Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek
-
Upload
tyler-hopkins -
Category
Documents
-
view
89 -
download
0
description
Transcript of Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek
![Page 1: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/1.jpg)
Program wczesnego wykrywaniaPrzewlekłej Choroby Nerek(PChN)
Jacek Różański
Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych PAM
![Page 2: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/2.jpg)
1. Istota Przewlekłej Choroby Nerek (PChN) - podstawowe terminy - kontekst epidemiologiczny
- rokowanie
![Page 3: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/3.jpg)
3
Definicja Przewlekłej Choroby Nerek (PChN)
Przewlekła Choroba Nerek PChN jest to
wieloobjawowy zespół chorobowy powstały w wyniku zmniejszenia ilości czynnych nefronów
niszczonych przez różnorodne procesy chorobowe
toczące się w miąższu nerek.
Wg NKF K/DOQI Clinical Practice Guidelines 2002: Am J Kidney Dis 2002; 39 (2, Suppl 1): S17-S31
![Page 4: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/4.jpg)
4
Zakres pojęcia Przewlekłej Choroby Nerek
Stadia Przewlekłej Choroby Nerek uszeregowane zostały
w oparciu o szacowany stopień filtracji kłębuszkowej (współczynnik eGFR - estimated Glomerular Filtration Rate)
PChN charakteryzuje się uszkodzeniem nerek,
niezależnie od ich wydolności, i jest pojęciem szerszym,
w skład którego wchodzi Przewlekła Niewydolność Nerek (PNN).
Wg NKF K/DOQI Clinical Practice Guidelines 2002: Am J Kidney Dis 2002; 39 (2, Suppl 1): S17-S31
![Page 5: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/5.jpg)
5
Stadia PChN w oparciu o eGFR
Wg NKF K/DOQI Clinical Practice Guidelines 2002: Am J Kidney Dis 2002; 39 (2, Suppl 1): S17-S31
Stadium Opis eGFR(mL/min/1.73m2)
1•Uszkodzenie nerek*•prawidłowe lub eGFR
> 90
2 •Łagodne eGFR 60 - 89
3 •Umiarkowane eGFR 30 - 59
4 •Bardzo duże eGFR 15 - 29
5 •Niewydolność nerek < 15 lub dializa
* Uszkodzenie nerek definiowane jest przez NKF jako “patologiczne odchylenia lub markery uszkodzenia, włączając nieprawidłowe
wyniki badań krwi i moczu lub badań obrazowych”
![Page 6: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/6.jpg)
6
Przyczyny PNN
Najczęstsze przyczyny niewydolności nerek:– Cukrzyca
– Kłębuszkowe zapalenia nerek
– Nadciśnienie tętnicze
– Wielotorbielowate zwyrodnienie nerek
– Choroby tkanki łącznej (np. toczeń, RZS)
Parmar. BMJ 2002; 325:85-89
![Page 7: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/7.jpg)
7Remuzzi and Weening. Lancet 2005; 365:556–557
Dializa to widoczna i najbardziej kosztowna część opieki nad chorymi z PChN . Pacjenci dializowani to zaledwie wierzchołek góry lodowej
400 mln osób na świecie choruje na PChN, a w Polsce jest to szacunkowo około 4 mln
Dializa – wierzchołek góry lodowej
![Page 8: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/8.jpg)
8
Występowanie PChN w Polsce (w zależności od stadium)
eGFR Stadium PChNSzacunkowy %
populacjiSzacunkowa
liczba chorych
< 15 stadium 5 0,15 % 57 000
15 - 29 stadium 4 0,2 % 76 000
30 - 59 stadium 3 4,3 % 1 634 000
60 - 89 stadium 2 3 % 1 140 000
> 90 stadium 1 3,3 % 1 254 000
Wg Prof.. B.Rutkowskiego, w: Nefrologia
![Page 9: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/9.jpg)
9
Rokowanie pogarsza się wraz z postępem PChN
Wg Go et al. NEJM 2004; 351:1296-1305
Wzr
ost
czę
sto
ści
zd
arze
ń
Spadek eGFR
Powikłania sercowo-naczynioweHospitalizacja
0
50
100
150
>6
0
30
-44
45
-59
15
-29
<1
5
Czę
sto
ść n
a 1
00
oso
bo
lat
eGFR (mL/min/1.73m2) eGFR (mL/min/1.73m2)
0
10
30
40
20>
60
30
-44
45
-59
15
-29
<1
5
Zgon
0
5
10
15
>6
0
30
-44
45
-59
15
-29
<1
5
eGFR (mL/min/1.73m2)
![Page 10: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/10.jpg)
Temat 2. Problemy diagnostyczne PChN- przyczyny błędów diagnostycznych - jak unikać najczęściej popełnianych
![Page 11: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/11.jpg)
11
Ocena stężenia kreatyniny w surowicy- najczęstsza przyczyna pomyłek w rozpoznawaniu PChN
We wczesnych stadiach Przewlekła Choroba Nerek jest utajona i zbyt rzadko rozpoznawana
Opóźniona diagnoza często wynika z błędnego przekonania,
że stężenie kreatyniny w surowicy (sCr) jest dobrym markerem czynności nerek
![Page 12: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/12.jpg)
12
Stężenie kreatyniny w surowicyukrywa wczesne uszkodzenie nerek
sCr
(µm
ol/L
)
35 70 105 140
600
400
200
0
2345
Stadia PChN
1
eGFR (mL/min/1,73m2)
![Page 13: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/13.jpg)
13
Wskaźniki czynności nerek
Stężenie kreatyniny w surowicy (sCr) jest łatwe do zmierzenia, jednak nie informuje o faktycznym stanie czynności nerek, bo na wynik wpływ mają także wiek, płeć, rasa, czy masa ciała
Dokładniejszą metodą oceny wydolności nerek jest pomiar GFR z wykorzystaniem takich markerów filtracji jak np. inulina, lecz jest to kosztowne i niewygodne w praktyce.
Prostą i wygodną metodą oceny wydolności nerek jest obliczenie stopnia filtracji kłębuszkowej eGFR (estimated Glomerular Filtration Rate)
Reviewed by Agarwal. Am J Kidney Dis 2005; 45:610-613
![Page 14: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/14.jpg)
14
Określanie czynności nerek na podstawie eGFR
eGFR można precyzyjnie oszacować na podstawie stężenia kreatyniny w surowicy (sCr) uwzględniając takie zmienne jak:
wiek, płeć, rasa oraz masa ciała
eGFR jest lepszym wskaźnikiem funkcji nerek niż samo stężenie kreatyniny w surowicy
eGFR można łatwo ocenić w rutynowych badaniach Agarwal. Am J Kidney Dis 2005; 455:610-613
Wzory używane do obliczania eGFR:
Wzór Cockcrofta-Gaulta uwzględnia sCr, wiek, masę ciała i płeć
Wzór MDRD (Modification of Diet in Renal Disease) w uproszczonej formie wykorzystuje sCr, wiek, płeć i rasę
![Page 15: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/15.jpg)
15
Kalkulatory eGFR wykorzystują:
dane biochemiczne
- stężenie kreatyniny w surowicy
dane antropometryczne
- wiek, płeć, masa, rasa
Wykrywanie PChN
![Page 16: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/16.jpg)
16
Optymalizacja wykrywania PChN w praktyce
Wprowadź dane chorego
– wiek
– płeć
– rasa
Wprowadź wyniki badań
– stężenie kreatyninyw surowicy
Opis przypadków:
Mężczyzna, lat 30, masa ciała 100 kg, wzrost 185 cm
Kobieta, lat 80, masa ciała 50 kg, wzrost 155 cm
![Page 17: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/17.jpg)
Temat 3. Studium przypadku PChN - analiza z udziałem uczestników spotkania
![Page 18: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/18.jpg)
18
Studium przypadku – ćwiczenia praktyczne (1)
Proszę obliczyć eGFR dla opisanych poniżej chorych,
wiedząc, że ich stężenie kreatyniny w surowicy krwi
wynosi 1,7 mg/dl (150 mmol/l)
A Mężczyzna, lat 30, masa ciała 100 kg,
B Kobieta, lat 80, masa ciała 50 kg,
Obliczanie eGFR wg. Wzoru Cocrofta – Gaulta:
(140 – wiek [lata] ) x masa ciała [kg]eGFR = ----------------------------------------------------------------- x 0,85 [dla kobiet]
72 x poziom kreatyniny w surowicy krwi [mg/dl ]
![Page 19: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/19.jpg)
19
Studium przypadku – ćwiczenia praktyczne (2)
Stężenie kreatyniny w surowicy krwi - 1,7 mg/dl (150 mmol/l):
A Mężczyzna, lat 30, masa ciała 100 kg, wzrost 185 cm
B Kobieta, lat 80, masa ciała 50 kg, wzrost 155 cm
Obliczanie eGFR wg. Wzoru Cocrofta – Gaulta:
(140 – wiek [lata] ) x masa ciała [kg]eGFR = ----------------------------------------------------------------- x 0,85 [dla kobiet]
72 x poziom kreatyniny w surowicy krwi [mg/dl ]
![Page 20: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/20.jpg)
20
Stężenie kreatyniny w surowicynie jest dobrym wskaźnikiem czynności nerek
120 mol/L 120 mol/LsCr130 mL/min30 mL/mineGFR
• Wiek
• Płeć
• Masa ciała
• Rasa
Dzi
ęki
up
rze
jmo
ści P
.E.
Ste
ven
s
![Page 21: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/21.jpg)
21
Problemy diagnostyczne PChN w praktyce: podsumowanie
Wszyscy zagrożeni pacjenci
powinni być objęci badaniami przesiewowymi!
Podstawową metodą rozpoznawania PChN
jest obliczanie eGFR
![Page 22: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/22.jpg)
4. Postępowanie lecznicze w PChN - znaczenie wczesnego wykrywania a postępy terapii
![Page 23: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/23.jpg)
23
Etapy opieki nad pacjentem z przewlekłą chorobą nerek
dializoterapialeczenie zachowawcze
Stadium 5Stadium 4Stadium 3Stadium 2Stadium 1
eGFR* (mL/min/1,73m2)
>90+ uszkodzenie nerek
60-89 30-59 15-29 <15
Wg F Drüeke, WCN Presentation 2005
![Page 24: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/24.jpg)
24
Optymalne podejście terapeutycznespowalnia postęp PChN
Postęp PChN można opóźnić eliminując czynniki ryzyka
Ważne jest jak najwcześniejsze rozpoznanie PChN i otoczenie chorych właściwą opieką nefrologiczną
![Page 25: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/25.jpg)
25
Ryzyko występowania PChN w praktyce diabetologicznej i kardiologicznej
Wg Levin et al. ISN, 2003; International survey of 20,000 patient charts in non-nephrology offices
0
20
40
60
80
100
kardiolodzy(n = 6.214)
diabetolodzy/ endokrynolodzy
(n = 3.834)
lekarzerodzinni(n = 6.112)
pacj
enci
(%
)
0123
liczba czynników ryzyka PChN
![Page 26: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/26.jpg)
26
Czynniki ryzyka progresji PChN
1. utrzymująca się aktywność choroby podstawowej nerek
2. podwyższone ciśnienie tętnicze
3. utrzymujący się białkomocz
4. wysokobiałkowa dieta
5. hiperlipidemia
6. zaburzenia wapniowo-fosforanowe
7. niedokrwistość
8. choroby sercowo-naczyniowe
9. palenie tytoniu
Parmar. BMJ 2002; 325:85-89
![Page 27: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/27.jpg)
27
Modyfikowanie czynników ryzyka progresji PChN
ścisła kontrola ciśnienia tętniczego
nefroprotekcja farmakologiczna (inhibitory ACE, blokery receptora angiotensyny II (ARB)
rozpoczęcie leczenia niedokrwistości w odpowiednio wczesnym stadium PChN
korekta dyslipidemii (statyny)
ścisła kontrola glikemii
dieta niskobiałkowa
unikanie czynników nefrotoksycznych
modyfikacja stylu życia (zaprzestanie palenia)
Parmar. BMJ 2002; 325:85-89; NKF K/DOQI 2002. Am J Kidney Dis 2002; 39:S17-S31
![Page 28: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/28.jpg)
28
Celem leczenia jest obniżenie ciśnienia tętniczego i spowolnienie progresji PChN, a także zredukowanie ryzyka wystąpienia powikłań sercowo-naczyniowych
Ścisła kontrola ciśnienia krwi powinna doprowadzić do utrzymywania wartości na poziomie odpowiednich dla chorych z PChN, czyli <130/80 mmHg
Docelowa wartość ciśnienia tętniczego dla chorego z białkomoczem >1 g/dobę powinna wynosić <125/75 mmHg
Reviewed by Parmar. BMJ 2002; 325:85-89
Modyfikowanie czynników ryzyka progresji PChN - nadciśnienie
![Page 29: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/29.jpg)
29
celem leczenia jest redukcja wyjściowego białkomoczu co najmniej o 50% w ciągu pierwszych 6 miesięcy terapii
należy stosować maksymalnie tolerowane dawki inhibitora ACE, gdyż skuteczniej zmniejszają białkomocz
ARB należy stosować w przypadku nietolerancji inhibitorów ACE oraz dołączać je do ACE przy braku skuteczności monoterapii
De Zeeuw et al. Kidney Int 2004; 65:2309-2320; Reviewed by Parmar. BMJ 2002; 325:85-89
Modyfikowanie czynników ryzyka progresji PChN - inhibitory ACE/ARB
![Page 30: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/30.jpg)
30
optymalna kontrola glikemii:
– poziom hemoglobiny A1c <6.1%– glukoza na czczo 80-120 mg/dL– glukoza w godzinach nocnych 100-140 mg/dL
Parmar. BMJ 2002; 325:85-89
Modyfikowanie czynników ryzyka progresji PChN - cukrzyca
![Page 31: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/31.jpg)
31
leczenie zaburzeń gospodarki wapniowo – fosforanowej
odpowiednia dieta z ograniczoną podażą białka i tłuszczów
leczenie dyslipidemii
zaprzestanie palenia
leczenie niedokrwistości
Parmar. BMJ 2002; 325:85-89
Modyfikowanie czynników ryzyka progresji PChN – inne czynniki
![Page 32: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/32.jpg)
32
niedokrwistość jest częstym powikłaniem
nawet we wczesnych stadiach PChN
poziom hemoglobiny obniża się stopniowo
wraz z pogarszaniem się czynności nerek» Jungers. Nephrol Dial Transplant 2002; 17:1621-1627
niedokrwistość towarzysząca PChN występuje wcześniej u pacjentów z cukrzycą
» Bosman et al. Diabetes Care 2001; 24:495-499; reviewed by Bilous.
Acta Diabetol 2002; 39:S15-S19
Modyfikowanie czynników ryzyka progresji PChN – niedokrwistość
![Page 33: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/33.jpg)
33
Leczenie niedokrwistości w PChNpoprawia rokowanie
wytyczne EBPG (European Best Practice Guidlines) zalecają leczenie erytropoetyną chorych z PChN w celu osiągnięcia i utrzymania poziomu Hb powyżej 11 g/dL
takie postępowanie pozwala na:– zwiększenie prawdopodobieństwa przeżycia
– zwolnienie tempa utraty czynności nerek
– ograniczenie niekorzystnego wpływu niedokrwistości na LK
– poprawienie jakości życia chorego
ERA-EDTA Nephrol Dial Transplant 2004; 19 (Suppl 2):ii6-ii15
![Page 34: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/34.jpg)
5. Model współpracy w leczeniu PChN - istota podejścia interdyscyplinarnego - cele współdziałania
![Page 35: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/35.jpg)
35
Wg Wauters et al. Nephrol Dial Transplant 2005; 20:490-496
Wielu pacjentów zostaje objętych opieką nefrologiczną za późno
krajleczenie zintegrowane
(% pacjentów)
Belgia 34
Francja 52
Niemcy 49
Szwajcaria 41
UK 42
Znaczenie wczesnej zintegrowanej opieki nad chorymi z PChN
![Page 36: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/36.jpg)
36
Optymalizacja opieki nad chorym z PChN
pacjenci z PChN mają złe rokowanie – 40% chorych osiąga schyłkową niewydolność nerek w ciągu 6 miesięcy od przejścia pod opiekę nefrologa
objęcie wczesną opieką nefrologiczną może spowolnić postęp niewydolności nerek, może opóźnić rozpoczęcie leczenia dializacyjnego i zmniejszyć ryzyko śmierci wskutek powikłań sercowo-naczyniowych
konieczna jest optymalizacja postępowania leczniczego w PChN
Jungers. Nephrol Dial Transplant 2002; 17:371-375
![Page 37: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/37.jpg)
37
wskazane jest podejście interdyscyplinarne
konieczna jest współpraca lekarzy rodzinnych, diabetologów, kardiologów, hipertensjologów i nefrologów
niezbędne jest zachęcanie do:– wczesnego i efektywnego diagnozowania PChN
– używanie eGFR zamiast stężenia kreatyniny
– regularnych spotkań lekarzy różnych specjalności
– rintegrowanego postępowania leczniczego
Istota podejścia interdyscyplinarnegow organizacji opieki nad chorymi z PChN
![Page 38: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/38.jpg)
38
Optymalizacja leczenia PChN w praktycedalsze kroki
![Page 39: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/39.jpg)
6. Podsumowanie spotkania
![Page 40: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/40.jpg)
40
Podsumowanie
wczesna opieka nefrologiczna może opóźnić konieczność rozpoczęcia dializ i zmniejszyć ryzyko śmierci z powodu powikłań sercowo-naczyniowych
konieczna jest poprawa postępowania diagnostycznego i leczniczego w PChN:– wczesne rozpoznanie z użyciem eGFR, bez opierania diagnozy
jedynie na stężeniu kreatyniny w surowicy
– eliminowanie czynników ryzyka postępu PChN
model zintegrowanego leczenia pomaga znacznie obniżyć chorobowość i śmiertelność u pacjentów z PChN
![Page 41: Program wczesnego wykrywania Przewlekłej Choroby Nerek](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062221/56812b1a550346895d8f0be4/html5/thumbnails/41.jpg)
41
Interdyscyplinarna inicjatywa
„pomoże zachować czynność nerek naszym pacjentom,
poprawić jakość ich życia oraz powstrzymać rozwój
śmiertelnych powikłań sercowo-naczyniowych”
Dr Donald O’Donoghue, Chair, ILIAD