojnë dhe u krijuan. Zbulesa 4:11

… ti je i madh dhe kryen mrekulli; vetëm ti je Perëndia.Psalmi 86:10

gjithë engjëjt Panë KrijiMin

Vepra krijuese e Perëndisë filloi. Tani, ndërsa gjithë engjëjt po shikonin dhe gëzoheshin, Perëndia filloi punën e Tij të madhe të artit.

Projekt i Tij: universi

Tema e Tij: e gjithë bota.

“Ku ishe kur unë hidhja themelet e tokës? Thuaje, në rast se ke aq zgjuarsi. Kush ka vendosur përmasat e saj, në rast se e di, ose kush ka vendosur mbi të litarin për ta matur? Ku janë vendosur themelet e saj, ose kush ia vuri gurin e qoshes, kur yjet e mëngjesit këndonin të gjithë së bashku dhe tërë bijtë e Perëndisë lëshonin britma gëzimi?”

Jobi 38:4-7

KaPitulli tre

1 Qielli Dhe toKa

2 ishte e Mirë

3 burri Dhe gruaja

33kaPItullI tre 33

1 Qielli Dhe toKaLibri i parë në Bibël quhet Zanafillë.

Zanafillë do të thotë fillimet.

Në fillim Perëndia krijoi qiejt dhe tokën. Toka ishte pa trajtë, e zbrazët dhe errësira mbulonte sipërfaqen e humnerës; dhe Fryma e Perëndisë fluturonte mbi sipërfaqen e ujërave. Pastaj Perëndia tha: «U bëftë drita!». Dhe drita u bë. Dhe Perëndia pa që drita ishte e mirë; dhe Perëndia e ndau dritën nga errësira. Dhe Perëndia e quajti dritën “ditë” dhe errësirën “natë“. Kështu erdhi mbrëmja e pastaj erdhi mëngjesi: dita e parë. Zanafilla 1:1-5

nga asgjëja

“Në fillim Perëndia krijoi …”. Të krijosh do të thotë të tregosh fuqi të madhe. Por është edhe më shumë e pabesueshme të mendosh që Perëndia ka krijuar gjithçka nga asgjëja. Ne si qenie njerëzore krijojmë, por vetëm me materiale që kanë ekzistuar që më parë. Ne bëjmë piktura duke përdorur vajra dhe kanavacë. Ne ndërtojmë shtëpi me dru, llaç dhe tulla. Por, kur Perëndia krijoi, Ai nuk përdori asgjë.

i gjithëFuQishëM

Perëndia është i madh. Të krijosh një gjë kaq të madhe pa materiale, pa projekt, jo në një repart dhe pa mjete pune, është diçka e pamundur për ne. Bibla na thotë se krijimi u bë i mundur thjesht ngaqë Perëndia është i aftë. Fuqia e Perëndisë nuk njeh kufi.

I madh është Zoti ynë, e pamasë është fuqia e tij … Psalmi 147:5a

Ai është me të vërtetë i gjithëfuqishëm.

i gjithëDijshëM

Perëndia jo vetëm ka fuqinë, por gjithashtu ka dhe njohurinë. Ai është i gjithëdijshëm.

I madh është Zoti ynë … e pafund zgjuarsia e tij. Psalmi 147:5b

Perëndia njeh gjithçka. Ai nuk ka nevojë që të marrë informacion nga ndonjë arkitekt apo inxhinier. Njohuria e tij nuk njeh kufi. Në krijim Perëndia nuk po përdorte projektin e ndonjë tjetri.

i PranishëM në ÇDo VenD Dhe Kohë

Kur një njeri është duke ndërtuar ose modeluar ndonjë projekt, ai ka nevojë për një vend pune, një dyqan ose studio. Por Perëndia nuk kishte nevojë për një punishte për krijimin, sepse Bibla na thotë se Perëndia është i pranishëm në çdo vend dhe kohë.

34 34 kaPItullI tre

«A jam unë vetëm një Perëndi nga afër», thotë Zoti, «apo edhe një Perëndi nga larg? A mundet dikush të fshihet në vende të fshehta në mënyrë që unë të mos e shoh?», thotë Zoti. A nuk e mbush unë qiellin dhe tokën?», thotë Zoti. Jeremia 23:23,24

Vetëm Perëndia zotëron këtë treshe atributesh: i gjithëdijshëm, i gjithëfuqishëm dhe i pranishëm në çdo vend dhe kohë; dhe vetëm një kombinim i pagabueshëm i këtyre atributeve mund të ishte në gjendje të krijonte këtë botën reale në të cilën jetojmë.

Ai ka bërë tokën me fuqinë e tij, ka vendosur botën me diturinë e tij dhe ka shpalosur qiejt me zgjuarsinë e tij. Jeremia 51:15

Engjëjt nuk zotërojnë asnjë nga këto karakteristika, edhe pse janë të fuqishëm dhe të zgjuar. Po ne? Për ne as që bëhet fjalë për këto zotësi.

Ne duhet të bëjmë përpjekje të shumta që të ndërtojmë, madje edhe objektin më të thjeshtë. Për shembull, le të mendojmë se duam të bëjmë një karrige të thjeshtë prej metali: si ato karriget që janë në auditorët shkollore.

Në fillim kemi nevojë për metal. Po, ku do ta gjejmë metalin e duhur?

Në shkëmbinj. Por, kush e di se cilët shkëmbinj përmbajnë metalin e kërkuar?

Kemi nevojë për një gjeolog dhe një kërkues, të cilët kanë njohuri se ku mund të gjejnë shkëmbinj që përmbajnë xeherorë hekuri.

Supozojmë se i gjetëm shkëmbinjtë e duhur, por, kush është hapi tjetër?

Kemi nevojë për dikë që di të fabrikojë dinamit dhe të klasifikojë ekipet e minierave. Kemi nevojë për minatorë që janë ekspertë në nxjerrjen e xeherorit nga toka.

Por nuk mund të ndërtosh një karrige me një masë xeherori hekuri. Ai duhet të shkrihet. A mund të ndërtosh një zjarr aq të madh sa të shkrish shkëmbinjtë?

Kemi nevojë për ata që dinë të shkrijnë dhe që bëjnë procesin e aliazhit. Supozojmë se i gjetëm, por çfarë kemi bërë deri tani?

Ata tashmë kanë bërë një bllok çeliku. Nëse duam të bëjmë një karrige, na duhet dikush që mund ta petëzojë dhe ta ndajë në pjesë në trashësinë e duhur, pastaj duhet që ta saldojmë.

Ta saldojmë? Duket sikur kemi nevojë për dikë që ka njohuri në elektricitet dhe si mund ta sigurojë energjinë elektrike.

Siç mund ta shikoni, të bësh një karrige është një proces i ndërlikuar. Dhe nuk folëm ende për pjesët plastike.

35kaPItullI tre 35

Plastike? Hmmm. A nuk futet kjo në produktet e naftës? Tani le të shohim. Të shposh me turjelë burimin për të gjetur naftë duhet … !???

Dhe këtë punë do ta bënim vetëm për një karrige. Për të krijuar edhe objektin më të vogël, duhen qindra njerëz me njohuritë dhe aftësitë e duhura. Asnjë person nuk mund t’i ketë të gjitha këto cilësi.

Asnjë nga ne, qenie njerëzore apo engjëllore, nuk mund të krahasohet madje edhe në gjënë më të vogël me Perëndinë që di gjithçka, që ka gjithë fuqinë të krijojë nga asgjëja dhe që është kudo i pranishëm; ai mund ta vendosë objektin që ka krijuar ku të dojë. Perëndia ekziston i vetëm në llojin e Tij.

Ah, o Zot, Zot! Ja, ti e sajove qiellin dhe tokën me fuqinë tënde të madhe dhe me krahun tënd të shtrirë. Nuk ka asgjë të vështirë për ty. Jeremia 32:17

PerënDia Foli

Rrëfimi i kësaj vepre madhështore krijuese është shkruar thjesht dhe në mënyrë të saktë. Informacioni më i mrekullueshëm është shpallur vetëm në disa fjalë. Për shembull, teksti biblik tregon kalimthi mjetet me të cilat Perëndia bëri krijimin e Tij. Ai nuk përdori duart ose veglat e punës. Perëndia vetëm sa i foli kozmosit dhe gjithçka erdhi në ekzistencë.

Pastaj Perëndia tha: «U bëftë drita!»… Zanafilla 1:3

… se bota është ndërtuar me fjalën e Perëndisë … Hebrenjve 11:3

Edhe një herë, një aftësi e tillë e ngatërron imagjinatën tonë. Ne nuk mund të kuptojmë se si mund të vijë në ekzistencë një karrige vetëm duke i folur, le më pastaj universi! Por, çfarë mund të presim nga një Perëndi i gjithëfuqishëm dhe i vërtetë? Kur mendon për këtë, pret që ai të jetë ashtu. Bibla e konfirmon këtë fakt.

Qiejt u bënë me anë të fjalës së Zotit dhe tërë ushtria e tyre me anë të frymës së gojës së tij … Tërë toka le të ketë frikë nga Zoti dhe le të dridhen para tij tërë banorët e botës. Sepse ai foli dhe gjëja u bë; ai urdhëroi dhe gjëja u shfaq. Psalmi 33: 6, 8, 9

Pra, në këtë mënyrë filloi gjithçka. Perëndia i foli dritës dhe ajo erdhi në ekzistencë. Ai e quajti dritën ditë dhe errësirën natë. Sipas Biblës dita e parë e krijimit u përmbush.

36 36 kaPItullI tre

i PranishëM në ÇDo VenD Dhe Kohë

Jo të gjitha atributet e Perëndisë janë njëlloj të kuptueshme. Disa herë e kemi më të thjeshtë ta mendojmë Perëndinë të gjithëfuqishëm dhe të gjithëdijshëm, sesa të pranishëm në çdo vend dhe kohë. Por në mjaft raste Shkrimi na mëson se Perëndia është i pranishëm në çdo vend dhe kohë.

Kur ndalon dhe mendon për këtë ide, kjo është me të vërtetë ngushëlluese. Kur jam larg shtëpisë, dua që Perëndia të jetë me pjesëtarët e familjes. Por në të njëjtën kohë dua që Perëndia të jetë edhe me mua. Nëse jam në hall, nuk dua që të shkoj të gjej Perëndinë për t’i kërkuar ndihmë. Unë kam nevojë për ndihmë—TANI! Dhe, njëkohësisht, dua që kjo të jetë e vërtetë edhe për familjen time.

Nga ana tjetër, është pak e frikshme të dish që Perëndia është i pranishëm në çdo vend dhe kohë. Nëse unë bëj diçka gabim, nuk ka vend për mua ku të fshihem.

Në shekullin X para Krishtit, mbreti David shkroi këto fjalë i udhëhequr nga Perëndia:

Ku mund të shkoja larg Frymës sate, ose ku mund të ikja larg pranisë sate?

Në rast se ngjitem në qiell, ti je atje; në rast se shtrij shtratin tim në Sheol, ti je aty. Në rast se marr krahët e agimit dhe shkoj të banoj në skajin e detit, edhe aty dora jote e djathtë do të më kapë. Po të them: «Me siguri terri do të më fshehë», madje edhe nata do të bëhet dritë rreth meje: terri vetë nuk mund të të fshehë asgjë, madje nata shkëlqen si dita; terri dhe dita janë të barabartë për ty. Psalmi 139: 7-12

Fakti që Perëndia është i pranishëm në çdo vend e kohë duhet të dallohet nga koncepti i panteizmit. Thjesht, panteizmi mëson se Perëndia është në çdo gjë dhe çdo gjë është Perëndi. Përkundrazi, ne do të shohim se Bibla mëson se Zoti është i veçuar nga krijimi i tij; Ai nuk është pjesë e tij. Shkrimi e përcakton Perëndinë si një qenie dhe jo si ndonjë lloj force e ndarë nga natyra e vet.

Nuk e di ti, vallë, nuk e ke dëgjuar? Perëndia i përjetësisë, Zoti, krijuesi i kufijve të tokës, nuk mundohet dhe nuk lodhet, zgjuarsia e tij është e panjohshme. Isaia 40:28

37kaPItullI tre 37

e Vjetër, Por e PërPiKtë

Shekuj më parë zakonisht besohej se toka ishte e sheshtë. Këto mendime nuk e kanë origjinën në Bibël. Shkrimi përdor një fjalë që përmend formën sferike të globit kur shpall …

Ai është ai që ri ulur mbi rruzullin e tokës … Isaia 40: 22

Njerëzit e lashtë mendonin se toka qëndronte në një themel të fortë ose mbahej nga një perëndi mitologjik. Bibla thotë që Perëndia …

… e mban tokën pezull mbi hiçin. Jobi 26: 7

Ptolemeu në shekullin e dytë llogariti 1 022 yje, gjë e cila konsiderohej e vërtetë deri kur Galileu shpiku teleskopin e parë në shekullin XVII. Megjithëse vetëm 5 000 yje shihen me sy të lirë, Shkrimi, që në faqet e para të tij, tregon numrin e yjeve, të cilët janë …

… si rëra që ndodhet në brigjet e detit … Zanafilla 22:17

2 it Was gooDishte e Mirë

Perëndia filloi veprën e tij krijuese. Perdet u hapën. Të gjithë engjëjt panë, qielli dhe toka dolën në skenë. Me një fjalë, Perëndia sovran krijoi gjithçka. Vepra e parë u plotësua: Dita e parë përfundoi. Tani edhe pesë vepra të tjera të Perëndisë do të ndjekin pesë ditët e krijimit.

Por nuk e dini, nuk e keni dëgjuar? A nuk u është folur që në fillim? Nuk e keni kuptuar nga themelet e tokës? Ai është ai që rri ulur mbi rruzullin e tokës, banorët e së cilës janë si karkaleca; ai i shpalos qiejt si një vello dhe i hap si një çadër ku mund të banosh.

Isaia 40: 21,22

Shkrimi e krahason tokën me një tendë. Ajo është një vend për të jetuar, banesa e vetme në univers.

Dita e Dytë

Në fund të ditës së parë toka e krijuar ishte e mbuluar e tëra me ujë. Tani, ditën e dytë …

38 38 kaPItullI tre

Perëndia tha: «Le të jetë një kupë qiellore mes ujërave, që t’i ndajë ujërat nga ujërat» … Dhe Perëndia e quajti kupën qiellore “qiell”. Kështu erdhi mbrëmja, pastaj erdhi mëngjesi: dita e dytë.

Zanafilla 1:6-8

Kupa qiellore* ishte mbase sinonimi i asaj që ne e quajmë atmosferë. Atmosfera dhe uji i tokës janë thjesht dy nga elementet e shumta që mundësojnë jetën në këtë planet.

Në ditën e dytë shohim fillimisht që bota, në krijimin origjinar, ka qenë e ndryshme nga ajo që shohim sot. Duket që kishte një atmosferë tjetër dhe ka qenë më ngrohtë. Më vonë do të lexojmë për rrethanat që mund të kenë ndryshuar mjedisin në gjendjen e sotme.

Dita e tretë

Në fillim të ditës së tretë, ujërat nën kupën qiellore ende përbënin një oqean të gjerë dhe nuk dukej tokë e thatë.

Pastaj Perëndia tha: «Ujërat që janë nën qiellin të grumbullohen në një vend të vetëm dhe të shfaqet tera». Dhe kështu u bë. Dhe Perëndia e quajti terën “tokë” dhe grumbullimin e ujërave “det”. Dhe Perëndia pa që kjo ishte e mirë. Pastaj Perëndia tha: «Të mbijë toka gjelbërim, barërat të nxjerrin farë dhe drurët frutorë të japin në tokë një fryt që të përmbajë farën e tij, secili sipas llojit të tij». Dhe kështu u bë. Dhe toka prodhoi gjelbërim, barëra që e bënin farën sipas llojit të tyre dhe drurë që mbanin fruta me farën e tyre brenda, secili sipas llojit të vet. Dhe Perëndia e pa se kjo ishte e mirë. Kështu erdhi mbrëmja, pastaj erdhi mëngjesi; dita e tretë.

Zanafilla 1:9-13

Dita e tretë mund të ndahet në dy pjesë. Fillimisht, ne shohim që shfaqet toka e thatë. Siç duket, fundi i oqeanit u ul, duke formuar një gropë shumë të madhe uji dhe dheu i thatë u shfaq, duke u ngritur sipër thellësive të ujërave. Së dyti, shohim krijimin e bimëve dhe të pemëve.

Sepse kështu thotë Zoti që ka krijuar qiejt, ai, Perëndia që ka formuar tokën dhe e ka bërë; ai e ka vendosur, nuk e ka krijuar pa trajtë, por e ka formuar që të banohej: “Unë jam Zoti dhe nuk ka asnjë tjetër”. Isaia 45:18

Që nga fillimi Perëndia e ka përgatitur botën që të mund të banohej dhe bota bimore u krijua për të përmbushur nevojat tona fizike: ushqim për të ngrënë, oksigjen për të thithur dhe dru për të ndërtuar.

* Fjala kupë qiellore është sinonim me fjalën hapësirë dhe mund të vlejë si për atmosferën e tokës, ashtu edhe për mbarë hapësirën.

39kaPItullI tre 39

Dita e Katërt

Në ditën e parë të krijimit Perëndia hoqi perden e errësirës, kur Ai foli dhe drita u bë. Në ditën e katërt Perëndia krijoi burimet e dritës1.

Pastaj Perëndia tha: «Të ketë ndriçues në dritën qiellore për të ndarë ditën nga nata; dhe të shërbejnë si shenja, për të dalluar stinët, ditët dhe vitet; dhe të shërbejnë si ndriçues në kupën qiellore për të ndriçuar tokën». Dhe kështu u bë.

Perëndia krijoi pastaj dy ndriçues të mëdhenj: ndriçuesin e madh për qeverisjen e ditës dhe ndriçuesin e vogël për qeverisjen e natës; ai krijoi gjithashtu yjet. Dhe Perëndia i vendosi në kupën qiellore për të ndriçuar tokën, për të qeverisur ditën dhe natën për të ndarë dritën nga errësira.

Dhe Perëndia pa që kjo ishte e mirë. Kështu erdhi mbrëmja dhe erdhi mëngjesi: dita e katërt. Zanafilla 1:14-19

Mund të na duket e çuditshme që Perëndia krijoi dritën në fillim para diellit, por duhet të kujtojmë se për Perëndinë është njësoj: si të krijojë dritën apo si të krijojë burimet e saj në fillim.

… Unë jam Zoti që kam bërë të tërë gjërat, që i vetëm kam shpalosur qiejt … Isaia 44:24

… Ai ka bërë hënën për stinët, dielli e di orën e perëndimit të tij.Psalmi 104:19

rregulli

Dielli, hëna dhe yjet tregojnë se Kryearkitekti është Perëndia i rregullit. Renditja e gjërave është një rregull i universit. Ai rreh me saktësinë e një ore atomike dhe, me të vërtetë, është si një lloj kronometri. Ne bëjmë harta batice para kohe, me besimin se ato do të jenë të përpikta në të ardhmen. Ne lëshojmë satelitë drejt hapësirës dhe disa prej tyre do të ndalojnë në planetë shumë të largët, në çaste të caktuara kohe, ashtu siç është programuar*. I gjithë planeti mbështetet në rregullsinë e lindjes së diellit dhe të perëndimit të tij. Pa këtë model të tillë asgjë nuk do të mund të ekzistojë.

Rregulli që vërehet në univers është si rezultat i ligjeve të fizikës, të cilat rregullojnë çdo gjë. Ne mund t’i studiojmë këto ligje me anë të shkencave të ndryshme, si astronomia, biologjia, fizika dhe kimia. Perëndia i vendosi këto ligje të fizikës për ta bërë të qëndrueshëm universin me një saktësi mahnitëse.

*Sonda e NASA-s “Galileu” udhëtoi gjashtë vjet para se të arrinte në Jupiter, saktësisht ashtu siç ishte parashikuar.

40 40 kaPItullI tre

Ai është përpara çdo gjëje dhe të gjitha gjërat qëndrojnë në të.Kolosianëve 1:17

Ne i marrim këto ligje kaq të vërteta, saqë asnjëherë nuk mendojmë se si do të ishte bota pa to. Por mendo, për disa sekonda ose për disa ditë, sikur forca e rëndesës të mos ekzistonte. Do të mbretëronte kaosi dhe vdekja. Do të ishte sikur dikush të hiqte për një çast të gjitha dritat e trafikut, shenjat e qarkullimit dhe kufizimet e shpejtësisë nga rrugët e qytetit tonë. Ato ligje janë për një qëllim. Ligjet përcaktojnë kufijtë e patundshëm se si do të funksionojnë gjërat.

Jotja është dita, jotja është edhe nata; ti ke vendosur dritën dhe diellin. Ti ke caktuar tërë kufijtë e tokës… Psalmi 74:16,17

Por, instinktivisht, ne i trajtojmë këto ligje natyrore me shumë respekt. Për shembull, ne ecim me shumë kujdes buzë një shkëmbi, sepse e dimë që, nëse shpërfillim forcën e rëndesës, do të kemi pasoja serioze. Atje ku ka një ligj, gjithashtu ka edhe pasoja. Edhe nëse dikush është kokëkrisur, ai u shmanget këtyre pasojave për të shmangur fatkeqësinë.

Këto ligje, kjo strukturë dhe ky rregull janë një pasqyrim i natyrës së Perëndisë.

Dita e Pestë

Në ditën e pestë, Perëndia krijoi gjithë kaleidoskopin e jetës detare dhe gjithë zogjtë.

Pastaj Perëndia tha: «Të mbushen ujërat nga një numër i madh qeniesh të gjalla dhe të fluturojnë zogjtë lart mbi tokë nëpër hapësirën e madhe të kupës qiellore».

Kështu Perëndia krijoi kafshët e mëdha ujore dhe të gjitha gjallesat që lëvizin dhe mbushin ujërat, secili sipas llojit të vet, e çdo shpend fluturues sipas llojit të vet. Dhe Perëndia pa që kjo ishte e mirë. Kështu erdhi mbrëmja dhe pastaj mëngjesi: dita e pestë.

Zanafilla 1:20, 21, 23

Dita e gjashtë

Dita e gjashtë qe kulmi i veprës krijuese të Perëndisë. Perëndia e filloi ditën duke krijuar kafshët e tokës.

Pastaj Perëndia tha: «Të prodhojë toka qenie të gjalla sipas llojit të tyre: kafshë, rrëshqanorë dhe bisha të tokës, sipas llojit të tyre». Dhe kështu u bë.

Dhe Perëndia bëri egërsirat e tokës sipas llojit të tyre, kafshët sipas llojit të tyre dhe të gjithë rrëshqanorët e tokës sipas llojit të tyre. Dhe Perëndia pa që kjo ishte e mirë. Zanafilla 1:24, 25

41kaPItullI tre 41

llojet

Në ditën e tretë, të pestë dhe të gjashtë është thënë se bimët, jeta e detit, zogjtë dhe kafshët do të riprodhoheshin sipas llojit të tyre. Çfarë kuptojmë kur thuhet sipas llojit të tyre? Thjesht, do të thotë që macet do të pjellin mace, qentë qen dhe elefantët elefantë. Çfarë lehtësimi! Ne nuk duhet të shqetësohemi kur mbjellim një zhardhok tulipani se mos na lëshon lastarë të pemës së cedrit.

Krijesat mund të shumohen në varietete të ndryshme2, por përsëri janë të të njëjtit lloj. Për shembull, ne mund të shumëzojmë tipa të ndryshëm kuajsh dhe mund të përfitojmë një shumëllojshmëri kuajsh, nga kuaj arabësh e deri tek ata skocezë, por ata mbeten prapë kuaj. Asgjë e re nuk është shtuar, në fakt, çdonjëri prej tyre përmban më pak informacion gjenetik sesa qeliza origjinale nga e cila kanë rrjedhur. Nga ana tjetër, ngaqë llojet janë të përcaktuara, një bujk nuk ka pse të shqetësohet për lopën e fqinjit që futet në kullotën e tij dhe çiftëzohet me kalin e tij të garave. Përsëri mund të shohim se Perëndia ka vendosur në sistem ligje fizike për të mbajtur rregullin.

i Përsosur, i PatëMetë Dhe i shenjtë

Kur u krijua universi, Bibla thotë vazhdimisht se …

Perëndia pa që kjo ishte e mirë. Zanafilla 1:25

Kjo është një deklaratë tjetër e thukët, që është e mbushur me kuptim. Kur Perëndia krijoi, ai i bëri gjërat me të vërtetë mirë.

Rruga e Perëndisë është e përsosur; fjala e Zotit është e pastruar me anë të zjarrit. Psalmi 18:30

Ne, si qenie njerëzore, nuk mund të bëjmë diçka të përsosur. Ajo që ne prodhojmë mund të jetë e pranueshme, por ajo ende ka të meta. Por kur Perëndia krijoi, ai bëri gjithçka pa gabime.

Bibla thotë se vetë Perëndia është i përsosur3, pa të meta. Ne përdorim fjalë të tilla si i shenjtë dhe i drejtë për të përshkruar aspekte të kësaj përsosurie.

I Shenjtë, i shenjtë, i shenjtë është Zoti i ushtrive… Isaia 6:3

Veprat e tij janë madhështore dhe drejtësia e tij vazhdon përjetë.Psalmi 111:3

… Perëndia i shenjtë do të tregohet i shenjtë në drejtësi. Isaia 5:16

Ne do t’i shohim më me hollësi këto fjalë ndërsa do të rritemi në njohjen e Biblës, por, për tani, gjithçka që duhet të dimë është që fjalët i shenjtë dhe i drejtë janë përdorur për të përshkruar aspekte të natyrës së përsosur të Perëndisë.

42 42 kaPItullI tre

Shenjtëria absolute e Perëndisë nuk mund të jetë e mbitheksuar. Kjo është një pikë që nuk duhet të harrohet në tërë historinë. Është një pjesë që nuk mund të lihet jashtë skeletit të Shkrimeve. Mbaje këtë në mendje ndërsa vazhdon të lexosh.

Përsosuria është themeli i karakterit të Perëndisë. Ngaqë është i përsosur, Ai mund të bëjë një krijim të përsosur. Krijimi ka ndryshuar, siç e shohim, por në fillim ai ishte i përsosur! Perëndia tha ishte e mirë. Ishte e përsosur.

PërKujDesjet e PerënDisë

Perëndia mund t’i kishte krijuar bimët dhe kafshët të bardha dhe të zeza, por, në vend të kësaj, ai bëri gjithçka me një shumëllojshmëri pigmentesh dhe nuancash të pafundme. Ai jo vetëm që shpiku ngjyrat, por krijoi edhe sytë për t’i parë.

Perëndia krijoi një shumëllojshmëri ushqimesh të ngrënshme që kanë shije të mirë. Ai mund t’i kishte krijuar të gjitha ushqimet me shijen e mëlçisë! Disa mund të mos e kishin problem, por shumë njerëz do të zhgënjeheshin. Zoti jo vetëm që krijoi shije të pafundme, por gjithashtu siguroi edhe receptorë shijesh për të shijuar aromat e mira me një larmi të pafund stilesh gatimi.

Bashkë me gjërat e tjera, ai u dha aromën luleve dhe krijoi hundën që mund të ndiejë erërat e shumta. Gjithçka mund të vinte erë vezësh të prishura, por Perëndia nuk i krijoi në këtë mënyrë.

Perëndia mund ta kufizonte krijimin e Tij të pemëve vetëm në disa lloje. Në të vërtetë vetëm disa do të mjaftonin për të plotësuar siç duhet nevojat tona. Por, ne shohim një shumëllojshmëri të panumërt. Është e qartë që Perëndia është një Perëndi që kujdeset me të vërtetë. Bibla thotë se ai …

… na jep gjithçka bujarisht për ta gëzuar. 1 Timoteut 6:17

Perëndia jo vetëm kishte aftësinë dhe fuqinë për të krijuar një shumëllojshmëri të pafundme, por ajo fuqi u ndërthur me një përkujdesje të dashur. Ai është Perëndia që është zbuluar me vepra mirësie në botën që na rrethon.

Perëndia e ka mahnitur njerëzimin me krijimin e Tij. Për shekuj me radhë shumë gjëra kanë qenë të fshehura ndaj shikimit të njeriut, sepse jemi të paaftë për ta parë dhe kuptuar mirë krijimin. Por tani, me zhvillimin e mikroskopëve, instrumentave të matjeve atomike, teleskopëve të orbitave dhe teknologjive të tjera jemi të aftë të shikojmë nga afër disa zona të fshehura deri më tash. Dhe

43kaPItullI tre 43

ende nuk jemi mërzitur në zbulimet tona. Sa më tepër zbulojmë, aq më të magjepsur jemi; ngelemi të mahnitur dhe jemi ende të vetëdijshëm për atë që nuk dimë. Dhe gjithçka ka qenë që atëherë, e krijuar nga një Perëndi mahnitës.

Zoti është i madh dhe i denjë për lëvdimin më të lartë dhe madhështia e tij është e panjohshme. Psalmi 145:3

Ndodhi edhe diçka tjetër para se dielli të perëndonte në ditën e gjashtë: para se universi i Perëndisë të plotësohej: krijimi i burrit dhe i gruas.

3 burri Dhe gruaja Sepse kështu thotë Zoti që ka krijuar qiejt, ai, Perëndia që ka formuar tokën dhe e ka bërë; ai e ka vendosur, nuk e ka krijuar pa trajtë, por e ka formuar që të banohej: «Unë jam Zoti dhe nuk ka asnjë tjetër». Isaia 45:18

Dita e gjashtë (VazhDiMi) Dita e gjashtë filloi me krijimin e kafshëve. Tani, fokusi i gjithë historisë ndryshoi. Deri tani Perëndia kishte përgatitur tokën që të mund të banohej. Engjëjt që shikonin duhet të kenë pyetur veten për atë që Perëndia kishte në mendje për finalen e madhe. A mos toka u krijua për ta? Ne nuk e dimë se çfarë menduan engjëjt në ato çaste, por mënyra se si Perëndia e krijoi njeriun ishte me të vërtetë një befasi.

Pastaj Perëndia tha: «Ta bëjmë* njeriun sipas shëmbëlltyrës sonë* dhe në ngjasim me ne dhe të ushtrojë sundimin e tij mbi peshqit e detit, mbi zogjtë e qiellit, mbi kafshët e mbi gjithë tokën, mbi rrëshqanorët që zvarriten mbi dhe». Kështu Perëndia krijoi njeriun sipas shëmbëlltyrës së vet, sipas shëmbëlltyrës së Perëndisë; Ai krijoi mashkullin dhe femrën. Zanafilla 1:26, 27

shëMbëlltyra e PerënDisë

Shkrimi thotë se Perëndia e krijoi njeriun sipas shëmbëlltyrës së Tij. Kjo pa dyshim nuk do të thotë se ne jemi kopja ekzakte e tij. Askush nga ne nuk është i gjithëdijshëm, i gjithëfuqishëm, ose i pranishëm në çdo vend dhe kohë. Gjithashtu Bibla nuk na mëson se ne jemi perëndi të vogla. Por njeriu është si një pasqyrë që pasqyron objektin, por nuk është objekti vetë. Me një fjalë,

* Mbase je i çuditur me faktin se me kë është duke folur Perëndia kur thotë: “Ta bëjmë njeriun sipas shëmbëlltyrës sonë …”. Ne do ta zbulojmë këtë gjë më vonë në këtë libër.

44 44 kaPItullI tre

kur ju shikoni një njeri, ju mund të shikoni tek ai shumë gjëra që janë të përbashkëta me Perëndinë.

Para së gjithash, Perëndia e krijoi njeriun me një mendje. Në një farë kuptimi, Perëndia na jep një pjesë të intelektit të Tij. Meqë kemi një mendje, ne jemi të aftë të kërkojmë, të kuptojmë dhe të krijojmë, aftësi që i ka edhe Perëndia. Por edhe pse kemi një intelekt, ne nuk jemi të gjithëdijshëm. Në të vërtetë, ne kemi lindur në këtë botë me shumë pak njohuri. Njohuria jonë duhet që të mësohet.

Perëndia e krijoi njeriun me emocione. Fjala emocione mund të ketë tone negative, por këtu do të tregojmë një anë pozitive. Aftësia për të ndier është një aspekt i rëndësishëm i njeriut. Pa ndjenja përgjigjja jonë ndaj të tjerëve do të jetë si ajo e një roboti: e ftohtë dhe e llogaritur. Në kontrast me këtë robot pa emocione, Shkrimi na thotë se Zoti ndien dhembshuri; Ai është i butë; Ai zemërohet kur shikon padrejtësi. Do të ishte për ne me të vërtetë frikësuese po të kishim të bënim me një perëndi zemërgur, të thjeshtë, pa aftësinë për të ndier dashuri ose për të treguar dhembshuri. Perëndia na krijoi me ndjenja, sepse Ai ka ndjenja.

Perëndia e krijoi njeriun me një vullnet. Aftësia e njeriut për të marrë vendime për veten i sjell pasoja vetë personit. Por zotësia për të zgjedhur dhe për të pasur preferenca i jep njerëzimit një shumëllojshmëri të pafundme. Disa pëlqejnë orizin, të tjerë patatet. Për mëngjes ju mund të hani rrush, mollë ose mund të pini lëng portokalli. Zgjedhjet tuaja janë të pakufizuara.

Aftësia për të zgjedhur na ndan nga bota e robotëve, të cilët nuk mund të marrin vendime të pavarura; ata bëjnë vetëm atë që iu programohet. Njeriut i është dhënë një vullnet, që, në mënyrë të lirë, të ndjekë Perëndinë jo si një robot, por si një person që mendon se Perëndia kujdeset për të dhe, si rrjedhim, të njohë që Perëndia interesohet për të.

Të pasurit e intelektit, emocioneve dhe vullnetit, janë të gjitha këto aspekte të një qenieje të krijuar sipas shëmbëlltyrës së Perëndisë. Bibla thotë …

Zoti Perëndi formoi njeriun nga pluhuri i tokës, i fryu në vrimat e hundës një frymë jete dhe njeriu u bë një qenie e gjallë.

Zanafilla 2:7

Shprehja frymë jete është shpesh e lidhur me frymën ose me pjesën jomateriale të njeriut. Ky është një pasqyrim plotësues i shëmbëlltyrës së Perëndisë, sepse vetë Perëndia është Frymë. Siç e kemi theksuar

45kaPItullI tre 45

më parë, qeniet frymërore nuk mund të shihen, sepse nuk kanë trup. Megjithatë, në rastin e njeriut, Perëndia siguroi një banesë fizike prej mishi dhe kocke për frymën e tij që ajo të banojë në të: një banesë e formuar nga pluhuri i tokës. Pasi u formua, trupi do të qëndronte atje, i plotësuar, por pa jetë. Dhe atëherë, Perëndia fryu frymën te njeriu dhe trupi erdhi në jetë. Vetëm Perëndia mund të japë jetën; asnjë person apo engjëll nuk e ka këtë aftësi. Edhe njëherë ne shohim se Perëndia është plotësisht i ndryshëm nga qeniet e tjera; Ai është më i madh se të gjitha ato.

një nDihMëse

Njeriu i parë dhe i vetëm që Perëndia krijoi u quajt Adam, që do të thotë burrë. Pastaj Perëndia krijoi dhe gruan.

Pastaj Zoti Perëndi tha: «Nuk është mirë që njeriu të jetë vetëm; unë do t’i bëj një ndihmë që i leverdis». Zanafilla 2:18

Atëherë Zoti Perëndi e futi në një gjumë të thellë njeriun, të cilin e zuri gjumi; dhe mori një nga brinjët e tij dhe e mbylli mishin në atë vend. Pastaj Zoti Perëndi me brinjën që i kishte hequr njeriut formoi një grua dhe e çoi te njeriu.

Dhe burri e gruaja e tij ishin që të dy lakuriq dhe nuk kishin turp prej kësaj. Zanafilla 2:21-23, 25

Këto vargje kanë shkaktuar diskutime të zjarrta. Disa e kanë keqkuptuar këtë gjë, duke menduar se, kur Perëndia krijoi gruan, ai e bëri atë si një qytetare të nivelit të dytë. Por nuk është kështu. Perëndia e nxori gruan jashtë nga brinja e njeriut për të qenë një shoqe dhe jo nga thembra e njeriut, për të qenë skllavja e tij. Më vonë Adami e ndryshoi emrin e gruas së tij në Eva, që do të thotë dhuruesja e jetës.

KoPshti i Përsosur

Perëndia e mori Adamin dhe Evën dhe i vendosi në një kopsht të veçantë, të cilin e kishte krijuar për ta. Kopshti quhej Eden.

Pastaj Zoti Perëndi mbolli një kopsht në Eden, në lindje dhe vendosi në të njeriun që kishte formuar. Pastaj Zoti Perëndi bëri që të mbijnë nga toka lloj-lloj pemësh të këndshme nga pamja dhe që të jepnin fruta të mira për t’u ngrënë … Zanafilla 2:8,9

Të gjitha kopshtet e botës, botanikë apo zoologjikë, nuk mund të krahasohen me kopshtin e Perëndisë. Ai ishte një parajsë e përsosur: me zbukurime gjethesh të harlisura, ujë të pastër vezullues, që binte si rrëke me një turmë peshqish që notonin në të, një larmi kafshësh të pabesueshme, me një bukuri të papërshkrueshme:

46 46 kaPItullI tre

një skenë e paharrueshme! Moti ishte gjithashtu i ndryshëm. Bibla thotë …

… Zoti Perëndi nuk kishte hedhur asnjë shi mbi tokën… Por nga toka ngjitej një avull që ujiste tërë sipërfaqen e tokës.

Zanafilla 2:5b, 6

Ne mund të kemi vetëm një ide të vogël se si ishte Edeni, por pa dyshim ka qenë një mjedis ideal. Sigurisht që Perëndia nuk krijoi një kopsht ku Adami dhe Eva mezi mund ta siguronin jetesën. Kopshti kishte bollëk dhe çdo gjë për të cilën Adami dhe Eva mund të kishin nevojë, sigurohej në mënyrë të plotë nga Perëndia. Ishte me të vërtetë një botë e përsosur për t’u jetuar.

Krijuesi—Pronari

Perëndia nuk i pyeti Adamin dhe Evën nëse ata pëlqenin të jetonin në Eden. Perëndia e dinte se kjo ishte e mirë për ta. Ai mund të veprojë pa u këshilluar me njeri, thjesht sepse si Krijues ai është edhe Pronar. (Kujtoni ilustrimin me fshatin-fis: Ai që kishte bërë rremën e kanoes, ai ishte pronari i saj).

Jotja, o Zot është madhështia, fuqia, lavdia, shkëlqimi, madhëria, sepse gjithçka që është në qiell dhe mbi tokë është jotja. E jotja, o Zot, është mbretëria dhe ti ngrihesh sovran mbi gjithçka.

1 Kronikave 29:11

Zotit i përket toka dhe të gjitha gjërat që janë mbi të … Psalmi 24:1

Pranoni që Zoti është Perëndia; na ka bërë ai dhe jo ne vetë; ne jemi populli i tij … Psalmi 100:3

Ashtu siç engjëjt i përkasin Perëndisë, sepse Ai i krijoi ata, po kështu edhe njeriu i përket Perëndisë, sepse qe Perëndia Ai që e krijoi. Ashtu siç engjëjve iu dha funksioni për të qenë shërbëtorë të Perëndisë, po kështu Perëndia i dha përgjegjësinë njeriut që të kujdesej për tokën.

Zoti Perëndi e mori, pra, njeriun dhe e futi në kopshtin e Edenit, me qëllim që ta punonte dhe ta ruante. Zanafilla 2:15

PeriuDha e ProVës

Meqë Perëndia nuk u këshillua me Adamin dhe Evën për vendosjen e tyre në kopsht, kjo nuk do të thoshte se ata nuk kishin të drejtën e zgjedhjes. Perëndia e krijoi njeriun me një vullnet, me aftësinë për të zgjedhur. Megjithatë, kur kemi të bëjmë me disa fusha të jetës, si për shembull në dashuri, të kesh zotësinë për të zgjedhur dhe të mos kesh alternativa është e pakuptimtë. Kështu Perëndia i vuri përpara njeriut një zgjedhje që përfshinte dy pemë.

47kaPItullI tre 47

Në mes të kopshtit gjendeshin edhe pema e jetës dhe pema e njohjes të së mirës dhe të së keqes. Zanafilla 2:9b

Pema e parë që përmendet është pema e jetës. Nëse njeriu do të hante nga kjo pemë, ai do të jetonte përgjithmonë. Asnjë problem.

Kurse te pema e dytë shohim një paralajmërim. Ishte pema e njohjes të së mirës dhe të së keqes. Adami dhe Eva e dinin se çfarë ishte e mira, por për të keqen nuk dinin gjë. Ata që të dy u krijuan të përkryer dhe ishin të pafajshëm ndaj çdo gabimi. Përvoja e tyre ishte e kufizuar nga mirësia e Perëndisë. Bibla thotë se, nëse Adami dhe Eva do të hanin frutën e kësaj peme, ata jo vetëm që do të njihnin se çfarë ishte e mirë, por edhe se çfarë ishte e keqe.

Dhe Zoti Perëndi e urdhëroi njeriun duke i thënë: «Ha lirisht nga çdo pemë e kopshtit; por mos ha nga pema e njohjes të së mirës dhe të së keqes, sepse ditën që do të hash prej saj ke për të vdekur me siguri». Zanafilla 2:16-17

Më parë thamë se po të shkelje një nga ligjet e fizikës që Perëndia ka vendosur, si për shembull forcën e rëndesës, kishte pasoja. Ky parim, një ligj i shkelur ka pasoja, zbatohet gjithashtu në çdo ligj apo urdhërim të Perëndisë. Në këtë rast, Perëndia i dha njeriut një udhëzim të thjeshtë. “Mos e ha frutën e asaj peme.” Pasojat ishin të kuptueshme: njeriu do të vdiste. Do të diskutojmë për vdekjen me hollësi më vonë.

Kjo pemë e vetme bënte që njeriu të dallohej si një qenie njerëzore nga një robot. Njeriu duhet të bënte një zgjedhje: të hante apo mos të hante, të bindej apo të mos bindej. Dhënia e kësaj mundësie zgjedhjeje e largonte Adamin dhe Evën nga fusha e robotëve, të cilët bëjnë vetëm atë që u programohet. Ka një ndryshim të madh midis personit që është i programuar të thotë: “Unë do t’ ju bindem” dhe atij që ka një vullnet të lirë për të vepruar. Zotërimi i aftësisë për të zgjedhur i jep fjalës bindem kuptim dhe thellësi. Zgjedhja krijon një marrëdhënie të vërtetë.

Ky kufizim i parë për njeriun nuk ishte me të vërtetë një mundim shumë i madh. Situata nuk ishte ashtu siç vizatohet në disa piktura, ku Adami dhe Eva pozojnë nën dy pemë të vetme dhe me një frutë të zgjedhur sipër. Ata kishin një bollëk frutash dhe ushqimesh.

… Pastaj Zoti Perëndi bëri që të mbijnë nga toka lloj-lloj pemësh të këndshme nga pamja dhe që jepnin fruta të mira për t’u ngrënë …

Zanafilla 2:9

48 48 kaPItullI tre

i Krijuar Për laVDinë e tij

Perëndia, duke i dhënë Adamit dhe Evës një zgjedhje, nuk kishte si qëllim të vendoste rendin e tyre të ditës. Për më tepër njeriu u krijua që të pasqyronte madhështinë e Perëndisë, që ta nderonte Atë.

«Ti je i denjë, o Zot, të marrësh lavdinë, nderin dhe fuqinë, sepse ti i krijove të gjitha gjërat dhe nëpërmjet vullnetit tënd ekzistojnë dhe u krijuan». Zbulesa 4:11

Kur një fëmijë është i bindur ndaj të atit, ai e nderon atë. E njëjta gjë ndodh edhe midis njeriut dhe Perëndisë. Njeriu u krijua me një vullnet: pra, nëpërmjet zgjedhjes së bindjes që do të bënte, ai do të mund të nderonte Perëndinë. Në të vërtetë, si Krijues i universit, Perëndia meriton të gjithë nderimin që njeriu mund t’i japë Atij. Duke treguar këtë respekt, do të ndodhte që njeriu të gëzonte përfitime të mëdha. Bibla thotë se, kur njeriu përshtatet sipas planeve të Perëndisë, ai ka gjetur gëzim shumë të madh, plotësim të dëshirave të tij dhe vërtetësi. Kështu ndodhi edhe me Adamin dhe Evën.

Dhe Perëndia i bekoi; dhe Perëndia u tha atyre: «Të jeni të frytshëm dhe shumëzohuni, mbushni tokën dhe nënshtrojeni, e sundoni mbi peshqit e detit, mbi zogjtë e qiellit dhe mbi çdo qenie që lëviz mbi tokë». Zanafilla 1:28

njeriu: MiKu i PerënDisë

Perëndia u kishte dhënë mirëqenie Adamit dhe Evës. Ai ishte atje për të plotësuar çdo nevojë që ata kishin.

Dhe Perëndia tha: «Ja unë po ju jap çdo bar që lëshon farë mbi sipërfaqen e mbarë tokës dhe çdo pemë të ketë fruta që përmbajnë farë; kjo do t’ju shërbejë si ushqim. Dhe çdo kafshë të tokës, çdo zogu të qiellit dhe çdo gjëje që lëviz mbi tokë dhe ka në vetvete një frymë jete, unë i jap çdo bar të gjelbër si ushqim». Dhe kështu u bë. Zanafilla 1:29, 30

Bibla thotë se Perëndia ecte në flladin e mbrëmjes me njeriun. Adami dhe Eva ishin në gjendje ta bënin një gjë të tillë, sepse ishin të pafajshëm nga çdo gjë e keqe apo e gabuar. Ata kishin një përsosuri që i lejonte të qëndronin në shoqërinë e Perëndisë; vetëm njerëz të përsosur3 mund të jetojnë në praninë e një Perëndie të përsosur.

Çfarë përvoje e mrekullueshme do të ketë qenë për këtë çift të ri: të ecnin në një kopsht me Krijuesin e gjithësisë! Nuk është fare e kuptueshme se si Perëndia kalonte kohë duke shpjeguar me

49kaPItullI tre 49

hollësi se si i kishte bërë gjërat, duke u dhënë njohuri të thella për lulet e ndërlikuara, duke zbritur zogjtë e fshehur lart në majat e pemëve, duke u prezantuar kafshët e veçuara të pyllit; duke treguar gjëra të cilat nuk i kishin vënë re. Pa dyshim që ka shpjeguar ligjet që mundësonin funksionimin e çdo gjëje në mënyrë të saktë. Çfarë mësimi dhe çfarë Mësuesi!? Askush tjetër nuk mund t’i kishte informuar më mirë se si të kujdeseshin për kopshtin. Bota ishte një vend i përsosur për të jetuar.

Por Perëndia nuk ishte ndonjë lloj superprofesori i zemëruar dhe i largët. Krijuesi ishte miku më i mirë i Adamit e Evës. Në jetë, marrëdhënia ideale në familje ndodh kur prindërit tregojnë përkujdesje dashurie dhe fëmija, nga ana e vet, nderon prindërit e tij, duke iu bindur atyre me dashuri. Kjo ishte marrëdhënia që Adami dhe Eva kishin me Perëndinë. Perëndia siguronte gjithçka me dashuri për ta dhe ata me dashuri i bindeshin Zotit, duke e nderuar Atë. Kjo ishte mënyra sipas së cilës Perëndia i krijoi gjërat.

PlotësiMi i KrijiMitAtëherë Perëndia shikoi të gjitha ato që kishte bërë dhe ja, ishte shumë mirë. Kështu erdhi mbrëmja dhe pastaj erdhi mëngjesi: dita e gjashtë. Zanafilla 1:31

Krijimi kishte përfunduar. Zakonisht njerëzit i nisin projektet me shije të madhe dhe në fund u bie interesi me kalimin e kohës. Por Perëndia është ndryshe. Zoti gjithmonë e mbaron atë që nis të bëjë.

Plani i Zotit mbetet përjetë dhe qëllimet e zemrës së tij për çdo brez. Psalmi 33:11

Krijimi mbaroi. Bibla na thotë se Perëndia pushoi ditën e shtatë, jo ngaqë ishte i lodhur, por sepse krijimi i tij ishte plotësuar. Ishte koha për të qëndruar dhe për të gëzuar!

PERËNDIA

NJERIUMiqësia

50 50 kaPItullI tre

ÇFarë MunD të theMi Për eVolucionin?Bibla nuk e përmend evolucionin. Debati midis krijimit dhe evolucionit ka krijuar shumë polemika, duke formuluar një konflikt midis fesë dhe shkencës. Ky libër nuk është shkruar që të trajtojë këtë temë, por desha që të ndaja diçka me ju.

Para së gjithash, nuk mund të përcaktohet plotësisht evolucioni si shkencë dhe krijimi si një fe. Që prej vitit 1859, kur Çarls Darvini nxori teorinë e tij, darvinizmi klasik është zëvendësuar nga neodarvinizmi dhe nga teoria e barazisë: teori të cilat ndryshojnë shumë nga njëra-tjetra. Nuk ekziston asnjë fakt i pranuar që të shpjegojë origjinat. Shumë studiues të shquar argumentojnë se evolucioni nuk është një shkencë e pastër dhe se ky ka përqafuar aspekte kyçe të fesë. Kjo fe parakupton se nuk ka Perëndi dhe e vendos besimin te koha dhe rastësia. Ata thonë se evolucioni molekular i njeriut dhunon ligjet themelore të fizikës.

Nga ana tjetër, nuk mund të jetë e saktë ta fusësh krijimin tërësisht në kategorinë e një feje. Një grup shkencëtarësh të dëgjuar kanë nxjerrë përfundimin se ky univers i ndërlikuar mund të ekzistojë vetëm nëse ka pasur një projektues (të tillë si Perëndia), apo një skuadër projektuesish. Duke përdorur vetëm shkencën, ata thonë se bota ka një karakter të ndërlikuar të pashdërrueshëm4, qoftë edhe gjëja më e vogël. Ata kanë treguar se kjo ndërlikueshmëri dhe rregull e universit mund të ekzistojë vetëm nëse është planifikuar nga dikush: ai nuk mund të evoluojë nga rastësia. Megjithëse këta shkencëtarë nuk e fusin veten në kategorinë e besimtarëve të Biblës, shumë prej tyre e konsiderojnë Biblën si të vërtetë. Pjesa tjetër e konsiderojnë veten vetëm si shkencëtarë të krijimit.

Që prej mesit të viteve gjashtëdhjetë ka pasur shumë botime materialesh me këtë temë (shiko te shtojca). Shumë prej tyre mund të lexohen nga shumë persona. Dua të të nxis që të vazhdosh leximin dhe studimin e këtij libri para se të ndash mendjen.

Disa hedhin dyshim rreth realizueshmërisë së rrëfimit të krijimit që ka të bëjë me dinozaurët. Nga pikëpamja biblike, nuk ka asnjë arsye pse të mos besosh se Perëndia i krijoi ata me pjesën tjetër të kafshëve. Ekzistojnë prova që dinozaurët kanë jetuar në të njëjtën kohë me njeriun.

51kaPItullI tre 51

Disa hedhin dyshime për moshën e tokës; disa thonë se ajo është shumë e vjetër, por Bibla nuk i cakton një periudhë kohe. Është e vërtetë se shkencëtarët kanë zhvilluar shumë modele matjeje astronomike, diellore, tokësore dhe biologjike5, me përpjekjet për të përcaktuar moshën e universit, por edhe pse këto modele shfrytëzojnë llogaritje të arsyeshme, në mënyrë të qartë ato i kanë lënë shkencëtarët në mëdyshje. Duke u bazuar te përdorimi i këtyre llogaritjeve, mosha shkon nga disa mijëra në miliona vite. Darvini mendonte se evolucioni biologjik vazhdoi për 400 milion vjet. Sot, është bërë një vlerësim prej 4.6 miliardë vitesh. Cili nga këto supozime është i drejtë?

A ka ndonjë përgjigje të arsyeshme që i përshtatet rrëfimit biblik? Duke ndjekur Biblën me saktësi, ne dimë se Perëndia krijoi një tokë të maturuar. Në ditën e krijimit të tij, Adami mund të ecte në mes të pemëve të larta, duke u mrekulluar me kafshët e mëdha dhe duke vështruar yjet në qiell natën. Mbase ai ka menduar: “Çfarë mrekullie! Ky vend ka ekzistuar prej një kohe të gjatë”. Megjithatë, Perëndia do t’i ketë thënë atij se ky vend, të paktën, është gjashtë ditë i vjetër; ai e kishte krijuar universin në një gjendje të plotë funksionale. Shkencëtarët, duke hedhur vështrim pas, përpiqen që të përcaktojnë të shkuarën nga ajo që vëzhgojnë: ashtu si Adami. Megjithatë, Bibla flet për origjinat e tokës nga perspektiva e një dëshmitari okular, i cili është vetë Perëndia.

Kështu, a e kishte me të vërtetë Perëndia kur tha se krijoi universin? Kujt do t’i besojmë ne? Cilës fjalë do t’i besojmë?

Shekuj më parë, një mbret peshoi në mendje praninë e tij në botë:

Kur mendoj qiejt e tu, që janë vepër e gishtërinjve të tu, hënën dhe yjet që ti ke vendosur, çfarë është njeriu, që ta mbash mend dhe biri i njeriut që ta vizitosh?

Megjithatë ti e bëre pak më të ulët se Perëndia dhe e kurorëzove me lavdi dhe me nder.

E bëre të mbretërojë mbi veprat e duarve të tua dhe vure çdo gjë nën këmbët e tij! Dhentë dhe bagëtitë e tjera, madje dhe bishat e egra, zogjtë e qiellit dhe peshqit e detit, tërë ato që kalojnë nëpër shtigjet e detit. O Zot, Zoti ynë, sa i mrekullueshëm është emri yt në të gjithë dheun! Psalmi 8:3-9

KaPitulli Katër

1 unë Do të

2 a Ka thënë PerënDia?

3 Ku je?

4 VDeKja

53kaPItullI katër 53

1 unë Do tëKrijimi u përfundua me vulën e miratimit të Perëndisë. Ai e quajti shumë të mirë. Gjithçka ishte me rregull. Nuk kishte dhimbje, as sëmundje, as luftë për mbijetesën e më të fortit, as mosmarrëveshje dhe, mbi të gjitha, as vdekje. Midis Perëndisë dhe njeriut ekzistonte një marrëdhënie unike, një miqësi, një shoqëri. Edeni ishte vendi i përkryer për të jetuar. Çdo gjë ishte shumë e mirë.

Por sot ne kemi dhimbje, sëmundje dhe luftë për të mbijetuar. Ndonjëherë do të donim që mosmarrëveshjet me fjalë të ishin i vetmi problem. Në vend të kësaj, në çdo kohë, tirania e luftës mbizotëron në shumë vende të globit. Çdo gjë bie, rrënohet ose mbaron. Nga çdo cep i mbretërisë së kafshëve deri te raca njerëzore, jeta sjell luftëra të vazhdueshme. Bota nuk është një vend shumë i mirë. Çfarë ndodhi?

luciFeri

Le të kthehemi pas te kopshti i Edenit. Bibla thotë për Luciferin …

Ishe në Eden, në kopshtin e Perëndisë; ishte mbuluar me lloj-lloj gurësh të çmuar … ! Ezekieli 28:13

Luciferi, ju mbase e kujtoni, ishte fryma më e fuqishme që krijoi Perëndia. Emri i tij do të thotë yll i mëngjesit. Ai i përkiste rangut të engjëjve që quheshin kerubinë dhe ishte zgjedhur nga Perëndia për detyra të veçanta. Dhe për këtë arsye ai qëndronte në praninë e Perëndisë.

Ti ishe një kerubin i vajosur, një mbrojtës …. Unë të kisha vënë në malin e shenjtë të Perëndisë … Ezekieli 28:14

Luciferi ishte i përsosur. Ai përshkruhet me një bukuri dhe zgjuarsi të pabesueshme.

Ti ishe i përsosur në rrugët e tua qysh nga dita që u krijove … Ezekieli 28:15

Ti ishe vula e përsosmërisë, tërë dituri dhe i përsosur nga bukuria.Ezekieli 28:12

Edhe pse Luciferi ishe engjëlli më i fuqishëm, nuk na tregohet që ai mbretëronte mbi frymërat e tjera.

Krenaria

Ka një debat të hapur se kur ka ndodhur kjo ngjarje në histori. Mbase ka ndodhur pak kohë më vonë sesa mbarohej plotësisht krijimi. Mund të ketë shumë mendime se kur, por se çfarë ndodhi, është shumë e qartë. Bibla thotë se Luciferi u bë krenar. Bukuria

54 54 kaPItullI katër

dhe fuqia e tij i hipën mbi kokë. Nga krenaria vjen ambicia. Pesë herë Luciferi tha: “Unë do të”. Mund të bëhet një studim i tërë për këtë shprehje “Unë do të”, por, shkurt, mjafton të themi se Luciferi dëshironte të ndërmerrte një revoltë qiellore.

Vallë, si ke rënë nga qielli o Lucifer, bir i agimit? … Ti thoshe në zemrën tënde:

«Unë do të ngjitem në qiell;Unë do të ngre fronin tim përmbi yjet e Perëndisë;Unë do të ulem mbi malin e asamblesë në pjesën skajore

të veriut.Unë do të ngjitem në pjesët më të larta të reve;Unë do të jem i ngjashëm me Shumë të Lartin».

Isaia 14:12-14

Luciferi nuk donte vetëm të ngjitej në qiell, por ai vendosi që të bëhej si Shumë i Larti. Luciferi ishte i vendosur për të bërë një grusht shteti, që të zëvendësonte Perëndinë me VETVETEN. Atëherë ai do të bëhej udhëheqësi i të gjithë engjëjve dhe universi do të udhëhiqej prej tij. Zemra e Luciferit po shpërthente prej një ambicieje krenare.

Problemi i vetëm me planin e Luciferit ishte se Perëndia dinte gjithçka. Perëndia është i gjithëdijshëm dhe këto mendime nuk mund t’i shpëtonin Atij. Bibla thotë se Perëndia e urren krenarinë.

Zoti i urren këto gjashtë gjëra, madje shtatë janë të neveritshme për të: sytë krenare,… Fjalët e Urta 6:16, 17

Luciferi, në mënyrë të ndërgjegjshme, po shkonte kundër planeve të Perëndisë. Ne duhet të kujtojmë se Perëndia nuk i krijoi engjëjt si robotë. Ata u krijuan me një vullnet. Zgjedhja e tyre për të shërbyer ishte një shprehje e nënshtrimit të vullnetshëm ndaj Perëndisë sovran. Por Luciferi ishte i pakënaqur që ishte një engjëll. Ai kishte diçka më të madhe dhe më të mirë në mendje. Ai u bë krenar dhe vendosi që të rebelohej. Luciferi përçmoi si projektin, ashtu edhe Projektuesin. Kështu e shpjegon fjalori foljen të përçmosh: të shohësh me përbuzje, të shprehësh mospërfillje e nënvlerësim për dikë, të mos nderosh e të mos vlerësosh; Perëndia e quajti sjelljen e Luciferit mëkat.

gjyKiMi

Ngaqë Perëndia është i përsosur, Ai nuk mund ta toleronte mëkatin e Luciferit, nuk mund të hiqej sikur nuk kishte ndodhur gjë. Përsosuria, nga vetë natyra e saj, shfaq mungesë të papërsosurisë.

55kaPItullI katër 55

Ne do ta shohim këtë të vërtetë shumë herë ndërsa do të ecim përpara në njohjen e Biblës.

Perëndia, i cili është i drejtë, nuk mund të ketë asnjë pjesë në të keqen.Shenjtëria e Perëndisë nuk lë vend për mëkat.Perëndia, i cili është pa mëkat, nuk mund të tolerojë mëkatin në praninë e Tij.

Përsosuria e Perëndisë është një e vërtetë po aq e sigurt, sa edhe ligjet e fizikës që qeverisin universin. Përgjigjja e Perëndisë ndaj mëkatit të Luciferit ishte e menjëhershme. Ai e dëboi atë nga pozita e tij qiellore.

… dhe mëkatove; prandaj të kam përzënë si një profan nga mali i Perëndisë dhe të kam shkatërruar, o kerubin mbrojtës …

Zemra jote ishte ngritur për bukurinë tënde; ke korruptuar diturinë tënde për shkak të shkëlqimit tënd. Unë po të hedh për tokë …

Ezekieli 28:16,17

Luciferi nuk u largua pa betejë. Ai ende ishte një qenie e fuqishme dhe, për më tepër, shumë engjëj të tjerë e ndoqën. Shkrimi na jep disa hollësi për atë që ndodhi. Për të të ndihmuar që të kuptosh më mirë rrëfimin, kam bërë një lidhje të kontekstit. Ndërsa lexon, mbase mund të mos kuptosh se për kë po flitet, por për këtë do të flitet më vonë në tekst.

Dhe u duk një shenjë tjetër në qiell: dhe ja, një dragua i madh i kuq… Dhe bishti i tij tërhiqte pas vetes të tretën pjesë të yjeve të qiellit dhe i hodhi mbi tokë….

Dhe u bë luftë në qiell: Mikaeli dhe engjëjt e tij luftuan kundër dragoit; edhe dragoi dhe engjëjt e tij luftuan, por nuk fituan dhe nuk u gjend më për ta vend në qiell.

Kështu dragoi i madh, gjarpri i lashtësisë, që është quajtur djall, edhe Satan, që mashtron gjithë dheun, u hodh mbi tokë; me të u hodhën edhe engjëjt e tij1. Zbulesa 12:3-9

Djalli, satani, DeMonët

Teksti na thotë që një e treta e engjëjve ndoqën Luciferin në rebelimin e tij. Luciferi njihet edhe si Djalli ose Satani. Ashtu siç emrat e Perëndisë nxjerrin në pah cilësitë e tij, po kështu edhe emrat e Satanit zbulojnë karakterin e tij. Satan do të thotë kundërshtar ose armik. Emri Djall do të thotë akuzues i rremë ose shpifës. Engjëjt rebelë që ndoqën Satanin në rebelimin e tij u quajtën demonë ose frymëra të këqija.

56 56 kaPItullI katër

liQeni i zjarrit

Faza e parë e gjykimit të frymërave rebele ishte kur Perëndia flaku Djallin dhe demonët nga qielli. Bibla thotë se Perëndia ka përgatitur një vend të gjykimit përfundimtar, një …

… zjarr të përjetshëm, të përgatitur për djallin dhe engjëjt e tij.Mateu 25:41

Ky vend zakonisht njihet si Liqeni i zjarrit. Shpesh filmat vizatimorë bëhen duke përshkruar Satanin dhe demonët e tij të zhytur në flakë duke komplotuar për gjëra të këqija. Megjithatë, Bibla na thotë se Satani nuk është tashmë atje. Ai u dëbua nga qielli, por jo në Liqenin e zjarrit. Më vonë, pas shumë veprash që do të bëjnë ai dhe demonët e tij, Satani do të hidhet përgjithmonë në atë vend ndëshkimi. Duke iu referuar së ardhmes, Bibla thotë …

Atëherë djallin që i kishte mashtruar, do ta hedhin në liqenin e zjarrit … dhe do të mundohen ditë e natë në shekuj të shekujve.

Zbulesa 20:10

luFta

Edhe pse Perëndia e dëboi Satanin dhe ndjekësit e tij nga prania e vet, ata ende kishin fuqi dhe zgjuarsi të madhe. Do të ketë qenë patjetër luftë gjithëpërfshirëse. Satani do të ketë luftuar me të gjitha forcat. Ai do të jetë kundër çdo gjëje të mirë, kundër çdo gjëje që Perëndia planifikoi të bënte. Preja e tij e luftës? Njerëzimi.

2 a Ka thënë PerënDia … ?Kur Perëndia krijoi njeriun, ai nuk e vendosi atë në tokë dhe më pas ta linte vetëm. Bibla na thotë se Perëndia e vizitonte Adamin dhe Evën në kopsht dhe, aty për aty, mund të thuhet që kjo ishte një ndodhi e zakonshme. Në shumë raste Shkrimi flet për Perëndinë që ka marrë formë njerëzore për t’iu shfaqur njeriut. Kjo ka qenë natyrisht njëra prej atyre herëve. Adami me Evën kishin lidhje të ngushta me Krijuesin-Zotin e tyre dhe Perëndia kujdesej për çdo nevojë të tyren.

Mashtruesi

Por Satani hyri fshehurazi në kopsht. Ai nuk mbërriti me një zhurmë trumbetash, për të thënë se kush ishte dhe çfarë ishte. Satani është shumë dinak në këtë gjë. Bibla na thotë se Satani është mashtruesi i madh: djalli. Ai është i paaftë të thotë të vërtetën e pakorruptueshme.

57kaPItullI katër 57

… djalli … ishte vrasës që nga fillimi dhe nuk qëndroi në të vërtetën, sepse në të nuk ka të vërtetë. Kur thotë të rrema, flet nga vetvetja, sepse është gënjeshtar dhe ati i rrenës. Gjoni 8:44

Fjala gënjej nga teksti origjinal grek është “pseudos”: një mashtrim që bëhet me ndërgjegje dhe me qëllim. Edhe ne vetë e përdorim këtë fjalë. Kjo nënkupton imitim.

Disa vjet më parë po lexoja një artikull për Satanin në një revistë të njohur. Ai ilustrohej atje sikur kishte një trup të kuq me brirë në kokë, me një bisht me majë dhe duke mbajtur një sfurk në dorë. I gjithë ky ilustrim ishte me të vërtetë i neveritshëm. Sipas Biblës, ky imazh është ca si shumë i ekzagjeruar. Bibla thotë se …

… Satani vetë shndërrohet në engjëll drite. 2 Korintasve 11:14

Ai vjen me sytë e tij tërheqës dhe shkëlqyes, duke imituar Perëndinë me aq sa mundet. Një imazh i mirë i Djallit mund të jetë një engjëll i ndritshëm apo një burrë lajkatar i veshur me një kostum fetari shumë fisnik. Satani e pëlqen fenë. Ai e imiton me shumë afërsi të vërtetën, por ai nuk duhet besuar, sepse nga vetë natyra e tij ai është një mashtrues: një falsifikues, një thënës i mashtrimeve të qëllimshme.

Jam i sigurt që Satani është i kënaqur me pelerinën e kuqe dhe me sfurkun të pikturuar në dorën e tij. Është e thjeshtë të mashtrosh njerëzit që po kërkojnë gjëra të gabuara në drejtime të gabuara. Ai do të kënaqej edhe me deklaratat e një reviste: «Teologët dinë gjithçka dhe prandaj e kanë ilustruar kështu “Ujkun plak”». Dhe, si pasojë e kësaj, askush nuk beson më te Satani. Shikoni se sa bukur mashtron Djalli, duke përdorur teologë që thonë se ai është një mit!

MashtriMi

Kështu Satani mbërriti në kopshtin e Edenit me gjithë dinakërinë që kishte. Pa trumbeta dhe pa lëvdata të zhurmshme. Ai erdhi duke u mishëruar si një gjarpër, një zvarranik që zakonisht njëjtësohet me Djallin. Bibla flet për shumë ndodhi kur frymëra të këqija hyjnë në trupin e kafshëve dhe të njerëzve, dhe flasin nëpërmjet tyre ose bëjnë që ata të veprojnë në mënyrë anormale. Në këtë ngjarje Satani foli nëpërmjet gjarprit. Ai iu drejtua Evës.

Por gjarpri ishte më dinaku ndër të gjitha bishat e fushave që Zoti Perëndi kishte krijuar dhe i tha gruas: «A ka thënë me të vërtetë Perëndia: “Mos hani nga të gjitha pemët e kopshtit?”».

Zanafilla3:1

58 58 kaPItullI katër

Fakti që gjarpri mund të fliste nuk e shqetësoi Evën. Pa dyshim që çdo ditë ajo zbulonte pjesë të reja dhe të çuditshme nga krijimi i Perëndisë. Mbase ajo mendoi që ky ishte një nga ato krijesa të reja të Perëndisë. Nuk e dimë me siguri.

DyshiMi

Megjithatë, është interesante që Satani iu afrua Evës me një pyetje që kishte të bënte me Perëndinë. Ai planifikoi diçka në mendjen e saj, që kurrë më parë nuk e kishte marrë parasysh: krijesa mund të pyesë Krijuesin. Pyetja u bë me një ton të lehtë dhe denjues: “A ka thënë me të vërtetë Perëndia … ?”.

“Dua të them, me të vërtetë—a ka thënë me të vërtetë Perëndia?”

Me qasjen e tij mashtruese, Satani nënkuptonte se njeriu ose ishte mendjeshkurtër, ose naiv që e pranonte fjalën e Zotit fjalë për fjalë.

“Mbase Perëndia po ju fsheh diçka të mirë për ju. Dua të them, nga e dini? Mbase Perëndia nuk është aq i mirë dhe i dashur sa duket.”

Ky ishte një nënkuptim që Perëndia nuk ishte tërësisht i ndershëm, jo krejt i çiltër. Djalli e hiqte veten sikur ishte i interesuar për njeriun, duke u hequr se kujdesej për interesat e tij. Djalli falsifikoi mirësinë e Perëndisë. Në logjikën e tij të shtrembër ai vuri në dyshim Fjalën e Perëndisë dhe planifikoi dyshimin.

Përveç kësaj, Satani theksoi me të madhe atë që Perëndia kishte ndaluar. Perëndia nuk kishte ndalur ngrënien e frutave nga çdo pemë. Ai kishte përmendur vetëm një pemë: pema e njohjes të së mirës dhe të së keqes. Por ky deklarim nxiti reagimin e dëshirës.

Dhe gruaja iu përgjigj gjarprit: «Nga fruti i pemëve të kopshtit mund të hamë; por nga fruti i pemës që është në mes të kopshtit Perëndia ka thënë: “Mos hani dhe mos e prekni, ndryshe do të vdisni”». Zanafilla 3:2, 3

Eva u përpoq të mbronte Perëndinë, edhe pse Zoti nuk kishte nevojë që të mbrohej nga asnjeri. Në zellin e saj ajo i shtoi diçka urdhrit të Perëndisë. Perëndia i kishte thënë njeriut se ai nuk duhet të hante nga pema, por Ai asnjëherë nuk kishte thënë që ata nuk duhet ta preknin atë. Kur ju i shtoni diçka Fjalës së Perëndisë, ju gjithmonë hiqni diçka prej saj. Eva vuri re se Perëndia ishte më kërkues se ç’duhej dhe, në këtë mënyrë, shtrembëroi karakterin e Perëndisë. Shtimi ose heqja e diçkaje nga Bibla është një nga specialitetet e parapëlqyera të Satanit. Djalli pëlqen pështjellimin.

59kaPItullI katër 59

Shtesa ishte shumë e vogël, por për kaq kishte nevojë Satani. Një e çarë po hapej në digë.

MohiMi

Atëherë gjarpri i tha gruas: «Ju s’keni për të vdekur aspak; por Perëndia e di mirë se ditën që do t’i hani, sytë tuaj do të hapen dhe do të jeni në gjendje si Perëndia të njihni të mirën dhe të keqen».

Zanafilla 3:4, 5

Duke mos qenë i kënaqur me fjalën e Perëndisë, Satani e mohoi plotësisht atë. Ai me plot gojë e quajti Perëndinë gënjeshtar. Ai u sugjeroi atyre se arsyeja që Perëndia kishte ndaluar ngrënien e frutës ishte ngaqë Ai kishte frikë se Adami dhe Eva do të mësonin shumë. Me zgjuarsi ai përzjeu të vërtetën me gabimin. Ishte e vërtetë që sytë e tyre do të hapeshin dhe që ata do të njihnin të mirën dhe të keqen, por ishte gënjeshtër të mendoje se ata do të bëheshin si Perëndia me të gjitha cilësitë e tij. Ishte gjithashtu e gabuar të theksoje se ata nuk do të vdisnin. Satani po gënjente me paramendim dhe me vetëdije. Megjithëse ai njihte nga përvoja pasojat e mosbindjes ndaj fjalës së Perëndisë, ai mizorisht e joshi njeriun që të bëhej pjesë e shkatërrimit të tij.

MosbinDjaDhe gruaja pa që pema ishte e mirë për t’u ngrënë, që ishte e këndëshme për sytë dhe që pema ishte e dëshirueshme për ta bërë të zgjuar dikë; dhe ajo mori nga fruti i saj, e hëngri dhe i dha edhe burrit të saj që ishte me të, dhe hëngri edhe ai. Zanafilla 3:6

Satani ia arriti qëllimit. Ju mund të dëgjoni ulërimën e qeshjes së tij që ushtonte në kopsht. Zakonisht Satani nuk sorollatet për të ngjitur copat e thyera. Ai nuk e bën asnjëherë këtë gjë. Bibla thotë:

… djalli, sillet rreth e qark si një luan vrumbullues, duke kërkuar cilin mund të përpijë. 1 Pjetrit 5:8

Satani nuk lë mish nëpër kocka; ai i pastron mirë ato. Ai mund të vijë afër si një sigurues të mirash, duke siguruar kënaqësi, qejf, një kohë të mirë, por kjo është diçka e përkohshme dhe zakonisht bosh. Në të vërtetë, Satani nuk dhuron asnjëherë. Nëse ai jep diçka, e bën që të të sjellë dhimbje. Ai është një shok loje që ka qëllime të këqija: një shok mizor.

Për shumë vite me radhë është fajësuar gruaja për një mosbindje të plotë ndaj urdhrit të Perëndisë. Por duhet të vihet re se, gjatë gjithë bashkëbisedimit të Satanit me Evën, Adami, burri i saj, ishte

60 60 kaPItullI katër

me të. Adami mund ta ndalonte gruan e tij që të mos e hante frutën dhe, pa dyshim, të mos e hante as vetë. Por që të dy ata e hëngrën frutën. Ajo hëngri nga fruta. Dhe që të dy hëngrën.

Ajo që Adami dhe Eva bënë ngjan me fëmijët që luajnë në rrugë pa lejen e nënave të tyre. Djemtë mendojnë se ata e dinë më mirë se nënat e tyre se çfarë është e sigurt dhe çfarë u jep kënaqësi. Ata po tregojnë se nuk u besojnë plotësisht njohurive të nënave të tyre. Në të njëjtën mënyrë, Adami dhe Eva mëkatuan kur ndien se ata njohën më mirë se Perëndia se çfarë ishte e mirë për ta. Zgjedhja e tyre ishte një deklaratë. Ata nuk i besuan plotësisht Krijuesit të tyre; ata nuk ishin të sigurt se Perëndia po u thoshte të vërtetën.

Adami dhe Eva i kishin të gjitha arsyet që t’i thoshin Djallit se ai ishte gënjeshtar, por ata vendosën që t’i besonin Satanit në vend të Perëndisë. Ata nuk iu bindën në mënyrë të qartë urdhrit të Perëndisë dhe u bashkuan me rebelimin e Djallit. Bibla thotë …

Ai, pra, që don të jetë një mik i botës* bëhet armik i Perëndisë. Jakobi 4:4

Ky ishte rezultati natyral i zgjedhjes. Adami dhe Eva kishin braktisur miqësinë e tyre me Perëndinë dhe u bashkuan me Satanin. Ata braktisën një botë të pastër e të përsosur për të përjetuar një të ndaluar.

një MiQësi e Prishur

Por një zgjedhje e tillë ka degëzimet e saj. Ashtu siç e pamë më parë, një ligj i shkelur ka pasoja. Shkrimi na mëson se pasojat e mëkatit kushtojnë shumë. Zgjedhja mospërfillëse e Adamit dhe Evës për të ndjekur gënjeshtrat e Satanit, hapi një humnerë të gjerë në marrëdhëniet midis njeriut dhe Perëndisë. Një Perëndi i përsosur nuk mund të lejojë besnikërinë e përzier, miqësi gjysmake apo tradhti të pjesshme. Nëse nuk ka besim, nuk mund të ek zistojë një m a r r ë d h ë n i e . Miqësia kishte mbaruar.

ARMIKU

* Bota e ndikuar dhe e kontrolluar nga Satani.

MËKATINJERIU

PERËNDIA

61kaPItullI katër 61

Prandaj Perëndia ia dorëzoi papastërtisë në epshet e zemrave të tyre … që e ndryshuan të vërtetën e Perëndisë në gënjeshtër dhe adhuruan dhe i shërbyen krijesës [Satanit] në vend të Krijuesit, që është i bekuar përjetë2. Romakëve 1:24,25

gjethet e FiKutAtëherë iu hapën sytë të dyve dhe e panë që ishin lakuriq …

Zanafilla 3:7

Adami dhe Eva ndien menjëherë që diçka nuk shkonte. Ata ndien diçka që nuk e kishin përjetuar kurrë më parë: një ndjenjë të pakëndshme, e quajtur faj dhe turp. Ata u shkatërruan. Fjala e Perëndisë thotë se ata kishin frikë dhe, për herë të parë, ata panë se ishin lakuriq. Hodhën sytë përqark për të gjetur një zgjedhje …

… kështu ata qepën gjethe fiku dhe bënë breza për t’u mbuluar.Zanafilla 3:7

Mbase ata menduan se po të mbulonin anën e tyre të jashtme, Perëndia nuk do të vinte re kurrë gjërat që kishin ndryshuar brenda. Ata po i mendonin gjërat dhe po hiqeshin sikur gjithçka ishte në rregull. Kjo ishte përpjekja e parë e njeriut për t’i bërë gjërat si duhen në një botë të shtrembër.

Por, kishte vetëm një problem në zgjidhjen e gjetheve të fikut: kjo nuk funksionoi. Dënimi mbeti. Edhe po të kesh një paraqitje të jashtme të mirë, nuk do të thotë se je në rregull me realitetin e brendshëm. Përsosuria ishte zhdukur. Ndjenja e fajit vazhdonte t’i shkundte përbrenda. Humnera qëndronte ende.

Pastaj dëgjuan zërin e Zotit Perëndi që shëtiste në kopsht në flladin e ditës; dhe burri e gruaja e tij u fshehën nga prania e Zotit Perëndi midis pemëve të kopshtit. Zanafilla 3:8

Vetëm njerëzit fajtorë vrapojnë dhe fshihen; ju nuk fshiheni nga një shok. Tani ekzistonte një pengesë midis Perëndisë dhe njeriut. Miqësia kishte marrë fund.

SHFAQJA E JASHTME

AdamiNJERIU

PERËNDIA

TË NDARË

PERËNDIA

NJERIU

62 62 kaPItullI katër

a është PerënDia shuMë KërKues?Dikush mund të thotë: “Shiko, mëkati është një gjë kaq e vogël; thjesht një kafshim frute!”. Kjo është e vërtetë. Perëndia nuk vuri një pengesë në rrugën e njeriut. Në të vërtetë nuk kishte asnjë lloj pengese. Atje kishte një shumëllojshmëri pemësh, nga të cilat Adami dhe Eva mund të hanin lirisht. Kjo ishte një nga provat e vogla të mundshme, por kjo e përcakton njeriun si një qenie njerëzore, me një vullnet të lirë.

Imagjino sikur ke takuar dikë që të duket njeriu më i mirë i botës. Ai tregon dashuri të vërtetë për ty, duke bërë gjëra të veçanta për ty, duke të të qetësuar kur je i lënduar, duke qeshur me shakatë e tua, duke të të thënë se të do. Dhe, ti kupton se ai nuk kishte asnjë zgjedhje tjetër: ishte programuar që të të donte … por, ky do të ishte një zhgënjim i tmerrshëm. Do të dukej çdo gjë artificiale, kaq pa kuptim, kaq boshe. Dhe kështu do të ishte.

Njeriut iu dha një zgjedhje; një zgjedhje e thjeshtë, e cila ishte shumë e thjeshtë për t’u respektuar. Por kjo zgjedhje krijoi një ndryshim të madh. Kjo zgjedhje:

të hante apo të mos hante të bindej apo të mos bindej të donte apo të mos donte … e përcaktoi njeriun si qenie njerëzore.

Njeriu nuk ishte një robot. Njeriu ishte i aftë të donte me zgjedhjen e tij të lirë. Dashuria e Adamit dhe Evës për njëri-tjetrin ishte e vërtetë, jo artificiale. Bindja e tyre fillestare dhe dashuria e tyre ndaj Perëndisë ishte e vërtetë.

Megjithëse prova mund të duket si çështje e vogël në vetvete, është diçka shumë serioze të mos i bindesh Zotit në gjënë më të vogël. Bibla thotë se Perëndia është i përsosur—ai është i shenjtë dhe i drejtë—ai nuk mund të tolerojë edhe mëkatin më të vogël. Shprehet qartë se të mos bindesh, është e gabuar. Është mëkat. 1Samuelit 15:23

63kaPItullI katër 63

3 Ku je?Satani kishte mashtruar Adamin dhe Evën duke iu thënë se ata do të bëheshin njësoj me Perëndinë. Kjo është saktësisht ajo që Djalli dëshironte për veten e tij. Por Perëndia nuk e krijoi njeriun që të udhëhiqej nga instinktet apo idetë e tij. Gjëja më e rëndësishme ishte të bënte atë që Perëndia tha dhe AI kishte thënë …

«… mos ha nga pema …, sepse ditën që do të hash prej saj ke për të vdekur me siguri». Zanafilla 2:17

Ata hëngrën dhe, në çast, gjithçka ndryshoi. Ndodhi pikërisht ashtu siç kishte thënë Perëndia. Fjala e Perëndisë nuk ndryshon asnjëherë. Kurrë.

Pastaj dëgjuan zërin e Zotit Perëndi që shëtiste në kopsht në flladin e ditës; dhe burri e gruaja e tij u fshehën nga prania e Zotit Perëndi midis pemëve të kopshtit. Zanafilla 3:8

Nuk na thuhet se çfarë po mendonin Adami dhe Eva kur ishin mbledhur kruspull në shkurret e kopshtit, duke dëgjuar që Zoti Perëndi po afrohej. Çfarë do të thoshte Krijuesi, Zoti i tyre? Çfarë do t’u bënte një Perëndi i madh e i plotfuqishëm dy njerëzve të pabindur?

Atëherë Zoti Perëndi thirri njeriun dhe i tha: «Ku je?».Zanafilla 3:9

Çfarë lehtësimi i madh! Me sa duket Perëndia nuk dinte gjë për atë që kishte ndodhur. Ai as nuk e dinte se ku ndodheshin! Si dy fëmijë që sapo kishin marrë kutinë e biskotave, ata fshehën duart e tyre. Fytyrat e tyre u maskuan me pafajësi. Ahh, po na kërkoje? Adami foli:

… «Dëgjova zërin tënd në kopsht, dhe pata frikë sepse isha lakuriq dhe u fsheha». Zanafilla 3:10

Ai foli, por gaboi. Ashtu si fëmija, i cili ishte duke lozur dhe mungoi në shkollë, shkroi në një letër arsyen e mungesës së tij, duke firmosur “nëna ime”, po kështu edhe Adami e kishte nënvlerësuar faktin që nuk kishte ndier frikë më parë dhe që lakuriqësia e tij nuk e kishte shqetësuar atë. Adami kishte thërrime në fytyrë.

Perëndia tha …

«Kush të tregoi që ishe lakuriq? Mos vallë ke ngrënë nga pema që unë të kisha urdhëruar të mos haje?» Zanafilla 3:11

64 64 kaPItullI katër

Pyetje, Pyetje!Pse po i bënte Perëndia gjithë këto pyetje? A nuk e dinte një Perëndi i gjithëdijshëm se ku ishin fshehur Adami dhe Eva? Dhe, a nuk e dinte Perëndia se pse ndiheshin ata lakuriq? A ishte aq i kufizuar Perëndia në njohuri sa të pyeste keqbërësit nëse e kishin ngrënë frutën e ndaluar apo jo? E vërteta këtu është se Perëndia e dinte saktësisht se çfarë do të ndodhte, por ai po pyeste Adamin dhe Evën që të nxirrte nga mendja e tyre atë që kishte ndodhur me të vërtetë. Ata nuk iu bindën Zotit! Ata i besuan Satanit në vend të Perëndisë.

Ndërsa vazhdojmë më tej në Bibël, do të shohim se zakonisht Perëndia e pyet njeriun që ta ndihmojë atë për të parë gjërat qartë.

gabiMi i PerënDisë

Pyetjet e Zotit i jepnin mundësi Adamit dhe Evës që të pastroheshin.

Njeriu u përgjigj: «Gruaja që ti më vure pranë më dha nga pema dhe unë e hëngra». Zanafilla 3:12

Uh-oh! Adami, në një farë mënyre, pranoi të hante frutën, por vetëm sepse gruaja që Perëndia e krijoi i dha atij frutën. Adami ishte vetëm një viktimë!

“I gjithë faji ishte i Perëndisë”.

“Nëse Perëndia nuk do ta kishte krijuar gruan…, atëherë ajo nuk do të ma kishte dhënë frutën dhe unë nuk do të mund ta haja”. Pra, ju mund ta shihni shumë qartë. Pas gjithë kësaj, ky ishte gabimi i Perëndisë!

Dhe Zoti Perëndi i tha gruas: «Pse e bëre këtë?». Gruaja u përgjigj: «Gjarpri më mashtroi dhe unë hëngra prej saj». Zanafilla 3:13

Aha! Tani, pra, doli e vërteta. Asnjëri prej tyre nuk ishte fajtor. Ishte gabimi i gjarprit. Edhe Eva ishte një viktimë. Dhe pa dyshim, nëse Perëndia nuk do të kishte krijuar gjarpërinjtë …, ajo nuk do të kishte mëkatuar. Perëndia paska bërë një rrëmujë!

zgjeDhja VetjaKe

Perëndia nuk e mori në pyetje gjarprin. Disa humoristë kanë thënë se gjarpri e bëri këtë, sepse nuk kishte këmbë për t’u kapur gjëkundi. E vërteta ishte se Adami dhe Eva vendosën të mëkatonin me pëlqimin e tyre. Perëndia u dha atyre një mundësi për të pranuar fajin dhe ata e refuzuan atë; ata refuzuan të pranonin fajin e tyre.

65kaPItullI katër 65

ÇFarë thanë Çfarë duhet të thoshin

Adami: Njeriu u përgjigj: «Gruaja që ti më vure pranë më dha nga pema dhe unë e hëngra».

Evei: Gruaja u përgjigj: «Gjarpri më mashtroi dhe unë hëngra prej saj».

“Perëndi unë të kam zhgënjyer sa më s’bëhet. Unë nuk i jam bindur udhëzimit tënd të qartë duke e ngrënë frutën. Unë kam mëkatuar. Të lutem më fal”.

“Zot Perëndi, edhe unë kam mëkatuar, duke mos iu bindur urdhrit tënd. Dëshiroj që marrëdhëniet tona të kthehen ashtu siç kanë qenë. Të lutem, më trego se çfarë duhet të bëj për këtë”.

Viktima sipas mendjes së tyre Fajësojnë të tjerët

Të përgjegjshëm për veprimet e tyre Kërkojnë mënyra për të ndrequr

fajin e tyre

një PreMtiM

Ky mëkat i parë i njeriut i solli pasoja gjithë njerëzimit. Siç do të shohim, Adami dhe Eva po vepronin në emër të gjithë racës njerëzore. Mëkati i tyre solli një mallkim, por Perëndia në hirin e Tij dha gjithashtu një premtim.

Atëherë Zoti Perëndi i tha gjarprit: «Meqenëse ke bërë këtë gjë … Unë do të shtie armiqësi midis teje dhe gruas, midis farës sate dhe farës së saj; fara e saj do të shtypë kokën tënde dhe ti do të plagosësh thembrën e farës së saj». Zanafilla 3:14, 15

Këto fjali meritojnë një shqyrtim të hollësishëm. Premtimi kishte dy anë:

Djallidhe ndjekësit e tij

Atëherë Zoti Perëndi i tha gjarprit: «Meqenëse bëre këtë gjë … Unë do të

shtie armiqësi midis teje midis farës sate

… kokën tënde dhe ti do t’i plagosësh

Gruajadhe pasardhësi i saj

dhe gruas,dhe farës së saj… fara e saj [pasardhësi]

do të shtypë …thembrën e farës së saj».

Zoti po thoshte se një ditë ai do ta çlironte njeriun nga Satani. Zoti premtoi se do të vinte një njeri, i lindur nga gruaja, i cili do të shtypte kokën e Satanit; gjë e cila do të ishte një plagosje fatale. Në të vërtetë, Satani do ta lëndonte këtë njeri, por vetëm me një

66 66 kaPItullI katër

plagosje thembre; kjo do të ishte një dëmtim i përkohshëm, që do të shërohej.

Ky ishte një nga premtimet e para për pasardhësit e Evës në të ardhmen. Ky fëmijë mashkull do të njihej si i VaJosUri, për shkak të detyrës së veçantë të tij të dhënë nga Perëndia. Detyra që Perëndia kishte në mendje për këtë TË ZGJEDHUR, ishte që të çlironte ose të shpëtonte njerëzimin nga pasojat e mëkatit dhe nga fuqia e Satanit. Për këtë arsye ai do të njihej edhe si Çlirimtari i PremtUar. Ky do të ketë qenë një lajm i mirë për Adamin dhe Evën.

Premtimi i Çlirimtarit i shtonte edhe një emër listës së termave që zbulojnë karakterin e Perëndisë. Ai do të njihej si ai që shpëton apo si shPëtimtari.

… Nuk ka Perëndi përveç meje, një Perëndi i drejtë një Shpëtimtar; nuk ka asnjë veç meje. Kthehuni nga unë dhe do të shpëtoheni, ju mbarë skaje të tokës. Sepse unë jam Perëndia dhe nuk ka asnjë tjetër. Isaia 45:21,22

një MallKiM

Siç e pamë, mëkati ka pasojat e tij. Kështu ndodh gjithmonë. Pamë se po të shkelësh ligjin e rëndesës, mund të thyesh kockat, po kështu të shkelësh fjalën e Perëndisë, ka pasojat e saj. Perëndia nuk mund të hiqej sikur nuk e kishte vënë re mëkatin e Adamit dhe të Evës. Ai nuk mund të thoshte: “Oh, harroje”, apo: “Ti nuk mund të bëje gjë. E lëmë sikur nuk ka ndodhur gjë”, apo: “Ishte vetëm NJË mëkat i vogël”. Jo. Dëmi ishte bërë. Adami dhe Eva ishin fajtorë. Një mëkat solli gjykimin. Një mëkat solli frikë dhe turp. Një mëkat solli mëkate të tjera. Toka dhe gjithçka në të vuan nga mallkimi. Kafshët, deti, zogjtë, madje edhe vetë dheu u ndot. Nuk kishte më krijim të përkryer. Si rezultat i mallkimit Bibla thotë …

… mbarë toka e krijuar rënkon dhe është në mundim …Romakëve 8:22

Njeriu hyn në botë nëpërmjet dhimbjeve të lindjes dhe jeton me agoninë e vdekjes. Ndërsa do të jemi në këtë planet, jeta do të jetë plot me padrejtësi, e mundimshme dhe e mjerueshme. Perëndia i tha Adamit …

… do të hash bukën me djersën e ballit, derisa të rikthehesh në dhé, sepse nga ai ke dalë; sepse ti je pluhur dhe në pluhur do të rikthehesh. Zanafilla 3:19

Një pasardhës i EVËS

Çlirimtari i Premtuar

67kaPItullI katër 67

Gjembat dhe ferrat e jetës, qoftë të vërteta apo simbolike, do ta bëjnë ekzistencën e njeriut plot dhimbje dhe në luftë për mbijetesë. Njeriu krijoi një reaksion zinxhir brengash. Por pasoja më e hidhur e mëkatit të njeriut ishte ajo që Perëndia kishte paralajmëruar. Dhe kjo ishte vdekja.

4 VDeKjaDhe Zoti Perëndi e urdhëroi njeriun duke i thënë: «Ha lirisht nga çdo pemë e kopshtit; por mos ha nga pema e njohjes të së mirës dhe të së keqes, sepse ditën që do të hash prej saj ke për të vdekur me siguri». Zanafilla 2:16, 17

Për të thënë më qartë, kur Adami dhe Eva vendosën që të shkelin paralajmërimin e Perëndisë, ata e vunë në provë Atë, nëse ai do ta mbante fjalën. A e kishte me të vërtetë Perëndia? A do të vdiste njeriu? Apo Perëndia ishte duke thënë vetëm fjalë, duke bërë kërcënime boshe? Përgjigjja e Shkrimit është shumë e qartë në këtë pikë:

… është më e lehtë që të mbarojnë qielli dhe toka, sesa të bjerë poshtë qoftë edhe një pikë nga ligji [apo Fjala e Perëndisë].

Luka 16:17

Ne nuk na pëlqen të flasim për vdekjen. Ky subjekt është bërë një tabu. Kam udhëtuar në mbarë botën dhe kam vizituar grupet më të largëta të planetit dhe kurrë nuk kam gjetur ndonjë shoqëri në të cilën të mos ekzistonte vdekja. Kam qëndruar para shumë varreve të hapura, disa në kisha, disa në xhungël, por ato kishin të përbashkët të njëjtin gjë: trishtimin. Në mendjen e njeriut është damkosur se vdekje do të thotë vetëm një gjë: ndarje. Ai që Perëndia donte u largua nga prania e Tij për të mos u kthyer më. Kuptimin e humbjes dhe ndarjes që ndiejmë mund ta shikojmë me saktësi në Shkrim. Në Bibël vdekja nënkupton një lloj ndarjeje. Ajo nuk do të thotë asgjësim apo mosekzistencë: fryma e njeriut vazhdon të jetojë pas vdekjes fizike.

Do të na ndihmonte shumë të kuptojmë që vdekja nuk mund të shkëputet nga origjinat e saj—ajo vjen për shkak të mëkatit. Bibla thotë se vdekja është një çmim apo një pagë e mëkatit. Ashtu si një person paguhet me një rrogë për punën e tij, po kështu …

… paga e mëkatit është vdekja … Romakëve 6:23

Shkrimi flet për vdekjen në disa mënyra të ndryshme. Ne do të shohim tri prej tyre:

68 68 kaPItullI katër

1. VDeKja e truPit (Ndarja e frymës së njeriut nga trupi i tij)Vdekja fizike nuk është e vështirë për t’u kuptuar nga ne. Ne jemi shumë të informuar për të. Por duhet të kuptojmë diçka më tepër për të në lidhje me Adamin dhe Evën.

Kur këput një degë me gjethe nga një pemë, gjethet nuk fishken menjëherë dhe nuk duken si të vdekura. Në të njëjtën mënyrë, kur Perëndia i tha Adamit: “Kur ti do të hash prej saj, ti me siguri do të vdesësh”, nuk donte të thoshte me këtë që Adami do të binte i vdekur sapo të hante frutën. Por Perëndia nënkuptonte se Adami do të shkëputej nga burimi i tij i jetës dhe ashtu si dega, trupi i tij, përfundimisht, do të rrënohej dhe do të ndalonte së funksionuari fizikisht. Trupat e tyre do të …

… vdesin duke u kthyer përsëri në pluhurin e tyre. Psalmi 104:29

Megjithëse trupi vdes, fryma jeton ende. Fjala e Perëndisë thotë se fryma është e pavdekshme.

2. VDeKja e një MarrëDhënieje (Ndarja e frymës së njeriut nga Perëndia)Ne pamë se mosbindja e Adamit dhe Evës ndërpreu miqësinë e ngushtë me Zotin. Por pasojat ishin edhe më të mëdha. Fëmijët e Adamit dhe të Evës, fëmijët e fëmijëve (në të vërtetë i gjithë njerëzimi deri më sot) që kanë lindur në këtë botë, janë të ndarë nga Perëndia.

Marrëdhënia midis Perëndisë dhe njeriut është plotësisht e ndërprerë, edhe pse ne jetojmë fizikisht, Perëndia e sheh njerëzimin si …

… të vdekur në faje dhe mëkate. Efesianëve 2:1

Ka diçka dinamike këtu, të cilën nuk dua që ta anashkalojmë. Le ta ilustrojmë.

Kam kaluar një pjesë të jetës sime në vendet tropikale, qoftë duke udhëtuar, qoftë duke jetuar. Për një kohë, unë dhe gruaja ime kemi jetuar në një shtëpi me këmbalecë. Një herë, një brejtës i madh u zvarrit nën hapësirën e ngushtë të shtëpisë sonë dhe ngordhi. Fatkeqësisht, paraziti ngordhi pikërisht poshtë dhomës sonë të gjumit. Fillimisht, ne menduam se nuk kishim asnjë mundësi tjetër zgjidhjeje veçse ta linim trupin që të kalbej atje ku ishte. Duke u kalbur kërma në të nxehtë, lagështira nxori një erë të keqe në dhomën tonë të gjumit, duke i dhënë një domethënie të re fjalës i qelbur. Brejtësi binte një erë shumë të keqe, saqë gruaja ime dhe unë nuk mund të flinim. U detyruam që të kalonim nga ana

TË VDEKUR

TË NDARË

PERËNDIA

NJERIU

69kaPItullI katër 69

tjetër e shtëpisë. Të flinim afër asaj kërme, që lëshonte erë të keqe, nuk ishte normale apo natyrale për ne. Ne u larguam prej andej.

Në mëngjes, djali im Andrea u përpoq që të zgjidhte situatën. Ai mori një shkop të gjatë dhe u zvarrit në hapësirën e ngushtë nën shtëpi, duke e tërhequr jashtë me ngadalë brejtësin e ngordhur. Pasi e kishte tërhequr plotësisht drejt vetes, Andrea shtrembëroi fytyrën dhe tha: “Baba! Kërma është plot me krimba”. Oh, mos! Andrea mori një qese plastike dhe e futi atë brenda. Duke e kapur krijesën e mjerë nga bishti, ai e nxori jashtë atë kërmë të mbushur me krimba. Duke e mbajtur kërmën larg trupit të tij, ai vrapoi drejt xhunglës aty afër dhe, me hedhje të fuqishme, e flaku brejtësin larg vetes.

Nëse ai brejtës do të ishte gjallë dhe në gjendje të kuptonte emocionet e Andreas, ai do të ndiente se Andrea ishte i pakënaqur me të; ishte i zemëruar. Dhe, nëse ai brejtës do të mund të lexonte mendimet e Andreas, ndërsa ai po e hidhte tutje në pyll, ai do të ndiente atë që thoshte: “Largohu që këtu!”. Dhe, nëse brejtësi do të mund të fliste, do të thoshte: “Për sa kohë?”. Andrea do t’i përgjigjej: “Përgjithmonë!”

Brejtësi i ngordhur ilustron tri mënyra të ndryshme se si ndihet Perëndia ndaj mëkatit. Së pari, ai zemërohet. Ky nuk është një zemërim i mbushur plot me ligësi apo me mediokritet. Perëndia nuk është gjaknxehtë dhe ka humbur durimin. Për më tepër, kjo është pasqyrë e karakterit të pastër dhe të përsosur të Perëndisë. Mund të kuptohet më mirë si një lloj zemërimi drejtësie. Ashtu siç ishim të shqetësuar me brejtësin e qelbur, po kështu edhe Zoti është i zemëruar me mëkatin. Ai e trishton atë.

Perëndia e krijoi botën që të ishte një vend i kënaqshëm për t’u jetuar, por mëkati e ndryshoi shumë atë. Sa herë që bëjmë një punë që nuk na pëlqen, kujtojmë se mëkati shkatërroi krijimin e Perëndisë. Dhimbje dhe vuajtje, brenga dhe trishtime, pisllëk dhe ndyrësi, shantazhe dhe dehje, tërmete dhe luftëra: të gjitha këto nuk bënin pjesë në krijimin origjinar të Perëndisë. Mëkati u bë si pikë helmi në një ushqim të shijshëm; ai nuk është shumë, por prish gjithçka. Mëkati ishte si një thumb blete në fytyrë: ai është i vogël, por ndot të gjithë qenien. Mëkati ishte më tepër se thyerje ligji; ishte një fyerje e plotë ndaj karakterit të Perëndisë. Dhe kjo është arsyeja pse Bibla thotë …

… vjen zemërimi i Perëndisë mbi bijtë e mosbindjes. Efesianëve 5:6

70 70 kaPItullI katër

Adami dhe Eva nuk iu bindën Perëndisë kur ata i shpërfillën plotësisht udhëzimet e Zotit. Mosbindja ndaj Perëndisë është një njollë mëkati. Bibla thotë …

Sepse zemërimi i Perëndisë zbulohet nga qielli për çdo pabesi e padrejtësi të njerëzve. Romakëve 1:18

Ne, mëkatit, i vëmë etiketën si qejf apo i keq, i padëmshëm apo mizor, i madh apo i vogël. Bibla i pranon këto dallime kur flitet për pasojat, por për Perëndinë çdo mëkat është një njollë në karakterin e tij të shenjtë. Është si helmi në festën e tij.

Së dyti, ashtu siç na detyroi brejtësi, mua dhe gruan time që të flinim nga dhoma tjetër, dhe ashtu si Andrea e hodhi tutje kërmën nga vetja, po kështu edhe Perëndia u largua nga njeriu mëkatar. Shkrimi thotë …

… paudhësitë tuaja kanë shkaktuar një ndarje midis jush dhe Perëndisë tuaj dhe mëkatet tuaja kanë bërë të fshihet fytyra e tij prej jush … Isaia 59:2

Disa herë kam dëgjuar njerëz që thonë se Perëndia ndodhet shumë larg nga ne. Por Bibla thotë se njeriu është larguar nga Krijuesi i tij.

… që dikur ishit të huaj dhe armiq … Kolosianëve 1:21

Shenjtëria kërkon mungesë të mëkatit. Një Perëndi i përsosur nuk mund të lejojë mëkatin në praninë e Tij, sepse …

Ti i ke sytë tepër të pastër për të parë të keqen dhe nuk e shikon dot paudhësinë. Habakuku 1:13

Kjo na çon te pika e tretë, të cilën na e ilustron brejtësi i ngordhur. Për sa kohë ndien Perëndia që ne duhet të jemi larg Tij? Përgjigjja është shumë e qartë. Përgjithmonë! Mëkati ka pasoja të pafundme dhe të përjetshme. Ashtu siç ne nuk donim të jetonim me brejtësin e qelbur javën që shkoi, apo në çdo kohë, Perëndia nuk do të lejojë kurrë që mëkati të banojë në praninë e Tij.

Ky është një lajm i vështirë, por vazhdo të lexosh. Lajmi i mirë po vjen. Megjithatë, tani është e rëndësishme të kuptojmë se kur Bibla flet për marrëdhënien e vdekur midis njeriut dhe Perëndisë, ai flet me shumë forcë. Tashmë ajo ka mbaruar; ka vdekur.

3. VDeKja e një gëziMi të arDhshëM—VDeKja e Dytë (Ndarja e frymës së njeriut nga Perëndia përgjithmonë)Kur një çift i ri bëjnë fejesën, ata parashikojnë me kënaqësi të gjitha gëzimet e ardhshme që do të kenë në martesën e tyre. Ata shfletojnë projekte shtëpish, diskutojnë se ku do të jetojnë dhe çfarë

TË LARGUAR

71kaPItullI katër 71

do të bëjnë së bashku. Por, nëse fejesa prishet dhe marrëdhënia mbaron, do të prishën edhe të gjitha planet e tyre të së ardhmes.

Bibla na thotë se Perëndia po përgatit një shtëpi të mrekullueshme për njeriun pas vdekjes. Ai vend quhet Parajsë. Parajsa është një vend i mrekullueshëm, i krijuar nga Perëndia për gëzimin e ardhshëm të njeriut. Jeta e përjetshme është pjesë e këtij plani. Të jesh i lirë nga mëkati, vuajtja dhe vdekja do të jetë e mrekullueshme.

Por, ashtu siç ekziston jeta e përjetshme, ekziston edhe vdekja e përjetshme. Kur Bibla përdor fjalën vdekje, ndonjëherë kjo i referohet vdekjes së planit origjinal të Perëndisë për njerëzimin. Kjo vdekje quhet edhe vdekja e dytë, ndoshta sepse ndodh pas vdekjes fizike. Kjo vdekje e dytë iu referohet atyre njerëzve që nuk do të jenë në Parajsë. Me të vërtetë Bibla thotë që ata do të shkojnë në Liqenin e zjarrit, një vend i tmerrshëm që Perëndia e krijoi veçanërisht për ndëshkimin e Satanit dhe të demonëve të tij.

Pastaj pashë një fron të madh të bardhë dhe atë që ulej në të, … Dhe pashë të vdekurit, të mëdhenj e të vegjël, që rrinin në këmbë para Perëndisë, edhe librat u hapën; dhe u hap një libër tjetër, që është libri i jetës;

Dhe të vdekurit u gjykuan …

Kjo është vdekja e dytë. Dhe, nëse ndokush nuk u gjet i shkruar në librin e jetës, u flak në liqenin e zjarrit. Zbulesa 20:11-15

Bibla flet për qenie: “të hedhura të gjallaa në liqenin që digjet me zjarr dhe squfur dhe për ditë dhe netb të mundimshme përgjithmonë”. Do të jetë një vend brengashc, pa lumturi. Shkrimet flasin për krimbad (fjalë për fjalë vemje), në një errësirë të plotëe, për njerëz që qajnë dhe kërcëllijnë dhëmbët e tyre në dhimbje ekstreme, duke qenë të tharë nga etjaf, duke kujtuar këtë jetë dhe duke mos dëshiruar që asnjë të mos shkojë atje. Është një vend ku ka vetëm vuajtje dhe nuk është aspak një vend me festa të gëzueshme.

Kurse për frikacakët dhe të pabesët, dhe të neveritshmit dhe vrasësit, dhe kurvëruesit, dhe magjistarët, dhe idhujtarët, dhe gjithë gënjeshtarët, pjesa e tyre do të jetë në liqenin që digjet me zjarr dhe squfur, që është vdekja e dytë. Zbulesa 21:8

Më vonë në këtë libër do të mësojmë më shumë për fatin e njeriut.

GJYKIMI I PËRJETSHËM

a Zbulesa 19:20Megjithëse trupi fizik vdes, fryma vazhdon të jetojë.b Zbul. 20:10c Psalmi 116:3d Marku 9:48 e Mateu 8:12; 22:13; 25:30f Luka 16:24

72 72 kaPItullI katër

një natyrë MëKatare

Mëkati dhe vdekja tani mbretëron në linjën e gjakut të Adamit, duke kaluar ndër breza nëpërmjet babait. Ashtu si shprehja: “Si i ati, edhe i biri”. Mollët prodhojnë mollë, macet pjellin kotele maceje, njeriu mëkatar lind njeri mëkatar.

Prandaj, ashtu si me anë të një njeriu të vetëm mëkati hyri në botë dhe me anë të mëkatit vdekja, po ashtu vdekja u shtri tek të gjithë njerëzit, sepse të gjithë mëkatuan. Romakëve 5:12

Për shkak të mëkatit të Adamit, të gjithë pasardhësit e tij do të kenë natyrën e tij mëkatare. Dhe meqë ai vdiq, edhe të gjithë pasardhësit e tij do të vdesin3.

Zakonisht, ne imagjinojmë një listë krimesh për fjalën mëkatar, por Bibla thotë se është më tepër se kaq. Njeriu ka një natyrë mëkatare, që quhet zakonisht natyra e Adamit. Kjo natyrë është një gjendje ose qenësi. Për shembull, doktori i tha një shokut tim se ai kishte një zemër në gjendje të sëmurë. Ajo gjendje e zbulon veten e saj me simptoma. Kur ngjit shkallët, ai zemërohet e shfryn dhe fytyra e tij ndryshon ngjyrë. Në këtë rast, ai vendos një tabletë nitroglicerine nën gjuhë. Në të njëjtën mënyrë, mund të themi se çdo qenie ka një gjendje, që quhet natyra mëkatare. Simptomat e kësaj gjendjeje janë veprat e mëkatit.

një PerënDi i nDershëM

Nëse e gjithë kjo temë për mëkatin ju duket jonormale, duhet të kujtojmë se Perëndia subjektet e papëlqyeshme për ne nuk i bën të bukura. Ai na e thotë të vërtetën ashtu siç është. Mëkati dhe vdekja janë dy gjëra që gjithë njerëzimi i ka të përbashkëta dhe ne kemi nevojë të dimë se çfarë thotë Shkrimi për to. Ajo që gjithsecili pret nga një Perëndi i përkryer është t’i thotë të vërtetën.

Adami prej natyre ishte bërë mëkatar: Adami do të vdiste.

Të gjithë pasardhësit e Adamit do të kishin natyrë mëkatare. Të gjithë do të vdisnin.

73kaPItullI katër 73

PërMbleDhje – ura e MiQësisë

Në fillim, Perëndia dhe njeriu qenë miq të ngushtë, duke jetuar në harmoni në një botë të përsosur. Vetëm njerëz të përsosur mund të jetojnë me një Perëndi të përsosur.

Ura lidhëse u shemb kur Adami dhe Eva i besuan fjalës së Satanit në vend që t’i besojnë fjalës së Zotit dhe nuk iu bindën udhëzimeve të qarta të Perëndisë. E tërë bota ndryshoi. U bë një vend faji, brenge dhe vdekjeje.

Pasi Adami dhe Eva mëkatuan, ata u përpoqën të mbulonin mëkatin e tyre, duke përmirësuar pamjen e tyre të jashtme. Por gjethet e fikut nuk bënë punë. Hendeku mbeti. Mëkati dhe vdekja mbretëronin tani në gjakun e Adamit, duke i transmetuar nga brezi në brez nga etërit. Molla bie nën mollë, macet pjellin mace, njeriu mëkatar lind njeri mëkatar.

Ndërsa do të vazhdojmë historinë tonë, do të shohim se është në natyrën e njeriut të mohojë gjendjen e tij mëkatare, duke trilluar rrugë për të arritur te Perëndia, për të gjetur një rrugë drejt botës së përsosur.

PERËNDIA

NJERIUMiqësia

MËKATINJERIU

PERËNDIA

SHFAQJA E JASHTME

AdamiNJERIU

PERËNDIA

74 74 kaPItullI katër

ÇFarë thonë zbuliMet gjenetiKe?“Na bën të mendojmë se gjithë qeniet njerëzore, pavarësisht nga pamja e jashtme, janë të gjitha pjesëtarë të një realiteti të vetëm, që e ka origjinën e tij në një vend. Kjo është një lloj vëllazërie biologjike, të cilën, edhe pse e thellë, arrijmë ta kuptojmë”. Kështu ka thënë Stefën Xhei Gulld (Stephan Jay Gould), paleontolog në Harvard dhe eseist në gazetën neWSWeek 1998 në artikullin e titulluar “Kërkimi mbi Adamin dhe Evën”4.

Duke iu referuar artikullit, shkencëtarë “… të trajnuar në biologjinë molekulare… panë një asortiment ndërkombëtar gjenesh dhe nxorën gjurmë të ADN-së, gjë që i lejoi ata të nxirrnin përfundimin se ne jemi pasardhës të së njëjtës grua”. “Dhe nuk kishte sinjalizues për ndarje midis racave”.

Bibla thotë:

“Dhe burri i vuri gruas së tij emrin Evë, sepse ajo qe nëna e tërë të gjallëve”. Zanafilla 3:20

Në vitin 1995, gazeta “tIme”5 ka nxjerrë një artikull me disa prova shkencore, që “… ka qenë një paraardhës, ‘Adami’, materialet gjenetike të të cilit në kromozome janë të ngjashme me çdo njeri sot në tokë”.

Shkrimi thotë:

… dhe ai ka bërë nga një gjak i vetëm të gjitha racat e njerëzve, që të banojnë në mbarë faqen e dheut …

Veprat e Apostujve 17:26

Këto studime të njerëzve mbi ADN-në nxjerrin si përfundim se të gjithë ne rrjedhim nga i njëjti burrë dhe grua. Disa shkencëtarë janë dakord; të tjerë jo. Megjithatë, ata që janë dakord, nuk janë shumë të sigurt se këta (burri dhe gruaja) mund të jenë Adami dhe Eva i Biblës. Mbase ata mund të mos kenë jetuar së bashku. Megjithatë, është interesante të vëmë re se zbulimet janë sipas Biblës. Ky dhe zbulime të tjera të biologjisë moderne molekulare konfirmojnë atë që Shkrimi ka treguar prej vitesh, se ne të gjithë kemi lidhje të ngushtë me njëri-tjetrin.

75kaPItullI katër 75

KaPitulli Pesë

1 një ParaDoKs

2 shlyerja

3 Dy nga Dy

4 babeli

77kaPItullI PeSë 77

1 një ParaDoKsIn Në kapitujt e parë kemi mësuar disa gjëra për Perëndinë, se si është Ai. Ndërsa do të vazhdojmë më tej, do të mësojmë më tepër. Por ne kemi nevojë të ndalojmë dhe të krahasojmë disa karakteristika të Perëndisë me gjendjen e re të njeriut.

Është e rëndësishme për ne që të kuptojmë se ashtu si Perëndia vendosi disa ligje fizike për të qeverisur universin, kështu vendosi edhe disa ligje frymërore që qeverisin marrëdhëniet midis Perëndisë dhe njeriut. Dhe ashtu siç njohja e fizikës dhe kimisë na ndihmon për të kuptuar botën që na rrethon, po kështu edhe njohja e këtyre ligjeve na ndihmon për të kuptuar më mirë jetën dhe vdekjen. Së pari, le të shohim situatën e njeriut.

ProbleMi i njeriut

Shekuj më parë, në Lindjen e Mesme, kur një njeri kishte një borxh, shkruhej me dorë një dëftesë zyrtare, kështu që palët që përfshiheshin në kontratë, nuk mund të harronin shumën që duhej të paguhej. Ata që nuk ishin të aftë që të paguanin borxhin, konsideroheshin kriminelë nën ndëshkimin e plotë të ligjit. Në të njëjtën mënyrë, Bibla na mëson se në regjistrin e madh të moralit, mëkati shkakton një borxh. Ka një çmim për t’u paguar. Ne, tani, po ballafaqohemi me një ligj të quajtur …

… ligji i mëkatit dhe i vdekjes; Romakëve 8:2

Ky ligj thotë:

Shpirti që mëkaton do të vdesë… Ezekieli 18:20

Fatura e borxhit

BORXHLI

78 78 kaPItullI PeSë

Pyetja që lind është: A jemi të aftë ta paguajmë këtë borxh? Përgjigjja është e prerë, po. Megjithatë, meqenëse vdekja ekziston në përjetësi, është e vështirë ta quash atë të paguar, sepse shkëmbimi nuk është kryer kurrë. Ta paguash atë do të thotë që të mbartim të gjitha pasojat e vdekjes, domethënë në të tria kuptimet e saj. Zakonisht shumë njerëz të zgjuar nuk kanë shumë dëshirë për të paguar. Problemi është ky: borxhi nuk është imagjinar. Ne duhet ta paguajmë; është borxhi ynë. Ne e krijuam atë me mëkatin tonë. Njerëzimi gjendet në një dilemë.

Dy anët e MeDaljes

Kjo dilemë ka dy anë, ashtu siç ka dy anë të kundërta e njëjta monedhë.

Ne kemi diçka që nuk e duam: një natyrë mëkatare. Për shkak të mëkatit tonë, ne përjetojmë fajin, turpin, dhimbjen, ndarjen nga Perëndia dhe, për rrjedhojë, vdekjen e dytë.

We Ne kemi nevojë për diçka që nuk e kemi: përsosurinë. Ne kemi nevojë për një nivel mirësie, që të mund të jemi të aftë për të qëndruar në praninë e Perëndisë.

Pra, pyetja është e dyfishtë: Si mund të çlirohemi nga mëkati ynë? Dhe, si mund të sigurojmë një drejtësi të barabartë me drejtësinë e Perëndisë, në mënyrë që të mund të qëndrojmë në praninë e Tij?

Ja një mënyrë tjetër se si mund ta shpjegojmë. Njerëzimi, që nga krijimi, u përcaktua që të jetonte në praninë e Perëndisë. Por, kur njeriu nuk iu bind Perëndisë, e tërë qenia e tij ndryshoi. Ai humbi natyrën e tij pa mëkat, e cila e bënte atë të aftë të qëndronte në praninë e Perëndisë. Pra, si mund ta rifitojë njeriu atë përsosuri që e lejonte që të qëndronte në praninë e Perëndisë?

Le ta mbajmë këtë pyetje në mendje ndërsa do të ecim para nëpër Bibël.

situata e PerënDisë

Për të kuptuar situatën e Perëndisë, duhet që të shikojmë dy atribute të ndryshme, të cilat janë pjesë e karakterit të tij.

1. Plotësisht i Drejtë

Kemi parë se Zoti është një Perëndi i përsosur, pa asnjë mëkat. Të qenët pa mëkat, gjithashtu, do të thotë se Perëndia është i ndershëm dhe i paanshëm: i drejtë.

TË NDARË

PERËNDIA

NJERIU

GJYKIMI I PËRJETSHËM

TË VDEKUR

79kaPItullI PeSë 79

Ai është shkëmbi, vepra e tij është e përsosur, sepse në të gjitha rrugët e tij ka drejtësi. Është një Perëndi që nuk e njeh padrejtësinë; ai është i drejtë dhe i mirë. Ligji i Përtërirë 32:4

Ne mund të themi se Perëndia është një gjykatës i drejtë, sepse ai nuk e trajton dikë në një mënyrë dhe dikë tjetër në një mënyrë tjetër. Perëndia i vendos rregullat e Tij në mënyrë të barabartë dhe me paanësi. Këtu në tokë një njeri mund të fshehë një krim, mund të gënjejë për të, t’i japë ryshfet gjykatësit, apo mund të mos e kapin për këtë krim. Por para Perëndisë asnjë kriminel nuk mund të largohet nga mëkati i vet. Askush nuk mund t’i shpëtojë drejtësisë së Perëndisë.

Sepse Perëndia do të vërë të gjykohet çdo vepër, edhe çdo gjë që është fshehur, qoftë e mirë apo e keqe. Predikuesi 12:14

Ndershmëria dhe mirësia janë themeli i natyrës së përsosur të Perëndisë.

Drejtësia dhe e drejta përbëjnë bazën e fronit tënd. Psalmi 89:14

Meqë Perëndia është i përsosur, ne mund të mbështetemi në Të, duke qenë se Ai është plotësisht i mirë. Ne e pëlqejmë këtë gjë. Por ja edhe lajmi i keq. Drejtësia e përsosur kërkon që mëkati të ndëshkohet me një dënim të barabartë me shkeljen. Kjo tregon se sa seriozisht e shikon Perëndia mëkatin nga ndëshkimi që i jep atij. Ashtu siç e kemi parë, Bibla thotë se borxhi ynë i mëkatit mund të paguhet vetëm me vdekjen tonë: në të tria kuptimet e saj.

Ky nuk është një lajm i mirë. Fatmirësisht, del në skenë aspekti tjetër i karakterit të Perëndisë.

2. Plotësisht i Dashur

Perëndia nuk është vetëm i drejtë, por Ai është gjithashtu plotësisht i dashur. Në vetë natyrën e Tij Perëndia do.

Perëndia shfaqi këtë lloj dashurie kur krijoi botën; Ai e krijoi me një kujdes të veçantë.

Por pastaj Perëndia zbuloi një dashuri më të thellë: një dashuri të pameritueshme. Kjo dashuri ka lidhje me përdorimin e fjalës hir, mëshirë, mirësi dhe dhembshuri. Si mëkatarë, ne nuk e meritojmë mirësinë e Perëndisë, megjithatë, Perëndia na do me një dashuri të përsosur, pavarësisht nga mëkatet tona. Ngaqë Perëndia është i përsosur, askush nuk mund të shfaqë hir dhe mëshirë më mirë se ai.

80 80 kaPItullI PeSë

ParaDoKsi

Tani ne shohim një paradoks. Perëndia, për të qenë plotësisht i drejtë, duhet ta detyrojë njeriun që të paguajë borxhin e mëkatit; njeriu duhet të vdesë. Por Perëndia është dashuri dhe për këtë Ai nuk dëshiron ta shkatërrojë njeriun. Që të dyja këto cilësi të karakterit të Tij janë të barabarta. Ai është njëkohësisht i dashur dhe i drejtë. Kështu, si mund të ruajë drejtësinë Perëndia, duke dënuar njeriun për mëkatin e tij dhe të jetë njëkohësisht edhe dashuri?

Perëndia gjykon të gjitha mëkatet, qoftë këtu në tokë, qoftë edhe pas vdekjes fizike. Ai është njëqind për qind i qëndrueshëm në këtë pikëpamje. Ne të gjithë duhet të vdesim.

Ne duhet të vdesim dhe jemi si ujët që derdhet mbi tokë, që nuk mund të mblidhet. 2 Samuelit 14:14

Por tani dalin në skenë cilësitë e tjera të natyrës së Perëndisë. Meqë nga vetë natyra Perëndia është dashuri, Ai …

… nuk të heq jetën, por gjen mënyrën që ai që është në mërgim të mos qëndrojë larg tij. 2 Samuelit 14:14

Megjithëse Perëndia lejon që trupi ynë fizik të vdesë, Ai me dashuri siguron një rrugë me anë të së cilës ne mund të shpëtojmë nga aspektet e përjetshme të dënimit të vdekjes. Në të njëjtën mënyrë, Perëndia bën të mundur që ne të mund të jetojmë në praninë e Tij përsëri. Pra, si mund ta gjykojë Perëndia mëkatin dhe të na shpëtojë në të njëjtën kohë? Si e dënon Perëndia mëkatin pa na dënuar? Këtë do ta studiojmë në kapitujt pasardhës.

Krenaria

Do të shohim edhe një gjë tjetër para se të vazhdojmë. Bibla thotë se krenaria shkaktoi rebelimin e Satanit. Ne, zakonisht, e shohim krenarinë si një gjë të mirë, por Bibla thotë se krenaria është ajo që largon ndihmën e Perëndisë për ne. Ne, si njerëz, jemi shumë krenarë për ta përulur veten dhe të themi se kemi nevojë për Zotin.

… sepse Perëndia i kundërshton krenarët, por u jep hir të përulurve.1 Pjetrit 5:5

2 shlyerjaPas ngrënies së frutës, gjëja e parë që bënë Adami dhe Eva ishte veshja e trupit të tyre me gjethe fiku. Edhe pse kishte këtë veshje, Adami i tha Perëndisë se ndihej lakuriq: i ekspozuar. Dhe këtu kemi një arsye për këtë. Bibla na thotë se …

81kaPItullI PeSë 81

… Zoti nuk shikon si shikon njeriu, njeriu shikon pamjen, kurse Zoti shikon zemrën. 1 Samuelit 16:7

Perëndia po shikonte përpjekjet e tyre të kota për të veshur vetveten. Ai mund të shihte zemrat e tyre.

Bibla na thotë se Perëndia i refuzoi përpjekjet për një përmirësim nga ana e Adamit dhe Evës. Gjethet e fikut mbuluan lakuriqësinë e tyre, por zemrat e tyre ishin plot me mëkat. Ai dëshironte që t’i mësonte ata se njeriu nuk mund të bëjë asgjë nga ana e jashtme apo e brendshme për ta larguar problemin e mëkatit. Kështu, ai refuzoi që të pranonte veshjet e tyre prej gjethesh fiku. Vetëm Perëndia mund t’u jepte atyre një veshje të përshtatshme për ta. Perëndia mori disa kafshë, i vrau ato dhe …

… Zoti Perëndi i bëri Adamit dhe gruas së tij tunika prej lëkure dhe i veshi. Zanafilla 3:21

Ky është një ilustrim grafik i faktit që mëkati sjell vdekjen. Adami dhe Eva nuk e kishin parë vdekjen më parë. Duhet të ketë qenë një përvojë e keqe për ta ndërsa shikonin gjakun që derdhej në tokë, duke parë grahmat e fundit të jetës, shkëlqimin që kaloi në sytë e kafshës dhe kuptuan përfundimin. Menjëherë Perëndia bëri të kuptueshëm në sytë e tyre realitetin e tmerrshëm të vdekjes. Kafshët vdiqën që ata të visheshin.

DëbiMi

Edhe pse njeriu mëkatoi, ai ende jetonte në kopsht dhe mund të hante nga Pema e Jetës. Duke ngrënë nga kjo pemë, njeriu mund të jetonte përgjithmonë. Kështu Perëndia e largoi njeriun nga kopshti.

Dhe Zoti Perëndi tha: «Ja, njeriu u bë si një prej nesh, sepse njeh të mirën dhe të keqen. Dhe tani nuk duhet t’i lejohet të shtrijë dorën e tij për të marrë edhe nga pema e jetës kështu që, duke ngrënë nga ajo, të jetojë përgjithnjë».

Prandaj Zoti Perëndi e dëboi njeriun nga kopshti i Edenit, me qëllim, që të punonte tokën nga e cila kishte dalë.

Kështu ai e dëboi njeriun; dhe vendosi në lindje të kopshtit të Edenit kerubinët që vërtisnin nga çdo anë një shpatë flakëruese për të ruajtur rrugën e pemës së jetës. Zanafilla 3:22-24

Kjo ishte një vepër mëshire. Perëndia nuk dëshironte që njeriu të jetonte përgjithmonë si mëkatar. A mund ta imagjinoni botën sikur të gjithë burrat dhe gratë mëkatarë të jetonin ende, pavarësisht nga mosha? Duke e nxjerrë njeriun jashtë kopshtit, Perëndia lejoi që pasojat e mëkatit të bënin punën e tyre, duke e çuar njeriun

82 82 kaPItullI PeSë

në vdekje fizike. Por Perëndia po mendonte përtej vdekjes. Ai po mendonte për një plan, se si ta çlironte njeriun nga vdekja e dytë, një rrugë për ta shpëtuar nga Liqeni i Zjarrit.

Kaini Dhe abeliPor Adami njohu Evën, gruan e tij, e cila u ngjiz dhe lindi Kainin, dhe ai tha: «Fitova një burrë nga Zoti». Pastaj lindi Abeli, vëllai i tij. Zanafilla 4:1, 2

Që të dy, Kaini dhe Abeli, u lindën jashtë kopshtit. Meqë u lindën nga Adami dhe Eva, ata kishin natyrën e Adamit—një natyrë njerëzore mëkatare dhe ishin të ndarë nga Perëndia. Që Perëndia të ishte i drejtë, duhej që të zbatonte ligjin e Tij. Edhe Kaini e Abeli duhet të vdisnin për mëkatin e tyre.

Por Perëndia i deshi ata dhe, kështu, në mëshirën e Tij, Ai siguroi për ta një rrugë për t’i shpëtuar nga gjykimi. Ajo rrugë kishte dy përmasa:

Në brendësi: një besim në PerëndinëKaini dhe Abeli, thjesht, duhet t’i besonin Perëndisë dhe të besonin se çfarë Zoti kishte thënë ishte e vërtetë. Për shembull, Perëndia i kishte premtuar Adamit dhe Evës se ÇLIRIMTARI do të shtypte kokën e Satanit dhe do t’i shpëtonte ata nga pasojat e mëkatit. A ishte e mundur kjo? A ishte e vërtetë? A e kishte me të vërtetë Perëndia? Kaini dhe Abeli duhet të vendosnin vetë të besonin apo të mos besonin te Perëndia.

Në anën e jashtme: një ndihmë e dukshmePerëndia donte t’u tregonte atyre se çfarë do të duhej për të hequr mëkatin. Ai përdori një ndihmë të gjallë të dukshme.

Një studim1 i plotë i Shkrimit na bën të kuptojmë se Perëndia u tha Kainit dhe Abelit në mënyrë të qartë dhe të hapur që të merrnin një kafshë, ta vrisnin dhe të linin që gjaku i saj të derdhej në altar*. Pse duhej të bëhej kjo gjë? Çfarë arsyeje të përfytyrueshme ka pasur Perëndia për këtë udhëzim të përcaktuar qartë? Bibla thotë …

… dhe pa derdhur gjak nuk ka ndjesë. Hebrenjve 9:22

Perëndia ishte duke thënë se borxhi i mëkatit të njeriut mund të paguhet, ose të falet, vetëm me vdekje. Por pse me gjak?

Sepse jeta e mishit është në gjak. Prandaj ju kam urdhëruar ta vini mbi altar për të bërë shlyerjen për jetën tuaj, sepse është gjaku që bën shlyerjen e fajit për jetën. Levitiku 17:11

* Altarët ishin platforma prej guri, mbi të cilët bëheshin flijimet.

83kaPItullI PeSë 83

Koncepti i flijimit me gjak ka dy aspekte:

Zëvendësimi: Normalisht, njeriu do të vdesë për mëkatet e veta, por tani, duke u bazuar në disa ngjarje të ardhshme, Perëndia po thoshte se ai do të pranonte vdekjen e një kafshe të pafajshme në vend të njeriut: si një zëvendësues. Ishte jetë për jetë, i pafajshmi vdiste në vend të fajtorit. Flijimi na jep idenë e bindjes ndaj ligjit të mëkatit dhe të vdekjes dhe të përmbushjes së drejtësisë. Pse kafsha duhej të vritej duke derdhur gjak, pse jo të mos mbytej?

Shlyerja: Perëndia tha se gjaku do të bëjë shlyerjen për mëkatin. Fjala shlyerje do të thotë mbulim. Gjaku i derdhur do të mbulonte mëkatin e njeriut; si rrjedhim, kur Perëndia të vështronte njeriun, ai nuk do të shikonte më mëkatin. Njeriu do të mund të vlerësohej si i drejtë dhe, për rrjedhojë, i pranueshëm nga Perëndia. Marrëdhënia do të rivendosej. Njeriu do të vdiste fizikisht, por pasojat e përjetshme nuk do të kishin më vlerë (pra, ndarja nga Perëndia përgjithmonë në Liqenin e Zjarrit).

Nëpërmjet besimit në Perëndinë, e ilustruar kjo nëpërmjet vdekjes zëvendësuese dhe me anë të gjakut të derdhur në altar, njeriu do të mund të gjejë falje dhe do të mund të krijojë një marrëdhënie të re me Perëndinë.

shlyerja: një MbuliM i MëKatit

Fjala shlyerje nënkupton idenë e plotësimit të anës së drejtë, të shenjtë e të paanshëm të natyrës së Perëndisë. Ligji i Perëndisë kërkon vdekjen si dënim për mëkatin. Kur Perëndia shikonte vdekjen e një flijimi të pafajshëm, ai kënaqej, sepse ligji i vdekjes largohej.

Flijimi i një kafshe në altar nuk mund ta largojë mëkatin. Njeriu ishte ende mëkatar. Flijimi i një kafshe siguronte vetëm një mbulim të mëkatit dhe tregonte se çfarë ishte e domosdoshme që të mund të falej mëkati: me vdekje dhe me derdhje të gjakut. Gjaku siguron një shlyerje apo një mbulim të mëkatit. Në fakt, ashtu si Perëndia mbuloi lakuriqësinë e Adamit dhe të Evës me veshje të përshtatshme, po kështu mëkati i njeriut do të mbulohej nga gjaku dhe do të pranohej nga Perëndia. Do të qe e drejtë të thuhej se Zoti përkohësisht nuk do të vinte re mëkatin e njeriut, sikur ky të ishte zhdukur.

84 84 kaPItullI PeSë

Duke pasur këto udhëzime të qarta të Perëndisë në mendjen tonë, do t’i kthehemi tani historisë së Kainit dhe Abelit dhe do të shohim se çfarë ndodhi.

Dy FlijiMeAbeli u bë bari kopesh, ndërsa Kaini u bë punonjës i tokës. Me kalimin e kohës, Kaini i bëri një ofertë frutash të tokës Zotit; por Abeli i ofroi edhe ai të parëlindurit e kopesë së tij dhe yndyrën e tyre. Dhe Zoti e çmoi Abelin dhe dhuratën e tij, por nuk çmoi Kainin dhe ofertën e tij,… Zanafilla 4:2-4

Kaini dhe Abeli, që të dy, i bënë flijime Zotit. Njëri flijim ishte kafshë dhe tjetri perime. Kaini dhe Abeli sollën këto oferta jo ngaqë Perëndia ishte i uritur, por për shkak të udhëzimeve të veçanta që Ai u kishte dhënë. Në këtë pikë në tekst këto udhëzime vetëm sa përmenden tërthorazi, por më vonë jepen me hollësi.

Abeli çoi një kafshë, e cila do të vritej dhe gjaku i saj do të derdhej. Kjo ishte e mirë. Kjo ishte ajo çfarë Perëndia kishte thënë që të bëhej. Por Kaini çoi prodhime kopshti. Perimet nuk derdhin gjak; Kaini po ofronte një flijim, por që ishte i gabuar1. Ai shkoi me versionin e tij të gjetheve të fikut.

reFuziMiDhe Zoti e çmoi Abelin dhe dhuratën e tij, por nuk çmoi Kainin dhe ofertën e tij; Zanafilla 4:4, 5

Perëndia e refuzoi flijimin e Kainit. Kaini gaboi në dy gjëra.

Së pari, veprimet e tij tregonin se ai nuk i besoi me të vërtetë Perëndisë. Së dyti, Kaini dështoi, sepse i bëri gjërat sipas mënyrës së tij. Por Perëndia nuk i pranon idetë vetjake për t’u bërë i drejtë para Tij. Njeriu mund të ketë qëllimet më të mira në botë, por, sinqerisht, kjo nuk mjafton; nuk mund ta kalosh dot humnerën.

Zakonisht i konsiderojmë mendimet e pavarura si gjëra të mira dhe se është merita jonë për ato mendime. Megjithatë, ne duhet të kemi kujdes. Një frymë e pavarur mund të jetë shumë egoiste. Kur në një marrëdhënie mbizotëron një mendësi e tillë: “Do t’i bëj gjërat sipas mendjes sime”, kjo bëhet shumë shëmtuar.

IDETË E VETA

KainiSHFAQJA E JASHTME

AdamiNJERIU

PERËNDIA

85kaPItullI PeSë 85

Kaini po i bënte gjërat sipas mendjes së tij. Ai ndjeu se e dinte më mirë se Perëndia atë që ishte e drejtë.

PraniMi

Nga ana tjetër, Abeli ofroi atë flijim që Perëndia kishte urdhëruar: një kafshë e pafajshme që duhej të vdiste dhe të derdhte gjak.

Abeli meritonte të vdiste për mëkatin e tij, por Perëndia, në mëshirën e Tij, lejoi që kafsha të vdiste në vend të tij si një zëvendësues. Abeli, duke e çuar flijimin e tij para Zotit, po besonte se Perëndia do ta mbante fjalën e Tij—për të dërguar një ÇlIrImtar—për ta shpëtuar atë nga dënimi i tmerrshëm i mëkatit. Nuk e dimë nëse Abeli e dinte se si do ta përmbushte ÇlIrImtar rolin e tij, por është e qartë se Abeli po besonte te Perëndia për zgjidhjen e problemit të mëkatit.

Me anë të besimit Abeli i ofroi Perëndisë një flijim më të mirë nga ai i Kainit; me anë të tij ai mori dëshmimin se ishte i drejtë, sepse Perëndia dha dëshmim se i pranoi ofertat e tij …

Hebrenjve 11:4

Meqë Abeli iu afrua Perëndisë me besim, flijimi i tij siguroi një shlyerje dhe një mbulim për mëkatin. Kur Perëndia vështroi Abelin, ai nuk e pa mëkatin e tij. Në një farë kuptimi, Perëndia nuk e vuri re atë. Në sytë e Perëndisë, Abeli ishte i drejtë apo i përsosur dhe, tani, mund të pranohej në praninë e Tij.

86 86 kaPItullI PeSë

Mirësia e PerënDisë

Sa për Kainin, ai nuk ishte i lumtur me Perëndinë.

… Dhe kështu Kaini u pezmatua shumë dhe fytyra e tij mori një pamje të dëshpëruar.

Atëherë Zoti i tha Kainit: «Pse je pezmatuar dhe fytyra jote është dëshpëruar? Në rast se bën mirë a nuk do të pranohesh? Por në qoftë se bën keq, mëkati po të ruan te porta dhe dëshirat e tij drejtohen drejt teje; por ti duhet ta sundosh». Zanafilla 4:5-7

Perëndia u përpoq me dashuri që t’i tregonte Kainit se ai po e fuste veten në telashe, se natyra e tij mëkatare do ta shkatërronte. Perëndia po i tregonte Kainit se edhe ai mund të pranohej ashtu si u pranua edhe Abeli. Por, nuk shohim asnjë reagim nga Kaini. Ai po varte buzët.

Dhe Kaini foli me të vëllanë, Abelin; kur u gjendën në fushë, Kaini u ngrit kundër vëllait të tij Abelit dhe e vrau.

Atëherë Zoti i tha Kainit: «Ku është vëllai yt Abel?». Zanafilla 4:8, 9

Ashtu siç Perëndia mori në pyetje Adamin dhe Evën, shohim tani Zotin që po i bën pyetje Kainit. Perëndia nuk kishte nevojë që ta pyeste Kainin se çfarë ndodhi. Perëndia di gjithçka. Ai e dinte me saktësi se çfarë do të ndodhte. Ai po i jepte Kainit një mundësi për t’u pastruar. Por ashtu si Adami dhe Eva, fjalët e Kainit zbuluan zemrën e tij:

Kaini: U përgjigj: «Nuk e di; mos jam unë rojtari i vëllait tim?».

Perëndia: «Çfarë ke bërë? Zëri i gjakut të vëllait tënd më vëngon nga toka». Zanafilla 4:9, 10

Mëkati nuk mund të fshihet. Kaini kishte vrarë vëllain e vet të drejtë dhe u përpoq që të mos e pranonte atë që kishte bërë. Perëndia ia drejtoi gishtin Kainit: “Ti e bëre!”. Nuk kemi asnjë shprehje keqardhjeje te Kaini për veprimet e tij. Perëndia mund ta kishte shkatërruar atë, por në mëshirën e Tij Ai e dëboi atë në një zonë tjetër. Raca njerëzore kishte filluar një nisje skandaloze.

sethiPastaj Adami njohu përsëri gruan e tij, që lindi një djalë dhe e quajti Seth, sepse ajo tha: «Perëndia më dha një tjetër pasardhës në vend të Abelit, që u vra nga Kaini».

Edhe Sethit i lindi një djalë, të cilin e quajti Enosh. Zanafilla 4:25

87kaPItullI PeSë 87

Edhe pse Sethi u lind me një natyrë mëkatare, ai i besoi Fjalës së Perëndisë, ashtu si Abeli. Nëpërmjet Sethit dhe pasardhësve të tij, Perëndia do të dërgonte SHPëtImtarIn. Perëndia po e mbante premtimin e Tij.

VDeKja

Pra, mendoj se është koha që ta lëmë pas Adamin. Bibla thotë se ai pati një familje të madhe dhe jetoi shumë vjet. Disa dijetarë kanë propozuar idenë që efekti serrë i krijimit origjinar mund ta ketë mbrojtur njeriun nga rrezet e dëmshme kozmike, duke i lejuar atij një periudhë të pabesueshme të gjatë jete të regjistruar në historinë e hershme. Është vënë re se grumbullimi i mutacioneve degjeneruese duhet të kenë qenë në fillimet e tij, duke lejuar një periudhë të gjatë jete. Megjithatë shkencëtarët besojnë se zgjatja e jetës së një personi është rezultat i një kufiri gjenetik të përcaktuar. Ky kufi gjenetik do të ketë qenë shumë më i lartë. Ne do të shohim më vonë se çfarë e ka shkaktuar këtë ndryshim. Megjithatë, Bibla thotë se fjala e Perëndisë u vërtetua për Adamin.

Mbas lindjes së Sethit, Adami jetoi tetëqind vjet dhe pati bij dhe bija. Kështu Adami jetoi gjithsej nëntëqind vjet; pastaj vdiq.

Zanafilla 5:4, 5TË VDEKUR

Me Kë u Martua sethi Dhe Kaini?Bibla thotë se Adami dhe Eva patën bij dhe bija të tjerë. Nënkuptohet se në atë kohë të historisë, vëllezërit dhe motrat mund të martoheshin me njëri-tjetrin. Mutacionet gjenetike nuk kanë pasur kohë për t’u zhvilluar në pellgun gjenetik të shpërndarë te fëmijët, kështu, pra, asnjë pasojë e dëmshme nuk do të kishte rezultuar nga këto lloj martesash. Më vonë në historinë e Biblës, ne shohim që këto martesa brenda fisit u ndaluan.

88 88 kaPItullI PeSë

ÇFarë nDoDhi Me abelin Kur VDiQ?Megjithëse Bibla nuk e përmend qartë se ku shkoi fryma e Abelit pasi ai u vra, ne dimë nga Shkrimet e tjera se ata që vdesin shkojnë në një vend të quajtur Parajsë, një vend të cilin Perëndia e përgatiti për njerëzit që besojnë tek Ai. Disa studiues kanë bërë dallime midis Parajsës dhe qiellit, por të gjithë pranojnë se ato tani janë shkrirë ose janë sinonime të njëra-tjetrës.

Bibla nuk na flet shumë për qiellin, mbase sepse është e vështirë për trurin tonë që ta kuptojë. Një shkrimtar biblik, të cilit iu dha mundësia që të shikonte atë vend, mbeti pa gojë: ai përpiqej të shpjegonte me shenja atë që kishte parë. Kur shikon botën që Perëndia e krijoi për gjashtë ditë, është pak e çuditshme të mendosh se çfarë mund të bënte ai në mijëra vjet. Bibla thotë se qielli është një vend i vërtetë, me njerëz të vërtetë që jetojnë atje. Do të jetë si Edeni, madje do të jetë shumë më i mirë se ai.

Natyra mëkatare e njeriut nuk do të jetë më.

Edhe nuk do të hyjë asgjë e papastër dhe askush që kryen neveri e gënjeshtër, por vetëm ata që janë të shkruar në librin e jetës së Qengjit. Zbulesa 21:27

Njeriu do të ketë një drejtësi që është tërësisht e pranueshme para Perëndisë. Duke imagjinuar vështrimin e Zotit, një shkrimtar biblik shkruan …

… për hir të drejtësisë do të shoh fytyrën tënde; do të ngopem nga prania jote kur të zgjohem … Psalmi 17:15

Marrëdhënia e vetme midis njeriut me Perëndinë do të rivendoset:

«Ja tabernakulli i Perëndisë me njerëzit! Dhe ai do të banojë me ta; edhe ata do të jenë populli i tij dhe vetë Perëndia do të jetë bashkë me ta, Perëndi i tyre. Zbulesa 21:3

Çdo gjë për sa i përket jetës do të jetë e përsosur.

Dhe Perëndia do të thajë çdo lot nga sytë e tyre; dhe vdekja nuk do të jetë më; as brengë, as klithma, as mundim, sepse gjërat e mëparshme shkuan». Dhe ai që rrinte mbi fron tha: «Ja, unë i bëj të gjithë gjërat e reja». Zbulesa 21:4, 5

Nuk do të ketë funerale apo marrëdhënie të prishura, as varre, as lamtumira të hidhura, as spitale, as njerëz pa shtëpi, as

89kaPItullI PeSë 89

sakatë, as njerëz të shqetësuar, as njerëz që ecin me paterica apo me shkop. Por qielli do të jetë një vend i kënaqësisë dhe gëzimit të pafund.

… ka shumë gëzim në praninë tënde; në të djathtën tënde ka kënaqësi në përjetësi. Psalmi 16:11

Trupat tanë nuk do të kufizohen nga koha dhe hapësira. Duket se ne do të jemi të aftë që të lëvizim menjëherë. Siç shihet, ne do të jemi të aftë të njohim njerëzit që kemi njohur apo për të cilët kemi dëgjuar këtu në tokë.

Një pjesë e vogël e qiellit do të zihet nga një qytet i madh. Është llogaritur se, nëse do të përdoret vetëm 25% e qytetit, 20 miliardë njerëz do të mund të rrinë pa problem në të. Ky qytet quhet Jerusalemi i Ri.

Dhe më … tregoi qytetin e madh, Jerusalemin e shenjtë… duke pasur lavdinë e Perëndisë. Dhe shkëlqimi i saj i ngjante me një gur shumë të çmuar, si gur diaspri kristalor. Ai kishte një mur të madh dhe të lartë me dymbëdhjetë porta dhe te portat dymbëdhjetë engjëj …

Dhe portat e tij nuk do të mbyllen asnjëherë …, sepse nuk do të ketë asnjëherë natë.

Sheshi i qytetit ishte prej ari të kulluar, si kristal i transparent.Zbulesa 21:10-12, 21, 25

Dhe [engjëlli] më tregoi lumin e pastër të ujit të jetës, të kthjellët si kristali, që dilte nga froni i Perëndisë … Zbulesa 22:1

Ai do të jetë një qytet që askush nuk e ka parë: pa ndotje, pa ndryshk, pa kalbje, pa vjedhje, pa krime; i përsosur në çdo hollësi. Çdo pjesëtar i qiellit do të jetojë në përjetësi.

Dhe atje natë nuk do të ketë; edhe nuk kanë nevojë për llambë, as për dritë dielli, sepse Zoti Perëndi i ndriçon; dhe ata do të mbretërojnë në shekuj të shekujve. Zbulesa 22:5

… unë do të banoj në shtëpinë e Zotit ditë të gjata.Psalmi 23:6

Mund ta mbyllim këtë argument me vargun pasues, edhe pse nuk ka të bëjë me mbretërinë qiellore, me siguri përcjell idenë e asaj çka Perëndia mban të fshehur.

“Ato gjëra që syri nuk i ka parë dhe veshi nuk i ka dëgjuar dhe nuk kanë hyrë në zemër të njeriut, janë ato që Perëndia ka përgatitur për ata që e duan atë”. 1 Korintasve 2:9

JETA E PËRJETSHME

90 90 kaPItullI PeSë

3 Dy nga DyShumë njerëz e shohin Fjalën e Perëndisë si një vijimësi të qëndrueshme të mrekullive mahnitëse. Në atë kohë, mrekullitë ndodhnin shumë rrallë. Kalonin shumë shekuj që të ndodhte, për shembull, një tërmet. Në këtë pikë, në historinë tonë Bibla thotë se duhet të kalonin dhjetë breza që të shpalosej një ngjarje e madhe në historinë e tokës. Çdo njëri prej atyre brezave përfaqësonte një periudhë të gjatë jete, gjatë së cilës popullata rritej në mënyrë dramatike.

Edhe pse kaluan qindra e qindra vjet, Perëndia nuk e harroi zotimin e Tij për të dërguar ÇlIrImtarIn e Premtuar. Çdo brez kishte persona që i besonin Perëndisë. Edhe pse popullsia e botës po rritej me hapa viganë, numri i atyre që besonin te Perëndia nuk rritej me të njëjtën shpejtësi; Bibla thotë se nga të gjithë ata, vetëm disa u kthyen tek ai.

Dhuna

Njerëzimi jo vetëm që kishte mohuar Perëndinë, por ishte i vendosur për të ndjekur Satanin me të gjitha forcat që mund të ketë njeriu. Shkrimi thotë:

Dhe tani Zoti pa që ligësia e njerëzve ishte e madhe mbi tokë dhe që tërë synimet e mendjeve të zemrës së tyre nuk ishin gjë tjetër veçse e keqja në çdo kohë.

Por toka ishte e korruptuar para Perëndisë dhe plot e përplot me dhunë. Tani Perëndia vështroi tokën dhe ja, ajo ishte e prishur, sepse çdo mish i tokës kishte shthurur sjelljen e tij.

Zanafilla 6:5, 11, 12

Nëse ju merrni parasysh disa nga kombet e botës, të cilat me lajmet e mbrëmjes mbushin ekranet tona të televizionit me raporte anarkie, luftëra, dhunë dhe përdhunime, mendoj se ju keni një ide se si ka qenë në atë kohë. Shkrimi thotë se mendimet e njeriut u prishën me të keqen në vazhdimësi. Mbretëronte shthurja dhe kaosi. Bota ishte kthyer një vend vdekjeprurës në të cilën duhet të jetohej.

të jetuarit Për VetVeten

Duke vazhduar, Bibla deklaron se njerëzit e shoqërisë së asaj kohe jetonin vetëm për veten2. Ajo çfarë thoshte Perëndia nuk

ADAMIEVA ABELI

SETI

Kaini

Enoshi

Kenani

Mahalaleeli

Jaredi

Enoku

Lameku

NOEU

SEMI

Hami

JafetiMetuselahu

Njerëzit në

kohën e Noeut

IDETË E VETA

KainiSHFAQJA E JASHTME

AdamiNJERIU

PERËNDIA

91kaPItullI PeSë 91

kishte më rëndësi. Njeriu kishte përbuzur planin e Perëndisë dhe ishte zhvilluar një filozofi jete, e cila përjashtonte çdo dëshirë për të ndjekur Perëndinë. Njeriu nuk po përpiqej që të kapërcente humnerën që kishte krijuar.Edhe pse drejtësia ishte larg nga mendja e njeriut, mëkati ishte një çështje tjetër.

Sepse, megjithëse e njohën Perëndinë, nuk e përlëvduan as e falënderuan si Perëndi, përkundrazi u bënë të pamend në arsyetimet e tyre dhe zemra e tyre pa gjykim u errësua. Duke e deklaruar veten të urtë, u bënë të marrë, dhe e shndërruan lavdinë e Perëndisë së pakalbshëm në një shëmbëllim të ngjashëm me atë të një njeriu të kalbshëm, të shpendëve, të kafshëve katërkëmbëshe dhe të rrëshqanorëve.

Prandaj Perëndia ia dorëzoi papastërtisë në epshet e zemrave të tyre, për të çnderuar trupat e tyre në mes vetë atyre, që e ndryshuan të vërtetën e Perëndisë në gënjeshtër dhe adhuruan dhe i shërbyen krijesës në vend të Krijuesit, që është i bekuar përjetë. Amen.

Prandaj Perëndia i dorëzoi ata në pasione të ulëta, sepse edhe gratë e tyre i shndërruan marrëdhëniet natyrore në atë që është kundër natyrës. Në të njëjtën mënyrë burrat, duke lënë marrëdhëniet e natyrshme me gruan, u ndezën në epshin e tyre për njëri-tjetrin, duke kryer akte të pandershme burra me burra, duke marrë në vetvete shpagimin e duhur për gabimin e tyre.

Dhe meqenëse nuk e quajtën me vend të njihnin Perëndinë, Perëndia i dorëzoi në një mendje të çoroditur, për të bërë gjëra të pahijshme, duke qenë të mbushur plot me çdo padrejtësi, kurvëri, mbrapshtësi, lakmi, ligësi, plot smirë, vrasje, grindje, mashtrim, poshtërsi, mashtrues, shpifës, armiq të Perëndisë, fyes, krenarë, mburravecë, trillues ligësish, të pabindur ndaj prindërve, të paarsyeshëm, të pabesë, pa dashuri të natyrshme, të papajtueshëm, të pamëshirshëm. Por ata ndonëse e kanë njohur dekretin e Perëndisë sipas së cilit ata që bëjnë gjëra të tilla meritojnë vdekjen, jo vetëm i bëjnë, por miratojnë ata që i kryejnë3.

Romakëve 1:21-32

Ashtu siç e kemi parë më parë, mëkati ka pasojat e tij. Gjithmonë mëkati ka pasoja. Ashtu si mund të thyhesh kockat po të shkelësh

3 Dy nga DyShumë njerëz e shohin Fjalën e Perëndisë si një vijimësi të qëndrueshme të mrekullive mahnitëse. Në atë kohë, mrekullitë ndodhnin shumë rrallë. Kalonin shumë shekuj që të ndodhte, për shembull, një tërmet. Në këtë pikë, në historinë tonë Bibla thotë se duhet të kalonin dhjetë breza që të shpalosej një ngjarje e madhe në historinë e tokës. Çdo njëri prej atyre brezave përfaqësonte një periudhë të gjatë jete, gjatë së cilës popullata rritej në mënyrë dramatike.

Edhe pse kaluan qindra e qindra vjet, Perëndia nuk e harroi zotimin e Tij për të dërguar ÇlIrImtarIn e Premtuar. Çdo brez kishte persona që i besonin Perëndisë. Edhe pse popullsia e botës po rritej me hapa viganë, numri i atyre që besonin te Perëndia nuk rritej me të njëjtën shpejtësi; Bibla thotë se nga të gjithë ata, vetëm disa u kthyen tek ai.

Dhuna

Njerëzimi jo vetëm që kishte mohuar Perëndinë, por ishte i vendosur për të ndjekur Satanin me të gjitha forcat që mund të ketë njeriu. Shkrimi thotë:

Dhe tani Zoti pa që ligësia e njerëzve ishte e madhe mbi tokë dhe që tërë synimet e mendjeve të zemrës së tyre nuk ishin gjë tjetër veçse e keqja në çdo kohë.

Por toka ishte e korruptuar para Perëndisë dhe plot e përplot me dhunë. Tani Perëndia vështroi tokën dhe ja, ajo ishte e prishur, sepse çdo mish i tokës kishte shthurur sjelljen e tij.

Zanafilla 6:5, 11, 12

Nëse ju merrni parasysh disa nga kombet e botës, të cilat me lajmet e mbrëmjes mbushin ekranet tona të televizionit me raporte anarkie, luftëra, dhunë dhe përdhunime, mendoj se ju keni një ide se si ka qenë në atë kohë. Shkrimi thotë se mendimet e njeriut u prishën me të keqen në vazhdimësi. Mbretëronte shthurja dhe kaosi. Bota ishte kthyer një vend vdekjeprurës në të cilën duhet të jetohej.

të jetuarit Për VetVeten

Duke vazhduar, Bibla deklaron se njerëzit e shoqërisë së asaj kohe jetonin vetëm për veten2. Ajo çfarë thoshte Perëndia nuk

ADAMIEVA ABELI

SETI

Kaini

Enoshi

Kenani

Mahalaleeli

Jaredi

Enoku

Lameku

NOEU

SEMI

Hami

JafetiMetuselahu

Njerëzit në

kohën e Noeut

IDETË E VETA

KainiSHFAQJA E JASHTME

AdamiNJERIU

PERËNDIA

92 92 kaPItullI PeSë

ligjin e rëndesës, po kështu të injorosh fjalën e Perëndisë do të ketë pasoja. Perëndia nuk ka se si të mos e shohë mëkatin. Bibla thotë se Perëndia u trishtua nga të gjitha mëkatet e tyre.

Dhe Zoti tha: «Unë do të shfaros nga faqja e dheut njeriun që kam krijuar … ». Zanafilla 6:7

Njeriu mund të ketë pasur një filozofi jete, që mund ta ketë përjashtuar Perëndinë, por Perëndia po e bënte njeriun përgjegjës për sjelljen e tij mëkatare.

noeu

Por një njeri dhe familja e tij ishin ndryshe.

Noeu gjeti hir në sytë e Zotit; Kjo është prejardhja e Noeut. Noeu ishte një njeri i drejtë dhe i patëmetë midis bashkëkohësve të tij. Noeu eci me Perëndinë. Zanafilla 6:8-10

Megjithëse Noeu ishte njeri i mirë, Bibla thotë qartë se ai ishte një mëkatar. Sipas ligjit të mëkatit dhe vdekjes, Noeu duhet të vdiste për mëkatet e tij. Por Bibla na tregon se Noeu i çoi një flijim kafshe Perëndisë, duke treguar se ai pranonte domosdoshmërinë e flijimit të një zëvendësi të pafajshëm, për të paguar dënimin e vdekjes për të. Noeu besoi se Zoti do ta shpëtonte atë nga pasojat e mëkatit. Shkrimi thotë se, ngaqë Noeu i besoi Perëndisë, Zoti e pa atë si të drejtë. Noeu kishte një marrëdhënie të drejtë me Zotin, e shprehur nga fjalët “… eci me Perëndinë”.

Dhe Perëndia i tha Noeut: «Kam vendosur t’i jap fund çdo mishi, sepse toka për shkak të njerëzve është plot me dhunë; ja, unë do t’i zhduk bashkë me tokën. Bëj një arkë prej druri; bëje arkën me dhoma dhe lyeje me bitum nga jashtë e brenda».

Zanafilla 6:13, 14

rruga e shPëtiMit

Perëndia i tha Noeut që të ndërtonte një arkë: një varkë. Ajo nuk ishte një barkë me rrema. Ajo ishte një anije e gjerë, e ngjashme me një anije mallrash që udhëton në oqean. Kishte disa kate, gjithashtu ishte ndërtuar edhe një sistem ajrimi dhe kishte një derë: vetëm një derë. Anija ishte e ndërtuar prej druri, e mbuluar me një shtresë zifti për ta vulosur atë4. Arka kishte përmasat më të mëdha se çdo anije e ndërtuar në atë kohë dhe raporti gati u dyfishua në 1884 nga anija Great Britain. Përmasat e arkës konsiderohen ende ideale, si të një anijeje të madhe. Ajo nuk u ndërtua për shpejtësi, vetëm që të mbronte jetën. Perëndia i tha Noeut:

93kaPItullI PeSë 93

«Dhe ja, unë vetë kam për të sjellë përmbytjen e ujërave mbi tokë, për të shkatërruar nën qiellin çdo mish që ka shenjë jete… ti do të futesh në arkën: ti, fëmijët e tu, gruaja jote dhe gratë e bijve të tu.

Dhe nga çdo gjë që jeton prej çdo lloj mishi fut në arë dy nga çdo lloj, për t’i ruajtur me vete gjallë bashkë me ty».

Dhe Noeu veproi ashtu, bëri pikërisht të gjitha ato që Perëndia i kishte urdhëruar. Zanafilla 6:17-19, 22

binDja

Meqë Noeu i besoi Perëndisë, ai iu bind atij. Megjithëse kjo nuk i bën udhëzimet e Perëndisë më të thjeshta për t’u zbatuar. Noeu nuk kishte ndërtuar ndonjë varkë më parë. Sigurisht, jo të këtyre përmasave. Si do t’ua shpjegonit ju nocionin e përmbytjes fqinjëve tuaj?

Perëndia kishte thënë që do të duheshin 120 vjet para se të vinte përmbytja5. Gjatë kësaj kohe Noeu jo vetëm mbikëqyri ndërtimin e anijes, por ai paralajmëroi të gjithë ata që e dëgjonin për gjykimin që po vinte6.

Bibla na thotë se njerëzit para përmbytjes jetonin mbi 100 vjet. Teori të ndryshme kanë hedhur mendimin se pse ishte kështu, por në Bibël nuk jepet asnjë shpjegim. Thjesht, kjo gjë theksohet si fakt. Duke marrë parasysh kohën e gjatë të jetës njerëzore, 120 vjet për të ndërtuar arkën ishte një periudhë krejt normale. Pas përmbytjes, do të shohim se jeta u shkurtua në mënyrë të konsiderueshme: kështu, pra, një burrë 90 vjeç konsiderohej plak.

Shumë libra të shkëlqyer janë shkruar për përmbytjen dhe për ndikimin që ajo pati në klimën dhe gjeografinë e botës dhe se si Noeu dhe kafshët që ishin në varkë mundën të mbijetonin. Këta libra janë bazuar në rrëfimin biblik dhe në vëzhgimet shkencore. Këto burime kaq të hollësishme e të vlefshme unë nuk jam përpjekur që t’i dyfishoj. Për më tepër, në faqet pasuese, do t’iu bazohem shkurtimisht këtyre teorive, me shpresën që ato do të jenë një ndihmë për të kuptuar, pa e turbulluar mendjen tuaj.

Atëherë Zoti i tha Noeut: «Hyr në arkë bashkë me familjen tënde, sepse pashë se je i drejtë para meje në këtë brez».

Dhe Noeu bëri pikërisht ashtu siç i kishte urdhëruar Zoti.

Po atë ditë hynë në arkë Noeu dhe bijtë e tij Semi, Kami dhe Jafeti, gruaja e Noeut si dhe tri gratë e bijve të tij me ta; ata dhe të gjitha bishat simbas llojit, tërë bagëtia simbas llojit të saj, të

94 94 kaPItullI PeSë

gjithë rrëshqanorët që zvarriten mbi tokën simbas llojit të tyre, tërë zogjtë simbas llojit të tyre, tërë zogjtë e çfarëdo lloji. Ata erdhën tek Noeu në Arkë, dy nga dy, prej çdo mishi që ka frymë jete; hynë, mashkull e femër, nga çdo mish, ashtu si Perëndia e kishte porositur Noeun.

Pastaj Zoti i mbylli brenda. Zanafilla 7:1, 5, 13-16

Me ndonjë përjashtim, Noeu mori vetëm një çift të çdo lloji në arkë. Duke përfshirë edhe llojet e zhdukura, arka kishte vend të mjaftueshëm për t’i nxënë të gjitha, duke zënë vetëm 60% të saj. Hapësira që mbetej mbase mbante ushqim. Duke marrë vetëm këlyshët e kafshëve të mëdha, bëri të mundur që të linte hapësirë bosh7 në të. Që të ruante ushqimin, disa mund të kenë qenë kafshë që bënin gjumë letargjik. Në çdo rast, Perëndia ishte plotësisht i aftë që t’i mbante ata.

një Derë

Pasi ngarkesa u plotësua, Perëndia i mbylli brenda. Kur erdhi gjykimi dhe ujërat filluan që të ngriheshin, asnjë goditje e fortë në arkë nuk mund ta hapte kapakun e arkës. Noeu dhe familja e tij nuk kishin frikë se mos dera mund të hapej nga vërshimi i përmbytjes. Ata ishin krejtësisht të shpëtuar, sepse Perëndia e kishte mbyllur derën: derën e vetme të shpëtimit. Ai i mbylli brenda ata që besuan dhe la jashtë ata që u rebeluan.

Perëndia është i hirshëm: Ai u kishte dhënë 120 vjet njerëzimit për t’u kthyer nga rrugët e veta mëkatare dhe për të përfituar nga mëshira e Tij. Tani koha e tyre kishte përfunduar. Gjykimi erdhi ashtu siç Perëndia kishte thënë se do të ndodhte. Njeriu ndonjëherë kërcënon dhe asnjëherë nuk çliron, por Perëndia gjithmonë e mban Fjalën e Tij.

Në vitin e gjashtëqindtë të jetës së Noeut, në muajin e dytë dhe në ditën e shtatëmbëdhjetë të muajit, në atë ditë tërë burimet e humnerës së madhe shpërthyen dhe kataraktet e qiellit u hapën. Dhe ra shi mbi tokë për dyzet ditë dhe për dyzet net.

Zanafilla 7:11, 12

buriMet Dhe liQenet nëntoKësore

Disa vizatime janë bërë duke përshkruar një burrë plak në një varkë të vogël me një formë shtëpie, i rrethuar nga disa kafshë, të cilët lageshin nga një stuhi shiu. Këto përpjekje për të ilustruar historinë janë të gabuara. Ju do të ishit të çmendur dhe

95kaPItullI PeSë 95

do të vdisnit po të kishit qëndruar jashtë në stuhinë që kishte shpërthyer në tokë.

Para së gjithash, toka u ça, duke lëshuar masivin e ujit nëntokësor. Bibla flet për burimet e ujit në thellësi që shpërthyen jashtë në sipërfaqe. Është menduar se liqenet e mëdha nëntokësore shpërthyen, duke e nxjerrë ujin që ishte në to me presion drejt qiellit. Pastaj, bashkë me ujin tjetër në atmosferë, zbritën poshtë si kataraktet e qiellit. Çarja e kores së tokës ka shkaktuar veprimtari të madhe vullkanike. Ka mundësi që në këtë kohë të ketë ndodhur procesi i ndarjes së kontinenteve. Duke përdorur kompjuterët modernë, një nga kërkimet e para botërore në fushën tektonike, ka modeluar në pamje tredimensionale të gjithë procesin e ndarjes kontinentale, i cili ka ndodhur në disa muaj8. Pasi u plasarit korja e tokës, pllaka të mëdha të sipërfaqes u futën në brendësi të tokës, ndërsa ujërat e oqeanit dhe toka e kontinenteve u formuan përsëri.

Fjala në hebraisht që përshkruan këtë ngjarje do të thotë një përmbytje katastrofike. Në Bibël kjo fjalë është përdorur vetëm për të përshkruar këtë përmbytje. Asnjë përmbytje nuk mund t’i afrohej kësaj për nga madhësia. Megjithëse shumë gjëra që ndodhën në kataklizëm mund të shpjegohen nga shkencat natyrore, ne duhet të kujtojmë se vetëm një Perëndi i gjithëpushtetshëm mund të krijonte rrethana të një përmbytjeje të tillë dhe rezultatet që shoqëruan katastrofën, pa asnjë kufizim.

Shiu zgjati për 40 ditë, por uji vazhdonte të dilte nga burimet nëntokësore për 150 ditë.

96 96 kaPItullI PeSë

Dhe përmbytja ra mbi tokë për dyzet ditë me radhë; dhe ujërat u rritën dhe e ngritën arkën lart mbi tokë. Ujërat u shtuan dhe u rritën shumë mbi tokë, arka pluskonte mbi sipërfaqen e ujërave. Dhe ujërat u shtuan me forcë të madhe mbi tokë; të gjitha malet e larta që ndodheshin nën tërë qiellin u mbuluan.

Vdiq çdo gjë që ishte mbi tokën e thatë dhe që kishte frymë jete në vrimat e hundës … vetëm Noeu bashkë me ata që ishin me të në arkë. Zanafilla 7: 17-19, 22, 23

Pastaj Perëndisë iu kujtua Noeu … dhe ujërat e ulën lartësinë e tyre. Zanafilla 8:1

Mendohet që para përmbytjes, malet nuk ishin kaq të larta sa sot. Sot, nëse do të mundnim të merrnim sipërfaqen e globit dhe ta sheshonim atë, uji do të mund të mbulonte tokën me një thellësi afërsisht tre kilometra. Bibla thotë se pas përmbytjes malet që ne shohim sot u ngritën dhe luginat u fundosën, duke formuar gropat oqeanike.

Ujërat ishin ndalur mbi malet. Në qortimin tënd ato ikën, në zërin e gjëmimit tënd u larguan me nxitim. Dolën malet dhe luginat u ulën në vendin që ti kishe caktuar për to. Ti u vure ujërave një kufi që nuk duhet ta kapërcenin; ato nuk do të kthehen më të mbulojnë tokën. Psalmi 104:6-9

një Planet tjetër

Noeu dhe familja e tij qëndruan në arkë për 371 ditë, para se Perëndia të hapte derën dhe t’i linte ata të dilnin. Shumë ditë më parë, ujërat u tërhoqën dhe arka ndaloi në një zonë malore. Kur ata u largua nga arka, toka jo vetëm që ishte e thatë, por prodhonte përsëri. Ishte një planet ndryshe nga ç’ishte më parë. Dhe kjo është toka në të cilën ne jetojmë sot.

Atëherë Perëndia i foli Noeut, duke i thënë: «Dil nga arka ti, gruaja jote, bijtë e tu dhe gratë e bijve të tu bashkë me ty. Nxirr me vete tërë kafshët që janë bashkë me ty … e të shumohen mbi tokë».

97kaPItullI PeSë 97

Kështu Noeu doli me bijtë e tij, me gruan e tij dhe me gratë e bijve të tij. Atëherë Noeu ndërtoi një altar për Zotin … dhe ofroi fli mbi altarin. Zanafilla 8:15-18, 20, 21

një PreMtiM

Gjëja e parë që bëri Noeu, pasi u largua nga arka, ishte ndërtimi i një altari dhe ofrimi i një flijimi të një kafshe Perëndisë. Flijimi nuk mund të hiqte mëkatin, por ai na jep idenë se çfarë ishte e nevojshme për të paguar dënimin: gjaku i derdhur. Duket qartë se Noeu kishte besim te Perëndia, duke besuar se Zoti do ta mbante fjalën e Tij dhe se do ta shpëtonte atë dhe familjen e tij nga pasojat e mëkatit. Perëndia ishte i kënaqur.

Pastaj Perëndia bekoi Noeun dhe bijtë e tij dhe u tha atyre: «Qofshi frytdhënës, shumëzohuni dhe mbusheni tokën».

Zanafilla 9:1

Sa për mua, unë caktoj besëlidhjen time me ju dhe me brezin që vjen pas jush … asnjë lloj mishi nuk do të shfaroset më nga ujërat e përmbytjes dhe nuk do të ketë më përmbytje për të shkatërruar tokën».

Pastaj Perëndia tha: «Kjo është shenja e besëlidhjes që unë përfundoj midis meje dhe jush … Unë e vendos ylberin tim në një re dhe do të shërbejë si shenjë për besëlidhjen e përfunduar midis meje dhe tokës». Zanafilla 9:9, 11-13

Perëndia premtoi që kurrë nuk do ta shkatërronte më tokën me anë të përmbytjes. Sa herë që të bjerë shi, ylberi do të na kujtojë atë premtim. Edhe pse kanë kaluar mijëra vjet që nga përmbytja, Perëndia e ka mbajtur Fjalën e Tij.

Dhe bijtë e Noeut që dolën nga arka qenë Semi, Kami dhe Jafeti; Këta janë tre bijtë e Noeut dhe ata populluan tërë tokën.

Zanafilla 9:18, 19

Njeriu, tani, e filloi nga e para.

Kështu Noeu jetoi gjithsej nëntëqind e pesëdhjetë vjet; pastaj vdiq.Zanafilla 9:29

98 98 kaPItullI PeSë

ÇFarë MunD të theMi Për Dinozaurët, Fosilet, QyMyrin Dhe Për naFtën?

Fjala dinozaur nuk përmendet fare në Bibël. Kjo fjalë është e mëvonshme, e sajuar nga një anatomist anglez në vitin 1841. Megjithatë, librat e hershëm të Biblës na japin referime kafshësh, të cilat nuk kanë përmasat e sotme. Dy nga kafshët më të mëdha të përmendura kanë një ngjashmëri me zbulimet e fosileve9.

Nga ajo që thotë Bibla, dikush mund të pranojë se dinozaurët u krijuan dhe jetuan me njeriun që nga fillimi i kohës. Dinozaurët ishin kafshë zvarranike, pjesa më e madhe e të cilëve nuk ndalojnë kurrë së rrituri derisa ngordhin. Nëse ata do të kishin jetëgjatësinë* e njerëzve që jetuan para përmbytjes, nuk do të mund të llogaritej dot madhësia e tyre.

Bibla tregon se dy për çdo lloj kafshe toke u futën në arkë. Kuptohet se kafshët u morën në moshë të re, jo vetëm që të ruhej vendi, por gjithashtu edhe për të shtuar kohën e mbarështimit pas viteve të përmbytjes. Meqë masa mesatare e një dinozauri ishte sa një kalë i vogël, madje edhe dinozauri më i madh kur lindte ishte sa një top futbolli, llogaritjet tregojnë se në arkë kishte dhoma të gjera për t’i nxënë të gjithë.

Se çfarë shkaktoi zhdukjen e tyre, ne vetëm mund ta hamendësojmë. Në dhjetëvjeçarët e fundit, shumë krijesa janë zhdukur, por edhe në këto raste është shumë e vështirë për ta përcaktuar shkakun e saktë. Aq më tepër kur kemi të bëjmë me mijëra vite më parë. Meqë klima ndryshoi rrënjësisht pas përmbytjes, është menduar se ka qenë e vështirë për disa kafshë që të mbijetonin.

Kushtet e krijuara nga përmbytja u japin përgjigje shumë pyetjeve që shohim sot në botën tonë natyrale. Për shembull, sasia e konsiderueshme e llumit të krijuar nga përmbytja, presioni i skajshëm i ujit, rritja shumë e madhe e erozionit—mund të shpjegojnë depozitat e qymyrit, të naftës dhe fosilet që gjejmë. Shumë nga fosilet tregojnë qartë se ato u groposën menjëherë dhe në mënyrë katastrofike në një varrezë të gjerë fosilesh. Ekzistenca e ndonjë fosili të ruajtur mirë, si ai prej kockash peshku, do të thotë se ky është groposur menjëherë me llumin e ngjeshur, duke u fortësuar menjëherë, para se kafshët që ushqeheshin me kërma, bakteret dhe kalbja të shkatërronte karakteristikat e tyre.

Shumë libra janë shkruar për krijimin dhe përmbytjen. Nëse ke pyetje, mund të shikosh materialin te Shtojca.

* Shumë njerëz kanë jetuar më tepër se 900 vjet

99kaPItullI PeSë 99

4 babel Kapitulli i dhjetë i librit të Zanafillës zakonisht quhet “Tabela e kombeve”. Ai na tregon se nga vinin grupet më të mëdha etnike, duke filluar që nga tre fëmijët e Noeut. Kapitulli mbyllet me këtë varg:

Këto janë familjet e bijve të Noeut, simbas brezave të tyre, në kombet e tyre; dhe prej tyre dolën kombet që u shpërndanë në tokë mbas përmbytjes. Zanafilla 10:32

Përsëri, qindra vjet kaluan dhe popullsia e tokës u rrit. Historia jonë tani do të vazhdojë me atë që historianët e quajnë djepin e qytetërimit: me Mesopotaminë e lashtë, që në ditët tona quhet Irak.

Por tërë toka fliste të njëjtën gjuhë dhe përdorte të njëjtat fjalë. Dhe ndodhi që, ndërsa po zhvendoseshin në drejtim të jugut, ata gjetën një fushë në vendin e Shinarit dhe u vendosën atje.

Dhe i thanë njëri-tjetrit: «O burra, të bëjmë tulla dhe t’i pjekim me zjarr!». Dhe përdorën tulla në vend të gurëve dhe bitum në vend të llaçit. Dhe thanë: «O burra, të ndërtojmë për vete një qytet dhe një kullë maja e së cilës të arrijë deri në qiell, dhe t’i bëjmë një emër vetes që të mos shpërndahemi mbi faqen e tërë dheut». Zanafilla 11:1-4

PrograMi i njeriut

Pas përmbytjes Perëndia i kishte thënë njeriut …

Qofshi frytdhënës, shumëzohuni dhe mbusheni tokën.Zanafilla 9:1

Tani njeriu jo vetëm po përpiqej të ndryshonte këtë program, por kishte edhe diçka tjetër për të shtuar.

E para: Njeriu ndjeu se çdo njeri duhet të qëndronte në një vend dhe të ndërtonte një qytet të madh. Kjo ishte një mosbindje e drejtpërdrejtë ndaj udhëzimit të Perëndisë. Përsëri, njeriu ndjeu se ai e dinte më mirë se Perëndia atë që ishte e drejtë.

Siç mund ta shikoni, njeriu kishte problem me bindjen. A e ke menduar ndonjëherë që nuk ka nevojë t’i mësosh fëmijët e vegjël që t’i mos i binden nënës dhe atit të tyre? Kjo vjen në mënyrë

Izra

eli

Jordani

Siria

Libani

Arabia Saudite

Irani

Turqia

Iraku

Det

i Mes

dhe

Deti i Kuq

BABELI

Tigri

Eufrati

Gjiri Persik

100 100 kaPItullI PeSë

të natyrshme, sepse mosbindja është një gjë e zakonshme për zemrën e njeriut. Faktikisht, si qenie njerëzore, nuk dëshirojmë që të na thuhet ajo që duhet të bëjmë. Ne parapëlqejmë të bëjmë gjërat tona. Ky ishte problemi me njerëzit e Babelit.

Së dyti: Bashkë me qytetin, njeriu dëshironte të ndërtonte një kullë, që t’i jepte nder vetes. Ata thanë se dëshironin që …

… t’i bëjmë një emër vetes … Zanafilla 11:4

Mund t’i dëgjosh pëshpërimat e këqija të Satanit. Kjo ka qenë edhe ambicia e tij.

Vihet re se Perëndia nuk ndërhyri në planet e tyre. Kur njeriu përpiqet të bëhet dikush, të bëjë një emër për veten, atëherë mund të jesh i sigurt se këtu po futet krenaria. Perëndisë i duhej të dilte nga skena. Është absurde që të përpiqesh të lartësosh veten kur je pranë një Perëndie që është kaq i shkëlqyeshëm, kaq suprem, kaq madhështor dhe kaq i fuqishëm. Caktimi i një zoti tjetër duket shumë qesharake. Ashtu siç e kemi parë, Bibla thotë se Perëndia është i vetmi, emri i TË CILIT meriton të lartësohet.

Kështu, planet e njeriut nuk përputhen fare me udhëzimet e Zotit. Përsëri njeriu po vepronte në mënyrë të pavarur nga Perëndia Shumë i Larti.

Babeli është ngjarja e parë e një feje të organizuar e regjistruar në Bibël. Babeli, ose siç njihet si Babilonia, është përdorur zakonisht në Shkrim si një shembull i përpjekjeve fetare të njeriut. Njerëzit po përpiqeshin të ndërtonin një kullë për në qiell; ata po ndiqnin rrugët e tyre për të arritur te Perëndia. Mund t’i imagjinosh duke u endur në nxehtësinë tropikale për të mbledhur baltë, duke pjekur tullat dhe duke i bashkuar ato me bitum. Me siguri do të ketë qenë një stërmundim i madh, e gjitha kjo vetëm për të arritur qiellin. Por kjo nuk funksionoi. Ka vetëm një rrugë për te Perëndia: rruga e Tij.

101kaPItullI PeSë 101

Një përkufizim i mirë për fjalën fe është ky: përpjekjet e njeriut për të arritur te Perëndia. Njeriu nga natyra priret të jetë shumë fetar. Ai vazhdimisht kërkon ose krijon rrugë të reja për të gjetur Perëndinë, të cilat janë përpjekje pa shpresë. Ne do të shohim se Bibla thotë se njerëzimi është në një shkretëtirë frymërore—ai është I HUMBUR—dhe nuk mund ta gjejë rrugën për në shtëpi. Njeriu nuk mund të shpëtohet nga mëkati i tij, as nuk mund ta gjejë drejtësinë e përshtatshme për ta bërë vetveten të pranueshëm para Zotit.

Në kontrast me fenë, Bibla na mëson se rruga e vetme dhe e vërtetë për te Perëndia sigurohet nga vetë Ai, kur në mëshirën e Tij Ai kthehet nga njeriu dhe i siguron atij një rrugë për t’i shpëtuar dënimit të mëkatit, me anë të gjakut të flijimit. Është Perëndia që na shpëton. Ai është Shpëtimtari. Bibla e thotë shumë qartë se Ai është Zoti i cili …

… gjen mënyrën që ai që është në mërgim të mos qëndrojë larg tij. 2 Samuelit 14:14

Njerëzit e Babelit e shpërfillën këtë fakt. Sigurisht, asnjë nga kullat mahnitëse dhe përpjekjet për ndërtimin e qytetit, nuk i shpëtuan syrit të Perëndisë. Perëndia ishte plotësisht i vetëdijshëm për atë që po ndodhte.

Por Zoti zbriti10 për të parë qytetin dhe kullën që bijtë e njerëzve ishin duke ndërtuar. Dhe Zoti tha: «Ja, ata janë një popull i vetëm dhe kanë të gjithë të njëjtën gjuhë; dhe kjo është ajo që ata filluan të bëjnë; tani asgjë nuk ka për t’i penguar ata të përfundojnë atë që kanë ndërmend të bëjnë» Zanafilla 11:5, 6

Perëndia e dinte se si do të rridhnin ngjarjet; me një gjuhë të vetme, përparimi i njeriut në teknologji do të ecte me hapa të shpejtë.

FEJA

Babeli

Njerëzit në

kohën e Noeut

IDETË E VETA

KainiSHFAQJA E JASHTME

AdamiNJERIU

PERËNDIA

102 102 kaPItullI PeSë

Dhe ky mund të merret si një shembull. Sa më të përparuara dhe më të rehatshme të jenë gjërat, aq më pak ndien njeriu se ka nevojë për Perëndinë. Megjithëse Perëndia i kishte dhënë një vullnet të lirë njeriut, Ai nuk dëshiron që njeriu të jetojë në mënyrë të pavarur nga ai.

shPërnDarja

Historia flet vetë. Perëndia hyri në veprim për të përballuar mosbindjen e njeriut. Perëndia tha …

«Eja të zbresim*, pra, atje poshtë dhe të ngatërrojmë gjuhën e tyre, në mënyrë që njëri të mos kuptojë të folurën e tjetrit».

Kështu Zoti i shpërndau mbi faqen e tërë dheut dhe ata pushuan së ndërtuari qytetin. Zanafilla 11:7, 8

Migrimi i njerëzve vendas të fiseve të Amerikës së Veriut dhe të Jugut përgjatë urës së vendit të quajtur Aleutian nuk ka pasur asnjëherë baza të shëndosha. Megjithëse janë bërë disa përqasje gjuhësore, ka qenë e pamundur për t’u provuar ky migrim. Pyetjes se si kjo pjesë e vogël e njerëzimit, e veçuar nga ana gjuhësore, përfundoi në këto vise kaq të largëta, që nga Groenlanda e Veriut deri në thellësitë e xhunglës së Amazonës, mund t’i jepet një shpjegim. Shkrimi thotë se Perëndia i shpërndau ata—dhe duket se kështu ka ndodhur. Pa dyshim që ai i plotësoi ata me njohuri se si duhet të jetonin në mjediset e tyre të reja.

Sido të ketë ndodhur shpërndarja, kur Perëndia i shpërndau ata, Ai u dha atyre gjuhë të reja. Ai bëri një punë rrënjësore. Ndokush që i ka hyrë mësimit të një gjuhe tjetër, e di shumë mirë se nuk mund të krijosh një gjuhë sipas qejfit tënd. Disa nga gjuhët që krijoi Perëndia janë kaq komplekse, saqë u kushtojnë vite pune gjuhëtarëve për t’i kuptuar dhe, megjithëkëtë, ata nuk i kuptojnë plotësisht.

Qyteti, që njerëzit po ndërtonin, nuk u zhduk, por iu vu një emër. Ai do të thotë “ngatërrim”, “rrëmujë”.

Prandaj këtij vendi iu dha emri i Babelit, sepse Zoti aty ngatërroi gjuhën e tërë dheut dhe i shpërndau mbi tërë faqen e dheut.

Zanafilla 11:9

* Përsëri, vini re shprehjen Eja të zbresim. Bibla deklaron shumë qartë se ka vetëm një Perëndi. Kështu, me kë është duke folur Zoti kur thotë: “Eja të zbresim”? Do ta studiojmë këtë më vonë.

103kaPItullI PeSë 103

*Melaninë—pigmente të zeza, brune apo të kuqe të çelët, që ndodhet në lëkurë dhe në flokë, të cilat bëjnë të mundur ndryshimin e ngjyrës së lëkurës kur dalim në dritën e diellit.

si u Krijuan te gjitha racat?11

Në një farë kuptimi, ka vetëm një racë: raca njerëzore. Bibla i ndan njerëzit në kombe ose në grupe fisnore, por jo nga ngjyra e lëkurës apo nga paraqitja fizike. Por këto ndryshime ekzistojë. Si mund të ketë ndodhur një gjë e tillë?

Për të shpjeguar këtë, do të zgjedhim të flasim për ngjyrën e lëkurës, por e njëjta gjë mund të zbatohet me sytë apo formën e hundës, përbërjen e flokëve, gjatësinë etj.

Ne zakonisht mendojmë se lëkura ka shumë ngjyra, por, në thelb, lëkura ka vetëm një ngjyrë: ajo quhet melaninë*. Nëse ne kemi vetëm pak melaninë, atëherë e kemi ngjyrën e lëkurës të zbehtë; nëse prodhojmë një sasi të madhe melanine, atëherë e kemi ngjyrën e lëkurës të errët (dhe shumë hijezime midis këtyre ngjyrave). Ka edhe disa faktorë të vegjël që shkaktojnë ngjyrimin e lëkurës, por ata nuk janë unikë në raca të veçanta dhe shpjegimi më poshtë i vë mirë në zbatim.

Dihet që, nëse një person i zi martohet me një të bardhë, fëmijët e tyre do të jenë me ngjyrë lëkure kafe. Nëse dy nga pasardhësit e tyre martohen, fëmijët e tyre mund të jenë të zinj, të bardhë, ose me ngjyra lëkure të ndryshme. Pse ndodh kjo? Sepse çdo prind zotëron një nivel gjenesh, që mund të japë një spektër të tërë ngjyrash.

Tani, nëse merrni ata fëmijë që u lindën me lëkurë plotësisht të zezë (nga martesa e mësipërme) dhe ata martohen me pasardhësit e tjerë me të njëjtën ngjyrë dhe sikur ata të migronin në një vend ku fëmijët e tyre nuk mund të martohen me fëmijë që janë me ngjyra të tjera, atëherë pasardhësit e tyre do të jenë vazhdimisht të zinj. Ata nuk mund t’i kenë gjenet e mjaftueshme për të riprodhuar pasardhës me lëkurë të bardhë. Në rrethana të ngjashme, kjo mund të zbatohet edhe te njerëzit që kanë lëkurë të bardhë, që nuk mund të kenë gjenet e mjaftueshme për të riprodhuar pasardhës me lëkurë të zezë. Këto shumëllojshmëri në dy grupe të ndryshme ngjyrash, të cilat nuk përfshijnë ndonjë gjen të ri, që u janë shtuar atyre që kanë qenë të krijuar tashmë, mund të ndodhin pas disa brezash. Megjithëse shpjegimi i mësipërm ishte i shkurtër, gjithkush mund të shohë se problemi nuk është i vështirë siç duket në pamje të parë.

Bibla thotë se të gjitha kombet e tokës rrjedhin nga Noeu, nga tre bijtë e tij dhe nga gratë e tyre, që mbase kanë pasur ngjyrë gati brune dhe mbase ata kanë pasur gjene me lëkurë si të bardhë, ashtu edhe të zezë, që u shfaqën tek pasardhësit e tyre.

KaPitulli gjashtë

1 abrahaMi

2 besiMi

3 isaKu

105kaPItullI GjaSHtë 105

NOEU Hami

SEMI

Arpakshadi

Selahu

Eberi

PeleguReu

Serugu

Nahori

Terahu(ABRAMI)

ABRAHAMISARA

Isaku

(SARAJ)

Jafeti1 abrahaMiPas ngatërrimit të gjuhëve në Babel, kaluan shumë breza, gjatë të cilëve Perëndia nuk ndërhyri në histori. Gjatë gjithë këtyre vjetëve që kaluan, Zoti nuk e harroi premtimin e tij për të dërguar një ÇLIRIMTAR. Megjithëse shumica e njerëzve mendonin shumë pak për Perëndinë, në çdo brez kishte nga ata që besonin fjalën e Tij. Një çift i tillë ishte Abrami dhe Sarai.

Por Sarai ishte shterpë, nuk kishte fëmijë. Zanafilla 11:30

Qyteti i shtëpisë së Abramit ishte Uri, i cili ndodhej në jug të Babelit. Duke ndjekur udhëzimet e Zotit, ai u largua nga shtëpia e tij dhe shkoi në Haran. Në atë vend Perëndia i foli atij për herë të dytë.

Por Zoti i tha Abramit: «Largohu nga vendi yt … dhe shko në vendin që do të të tregoj». Atëherë Abrami u nis siç i kishte thënë Zoti … Abrami ishte shtatëdhjetë e pesë vjeç1 kur u nis nga Harani. Zanafilla 12:1, 4

Për Abramin ky ishte një hap i madh. Ai nuk kishte mundësi të shikonte një hartë, të bënte kërkime për vendin në internet, apo të diskutonte planet me ndonjë agjent udhëtimesh. Ai madje as nuk e dinte se ku po shkonte! Perëndia nuk ia kishte thënë këtë. Ndërsa ai udhëtonte, duhej që ta vendoste besimin te Perëndia, në mënyrë që ai ta drejtonte atë ditë pas ditë. Vendmbërritja, që ai nuk e dinte, ishte Kanaani, i cili njihet sot si Izraeli.

Kështu ata arritën në vendin e Kanaanit. Atëherë Abrami i ndërtoi aty një altar Zotit që i ishte shfaqur. Zanafilla 12:5, 7

Ngaqë Abrami besoi te Perëndia si Shpëtimtari i tij për pasojat e mëkatit, ai ofroi një flijim gjaku në altar, si një shlyerje dhe mbulim për mëkatin e vet. Megjithëse kafsha e ofruar ishte vetëm një figurë e asaj që duhej bërë që të fshihej mëkati, flijimi i Abramit ishte një tregim i qartë se ai pranonte që duhej një zëvendësues për të paguar dënimin e vdekjes për të. Ai po i besonte Perëndisë,

Babeli

Arabia Saudite

Harani

Uri

Turqia

Irani

Kanaani

GjiriPersik

Tigris

Eufrati

Rrug

a e ndjekur nga Abrahami

Vendndodhja e Babelit është e përafërt

Deti i Kuq

Det

i Mes

dhe

106 106 kaPItullI GjaSHtë

ashtu si Abeli, si Noeu dhe si të gjithë njerëzit e drejtë, që kishin jetuar deri në atë kohë.

Abrami bënte një jetë prej shtegtari, kështu që banorët e quanin atë hebreu, fjalë që në kuptim të figurshëm do të thotë endacaku, njeriu që vjen nga larg. Meqë Abrami qëndroi për shumë kohë në një zonë, qyteti i atij vendi mori emrin Hebron. Që nga ajo kohë, Abrami dhe pasardhësit e tij quhen hebrenj.

Katër PreMtiMe

Perëndia i dha gjithashtu Abramit katër premtime të veçanta:

1. Unë prej teje do të bëj një komb të madh …2

2. Unë do ta bëj të madh emrin tënd …3

3. Unë do të bekoj* të gjithë ata që do të të bekojnë dhe do të mallkoj* ata që do të të mallkojnë …4

4. … te ti do të jenë të bekuara tërë familjet e tokës. Zanafilla 12:2, 3

Premtimi i parë i Perëndisë ishte një lajm i mirë për Abramin. Megjithatë, që të mund të bëhej një komb i madh, ai duhet që të rriste fëmijë, por meqë ai nuk kishte pasardhës dhe Sarai e kishte kaluar moshën për të lindur, ai ishte i habitur se si do të mund të ndodhte kjo. Por Perëndia kishte premtuar se ajo do të lindte dhe ashtu do të ndodhte.

Premtimi i fundit varej nga i pari dhe i referohej në mënyrë të drejtpërdrejtë ÇlIrImtarIt. Perëndia po i thoshte Abramit se një nga pasardhësit e tij do të ishte I vajoSurI dhe se AI do të ishte një bekim për çdo njeri. Shkrimi thotë se Abrami i besoi Perëndisë dhe u gëzua me “mendimin se do të shihte” ditën e mbërritjes së ÇlIrImtarIt

5.

Mbas këtyre gjërave, fjala e Zotit iu drejtua Abramit në vegim duke i thënë: «Mos ki frikë, Abram, unë jam mburoja jote, dhe shpërblimi yt do të jetë shumë i madh».

Por Abrami i tha: «Zot, Perëndi, çfarë do të më japësh, sepse unë jam pa fëmijë … ?».

Pastaj e çoi jashtë dhe i tha: «Vështro me kujdes qiellin dhe numëro yjet, në rast se mund t’i numërosh», pastaj shtoi: «Kështu kanë për të qenë pasardhësit e tu».

Dhe ai i besoi Zotit, që ia vuri në llogari të drejtësisë.Zanafilla 15:1, 2, 5, 6

Kur Perëndia bekon, ai dhuron favor dhe mirëqenie.

Kur Perëndia mallkon, Ai sjell fatkeqësi.

107kaPItullI GjaSHtë 107

Fjalia e fundit është shumë kuptimplotë. Ne do të shohim se këto tre koncepte kanë një zbatim të gjerë. Ato janë fjalët drejtësi, vuri në llogari dhe besoj. Kjo e fundit është kaq e rëndësishme, saqë ne do t’i kushtojmë një paragraf të tërë.

Drejtësia

Ne pamë më parë se fjala drejtësi është përdorur për t’iu referuar përsosurisë së Perëndisë; sepse Ai është i patëmetë, i shenjtë, i pastër, plotësisht pa asnjë mëkat.

Vënia në llogari

Fjala e përkthyer vë në llogari mban kuptimin e hapjes së një depozite parash nëpërmjet një pagese me interes. Ky term përdoret sot zakonisht në botën tonë financiare. Na vjen mirë kur shohim se paratë i shtohen llogarisë sonë bankare me kalimin e kohës, sepse ne do të jemi ata që do t’i marrim në fund! Por çfarë nënkupton Bibla kur thotë:

“Dhe ai i besoi Zotit, që ia vuri në llogari të drejtësisë”Zanafilla 15:6

A e kujtoni Dëftesën e borxhit, të cilën çdo person e ka si pasojë e mëkatit? Pra, edhe Abrami e kishte një të tillë. Por, meqë Abrami u besoi premtimeve të Perëndisë, Perëndia ia vuri në llogari të tij. Ai i dha Abramit drejtësi.

Është njësoj sikur Perëndia të thoshte: “Abram, ngaqë ti po beson tek unë, unë do të bëj një pagesë të parakohshme në llogarinë tënde të mëkatit. Unë do të vendos përsosurinë time në librin tënd

Fatura e borxhit

BORXHLI

108 108 kaPItullI GjaSHtë

të llogarisë. Tani ti duhet të kuptosh, drejtësia ime do të kalojë gjendjen tënde të mëkatit. Ajo që po të jap unë, do të kompensojë të gjitha mëkatet e tua. Ti do ta konsiderosh borxhin tënd të mëkatit të paguar. Dhe, meqë ajo që po të jap është drejtësia Ime, nuk do të vlejë vetëm për borxhin tënd të mëkatit, por do të të sigurojë të gjithë përsosurinë e duhur për të jetuar me mua në qiell”.

Bibla thotë se Abrami kishte shumë besim se Perëndia do ta mbante fjalën e tij, sa ai …

… priste qytetin që ka themelet, mjeshtër dhe ndërtues i të cilit është Perëndia. Hebrenjve 11:10

Megjithëse trupi i Abramit do të vdiste, ai nuk do ta përjetonte dënimin e tmerrshëm, që ka të bëjë me vdekjen e dytë. Ai e dinte se do të jetonte përgjithmonë me Perëndinë në qiell.

Më parë ne bëmë pyetjen e monedhës me dy faqe: “Si mund të shpëtojmë nga mëkati ynë dhe si mund të sigurojmë një drejtësi të barabartë me drejtësinë e Perëndisë, në mënyrë që të pranohemi në praninë e Tij?” Për Abramin, përgjigjja ishte e thjeshtë: të besonte te Zoti, t’u besonte premtimeve të tij dhe Perëndia do të siguronte çfarë duhej për të.

2 besiMiKjo fjalë e tretë mund të keqkuptohet lehtë. Njerëzit kanë zhvilluar nocione të reja rreth besimit, duke e ngatërruar shpesh pamjen e ndërlikuar biblike. Por Shkrimi e përdor jetën e Abramit për të përkufizuar saktë atë që nënkupton Zoti me “besim”. Ja disa udhëzues.

Fjalët apo konceptet besim dhe besoj zakonisht shkëmbehen me njëra-tjetrën:

Abrami i besoi Zotit.

Abrami vendosi besimin te Zoti.

Ai besoi atë që Perëndia tha.

Ai pati besim në Fjalën e Tij.

True Besimi i vërtetë ndërtohet në fakte dhe jo në ndjenja. Kur ulesh në karrige, beson se ajo do të të mbajë. Ti nuk ulesh në të ngaqë ke një ndjenjë të mrekullueshme apo një pasion të madh për karriget. Por shikon se karrigia është diçka materiale dhe, duke u bazuar në atë fakt, ulesh në të. Besimi i Abramit u mbështet mbi fakte: te premtimet e Perëndisë. Ky është pikërisht si një lloj ushtrimi i thjeshtë aritmetik:

109kaPItullI GjaSHtë 109

Perëndia tha: “Ti do të bëhesh me një bir”

Perëndia është i gjithëfuqishëm dhe thotë të vërtetën.

Abrami do të bëhet me një bir.

INuk ka rëndësi sasia e besimit6 që ke, por te kush e ke vënë besimin tënd. Besimi i Abramit mund të ketë pasur ulje-ngritje gjatë kohës, por besimi i tij u vendos në mënyrë të qëndrueshme te Perëndia.

Shprehja “Mos i beso kurrë një të panjohuri” vlen në mënyrë të veçantë për temën e besimit. T’i besosh dikujt që nuk e njeh është me rrezik. Në Bibël shohim që Adami dhe Eva i besuan një të panjohuri (Satanit) dhe kjo pati pasoja të tmerrshme. Me siguri në çështjet e jetës dhe të vdekjes besimi qorrazi nuk pëlqehet.

Në dallim me besimin e verbër, Bibla na nxit të provojmë vetë Perëndinë. Zoti nuk do të jetë i panjohur; ai dëshiron të jetë mik. Një premtim i veçantë u jepet atyre që e kërkojnë atë. Ai thotë që nëse besojmë se Ai ekziston dhe nëse përpiqemi ta njohim Atë, atëherë Ai do të na shpërblejë me njohuri shtesë rreth Vetes.

Edhe pa besim është e pamundur t’i pëlqesh Atij, sepse ai që i afrohet Perëndisë duhet të besojë se Perëndia është, dhe se është shpërblyesi i atyre që e kërkojnë atë. Hebrenjve 11:6

Në Bibël Abrami dhe Sarai përdoren si shembuj besimi. E tëra jeta e tyre u dallua nga besimi, por nuk ishte besim i verbër. Ata e dinin që Zoti ishte i besueshëm dhe …

… e konsideruan besnik atë që i kishte dhënë premtimin.Hebrenjve 11:11

Disa njerëz flasin për besimin sikur të ishte një dhuratë nga Perëndia. Por kur studion jetën e Abramin dhe Sarait, shikon që besimi i tyre te Perëndia funksionoi si çdo shfaqje tjetër e përditshme besimi. Ata besuan se Zoti po thoshte të vërtetën dhe vepruan sipas atij besimi3.

Me anë të besimit Abrahami, kur u thirr, u bind të shkojë në atë vend që do të merrte për trashëgim; dhe u nis pa e ditur se ku po shkonte. Hebrenjve 11:8

Besimi i Abramit shkoi përtej besëlidhjes. Ai vuri në rrezik jetën e vet, emrin e tij të mirë dhe veprimet e tij. Ngaqë ai besoi, ai iu bind Perëndisë dhe e la shtëpinë e tij për të udhëtuar në një vend të huaj. Ngaqë ai besoi, ofroi flijime, duke besuar se Perëndia do ta shpëtonte nga pasojat e mëkatit.

+=

110 110 kaPItullI GjaSHtë

Është e rëndësishme të kuptojmë se bindja e Abramit nuk ishte një përpjekje për t’i provuar Perëndisë apo të tjerëve vërtetësinë e besimit. Për më tepër, ngaqë ai i besoi Perëndisë, rezultati natyral ishte se ai bëri gjërat që Perëndia dëshironte që ai të bënte. Kështu, kur ne lexojmë fjalët: “Dhe ai i besoi Zotit …”, ne duhet të mendojmë për gjithçka që ato nënkuptojnë.

Për shkak të besimit të Abramit, Perëndia ia ndryshoi emrin në Abraham, që do të thotë atë i një numri të madh dhe Sarai u bë Sara, që do të thotë princeshë. Kjo ishte mënyra e Perëndisë për të thënë se Ai do të mbante premtimin e Tij, edhe pse ishin në moshën e thyer për të lindur fëmijë.

3 isaKuZoti vizitoi Sarën, siç i kishte thënë; dhe Zoti i bëri Sarës ato që i kishte premtuar. Dhe Sara u ngjiz dhe lindi një djalë me Abrahamin në pleqërinë e tij, në kohën e caktuar që Perëndia i kishte thënë. Dhe Abrahami ia vuri emrin Isak birit që i kishte lindur dhe që Sara kishte pjellë. Zanafilla 21:1-3

Perëndia e mbajti premtimin që i kishte bërë Abrahamit dhe Sarës, edhe pse ishin të vjetër. Ai gjithmonë e mban fjalën e tij dhe kënaqet kur bën të pamundurën.

Mbas këtyre gjërave Perëndia e vuri në provë Abrahamin dhe i tha:

«Abraham!»

Ai u përgjigj: «Ja ku jam».

Dhe Perëndia tha: «Merr tani birin tënd, birin tënd të vetëm, atë që ti do, Isakun, shko në vendin e moriahve dhe sakrifikoje në një nga malet që do të të tregoj».

Kështu Abrahami u ngrit herët në mëngjes, i vuri samarin gomarit, mori me vete dy shërbyes dhe të birin Isak dhe çau dru për sakrificën; pastaj u nis drejt vendit ku i kishte thënë Perëndia të shkonte. Ditën e tretë Abrahami ngriti sytë dhe pa së largu vendin. Atëherë Abrahami u tha shërbyesve të tij: «Rrini këtu bashkë me gomarin; unë dhe djali do të shkojmë deri atje dhe do të adhurojmë; pastaj do të kthehemi pranë jush».

Kështu Abrahami mori drutë e sakrificës dhe i ngarkoi mbi Isakun, birin e tij; pastaj mori në dorë të vet zjarrin dhe u nisën rrugës që të dy. Dhe Isaku i foli atit të tij Abraham dhe i tha: «Ati im!».

Abrahami iu përgjigj: «Ja ku jam, biri im».

111kaPItullI GjaSHtë 111

Dhe Isaku tha: «Ja zjarri dhe druri, po ku është qengji për sakrificën?».

Abrahami u përgjigj: «Djali im, Perëndia do ta sigurojë qengjin për sakrificën». Dhe vazhduan rrugën të dy bashkë.

Kështu arritën në vendin që Perëndia i kishte treguar dhe atje Abrahami ndërtoi altarin dhe sistemoi drutë; pastaj e lidhi Isakun, birin e tij, dhe e vendosi mbi altar sipër druve. Pastaj Abrahami shtriu dorën dhe mori thikën për të vrarë të birin. Por Engjëlli* i Zotit i thirri nga qielli dhe i tha: «Abraham, Abraham!».

Ai u përgjigj: «Ja ku jam».

Engjëlli i tha: «Mos e zgjat dorën kundër djalit dhe mos i bëj asgjë të keqe. Tani e di mirë që i trembesh Perëndisë, se nuk më ke refuzuar birin tënd, të vetmin bir që ke».

Atëherë Abrahami ngriti sytë dhe shikoi; dhe ja prapa tij një dash i zënë për brirësh në një kaçube. Kështu Abrahami shkoi, mori dashin e tij dhe e ofroi si sakrificë në vend të të birit. Dhe Abrahami e quajti këtë vend Jehovah Jireh. Prandaj edhe sot e kësaj dite thuhet: «Do të furnizohet mali i Zotit».

Engjëlli i Zotit e thirri për të dytën herë Abrahamin nga qielli dhe i tha: «Unë betohem për veten time, thotë Zoti, se ti e bëre këtë dhe nuk kurseve tët bir, të vetmin bir që ke, unë me siguri do të të bekoj fort dhe do të shumoj pasardhësit e tu si yjet e qiellit dhe si rëra që ndodhet në brigjet e detit dhe trashëgimtarët e tu do të zotërojnë portat e armiqve të tij. Dhe tërë kombet e tokës do të bekohen tek pasardhësit e tu, sepse ti iu binde zërit tim».

Zanafilla 22:1-18

Kjo është një histori e thellë. Në pamje të parë duket sikur Perëndia dëshiron flijimin e fëmijëve!! Por le të shohim më thellë.

birin tënD të VetëM

Sfondi është e thjeshtë. Perëndia i kërkoi Abrahamit ta merrte djalin e tij të vetëm dhe ta flijonte atë në altar: ta çonte në vdekje. Kjo nuk është një kërkesë e kotë. Zoti i kujtoi Abrahamit që ky ishte biri i tij i vetëm. Kujtesa e tij nuk kishte nevojë të freskohej. Për vite me radhë ai e kishe pritur këtë fëmijë dhe Isaku ishte pikërisht djali që Perëndia i kishte premtuar se do të bëhej ati i pasardhësve të panumërt. Zoti kishte qenë shumë i qartë për këtë dhe ishte e natyrshme që një djalë i vdekur nuk mund të kishte pasardhës!

*Engjëlli i Zotit—në këtë rast kemi një sinonim për Perëndinë. Krahaso me Zanafillën 22:15,16

112 112 kaPItullI GjaSHtë

Kërkesa e Perëndisë mund ta ketë tronditur Abrahamin. Mbase ai i kishte dëshmuar atij për flijimet njerëzore që praktikonin kombet e tjera në atë kohë dhe e dinte se kjo ishte një formë e zakonshme për të kënaqur perënditë e tyre. Tani, urdhri i Perëndisë për të flijuar Isakun ishte kundër çdo gjëje që Abrahami dinte për Krijuesin. Perëndia, në dashurinë e Tij, e kishte premtuar Isakun si pasardhësin që do të lindte shumë fëmijë. Në asnjë rrugë njerëzore nuk mund ta përputhje premtimin e mëparshëm të Perëndisë me urdhrin e Tij aktual. Si mund të jetë Zoti kaq i papajtueshëm? Por Abrahami gjithashtu kishte mësuar se duhej t’i besonte Perëndisë dhe, kështu, ai bëri atë që Perëndia i kërkoi. Thirri djalin e tij, shaloi gomarët, mori edhe mjetet për sakrificën dhe u nis për rrugë, sipas urdhrit të Perëndisë. Zemra e tij mund të jetë çarë nga ankthi në ato çaste! Të qenët i bindur ishte një hap i madh për Abrahamin, por ky hap tregoi besimin absolut të tij në mirësinë e Perëndisë.

ProVa

Bibla nuk na jep mundësi që të dimë se cilat ishin mendimet e Abrahamit. Ai na thotë se Abrahami u kap pas premtimit të Perëndisë, duke qenë i bindur se, edhe nëse do të flijonte Isakun, Perëndia do të mund ta ringjallte atë nga vdekja.

Me anë të besimit Abrahami, pasi u vu në provë, ofroi Isakun … sepse Abrahami mendonte se Perëndia ishte i fuqishëm sa ta ringjallte edhe prej së vdekurish; prej të cilëve edhe e mori si një lloj figure. Hebrenjve 11:17, 19

Bibla thotë se Perëndia po e vinte në provë besimin e Abrahamit. Do të kuptojmë arsyen e kësaj disa faqe më tej. Prova e fundit, ofrimi i birit të tij, i tregon Abrahamit dhe neve, besimin e vërtetë në Zotin.

FlijiMi

Abrahami dhe Isaku, bashkë me dy burra të rinj, u nisën për te malet e moriahve. Kur ata arritën afër, Abrahami dhe djali i tij u nisën vetëm dhe Isaku mbante drutë. Kur po ecnin rrugës, në një vend ai pyet të atin. Pa dyshim, djaloshi ishte dëshmitar i shumë flijimeve që bënin popujt e ndryshëm dhe nuk duhej ndonjë diplomë kolegji për të kuptuar se gjëja më thelbësore mungonte: vetë sakrifica. Ku ishte qengji?

Dhe Isaku tha: «Ja zjarri dhe druri, po ku është qengji për sakrificën?».Zanafilla 22:7

113kaPItullI GjaSHtë 113

Mbase Isaku po mendonte për flijimet e fëmijëve që mbizotëronin në fetë fqinje. Ai, gjithashtu, po besonte te Zoti dhe jo pak! Kur i ati iu përgjigj se vetë Perëndia do të mund t’ua siguronte qengjin, Isaku shkoi me dëshirë. Thuhet që ata shkuan së bashku.

Perëndia ua tregoi atyre vendin e saktë se ku do ta ndërtonin altarin, në një nga malet e moriahve. Shumë vjet më vonë tempulli i judenjve u ndërtua në malin Moriah, mbase në të njëjtin vend ku u ofrua Isaku.

liDhjaKështu arritën në vendin që Perëndia i kishte treguar dhe atje Abrahami ndërtoi altarin dhe sistemoi drutë; pastaj e lidhi Isakun, birin e tij, dhe e vendosi mbi altar sipër druve. Zanafilla 22:9

Djali i Abrahamit nuk ishte i mitur. Fjala hebraike e përkthyer “djalë” përdorej për meshkujt e rinj, që kishin mbushur moshën për të shkuar në ushtri. Ai ishte aq i rritur sa për t’u ndeshur dhe, edhe pse Abrahami ishte mjaft plak, nuk shohim që të ketë pasur

ndonjë betejë midis tyre. w e cila tregon një

114 114 kaPItullI GjaSHtë

bindje të plotë ndaj tij, të cilin e dinte që ishte një zbatues i Fjalës së Perëndisë.

Pasi u lidh me litar, Isakun nuk mund ta ndihmonte njeri. Ai ishte nën urdhrin e drejtpërdrejtë dhe të veçantë të Perëndisë për t’u therur. Në asnjë lloj mënyre ai nuk mund ta shpëtonte veten. Bibla thotë se Abrahami e shtriu krahun e tij dhe mori thikën. Ju mund të imagjinoni dorën e burrit plak që po dridhej. Fytyra e tij u trishtua. Zemra e tij po bëhej copë. Ai ishte biri i tij i vetëm!

Stresi i atij çasti ishte i pabesueshëm. Ngadalë krahu që dridhej u ngrit dhe në dritën e vrenjtur të ditës vezullonte metali i ftohtë i thikës. U zhyt në mendime, pastaj… dhe pastaj Perëndia ndërhyri. Engjëlli i Zotit i thirri Abrahamit nga qielli dhe i tha …

«Mos e zgjat dorën kundër djalit dhe mos i bëj asnjë të keqe. Tani e di mirë që ti i trembesh Perëndisë, se nuk më ke refuzuar birin tënd, të vetmin bir që ke». Zanafilla 22:14

Patjetër që ka pasur lot. Ju mund t’i imagjinoni atë e bir duke qarë me një lehtësim të madh. Perëndia ndërhyri. Vendimi i vdekjes u shfuqizua! Të paktën për Isakun u shfuqizua. Por ende kishte një vdekje.

një zëVenDësues

Bibla thotë se Perëndia siguroi një kafshë.

Atëherë Abrahami ngriti sytë dhe shikoi; dhe ja prapa tij një dash i zënë për brirësh në një kaçube.

Zanafilla 22:13

I ngecur prej brirësh, dashi nuk mund të bënte përpjekje për t’u liruar.

115kaPItullI GjaSHtë 115

Kështu Abrahami shkoi, mori dashin e tij dhe e ofroi si sakrificë në vend të të birit. Zanafilla 22:13

Atje pati vdekje, por ishte vdekja e dashit në vend të Isakut. Isaku u lirua, sepse një qengj vdiq.

Perëndia siguroi një zëvendësues. Kjo ngjarje la aq mbresa në mendjen e Abrahamit, saqë ai e quajti malin si një kujtues të asaj që është Perëndia.

Abrahami e quajti këtë vend «Jahve Jireh» (Zoti ka siguruar). Edhe sot thuhet: «Në malin e Zotit ku është siguruar (flijimi)».

Zanafilla 22:14 (ECM)

Abraham përjetoi se Perëndia është më të vërtetë …

… shpëtimtari i tij në kohë fatkeqësie … Jeremia 14:4

Historia mbaron me rikonfirmimin e premtimit që Perëndia i bën Abrahamit. Pasardhësit e tij do të jenë të shumtë: do të jetë i tillë tërë kombi i Izraelit. Premtimi i Perëndisë përfshinte faktin që I VAJOSURI i ardhshëm do të ishte pasardhës i Abrahamit dhe i Isakut. Thuhet se Ai do të ishte një bekim për të gjithë njerëzit.

«Unë betohem për veten time, thotë Zoti … “Tërë kombet e tokës do të bekohen tek pasardhja jote, sepse ti iu binde zërit tim”».

Zanafilla 22:16, 18

Kërkesa e Perëndisë drejtuar Abrahamit që të flijonte Isakun u bë vetëm një herë në jetën e vet, vetëm një herë në historinë e njerëzimit. Perëndia dëshiron t’i komunikojë të vërteta të tilla jo vetëm Abrahamit, por gjithashtu edhe neve; të vërteta që kanë të bëjnë me gjykimin, besimin dhe çlirimin nëpërmjet një zëvendësuesi.

Ashtu siç ishte Isaku nën urdhrin e drejtpërdrejtë të Perëndisë për të vdekur, kështu i gjithë njerëzimi është nën dekretin e vdekjes7. Isaku nuk mund ta shpëtonte veten. Por Abrahami besoi te Zoti, duke besuar se në ndonjë mënyrë Perëndia i tij i dashur do të ndërhynte. Dhe Perëndia ndërhyri. Ai siguroi një rrugë shpëtimi nëpërmjet një zëvendësuesi. Ishte jetë për jetë; i pafajshmi duke vdekur për fajtorin.

Ashtu siç ofroi Abeli një fli që të vdiste në vend të tij, po kështu edhe dashi vdiq në vend të Isakut. Dhe, ashtu siç e pranoi Perëndia flijimin e Abelit, po kështu Perëndia siguroi një dash si flijim në vend të Isakut. Kjo ishte ideja e Perëndisë. Njeriu po shkonte te Perëndia sipas mënyrës së Perëndisë, duke besuar se Fjala e Tij ishte e vërtetë.

KaPitulli shtatë

1 izraeli Dhe juDa

2 Moisiu

3 Faraoni Dhe PashKa

117kaPItullI SHtatë 117

1 izraeli Dhe juDaPastaj Abrahami dha frymën e fundit dhe vdiq në pleqëri të mbarë, i shtyrë në moshë dhe i ngopur me ditë dhe u bashkua me popullin e tij. Dhe bijtë e tij Isaku dhe Ismaeli e varrosën në shpellën e Makpelahut … aty u varrosën Abrahami dhe e shoqja Sara

Zanafilla 25:8-10

Perëndia i kishte premtuar si Abrahamit, ashtu edhe Isakut që ÇlIrImtarI do të ishte një prej pasardhësve të tyre. Që të dy këta njerëz jetuan gjatë dhe pastaj vdiqën.

jaKobi (izraeli)Isaku pati dy bij: Esaun dhe Jakobin. Esau ishte si Kaini, i cili e modeloi jetën e tij sipas ideve të veta, duke bërë vetëm gjërat e tij. Nga ana tjetër, Jakobi e vendosi besimin e tij në Perëndinë dhe, për këtë arsye, Zoti e konsideroi atë të drejtë. Zakonisht, Jakobi shkonte te Perëndia, duke ofruar një flijim gjaku në altar.

Kështu Jakobi … ndërtoi një altar … sepse aty i ishte shfaqur Perëndia.Zanafilla 35:6, 7

Jakobi besoi parimet e gjetura në Fjalën e Perëndisë që thoshin …

… pa derdhur gjak nuk ka ndjesë. Hebrenjve 9:22

Sepse jeta e mishit është në gjak. Prandaj ju kam urdhëruar ta vini mbi altar për të bërë shlyerjen për jetën tuaj, sepse është gjaku që bën shlyerjen e fajit për jetën. Levitiku 17:11

Megjithëse Jakobi zakonisht dështoi në jetë, ai e kishte Perëndinë në qendër të besimit të tij. Më vonë emri i tij u ndryshua në Izrael, që do të thotë Perëndia del fitimtar. Sot kombi i Izraelit, që rrjedh drejtpërdrejt nga Jakobi, ka marrë emrin nga ky njeri.

Perëndia ia përsëriti gjithashtu premtimin e tij Jakobit, të njëjtin premtim që i kishte bërë Abrahamit dhe Isakut. Zoti i tha Jakobit …

«Unë jam Zoti, Perëndia i Abrahamit, babait tënd dhe Perëndia i Isakut … tërë familjet e tokës do të bekohen nëpërmjet teje dhe pasardhjes sate». Zanafilla 28:13, 14

ABRAHAMI(ABRAMI)

SARA(SARAJ) (IZRAELI)

ISAKU

JAKOBI

Esau

JUDA

Rubeni

1900 para K.2000 para K.

Simeoni

Levi

Dani

Neftali

Gadi

Asheri

Isakari

Zabuloni

Jozefi

Benjamini

118 118 kaPItullI SHtatë

Perëndia po thoshte se një nga pasardhësit e Jakobit do të ishte një bekim për çdo komb në tokë, duke iu referuar ÇlIrImtarIt të Premtuar.

Jakobi (ose Izraeli) kishte dymbëdhjetë bij, nga të cilët rrjedhin dymbëdhjetë fiset e Izraelit1. Para se Jakobi të vdiste, ai bekoi birin e tij, Judën, dhe tha se nëpërmjet këtij fisi do të vinte ÇlIrImtarI I Premtuar.

egjiPti

Abrahami, Isaku dhe Jakobi bënë një jetë shtegtarësh në Kanaan (vendi që sot e njohim si Izrael). Në vitet e fundit të jetës së Jakobit uria goditi vendin dhe ai, bashkë me fëmijët dhe familjen e tij, shkuan në Egjipt. Në atë kohë ajo turmë njerëzish ishte e përbërë vetëm nga shtatëdhjetë frymë. Egjipti i pranoi ata në vendin e tyre dhe i trajtoi mirë.

Treqind e pesëdhjetë vjet më vonë ata ishin ende në Egjipt, por tashmë popullsia kishte arritur në dy milion e gjysmë izraelitë. Pasardhësit e Abrahamit, Isakut dhe Jakobit u bënë me të vërtetë një komb i madh, por ata ishin në vendin e gabuar. Atyre iu premtua vendi i Kanaanit, jo Egjipti. Megjithatë, Perëndia i kishte thënë Jakobit kohë më parë, para se ata të largoheshin nga Kanaani për shkak të urisë …

«Dhe ja, unë jam me ty dhe do të të mbroj kudo që të vesh dhe do të të sjell përsëri në këtë vend; sepse nuk do të braktis para se të bëj atë që të kam thënë». Zanafilla 28:15

Lum

i Nil D

eti i Vdekur

Ramsesi

Pitoni

Egjipti

Kanaani

HebroniDeti i

MaliSinai

Deti Mesdhe

Kuq

Vendndodhja e Ramsesit është e përafërt

GosheniGosheniGosheni

119kaPItullI SHtatë 119

2 Moisiu Dy milion e gjysmë izraelitë në Egjipt nuk mund të injoroheshin dhe aq lehtë. Mbretit të Egjiptit (ose Faraonit) i erdhi një ide.

Ai i tha popullit të tij: «Ja, populli i bijve të Izraelit është më i shumtë dhe më i fortë se ne. Të përdorim, pra, dinakëri kundër tyre, me qëllim që të mos shumëzohen dhe, në rast lufte të mos bashkohen me armiqtë tanë dhe të luftojnë kundër nesh, dhe pastaj të largohen nga vendi».

Vunë, pra, kryeintendentë të punimeve mbi ta, me qëllim që t’i shtypnin me angaritë e tyre. Kështu ata i ndërtuan Faraonit qytet-depozitë Pitom dhe Raamses. Eksodi 1:8-11

Izraelitët jo vetëm që ishin skllevër, por ishin të dënuar edhe me punë të rëndë.

Por sa më tepër i shtypnin, aq më tepër shtoheshin dhe përhapeshin; prandaj egjiptasit arritën të kenë shumë frikë nga bijtë e Izraelit dhe egjiptasit i detyruan bijtë e Izraelit t’u shërbenin me ashpërsi, dhe ua nxinë jetën me një skllavëri të vrazhdë, duke i futur në punimin e argjilës dhe të tullave si dhe në çdo lloj pune në ara. I detyronin t’i bënin tërë këto punë me ashpërsi.

Eksodi 1:12-14

Por Perëndia nuk e kishte harruar premtimin e tij. Bibla thotë …

Kështu Perëndia dëgjoi rënkimin e tyre dhe Perëndisë iu kujtua besëlidhja që kishte përfunduar me Abrahamin, me Isakun dhe me Jakobin. Dhe Perëndia shikoi bijtë e Izraelit dhe Perëndia u kujdes për ta. Eksodi 2:24, 25

Kishte ardhur koha që ata të çliroheshin. Njeriu i Perëndisë ishte në vendin e duhur: një izraelit i quajtur Moisi.

Moisiu kishte lindur në Egjipt nga prindër izraelitë. Që në lindje Moisiu ishte i dënuar me vdekje. Por ai u shpëtua mrekullisht dhe u rrit në shtëpinë e Faraonit, duke marrë edukimin më të mirë të vendit. Kur u rrit, Moisiu vrau një egjiptian, për të mbrojtur një izraelit dhe pastaj u arratis në shkretëtirë. Atje u bë bari dhe për dyzet vjet ai ruajti tufat e bagëtive. Ky ishte një edukim nga Perëndia.

Ndërkaq Moisiu po kulloste kopenë … dhe e çoi matanë shkretëtirës dhe arriti në malin e Perëndisë, në Horeb. Dhe Engjëlli i Zotit iu shfaq në një flakë zjarri, në mes të një ferrishte. Moisiu vështroi dhe ja që ferrishta po digjej nga zjarri, por nuk konsumohej.

Eksodi 2:23 deri 3:1-2

120 120 kaPItullI SHtatë

Mendoni pak Moisiun që ishte duke e parë shkurren për pak kohë. Ai me siguri që është hutuar. Çfarë po ndodhte? A nuk do të gëzohej gruaja e tij kur të dëgjonte për këtë: një dru që digjej dhe nuk shkrumbohej; do të ishte një lëndë djegëse e mirë për sobën e saj të kuzhinës!

Atëherë Moisiu tha: «Tani do të zhvendosem për të parë këtë shfaqje madhështore: pse ferrishta nuk po konsumohet!

Zoti vuri re që ai ishte zhvendosur për të parë, dhe Perëndia e thirri nga mesi i ferrishtës dhe i tha: «Moisi, Moisi!». Eksodi 3:3, 4

Një pemë që flet, jo pak! Çdokush mund ta imagjinojë Moisiun, duke parë rreth e qark, qull në djersë, duke shpresuar se mos po e dëgjonte njeri. Si do të dukej duke bërë një bisedë me një shkurre?!

Ai u përgjigj: «Ja ku jam».

Perëndia tha: «Mos u afro këtu: hiq sandalet nga këmbët, sepse vendi në të cilin ndodhesh është vend i shenjtë». Pastaj tha edhe këto fjalë: «Unë jam Perëndia i atit tënd, Perëndia i Abrahamit, Perëndia i Isakut dhe Perëndia i Jakobit». Eksodi 3:4-6

Moisiut gati sa nuk i pushoi zemra. Ai sigurisht që njihte historitë për Perëndinë Shumë të Lartë. Ai e dinte se Perëndia ishte Krijuesi dhe Zoti i gjithçkaje. Ai e dinte se Zoti ishte një Perëndi i shenjtë, i cili u veçua nga njerëzimi për shkak të mëkateve të tyre. Edhe vetë Moisiu ishte një mëkatar: një vrasës.

Dhe Moisiu fshehu fytyrën e tij, sepse kishte frikë të shikonte Perëndinë. Pastaj Zoti tha: «Sigurisht që e kam parë pikëllimin e popullit tim që ndodhet në Egjipt dhe e kam dëgjuar britmën e tij për shkak të shtypësve të tij, sepse i njoh vuajtjet e tij. Prandaj eja dhe unë do të të dërgoj te Faraoni, me qëllim që të nxjerrësh popullin tim, bijtë e Izraelit, nga Egjipti». Eksodi 3:6, 7, 10

Moisiu duhet të ketë psherëtirë i lehtësuar. Perëndia nuk po vinte për të gjykuar mëkatin e tij, por për t’i dhënë atij një detyrë. Por kishte një problem. Moisiu ishte një bari dhe kjo detyrë dukej e vështirë. Për më tepër, kush ishte ai? Njerëzit nuk do t’ia vinin veshin po t’u thoshte se kishte folur me një shkurre. Moisiu i tha Perëndisë:

«Ja, kur të shkoj tek bijtë e Izraelit dhe t’u them: “Perëndia i etërve tuaj më ka dërguar te ju”, po të jetë se ata më thonë: “Cili është emri i tij?”, ç’përgjigje duhet t’u jap?».

Perëndia i tha Moisiut: «UNË JAM AI QË JAM». Pastaj tha: «Do t’u thuash kështu bijve të Izraelit: “UNE JAM-i më ka dërguar tek ju”». Eksodi 3:13, 14

121kaPItullI SHtatë 121

UNË JAM do të thotë ai që vetekziston, Perëndia që ekziston në vetë fuqinë e Tij.

«Ky është emri im përjetë. Ky ka për të qenë gjithnjë emri im me të cilin do të kujtohem nga të gjitha breznitë”.

Shko dhe mblidh pleqtë e Izraelit dhe u thuaj atyre: “Zoti, Perëndia i etërve tuaj, Perëndia i Abrahamit, i Isakut dhe Jakobit m’u shfaq duke thënë: Unë patjetër ju kam vizituar dhe kam parë atë që ju bëjnë në Egjipt; dhe kam thënë: Nga shtypja e Egjiptit do t’ju çoj në… një vend ku rrjedh qumësht dhe mjaltë”.

Dhe ata do t’i binden zërit tënd». Eksodi 3:15-18

Megjithëse Moisiu kishte dyshime, ai gjithashtu e dinte se kur Perëndia bën një premtim, gjithmonë e mban fjalën e Tij. Kështu Moisiu përgatiti bagazhet dhe u drejtua për në Egjipt, te Faraoni dhe skllevërit izraelitë. Rrugës ai takon vëllanë e tij Aaron, të cilin Perëndia e kishte dërguar për të qenë zëdhënësi i tij. Atëherë Moisiu dhe Aaroni shkuan dhe mblodhën tërë pleqtë e bijve të Izraelit dhe Aaroni tregoi tërë fjalët që Zoti i kishte thënë Moisiut …

… dhe populli i besoi. Ata kuptuan që Zoti i kishte vizituar bijtë e Izraelit dhe kishte parë dëshpërimin e tyre; dhe u përkulën dhe e adhuruan. Eksodi 4:29, 30, 31

Ndodhi ashtu siç Perëndia kishte thënë se do të ndodhte. Njerëzit besuan dhe adhuruan Zotin. Perëndia po e mbante premtimin e Tij.

3 Faraoni Dhe PashKaIshte e thjeshtë për Moisiun dhe Aaronin që të bindnin udhëheqësit e Izraelit, por të gjitha përpjekjet për të bindur Faraonin krijuan një mal me probleme.

Pas kësaj, Moisiu dhe Aaroni shkuan tek Faraoni duke i thënë: «Kështu thotë Zoti, Perëndia i Izraelit: “Lëre popullin tim të shkojë …”».

Por Faraoni u përgjigj: «Kush është Zoti që unë duhet t’i bindem zërit të tij dhe të lë Izraelin të shkojë? Unë nuk e njoh Zotin dhe nuk kam për ta lënë Izraelin të shkojë». Eksodi 5:1, 2

Faraoni kishte të drejtë në një pikë: ai nuk e njihte Zotin. Egjipti nderonte shumë perëndi: perëndinë e diellit, perëndinë e stuhisë, lumin Nil, madje edhe Faraoni ishte një perëndi për egjiptianët. Çdo perëndi përfaqësohej nga një simbol i veçantë, si: korbi, bretkosa, akrepi e kështu me radhë. Egjiptianët adhuronin krijesën në

122 122 kaPItullI SHtatë

vend të Krijuesit. Faraoni jo vetëm që po e shpërfillte Perëndinë e vërtetë, por mendonte se vetëm ai duhej që të çmohej. Për atë, të adhuroje Krijuesin, donte të thoshte të humbje në mënyrë të konsiderueshme fuqinë dhe statusin dhe, nëse i linte izraelitët që të largoheshin, do të dëmtonte shumë ekonominë; një humbje e madhe e punës së lirë. Faraoni ishte plotësisht kundër kësaj ideje.

Zoti i tha Moisiut: «Tani ke për të parë çfarë kam për t’i bërë Faraonit … Do t’ju heq nga punët e rënda që ju kanë imponuar egjiptasit, do t’ju çliroj nga skllavërimi i tyre dhe do t’ju çliroj me krah të shtrirë dhe ndëshkime të mëdha». Eksodi 6:1, 6

Perëndia i tha Moisiut se Ai do të sillte gjykimin në Egjipt në formë plagësh. Vetëm sipas këtij kushti Faraoni do t’i linte izraelitët të shkonin. Këto lajme ishin vërtet shqetësuese. Nëse Perëndia do të sillte plagë në Egjipt, çfarë do të bënte Faraoni si kundërpërgjigje? Zoti i inkurajonte izraelitët, duke u kujtuar atyre premtimin që u kishte bërë etërve të tyre.

«Dhe do t’ju marr si popullin tim, dhe do të jem Perëndia juaj … Dhe do t’ju bëj të hyni në vendin, që u betova t’i jap Abrahamit, Isakut dhe Jakobit; dhe do t’jua jap atë në trashëgimi. Unë jam Zoti».

Eksodi 6:7, 8

njerëzit e PerënDisë

Perëndia u tha izraelitëve se ata do të ishin populli i Tij. Kjo nuk do të thotë se vetëm populli i Izraelit mund ta ndiqte Perëndinë e vërtetë, por se Zoti donte t’u tregonte kombeve të tokës më thjeshtë se kush ishte Ai dhe se si i zbulohej njeriut. Ajo çka bota duhet të bëjë është të shikojë Izraelin dhe do të shohë një mësim shumëngjyrësh, gjithëpërfshirës dhe të gjallë se si Perëndia e ka trajtuar njerëzimin

Perëndia kishte thënë se do të sillte plagë në Egjipt, në mënyrë që egjiptianët ta linin të lirë Izraelin. Përmes kësaj Ai do t’u mësonte të dyja kombeve diçka për veten e Tij.

Izraelitët: mësim për të mësuar …

“Dhe ju do të mësoni që unë jam Zoti, Perëndia juaj, që ju heq nga punët e rënda të imponuara nga egjiptasit”. Eksodi 6:7

Egjiptianët: mësim për të mësuar …

«Egjiptasit do të marrin vesh atëherë që unë jam Zoti, kur do të shtrij dorën time mbi Egjipt dhe do të nxjerr nga mesi i tyre bijtë e Izraelit». Eksodi 7:5

123kaPItullI SHtatë 123

Perëndia po u mësonte të dyja kombeve të njëjtën gjë: Ai vetëm ishte Perëndia. Megjithatë Faraoni nuk donte të kishte punë me Moisiun dhe Aaronin. Kështu Perëndia u tha atyre:

«Shko tek Faraoni nesër në mëngjes, kur ai ka për të dalë për të vajtur drejt ujit. Ti do të qëndrosh ta presësh në breg të lumit … Dhe do t’i thuash: “Zoti, Perëndia i Hebrenjve, më ka dërguar tek ti që të të them: Lëre popullin tim të shkojë … por ja, deri tani nuk ke dëgjuar”.

Kështu thotë Zoti: “Nga kjo do të kuptosh që unë jam Zoti; ja, me bastunin që kam në dorë unë do të rrah ujërat që janë në lumë, dhe ato do të shndërrohen në gjak. Dhe peshqit që janë në lumë do të ngordhin, lumi do të mbajë erë të keqe, dhe egjiptasve do t’u vijë ndot të pinë ujin e lumit”». Eksodi 7:15-18

Dhe kështu ndodhi me të vërtetë. Perëndia goditi pikërisht në zemër fenë e egjiptianëve, duke e kthyer në gjak njërin prej perëndive të tyre, Nilin. Perëndia e poshtëroi perëndinë e tyre. Ai e bëri lumin e tyre të neveritshëm! Por …

… zemra e Faraonit u ngurtësua dhe nuk i dëgjoi ata… dhe nuk i dha rëndësi as kësaj gjëje. Eksodi 7:22, 23

PerënDia KunDër PerënDiVe

Dhe kështu cikli filloi. Perëndia vazhdonte ta paralajmëronte Faraonin që t’i linte izraelitët të shkonin; ndërsa Faraoni vazhdonte të thoshte JO; dhe Perëndia shkaktonte një plagë, çdonjëra prej tyre godiste në shenjë perënditë egjiptiane.

E para, Nili u kthye në gjak.

Pastaj Perëndia dërgoi ndëshkimin e bretkosave; në çdo qoshe e të çarë. Në ushqim, në krevat: në çdo vend.

Pastaj u ndoq nga mizëri mushkonjash agresive2.

Mizat zëvendësuan mushkonjat.

Dhe një epidemi kapi gjedhët: ata ngordhën të gjithë.

Pas kësaj, njerëzit u torturuan nga lunga qelbëzuese.

Dhe një stuhi breshri shkatërroi prodhimet e tyre.

Çfarë la breshri, u përpi nga një turmë e madhe karkalecash.

Më në fund, Perëndia i vërtetë goditi perëndinë e rreme, diellin, me një mallkim errësire kaq të dendur, sa nuk mund të bëhet.

124 124 kaPItullI SHtatë

Plaga e Dhjetë

Gjithsej Perëndia dërgoi dhjetë plagë. Plaga e fundit, dhe më shkatërruesja, po vinte. Perëndia i foli Moisiut dhe Aaronit:

Pastaj Zoti tha Moisiut: «Unë do të sjell edhe një plagë tjetër mbi Faraonin dhe Egjiptin; pas kësaj ai do t’ju lejojë të ikni prej këtej. Kur do t’ju lejojë të shkoni, ai do t’ju dëbojë përfundimisht prej këtej».

«Kështu thotë Zoti: “Aty nga mesnata, unë do të kaloj përmes Egjiptit; dhe çdo i parëlindur në vendin e Egjiptit do të vdesë, nga i parëlinduri i Faraonit që rri mbi fron, tek i parëlinduri i shërbëtores që rri pas mokrës …”». Eksodi 11:1, 4, 5

Plaga e fundit ishte, pa dyshim, më e keqja, e cila do të binte si në shtëpitë e egjiptianëve, ashtu edhe në ato izraelite, nëse ata nuk do të ndiqnin udhëzimet e Perëndisë. Perëndia, si një Perëndi i drejtë, po sillte një gjykim mbi mëkatin, por si Perëndi plot dashuri Ai, gjithashtu, në mënyrë të mëshirshme, po siguronte edhe një rrugë shpëtimi.

125kaPItullI SHtatë 125

Merrni një qengj …

Zoti i foli Moisiut dhe Aaronit në vendin e Egjiptit, duke u thënë: «… Ditën e dhjetë të këtij muaji, çdo burrë të marrë me vete një qengj, sipas madhësisë së familjes të të atit, një qengj për çdo shtëpi». Eksodi 12:1, 3

Një mashkull, pa të meta. Ai nuk duhej të ishte i deformuar ose me të meta. Perëndia po kërkonte një qengj të përkryer.

«Qengji juaj duhet të jetë pa të meta, mashkull, motak; mund të merrni një qengj ose një kec». Eksodi 12:5

Vriteni qengjin në kohën e duhur.

«Do ta ruani deri në ditën e katërmbëdhjetë të këtij muaji, dhe tërë asambleja e popullit të Izraelit do ta therë atë në të ngrysur».

Eksodi 12:6

Vendoseni gjakun mbi shtalkat dhe mbi arkitra.

«Pastaj do të marrin nga ai gjak dhe do ta vënë mbi dy shtalkat dhe mbi arkitraun e shtëpive ku do ta hanë». Eksodi 12:7

Qëndroni brenda në shtëpi deri në mëngjes.

«Dhe asnjë prej jush nuk do të dalë nga dera e shtëpisë së tij deri në mëngjes». Eksodi 12:22

Mos i thyeni asnjë kockë.

«Qengji do të hahet vetëm në një shtëpi; asnjë pjesë e mishit të tij nuk do ta nxirrni jashtë shtëpisë dhe nuk do të thyeni asnjë kockë të tij». Eksodi 12:46

Unë do të kaloj tutje.

«Atë natë unë do të kaloj nëpër vendin e Egjiptit dhe do të godas çdo të parëlindur në vendin e Egjiptit, qoftë njeri apo kafshë, dhe do t’i jap hakun gjithë perëndive të Egjiptit. Unë jam Zoti. Dhe gjaku do të jetë për ju një shenjë mbi shtëpinë ku ndodheni; kur unë do të shoh gjakun do të kaloj tutje dhe nuk do të ketë plagë mbi ju për t’ju zhdukur, kur të godas vendin e Egjiptit».

Eksodi 12:12, 13

Kur Perëndia të sillte gjykimin për të vrarë të parëlindurit, Ai do të kalonte tutje çdo shtëpie, në të cilën ishte shpërndarë gjaku.

Atëherë bijtë e Izraelit shkuan dhe vepruan ashtu; ata bënë ashtu si i kishte urdhëruar Zoti Moisiun dhe Aaronin. Eksodi 12:28

Bindja e tyre ishte një provë e jashtme që ata i besuan Perëndisë, duke besuar se ajo që thoshte ishte e vërtetë.

126 126 kaPItullI SHtatë

Merr Parasysh

Mund ta imagjinosh se çfarë mund të kishte ndodhur nëse ndonjë izraelit do të kishte arsyetuar në mendjen e vet: “Kjo është qesharake, të vrasësh qengjin më të mirë! Unë kam një ulok plak aty, atë do të ther”.

Ose, nëse dikush do të thërriste miqtë e vet: “Ç’kemi djema, është një mbrëmje e bukur sot, apo jo? Le të bëjmë një festë jashtë, si thoni?”.

Ose, nëse një tjetër do të thotë: “Nuk kam për t’i njollosur dyert e mia me gjak: qesharake! Do ta derdh gjakun jashtë derës”.

A do të kalonte tutje Perëndia? Sigurisht që jo. Ata mund ta kishin bërë këtë me qëllime të mira, por nuk kanë besuar plotësisht te udhëzimet e Perëndisë. Ata vepruan sipas mendjes së tyre: ashtu si Kaini dhe njerëzit në kohën e Noeut. Zoti do t’i gjykonte ata bashkë me egjiptianët, sepse nuk pranuan t’i besonin Atij. Ata do të merrnin atë që meritonin.

Nga ana tjetër, çfarë do të ndodhte nëse një egjiptian do të dëgjonte se Perëndia po dërgonte plagën e tij të fundit? Dhe ai egjiptian do të mendonte: “Me të vërtetë, perënditë tona janë perëndi të rreme. Izraelitët adhurojnë të vetmin Perëndi të vërtetë. Dua që ai Perëndi i vërtetë të bëhet Perëndia im. Çfarë kërkon Zoti prej meje?”. Dhe pastaj po ky egjiptian, që e kishte vendosur besimin e tij vetëm te Perëndia, do të ndiqte udhëzimet e Pashkës. A do të mund të kalonte tutje shtëpisë së tij atë natë Perëndia? A do t’i shpëtonte ai dënimit? Po, ai do t’i shpëtonte dënimit, sepse ai po i besonte Zotit dhe po shkonte tek Ai sipas rrugës së Perëndisë. Besimi i tij do të nderohej nga Perëndia, i cili do t’i jepte atij hir dhe mëshirë.

Pastaj ndodhi që në mesnatë Zoti goditi tërë të parëlindurit në vendin e Egjiptit, që nga i parëlinduri i Faraonit që rrinte mbi fronin e tij, deri tek i parëlinduri i të burgosurit që ishte në burg, si dhe çdo pjellë e parë e bagëtive. Kështu Faraoni u ngrit natën, ai me gjithë shërbëtorët e tij dhe gjithë egjiptasit; dhe u dëgjua një klithmë e madhe në Egjipt, sepse nuk kishte shtëpi ku të mos kishte një të vdekur.

Atëherë ai thirri Moisiun dhe Aaronin natën dhe u tha: «Çohuni dhe largohuni nga mesi i popullit tim, ju dhe bijtë e Izraelit; dhe shkoni t’i shërbeni Zotit, siç e keni thënë. Merrni me vete kopetë e bagëtive të imta dhe të trasha, siç keni thënë, dhe shkoni; dhe më bekoni edhe mua!».

127kaPItullI SHtatë 127

Dhe egjiptasit e nxitën popullin për të shpejtuar nisjen nga vendi, sepse thoshin: «Do të vdesim të gjithë».

Kështu ndodhi që pikërisht atë ditë Zoti i bëri bijtë e Izraelit të dalin nga vendi i Egjiptit … Eksodi 12:29-33, 51

PerënDia e Mban Fjalën e tij

Perëndia ishte treguar i hirshëm me Faraonin. Ai i kishte dhënë shumë mundësi atij që t’i linte izraelitët të shkonin, por Faraoni vazhdonte të kundërshtonte. Perëndia tha se do të gjykonte egjiptianët dhe ai e bëri këtë. Perëndia nuk është si ne. Ne mund t’i paralajmërojmë fëmijët tanë se do t’i ndëshkojmë, por zakonisht ne kurrë nuk e bëjmë këtë. Por Perëndia gjithmonë e mban fjalën e Tij.

Nga ana tjetër, izraelitët përjetuan hirin dhe mëshirën e Zotit, sepse ata i besuan Atij. Kur erdhi gjykimi, atje ku ishte vendosur gjaku, Ai kaloi tutje. Të parëlindurit jetuan, por vetëm ngaqë një qengj vdiq. E njëjta gjë ka ndodhur që nga fillimi. Perëndia pranoi flijimin e Abelit, si pagë për vdekjen në vend të tij. Kur Abrahami e ofroi Isakun si flijim, dashi vdiq në vend të Isakut. Dhe tani me Pashkën qengji vdiq në vend të të parëlindurve.

Këto flijime zëvendësuese ishin pohime të dukshme të besimit të çdo personi te Perëndia si Shpëtimtari i tyre. Ngaqë ata i besuan Zotit, ata iu bindën Atij.

Festa duhet të bëhej një traditë për izraelitët. Çdo vit ata duhet të hanin Pashkën si një kujtim që Perëndia i çliroi nga skllavëria e tyre.

«Ajo ditë do të jetë për ju një ditë për t’u mbajtur mend dhe ta kremtoni si një festë kushtuar Zotit; do ta kremtoni nëpër kohëra si ligj të përjetshëm». Eksodi 12:14

Kështu izraelitët u çliruan nga skllavëria e tyre dhe u nxorën nga toka e pronarëve të mëparshëm. Perëndia e kishte mbajtur premtimin e Tij; ndodhi pikërisht ashtu siç kishte thënë Ai se do të ndodhte.

KaPitulli tetë

1 buKa, shKurtat Dhe uji

2 Dhjetë rregullat

3 gjyKata

129kaPItullI tetë 129

1 buKa, shKurtat Dhe ujiIzraelitët ishin një turmë e çorientuar ndërsa nisën udhëtimin e tyre të gjatë. Egjiptianët i ndihmuan në shpejtimin e nisjes së tyre, duke i ngarkuar ata me gjëra të çmuara. Duke mos pasur kohë për t’i paketuar bukur teshat, ata u larguan duke ngarë bagëtitë e tyre përpara me një vërshim të madh. Shto këtu edhe numrin e personave, rreth dy milion e gjysmë, mendoni çfarë rrëmuje! Moisiu vërtet ishte një udhëheqës, por si do të mund t’i bërtisnit ju: “Kthehuni nga kjo anë!” një turme kaq të madhe? Perëndia e zgjidhi këtë dilemë.

Dhe Zoti shkonte para tyre, ditën në një kolonë resh për t’i udhëhequr në rrugë, dhe natën në një kolonë zjarri për t’u bërë atyre dritë, që të mund të ecnin ditën dhe natën. Eksodi 13:21

Me këtë sinjalizues çdokush do të ishte i aftë t’i drejtonte ata menjëherë. Ajo që duhet të bënin ata, ishte vetëm të shikonin para dhe të ndiqnin renë e veçantë, duke besuar se Zoti po i drejtonte. Ata mund të udhëtonin edhe natën, sepse Perëndia i drejtonte me një kolonë zjarri. Vetëm kështu mund të kontrollohej një turmë kaq e madhe!

… Perëndia nuk e çoi nëpër rrugën e vendit të filistenjve, megjithëse kjo ishte më e shkurtra, sepse Perëndia tha: «Që të mos pendohet populli, kur të shohë luftën, dhe të mos kthehet në Egjipt». Por Perëndia bëri që populli të vinte një herë përqark, nëpër rrugën e shkretëtirës, drejt Detit të Kuq. Dhe bijtë e Izraelit dolën nga vendi i Egjiptit.

Eksodi 13:17, 18

Perëndia po kujdesej për izraelitët. Ai i drejtoi ata në shkretëtirën e Sinait, ku nuk jetonte asnjeri. Kjo shkretëtirë e pabanuar nuk kishte armiq, por gjithashtu kishte shumë pak ushqim. Kështu njerëzit filluan të qaheshin.

Tërë asambleja e bijve të Izraelit murmuriti kundër Moisiut dhe Aaronit në shkretëtirë. Dhe bijtë e Izraelit u thanë atyre: «Ah, le të kishim vdekur nga dora e Zotit në vendin e Egjiptit, ku uleshim pranë tenxhereve me mish dhe hanim bukë sa ngopeshim! Sepse ju na çuat në këtë shkretëtirë që të vdesë nga uria tërë kjo asamble». Eksodi 16:2, 3

Filistejtë Deti iVdekur

Egjipti

Kanaani

RamsesiPithoni

Deti i KuqLu

mi N

il

Gosheni

Deti Mesdhe

Mali Sinai Site

Alternate

Mali Sinai Site Tradicionale

Shkretëtirae Sinit

130 130 kaPItullI tetë

Njerëzit u ankuan dhe madje dëshironin të ktheheshin në skllavëri. Sjelljet e tyre cinike kundrejt përkujdesjes së Perëndisë ishin të dëshpëruara, edhe pse Zoti kishte treguar kujdes të veçantë dhe nuk i kishte braktisur. Ata duhej t’i drejtoheshin Perëndisë për ushqim, sepse Ai dëshironte të siguronte për të gjitha nevojat e tyre. Por jo, ata murmuritën!

buKa Dhe shKurtatDhe Zoti foli Mosiut, duke i thënë: «Unë i dëgjova murmuritjet e bijve të Izraelit; folu atyre, duke thënë: “Në të ngrysur do të hani mish dhe në mëngjes do të ngopeni me bukë; dhe do të mësoni që unë jam Zoti, Perëndia juaj”».

Dhe kështu, aty nga mbrëmja ndodhi që shkurtat u ngritën dhe mbuluan kampin; dhe në mëngjes kishte një shtresë vese rreth kampit. Pastaj shtresa e vesës u zhduk, dhe ja, mbi sipërfaqen e shkretëtirës u duk një gjë e hollë dhe e rrumbullakët, e hollë si bryma mbi tokë. Kur bijtë e Izraelit e panë, i thanë njëri-tjetrit: «Çfarë është?*», sepse nuk e dini se ç’ishte.

Dhe Moisiu u tha atyre: «Kjo është buka që Zoti iu dha për të ngrënë».

Eksodi 16:11-15

Perëndia u siguroi atyre mish dhe bukë, për të cilat nuk kishin nevojë të punonin. Çdo ditë buka ishte e gatshme për t’u mbledhur dhe çdo ditë ata duhet të kujtonin këtë gjë: është Perëndia ai që e siguron. Ata mbase janë ndier në siklet që murmuritën në atë vend. Perëndia po u mësonte izraelitëve edhe një mësim tjetër.

një MësiM i thjeshtë

Buka kishte një qëllim më të madh sesa thjesht ushqimi. Perëndia tha …

«… sepse unë dua ta vë në provë për të parë nëse do të ecë ose jo simbas ligjit tim» Eksodi 16:4

Perëndia i tha Moisiut që t’i thoshte popullit që të mblidhte aq bukë, sa ata të mund të hanin në ditë. Ky ishte një udhëzim i thjeshtë …

Por ata nuk iu bindën Moisiut dhe disa prej tyre lanë teprica edhe për të nesërmen; ajo u kalb duke prodhuar krimba dhe doli një erë e keqe; dhe Moisiu u zemërua me ta. Eksodi 16:20

Ky ishte një mësim i thjeshtë dhe asnjë nuk u lëndua, por nëpërmjet tij populli do të mësonte se për Zotin kishte rëndësi çfarë thoshte

* Çfarë është? Fjalë për fjalë do të thotë manna. Disa përkthime përdorin fjalën mana.

131kaPItullI tetë 131

Ai dhe se duhej besuar. Mosbindja e tyre ishte e mbushur plot me rreziqe.

grinDjet

Pastaj tërë asambleja e bijve të Izraelit u nis nga shkretëtira e Sinit, duke marshuar me etapa sipas urdhrave të Zotit dhe u vendos në Redifim. Por nuk kishte ujë të pijshëm për popullin. Atëherë populli u grind me Moisiun dhe i tha: «Na jep ujë për të pirë… Pse na bëre të iknim nga Egjipti që të vdesim nga etja ne, bijtë tanë dhe bagëtia jonë?».

Kështu Moisiu i thirri Zotit, duke i thënë: «Çfarë të bëj për këtë popull? Edhe pak dhe ata do të më vrasin me gurë». Eksodi 17:1-4

Ata mund të mësonin shumë gjëra nga gabimet e së shkuarës. Populli u ishte kthyer qarjeve dhe grindjeve, por këtë radhë ato kishin të bënin me ujin.

Zoti i tha Moisiut: «Kalo para popullit dhe merr me vete disa pleq nga Izraeli; merr në dorë edhe bastunin … Ja, unë do të rri përpara teje, atje mbi shkëmbin mbi Horeb; ti do të rrahësh shkëmbin, prej të cilit do të mburojë ujë dhe populli do të pijë».

Kështu bëri Moisiu para syve të pleqve të Izraelit. Eksodi 17:5, 6

uji

Mbase ke pasur rastin të shikosh interpretimin e kësaj mrekullie nga ndonjë artist. Moisiu pikturohet duke qëndruar në këmbë pranë shkëmbit, duke mbajtur një shkop në dorë dhe një rrjedhë uji, me një trashësi sa trashësia e ujit që del nga rubineti i kuzhinës sonë, derdhet në tokë. E vërteta është se atje ka dalë një rrjedhë e madhe uji. Atje ishte një turmë e madhe me njerëz të etur për ujë, shto edhe bagëtitë e tyre. Nuk bëhet fjalë për një çurg të vogël uji, por për një përrua të madh! Bibla thotë:

Çau shkëmbin dhe dolën prej tij ujëra; këto rridhnin në shkretëtirë si një lumë. Psalmi 105:41

Përsëri Zoti i plotësoi nevojat e njerëzve, edhe pse ata nuk e meritonin. Perëndia, si Krijuesi dhe Zoti i tyre, mund të kishte përdorur kamxhikun; mund t’u thoshte të uleshin dhe të silleshin mirë. Mbi të gjitha mëkati ka pasoja. Por Perëndia ishte i durueshëm dhe i sjellshëm me ta. Ai u tregoi hir: mirësi të pamerituar. Si një mëkatar, njeriu nuk e meriton dashurinë e hirshme të Perëndisë, por Perëndia kujdeset për njeriun, pavarësisht nga mëkati i tij.

132 132 kaPItullI tetë

2 Dhjetë rregullatZoti kishte thënë që izraelitët ishin populli i Tij dhe për këtë arsye ata duhej të ishin një shembull për pjesën tjetër të botës për marrëdhëniet e Perëndisë me njeriun dhe marrëdhëniet e njeriut me Perëndinë. Por izraelitët kishin shumë për të mësuar për Zotin. Procesi i shfaqjes së Perëndisë ndaj njeriut ishte i vazhdueshëm dhe zbulimi tjetër më i madh i karakterit të Tij po fillonte.

Ditën e parë të muajit të tretë nga dalja prej vendit të Egjiptit, po atë ditë, bijtë e Izraelit arritën në shkretëtirën e Sinait dhe fushuan aty … përballë malit.

Pastaj Moisiu u ngjit drejt Perëndisë; dhe Zoti i thirri nga mali, duke i thënë: «Kështu do t’u thuash… bijve të Izraelit: “Ju e patë atë që u bëra egjiptasve, dhe si ju solla me krahë shqiponje pranë meje. Prandaj në qoftë se do të dëgjoni me vëmendje zërin tim dhe zbatoni besëlidhjen time, do të jeni thesari im i veçantë ndërmjet tërë popujve, sepse gjithë toka është imja. Dhe do të jeni për mua një mbretëri priftërinjsh dhe një komb i shenjtë. Këto janë fjalët që do t’u thuash bijve të Izraelit”». Eksodi 19:1-6

nëse … atëherë

Me fjalë të thjeshta Perëndia po thoshte: “Nëse ju më bindeni, atëherë unë do t’ju pranoj dhe ju do t’u shpallni kombeve të tjera se kush jam unë”. Kushti i vetëm, fjalia e madhe kyçe ishte: “Nëse ju më bindeni, atëherë …”.

Deri tani izraelitët kishin pasur një sjellje të mjerueshme. Ata mblodhën më tepër bukë sesa kishin nevojë, edhe pse Zoti ua kishte thënë në mënyrë të qartë të mos e bënin. Ata më tepër kishin murmuritur sesa kishin besuar. Një përgjigje e sinqertë ndaj fjalëve të Perëndisë mund të ishte kjo: “O Perëndi, ne kemi dështuar në zbatimin e fjalës sate. Ti je i shenjtë dhe ne jemi mëkatarë. Nëse ti do prej nesh që të jemi priftërinj të shenjtë; nëse ti dëshiron që të na pranosh duke u nisur nga bindja jonë ndaj Teje, jemi me të vërtetë në hall!”.

asnjë ProbleM

Por kur Moisiu mblodhi të gjithë popullin dhe e pyeti se çfarë mendonte për deklaratën e Perëndisë, populli e priti me një frymë entuziazmi.

Dhe tërë populli u përgjigj bashkë dhe tha: «Ne do të bëjmë gjithçka që ka thënë Zoti». Kështu Moisiu i raportoi Zotit fjalët e popullit. Eksodi 19:8

133kaPItullI tetë 133

Ata të gjithë bërtitën me një zë: “Sigurisht Perëndi, çdo gjë që kërkon nga ne është e mirë. Ne do të bëhemi priftërinj të famshëm. Edhe shenjtëria nuk është një problem për ne. Do të bëhemi populli më i shenjtë që ti ke parë. Ne mund ta bëjmë këtë!”. Mirë, mbase është pak e tepruar, por arrin ta kesh idenë. E vërteta e problemit ishte që në atë kohë njeriu nuk mund ta kuptonte me të vërtetë shenjtërinë apo drejtësinë, kështu që Perëndia po i shpallte me hollësi këto.

Mjetet PaMore

Mësimi filloi me disa mjete pamore.

Atëherë Zoti i tha Moisiut: «Shko te populli, shenjtëroje atë sot dhe nesër, dhe bëj që të lajë rrobat. Dhe të jenë gati për ditën e tretë, sepse ditën e tretë Zoti do të zbresë mbi malin e Sinait para syve të tërë popullit». Eksodi 19:10, 11

Perëndia i tha Moisiut që ata duhej të përkushtoheshin ose të veçoheshin. Ky mjet pamor i ndihmonte izraelitët të kuptonin se ishte e nevojshme që të ishin të paprekur nga mëkati. Kjo gjë nuk e heq mëkatin. Larja e rrobave të tyre tregonte pastërtinë ose dëlirësinë para Zotit. Ajo në vetvete nuk i pastronte nga mëkati, por e ndihmonin popullin që të kuptonte se pastërtia frymërore ishte një aspekt i rëndësishëm i drejtësisë.

Perëndia nuk kishte mbaruar ende me këto mjete. Ai i tha Moisiut:

“Ti do të përcaktosh rreth e qark kufij për popullin dhe do të thuash: Ruhuni se ngjiteni në mal ose prekni skajet e tij. Kushdo që do të prekë malin do të dënohet me vdekje”. Eksodi 19:12

Vija kufizuese ishte një figurë e ndarjes që ekzistonte midis Perëndisë dhe njeriut për shkak të mëkatit. Njeriu u paralajmërua që të mos i afrohej Perëndisë, sepse ai është i shenjtë dhe, për këtë, njeriu mëkatar nuk mund të qëndrojë në praninë e Tij. Kjo i bënte ata që të kujtonin se pasoja e mëkatit është vdekja.

Ditën e tretë, sa u bë mëngjes, pati bubullima dhe vetëtima; mbi mal doli një re e dendur dhe u dëgjua një zë shumë i fortë borie; dhe tërë populli që ishte në kamp u drodh. Pastaj Moisiu e nxori popullin nga kampi për ta çuar përballë Perëndisë; dhe ata qëndruan në këmbët e malit.

Mali i Sinait ishte tërë tym, sepse Zoti kishte zbritur mbi të në zjarr … Moisiu fliste, dhe Perëndia i përgjigjej me një zë gjëmues.

Eksodi 19:16-19

Mjeti i fundit pamor i Perëndisë ishte shumë frikësues: bubullima, vetëtima, një re e dendur, zëri i fortë i borisë, tymi, zjarri dhe mali që dridhej. I gjithë populli u drodh! Si një popull mëkatar,

TË NDARË

PERËNDIA

NJERIU

134 134 kaPItullI tetë

ai kishte të gjitha arsyet të dridhej në prani të një Perëndie të shenjtë. Zoti po bënte të qartë atë që donte të thoshte.

Disa minuta më vonë njeriu do të bënte një hap më tutje në njohjen e Perëndisë. Perëndia donte të theksonte se çfarë nënkuptonte me fjalët i shenjtë dhe i drejtë. Zoti donte të thoshte këtë: “Ju e kini parë me sytë tuaj që unë jam Perëndia që kujdeset për ju. Unë nuk e kam bërë këtë më parë. Nuk i kam thënë gjërat kaq hapur më parë, por, nëse ju do t’iu bindeni dhjetë rregullave që unë do t’ju jap, atëherë ju do të jeni një popull i shenjtë: një popull i veçantë me marrëdhënie të veçanta, duke qenë vetëm të mitë. Ju do të mësoni si të jetoni së bashku në një mënyrë të pëlqyeshme dhe të rregullt. Të gjitha kombet e tjera do ta shohin këtë fakt1”.

Pastaj Perëndia foli:

rregulli 1«Unë jam Zoti, Perëndia yt … Mos ki perëndi të tjerë para meje».

Eksodi 20:2, 3

Zoti po i thoshte njeriut se Ai nuk dëshiron që njerëzit të adhurojnë dikë tjetër. Arsyeja ishte e qartë:

«Unë jam Zoti dhe nuk ka asnjë tjetër; jashtë meje nuk ka Perëndi».Isaia 45:5

Ka vetëm një Perëndi që duhet nderuar. Nuk ishte thjesht çështja për t’i besuar një perëndie çfarëdo, ai ishte Perëndia; Perëndia i vërtetë. Ata që dëshiruan të ishin të drejtë duhet të adhuronin vetëm Zotin.

Njerëzit zakonisht kënaqen kur mendojnë se e kanë zbatuar këtë rregull, ngaqë nuk adhurojnë perëndi pagane. Por nënkuptimi i urdhrit është ky: Nëse familja, pozita, puna, paraqitja, paraja, dëfrimi, dalja në pension ose diçka tjetër, është më e rëndësishme se Perëndia, atëherë ti ke shkelur këtë urdhër.

rregulli 2«Mos bëj skulpturë ose shëmbëlltyrë të asnjë gjëje që ndodhet aty në qiejt ose këtu poshtë në tokë ose në ujërat nën tokë. Mos u përkul para tyre dhe as mos u shërbe … » Eksodi 20:4, 5

Rregulli i parë thoshte se nuk duhet t’i shërbejmë ndonjë perëndie tjetër. Urdhri i dytë thotë se njeriu nuk duhet të adhurojë një shëmbëlltyrë ose idhull të ndonjë perëndie, qoftë i vërtetë apo i rremë. Perëndia nuk dëshiron që njerëzimi të përkulet dhe

135kaPItullI tetë 135

të adhurojë shëmbëlltyra, ikona ose piktura që e përfaqësojnë Atë. Meqenëse Perëndia është frymë, nuk është e nevojshme që njeriu të bëjë ndonjë imazh fizik për të. Asgjë e krijuar nga njeriu nuk është e vlefshme për t’u adhuruar; vetëm Perëndia i vërtetë mund të adhurohet.

«Unë jam Zoti, ky është emri im; nuk do t’i jap lavdinë time asnjë tjetri, as lavdërimet e mia shëmbëlltyrave të gdhendura».

Isaia 42:8

Një kërkesë tjetër e Perëndisë për shenjtërinë, që të pranohej nga Perëndia Krijues, ishte që çdo njeri duhet të mos adhuronte ndonjë shëmbëlltyrë apo pikturë të Tij, apo të krijimit të Tij.

rregulli 3«Mos e përdor emrin e Zotit, të Perëndisë tënd, kot, sepse Zoti nuk do të lërë të pandëshkuar atë që përdor kot emrin e tij».

Eksodi 20:7

Perëndia po i thoshte njeriut se vetëm Ai duhet të respektohej gjithmonë. Meqë është Perëndia Sovran, emri i tij nuk duhet të përdoret me lehtësi. Si Gjykatës i tokës Ai meriton nderim. Si Mbret meriton nderimin tonë më të madh. Rregulli 3 ishte i qartë. Që të jesh i shenjtë, duhet të çmosh Perëndinë Shumë të Lartë.

Disa kultura nuk e respektojnë Perëndinë. Në çdo cep ai trajtohet me mospërfillje dhe emri i tij përdoret si shenjë pikësimi. Nëse e keni përdorur emrin e Perëndisë për t’u betuar, atëherë ju e keni shkelur këtë urdhër.

rregulli 4«Mbaje mend ditën e shtunë për ta shenjtëruar. Do të punosh gjashtë ditë dhe në ato do të bësh të gjithë punën tënde; por dita e shtatë është e shtuna, e shenjtë për Zotin, Perëndinë tënd; nuk do të bësh në atë ditë asnjë punë … ». Eksodi 20:8-10

Perëndia po u thoshte izraelitëve se ditën e shtatë të javës, të shtunën, duhet të bënin pushim. Kjo ditë e veçantë do t’i tregonte pjesës tjetër të botës se Perëndia kishte vendosur një marrëdhënie të veçantë me ta. Bibla thotë:

«Fol edhe me bijtë e Izraelit, duke u thënë: Tregoni kujdes të madh për të respektuar të shtunat e mia, sepse është një shenjë midis meje dhe jush për të gjithë brezat tuaj, në mënyrë që të njihni se unë jam Zoti që ju shenjtëron». Eksodi 31:13

136 136 kaPItullI tetë

Perëndia dëshironte që izraelitët të dinin se për t’u bërë të shenjtë, duhet që të nderonin shabatin si një shenjë e veçantë e ndarjes.

rregulli 5«Ndero atin tënd dhe nënën tënde … » Eksodi 20:12

Në këtë urdhër Perëndia thotë se bijtë duhet të çmojnë prindërit e tyre. Perëndia thotë se një familje normale duhet të jetë një vend paqeje dhe jo armiqësie. Fëmijët duhet të jenë të respektueshëm dhe të bindur. Në këtë kontekst, prindërit duhet të kujdesen për të mirën e familjes së tyre.

Perëndia po u thotë gjithë bijve se shenjtëria kërkon që ata të kenë një marrëdhënie të ndershme me prindërit e tyre. Zoti dëshiron që familjet të jenë një vend rregulli dhe respekti dhe jo kaosi e zemërimi.

Të kthyerit e fjalës, injorimi, zënkat, varja e buzëve, sjellja e heshtur, kriticizmi: të gjitha këto janë mënyra të të qenit i parespektueshëm.

rregulli 6«Mos vrit!» Eksodi 20:13

Perëndia i kishte dhënë jetë njeriut, kështu që ishte e gabuar për njeriun që t’ia merrte jetën dikujt tjetër. Por Zoti kishte parasysh diçka më tepër sesa vrasjen. Ai kishte në mendje edhe qëllimin që fshihej pas veprimit.

Bibla thotë se …

Perëndia … është në gjendje të gjykojë mendimet dhe dëshirat e zemrës.

… nuk ka asnjë krijesë që të jetë e fshehur para tij, por të gjitha janë lakuriq dhe të zbuluara para syve të Atij, të cilit ne do t’i japim llogari. Hebrenjve 4:12, 13

Meqenëse Perëndia shikon në zemër, ai e interpreton vrasjen në një plan më të gjerë sesa ne. Perëndia merr parasysh si vrasje edhe disa tipa zemërimesh.

«Ju keni dëgjuar se u qe thënë të lashtëve: “Mos vrisni”; dhe: “Kushdo që vret do t’i nënshtrohet gjyqit”;

137kaPItullI tetë 137

Por unë po ju them: “Kushdo që zemërohet pa shkak kundër vëllait të tij, do t’i nënshtrohet gjyqit … dhe kush do t’i thotë: “Budalla”, do t’i nënshtrohet zjarrit të Gehenës». Mateu 5:21-22

Që të jetosh në mënyrë të drejtë me Perëndinë, nuk duhet që të humbësh kontrollin ose të zemërohesh pa shkak.

rregulli 7«Mos shkel besnikërinë bashkëshortore!» Eksodi 20:14

Perëndia po thotë se koha e pranueshme për të pasur marrëdhënie seksuale është pas ditës së martesës dhe personi i vetëm e i duhur për të pasur marrëdhënie është partneri bashkëshortor.

Por Zoti shkon një hap më tutje. Meqenëse ai shikon zemrën, ai e di se kur dikush ka mendime mëkatare.

«Ju keni dëgjuar se të lashtëve u qe thënë: “Mos shkel kurorën”. Por unë po ju them se kushdo që shikon një grua për ta dëshiruar, ka shkelur kurorën me të në zemrën e vet». Mateu 5:27, 28

Të shikosh dikë, me të cilin ju nuk jeni i martuar, me dëshirën për të bërë seks, do të thotë se e ke shkelur këtë ligj. Të jesh i shenjtë, do të thotë që të kesh një mendje të pastër, edhe veprime të pastra.

rregulli 8«Mos vidh!» Eksodi 20:15

Perëndia nuk dëshiron që të marrësh gjërat që u përkasin të tjerëve. Perëndia është ai që i jep çdo personi pasurinë që i takon. Të vjedhësh do të thotë të mos i bindesh Zotit dhe dikush që vjedh nuk mund të konsiderohet i shenjtë.

Vjedhja përfshin mashtrimin, qoftë në provim apo në taksa.

rregulli 9«Mos bëj dëshmi të rreme kundër të afërmit tënd!»

Eksodi 20:16

Njeriu duhet të jetë gjithmonë i ndershëm, sepse Perëndia nuk ka pjesë në mashtrim. Më parë pamë se Satani ishte gënjeshtar. Nga natyra e tij ai është mashtrues. Por për Perëndinë është krejt e kundërta. E vërteta vjen nga natyra e Tij; kjo është në qenësinë e tij. Ai është …

… Perëndia, që nuk gënjen … Titi 1:2

138 138 kaPItullI tetë

Kur Perëndia na thotë diçka, duhet ta besojmë atë si të vërtetë, sepse …

… është e pamundur që Perëndia të gënjejë … Hebrenjve 6:18

Meqenëse Perëndia është i vërtetë, për të çdo gënjeshtër është si një dackë provokuese në fytyrë. Satani është ati i gënjeshtrës dhe çdokush që thotë ndonjë gënjeshtër, është duke ndjekur rrugën e Satanit. Thashethemet, akuzat e rreme, përgojimet, shpifjet: të gjitha këto janë mëkate sipas ligjit të tij.

rregulli 10«Mos dëshiro shtëpinë e të afërmit tënd; mos dëshiro gruan e të afërmit tënd, as shërbëtorin e tij, as shërbëtoren e tij; as lopën e tij, as gomarin e tij, as ndonjë gjë tjetër që është e të afërmit tënd». Eksodi 20:17

Njeriu nuk duhet të ketë zili pasurinë e dikujt tjetër, aftësitë e tij, pamjen e tij, ose gjithçka tjetër që mund të ketë tjetri.

Satani ka thënë: “Unë do të bëhem si Shumë i Larti”, duke lakmuar pozitën e Perëndisë. Të kesh zili, të jesh lakmues ose xheloz, është mëkat dhe plotësisht e papranueshme për Zotin. Kjo është rruga që ndoqi Satani.

Në shoqërinë tonë biem ndesh me parametrat e këtij ligji në çdo kohë. Por kjo është shumë e hollë për t’u kuptuar. Shumë dëshirojnë me gjithë shpirt të ngrihen në detyrë: të hyjnë në garë me fqinjin. Të tjerët na thonë se e meritojmë këtë përmirësim dhe kjo nxit krenarinë tonë. Ky është një mëkat tjetër.

139kaPItullI tetë 139

tani unë e Di

Kështu dhjetë urdhërimet u përfunduan. Perëndia i shkroi ato në pllaka guri, mbase për të shprehur se ky ligj nuk mund të ndryshohet. Me kalimin e kohës, njeriu e ka bindur veten se të mashtrosh nuk ka asnjë problem, por Ligji ende thotë se është e gabuar.

Tani njeriu e mësoi se çfarë Zoti e quan mëkat. Një prej shkrimtarëve biblikë, duke pasqyruar këtë të vërtetë, shkruan …

Mëkatin unë nuk do ta kisha njohur, veç se me anë të ligjit; sepse unë nuk do ta kisha njohur lakminë, po të mos thoshte ligji: “Mos lakmo!” Romakëve 7:7

Por lind një pyetje. Sa i rreptë ishte Perëndia në zbatimin e këtyre rregullave? Nëse dikush do të shkelte ndonjë prej tyre rastësisht, a do të ishte kjo e pranueshme? Çfarë do të priste Perëndia?

3 gjyKataDhjetë Urdhërimet mund të mendoheshin të paqarta po të mos e dije se si dhe kur duhet t’u bindeshe rregullave. A kishte ndonjë përjashtim? Le të mendojmë një person që kishte kryer kurvëri në të shkuarën. A do ta falte Perëndia atë mëkat? Çfarë do të priste një ligjdhënës i përsosur?

Pikë së pari, Perëndia na thotë se, nëse duam të pranohemi prej Tij, duhet që të zbatojmë dhjetë urdhërimet: çdonjërin prej tyre!

Edhe i dëshmoj çdo njeriu … se ai është i detyruar të zbatojë mbarë ligjin2. Galatasve 5:3

Kjo nuk është çështje dëshire. Perëndia është shumë i qartë. Ne jemi të detyruar që t’u bindemi të gjitha ligjeve. Jo vetëm kaq, por …

… kushdo që zbaton të gjithë ligjin, por e shkel në një pikë, është fajtor në të gjitha pikat. Jakobi 2:10

Nëse ne nuk i bindemi një urdhri, vetëm NJERIT, është njësoj sikur t’i

Shkelja e ligjit është si prerja e një spangoje me dhjetë nyje. Mjafton të presësh njërën dhe shkëputet tërë fija. Në të njëjtën mënyrë, mjafton të shkelësh një ligj që të jesh fajtor për shkeljen e standardit të Perëndisë për të drejtën dhe të gabuarën.

140 140 kaPItullI tetë

kemi shkelur të gjitha. Ne nuk jemi më të përsosur. Perëndia nuk mund të na pranojë në praninë e Tij të shenjtë.

Zoti është plotësisht i përsosur në shenjtërinë e Tij dhe mund të pranojë vetëm ata që janë të përsosur në drejtësinë e tyre. Drejtësia e njeriut duhet të jetë e barabartë me drejtësinë e Perëndisë, përndryshe marrëdhënia nuk mund të vendoset.

Jo vetëm që duhet të zbatojmë të tërë Ligjin, por Perëndia na kërkon llogari për të gjitha mëkatet tona, edhe për mëkatet për të cilat nuk jemi të vetëdijshëm. Shkelja e ligjit është si prerja e një spangoje me dhjetë nyje. Mjafton të presësh njërën dhe shkëputet tërë fija. Në të njëjtën mënyrë, mjafton të shkelësh një ligj që të jesh fajtor për shkeljen e standardit të Perëndisë për të drejtën dhe të gabuarën.

Në qoftë se dikush mëkaton dhe, në mënyrë të pandërgjegjshme, kryen një diçka që Zoti ka ndaluar të bëhet, është gjithashtu fajtor dhe i detyruar të vuajë dënimin. Levitiku 5:17

Një herë po i shpjegoja këtë subjekt një çifti të ri. Kur arrita në këtë pikë në mësim, nxënësi përplasi grushtet në tavolinë dhe u betua. (Partnerja e tij iu drejtua dhe i tha se ai sapo kishte thyer një nga ligjet e Perëndisë, duke e përdorur më kot emrin e Perëndisë. Nuk ishte koha e duhur!) Ai tha: “Perëndia nuk është i mirë! Nëse kjo është e vetmja mënyrë që të pranohem nga Perëndia, kjo është e pamundur. Nuk mund ta zbatoj në asnjë mënyrë atë listë rregullash në mënyrë të përsosur!”. Shqetësimi i tij ishte mjaft i dukshëm.

njohja e MëKatit

Perëndia e dinte se njeriu nuk do të arrinte ta zbatonte listën e rregullave në mënyrë të përsosur. Ai nuk habitej për këtë. Qëllimi i dhënies së Dhjetë Urdhërimeve ishte i qartë.

Por ne e dimë se gjithçka që thotë ligji, e thotë … që çdo gojë të heshtë dhe gjithë bota t’i jetë nënshtruar gjykimit të Perëndisë.

Romakëve 3:19

Ky varg na thotë dy gjëra:

1. Ligji u mbyll gojën atyre që thonë se jetët e tyre janë mjaft të drejta për t’u pranuar nga Perëndia. Askush nuk mund t’i studiojë hapur këto dhjetë rregulla pa ndier gjendjen e tij mëkatare.

2. Dhjetë Urdhërimet na tregojnë se jemi shkelës të ligjit. Në fillim njeriu ishte miku i Perëndisë, i pafajshëm nga çdo e keqe. Por kur Adami dhe Eva nuk iu bindën udhëzimeve të Perëndisë, Perëndia la mënjanë mantelin e miqësisë dhe

141kaPItullI tetë 141

vuri mantelin e gjykatësit. Tani, në vend që Perëndia të ishte miku i njeriut, Ai ishte një gjykatës, duke e thirrur njeriun para fronit të gjykatës. Asnjë avokat nuk mund ta mbronte çështjen e njeriut. As edhe një. Asnjë avokat, sado i zgjuar, nuk mund të bindte gjykatën. Asnjë ryshfet nuk mund të jepej. Gjykatësi i përsosur foli. Vendimi u dha. Njeriu ishte FAJTOR, sepse kishte thyer Ligjin e Perëndisë.

Sepse asnjë mish nuk do të shfajësohet para tij për veprat e ligjit; me anë të ligjit në fakt arrihet njohja e mëkatit. Romakëve 3:20

Qëllimi i dhjetë ligjeve është që të na bëjë të vetëdijshëm ose të ndërgjegjshëm se jemi mëkatarë. Ai na tregon shenjtërinë e Perëndisë dhe gjendjen tonë mëkatare. Është një matje e thjeshtë se çfarë ishte e drejtë dhe çfarë e gabuar. Dhjetë Urdhërimet janë si një termometër. Ato mund të na tregojnë se jemi të sëmurë, por nuk na ndihmojnë për të përmirësuar shëndetin tonë.

një PasQyrë

Dhjetë Urdhërimet janë për ne ashtu siç është një pasqyrë për një fytyrë të pistë. Nëse je vetëm, nuk mund të thuash që fytyra jote është apo jo e pastër. Dikush mund të të shikojë dhe mund të të thotë: “Fytyra jote është e pisët”, por ti mund ta mohosh dhe t’i thuash: “Fytyra ime nuk e pisët; unë nuk shoh gjë!” dhe ti i beson kësaj me të vërtetë. Por, nëse të jepet një pasqyrë, mund të shikosh që fytyra jote është me të vërtetë e nxirë dhe nuk do të jesh më i zoti ta mohosh këtë fakt. Goja jote do të heshtë. Do të kuptosh se je fajtor dhe se ke një fytyrë të pisët.

E njëjta gjë ndodh edhe me njeriun. Ne nuk e dinim se çfarë ishte mëkati, derisa Perëndia na dha Ligjin. Ashtu si një pasqyrë tregon papastërtinë, po kështu dhjetë rregullat na bëjnë të vetëdijshëm për mëkatin tonë.

Dhjetë Urdhërimet nuk na u dhanë si një listë rregullash që t’i rendisim dhe, kështu, të bëhemi të drejtë para Perëndisë. Ky nuk ishte qëllimi i Ligjit. Është pikërisht sikur të fërkosh pisllëkun e fytyrës me një pasqyrë! Pasqyrat janë bërë për të pasqyruar dhe jo për të pastruar. Në fakt, nëse do të përpiqesh të pastrosh veten me një pasqyrë, do të njollosësh xhamin dhe kështu do të vështirësosh aftësinë e tij për të dhënë një pasqyrim të qartë. Njerëzit që përpiqen të pranohen nga Perëndia duke zbatuar Dhjetë Urdhërimet, u shtojnë ose u heqin urdhrave, në mënyrë që të mos duken edhe aq keq.

FAJTOR

142 142 kaPItullI tetë

PiKëVështriMi i PerënDisë

Ka edhe një mënyrë tjetër për ta parë këtë aspekt. A e kujtoni se si bëmë krahasimin te shembulli i brejtësit të krimbur me pikëpamjen e Perëndisë për mëkatin? Pra, të përpiqesh që t’i pëlqesh Zotit, duke zbatuar Dhjetë Urdhërimet, është njëlloj sikur të hedhësh parfum mbi brejtësin e qelbur. Parfumi nuk e bën atë më të këndshëm për ne. Brejtësi është ende i qelbur. Në të njëjtën mënyrë, zbatimi i Dhjetë Urdhërimeve nuk na bën më të pranueshëm para Perëndisë. Ne jemi ende mëkatarë.

Kjo na kthen te arsyeja pse u dhanë dhjetë urdhrat. Perëndia e dha Ligjin në mënyrë …

… që mëkati të bëhet edhe më tepër mëkat nëpërmjet urdhërimit.Romakëve 7:13

Perëndia dëshiron që ne t’i shohim të gjitha mëkatet, të mëdha apo të vogla, ashtu siç e shikon Ai mëkatin: plotësisht shkatërrimtar, shumë fyes, tërësisht i neveritshëm, keqdashës, i pisët. Ai dëshiron që ne të kuptojmë se pastërtia e Tij është shumë larg nga çdo drejtësi që mund të kemi. Ai dëshiron që ne të kuptojmë se, edhe në rastet më të mira, mirësia jonë nuk është e barabartë me shenjtërinë e Tij. Ajo as që i afrohet asaj.

Deri në këtë kohë një njeri mund të krenohej që Perëndia e donte atë më tepër se një tjetër, sepse ai mendonte se ishte një person më i mirë. Por pasi u dha Ligji, Perëndia po çonte çdo njeri në pikëpamjen se …

Ja, unë jam mbrujtur në paudhësi dhe nëna ime më ka lindur në mëkat. Psalmi 51:5

Tani njeriu jo vetëm do ta dinte se ishte mëkatar, por ai do të mund të shikonte edhe përsosurinë e Perëndisë.

FEJA

Babeli

Njerëzit në

kohën e Noeut

IDETË E VETA

Kaini

4

5

6

3

10987

21

Izraelitët SHFAQJA E JASHTME

AdamiNJERIU

PERËNDIA

143kaPItullI tetë 143

Shenjtëria e Perëndisë, drejtësia e Tij, nuk mund të arrihej nga njeriu. Ajo është e paarritshme. Humnera e shkaktuar nga mëkati ishte më e gjerë sesa mendohej. Meqenëse asnjë njeri nuk mund ta zbatojë Ligjin në mënyrë të përsosur, Ligji nuk mund të ndërtojë një urë për të kaluar hendekun.

Dy gruPe

Reagimi i izraelitëve kur lexuan për herë të parë Dhjetë Urdhërimet, pa dyshim, pasqyron mendimet e shumë njerëzve sot. Bibla thotë se të gjithë izraelitët u tronditën nga frika, por pjesa më e madhe e tyre u tmerruan nga bubullimat dhe vetëtimat. Ata panë vetëm anën e jashtme të gjërave dhe u alarmuan nga shfaqjet e tmerrshme të fuqisë së Perëndisë. Ndërsa për sa u përket dhjetë urdhërimeve, ata mendonin se mund t’i zbatonin mirë ato. Kështu bën edhe pjesa më e madhe e njerëzve sot. Ata përqendrohen në bindjen ndaj urdhërimeve dhe harrojnë qëllimin e tyre.

Nga ana tjetër, ata izraelitë kishin fituar një njohuri të thellë në lidhje me drejtësinë e Perëndisë. Ata tani e dinin se Perëndia me shenjtëri nënkuptonte pastërti. Ata patën frikë, por edhe për një arsye tjetër. Ata e dinin se nuk mund t’i zbatonin plotësisht ligjet në mënyrë të përsosur.

Sido që të jetë, Bibla thotë se izraelitët u drodhën.

Prandaj ata i thanë Moisiut: «Fol ti me ne dhe ne do të të dëgjojmë, por të mos na flasë Perëndia që të mos vdesim». Eksodi 20:19

Pastaj Zoti i tha Moisiut: «Ngjitu tek unë në mal dhe qëndro aty; dhe unë do të jap disa pllaka prej guri, ligjin dhe urdhërimet që kam shkruar, me qëllim që ti t’ua mësosh atyre». Eksodi 24:12

Dhjetë urdhërimet tashmë kishin hyrë në fuqi dhe tani izraelitët ishin të detyruar t’i zbatonin ato si një standard moral. Por ata që ishin të ndershëm me vetveten tashmë mësuan se, nëse donin që të pranoheshin nga Perëndia, duhet që të gjenin një rrugë tjetër.

144 144 kaPItullI tetë

Dhjetë sugjeriMet?Dhjetë Urdhërimet zakonisht i njohim si Ligji Moral, ngaqë ato kanë të bëjnë me sjelljen etike dhe morale.

Meqë Ligjet e Moralit janë të paafta të rivendosin marrëdhënien e prishur me Perëndinë, kjo nuk do të thotë se ato janë të pavlefshme. Ashtu si ligjet e fizikës vendosin rregullin në univers, po kështu edhe ligjet frymërore vendosin rregullin në një komb.

Shumë kombe kanë hedhur poshtë kodin biblik, duke jetuar në një shoqëri me moral asnjanës. Nuk ekziston me të vërtetë një shoqëri e tillë. Asnjë qyetërim i tillë nuk ka mbijetuar. Të mos mbash asnjë qëndrim, në fakt, do të thotë të marrësh një përgjegjësi.

Refuzimi i parimeve biblike ka rezultuar në një zemërgurësi ndaj së keqes. Çdo brez po përshtatet më tepër me mëkatin. Bibla mëson se kjo gjë, pa dyshim, do të na çojë në kaos.

145kaPItullI tetë 145

ÇFarë lloji jeni ju?Shumë njerëz pranojnë se janë mëkatarë. Megjithatë, pak pranojnë me të vërtetë se ata janë mëkatarë pa fuqi. Këtu ka një ndryshim të madh.

Mëkatarët besojnë se mund të bëjnë diçka për t’u pranuar nga Perëndia. Ata mbase besojnë se Perëndia dëshiron prej tyre që të zbatojnë Dhjetë Urdhërimet, të zbatojnë Rregullin e Artë, të shkojnë në kishë, të pagëzohen, të japin lëmoshë ose të jenë të sjellshëm me fqinjët. Ata mendojnë se, duke i bërë këto gjëra, ata do të bëhen të pëlqyeshëm ndaj Perëndisë.

Nocioni se të mirat e një personi ia kalojnë në peshë të këqijave të tij dhe, për këtë arsye, meriton të pranohet nga Perëndia, nuk gjendet fare në Bibël. Të bësh mirë është e këshillueshme, por Bibla na mëson se të gjitha këto vepra nuk mund të rivendosin marrëdhëniet tona të prishura me Perëndinë. Ne kemi një problem të madh, nga i cili nuk mund të shpëtojmë dot. Ai është gjendja e të qenët mëkatar.

Nga ana tjetër, një mëkatar pa fuqi e di se nuk mund të bëjë asgjë për t’u pranuar nga Perëndia. Ai nuk mund të shpëtojë dot nga mëkati që ka ndotur jetën e tij. Bibla thotë se ne jemi plotësisht pa fuqi.

Jemi të gjithë si një gjë e papastër dhe të gjitha veprat tona të drejtësisë janë si një rrobe e ndotur; po fishkemi të gjithë si një gjethe dhe paudhësitë tona na çojnë larg si era. Isaia 64:6

Madje edhe mirësia jonë nuk e arrin dot shenjtërinë e Perëndisë. Për ilustrim, dikush mund të thotë se të gjitha veprat tona të drejtësisë janë si një rrobe e ndotur. Ashtu siç brejtësi i krimbur është i neveritshëm për ne, po kështu edhe të gjitha mëkatet janë fyese për një Perëndi të pastër dhe të shenjtë.

KONCEPT QË NUK GJENDET NË BIBËL

KEQMIRË

KaPitulli nëntë

1 tabernaKulli

2 MosbesiMi

3 gjyQtarët, Mbretërit Dhe ProFetët

147kaPItullI nëntë 147

150

këm

bë46

met

ër

Perd

ja (V

eli)

Oborri

Porta Gardhi

75 këmbë23 metër

Vendi iShenjtë

Vendi Shumëi Shenjtë

1 tabernaKulliNë malin Sinai Zoti tregoi për pamundësinë e zbatimit të rregullave për të rivendosur miqësinë me Perëndinë. Tani njerëzit ishin gati të mësonin mënyrën e pranimit sipas Perëndisë.

Zoti i foli Moisiut duke thënë: «… Le të më bëjnë një shenjtërore, që unë të banoj në mes tyre». Eksodi 25:1,8

Izraelitët duhet të ndërtonin një shenjtërore*, një vend të shenjtë, i quajtur Tabernakull apo çadra e mbledhjes. Perëndia nuk po ua kërkonte atyre të bënin këtë ngaqë ai kishte nevojë për një shtëpi.

Perëndia që bëri botën dhe të gjitha gjërat që janë në të, duke qenë Zot i qiellit dhe i tokës, nuk banon në tempuj të bërë nga duart e njeriut. Veprat e Apostujve 17:24

Për më tepër, Zoti po krijonte një mjet pamor të përpunuar për të shpjeguar më mirë se çfarë duhej për të shfuqizuar ndëshkimin e mëkatit.

«Ju do ta bëni atë sipas tërë asaj që unë do t’iu tregoj, si për modelin e tabernakullit ashtu edhe për modelin e të gjitha orendive».

Eksodi 25:9

Tabernakulli duhej të çmontohej dhe të lëvizej. Pjesa e tendës kishte mure të forta me mbulesa qilimash. Ai ishte e ndarë në dy pjesë: një e treta formonte dhomën që quhej Vendi Shumë i Shenjtë dhe dy të tretat formonin Vendin e Shenjtë. Një perde e rëndë, që njihet si veli, ndante të dyja zonat, shërbente …

«… si ndarës midis vendit të shenjtë dhe vendit shumë të shenjtë». Eksodi 26:33

Tabernakulli u plotësua me një oborr të jashtëm, i cili rrethohej nga një gardh afërsisht dy metra i lartë. Hyrja në tabernakull bëhej vetëm nëpërmjet një porte të vetme.

Atje kishte shtatë pjesë kryesore për orenditë brenda tendës dhe jashtë në oborr1.

*Kjo nuk duhet të ngatërrohet me kishën. Nuk kanë lidhje me njëra-tjetrën.

148 148 kaPItullI nëntë

ObOrri

➌ shanDani

Përmasat e shandanit nuk u përcaktuan nga Perëndia, por ne e dimë formën e tij. Kishte një bosht kryesor dhe nga ai dilnin shtatë krahë. Fakti që ai ishte i bërë me ar të kulluar kufizonte përmasat e tij.

➍ tryeza Me buKët e ParaQitjes

Në këtë tryezë të veçantë do të vendoseshin dymbëdhjetë franxholla bukësh, çdonjëra prej tyre përfaqësonte fiset e Izraelit.

➎ altari i teMjanit

Ky altar ishte vendosur paralelisht para perdes që ndante Vendin Shumë të Shenjtë nga Vendi i Shenjtë. Në të ofrohej temjan ndërsa izraelitët mblidheshin jashtë dhe luteshin. Aroma që shpërndahej në qiell ishte simbol i lutjeve që shkonin te Perëndia.

➋ legeni

Ky tas i madh bronzi vendosej midis altarit prej bronzi dhe Vendit të Shenjtë. Ai mbushej me ujë dhe përdorej gjatë larjeve ceremoniale, duke nënkuptuar që njeriu duhet të ishte i pastër kur t’i afrohej Perëndisë.

➊ altari Prej bronzi

Sapo kaloje portën e oborrit gjendej pajisja e parë. Ajo ishte shumë e gjerë. Ishte bërë prej druri, e praruar me bronz dhe kishte katër

brirë në cepa dhe katër shufra në çdo anë, që të mund të transportohej.

149kaPItullI nëntë 149

➏ arKa e besëliDhjes

Kjo kuti e vogël prej druri, e praruar me ar të pastër, u projektua për të shërbyer si arkë. Dy objektet që ajo përmban janë të njohura për ne: pllakat me Dhjetë Urdhërimet të shkruara në to dhe një poçe që mbante një mostër nga buka që Perëndia siguroi për ata çdo ditë në shkretëtirë.

➐ Pajtuesi

Arka e Besëlidhjes kishte një kapak të përpunuar, i bërë me ar të pastër, me dy engjëj me krahët e tyre të hapur.

Arka dhe Pajtuesi ishin të vetmet orendi të vendosura në Vendin Shumë të Shenjtë. Perëndia tha …

«Aty unë do të të takoj, nga lart, mbi pajtuesin, midis dy kerubinëve që janë mbi arkën e dëshmisë, do të të njoftoj tërë urdhrat që do të të jap për bijtë e Izraelit». Eksodi 25:22

Vendi i Shenjtë Vendi Shumë i Shenjtë

Perdja (veli)

➌

➍

➎ ➐➏

150 150 kaPItullI nëntë

PriFtërinjtë«Pastaj afro pranë vetes sate Aaronin, tët vëlla dhe bijtë e tij së bashku me të, nga gjiri i bijve të Izraelit, që të më shërbejnë mua si prift». Eksodi 28:1

Perëndia i kërkoi Moisiut që të caktonte Aaronin dhe fëmijët e tij si priftërinj në Tabernakull dhe Aaroni u caktua si Kryeprift. Perëndia i ndau këta njerëz veç nga të tjerët, jo sepse ata ishin më të mirë, por ngaqë Zoti donte që populli të respektonte shenjtërinë e Tij. Perëndia nuk kërkonte një turmë të çrregullt që të kujdesej për Tabernakullin. Këta priftërinj u ushtruan në mënyrë të veçantë, për të zbatuar udhëzimet e Perëndisë në Tabernakull dhe të shërbenin si ruajtës, duke u kujdesur për të, ndërsa izraelitët do të lëviznin nga një vend në një tjetër.

PlotësiMi i tabernaKullit

E tërë struktura u përfundua nëntë muaj pasi izraelitët arritën në malin Sinai.

Moisiu, pra, shqyrtoi tërë punën; dhe ja, ata e kishin kryer simbas urdhrave të Zotit; Eksodi 39:43

Kështu ditën e parë të muajit të parë të vitit të dytë, u ndërtua tabernakulli. Eksodi 40:17

Pasi u plotësua Tabernakulli, reja që udhëhiqte izraelitët ditën dhe kolona e zjarrit që i udhëhiqte ata natën, ndaloi sipër në majën e Vendit Shumë të Shenjtë. Kjo nënkuptonte praninë e Perëndisë në mes të popullit të tij.

Atëherë reja e mbuloi çadrën e mbledhjes …

151kaPItullI nëntë 151

Dhe Moisiu nuk mundi të hyjë në çadrën e mbledhjes, sepse reja e kishte mbuluar nga sipër dhe lavdia e Zotit mbushte tabernakullin. Eksodi 40:34, 35

zbatiMi i MjeteVe PaMore

Pasi u ndërtua Tabernakulli, ishte koha të zbatohej ky mjet i madh pamor. Perëndia i tha Moisiut …

«Folu bijve të Izraelit dhe u thuaj atyre: Kur dikush nga ju sjell një ofertë për Zotin, sillni si fli tuajën një kafshë të marrë nga kopeja e bagëtisë së trashë ose të imët …» Levitiku 1:2

Perëndia po i thoshte njeriut që të sillte një flijim në Tabernakull.

Ai duhet të ishte «… një holokaust i një koke bagëtie nga kopeja…»Levitiku 1:3

Duhet të ishte një dele, dhi ose viç, por nuk duhet të ishte derr, kalë apo deve.

Ata duhet të «… ofrojnë një mashkull …» Levitiku 1:3

Ai duhet të ishte «… pa të meta …» Levitiku 1:3

Ai nuk duhet të ishte i sëmurë ose të çalonte.

«… ta çojë në hyrjen e çadrës së mbledhjes me vullnetin e tij përpara Zotit …» Levitiku 1:3

Flijimi duhet të bëhej afër derës së oborrit te altari prej bronzi. Për më tepër, njohja e vetvetes si një mëkatar pa fuqi ishte veprimi

152 152 kaPItullI nëntë

i parë që një person duhet të bënte për t’u afruar te Perëndia. Ai që sillte ofertën …

«… Do të vërë pastaj dorën e tij mbi kokën e holokaustit, që do të pranohet në vend të tij, për të shlyer dënimin në vend të tij …»

Levitiku 1:4

Duke vendosur duart mbi kokën e flisë, personi e njëjtësonte vetveten me flijimin. Dora mbi kokë simbolizonte mëkatin dhe fajin vetjak që kalonte nga njeriu te kafsha. Ngaqë kafsha e mbante mëkatin e njeriut, ajo duhet të vdiste. Vdekja është dënimi i mëkatit. Ai që ofronte sakrificën çante fytin e saj, si një mirënjohje përfundimtare që shprehte se ishte mëkati i tij që shkaktoi vdekjen e kafshës. Ishte rasti i një të pafajshmi që vdiste në vend të fajtorit, si një zëvendësues. Shkrimi thotë se Perëndia pranonte flijimin në emër të tij.

Ky veprim do t’u jetë dukur shumë i zakontë izraelitëve. A nuk kishin shkuar te Perëndia etërit duke ofruar flijime? Në të vërtetë kështu vepruan.

një shPëtiMtar i Drejtë

Edhe një herë Zoti po i kujtonte popullit se rruga e vetme e pajtimit ishte të besoje se ai është …

… një Perëndi i drejtë, një Shpëtimtar … Isaia 45:21

Duke ofruar flijimin e kafshës, njerëzit po jepnin një dëshmi të jashtme të një besimi të brendshëm në Perëndinë: gjë e cila tregonte besimin e tyre te Zoti. Ngaqë vdekja është dënimi për mëkatin, flijimi tregonte se çfarë duhej për të falur mëkatin.

… pa derdhur gjak nuk ka ndjesë. Hebrenjve 9:22

«Sepse jeta e mishit është në gjak. Prandaj ju kam urdhëruar ta vini mbi altar për të bërë shlyerjen për jetën tuaj, sepse është gjaku që bën shlyerjen e fajit për jetën». Levitiku 17:11

Kur Perëndia shikonte vdekjen e kafshës, ai kënaqej, sepse ishte përmbushur plotësisht kërkesa e ligjit të mëkatit dhe të vdekjes; tashmë ishte kryer pagesa e vdekjes së mëkatit. Perëndia nuk do ta quajë më borxhin e tij të mëkatit; njeriu nuk do të gjykohet; pasojat e përjetshme nuk do të kenë më fuqi. Në vend të kësaj, Zoti do të nderojë besimin tek Ati të atij personi dhe do ta vërë në llogari të drejtësisë së tij, pikërisht ashtu siç bëri edhe me Abrahamin.

153kaPItullI nëntë 153

«Por Abrahami i besoi Perëndisë dhe kjo iu numërua për drejtësi».Romakëve 4:3

Ngaqë ajo drejtësi vinte nga Perëndia, ajo i siguroi plotësisht njeriut përsosurinë e domosdoshme për të jetuar në praninë e Perëndisë.

Nuk kishte asgjë të re në këtë gjë. Po kështu ndodhi edhe me Abelin, Noeun, Abrahamin, Isakun, Jakobin dhe gjithë njerëzit e tjerë të drejtë që shkuan te Perëndia.

Dita e shlyerjes

Priftërinjtë, duke kryer detyrat e tyre, kishin lirinë e plotë për të hyrë brenda në Tabernakull, vetëm me një përjashtim. Ata ishin rreptësisht të ndaluar të hynin në Vendin Shumë të Shenjtë.

Në Vendin Shumë të Shenjtë ishte prania e Perëndisë që jetonte në mënyrë simbolike me njeriun. Njeriu mëkatar nuk duhet të hidhte shikimin në atë dhomë. Perdja që varej midis dy dhomave ishte e trashë dhe e mbronte atë nga sytë kureshtarë. Ajo mbronte vendin më të shenjtë të të gjithë vendeve. Madje as Aaroni, kryeprifti, nuk duhet të hynte në vendin Shumë të Shenjtë, me përjashtim të Ditës së Shlyerjes2.

Por në të dytin hynte vetëm kryeprifti një herë në vit, jo pa gjak, të cilin e ofronte për veten e tij dhe për mëkatet e popullit të kryera në padije. Hebrenjve 9:7

Çdo shkelje e këtij udhëzimi do të shkaktonte vdekjen e tij.

Zoti i tha Moisiut: “Foli Aaronit, vëllait tënd, dhe thuaji të mos hyjë në çfarëdo kohe në shenjtërore, përtej perdes, përpara pajtuesit që ndodhet mbi arkë, që të mos vdesë, sepse unë do të shfaqem në renë mbi pajtuesin”. Levitiku 16:2

Oferta e Ditës së Shlyerjes ishte një ceremoni vjetore, një kujtim i vazhdueshëm, e cila tregonte domosdoshmërinë e njeriut për të mbuluar mëkatin e tij para syve të një Perëndie të shenjtë. Kjo ceremoni përsëritej çdo vit, sepse, megjithëse Perëndia nuk ia quante mëkatin njeriut, gjaku i kafshës nuk e hiqte borxhin e mëkatit. Gjaku ishte vetëm një mbulesë e përkohshme.

Tabernakulli, orenditë, priftërinjtë, sakrificat, Dita e Shlyerjes: që të gjitha ishin mjete pamore të përpunuara me hollësi nga Perëndia. Këto pamje na ndihmojnë për të shpjeguar se çfarë po planifikonte të bënte Zoti për njerëzimin.

154 154 kaPItullI nëntë

2 MosbesiMiIzraelitët po mësonin shumë gjëra që kishin të bënin me Zotin. Perëndia u siguronte vazhdimisht atyre ushqim dhe ujë. Bibla na thotë madje se Perëndia ua bëri këpucët e tyre shumë të forta; ato nuk griseshin. Tani izraelitët kishin një kod moral me anë të të cilit jetonin. Edhe pse zbatimi i Dhjetë Urdhërimeve nuk mund t’i çonte te Perëndia, ato ishin një standard për një jetë të drejtë, gjë e cila bashkonte kombin. Ata e dinin se çfarë ishte e drejtë dhe çfarë ishte e gabuar. Perëndia u kishte treguar gjithashtu dashurinë e Tij, duke u siguruar një rrugë që të mund të pranoheshin, me anë të besimit, nëpërmjet gjakut të flijimit. Mund të mendosh se izraelitët do të ishin shumë mirënjohës për të gjitha gjërat që Zoti kishte bërë për ta. Ata nuk ishin mirënjohës, sepse veprimet e tyre të jashtme nuk e shfaqnin një gjë të tillë. Ata filluan përsëri të ankoheshin.

Në rast se marrim një qëndrim sikur jemi vetë të drejtë dhe mendojmë se vetëm izraelitët ishin kokëfortë, duhet të kujtojmë se edhe ne jemi krijuar nga i njëjti mish dhe gjak.

Në një farë kuptimi izraelitët po shërbenin si përfaqësuesit e tërë racës njerëzore. Ata çdo vit merrnin më tepër informacion për Perëndinë, por njohuritë që ata fitonin sollën gjithashtu edhe përgjegjësi të tjera. Bibla thotë …

Kujt iu dha shumë, do t’i kërkohet shumë; dhe kujt iu besua shumë, do t’i kërkohet më shumë. Luka 12:48

Që të gjithë izraelitët tani dinin më tepër për Perëndinë sesa çdo komb tjetër në tokë.

Pastaj bijtë e Izraelit u nisën nga mali i Horit dhe u drejtuan nga Deti i Kuq, për t’i ardhur qark vendit të Edomit; dhe populli u dëshpërua për shkak të rrugës. Populli, pra, foli kundër Perëndisë kundër Moisiut, duke thënë: «Pse na nxorët nga Egjipti që të vdesim në këtë shkretëtirë? Sepse këtu nuk ka as bukë as ujë, na vjen neveri për këtë ushqim të keq». Numrat 21:4, 5

Këto akuza nuk ishin të vërteta: Perëndia, Siguruesi i Madh, po u plotësonte atyre të gjitha nevojat. Por, në vend që të falënderonin Zotin për kujdesjet e përditshme, ata e akuzuan atë për mospërfillje. Ata e shpërfillën Ligjin e Perëndisë, duke thënë gënjeshtra dhe duke e çnderuar emrin e tij.

155kaPItullI nëntë 155

Ashtu siç e kemi parë më përpara, po të shkelësh një ligj, ka pasoja. Sikur të shkelësh ligjin e rëndesës së Perëndisë, do të thyesh kockat, po kështu, po të shkelësh Ligjin Moral të Perëndisë, ka pasoja.

Në të shkuarën, Perëndia vazhdimisht nuk e ndëshkoi* mëkatin e tyre. Ai qe i hirshëm me ta. Por izraelitët nuk ishin fillestarë në marrëdhëniet e tyre me Krijuesin, Zotin e tyre. Ata kishin mësuar shumë gjëra për Perëndinë. Por tani ata i njihnin dhjetë urdhërimet dhe ajo njohuri i bënte ata të përgjegjshëm. Perëndia nuk mund të hiqet sikur nuk e shikon mëkatin e njeriut dhe të thotë: “Harroje atë muhabet. Do të hiqem sikur nuk ka ndodhur”. Jo, mëkati ka pasojat e tij. Gjithmonë.

… Zoti dërgoi midis popullit gjarpërinj flakërues, të cilët kafshonin njerëzit, dhe shumë izraelitë vdiqën. Numrat 21:6

Që nga fillimi Perëndia kishte thënë se mëkati të çon drejt vdekjes; drejt vdekjes fizike, vdekjes së marrëdhënieve dhe vdekjes së përjetshme. Tani kjo e vërtetë u ilustrua pasi shumë veta vdiqën.

Izraelitët ishin të dëshpëruar dhe kuptuan se vetëm Perëndia mund t’i shpëtonte nga ky dënim. Ata ishin të pafuqishëm.

Dhe kështu populli shkoi te Moisiu dhe i tha: «Kemi mëkatuar, sepse kemi folur kundër Zotit dhe kundër teje; lutju Zotit që të largojë nga ne këta gjarpërinj». Numrat 21:7

Qëllimi i Perëndisë, për sa i përket gjykimit, ishte që të sillte një ndryshim në sjelljen e tyre, një ndryshim të mendjes. Në Bibël ky ndryshim përshkruhet me fjalën pendim. Vetëm gjatë kësaj jete në tokë njerëzit mund të pendohen dhe të dëgjohen nga Perëndia. Pas vdekjes fizike, kur një mëkatar do të ndeshet me gjykimin në Liqenin e Zjarrit, do të jetë tepër vonë për të ndryshuar mendjen.

Izraelitët pranuan se kishin mëkatuar, kështu që ata u penduan dhe i kërkuan Perëndisë që t’i çlironte. Ata po i besonin përsëri Perëndisë.

Dhe Moisiu u lut për popullin.

Pastaj Zoti i tha Moisiut: «Bëj një gjarpër flakërues dhe vëre mbi një shtizë; kështu çdo njeri që do të kafshohet prej tij dhe do ta shikojë, ka për të jetuar».

* Perëndia lë pa ndëshkuar mëkatin vetëm për një periudhë kohe. Ai gjykon çdo mëkat. Krahaso me Veprat e Apostujve 17:30

156 156 kaPItullI nëntë

Moisiu bëri atëherë një gjarpër prej bronzi dhe e vuri mbi një shtizë, dhe ndodhte që, kur një gjarpër kafshonte dikë, në rast se ky shikonte gjarprin prej bronzi, ai vazhdonte të jetonte.

Numrat 21:7-9

Gjarpri në shtizë nuk ishte një lloj truku me anë të të cilit trupi mund të kontrollohet nga fuqia e mendjes. Perëndia, thjesht, po u jepte izraelitëve një mundësi për të treguar se ata po besonin tek Ai. Kur një izraelit kafshohej nga gjarpri, thjesht duhej të kthehej dhe të shikonte gjarprin prej bronzi dhe kështu shërohej. Me atë vështrim personi shprehte besimin e tij te Zoti, duke besuar se Fjala e Perëndisë ishte e vërtetë.

Le të mendojmë për një izraelit që ishte kafshuar dhe nuk e pa gjarprin prej bronzi. Në vend të kësaj ai i thotë të afërmit të tij: “Moisiu plak është çmendur me të vërtetë. Ai ka rrjedhur po mendoi se ai gjarpër qesharak do të mund të shërojë një kafshim helmues. Unë nuk e besoj këtë gjë”. Ky person do të vdiste, jo vetëm nga kafshimi i gjarprit, por edhe se ai nuk i besoi Perëndisë. Perëndia e nderon besimin, por gjykon mosbesimin.

Është e rëndësishme të kuptojmë se Perëndia na bën të përgjegjshëm për gjithçka që kuptojmë rreth Tij. Ne jemi përgjegjës për çka dimë.

157kaPItullI nëntë 157

PërMbleDhje: VDeKja

Bibla flet për vdekjen në tri aspekte të ndryshme:

1. Vdekja e trupit (Ndarja e frymës së njeriut nga trupi i tij)

2. Vdekja e marrëdhënies (Ndarja e frymës së njeriut nga Perëndia)

3. Vdekja e gëzimit të ardhshëm (Ndarja e frymës së njeriut përgjithmonë nga Perëndia)

… sepse paga e mëkatit është vdekja … Romakëve 6:23

Vite më vonë, gjarpri origjinal, i cili u bë nga Moisiu, u shkatërrua nga mbreti Ezekia, sepse populli po e adhuronte atë, duke shkelur një nga dhjetë urdhërimet e Perëndisë. Shiko 2 Mbretërve 18:4

3 gjyQtarët, Mbretërit Dhe ProFetëtKemi mbërritur në një mësim që përfshin qindra ngjarje, por do t’i shohim në pak faqe. Për ata që nuk e pëlqejnë historinë, me të vërtetë është një studim pak si i vështirë dhe, nëse nuk e kuptoni të gjithin, do të keni nevojë për disa informacione shtesë në lidhje me kontekstin. Do të jetë një ndihmë për ty nëse krahason titujt e çdo pjese me faqet 164-165.

Kaluan dyzet vjet që nga koha kur izraelitët lanë Egjiptin dhe shkuan në Kanaan. Moisiu vdiq para se të hynte në Tokën e Premtuar dhe u zëvendësua nga një gjeneral i zoti i quajtur Jozue.

Pasi u futën në Tokën e Premtuar, u deshën vite që izraelitët të vendoseshin atje. Vendi u nda sipas fiseve, sipas bijve të Jakobit (ose Izraelit), të cilët morën në shumicën e rasteve pjesë të barabarta.

Koha e gjyQtarëVe

Për një periudhë kohe izraelitët ndoqën Perëndinë, por ata filluan të shmangeshin nga e vërteta dhe arritën të besonin tek idhujt. Zoti i dënoi izraelitët, sepse adhuruan perënditë e rreme, duke lejuar që të vërshonin kombe të huaja, të cilat e detyruan Izraelin që t’u shërbente atyre dhe i merrnin atij haraç. Pas një farë kohe izraelitët u penduan dhe i thirrën Perëndisë, që t’i

158 158 kaPItullI nëntë

çlironte nga shtypësit e tyre. Perëndia nxirrte një udhëheqës, i quajtur gjyqtar dhe, kështu, izraelitët mund të largonin pushtuesit e huaj. Kështu filloi një cikël që vazhdoi treqind vjet. Ky cikël vazhdoi për shumë kohë. Gjatë gjithë kësaj kohe pati pesëmbëdhjetë gjyqtarë.

Disa njerëz mendojnë se nëse beson në Perëndinë, atëherë je në rregull. Por në fund të fundit ata mendojnë se të gjitha rrugët, të gjitha besimet, do të të çojnë përfundimisht tek i njëjti Perëndi. Bibla nuk e mëson diçka të tillë. Shkrimi thotë se ka shumë perëndi të rreme, por vetëm një Perëndi të vërtetë. Izraelitët u ndëshkuan kur i besuan një perëndie të rremë.

Koha e MbretërVe

Nga të gjitha kombet e botës Izraeli ishte më fatlumi, sepse Perëndia vetë ishte udhëheqësi dhe mbreti i tyre. Por, ndërsa koha kalonte dhe izraelitët panë kombet e tjera, ata e mohuan Perëndinë dhe kërkuan një mbret njerëzor. Perëndia ua plotësoi kërkesën, por prirja e tyre ishte që të shkëputeshin nga Ai dhe të besonin perënditë e rreme.

Izraeli pati shumë mbretër, por shumë pak prej tyre u besuan dhe ndoqën me të vërtetë Perëndinë. Për shkak të kësaj, cikli i viteve të shkuara vijoi, vetëm se në vend të një Gjyqtari, tani ata kishin Mbretin.

Disa nga mbretërit e Izraelit qenë të shquar. Pa dyshim, monarku më i madh dhe më i njohur i Izraelit ishte Davidi. Ndryshe nga shumë mbretër të tjerë që mbretëruan në Izrael, mbreti David besoi me të vërtetë te Perëndia. Ai besoi se vetëm Perëndia mund ta shpëtonte nga pasojat e mëkatit. Davidi e quajti Zotin: “Shpëtimtari im”.

Mbreti David ishte gjithashtu një profet, i frymëzuar nga Perëndia për të shkruar Shkrimet. Davidi shkroi shumë këngë, duke e lavdëruar Perëndinë për dashurinë dhe hirin e Tij. Davidi gjithashtu shkroi edhe për ÇlIrImtarIn e Premtuar dhe Perëndia i dha një garanci Davidit, se I VAJOSURI do të ishte një nga pasardhësit e tij3. Mbreti David pati ambicien që të zëvendësonte tabernakullin lëvizës me një strukturë të qëndrueshme e të ngjashme. Ai do të

REBEL

EN

SL

AVED REPENT DELIVERED REBEL

I

SKL

LAVËRUAR I PENDUA

R I ÇLIRUAR

159kaPItullI nëntë 159

quhej Tempulli. Ai dëshironte ta ndërtonte në Jerusalem, i cili u bë kryeqyteti i vendit gjatë mbretërimit të tij. Megjithëse Davidi mblodhi materialet për ndërtimin e tij, ishte djali i tij Salomoni që e përmbushi këtë detyrë.

Mbreti Salomon njihet për dy gjëra: për zgjuarsinë e tij të madhe dhe për tempullin që ndërtoi. Kjo ndërtesë e mrekullueshme u ndërtua në Jerusalem në malin Moriah, mbase në të njëjtin vend ku Abrahami përgatiti vendin për të ofruar Isakun.

Pas vdekjes së Salomonit, kombi u nda në dy pjesë: dhjetë fiset e veriut morën emrin Izrael, ndërsa dy fiset e jugut formuan kombin e Judës. Kjo ndarje dukej se ishte për izraelitët hapi i parë drejt një ndarjeje të madhe midis tyre dhe Perëndisë. Fiset e veriut po e prinin rrugën. Njerëzit kontrollonin shtysat e tyre, duke bërë atë që thoshte Zoti, por zemrat e tyre ishin larg nga Perëndia. Ata kishin dështuar për të qenë një dëshmi për botën, ashtu siç pëlqente Perëndia.

ProFetët

Perëndia dërgoi profetët, njerëz që jo vetëm predikonin kundër zemërpërdaljeve morale të njerëzve, por gjithashtu paralajmëronin për gjykimet që do të vinin.

Shumë nga këta profetë u nxitën nga Perëndia për ta hedhur Shkrimin në letër. Disa nga ata dhanë informacion të veçantë për ÇlIrImtarIn e Premtuar që do të vinte.

Profetët nuk priteshin mirë nga izraelitët dhe nga mbretërit përkatës. Dhe për këtë kishte një arsye. Profetët po u jepnin atyre një mesazh që ata nuk donin ta dëgjonin. Për shembull, profeti Isaia i tha popullit …

Prandaj Zoti thotë: «Meqenëse ky popull më afrohet mua vetëm me gojën dhe më nderon me buzët e tij, ndërsa zemra e tij më rri larg dhe frika e tij ndaj meje është vetëm një urdhërim i mësuar nga njerëzit». Isaia 29:13

Pjesa më e madhe e refuzuan mesazhin e profetëve dhe nuk pranuan t’i besonin Perëndisë. Ata përndoqën profetët dhe i vranë. Për më tepër, profetë të rremë, të frymëzuar nga Satani, tronditën skenën frymërore. Edhe pse Perëndia u siguroi atyre udhëzime të qarta për të bërë të mundur që populli të dallonte ndryshimin midis së vërtetës dhe gënjeshtrës, profetët e rremë ishin më tepër popullorë, sepse ata u thoshin njerëzve gjërat që ata dëshironin të dëgjonin.

160 160 kaPItullI nëntë

shPërnDarja e izraelit

Më në fund Zoti u dërgoi gjykimin. Asirianët pushtuan dhjetë fiset e veriut në vitin 722 p.K. dhe i çuan ata në robëri. Bibla nuk thotë asnjë gjë për një kthim të organizuar të këtyre njerëzve në tokën e Izraelit.

juDa në robëri

Dy fiset e jugut vazhduan si një zonë politike më vete deri në vitin 586 para Krishtit, kur babilonasit* grabitën qytetin e Jerusalemit, duke shkatërruar tempullin e Salomonit dhe i çuan njerëzit në mërgim.

Gjatë mërgimit, njerëzit filluan të quheshin judenj, sepse shumica e tyre ishin nga fisi i Judës. Meqenëse tempulli nuk ishte më qendra e adhurimit, judenjtë ndërfutën sinagogat**, si një vend për një bashkëveprim shoqëror, që shërbente për mësimin dhe studimin e Shkrimeve.

Mërgimi vazhdoi për 70 vjet, por në vitin 536 p.K. të dyja fiset e jugut u kthyen në vendlindjen e tyre dhe u vendosën përqark Jerusalemit, në një zonë të zënë formalisht nga fisi i Judës. Tempulli u rindërtua, por jo në atë madhësi sa ai i kohës së Salomonit dhe gjithashtu u rivendos sistemi i flijimeve.

nDiKiMi i greKëVe

Rreth vitit 400 p.K. rrëfimi biblik bën një pushim dhe qëndron në heshtje për një periudhë prej katër shekujsh. Megjithatë historia nuk ndalet këtu. Aleksandri i Madh, gjenerali i shkëlqyer i grekëve, të cilët shtriheshin në Lindjen e Mesme, gllabëroi judenjtë. Emisarët e tij ndërfutën greqishten si gjuhën e tregtisë dhe kultura helene mbizotëroi për shekujt që do të vinin.

Tigri

Eufrati

722 para K.

586 para K.

GjiriPersik

Lum

i Nil

Deti Mesdhe

Turqia

Arabia Saudite

Irani

Iraku

10 fiset e veriut

2 fiset e jugut

JUDA

EGJIPTI

Jerusalemi BABILONIABABILONIA

IZRAELI

ASIRIA

MEDO-PERSIA

* Njerëz nga zona ku u ndërtua kulla e Babelit.

** Nga fjala greke asamble.

161kaPItullI nëntë 161

Disa judenj përkrahën lirisht kulturën greke, duke e kombinuar atë me besimin e tyre te Perëndia. Këta njerëz u quajtën saducenj. Megjithëse ishin të pakët në numër, ata ishin njerëz të pasur dhe me ndikim të madh. Ata përpiqeshin të kontrollonin kryepriftërinë, një pozitë që blihej dhe shitej. Fatkeqësisht, ata mohonin pjesë të Shkrimit, duke i quajtur si të pavërteta. Saducenjtë hoqën nga Fjala e Perëndisë.

Për rreth dyqind vjet judenjtë iu nënshtruan vargut të pushtimeve me forcë të grekëve dhe në vitin 166 p.K. ata u revoltuan. Juda Makabeu e udhëhoqi popullin gjatë kohës së autonomisë.

Gjatë kësaj kohe doli në plan të parë një pjesë e judenjve të zellshëm fetarë, që u quajtën farisenj. Farisenjtë luftuan ndikimin e kulturës greke dhe u kapën pas ligjit të dhënë nga Moisiu. Në zellin e tyre ata krijuan një rreth mbrojtës përqark ligjit të Moisiut, në mënyrë që asnjë nga ligjet e vërteta të mos shkelej. Këto ligje shtesë krijuan një autoritet për ta, duke i konsideruar ato si të barabarta me ligjin e Moisiut. Farisenjtë i shtuan Fjalës së Perëndisë.

Një forcë tjetër shoqërore në jetën judaike ishin skribët. Skribët ishin njerëzit që merreshin me kopjimin e librave. Shumë kohë para se të shpikej shtypshkronja, këta njerëz e kopjuan me një kujdes të madh Fjalën e Perëndisë për shumë kohë. Termi skrib nënkuptonte edukim dhe një zell fetar. Fatkeqësisht, zelli i tyre zakonisht përzihej me arrogancë.

L

igje Shtesë

L igje Shtesë

DhjetëUrdhrat

Deti Mesdhe

IZRAELI

Lum

i Nil

EGJIPTI

Roma

Jerusalemi

GREQIA

ITALIA

Deti i Zi

162 162 kaPItullI nëntë

roMaKët

Liria e judenjve nën udhëheqjen e Makabeut zgjati gati njëqind vjet. Thembra e hekurt e Romës prishi lirinë e judenjve në vitin 67 p.K., kur gjeneral Pompei hyri në Jerusalem.

Roma lejoi me lehtësi ushtrimin e fesë nga ana e judenjve sa kohë që ata paguanin taksat dhe nuk nxitnin ndonjë rebelim. Bota e qytetëruar e asaj kohe po hynte në një paqe të turbullt.

Perandoria e Romës ishte shumë e madhe dhe nuk mund të administrohej mirë vetëm nga Roma, kështu që u zgjodhën udhëheqës vendas për të sunduar në vende të ndryshme. Në Jude, tani një provincë e Romës, një njeri i quajtur Herod u caktua si një mbret kukull. Ai njihet si Herodi i Madh. Herodi, një kriminel shumë i madh, ishte një ndjekës i fesë judaike sa për emër. Nën autoritetin e Romës, ai dhe pasardhësit e tij do të sundonin botën e fyer judaike edhe për njëqind vjet të tjera. Njerëzit dëshironin shpëtim, dikë që të mund t’u jepte atyre një lehtësim.

Më tepër se dy mijë vjet kaluan që kur Perëndia i premtoi Abrahamit se një nga pasardhësit e tij do të ishte ÇlIrImtarI I Premtuar. Gjatë shekujve, për Perëndinë kishte nga ata njerëz, ndonjëherë vetëm disa, të cilët i besuan Fjalës së Tij dhe u bënë të drejtë para tij. Ata kishin pritur me padurim që të vinte I vajoSurI. Gjatë viteve të perandorisë së Romës, ata që u kapën fort te premtimet e Perëndisë, po prisnin ende që të plotësoheshin ato premtime. Koha kishte ardhur, por ata ishin të pavetëdijshëm për këtë. Skena po hapej. Engjëjt e Qiellit do të kenë heshtur në ato çaste. Satani duhet të jetë dridhur. Kush do të ishte ÇlIrImtarI I Premtuar?

163kaPItullI nëntë 163

164 164 kaPItullI nëntë

TRUNGU FAMILJAR:NGA ADAMI TE JEZUSI

TRUNGU FAMILJAR:NGA ADAMI TE JEZUSI

Vija e fortë tregon linjën trashëgimoreVija e trashë tregon historitë e trajtuara me hollësi

Izraeli: përbërë nga dhjetë fiset e veriut, zënë rob nga

Asiria më 722 para K..

Shigjetat tregojnë periudhën kur kanë jetuar profetët

Juda: përbërë nga fiset e Judës dhe Benjaminit, zënë rob nga

Babilonia më 586 para K.**Shkatërrimi i tempullit

70 vjet robëri para kthimit

në Jerusalem

Vija me pika tregon linjën e udhëheqësve

ISAKU

ABELI

Sauli

(IZRAELI)

MB

RETËR

IT E

JUD

ËS

PERANDORIA BABILONASE

PERANDORIA MEDO-PERSE

PERANDORIA GREKE

PERANDORIA ROMAKE

ADAMIEVA

Kaini

SETIEnoshi

Kenani

Mahalaleeli

Jaredi

Enoku

Lameku

NOEU

SEMI

Hami

JafetiMetulesahu

Arpakshadi

Selahu

Eberi

PeleguNahori

Agari

Agari(ABRAMI)

(SARAJ)

ABAHAMISARA

Loti

Harani Esau

JAKOBI

JUDA

Benjamini

Jozefi

Zabuloni

Isakari

Asheri

Gadi

Neftali

Dani

Levi

Simeoni

Rubeni

Jozueu

Moisiu

Aaroni

Peretsi

Hetsroni

Rami

Aminadabi

Nashoni

RahabiSalomoni

BoaziRuthi

Obedi

Isai

DAVIDI SALOMINI

Jozueu (vazhdimi)

GJY

QTA

RËT

Baraku

Asa

Rindërtimi i tempullit

Shealtieli

Jakobi

Matani

Eleazari

Eliudi

Akimi

Tsadoku

Atsori

Eliakimi

Abiudi

Zorobabeli

JOZEFIMARIA

12 DishepujtGjon Pagëzori

PR

OFE

TËT

MB

RETËR

IT E

IZR

AELI

T

Menaemi Pekajahu

Sauli(Pali)

Kap

itul

li 4

Kap

itul

li 4

Kap

itul

li 5

Kap

itul

li 5

Kap

itul

li 6

Kap

itul

li 6

Kap

ituj

t 7

e 8

Kap

ituj

t 7

e 8

Kap

itul

li 9

Kap

itul

li 9

Kap

ituj

t 10

-14

Kap

ituj

t 10

-14

Kap

itul

li 1

5K

apit

ulli

15

DATA TË PËRAFËRTA5

RoboamiAbijahu

JozafatiJehoramiAshaziahu*Mbretëresha Athalah*Joasi*Amatsiahu*UziahuJothami

EzekiaAshazi

ManasiAmoniJosiaJehoashaziJehojakimiJehojakiniSedekia**

Samueli

OtnieliEhudiShamgariDebora dhe

GedeoniTolaJairiJefteuIbtsani

EloniAbdoniSansoniEli

Osea

MalakiaZakaria

Ezekieli

IsaiaMikea

Jonah

OseaPekahuShalumi

ZakariaJeroboami II

JoasiJehoahaziJehu

JoramiAshaziahuAshabi

Tibni dhe OmriZimri

ElahuBashaNadabi

Jeroboami

Reu

Serugu

Nahori

Terahu

30pas K.

4para K.

500para K.

1000para K.

1400para K.

1550para K.

1900para K.

2100para K.

50pas K.

*Sundimtarët që nuk shfaqen në rrëfimin sipas Mateut te gjenealogjia e Jezusit.

JEZUSI

165kaPItullI nëntë 165

TRUNGU FAMILJAR:NGA ADAMI TE JEZUSI

TRUNGU FAMILJAR:NGA ADAMI TE JEZUSI

Vija e fortë tregon linjën trashëgimoreVija e trashë tregon historitë e trajtuara me hollësi

Izraeli: përbërë nga dhjetë fiset e veriut, zënë rob nga

Asiria më 722 para K..

Shigjetat tregojnë periudhën kur kanë jetuar profetët

Juda: përbërë nga fiset e Judës dhe Benjaminit, zënë rob nga

Babilonia më 586 para K.**Shkatërrimi i tempullit

70 vjet robëri para kthimit

në Jerusalem

Vija me pika tregon linjën e udhëheqësve

ISAKU

ABELI

Sauli

(IZRAELI)

MB

RETËR

IT E

JUD

ËS

PERANDORIA BABILONASE

PERANDORIA MEDO-PERSE

PERANDORIA GREKE

PERANDORIA ROMAKE

ADAMIEVA

Kaini

SETIEnoshi

Kenani

Mahalaleeli

Jaredi

Enoku

Lameku

NOEU

SEMI

Hami

JafetiMetulesahu

Arpakshadi

Selahu

Eberi

PeleguNahori

Agari

Agari(ABRAMI)

(SARAJ)

ABAHAMISARA

Loti

Harani Esau

JAKOBI

JUDA

Benjamini

Jozefi

Zabuloni

Isakari

Asheri

Gadi

Neftali

Dani

Levi

Simeoni

Rubeni

Jozueu

Moisiu

Aaroni

Peretsi

Hetsroni

Rami

Aminadabi

Nashoni

RahabiSalomoni

BoaziRuthi

Obedi

Isai

DAVIDI SALOMINI

Jozueu (vazhdimi)

GJY

QTA

RËT

Baraku

Asa

Rindërtimi i tempullit

Shealtieli

Jakobi

Matani

Eleazari

Eliudi

Akimi

Tsadoku

Atsori

Eliakimi

Abiudi

Zorobabeli

JOZEFIMARIA

12 DishepujtGjon Pagëzori

PR

OFE

TËT

MB

RETËR

IT E

IZR

AELI

T

Menaemi Pekajahu

Sauli(Pali)

Kap

itul

li 4

Kap

itul

li 4

Kap

itul

li 5

Kap

itul

li 5

Kap

itul

li 6

Kap

itul

li 6

Kap

ituj

t 7

e 8

Kap

ituj

t 7

e 8

Kap

itul

li 9

Kap

itul

li 9

Kap

ituj

t 10

-14

Kap

ituj

t 10

-14

Kap

itul

li 1

5K

apit

ulli

15

DATA TË PËRAFËRTA5

RoboamiAbijahu

JozafatiJehoramiAshaziahu*Mbretëresha Athalah*Joasi*Amatsiahu*UziahuJothami

EzekiaAshazi

ManasiAmoniJosiaJehoashaziJehojakimiJehojakiniSedekia**

Samueli

OtnieliEhudiShamgariDebora dhe

GedeoniTolaJairiJefteuIbtsani

EloniAbdoniSansoniEli

Osea

MalakiaZakaria

Ezekieli

IsaiaMikea

Jonah

OseaPekahuShalumi

ZakariaJeroboami II

JoasiJehoahaziJehu

JoramiAshaziahuAshabi

Tibni dhe OmriZimri

ElahuBashaNadabi

Jeroboami

Reu

Serugu

Nahori

Terahu

30pas K.

4para K.

500para K.

1000para K.

1400para K.

1550para K.

1900para K.

2100para K.

50pas K.

*Sundimtarët që nuk shfaqen në rrëfimin sipas Mateut te gjenealogjia e Jezusit.

JEZUSI

KaPitulli Dhjetë

1 elizabeta, Maria Dhe gjoni

2 jezusi

3 në Mes të të urtëVe

4 PagëziMi

167kaPItullI dHjetë 167

1 elizabeta, Maria Dhe gjoniPara se të dilte në skenë ÇlIrImtarI I Premtuar, Perëndia do ta përgatiste popullin jude, duke dërguar një lajmëtar për ta lajmëruar për ngjarjen që do të ndodhte. Nuk e dimë, por mund të mendojmë se engjëjt kanë filluar të diskutonin se kush duhet të ishte prurësi i zgjedhur i këtij lajmi të mirë. A do të ishte ai ndonjëri prej tyre? Pa dyshim që lajme të ndryshme janë përhapur; lajme që kishin të bënin me identitetin e ÇlIrImtarIt. I gjithë qielli do të ketë mbajtur frymën.

Në ditën e Herodit, mbretit të Judesë, ishte një prift me emër Zakaria … gruaja e tij ishte pasardhëse e Aaronit dhe quhej Elizabetë. Që të dy ishin të drejtë në sytë e Perëndisë, duke ecur pa të meta në të gjitha urdhërimet dhe ligjet e Zotit. Por nuk kishin fëmijë, sepse Elizabeta ishte shterpë dhe të dy ishin të kaluar në moshë.

Ndodhi që, kur Zakaria po ushtronte detyrën e tij priftërore para Perëndisë sipas rregullit të rendit të vet, sipas zakonit të shërbesës priftërore, i ra shorti të hyjë në tempullin e Zotit për të djegur temjanin. Ndërkaq mbarë turma e popullit rrinte jashtë e lutej, në orën e temjanit.

Atëherë një engjëll i Zotit iu shfaq duke qëndruar në këmbë në të djathtën e altarit të temjanit. Zakaria, kur e pa, u trondit dhe e zuri frika. Por engjëlli i tha: «Mos u tremb, Zakaria, sepse lutja jote u plotësua dhe gruaja jote Elizabeta do të lindë një djalë, të cilit do t’ia vësh emrin Gjon. Dhe ai do të jetë për ty shkak gëzimi dhe hareje, dhe shumë vetë do të gëzohen për lindjen e tij. Sepse ai do të jetë i madh përpara Zotit … Dhe do t’i kthejë shumë prej bijve të Izraelit te Zoti, Perëndia i tyre. Dhe do të shkojë përpara tij në frymë … për t’i kthyer zemrat e prindërve te fëmijët dhe rebelët në urtinë e të drejtëve, për t’ia bërë gati Zotit një popull të përgatitur mirë». Luka 1:5-17

Engjëlli i tha Zakarias se biri i tij, Gjoni, do të ishte lajmëtari që do të përgatiste rrugën për ardhjen e Zotit. Ky ishte vërtet lajm, por ishte ky informacion që i mbajti frymën gjithë qiellit. Vetë Perëndia, Zoti, do të vinte në tokë. AI do të ishte ÇlIrImtarI I Premtuar. Lajmi do ta ketë tronditur Satanin.

Pa dyshim që Zakarias do t’i jetë marrë goja ndërsa përpiqej të kuptonte këtë ngjarje. Në kohën e tij ishte diçka e pazakontë të shihje një engjëll. Dhe lajmi që Elizabeta do të linte një djalë

JerusalemiZONA

E

JUDESË

ZONA E

GALILESË

Det

i Mes

dhe

168 168 kaPItullI dHjetë

në moshën e tyre mjaftonte për të tronditur Zakarian plak. Por pastaj të informohej që Perëndia Krijues po vinte si ÇlIrImtarI I Premtuar, shiko, ishte thjesht e pabesueshme! Megjithatë, Zakaria njihte shkrimet e profetëve.

Para katër qind vjetësh, profeti Malakia shkroi për këtë ngjarje.

«Ja, unë po dërgoj lajmëtarin tim për të përgatitur rrugën para meje. Dhe menjëherë Zoti, që ju kërkoni, do të hyjë në tempullin e vet, engjëlli i besëlidhjes që ju kërkoni me endje, ja, do të vijë», thotë Zoti i ushtrive. Malakia 3:1

Këtu është shprehur qartë. Zakaria duhet ta ketë pyetur veten se pse nuk e kishte parë më përpara këtë gjë. Tani u bë e kuptueshme! Zoti i ushtrive kishte thënë: “Unë po dërgoj lajmëtarin tim për të përgatitur rrugën para Meje”. Vetë Perëndia do të vinte si I vajoSurI. Për më tepër, engjëlli i tha se lajmëtari që do të përgatiste rrugën e tij do të ishte vetë djali i Zakarias, Gjoni.

elizabeta

Zakaria u kthye në shtëpi memec. Perëndia e kishte mbajtur Fjalën e tij; ndodhi ashtu siç tha engjëlli.

Dhe, pas atyre ditëve Elizabeta, gruaja e tij, u ngjiz; dhe u fsheh pesë muaj dhe thoshte: «Ja ç’më bëri Zoti, në ato ditë kur e ktheu vështrimin e tij mbi mua për të më hequr turpin përpara njerëzve».

Luka 1:24, 25

Por një pyetje duhet ta ketë ngacmuar mendjen e Zakarias. Si do të vinte Zoti i ushtrive në tokë? A do të vinte ai hipur në një qerre të drejtuar nga shtatë kuaj, i rrethuar nga legjione engjëjsh të veshur të gjithë me rroba të shndritshme? A do të shkarkonte ai nga detyra sunduesit romakë: të hiqte Herodin nga froni i tij? Engjëlli nuk e tha këtë.

Maria

Tani skena ndryshoi. Engjëlli bëri edhe një vizitë tjetër, këtë herë te një zonjë e re që quhej Mari.

Në muajin e gjashtë, engjëlli Gabriel u dërgua nga Perëndia në një qytet të Galilesë, që quhej Nazaret, te një e virgjër, që ishte e fejuar me një njeri që quhej Jozef, nga shtëpia e Davidit; dhe emri i virgjëreshës ishte Maria. Luka 1:26,27

Jozefi dhe Maria ishin fejuar bashkë sipas zakoneve judaike. Shkrimi thotë se të dy, Jozefi dhe Maria, ishin pasardhës të drejtpërdrejtë të mbretit David, i cili jetoi 1 000 vjet më parë.

NazaretiDet

i Mes

dhe

ZONAE

JUDESË

ZONA E

GALILESË

169kaPItullI dHjetë 169

Dhe engjëlli hyri tek ajo dhe tha: «Tungjatjeta, o hirplote, Zoti është me ty; ti je e bekuar ndër gratë».

Por kur e pa atë, ajo mbeti e shqetësuar nga fjalët e tij dhe pyeste vetveten çfarë kuptimi mund të kishte një përshëndetje e tillë. Dhe engjëlli i tha: «Mos ki frikë, Mari, sepse ke gjetur hir para Perëndisë. Dhe ja, ti do të mbetesh shtatzënë dhe do të lindësh një djalë dhe do t’ia vesh emrin Jezus». Lluka 1:28-31

Çfarë?! Tani ishte radha e Marisë që të mbetej pa fjalë. Kur i erdhën fjalët, ajo i bëri engjëllit një pyetje logjike.

«Si do të ndodhë kjo, përderisa unë nuk njoh burrë?»

Dhe engjëlli duke u përgjigjur, i tha: «Fryma e Shenjtë do të vijë mbi ty dhe pushteti i Shumë të Lartit do të të mbulojë me hijen e vet; prandaj i shenjti që do të lindë prej teje do të quhet Bir i Perëndisë». Lluka 1:34, 35

Maria do të bëhej nëna e ÇlIrImtarIt të Premtuar!

Tani kuptohet gjithçka. Maria i njihte mirë historitë. Kohë më parë, në kopshtin e Edenit, Perëndia i kishte premtuar Evës se ÇlIrImtarI I Premtuar do të ishte një nga pasardhësit e saj. Nuk ishte thënë pasardhësit e tyre, duke iu referuar të dyve, burrit dhe gruas. Tani premtimi po përmbushej dhe fëmija do të lindej nga një virgjëreshë; ai duhet të ishte vetëm pasardhësi i saj. Fëmija nuk do të kishte një atë tokësor. Ajo që mund të ishte dukur si një zgjedhje fjalësh pa rëndësi, tani mbartte një domethënie tronditëse.

Por ky shënim i vogël ka pasur degëzime të shumta në gjurmët e historisë, sepse Fëmija nuk duhej të ngjizej nga fara e njeriut dhe nuk duhej të rridhte nga gjaku i Adamit. Të gjithë pasardhësit e Adamit kanë trashëguar natyrën e tij: natyrën e tij mëkatare1. Por Jezusi nuk duhet të ishte një bir i Adamit. Për më tepër, ai ishte Biri i Perëndisë. Ai duhet të kishte natyrën e Perëndisë Shumë të Lartë. Jo pa qëllim engjëlli e quajti Fëmijën “I Shenjti”. Fëmija do të jetë pa mëkat, ashtu siç Perëndia është pa mëkat. Jezusi do të ishte i përkryer që nga ngjizja.

Kështu, Perëndia nuk do të vinte me madhështi. Për më tepër, ai do të mbërrinte në planet ashtu si vijnë në jetë të gjithë njerëzit: si një foshnjë! Engjëlli i tha Marisë …

«Dhe ja, Elizabeta, e afërmja jote, edhe ajo, në pleqërinë e saj, mbeti shtatzënë me një djalë; dhe ky është muaji i gjashtë për të, që e quanin shterpë, sepse me Perëndinë asgjë s’është e pamundshme».

170 170 kaPItullI dHjetë

Atëherë Maria tha: «Ja shërbëtorja e Zotit; le të më ndodhë sipas fjalës sate». Dhe engjëlli u largua prej saj. Luka 1:36-38

Maria e dinte se Elizabeta nuk kishte më moshë për të lindur fëmijë. Pa dyshim që, nëse ishte e mundur për Elizabetën që të ngjizej, atëherë ishte më se e besueshme për të, si një virgjëreshë, që të kishte një fëmijë. Maria vendosi t’i besojë Perëndisë.

gjoniDhe Elizabetës i erdhi koha që të lindë dhe të nxjerrë në dritë një djalë. Luka 1:57

Gjoni u lind ashtu siç kishte premtuar Perëndia. Shkrimi thotë se ishte me të vërtetë një rast i veçantë dhe kështu duhet të ketë qenë. Në atë kohë, atyre që nuk mund të lindnin fëmijë, u vihej një damkë. Zakaria po dridhej aq shumë, saqë filloi të flasë dhe të shpallë një bekim lavdërimesh për Perëndinë. Ajo që tha ishte me të vërtetë një përshkrim i historisë së botës, duke theksuar premtimet e Perëndisë, që i kishte dhënë shekuj më parë: premtimi për të dërguar një ÇLIRIMTAR. Ju mund ta imagjinoni Zakarian e moshuar, duke ngritur fëmijën lart, duke ngulur sytë e tij në fytyrën e fëmijës ndërsa thotë:

«Dhe ti, o fëmijë i vogël, do të quhesh profet nga Shumë i Larti, sepse ti do të shkosh përpara fytyrës së Zotit për të përgatitur udhët e tij…» Luka 1:76

Gjoni do të ishte lajmëtari që do të shpallte mbërritjen e ÇlIrImtarIt të Premtuar të botës.

2 jezusiTani lindja e Jezu Krishtit ndodhi në këtë mënyrë: Maria, nëna e tij, i ishte premtuar Jozefit, por para se të fillonin të rrinin bashkë, mbeti shtatzënë nga Fryma e Shenjtë. Atëherë Jozefi, i fejuari i saj, i cili ishte njeri i drejtë dhe nuk donte ta poshtëronte botërisht, vendosi ta linte fshehtas. Mateu 1:18, 19

Premtimi judaik për martesë nënkuptonte një lidhje shumë më të fortë sesa koncepti ynë perëndimor rreth martesës. Gati në çdo kuptim çifti konsiderohej i martuar. Jozefi quhej burri i Marisë dhe anasjelltas, përveç se ata nuk kishin jetuar së bashku dhe nuk kishin pasur marrëdhënie seksuale.

171kaPItullI dHjetë 171

Imagjinoni për një çast se si është ndier Jozefi. Ai do të ketë qenë në ankth kur e ka marrë vesh. Maria ishte shtatzënë dhe fëmija nuk ishte i tij. Po ta nxirrte të vërtetën në shesh, do ta quante Marinë me emrin që ajo meritonte: një shkelëse e kurorës, përveçse sikur shpjegimi i saj i pakuptimtë, për engjëllin që iu shfaq në ëndërr, të ishte i drejtë. Jo, kjo ishte e pakuptimtë. Vajza e varfër duhet të jetë çmendur. Jozefi e donte atë, por ai nuk mund të martohej me një vajzë që e kishte mashtruar dhe përpiqej ta mbulonte fajin me një histori të çmendur. Se çfarë mendoi Jezefi për të gjitha këto, ne nuk dimë gjë, por ajo që dimë është se me shumë vështirësi ai vendosi ta ndante atë fshehtas.

Por, ndërsa bluante me vete këto çështje, ja që iu shfaq në ëndërr një engjëll i Zotit dhe i tha: «Jozef, bir i Davidit, mos ki frikë ta marrësh me vete Marinë si gruan tënde, sepse ç’është ngjizur në të është vepër e Frymës së Shenjtë. Dhe ajo do të lindë një djalë dhe ti do t’i vësh emrin Jezus, sepse ai do të shpëtojë popullin e tij nga mëkatet e tyre».

E gjithë kjo ndodhi që të përmbushej fjala e Zotit, e thënë me anë të profetit që thotë: «Ja, virgjëresha do të mbetet shtatzënë dhe do të lindë një djalë, të cilit do t’i venë emrin Emanuel, që do të thotë: “Zoti me ne”». Mateu 1:20-23

Askush nuk mund t’ia shpjegonte më mirë se kaq lajmin Jozefit. Maria ishte ende e virgjër dhe ajo do të lindte një fëmijë! Emri i fëmijës do të ishte Jezus, që do të thotë Çlirimtar ose Shpëtimtar. Ai do të çlironte ose do të shpëtonte popullin nga pasojat e mëkatit të tyre! Engjëlli tha se një emër tjetër i Jezusit do të ishte Emanuel, që do të thotë Perëndia me ne. Jezusi ishte Perëndia që do të jetonte në një trup njerëzor ndër njerëzit.

Profeti Isaia ka shkruar për këtë ngjarje 700 vjet më parë.

Prandaj vetë Zoti do t’ju japë një shenjë: Ja, e virgjëra do të mbetet me barrë dhe do të lindë një fëmijë të cilin do ta quajë Emanuel.

Isaia 7:14

Jozefi duhet të jetë shtrirë në shtrat i qetë. Kështu Isaia ka pasur të drejtë! Po rridhnin ngjarjet ashtu siç Perëndia kishte thënë se do të ndodhte. Por çfarë do të mendojnë të tjerët? Asnjë problem! Kishte vetëm një gjë që duhet të bënte. Ai duhet të besonte Perëndinë dhe të bënte atë që Ai tha.

172 172 kaPItullI dHjetë

Dhe Jozefi, si u zgjua nga gjumi, veproi ashtu siç e kishte urdhëruar engjëlli i Zotit dhe e mori pranë vetes gruan e tij; por ai nuk e njohu, derisa ajo lindi djalin e saj të parëlindur. Mateu 1:24, 25

regjistriMiTani, në atë ditë u shpall një dekret nga ana e Cezar Augustit, për të kryer regjistrimin e popullsisë të gjithë perandorisë.

Luka 2:1

Cezari kishte nevojë për para dhe, nëse romakët bënin një regjistrim të përpiktë, më tepër njerëz duhet të paguanin taksa. Pa dyshim që Jozefi nuk ishte i kënaqur për këtë. Aq më pak e shoqja. Meqë ishte zdrukthëtar, ai pa dyshim e dinte se si të përgatiste një krevat fëmijësh dhe ai e kishte rregulluar me maminë e zonës për ta ndihmuar Marinë për lindjen e fëmijës. Tani, ai ishte i detyruar që ta merrte gruan e tij për të shkuar në Bethlehem, i cili për një mijë vjet më parë kishte qenë shtëpia stërgjyshore e mbretit David. 120 kilometra udhëtim, me gruan që mund të lindë nga çasti në çast, nuk është një mendim i mirë kur ju duhet të udhëtoni me një gomar ose në këmbë. Pse duhet t’iu vinte në kokë tani kjo ide romakëve? Pse të mos bëhej regjistrimi në qytetin e lindjes së Jozefit, në Nazaret? Kjo ishte një gjë shumë e pakëndshme. Por romakët nuk po iu jepnin judenjve asnjë mundësi tjetër, kështu që ai duhet ta merrte Marinë dhe të çonte në Bethlehem.

Dhe të gjithë shkonin të regjistroheshin, secili në qytetin e vet.

Tani edhe Jozefi doli nga qyteti i Nazaretit të Galilesë, për të shkuar në Jude, në qytetin e Davidit, që quhet Bethlehem, sepse ai ishte i shtëpisë dhe i familjes së Davidit, për t’u regjistruar bashkë

me Marinë, gruan e vet, me të cilën ishte martuar dhe që ishte shtatzënë. Kështu,

ndërsa ishin atje, asaj i erdhi koha të lindë. Dhe ajo lindi djalin e saj të parëlindur, e mbështolli me

Nazareti

JerusalemiBetlehemi

Lum

i Jor

dan

JUDEA

Deti iVdekur

GALILEA

Deti iGalilesë

Det

i Mes

dhe

173kaPItullI dHjetë 173

pelena dhe e vendosi në një grazhd, sepse në han nuk kishte vend për ta. Luka 2:3-7

Kështu Jezusi u lind në Bethlehem, larg nga shtëpia e Jozefit dhe e Marisë. Në qytet kishte shumë njerëz, kështu që i vetmi vend që mund të gjenin për të qëndruar ishte një stallë. Krevati i parë i Jezusit ishte një koritë bagëtish, një govatë për të ushqyer bagëtitë. Kur Jozefi ka parë gruan e tij, i është dukur sikur planet e tij kishin shkuar keq. Bethlehemi! Nga të gjitha vendet që ishin duhet të lindte këtu!

Dhe në një stallë të mykur! Por, kur pa fëmijën, ai kuptoi se çdo gjë ishte në rregull. Shumë në rregull.

Të cilit ia vuri emrin Jezus. Mateu 1:25

barinjtëTani në po atë krahinë ishin disa barinj që rrinin jashtë, në fusha, dhe natën ruanin kopenë e tyre. Dhe ja, një engjëll i Zotit iu paraqit atyre dhe lavdia e Zotit shkëlqeu rreth tyre e ata i zuri një frikë e madhe. Por engjëlli u tha atyre: «Mos druani, sepse unë po ju lajmëroj një gëzim të madh për të gjithë popullin; sepse sot në qytetin e Davidit lindi për ju një Shpëtimtar, që është Krishti, Zoti. Dhe kjo do t’ju vlejë si shenjë: ju do të gjeni një fëmijë të mbështjellë me pelena, të shtrirë në një grazhd».

Dhe menjëherë engjëllit iu bashkua një shumicë e ushtrisë qiellore, që lëvdonte Perëndinë, duke thënë: «Lavdi Perëndisë në vendet më të larta dhe paqe mbi tokë njerëzve mbi të cilët qëndron mirëdashja e tij!». Luka 2:8-14

Barinjtë po kujdeseshin për punën e tyre, duke ruajtur delet, ashtu siç bënin gjithmonë. Zakonisht delet përdoreshin për flijime në tempullin e Jerusalemit, vetëm disa kilometra në veri të Bethlehemit. Jeta vazhdonte si zakonisht. Por, engjëjt erdhën dhe e tërë bota e tyre u shemb. Barinjtë do të kenë pyetur me habi njëri-tjetrin: “A e dëgjove atë që dëgjova unë? Krishti është Zoti?!”.

Krishti / Mesia

Fjala Krisht në gjuhën greke është e njëjta me fjalën hebraike Mesi. Fjala do të thotë i vajosur. Për shekuj të tërë, emri Mesi i është referuar ÇlIrImtarIt të Premtuar.

Tani engjëjt po thoshin se I vajoSurI, Mesia/Krishti, ishte Zoti3. Ai ishte vetë Perëndia.

174 174 kaPItullI dHjetë

Dhe ndodhi që, kur engjëjt u larguan prej tyre për t’u kthyer në qiell, barinjtë i thanë njëri-tjetrit: «Le të shkojmë deri në Bethlehem për të parë ç’ka ndodhur dhe ç’na bëri të ditur Zoti».

Shkuan, pra, me nxitim dhe gjetën Marinë, Jozefin dhe fëmijën që ndodhej në një grazhd. Mbasi e panë, përhapën ato që u ishte thënë për atë fëmijë. Luka 2:15-17

Barinjtë ishin njerëz të varfër dhe nuk ishin ata njerëz që mund të priteshin për t’u ftuar në lindjen e një Mbreti. Por kishte edhe të tjerë rrugës, duke ardhur për të parë Jezusin.

DijetarëtPasi Jezusi lindi në Bethlehem të Judesë në kohën e mbretit Herod, ja që disa dijetarë* nga lindja arritën në Jerusalem, duke thënë: «Ku është mbreti i Judenjve, që ka lindur? Sepse pamë yllin e tij në Lindje dhe erdhëm për ta adhuruar». Mateu 2:1, 2

Dijetarët ishin me pozitë dhe të pasur. Këta njerëz mund të pritej që ta vizitonin mbretin. Mbreti që mbretëronte në Jude ishte Herodi i Madh, i cili, pa dyshim, u vu në gatishmëri të grupit prestigjioz. Rojat e kufirit pa dyshim që e kanë parë këtë grup njerëzish duke kaluar. Vizita e tyre nuk është kuptuar si një kërcënim, sepse ata nuk kishin armë. Gjithçka që kishin ishte vetëm një pyetje: “Ku është Mbreti që ka lindur?”.

Mbreti Herod, kur dëgjoi këto fjalë, u shqetësua dhe bashkë me të mbarë Jerusalemi. Mateu 2:3

Pyetja e thjeshtë e tronditi Herodin. Ai e ruante autoritetin e tij si mbret me një grusht të rreptë dhe shtypte çdo njeri që guxonte t’ia merrte. Pa dyshim që i tërë qyteti u trondit, dhe jo pak. Herodi ishte i njohur për egërsinë e tij, sidomos kur inatosej. Kush e dinte se çfarë do të bënte ai? Herodi thirri këshilltarët e tij fetarë.

Dhe, mbasi i mblodhi të gjithë krerët e priftërinjve dhe skribët e popullit, i pyeti ku duhet të lindte Krishti. Mateu 2:4

ProFecia

Ju mund të imagjinoni një skrib të shqetësuar, duke i fryrë pluhurit të një pergamene të vogël. Këshilltarët e tij të urtë u përkulën mbi papirus dhe me sy të zgurdulluar panë tekstin. Ata ishin të shqetësuar. Ata donin që Herodi të kuptonte se nuk ishin ata që i kishin thënë këto gjëra. Një profet me emrin Mikea kishte shkruar 700 vjet më parë. Një gisht i dridhur tregoi pjesën në

*Skenat e Krishtlindjes përshkruajnë tre dijetarë, por Bibla nuk e tregon numrin e tyre. Ata mbase ishin ekspertë johebrenj në studimin e yjeve, që vinin nga Persia.

175kaPItullI dHjetë 175

dokument që shkruante për këtë. Herodi nuk denjoi të shikonte. Një skrib qartësoi zërin e tij dhe lexoi:

«Por ti, o Betlem Efratah4, megjithëse je i vogël midis mijërave të Judës, nga ti do të dalë për mua ai që do të jetë sundues në Izrael, origjinat e të cilit janë nga kohërat e lashta, nga ditët e përjetësisë».

Mikea 5:2

Kështu, fëmija duhet të lindte në Bethlehem! Herodi donte të shikonte nëse profeti Mikea kishte shkruar më tepër. Po, ai kishte shkruar edhe më tepër! Ai kishte thënë qartë se I Zgjedhuri që do të lindte kishte jetuar që nga ditët e përjetësisë. Herodi do të jetë nxirë në fytyrë. Nuk mund të ishte ashtu. Vetëm Perëndia është i përjetshëm. Perëndia nuk do të vinte kurrë në tokë si foshnjë, sidomos të lindte në vendin e humbur të Bethlehemit. Ai do të vinte me bori e qerre në Jerusalem. Aha! Mbase skribët kishin si qëllim ta alarmonin, që ta manipulonin. Ai nuk donte t’ua prishte qejfin. Kështu ai u tregoi atyre se çfarë lloj adhurimi duhet të merrte mbreti i ri! Ai i nxori jashtë priftërinjtë e tij …

Atëherë Herodi i thirri fshehurazi dijetarët dhe i pyeti me hollësi se kur e kishin parë yllin për herë të parë. Dhe i dërgoi në Bethlehem dhe tha: «Shkoni dhe pyesni me kujdes për fëmijën; dhe, kur ta gjeni, më njoftoni që të vij edhe unë ta adhuroj».

Dhe ata, pasi e dëgjuan mbretin, u nisën; dhe ja, ylli që kishin parë në lindje u shkonte përpara atyre derisa u ndal përmbi vendin ku ndodhej fëmija. Ata, kur e panë yllin, u gëzuan me gëzim shumë të madh. Dhe, mbasi hynë në shtëpi, panë fëmijën me Marinë, nënën e tij, dhe ranë përmbys dhe e adhuruan. Pastaj hapën thesaret e tyre dhe dhuruan: ar, temjan dhe mirrë5.

Mateu 2:7-11

aDhuriMi

Këta burra të pasur dhe me pozitë e adhuruan Jezusin. Ligji ishte shumë i qartë: vetëm Perëndia Shumë i lartë duhej të adhurohej. Jozefi dhe Maria i njihnin mirë Dhjetë Urdhërimet dhe megjithatë nuk ndërhynë. Ata thellë-thellë duhet ta kenë ditur se dijetarët po adhuronin Perëndinë, Perëndinë që kishte ardhur në mish njerëzor.

Pasi Perëndia i udhëzoi në ëndërr që të mos ktheheshin te Herodi, ata u kthyen në vendin e tyre nga një rrugë tjetër.

Tani pasi u nisën dijetarët, ja një engjëll i Zotit iu shfaq në ëndërr Jozefit dhe i tha: «Çohu, merr fëmijën dhe nënën e tij dhe ik në Egjipt dhe rri aty deri sa të të lajmëroj, sepse Herodi do ta kërkojë fëmijën për ta vrarë».

176 176 kaPItullI dHjetë

DoMethënia e një eMri

Bibla flet për shumë profetë që kanë jetuar shumë kohë para lindjes së Jezusit, të cilët shkruan me një përpikëri të pagabueshme

për ardhjen e Tij. Isaia shkroi këto fjalë 700 vjet para lindjes së Jezusit …

Sepse na ka lindur një fëmijë, një djalë na është dhënë. Mbi supet e tij do të mbështetet perandoria dhe do të quhet Këshilltar i admirueshëm, Perëndi i fuqishëm, Atë i përjetshëm, Princ i paqes. Isaia 9:6

Vini re se fëmija quhet Perëndi i fuqishëm. Ka shumë emra të tjerë që përshkruajnë aspekte të karakterit të Zotit.

Bir i Perëndisë: Ky emër është një metaforë pa nënkuptime fizike. Do të thotë thjesht që Jezusi kishte natyrën e Perëndisë, në dallim me një fëmijë të Adamit, që kishte natyrë mëkatare.

Në Birin e Perëndisë zbulohet madhështia e Perëndisë, sepse ai i përgjigjet plotësisht qenies së Perëndisë… Hebrenjve 1:3 (ECM)

Biri i Njeriut: Ky emër përdorej për të theksuar anën njerëzore të Jezusit dhe për të shpallur identitetin e Tij. Për shekuj me radhë studiuesit e kanë pranuar këtë term si referim ndaj të vajoSurIt

2.

Kur dy emrat e mësipërm kombinohen bashkë, ata gjejnë shprehje të plotë në fakti se …

Perëndia u shfaq në mish … 1 Timoteut 3:16

Fjala: Perëndia nuk na flet thjesht për Veten, por Ai na e shfaqi veten. Fjala e folur u bë Fjala e gjallë.

Në fillim ishte Fjala dhe Fjala ishte pranë Perëndisë, dhe Fjala ishte Perëndi … Dhe Fjala u bë mish dhe banoi ndër ne …

Gjoni 1:1, 14

Perëndia erdhi në tokë për ta shprehur Vetë se si mund të shpëtohej njeriu nga vdekja e përjetshme. Mendo për këtë kështu. Shikon një buldozer që pastron rrugën, por rrugës ku do të kalojë ai ndodhet një fole milingonash. Ti e kupton që milingonat do të ngordhin, por çfarë mund të bësh për ta parandaluar këtë? Përgjigjja e vetme është që të bëhesh një milingonë dhe t’i paralajmërosh ato sipas mënyrës që milingonat paralajmërojnë njëra-tjetrën për rrezikun që u kanoset.

Krishti Jezus erdhi në botë për të shpëtuar mëkatarët …1 Timoteut 1:15

177kaPItullI dHjetë 177

Jozefi, pra, u zgjua, mori fëmijën dhe nënën e tij natën dhe iku në Egjipt. Mateu 2:12-15

Në përputhje edhe me historinë laike për të, Herodi bëri të gjitha përpjekjet për të vrarë Jezusin, por fëmija qëndroi i sigurt në Egjipt. Herodi vdiq dhe kështu Jozefi, Maria dhe Jezusi u kthyen në Nazaret, ku Jozefi punonte si zdrukthëtar.

Ndërkaq fëmija rritej dhe forcohej në frymë, duke qenë plot dituri; dhe hiri i Perëndisë ishte mbi të. Luka 2:40

3 në Mes të të urtëVeEdhe pse Jezusi ishte vetë Perëndia, ai dëshiroi të hynte në racën njerëzore si një fëmijë. Duhet të ketë qenë një përvojë e bukur për Jozefin dhe Marinë që rritën këtë fëmijë. Madje edhe si djalosh ai nuk u bë i padurueshëm, asnjëherë nuk ktheu fjalën ose të zemërohej. Megjithëse ekzistojnë histori të hamendësuara për

jerusaleMi Dhe zona Përreth

Pallati mbretërori Herodit

Porta e Damaskut

Betania

Mali i Ullinjve

Tempulli dhe orenditë

Në lumin Jordan dhe Detin e VdekurLugina e Kidronit

Në detin Mesdhe

Në Nazaret dhe Galile

Kopshti i Gjetsemanit

Kështjella romake

Shtëpia eKryepriftit

178 178 kaPItullI dHjetë

fëmijërinë e Jezusit në Nazaret, asnjë histori e tillë nuk i ka rrënjët në Shkrim. Vetëm një rrëfim na thuhet për Jezusin, kur ishte dymbëdhjetë vjeç.

Tani prindërit e tij shkonin çdo vit në Jerusalem për festën e Pashkës. Dhe, kur ai i mbushi dymbëdhjetë vjeç, ata u ngjitën në Jerusalem, sipas zakonit të festës. Luka 2:41, 42

Sipas kulturës judaike, në moshën e adoleshencës një fëmijë bëhej një pjesëtar i plotë* i komunitetit fetar. Si i tillë, ai i kishte të gjitha privilegjet dhe përgjegjësitë për të qenë një burrë i ri. Jozefi dhe Maria bënë udhëtimin e zakonshëm për në Jerusalem dhe Jezusi, meqë ishte i rritur, nuk mund të largohej më shumë nga sa mendonin ata6.

DuKe shKuar Për në shtëPi

Mbasi mbaroi festa, çdo njeri u nis për në shtëpi. Megjithëse nuk i dimë të gjitha hollësitë e udhëtimit, mund të imagjinojmë se si rrodhën ngjarjet. Pa dyshim që gjithë grupi e njerëzve nga Nazareti udhëtonin bashkë dhe në një siguri të dyanshme. Meqenëse fëmijët ecnin ngadalë, ata, bashkë me gratë dhe disa burra, u nisën shpejt në mëngjes për të qenë në kohë me të tjerët. Pjesa tjetër e njerëzve qëndruan pas për disa minuta, duke bërë vizita dhe pastaj mendonin të niseshin për të arritur pjesën tjetër të grupit, aty nga muzgu.

Dhe si u përmbushën ato ditë, kur ata u kthyen, fëmija Jezus ndenji në Jerusalem; por Jozefi dhe e ëma e tij nuk e dinin. Duke menduar se ai ishte në shoqëri, ata bënë një ditë rrugë.

Luka 2:43, 44

Mund të imagjinosh nisjen e Marisë në mëngjes. Jezusi nuk dukej gjëkundi, por ajo nuk ishte e alarmuar për këtë. Jezusi ishte në një moshë të tillë sa mund të konsiderohej burrë. Ai mund të kishte mbetur mbrapa bashkë me të tjerët, duke qenë se po vizitonin tempullin së bashku. Pa dyshim që ai do të ishte me Jozefin. Në ato çaste Maria ka buzëqeshur me kënaqësi. Çfarë djali i mrekullueshëm që ishte! Ajo ishte e kënaqur që ai e kalonte kohën e lirë duke dëgjuar njerëzit e mençur në tempull.

Në muzg, ndodhi që erdhi Jozefi në vendin e caktuar bashkë me njerëzit e tjerë. Edhe ata kishin pasur një ditë të këndshme, të mbushur plot me mësime. Ata e kishin harxhuar kohën e tyre të lirë duke dëgjuar njerëzit e shkolluar të tempullit, të cilët

* Një djalë bëhej biri i besëlidhjes, zakon i cili vazhdon në ceremoninë që njihet sot si bar mitzvah.

179kaPItullI dHjetë 179

mësonin Fjalën e Perëndisë; dhe ata, patjetër, kanë diskutuar për mësimet gjatë rrugës ndërsa nxitonin për të arritur gratë e tyre. Keqardhja e tij e vetme ishte se Jezusi nuk kishte qëndruar me ta. Mbi të gjitha, ai ishte në moshë për të mbajtur mbi supe përgjegjësitë e një të riu. Ai do të mund të mësonte shumë. Por, natyrisht, ai duhet të kishte shkuar me Marinë dhe me pjesën tjetër të fëmijëve. Ai duhet t’i kujtonte Jezusit se ai tashmë ishte i rritur. Ishte koha që ai duhet ta bënte këtë. Mendoni pak, ai nuk kishte nevojë që t’i kujtonte Jezusit ndonjë gjë. Dhe Jozefi dalloi Marinë. Që të dy i buzëqeshën njëri-tjetrit:

– A kalove një ditë të mirë? – Po, të mrekullueshme!– A u kënaq Jezusi? – Jezusi?Buzëqeshjet e tyre u zhdukën. – Unë mendova … ! – Po, por unë mendova …

Pastaj filluan ta kërkojnë midis farefisit dhe të njohurve; dhe, duke qenë se nuk e gjetën, u kthyen në Jerusalem për ta kërkuar.

Luka 2:44, 45

KërKiMi

Kërkimi duhet të ketë qenë i tmerrshëm. “Oh, jo! Kemi humbur Birin e Perëndisë!”. Ata kërkuan në çdo vend të zakonshëm ku mund të shkonte çdo fëmijë. Të gjitha pjesët e tregut dhe të gjitha ndërtesat u kontrolluan, për të parë nëse ai kishte ndaluar për të vështruar. Në dëshpërim, Jozefi ndali hapat. Herën e fundit ku ai e kishte parë Jezusin ishte në tempull.

Dhe ndodhi që, pas tri ditësh, e gjetën në tempull, të ulur në mes të dijetarëve, duke i dëgjuar dhe duke u bërë atyre pyetje. Dhe të gjithë ata që e dëgjonin, habiteshin nga zgjuarsia e tij dhe nga përgjigjet e tij. Luka 2:46, 47

Jezusi ndodhej atje ku duhet të ishte në të vërtetë, duke bërë atë që Jozefi dhe Maria uronin që ai të bënte. Por kishte vetëm një ndryshim. Në vend që të mësohej nga njerëzit e mençur të tempullit, Jezusi po i mësonte ata. Jo, ai nuk po mbante një leksion, por pyetjet më të thella, thellësia e arsyetimit të tij, thellësia e përgjigjeve të tij nuk mbetën pa u vënë re. Në të vërtetë, të urtët e tempullit po thithnin çdo fjalë. Shkrimi thotë se njerëzit e ditur mbetën shumë të habitur! Nuk është për t’u çuditur. Ata po dëgjonin vetë Perëndinë. Kush nuk do të shtangej nga diskutimi i Krijuesit të gjithësisë?!

180 180 kaPItullI dHjetë

Mësuesit e ligjit nuk ishin të vetmit që mbetën pa gojë. Jozefi dhe Maria mbetën shumë të habitur dhe, pa dyshim, shumë të lehtësuar. Atëherë atyre iu erdhën fjalët.

Dhe, kur ata e panë, mbetën të habitur dhe e ëma i tha: «Bir, pse na e bëre këtë? Ja, yt atë dhe unë, në ankth, po të kërkonim!».

Luka 2:48

Jezusi u bëri atyre një pyetje.

Por ai u tha atyre: «Përse më kërkonit? A nuk e dinit se më duhet të merrem me punët e Atit tim?». Luka 2:49

një Kujtesë FisniKe

Kjo nuk ishte një replikë e pahijshme. Jezusi, thjesht, po thoshte se ai ishte atje ku një fëmijë duhet të ishte: në shtëpinë e Atit të Tij. Por çfarë nënkuptonte ai me Atë? Kush ishte ky Atë që po ai i referohej? Do ta studiojmë këtë aspekt më mirë në pjesën tjetër. Për tani, ajo që duhet të dish është se Jezusi përdori këtë kujtesë fisnike ndaj prindërve tokësorë, për të thënë se kush ishte me të vërtetë.

Por ata nuk i kuptuan fjalët që ai u tha atyre. Dhe ai zbriti bashkë me ta, u kthye në Nazaret dhe i bindej atyre. E ëma i ruante të gjitha këto fjalë në zemrën e saj. Dhe Jezusi rritej në dituri, në shtat dhe në hir përpara Perëndisë dhe njerëzve. Luka 2:50-52

4 PagëziMiJezusi nuk e filloi zyrtarisht punën e jetës së tij, derisa u bë tridhjetë vjeç. Gjoni, djali i Zakarias, kishte filluar tashmë të përgatiste rrugën për Të, duke i thënë çdokujt që dëgjonte se I VAJOSURI kishte ardhur. Dhe menjëherë atje u krijua një pështjellim.

Tani në ato ditë erdhi Gjon Pagëzori, që predikonte në shkretëtirën e Judesë dhe thoshte: «Pendohuni, sepse mbretëria e qiejve është afër!». Mateu 3:1, 2

Gjoni njihej si Pagëzori, sepse ai po pagëzonte njerëzit. Riti i pagëzimit nuk ishte i pazakontë për njerëzit e Lindjes së Mesme në atë kohë. Ai kishte shumë kuptime. Por sot kanë lindur shumë keqkuptime rreth kësaj fjale.

njëjtësiMi

Pagëzimi nënkupton njëjtësimin. Një kuptim i zakonshëm i fjalës baptizo zë fill në industrinë e lashtë greke. Gjatë procesit të ngjyrosjes me bojë në fabrikë një pjesë e rrobës zhytej në një fuçi me bojë dhe kështu merrte ngjyrën e pigmentit. Rroba ishte plotësisht e njëjtësuar me ngjyrën.

181kaPItullI dHjetë 181

Gjoni i mësonte judenjtë se ata i ishin shmangur nga Shkrimi, duke përqafuar idetë e tyre. Ai tha se ata duhet të ndryshonin mendjen e tyre për mëkatin e tyre dhe të ktheheshin te Perëndia; me një fjalë, të pendoheshin. Judenjtë që pagëzoheshin tregonin se ata ishin njëjtësuar ose ishin pajtuar në mënyrë vetjake me mesazhin e tij të pendimit.

Në atë kohë njerëzit e Jerusalemit, nga gjithë Judeja dhe nga krahina e Jordanit rendnin tek ai, dhe pagëzoheshin nga ai, në Jordan duke rrëfyer mëkatet e tyre.

Por ai, kur pa se shumë farisenj dhe saducenj po vinin për t’u pagëzuar tek ai, u tha atyre: «Pjellë nepërkash, kush ju ka mësuar t’i arratiseni zemërimit që po vjen? Jepni pra fryte të denja të pendesës!». Mateu 3:5-8

PenDiMi

Gjon Pagëzori pa se ata që po e dëgjonin ishin më shumë farisenj dhe saducenj. Kujto, ishin ata që shtonin ose hiqnin nga Bibla. Këto dy sekte nuk kishin asgjë të përbashkët, përveç diçkaje: ata mendonin se ishin koka më të larta se të tjerët. Ata ishin krenarë. Gjoni i quajti ata pjellë nepërkash, sepse ata u vinin të tjerëve rregulla të padurueshme dhe vetë nuk praktikonin atë që predikonin. Ai u tha atyre që të pendoheshin, të ndryshonin mendjen.

PagëziMi i jezusitAtëherë erdhi Jezusi nga Galileja në Jordan te Gjoni për t’u pagëzuar prej tij. Por Gjoni e kundërshtoi fort duke i thënë: «Mua më duhet të pagëzohem prej teje dhe ti po vjen tek unë?»

Mateu 3:13, 14

Gjoni pranoi se kush ishte Jezusi: ai ishte Perëndi. Jezusi nuk kishte nevojë të pendohej për asgjë, sepse Ai ishte i përsosur. Gjoni e dinte se ishte ai që duhej të pagëzohej prej Jezusit dhe jo Jezusi të pagëzohej prej tij.

Dhe Jezusi, duke iu përgjigjur, u tha: «Lejo të bëhet për tani, sepse në këtë mënyrë përmbushim çdo drejtësi». Atëherë ai e lejoi.

Mateu 3:15

Jezusi këmbënguli që të pagëzohej, sepse ai donte që të njëjtësohej me mesazhin e Gjonit për një jetesë të drejtë. Ai donte të pohonte se mesazhi i Gjonit ishte i vërtetë.

Dhe Jezusi, sapo u pagëzua, doli nga uji; dhe ja, qiejt iu hapën, dhe ai pa Frymën e Perëndisë duke zbritur si një pëllumb e duke ardhur mbi të; dhe ja një zë nga qielli që tha: «Ky është Biri im i dashur, në të cilin jam kënaqur». Mateu 3:16, 17

182 182 kaPItullI dHjetë

Më vonë, do ta shohim këtë varg më në thellësi, por, së pari, le ta mbarojmë historinë.

Qengji i PerënDisëTë nesërmen, Gjoni e pa Jezusin që po vinte drejt tij dhe tha: «Ja, Qengji i Perëndisë, që heq mëkatin e botës! Ky është ai për të cilin unë thashë: “Mbas meje vjen një burrë që më ka paraprirë, sepse ishte përpara meje!”» Gjoni 1:29, 30

Gjoni e identifikoi Jezusin si ÇlIrImtarIn e Premtuar, i cili do të hiqte tutje mëkatin e botës. Ai tha se Jezusi kishte jetuar para tij, që nga përjetësia. Gjoni tha …

«Dhe unë pashë e dëshmova se ai është Biri i Perëndisë».Gjoni 1:34

Një herë po mësoja një çifti të ri, hap pas hapi përmes Biblës. Duke lexuar këtë varg: “Ja, Qengji i Perëndisë, që heq mëkatin e botës!”, zonja u gjallërua! Me një zë të gëzuar dhe të gjallë tha: “Qengji, Qengji! A ka të bëjë kjo me tërë qengjat që kemi lexuar në pjesët e vjetra të Biblës?”.

I thashë asaj: “Po, me ata ka të bëjë … dhe kur të vijë koha, gjithçka do të përputhet në mënyrë të tillë që të ketë kuptim të mahnitshëm”.

Kam pasur rastin të vizitoj një vend ku njerëzit ishin ndeshur me fragmente të mendimit biblik. Ata e kishin përshtatur pagëzimin, duke besuar se mëkatet e tyre laheshin. Ata ishin aq të bindur për natyrën e tij të fjalëpërfjalshme, saqë nuk futeshin në lumë pas një pagëzimi nga frika se mos ndoteshin nga mëkati.

Bibla flet qartë se pagëzimi nuk na bën të pranueshëm para Perëndisë. Ai është vetëm një figurë e jashtme e asaj që ka ndodhur përbrenda. Në këtë kohë tregoi se këta judenj po i besonin mesazhit të Gjonit dhe po njëjtësoheshin me të.

Sot shumë “teologë” i japin pagëzimit shumë më tepër kuptim sesa autorizon Bibla.

183kaPItullI dHjetë 183

a i Flet PerënDia Vetes së Vet?Duke filluar që nga faqet e para të Biblës, vumë re një mënyrë të pazakontë të të folurit të Perëndisë, sikur Ai të fliste me Veten. Për shembull, kur ai krijoi njeriun …

Perëndia tha: “Ta bëjmë njeriun sipas shëmbëlltyrës sonë dhe në ngjasim me ne …” Zanafilla 1:26

Kur Adami mëkatoi, ne shohim Perëndinë që bisedon …

Dhe Zoti Perëndi tha: “Ja, njeriu u bë si një prej nesh, sepse njeh të mirën dhe të keqen”. Zanafilla 3:22

Kur Perëndia shpërndau njerëzit e Babelit, ai tha …

“Eja të zbresim pra atje poshtë dhe të ngatërrojmë gjuhën e tyre, në mënyrë që njëri të mos kuptojë të folurën e tjetrit”. Kështu Zoti i shpërndau … Zanafilla 11:7,8

Me kë është duke folur Perëndia? Cilët janë Ne dhe Sonë?

Kur engjëlli foli me Marinë, ai tha …

Fryma e Shenjtë do të vijë mbi ty dhe pushteti i Shumë të Lartit do të të mbulojë me hijen e vet; prandaj i shenjti që do të lindë prej teje do të quhet Bir i Perëndisë. Luka 1:34,35

Këtu shohim Frymën e Shenjtë, Shumë të Lartin dhe Birin e Perëndisë të përmendur vetëm në një varg. Ne e dimë se Shumë i Larti është Perëndia. Ne kemi lexuar një seri vargjesh, të cilat thonë se Jezusi është Perëndia i ardhur në trup njerëzor. A janë ata një dhe të njëjtë? Po për sa i përket Frymës së Shenjtë? Çfarë thotë Shkrimi? Le t’i kthehemi vargut që lexuam më sipër:

Dhe Jezusi, sapo u pagëzua, doli nga uji; dhe ja, qiejt iu hapën, dhe ai pa Frymën e Perëndisë duke zbritur si një pëllumb e duke ardhur mbi të; dhe ja një zë nga qielli që tha: “Ky është Biri im i dashur, në të cilin jam kënaqur”. Mateu 3:16, 17

Kemi tre qenie këtu: Jezusin, Frymën e Perëndisë dhe një zë nga qielli. Duket pak e ngatërruar apo jo? Do të jetë e tillë nëse nuk kuptoni disa koncepte të rëndësishme biblike. Këtu ka disa pjesë të tjera të kornizës.

Para së gjithash, ne dimë se ka vetëm një Perëndi. Kjo gjë theksohet vazhdimisht në Shkrim.

Dhe Jezusi u përgjigj … “Dëgjo, o Izrael: Zoti, Perëndia ynë, është i vetmi Zot”. Marku 12:29

vazhdon në faqen tjetër

184 184 kaPItullI dHjetë

Kjo është pa dyshim e drejtë. Megjithatë, ka gjëra Perëndinë që janë jashtë fushës sonë të arsyes; ndërlikime të pabesueshme, të cilat janë të vështira për t’u kuptuar. Për shembull, koncepti i tërë i një Perëndie të përjetshëm nuk është i thjeshtë për t’u kuptuar. Në të njëjtën mënyrë, të përpiqesh që të konceptosh një Perëndi që gjendet kudo në çdo kohë është plotësisht e paimagjinueshme. Për mendjet tona të kufizuara është e pamundur të arrijnë të kuptojnë këto dy të vërteta. Tani jemi të ballafaquar me një zbulim për sa i përket Perëndisë, që është i vështirë për t’u kuptuar, por që shprehet qartë në Shkrim. Shkrimi na zbulon një Perëndi, i cili është në të njëjtën kohë Atë, Bir dhe Frymë e Shenjtë: tre persona të përjetshëm dhe të barabartë, që përbëjnë Perëndinë si qenie. Këta tre persona janë trini, por që përbëjnë Perëndinë, një dhe të vetëm.

Në rrjedhë të kohës, janë bërë shumë përpjekje për të shpjeguar Trininë:

1. Veza: Çdo vezë ka guaskën, të bardhën dhe të verdhën: tri pjesë të ndryshme, por vetëm një vezë.

2. Përmasat: Një kuti ka lartësinë, gjerësinë dhe gjatësinë; megjithëse nuk janë e njëjta gjë, ato nuk mund të ndahen.

3. Shumëzimi: 1 x 1 x 1 = 1

Megjithëse këto ilustrime mund të jenë ndihmëse, ato ende nuk janë të plota për të na dhënë një kuptim të qartë. Duhet të jemi të kujdesshëm që të mos e ulim Perëndinë në nivelin tonë dhe ta shohim Atë si çdonjërin prej nesh. Perëndia thotë se arsyeja që nuk e kuptojmë Atë është ngaqë …

Ti ke menduar që unë jam krejt i ngjashëm me ty …Psalmi 50:21

Kur ishim fëmijë, kishte shumë gjëra që nuk i kuptonim dhe i pranonim ato si fakte të mirëqena. “Çfarë është elektriciteti? Pse nuk derdhet poshtë në dysheme kur unë heq spinën nga priza? Unë nuk mund ta shoh atë. Por pse dridhem nga korrenti kur fus shtizat në vrimat e prizës?” Ngaqë nuk mund ta kuptojmë elektricitetin, kjo nuk do të thotë se ai nuk ekziston.

Si të rritur, ne jemi të vetëkënaqur me aftësitë tona për të kuptuar botën përreth nesh. Me kalimin e kohës, gjërat që

vijon nga faqja e mëparshme

185kaPItullI dHjetë 185

NUK ËSHTË

NU

K ËS

HTË

NU

K ËSHTË

ËSHT

Ë

ËSHTË ËSHTË

nuk kuptoheshin nga paraardhësit tanë, tashmë janë bërë të zakonshme. Por duhet që të ulim kryet. Në universin që njohim ende ka mistere të mëdha. Njerëzit pas 100 vjetësh do të na quajnë të verbër, sepse gjërat që nuk i dimë, për ta do të jenë të qarta. Do të vijë koha kur koncepti i trinisë do të kuptohet shumë qartë.

Edhe sikur të mos vijë ajo ditë, ne duhet të pranojmë se aftësia jonë e kufizuar për të arsyetuar nuk mund të fusë në mendjen tonë një Perëndi të pakufishëm. Me të drejtë, Perëndia, ashtu siç është zbuluar në Shkrim, është një Perëndi që na lë pa mend.

Mendoni për një çast: një Perëndi i përjetshëm; i gjithëdijshëm, i pranishëm në çdo vend dhe kohë; Krijuesi i tërë universit; Trini, i vetëm, i përbërë nga tre persona—Ati, Biri dhe Fryma e Shenjtë—të cilët janë të tre të barabartë në karakter dhe aftësi. Megjithëse këto koncepte mund të jenë të vështira për t’u kuptuar, Bibla thotë se të gjitha këto janë të vërteta.

Gjërat e fshehta i përkasin Zotit, Perëndisë tonë, por gjërat e shfaqura janë për ne … Ligji i Përtërirë 29:29

Vetë fjala Perëndi shpreh Trininë. Gjuha hebraike ka format e emrit në njëjës (një), dualen (vetëm dy) dhe shumësin (tre e më shumë). Fjala Perëndi në hebraisht është Elohim, gramatikisht është në shumës, duke dhënë kuptimin e tre vetëve, por vetëm një Perëndi.

Edhe pse është e saktë t’i referohemi çdo pjesëtari të Trinisë si Perëndi, mund të bëhet një dallim si më poshtë:

Shumë i Larti = AtiJezu Krishti = BiriFryma = Fryma e Shenjtë

Diagrami në të djathtë është përdorur për shekuj me radhë për të shpjeguar Trininë.

KaPitulli njëMbëDhjetë

1 tunDiMi

2 FuQia Dhe FaMa

3 niKoDeMi

4 reFuziMi

5 buKa e jetës

187kaPItullI njëmBëdHjetë 187

1 tunDiMiNë fillim të krijimit Luciferi u rebelua kundër Perëndisë, duke u përpjekur që të marrë pozitën e Tij. Tani Perëndia Bir, edhe pse ishte plotësisht Perëndi, la gjithë lavdinë dhe madhështinë e tij të dukshme, la qiellin dhe erdhi në tokë si një qenie njerëzore. Jezusi duhet t’i ishte dukur shumë i cenueshëm Satanit. Nëse ai do të mundte ta joshte Jezusin që të pranonte ofertën e tij, do të ishte një fitore e madhe për të. Sipas pikëpamjes së Perëndisë, ishte koha për të zbuluar diçka më shumë për veten e tij.

Atëherë Fryma e çoi Jezusin në shkretëtirë, që djalli* ta tundonte. Dhe, mbasi agjëroi dyzet ditë e dyzet net, në fund e mori uria. Mateu 4:1, 2

Jezusi kishte kaluar një kohë të gjatë pa ushqim. Edhe pse është Perëndi, ai ishte gjithashtu një njeri i vërtetë, me nevoja të vërteta fizike.

Atëherë tunduesi, pasi iu afrua, i tha: «Në qoftë se je Biri i Perëndisë, thuaj që këta gurë të bëhen bukë». Mateu 4:3

Satani po i sugjeronte Jezusit të bënte diçka që çdo njeri do ta kuptonte, domethënë të kujdesej për mirëqenien e tij fizike. Dukej gjithashtu si një mundësi e parë për Jezusin, për të provuar se kush ishte Ai me të vërtetë. Nëse Jezusi ishte Perëndia, atëherë ai e kishte krijuar botën thjesht duke folur dhe ajo erdhi në ekzistencë. Të shndërronte gurët në bukë, do të ishte një gjë e thjeshtë për të. Kjo ishte për ta futur në kurth! Po ta bënte, kjo donte të thoshte se ai do të ndiqte urdhrat e Satanit.

Por ai, duke iu përgjigjur, tha: «Është shkruar: “Njeriu nuk rron vetëm me bukë, por me çdo fjalë që del nga goja e Perëndisë”».

Mateu 4:4

Krishti i përgjigjet Satanit duke cituar Biblën, Fjalën e shkruar të Perëndisë. Ai tha se është më e rëndësishme të ndjekësh Perëndinë sesa të kujdesesh për nevojat fizike. Ky është një deklarim kaq i rëndësishëm, pasi shumë njerëz shqetësohen më tepër për jetën e tyre fizike dhe shpërfillin mirëqenien e tyre frymërore.

Ç’dobi do të ketë njeriu të fitojë gjithë botën, nëse më pas do të humbë shpirtin e vet? Marku 8:36

*Djall do të thotë akuzues i rremë, shpifës.

188 188 kaPItullI njëmBëdHjetë

“citiMet” e satanitAtëherë djalli e çoi në qytetin e shenjtë [apo Jerusalem] dhe e vendosi në majë të tempullit dhe i tha: «Nëse je Biri i Perëndisë, hidhu poshtë, sepse është shkruar: “Ai do t’u japë urdhër engjëjve të tij për ty; edhe ata do të mbajnë mbi duart e tyre që të mos ndeshësh me këmbën tënde ndonjë gur”». Mateu 4:5, 6

Tani sfida u bë më e fortë. “Provoje! Provoje që je Biri i Perëndisë! Nëse me të vërtetë Perëndia është Ati yt, atëherë Ai do të të shpëtojë ty!”.

Satani po citonte një pjesë që gjendet në Librin e Psalmeve. Satani e pëlqen fenë dhe citimi i Shkrimit është një mashtrim i pëlqyer nga ai. I vetmi problem i Satanit ishte se ai nuk po e citonte Fjalën e Perëndisë me përpikëri. Ai po zgjidhte vetëm një pjesë, që do t’i shërbente atij për t’ia arritur qëllimit. Ai e kishte bërë këtë veprim me Evën në kopshtin e Edenit dhe tani po përpiqej ta bënte edhe me Jezusin.

Edhe një herë Jezusi iu përgjigj tundimit të Satanit, duke cituar Shkrimin, vetëm se ai e citoi në mënyrë të saktë. Ai nuk kishte nevojë të provonte Vetveten.

Jezusi i tha: «Është shkruar gjithashtu: “Mos e tundo Zotin, Perëndinë tënd”». Mateu 4:7

QënDresa nDaj oFertësDjalli e çoi sërish mbi një mal shumë të lartë dhe i tregoi të gjitha mbretëritë e botës dhe lavdinë e tyre dhe i tha: «Unë do të t’i jap të gjitha këto, nëse ti bie përmbys para meje dhe më adhuron». Mateu 4:8, 9

Satani* do t’i ofronte Jezusit të gjithë njerëzit e botës nëse Jezusi do të adhuronte Djallin. Pas gjithë kësaj, a nuk ishte kjo ajo që donte Jezusi, që njerëzit të shkonin pas tij? Çfarë nuk përmendi Satani ishte se, nëse Jezusi e adhuronte Satanin, atëherë ai gjithashtu do t’i shërbente atij. Adhurimi dhe shërbimi ecin gjithmonë bashkë. Ju nuk mund t’i ndani ata të dy. Por komploti i Satanit nuk funksionoi. Edhe një herë Jezusi citoi Shkrimin:

Atëherë Jezusi i tha: «Shporru, Satan, sepse është shkruar: “Adhuro Zotin, Perëndinë tënd, dhe shërbeji vetëm atij”». Atëherë djalli e la; dhe, ja, u afruan engjëjt dhe i shërbenin. Mateu 4:10-11

Satan do të thotë kundërshtar ose armik.

189kaPItullI njëmBëdHjetë 189

Satani nuk arriti ta zinte Jezusin në grackën e tij të pabesë të mashtrimit. Jezusi nuk kishte të sharë. Ai doli i pakomprometuar në qëndresën e tij kundër tundimit. Djalli u tërhoq për një kohë, ende i vendosur për të shkatërruar Jezusin.

Satani mendonte se kishte korrur një farë suksesi. Gjon Pagëzorin e kishin futur në burg1.

Jezusi, mbasi dëgjoi se Gjonin e kishin futur në burg, u tërhoq në Galile. Pastaj la Nazaretin dhe shkoi të banojë në Kapernaum, qytet bregdetar. Mateu 4:12, 13

i PaMëKatëLufta midis së mirës dhe së keqes nuk është një luftë e barabartë. Jezusi, si Perëndia Krijues, është shumë më i fuqishëm se Satani, një qenie e krijuar. Megjithëse Jezusi u tundua, ai nuk ra në tundim. Ai qe i përsosur.

Profetë të vërtetë dhe të rremë shkojnë e vijnë, por askush nuk ka shpallur se është pa mëkat. Shkrimi shkruan për jetët e shumë njerëzve, për të cilët zbulohet se janë mëkatarë, apo që rrëfejnë gjendjen e tyre mëkatare. Por Jezusi nuk bëri asnjë mëkat. Do të kërkoni më kot në Shkrim për ndonjë rast ku Jezusi të ketë mëkatuar apo të ketë kërkuar falje. Madje edhe ata që ishin afër tij shkruan se Jezusi …

… nuk bëri asnjë mëkat dhe nuk u gjet asnjë mashtrim në gojë të tij. 1 Pjetrit 2:22

Tundimi i Jezusit ishte vetëm një mënyrë më tepër, në të cilën ai tregoi njëjtësimin e tij me njerëzimin. Kur Perëndia të gjykojë njerëzimin, askush nuk do të mund të qëndrojë para Tij dhe të thotë: “O Zot, ti nuk e kupton! Ti linde në një pallat; unë në një vend të pisët. Ti nuk u tundove asnjëherë; unë po. Si mund të më gjykosh, kur nuk ke hequr atë që kam hequr unë?”. Jo, Bibla thotë se ne nuk kemi një Perëndi….

… që nuk mund t’i vijë keq për dobësitë tona, po një që u tundua në të gjitha ashtu si ne, por pa mëkatuar.

Hebrenjve 4:15

Drejtësia e Jezusit u zbulua që të gjithë të mund të shikonin.

Nazareti

Tiberiada

Kapernaumi

GALILEA

Lum

i Jor

dan

Deti i Galilesë

190 190 kaPItullI njëmBëdHjetë

2 FuQia Dhe FaMaDhe mbasi e burgosën Gjonin, Jezusi erdhi në Galile duke predikuar ungjillin e mbretërisë së Perëndisë dhe duke thënë: «U mbush koha dhe mbretëria e Perëndisë është afër. Pendohuni dhe besoni ungjillin!» Marku 1:14, 15

Jezusi erdhi për t’i ofruar popullit jude një identitet të ri, një mbretëri të drejtuar nga Perëndia. Fillimisht, njerëzit duhet të kenë qenë paksa të hutuar nga kjo ofertë. Dhe, ja ku ishte Jezusi, i veshur me një rrobë të thjeshtë. “A nuk është fisi i tij nga Nazareti? Babai i tij është një zdrukthëtar, më duket?”. Mbretërit nuk ecin në këmbë! Një mbret i vërtetë vjen me kalë, me kuaj, me karro e ushtarë, dhe ai drejtohet për te pallati mbretëror i Herodit. Një mbret do të shpallte një sfidë, një deklaratë mbretërore pavarësie. Ju nuk mund të lexoni për këtë në asnjë nga mesazhet e Jezusit, madje as edhe në ato më të mirat. Ai tha pendohuni. Cili mbret do ta kishte thënë këtë? Thashethemet po përhapeshin gjithandej. Madje edhe njerëzit më seriozë po shkuleshin së qeshuri.

Por jo çdo njeri tallej. Pendimi ishte diçka që ndodhte përbrenda dhe zemra ishte vendi ku Krishti dëshironte të fillonte mbretërimin e Tij. Për ata që e takonin Jezusin, ai ishte ndryshe. Fjalët e tij të bëjnë të ndalosh dhe të mendosh.

Ndërsa po kalonte gjatë bregut të detit të Galilesë, ai pa Simonin dhe Andrean, vëllanë e tij, të cilët po hidhnin rrjetën në det, sepse ishin peshkatarë. Dhe Jezusi u tha atyre: «Ndiqmëni dhe unë do t’ju bëj peshkatarë njerëzish». Dhe ata i lanë menjëherë rrjetat dhe e ndoqën.

Mbasi eci edhe pak, pa Jakobin, birin e Zebedeut dhe Gjonin, vëllanë e tij, të cilët ndreqnin rrjetat e tyre në barkë. Dhe i thirri menjëherë; dhe ata e lanë atin e tyre Zebedeun në barkë me mëditësit dhe e ndoqën. Marku 1:16-20

autoritetiPastaj hynë në Kapernaum dhe menjëherë, ditën e shtunë, ai hyri në sinagogë dhe i mësonte njerëzit. Dhe njerëzit habiteshin nga doktrina e tij, sepse ai i mësonte si një që ka pushtet dhe jo si skribët. Marku 1:21, 22

Ata që e dëgjuan Jezusin panë se kishte diçka të pazakontë tek Ai. Mësimi i tij kërkonte vëmendje dhe, pa dyshim, ata po dëgjonin Vetë Perëndinë. Jezusi jo vetëm foli me autoritet, por gjithashtu e tregoi atë.

191kaPItullI njëmBëdHjetë 191

Atëherë në sinagogën e tyre ishte një njeri i pushtuar nga një frymë e ndyrë, i cili filloi të bërtasë, duke thënë: «Ç’ka midis nesh dhe teje, o Jezus Nazareas? A erdhe të na shkatërrosh? Unë e di kush je: I Shenjti i Perëndisë». Marku 1:23, 24

Ky ishte një rast pushtimi nga një demon. Një nga engjëjt e Satanit jetonte brenda atij njeriu, me vetë pëlqimin e njeriut. Demoni e dinte se kush ishte Jezusi, të cilin e quajti I Shenjti i Perëndisë!

Por Jezusi e qortoi duke thënë: «Hesht dhe dil prej tij!»Marku 1:25

Meqenëse demonët e shtrembërojnë të vërtetën sipas qëllimeve të tyre, Jezusi nuk donte që ata t’u thoshin të tjerëve se kush ishte ai. Vetë Krishti e vërtetoi se ishte Perëndia, duke e urdhëruar demonin që të dilte prej tij.

Dhe fryma e ndyrë, mbasi e sfiliti, dhe duke lëshuar një britmë të madhe doli prej tij.

Dhe të gjithë u mahnitën aq shumë sa pyesnin njëri-tjetrin duke thënë: «Vallë ç’është kjo? Çfarë doktrine e re qenka kjo? Ky i urdhëruaka me autoritet edhe frymërat e ndyra dhe ata i binden». Dhe fama e tij u përhap menjëherë në mbarë krahinën përreth Galilesë. Marku 1:26-28

Tani gjuhët po këndonin një melodi tjetër. Fuqia e pabesueshme e Jezusit duhet të ketë krijuar lajme të mjaftueshme për vendet përreth dhe ky ishte vetëm fillimi!

Dhe erdhi tek ai një lebros i cili, duke iu lutur, ra në gjunjë dhe i tha: «Po të duash, ti mund të më pastrosh».

Dhe Jezusi, duke e mëshiruar, shtriu dorën, e preku dhe i tha: «Po, e dua, qofsh pastruar!». Dhe, posa tha këto, menjëherë lebra e la dhe u shërua. Marku 1:40-42

Në kohët lashta lebra ishte një sëmundje e frikshme: e pashërueshme dhe shkaktonte një gjymtim të tmerrshëm dhe vdekje të ngadaltë. Bibla thotë se Jezusi shëroi çdo lloj sëmundjeje, madje edhe kur personi ishte shumë i sëmurë ose sakat. Ai madje ringjalli të vdekurit!

Është e rëndësishme të kuptojmë se Jezusi nuk po bënte një shfaqje për zbavitjen e popullsisë aty. Jezusi jo vetëm ndiente dhembshuri për njerëzit që shëronte, por ai gjithashtu po tregonte se, si ai, ashtu edhe mesazhi i tij, ishin nga qielli. Jo, ai nuk kishte nevojë për një kalë, karrocë apo ushtri. Për të mjaftonte që vetëm të fliste. Ai ishte Perëndia.

192 192 kaPItullI njëmBëdHjetë

3 niKoDeMiMidis farisenjve ishte një njeri me emrin Nikodem, një kre i judenjve. Ky erdhi natën te Jezusi dhe i tha: «Mësues, ne e dimë se ti je një mësues i ardhur nga Perëndia, sepse askush nuk mund të bëjë shenjat që bën ti, në qoftë se Perëndia nuk është me të».

Jezusi iu përgjigj dhe tha: «Në të vërtetë, në të vërtetë po të them që nëse një nuk ka rilindur, nuk mund ta shohë mbretërinë e Perëndisë». Gjoni 3:1-3

Nikodemi ishte një njeri me pozitë. Ai ishte një pjesëtar i sinedrit, këshillit drejtues të judenjve që këshillonte romakët. Si farise, ai e zbatonte ligjin e Moisiut me përpikëri. Si jude, si një pasardhës i Abrahamit, Nikodemi e konsideronte veten si pjesë e racës së zgjedhur. Nikodemi kishte privilegjin e trashëgimisë; çdo gjë ishte në rregull për sa i përkiste lindjes së tij. Por Jezusi nuk mendonte kështu. Ai tha: “Ti duhet të lindësh sërish”. Ai mendonte se Jezusi do t’i jepte atij një lajm të mirë, por ky ishte një lajm i keq. Përveç kësaj, si mund të lindësh përsëri?

Nikodemi i tha: «Po si mund të lindë njeriu kur është plak? A mund të hyjë ai për së dyti në barkun e nënës së vet dhe të lindë?».

Jezusi u përgjigj: «Në të vërtetë, në të vërtetë po të them se kush nuk ka lindur nga uji dhe nga Fryma, nuk mund të hyjë në mbretërinë e Perëndisë. Ç’ka lindur nga mishi është mish; por ç’ka lindur nga Fryma është frymë. Mos u mrekullo që të thashë: “Duhet të lindni përsëri”». Gjoni 3:4-7

Dhe kështu ishte. Jezusi nuk po fliste për lindjen e Nikodemit si fëmijë; kur ai kishte lindur nga uji ose i lindur nga mishi. Lindja e dytë kishte të bënte me lindjen frymërore, një fillim frymëror. Pra, kjo ishte më se e mjaftueshme. Për të shkuar në qiell, nuk është e mjaftueshme të lindni një herë me një lindje fizike, por ju gjithashtu duhet të lindni për së dyti, me një lindje frymërore. Por si mund të lindë dikush frymërisht? Jezusi vazhdoi:

Dhe ashtu si Moisiu e ngriti lart gjarprin në shkretëtirë, kështu duhet të ngrihet lart Biri i njeriut, që kushdo që beson në të të mos humbasë, por të ketë jetë të përjetshme. Gjoni 3:14, 15

Jezusi po thoshte se, që të lindte përsëri, Nikodemi duhej të ndryshonte mendjen. Ai duhej të ndryshonte mendimin se lindja dhe gjendja e tij do ta bënin atë të pranueshëm para Perëndisë dhe, në vend të kësaj, të besonte se Jezusi erdhi që nga qielli për

*Rabi quhej një mësues fetar jude. Të quaje një person Rabi, nënkuptonte respekt.

193kaPItullI njëmBëdHjetë 193

të siguruar një rrugë për pranimin e tij. Nëse ai do të vendoste besimin e tij tek Ai, Jezusi tha se Nikodemi do të merrte jetën e përjetshme.

Fjala besoj në këtë kontekst nënkupton më shumë se një pëlqim intelektual. Një izraelit mund të shërohej nëse besonte te gjarpri prej bronzi i Moisiut, por nëse ai nuk tregonte besim në Perëndinë, duke shikuar gjarprin në shtizë, atëherë ai do të vdiste. Domethënia biblike e kësaj fjale përfshin një vepër të vullnetshme.

Objekti i besimit të dikujt është gjithashtu i rëndësishëm; është vendimtar! Shumë vite më parë, një i shkalluar nga mendja vendosi helm vdekjeprurës në disa kapsula, duke thënë se shërbenin për lehtësimin e dhimbjeve. Më vonë, disa njerëz i besuan sinqerisht reklamës së këtij ilaçi, e pinë dhe vdiqën. Ata besuan me sinqeritet, por, pa menduar, besuan diçka të gabuar. Sinqeriteti i mbështetur në besimin e gabuar është pa kuptim. Megjithatë, nëse objekti i besimit është Perëndia, ky besim do të ketë një efekt tjetër. Ne kemi parë se Perëndia e mban Fjalën e Tij.

Sepse Perëndia e deshi aq botën, sa dha Birin e tij të vetëmlindurin, që, kushdo që beson në të, të mos humbasë, por të ketë jetë të përjetshme. Gjoni 3:16

Jezusi po u premtonte jetë të përjetshme jo vetëm Nikodemit, por gjithkujt që beson në të! Engjëlli i kishte thënë Marisë dhe Jozefit që t’ia vinin emrin birit të tyre Jezus, sepse ai emër do të thotë ÇlIrImtar ose SHPëtImtar. Dhe tani Jezusi po thoshte se ai do të çlironte njeriun nga pasojat e mëkatit, nga dënimi i përjetshëm në Liqenin e Zjarrit.

Sepse Perëndia nuk e dërgoi Birin e vet në botë që ta dënojë botën, por që bota të shpëtohet prej tij. Gjoni 3:17

Jezusi nuk kishte ardhur në tokë për ta gjykuar botën. Për më tepër, ai kishte ardhur për ta shpëtuar botën nga gjithë tragjedia që kishte sjellë mëkati, Satani dhe vdekja.

Ai që beson në të nuk dënohet, por ai që nuk beson tashmë është dënuar, sepse nuk ka besuar në emrin e Birit të vetëmlindur të Perëndisë. Gjoni 3:18

asnjë rrugë e MesMe

Jezusi tha se ata që vendosnin besimin e tyre në të, nuk do të gjykoheshin si mëkatarë. Por ata që nuk besonin në të ishin tashmë nën gjykim. Nuk ka asnjë rrugë të mesme. Askush nuk mund të thotë: “Do të mendohem për këtë” dhe të mos jetë as në

JETA E PËRJETSHME

194 194 kaPItullI njëmBëdHjetë

qiell, as në tokë, pa marrë një vendim. Ti duhet të vendosësh që të besosh, ndryshe do të mbetesh një jobesimtar. Të mos bësh asnjë zgjedhje, në fakt, do të thotë të bësh një zgjedhje.

Gjithashtu, nuk duhet të presësh derisa të vdesësh për të parë fatin tënd të përjetshëm. Jezusi po e shpallte këtë shumë qartë. Një person është nën gjykim, i caktuar për në Liqenin e Zjarrit, derisa ai ta vendosë besimin e tij në Jezusin për ta çliruar atë. Atëherë ai do të marrë jetën e përjetshme.

«Në të vërtetë, në të vërtetë po ju them: Ai që e dëgjon fjalën time dhe beson në atë që më ka dërguar, ka jetë të përjetshme, dhe ai nuk vjen në gjyq, por ka kaluar nga vdekja në jetë». Gjoni 5:24

Jezusi nuk po e hidhte poshtë gjykimin ndaj mëkatit. Ai e dinte se jo çdo njeri do të besonte tek Ai. Shumë vetë do të vendosnin të mos besonin për shumë arsye.

Tani gjykimi është ky: Drita erdhi në botë dhe njerëzit deshën errësirën më tepër se dritën, sepse veprat e tyre ishin të mbrapshta. Sepse kushdo që bën gjëra të mbrapshta e urren dritën dhe nuk vjen te drita, që të mos zbulohen veprat e tij. Gjoni 3:19, 20

Jezusi ishte duke folur për dritën frymërore krahasuar me errësirën frymërore. Ai tha se shumë e urrejnë dritën, sepse drita ekspozon mëkatin. Njerëzve nuk u pëlqen që të zbulohen se janë mëkatarë. Ata më mirë fshihen ose ua hedhin mëkatet e tyre të tjerëve, ashtu siç bënë Adami me Evën. Bibla thotë se këta njerëz preferojnë errësirën. Por çfarë është kjo dritë?

Dhe Jezusi u foli atyre përsëri duke thënë: «Unë jam drita e botës;Gjoni 8:12

Gjatë krijimit Perëndia bëri dritën, në mënyrë që ne të mund të shikonim rrugën tonë përgjatë udhës fizike. Tani ai erdhi në tokë për të qenë drita për udhën tonë frymërore.

Kush më ndjek nuk do të ecë në errësirë, por do të ketë dritën e jetës». Gjoni 8:12

4 reFuziMiPas disa ditësh, ai erdhi përsëri në Kapernaum dhe u mor vesh se ai gjendej në shtëpi; dhe menjëherë u mblodhën aq shumë njerëz, sa nuk gjeje më vend as përpara derës; dhe ai u predikonte Fjalën. Atëherë i erdhën disa që i paraqitën një të paralizuar, që po e bartnin katër vetë. Marku 2:1-3

GJYKIMI I PËRJETSHËM

195kaPItullI njëmBëdHjetë 195

Këtu kemi të bëjmë me një skenë të njohur. Jezusi shkoi atje dhe, sapo u shfaq, të sëmurët dhe të çalët filluan të vinin nga çdo anë. Në rastin në fjalë katër njerëz sollën mikun e tyre të paralizuar.

Por, duke qenë se nuk mund t’i afroheshin për shkak të turmës, zbuluan çatinë në vendin ku ndodhej Jezusi dhe, mbasi hapën një vrimë, e lëshuan vigun mbi të cilin rrinte shtrirë i paralizuari.

Marku 2:4

Shtëpitë në atë kohë në Izrael ishin njëkatëshe dhe me tarracë. Anës shtëpive kishte shkallë, të cilat të çonin në tarracë. Tarraca ishte një vend i freskët për t’u qetësuar në mbrëmje. Kur katër burrat nuk mundën t’i afroheshin Jezusit, ata, thjesht, hipën në tarracë, hapën një vrimë dhe e zbritën të paralizuarin poshtë për te Jezusi. Unë i rashë shkurt, por atyre iu është dashur shumë për t’u ngjitur në tarracë. Hapja e vrimës në tarracë duhet të ketë qenë një punë e rëndë për ta. Mund ta imagjinoni pluhurin dhe copat e dheut të thatë që binin poshtë. Sigurisht, që mësimi i Jezusit u ndërpre. Çdo njeri filloi të shikonte lart në tavan se çfarë po ndodhte. Sapo fytyrat e njerëzve dolën në dritë, mbase personat që ishin duke dëgjuar Jezusin filluan të çirreshin dhe të bërtisnin. “Ç’po bëni, more?! S’keni pikë respekti?! Na mbushët gjithë pluhur! Kush ju tha të prishni shtëpinë?!” Por Jezusi pa diçka tjetër.

Jezusi, kur pa besimin e tyre, i tha të paralizuarit: «O bir, mëkatet e tua të janë falur!» Marku 2:5

Jezusi ishte i interesuar, pikësëpari, për anën e brendshme të njeriut, zemrën. Për të nuk ishte problem që të falte mëkatin, por disa njerëz nga grupi i dëgjuesve nuk mund ta pranonin këtë. Megjithëse ata nuk thanë gjë me zë të lartë, mendimet e tyre ishin armiqësore.

Por aty po rrinin ulur disa skribë, të cilët, në zemër të vet, po mendonin: «Pse vallë ky po flet blasfemi. Kush mund të falë mëkatet, veç Perëndisë vetë?» Marku 2:6, 7

Ata kishin të drejtë; vetëm Perëndia mund të falë mëkatin!

Por Jezusi, i cili menjëherë e kuptoi në frymën e vet se ata po i mendonin këto gjëra në veten e tyre, u tha atyre: «Pse i mendoni këto gjëra në zemrat tuaja?» Marku 2:8

Jezusi e dinte se çfarë po arsyetonin ata në mendje dhe prandaj ai u bëri atyre këtë pyetje. Ju mund të imagjinoni poshtërimin e skribëve. Kjo ishte me të vërtetë shqetësuese për ta. Ata mbase po përpiqeshin të kujtonin në mendjet e tyre se çfarë kishin menduar gjatë dhjetë minutave të fundit. Një gjë ishte e sigurt: Jezusi

196 196 kaPItullI njëmBëdHjetë

mund të lexonte mendimet e tyre! Por Jezusi nuk po përpiqej që t’u bënte përshtypje. Ai u bëri thjesht një pyetje.

«Çfarë është më lehtë: t’i thuash të paralizuarit: “Mëkatet e tua të janë falur”, apo t’i thuash: “Çohu, merre vigun tënd dhe ec”?»

Marku 2:9

Pyetje, Pyetje

Asnjë jurist nuk mund të kishte bërë një pyetje më të vështirë se kjo. Ju mund të imagjinoni skribët duke shtrydhur trurin e tyre. “Burri ishte i paralizuar. Ta bëje sakatin të ecje, ishte e pamundur. Vetëm Perëndia mund të shërojë të meta të tilla. Por në qoftë se Jezusi do të mund t’u jepte jetë atyre këmbëve të fishkura, kjo donte të thoshte se ai ishte… jo, kjo ishte e paimagjinueshme. Perëndia nuk mund të vinte në tokë dhe të jetonte një jetë ashtu siç po e jetonte Jezusi. Jezusi nuk ishte askush, jetonte në rrethinat me pluhur të perandorisë. Çfarë guximi kishte ai për të bërë një pyetje kaq të rëndë?! Kush mendonte se ishte ai? Perëndia!?”. Jezusi iu përgjigj pyetjes së tyre pa ia kërkuar ata …

«Dhe tani, që ta dini se Biri i njeriut ka pushtet të falë mëkatet mbi dhe unë po të them (i tha të paralizuarit) “Çohu, merre vigun tënd dhe shko në shtëpinë tënde!”». Dhe ai u ngrit menjëherë, mori vigun e vet dhe doli përjashta në praninë e të gjithëve dhe kështu të gjithë u habitën dhe lëvduan Perëndinë duke thënë: «Një gjë të tillë s’e kemi parë kurrë!» Marku 2:10-12

Qëllimi i mrekullisë nuk ishte që të krijohej diçka e ngjashme me një shfaqje cirku. Mrekullia tregonte se kush ishte Jezusi; ai ishte Perëndia.

Jezusi doli përsëri gjatë bregut të detit … Duke kaluar, pa Levin, birin e Alfeut, i cili qe ulur në vendin e tatimeve dhe i tha: «Ndiqmë!». Ai u ngrit dhe e ndoqi. Marku 2:13,14

Megjithëse Levi ishte një jude, ai punonte si tagrambledhës për romakët. Këta tagrambledhës i siguronin paratë e tyre duke kërkuar më shumë taksa sesa duhej dhe, zakonisht, i mbingarkonin njerëzit, në mënyrë që të mbushnin xhepat e tyre. Ata ishin të urryer nga njerëzit për shkak të korrupsionit të tyre dhe për gatishmërinë e tyre për të punuar si gjakpirës për romakët. Megjithatë, ndërsa Jezusi po kalonte te zyra e taksave, ai e ftoi Levin që ta ndiqte.

Dhe ndodhi që, kur Jezusi ishte në tryezë në shtëpinë e Levit, shumë tagrambledhës dhe mëkatarë u ulën në tryezë me Jezusin dhe me dishepujt e tij …

197kaPItullI njëmBëdHjetë 197

Atëherë skribët dhe farisenjtë, duke e parë se po hante me tagrambledhës dhe me mëkatarë, u thanë dishepujve të tij: «Qysh ha dhe pi ai bashkë me tagrambledhës e me mëkatarë?».

Dhe Jezusi, kur e dëgjoi, u tha atyre: «Nuk janë të shëndoshët që kanë nevojë për mjekun, por të sëmurët; unë nuk erdha për të thirrur të drejtët, por mëkatarët për pendim». Marku 2:15-17

Jezusi mund të ndihmojë vetëm ata që pranojnë mëkatet e tyre.

të Punuarit të shtunën

Qortimet e ashpra të Jezusit duhet t’i kenë poshtëruar farisenjtë. Atyre po iu humbte autoriteti. Duke shpresuar ta futnin në grackë Jezusin, me anë të disa veprimeve të tij përballë mëkateve të dukshme të njerëzve, ata filluan ta vëzhgonin me kujdes.

Pastaj ai hyri përsëri në sinagogë dhe aty ishte një njeri që kishte një dorë të tharë. Dhe ata po e ruanin nëse do ta shëronte në ditën e së shtunës, që pastaj ta paditnin. Marku 3:1, 2

Sipas ligjit, askush nuk duhet të punonte ditën e shtunë. Të punoje atë ditë, do të thoshte të thyeje ligjin e Perëndisë dhe të bëje mëkat. Në mendjen e farisenjve, puna përfshinte gjëra të tilla si edhe të mos shkoje te doktori. Ligji nuk thoshte se ishte e gabuar të shëroje atë ditë, por farisenjtë i kishin rrethuar Dhjetë Urdhërimet me listën e tyre të rregullave dhe ato udhëzime kishin marrë autoritetin e Shkrimit. Kështu ata panë me kujdes nëse Jezusi do të shëronte njeriun, nëse ai do të punonte të shtunën. Por Jezusi ishte plotësisht i bindur për qëllimin për të cilin Perëndia e kishte dhënë Ligjin. Duke njohur skemën e farisenjve, për ta futur atë në grackë, Jezusi mund ta kishte shmangur diskutimin, por ai nuk u kthye pas.

Dhe ai i tha njeriut që e kishte dorën të tharë: «Çohu në mes të të gjithëve!» Marku 3:3

Mund të imagjinosh kthimin e qetë të Jezusit, duke vështruar ata që kishin guxuar ta akuzonin. Çasti është dramatik …

Dhe u tha atyre: «A është e lejueshme ditën e së shtunës të bësh të mirë apo të keqe, të shpëtosh një jetë apo ta vrasësh?»

Marku 3:4

Dhe, ja, përsëri ai po bënte pyetje të vështira! Farisenjtë u zemëruan; të mbushur plot inat dhe fyerje! Si njerëz fetarë dhe të ditur, besueshmëria e tyre po njollosej.

L

igje Shtesë

L igje Shtesë

DhjetëUrdhrat

198 198 kaPItullI njëmBëdHjetë

Por ata heshtnin. Atëherë ai, si i shikoi rreth e qark me zemërim, i hidhëruar për ngurtësinë e zemrës së tyre, i tha atij njeriu: «Shtrije dorën tënde!». Ai e shtriu dhe dora e tij u shëndosh përsëri si tjetra. Marku 3:4-5

Jezusi e kishte kryer. Ai kishte “punuar” të shtunën! Farisenjtë e kishin kapur duke vepruar.

Dhe farisenjtë dolën jashtë e menjëherë bënin këshill bashkë me herodianët kundër tij, se si ta vrasin. Marku 3:6

Normalisht, një aleancë e tillë as që mund të mendohej. Herodianët ishin një parti politike, që mbështeste rregullat e Herodit dhe të romakëve. Nga ana tjetër, farisenjtë përbuznin romakët, por urrenin Jezusin shumë më tepër. Nëse ata dëshironin ta vrisnin atë, atyre u nevojitej ndihma e romakëve. Për sa u përkiste atyre, ai nuk mund të ishte ÇlIrImtarI I Premtuar.

DyMbëDhjetë DishePujt

Pastaj ai u ngjit në mal dhe thirri pranë vetes ata që deshi. Dhe ata erdhën tek ai. Dhe ai i caktoi dymbëdhjetë që të rrinin me të dhe që mund t’i dërgonte të predikojnë …

Simoni, të cilit ia vuri emrin Pjetër; Jakobi, bir i Zebedeut dhe Gjoni, vëllai i Jakobit, të cilave ua vuri emrin Boanerges, që do të thotë: “Bij të bubullimës”; Andrea, Filipi, Bartolomeu, Mateu, Thomai, Jakobi i Alfeut, Tadeu, Simon Kananeasi dhe Juda Iskarioti, i cili më pas e tradhtoi. Marku 3:13, 14, 16-19

Nga ata që e ndiqnin Jezusin, ai zgjodhi dymbëdhjetë dishepuj, me të cilët do të kalonte kohën. Për më tepër, ata ishin të përzier, duke përfshirë nëpunës të Romës, si tagrambledhës, e deri tek personi më i fundit i shoqërisë dhe, nga ana tjetër, edhe një zelot që ishte i betuar të përmbyste romakët. Midis tyre kishte edhe peshkatarë. Vetëm Perëndia mund ta ruante paqen midis atyre njerëzve të ashpër! Pa vënë re të shkuarën e tyre, ata që të dymbëdhjetë vendosën të ndjekin Jezusin në të mirë e në të keq. Kjo ishte e gjitha: të gjithë, me përjashtim të dikujt.

5 buKa e jetësPas këtyre gjërave, Jezusi kaloi përtej detit të Galilesë, domethënë të Tiberiadës. Dhe një turmë e madhe e ndiqte, sepse shikonte shenjat që ai bënte mbi të lënguarit. Por Jezusi u ngjit mbi malin dhe atje u ul me dishepujt e tij. Dhe Pashka, festa e Judenjve ishte afër.

Tiberiada

Kapernaumi

Lum

i Jor

dan

Deti iGalilesë

199kaPItullI njëmBëdHjetë 199

Jezusi, pra, i ngriti sytë dhe, duke parë se një turmë e madhe po vinte tek ai, i tha Filipit: «Ku do të blejmë bukë që këta të mund të hanë?». Gjoni 6:1-5

Jezusi po bënte përsëri pyetje.

Por ai e thoshte këtë për ta vënë në provë, sepse ai e dinte ç’do të bënte.

Filipi iu përgjigj: «Dyqind denarë bukë nuk do të mjaftojnë për ata, që secili prej tyre mund të ketë një copë».

Andrea, i vëllai i Simon Pjetrit, një nga dishepujt e tij, i tha: «Këtu është një djalosh që ka pesë bukë elbi dhe dy peshq të vegjël; por ç’janë këto për aq njerëz?» Gjoni 6:6-9

Veprimi i Andreas ishte si ai një fëmije të vogël, i cili flet atit të vet sa për të larë gojën, duke mos shpresuar se Jezusi mund të bënte ndonjë gjë.

Dhe Jezusi tha: «Bëjini njerëzit të ulen!». Por në atë vend kishte shumë bar. Njerëzit, pra, u ulën dhe ishin në numër rreth pesë mijë. Pastaj Jezusi mori bukët dhe, pasi falënderoi, ua ndau dishepujve dhe dishepujt njerëzve të ulur; të njëjtën gjë bënë edhe me peshqit, aq sa deshën. Gjoni 6:10, 11

Rrëfimi biblik është shpallur aq qartë, saqë mund të shikosh me saktësi se çfarë ndodhi. Jezusi kishte ushqyer një turmë të madhe vetëm me drekën e një djali. Jezusi ndau bukën dhe peshkun përmes dymbëdhjetë dishepujve dhe ata ua ndanë atë pesë mijë burrave, shto edhe gratë dhe fëmijët. Ky shumim ishte i një shkalle të paimagjinueshme.

Atëherë njerëzit, kur panë shenjën që bëri Jezusi, thanë: «Me të vërtetë ky është profeti, që duhet të vijë në botë». Gjoni 6:14

Njerëzit që kishin përfituar nga kjo mrekulli ishin kaq të prekur, saqë vendosën ta bënin me forcë Jezusin mbretin e tyre. Por Jezusi nuk ishte i interesuar të fillonte një mbretëri tokësore, megjithëse për këtë do të vinte një kohë në të ardhmen. Tani për tani, ai po kërkonte të mbretëronte në zemrat e njerëzve.

Por Jezusi, duke ditur se po vinin ta kapnin për ta bërë mbret, u tërhoq përsëri mbi malin, fill i vetëm.

Kur e gjetën përtej detit i thanë: «Mësues, kur erdhe këtu?»

Jezusi u përgjigj dhe tha: «Në të vërtetë, në të vërtetë po ju them se ju më kërkoni jo pse patë shenja, por sepse keni ngrënë nga bukët dhe keni qenë të ngopur». Gjoni 6:15, 25, 26

200 200 kaPItullI njëmBëdHjetë

Jezusi mund të vinte re se njerëzit e donin atë si mbret, që të mund t’u siguronte atyre ushqim falas. Ata nuk ishin të interesuar për faktin se këto mrekulli tregonin se ai ishte SHPëtImtarI I Premtuar. Jezusi tha …

«Mos punoni për ushqimin që prishet, por për ushqimin që mbetet për jetë të përjetshme, të cilin do t’jua japë Biri i njeriut, sepse mbi të Ati, domethënë Perëndia, vuri vulën e tij».

Gjoni 6:27

Ushqimi që ata hëngrën mund t’i mbante vetëm për një kohë të shkurtër. Herët apo vonë, ata do të vdisnin. Megjithatë, Jezusi tha se synimet e tyre në jetë duhet të jenë të tilla që të ndjekin atë që iu jep atyre jetë të përjetshme.

Atëherë e pyetën: «Çfarë duhet të bëjmë për të kryer veprat e Perëndisë?».

Jezusi u përgjigj dhe u tha atyre: «Kjo është vepra e Perëndisë: të besoni në atë që ai ka dërguar». Gjoni 6:28, 29

Njerëzit deshën të dinin se çfarë vepre duhet të bënin që të fitonin jetën e përjetshme. Jezusi tha se ata vetëm duhet të besonin; ata vetëm duhet të besonin tek Ai si Shpëtimtari i tyre. Kjo është e gjitha. Duket shumë e thjeshtë.

Atëherë ata i thanë: «Çfarë shenjë bën ti, pra, që ne ta shohim e ta besojmë? Gjoni 6:30, 31

Çfarë ishte kjo? Ata po i kërkonin Jezusit një shenjë që të provonte se Ai ishte I VAJOSURI, për të cilin shkruan të gjithë profetët, sikur ushqimi i pesë mijë vetave vetëm me drekën e një djali të mos mjaftonte?! Ajo çfarë po kërkonin me të vërtetë ishte ushqimi falas, një copë tjetër buke.

Atëherë Jezusi u tha atyre: «Në të vërtetë, në të vërtetë po ju them se … Ati im ju jep bukën e vërtetë nga qielli. Sepse buka e Perëndisë është ai që zbret nga qielli dhe i jep jetë botës».

Atëherë ata i thanë: «Zot, na jep gjithmonë atë bukë»

Dhe Jezusi u tha atyre: «Unë jam buka e jetës; kush vjen tek unë nuk do të ketë më kurrë uri dhe kush beson në mua, nuk do të ketë më kurrë etje». Gjoni 6:32-35

201kaPItullI njëmBëdHjetë 201

KaPitulli DyMbëDhjetë

1 rrobat e Pista

2 uDha

3 llazari

4 Ferri

5 PraniMi Dhe traDhtia

203kaPItullI dymBëdHjetë 203

1 rrobat e PistaJezusi ishte mjeshtër në tregimin e historive. Ai zakonisht përdorte shëmbëlltyra për të nxjerrë një përfundim. Shëmbëlltyra është një histori e cila përmban një mesazh të thjeshtë. Në këtë rast, ai ua drejtoi historinë atyre që mendonin se ishin të drejtë me Perëndinë, ngaqë besonin te vetja.

Ai tha edhe këtë shëmbëlltyrë për disa që pretendonin se ishin të drejtë dhe i përbuznin të tjerët. «Dy njerëz u ngjitën në tempull për t’u lutur; njëri ishte farise dhe tjetri tagrambledhës».

Luka 18:9, 10

Në kulturën judaike të asaj kohe, farisenjtë mbaheshin si zbatuesit më të mirë të ligjit të Moisiut. Në kontrast me këtë, tagrambledhësit konsideroheshin si mashtrues. Tani, ishin dy njerëz nga shtresa të ndryshme të shoqërisë, duke u lutur në të njëjtin vend.

Fariseu«Fariseu rrinte në këmbë dhe lutej në vetvete kështu: “O Perëndi, të falënderoj që nuk jam si njerëzit e tjerë, grabitqarë, të padrejtë, kurorëshkelës, dhe as si ai tagrambledhës. Unë agjëroj*, dy herë në javë dhe paguaj të dhjetën e gjithçkaje që kam”». Luka 18:11, 12

Fariseu, duke rrahur kraharorin, përmendi disa gjëra që edhe i bënte, edhe jo. Lista e tij mund të ishte shumë e gjatë. Por kaq gjëra mjaftonin. Mënyra se si lutej tregonte sjelljen e zemrës së tij. Ai po mbështetej në vetë jetën e tij të drejtë ose në veprat e mira, që ta bënte vetveten të drejtë para Perëndisë.

tagraMbleDhësi«Kurse tagrambledhësi rrinte larg dhe as që guxonte t’i çonte sytë drejt qiellit; por rrihte kraharorin e vet duke thënë: “O Perëndi, ji i mëshirshëm ndaj mua mëkatarit”». Luka 18:13

Tagrambledhësi ishte plotësisht i vetëdijshëm se ishte një mëkatar dhe plot dëshpërim ai kishte nevojë për ndihmën e Perëndisë. Ai i lypi Perëndisë mëshirë, duke i kërkuar Atij që të mund të siguronte një rrugë për ta shpëtuar nga dënimi i drejtë i mëkatit të vet. Jezusi vazhdoi:

«Dhe unë po ju them se ky, dhe jo tjetri, u kthye në shtëpinë e vet i shfajësuar*; sepse kushdo që lartohet do të ulet, dhe kush ulet; do të lartohet». Luka 18:14

Është interesant fakti që Jezusi e lidh pendimin me përulësinë. Bibla na e bën shumë të qartë se krenaria ishte ajo që shkaktoi

*Agjërimi i tij, ose ndenjja pa ushqim, mendohej se i jepte kohë lutjes. Ai gjithashtu jepte 1/10 e të ardhurave të tij për bamirësi.

*I shfajësuar do të thotë të shpallesh i drejtë.

204 204 kaPItullI dymBëdHjetë

rënien e Satanit. Është gjithashtu krenaria ajo që e bën njeriun të ngurrojë e të mos pranojë se është një mëkatar dhe se duhet t’i besojë Perëndisë. Fariseu ishte i bindur se, nëse dikush ishte i zellshëm në zbatimin e tërë ligjit dhe bënte vepra të mira, Perëndia do të kënaqej me të. Aq krenar ishte ai për këtë fakt, saqë ishte i verbër edhe për nevojat e tij. Jezusi tha:

«Mirë profetizoi Isaia për ju, hipokritë, siç është shkruar: “Ky popull me buzë më nderon, por zemra e tyre rri larg meje. Por kot më bëjnë një kult, duke mësuar doktrina, të cilat janë porosi nga njerëzit”. Duke lënë pas dore, pra, urdhërimin e Perëndisë, ju i përmbaheni traditës së njerëzve: larje brokash dhe kupash; dhe bëni shumë gjëra të tjera të ngjashme». Marku 7:6-8

Verbëria

Nga jashtë farisenjtë ecnin nëpërmjet shtysave për t’u dukur të drejtë, por së brendshmi ishin mëkatarë. Ata gjithashtu anulonin qëllimin e Dhjetë Urdhërimeve, duke shtuar rregulla të krijuar nga ata vetë. Jezusi tha:

«Duke e anuluar kështu fjalën e Perëndisë me traditën tuaj, që ju e keni trashëguar. Dhe ju po bëni shumë gjëra të tjera të ngjashme».

Marku 7:13

Farisenjtë besonin se praktikat e tyre fetare, veprat e tyre të mira dhe të lindurit e tyre si judenj do t’i bënte ata të drejtë para Perëndisë. Jezusi tha se këto gjëra nuk e bëjnë një person të pranueshëm te Perëndia, sepse të këqijat …

«…dalin nga brenda dhe e ndotin njeriun». Marku 7:23

Bibla është e qartë në këtë pikë: veprat e mira nuk mjaftojnë për të pasur një qëndrim të drejtë me Perëndinë. Në të vërtetë ai thotë …

… dhe të gjitha veprat tona të drejtësisë janë si një rrobe e ndotur … Isaia 64:6

FEJA

Babeli

Njerëzit në

kohën e Noeut

IDETË E VETA

Kaini

4

5

6

3

10987

21

IzraelitëtVEPRAT E MIRA

FarisenjtëSHFAQJA E JASHTME

AdamiNJERIU

PERËNDIA

205kaPItullI dymBëdHjetë 205

Disa herë njerëzit e mendojnë veten se janë një model i përkryer i drejtësisë, por Shkrimi deklaron krejt të kundërtën. Ai thotë se të gjithë njerëzit janë …

… shërbëtorë të atij që i binden, qoftë mëkatit për vdekje …Romakëve 6:16

Mëkati ka mbështjellë me zinxhirët e tij jetën e çdo qenieje njerëzore.

«Në të vërtetë po ju them: Kush bën mëkatin është skllav i mëkatit».Gjoni 8:34

Zakonisht zhgënjehemi, sepse sa më tepër përpiqemi të bëjmë të mirën, aq më tepër duket se dështojmë. Sapo na duket sikur kemi në kontroll një zonë të jetës sonë, shohim se dështojmë në një tjetër. Në çdo mënyrë, natyra mëkatare vepron kundër përpjekjeve të njeriut për të bërë një jetë të drejtë.

Për më tepër, Bibla thotë se Satani e bën njeriun SKLLAVIN e tij. Kjo nuk do të thotë se një person ka qenë i zhytur në errësirë, por Djalli e manipulon njeriun me anë të tundimit dhe krenarisë, për të përmbushur qëllimet e tij. Në të vërtetë, Satani punon shumë që ta bindë njeriun se ai është i mirë në brendësi. Shkrimi thotë se njerëzit duhet të …

… vijnë në vete, duke shpëtuar nga laku i djallit, që i ka zënë robër të vullnetit të tij. 2 Timoteut 2:26

Ngaqë njeriu është një skllav i mëkatit dhe Satanit, kjo nuk e përligj një stil djallëzor jete. Perëndia ende e bën çdo njeri përgjegjës për zgjedhjet e tij. Por duke qenë skllevër, krijohet një dilemë. Drejtësia që kërkon Perëndia është shumë larg aftësive të njeriut për ta arritur. Pyetja e vjetër mbetet ende. “Si mund të shpëtojmë nga mëkati ynë dhe të fitojmë një drejtësi të barabartë me drejtësinë e Perëndisë, që të mund të pranohemi në praninë e Perëndisë?”

2 uDhaZakonisht Jezusi përdorte përvojën e përditshme për të ilustruar të vërtetat frymërore. Në këtë histori Jezusi filloi ilustrimin e tij, duke u folur dëgjuesve të tij për vathën në të cilën ruheshin delet. Ajo ishte e rrethuar me gurë, të vënë njëri mbi tjetrin, mbi të cilët ishin rritur gjemba dhe bimë kacavjerrëse. Qëllimi i këtyre gjembave ishte që të pengonte kafshët e egra ose hajdutët për të mos kapërcyer murin. Vatha kishte vetëm një hyrje.

SKLLAV

206 206 kaPItullI dymBëdHjetë

Gjatë ditës bariu e drejtonte tufën e tij jashtë në lëndina për kullotë. Gjatë natës, tufa kthehej në vathë dhe bariu flinte në hyrje të saj. Askush nuk mund të hynte, as delet nuk mund të iknin pa shqetësuar rojën. Trupi i bariut, në mënyrë figurative, bëhej dera për vathën.

Prandaj Jezusi u tha atyre përsëri: «Në të vërtetë, në të vërtetë po ju them: unë jam dera e deleve». Gjoni 10:7

Jezusi i krahasoi ata që besonin tek Ai me delet, të cilat janë të sigurta në vathën e tyre.

«Unë jam dera; nëse dikush hyn nëpërmjet meje, do të shpëtohet».Gjoni 10:9

Jezusi tha se ai vetë ishte dera; nuk ka asnjë derë tjetër. Vetëm nëpërmjet tij një person mund të shpëtohet nga pasojat e tmerrshme të mëkatit. Vetëm nëpërmjet Tij një person mund të ketë jetën e përjetshme.

«Vjedhësi nuk vjen veçse për të vjedhur, për të vrarë e për të shkatërruar; por unë kam ardhur që të kenë jetë e ta kenë me bollëk».

Gjoni 10:10

Hajdutët nuk kujdesen për mirëqenien e deleve. Bibla i quan ata mësues të rremë. Z a kon isht ata e shpërdorojnë Fjalën e Perëndisë për t’i futur njerëzit në qorrsokak apo për të mbushur xhepat e tyre. Këta hajdutë sajojnë një rrugë për të merituar jetën e përjetshme: një rrugë që duket e mirë, por që të çon drejt vdekjes frymërore.

207kaPItullI dymBëdHjetë 207

Është një rrugë që njeriut i duket e drejtë, por në fund ajo të nxjerr në rrugët e vdekjes. Fjalët e Urta 14:12

Nga ana tjetër, Jezusi erdhi për t’u dhënë një jetë të plotë atyre që besojnë në Të, një jetë të pasur me gëzim. Jezusi i tha:

«Unë jam udha, e vërteta dhe jeta; askush nuk vjen tek Ati përveçse nëpërmjet meje». Gjoni 14:6

Jezusi tha se:

Ai është rruga e vetme për te Perëndia.Fjala e Tij është e vetmja e vërtetë.Jeta e përjetshme mund të gjendet vetëm tek Ai

Jezusi theksoi se askush nuk mund të shkojë te Perëndia në ndonjë rrugë tjetër. Ashtu siç bariu ishte dera e vetme e tufës së deleve, po kështu edhe Jezusi është e vetmja rrugë për te Perëndia.

unë KaM linDur i Krishterë …Fjala i krishterë do të thotë i Krishtit ose t’i përkasësh familjes së Krishtit. Domethënia biblike është shtrembëruar dhe ngatërruar në mënyrë të pabesueshme. Por madje edhe në kuptimin origjinal të fjalës nuk është e saktë të thuash që një person ka lindur i krishterë. Të lindësh në një shtëpi të krishterë, nuk të bën të krishterë, ashtu siç nuk bëhesh doktor po të lindësh në një spital. Lindja fizike nuk ka të bëjë fare me marrëdhënien tonë me Perëndinë ose me fatin tonë të ardhshëm.

Megjithëse ky term ka përdorim të gjerë në të gjitha kombet, për t’u kuptuar drejt, ai mund të përdoret vetëm për individin. Disa kombe të vetëquajtura të krishtera kanë kryer krime të tmerrshme në emër të Krishtit. Të tjera kombe janë të shthurura moralisht.

3 llazariIshte atëherë i sëmurë një farë Llazari nga Betania, fshati i Marisë dhe i Martës, motrës së saj. Prandaj motrat i dërguan fjalë Jezusit: «Zot, ja, ai që ti e do shumë është i sëmurë». Gjoni 11:1, 3

Llazari, Maria dhe Marta ishin miq të ngushtë të Jezusit, të cilët jetonin vetëm tre kilometra larg Jerusalemit. Në kohën kur ndodhi kjo ngjarje,

Jerusalemi

Betania

Lum

i Jor

dan

Deti i Vdekur

208 208 kaPItullI dymBëdHjetë

Jezusi ishte në anën tjetër të lumit Jordan, që ishte larg një ditë të plotë udhëtim nga Betania.

Por Jezusi e donte Martën, motrën e saj dhe Llazarin. Kur dëgjoi se Llazari ishte i sëmurë, qëndroi edhe dy ditë në vendin ku ishte.

Gjoni 11:5, 6

Kjo nuk kishte kuptim. Sot ju keni mundësi të telefononi urgjencës dhe çdokush e di se, nëse dikush është seriozisht i sëmurë, ju nuk rrini duarkryq. Por Jezusi qëndroi atje ku ishte edhe për dy ditë të tjera! Çfarë kishte ndërmend të bënte Jezusi?

Pastaj u tha dishepujve: «Të kthehemi përsëri në Jude».

Dishepujt i thanë: «Mësues, pak më parë judenjtë kërkonin të të vrisnin me gurë dhe ti po shkon përsëri atje?»

Atëherë Jezusi u tha atyre haptas: «Llazari ka vdekur. Edhe unë gëzohem për ju që nuk isha atje, që të besoni; por le të shkojmë tek ai». Gjoni 11:7, 8, 13-14

i VDeKur Që Prej Katër DitëshKur arriti Jezusi, pra, gjeti që Llazari ishte që prej katër ditësh në varr. Por Betania ishte rreth pesëmbëdhjetë stade larg Jerusalemit. Dhe shumë judenj kishin ardhur te Marta dhe te Maria për t’i ngushëlluar për vëllanë e tyre. Marta, pra, si e mori vesh se po vinte Jezusi, i doli përpara; kurse Maria ishte ulur në shtëpi.

Marta i tha Jezusit: «Zot, po të ishe këtu, im vëlla nuk do të kishte vdekur, por edhe tani e di se të gjitha ato që ti i kërkon Perëndisë, Perëndia do të t’i japë». Gjoni 11:17-22

Nuk e dimë atë që mendoi Marta se çfarë mund t’i kërkonte Jezusi Perëndisë, por një gjë është shumë e qartë: ajo pati besim tek Ai.

Jezusi i tha: «Yt vëlla do të ringjallet».

Marta i tha: «E di se do të ringjallet, në ringjallje, ditën e fundit».Gjoni 11:23, 24

Marta nuk u habit me thënien e Jezusit. Ajo e dinte që Bibla thoshte se të gjithë njerëzit do të kthehen në jetë, por kjo do të ndodhte në fund të botës, kur çdo njeri do të gjykohej nga Perëndia. Deri atëherë personi vdes vetëm një herë.

Jezusi i tha: «Unë jam ringjallja dhe jeta; ai që beson në mua, edhe sikur të duhej të vdesë do të jetojë. Dhe ai që jeton e beson në mua, nuk do të vdesë kurrë përjetë. A e beson këtë?»

Gjoni 11:25, 26

Këto ishin fjalë të fuqishme. Jezusi i tha Martës se Llazari nuk duhet të priste deri në ditën e gjykimit për t’u kthyer në jetë.

209kaPItullI dymBëdHjetë 209

Jezusi ishte ai që jepte jetë dhe, gjithashtu, kishte fuqi t’i jepte jetë Llazarit në çdo çast. A i besoi ajo Atij?

Ajo i tha: «Po, Zot, unë besoj se ti je Krishti, Biri i Perëndisë, që duhet të vinte në botë». Gjoni 11:27

Marta jo vetëm i besoi Jezusit, por gjithashtu ajo pohoi se ai ishte Krishti, Mesia, vetë Perëndia.

Dhe tha: «Ku e keni vënë?».

Ata i thanë: «Zot, eja e shih!». Jezusi qau. Gjoni 11:34, 35

Ka pasur shumë hamendësime përse qau Jezusi. Disa kanë thënë se Jezusi u hidhërua ngaqë po sillte Llazarin në jetë, duke e larguar nga të gjitha gëzimet dhe përsosuria që ekziston në qiell. Ai po e kthente në tokë, në mëkatin dhe brengat e saj. Bibla nuk na e thotë arsyen, por fakti që ai qau, na tregon se Jezusi përjetoi ndjenja njerëzore, edhe pse ishte pa mëkat.

Atëherë judenjtë thanë: «Shih, sa e donte!».

Por disa nga ata thanë: «Ky, që i hapi sytë të verbrit, s’mund të bënte që ky të mos vdiste?».

Prandaj Jezusi, përsëri i tronditur përbrenda, erdhi te varri; por ky ishte një guvë dhe kishte përpara një gur. Gjoni 11:36-38

Tradita judaike e varrosjes në atë kohë zakonisht përfshinte vendosjen e trupit në varr dhe me kalimin e kohës ky mbetej një vend ku mund të vazhdonin të varroseshin brezat e ardhshëm. Zakonisht përdorej një shpellë natyrore. Megjithatë, ndonjëherë varri përgatitej në një shkëmb të fortë. Ato varre ishin të gjera dhe ku njerëzit mund të qëndronin ➊ në dhomën e vajtimit. Brenda ➋ skaliteshin rafte për të vendosur ➌ trupin. Një ➍ rrotull guri, që peshonte disa ton, shërbente për të vulosur hyrjen. Duke qëndruar ➎ në hendek, kjo derë nuk mund të rrotullohej as para, as prapa. Pasi ishte mbyllur, dera qëndronte në një zgavër përballë hyrjes, duke mos lejuar që të rrotullohej guri.

➋➌

➍

➎

➊

210 210 kaPItullI dymBëdHjetë

Jezusi tha: «Hiqni gurin!».

Marta, motra e të vdekurit, i tha: «Zot, ai tashmë qelbet, sepse ka vdekur prej katër ditësh».

Jezusi i tha: «A nuk të thashë se po të besosh, do të shohësh lavdinë e Perëndisë?».

Atëherë ata e hoqën gurin prej vendit ku ishte shtrirë i vdekuri. Dhe Jezusi i ngriti sytë lart dhe tha: «O Atë, të falënderoj që më ke dëgjuar. Unë e dija mirë se ti gjithnjë më dëgjon, por i kam thënë këto për turmën që është përreth, që të besojnë se ti më ke dërguar».

Dhe, mbasi tha këto, thirri me zë të lartë: «Llazar, eja jashtë!». Atëherë i vdekuri doli, me duart e këmbët të lidhura me rripa pëlhure dhe me fytyrën të mbështjellë në një rizë.

Jezusi u tha atyre: «Zgjidheni dhe lëreni të shkojë!». Gjoni 11:39-44

Bëri mirë Jezusi që thirri vetëm: “Llazar …”. Nëse ai do të kishte thënë thjesht “Eja jashtë!”, të gjithë të vdekurit në atë varrezë do të ishin ringjallur. Llazari ishte gjallë! Miqtë e tij duhet t’i hiqnin rripat e gjatë të varrimit para se Llazari të mund të ecte. Pa dyshim që Jezusi kishte kryer një mrekulli të madhe.

Atëherë shumë nga judenjtë, që kishin ardhur te Maria dhe kishin parë gjithçka kishte bërë Jezusi, besuan në të. Por disa nga ata shkuan te farisenjtë dhe u treguan atyre ç’kishte bërë Jezusi.

Atëherë krerët e priftërinjve dhe farisenjtë mblodhën sinedrin* dhe thanë: «Ç’të bëjmë? Ky njeri po bën shumë shenja. Po ta lëmë të vazhdojë kështu, të gjithë do të besojnë në të, do të vijnë romakët dhe do të shkatërrojnë vendin dhe kombin tonë».

Që nga ajo ditë, pra, ata vendosën ta vrasin. Gjoni 11:45-48, 53

* Sinedri ishte këshilli drejtues i judenjve.

riMishëriMi?Rimishërimi është besimi që, pas vdekjes, fryma kthehet në tokë për të jetuar përsëri në formën e një njeriu apo kafshe tjetër.

Ky koncept jo vetëm nuk mësohet në Bibël, por ajo mëson krejt të kundërtën. Çdo person ka vetëm një jetë.

… është caktuar që njerëzit të vdesin vetëm një herë, dhe më pas vjen gjyqi … Hebrenjve 9:27

Ashtu si reja davaritet dhe nuk duket më, kështu ai që zbret në Sheol nuk kthehet më; nuk do të kthehet më në shtëpinë e tij, dhe banesa e tij nuk do ta njohë më. Jobi 7:9,10

211kaPItullI dymBëdHjetë 211

Disa besuan, por të tjerë bënë komplot kundër Tij. Madje edhe ringjallja nuk mund të bindte kryepriftin dhe farisenjtë. Ishte vënë në rrezik fuqia dhe krenaria e tyre. Ata ngjanin pikërisht si Luciferi. Pa dyshim që kështu ishte!

4 FerriPër tre vjet Jezusi u mësoi gjithçka atyre që e dëgjonin. Duket si një periudhë e shkurtër kohe, duke marrë parasysh gjithçka që ndodhi. Mësimi i tij ishte ngushëllues dhe gjithashtu ngacmues; Ai përdorte si shëmbëlltyrat, ashtu edhe rrëfime me njerëz të vërtetë, duke iu përshtatur nevojave të dëgjuesve. Në këtë rast, Jezusi u tregoi një histori që kishte ndodhur me të vërtetë:

Por atje ishte një njeri i pasur, që vishej me të purpurta dhe me rroba të çmueshme prej liri dhe për ditë e kalonte shkëlqyeshëm. Atje ishte edhe një lypës, i quajtur Llazar, që rrinte para derës së tij dhe trupin e kishte plot me plagë të pezmatuara, dhe dëshironte të ngopej me thërrimet që binin nga tryeza e pasanikut; madje edhe qentë vinin e ia lëpinin plagët. Luka 16:19-21

VDeKja e lyPësitPor ndodhi që lypësi vdiq dhe engjëjt e çuan në gji të Abrahamit.

Luka 16:22

Për qëllimin e këtij studimi, shprehja në gji të Abrahamit është e barasvlershme me qiellin dhe disa herë i bëhet referim si parajsë. Njeriu në fjalë, këtu, ishte një person tjetër nga ai Llazari që pamë në historinë e kaluar. Llazari, për të cilin flitet këtu, shkoi në parajsë, jo se ishte i varfër, por ngaqë ai besoi në Zotin.

VDeKja e të PasuritVdiq edhe pasaniku dhe e varrosën. Dhe, duke pasur mundime në ferr, i çoi sytë dhe pa nga larg Abrahamin dhe Llazarin në gji të tij. Atëherë ai bërtiti dhe tha: «O atë Abraham, ki mëshirë për mua, dhe dërgoje Llazarin të lagë majën e gishtit të vet në ujë që të më freskojë gjuhën, sepse po vuaj tmerrësisht në këtë flakë».

Luka 16:22-24

Ai njeri i pasur shkoi në ferr jo se ishte i pasur, por ngaqë shpërfilli Fjalën e Perëndisë dhe jetoi vetëm për veten ndërsa ishte në tokë. Ai i lypi Abrahamit ndihmë.

Por Abrahami thoshte: «O bir, kujto se ti i ke marrë të mirat e tua gjatë jetës sate, kurse Llazari të këqijat; tashti, përkundrazi, ai po përdëllehet dhe ti vuan. Dhe, veç të gjithave, midis nesh dhe jush është një humnerë e madhe, kështu që ata që do të

JETA E PËRJETSHME

GJYKIMI I PËRJETSHËM

212 212 kaPItullI dymBëdHjetë

donin të kalonin që këtej tek ju nuk munden; po ashtu askush nuk mund të kalojë që andej te ne». Luka 16:25, 26

Bibla e thotë qartë se dikush mund të pendohet, të ndryshojë mendjen, vetëm kur është këtu mbi tokë. Pasi një person vdes, nuk ka asnjë shans të dytë, asnjë mundësi për të shkuar nga ferri në qiell. Ata që vdesin dhe që nuk kanë një marrëdhënie të drejtë me Perëndinë mbeten të ndarë nga Ai përgjithmonë. Në asnjë vend Shkrimi nuk thotë se dikush mund t’i shpëtojë vendit të vuajtjeve. Edhe pse njeriu i pasur kërkoi një lehtësim sado të vogël të vuajtjeve dhe mundimeve të tij, as ajo nuk mund t’i jepej. Mëshira mund të merret vetëm gjatë kësaj jete në tokë. Njeriu i pasur vazhdoi …

«Atëherë, o atë, të lutem ta dërgosh atë te shtëpia e tim eti, sepse unë kam pesë vëllezër e le t’i paralajmërojë rreptësisht që të mos vijnë edhe ata në këtë vend mundimesh». Luka 16:27, 28

Edhe pse ky njeri ishte në agoni të tmerrshme, ai mund të kujtonte jetën e tij në tokë. Ky njeri e dinte se pesë vëllezërit e tij nuk ishin të drejtë para Perëndisë dhe ai donte që ata të mund t’i paralajmëronte dikush.

Ideja e të bërit piknik me miqtë në ferr është e huaj për Biblën. Ata që ndodhen në ferr nuk do t’ua uronin ferrin as armiqve më të këqij.

Abrahami u përgjigj: «Kanë Moisiun dhe profetët, le t’i dëgjojnë ata».

Ai tha: «Jo, o atë Abraham, por nëse dikush nga të vdekurit do të shkojë tek ata, do të pendohen».

Atëherë ai [Abrahami] i tha: «Nëse ata nuk e dëgjojnë Moisiun dhe profetët, nuk do të binden edhe nëse dikush ringjallet prej të vdekurish». Luka 16:29-31

Më parë lexuam për një person që Jezusi e ringjalli prej së vdekurish. Dhe pavarësisht nga kjo shfaqje e fuqishme, shumë nuk e pranuan Jezusin si Shpëtimtarin dhe Mbretin e tyre. Në vend të kësaj, ata bënë komplot për të vrarë Jezusin. Bibla thotë se, nëse njerëzit refuzojnë të besojnë fjalën e shkruar të Perëndisë, atëherë …

«… nuk do të binden edhe nëse dikush ringjallet prej të vdekurish»Luka 16:31

Përshkrimi i ferrit është sinonim me Liqenin e Zjarrit1. Bibla thotë se ata që kanë shkuar në ferr, kanë marrë tashmë dënimin e përjetshëm.

213kaPItullI dymBëdHjetë 213

5 PraniMi Dhe traDhtiaTani kur iu afruan Jerusalemit, drejt Betfage dhe Betania, afër Malit të Ullinjve, Jezusi dërgoi dy nga dishepujt e vet, duke u thënë: «Shkoni në fshatin përballë dhe, posa të hyni aty, do të gjeni një kërriç të lidhur, mbi të cilin akoma nuk ka hipur askush; zgjidheni dhe ma sillni. Marku 11:1, 2

Atëherë ia çuan Jezusit kërriçin, vunë mbi të mantelet e tyre dhe ai u ul mbi të. Shumë njerëz i shtronin rrobat e tyre rrugës dhe të tjerë pritnin degë nga pemët dhe i hidhnin rrugës. Dhe si ata që pararendnin, edhe ata që ndiqnin Jezusin, thërrisnin dhe thoshin: «Hosana! Bekuar është ai që vjen në emër të Zotit! E bekuar është mbretëria e Davidit, atit tonë, që vjen në emër të Zotit. Hosana në vendet shumë të larta!». Marku 11:7-10

shPëto tani

Fjala hosana do të thotë shpëto tani. Turma po i bënte Jezusit një lloj parade romake, që normalisht përdorej për të mirëpritur një pushtues triumfues. Ata po e duartrokisnin dhe e lavdëronin atë, duke shpresuar se ai do t’i çlironte nga pushtuesit romakë.

Pa dijeninë e tyre, ata po përmbushnin një profeci të vjetër të shkruar para 500 vjetësh. Profeti Zakaria kishte shkruar se Jezusi do të mirëpritej në këtë mënyrë.

Ngazëllo me të madhe, o bijë e Sionit, lësho britma gëzimi, o bijë e Jerusalemit! Ja, mbreti yt po të vjen; ai është i drejtë dhe sjell shpëtimin, i përulur dhe i hipur mbi një gomar, mbi një gomar të ri. Zakaria 9:9

Kjo është e vetmja herë pse Jezusi e lejoi këtë pritje të rëndësishme në emër të tij. Dhe kjo kishte një arsye. Jezusi po përshpejtonte kohën atyre që më vonë do ta vrisnin. Ai dëshironte që ata të vepronin, pa u vonuar.

Tani dy ditë më vonë ishte Pashka dhe Festa e të Ndormëve; dhe krerët e priftërinjve dhe skribët kërkonin mënyrën se si ta kapnin Jezusin me mashtrim dhe ta vrisnin. Por thoshin: «Jo gjatë festës, që të mos ndodhë ndonjë trazirë nga populli». Marku 14:1, 2

Sipas mendimit të turmës që bërtiste, ishte koha që të shpallej Jezusi si mbreti i vërtetë i Izraelit. Ata ishin gati ta ndiqnin. Por për udhëheqësit fetarë, që po bënin komplot për vdekjen e tij, ishte një situatë e pafavorshme. Nëse Jezusi duhej të nxirrej nga skena, tani ishte koha, por ata kishin frikë nga reagimet e publikut. Jezusi ishte, pa dyshim, shumë popullor.

Mali iUllinjve

Jerusalemi

Betfage

Betania

214 214 kaPItullI dymBëdHjetë

Qyteti ishte mbushur plot me njerëz prej Pashkës, shumë prej të cilëve shpresonin se Jezusi do t’i dëbonte romakët. Por pasi orët kaluan, pa ndonjë shpallje zyrtare të mbretërisë së Tij, pozita heroike e Jezusit po venitej dalëngadalë.

DarKa e PashKës

Jezusi urdhëroi dy dishepuj që të përgatisnin dhomën për Pashkën.

Kur u bë darkë, ai erdhi me të dymbëdhjetët. Dhe kur po rrinin në tryezë dhe po hanin, Jezusi tha: «Ju them në të vërtetë se njëri prej jush, që po ha me mua, do të më tradhtojë».

Atëherë ata filluan të trishtohen dhe t’i thoshin njëri pas tjetrit: «Mos jam unë?».Dhe një tjetër tha: «Mos jam unë?». Dhe ai, duke u përgjigjur, u tha atyre: «Është një nga të dymbëdhjetët që po ngjyen me mua në çanak». Marku 14:17-20

Që kur Jezusi zgjodhi dymbëdhjetë dishepujt e tij tre vjet më parë, ai e dinte se njëri prej tyre do ta tradhtonte.

Një mijë vjet më parë, mbreti David, duke folur për këtë tradhti, shkroi fjalët që do të thoshte SHPËTIMTARI …

Madje edhe miku im i ngushtë, tek i cili kisha besim dhe që hante bukën time, ka ngritur kundër meje thembrën e tij. Psalmi 41:9

traDhtia

Tradhtari ishte Judë Iskarioti. Edhe pse mbante qesen e parave për dishepujt, ai ishte edhe një hajdut. Ai kënaqte ambiciet e tij dhe mbushte xhepat pa dijeninë e dishepujve. Por Jezusi e dinte këtë, por edhe Satani e dinte. Ai po kërkonte ndonjë pikë të dobët në armaturën e Jezusit, për kohën dhe vendin, që të shtypte SHPËTIMTARIN E PREMTUAR përgjithmonë. Tani Satani e gjeti rastin. Juda ishte i gatshëm. Ndërsa po ndahej buka e Pashkës, djalli e bëri lëvizjen e tij.

Dhe pas kafshatës, Satani hyri në të. Atëherë Jezusi i tha: «Ç’ke për të bërë, bëje shpejt!». Por asnjë nga ata që ishin në tryezë nuk e mori vesh pse ai e tha këtë. Gjoni 13:27, 28

Kështu ai shkoi të merret vesh me krerët e priftërinjve edhe me krerët e rojës për mënyrën se si do ta tradhtonte. Ata u gëzuan dhe i premtuan t’i japin para. Luka 22:4, 5

thyerja e buKës Dhe KuPa Me Verë

Skena me Judën ndodhi në mes të darkës së Pashkës. Ndërsa tradhtari po mendonte për misionin e tij djallëzor, Jezusi vazhdoi me darkën. Kjo ka një kuptim të madh.

215kaPItullI dymBëdHjetë 215

Dhe, ndërsa ata po hanin, Jezusi mori bukën, e bekoi, e theu dhe ua dha atyre duke thënë: «Merrni, hani; ky është trupi im».

Marku 14:22

Natyrisht që ata nuk po hanin trupin e Jezusit, por Jezusi po thoshte se buka e thyer e Pashkës përfaqësonte trupin e tij. Dishepujt duhet të jenë hutuar në ato çaste. A mos kishte të bënte kjo me atë që Jezusi kishte përmendur më parë në lidhje me Veten si Buka e Jetës?

Pastaj mori kupën, e falënderoi, ua dha atyre dhe të gjithë pinë prej saj.

Atëherë u tha: «Ky është gjaku im, gjaku i besëlidhjes së re, që derdhet për shumë veta. Marku 14:23-24

Përsëri simbolika ishte e ngjashme; gjaku i Jezusit së shpejti do të derdhej për shumë njerëz. Do të shohim domethënien e kësaj më vonë.

Dhe, mbasi kënduan një himn* dolën dhe u drejtuan nga Mali i Ullinjve. Marku 14:26

* një këngë që lavdëron Perëndinë.

E enjte mbrëma:Jezusi dhe dishepujt e tij festojnë Pashkën së bashku. Pasi këndojnë një himn nisen për në kopshtin e Gjetsemanit, ndodhur në rrëzë të malit të Ullinjve.

➌

Mal

i i U

llinj

veKopshti i Gjetsemanit

➋ Nga e hëna të mërkurën:Jezusi dhe dymbëdhjetë dishepujt e tij kaluan kohë në dhe përreth Jerusalemit dhe Betanisë.

➊E diel:

Jezusi hyn në Jerusalem duke ngarë

një kërriç. Turmat e mirëpresin me

thirrjet: “Hosana!”.

➌

KaPitulli treMbëDhjetë

1 arrestiMi

2 KryQëziMi

3 Varrosja Dhe ringjallja

217kaPItullI tremBëdHjetë 217

1 arrestiMiPastaj ata arritën në një vend që quhej Gjetsemani; dhe ai u tha dishepujve të vet: «Uluni këtu, derisa unë të jem lutur». Mori, pra, me vete Pjetrin, Jakobin dhe Gjonin, dhe filloi ta zërë frika dhe ankthi; dhe u tha atyre: «Shpirti im është thellësisht i trishtuar, deri në vdekje; qëndroni këtu dhe rrini zgjuar».

Dhe, si shkoi pak përpara, ra përmbys përtokë dhe lutej që, po të ishte e mundur, të largohej prej tij ajo orë. Dhe tha: «Abba*, Atë, çdo gjë për ty është e mundur; largoje prej meje këtë kupë! Por jo atë që dua unë, por atë që do ti!»

Marku 14:32-36

ana njerëzore e jezusitDuke theksuar ndonjëherë që Jezusi ishte me të vërtetë Perëndi, është e lehtë të harrohet se ai ishte edhe njeri. Vuajtja nuk ishte e pazakontë për Jezusin; ai e njohu dhe e ndjeu dhimbjen. Duke qenë Perëndi, Ai e njihte agoninë e ardhshme me të cilën do të përballej. Ai u trondit nga përfytyrimi i asaj me të cilën do të përballej. Në një gjuhë intime, të cilën vetëm një bir mund ta ketë me atin e vet të dashur, Jezusi thërriti: Abba—Atë, të lutem gjej një mënyrë tjetër. Por ai ia nënshtroi vullnetin e tij njerëzor Atit të tij qiellor dhe u lut: Le të bëhet vullneti yt.

Dhe në atë çast, ndërsa ai ende po fliste, erdhi Juda, një nga të dymbëdhjetët, dhe me të një turmë e madhe me shpata e shkopinj, e dërguar nga krerët e priftërinjve, nga skribët dhe nga pleqtë.

Dhe ai që po e tradhtonte u kishte dhënë atyre një shenjë: «Kë do të puth, ai është. Kapeni dhe çojeni me shoqërim të sigurt».

Marku 14:43,44

Atëherë Jezusi, duke ditur gjithçka që do t’i ndodhte, doli dhe i pyeti: «Kë kërkoni?».

Ata iu përgjigjën: «Jezusin Nazareas». Gjoni 18:4, 5

ai FoliJezusi u tha atyre: «Unë jam». Por Juda, që po e tradhtonte, ishte edhe ai me ta. Gjoni 18:5

Jezusi iu përgjigj pyetjes, duke e vendosur theksin te shprehja “UNË JAM!”. Mund të përkthehet fjalë për fjalë1: “Unë jam tani, PERËNDIA!”. Siç e kemi parë, UNË JAM është emri i Perëndisë, që do të thotë Ai që ekziston në vetë fuqinë e Tij. Dhe nuk ishte

* Një term që përdoret për të shprehur dashuri, e ngjashme me atë ose baba.

218 218 kaPItullI tremBëdHjetë

një dokushdo që po e thoshte: ishte vetë Perëndia. Është e kotë të shtojmë gjë tjetër.

Sapo ai u tha atyre: «Unë jam {ai}», ata u zmbrapsën dhe ranë për dhe. Gjoni18:6

Ata jo vetëm që ranë përdhe, por u tërhoqën dhe ranë mbrapsht. Jezusi bëri që ata të binin poshtë vetëm me një shfaqje të vogël të madhështisë së Tij. Pasi grupi i njerëzve të hutuar u çuan dhe pastruan pluhurin …

Jezusi i pyeti përsëri: «Kë kërkoni?». Ata thanë: «Jezusin Nazareas».Gjoni 18:7

Mund të kuptosh respektin dhe frikën e turmës. Jezusi e kishte çoroditur turmën. Ky nuk ishte një arrestim i zakonshëm. Muret e tyre të besimit u shembën kur ai tregoi se e dinte shenjën e marrëveshjes së tradhtisë.

… Jezusi i tha: «Judë, ti po e tradhton Birin e njeriut me një puthje?».Luka 22:48

Dhe si arriti, u afrua menjëherë tek ai dhe tha: «Rabbi, Rabbi!»; dhe e puthi përzemërsisht! Marku 14:45

Njëmbëdhjetë dishepujt e tjerë tentuan të hynin në veprim. Simon Pjetri kishte një armë …

Dhe ja, një nga ata që ishte me Jezusin, zgjati dorën, nxori shpatën e vet, iu hodh shërbëtorit të kryepriftit dhe ia preu veshin.

Mateu 26:51

Por Jezusi, duke u përgjigjur, tha: «Lëreni, mjaft kështu». Dhe si e preku veshin e atij njeriu, e shëroi. Lluka 22:51

Çfarë mund të thuash? Madje edhe në mes të gjithë atij tensioni, Jezusi po mendonte për të tjerët; ai shëroi shërbëtorin e kryepriftit. Kjo ishte një përpjekje e vogël nga ana e Pjetrit: një zell pa njohuri. Sipas nivelit njerëzor, dishepujt ishin të shumtë në numër. Ju mund të admironi përpjekjen e Pjetrit—të paktën ai u përpoq të bënte diçka! Por, natyrisht që Pjetri dinte të përdorte më mirë rrjetën sesa shpatën. Kur merret shënjestra për në kokë dhe pritet veshi, kjo ju tregon diçka, apo jo?

Pyetje, Pyetje

Dhe Jezusi bëri një pyetje: një pyetje që nuk mund ta prisnin.

Atëherë Jezusi, duke iu përgjigjur, i tha: «Paskeni ardhur me shpata e me shkopinj që të më kapni sikurse të isha një cub? E pra,

219kaPItullI tremBëdHjetë 219

përditë isha midis jush në tempull duke i mësuar njerëzit dhe ju nuk më kapët; por kjo po ndodh që të përmbushen Shkrimet!»

Marku 14:48, 49

Pyetjet e Perëndisë gjithmonë shfaqnin një mendim të vërtetë të njeriut dhe, nëse turma do të mendohej për një çast, ata do të kishin kuptuar pasojat e veprimeve të tyre. Por ata ishin të vendosur në ngulmimin e tyre ta hiqnin qafe Krishtin, duke mos i penguar edhe kjo përpjekje tjetër me anë të mrekullisë së këtij njeriu për të realizuar planin e tyre.

Duke pasur frikë për jetët e tyre, dishepujt i mbathën me të katra në mes të natës.

Atëherë dishepujt e lanë dhe ikën të gjithë. Atëherë grupi i ushtarëve, kapiteni dhe rojat e Judenjve e kapën Jezusin dhe e lidhën.

Marku 14:50; Gjoni 18:12

Dikush mund ta lexojë këtë dhe të ndiejë disa mospërputhje. Jezusi ishte vetëm një person. Njësia ushtarake që u dërgua për të arrestuar atë kishte 300 deri 600 ushtarë. Përveç kësaj, ata ishin zyrtarë judenj, priftërinj dhe shërbëtorë. Duhet ta kishin vrarë me siguri, por brenda tyre ata ndienin një fuqi të pakët. Ata u sulën drejt Jezusit dhe e lidhën atë. Satani do të ketë turfulluar nga gëzimi.

Para gjyKatësAtëherë ata e çuan Jezusin te kryeprifti, ku u mblodhën të gjithë krerët e priftërinjve, pleqtë dhe skribët. Marku 14:53

Gjykata e tempullit nuk mund të mblidhej gjatë natës. Fakti që sinedri, i përbërë nga shtatëdhjetë e një burra, u mblodh kaq shpejt, na tregon diçka për komplotin. Gatishmëria e tyre për t’u mbledhur në mes të natës tregon diçka më tepër. Ajo çfarë po bënin ata ishte plotësisht e jashtëligjshme, sipas vetë ligjit të tyre. Madje edhe për ata që nuk e njihnin sistemin gjyqësor të asaj kohe, parregullsitë e procesit gjyqësor ishin të dënueshme. Megjithatë, harrojini rregullat. Ata e donin Jezusin të vdekur.

Dhe krerët e priftërinjve dhe gjithë sinedri kërkonin dëshmi kundër Jezusit për ta vrarë, por nuk po gjenin. Shumë veta në fakt jepnin dëshmi të rreme kundër tij; por dëshmitë e tyre nuk përkonin.

Atëherë kryeprifti u ngrit në mes të kuvendit dhe e pyeti Jezusin duke thënë: «Nuk përgjigjesh fare? Çfarë po dëshmojnë këta kundër teje?». Por ai heshti dhe nuk u përgjigj fare. Marku 14:55-61

220 220 kaPItullI tremBëdHjetë

a je ti PerënDia?Përsëri kryeprifti e pyeti dhe i tha: «A je ti Krishti, Biri i të Bekuarit?»

Marku 14:61

Pyetja ishte e qartë: “A je ti Perëndi, apo jo?”

Dhe Jezusi tha: «Unë jam. Dhe ju do ta shihni Birin e njeriut të ulur në të djathtën e Pushtetit dhe duke ardhur me retë e qiellit».

Atëherë kryeprifti, duke i shqyer rrobat, tha: «Ç’nevojë kemi më për dëshmitarë? Ju e dëgjuat blasfeminë, ç’ju duket?».

Dhe të gjithë gjykuan se meritonte vdekjen. Marku 14:62-64

Kryeprifti, Kajafa, e dinte saktësisht se çfarë tha Jezusi. Jezusi po shpallte se ishte i barabartë me Perëndinë Shumë të Lartë. Blasfemia konsiderohej si një fyerje kundër karakterit të Perëndisë dhe, nëse një njeri e quante veten Perëndi, ishte një sakrilegj. Por Jezusi nuk ishte një njeri dosido; ai ishte Perëndi! Megjithatë, as Kajafa, as udhëheqësit e tjerë judenj nuk besuan tek ai. Kështu, ata e dënuan me vdekje. Por kishte një problem: Sinedri nuk e kishte autoritetin për të dhënë një vendim me vdekje; vetëm romakët mund ta bënin atë.

2 KryQëziMiMeqë natën gjyqi ishte i paligjshëm, Sinedri u takua përsëri, pasi lindi dielli, për të bërë një proces ligjor për dënimin e Jezusit. Jezusi duhet të ishte shumë i lodhur. Ai nuk kishte fjetur fare gjatë natës dhe ata i kishin dhënë atij goditje të rëndë, për të qenë të sigurt nëse ai e kontrollonte veten apo jo.

Atëherë u ngrit gjithë asambleja dhe e çuan te Pilati. Luka 23:1

Ponc Pilati

Ponc Pilati, guvernatori i Judesë, kishte gjithë autoritetin e Perandorisë Romake pas tij. Meqë në shumë raste gjykata judease nuk mund vendoste një dënim me vdekje, ata kishin nevojë për autorizimin romak. Pilati ishte njeriu i tyre. Udhëheqësit e tempullit e dinin se ai ishte i lëkundshëm në marrjen e vendimeve, kështu që do të mjaftonte një bindje e vogël.

Dhe filluan ta paditin duke thënë: «Këtë ne e gjetëm që përmbyste kombin tonë dhe ndalonte t’i jepeshin taksa Cezarit, duke u vetëquajtur një mbret, Krishti». Luka 23:2

Jezusi asnjëherë nuk i kishte penguar ndjekësit e tij që të paguanin taksat. Në fakt, Jezusi kishte thënë të kundërtën. Kjo

221kaPItullI tremBëdHjetë 221

ishte një gënjeshtër e qëllimshme. Ndër gjithë këto rregulla që po shpërfilleshin, kush po i vinte re këto vogëlsira? Nga ana tjetër, ishte e vërtetë që Jezusi deklaroi se ishte Mesia!

Atëherë Pilati e pyeti duke thënë: «A je ti mbreti i judenjve?»Luka 23:3

Jezusi u përgjigj: «Mbretëria ime nuk është e kësaj bote; po të ishte mbretëria ime e kësaj bote, shërbëtorët e mi do të luftonin që të mos u dorëzohesha judenjve; porse tani mbretëria ime nuk është prej këtej». Gjoni 18:36

Mbretërimi i Jezusit fillon në zemër. Ai nuk kishte ambicie politike.

Atëherë Pilati i tha: «Ti, pra, qenke mbret?».

Jezusi u përgjigj: «Ti thua se unë jam mbret; për këtë unë kam lindur dhe për këtë kam ardhur në botë; që të dëshmoj për të vërtetën; kush është për të vërtetën, e dëgjon zërin tim».

Pilati e pyeti: «Ç’është e vërteta?». Gjoni 18:37, 38

Njerëzit bëjnë të njëjtën pyetje sot. Por Pilati nuk ishte në gjendje të mirë shpirtërore; madje ai nuk priti as për përgjigjen.

Dhe, si foli këtë, doli përsëri para judenjve dhe u tha atyre: «Unë nuk po gjej në të asnjë faj!» Gjoni 18:38

Pilati nuk kishte besim te priftërinjtë. Si qeveritar romak, ai e dinte se ishte i urryer nga judenjtë dhe se kishte arsye të plotë të besonte se judenjtë nuk kishin në mendje interesat e Cezarit. Sinedri duhet të kishte shtysa të tjera për ta vrarë Jezusin.

Pilati u tha atëherë krerëve të priftërinjve dhe popullit: «Unë nuk po gjej asnjë faj te ky njeri».

Por ata ngulnin këmbë, duke thënë: «Ai po ngre popullin në kryengritje duke mësuar në mbarë Judenë, që nga Galilea e deri këtu».

Atëherë Pilati, kur dëgjoi se u fol për Galilenë, pyeti nëse ai njeri ishte Galileas. Dhe kur mori vesh se ai i takonte juridiksionit të Herodit, e dërgoi te Herodi, i cili, ndër ato ditë, ndodhej edhe ai në Jerusalem. Lluka 23:4-7

Pilati e kishte autoritetin për të dëgjuar çështjen e Jezusit, por situata po bëhej e bezdisshme. Jezusi po akuzohej për nxitje të popullit në kryengritje. Si do të mund t’ua shpjegonte ai eprorëve në Romë nëse Jezusi po nxiste një trazirë? Do të ishte më mirë sikur t’ia hidhte gjithë këtë lëmsh Herodit. Edhe pse Herodi nuk ishte miku i tij, Pilati ia kaloi atij përgjegjësinë.

222 222 kaPItullI tremBëdHjetë

➋

➊

➌

➎

➍

Kopshti i Gjetsemanit

Shtëpia e Kryepriftit

heroD antiPa

Herod Antipa ishte djali i Herodit të Madh. Si një kukull e Romës, atij i ishte dhënë juridiksioni mbi Galilenë, provinca e shtëpisë së Jezusit. Ai kishte ardhur në Jerusalem për festën e Pashkës.

Kur Herodi pa Jezusin, u gëzua shumë; prej shumë kohësh ai donte ta shihte, sepse kishte dëgjuar shumë për të dhe shpresonte të shihte ndonjë mrekulli të kryer prej tij. Ai i drejtoi shumë pyetje, por Jezusi nuk u përgjigj fare. Luka 23:8, 9

Jezusi e dinte se Herodi nuk ishte i interesuar për të vërtetën. Ai dëshironte vetëm të shikonte një mrekulli, duke treguar mosrespekt të plotë ndaj karakterit të Jezusit. Jezusi nuk ia bëri qejfin Herodit. Në vend të kësaj, ai qëndroi i heshtur.

Ndërkaq krerët e priftërinjve dhe skribët rrinin aty dhe e paditnin me furi. Atëherë Herodi, me ushtarët e vet, mbasi e fyeu dhe e talli, e veshi me një rrobe të shkëlqyeshme dhe ia riktheu Pilatit. Atë ditë Pilati dhe Herodi u bënë miq me njëri-tjetrin, ndërsa më parë ishin armiq. Luka 23:10-12

E enjte mbrëma:Jezusi arrestohet në kopshtin e Gjetsemanit

dhe dërgohet në shtëpinë e kryepriftit. Mendohet të kenë udhëtuar

rreth murit verior për të shmangur trafikun

në Tempull.

➌

➋

➋

➊

E premte herët në mëngjes:Jezusi dërgohet në Kështjellën romake për të dalë para Ponc Pilatit.

➌ ➍

➎➍

➍

E premte në mëngjes:Pilati dërgon Jezusin te Herodi i cili e kthen te Pilati.

E premte kur lindi dielli:

Jezusi, pasi u shfaq para Anës, Kajafës, kryepriftit dhe

Sinedrit në mes të gjyqit zhvilluar natën, dërgohet në Tempull për një

gjykim të shpejtë para Sinedrit, për të formuluar paditë.

223kaPItullI tremBëdHjetë 223

KryQëzoje!Që nga arrestimi i tij, Jezusi kaloi në pesë seanca gjyqësore: tri judease dhe dy romake. Kjo ishte seanca e tij e fundit. Ndërkohë, fjala ishte përhapur nëpër tërë qytetin. Nuk ishte vetëm kryeprifti dhe sinedri që po e akuzonin Jezusin. Ata ishin bashkuar me një turmë të madhe, e cila vetëm disa ditë më parë kishte bërtitur “Hosana”, por tani ulërinin “Kryqëzoje!”. Pilati ishte në dilemë. Sa më tepër mësonte për Jezusin, aq më tepër bindej se kishte diçka të pazakontë tek ai njeri!

Atëherë Pilati, mblodhi krerët e priftërinjve, kryetarët dhe popullin, dhe u tha atyre: «Ju më prutë këtë njeri si çoroditës të popullit; dhe ja, unë, pasi e hetova para jush, nuk kam gjetur tek ai asnjë nga fajet për të cilat ju e paditni, dhe as Herodi, sepse na e ktheu përsëri te ne; në fakt ai s’ka bërë asgjë që të meritojë vdekjen. Prandaj, pasi ta fshikullojnë, do ta lëshoj». Luka 23:13-16

As Herodi apo Pilati nuk mund të gjenin asnjë faj te Jezusi dhe asnjë gjë që mund të kërkonte dënimin me vdekje. Në të vërtetë, duket se askush nuk mund ta akuzonte atë për ndonjë krim. Pilati ofroi një kompromis të dyfishtë. Ai kishte dy anë:

1. Ai do të rrihte me kamxhik JezusinKjo nuk ishte një rrahje e zakontë. Kamxhiku ishte i përbërë nga një shkop me rripa lëkure, të fiksuara në fund të tij. Çdo rrip kishte ashkla prej kocke ose metali në formë fluture, të kapura në të. Njeriu që dënohej, duhet t’i kishte duart e lidhura dhe të vendosura sipër kokës në një shtyllë, që të mund ta ekspozonte kurrizin e tij sa më mirë ndaj kamxhikut. Ndërsa kamxhiku godiste trupin, kockat dhe metali futeshin në mish. Duke tërhequr kamxhikun, natyrisht që do të gërvishtej kurrizi. Kjo lloj goditjeje ishte kaq e egër, saqë zakonisht viktima vdiste.Sipas ligjit, fshikullimi i jepej vetëm një të burgosuri të dënuar. Pilati, vetë, sapo kishte thënë se Jezusi ishte i pafajshëm. Meqë fshikullimi romak ishte një provë e tmerrshme, mendohet se Pilati shpresonte që fshikullimi do të lehtësonte akuzuesit e Jezusit, kështu që ata do të pranonin ofertën e tij të dytë.

224 224 kaPItullI tremBëdHjetë

2. Ai do ta lironte JezusinIshte një zakon romak që të lirohej një kriminel i burgosur për Pashkë, si një shenjë dashamirësie. Pilati sugjeroi që të lirohej Jezusi pasi ai u fshikullua. Turma ishte unanime në përgjigjen e saj:

Por ata, të gjithë njëzëri, bërtitën duke thënë: «Vraje këtë! …

Prandaj Pilati, duke dashur të lëshojë Jezusin, u foli përsëri. Por ata bërtitnin duke thënë: «Kryqëzoje!».

Për të tretën herë ai u tha atyre: «Po ç’të keqe bëri ky? Unë nuk gjeta në të asnjë faj që të meritojë vdekjen. Prandaj, pasi ta fshikullojnë, do ta lëshoj». Luka 23:20-22

Atëherë Pilati mori Jezusin dhe dha urdhër ta fshikullonin.Gjoni 19:1

Ushtarët nuk ishin të kënaqur me këtë fshikullim mizor. Ata vendosën të bënin edhe një gjest të vogël.

Dhe ushtarët thurën një kurorë me gjemba, ia vunë mbi krye dhe i veshën sipër një mantel të purpurt dhe thoshin: «Tungjatjeta, o mbret i judenjve»; dhe i binin me shuplaka. Gjoni 19:2, 3

Poshtërimi nuk bënte pjesë në vendimin e Pilatit. Një mantel i purpurt vishej zakonisht nga mbretërit. Gjembat ishin një parodi mizore e një kurore mbretërore. Kjo ishte tallja më e madhe.

700 vjet para kësaj, profeti Isaia shkroi:

I përçmuar dhe i hedhur poshtë nga njerëzit … dhe ne nuk e çmuam aspak. Isaia 53:3

Pastaj Pilati doli përsëri dhe u tha atyre:

«Ja, po jua nxjerr jashtë, që ta dini se nuk gjej në të asnjë faj». Jezusi, pra, doli, duke mbajtur kurorën prej gjembash dhe mantelin e purpurit. Dhe Pilati u tha atyre: «Ja njeriu!» Gjoni 19:4, 5

Thellë në zemrën e tij Pilati e ka ditur se e kishte lënë mënjanë drejtësinë. Pa dyshim që ai kishte shpresuar se nga kjo rrahje, kurorëzimi me gjemba, rrjedhja e gjakut, njerëzve duhet t’i ishte ngjallur mëshira.

Kur e panë krerët e priftërinjve dhe rojat, filluan të bërtasin, duke thënë: «Kryqëzoje, kryqëzoje!».

Pilati u tha atyre: «Merreni ju dhe kryqëzojeni, sepse unë nuk gjej në të asnjë faj». Gjoni 19:6

Pilati e dinte mirë se ata nuk mund ta bënin këtë gjë. Gjykata e judenjve nuk mund të jepte një vendim me vdekje.

225kaPItullI tremBëdHjetë 225

biri i PerënDisëJudenjtë iu përgjigjën: «Ne kemi një ligj dhe sipas ligjit tonë ai duhet të vdesë, sepse e bëri veten Bir të Perëndisë».

Kur Pilati i dëgjoi këto fjalë, kishte akoma më shumë frikë; dhe, si u kthye në pretorium, i tha Jezusit: «Nga je ti?». Gjoni 19:7-9

Pilati sapo kishte dëgjuar se Jezusi ishte nga Galileja. Kjo ishte arsyeja pse ai e dërgoi atë te Herodi. Tani, përsëri, ai po e pyeste Jezusin se nga ishte. Pa dyshim që ai po ndihej pak nervoz ndaj dikujt që deklaronte se ishte Perëndi! Grekët besonin se perënditë vinin nga mali i Olimpit për t’u vëllazëruar me njeriun. Mbase Pilati ka menduar se Jezusi futej në atë kategori. Sigurisht që ai nuk ishte si ndonjë kriminel i zakonshëm. Mënyra se si u soll në gjykatë shfaqte një paqe dhe një besim që e shqetësonte. Jezus, nga je ti me të vërtetë?

… Jezusi nuk i dha kurrfarë përgjigjeje. Për këtë arsye Pilati i tha: «S’po më flet? Ti s’e di që unë kam pushtet të të kryqëzoj dhe pushtet të të liroj?».

Jezusi u përgjigj: «Ti nuk do të kishe asnjë pushtet përmbi mua, po të mos të qe dhënë prej së larti…».

Që nga ai moment Pilati kërkoi ta lironte; por judenjtë bërtisnin, duke thënë: «Po e lirove këtë, nuk je mik i Cezarit; kush e bën veten mbret, i kundërvihet Cezarit».

Pilati, pra, kur i dëgjoi këto fjalë, e çoi jashtë Jezusin dhe u ul në selinë e gjykatës, në vendin e quajtur “Kalldrëm”, e në hebraisht “Gabatha”; tani ishte dita e përgatitjes së Pashkës. Gjoni 19:9-14

Dita e Përgatitjes ishte dita kur vritej qengji i Pashkës.

[Pilati] u tha judenjve: «Ja mbreti juaj».

Por ata bërtitën: «Largoje! Largoje! Kryqëzoje!».

Pilati u tha atyre: «Ta kryqëzoj mbretin tuaj?».

Krerët e priftërinjve u përgjigjën: «Ne s’kemi mbret tjetër përveç Cezarit!». Gjoni 19:14, 15

Ky ishte refuzimi përfundimtar i Izraelit ndaj Jezusit, si Mbreti i tyre. Ata zgjodhën Cezarin e Romës në vend të të Zgjedhurit të dërguar nga Perëndia.

226 226 kaPItullI tremBëdHjetë

Atëherë ai ua dorëzoi që të kryqëzohej.

Dhe ata e morën Jezusin dhe e çuan tutje. Dhe ai, duke mbartur kryqin e tij, u nis drejt vendit që quhej “Kafka”, që në hebraisht quhet “Golgota2”, ku e kryqëzuan, dhe me të dy të tjerë, njërin në një anë e tjetrin në anën tjetër, dhe Jezusi në mes. Gjoni 19:16-18

KryQëziMi

Kryqëzimi ishte një formë romake e dënimit me vdekje, e përdorur vetëm për skllevërit dhe për kriminelët më të këqij. Ishte një metodë e zakonshme e ekzekutimit dhe gjithashtu historia botërore regjistron se ka ndodhur që edhe qindra vetë të jenë kryqëzuar përnjëherësh.

Kërkimet kanë treguar se në atë kohë kishte disa forma të ndryshme kryqëzimi:

Në pemë: Viktima vendosej me kurriz te trungu i pemës dhe mbërthehej me gozhdë, sipas formave që kishte pema. Jozefi, historian hebre i shekullit të parë, tregon se ushtarët romakë zbaviteshin duke i kryqëzuar robërit në pozicione nga më të çuditshmet3.

Në formë I-je: Një shtyllë e thjeshtë e ngulur në tokë. Duart gozhdoheshin sipër kokës.

Në formë X-i: Dy shufra që formonin një kënd. Trupi mbështetej aty dhe duart e këmbët të hapura gozhdoheshin në cepat e drurëve.

Në formë T-je: Një shtyllë me një dru në majë; kjo ishte forma mbase më e zakonshme pas kryqëzimit në pemë. Krahët shtriheshin përgjatë formës së drurit horizontal.

Në formë t-je: Zakonisht përdorej për kriminelët më të këqij. Një letër vendosej në majë të saj, ku ishte shkruar arsyeja e krimit. Ky ishte tipi i kryqit mbi të cilin u kryqëzua Jezusi.

Zakonisht, viktima kryqëzohej lakuriq. Duarve dhe këmbëve u viheshin gozhdë te kyçi dhe te nyja e këmbës.

1000 vjet më parë Perëndia e kishte mësuar mbretin David të shkruante një psalm të tërë për mënyrën se si do të vdiste Jezusi. Në të Davidi shkruan4 fjalët e Perëndisë …

… më kanë shpuar duart dhe këmbët. Unë mund t’i numëroj gjithë kockat e mia; ato më shikojnë dhe më këqyrin. Psalmi 22:16, 17

227kaPItullI tremBëdHjetë 227

Kjo u shkrua shumë kohë më parë se të vinin romakët dhe rreth 800 vjet para se romakët ta bënin kryqëzimin si një nga format zyrtare të dënimit me vdekje.

Sot kryqëzimi konsiderohet si forma më e egër e ekzekutimit. Vdekja vinte ngadalë. Në fund, personi vdiste nga asfiksia. Duke u varur nga krahët, presioni i diafragmës bënte të pamundur frymëmarrjen. Personi mund të merrte frymë duke e ngritur veten lart, duke u tërhequr nga krahët dhe duke shtyrë me këmbë për të lejuar diafragmën që të punonte. Sigurisht, tërheqja dhe shtytja bëhej duke mëshuar mbi gozhdë. Vdekja vinte kur lodhja dhe gjendja e shokut e bënte të paaftë personin për të ngritur trupin.

Gozhdët dhe tortura e mbajtjes së frymës nuk ishin burimet e vetme të ankthit. Personi vuante nga etja dhe ekspozimi në diell. Njerëzit vinin për të hedhur një sy, në rastin e Jezusit, për t’u tallur.

Dhe Pilati shkroi edhe një mbishkrim dhe e vuri në kryq; dhe atje ishte shkruar: “JEZUSI NAZAREAS, MBRETI I JUDENJVE”. Kështu këtë mbishkrim e lexuan shumë nga judenjtë, sepse vendi ku u kryqëzua Jezusi ishte afër qytetit; dhe mbishkrimi ishte shkruar hebraisht, greqisht dhe latinisht. Gjoni 19:19-20

228 228 kaPItullI tremBëdHjetë

Dhe ushtarët, mbasi e kishin kryqëzuar Jezusin, morën rrobat e tij dhe bënë katër pjesë, një pjesë për çdo ushtar, dhe tunikën. Por tunika ishte pa tegel, e endur një copë nga maja e deri në fund.

Prandaj ata i thanë njëri-tjetrit: «Nuk e grisim, por hedhim short kujt t’i bjerë». Gjoni 19:23-24

Bixhozi ishte një shpërqendrim nga një detyrë e përgjakshme. Pasi ushtarët u ulën nën kryqin e Jezusit, mbase duke hedhur short me zare mbi një rrobë, ata nuk e dinin se po përmbushnin një profeci të lashtë.

Që të përmbushej Shkrimi, që thotë: «I ndanë midis tyre rrobat e mia dhe hodhën short për tunikën time». Ushtarët, pra, i bënë këto gjëra. Gjoni 19:24 krahaso me Psalmin 22:18

Dhe populli rrinte aty për të parë; dhe kryetarët me popullin e përqeshnin, duke thënë: «Ai i shpëtoi të tjerët, le të shpëtojë veten, po qe se me të vërtetë është Krishti, i zgjedhuri i Perëndisë».

Luka 23:35

Dhjetë shekuj më parë, mbreti David kishte shkruar se ÇlIrImtarI I Premtuar do të tallej nga të tjerët.

Por unë jam një krimb dhe jo një njeri; turpi i njerëzve dhe përçmimi i popullit. Tërë ata që më shohin më përqeshin, zgjatin buzën dhe tundin kokën. Psalmi 22:6, 7

Madje edhe fjalët me të cilat do të talleshin ata, ishin shkruar nga Davidi.

Duke thënë: «Ai i ka besuar Zotit; le ta çlirojë, pra, ta ndihmojë, mbasi e do». Psalmi 22:8

Edhe ushtarët e tallnin, duke iu afruar dhe duke i ofruar uthull, dhe duke thënë: «Nëse ti je mbreti i judenjve, shpëto veten».

Tani një nga keqbërësit e kryqëzuar e shau duke thënë: «Nëse ti je Krishti, shpëto vetveten dhe neve».

Por ai tjetri duke e përgjigjur e qortoi duke i thënë: «A s’ke frikë nga Perëndia, që je nën të njëjtin dënim? Në realitet, ne me të drejtë jemi dënuar, sepse po marrim ndëshkimin e merituar për ato që kemi kryer, ndërsa ky nuk ka bërë asnjë të keqe».

Pastaj i tha Jezusit: «Zot, kujtohu për mua kur të vish në mbretërinë tënde».

Atëherë Jezusi i tha: «Në të vërtetë po të them: sot do të jesh me mua në parajsë». Luka 23:36, 37, 39-43

Jezusi e siguroi hajdutin se, sapo të vdisnin, frymërat e tyre do të takoheshin në parajsë. Jezusi mund ta thoshte këtë, sepse e dinte

229kaPItullI tremBëdHjetë 229

se ai njeri po besonte në Të që të mund të çlirohej nga pasoja e mëkatit, nga dënimi i përjetshëm.

Ishte afërsisht ora e gjashtë dhe errësira e mbuloi gjithë vendin deri në orën e nëntë. Luka 23:44

Dhe në të nëntën orë Jezusi bërtiti me zë të lartë: «Eloi, Eloi; lama sabaktani?», që e përkthyer do të thotë: «Perëndia im, Perëndia im, përse më ke braktisur?» Marku 15:34

Përsëri, një mijë vjet më parë, Perëndia kishte profetizuar me anë të mbretit David se meSIa do të thoshte këto fjalë.

Perëndia im, Perëndia im, pse më ke braktisur? Psalmi 22:1

Jo pa qëllim Jezusi klithi me zë të lartë. Ne do të shohim kuptimin e saj në kapitujt që vijojnë. Domethënia e çasteve të fundit të Jezusit në kryq nuk mund të vihen shumë në dukje. Bibla thotë …

Dhe Jezusi bërtiti me zë të lartë … «U krye … O Atë, në duart e tua po e dorëzoj frymën tim!» Dhe, si tha këto … duke ulur kryet, dha frymën. Luka 23:46 dhe Gjoni 19:30

Atëherë veli i tempullit u ça më dysh nga maja deri në fund.Marku 15:38

Jezusi vdiq. Nuk është e vështirë të imagjinojmë tërë mbretërinë e errësirës në ekstazë5. Satani dhe demonët e tij ia kishin dalë përtej ëndrrave të tyre më të këqija. Sipas mendimit të tyre ata kishin vrarë Perëndinë. ÇlIrImtarI I Premtuar kishte vdekur! Por kishte nja dy gjëra që nuk shkonin. Pse u gris veli i tempullit nga maja deri në fund? Dhe, pse Jezusi bërtiti U krye! me aq shumë forcë?

Veli i grisur

Kujto se Tempulli ishte një kopje origjinale e Tabernakullit. Veli në fjalë ndante Vendin e Shenjtë nga Vendi Shumë i Shenjtë. Nuk kishte se pse të grisej veli.

Para së gjithash, Bibla thotë se veli ruante Vendin Shumë të Shenjtë nga shikimi i njeriut. Të shikoje pas velit, do të thoshte të vdisje. Perëndia ia kishte thënë Moisiut këtë shekuj më parë …

Zoti i tha Moisiut: «Foli Aaronit, vëllait tënd, dhe thuaji të mos hyjë në çfarëdo kohe në shenjtërore, përtej perdes, përpara pajtuesit që ndodhet mbi arkë, që të mos vdesë, sepse unë do të shfaqem në renë mbi pajtuesin». Levitiku 16:2

Së dyti, që të grisje velin, duhet të bëje një punë të vështirë. Thuhej se veli ishte 18 metra i gjatë e 9 metra i gjerë dhe me një trashësi sa pëllëmba e dorës së njeriut, rreth 10 centimetra i trashë6.

230 230 kaPItullI tremBëdHjetë

Së treti, që të grisej nga maja deri në fund, donte të thoshte vetëm një gjë: Perëndia e grisi velin dhe jo njeriu.

Sipas orës judaike, Jezusi vdiq në orën e nëntë, e cila i bie të jetë ora 3:00 pasdite. Tempulli duhet të ketë qenë i mbushur me priftërinj, të cilët kanë qenë duke kryer detyrat e tyre të shenjta. Kjo ishte koha e flijimit të mbrëmjes kur vritej qengji. Ishte gjithashtu edhe Pashka. Lajmi për velin e grisur nuk mund të fshihej. Shumë njerëz ishin të pranishëm dhe ngjarja ishte kaq e çuditshme, saqë nuk mund të harrohej.

Domethënia e tërë kësaj ngjarjeje do të shpjegohet shumë shkurt.

u Krye!Fjalia “U krye” është përkthyer nga një fjalë e vetme greke tetelestai. Fjala tetelestai kishte shumë përdorime të ndryshme, por tri të mëposhtmet kanë lidhje me historinë7:

1. Tetelestai përdorej nga një shërbëtor që i raportonte pronarit ose pronares së vet pasi kishte mbaruar një detyrë. “Puna që më thatë u krye”.

2. Tetelestai ishte një term i përdorur shumë në jetën tregtare greke. Nënkuptonte përfundimin e një shkëmbimi kur paguhej plotësisht borxhi. Kur bëhej pagesa përfundimtare,

231kaPItullI tremBëdHjetë 231

personi thoshte “tetelestai”, që do të thotë “Borxhi u shlye”. Në dëftesat e vjetra të pagimit të taksave është gjetur e përdorur fjala tetelestai, i paguar plotësisht, e shkruar në fund të saj.

3. Zgjedhja e qengjit për flijimin në tempull, ishte gjithmonë një kohë e rëndësishme. Duhej kërkuar në tufën e deleve, për të gjetur një qengj pa të meta dhe personi që e gjente thoshte tetelestai: puna u krye.

Në mënyrë të fjalëpërfjalshme Jezusi bërtiti: “Detyra që më dhe ti u plotësua, borxhi u pagua, qengji i sakrificës u gjet”. Jezusi thirri me zë të lartë: “U krye”.

Atëherë centurioni, kur pa ç’ndodhi, përlëvdoi Perëndinë duke thënë: «Me të vërtetë ky njeri ishte i drejtë!» Luka 23:47

Vihet re se ishte një centurion, një oficer që kishte në ngarkim 100 ushtarë, i cili komentoi menjëherë klithmën e Jezusit. Sigurisht që ai, si një njeri ushtarak, dinte të dallonte mirë grahmat e fundit nga disfata ndaj britmës së fitores.

Duke qenë se ishte dita e Përgatitjes, me qëllim që trupat të mos qëndronin në kryq të shtunën, sepse ajo e shtunë ishte një ditë me rëndësi të veçantë, judenjtë i kërkuan Pilatit që atyre t’u thyheshin kërcinjtë dhe të hiqeshin që andej. Gjoni 19:31

thyerja e KëMbëVe

Ishte java e Pashkës dhe kjo ishte dita më kulmore, kur qengji duhej të vritej. Kryeprifti donte që të përfundonte kryqëzimi, që të mos ndotej festa. Ata kërkuan që këmbët e Jezusit të thyheshin. Kjo donte të thoshte se ai që po kryqëzohej nuk mund të kishte mundësi të ngrinte veten lart për të marrë frymë, duke sjellë kështu një asfiksi të menjëhershme, nëse nuk do të vdiste më parë nga dhimbja e thyerjes së kockave.

Ushtarët, pra, erdhën dhe ia thyen kërcinjtë të parit dhe pastaj edhe tjetrit që ishte kryqëzuar me të; por, kur erdhën te Jezusi, dhe si panë se ai tashmë kishte vdekur, nuk ia thyen kërcinjtë, por njëri nga ushtarët ia tejshpoi brinjën me një heshtë, dhe menjëherë i doli gjak e ujë.

Dhe ai që ka parë, ka dëshmuar për këtë, dhe dëshmia e tij është e vërtetë; dhe ai e di se thotë të vërtetën, që ju të besoni. Këto gjëra në fakt ndodhën që të përmbushet Shkrimi: «Nuk do t’i thyhet asnjë eshtër». Dhe akoma një Shkrim tjetër thotë: «Do të vështrojnë atë që e kanë tejshpuar». Gjoni 19:32-37

232 232 kaPItullI tremBëdHjetë

3 Varrosja Dhe ringjalljae PreMte: PasDite Vonë

Pas këtyre gjërave, Jozefi nga Arimatea, që ishte dishepull i Jezusit, por fshehtas nga druajtja e judenjve, i kërkoi Pilatit që mund ta merrte trupin e Jezusit; dhe Pilati i dha leje. Atëherë ai erdhi dhe e mori trupin e Jezusit. Por erdhi dhe Nikodemi, i cili më përpara kishte vajtur te Jezusi natën, duke sjellë një përzierje prej mirre dhe aloe, prej rreth njëqind librash. Ata, pra, e morën trupin e Jezusit dhe e mbështollën në pëlhura liri me erëra të këndshme, sipas zakonit të varrimit që ndiqnin judenjtë. Por në atë vend ku ai u kryqëzua ishte një kopsht, dhe në kopsht një varr i ri, në të cilën ende nuk ishte vënë askush. Aty, pra, për shkak të Përgatitjes së judenjve, e vunë Jezusin, sepse varri ishte afër. Gjoni 19:38-42

Gratë që kishin ardhur me Jezusin nga Galilea duke e ndjekur nga afër, e panë varrin dhe mënyrën se si ishte vënë trupi i Jezusit; pastaj ato u kthyen dhe përgatitën erëra të mira dhe vajra; dhe gjatë së shtunës pushuan, sipas urdhërimit. Luka 23:55,56

Megjithëse Jozefi dhe Nikodemi bënin pjesë në sinedër, duket qartë se ata besuan te Jezusi si Mesia i premtuar. Sipas zakoneve të tyre tradicionale, ata e mbështollën Jezusin me një rrobë varrimi të gjatë, duke vendosur 34 kilogram parfum aromatik dhe e vunë në varr. Një gur i gjerë në formë rrote, mbase peshonte 1,8 ton, u vendos në hyrje të varrit. Gratë e panë dhe shkuan në shtëpi për të përgatitur aromat e tjera shtesë për varrimin përfundimtar. Ishte ende e premte në mbrëmje.

e shtunëDhe të nesërmen, që ishte mbas ditës së Përgatitjes, krerët e priftërinjve dhe farisenjtë u mblodhën te Pilati, duke thënë: «Zot, na ra në mend se ai mashtruesi, sa ishte gjallë, tha: “Pas tri ditësh unë do të ringjallem”. Prandaj urdhëro që varri të ruhet mirë deri në ditën e tretë, se mos vijnë dishepujt e tij natën e ta vjedhin trupin dhe pastaj t’i thonë popullit: “U ringjall së vdekuri”; kështu mashtrimi i fundit do të ishte më i keq se i pari».

Por Pilati u tha atyre: «Rojën e keni; shkoni dhe e siguroni varrin, si t’ju duket më mirë». Dhe ata, pra, shkuan dhe e siguruan varrin dhe, përveç rojës, vulosën gurin. Mateu 27:62-66

Trupa e ushtarëve që u çua për të ruajtur varrin nuk ishte një trupë dosido. Një trupë ushtarake romake përbëhej nga katër deri në gjashtëmbëdhjetë njerëz, çdonjëri prej tyre i stërvitur për

233kaPItullI tremBëdHjetë 233

të ruajtur rreth katër metra vend. Ata, së bashku, ishin të aftë të mbronin veten nga një batalion i tërë8.

Pilati udhëzoi kryepriftin dhe farisenjtë që të vulosnin varrin. Dera e gjerë prej guri do të lidhej me litarë dhe do të fiksohej në mur me argjilë të njomur. Argjila do të fiksohej me një vulë personale. Çdo lëvizje e mundshme e gurit do të vihej re menjëherë.

e Diel

Rojat ishin te vendi i tyre gjatë së shtunës, shabati i judenjve. Të dielën, ndërsa ishte ende errësirë …

… ra një tërmet i madh, sepse një engjëll i Zotit zbriti nga qielli, erdhi dhe e rrokullisi gurin nga hyrja e varrit dhe u ul mbi të. Pamja e tij ishte si vetëtima dhe veshja e tij e bardhë si bora. Dhe nga frika e tij, rojat u drodhën dhe mbetën si të vdekur. Mateu 28:2-4

Këtyre ushtarëve të ashpër u mjaftoi një shikim i shpejtë dhe i rreptë për të kuptuar se ishte një engjëll. Fjalia e fundit në pjesën e mësipërme, është një mënyrë shprehjeje e shekullit të parë për të thënë se ata u drodhën nga frika! Por ata nuk ishin të vetmit që u frikësuan. Tërë mbretëria e errësirës duhet të ketë qenë në kaos. Nuk është e vështirë të imagjinojmë se si ishte: Satani i pështjelluar, duke dhënë me zë të lartë urdhra të ngatërruar ndërsa demonët përpëliteshin në rrëmujë. Çfarë tronditjeje! Kush do ta kishte imagjinuar se varri do të boshatisej. Jezusi ishte kthyer në jetë. E pamundur!

234 234 kaPItullI tremBëdHjetë

nDërKaQ …… Maria Magdalena dhe Maria, nëna e Jakobit, dhe Salomeja blenë aroma për të shkuar të vajosin Jezusin. Në mëngjesin e ditës së parë të javës, shumë herët, ato erdhën te varri, kur po lindte dielli. Dhe thoshin në mes tyre: «Kush do të na rrokullisë gurin nga hyrja e varrit?»

Por, kur ngritën sytë, panë se guri ishte rrokullisur, megjithëse ishte shumë i madh. Marku 16:1-4

Maria Magdalena u kthye e tronditur dhe me ankth kur pa se varri i Jezusit ishte i hapur. Ajo mbase mendoi atë që ishte normale, se trupi i Jezusit ishte vjedhur. Duke qarë me dënesë, ajo u kthye dhe vrapoi për t’ua thënë dishepujve. Por Maria dhe Salomeja u futën në varr.

Hynë, pra, në varr dhe panë një djalosh që ishte ulur në të djathtë, të veshur me të bardha, dhe mbetën të trembura.

Dhe ai u tha atyre: «Mos u trembni! Ju kërkoni Jezusin Nazareas që ka qenë kryqëzuar; ai u ringjall, nuk është këtu; ja vendi ku e kishin vënë».

«Shkoni dhe u thoni dishepujve të tij dhe Pjetrit se ai po ju pararend në Galile; atje do ta shihni, ashtu siç ju pati thënë».

Marku 16:5-7

Ato, pra, u larguan me të shpejtë nga varri me frikë dhe me gëzim të madh; dhe rendën ta çojnë lajmin te dishepujt e tij.

Dhe, ndërsa po shkonin për t’u thënë dishepujve, ja Jezusi u doli përpara dhe tha: «Tungjatjeta!». Atëherë ato u afruan, i rrokën këmbët dhe e adhuruan. Atëherë Jezusi u tha atyre: «Mos kini frikë, shkoni të lajmëroni vëllezërit e mi që të shkojnë në Galile dhe atje do të më shohin». Mateu 28:8-10

ai u ringjall

Duke lexuar këto rreshta9, mund të kuptosh rrëmujën që ndodhi pas atyre lajmeve të mëngjesit. Për ata që e kishin parë Jezusin duke vdekur, raportimi i grave të gëzuara është marrë me një skepticizëm të madh. Fillimisht …

… këto fjalë atyre iu dukën si dokrra; dhe ata nuk u besuan atyre.Lluka 24:11

Pjetri vrapoi për të kontrolluar varrin. Edhe Gjoni vrapoi, duke e kaluar Pjetrin, por priti në hyrje të varrit.

Arriti edhe Simon Pjetri që po e ndiqte, hyri në varr dhe pa pëlhurat prej liri që ishin përtokë, dhe rizën, që qe vënë mbi kokën e Jezusit; ajo nuk ishte bashkë me pëlhurat, por ishte e palosur në një vend, veç. Gjoni 20:6, 7

235kaPItullI tremBëdHjetë 235

Kjo nuk ishte një skenë e varrit të plaçkitur. Rripat e gjatë, që u përdorën për të mbështjellë trupin, ishin ende të mbështjella sipas formës së trupit, por ato ishin të palosura dhe ishin bosh! Trupi kishte kaluar nëpërmes tyre. Peceta e kokës ishte gjithashtu e palosur, krejt sikur dikush t’i kishte vënë në rregull para se të largohej. Shkrimi thotë se Pjetri pa; por Gjoni pa dhe besoi. Për Gjonin nuk kishte dyshim se Jezusi ishte gjallë! Por mendja e Pjetrit vinte rrotull. Ai kishte nevojë për t’u menduar.

Duhet të ketë qenë ende mëngjes herët, kur Maria Magdalena u kthye dhe …

… kishte mbetur jashtë varrit dhe po qante. Dhe, duke qarë, u përkul brenda varrit dhe pa dy engjëj, të veshur me të bardha, ndenjur njëri te kryet dhe tjetri te këmbët e vendit, ku qe trupi i Jezusit.

Ata i thanë: «O grua, pse po qan?».

Ajo u përgjigj atyre: «Sepse e kanë hequr Zotin tim, dhe nuk e di ku e kanë vënë». Gjoni 20:11-13

Varri ndodhej në një kopsht, kështu që ajo mbase mendoi se ata engjëj ishin ruajtësit e kopshtit. Maria ishte kaq e pikëlluar, saqë nuk mendoi për t’i identifikuar ata njerëz. Ne duhet të kujtojmë se Maria ishte shumë e pikëlluar dhe e tërë biseda u zhvillua ndërsa ajo po qante me dënesë.

Si tha këtë, ajo u soll prapa dhe pa Jezusin, që qëndronte në këmbë; por ajo nuk e dinte se ishte Jezusi.

Jezusi i tha: «O grua, pse po qan? Kë kërkon?».

Ajo, duke menduar se ishte kopshtari, i tha: «Zot, po e pate hequr ti, më trego ku e vure dhe unë do ta marr».

Jezusi i tha: «Mari!».Gjoni 20:14-16

Nuk ka veprim më të bukur se ai që bëri Jezusi, duke e shqiptuar një emër në mënyrë të tillë që të kthente mbrapa të gjitha kujtimet e mëparshme me shumë dashuri. Maria e njohu zërin menjëherë.

Dhe ajo atëherë u kthye dhe i tha: «Rabboni!», që do të thotë: Mësues. Gjoni 20:16

236 236 kaPItullI tremBëdHjetë

Tani ajo kishte një arsye tjetër për të qarë. Ajo do t’i ketë hedhur krahët në qafë Jezusit, mbase duke përqafuar këmbët e tij, sipas zakonit të asaj kohe.

Jezusi i tha: «Mos më prek, sepse ende nuk u ngjita tek Ati im; por shko te vëllezërit e mi dhe u thuaj atyre …».

Atëherë Maria Magdalena shkoi t’ua njoftojë dishepujve se kishte parë Zotin dhe se ai i kishte thënë këto gjëra. Gjoni 20:17, 18

Ndërsa po ndodhte gjithë kjo, rojat vrapuan për te kryeprifti. Ata nuk mund të ktheheshin te Pilati.

Ndërsa ato po shkonin, ja që disa nga rojtarët arritën në qytet dhe u raportuan krerëve të priftërinjve të gjitha ato që kishin ndodhur. Atëherë këta bënë këshill me pleqtë dhe vendosën t’u japin ushtarëve një shumë të madhe denarësh, duke u thënë atyre: «Thoni: Dishepujt e tij erdhën natën dhe e vodhën, ndërsa ne po flinim. Dhe në qoftë se kjo i shkon në vesh guvernatorit, ne do ta bindim dhe do të bëjmë në mënyrë që ju të mos kini merak». Dhe ata i morën denarët dhe bënë ashtu si i kishin mësuar dhe kjo e thënë u përhap ndër Judenjtë deri ditën e sotme. Mateu 28:11-15

Dhanë një shumë të madhe parash për t’i bindur ata ushtarë krenarë që të thoshin se ata ishin duke fjetur. Por kjo nuk ishte e vërtetë. Edhe një herë ju mund të shihni dorën e Satanit pas skene, duke u turrur përqark për të shtrembëruar të vërtetën. Mbi të gjitha, ai është ati i gënjeshtrës. Kjo ishte një përpjekje e kotë për të mos u turpëruar. Pa dyshim, Satani kuptoi se ishte shkatërruar. Jezusi, I VAJOSURI, I kishte shtypur kokën e Satanit, ashtu siç kishte premtuar Perëndia kohë më parë në kopshtin e Edenit.

i gjallë

Jezusi ishte kthyer në jetë! Ai ishte me të vërtetë në jetë, fizikisht! Për tri ditë trupi i tij kishte qëndruar pa jetë në varr, i ndarë nga fryma e tij. Por me një shfaqje të fuqisë të tij të mbinatyrshme, Jezusi u ringjall me një trup të ri. Jezusi e kishte parathënë vdekjen e tij gjatë shërbesës së tij.

«Prandaj Ati më do, sepse unë e lë jetën time që ta marr përsëri. Askush nuk mund të ma heqë, por e lë nga vetja; unë kam pushtet ta lë e pushtet ta marr përsëri … ». Gjoni 10:17, 18

Vdekja e Jezusit nuk ishte si një vdekje e zakonshme. Për njerëzimin, vdekja është pasojë e mëkatit, sepse është shkelur ligji i Perëndisë. Por Jezusi i kishte zbatuar dhjetë urdhërimet në mënyrë të përsosur. Ai ishte pa mëkat, kështu që ai nuk duhet të vdiste. Sipas ligjit të mëkatit

237kaPItullI tremBëdHjetë 237

dhe të vdekjes Jezusi duhet të kishte jetuar përgjithmonë. Prandaj, pse vdiq? Satani nuk e vrau Jezusin kundër vullnetit të Tij; as judenjtë apo romakët; Jezusi vendosi vetë të vdiste, me dëshirën e Vet. Po pse? Kapitujt e mëvonshëm do t’i përgjigjen kësaj pyetjeje.

Ngjarjet e atij mëngjesi ishin vetëm fillimi. Për dyzet ditë me radhë Jezusi iu shfaq atyre që e njihnin mirë. Por para se ta lëmë ditën e ringjalljes, dua të ndaj edhe diçka tjetër me ju.

Kryqëzimi

Këmbët e dy hajdutëve u thyen; Jezusit iu shpua kraharoriJozefi nga Arimatea kërkon trupin e Jezusit për ta varrosurJezusi vihet në varr

Kërkohet një rojë romake dhe vihet te varri

Vulosja e varrit

72 ORËT QË NDRYSHUAN HISTORINË

9:00 am

MESDITË

E ENJTE

E PREMTE

E SHTUNË

E DIEL

*Dita për judenjtë fillon kur perëndon dielli deri në perëndimin e nesërm.

Ecja për në kopshtin e Gjetsemanit

*E p

rem

tja judaik

eE s

htu

na

judai

ke

Darka e Pashkës

Jezusi arrestohet në kopsht; dishepujt arratisen

Tërmeti: rrokullisja e gurit nga engjëjt; rojet largohen me vrapGratë shkojnë te varriJezusi i shfaqet Marisë dhe SalomesëJezusi i shfaqet Mari MagdalenësJezusi i shfaqet Pjetrit

Dishepujt përgatisin Pashkën

Gjyqi i parë: para vjehrrit të kryepriftit, AnësGjyqi i dytë: para kryepriftit dhe SinedritGjyqi i tretë: para Sinedrit (për ta bërë të ligjshëm)Gjyqi i katërt: para Pilatit6:30 am

Gjyqi i pestë: para Herodit (Jezusin e tallin)Gjyqi i gjashtë: para Pilatit (Jezusin e fshikullojnë)

Jezusi thërret: “U krye!”; Griset veli i Tempullit3:00 pm

E d

iela

judai

ke

KaPitulli KatërMbëDhjetë

1 i Panjohuri

2 Mesazhi i rrugës Për në eMaus—nga aDaMi te noeu—

3 Mesazhi i rrugës Për në eMaus—nga abrahaMi te ligji—

4 Mesazhi i rrugës Për në eMaus—nga tabernaKulli te gjarPri Prej bronzi—

5 Mesazhi i rrugës Për në eMaus—nga gjon Pagëzori te ringjallja—

239kaPItullI katërmBëdHjetë 239

1 i PanjohuriPo atë ditë, dy nga ata po shkonin drejt një fshati, me emër Emaus, gjashtëdhjetë stade larg Jerusalemit. Dhe ata po bisedonin midis tyre për të gjitha ato që kishin ndodhur. Dhe ndodhi që, ndërsa po flisnin dhe bisedonin bashkë, vetë Jezusi u afrua dhe nisi të ecë me ta. Por sytë e tyre ishin të penguar kështu që të mos e njihnin.

Dhe ai u tha atyre: “Ç’janë këto biseda që bëni me njëri-tjetrin udhës? Dhe pse jeni të trishtuar?” Luka 24:13-17

Këta dishepuj nuk ishin pjesë e rrethit të ngushtë, por edhe këta ishin ndjekës të Jezusit.

Dhe një nga ata, me emër Kleopa, duke u përgjigjur tha: “Je ti i vetmi i huaj në Jerusalem, që nuk i di gjërat që kanë ndodhur këtu në këto ditë?”.

Dhe ai u tha atyre: “Cilat?”.

Ata i thanë: “Çështjen e Jezusit nga Nazareti, që ishte një profet i fuqishëm në vepra dhe në fjalë përpara Perëndisë dhe përpara gjithë popullit. Dhe se si krerët e priftërinjve dhe kryetarët tanë e kanë dorëzuar për ta dënuar me vdekje dhe e kanë kryqëzuar. Por ne kishim shpresë se ai do të ishte ky që do ta çlironte Izraelin; por, megjithëkëtë, sot është e treta ditë që kur ndodhën këto gjëra. Por edhe disa gra në mes nesh na kanë çuditur, sepse, kur shkuan herët në mëngjes te varri, dhe nuk e gjetën trupin e tij, u kthyen duke thënë se kishin parë një vegim engjëjsh, të cilët thonë se ai jeton. Dhe disa nga tanët shkuan te varri dhe e gjetën ashtu si kishin treguar gratë, por atë nuk e panë”. Luka 24:18-24

Dy dishepujt shpjeguan shkurtimisht atë që kishte ndodhur atë ditë. Sigurisht, për Jezusin këto gjëra nuk ishin të panjohura, por priti me qetësi që ata të mbaronin. Edhe ai kishte lajme për t’u thënë. Jezusi tha …

“O të pamend dhe zemërngathët për të besuar gjithçka që kanë thënë profetët! Por a nuk duhej që Krishti të vuajë gjëra të tilla që të hyjë kështu në lavdinë e tij?”. Dhe, duke zënë fill nga Moisiu dhe nga gjithë profetët, ai u shpjegoi atyre në të gjitha Shkrimet gjërat që i takonin atij. Luka 24:25-27

Jezusi u tha atyre se meSIa duhej të vuante, të vdiste dhe pastaj të ngjallej. Ai tha se kjo ishte e domosdoshme. Patjetër që ata do të jenë habitur. Por Jezusi nuk u ndal këtu. Ai u fut në Shkrimet e judenjve dhe i mësoi rreth vetes, duke nisur që nga fillimi. Pastaj hap pas hapi, histori pas historie, përparoi në tërë Biblën. Duhet të ketë qenë një mësim i vërtetë.

240 240 kaPItullI katërmBëdHjetë

Kur iu afruan fshatit për ku ishin drejtuar, ai bëri sikur do të vazhdonte më tutje. Por ata e detyruan duke thënë: “Rri me ne, sepse po ngryset dhe dita po mbaron”. Edhe ai hyri që të rrijë me ta. Dhe, siç ishte në tryezë me ta, mori bukën, e bekoi dhe, si e theu, ua ndau atyre.

Atëherë atyre iu çelën sytë dhe e njohën, por ai u zhduk prej syve të tyre.

Dhe ata i thanë njeri tjetrit: “Po a nuk na digjej zemra përbrenda, kur ai na fliste udhës dhe na hapte Shkrimet?”. Luka 24:28-32

Ky shpjegim i ri iu hapi rrugë gëzimit të tyre!

Në po atë çast u ngritën dhe u kthyen në Jerusalem, ku e gjetën të njëmbëdhjetët dhe ata që ishin mbledhur bashkë me ta.

Luka 24:33

Mund ta imagjinosh udhëtimin e kthimit për në qytet ndërsa këta ndjekës të ngazëllyer të Jezusit diskutonin për çfarë do t’u thoshin njëmbëdhjetë dishepujve*. Udhëtimi ishte në ngjitje, por ata duhet të jenë ngjitur me vrull. Ata kishin lajme të mira!

Në po atë çast u ngritën dhe u kthyen në Jerusalem, ku e gjetën të njëmbëdhjetët dhe ata që ishin mbledhur bashkë me ta. Ata thoshin: “Zoti u ringjall me të vërtetë dhe iu shfaq Simonit”. Ata atëherë treguan ç’u kishte ndodhur rrugës dhe si e kishin njohur në ndarjen e bukës.

Dhe, ndërsa ata po bisedonin për këto gjëra, vetë Jezusi u shfaq në mes tyre dhe u tha atyre: “Paqja me ju!”.

Por ata, të tmerruar dhe gjithë frikë, mendonin se po shihnin një frymë. Atëherë ai u tha atyre: “Pse jeni shqetësuar? Dhe pse në zemrat tuaja po lindin dyshime? Shikoni duart e mia dhe këmbët e mia, sepse unë jam. Më prekni dhe shikoni, sepse një frymë nuk ka mish e eshtra, si po shihni se unë kam!”.

Dhe, si i tha këtë, u tregoi atyre duart dhe këmbët. Por, duke qenë se ende nuk besonin prej gëzimit dhe ishin të çuditur, ai u tha atyre: “A keni këtu diçka për të ngrënë?”. Dhe ata i dhanë një pjesë peshku të pjekur dhe një huall mjalti. Dhe ai i mori dhe hëngri para tyre.

Pastaj u tha atyre: “Këto janë fjalët që unë ju thosha kur isha ende me ju: se duhet të përmbushen të gjitha gjërat që janë shkruar lidhur me mua në ligjin e Moisiut, në profetët dhe në psalmet”.

Luka 24:33-44

Ashtu siç kishte bërë me dy dishepujt në rrugën për në Emaus, Jezusi përdori Biblën për të shpjeguar ngjarjet që kishin të bënin me vdekjen dhe ringjalljen e tij. Judenjtë i ndanin Shkrimet në

*Judë Iskarioti kishte kryer tashmë vetëvrasje.

241kaPItullI katërmBëdHjetë 241

tri pjesë: Ligji, Shkrimet (apo Psalmet) dhe Profetët. Jezusi mori secilin prej këtyre segmenteve dhe u tregoi ndjekësve të tij se si kishin të bënin të gjitha me Të.

Atëherë ua hapi mendjen, që të kuptonin Shkrimet, dhe u tha atyre: “Kështu është shkruar dhe kështu ishte e nevojshme që Krishti të vuante dhe të ngjallej së vdekuri ditën e tretë, dhe që në emër të tij të predikohet pendimi dhe falja e mëkateve ndër të gjithë popujt, duke filluar nga Jerusalemi. Dhe ju jeni dëshmitarët e këtyre gjërave”. Luka 24:45-48

Jezusi tha se vdekja, varrosja dhe ringjallja e tij, duhet të ndodhnin që të plotësohej Shkrimi. Ai vazhdoi të thoshte se ky ishte një lajm aq i mirë, saqë duhej treguar kudo, duke filluar nga Jerusalemi.

Para se të vazhdojmë me historinë, duam të ndalemi dhe të kthehemi nga fillimi, ashtu siç bëri Jezusi me dishepujt. Duam të shohim atë që tha Jezusi për Veten te Ligji, Profetët dhe Psalmet.

Pikërisht pse erdhi Jezusi në tokë dhe pse duhet të vuante e të vdiste kur kishte planifikuar para shumë kohësh se do të ngjallej? Pse nuk u tha thjesht njerëzve të besonin në Të dhe të mos kryqëzohej? Çfarë kuptimi kishin këto gjëra: vdekja, varrosja dhe ringjallja e tij? Pjesa e fundit e enigmës është duke dalë në pah. Kur ta kuptosh këtë, atëherë do të kesh kornizën e plotë.

2 Mesazhi i rrugës Për në eMaus— nga aDaMi teK noeu —

Për t’iu përgjigjur kësaj pyetjeje: “Pse duhej të vdiste Jezusi?”, do të kthehemi mbrapa në kohë dhe do ta nisim që nga fillimi.

aDaMi Dhe eVa

A e kujton miqësinë unike që ekzistonte midis Perëndisë dhe njeriut në fillim të krijimit? Zoti krijoi njeriun, jo si një robot, por me një vullnet, kështu që me zgjedhjet bindëse që ai do të bënte, do të mund të nderonte Perëndinë, ashtu si një djalë nderon atin e tij.

Do të të kujtohet që nëpërmjet bindjes njeriu shijoi përfitime të mëdha nga kjo marrëdhënie, sepse Zoti i universit po u jepte Adamit dhe Evës mirëqenie. Perëndia dhe njeriu ishin miq.

Por pastaj Adami dhe Eva shpërfillën në mënyrë të vullnetshme udhëzimet e Perëndisë dhe përjetuan njohuritë e ndaluara. Meqenëse ngjarjet në lidhje me këtë incident përmbajnë elemente vendimtare të kornizës, Shkrimi përdor disa fjalë figurative të fuqishme për të na ndihmuar që të kuptojmë se çfarë ndodhi.

242 242 kaPItullI katërmBëdHjetë

Bibla thotë se njeriu kuptoi më mirë se Zoti se çfarë është e mirë për të. Ai zgjodhi rrugën e tij, që të bënte gjërat e tij, por ajo rrugë e çoi në një shkretëtirë frymërore. Njeriu ishte I HUMBUR.

Në vend që të dëgjonte Perëndinë, njeriu i besoi Satanit. Ai u bashkua me rebelimin e Satanit; në këtë mënyrë u bë një ARMIK i Perëndisë.

Por kjo zgjidhje kishte pasojat e saj. Shkrimi na mëson se pasojat e mëkatit janë shumë të kushtueshme.

Meqë nuk kishte besim, nuk kishte as marrëdhënie. Menjëherë, miqësia unike midis Perëndisë dhe njeriut u prish. Mëkati e ndau atë nga Perëndia i shenjtë dhe i përkryer. Njeriu u bë një I PANJOHUR. Perëndia nuk ishte më afër. Ai dukej i veçuar dhe shumë larg njeriut.

Satani nuk ishte një mik dashamirës, ashtu siç kishte qenë Perëndia. Për më tepër, djalli e manipuloi njeriun me gënjeshtra, që të bënte vullnetin e tij satanik. Njeriu u bë SKLLAV i Satanit dhe skllav i mëkatit.

Duke e bërë vetë zgjidhjen, njeriu nuk iu bind të vetmit urdhërim që Perëndia i kishte dhënë. Kjo nuk ndodhi pa lëndim apo dëme, sepse sa herë që shkel një ligj, do të përballesh me pasojat.

Perëndia hoqi mantelin e miqësisë dhe veshi mantelin e gjykatësit. Perëndia e bëri njeriun FAJTOR për një krim; ai kishte shkelur ligjin e Tij, kishte mëkatuar ndaj Perëndisë së shenjtë.

Në fakt, Perëndia shkroi një vendim, një dëftesë borxhi. Njeriu tashmë ishte një BORXHLI pa mundësi pagese. Pagesa e mëkatit ishte vdekja.

Çdo qenie njerëzore do të VDESË fizikisht. Fryma do të ndahet nga trupi; një jetë e ndarë nga familja dhe miqtë.

Meqenëse kthetrat e mëkatit e prishën qenien e njeriut, Perëndia u nda nga njerëzimi. Marrëdhënia e njeriut me Perëndinë mori fund.

Pas vdekjes fizike, do të ketë një VDEKJE TË DYTË. Njeriu do të ndahet përgjithmonë nga Perëndia dhe nga dashuria e Tij. Ai do të hidhet në liqenin e zjarrit, vendi i përgatitur për Satanin dhe demonët e tij.

ARMIKU

TË LARGUAR

SKLLAV

FAJTOR

Fatura e borxhit

BORXHLI

TË NDARË

PERËNDIA

NJERIU

TË VDEKUR

GJYKIMI I PËRJETSHËM

243kaPItullI katërmBëdHjetë 243

Vdekja, në tri aspektet e saj, sundonte mbi jetën e njeriut. Njeriu nuk mund të bënte asgjë për të. Ishte një realitet i hidhur dhe i fuqishëm, me të cilin të gjithë duhet të ballafaqohemi, të gjithë e përjetojmë, të gjithë e mendojmë me seriozitet dhe me frikë. Shkrimi shpall në mënyrë të qartë …

… por secili do të dënohet me vdekje për mëkatin e vet.2 Kronikave 25:4

Këto fjalë përshkruese na ndihmojnë të kuptojmë se sa larg u zhvendos njeriu nga Perëndia, si pasojë e mëkatit të Adamit dhe Evës në kopsht. Njeriu u ballafaqua me pyetjen shekullore: Si mund të shpëtojmë nga mëkati ynë, bashkë me pasojat e tij, dhe të fitojmë një drejtësi të barabartë me drejtësinë e Perëndisë, në mënyrë që të pranohemi përsëri në praninë e Tij?

një PërPjeKje e DëshPëruar

A e mban mend se si u soll Adami dhe Eva për të rregulluar situatën e tyre, duke vendosur gjethe fiku? Ne pamë se, megjithëse Zoti i refuzoi përpjekjet e tyre, ai nuk i la ata në baltë. Për më tepër, ai …

… gjen mënyrën që ai që është në mërgim të mos qëndrojë larg tij.

2 Samuelit 14:14

Zoti e përdori këtë ngjarje që t’u mësonte Adamit dhe Evës, gjithashtu edhe neve, për sa u përket parimeve universale që përfshijnë të gjithë njerëzimin.

PraniMi

Ashtu si Adami dhe Eva nuk mund ta bënin veten të pranueshëm para Perëndisë, duke u përqendruar në anën e tyre të jashtme, po kështu edhe ne nuk mund të pranohemi në bazë të paraqitjes sonë të jashtme. Ne mund t’u lëmë përshtypje të mira të tjerëve për atë që dukemi, por Perëndia njeh atë që jemi me të vërtetë.

Pamë se Perëndia i siguroi Adamit dhe Evës një mënyrë pranimi, por me kushte të tjera. Bibla thotë se …

… Zoti Perëndi i bëri Adamit dhe gruas së tij tunika prej lëkure dhe i veshi. Zanafilla 3:21

SHFAQJA E JASHTME

AdamiNJERIU

PERËNDIA

244 244 kaPItullI katërmBëdHjetë

Domethënia e këtij vargu të shkurtër nuk do të binte në sy po të mos shpjegohej nga pjesë të tjera të Shkrimit. Kështu, çfarë do të thotë ai? Çfarë mund t’u kishte thënë Jezusi dishepujve? Fare thjesht, në këtë mënyrë: Ashtu si një kafshë u vra për të veshur Adamin dhe Evën me veshje të pranueshme, po kështu Jezusi vdiq për të na bërë të pranueshëm në prani të Perëndisë. Kjo ishte dhe është ideja e Perëndisë. Kjo është rruga e Perëndisë për të na pranuar.

Ndërsa dishepujt janë përpjekur për të kuptuar atë që po thoshte Jezusi, ata duhet të kenë pasur një mal me pyetje. Pse Perëndia bëri që të vdiste një kafshë për Adamin dhe Evën? Pse Perëndia i veshi ata me disa lloje lëkurash? Dhe pse duhet të vdiste Jezusi për ne? A nuk kishte asnjë mënyrë tjetër? Ne mund të mendojmë se Jezusi vazhdoi me historinë tjetër.

Kaini Dhe abeli

A e mban mend se si fëmijët e Adamit dhe të Evës i çuan flijime Perëndisë? Pse e bënë këtë gjë? Ne pamë se rruga e shpëtimit që Perëndia planifikoi kishte dy aspekte.

Ishte një aspekt i jashtëm: diçka që duhet të vepronte në zemrën e tyre, një zgjedhje që Kaini dhe Abeli duhet ta bënin vetë.

Ishte gjithashtu dhe aspekti i brendshëm: një ndihmë pamore që t’i ndihmonte ata për të kuptuar se çfarë duhej për ta fshirë mëkatin.

A e mban mend kur Kaini dhe Abeli i çuan flijimet e tyre Perëndisë? Kaini çoi perime dhe grurë nga kopshti, por Abeli çoi të parëlindurin nga bagëtitë e veta. Perëndia e refuzoi flijimin e Kainit, por Ai e pranoi atë të Abelit. Pse?

Kaini

Ana e brendshme: Kaini nuk i besoi Perëndisë. Ai kishte idetë e tij se si mund të shpëtohej nga mëkati dhe si të bëhej i drejtë me Perëndinë.

Në të njëjtën mënyrë, bota jonë është plot me njerëz të cilët kanë idetë e tyre për Perëndinë dhe se si t’i pëlqejnë atij. Është bërë e modës të kesh një teori sipas mendjes së gjithkujt. Një perëndi i krijuar nga mendja njerëzore është bërë modë. Edhe Kaini ka qenë i tillë.

IDETË E VETA

KainiSHFAQJA E JASHTME

AdamiNJERIU

PERËNDIA

245kaPItullI katërmBëdHjetë 245

Ana e jashtme: Duke u bazuar në këtë mendim, Kaini bëri ato gjëra që mendoi se ishin të drejta. Ai çoi një flijim, i cili nuk paraqiste rrugën e Perëndisë për të zgjedhur problemin e mëkatit. Perimet dhe gruri nuk mund të derdhin gjak. Kaini injoroi faktin që …

… pa derdhur gjak nuk ka ndjesë. Hebrenjve 9:22

Flijimi i tij nuk siguroi një mbulim—shlyerje për mëkatin e tij. Bibla na thotë …

Jo sikundër Kaini, i cili ishte nga i ligu … veprat e tij ishin të liga dhe ato të të vëllait ishin të drejta. 1 Gjonit 3:12

abeli

Nga ana tjetër, Perëndia pranoi flijimin e Abelit.

Ana e brendshme: Abeli po besonte te Zoti si Shpëtimtari i tij. Kjo ishte ajo që Perëndia deshi. Perëndia dëshiron që njerëzit të besojnë tek Ai. Na thuhet vazhdimisht në faqet e Shkrimit se duhet të besojmë në Zotin Jezus Krisht si Shpëtimtarin tonë.

Ana e jashtme: Perëndia e pranoi flijimin e Abelit, sepse ai paraqiste atë që Jezusi përmbushi në kryq.

Ai paraqet zëvendësim: Ashtu si një kafshë e pafajshme vdiq në vendin e Abelit, po kështu Jezusi, i pafajshëm nga çdo mëkat, vdiq në vendin tonë, për të paguar dënimin e vdekjes për ne.

Sepse edhe Krishti ka vuajtur një herë për mëkatet, i drejti për të padrejtët, për të na çuar te Perëndia. 1 Pjetrit 3:18

Ai paraqet shlyerje: Ashtu si një kafshë derdh gjakun e saj, që Abeli të ketë një mbulim për mëkatin, po kështu, në të njëjtën mënyrë, Jezusi ofroi Veten e tij, si flijimi i fundit, që ne të merrnim faljen e mëkateve.

Bibla thotë se marrëdhënia që u prish nga mosbindja, u rivendos nëpërmjet vdekjes së Jezusit në kryq.

Dhe ju vetë, që dikur ishit të huaj dhe armiq …

Tani ju paqtoi në trupin e mishit të tij, me anë të vdekjes … Kolosianëve 1:21, 22

PERËNDIA

NJERIUMiqësia

246 246 kaPItullI katërmBëdHjetë

Ashtu si fëmijët e Adamit dhe të Evës, edhe ne jemi lindur në këtë botë si armiq të Perëndisë …

… por tani, për shkak të asaj që Jezusi bëri në kryq, ne jemi pajtuar. Ne mund të jemi shokë përsëri. Marrëdhënia e prishur u rivendos.

Dikush mund të thotë: “Në rregull, unë mund të shoh se vdekja e Jezusit u mor me problemin tonë të mëkatit, por si mund të fitojmë një drejtësi të barabartë me drejtësinë e Perëndisë, në mënyrë që të pranohemi përsëri në praninë e Tij?”.

Ashtu siç e thamë kapituj më parë, kjo pyetje ka dy anë, ashtu si dy faqet e së njëjtës monedhë. Ato kanë lidhje me njëra-tjetrën. Ju nuk mund t’i ndani ato. Kur Perëndia u përkujdes për problemin e mëkatit tonë, ai gjithashtu plotësoi mungesën e drejtësisë. Do ta kuptojmë më tepër këtë në faqet që vijojnë.

noeu

Në kohën e Noeut njerëzit e shpërfillën Fjalën e Perëndisë. Mbase ata menduan se Noeu plak ishte pa mend. Megjithëkëtë, ata mendonin se jeta ekzistonte vetëm në të tashmen. Perëndia nuk mund ta përmbante gjykimin e Tij vetëm sepse ata kishin një filozofi të gabuar për jetën. Ata humbën në budallallëkun e tyre.

Perëndia po thoshte këtë gjë: ashtu si njerëzit në kohën e Noeut u gjykuan për mëkatet e tyre, po kështu Perëndia do të gjykojë çdo njeri, pavarësisht se çfarë mendojnë ata.

Njeriu i pamend në zemër të vet ka thënë: «Perëndi nuk ka».Psalmi 53:1; Psalmi 14:1

Kush i beson zemrës së tij është budalla … Fjalët e Urta 28:26

Perëndia na lë të lirë ta injorojmë Atë dhe, madje, të refuzojmë rrugën e Tij të shpëtimit për një kohë, por herët a vonë ne do të ballafaqohemi me fundin e pashmangshëm: ne do të paguajmë borxhin e mëkatit me vdekjen tonë të përjetshme.

A e mban mend se si Noeu dhe djemtë e tij u ruajtën të sigurt në Arkë? Atje kishte vetëm një varkë dhe vetëm një derë për të hyrë

ARMIKU

I PAJTUAR

Njerëzit në

kohën e Noeut

IDETË E VETA

KainiSHFAQJA E JASHTME

AdamiNJERIU

PERËNDIA

247kaPItullI katërmBëdHjetë 247

dhe t’u mbrojtur nga përmbytja. Nuk kishte asnjë mundësi tjetër.

Në të njëjtën mënyrë, Jezu Krishti është e vetmja rrugë për në jetën e përjetshme. Ashtu siç shpëtimi gjendej në brendësi të asaj arke, po kështu vetëm në Jezusin mund të gjejmë shpëtim nga dënimi i përjetshëm.

Jezusi i tha: «Unë jam udha, e vërteta dhe jeta; askush nuk vjen tek Ati përveçse nëpërmjet meje». Gjoni 14:6

Ka vetëm një rrugë për te Perëndia. Ata që e injorojnë ose e refuzojnë rrugën, do të pësojnë të njëjtin fat si ata që nuk u kushtuan vëmendje paralajmërimeve të Noeut për përmbytjen që po vinte: vdekje të përjetshme me të gjitha pasojat e saj.

Bibla është shumë e qartë. Jezusi është e vetmja rrugë për te Perëndia.

babeli

A e mban mend kur pamë se Babeli ishte ngjarja e parë e një feje të organizuar në Bibël? Njerëzit u përpoqën të ndërtonin një kullë për të arritur qiellin. Ne thamë një përkufizim të fjalës fe, që është: përpjekjet e njeriut për të arritur Perëndinë. Në Babel, njeriu ndërtoi kullën me tulla dhe bitum. Në të njëjtën mënyrë, feja është si një kryepunëtor që u kërkon të tjerëve përpjekje të vazhdueshme. Ajo kërkon përpjekje të vazhdueshme për t’i pëlqyer Perëndisë, perëndive, frymërave apo idhujve.

Në kontrast me fenë, ne thamë se rruga e vetme për te Perëndia u sigurua nga vetë Zoti kur, në mëshirën e Tij, zbriti poshtë te njeriu në personin e Jezus Krishtit. Çdo vepër që duhej për të rivendosur marrëdhënien e prishur u krye nga Zoti Jezus në kryq.

Mund të imagjinosh shkëndijën e gëzimit në sytë e dishepujve ndërsa ata po dëgjonin planin e Perëndisë gjatë mijëra vjetësh historie të përmbushura në Jezusin. Për shekuj me radhë, njeriu kishte pritur me padurim ditën kur ai do të mund të çlirohej nga gjykimi i mëkatit. Tani koha kishte ardhur. Por Jezusi nuk e kishte mbaruar shpjegimin e tij. Ai vazhdoi, pa dyshim, me historinë e Abrahamit dhe të Isakut.

FEJA

Babeli

Njerëzit në

kohën e Noeut

IDETË E VETA

KainiSHFAQJA E JASHTME

AdamiNJERIU

PERËNDIA

248 248 kaPItullI katërmBëdHjetë

3 Mesazhi i rrugës Për në eMaus— nga abrahaMi teK isaKu —

A e mban mend kur Perëndia i kërkoi Abrahamit të flijonte birin e tij? Isaku ishte nën urdhrin e Perëndisë për të vdekur dhe, në të vërtetë, ai meritonte të vdiste, sepse ishte një mëkatar. Abrahami e lidhi djalin e vet dhe e vendosi në altar, pa forcë për të shpëtuar veten.

Perëndia donte të thoshte se: ashtu si djali i Abrahamit ishte pa forcë për të shpëtuar veten, po kështu të gjithë ne jemi të lidhur nga mëkati dhe nuk mund të shpëtojmë nga pasojat e tij.

A të kujtohet se si Abrahami mori thikën dhe u përgatit ta ngulte te djali i tij? Abrahami po besonte te mirësia e Perëndisë se do të sigurohej një zgjidhje për vdekjen. Në çastin e fundit, Perëndia e thirri nga qielli dhe e ndaloi. Për shkak të besimit të Abrahamit, Zoti siguroi një flijim zëvendësues për Isakun.

një zëVenDësues

Ashtu si dashi vdiq në vend të Isakut, po kështu Jezusi vdiq në vendin tonë. Ne duhet të vdisnim dhe të dënoheshim për mëkatin tonë, por Jezusi vdiq dhe mori dënimin tonë në kryq. Ai është zëvendësuesi ynë.

Nëse dashi nuk do të kishte vdekur, atëherë djali i Abrahamit do të kishte humbur. Nëse Jezusi nuk do të kishte vdekur, atëherë ne nuk do të mund të paguanin borxhin tonë të mëkatit.

Bibla thotë se Perëndia e nderoi besimin e Abrahamit.

Në fakt, çfarë thotë Shkrimi? «Por Abrahami i besoi Perëndisë dhe kjo iu numërua për drejtësi». Romakëve 4:3

A e kujtoni dëftesën e borxhit që çdo njeri e ka si pasojë e mëkatit? Shkrimi thotë se Perëndia ia numëroi për drejtësi në llogarinë e Abrahamit, për shkak të besimit të tij. Perëndia e bëri këtë për Abrahamin, sepse Ai kishte ndërmend atë që Jezusi do të bënte në kryq.

Bibla thotë se …

E po nuk u shkrua vetëm për të [Abrahamin], që kjo i ishte numëruar, por edhe për ne, të cilëve do të na numërohet, neve që besojmë në atë që ka ringjallur prej të vdekurve Jezusin, Zotin tonë.

Romakëve 4:23, 24

249kaPItullI katërmBëdHjetë 249

Çdo person ka një dëftesë borxhi, një borxh mëkati që jemi të detyruar ta paguajmë. E vetmja mënyrë që mund ta paguajmë është vdekja jonë e përjetshme.

Por Jezusi erdhi. Vdekja e Tij e pagoi plotësisht borxhin e mëkatit të njeriut—të së shkuarës, të së tashmes dhe të së ardhmes. Ky është shkaku që Jezusi bërtiti: “U krye”. “Borxhi u pagua!”

Por pagesa e bërë nga Jezusi është e frytshme vetëm nëse dikush beson. Shkrimi thotë …

Por edhe për ne, të cilëve do të na numërohet, neve që besojmë në atë që ka ringjallur prej të vdekurve Jezusin, Zotin tonë.

Romakëve 4:24

Kujto se fjala besim, siç përdoret në Bibël, ka më shumë kuptime sesa i japim.

1. Besimi i vërtetë bazohet në fakte (“Jezusi vdiq në vendin tonë për mëkatet tona”). Besimi nuk bazohet në ndjenjën e të falurit.

2. Besimi i vërtetë biblik nuk ndalet me pëlqimin mendor të së vërtetës. Ai përfshin një besim të zemrës, ose besim në fakte, i shprehur me një vepër të vullnetshme. Jemi ne që vendosim të besojmë. (“Unë besoj se Jezusi ka paguar borxhin tim të mëkatit.”)

Këto do të kenë qenë lajme të mira për dishepujt. Por edhe për ne duhen të jenë lajme të mira. Bibla thotë …

… të gjitha gjërat që u shkruan në të kaluarën u shkruan për mësimin tonë, që me anë të këmbënguljes dhe të ngushëllimit të Shkrimeve, të kemi shpresë. Romakëve 15:4

Fatura e borxhit

BORXHLI

Fatura

e

borxhit

FATURA EANULUAR

PAGUAR

250 250 kaPItullI katërmBëdHjetë

Rrëfimet e Abrahamit dhe Isakut ishin histori që dishepujt i njihnin mirë. Megjithëse ata i kishin dëgjuar që kur ishin fëmijë, tani ata po shikonin të tërë historinë si në kornizë për herë të parë. Ndërsa Jezusi fliste, askush nuk ka bërë as edhe lëvizjen më të vogël. Çdo sy ishte ngulur në të. SHPëtImtarI I Premtuar ishte tashmë në mesin e tyre. Jezusi vazhdoi.

PashKa

A të kujtohet kur bijtë e Izraelit ishin skllevër në Egjipt dhe se si Perëndia i çliroi ata nga Faraoni me plagë të mëdha? Plaga e fundit ishte vdekja e fëmijës së parëlindur. Perëndia kishte thënë se, nëse izraelitët do të ndiqnin fjalën e Tij, ata do të shpëtoheshin nga kjo tragjedi.

A e mban mend se si izraelitët duhet të flijonin qengjin? Bibla thotë se Jezusi është Qengji ynë.

Duket se kjo vështirë se ka qenë një rastësi, sepse që nga lindja e Jezusit, ai u njëjtësua me këto krijesa të pafajshme. Ai u lind në një stallë, vendi ku strehoheshin qengjat e vegjël. Vizitorët e tij të parë qenë barinj, njerëz që ruanin qengjat dhe i mbronin ata nga çdo e keqe. Kemi thënë se Bethlehemi, qyteti i tij i lindjes, ishte caktuar nga kryepriftërinjtë për të mbarështuar qengjat e flijimit për përdorim në tempull.

Gjon Pagëzori tha për Jezusin:

«Ja, Qengji i Perëndisë, që heq mëkatin e botës!». Gjoni 1:29

251kaPItullI katërmBëdHjetë 251

Kështu, kur shohim se Jezusi identifikohet si qengji i Pashkës, nuk duhet të çuditemi. Krahasimet janë mahnitëse. Do të përmend vetëm disa prej tyre.

A të kujtohet se qengji i Pashkës duhet të ishte pa të meta?Jezusi ishte pa mëkat.

Qengji duhet të ishte mashkull.Jezusi ishte burrë.

Qengji i Pashkës u vra, duke vdekur në vend të të parëlindurve.Jezusi vdiq në vendin tonë.

Gjaku i qengjit u vendos në arkitra dhe në shtalkat e dyerve të shtëpive.

Ashtu si dikush mund të shpëtohej vetëm po të qëndronte brenda në shtëpi, po kështu, vetëm duke besuar në atë që bëri Jezusi në kryq, mund të shpëtohemi nga vdekja e përjetshme.

Kur erdhi engjëlli i vdekjes, atje ku pa gjakun e spërkatur, ai kaloi tutje asaj shtëpie.

Në të njëjtën mënyrë, Perëndia siguroi një rrugë për gjykimin e tij, duke kaluar tutje nesh dhe të gjithë gjykimin që meritonin e vendosi mbi Jezusin.

Perëndia u tha në mënyrë të qartë izraelitëve se ata nuk duhet të thyenin asnjë kockë kur të hanin qengjin e Pashkës. Ndodhi kështu, sepse kjo ishte një figurë, një shenjë e parakohshme e Jezusit. As kockat e Jezusit nuk u thyen. Kur ushtarët romakë …

… erdhën te Jezusi dhe si panë se ai tashmë kishte vdekur, nuk ia thyen kërcinjtë. Gjoni 19:33

Dishepujt po i kushtonin vëmendje çdo fjale, duke dëgjuar shpjegimin e Jezusit për domethënien e vërtetë të Pashkës; ata nuk mund të bënin gjë tjetër veçse të mendonin se ç’kohë e vitit ishte. Jezusi u kryqëzua në ditën kur u ther qengji i Pashkës! Ata nuk mund ta dinin se përse priftërinjtë donin ta vrisnin atë para festës, por ata e dinin se planet e Perëndisë kishin triumfuar. Jezusi jo vetëm që vdiq në të njëjtën ditë, por gjithashtu ai vdiq në orën e nëntë (3:00 pasdite), orë në të cilën ofrohej qengji në tempull, e cila ishte ora e flijimit të mbrëmjes. Ai vdiq pikërisht në kohën e duhur, ashtu siç kishin thënë profetët se do të ndodhte1. Shkrimi thotë …

… sepse pashka jonë, që është Krishti, u flijua për ne.1 Korintasve 5:7

252 252 kaPItullI katërmBëdHjetë

ligji

A të kujtohen dhjetë urdhërimet? Izraelitët menduan se do të ishte e thjeshtë për t’iu bindur atyre. Sot, shumë njerëz besojnë se mund t’i pëlqejnë Perëndisë duke zbatuar dhjetë urdhërimet ose ndonjë variant të modifikuar të tyre. Por ne pamë gjatë studimit tonë se Perëndia kërkon vetëm bindje të plotë.

Sepse kushdo që e zbaton gjithë ligjin, por e shkel në një pikë, është fajtor në të gjitha pikat. Jakobi 2:10

Edhe po të përpiqesh të zbatosh dhjetë urdhërimet, nuk mund të ndreqësh marrëdhënien e prishur me Perëndinë.

Sepse asnjë mish nuk do të shfajësohet para tij për veprat e ligjit; me anë të ligjit në fakt arrihet njohja e mëkatit. Romakëve 3:20

Ligji na kujton për dilemën shekullore të dy anëve të së njëjtës monedhë. Ne kemi diçka që nuk e duam: mëkatin; dhe kemi nevojë për diçka që nuk e kemi: drejtësinë. Dhjetë urdhërimet nuk mund të na japin një drejtësi të barabartë me drejtësinë e Perëndisë.

Por tani, pavarësisht nga ligji, është manifestuar drejtësia e Perëndisë, për të cilën dëshmojnë ligji dhe profetët, madje drejtësia e Perëndisë nëpërmjet besimit në Jezu Krishtin për të gjithë e mbi të gjithë ata që besojnë, sepse nuk ka dallim.

Romakëve 3:21, 22

Jezusi i zbuloi njerëzimit se është një lloj drejtësie, e cila është plotësisht e ndryshme nga ajo e ligjit, një nivel mirësie që vjen drejtpërsëdrejti nga vetë Perëndia. Bibla thotë se për të marrë këtë lloj drejtësie duhet që të besojmë. Është shumë e thjeshtë. E thjeshtë për ne, por për Perëndinë do të thotë diçka më tepër.

Karakteri i drejtë i Perëndisë nuk mund të lërë pa e ndëshkuar mëkatin dhe të hiqet sikur nuk ka ndodhur. Mëkati duhet të ndëshkohet; ai shkakton vdekjen. Deri në këtë kohë, njeriu ofronte flijime kafshe si pagë për vdekjen, por, siç e pamë, kjo ishte një mbulim i përkohshëm, sepse …

… është e pamundur që gjaku i demave dhe i cjepve të heqë mëkatet. Hebrenjve 10:4

A ka ndonjë zgjidhje? Mbase një njeri mund të kishte vdekur për një tjetër, por ai duhej të ishte si i pamëkatë, ashtu edhe gati të ndëshkohej. Një person i tillë nuk ekzistonte. Çdo njeri në histori është përballur me një borxh vetjak mëkati; nuk kishte asnjë mënyrë që dikush të paguante për një tjetër. Por pastaj vetë Perëndia la qiellin dhe u bë njeri: një njeri i pamëkatë. Me anë të një vepre të jashtëzakonshme dashurie vetëmohuese …

253kaPItullI katërmBëdHjetë 253

Atë ka paracaktuar Perëndia për të bërë shlyerjen nëpërmjet besimit në gjakun e tij, për të treguar kështu drejtësinë e tij për faljen e mëkateve, që janë kryer më parë gjatë kohës së durimit të Perëndisë … Romakëve 3:25

Natyra e drejtë e Perëndisë u plotësua me vdekjen e Jezusit, një vdekje si pagë për mëkatin. Perëndia i kishte lënë pa ndëshkuar mëkatet për një kohë, sepse ai e dinte se një ditë Jezusi do të vdiste për të gjitha mëkatet: të së shkuarës, të së tashmes dhe të së ardhmes, duke paguar plotësisht dënimin e vdekjes. Jezusi vdiq që Perëndia të mund …

… të tregonte drejtësinë e tij në kohën e tanishme, me qëllim që ai të jetë i drejtë dhe drejtësues i atij që beson në Jezusin.

Romakëve 3:26

Fjala i drejtësuar ishte një term juridik i përdorur në gjykatat e kohës së Jezusit. A të kujtohen ngjarjet kur njeriu mëkatoi në kopsht? Menjëherë Perëndia hoqi mantelin e miqësisë dhe vuri

atë të gjykatësit. Si gjykatës, Perëndia e shpall njeriun FAJTOR për krim, për shkeljen ndaj ligjit të shenjtë të Perëndisë, duke mëkatuar ndaj Perëndisë së shenjtë. Njeriu qëndronte para një Perëndie të zemëruar nga

mëkati, i akuzuar dhe i fajësuar në përjetësi si një ligjshkelës i pandreqshëm. Vendimi ishte vdekja: vdekja e përjetshme.

Por Perëndia u ngrit nga froni i Tij i gjykimit, hoqi mantelin e gjykatësit dhe hodhi krahëve përsëri mantelin e një miku. Perëndia la vendet e larta të qiellit dhe zbriti në Jezusin, si Perëndia-njeri, për të qëndruar me ne para fronit. Ai kishte vetëm një qëllim: të merrte mbi Veten e tij vendimin tonë të vdekjes dhe ta shlyente dënimin për ne. Meqenëse ai nuk kishte asnjë mëkat në Veten e tij që të vdiste, ai ishte i aftë që të vdiste për mëkatet e të tjerëve2. Ai vdiq në vendin tonë. Ai ishte i aftë që të paguante dënimin e vdekjes së mëkatit për të gjitha kohërat, për të gjithë njerëzimin.

Mëkati u zhduk, por drejtësia ishte ende e nevojshme. Ah, po, ne shikuam më parë se, ashtu si Abrahami, drejtësia na quhet me anë të besimit. Megjithatë, për ta siguruar atë pastërti, duhet të ndodhte diçka në gjykatën e Perëndisë. Jezusi jo vetëm mori rrobat tona të pista mbi Veten e tij, por atëherë, mrekullia e mrekullive, ai

FAJTOR

254 254 kaPItullI katërmBëdHjetë

na veshi me një rrobë të pastër të drejtësisë së tij; një nivel drejtësie që është plotësisht i barabartë me përsosurinë e TIJ të shenjtë.

Tani, ndërsa Perëndia ulet si një gjykatës dhe shikon njerëzimin, kudo që shikon një njeri që është i veshur me drejtësinë e Krishtit,

ai me butësi dhe me drejtësi mund të thotë: “Në gjykatën time qiellore, ai njeri, ajo grua, është para meje e (i) përsosur”. Gjykatësi Shumë i Lartë i qiellit ngriti çekiçin e tij dhe, me një goditje në tavolinë, na shpalli “Të drejtë!”.

Ky është kuptimi i fjalës I DREJTËSUAR: të shpallurit i drejtë para syve të Perëndisë. Por kujtoni: kjo është e vërtetë për ata që besojnë se Jezusi vdiq në vendin e tyre. Bibla thotë …

… konkludojmë se njeriu është i drejtësuar nëpërmjet besimit …Romakëve 3:28

Të drejtësuar, pra, prej besimit, kemi paqe me Perëndinë nëpërmjet Jezu Krishtit, Zotit tonë … Romakëve 5:1

Jo, dhjetë urdhërimet nuk mund të bëjnë një njeri të drejtë.

SHFAJËSUAR

SHPALLURI DREJTË

Dashuria Dhe Drejtësia

Në rrugën për në Emaus, Jezusi u tha dishepujve se ai duhet të vdiste. Ideja se Jezusi duhej të vdiste na vë në siklet. Ne e dimë se nuk e meritojmë këtë dashuri. Pse e tha ai këtë? Vdekja e tij ishte e domosdoshme vetëm në këtë kuptim:

Nëse Perëndia do të lejonte që ana e tij e drejtë të mbizotëronte në karakterin e Tij, atëherë ne do të duhej të vdisnim për mëkatet tona. Ky rregull do të ishte i drejtë, por dashuria e Tij nuk do ta lejonte këtë gjë.

Nga ana tjetër, nëse do të mbizotëronte dashuria në karakterin e Tij, ai do ta injoronte mëkatin në përjetësi. Por kjo nuk është e mundur për shkak të natyrës së tij të drejtë. Çështja e mëkatit duhej të zgjidhej.

Vetëm në vdekjen e tij mund të gjejmë shprehjen e plotë dhe të përsosur si një baraspeshë të të dyja cilësive: një dashuri e pakufishme dhe një drejtësi shfajësuese e pafundme. Nga pikëpamja e Perëndisë, dashuria dhe drejtësia e bënë të domosdoshëm kryqin.

Askush s’ka dashuri më të madhe nga kjo: të japë jetën e vet për miqtë e tij. Gjoni 15:13

Por Perëndia e tregon dashurinë e tij ndaj nesh në atë që, kur ende ishim mëkatarë, Krishti vdiq për ne. Romakëve 5:8

255kaPItullI katërmBëdHjetë 255

Sepse me anë të ligjit askush nuk drejtësohet përpara Perëndisë.Galatasve 3:11

… sepse të gjithë mëkatuan dhe u privuan nga lavdia e Perëndisë.Romakëve 3:23

Por, Ligji ka një qëllim. Bibla thotë se dhjetë urdhërimet janë si një mësues që na merr për dore, na çon te kryqi dhe na tregon për nevojën tonë për një Shpëtimtar.

Kështu ligji qe mësuesi ynë për te Krishti, që ne të drejtësohemi me anë të besimit. Galatasve 3:24

Çdo njeri ka nevojë për një Shpëtimtar. Vetëm kur vishemi me drejtësinë e Krishtit, atëherë mund të përjetojmë buzëqeshjen mirëseardhëse të Perëndisë.

4 Mesazhi i rrugës Për në eMaus— nga tabernaKulli Deri teK gjarPri Prej bronzi —

Duhet ta mbash mend se si Perëndia e udhëzoi Moisiun që të ndërtonte Tabernakullin. Ai ishte një mjet pamor për të na ndihmuar që të kuptojmë se çfarë po bënte Perëndia për të vendosur marrëdhënien tonë me të. A ju kujtohet se si Perëndia e tregoi praninë e Tij ndërmjet izraelitëve me një kolonë reje gjatë ditës dhe me një kolonë zjarri gjatë natës? Ajo kolonë qëndronte sipër Arkës së Besëlidhjes në vendin Shumë të Shenjtë.

VetëM një hyrje

Kur një njeri i afrohej Perëndisë në Tabernakull, gjëja e parë që ai shihte ishte muri përqark oborrit, i cili kishte vetëm një hyrje, që të kujtonte se ka vetëm një rrugë për te Perëndia. Jezusi tha …

Unë jam udha, e vërteta dhe jeta; askush nuk vjen tek Ati përveçse nëpërmjet meje. Gjoni 14:6

altari Prej bronzi

Ndërsa një person hynte nëpërmjet një porte të vetme, orendia e parë që ai shikonte ishte altari prej bronzi, si një kujtesë se hapi i parë për një marrëdhënie të drejtë me Perëndinë ishte nëpërmjet gjakut të flijimit. E njëjta gjë ndodh me ne. Hapi i parë dhe i vetëm për një marrëdhënie të drejtë me Perëndinë është nëpërmjet Jezusit, i cili e flijoi jetën e tij në vendin tonë.

Madje dhe një krahasim i shkurtër i këtyre dy vendeve të vdekjeve, altari prej bronzi dhe kryqi, na tregojnë se si Jezusi e përmbushi plotësisht figurën e ilustruar nga ofertat e Tabernakullit.

256 256 kaPItullI katërmBëdHjetë

altari prej bronziFlijimi …… ishte një kafshë e marrë nga kopeja

e bagëtisë së trashë ose e imët.… ishte një mashkull… ishte pa të meta… të pranohej në vend të tij… ishte për të shlyer dënimin në

vend të tij… ishte prej gjaku,

Levitiku 1:2 –5

KryqiJezusi …… është Qengji i

Perëndisë… është mashkull… është pa mëkat… vdiq në vendin tonë… është rruga jonë për

faljen e mëkateve… ishte gjaku i sakrificës i

derdhur për ne.

shanDani

A të kujtohet se si Perëndia i tha Moisiut të bënte një shandan prej ari të pastër për të ndriçuar Vendin e Shenjtë? Kjo është një figurë e Jezusit, i cili tha …

«Unë jam drita e botës; kush më ndjek, nuk do të ecë në errësirë, por do të ketë dritën e jetës». Gjoni 8:12

Jezusi dëshiron t’i nxjerrë njerëzit nga errësira e mëkatit në dritën e jetës së përjetshme.

tryeza Me buKët e ParaQitjes

A të kujtohet se si Perëndia i tha Moisiut që të bënte një tryezë dhe të vendoste dymbëdhjetë franxholla buke në të? Përsëri kjo është një figurë e Jezusit, i cili tha …

«Unë jam buka e jetës; kush vjen tek unë nuk do të ketë më kurrë uri dhe kush beson në mua, nuk do të ketë më kurrë etje».

Gjoni 6:35

Ashtu si dymbëdhjetë franxhollat ishin një figurë e bukës, që ishte e mjaftueshme për çdo njeri në Izrael, po kështu Jezusi vdiq për mëkatin e të gjithë botës. Si buka e jetës, Ai na ofron jetë të përjetshme.

«Në të vërtetë, në të vërtetë po ju them: Kush beson në mua ka jetë të përjetshme. Unë jam buka e jetës». Gjoni 6:47, 48

Veli

Mendo përsëri se si Perëndia e udhëzoi Moisiun që të varte një vel të trashë midis Vendit të Shenjtë dhe atij Shumë të Shenjtë. Njeriu mëkatar ishte i penguar që të mos hynte në praninë e Perëndisë.

Bibla thotë se ne jemi të ndarë nga Perëndia dhe nuk mund të hyjmë në praninë e Tij për shkak të mëkatit tonë. Ne jemi TË LARGUAR nga Perëndia dhe dashuria e Tij.

TË LARGUAR

257kaPItullI katërmBëdHjetë 257

Por Jezusi erdhi. Shkrimi na thotë se veli i Tabernakullit ishte një figurë e trupit fizik të tij. Kur ai vdiq në kryq, veli u nda në dy pjesë, nga maja në fund. Asnjë njeri nuk mund ta griste velin; por Perëndia e grisi atë për të ilustruar trupin e Jezusit që u flijua për ju dhe mua. Tani, duke vendosur besimin tonë në të, Shkrimi thotë se mëkati ynë është falur dhe mund të hyjmë fizikisht në prani të Perëndisë. Marrëdhënia u rivendos.

Duke pasur, pra, o vëllezër, liri të plotë për të hyrë në shenjtërore me anë të gjakut të Jezusit, me anë të një udhe të re dhe të gjallë që ai përuroi për ne me anë të velit, domethënë të mishit të tij… le t’i afrohemi me zemër të vërtetë … Hebrenjve 10:19-22

Por tani, në Krishtin Jezus, ju që dikur ishit larg, u afruat me anë të gjakut të Krishtit. Efesianëve 2:13

Por njeriu nuk u pranua thjesht si një shok. Shkrimi na thotë se njeriu u vendos në familjen e Perëndisë si një pjesëtar me të drejta të plota; ai thotë se njeriu u birësua.

Në botën romake, në kohën e Jezusit, birësimi ishte riti ligjor i blerjes të së drejtës për të qenë bir. Në shoqërinë tonë moderne, një fëmijë i lindur në një familje, automatikisht merr të drejtat dhe privilegjet e asaj familjeje. Por në një botë ku burrat martoheshin me gra, konkubina dhe shërbëtore, po ashtu kur kishin edhe fëmijë nga skllavet e tyre, një fëmijë nuk ishte i ligjshëm derisa blihej e drejta e birësimit me një veprim të veçantë. Pasi birësohej si një fëmijë, ai bëhej pjesëtar i plotë i asaj familjeje.

Po kështu ndodh edhe me ne. Ne, të cilët qemë LARG nga dashuria e Perëndisë, jemi bërë tashmë pjesëtarë të familjes së Perëndisë, si BIJ.

Dhe, duke qenë se jeni bij, Perëndia dërgoi Frymën e Birit të tij në zemrat tuaja që thërret: «Abba [Baba], Atë!». Prandaj ti nuk je më shërbëtor, por bir; dhe në qoftë se je bir, je edhe trashëgimtar i Perëndisë me anë të Krishtit. Galatasve 4:6, 7

Pajtuesi

Pajtuesi ishte ai kapaku i veçantë që vihej mbi Arkën e Besëlidhjes. Këto dy pjesë së bashku ishin të vetmet orendi në Vendin Shumë të Shenjtë. Në këtë vend kryeprifti sillte gjakun një herë në vit në Ditën e Shlyerjes. Perëndia u dha izraelitëve një rrugë për të shpëtuar nga gjykimi i mëkatit të tyre, nëpërmjet gjakut të derdhur të qengjit. Në të njëjtën mënyrë, Jezusi është Pajtuesi ynë dhe, me anë të gjakut të tij, ne gjejmë një rrugë për t’i shpëtuar vdekjes së përjetshme. Njeriu nuk ka më nevojë të ofrojë një qengj si flijim. Perëndia thotë:

BIRËSUAR

258 258 kaPItullI katërmBëdHjetë

«Dhe nuk do t’i kujtoj më mëkatet e tyre dhe paudhësitë e tyre». Edhe atje ku ka ndjesë të këtyre gjërave, nuk ka më ofertë për mëkatin. Hebrenjve 10:17, 18

Me vdekjen e Jezusit në kryq, vdiq Qengji i fundit. Që nga fillimi i historisë, ishte plani i Perëndisë që rruga e shpëtimit do të sigurohej nga Jezusi. Flijimi ka qenë gjithmonë një figurë e asaj që do të vinte. Nuk kishte asnjë gjë të veçantë për sa u përket atyre; ato nuk mund të heqin mëkatin. Por tani nuk është e domosdoshme të ofrosh ndonjë lloj flijimi, sepse gjaku i Jezusit e pagoi borxhin e mëkatit një herë e për të gjithë.

… ne jemi shenjtëruar me anë të kushtimit të trupit të Jezu Krishtit, që u bë një herë për të gjithë.

Dhe ndërsa çdo prift rri përditë në këmbë duke shërbyer dhe duke blatuar shpesh herë të njëjtat flijime, që nuk mund të heqin kurrë mëkatet, ai, përkundrazi, pasi dha për gjithnjë një flijim të vetëm për mëkatet, u vu të rrijë në të djathtën e Perëndisë.

Hebrenjve 10:10-12

Perëndia i pranoi kafshët, sepse kishte ndër mend kohën kur Jezusi do të vinte dhe do të vdiste si flijimi përfundimtar. Kur vdiq Jezusi, ai e mbuloi më tepër se një vit mëkatin. Ai e fshiu atë përherë nga syri i Perëndisë. Në kryq ai bërtiti: “U krye”: Qengji përfundimtar u gjend.

QengjiI përkohshëmShlyerja-mbulim për mëkatinShumë flijime

JezusiI qëndrueshëmMëkatet e fshira plotësishtNjë flijim: një herë e përgjithmonë

Duke pritur … … duke hedhur vështrimin pas

Jezusi duhet t’u ketë thënë dishepujve shumë gjëra për sa i përket vetes së tij, gjëra të cilat ilustrohen në Tabernakull, sepse ai është një mjet pamor, si një hollësi e pabesueshme, plot me ilustrime krahasuese. Ji i sigurt se ajo që u tha Jezusi atyre ishte e paharrueshme.

259kaPItullI katërmBëdHjetë 259

Moisiu Dhe gjarPri Prej bronzi

Kujto se si izraelitët mëkatuan dhe Perëndia u dërgoi gjarpërinjtë. Ata bërtitën që të çliroheshin dhe Perëndia e udhëzoi Moisiun që të bënte një gjarpër prej bronzi dhe ta ngrinte lart në mes të kampit. Duke u ngritur lart, e vetmja gjë që duhet të bënin, ishte TË SHIKONIN gjarprin. Nuk kishte asgjë tjetër që mund të bënin.

Dhe ashtu si Moisiu e ngriti lart gjarprin në shkretëtirë, kështu duhet të ngrihet lart Biri i njeriut, që kushdo që beson në Të të mos humbasë, por të ketë jetë të përjetshme.

Sepse Perëndia e deshi aq botën, sa dha Birin e tij të vetëmlindurin, që, kushdo që beson në të, të mos humbasë, por të ketë jetë të përjetshme.

Sepse Perëndia nuk e dërgoi Birin e vet në botë që ta dënojë botën, por që bota të shpëtohet prej tij.

Ai që beson në të nuk dënohet, por ai që nuk beson tashmë është dënuar, sepse nuk ka besuar në emrin e Birit të vetëmlindur të Perëndisë. Gjoni 3:14-18

Njeriu është lindur në këtë botë tashmë i dënuar. Ne jemi si izraelitët të cilët u kafshuan nga gjarpërinjtë. Ne jemi thuajse TË VDEKUR. Ne nuk kemi asnjë marrëdhënie me Perëndinë; trupi ynë do të vdesë dhe, pas vdekjes, ne do të përfshihemi nga vdekja e dytë, nga dënimi në Liqenin e Zjarrit.

Por Jezusi u fut në skenë. Ai e pagoi borxhin e mëkatit me vetë vdekjen e tij. Megjithatë Jezusi nuk mbeti i vdekur, Ai u kthye në jetë. Nëse shikojmë me besim ashtu siç izraelitët e panë gjarprin prej bronzi, atëherë ai do të na japë jetë frymërore. Ashtu siç ai erdhi në jetë, po ashtu edhe ne bëhemi frymërisht TË GJALLË, tani dhe në përjetësi. Bibla e quan këtë të lindurit sërish.

Dhe bashkë me të Perëndia ju dha jetë ju, që kishit vdekur në mëkate … duke jua falur të gjitha mëkatet. Kolosianëve 2:13

Por Perëndia, që është i pasur në mëshirë, për shkak të dashurisë së tij të madhe me të cilën na deshi, edhe atëherë kur ishim të vdekur në faje, na dha jetë me Krishtin … Efesianëve 2:4,5

Ne ishim TË VDEKUR frymërisht, por tani jemi frymërisht TË GJALLË dhe do të jetojmë përgjithmonë në qiell.

TË NDARË

PERËNDIA

NJERIU

TË VDEKUR

GJYKIMI I PËRJETSHËM

JETA E PËRJETSHME

260 260 kaPItullI katërmBëdHjetë

5 Mesazhi i rrugës Për në eMaus— nga gjon Pagëzori teK ringjallja —

Ndërsa Jezusi u shpjegoi në mënyrë sistematike dishepujve domethënien e ngjarjeve të regjistruara në Shkrim, ka shumë mundësi që të ketë shpjeguar si tregimet më poshtë.

bariu i Mirë

Bibla thotë:

Ne të gjithë endeshim si dele; secili prej nesh ndiqte rrugën e vet … Isaia 53:6

Njeriu vendosi që të ndiqte rrugën e tij, por ai shteg e çoi njeriun drejt një shkretëtire frymërore. Shkrimi thotë se njeriu është I HUMBUR.

Por Jezusi erdhi për t’u kujdesur për ne. Ndërsa ishte në tokë, ai tha një shëmbëlltyrë, e cila përshkruante përkujdesjen e Perëndisë.

Atëherë ai u tha këtë shëmbëlltyrë: «Cili njeri prej jush, që ka njëqind dele dhe një prej tyre t’i humbasë, nuk i lë të nëntëdhjetë e nëntat në shkretirë dhe nuk shkon pas asaj që humbi derisa ta gjejë? Dhe, kur e gjen, e merr mbi supe gjithë gaz; dhe, kur arrin në shtëpi, i thërret miqtë dhe fqinjët dhe u thotë: “Gëzohuni bashkë me mua, sepse e gjeta delen time që më kishte humbur”. Dhe unë po ju them se po kështu në qiell do të ketë më shumë gëzim për një mëkatar të vetëm që pendohet, sesa për nëntëdhjetë e nëntë të drejtët, që nuk kanë nevojë të pendohen. Luka 15:3-7

Perëndia mund të qëndronte në qiell dhe mund t’i kishte kthyer kurrizin njerëzimit, por kjo nuk ndodhi. Bibla e thotë qartë se Jezusi mori iniciativën të kërkonte atë që kishte humbur dhe, si një bari i mirë, shkoi më tutje.

«Unë jam bariu i mirë; bariu i mirë jep jetën e vet për delet».Gjoni 10:11

Kjo është pikërisht ajo që bëri Jezusi. Ai vdiq për ne, në vendin tonë, për të paguar borxhin tonë të mëkatit. Kjo është dashuri në tërë përsosurinë e saj. Po, Perëndia është dashuri dhe kjo dashuri nuk është pa një çmim të madh.

L

J

AM

I GJETUR

261kaPItullI katërmBëdHjetë 261

nDarja

Kur Jezusi ishte në kryq, bërtiti:

«Perëndia im, Perëndia im, përse më ke braktisur?». Marku 15:34

Jezusi nuk përjetoi vetëm një vdekje fizike, por kjo vdekje kishte edhe një përmasë frymërore. Mëkati shkakton ndarje. Në ato orë të dëshpëruara në kryq, Perëndia Atë i ktheu shpinën Birit të tij. Atij duhet t’i jetë pikëlluar zemra e dashur, por duke i qëndruar besnik natyrës së tij të shenjtë, Perëndia nuk mund të shikonte Jezusin ndërsa mori mëkatin tonë mbi veten e tij. Bibla thotë se qielli u errësua, edhe pse ishte mesditë. Duket sikur Ati nuk dëshiroi të shikonte agoninë së cilës iu nënshtrua i Biri, sepse Jezusi, me dëshirën e vet, mori mëkatin tonë mbi Veten e tij, duke u bërë Qengji ynë zëvendësues dhe vdiq. Perëndia e lejoi; në të vërtetë Ai e planifikoi.

shKëMbiMi i MaDh

Bibla thotë se …

… ai [Perëndia] bëri të jetë mëkat* për ne ai që nuk njihte mëkat …2 Korintasve 5:21

Ky varg nuk po thotë se Jezusi u bë një mëkatar. Fjala mëkat* ka kuptimin e një oferte për mëkatin. “Perëndia e bëri të jetë një ofertë për mëkatin për ne, Jezusin që nuk njihte mëkat…”. Kur Jezusi mori mëkatet tona, Perëndia hodhi në të gjithë zemërimin e Tij të drejtë të mëkatit. Jezusi ishte i aftë që të bënte diçka që ne nuk mund ta bënim. Ai tha: “U krye”. Nëse e kemi paguar borxhin tonë të mëkatit, e kemi paguar atë për gjithë përjetësinë. Ne nuk mund të themi më: “U krye”, sepse Jezusi pagoi një herë e përgjithmonë.

Pjesa tjetër e vargut thotë:

… që ne të bëhemi drejtësia e Perëndisë në të. 2 Korintasve 5:21

Në Të ne mund të gjejmë drejtësi! Jo në veten tonë. Jezusi mori mëkatin tonë dhe na jep drejtësinë e tij. Ky është shkëmbimi më i madh. Ne nuk kemi më nevojë për gjakun e një qengji për të mbuluar mëkatin tonë; ne jemi veshur me diçka shumë më të mirë, me drejtësinë e Krishtit. Kur i besojmë Atij, Perëndia na jep drejtësinë e Tij! Kujto pyetjen e vjetër: “Si mund të shpëtohet një njeri nga mëkatet e tij dhe të fitojë një drejtësi të barabartë me drejtësinë e Perëndisë, në mënyrë që të pranohet në praninë e Tij?”. Përgjigjja e plotë gjendet në këtë varg. Lexoje përsëri.

Sepse ai [Perëndia] bëri të jetë mëkat për ne ai që nuk njihte mëkat, që ne të bëhemi drejtësia e Perëndisë në të. 2 Korintasve 5:21

262 262 kaPItullI katërmBëdHjetë

ringjallja

Po, Jezusi vdiq, por nuk mbeti i vdekur si profetët e shkuar. Jezusi u kthye në jetë për të provuar se vdekja nuk kishte fuqi mbi Të. Ai tha …

«Prandaj Ati më do, sepse unë e lë jetën time që ta marr përsëri. Askush nuk mund të ma heqë, por e lë nga vetja; unë kam pushtet ta lë e pushtet ta marr përsëri; ky është urdhri që kam marrë nga Ati im». Gjoni 10:17-18

Romakët janë fajësuar për ekzekutimin e Jezusit dhe udhëheqësit fetarë janë akuzuar se i kanë detyruar ta bënin një gjë të tillë. Për shekuj me radhë, judenjtë janë ndeshur me një përndjekje të madhe me motivin se i gjithë faji ishte i tyre. Ky perceptim është krejtësisht i gabuar. Bibla shpall qartë se ishte Jezusi i cili vullnetarisht e dha jetën e tij. Askush nuk e detyroi atë të vdiste kundër vullnetit të tij. Ishte zgjedhja e tij, e nxitur nga dashuria e Tij për ne. E vërteta e çështjes është se mëkatet e gjithë botës ishin përgjegjës për kryqëzimin e Jezusit.

Ringjallja ishte një demonstrim i fuqishëm, që natyra e drejtë e Perëndisë u plotësua me vdekjen e Jezusit për llogarinë tonë. Pagesa u bë dhe u pranua si e mjaftueshme! Varri nuk mund ta mbante atë në kthetrat e tij. Ai kishte fitoren mbi vdekjen! Jezusi shkatërroi prangat e mëkatit, shpartalloi fuqinë e Satanit dhe largoi përfundimin e tmerrshëm të vdekjes.

Sepse, duke qenë se bijtë kanë marrë pjesë prej mishi dhe gjaku, po ashtu edhe ai u bë pjesëtar në po ato gjëra, që të shkatërronte, me anë të vdekjes, atë që ka pushtetin e vdekjes, domethënë djallin, edhe të çlironte të gjithë ata që nga frika e vdekjes i ishin nënshtruar robërisë për tërë jetën. Hebrenjve 2:14, 15

Një ndjenjë trullosëse dëshpërimi duhet ta ketë përfshirë Satanin kur Jezusi është ringjallur. Satani kishte menduar se kur e kishte nxitur Judë Iskariotin të tradhtonte Jezusin, ai kishte fituar. Tani ai ishte mundur në fushën e tij. Mjeti i tij më i fuqishëm, vdekja, humbi kthetrat e saj.

shPengiMi

Për shekuj me radhë, njeriu ka qenë SKLLAV i vullnetit të Satanit. Nëpërmjet gënjeshtrave, imitimit të së vërtetës, madje edhe

nëpërmjet mohimit të vetë ekzistencës së tij, Satani manipuloi njerëzimin për qëllimet e veta. Por pavarësisht nga ndikimi i Satanit, njeriu nuk mund të jetojë një jetë të përkryer. Njeriu ishte një SKLLAV i mëkatit.SKLLAV

263kaPItullI katërmBëdHjetë 263

Por Jezusi erdhi dhe na SHPENGOI. Është e vështirë për ne që të kuptojmë të gjithë domethënien e plotë që ka të bëjë me këtë fjalë nëse nuk kuptojmë lidhjen e saj me skllavërinë e vjetër.

Një njeri i pasur mund të shkonte në një treg skllevërish dhe të blinte një skllav. Atje ai mund të shikonte robërit e lidhur me zinxhirë, të poshtëruar dhe të vrarë shpirtërisht, secili i shitur për një shumë parash. Dikush që donte të blinte një skllav, mund të paguante çmimin e kërkuar dhe skllavi do të bëhej i tij. Kështu, këtu nuk ka asgjë të pazakontë, por tani historia merr një kthesë interesante. Shumë rrallë ndodhte që pronari i ri ta nxirrte skllavin e tij të ri jashtë tregut, t’i hiqte prangat dhe ta linte të lirë. Kur ndodhte kjo, thuhej se skllavi ishte SHPENGUAR.

Kjo është çfarë ka bërë Jezusi për ne. Ne ishim të lidhur nga zinxhirët e mëkatit dhe të Satanit në tregun e skllevërve të jetës. Ne ishim të paaftë për ta çliruar vetveten. Por Jezusi erdhi dhe na bleu, duke paguar çmimin me vetë gjakun e tij. Ai na nxori jashtë tregut, na hoqi prangat dhe na bëri të lirë.

Duke ditur se jo me anë gjërash që prishen, si argjendi ose ari, jeni shpenguar nga mënyra e kotë e të jetuarit …, por nga gjaku i çmuar i Krishtit, si të Qengjit të patëmetë dhe të panjollë.

1 Pjetrit 1:18, 19

Në të cilin kemi shpengimin me anë të gjakut të tij, faljen e mëkateve sipas pasurive të hirit të tij. Efesianëve 1:7

Vatha e DeleVe

Tani le të vazhdojmë me analogjinë që përdori Jezusi, duke na përshkruar si dele. A të kujtohet se si një bari i mirë flinte në hyrje të vathës, për të ruajtur delet? Jezusi tha …

«Unë jam dera; nëse dikush hyn nëpërmjet meje, do të shpëtohet».Gjoni 10:9

Vatha ka vetëm një derë. Në të njëjtën mënyrë, Jezusi është e vetmja derë për në jetën e përjetshme. Nuk ka asnjë rrugë tjetër shpëtimi nga pasojat e mëkatit.

I ÇLIRUARI SHPENGUAR

264 264 kaPItullI katërmBëdHjetë

… Ashtu siç kishte vetëm një rrugë, me të cilën Kaini dhe Abeli mund t’i afroheshin Perëndisë;

… ashtu siç ishte vetëm një derë për të hyrë në varkën e madhe të Noeut për t’u shpëtuar;

… ashtu siç kishte vetëm një derë për të hyrë në Tabernakull;… dhe ashtu siç është një derë për në vathën e deleve, po

kështu Jezusi është e vetmja rrugë për te Perëndia.

Disa njerëz besojnë se mund të shkosh te Perëndia me anë të një feje tjetër, mbase me anë të ndonjë kombinimi të shumë feve, por Bibla nuk lë vend për rrugë të tjera për te Perëndia. Kjo mund të duket si diskriminuese në epokën tonë, për të qenë korrekt në përdorimin e fjalëve, por e përsëris, Bibla e jehon vazhdimisht këtë temë: Jezusi është udha e vetme.

Dhe në asnjë tjetër nuk ka shpëtim, sepse nuk ka asnjë emër tjetër nën qiell që u është dhënë njerëzve dhe me anë të të cilit duhet të shpëtohemi. Veprat e Apostujve 4:12

Disa mund të mos e pëlqejnë këtë mendësi të ngushtë biblike, megjithatë për t’i qëndruar tekstit besnik, duhet të them se kjo është çka mëson Bibla në mënyrë të qartë. Ajo thotë gjithashtu se nëse nuk jemi dakord me udhën që ka zgjedhur Perëndia, ne mund ta refuzojmë. Perëndia na e jep atë liri, por pastaj duhet ta paguajmë borxhin tonë me vetë vdekjen tonë për tërë përjetësinë. Sigurisht, dikush mund ta mohojë ekzistencën e Perëndisë dhe të injorojë tërë mesazhin e Biblës, edhe pse, me sinqeritet, ai person duhet të pranojë se është një zgjedhje e rrezikshme.

MostoleriMi

Edhe pse Jezusi e tha qartë se nuk ka udhë tjetër për te Perëndia, ai nuk përdori presion të dhunshëm te sistemet e tjera të besimit. Qasja e tij ishte të mësonte të vërtetën. E vërteta nxjerr në pah gabimin dhe njerëzit janë të lirë pastaj të bëjnë zgjedhjet e tyre.

Ndërsa dishepujt po e dëgjonin Jezusin që i mësonte nga Ligji dhe Profetët, ata kanë pasur një parandjenjë për pasojat e mesazhit të tij. Ata jetonin në Perandorinë Romake. Romakët ishin tolerantë me fetë e tjera deri në një farë pike, por gjithashtu ata besonin se Cezari ishte një perëndi. Romakët nuk do ta kundërshtonin Jezusin që paraqitej si një rrugë tjetër për te Perëndia, por të mësoje atë që mësoi Jezusi, se Ai ishte e vetmja rrugë, kjo do të vinte në

265kaPItullI katërmBëdHjetë 265

rrezik jetët e tyre. Sipas disa burimeve biblike, të gjithë dishepujt e tij u vunë para vdekjes për këtë mesazh. Ata vdiqën për atë çka dinin se ishte e vërtetë. I njëmbëdhjeti nga dishepujt u mërgua.

Farisenjtë

Farisenjtë për të gjithë njerëzit ishin fetarë që nuk mëkatonin. Ata kishin një listë të gjerë veprash, që duhet t’i kryenin ose jo.

Sot një nga keqkuptimet më të zakonshme të jetës është se njerëzit mendojnë se mund ta sigurojnë rrugën e tyre për në qiell duke bërë aq vepra të mira sa për t’ua kaluar të këqijave. Sipas këtij mendimi, ata shkojnë në kishë, luten, ndezin qirinj, bëjnë pendesa, japin lëmoshë, etj., duke shpresuar se do të pranohen nga Perëndia. Bibla nuk e mëson një gjë të tillë, në asnjë pjesë të saj. Në fakt, pohon krejt të kundërtën.

Farisenjtë ishin shumë fetarë, por Jezusi dënoi si jetën e tyre, ashtu edhe mësimet e tyre të shtrembra. Jezusi tha se e vetmja rrugë për te Perëndia ishte nëpërmjet besimit tek Ai.

Ne e praktikojmë besimin çdo ditë. Ti mbase po zbaton një parim të besimit pikërisht në këto çaste. Nëse je i ulur në një karrige, po beson se karrigia do të të mbajë pa u shembur. Është e pakuptimtë që të ulesh në të dhe të mendosh: “Unë po shpresoj se kjo karrige do të më mbajë”, por, megjithatë, ti po ushtron besim te karrigia. Në një farë kuptimi, besimi në vetvete është i asnjanshëm. Ajo që është e rëndësishme është kjo: në çfarë ose në cilin po e vendosni besimin tuaj? Karrigia mund të shembet, por kjo është vetëm një karrige. Megjithatë, nëse ti beson se Jezusi ka paguar borxhin tënd të mëkatit, atëherë ti mund të kesh besimin e plotë që Ai e ka bërë këtë. Ai e ka premtuar.

FEJA

Babeli

Njerëzit në

kohën e Noeut

IDETË E VETA

Kaini

4

5

6

3

10987

21

IzraelitëtVEPRAT E MIRA

FarisenjtëSHFAQJA E JASHTME

AdamiNJERIU

PERËNDIA

266 266 kaPItullI katërmBëdHjetë

Ju në fakt, jeni të shpëtuar me anë të hirit, nëpërmjet besimit, dhe kjo nuk vjen nga ju, po është dhurata e Perëndisë, jo nga vepra, që të mos mburret askush. Efesianëve 2:8, 9

Shkrimi thotë se tashmë ne jemi shpëtuar nga pasoja e mëkatit nëpërmjet besimit në Jezu Krishtin. Ky shpëtim është një dhuratë e Perëndisë. Ne nuk mund ta meritojmë atë duke bërë ndonjë vepër fetare apo ndonjë punë të mirë.

Dhuratat janë falas. Nëse punon për një dhuratë, atëherë ajo nuk është më një dhuratë.

Dhuratat, në kuptimin e plotë të fjalës, janë të pameritueshme.

Nëse mendojmë se e meritojmë, atëherë ajo nuk është më dhuratë dhe bëhet si dhënie me një çmim. Jeta e përjetshme që na jep Perëndia, është me të vërtetë një dhuratë, sepse ne nuk e meritojmë në asnjë mënyrë.

Farisenjtë ishin të bindur se veprat e tyre të mira do t’i pëlqenin Perëndisë. Por Perëndia thotë se, nëse Ai do t’i pranonte njerëzit, duke u bazuar në atë që bëjnë ata, atëherë njerëzit do të mburreshin për mirësinë e tyre. Ai na shpëtoi nga gjykimi, duke mos u bazuar në atë se sa të mirë jemi, por në bazë të dhuratës së Tij për ne.

Sepse paga e mëkatit është vdekja, por dhuntia e Perëndisë është jeta e përjetshme në Jezu Krishtin, Zotin tonë. Romakëve 6:23

Ne besojmë se Jezusi vdiq në vendin tonë për mëkatin tonë.

Ne besojmë se Jezusi pagoi borxhin tonë të mëkatit.

Ne besojmë se drejtësia e Perëndisë u plotësua në atë vdekje. Ne besojmë se, kur Ai na shikon, nuk shikon më mëkatet tona, por na shikon si të veshur me drejtësinë e Jezusit.

Ne besojmë se Perëndia na jep dhuratën e jetës së përjetshme.

Është vetëm besimi, por jo një besim i verbër.

Është një besim që është ndërtuar në faktet që gjejmë në Bibël.

Disa njerëz i shtojnë besimit një aureolë frymërore, e cila duket se e rrethon atë. Kjo gjë e bën besimin sasior. Ju mund të keni shumë ose vetëm pak besim. Por ky mendim e ngatërron problemin. Vendosja e besimit në atë që bëri Jezusi në kryq për ne është e ngjashme me historinë e njeriut që po mbytej, i cili i tundi kokën fuqimisht shpëtuesit të tij, si shenjë pohuese, kur ai e pyeti: “A beson ti se unë do të të shpëtoj?”. Masa e tundjes së kokës është jomateriale. Problemi nuk është fare te tundja e kokës. Problemi është se njeriu që po mbytej ishte i vetëdijshëm dhe po besonte

267kaPItullI katërmBëdHjetë 267

te notari për ta shpëtuar. Sikur njeriu që po mbytej të thoshte se tundja e kokës e shpëtoi atë nga vdekja do të ishte qesharake.

Kështu ndodh edhe me ne. Ne duhet të pranojmë se jemi mëkatarë pa shpresë dhe pastaj të besojmë te Jezusi për të na shpëtuar nga mëkati ynë. Nuk është masa e besimit tonë ajo që na shpëton. Është Jezusi që shpëton. Është gjithçka për shkak të Tij dhe jo për shkakun tonë.

Sepse drejtësia e Perëndisë është zbuluar në të nga besimi në besim … Romakëve 1:17

Duke e vazhduar analogjinë me njeriun që po mbytej, më lejo të shtoj se është e rëndësishme të dish se je duke u mbytur. Nëse mendon se po vozit shumë mirë, ti do të refuzosh çdo ndihmë. Megjithatë, edhe nëse e di se po mbytesh, por je shumë krenar për të kërkuar ndihmë, prapëseprapë do të mbytesh. Të tjerët mund të shohin se je duke u përpëlitur, por ata do të jenë të paaftë për të të ndihmuar, derisa të mund t’i lejosh që të të shpëtojnë. E njëjta gjë ndodh edhe nga ana frymërore. Ti duhet të pranosh se je një mëkatar i pashpresë, para se të mund të shpëtohesh nga borxhi yt i mëkatit. Kjo është pika fillestare.

Bibla është plot me ilustrime që tregojnë se kush është Jezu Krishti dhe se çfarë ka bërë Ai. Ne vetëm mund t’i hamendësojmë ato ilustrime që Jezusi përdori kur ua mësoi dishepujve. Pa dyshim që ai ka përdorur shumë më tepër nga sa pamë ne. Kur ka mbaruar së mësuari, dhoma duhet të ketë rënë në heshtje. Pyetja që mbeti për dishepujt e Jezusit është e njëjta që mbetet edhe për ne. Ku e ke vendosur besimin tënd? Në veten tënde, në fenë tënde, në idetë e tua, në veprat e tua të mira, apo në faktin se Jezusi vdiq në vendin tënd për të paguar borxhin tënd të mëkatit?

DREJTËSIA

PERËNDIA

NJERIU

268 268 kaPItullI katërmBëdHjetë

Gjithçka duhet të ketë kuptim tani. Nëse dikush të pyet: “Pse vdiq Jezusi?”, duhet të jesh në gjendje të përgjigjesh:

Mëkati kërkon vdekjen. Në vend që secili prej nesh të vdiste për mëkatin e vet dhe të paguante pasojat e përjetshme, Jezusi vdiq në vendin tonë, duke marrë ato pasoja mbi Veten. Ai është zëvendësuesi ynë.

Nëse dikush do të të pyeste: “Si mund të shkoj në qiell?”, ti duhet të jesh në gjendje t’i përgjigjesh:

Për të jetuar në qiell ne duhet të jemi të pastër e të përsosur, ashtu siç është Perëndia i pastër e i përsosur. Nëse e vendosim besimin tonë te Perëndia, duke besuar se kur Jezusi po vdiste në kryq, po vdiste në vendin tonë për mëkatin tonë, atëherë Perëndia do të na veshë me drejtësinë e Tij dhe ne do të pranohemi tërësisht.

Jezusi e mori mëkatin tonë dhe na ofron drejtësinë e Tij.

269kaPItullI katërmBëdHjetë 269

KaPitulli PesëMbëDhjetë

1 ÇFarë Duhet të bëj?

2 një Kohë e PërshtatshMe

271kaPItullI PeSëmBëdHjetë 271

1 ÇFarë Duhet të bëj?Në ditët pas ringjalljes, Jezusi kaloi kohë me dishepujt e tij dhe …

… iu paraqit i ngjallur me shumë prova bindëse, duke u parë prej tyre për dyzet ditë dhe duke folur për gjërat e mbretërisë së Perëndisë. Veprat e Apostujve 1:3

Në fund Jezusi i çoi ata te vendi ku rrinin vazhdimisht, vend që ndodhej vetëm tre kilometra larg Jerusalemit.

Pastaj iu priu jashtë deri në Betani dhe, si i ngriti lart duart, i bekoi. Dhe ndodhi që, ndërsa ai po i bekonte, u nda prej tyre dhe e morën lart në qiell. Lluka 24:50, 51

Dhe, si ata po i mbanin sytë e ngulitur në qiell, ndërsa ai po largohej, ja dy burra në rroba të bardha iu paraqitën atyre, dhe thanë: «Burra galileas, pse qëndroni e shikoni drejt qiellit? Ky Jezus që u është marrë në qiell nga mesi juaj, do të kthehet në të njëjtën mënyrë, me të cilën e keni parë të shkojë në qiell».

Veprat e Apostujve 1:10, 11

Engjëjt thanë se Jezusi do të vijë përsëri. Nëse do të studiosh Biblën më tepër, do të shikosh se ka shumë më tepër për të thënë për sa i përket kësaj ngjarjeje të ardhshme1. Ashtu si Perëndia e mbajti Fjalën e Tij lidhur me profecitë për ardhjen e Tij të parë, ne duhet të jemi të sigurt se ai do ta mbajë Fjalën e tij lidhur me ardhjen e Tij të dytë. Ai gjithmonë e mban Fjalën e Tij.

Pjesa tjetër e Biblës na flet për disa ngjarje që kanë të bëjnë me jetën e dishepujve, të cilët u njohën si apostuj. Këta ndjekës të Jezusit u folën njerëzve për të.

Ndërkaq fjala e Perëndisë po përhapej dhe numri i dishepujve po shumohej fort në Jerusalem, edhe një numër i madh priftërinjsh i bindej besimit. Veprat e Apostujve 6:7

Madje edhe priftërinjtë, të cilët qenë një vegël për vdekjen e Jezusit, besuan. Por jo çdo njeri ishte i bindur dhe, ashtu siç e kishin parandier dishepujt, Fjala u kundërshtua nga shumë njerëz. Një urryes i zjarrtë i Jezusit ishte një farise i ri i quajtur Saul, i cili vriste dhe burgoste ndjekësit e Jezusit.

Ndërkaq Sauli, duke shfryrë akoma kërcënime dhe kërdi kundër dishepujve të Zotit, shkoi te kryeprifti, dhe kërkoi nga ai letra për sinagogat e Damaskut, me qëllim që, po të gjente ndonjë ithtar të Udhës, burra o gra, të mund t’i sillte të lidhur në Jerusalem. Por ndodhi që, ndërsa po udhëtonte dhe po i afrohej Damaskut, befas rreth tij vetëtiu një dritë nga qielli. Dhe, si u rrëzua përtokë, dëgjoi një zë që i thoshte: «Saul, Saul, përse më përndjek?».

272 272 kaPItullI PeSëmBëdHjetë

Dhe ai tha: «Kush je, Zot?».

Dhe Zoti tha: «Unë jam Jezusi, që ti e përndjek». Veprat e Apostujve 9:1-5

Ky ishte fillimi i një jete të pazakontë. Sauli ndryshoi rrënjësisht. Ai ndaloi së vrari besimtarët dhe u bë vetë një besimtar. U hap një kapitull i ri dhe përndjekësi u bë i përndjekur. Një herë e goditën me gurë, aq sa u mendua se kishte vdekur. Tri herë u rrah me shkopinj, pesë herë me kamxhik, tri herë i është mbytur anija, një herë tjetër i është dashur të notojë në det për njëzet e katër orë. E gjithë kjo ndodhi që Sauli t’u thoshte të tjerëve për besimin e tij, se Jezusi ishte SHPëtImtarI I Premtuar. Ky Saul nuk ishte tjetër veçse njeriu që njihet si apostulli Pal, ai që shkroi një pjesë të konsiderueshme të Biblës.

Në mënyrë të përsëritur kemi parë në Shkrim që Perëndia bën pyetje që nxisin të menduarit. Këto pyetje kishin si qëllim nxjerrjen në pah dhe qartësimin e mendimeve më të thella të personit, në mënyrë që ai që pyetej të kapej pas realitetit. Edhe Sauli u përball me Perëndinë dhe iu bë kjo pyetje:

“Saul, Saul, përse më përndjek?”.

Me fjalë të tjera Perëndia po pyeste: “Saul, pse je armiku im kur mund të jesh miku im?”. Përgjigjja e Saulit zbuloi se ky e dinte me saktësi se kush ishte ai që po e pyeste. Ai tha: “Zot”.

Nëse do të kishim aq shumë fat sa të takonim Perëndinë vetë, mendoj se Ai do ta fillonte bisedën me një pyetje. Mundësia për t’u përballur [me Zotin] në të njëjtën mënyrë si Sauli ishte shumë e rrallë; në gjithë Shkrimin u ka ndodhur shumë pak vetave. Edhe pse mund të mos përballemi vetë, përballemi përsëri me atë që ka shkruar Perëndia në Bibël. Përmes saj Ai na bën një pyetje: “A do të pranosh dhe do të besosh te Jezusi si Shpëtimtari yt personal, ai që ka paguar borxhin tënd të mëkatit?”.

Mos u përgjigj pa menduar. Mbase je duke u menduar gjerë e gjatë. Nga ana tjetër, mbase të duhet pak kohë për t’u thelluar me këtë pyetje.

Nëse përgjigjja jote është: “JO, nuk i besoj Jezusit”, atëherë pjesa që mbetet e këtij kapitulli do të ketë fare pak rëndësi për ty. Je i mirëpritur ta lexosh, por do të të sugjeroja të kapërceje

Jerusalemi

Damasku

Det

i Mes

dhe

Deti iGalilesë

Lum

i Jor

dan

Deti iVdekur

273kaPItullI PeSëmBëdHjetë 273

këtë pjesë dhe të mbarosh me pjesën e titulluar një koHë e PërSHtatSHme (faqe 277). Bibla thotë se nëse refuzojmë mesazhin e kryqit, atëherë pjesë që mbetet e Shkrimit nuk do të kuptohet saktë, sepse …

… ai është i mbuluar për ata që humbin,

të cilëve perëndia i këtij shekulli ua verboi mendjet e atyre që nuk besojnë, që drita e ungjillit të lavdisë së Krishtit, që është shëmbëllimi i Perëndisë, të mos ndriçojë tek ata. 2 Korintasve 4:3, 4

Nga ana tjetër, nëse përgjigjja jote është: “PO, dua të besoj te Jezusi”, ose “PO, besoj që Ai e pagoi borxhin tim të mëkatit”, atëherë vazhdo të lexosh. Pjesa tjetër e Biblës është shkruar për njerëz si ty.

Nëse, me plot sinqeritet u je përgjigjur këtyre pyetjeve PO, atëherë, në bazë të asaj që thotë Bibla, ji i sigurt se mëkati yt është i falur dhe se marrëdhënia jote me Perëndinë është rivendosur. Mund të kesh besim të plotë në faktin që Certifikata jote e borxhit është paguar plotësisht.

Dhe bashkë me të Perëndia ju dha jetë juve, që ishit të vdekur në mëkate. Ai e zhvlerësoi dokumentin e urdhërimeve, që ishte kundër nesh dhe ishte kundërshtar, dhe e hoqi nga mesi duke e mbërthyer në kryq. Kolosianëve 2:13, 14

Borxhi yt i mëkatit u gozhdua në kryq dy mijë vjet më parë. Për shkak të besimit tënd në të, Perëndia thotë tani që …

274 274 kaPItullI PeSëmBëdHjetë

“Nuk do t’i kujtoj më mëkatet e tyre dhe paudhësitë e tyre”.Hebrenjve 10:17

Falja e Perëndisë është e plotë.

Sepse sa të lartë janë qiejt mbi tokën, aq e madhe është mirësia e tij ndaj atyre që kanë frikë prej tij. Sa larg është lindja nga perëndimi, aq shumë ai ka larguar nga ne fajet2 tona.

Psalmi 103:11, 12

Prandaj nëse dikush është në Krishtin, ai është një krijesë e re; gjërat e vjetra kanë shkuar; ja, të gjitha gjërat u bënë të reja.

2 Korintasve 5:17

Në vend të vdekjes së përjetshme në liqenin e zjarrit, Jezusi thotë:

“Zemra juaj mos u trondittë; besoni në Perëndi dhe besoni edhe në mua! Në shtëpinë e Atit tim ka shumë banesa; përndryshe do t’ju thosha. Unë po shkoj t’ju përgatis një vend. Dhe kur të shkoj e t’ju përgatis vendin, do të kthehem dhe do t’ju marr pranë meje, që aty ku jam unë, të jeni edhe ju. Ju e dini se ku po shkoj dhe e njihni edhe udhën”. Gjoni 14:1-4

MarrëDhënia

Si besimtar jeta vazhdon ende, por tani ke marrë sigurinë e së ardhmes në qiell. Jezusi thotë se ai po përgatit një vend banimi për ty. Tani mund të thuash me besim se je qytetar i qiellit. Marrëdhënia jote me Perëndinë është rivendosur.

Ashtu siç ke lindur në një familje tokësore, Bibla thotë se tani ke lindur në familjen e Perëndisë. Dhe ashtu si prindërit e tu tokësorë do të jenë gjithmonë, pavarësisht nga ajo që ndodh, po kështu nëse ke lindur në familjen e Perëndisë, ti nuk mund të çlindësh. Është e rëndësishme të kuptojmë se kur kemi të bëjmë me marrëdhënien tënde me Perëndinë, fati yt i përjetshëm është vendosur një herë e përgjithmonë. Ti i përket familjes së Perëndisë në përjetësi3.

DREJTËSIA

PERËNDIA

NJERIU

275kaPItullI PeSëmBëdHjetë 275

Jua shkrova këto gjëra juve që besoni në emrin e Birit të Perëndisë, që të dini se keni4 jetën e përjetshme. 1 Gjonit 5:13

Sepse unë jam i bindur se as vdekja, as jeta, as engjëjt, as pushtetet, as fuqia dhe as gjërat e tashme, as gjërat e ardhshme, as lartësitë, as thellësitë, as ndonjë tjetër krijesë, nuk do të mund të na ndajë nga dashuria e Perëndisë që është në Jezu Krishtin, Zotin tonë. Romakëve 8:38-39

Edhe pse je tani pjesë e familjes (marrëdhënies) së Perëndisë, Bibla thotë që ti ende mëkaton. Kur ndodh një gjë e tillë, ka një çarje në përbashkësinë tënde familjare.

PërbashKësia

Përbashkësia ndryshon nga marrëdhënia. Për shembull, nëse një djali i kërkohet nga i ati të kositë barin, por në vend që të bëjë këtë ai shkon për peshkim, gjërat nuk do të shkojnë mirë kur të mbërrijë babai në shtëpi. Do të ketë një pengesë midis babait dhe djalit dhe ti do ta ndieje nëse do të ishe atje. Është e vërtetë që djali dhe babai kanë lidhje me njëri-tjetrin, marrëdhënia e tyre nuk ka ndryshuar, por përbashkësia familjare është prishur. Megjithatë, Bibla jep një zgjidhje.

Kur mëkatojmë, na thuhet ta pranojmë këtë fakt para Perëndisë dhe nëse i kemi bërë keq një personi tjetër, atëherë duhet të përpiqemi të pajtohemi edhe me të. Perëndia ka premtuar që …

Po t’i rrëfejmë mëkatet tona, ai është besnik dhe i drejtë që të na falë mëkatet dhe të na pastrojë nga çdo paudhësi. 1 Gjonit 1:9

Përbashkësia jonë me Perëndinë do të rivendoset menjëherë kur të pranojmë mëkatin tonë

Përbashkësia

PrishetMëkati yt prish harmoninë e këndshme që ke me Atin tënd qiellor.

Marrëdhënia

nuk prishetTi ke lindur

në familjen e Perëndisë. Ti je biri

i tij në përjetësi.

mëkati

PERËNDIA

276 276 kaPItullI PeSëmBëdHjetë

Duke e zgjedhur vetë rrugën time, e shoh veten në një shkretëtirë frymërore, duke kërkuar të vërtetën. Jam si një dele e humbur.

Mëkati im më ka larguar nga Perëndia dhe dashuria e tij. Perëndia duket i largët dhe i paarritshëm.TË LARGUAR

Jam paditur dhe jam shpallur fajtor si shkelës i ligjit të përsosur të Perëndisë.

FAJTOR

FaKtet Pa jezus Krishtin

Borxhi mund të paguhet vetëm me anë të vdekjes, një pagë që merret në përjetësi në liqenin e zjarrit.GJYKIMI I

PËRJETSHËM

Të shkelësh ligjin e Perëndisë, do të thotë të mëkatosh dhe mëkati im shkakton një borxh mëkati, një pasojë që duhet ta paguaj.

Fatura e borxhit

BORXHLI

Është e pamundur ta zbatosh ligjin e Perëndisë në mënyrë të përsosur. Dështoj edhe kur përpiqem fort. Përveç të tjerash, Satani më manipulon të bëj vullnetin e tij. Unë jam skllav

SKLLAV

Kur kam lindur në këtë botë, jam bashkuar me Satanin, i cili kishte mëkatuar gjithashtu kundër Perëndisë.ARMIKU

nuK besoj …Besoj se mund të ketë shumë rrugë për t’u pranuar nga Perëndia, nëse ka Perëndi. Jezusi mund të jetë një rrugë. Sido që të jetë, nëse bëj një jetë të mirë dhe bëj më të mirën, atëherë Perëndia do të më pranojë.

i linDur jobesiMtar …

277kaPItullI PeSëmBëdHjetë 277

Jezusi, si Bariu i Mirë, më ka gjetur dhe më ka dhënë jetë të re, jetë të përjetshme, falje, qëllim për jetën, çlirim nga mëkati dhe shumë më tepër.

L

J

AM

I GJETUR

Jo vetëm që kam lindur në familjen e Perëndisë, por Perëndia më ka dhënë të drejtat e plota si të një biri. BIRËSUAR

Perëndia më jep një jetë të re, si tani, ashtu edhe për tërë përjetësinë në qiell. JETA E

PËRJETSHME

Perëndia, si gjykatësi i përsosur, më shpall të drejtë para tij, të drejtësuar. Tani ai më shikon si të drejtë.

SHFAJËSUAR

SHPALLURI DREJTË

FaKtet Për shKaK të jezus Krishtit

Borxhi im i mëkatit është hequr në kryq. Borxhi nuk ekziston më, është paguar plotësisht; është fshirë.

Fatura

e

borxhit

FATURA EANULUAR

PAGUAR

Dikur i skllavëruar, jam blerë tani me gjakun e Jezusit dhe jam çliruar. Nuk jam më skllav i qëllimeve të Satanit. I ÇLIRUAR

I SHPENGUAR

Vdekja dhe ringjallja e Jezusit e kanë mundur Satanin. Nuk i përkas më djallit. Kam paqe me Perëndinë. I PAJTUAR

… unë besoj

Unë besoj se Jezusi është vetë Perëndia dhe se ai vdiq në kryq në vendin tim, duke paguar borxhin tim të mëkatit. Unë besoj vetëm te Shpëtimtari i ringjallur që më shpëton nga pasojat e mëkatit

… të besosh është zgjeDhje

278 278 kaPItullI PeSëmBëdHjetë

Përgjegjësia jote

Kujtoj një herë, pasi përfundova këtë studim, një student që më pyeti: “Xhon, e di që jam një mëkatar i pashpresë”. Pastaj më bëri një përmbledhje të shkurtër të Biblës, për të më siguruar se e dinte që nuk mund të bënte diçka të mirë në vetvete për t’i pëlqyer Perëndisë. Ai e përmblodhi me një shpjegim të qartë besimin e tij në atë që Jezusi kishte kryer në kryq për të. Pastaj tha: “Xhon, ti ke një djalë. Ashtu siç nuk kam bërë asgjë për t’u bërë pjesëtar i familjes së Perëndisë, as yt bir nuk ka bërë asgjë për t’u bërë pjesëtar i familjes sate. Por tani që ai është një pjesëtar, ka përgjegjësi në shtëpi”. Pastaj pyeti: “Si pjesëtar i familjes së Perëndisë, cilat janë përgjegjësitë e mia?”.

Kjo ishte një pyetje largpamëse, së cilës i përgjigjet pjesa tjetër e Biblës. Shkrimi thotë se jeta që bën një person përcaktohet nga fokusi që ruan, në çfarë e fikson vëmendjen e tij. Kjo nuk është një lloj loje mendjeje. Ka të bëjë me qendrën e vëmendjes. Nëse fokusohesh te vetja, do të bëhesh shumë egoist. Nëse përqendrohesh te Perëndia, do të shohësh që jeta jote do të nderojë Atë dhe do t’i japë lavdinë që meriton. Prandaj për të qenë një besimtar i përgjegjshëm:

1. Duhet të fokusohesh në atë që ke tani për shkak të Jezusit, që përfshin të gjitha gjërat e renditura në faqen 277. Ajo që ke tani, përcaktohet si pozicioni yt në Krishtin. Perëndia dëshiron prej teje të gëzohesh në faktin që mëkati yt është falur dhe që tani ke një jetë të re.

2. Duhet të fokusohesh që të njohësh më tepër Jezusin. Apostulli Pal shkruan që ambicia e jetës së tij ishte:

Dhe me të vërtetë i konsideroj të gjitha këto një humbje në krahasim me vlerën e lartë të njohjes së Jezus Krishtit, Zotit tim, për shkak të të cilit i humba të gjitha këto dhe i konsideroj si pleh, që unë të fitoj Krishtin, dhe që të gjendem në të, duke pasur jo drejtësinë time që është nga ligji, por atë që është nga besimi në Krishtin: drejtësia që është nga Perëndia, me anë të besimit, që të njoh … Filipianëve 3:8-10

Kur e fikson vëmendjen te Zoti, ti i heq sytë nga vetvetja. Ti angazhohesh për t’i pëlqyer Atij dhe për t’u shërbyer të tjerëve. Është njësoj si një djalë me të fejuarën e tij: i angazhuar i tëri për ta njohur atë.

279kaPItullI PeSëmBëdHjetë 279

3. Ti duhet të përqendrohesh për t’i besuar Atij përditë, në të gjitha situatat e jetës, sepse mund të kesh besim që Ai është plotësisht i aftë të zgjidhë tërë shqetësimet dhe hallet e tua.

Jezusi tha …

“Ejani tek unë, o ju të gjithë të munduar dhe të rënduar, dhe unë do t’ju jap çlodhje”. Mateu 11:28

Ndërsa përdor këto të vërteta, do të shikosh që do të rritesh nga një foshnjë frymërore në një të rritur të pjekur. Nëse fillon të mendosh që kjo ndodh si rezultat i ndonjë lloj disipline të rreptë ndaj vetvetes, është e rëndësishme të kuptojmë se …

… ai që nisi një punë të mirë në ju, do ta përfundojë deri në ditën e Jezu Krishtit. Filipianëve 1:6

Ashtu siç nuk është normale apo e shëndetshme për një fëmijë të mbetet foshnjë tërë jetës së tij, nuk është e drejtë që një person, i cili është një bir i porsalindur i Perëndisë, të mbetet fëmijë frymëror. Fatkeqësisht, kjo ndodh shpesh, por nuk kemi pse të jemi ashtu. Mbaje përqendrimin në vendin e duhur dhe do të rritesh.

Pengesat

Ka pengesa që do të shkatërrojnë përqendrimin tënd dhe do të pengojnë rritjen tënde frymërore.

1. Natyra jonë njerëzore5. Po të bëhej një renditje se cili është armiku më i keq, natyra jonë është e para në listë. Bibla thotë se natyra jonë mëkatare njerëzore nuk kënaqet kurrë. Dëshiron gjithmonë më tepër para, më tepër vëmendje, një personalitet tjetër, pamje më të mirë, më të mirë këtë, më të madhe atë, deri në pafundësi. Mund të kënaqet për momentin, por më pas do të dëshirojë diçka tjetër për të mbushur gropën e zezë të ndjenjave dhe dëshirave. Natyra jonë njerëzore ka një përqendrim parësor: vetvetja. Shkrimi thotë …

… Ecni sipas Frymës dhe nuk do ta përmbushni dëshirat e mishit.Galatasve 5:16

Atëherë, si të ecim sipas Frymës? Kthehemi te çështja e përqendrimit. Ndërsa përqendrohemi në gjërat e Perëndisë, dëshirat e natyrës mëkatare zëvendësohen me një dëshirë më të fortë për t’i pëlqyer Krijuesit, Zotit tonë.

Na thuhet ta trajtojmë natyrën tonë mëkatare apo tokësore si të ishte e vdekur. Ne duhet të injorojmë me gjallëri kërkesat dhe dëshirat e saj.

Bëni, pra, të vdesin gjymtyrët tuaja që janë mbi tokë….Kolosianëve 3:5

280 280 kaPItullI PeSëmBëdHjetë

Për shembull, nëse je ushtar, kjo do të thotë që ke një farë identiteti. Veshja, prerja e flokëve, stili i jetës, gjithçka lidhet me ushtrinë. Një ushtar, ndërsa është në ushtri, duhet t’u bindet eprorëve të tij. Por kur largohet nga ushtria, ai merr një identitet të ri: identitetin e një civili. Atij nuk i kërkohet më të vishet në një farë mënyre. Eprorët e tij të mëparshëm nuk mund t’i japin më urdhra. Në të njëjtën mënyrë, para se të besonim, ne identifikoheshim me Adamin dhe kishim për të kënaqur vetëm natyrën tonë mëkatare apo tokësore. Por tani si besimtarë, ne identifikohemi me Krishtin dhe ai dëshiron që ne të përqendrohemi në Të dhe t’u shërbejmë të tjerëve.

… duke hedhur tej çdo barrë dhe mëkatin që na qarkon vazhdimisht duke na joshur, le të rendim me durim në udhën që është përpara nesh, duke i drejtuar sytë te Jezusi … Hebrenjve 12:1-2

Kjo këshillë biblike bie ndesh me shumë nga këshillat që marrim sot. Sot na thuhet të gërmojmë në të shkuarën për të gjetur përgjigje për problemet tona. Çdo e gabuar duhet të ndreqet dhe, nëse jemi lënduar, atëherë duhet të mëshirohemi si viktima. Rezultati përfundimtar i tërë kësaj këshille është që të përqendrohemi te vetvetja. Vetja jonë bëhet një mani. Nga ana tjetër, Bibla na thotë ta harrojmë veten, përfshirë edhe të shkuarën tonë. Nëse dikush na ka bërë diçka me të vërtetë të keqe, duhet të falim, sado e vështirë të jetë.

Por jini të mirë dhe të përdëllyeshëm njëri me tjetrin, duke e falur njëri-tjetrin, sikurse edhe Perëndia ju ka falur në Krishtin.

Efesianëve 4:32

Mund të duket e çuditshme, por në procesin e faljes së të tjerëve, ne përjetojmë shërim në jetët tona. Jezusi, i cili me siguri e kishte provuar të keqen mbi kurriz, tha …

Këto gjëra jua kam thënë që gëzimi im të qëndrojë në ju dhe gëzimi juaj të jetë i plotë. Gjoni 15:11

2. Sistemi i botës. Bibla thotë se sistemi i botës ka një ndikim negativ te ne nga ana frymërore, duke e ndryshuar përqendrimin tonë nga Jezusi tek ato gjëra që janë kalimtare. Ne jemi përgjegjës për të dalluar atë që priret të na tërheqë në modelet e vjetra e mëkatare dhe të shmangim ato gjëra që shkatërrojnë përqendrimin tonë.

Sepse hiri shpëtues i Perëndisë… na mëson të mohojmë pabesinë dhe lakmitë e botës, sepse ne rrojmë me urtësi, me drejtësi dhe me perëndishmëri në këtë jetë, duke pritur shpresën e lume dhe të shfaqurit e lavdisë të të madhit Perëndi dhe të Shpëtimtarit tonë Jezu Krisht … Titi 2:11-13

281kaPItullI PeSëmBëdHjetë 281

3. Djalli: Edhe pse Satani është mundur, ai përpiqet ende në mënyrë aktive të ndikojë te ne. Perëndia nuk e heq djallin kur bëhemi besimtarë. Por ne jemi përgjegjës për t’u bërë ballë tundimeve të tij dhe të kërkojmë forcë vetëm nga Perëndia.

Nënshtrojuni, pra, Perëndisë, kundërshtoni djallin dhe ai do të largohet nga ju. Jakobi 4:7

Satani përdor me dinakëri ndikimin e botës dhe natyrën tonë njerëzore egoiste për të na tunduar, për të ndryshuar përqendrimin tonë. Mund të presësh prej tij të hedhë dyshime në mendjen tënde, qoftë edhe për zgjedhjen që ke bërë për t’i besuar Jezusit. Ai do të thotë që besimi yt nuk ka qenë aq i madh sa duhet apo vë në dyshim nëse e ke kuptuar me të vërtetë. Kujto, ai e ka bërë këtë me Adamin dhe Evën. Kundërshtoje dhe bëj atë që bëri Jezusi. Shko te Bibla për ndihmë.

Ndërsa mposhtim ndikimin e këtyre tri pengesave, ndërsa ruajmë përqendrimin tonë, ne hedhim rrënjë të forta frymërore.

buriMet e Forcës

Bibla paraqet shumë burime për të na ndihmuar të ruajmë përqendrimin tonë.

1. Vetë Perëndia: Kur beson te Jezus Krishti, Bibla thotë se Fryma e Shenjtë vjen të banojë te ti; ai erdhi për të jetuar te ti. Tani ai ka liri të plotë për të të nxitur kur je i rënë, për të të nxitur që të jetosh me zell për të, për të të qortuar kur bie në mëkat. Fryma e Shenjtë është një shok aq besnik, saqë quhet Ngushëllues e Ndihmues, që janë emra të Perëndisë.

“Por Ngushëlluesi, Fryma e Shenjtë, që Ati do ta dërgojë në emrin tim, do t’ju mësojë çdo gjë dhe do t’ju kujtojë të gjitha këto që ju thashë”. Gjoni 14:26

Si prindër jemi të gëzuar kur fëmijët tanë arrijnë një qëllim të caktuar, apo sillen në mënyrë të këndshme. Si bij të Perëndisë, është e rëndësishme që të sillemi në mënyrë të tillë që t’i japim nderin dhe të mos e fyejmë emrin e Atit tonë qiellor. Bindja jonë tregon se po i japim Perëndisë vlerësimin e duhur dhe respektin që meriton.

“Ti je i denjë, o Zot, të marrësh lavdinë, nderimin dhe fuqinë, sepse ti i krijove të gjitha gjërat, dhe nëpërmjet vullnetit tënd ekzistojnë dhe u krijuan”. Zbulesa 4:11

282 282 kaPItullI PeSëmBëdHjetë

2. Besimi: Procesi i rritjes frymërore përmendet shpesh në Shkrim si ecje me Perëndinë. Ndodh hap pas hapi. Ashtu siç jemi bërë anëtarë të familjes së Perëndisë me anë të besimit, kështu duhet të ecim me Perëndinë me anë të besimit.

Ashtu si e keni marrë Krishtin Jezus, Zotin, ashtu, pra, ecni në të, duke pasur rrënjë dhe duke u ndërtuar në të, dhe duke u forcuar në besim ashtu sikurse ju mësuan, duke mbushulluar në të me falënderim. Kolosianëve 2:6, 7

Kujto, besimi mbështetet mbi fakte që gjenden në Bibël. Është e rëndësishme të mos ecësh me Perëndinë në bazë të asaj që ndjen. Mund të çohesh në mëngjes i fryrë dhe me temperaturë. Kjo nuk do të thotë se nuk je më pjesë e familjes sate apo, për këtë arsye, pjesë e familjes së Perëndisë. Ndonjëherë mund të mos ndihesh shumë frymëror, por kjo nuk përcakton se sa mirë po ecën me Perëndinë. Ecja jonë çdo ditë përcaktohet nga zgjedhjet që bëjmë. Nëse bëjmë zgjedhje të mençura, do të nxëmë diturinë e Perëndisë. Nëse bëjmë zgjedhje të marra, do të tregojmë papjekuri dhe do të mbetemi fëmijë frymërorë. Zgjedhjet që bëjmë drejtohen nga Perëndia ndërsa lexojmë Biblën.

3. Bibla: Është burimi ynë i forcës së përditshme, libri ynë i udhëzimeve.

I gjithë Shkrimi është i frymëzuar nga Perëndia dhe i dobishëm për mësim, bindje, ndreqje dhe për edukim me drejtësi, që njeriu i Perëndisë të jetë i përkryer, tërësisht i pajisur për çdo vepër të mirë. 2 Timotetut 3:16, 17

Bibla krahasohet me ushqimin frymëror. Sa më tepër e studion, aq më i fortë do të bëhesh frymërisht. Perëndia do të të flasë përmes Biblës, jo me zë të lartë, por në mendjen tënde. Ky është njëri prej çelësave për të zhvilluar përbashkësinë tënde me Perëndinë. Leximi i Shkrimit është mënyra se si e njohim Atë. Pa ushqimin e saj të vazhdueshëm, do të mbetesh një foshnjë frymërore.

Nëse nuk ke një Bibël, mund ta kërkosh. Fillo të lexosh Ungjillin sipas Gjonit. Duket si histori, kështu që nuk është i vështirë. Pastaj lexo përsëri këtë libër, duke kontrolluar çdo referim në Biblën tënde. Nënvizo vargjet duke përdorur një laps me ngjyra. Kjo do të të ndihmojë t’i dallosh menjëherë dhe do të të sjellë ndërmend atë që ke nxënë. Pastaj lexo librat e Veprave të Apostujve dhe Romakëve. Nëse nuk kupton diçka, vazhdo të lexosh. Më vonë do të bëhet e qartë.

283kaPItullI PeSëmBëdHjetë 283

4. Lutja: Lutje do të thotë thjesht të flasësh me Perëndisë. Nuk ka nevojë të përkulësh kokën dhe të mbyllësh sytë, edhe pse kjo është e udhës nëse të ndihmon të mos shpërqendrohesh. Ngaqë Perëndia njeh mendimet e tua dhe është kudo i pranishëm, mund t’ia drejtosh në heshtje lutjen tënde atij në çdo kohë dhe Ai do ta dëgjojë. Nuk ka nevojë që të lutesh me zë të lartë.

Mos u shqetësoni për asgjë, por, në çdo gjë, ia parashtroni kërkesat tuaja Perëndisë me anë lutjesh dhe përgjërimesh, me falënderim. Dhe paqja e Perëndisë, që ia tejkalon çdo zgjuarsie, do të ruajë zemrat tuaja dhe mendjet tuaja në Krishtin Jezus.

Filipianëve 4:6, 7

Lutja është një mënyrë e shprehjes së shqetësimeve, mundimeve, kërkesave dhe falënderimeve tona ndaj Perëndisë.

5. Besimtarët e tjerë: Bibla na thotë se ne fitojmë pjekuri frymërore përmes marrëdhënies me besimtarë të tjerë të Biblës. Kjo është jetësore.

Dhe le të kujdesemi për njëri-tjetrin, për t’u nxitur për dashuri dhe vepra të mira,

pa hequr dorë nga të mbledhurit bashkë, sikurse kanë zakon disa, por të nxisim njëri-tjetrin, aq më tepër se e shihni ditën që po afrohet. Hebrenjve 10:24, 25

Shumica e miqësisë sonë me besimtarë të tjerë do të ndërtohet brenda kontekstit të kishës. Megjithatë, duhet pasur edhe këtu kujdes.

Kujto, Satani vjen si një engjëll drite. Ai e pëlqen fenë. Për shkak të kësaj, duhet të kuptosh se ka shumë barinj të rremë dhe dele të rreme. Vetëm ngaqë njerëzit flasin për Perëndinë, nuk do të thotë se ata janë besimtarë të vërtetë. Kishat ndryshojnë nga të këqija në të mira për sa i përket kuptimit dhe praktikës të së vërtetës. Bibla thotë se do të ketë si mësues të mirë, ashtu edhe të këqij, derisa të vijë Jezusi për herë të dytë, kur Ai do të bëjë ndarjen. Deri në atë kohë duhet të jesh syçelë. Bëj këto pyetje:

A beson ajo kishë se Bibla është Fjala e vërtetë dhe e frymëzuar e Perëndisë, pa gabim në shkrimet e saj origjinale? Ki kujdes nga ata që thotë se vetëm e përmban Fjalën e Perëndisë.

A beson ajo kishë te çdo fjalë e Biblës, apo e mëson atë si fabul apo histori abstrakte (Për shembull, Bibla na thotë se ekziston me të vërtetë ferri, djalli, parajsa etj.)?

284 284 kaPItullI PeSëmBëdHjetë

A beson ajo kishë në ndodhi të tilla si lindja e Jezusit nga një grua e virgjër? Ki kujdes nga ata që thonë se kjo nënkuptonte vetëm një vajzë, që Maria nuk ishte e virgjër.

A beson ajo kishë që Jezusi është tërësisht Perëndi dhe njëkohësisht edhe njeri? Ki kujdes nga ata që thonë se Jezusi ishte një perëndi më tepër dhe se ka shumë perëndi. Në të njëjtën mënyrë, shmang ata që thonë se Jezusi ishte thjesht një mësues i madh.

A beson ajo kishë në trini?

A e kupton ajo kishë se Jezusi vdiq në vendin tonë për borxhin tonë të mëkatit? Nëse kisha është e paqartë në këtë pikë, apo mendohet se duhet të bësh diçka shtesë për t’u pranuar nga Perëndia, si pagëzimi apo rite të tjera, ki kujdes.

A ka ajo kishë një reputacion të mirë? A janë takimet e saj të çuditshme apo me sjellje të çrregullta? A ka standarde të larta morali? A janë punët e saj me natyrë të dyshimtë?

Nëse ajo kishë lë për të dëshiruar në njërën prej këtyre pikave, atëherë ka shumë gjasa që të çalojë edhe në mësimet e tjera. Këto pyetje kanë si qëllim të nxjerrin në pah simptomat e problemeve të thella. Duhet të ndihesh tërësisht i lirë t’u bësh pyetje drejtuesve të kishës për të marrë përgjigje të veçanta. Çdo dredhim nga ana e tyre duhet të ndezë një sinjal alarmi. Mos u josh se sa i mirë është predikuesi apo se me sa bindje flet. Kujto, shumë kisha nuk po e zbatojnë Biblën. Nuk ekziston një kishë e përsosur, por këto pyetje do të të ndihmojnë të gjesh një grup besimtarësh të së njëjtës mendje.

Nocioni i kishës mund të shkaktojë tallje te familja dhe miqtë. Mund të jetë një përvojë e vështirë dhe përulëse. Krenaria do të kërkojë të të ndihmojë, por kujto se cili ishte burimi i krenarisë dhe kërko një grup besimtarësh. Ideja e të mbledhurit bashkë për forcë të dyanshme ishte ideja e Perëndisë: është e rëndësishme për rritjen tënde si i krishterë. Besimtarët e tjerë mund të jenë një ndihmë e madhe në inkurajimin tënd në udhëtimin tënd frymëror.

6. Muzika: Mbreti David shkroi disa nga këngët e para apo Psalmet, me qëllim që të trimëronte zemrat tona. Që prej asaj kohe, besimtarët e tjerë kanë shkruar vargje të shkëlqyera rreth Perëndisë. Përsëri, ki kujdes, ka muzikë të mirë dhe të keqe. Përdor të njëjtin dallim që përdore për të zgjedhur kishën. Në

285kaPItullI PeSëmBëdHjetë 285

bazë të asaj që ke studiuar, përcakto nëse këngët që këndohen janë të vërteta apo të rreme. Perëndia do të të ndihmojë.

7. Thuaja të tjerëve: Dishepujt shkuan kudo duke u treguar të tjerëve rreth këtij lajmi të mirë. Edhe ti mund të bësh të njëjtën gjë. Është inkurajuese të shohësh miq që arrijnë të kuptojnë të njëjtën gjë. Por kujto, Perëndia u ka dhënë njerëzve një vullnet të lirë, kështu që respektoje. Ji i kujdesshëm në qasjen tënde dhe i ndjeshëm në atë që thua. Mos ua ngjesh në fyt. Bibla na thotë të jemi dëshmitarë, jo avokatë. Një dëshmitarë shpjegon diçka; një avokat argumenton dhe përpiqet të bindë. Thjesht duke ua dhënë këtë libër miqve mund t’i ndihmojë të kuptojnë.

8. Shpresa e ardhshme: Bibla thotë që një ditë Jezusi do të kthehet në tokë.

Tashmë, vëllezër, nuk duam që të jeni në mosdije për sa u përket atyre që flenë, që të mos trishtoheni si të tjerët që nuk kanë shpresë. Sepse, po të besojmë se Jezusi vdiq dhe u ringjall, besojmë gjithashtu që Perëndia do të sjellë me të, me anë të Jezusit, ata që kanë fjetur. Dhe këtë po jua themi me fjalën e Zotit: ne të gjallët, që do të mbetemi deri në ardhjen e Zotit, nuk do të jemi përpara atyre që kanë fjetur, sepse Zoti vetë, me një urdhër, me zë kryeengjëlli dhe me borinë e Perëndisë, do të zbresë nga qielli dhe ata që vdiqën në Krishtin do të ringjallen të parët; pastaj ne të gjallët, që do të kemi mbetur, do të rrëmbehemi bashkë me ata mbi retë, për të dalë përpara Zotit në ajër; dhe kështu do të jemi përherë bashkë me Zotin.

1 Thesalonikasve 4:13-18

Mirë, mund të shkruajmë edhe më tepër, por nëse ti je një ndër ata që e ka vendosur besimin në Krishtin, atëherë është mirë të dish se Bibla thotë që Perëndia do të të drejtojë, hap pas hapi. Ti ke filluar një shtegtim frymëror. Mbaji sytë tek ai; le të jetë ai përqendrimi yt. Studio hartën tënde, Biblën, në mënyrë të rregullt. Rruga nuk do të jetë gjithmonë e lehtë, por Perëndia do të jetë me ty; Ai ta ka premtuar këtë. Paç një udhëtim shumë të mirë!

Dhe Perëndia e paqes, që e ngriti nga të vdekurit, me anë të gjakut të Besëlidhjes së amshuar, Bariun e madh të dhenve, Perëndinë tonë Jezus Krisht, ju bëftë të përsosur për çdo vepër të mirë, që të kryeni vullnetin e tij, duke punuar te ju atë që është e pëlqyer përpara tij, me anë të Jezu Krishtit, të cilit i qoftë lavdi në shekuj të shekujve. Amen. Hebrenjve 13:20-21

286 286 kaPItullI PeSëmBëdHjetë

2 një Kohë e PërshtatshMeKa nga ata që, pasi e kanë lexuar Biblën dhe kanë kuptuar atë që thotë ajo, vendosin të rrezikojnë. Ata vendosin të mos besojnë. Ata vendosin: Ta shpërfillin këtë mesazh.

Ta hedhin atë plotësisht.

Të merren me punët e jetës dhe e harrojnë atë.

Të ndryshojnë mesazhin e saj.

… dhe të gjithë ata mendojnë se Bibla është e gabuar.

Herod Agripa e mori përsipër këtë rrezik. Si nipi i Herodit të Madh dhe si kushëri i parë i Herod Antipës, ai nuk mund të ketë qenë i privuar nga thashethemet për sa i përket Jezusit në familjen mbretërore. Pa dyshim që spiunët i kanë raportuar çdo fjalë që foli profeti nga Nazareti. Por Herodi kishte një pozicion shumë të lartë; ai ishte një njeri i rëndësishëm. Në vend që ta përulte veten para Mbretit të Mbretëve, ai, si njerëzit e kohës së Noeut, vazhdoi të jetonte për vetveten. Ai madje fitoi një popullaritet duke i prerë kokën njërit prej dishepujve të Jezusit.

Por atëherë …

Ditën e caktuar Herodi, i veshur me mantelin mbretëror dhe i ulur mbi fron, u mbajti një fjalim. Populli e brohoriste, duke thënë: «Zë i Perëndisë dhe jo i njeriut!». Në atë çast një engjëll i Zotit e goditi, sepse nuk i kishte dhënë lavdi Perëndisë; dhe, i brejtur nga krimbat, vdiq. Veprat e Apostujve 12:21-23

Perëndia në hirin e Tij e toleron mëkatin për një çast, por në drejtësinë e tij ai e gjykon atë. Gjykimi mund të vijë në këtë jetë ose mund të ruhet deri pas vdekjes, por gjithsesi do të ndodhë. Herodi vdiq6 dhe u ballafaqua në përjetësi me Liqenin e Zjarrit. Vargu tjetër është gjithashtu për t’u vlerësuar …

Ndërkaq fjala e Perëndisë rritej dhe përhapej.Veprat e Apostujve 12:24

Do të të nxisja të mos e anashkaloje mesazhin e Biblës apo të zësh kohën, duke mos pasur mundësi për ta lexuar atë. Do të ishte tragjedi të mos e gjesh kohën për të zbuluar me të vërtetë atë që duhet të njohësh rreth jetës dhe vdekjes.

Një bashkëkohës i Jezusit qe edhe Herod Agripa II. Ashtu si nipi i madh i Herodit të Madh dhe djali i Herod Agripës, ai gjithashtu

287kaPItullI PeSëmBëdHjetë 287

dinte diçka për Jezusin. Bibla thotë se mbreti Agripa ishte mjaft ekspert për gjërat që kishin të bënin për Jezusin. Apostulli Pal7

u arrestua dhe dëshmoi para tij. Në mbrojtjen e tij para Agripës, Pali i foli për Jezusin. Ai tha …

«Sepse mbreti, të cilit unë po i flas lirisht, është i mirinformuar për këto gjëra, sepse unë jam i bindur se asnjë nga këto gjëra nuk është e panjohur për të, sepse e gjithë kjo nuk është bërë në fshehtësi. O mbret Agripa, a u beson profetëve?».

Atëherë Agripa i tha Palit: «Për pak dhe po ma mbush mendjen të bëhem i krishterë». Veprat e Apostujve 26:26-28

U duk se mbreti Agripa e kuptoi mirë Palin, aq sa ai pranoi se Pali po e bindte atë të besonte. Por Agripa e mori përsipër rrezikun. Ai nuk besoi. Ai e la mënjanë pyetjen, në përpjekjen për të shmangur marrjen e vendimit. Me sa dimë ne, Agripa nuk besoi kurrë. Ai shkoi në varr vetëm, duke kuptuar, por pa besuar. Ai shkoi për ta kaluar përjetësinë në liqenin e zjarrit. Kjo ishte zgjedhja e tij.

Pali gjithashtu e mbrojti veten para një qeveritari romak të quajtur Feliks. Pali pati mundësi për të dhënë një shpjegim të gjatë se kush ishte Jezusi dhe se çfarë kishte bërë Ai.

Pas disa ditësh Feliksi, që kishte ardhur me gruan e vet Druzila, që ishte jude, dërgoi ta thërresin Palin dhe e dëgjoi lidhur me besimin në Jezu Krishtin. Dhe, duke qenë se Pali fliste për drejtësi, për vetëkontroll dhe për gjyqin e ardhshëm, Feliksi, shumë i trembur, u përgjigj: «Për tani shko, dhe kur të kem rast, do të dërgoj të të thërrasin». Veprat e Apostujve 24:24, 25

Feliksi e shtyu vendimin e tij. Ai po priste për një kohë të përshtatshme. Është e thjeshtë ta bësh këtë, por Bibla na kujton se tani është koha për të vendosur …

Ja, pra, koha e pëlqyer, ja, pra, dita e shpëtimit. 2 Korintasve 6:2

Ne nuk e dimë se çfarë na pret në të ardhmen, apo se kur do të merren jetët tona. Ne duhet të vendosim tani. Sigurisht Feliksi kishte frikë. Edhe ne ndonjëherë kemi frikë. Ne pyesim veten se çfarë do të mendojnë të tjerët. Në të vërtetë nuk ka rëndësi. Ajo që ka rëndësi është çfarë mendon Perëndia. Historia nuk tregon se çfarë i ndodhi Feliksit, por, me aq sa dimë, ai nuk gjeti një kohë të përshtatshme për të besuar.

Feliksi kishte shpresa të tjera …

… ai shpresonte se Pali do t’i jepte para që ta lironte; dhe prandaj e thërriste shpesh dhe bisedonte me të. Veprat e Apostujve 24:26

288 288 kaPItullI PeSëmBëdHjetë

Feliksi kishte shtysa të tjera. Interesi i tij i shfaqur për Jezusin ishte i shtrembëruar nga dëshirë për fitime parash. Megjithatë, ai foli shpesh me Palin për Jezusin. Shumë njerëz mund t’i kenë interpretuar këto biseda në këtë mënyrë: Feliksi është bërë fetar. Disa njerëz janë si Feliksi. Ata flasin shumë për Biblën, pastaj e përdorin mesazhin e saj për përfitimin e tyre. Shumë njerëz e pranojnë këtë mospërputhje, por disa mashtrohen. Për shkak të hipokritëve të tillë, disa njerëz pohojnë se nuk do të besojnë kurrë në Bibël. Por prit një minutë! A ka ndryshuar mesazhi i Biblës? Jo, aspak. Ajo thotë po të njëjtën, pavarësisht se si e shtrembërojnë njerëzit sipas qëllimeve të tyre. Nëse je dikush prej atyre që je joshur të refuzosh Biblën për shkak të njerëzve, si Feliksi, atëherë mendohu përsëri.

Nëse je i lëkundur, se nuk ke kuptuar, apo thjesht refuzon atë që ke lexuar, atëherë të sugjeroj të hetosh Biblën pak më tepër para se ta lësh këtë çështje. Siç thamë në fillim, Shkrimi ka shumë gjëra për të thënë rreth jetës … dhe vdekjes.

Mos e ndal hetimin tënd tani.

Jeta jote dhe jeta jote pas vdekjes, është në rrezik.

289kaPItullI PeSëmBëdHjetë 289

shtojcaFjalorth

shëniMe FunDore

291aPPendIx 291

glossary Aba: (aramaisht) e njëvlershme me fjalën shqipe “atë” ose “baba”.Adhurim: të shpallësh Perëndinë të denjë.Altar: një platformë e bërë prej dheu ose guri, mbi të cilin i

ofroheshin flijime Perëndisë ose perëndive.Amen: (hebraisht/greqisht) një fjalë pohimi; një formë pajtimi:

“S’ka problem për mua!” ose “Unë jam dakord!”.Apostull: (greqisht) i dërguar; e përdorur zakonisht si referim për

dymbëdhjetë dishepujt dhe Palin.Arka: një mbajtëse, e gjerë (varkë) ose e vogël (kuti).Bekim: marrja ose dhënia e favorit të Perëndisë.Besim: të vendosësh sigurinë në dikë.Besëlidhje: një premtim, marrëveshje.Birësim: riti i blerjes i së drejtës së të qenit bir i ligjshëm, bashkë me

detyrimet dhe privilegjet e tij.Biri i njeriut: një shprehje e përdorur nga Jezusi, duke iu referuar

vetvetes, për të cilësuar anën njerëzore të Tij, gjithashtu e thënë nga studiuesit e vjetër se është termi që i referohet Mesias.

Biri i Perëndisë: një term idiomatik, i cili nuk ka asnjë zbatim fizik; i përdorur për të përshkruar të njëjtat cilësi.

Centurion: (greqisht/latinisht) një oficer ushtarak romak që kishte përgjegjësinë ndaj 100 njerëzve, kryeqindës.

Demon: një qenie frymërore e keqe, në aleancë me Satanin.Dishepull: një ndjekës.Djall: (vjen nga greqishtja) akuzues i rremë, shpifës, një emër tjetër

i Satanit, qenia më e fuqishme e frymërave të këqija.Emanuel: (hebraisht/greqisht) “Perëndia me ne”.Engjëll: (greqisht) lajmëtar; një qenie e krijuar frymërore që banon

në qiell.Faraon: mbreti i Egjiptit.Farise: një jude që ndiqte ligjin e Perëndisë me shumë imtësi. Këta

njerëz krijuan ligje shtesë për ligjin e Moisiut, në mënyrë që të mos shkelnin ligjet e Perëndisë.

Hir: mirësia e Perëndisë ndaj mëkatarëve, që nuk e meritojnë.I panjollë: të konsideruarit i drejtë me Perëndinë. Kjo nuk do të

thotë se njeriu është pa mëkat. Kjo mund të përdoret në kupti-min se si jeton një person; për të pasur një stil jete të mirë ose të drejtë.

I drejtësuar: një vepër juridike nëpërmjet së cilës Perëndia e shpall një person të drejtë para Tij.

Jezus: (greqisht—që rrjedh nga ana e vet nga hebraishtja) “Shpëtimtar”—meqë kjo fjalë nuk është në përdorimin e zakon-shëm, kam përdorur një term më tepër familjar—që është sinonim me fjalën “Çlirimtar”.

292 292 aPPendIx

Krisht: (greqisht) “i vajosur,” e përkthyer Mesia (hebraisht) në Dhiatën e Vjetër.

Lavdi: fjalë për fjalë “të masësh diçka” në kuptimin e vlerës.Mallkim: të sjellësh ose të japësh pakënaqësi.Mesia: (hebraisht) “i vajosur” e përkthyer “Krisht” (greqisht) në

Dhiatën e Re.Mëkat: lidhet me idenë e gjuajtjes me shigjetë, duke mos qëlluar në

shenjë; në këtë rast të marrësh shenjë ose të synosh shenjtërinë e Perëndisë, por të mos ia dalësh mbanë; të kundërshtosh Perëndinë dhe Fjalën e tij; të refuzosh që të jetosh ashtu siç kërkon Perëndia.

Mëshirë: dashuria e Perëndisë e shfaqur ndaj mëkatarëve që nuk e meritojnë këtë.

Natyrë mëkatare: disa herë i referohet natyrës njerëzore apo natyrës së Adamit; një gjendje mëkatare.

Pendimi: të kesh një mendje të ndryshuar (shikoni në faqen 155).Prift: një njeri që kryente punë të caktuara në Tabernakull ose

Tempull.Profet: një lajmëtar, i cili fliste për Perëndinë.Psalm: (greqisht) një këngë.Rabi: (greqisht) mësues, profesor.Rrëfej: të pajtohesh me dikë ose të pranosh diçka që ke bërë.Shabati: dita e shtatë e javës; e shtuna.Satan: (hebraisht/greqisht) kundërshtar; armiku më i madh i

Perëndisë.Sinagogë: (greqisht) asamble; zakonisht i referohej një ndërtese.Sinedri: (greqisht) një gjykatë judaike e përbërë nga shtatëdhjetë

e një burra.Skrib: një person që bënte kopje të Shkrimeve në të shkuarën.Shëmbëlltyrë: një histori e shkurtër me një mësim brenda.Shkelje: shiko mëkat.Shpengoj: blej, në kuptimin e blerjes së një skllavi në treg.Shpëtimtar: dikush që çliron dikë tjetër.UNË JAM: një emër i Perëndisë, që do të thotë “ai që ekziston” ose

“ai që ekziston në vetë fuqinë e Tij.”Ungjill: lajm i mirë.Vajos: të derdhësh vaj mbi kokën e një personi ose një objekti,

me qëllim që të ndahet veças për punët e Perëndisë. Fjala do të thotë ose i referohet diçkaje të zgjedhur për shërbimin e Perëndisë.

Zanafillë: (greqisht) fillimi ose origjina.

293aPPendIx 293

shëniMe FunDoreKaPitulli i Parë1. Josh McDowell, e përpiluar nga Bill Willson, A READY DEFENSE, me

botues Thomas Nelson, © 1993 f. 27, 28. Nën autorizimin e Thomas Nelson.

2. Disa versione biblike përkthejnë shprehjen “I frymëzuar nga Perëndia” me shprehjen “i frymëzuar”. “I frymëzuar nga Perëndia” është një përkthim më i fjalëpërfjalshëm.

3. “Atëherë i erdhën disa që i paraqitën një të paralizuar, që po e mbartnin katër vetë” Marku 2:3.

4. ILLUSTRATED BIBLE DICTIONARY, Pt 3, IVP ©Universitetet dhe Pjesëtarët e Kolegjeve të Krishtera 1980, f. 1538.

5. Philip W. Comfort, THE ORIGIN OF THE BIBLE, Mark R. Norton, Tekste dhe Dorëshkrime të Dhjatës së Vjetër, f. 151, ©1992 botuar nga Tyndal House.

6. E përkthyer nga William Whiston, THE WORKS OF JOSEPHUS, ©1987, e botuar nga Hendrikson, f. 776.

7. Norman L. Geisler dhe William E. Nix, Nga Perëndia te ne, si ka ardhur Bibla, ©1974 Moody Press, Chicago, f. 7.

8. Sot studiuesit judenj i ndajnë shkrimet e hebrenjve në tri pjesë: Ligji, Shkrimet dhe Profetët. Edhe pse kjo mund të jetë vendosur në shekullin II para K., kjo ndarje treshe është përmbyllur në shekullin V para K. Si më sipër, f. 77-85.

KaPitulli Dy1. Galaktika e paraqitur këtu nuk është Rruga e Qumështit, sepse është e

pamundur të fotografohet. Por është zëvendësuar me një të ngjashme me të.

2. Të dhënat statistikore: THE WORLD BOOK ENCYCLOPEDIA; NIGHTWATCH, Një udhëzues praktik i universit nga Terence Dickinson, bot. Firefly Books, prill 1999. Numrit i vlerësuar i galaktikave vjen gjithnjë duke u rritur.

3. Fjala “Zot” është emri personal i Perëndisë: “Jahve” është në hebraisht. Izraelitët e lashtë kishin aq shumë frikë nga emri Jahve, saqë në shekujt që vijuan ata nuk pranonin ta përdornin këtë emër. Duke e lexuar Shkrimin me zë të lartë, sa herë që vinin te fjala Jahve ata përdornin thjesht “Zot” apo “Emri”, duke lënë të nënkuptohet nga të gjithë se po i referoheshin emrit Jahve. Edhe sot Bibla është shkruar duke përdorur fjalën zëvendësuese Zot me shkronja të mëdha, duke e kuptuar ashtu siç e kuptonin të lashtët: Je duke lexuar fjalën Jahve: emrin personal të Perëndisë.

4. Juda 6.5. Lluka 20:36. Vdekje në kuptimin fizik. Engjëjt nuk reshtin së ekzistuari.6. Marku 12:25.7. Lucifer vjen nga latinishtja, që do të thotë “burim drite”. Kjo fjalë i ka

burimet e veta nga latinishtja e përdorej për planetin Venus, i cili zakonisht njihet nga ne si “ylli i mëngjesit”.

294 294 aPPendIx

KaPitulli tre1. Krahasim: hebraisht Përkthim i fjalëpërfjalshëm Dita 1 “or” “dritë” Dita 4 “ma-or” “dritë-dhënësit”2. Llojet e krijuara origjinare do të kenë qenë të ndara në grupe, të cilat

më vonë janë ndarë në specie. Për shembull, dingot, kojotat dhe ujqërit kanë rrjedhur nga një lloj qeni. Duhet kuptuar se kjo nuk është një formë evolucioni, sepse asnjë informacion i ri gjenetik nuk është shtuar, që duhet të bënte pjesë në grupin trashëgimor origjinal.

3. I përsosur përdoret në kuptimin e një përsosurie morale.4. Për shembull, shikoni dr. Michael J. Behe, DARVIN’S BLACK BOX,

Touchstone, Simon dhe Schuster, NY, NY f. 307.5. Gjeokronologjia është një fushë e gjerë studimi. Një kërkim në internet

na shfaq një seri modelesh të ndryshme matjeje, çdonjëra prej të cilave paraqet mosha të ndryshme të tokës.

KaPitulli Katër1. Zbulesa 12:3-9; Vargjet 3 dhe 4 zakonisht konsiderohen se janë një

referim i rënies së Satanit. Vargjet nga 7-9 mendohen nga shumë mësues biblikë se kanë të bëjnë me ngjarjet e ardhshme. Unë kam cituar të tërë pjesën, meqenëse vargjet e fundit shpjegojnë çështjen për të cilën ne jemi të interesuar, vargjet 3 dhe 4, dhe duam të dimë se “për kë” bëhet fjalë.

2. Kjo pjesë pasqyron zgjedhjen që bënë Adami dhe Eva.3. Shiko Romakëve 5:12-14 për më tepër hollësi. Shiko gjithashtu edhe

kapitullin dhjetë, shënimin 1. Adami ishte babai—kreu—i tërë racës njerëzore. Ne ishim në të kur ai mëkatoi.

4. neWSWeek, 11 janar 1988, f. 46-52.5. tIme, 4 dhjetor 1995, botuar në SHBA, f. 29.

KaPitulli Pesë1. Disa kanë thënë se arsyeja pse Perëndia nuk e pranoi flijimin e Kainit

ishte sjellja e tij. Pa dyshim që Kaini kishte një sjellje të pavarur nga Perëndia, por Bibla deklaron hapur se: “Me anë të besimit Abeli i ofroi Perëndisë një flijim më të mirë nga ai i Kainit…”. Bibla nuk thotë: “një sjellje më të mirë”. Kaini nuk iu bind Perëndisë, duke çuar një flijim të gabuar. Shikoni Hebrenjve 4:11. Për një shpjegim më të hollësishëm të këtij subjekti, kontaktoni me zyrën e GoodSeed-it, sipas adresave në fund të librit.

2. Lluka 17:27; Mateu 24:38.3. Romakëve 1:21-32; Megjithëse në këtë pjesë nuk kemi një referim të

drejtpërdrejtë për njerëzit në kohën e Noeut, ajo pasqyron zgjedhjen që bënë ata bashkë me rrjedhojat që pasuan.

4. Mbase është bërë prej rrëshire pishe, e zier me qymyr druri. Bitumi do të shfaqej pas përmbytjes.

5. Zanafilla 6:3.6. 2 Pjetrit 2:5.7. Një numër studiuesish kanë llogaritur “dhomën e arkës”.8. Dr. John Baumgardner, gjeolog në laboratorin kombëtar të Los Alamosit

në Nju-Meksiko, propozoi një model, i njohur në rrethin e kreacionistëve si lëvizja tektonike e kontinenteve.

295aPPendIx 295

9. Jobi 40:15-24; 41:1-34.10. “Por Zoti zbriti…”: nëse Perëndia është i pranishëm në çdo vend dhe kohë,

pse i duhej atij që të “zbriste”? Bibla zakonisht përdor terma që kanë të bëjnë me marrëdhënien e Perëndisë, të cilat na japin kuptimin e tekstit. Për shembull, për Perëndinë thuhet se Ai “pa” edhe pse, si Frymë, Ai nuk ka sy fizikë.

11. I jam mirënjohës Dr. Carl Wierland për informacionin e tij në fushën e gjenetikës. Për më tepër informacion rreth kësaj teme shkruar për njerëz të thjeshtë, shiko: Libri i përgjigjeve rreth Krijimit, nga David Catchpool, Jonathan Sarfati, Carl Wierland, Don Batten (redaktor), Creation Book Publishers, LLC, f. 264.

KaPitulli gjashtë1. Vër re se si periudha e jetës së njeriut zbriti në mënyrë dramatike pas

përmbytjes. Abrahami konsiderohej plak që në moshën shtatëdhjetë e pesë vjeç.

2. Abrami u bë një komb i madh: edhe ati i judenjve dhe i arabëve.3. Emri i Abramit u bë i madh; ai respektohet si nga judenjtë, ashtu edhe

nga arabët. Është e rëndësishme të vihet re se ishte Perëndia ai që e bëri emrin e Abrahamit të madh, kurse te ngjarja e Babelit dëshira për t’u bërë i madh ishte e ndjellë nga vetë ata.

4. Shohim gjithashtu nga historia se ata që përndoqën judenjtë nuk përparuan shumë gjatë viteve.

5. Gjoni 8:56.6. Mateu 17:20.7. “Sepse paga e mëkatit është vdekja…” Romakëve 6:23. Shikoni kapitullin

4, Vdekja, f. 67

KaPitulli shtatë1. Dymbëdhjetë fiset e Izraelit janë dymbëdhjetë djemtë e Jakobit. Vetëm

me një përjashtim: fisi i Levit nuk mori pjesë meqë ata u bënë drejtuesit fetarë të kombit. Gjithashtu nuk ekzistonte fisi i Jozefit: dy bijtë e tij Efraimi dhe Manasi mbushnin dymbëdhjetëshen.

2. Kjo fjalë mund të përkthehet si “morra”.

KaPitulli tetë1. Ky paragraf është një parantezë e gjerë e Eksodit 19:5.2. Për qëllimin e këtij libri, kam përfshirë vetëm Dhjetë Urdhërimet, të cilave

u referohemi shpesh si Ligji Moral. Në fakt pjesët që i referohen “tërë ligjit” përfshijnë shumë më tepër: 613 urdhërime të dhëna nga Moisiu.

KaPitulli nëntë1. ➊ Altari prej bronzi: Eksodi 27:1, 2 ➋ Legeni: Eksodi 30:18 ➌ Altari i artë ose Altari i temjanit: Eksodi 30:1,3 ➍ Shandani: Eksodi 25:31 ➎ Tryeza me bukët e paraqitjes: Eksodi 25:23,30 ➏ Arka e Besëlidhjes: Eksodi 25:10,11 ➐ Pajtuesi ose Vendi i Mëshirës: Eksodi 25:17-21.2. Priftërinjtë nuk mund të hynin kur kolona prej reje qëndronte pezull

në Vendin Shumë të Shenjtë. Ajo nënkuptonte praninë e Perëndisë. Kur

296 296 aPPendIx

reja lëvizte për t’i udhëhequr gjatë udhëtimit, atëherë ata ishin të lirë që ta merrnin të tërë Tabernakullin dhe të vazhdonin rrugën.

3. 2 Samuelit 7:12-17.4. Studiuesit kanë mendime të ndryshme rreth datës në lidhje me Krijimin,

Përmbytjen në kohën e Noeut dhe Babelin. Duke e marrë Biblën fjalë për fjalë, ajo përjashton periudha kohe prej miliona apo miliarda vitesh. Të gjitha këto ndodhi duhet të kenë ndodhur në jo më shumë se disa mijëra vjet.

KaPitulli Dhjetë1. Kjo nuk duhet të merret si një lidhje gjenetike—që natyra mëkatare

mund të gjendet në qelizë, në vargun e ADN-së. Kjo lidhje është tërësisht frymërore. Perëndia e bëri njeriun përgjegjës për rebelimin në kopshtin e Edenit dhe, për shkak të kësaj, “… ashtu si me anë të një njeriu të vetëm mëkati hyri në botë dhe me anë të mëkatit vdekja u shtri tek të gjithë njerëzit, sepse të gjithë mëkatuan …” (Romakëve 5:12). Ne të gjithë kemi një atë njerëzor, prandaj ne jemi të gjithë mëkatarë. Ati i Jezusit ishte Perëndia, Fryma e Shenjtë, prandaj Ai kishte natyrën e Perëndisë.

2. Shiko se çfarë shkroi profeti Daniel më shumë se 500 vjet para lindjes së Jezusit. “Unë shikoja disa vegime nate dhe, ja, mbi retë e qiellit po vinte dikush që i ngjante një Biri njeriu … Atij iu dha sundimi, lavdia dhe mbretëria, me qëllim që gjithë popujt, kombet dhe gjuhët t’i shërbenin”. Danieli 7:13, 14

3. “Zot” është një titull që i referohet Mesias në Dhiatën e Vjetër (Psalmi 110:1) dhe thekson autoritetin e Tij, të drejtën e Tij për të sunduar. J. Dwight Pentecost, THE WORDS AND WORKS OF JESUS CHRIST, ©1981 nga The Zondervan Corporation, f. 61.

4. Efrata ishte një zonë që dallonte këtë Bethlehem nga një qytet tjetër me të njëjtin emër afër Nazaretit.

5. Një parfum kundërmues.6. Kjo mund të ketë qenë koha kur Jezusi u bë “bar mitzvah”. Talmudi

thotë: “në moshën e pubertetit”. Disa të tjerë e vendosin atë një vit më vonë.

KaPitulli njëMbëDhjetë1. Gjoni u burgos nga Herod Antipa, biri i Herodit të Madh. Gjoni kishte

folur kundër mëkatit të Herodit, i cili jetonte me gruan e të vëllait.

KaPitulli DyMbëDhjetë1. Ka një dallim: “Pastaj vdekja dhe Hadesi u flakën në liqenin e zjarrit. Kjo

është vdekja e dytë”. Zbulesa 20:14

KaPitulli treMbëDhjetë1. Theksohet përemri vetor (UNË) i ndjekur nga e tashmja e dëftores në

veprore (“…tani që unë jam duke ju folur, UNE JAM”.).2. Unë nuk i kam përfshirë të gjitha hollësitë që kanë të bëjnë me gjyqin

dhe kryqëzimin. Në një farë kuptimi, në këtë pikë, ndodh kjo ngjarje. Ndërsa po e çonin, kapën një farë Simoni nga Kirenea, që po kthehej nga

fusha, e ngarkuan me kryqin që ta mbarte pas Jezusit. Luka 23:26

3. Whiston, THE WORKS OF JOSEPHUS, f. 720.4. Shkruar në të kaluarën, që nënkupton sigurinë se do të ndodhë.5. Në fakt se çfarë mendoi Satani nuk shkruhet, por ngaqë ai ishte

strumbullari i tërë kësaj çështjeje, u ndjeva i lirë ta shkruaja.

297aPPendIx 297

6. J. W. Shepard, THE CHRIST OF THE GOSPELS, (Grand Rapids: Eerdmans, 1964) f. 604 e cituar nga Pentecost, THE WORDS AND WORKS OF JESUS CHRIST, f. 487.

7. John F. Walvoord, Roy B. Zuck, THE BIBLE KNOWLEDGE COMMENTARY ©1983 , SP Publications, f. 340.

Pentecost, THE WORDS AND WORKS OF JESUS CHRIST, f. 487. Warren W. Wiersbe, THE BIBLE EXPOSITOR COMMENTARY, Vol. 1,

©1989, SP Publications, f. 384.8. Një batalion është një njësi ushtarake e përbërë nga 300 deri në 1000

njerëz.9. Nuk kemi një regjistrim për sekuencat e sakta të ngjarjeve të ringjalljes

së atij mëngjesi. Kam dhënë një prej skenarëve më të mundshëm.

KaPitulli KatërMbëDhjetë1. Jezusi u gozhdua në kryq në orën 9:00 paradite, në kohën e flijimit të

paradites. Ai vdiq në orën 3.00 pasdite, në kohën e flijimit të mbrëmjes.2. Jeta e përkryer e Jezusit e bënte atë si flijimin e përshtatshëm, por ishte

vdekja e Tij që bëri pagesën e mëkatit. Vetëm duke vdekur mund të thuhej se Jezusi kishte plotësuar atë që kërkonte Ligji. Mateu 5:17, 18.

KaPitulli PesëMbëDhjetë1. Rreth 30% e Biblës është profeci, një pjesë e plotësuar dhe tjetra për t’u

plotësuar.2. Një fjalë tjetër për “mëkatin”.3. Kjo i referohet shpesh si pozicioni yt në Krishtin.4. “Kam” është në kohën e tashme, duke nënkuptuar që jeta e përjetshme

është një zotërim i tashëm.5. Disa versione përdorin termin mish për t’iu referuar natyrës sonë

njerëzore.6. Jozefi, historiani i shekullit të parë mbas Krishtit, shkruan gjithashtu

për vdekjen e këtij njeriu.7. Emri i Saulit u ndryshua në Pal.

298

GoodSeed Angli0800 073-6340info.uk@goodseed.com

goodsEEd Australi1800 897-333info.au@goodseed.com

goodsEEd Canada800 442-7333 info.ca@goodseed.com

BonneSemence Canada Service en français888 314-3623 info.qc@goodseed.com

GoodSeed Evropëinfo.eu@goodseed.com

GoodSeed USA888 654-7333info.us@goodseed.com

GOOdSeed® international

P. O. Box 3704

Olds, AB T4H 1P5

CANADA

Biznes: 403 556-9955Faksimile: 403 556-9950

E-mail: info@goodseed.com

GoodSeed® është një organizatë jofitimprurëse, e cila ka për qëllim të bëjë sa më të qartë komunikimin e përmbajtjes së këtij libri në këtë gjuhë dhe në të tjera. Ju ftojmë që të kontaktoni me ne nëse jeni të interesuar në projektet e mëtejshme dhe në përkthime.

‘GoodSeed,’ and the Book/Leaf design mark are trademarks of GoodSeed International.