Slimmer werken met (meta)data Enno Meijers – 28 juni 2016

Inhoud

• Hoe maken we onze collecties beter vindbaar?

• Hoe kunnen we dit organiseren?

Een willekeurige titel uit een openbare bibliotheek…

Wat ziet Google hier van?

(en hoe zit het met bibliotheek.nl?)

De zichtbaarheid kan beter, en relevantie ook trouwens…

Hoe maken we onze informatie beter vindbaar?

1. publiceer de metadata open en begrijpelijk voor de buitenwereld

2. gebruik de taal die zoekmachines begrijpen

3. gebruik dezelfde definities voor dezelfde dingen (graag wereldwijd)

4. maak zoveel mogelijk verbindingen met andere bronnen

De basis voor toegang begint bij de metadata… We hebben informatie over auteurs, werken, onderwerpen, organisaties… Maar het is niet erg toegankelijk…

Bron: Richard Wallis - OCLC

En dat is jammer want het is waardevolle informatie en de sleutel naar onze collecties…

Bron: Richard Wallis - OCLC

Het gaat niet om de records zelf maar om de relaties tussen de entiteiten in die records…

Bron: Richard Wallis - OCLC

Van beschrijven naar het leggen van verbanden (linken)….

Google heeft dit ook al begrepen, zoals blijkt uit de Knowledge Graph…

Even terug naar ons voorbeeld…

Een kijkje achter de schermen…

Gemaakt voor presentatie en lokale functionaliteit, niet voor uitwisseling!

De bron is natuurlijk het GGC…

Met dit soort geheimtaal onder de motorkap…

In NBC+ hebben we dit vertaald naar Linked Data

“dcterms:creator” wijst naar een universele definitie van de “maker” van een werk

BIBFRAME: beschrijving van bibliografische metadata in linked data vorm

http://www.loc.gov/bibframe/docs/bibframe2-model.html

Hoe maken we onze informatie beter vindbaar?

1. publiceer de metadata open en begrijpelijk voor de buitenwereld

2. gebruik de taal die zoekmachines begrijpen

3. gebruik dezelfde definities voor dezelfde dingen (graag wereldwijd)

4. maak zoveel mogelijk verbindingen met andere bronnen

Voor zoekmachines is een aparte taal bedacht…

Voor zoekmachines is elke website een soort webshop, maar waarom ook niet:

Ook OCLC heeft dit in 2012 al opgepakt, dus dit boek in Worldcat:

heeft dit schem.org termen in het “onderwater” scherm:

en dat werkt:

maar alleen waar Google het relevant vindt….

https://books.google.nl/url?id=q54hrgEACAAJ&q=http://www.worldcat.org/oclc/897797957

Hoe maken we onze informatie beter vindbaar?

1. publiceer de metadata open en begrijpelijk voor de buitenwereld

2. gebruik de taal die zoekmachines begrijpen

3. gebruik dezelfde definities voor dezelfde dingen (graag wereldwijd)

4. maak zoveel mogelijk verbindingen met andere bronnen

Terug naar ons voorbeeld:

Dit leidt ons naar de Nederlandse Thesaurus van Auteursnamen:

En dit brengt ons bij een internationale definitie in VIAF:

En zo ook bij WikiData (en Wikipedia, DBpedia…)

Hoe maken we onze informatie beter vindbaar?

1. publiceer de metadata open en begrijpelijk voor de buitenwereld

2. gebruik de taal die zoekmachines begrijpen

3. gebruik dezelfde definities voor dezelfde dingen (graag wereldwijd)

4. maak zoveel mogelijk verbindingen met andere bronnen

Want ook Beeld en Geluid kent Kader Abdolah

Netwerk Digitaal Erfgoed

archieven bibliotheken musea andere instellingen

Knowledge graph voor digitaal erfgoed

Hoe maken we onze informatie beter vindbaar?

1. publiceer de metadata open en begrijpelijk voor de buitenwereld

2. gebruik de taal die zoekmachines begrijpen

3. gebruik dezelfde definities voor dezelfde dingen (graag wereldwijd)

4. maak zoveel mogelijk verbindingen met andere bronnen

Maar hoe gaan we dit dan doen?

De kracht van het netwerk

Ontwikkeling van een open informatie infrastructuur

• Linked Data als verbindende technology

• Publiceer open en gestandardiseerde metadata ‘in het web’

• Zorg voor gezaghebbende data voor het bibliotheekdomein (werken, titel, concepten) en werk samen (nationaal, internationaal)

• Bied slimme diensten voor het koppelen en linken aan deze data

• Leg de verbinding met de wereld buiten de bibliotheek (Google, Wikipedia,

Erfgoed, Wetenschap,..)

KB

NBD

CB

GGC

WorldCat

UB’s overig

catalogisering, up/download

catalogisering, up/download

upload

upload

catalogisering, up/download

download

ca.160 Openbare Bibliotheken ca. 50 bibliotheeksystemen

OB catalogisering, up/download

NBC+

download

CDR upload

up/download

Overzicht huidige metadatastromen blibliotheken

Bron: Johan Stapel (KB)

NBD

GGC

NBC+

download

exemplaarinformatie

titelbeschrijvingen

ca.160 Openbare Bibliotheken ca. 50 bibliotheeksystemen

Metadatastromen OB inclusief bezitssynchronisatie

catalogiseren

catalogiseren, up/downloaden

Herinnert u zich deze nog?

(http://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/69247)

(http://www.artupdate.nl/de-bijbel-van-de-ptt/)

(http://www.ad.nl/)

Titel X standaard titelbeschrijving <-> link naar wikipedia pagina <-> link naar worldcat <-> link naar werk, editie, etc

Bibliotheek A

Titel X: <-> link naar exemplaar A1

Bibliotheek B

Titel X: <-> link naar exemplaar B2 in bezit <-> link naar recensie klant

Bibliotheek C

Titel X: <-> link naar exemplaar C3 <-> link naar filmpje lezing in bibliotheek

Nationale Bibliotheek

Titel X: <-> link naar uittreksel <-> link naar boekbespreking

Netwerk partners

Are you ready to dive in? A case for Open Data in national libraries BNF 2012

Web van bibliografische metadata

Eerste stappen…

Zie KB Dataservices

Zie ook https://github.com/digibib/ls.ext

Conclusie

‘De kracht van het netwerk’ als netwerk waarmaken:

- Kansen benutten die de technologie ons biedt

- Slimmer samenwerken, nadruk op de toegevoegde waarde

- Efficiency verbeteren door radicaal te optimaliseren

Uitdagingen:

- businessmodellen

- diffuse doelen

- “data hugging”

- kennisachterstand, gebrek aan lef, innovatiemoe, …

Vragen?