PREMIO NACIONAL ÁS MELLORES PRÁCTICAS EDUCATIVAS - … 7… · módulo de FCT (Formación nos...

b vHomenaxe a Lara Balseiro

Xornal de Información Xeral do Instituto de Educación Secundaria "María Sarmiento"

O Provisional Ano XXVI - Número 74 Viveiro, 13 de marzo de 2020

PREMIO NACIONAL ÁS MELLORES PRÁCTICAS EDUCATIVAS - CURSO 2003-04

O pasado 19 de decembro tivo lugarno noso centro una acto de homenaxe áex-alumna Lara Balseiro Candia que ac-tualmente é unha das capitás do BurelaFútbol-Sala e que ten no seu haber dúasligas españolas, unha copa da raíña eunha recopa de Europa, ademais de di-versos campionatos autonómicos e ta-mén estatais.

Durante o devandito acto fíxose unrecoñecemento á súa traxectoria depor-tiva e intercambiáronse diversas anéc-dotas, tanto de cando era alumna doMaría Sarmiento, coma da súa etapacompetitiva.

Ao igual que se fixo no seu momento co exalumno e atleta viveirense, AdriánBen, dende o Departamento de Educación Física promoveuse un acto de reco-ñecemento á xogadora de fútbol sala que milita co Burela na Liga Nacional

• Actividades de fin dotrimestre anterior

• San Xoán Bosco 2020• Entrevista:

David González Pigueiras• V Xornadas de emprendemento

•NOVA SECCIÓN, Sistemas educativos europeos: Portugal

• Festival de Entroido• XXIII Semana da prensa• O Entroido nos anos 60

• Viaxes a París• Mulleres que rompen estereotipos de xénero

SUMARIO:Antes de militar no clube mariñán,formou parte, xunto con outras com-pañeiras do centro, do primeiro equipofeminino de F.S. de Viveiro que im-pulsou o profesor Fran Basanta.

O acto rematou coa entrega de aga-sallos, a sinatura da protagonista no li-bro de honra do centro e coa coloca-ción dunha placa conmemorativa no edi-ficio do ximnasio que xa luce o nomede dous grandes do deporte viveirense:Lara Balseiro Candia e Adrián BenMontenegro. Todo un exemplo de es-forzo e motivación para o resto doalumnado e os mozos en xeral.

Ademais da actividade académicaordinaria, tamén se suspenderon as

que se sinalan a continuación:-O Claustro do día 14 de marzo

-As avaliacións ordinarias-A 2ª Viaxe a París

-As Prácticas en empresas (FCT)-A viaxe a Roma de 4º de ESO

-O Programa Erasmus- A publicación deste número doProvisional, que só se mantén en

formato dixital( incluímos recadros nas seccións

sen rematar)

A crise do COVID-19 obrigaá suspensión das clases

1234567890123456712345678901234567123456789012345671234567890123456712345678901234567

EDITORIALEDITORIALEDITORIALEDITORIALEDITORIAL

Páxina 2 O Provisional 13 de marzo de 2020

Coincidindo co último día lectivo do trimestreanterior, celebrouse no salón de actos o tradicionalfestival de Nadal coordinado pola profesora de MúsicaGema Rena Monteserín.

Rematamos un trimestre marcado polas activi-dades complementarias e extraescolares a Paríse pola incerteza que nos provoca non saber seas próximas saídas se van poder realizar.

Evidentemente o virus aparecido en China e asúa extensión por medio mundo e, particularmen-te por Italia, fixo que a viaxe a Roma programa-da para o alumnado de 4º de ESO no próximomes de maio non se poida realizar.

É momento tamén de que os nosos alumnos ealumnas que remataron a formación no centrocursando ciclos formativos complementen esta comódulo de FCT (Formación nos Centros de Tra-ballo); unha magnífica oportunidade de tomarcontacto co mundo laboral nun contexto realproductivo ao que se achegan, a maioría, porprimeira vez. Outros optan polos programas eu-ropeos onde tamén, ademais de facer a FCT, me-llorar as súas competencias lingüísticas; polamesma razón que a sinalada para as viaxes pe-dagóxicas, haberá que ver se se poden realizar.

Tamén é momento de ir pensando no cambiodo equipo directivo

ACTIVIDADES DE FIN DOTRIMESTRE (SET.-DEC.)

O pasado 20 de decembro de 2019 na aula D6, ce-lebrouse a terceira edición do tradicional torneo dexadrez, cun total de 12 participantes de primeiro esegundo cursos da ESO, seguindo o sistema suizo.

Nesta ocasión, o vencedor foi Andrés FernándezSospedra, de 2ºESOB, o segundo clasificado PabloAnido Polo, de 1º ESOA e o terceiro Mael Pérez Es-courido, de 2º ESOA.

Coma sempre, o coordinador da actividade foi oprofesor de matemáticas, Jorge Santamariña García.

TORNEO DE XADREZ DO NADAL

123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890112345678901234567890123456789011234567890123456789012345678901

O Provisional Páxina 3

CELEBRACIÓN DO SAN XOÁN BOSCO 2020Os xubilados do IES María Sarmiento reuníronse de novo o 31 de xaneiro para celebrar o San Xoán

Bosco. Comezaron por oír misa na igrexa de San Francisco, oficiada por Román Escourido Basanta, e logoasistiron a un xantar no restaurante O Fumeiro, momento que recolle a fotografía.

Comezando pola esquerda, de pé, están: María Jesús Penabad Arias, José Luís Campo Ansede, Luís Lozano Pedreira,Generoso Ramallal Dopacio, Pedro Rafael Rivera Fernández, Ramón José Isaach Martínez, M. Carmen Vázquez Vale,

Manuel Varela Domínguez, Pedro Álvarez Expósito, José Veiga Candia, Francisco Rivera, Dolores Núñez Estévez, VíctorManuel Otero Formigo, Xesús Euloxio Rubert Méndez, Manuel Álvarez Otero, José Mª Leal López, José Díaz Trasancos,

Enrique Pérez García e José Manuel Cociña Regal.Sentadas, na mesma orde, Sabela Barcón Soto, Teresa Escudero Martínez, Josefa Barreira Rivas e Asunción Juíz Vázquez.

Dentro do Plan de Mellora da Calidade, celebráronse as preceptivasauditorías anuais para seguir mantendo a certificación ISO9001/15000.Neste ano a avaliación interna tivo lugar o 29 de xaneiro e a externa osdías 17 e 18 de febreiro. A responsable da auditora externa foi NoeliaCea Guitián da empresa certificadora AENOR.

13 de marzo de 2020

O pasado 2 de xaneiro faleceu enViveiro, aos 69 anos de idade, OlgaGarcía Teijeiro, profesora de Cien-cias Naturais no noso centro durantedous anos académicos.

Tamén tivemos que lamentar a per-da de Carmen García Neira, profeso-ra de Lingua Castelá e Literatura, quefaleceu o 23 dese mesmo mes con só51 anos de idade en San Cibrao.

As nosas condolencias aos seus fa-miliares e amigos.

FALECEMENTOS

AU

DIT

OR

ÍAS

O ProvisionalPáxina 4

ENTREVISTA:

David González Pigueiras

13 de marzo de 2020

• Para comezar este pequeno encontrono que relatar e compartir as túas expe-riencias como antigo estudante do IESMaría Sarmiento, gustaríame preguntar-che como recordas o teu paso polo centro.Lembras algún momento ou etapa dereferencia?

Certamente teño moitísimas experien-cias no centro que considero únicas, ascales formaron parte da miña formacióntécnica e tamén, co paso dos anos, naconfiguración da miña personalidade. Ocambio de modelo educativo co que meatopei ao chegar foi completamente enri-quecedor. Compre dicir que chegaba duneducativo onde a EXB era impartida demodo arcaico no que os profesores fa-cían uso de métodos educativos comple-tamente obsoletos. O que atopei no IESMaría Sarmiento foi totalmente contrarioá experiencia previa: profesores cerca-nos, inclusivos, actualizados e talleres e

Natural de Mañón (A Coruña), estudou ESO, Equipos eInstalacións Electrotécnicas e posteriormente obacharelato de Humanidades e Ciencias Sociais noIES María Sarmiento.Na actualidade está a traballar no departamento deCalidade da planta de produción que a multinacionaldanesa Vestas Wind Systems A/S ten en Viveiro (Chavín),na que traballa como coordinador de Calidade.

aulas con moitos medios materiais quecomplementaban a formación impartida.

Daquela tiven tamén ocasión de for-mar parte do Consello Escolar durantevarios anos, etapa na que aprendínmoito do funcionamento administrativodo centro, e tiven tamén a sorte de cola-borar na redacción de O Provisional, ocal comezaba a dar os seus primeirospasos. Foi unha etapa na que a prácticada lectura medrou en min de maneiraintensa e rápida.

En xeral todas as actividades escola-res eran de proveito e formaban en simesmas un conxunto que permitía unhaperfecta convivencia entre compañeirosdos diferentes cursos e áreas formativas.

Teño moi gratos recordos de mestresque continúan a súa docencia na actuali-dade e tamén para os que xa non están.Gardo para todos eles moito agarimo econsideración. Dos que xa non están connosco, gustaríame lembrar con afecto a

D. Modesto Prieto Chao, D. Luis MelGalocha e D. Amado Aguiar.

• Continúas mantendo contactos coacomunidade educativa do centro?

Si. Mantiven un contacto cercano du-rante os anos posteriores. Este contactomanténse na actualidade con moitos dosprofesores e tamén cos compañeiros dosdiferentes cursos. Como comentei ante-riormente, foi unha etapa que me marcoumoito de maneira positiva. Procuro man-ter sempre o bo, as boas persoas, tanpreto de min como as posibilidades mopermiten.

A día de hoxe tamén manteño contactoesporádico con algúns dos profesoresactuais nas ocasións en que acompañanos alumnos a visitar a planta de produ-ción de elementos de control para a in-dustria da enerxía eólica na que traballoactualmente.


ENTREVISTADOSANTERIORMENTE:

Andreea Daniela MoisaSara Isabel Méndez TorizaDiana Fernández Gómez

David Díaz DíazAndrés López ChaoLorena Piñón López

Yolanda Fernández LópezSusana Quintela Díaz

Jessica LashCatalina Rivera LópezRamón Martínez Pego

Helena Pérez InésDavid e Valeria Fernández

Atilio Díaz LuacesAlicia Figueiras Icasuriaga

Narciso Pillo GuerreiroUxío Rodríguez García

Patricia Amigo CarunchoÓscar Rolle CalvoJavier Mariño Chao

Adrián Ben MontenegroJuan A. Menéndez RochaEric Rodríguez WolpersManuel Mira Martínez

Manuel Fernández LópezGonzalo Dablanca Blanco

Rebeca Bermudez RamudoÁngel Rodríguez Vázquez

Patricia Mariño BouzaJosé Rodríguez Costa

Pedro Álvarez ExpósitoDolores Núñez EstévezFrancisco Basanta Barro

Euloxio Xesús Rubert Méndez

-REDACCIÓN-

13 de marzo de 2020

• Pasaron anos dende que estudache nonoso instituto, como ves os cambios acon-tecidos durante estes anos?

A percepción inicial sobre o equipoformativo e instalacións do IES MaríaSarmiento é a de estar en constante ac-tualización tanto no método técnico ehumano, así como no que atinxe a mate-riais e instalacións.

Foron moitas as reformas educativasimplementadas durante os últimos anospor parte da Administración. Todos osequipos de dirección do Centro souberonsempre adaptarse de maneira correcta.O número elevado destas reformas leva-das a cabo pola Administración trans-miteume a perspectiva de querer pensarmoi a curto prazo en lugar de buscarun consenso e implementación destasreformas con criterios a longo prazo.Considero que os plans a longo prazoamplían a óptica en todos os aspectos ebenefician o alumno en todas as súascompetencias.

Durante as etapas de cambio tiveronlugar implementacións como as tecno-loxías da información TICS nas aulas ascales facilitaron o acceso a contidosinteractivos, a maioría moi produtivos,combinadas con ferramentas e técnicasclásicas, pero de resultados coñecidos eefectivos, favorecendo a asimilación epráctica dos contidos.

• Poderías falarnos da túa primeiraexperiencia laboral logo de rematar osestudos no noso instituto?

Logo de rematar o Ciclo Formativofixen as prácticas no Servizo de Mante-mento do Hospital da Costa e posterior-mente incorporeime a varias empresasda zona, todas elas no ámbito de ensam-blaxe e produción de compoñentes elec-tricos ou execución de instalacións eléc-tricas, entre elas Vestas Wind Systems, A/S. A formación recibida previamente noinstituto cubreu as demandas a nivel

técnico destas empresas. Con posteriori-dade continuei a miña formación conprogramas formativos dentro de Vestas,especializándome no ámbito do Asegura-mento da Calidade, como son as audito-rias de procesos productivos, certifica-ción de proveedores, implementación demétodos de análise e optimización, etc.,coas que enfoquei principalmente asmiñas tarefas nun entorno internacional.

Ao mesmo tempo de continuar cosprogramas formativos da empresa deci-dín rematar as materias pendentes dobacharelato, preparar un novo cicloformativo e tamén o acceso á universida-de, xa que a informática é unha das mi-ñas paixóns. Compaxinei (e compaxino)estudos e traballo.

Traballar para unha empresa comoVestas é unha experiencia moi enriquece-dora en todos os aspectos. O traballo enequipo é sempre moi beneficioso e pro-ductivo. A realidade do sector eólicorequire actualización constante paraadaptarse ás diversas demandas sociaise técnicas. A experiencia de traballo concompañeiros de diferentes nacionalida-des é moi enriquecedor.

• Respecto ao esforzo na consecucióndos teus obxectivos persoais, que chegustaría compartir especialmente cosestudantes actuais?

Cando un é estudante non sempreconsegue ter unha visión clara do que sequere na vida. Isto débese principalmenteá idade, non por ser estudante, por isonesa etapa inicial da vida é sempre com-plexo analizar como encamiñarse profe-sionalmente.

Persoalmente considero que a vida valea pena se un medra e se especializa pro-fesionalmente cando desfruta co que fai adiario. Traducido noutras palabras que-ro transmitir que non hai que pensar queos estudos valen a pena só tendo en con-ta o factor de demanda do mercado ac-tual. Sempre haberá demanda no merca-

do para todo aquel que vocacionalmentedesfruta coa súa elección de modo per-soal. Esa vocación é a que nos fai me-drar como individuos, asimilar os conti-dos de maneira máis fluída, e a que nospermite ter o noso lugar na sociedade.Unha vez que o aprendido se pon enpráctica de maneira positiva, encaixa entodos os ámbitos.

Todos, sen excepción, temos un sitio nasociedade e tamén un cometido (ou va-rios). Debemos asimilar toda a forma-ción técnica e humana posible para sa-ber aplicala, xa que esta nos permitirásempre acoplarnos de maneira fluída eacadar os nosos obxectivos persoais.


As xornadas de emprendementoque organiza e coordina a profesoraYolanda Fernández López coa parti-cipación do alumnado de 2º curso

do ciclo superior de Administracióne Finanzas e 2º curso de FP Básicade Servizos Administrativos cum-

pren o primeiro lustro.Nesta edición presentáronse seisnovas propostas empresariais.

13 de marzo de 2020

V Xornadas de emprendemento

FUXE ESCAPE ROOM:empresa baseada nunhanova forma de ocio queconsiste en lograr esca-

par dunha habitaciónresolvendo xogos de

lóxica (2ºCSAF)

APADRIÑA ECO-FRUTA: empresade apadriñamentode árbores froiteiros(2ºFPBásica Servi-zos Administrat.)

SI QUIERO:organización devodas (2ºCSAF)

XXI empresa decervexas artesá

s (2ºCSAF)

GYMCROSSFITVIVEIRO, unximnasio de crossfit(2ºCSAF)

N&T (NATURALTOTAL): tenda de

camisetas (2ºCSAF)


n:t.l.

FOTO ÁLBUMAlumnado do Instituto de Formación Profesional durante o partido de fútbol, celebrado en Cantarrana, contra o Instituto de Bacharelato nas festas de SanXoán Bosco de 1986. O resultado foi 3 a 1 a favor do IFP. De pé, de esquerda a dereita, están: Suso Fraga, Kiko, Canelo, Andrés (Chuli), Carballo-

sa, Canoura, Obe, Piri e Casal. Agachados, na mesma orde, Losada, Luis García, Salvador, Marcelo, Tomás (Valella), Luis Rodríguez, Maclao eCalpita. (Foto enviada e comentada polo ex-alumno Luis Rodríguez Méndez)

l

Alumnado de 4º de ESO, 1º e 2º de bacharelato do noso cetro xunto codo Vilar Ponte, Perdouro de Burela, e Moncho Valcarce das Pontes, parti-ciparon o pasado 12 de febreiro na fase provincial das Olimpíadas deXeoloxía que impula a Asociación Española para la Enseñanza de las Cien-cias de la Tierra (AEPECT), da que forman parte Belén Pérez Pérez

Pola mañá realizaron unha xincana xeolóxica polo centro histórico deViveiro, e pola tarde demostraron os seus coñecementos de Xeoloxía eCiencias da Terra nun exame tipo test. A xornada completouse cun espec-táculo de maxia organizado polo concello e no acto de clausura entrega-ronse agasallos e diplomas aos participantes mellor clasificados.

Os gañadores foron Alba Geada do Perdouro e Claudia Casal doVilarPonte que participarán na fase nacional; o premio ao mellor grupo foipara 4º da ESO do María Sarmiento.

OLIMPIADA DE XEOLOXÍACHARLA SOBRE ASBECAS FEUGA

O 13 de febreiro tivo lugar no sa-lón de actos unha charla dirixida aoalumnado que cursa o 2º ano de For-mación Profesional, de todas as es-pecialidades e niveis, sobre o fun-cionamento das becas FEUGA quelles poden permitir quedar a traba-llar nas empresas unha vez remata-da a fase de prácticas FCT.

FEUGA é unha entidade sin áni-mo de lucro especializada na trans-ferencia de coñecemento, innovacióne tecnoloxía dende o sistema univer-sitario de Galicia ao mundo empre-sarial e á sociedade en xeral. Pro-move, a través de becas de forma-ción, a inserción laboral de estudan-tes titulados universitarios e de For-mación Profesional.

13 de marzo de 2020

O ProvisionalPáxina 8 13 de marzo de 2020

O P

rovi

sion

al

fai 10 anos

fai 15 anos

fai 20 anos

fai 5 anos

fai 25 anos

Nº 2, publicado o 28-03-1995EDITORIAL: Potencia-la FP

SUMARIO: Os presupostos económicos dos centros, Osvosos gustos musicais, Big Bang ¿arrugas notempo?, La Escuela de Maestría Industrial y eldesarrollo de la FP, A industria pesqueira en

Celeiro, Os muiños roldeiros

Nº 17, publicación: 14-04-2000EDITORIAL:Buscando un móbil

SUMARIO:Aprobado o Plan de Autoprotección, Obras demellora, Calamar xigante, Orzamentos 2000,Cousas de Castelao, Chat face to face, Revi-

sión técnica, Viaxe a Andorra, Sobre a alegría,Educación para adultos, SUPLEMENTO Nº1:

xornais escolares de Galicia

Nº 32, publicación: 18-03-2005EDITORIAL: De Escola de Obreiros de Viveiro

a Instituto de SecundariaSUMARIO: Organigrama do centro, Os ferrei-ros, III Auditoría Interna da Calidade, Presen-za do románico...,Que fan os noso alumnos,Alma de reo, Outra paisaxe, No día de SanValentín, Fases da Lúa, Buddy Guy, Carlos

Nuevo, cronista, O informe PISA

Nº 47 publicación: 26-03-2010EDITORIAL:

Auditoría da calidade nº 8SUMARIO: 21 de xaneiro: folga,Entrevista: Rebeca Bermúdez,

A falsificación, Traxedia da fragata Magdalenae do bergantín Palomo (I Parte), Tal como

eramos, Festival de Nadal 2009, A produciónde mel, Auditorías da calidade, Freddie King,

O río Sor, A nova selectividade

Nº 57 de 20 de xuño de 2014SUMARIO: Entrevista a Uxío Rodríguez

García, Día de Rosalía, La imaginación de unaniña, Os libros da nosa vida,

A 1ª Guerra mundial vista por..., Unha romaxesen moita romaxe, Xubilacións: Mariluz Poch eManuel Varela, A noite máxica de San Xoán,Educadores sociais nos centros, Planificaciónde estudos 20014-15, Cine: "El discurso del

Rey", A Educación en España (IV)

O Provisional Páxina 913 de marzo de 2020

Iniciamos neste número un percorrido polos diferentes plans de estudos dos países europeos co obxecto de favorecer a reflexiónentre o alumnado e as súas familias respecto á organización dos mesmos e, sobre todo, para poder comparalo co español

SISTEMAS EDUCATIVOS EUROPEOS: Portugal

LEIS EDUCATIVAS Dende 1910 no que se fixo unha reforma

total da Educación dende preprimaria ata auniversidade, houbo varias leis educativassalientables.

En 1964 implántase a escolarización obri-gatoria durante seis anos dividindo a pri-maria en dous ciclos: elemental e comple-mentario.

Xa no ano1973 faise unha reforma máisampla que abarca a presescolar, escolar e aformación permanente.

No 1976 aparecen senllos decretos para anormalizacion da vida escolar.

No 1986, coa Lei de Bases do SistemaEducativo, establecéronse a maioría de prin-cipios que aínda seguen vixentes tomandocomo referente os principios de igualdadede oportunidades da Constitución de 1976.

PROFESORADOExisten diferentes requirimentos para

exercer a docencia en pre-primaria e prima-ria respecto á ensinanza secundaria.

No primeiro caso, esíxese catro anos nasescolas superiores de educación ou nas uni-versidades para obter un grao.

Para secundaria é necesario o grao e uncurso específico o que suma preto de seisanos de formación inicial; logo está a for-macion continua que é obrigatoria.

OUTROS DATOSO denominado "Perfil dos Alunos à Saída

da Escolaridade Obrigatória" é un documen-to de referencia no que figuran as áreas com-petenciais de obrigado cumprimiento: con-ciencia e dominio do corpo, linguaxe e tex-tos, información e comunicación, pensa-mentos crítico e creativo, raciocinio e resoluciónde problemas, saber científico e tecnolóxico, re-lacións interpersoais, desenvolvemento persoale autonomía, benestar e medio ambiente e sensi-bilidade estética e artística.

O 82,6% dos centros educativos son dexestión pública fronte ao 13,4% privados eun 4% de centros concertados (xestión pri-vada coa participación estatal).

14 ANOS

6 ANOS

4 ANOS

10 ANOS

12 ANOS

7 ANOS

17 ANOS

a partir dos18 ANOS

15 ANOS

13 ANOS

8 ANOS

11 ANOS

16 ANOS

9 ANOS

5 ANOSeducación pre-primaria

(non é obrigatoria3 ANOS

primeiro ciclo(4 anos)

segundo ciclo(2 anos)

terceiro ciclo (3 anos)O alumnado que supera a avaliación global final

deste ciclo recibe oDiploma de Educación Básica

educ

ació

n bá

sica

ESCOLAS DESECUNDARIA

(Ciencias/Humanidades)acceso á educ.

superior

Universidadetradicional,obténse a Licenciaturacon 180 ou 240 ECTS

EscolasPolitécnicas,obténse o Diplomacon 180 ECTS

Mestrías, supón unha maiorespecialización 90 ECTS

educ

ació

n su

perio

r

Doutorado

ESCOLAS PROFESIONAIS(**) EESCOLAS SECUNDARIAS PROFESIONAIS

cursos tecnolóxicos

(*)

cusos artísticos

cursosprofesionais

(**) con formación enalternancia

educación secundariaDiploma de Ensinanza Secundaria

Especializ.Técnica (***)

(***) F.P. postsecundaria, non supeiror

(*) cualificación profesional de nivelintermedio

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212312345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121231234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123


entroido 2020,entroido 2020,entroido 2020,entroido 2020,entroido 2020,

o alumnado de 2º de ESO elaboroudiferentes paneis recopilatorios do sentir

do Entroido en cada provincia, eparticipou na decoración de caretas


festival de disfracesfestival de disfracesfestival de disfracesfestival de disfracesfestival de disfraces1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012

o salón de actos estivo a tope duranteas actuacións dos diferentes grupos,tanto do alumnado coma dalgúns

profes


AGdT

Dentro do programa Erasmus+ que coordinapara o noso centro o profesor de Bioloxía, CelsoPérez, estanse poñendo en marcha diferentesaccións formativas e de intercambio que involu-cran a varios profesores e alumnos.

Neste mesmo mes de marzo, tres alumnos deciclos, Bruno Rivera Fernández do CM de XestiónAdministrativa realizará toda a FCT en Turín; ta-mén, Adrián López Bahamonde do CM de Instala-cións Electrotécnicas fara o propio, neste caso nuncentro de Helsinki. Mentres, Varinia del ValleGonzález Araque fará un período formativo dunmes na illa de Malta.

Pola súa parte, o profesorado implicado no pro-grama continúa a súa formación e estanciasnoutros países. O propio coordinador viaxará ataGrecia para visitar varios centros educativos e Jai-me Fernández Villar viaxará a Cabo Verde ondese está preparando unha estancia de alumnosuniversitarios dese país no noso centro para ospróximos meses.

Participación no programa Erasmus

O venres, 6 de marzo, estivo connosco a escritoraArantza Portabales para falarnos da súa novelaBeleza Vermella; ao acto aistiron tanto o alumnadode 4º de ESO como de 1º de Bach. Tamen mantivooutra charla dirixida ao alumnado de 2º deBacharelato sobre o seu éxito Deixe a súa mensaxedespois do sinal. Despois deste acto mantivo unxantar-coloquio cun club de lectura do profesoradoque tamén asistirá proximamente en Santiago á estreateatral de "...deixe a súa mensaxe".

Moitas grazas ao departamento de Galego, á autorae á editorial Galaxia por facer posible este acto.

Visitounos ArantzaPortabales

Carla

Rod

rígue

z (4

º ES

O-B)

Liña do tempoO alumnado de 4º de ESO B elaborou unha liña do tempo para

conmemorar o centenario de Benito Pérez Galdós


NÚMEROSANTERIORES

O ProvisionalPodes consultar os números

anteriores no enderezo web doIES María Sarmiento, apartado

REVISTA ESCOLAR

@aribeiradixital

-Xornal dixital de Viveiro-

aribeiradixital.com

13 de marzo de 2020

doazón de material

A firma viveirense Electromecánicos Viveiro vén de doar, para ostalleres de Electricidade e Soldadura, dous lotes de material didácticode última xeración.

Trátase dun Acumulador DOUSystem de 750 vatios, un emisor wifie unha centraliña USB de transmisión wifi para os módulos da familiade Electricidade e Electrónica; tamén envían outro lote cunhacolección de planos, brazos de alumeado público, caixas de transportede paquetería e armarios eléctricos de pequena ferramenta.

O noso agradecemento á empresa doante e ao seu director, AndrésBasanta Gabeiras, ao que vemos na fotografía atendendo o nosoalumnado durante unha visita recente.

'Fígado con cebola ben frixida

Y un-ha folliña de laurel cheirosa,

Qu' inda á un morto ben morto dera vida

De tan rica, tan tenra, e tan sabrosa:

Raxo en sorsa c' un cheiro que convida,

Y á sangre d'as morcillas sustanciosa

En fregada caldeira rebotando

A que fagan morcillas convidando'

Cantares Galegos

24 d

e fe

brei

ro, d

ía d

e Ro

salía


Como se indica na Orde do 20 de xuño de 2019 pola que seaproba o calendario escolar para o curso 2019/20 nos centros

docentes sostidos con fondos públicos na ComunidadeAutónoma de Galicia, do 9 ao 13 de marzo de 2020 conmemo-

rarase a Semana da Prensa.Vén sendo habitual que celebremos esta efeméride cunha

exposición de xornais escolares de toda Galicia; tamén osdepartamentos adican unha desas xornadas a traballar coa

prensa como recurso didáctico na aula.

XXIII semana da prensa

RedUNE: Rede de Prevención do Sectarismo e do Abuso da Debilidade

13 de marzo de 2020

DOA SANGUE 900 100 828

Na última estancia do equipode extracción de sangue no

IES "María Sarmiento", o 12 demarzo, realizáronse 19 doa-

zóns, 9 delas foron de persoasque o fixeron por primeira vez.

Sentímonos orgullosos decolaborar co Centro de

Transfusión de Galicia (eagora co ADOS) dende o

1994, acadando dende aquelaun total de

1.132 doazóns

FOLGA DO ALUMNADOAnticipándose ao 8M, parte

do alumnado reclamou unhamateria de educación sexual

inclusiva e que se introduza noregulamento do centro o res-

pecto ao colectivo LGTBI.

CHARLA SOBRE A FPDUAL

O xoves, 5 de marzo, cele-brouse salón de actos unhacharla sobre a FP Dual dirixidaao futuro alumnado de CiclosFormativos.

123456789012341234567890123412345678901234123456789012341234567890123412345678901234


Ventá aberta aos libros

X.

Cab

ana

13 de marzo de 2020

www.edu.xunta.es/centros/iesmariasarmiento/

ATLAS, de Alba CidUnha viaxe poética que esixe unlector sen as présas do coleccio-nista de selfies, de ollada atenta eque conserve a capacidade doabraio. Ao iniciar a lectura estare-des a abrir un atlas que vos irá le-vando por cada un dos continen-tes a través de longos poemas que

narran historias achadas en lugares moi diversos. EnAtlas, imbricadas na poesía, descubriremos a prosa,os aforismos, algunhas etimoloxías, citas, moitas ci-tas de autoras e autores. Mais estas palabras non ve-ñen espidas, acompáñanas fotografías e láminas.

VITAMINA N e O INIMIGOCOÑECE O SISTEMAVelaquí dous libros que non po-dían faltar en galego, dos calesgrazas á editorial Kalandraka, po-deremos gozar. Richard Louv,quen acuñou a expresión “trastor-no por déficit de natureza”, creacon Vitamina N unha auténticaguía con máis de 500 propostaspara interactuar coa natureza. Oobxectivo é que as familias seacheguen sen medo ao mundonatural e que nin este nin os hu-manos se fagan dano. Tal é o dé-ficit de natureza que hai millóns

que prefiren perderse no mundo virtual antes quedar unha camiñada por unha fraga onde os máis pe-rigosos somos os propios humanos. A práctica tera-se que deixar para despois do confinamento.O segundo libro, obra de Marta Peirano, é un granberro de advertencia. Entregámonos en brazos darede, de Internet, pero avísanos de que a rede non élibre nin democrática, foi desenvolvida para roubar-nos o tempo, para ir apagándonos o espirito críticoe, coma se dunha arañeira se tratase, vainos apreixan-do e dominando ...

A CASA DO PARALELO 54Unha novela á que os vendedo-res de medos e os partidarios deresolvelo todo a base de sopaposse deben achegar con coidado,non vaian ver ferida a súa “sensi-bilidade”; nela a imaxinación co-rre ceiba polo Universo, os me-dos tornáronse mansos e os pro-

blemas vanse resolvendo con intelixencia, humor eapertas. A valente Gris, unha rapaciña de 11 anos,Smith (por favor tratádeo de señor), e Morde, unmapache cun ego moi delicado, son os protagonis-tas desta historia. Os tres cruzarán os océanos, en-frontaranse a monstros e insectos xigantes, queda-rán inconscientes e surfearán o Universo.

RUEIRO DA CIDADE ESCURARueiro da cidade escura condú-cenos por unha Compostela duncaloroso 17 de agosto que, aomencer, acaba de sufrir unha inesperada apagada:a música xa non soa nos bares, os móbiles inutilí-zanse, as pantallas quedaron en negro, os coches,as fábricas...A cidade comeza a arder e a xente dacapital de Galicia foxe ou deambula na procura dobásico, o que leva algúns a ser solidarios e formarcomunidades, mais entre eles agroman os vellos pro-blemas da sociedade anterior.


- Por José María Leal López -

O ENTROIDO NOS ANOS 60

13 de marzo de 2020

O nacemento do Entroido suponse naIdade Media, e aínda que no seu comen-zo consistía en rituais pagans, o Cristia-nismo foise adaptando tanto a este comaa outras festas, facéndoas coincidir coasdiferentes celebracións litúrxicas, peroningunha é coma a do entroido que re-presenta esa fartura e exceso na comidatan propio dos rituais gastronómicos ga-legos, para logo pasar a Coresma quemarcaba a relixión Católica con xaxún eabstinencia de comer carne tódolos ven-res durante eses corenta días; era comaunha purificación do corpo e da alma.Tamén os disfraces e máscaras que seusaban e se usan, permiten as persoasdespoxarse dalgunha forma das atadu-ras e prexuícios da vida, para así gozardo entroido con alegría e liberdade.

No tempo do Entroido a permisivida-de impera, polo cal a comida e bebida

nos fogares galegos eran moi abundan-tes, e parecidas ás que se facían nas fes-tas patronais onde non faltaba nada. Xaa propia terminoloxía da palaba carna-val vén do latín carne levare ou sexaquitar a carne ou adeus a carne, o calnos leva a esa ligazón entre as enchentase o Entroido, o cal era a ocasión perfec-ta para gozar da abundancia e fartura,antes de que chegara o tempo da mode-ración e mesura ou sexa a cousa oposta,e soíase dicir, Adeus martes de Entroi-do, meu amiguiño, ata domingo de Pas-cua non comerei máis touciño.

Lembro, en Celeiro, cando eramos pe-quenos que nas casas celebrabanse gran-des comedelas; os cochos que se mata-ran no mes de decembro, estaban salga-dos e ben curadas a súas carnes e chouri-zos. As familias xuntábanse cos paren-tes e amigos e había moita confraterni-

O Entroido, os maios,o San Xoán, a SemanaSanta ou o o Nadal, sonalgunhas das celebra-cións que van aconte-cendo ó longo do ano,marcando o ciclo festivode cada tempada, e quenas súas orixes sincroni-zaban cos cambios deestación e os lóxicoscambios climáticos, oque influía tamén nasúa vinculación coasdiferentes tarefas agra-rias no campo.


zación cos veciños: comíase, bebía-se, cantaábase e bailábase polas rúas.O o día grande era o martes, taméncoñecido como martes lardeiro, xaque a palabra lardo significa a graxado cocho coma o touciño, o lacón ouo xamón. As festas do Entroido co-menzaban na metade da semana coxoves de comadres e compadresonde, as mulleres por un lado e oshomes por outro, facían a súas en-chentas, disfrazaábanse, e bailaban ecantaban, e xa polas rúas empezaban-se a disfrazar; xa se vían as clásicasmascariñas, de papel, cartón, de teaspintadas,etc. Calquera cousa vella ser-vía para facer un disfrace, incluso sefacían cos sacos das patacas, tres bu-ratos, cubríase a cabeza cun gorro depalla e logo roupa vella que había nofaiado, traxes de voda, de comuñón,roupas de faena do mar, das fábri-cas, ..., en fin, todo aquilo que xanon se usaba, servía para correr oEntroido.

Todos saiamos disfrazados; os ra-paces e rapazas íamos en grupos po-las rúas e visitabamos as casas ondenos recibían con agarimo e nos brin-daban comida, doces, freixós,rosquilliñas,etc. Nós non queriamosque nos coñeceran e falabamos convoces aflautadas e distorsionadas ,todo era alegría, risas bromas e cán-ticos, as mascariñas no Entroido sem-pre gozaron dunha autoridade e dunestatus especial o que lles permitíaentrar nas casas e nas tabernas e de-gustar todo tipo de comida e bebidagratis.

A min unha das cousas que máisme gustaban do entroido eran osfreixós que facía a miña avóa enXerdiz, naqueles días tamén íamosver os avós a aldea; facía uns freixósda pedra que nunca probei outrosigual, usaba unha mestura moi sinxe-la de ovos, fariña, auga e sal ben re-mexidos, parecía mentira que daquelareceta tan sinxela poidera facerseaquel doce tan sabroso. Miña avoacontábame que o fundamental era terunha pedra moi plana e non moi gro-sa, a que tiña ela era de forma re-dondeada e a superficie moi pulidi-

ña, logo había que atemperar ben olume que se facía con follas e ramassecas dos piñeiros que caían ao chan,todo era moi laborioso xa que a mez-cla dos ovos, sal, fariña e auga tiñaque ser exacta, senón os freixós "nonse daban". Cando a pedra xa estabaquentiña, empezábase engrasando asuperficie cun pedazo de touciño ecun cazo ías vertendo sobre a pedraa cantidade suficiente para cubrilacunha capa moi fina, logo esperar untempo a que estivera lista para sacalae botarlle unha capiña de azucre , asíunha trais outra ías amontonando coi-dadosamente. Nosoutros zampábo-molas nun intre tíñanos que parar eesperar a comida daquel cocido po-tente onde se ían degustando co mes-mo, hoxe en día convertíronse nunpostre tradicional e moi apreciado,untadas cun pouquiño de mel; agorafanse en tixolas especiais e en plan-chas filloeiras que tamén se siguenuntando con touciño pero o sabor xanon é o mesmo, claro.

Como antes diciamos a comida noentroido era moi abundante e o seucompoñente fundamental era a car-ne de cocho e os seus derivados comaos chourizo, butelo, zorza, etc. Xaque era o primeiro festexo que se facíadespois da matanza, os pratos máishabituais eran a cachola ou cachu-cha, o fuciño, o cocido con garvan-zos, grelos, chourizo, tamén levabanabiza, repolo ou grelos, e á partepodía acompañarse con galiña e car-ne de vaca ou de otros tipos. En fin,que máis se podía pedir. E pasando acelebración gracias o espiíritu antroi-deiro, por un tempo o reinado da bur-la, da sátira, da crítica imponse condías de loucura e de desmadre, e nosque está permitido transgredir as cos-tumes socialmente establecidas, an-tigamente dicíase que o Entroido erao fillo pródigo do Cristianismo xaque se non existira a Coresma tam-pouco o faría o entroido da formaque o fai agora.

En tódalas localidades de Galiciase celebra con distintos actos e re-presentacións, pero a esencia funda-mental do Entroido é a mesma, e tal

como comentába xa desde o xovescomezaban as celebracións, as más-caras e disfraces tomaban as rúas conalegría e bo humor, os bares, os sa-lóns de festas e o Casino estaban atope. O día principal era, e segue sen-do, o martes de Entroido. En Celei-ro ese día había o costume de quepola mañá os rapaces solteiros saíana rúa coa intención de untar a caradas rapazas solteiras con borralla edo xurro e hollin das potas para o calsaían coas mans embardunadas as quedisimulaban poñendoas detrás; loxi-camente moitas caían e outras lisca-ban, pero todo se facía nun ambientede bo humor e moitos xa ían directa-mente as súas mozas, pero logo asrapazas moi astutamente ían á fontee logo esperaban os rapaces nos lu-gares máis inesperados incuídos osbalcóns e cando pasaban recibían ocaldeiro de auga por enriba ante asrisas de tódolos que había por alí,unha boa ducha que ben merecida quetiñan, pero que recibían con bo hu-mor. Xa pola tarde todo o mundo sedisfrazaba pero xa de forma máis coi-dadosa e con disfraces máis elabora-dos, que corrían o antroido por todoCeleiro, logo xa se ía para Viveiroonde o Entroido era un desmadre to-tal: a vila estaba chea e ateigada deantroideiros, había comparsas, gru-pos musicais, carrozas tiras con bu-rros ou vacas, parellas, individuais,en fin todo un bule bule, viña xentede toda a bisbarra que se divertía cosdisfraces, a festa seguía ata a madru-gada, en bares, salóns de festas, dis-cotecas, no casino e nas rúas. Xa omércores era o fin do Entroido e ce-rrabase co enterro e queima da sar-diña onde os asistentes, cubertos cun-ha saba branca e a cara pintada e tin-guida, xunto coas autoridades antro-deiras, acompañaban a sardiña enprocesión cantando e animados cun-ha barrica de viño ata a praza ondeentre os choros das plañideiras ardíae se despedia ata o próximo ano enque volvería resucitar o Entroido.

Viveiro, marzo de 2020


C U R I O S OViaxes a París

Un ano máis, o alumnado de 4º de ESO que cursaFrancés como segundo idioma, viaxaron ata París

dende o 17 ao 21 de febreiro acompañadospolos profesores Helena Pérez Inés, Teresa

Valcarce Sanmartín e José Miguel MerinoEncinas.

A segunda viaxe, prevista para apenúltima semana de

marzo co alumnadode 1º de

bacharelato, foisuspendida.

13 de marzo de 2020

CURSO AFD DE MANTEMENTODE CARROZARÍAS

Dende xaneiro a xuño, estasecelebrando nas instalacións do centroun curso AFD (accións formativas paradesempregados) sobre Mantemento deelementos non estruturais decarrozarías cun total de 630 horas deformación e, posteriormente, 80 deprácticas en empresas.

A docencia corre a cargo doprofesorado do Departamento deMantemento de Vehículos.

CULTURAL CLASS POR XENTILEZA DE BURLINGTON

A finais de febreirotivo lugar a primeirasesión sobre lingua ecultura inglesa eamericana impartidapor unha profesoraamericana e dirixidaaos cursos debacharelato.

Tense previsto outrassesión, a finais demaio, abertas aosdemais cursos e gruposdo Instituto.

Ata o de agora lévansepublicado en Viveiro

máis de 25 xornais locais.Na actualidade só

sobrevive o "Heraldo deVivero".

El Farol (1886)El Eco de Vivero (1888)

El vivariense (1890)Nueva Brisa (1899)

Germinal (1906)La Voz deVivero (1909)

Heraldo de Vivero (1912)Verdad y Justicia (1915)

Coba Fina (1916)Landro (1916)

Pro Neutralidad (1917)La Sirena del Norte (1918)

El Defensor del Obrero (1919)El Ideal vivariense (1923)

El Proletario (1923)La Voz del Pueblo (1926)

La Voz del Pescador (1930)Renovación (1930)El Landro (1931)

El Momento (1931)Luz Vivariense (1931)

Vox Populi (1933)Unión Comercial (1934)

Faro (1935)Mar Bonanza (1935)

Badal (1982)


88 A MS17 220132

O Provisional

COLABORAN NESTE NÚMEROCOLABORAN NESTE NÚMEROCOLABORAN NESTE NÚMEROCOLABORAN NESTE NÚMEROCOLABORAN NESTE NÚMEROALUMNOSALUMNOSALUMNOSALUMNOSALUMNOS

alumnado de 2º de ESO e 4º de ESO-BCarla Rodríguez, Katia Duarte, Helena Varela,

Cristina Fra, Lucía Seijas, María Mercado,Anthía Suárez

PROFESORESPROFESORESPROFESORESPROFESORESPROFESORESXosé Cabana

EX-PROFESORESEX-PROFESORESEX-PROFESORESEX-PROFESORESEX-PROFESORESJosé María Leal López

DISTRIBUCIÓN,DISTRIBUCIÓN,DISTRIBUCIÓN,DISTRIBUCIÓN,DISTRIBUCIÓN,COMUNICACIÓN E ARQUIVOCOMUNICACIÓN E ARQUIVOCOMUNICACIÓN E ARQUIVOCOMUNICACIÓN E ARQUIVOCOMUNICACIÓN E ARQUIVO

José López Peña, Lucía Lage de PolAntonio González da Torre

Javier Caneda GonzálezCOORDINACIÓN ECOORDINACIÓN ECOORDINACIÓN ECOORDINACIÓN ECOORDINACIÓN E MAQUET MAQUET MAQUET MAQUET MAQUETACIÓNACIÓNACIÓNACIÓNACIÓN

Néstor Timiraos Labaen

13 de marzo de 2020

Rúa: Misericordia, 5827850 - VIVEIRO (Lugo)

¡NOVO! Teléf.: 982.870916¡NOVO! Fax: 982.870933

Móbil 606.54.11.55 e [email protected]://www.iesmariasarmiento.net Impreso, en papel reciclado, enPUBLILAR - Magazos - Viveiro Depósito Legal: LU-402-1994Viveiro, 13 de marzo de 2020

ANO XXVII, NÚMERO 74TIRADA 825 EXEMPLARES

DISTRIBUCIÓN GRATUÍTA a alumnos eprofesores: 800 exemplares, por correo

a antigos profesores, institucións, centrose medios de comunicación: 25

SUBVENCIONA:EQUIPO DE DINAMIZACIÓN E

NORMALIZACIÓN LINGÜÍSTICADO IES MARÍA SARMIENTO

MITOS ROMÁNTICOS

O pasado 12 de febreiro tivemos a sorte de contar coa presenza deMaría José Masanet, profesora da Universidade de Barcelona e doutoraen Comunicación Social, durante a charla sobre "Mitos románticos,violencia de xénero e estereotipos nas series para adolescentes".

No transcurso da mesma, analizáronse diferentes representaciónsamorosas nas series de televisión e como se promoven e exaltan osmitos románticos que conlevan perigos e xustifican moitas situaciónsde violencia dentro da parella. Algunhas das series clásicas que secomentaron foron Física o Química, Los protegidos, El Barco, ElInternado e outras ficcións contemporáneas como 13 Reasons Why,Sex Education, Élite y Buscando a Alaska.

A data do relatorio non foi casual, pois pensamos que a Semana deSan Valentín é a mellor época para reflexionar en profundidade sobreas aprendizaxes que se nos impoñen dende novos con respecto aoamor, roles que habitualmente atentan contra unha igualdade realentre homes e mulleres.

mulleres que rompen estereotipos de xénero!


Marzo de 2020mulleres que rompen estereotipos de xénero!

GRAN ANGULARGRAN ANGULARGRAN ANGULARGRAN ANGULARGRAN ANGULAR

Anth íaAnth íaAnth íaAnth íaAnth íaSuárez PernasSuárez PernasSuárez PernasSuárez PernasSuárez PernasCursa o 1º ano do Ciclo Superiorde Automoción

Mar íaMar íaMar íaMar íaMar íaMercado CruzMercado CruzMercado CruzMercado CruzMercado CruzEstá no 2º ano do Ciclo Mediode Instalacións Eléctricas

Luc íaLuc íaLuc íaLuc íaLuc íaSeijas GonzálezSeijas GonzálezSeijas GonzálezSeijas GonzálezSeijas GonzálezRematou Electromecánica; agoracursa o Ciclo Sup. de Automoción

Crist inaCrist inaCrist inaCrist inaCrist inaRega FraRega FraRega FraRega FraRega FraFai 1º do Ciclo Medio deElectromecánica do Vehículo

HelenaHelenaHelenaHelenaHelenaVVVVVarela Gabeirasarela Gabeirasarela Gabeirasarela Gabeirasarela GabeirasCursa o 1º ano do Ciclo Mediode Electromecánica do Vehículo

Kat iaKat iaKat iaKat iaKat iaDuarte MonteiroDuarte MonteiroDuarte MonteiroDuarte MonteiroDuarte MonteiroEstá rematando o Ciclo Medio deElectromecánica do Vehículo

PREMIO NACIONAL ÁS MELLORES PRÁCTICAS EDUCATIVAS - … 7… · módulo de FCT (Formación nos...

Documents

Transcript of PREMIO NACIONAL ÁS MELLORES PRÁCTICAS EDUCATIVAS - … 7… · módulo de FCT (Formación nos...