1

Presentatie voor de PVGE Veldhoven Roel Fonville

Eindhoven, 24 november 2017 24-11-2017

24-11-2017 2

Opleiding: Doctoraal diploma Anorganische Chemie RU Groningen Carrière: Ruim 30 jaar Koninklijke Philips Electronics: • 20 jaar Philips Components & Philips Semiconductors

 Ontwikkeling  Business Manager Discrete Halfgeleiders  Plantmanager Philips Stadskanaal  Bedrijfsdirecteur Philips Semiconductors Nijmegen  General Manager Philips Display Components Regio Europa

• 2002-2010: Bestuursvoorzitter Philips Medical Systems Nederland BV 2010-2014: TU Eindhoven: Directeur Strategic Area Health Nu: • Adviseur en toezichthoudende functies • Sinds november 2014 voorzitter Federatie van Philips Verenigingen van Gepensioneerden

3 24-11-2017

Lid met PPF pensioen

Lid zonder Philips verleden

Lid met Philips verleden zonder PPF pensioen

4

FPVG

Lokale vereniging (DTN)

Lokale verweesde vereniging (RSD)

PVGE

Lokale vereniging (NXP)

Landelijke Belangenvereniging

Philips Gepensioneerden

Lidmaatschap Federatie

Lidmaatschap van natuurlijke personen

PPF, Philips, IAK

Regio Eindhoven vereniging

KNVG

22-3-2017

• Introductie • Uit welke componenten bestaat de oudedagsvoorziening? • Hoe pensioen wordt opgebouwd en welk recht men aan een

pensioenregeling kan ontlenen, • Waarom in het huidige pensioenstelsel al jaren niet meer

geïndexeerd wordt, wat er de oorzaak van is en wie dat bepaalt. • Hoe de positie van de pensioenfondsen is, het vermogen en het

perspectief om aan de verplichtingen aan huidige en toekomstige rechthebbenden te kunnen voldoen.

• Waarom wil men het pensioenstelsel wijzigen. • Lossen de voorstellen van de SER de problemen op? • Wat de positie van de FPVG in dat belangenveld is, mede in haar

deelname in de KNVG.

5 24-11-2017

~50% ~45% ~5% van de oudedagsvoorziening in Nederland 24-11-2017 6

Door de dubbele vergrijzing: • We worden ouder • Er worden minder

kinderen geboren

…. wordt het aandeel werkenden (20-65 jaar) steeds lager, daardoor de last per werkende toeneemt

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

1950 1960 1970 1980 1990 2000 2015 2016

Bevolkings opbouw

naar leeftijd

jaar

Jonger dan 20 jaar 20 tot 40 jaar 40 tot 65 jaar

65 tot 80 jaar 80 jaar of ouder

24-11-2017 7

8

Demografische druk: De som van het aantal personen van 0 tot 20 jaar en 65 jaar of ouder in verhouding tot de personen van 20 tot 65 jaar. Dit cijfer geeft inzicht in de verhouding van het niet-werkende deel van de bevolking tot het werkende deel van de bevolking.

24-11-2017

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2015 2016 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 2055 2060

Grijze druk %

Groene druk %

In de privé sfeer: deze wordt ook fiscaal gefaciliteerd • Lijfrente

• Levensverzekeringen

• Banksparen

Sparen via een gewone spaarrekening of beleggen wordt niet fiscaal gefaciliteerd en wordt ook wel “Vierde pijler” genoemd.

24-11-2017 9

• Introductie • Uit welke componenten bestaat de oudedagsvoorziening? • Hoe pensioen wordt opgebouwd en welk recht men aan een

pensioenregeling kan ontlenen, • Waarom in het huidige pensioenstelsel al jaren niet meer

geïndexeerd wordt, wat er de oorzaak van is en wie dat bepaalt. • Hoe de positie van de pensioenfondsen is, het vermogen en het

perspectief om aan de verplichtingen aan huidige en toekomstige rechthebbenden te kunnen voldoen.

• Waarom wil men het pensioenstelsel wijzigen. • Lossen de voorstellen van de SER de problemen op? • Wat de positie van de FPVG in dat belangenveld is, mede in haar

deelname in de KNVG.

10 24-11-2017

• Onderdeel van de collectieve arbeidsovereenkomst

– Geregeld in cao overleg

– Uitvoering afgesproken met pensioenfonds

• Premie 24% van de loonsom (Philips)

24-11-2017 11

Pensioenwet

Onderneming

Pensioenfonds Werknemer

24-11-2017 12

Pensioenreglement, Pensioen opbouw en uitkering

• Defined Benefit: – “Gegarandeerde” uitkering (Philips vroeger). Risico ligt bij de werkgever.

• Collective Defined Contribution: – Collectieve belegging van de inleg, daaruit volgt een toegezegde uitkering.

Risico ligt bij het Pensioenfonds. (Philips nu).

• Defined Contribution: – Een vaste bijdrage uit het salaris die ingelegd wordt bij een pensioenfonds of

verzekeraar, waarmee een vermogen wordt opgebouwd en later een pensioen kan worden gekocht. Risico ligt volledig bij de werknemer. (Shell nu)

24-11-2017 13

14

0

500

1,000

1,500

2,000

2,500

3,000

3,500

4,000

4,500

25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55 57 59 61 63 65 67 69 71 73 75 77 79 81 83 85

Jaarlijkse opbouw pensioen

Opbouw reguliere indexatie extra indexatie

0

20,000

40,000

60,000

80,000

100,000

120,000

140,000

25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55 57 59 61 63 65 67 69 71 73 75 77 79 81 83 85

Cumulatieve opbouw pensioen

Opbouw reguliere indexatie extra indexatie

24-11-2017

De Pensioen opbouw wordt globaal als volgt gefinancierd:

• 1/3 uit de inleg • 1/3 uit rendement op

gespaard vermogen tijdens werk

• 1/3 uit rendement op gespaard vermogen na pensionering

• Introductie • Uit welke componenten bestaat de oudedagsvoorziening? • Hoe pensioen wordt opgebouwd en welk recht men aan een

pensioenregeling kan ontlenen, • Waarom in het huidige pensioenstelsel al jaren niet meer

geïndexeerd wordt, wat er de oorzaak van is en wie dat bepaalt. • Hoe de positie van de pensioenfondsen is, het vermogen en het

perspectief om aan de verplichtingen aan huidige en toekomstige rechthebbenden te kunnen voldoen.

• Waarom wil men het pensioenstelsel wijzigen. • Lossen de voorstellen van de SER de problemen op? • Wat de positie van de FPVG in dat belangenveld is, mede in haar

deelname in de KNVG.

15 24-11-2017

24-11-2017 16

Miljard €

Bron: DNB

0

200.000

400.000

600.000

800.000

1.000.000

1.200.000

1.400.000

Q1 2007 Q1 2008 Q1 2009 Q1 2010 Q1 2011 Q1 2012 Q1 2013 Q1 2014 Q1 2015 Q1 2016 Q1 2017

Beschikbare middelen voor risico fonds

Als je over 10 jaar € 1000 wil hebben,

hoeveel heb je dan nu nodig bij een rente van:

24-11-2017 17

Rente Benodigd bedrag €

7% 508,35

4% 675,56

1% 905,29

0.0%

0.5%

1.0%

1.5%

2.0%

2.5%

3.0%

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

R en

te

Jaar

Rentetermijnstructuur (UFR 1 dags)

0

100

200

300

400

500

600

700

800

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

U it

ke ri

n g

(m ilj

o en

)

Jaar

Uitkeringen (miljoen)

0

100

200

300

400

500

600

700

800

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

Jaar

Contante waarde uitkeringen (miljoen)

uitkering

contante waarde

19 24-11-2017 18

24-11-2017 19

0

200.000

400.000

600.000

800.000

1.000.000

1.200.000

1.400.000

Q1 2007 Q1 2008 Q1 2009 Q1 2010 Q1 2011 Q1 2012 Q1 2013 Q1 2014 Q1 2015 Q1 2016 Q1 2017

Beschikbare middelen voor risico fonds Geraamde technische voorzieningen voor risico fonds Bron: DNB

Miljard €

24-11-2017 20

Bron: DNB

-0,500

0,000

0,500

1,000

1,500

2,000

2,500

3,000 1 4 7

1 0

1 3

1 6

1 9

2 2

2 5

2 8

3 1

3 4

3 7

4 0

4 3

4 6

4 9

5 2

5 5

5 8

6 1

6 4

6 7

7 0

7 3

7 6

7 9

8 2

8 5

8 8

9 1

9 4

9 7

1 0

0

Rente %

Jaren

30-9-2017

30-9-2016

Als je over 10 jaar € 1000 wil hebben,

hoeveel heb je dan nu nodig bij een rente van:

24-11-2017 21

Rente Benodigd bedrag €

7% 508,35

4% 675,56

1% 905,29

Actueel voor pensioenfondsen

0,289% (rente per 30-9-2016) 971,55

0,927% (rente per 30-9-2017) 911,86