poyraz hes ptd cd - World Bank
77
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES KAHRAMANMARAŞ İLİ, ANDIRIN İLÇESİ, YEŞİLOVA BELDESİ, KANLIKAYA MEVKİİ PROJE TANITIM DOSYASI KAHRAMANMARAŞ - 2008 Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized
Transcript of poyraz hes ptd cd - World Bank
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş.
POYRAZ HES
KAHRAMANMARAŞ İLİ, ANDIRIN İLÇESİ, YEŞİLOVA BELDESİ, KANLIKAYA MEVKİİ
PROJE TANITIM DOSYASI
KAHRAMANMARAŞ - 2008
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
wb350881
Typewritten Text
E2065 v52
PROJE SAHİBİNİN ADI
Yeşil Enerji Elektrik üretim San. Tic. A.Ş.
ADRESİ
Sedef Cad., Ata 4-5/A D:45 Ataşehir İSTANBUL
TELEFON VE FAKS NUMARALARI
T: 0 216 661 15 98 F: 0 216 661 15 98
PROJENİN ADI
Poyraz HES
PROJE BEDELİ
2.080.443 $ ( USD )
PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ (İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ)
Kahramanmaraş İli, Andırın İlçesi, Yeşilova Beldesi, Kanlıkaya Mevkii
PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI, ZONE
Nokta sayısı fazla olduğundan diğer sayfada yer almaktadır.
PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ (SEKTÖRÜ, ALT SEKTÖRÜ)
Ek 2, Enerji-Turizm-Konut,
28: Kurulu gücü 0,5 MW ve üzeri olan nehir tipi santraller
PTD/ÇED RAPORU/NİHAİ ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUŞUN/ÇALIŞMA GURUBUNUN ADI
TEKSTİLA Mühendislik İnşaat Doğalgaz Isıtma-Soğutma Sistemleri Tekstil Kimy. Ürünler San. ve Tic. Ltd. Şti.
PTD/ÇED RAPORU/NİHAİ ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUŞUN/ÇALIŞMA GURUBUNUN ADRESİ, TELEFON VE FAKS NUMARALARI
Menderes Mh. Trabzon Cd. Kübra Apt. Giriş Kat No:87/B Kahramanmaraş T:0 344 231 24 32-33 F:0 344 231 91 54
PTD/ÇED RAPORU/NİHAİ ÇED RAPORU SUNUM TARİHİ (GÜN, AY, YIL)
11 Kasım 2008
1/25000 ÖLÇEKLİ POYRAZ HES KOORDİNATLARI Nokta
No Y X 1 265758,38 4150784,16 2 265727,88 4150830,69 3 265727,88 4150709,86 4 265687,60 4150681,31 5 265670,40 4150847,12 6 265653,97 4150678,58 7 265615,21 4150712,05 8 265604,42 4150720,96 9 265596,10 4150767,34 10 265580,45 4150743,49 11 265439,38 4150499,07 12 265428,49 4150507,87 13 265358,11 4150396,40 14 265347,58 4150405,65 15 265156,14 4150189,55 16 265144,89 4150198,06 17 265058,43 4150019,75 18 265045,79 4150025,86 19 265004,06 4149883,26 20 264991,67 4149889,99 21 264839,72 4149651,20 22 264828,30 4149659,29 23 264761,37 4149540,39 24 264751,66 4149550,90 25 264720,51 4149516,09 26 264710,59 4149526,48 27 264547,08 4149253,40 28 264534,13 4149259,20 29 264461,39 4148929,50 30 264448,09 4148933,97 31 264268,21 4148459,64 32 264255,28 4148465,01 33 264254,62 4148427,09 34 264246,05 4148409,66 35 264239,83 4148428,24 36 264235,03 4148429,49 37 264232,74 4148414,45 38 264229,57 4148426,60 39 264228,30 4148418,26 40 264226,33 4148421,59 41 264225,43 4148423,17 42 264145,91 4148456,43 43 264145,29 4148452,62 44 264144,20 4148448,66 45 264142,69 4148443,69 46 264140,16 4148443,61 47 264246,05 4148409,66 48 264133,66 4148460,28 50 264129,98 4148446,86 65 264028,69 4148266,16
I
İÇİNDEKİLER I TABLOLAR DİZİNİ II ŞEKİLLER DİZİNİ III EKLER LİSTESİ III BÖLÜM I. PROJENİN ÖZELLİKLERİ 1 1.a Proje İş Akım Şeması, Kapasitesi, Kapladığı Alan, Teknolojisi ve Personel İstihdamı 1 1.b Doğal Kaynakların Kullanımı ( Arazi Kullanımı, Su Kullanımı, Kullanılan Enerji Türü Vb.)
5
1.c Atık Üretimi Miktarı( Katı, Sıvı, Gaz Vb.) ve Atıkların Kimyasal Fiziksel ve Biyolojik Özellikleri
7
I. İnşaat Safhasında Atık Üretim Miktarı ve Atıkların Kimyasal Fiziksel ve Biyolojik Özellikleri
7
I.I Katı Atıklar 7 I.II Atık Yağlar 8 I.III Atıksu 9 I.IVHava Kirliliği ve Emisyonlar 10 I.V Gürültü 18 I.VI Tehlikeli Atıklar 31 I.VII Atık Pil ve Akümülatörler 31 II. İşletme Safhasında Atık Üretim Miktarı ve Atıkların Kimyasal Fiziksel ve Biyolojik Özellikleri
31
II.I Katı Atıklar 32 II.II Atıksu 32 II.III Tehlikeli Atıklar, Atık Yağ, Atık Pil ve Akümülatörler 33 1.d Kullanılan Teknoloji ve Malzemelerden Kaynaklanabilecek Kaza Riski 33 1.e Projenin Olası Çevresel Etkilerine Karşı Alınacak Tedbirler 35 I. Katı Atıkların Çevresel Etkileri ve Alınacak Tedbirler 35 II. Atık Yağların Çevresel Etkileri ve Alınacak Tedbirler 36 III. Atıksu ve Alınacak Tedbirler 36 IV. Hava Kirliliği, Emisyonlar ve Alınacak Tedbirler 37 V. Gürültü ve Alınacak Tedbirler 38 VI. Tehlikeli Atıklar ve Alınacak Önlemler 38 VII. Atık Pil ve Akümülatörler ve Alınacak Tedbirler 38 BÖLÜM II. PROJENİN YERİ 39 2.a Mevcut Arazi Kullanımı ve Kalitesi ( Tarım Alanı, Orman Alanı, Planlı Alan, Su Yüzeyi, vb. ) 39
I. Jeolojik, Hidrojeolojik Özellikler ve Doğal Afet Durumu 40 II. Bölgedeki Doğal Kaynakların Durumu, Kalitesi ve Yenilenebilirliği 45 2.b Ek V Deki Duyarlı Yöreler Listesi Dikkate Alınarak (Sulak Alanlar, Kıyı Kesimleri, Dağlık Ve Ormanlık Alanlar, Tarım Alanları, Milli Parklar, Özel Koruma Alanları, Nüfusça Yoğun Alanlar, Tarihsel, Kültürel, Arkeolojik, Vb. Önemi Olan Alanlar,Erozyon Alanları, Heyelan Alanları, Ağaçlandırılmış Alanlar, Potansiyel Erozyon Ve Ağaçlandırma Alanları İle 167 Sayılı Yer Altı Suları Hakkında Kanun Gereğince Korunması Gereken Akiferler )
47
II
Doğal Çevrenin Değerlendirilmesi I. Flora Ve Fauna 50 II. Faaliyet Alanı ve Çevresi Faunası 52 BÖLÜM III. PROJE VE YERİN ALTERNATİFLERİ 54 I. Sonuçlar 54
TABLOLAR DİZİNİ 1 Poyraz HES Enerji Üretimi 1 2 Poyraz HES İş Akış Şeması ve Zamanlama Tablosu 2 3 Proje Ünitelerinin Alan Büyüklükleri 3 4 İnşaat Safhasında Oluşacak Katı Atığın Muhteviyatı ve Özellikleri 8 5 Poyraz HES Kapsamında Oluşacak Hafriyat Miktarı 8 6 Meteorolojik Elemanlar Tablosu 12 7 Projede Kullanılacak Araçlar ve Harcanacak Yakıt Miktarı 18 8 İnşaat Sırasında Kullanılacak Yakıtın Kirletici Emisyonları 18 9 İş Makineleri İçin Gürültü Aralıkları ve Maksimum Gürültü Seviyeleri 19 10 Şantiye Faaliyetleri Mesafelere Göre Oluşacak Ses Basınç Düzeyleri ve Gündüz
Gürültü Düzeyleri 20
11 Mesafelere Göre Şantiye Faaliyetleri Sırasında Oluşacak Net Ses Düzeyi 21 12 HES Binası İnşası Esnasında Mesafelere Göre Oluşacak Ses Basınç Düzeyleri ve
Gündüz Gürültü Düzeyleri 23
13 HES Binası İnşası Esnasında Mesafelere Göre Üretim Faaliyetleri Sırasında Oluşacak Net Ses Düzeyi
24
14 Cebri Boru ve Yükleme Havuzu İnşası Esnasında Mesafelere Göre Oluşacak Ses Basınç Düzeyleri ve Gündüz Gürültü Düzeyleri
26
15 Cebri Boru ve Yükleme Havuzu İnşası Esnasında Mesafelere Göre Üretim Faaliyetleri Sırasında Oluşacak Net Ses Düzeyi
26
16 İletim Kanalı İnşaasıMesafelere Göre Oluşacak Ses Basınç Düzeyleri ve Gündüz Gürültü Düzeyleri
28
17 İletim Kanalı İnşası Mesafelere Göre Üretim Faaliyetleri Sırasında Oluşacak Net Ses Düzeyi
29
18 Proje Ünitelerinin Yerleşim Merkezine Uzaklıkları 30 19 En Yakın Yerleşimlerde Hesaplanan Net Gürültü Seviyeleri 30 20 İşletme Aşamasında Oluşacak Katı Atığın Muhteviyatı ve Özellikleri 21 İzleme Planı 22 Ünite – Yerleşim Yerleri Uzaklık ve Yönleri 23 Kahramanmaraş İli Göl Ve Göletleri 24 Kahramanmaraş İli Akarsuları
32 34 39 43 44
25 Proje Sahası ve Yakın Çevresi Florası 52 26 Kahramanmaraş Bölgesi Sularda Yaşayan Balık Türleri 52 27 Proje Sahası Faunası 53
III
ŞEKİLLER DİZİNİ 1 Yıllık Ortalama Rüzgar Hızı Dağılım Grafiği 10 2 Rüzgar Esme Sayıları Toplam Dağılım Grafiği 10 3 Şantiye Faaliyetleri Sırasında Oluşacak Lg Gürültü Dağılım Grafiği 22 4 HES Binası İnşası Sırasında Oluşacak Lg Gürültü Dağılım Grafiği 24 5 Cebri Boru ve Yükleme Havuzu İnşası Sırasında Oluşacak Lg Gürültü Dağılım
Grafiği 27
6 İletim Tüneli İnşası Sırasında Oluşacak Lg Gürültü Dağılım Grafiği 30 7 Acil Müdahale Planı 34 8 Proje Sahası Jeolojik Haritası 9 Proje Sahasının Hidrojeolojik Haritası 10 Deprem Haritası
41 43 45
EKLER LİSTESİ 1 Poyraz HES Genel Vaziyet Planı 2 Yer Bulduru Haritası 3 Sızdırmasız Fosseptik Planı 4 Proje Sahası Resimleri 5 Faaliyet Sahası Orman Haritası 6 Taahhütnameler ve İmza Sirküleri 7 E.P.D.K. Üretim Lisansı
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 1 -
BÖLÜM I. PROJENİN ÖZELLİKLERİ 1.a ) Projenin İş Akım Şeması, Kapasitesi, Kapladığı Alan, Teknolojisi, Çalışacak Personel Sayısı
Poyraz HES projesi, Kahramanmaraş İli, Andırın İlçesi, Yeşilova Beldesi,
Kanlıkaya mevkiinde ve yaklaşık olarak 360 14’ doğu boylamları ile 370 30’ kuzey paralelleri arasında kalan alanda Yeşil Enerji Elektrik Üretim Sanayi Ticaret A.Ş. tarafından Andırın deresi sularından Andırın regülatörüne alınan sulardan faydalanmak suretiyle enerji üretimi amacıyla hidroelektrik santral işletmeciliğini kapsamaktadır.
2,8 MW’lık Kurulu güce sahip olacak olan Poyraz Hidroelektrik Santrali ile birlikte
yıllık ortalama olarak 12,91 GWh'lik enerji üretimi hedeflenmektedir. Önerilen projenin menbaında ve mansabında EİE ve DSİ tarafından planlanmış, Poyraz HES’in olumsuz etkileyeceği herhangi bir proje bulunmamaktadır. Proje kapsamında sulama mevsimi (Haziran – Eylül) dışında kalan 8 aylık süreçte enerji üretimi gerçekleştirilecektir.
Poyraz HES nehir tipi bir HES olduğundan herhangi bir depolama söz konusu
değildir. Projenin su kaynağını Andırın deresi oluşturmaktadır. Proje kapsamında Andırın ovası sulaması içindeki mevcut Andırın regülatörü, 10.376 m’lik iletim kanalı kullanılacak olup ilave olarak su alma yapısı, yükleme odası, cebri boru ve santral inşası gerçekleştirilecektir. Mevcut 10.376 m’lik kanalın regülatörden başlayarak 2.850 m’si yükseltilecek ve iletim kanalının 2.850 m’sinde inşa edilecek yükleme havuzu, cebri boru ve santral yardımıyla elektrik üretimi gerçekleştirilecektir. Poyraz HES, Andırın sulaması ve cansuyundan arta kalan suları kullanarak enerji üretecektir. Proje sahasının menbaında projeden birinci derecede etkilenecek bir yerleşim yeri bulunmamaktadır. Proje debisi fizibilite hesaplamalarında 5,2 m3/s olarak belirlenmiştir.
Tablo 1 Poyraz HES Enerji Üretimi
Poyraz HES projesi için inşaat faaliyetlerine, şantiye kurulması ile ilgili gerekli
malzemelerin taşınması ve santral binası arasındaki ulaşımı sağlayacak yolun iyileştirilmesi ile başlanılacaktır. Aşağıda yer alan Tablo 2'de Poyraz HES inşaatı içinde yer alan projelerin iş akışlarını gösterir zamanlama tabloları verilmektedir.
PROJE ÜNİTESİ Kurulu Güç
(MW)Kurulu Güç 2,8 MW Firm Güç 2,8 MW Firm Enerji 1,96 GWh Seconder Enerji 10,11 GWh Toplam Enerji 12,91 GWh
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 2 -
Tablo 2 Poyraz HES İş Akış ve Zamanlama Tablosu
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 3 -
Yeşil Enerji tarafından planlanan HES projesi kapsamında Andırın sulaması projesinde mevcut Andırın regülatörü ve iletim hattına ( 10.376 m ) ilave olarak yeni su alma yapısı ve kanal yükseltilmesi, yükleme odası, cebri boru, santral binası, yaklaşım tüneli, yükleme havuzu, vana odası, kuyruk suyu kanalı, cebri boru ve santral tesislerinin inşası gerçekleştirilecektir. Adı geçen ünitelerin alan büyüklükleri ise aşağıda verilen tablo 3’te yer almaktadır.
Tablo 3 Proje Ünitelerinin Alan Büyüklükleri
Üniteler Alan İletim Tüneli 41.274 m2 Cebri Boru 373 m2 Yükleme Odası & Vana Odası 525 m2 Santral Binası 255 m2
Şantiye Tesisleri 1050 m2 TOPLAM 43.477 m2
Poyraz HES projesi etki alanı, inşaat ve işletme döneminde, inşa edilecek cebri
boru, yükleme ve vana odası ile santral binasına yakın yerleşimlerde oluşabilecek çevresel, ekonomik ve sosyal boyuttaki etkilerin bir arada değerlendirilmesi ile belirlenmiştir. İnşaat sahasına yakın çevrede bulunan yerleşimler inşaat aşamasında doğal yaşam için bir olumsuzluk yaratacak ortam oluşmayacaktır. Proje nehir tipi bir santral olup su altında kalacak arazi yer almamaktadır.
Proje kapsamında inşa edilmesi planlanan tünel ve kanallar iş makineleri kazıma ve
sökme faaliyetleri ile açılacaktır. Poyras HES enerji projesi, aşağıda karakteristikleri belirtilen ünitelerden
oluşmaktadır. HES’ i ilgilendiren proje tesisleri aşağıya çıkarılmıştır; Proje Karakteristikleri I. Mevcut Tesisler Andırın Regülatörü İşletmeye açılma yılı 1983 Drenaj Alanı 94 km2 Tipi Kapaklı Kret Kotu 275,00 m Kret Uzunluğu 36,00 m Regülatör Yüksekliği 1,75 m Normal Su Kotu 274,85 m Feyezan Kotu 276,60 m Dolusavak Debisi 285,00 m3/s İletim Kanalı Toplam Mevcut Kanal Boyu 10.376 m Kanal Kapasitesi 1,6 m3/s Kanal Tipi İlk 4.750 m’lik kısım
dikdörtgen kesitli, moloz kargir kanal, kalan 5.626 m’lik kısım değişik trapez kesitli kanal
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 4 -
II. Planlanan Tesisler Yeni Su Alma Yapısı ve Kanal Yükseltmesi Toplam Yükseltilecek Kanal Uzunluğu 2.850 m Kanal Tipi Dikdörtgen kesitli
betonarme dik kanal Kanal Hava Payı 30 cm Kanal Eğimi 0,0004 Yükleme Odası Yeri Mevcut sulama kanalı
2.850 m’sinde Boyutları 15*35*3,2 m Üst Kotu 273,30 m Taban Kotu 270,10 m Max. Su Seviyesi 273 m Normal Su Seviyesi 272,50 m Min. Su Seviyesi 272,50 m Cebri Boru İç Çap 1,50 m Uzunluk 140 m Ort. Et Kalınlığı 8,00 mm Santral Binası ve Kuyruksuyu Kanalı
Boyu 17,00 m Eni 15,00 m Proje Debisi 5,2 m3/s Kuyruksuyu Kotu 195,00 m Türbin Eksen Kotu 195,75 m Toplam Kurulu Güç 2,8 MW Ünite Adedi 2 ad Brüt Düşü 77,00 Net Düşü 76,00 Ünite Kurulu Güçleri 2*1,75 MW Senkron Hızı 187 dev/dak Türbin Verimi 0,930 Türbin Ünite Sayısı 2 Tipi Yatay eksenli Francis Brüt Düşü 77,00 Net Düşü 76,00 Senkron Hızı 187 dev/dak Türbin Verimi 0,930 Jeneratör Tipi 3 fazlı senkron Sayısı 2 ad
Gücü 2*1.800 kVA Güç Faktörü 0,90 Frekansı 50 Hz Kutup Sayısı 6 Devir Sayısı 1.000 Jeneratör Verimi 0,975
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 5 -
Ünite Transformatörleri Sayı 1 ad Tipi Harici, 3 fazlı, yağ
izoleli Devamlı Gücü 1*3.600 kVA Anma Gerilimi 6,30/34,50 kVA ( ±
2*2,5% ) Frekansı 50 Hz Bağlantı Grubu YNd 11 Soğutma Şekli Onan Verim 0,985 İç İhtiyaç Transformatörleri Sayı 2 ad Tipi Dahili, 3 fazlı, kuru ya
da slikon yağlı Devamlı Gücü 250 kVA Anma Gerilimi 6,30/34,50 kVA ( ±
2*2,5% ) Frekansı 50 Hz Bağlantı Grubu Dyn 5 İkaz Transformatörleri Sayı 2 ad Tipi Dahili, 3 fazlı, kuru tip Devamlı Gücü - Anma Gerilimi 6,30/- kVA ( ± 2*2,5% ) Enerji İletim Hattı Güç 34,5 kV Bağlantı Andırın İlçe Merkezi
Trafoso Yeşil Enerji projelerinden olan Poyraz HES projesinin inşaat aşamasında 20 işletme
aşamasında 5 kişinin çalışması öngörülmektedir. Eleman ihtiyacı öncelikli olarak etkilenen köylerden sağlanacaktır.
Projenin inşaat ve işletme aşamalarında yöre halkı için iş imkânları doğacaktır.
Ayrıca, çalışan işçilerin sosyal ihtiyaçlarının büyük bir bölümü, yakında bulunan yerleşim birimlerinden sağlanacak ve bu faaliyetler de yöre halkı için ek bir gelir kaynağı yaratacaktır.
1. b ) Doğal Kaynakların Kullanımı ( Arazi Kullanımı, Su Kullanımı,
Kullanılan Enerji Türü Vb.) Poyraz HES projesi, daha önce DSİ tarafından Andırın deresi üzerinde yapılan
Andırın Regülatörü’nden sulama amaçlı olarak tesis edilen kanalı kullanacak olup regülatör başlangıcından 2.850. metresine kadar yükseltilen iletim kanalının çıkışında yükleme havuzuna alınacak ve oradan cebri borularla santrala verilecek suyla üretilecek enerji üretim projesidir. Poyraz HES, sulama ve can suyundan arta kalan suları kullanarak çalışacağından sulama kapsamında çevreye hiçbir zararı dokunmayacaktır. Canlı hayatın devamı ve ekosistem için 200 L/s su bırakılacaktır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 6 -
Proje sahası arazisi bulunduğu bölgenin topografik yapısına paralellik göstermektedir. Andırın ilçesi sınırlarındaki bölgenin en önemli karakteristiği, doğu ve batı ya da kuzey güney istikametinde bir yol boyunca yükseklik 1.000-1.500 m’ye varan değerlere ulaşmaktadır. Buna ilaveten bitki örtüsünün su alma potansiyeline uygun olması bölgede enerji üretimi açısından bir cazibe doğurmuştur. Andırın ilçe merkezi 1.000-1.100 m kotları arasında yer almaktadır. İlçedeki yaklaşık 1.800 km2’lik alanın yalnızca 250 km2’si ova ve platodur. İlçenin doğusunda Sarımsak dağı, batısında Tırıl dağı, kuzeyinde Elma dağı ve güneydoğusunda Işık ve Balk dağları yer almaktadır.
Poyraz HES projesi, daha önce DSİ tarafından Andırın deresi üzerinde yapılan
Andırın Regülatörü’nden sulama amaçlı olarak tesis edilen kanalı kullanacak olup regülatör başlangıcından 2.850. metresine kadar yükseltilen iletim kanalının çıkışında yükleme havuzuna alınacak ve oradan cebri borularla santrala verilecek suyla üretilecek enerji üretim projesidir. Poyraz HES, sulama ve cansuyundan arta kalan suyu kullanacaktır.
Poyraz HES Projesi depolamasız (nehir tipi) bir tesistir. Bu tesis Andırın Çayı'nın
doğal akımlarını, kapasitesinin müsaade ettiği kadarını kullanarak enerji üretimi gerçekleştirecek, kapasitesini aşan akımları ise nehir yatağına bırakarak deşarj edecektir. Fizibilite çalışmaları sırasında bu tesis için kapasite seçiminde, akımları azami oranda değerlendirecek kadar yüksek, ancak akım rejimine göre büyük atıl kapasiteler yaratmayacak kadar da uygun kapasite belirlenmesine öncelik verilmiştir.
Proje kapsamındaki tesisler betonarme işleri için ayrı bir malzeme ocağı açılması
planlanmayıp ihtiyaç duyulan beton hazır beton olarak civardaki hazır beton tesislerinden temin edilecektir. Ayrıca projenin her aşamasında elektrik enerjisine ihtiyaç duyulacaktır. Projenin kendisi elektrik enerjisi üretimine yönelik bir proje olup inşaat aşamasında ihtiyaç duyulan enerjinin bir kısmı mevcut trafo merkezinden bir kısmı ise jeneratörlerle sağlanacaktır.
İnşaat faaliyetleri sırasında oluşacak hafriyat malzemelerinin inşa
edilecek/iyileştirilecek olan yollarda sergi malzemesi olarak ya da gereç sahasının rehabilitasyonu sırasında kullanılması düşünülmektedir. Kazı sırasında çıkan bitkisel toprak da kazı yapılacak birimin alanı içinde ya da yanında uygun şartlar içinde depolanacak, rehabilitasyon ve/veya peyzaj düzenlemeleri sırasında kullanılacaktır.
Projenin inşaat aşamasında başlıca su; şantiye alanında rehabilitasyon ve
kamyonların gidiş-dönüş yollarının sulanması, iletim kanalı yükseltilmesi esnasında tozumanın önlenmesi ve çalışanlar için içme-kullanma amaçlı olacaktır. Tozumanın önlenmesi için gerekli olan su, Andırın çayından temin edilecektir. İçme – kullanma suyu ise kurulacak olan şantiye alanının yakınında bulunan kaynak sularından temin edilecektir. Yapılan hesaplamalar sonucunda inşaat aşamasında çalışacak olan 20 kişinin günlük evsel su ihtiyacının;
Qevsel = 20 N * 0,150 m3/N*gün = 3 m3/gün ‘dür.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 7 -
İnşaat faaliyetleri sırasında oluşabilecek tozu önlemek için uygulanacak önlemlere
ek olarak kullanılacak su miktarı, taşınacak malzemenin yüzey geometrisine, ortamın sulamadan önceki ve sonraki meteorolojik koşullarına ve kazı yapılacak alanın topografik şartlarına bağlı olarak değişebilecektir. Tozumanın engellenmesi amacıyla spreyleme işlemi için gereken su miktarı 1,5 L/m2’dir ( MUSLU Y, Kullanılmış Suların Arıtılması, İstanbul ). İnşaat süresince 1.050 m2’lik şantiye sahası ile 41.274 m2’lik iletim kanalı yükseltilmesinde tozumanın önlenmesi için ( 1.050+41.274) m2 * 1,5 L/m2 = 63.486 L = 63,49 m3 suya ihtiyaç duyulacaktır.
Bunların dışında faaliyet sırasında herhangi bir doğal kaynak kullanımı
olmayacaktır. 1.c ) Atık Üretimi Miktarı( Katı, Sıvı, Gaz Vb.) ve Atıkların Kimyasal Fiziksel
ve Biyolojik Özellikleri Poyraz HES projesi kapsamında inşaat ve işletme aşamalarında aşağıda başlıklar
halinde verilen atık ve çevresel etkilerin oluşması beklenmektedir. Faaliyet işletmeye kapatıldıktan sonra ise herhangi bir katı, sıvı ve gaz atık ve emisyonların oluşması beklenmemektedir.
I. İnşaat Safhasında Atık Üretim Miktarı ve Atıkların Kimyasal Fiziksel ve
Biyolojik Özellikleri I.I Katı Atıklar: Planlanan faaliyetin inşaat aşamasında oluşacak olan atıklar; yapılacak kazı
işlemlerinden kaynaklanacak hafriyattan inşaat demiri, kalıplar için kullanılan kereste artıkları, ambalaj malzemeleri ve benzeri katı atıklardan oluşacaktır. Bu atıklardan geri kazanımı mümkün olan demir, çelik, metal ve benzeri malzemeler diğer atıklardan ayrı biriktirilecek ve hurda olarak satılacaktır. Ortaya çıkan kalıplık kereste artıklar belirli zaman aralıklarında toplanacaktır. Toplanan kereste artıkları talep olması durumunda civardaki köylülere verilecektir. Geri kazanımı mümkün olmayan atıklar ise Andırın Belediyesi tarafından bertaraf edilecektir.
Arazinin hazırlanması ve inşaat aşamasında farklı mesleki branşlardan olmak üzere
toplam 20 kişi çalışacaktır. Personelden meydana gelecek evsel nitelikli katı atık miktarı 1,34 kg değeri kullanılarak şu şekilde hesaplanmaktadır;
20 kişi * 1,34 kg/kişi*gün = 26,8 kg/gün Proje kapsamında; inşaat aşamasında oluşacak evsel nitelikli katı atık miktarı
toplam 26,8 kg/gün olarak hesaplanmış olup, bu atıklarla ilgili 14.03.1991 Tarih ve 20814 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”ne uyulacaktır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 8 -
Tablo 4 İnşaat Safhasında Oluşacak Katı Atığın Muhteviyatı ve Özellikleri
İnşaat faaliyetleri sırasında oluşacak hafriyat malzemelerinin inşa
edilecek/iyileştirilecek olan yollarda sergi malzemesi olarak ya da gereç sahasının rehabilitasyonu sırasında kullanılması düşünülmektedir. Kazı sırasında çıkan bitkisel toprak da kazı yapılacak birimin alanı içinde ya da yanında uygun şartlar içinde depolanacak, rehabilitasyon ve/veya peyzaj düzenlemeleri sırasında kullanılacaktır.
Tablo 5 Poyraz HES Kapsamında Oluşacak Hafriyat Miktarı
ÜNİTE ADI m3 m3
Yeni Su Alma Yapısı ve İletim Kanalı Yükseltilmesi 12.444Makine ile Batak Küskülük ve kaya zeminden gayri zemin kazılması 5.041 Makine ile Patlayıcı Madde Kullanmadan Sert Kayalık Zeminde Kanal Açılması, Kazının Dolguya Konulması 903Makine ile Her Cins Küskülük Zeminde Kanal Açılması, Kazının Dolguya Konulması 5.740 Makine ile Patlayıcı Madde Kullanmadan Yumuşak Kaya Zeminde Kanal Açılması, Kazının Dolguya Konulması 760 Yükleme Havuzu 1.243Her nevi küskülük zeminde sınai imalat kazısı, kazının dolguya serilmesi 104
Makine ile Batak Küskülük ve kaya zeminden gayri her cins zemin kazılması 449 Makine ile Küskülük Zemin Kazılması 414
Makine ile Patlayıcı Madde Kullanmadan Yumuşak Kaya Batak ve Balçık Zemin kazılması 276 Cebri Boru 3,80Makine ile Kazı Yapılması 3,8
Santral Binası ve Kuyruk Suyu, İdari Binalar, vb 1.010Kaya Kazılması 1.010
Toplam 14.700,80 I.II Atık Yağlar: Faaliyet esnasında iş makinelerinin ve nakliye araçlarının bakım ve yağ değişimleri
ile akaryakıt ikmali; mümkün olduğu ölçüde işletme dışında servis istasyonlarında yapılacak, bundan dolayı toprak ve çevrenin madeni yağlar ile kirlenmesi engellenmiş olacaktır.
MADDE GRUBU YÜZDE (%) MİKTAR (kg) Yiyecek Atıkları 30,00 8,04
Kağıt, Karton 11,25 3,015 Plastik 11,25 3,015
Metal, Teneke 6,25 1,655 Lastik 3,75 1,005
Taş, Toprak 16,25 4,375 Cam 0,75 0,201
İnce Çöpler 20,50 5,494 TOPLAM (GÜNLÜK) 100,00 26,8
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 9 -
Ocak ve tesiste çalışacak iş makineleri ve araçlar ile nakliye araçlarının bakım – onarımları, yağ değişimlerinin ocak sahasında yapılması zorunlu olduğu durumlarda, 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü yönetmeliği Madde 2' deki ve yönetmelikteki tüm hükümlere ve ayrıca 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyularak yapılacaktır. Bu durumda oluşması muhtemel az miktardaki atık yağlar yetkili operatörlerce; sızdırmasız kapalı kaplar içerisinde biriktirilecek ve ruhsatlı benzin istasyonuna ya da lisanslı firmalara verilecektir.
Yakıt ikmalleri ise Zararlı ve Kimyasal Madde Ürünlerinin Kontrolü
Yönetmeliğinin 29.maddesine göre yapılacaktır ve araçların yakıtları da yönetmelik hükümleri doğrultusunda yine sızdırmaz kaplarda depolanacaktır. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Teknik Usuller Yönetmeliği Tebliği madde 2’ de belirtilen esaslara uyulacaktır.
I.III Atıksu: Projenin inşaat aşamasında başlıca su; şantiye alanında rehabilitasyon ve
kamyonların gidiş-dönüş yollarının sulanması, iletim kanalı yükseltilmesi esnasında tozumanın önlenmesi ve çalışanlar için içme-kullanma amaçlı olacaktır. Tozumanın önlenmesi için gerekli olan su, Andırın çayından temin edilecektir. İçme – kullanma suyu ise kurulacak olan şantiye alanının yakınında bulunan kaynak sularından temin edilecektir. Yapılan hesaplamalar sonucunda inşaat aşamasında çalışacak olan 20 kişinin günlük evsel su ihtiyacının 3 m3 olacağı tahmin edilmektedir. İnşaat faaliyetleri sırasında oluşabilecek tozu önlemek için uygulanacak önlemlere ek olarak kullanılacak su miktarı, taşınacak malzemenin yüzey geometrisine, ortamın sulamadan önceki ve sonraki meteorolojik koşullarına ve kazı yapılacak alanın topografik şartlarına bağlı olarak değişebilecektir. Tozumanın önlenmesi için kullanılacak su miktarı yukarda ilgili bölümde hesaplandığı üzere 63,49 m3’tür. Tozuma için kullanılacak su buharlaşacağından atıksu hesaplamalarına dahil edilmemektedir.
İnşaat aşamasında çalışanların günlük su ihtiyacının tamamının evsel nitelikli
atıksuya dönüştüğü düşünülürse, günde oluşacak evsel nitelik atıksu miktarı 3 m3’tür.
Atıksu Miktarı BOI 5 BOI Kirlilik
Yükü KOI KOI Kirlilik
Yükü AKM AKM Kirlilik Yükü
(m3/gün) mg/L kg/gün mg/L kg/gün mg/L kg/gün 3,0 200 0,60 300 0,90 200 0,60
(Kaynak: USLU ,O. “Kullanılmış Suların Arıtılması”, 1992 İzmir) Çalışanlardan kaynaklanan evsel nitelikli atıksular, uygun noktaya açılacak ve
yeraltına sızdırmazlığı uygun tekniklerle sağlanacak fosseptik çukurunda biriktirilecek ve de belirli periyotlarla, vidanjörlerle çekilerek, Andırın Belediyesi’nin kanalizasyon deşarjını yaptığı sisteme deşarj edilecektir. Bu konuda Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nin Madde 25 hükümleri dikkate alınacaktır. Yapılması planlanan fosseptik tankının boyutları 19.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Resmi Gazete yayınlanarak yürürlüğe giren “Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik” kapsamında 5*5*3 = 75 m3 olarak belirlenmiştir. Ayrıca bu konuda 31 Aralık 2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete yayınlanarak yürürlüğe giren Su Kirliği Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 10 -
I.IV Hava Kirliliği ve Emisyonlar: Hava kirliliği taşınmalarında sıcaklık, basınç ve rüzgar etkin rol oynar. Bu
bağlamda aşağıda proje sahasını en fazla temsil eden Kahramanmaraş İli Meteoroloji istasyonundan alınan meteorolojik veriler yer almaktadır.
Bu istasyonun yıllık verilerine göre merkez ilçede yıllık en yüksek sıcaklık
ortalaması 44,3 0C, en düşük sıcaklık ortalaması ise -9 0C’dir. Bölgenin sınır hava sıcaklık verileri ve diğer meteorolojik elemanlar Tablo 6’da verilmektedir.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nce yapılan ölçümler sonucunda bölgede yıllık
olarak esme sayıları ve yönleri aşağıda verilen grafikte ayrıntılı olarak gösterilmiştir.
Şekil 1 Yıllık Ortalama Rüzgâr Hızı Dağılım Grafiği
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nce yapılan ölçümler sonucunda bölgede yıllık
olarak esme sayıları ve yönleri aşağıda verilen grafikte ayrıntılı olarak gösterilmiştir.
Şekil 2 Rüzgâr Esme Sayıları Toplam Dağılım Grafiği
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 11 -
Proje alanına kuşbakışı 55 km uzaklıkta olan Kahramanmaraş İli birinci derecede hava kirliliği yaşayan iller arasında yer almaktadır. Bunun en büyük nedeni kış aylarında ısınma amaçlı kullanılan odun ve kömürdür. İkinci sırada ise trafik gelmektedir. Kahramanmaraş İl Çevre Durumunda verilen bilgilere göre, il trafiğine kayıtlı yaklaşık toplam 96.500 araç bulunmaktadır.
Poyraz HES tesislerinin yer aldığı bölgede köy yerleşimlerinin dışında herhangi bir
endüstri bulunmamaktadır. Bölgede endüstri bulunmamasının yanı sıra, toz, gürültü, su ve toprak kirliliğine neden olabilecek inşaat vb. faaliyetlerde yer almamaktadır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 12 -
Tablo 6 Meteorolojik Elemanlar Tablosu
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 13 -
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 14 -
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 15 -
İnşaat faaliyetleri sırasında toz oluşumuna neden olacak faaliyetler kazı işlemleri, inşaat ekipmanlarının yoldaki hareketi, hafriyat malzemesinin kamyonlara yüklenmesi – boşaltılması ve hafriyat malzemesinin depolanmasıdır. Rapor kapsamında yukarıda bahsedilen faaliyetler sonucunda oluşacak toz emisyonu hiçbir önleyici tedbir alınmadığı varsayılarak, en kötü hal senaryoları içerisinde hesaplanmış ve bütün bu işlemler sonucunda oluşacak toz miktarı Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği (ETKHKKY) Ek 2’de verilen baca dışındaki yerlerden kaynaklanan ve aşılması durumunda hava kalitesine katkı değerlerinin hesaplanmasını gerektiren sınır değerler ile karşılaştırılmıştır. İnşaat aşamasında havaya etki edecek diğer emisyonlar ise kullanılan inşaat makinalarından egzoz emisyonlarından oluşacaktır
Toz emisyonları oluşumlarının hesaplanmasında kullanılan toz emisyon faktörleri: Taşıma (yollardan kalkan tozlar) =0,7 kg/km-araç Malzemenin yüklenmesi =0,01 kg/ton Malzemenin boşaltılması =0,01 kg/ton Malzemenin Sökülmesi = 0,025 kg/ton Depolama Emisyon Faktörü = 5,8 ( kg toz/ha gün ) Toplam Hafriyat Miktarı : 14.700,80 m3 Ort. Malzeme Yoğunluğu : 1,4 ton/m3 Toplam Malzeme Miktarı : 14.700,80 * 1,4 = 20.581,12 ton İnşaat Süresi : 2 yıl ( 20 ay ) Yıllık Malzeme Miktarı ( 10 ay ) : 10.290,56 ton Aylık Malzeme Miktarı ( 26 gün ) : 1.029 ton Günlük Malzeme Miktarı ( 8 saat ) : 39,58 ton Saatlik Malzeme Miktarı : 4,95 ton Yeni Su Alma Yapısı ve İletim Kanalı Yükseltilmesi Faaliyetlerden
Kaynaklanacak Toz Emisyonu İletim kanalı alanından sökülecek olan malzeme hemen kanal yanında bekletilerek
tekrar dolgu malzemesi olarak kullanılacağından taşımadan kaynaklı toz emisyonu oluşumu söz konusu değildir. Hafriyat toprağı 1.000 m2’lik alanda bekletilecektir.
İletim Kanalı Sahasından Malzemenin Sökülmesi Esnasında Oluşacak Toz
Emisyonu Toplam Sökülecek Malzeme Miktarı : 12.444 m3*1,4 ton/m3 = 17.421,6 ton Saatte Sökülecek Malzeme Miktarı : 17.421,6 ton/yıl * 2 yıl/20 ay * 1 ay/26 gün*1
gün/8 sa = 8,38 ton/sa Günlük Sökülecek Malzeme Miktarı : 17.421,6 ton/yıl * 2 yıl/20 ay * 1 ay/26 gün =
67,00 ton/sa Toz Miktarı = 8,38 ton/sa * 0,025 kg/ton = 0,209 kg/sa (1) İletim Kanalı Sahasından Malzemenin Yüklenmesi Esnasında Oluşacak Toz
Emisyonu 8,38 ton /saat x 0,01 kg/ton = 0,083 kg/saat (2) İletim Kanalı sahasından Sökülen Malzemenin Kanal Kenarına Boşaltılması
Esnasında Oluşacak Toz Emisyonu 8,38 ton /saat x 0,01 kg/ton = 0,083 kg/saat (3)
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 16 -
İletim Kanalı sahasından Sökülen Malzemenin Bekletilmesi Esnasında Oluşacak Toz Emisyonu
5,8 kg toz/ha gün * 0,10 = 0,58 kg/gün= 0,0725 kg/sa (4) Yükleme Havuzu Sahasındaki Faaliyetlerden Kaynaklanacak Toz Emisyonu Yükleme havuzu alanından sökülecek olan malzeme hemen havuz yanında
bekletilerek tekrar dolgu malzemesi olarak kullanılacağından taşımadan kaynaklı toz emisyonu oluşumu söz konusu değildir. Hafriyat toprağı 100 m2’lik alanda bekletilecektir.
Yükleme Havuzu Sahasından Malzemenin Sökülmesi Esnasında Oluşacak Toz
Emisyonu Toplam Sökülecek Malzeme Miktarı : 1.243 m3*1,4 ton/m3 = 1.740,2 ton Günlük Sökülecek Malzeme Miktarı : 1.740,2 ton/yıl * 2 yıl/20 ay * 1 ay/26 gün =
6,69 ton/gün Saatte Sökülecek Malzeme Miktarı : 1.740,2 ton/yıl * 2 yıl/20 ay * 1 ay/26 gün*1
gün/8 sa = 0,84 ton/sa Toz Miktarı = 0,84 ton/sa * 0,025 kg/ton = 0,021 kg/sa (5) Yükleme Havuzu Sahasından Malzemenin Yüklenmesi Esnasında Oluşacak Toz
Emisyonu 0,84 ton /saat x 0,01 kg/ton = 0,0084 kg/saat (6) Yükleme havuzu sahasından Sökülen Malzemenin Boşaltılması Esnasında Oluşacak
Toz Emisyonu 0,84 ton /saat x 0,01 kg/ton = 0,0084 kg/saat (7) Yükleme havuzu sahasından Sökülen Malzemenin Bekletilmesi Esnasında Oluşacak
Toz Emisyonu 5,8 kg toz/ha gün * 0,01 = 0,058 kg/gün= 0,00725 kg/sa (8) Cebri Boru Sahasındaki Faaliyetlerden Kaynaklanacak Toz Emisyonu Cebri Boru alanından sökülecek olan malzeme hemen kanal yanında bekletilerek
tekrar dolgu malzemesi olarak kullanılacağından taşımadan kaynaklı toz emisyonu oluşumu söz konusu değildir. Hafriyat toprağı 100 m2’lik alanda bekletilecektir.
Cebri Boru Sahasından Malzemenin Sökülmesi Esnasında Oluşacak Toz Emisyonu Toplam Sökülecek Malzeme Miktarı : 3,80 m3*1,4 ton/m3 = 5,32 ton Günlük Sökülecek Malzeme Miktarı : 5,32 ton/yıl * 2 yıl/20 ay * 1 ay/26 gün =
0,020 ton/gün Saatte Sökülecek Malzeme Miktarı : 5,32 ton/yıl * 2 yıl/20 ay * 1 ay/26 gün*1
gün/8 sa = 0,0025 ton/sa Toz Miktarı = 0,0025 ton/sa * 0,025 kg/ton = 0,0000639 kg/sa (9) Cebri Boru Sahasından Malzemenin Yüklenmesi Esnasında Oluşacak Toz Emisyonu 0,0025 ton /saat x 0,01 kg/ton = 0,000025 kg/saat (10) Cebri boru sahasından Sökülen Malzemenin Boşaltılması Esnasında Oluşacak Toz
Emisyonu 0,0025 ton /saat x 0,01 kg/ton = 0,000025 kg/saat (11)
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 17 -
Cebri boru sahasından Sökülen Malzemenin Bekletilmesi Esnasında Oluşacak Toz Emisyonu
5,8 kg toz/ha gün * 0,01 = 0,058 kg/gün= 0,00725 kg/sa (12) Santral Binası ve Kuyruk Suyu, Şantiye Sahasındaki Faaliyetlerden
Kaynaklanacak Toz Emisyonu Santral Binası ve Kuyruk Suyu, Şantiye alanından sökülecek olan malzeme hemen
saha yanında bekletilerek tekrar dolgu malzemesi olarak kullanılacağından taşımadan kaynaklı toz emisyonu oluşumu söz konusu değildir. Hafriyat toprağı 100 m2’lik alanda bekletilecektir.
Santral Binası ve Kuyruk Suyu, Şantiye Sahasından Malzemenin Sökülmesi
Esnasında Oluşacak Toz Emisyonu Toplam Sökülecek Malzeme Miktarı : 1.010 m3*1,4 ton/m3 = 1.414 ton Günlük Sökülecek Malzeme Miktarı : 1.414 ton/yıl * 2 yıl/20 ay * 1 ay/26 gün =
5,44 ton/gün Saatte Sökülecek Malzeme Miktarı : 1.414 ton/yıl * 2 yıl/20 ay * 1 ay/26 gün*1
gün/8 sa = 0,68 ton/sa Toz Miktarı = 0,68 ton/sa * 0,025 kg/ton = 0,017 kg/sa (13) Santral Binası ve Kuyruk Suyu, Şantiye Sahasından Malzemenin Yüklenmesi
Esnasında Oluşacak Toz Emisyonu 0,68 ton /saat x 0,01 kg/ton = 0,0068 kg/saat (14) Santral Binası ve Kuyruk Suyu, Şantiye sahasından Sökülen Malzemenin
Boşaltılması Esnasında Oluşacak Toz Emisyonu 0,68 ton /saat x 0,01 kg/ton = 0,0068 kg/saat (15) Santral Binası ve Kuyruk Suyu, Şantiye sahasından Sökülen Malzemenin
Bekletilmesi Esnasında Oluşacak Toz Emisyonu 5,8 kg toz/ha gün * 0,01 = 0,058 kg/gün= 0,00725 kg/sa (16) Yapılan hesap ve değerlendirmeler sonucunda 16 farklı kaynaktan toz emisyonu
oluşacağı tespit edilmiştir. Faaliyetten kaynaklanacak toplam emisyon 0,538 kg/saat’tir. olarak hesaplanır. Bu debi değeri 22 Temmuz 2006 tarih ve 26232 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinde belirtilen baca dışındaki kaynaklardan oluşabilecek sınır değer olan 1,5 kg/sa değerinden küçük olduğundan toz modellemesine gerek duyulmamaktadır. Reel olarak tüm bu işlemler aynı anda yapılamayacağından, alınacak önlemler sonucu ortaya çıkan emisyon debisi, hesaplanan emisyon debisinden çok daha alt sınırlarda kalacaktır.
Faaliyet kapsamında en kötü hal senaryosuna göre 1 adet buldozer, 3 adet kırıcılı
ekskavatör, 2 adet yükleyici, 1 adet arazöz ve 4 adet kamyon kullanılacaktır. İş makineleri yakıt olarak mazot kullanmaktadır. Kullandıkları yakıt miktarları (makine çalışma süreleri yaklaşık olarak alınmıştır);
Harcanacak Yakıt = HP * Çalışma Süresi * 0,18
formülü ile hesaplanır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 18 -
Tablo 7 Projede Kullanılacak Araçlar ve Harcanacak Yakıt Miktarı
Tablo 8 İnşaat Sırasında Kullanılacak Yakıtın Kirletici Emisyonları
İş Makinesi Adı Günlük Yakıt CO HC NOX SOx PM
Tüketimi (L/gün) Emisyon Fak (g/L) *
Emisyon kg/gün)
Emisyon Fak (g/L)*
Emisyon (kg/gün)
Emisyon Fak(g/L)*
Emisyon (kg/gün)
Emisyon Fak(g/L)*
Emisyon (kg/gün)
Emisyon Fak(g/L)*
Emisyon (kg/gün)
Kırıcılı Ekskavatör *3 672 32,19 21,63 7,74 5,19 52,35 35,19 3,73 2,52 5,57 3,75
Yükleyici*2 320 11,79 3,78 5,17 1,66 40,78 13,04 3,74 1,20 3,51 1,12
Kamyon*4 400 14,73 5,88 1,58 0,64 34,29 13,72 3,74 1,48 2,12 0,84
Arazöz 100 14,73 1,47 1,58 0,16 34,29 3,43 3,74 0,37 2,12 0,21
Buldozer 224 32,19 7,21 7,74 1,73 52,35 11,73 3,73 0,84 5,57 1,25 * İş Makineleri Emisyon Faktörleri (EPA , 1995 ) Kullanılacak makinelerin sayı ve çalışma süreleri göz önüne alındığında, bu
emisyonlardan kaynaklanacak kirliliğin hava kalitesine katkısının günlük trafik akımı ile oluşan kirlilik seviyeleri ile karşılaştırıldığında ihmal edilebilecek düzeyde olduğu hesaplanmıştır.
I.V Gürültü Poyraz HES Projesi, 07.03.2008 Tarih ve 26809 Sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe giren “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği’nin 44. Madde’ sinde yer alan Gürültü Kontrol İzin Belgesine tabi olmayan işletmeler kapsamına girmektedir.
Proje kapsamında arazinin hazırlanması aşamasında kullanılacak ekipmanların
gürültü düzeyleri, Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca hazırlanan ve 22.01.2003 tarih ve 25001 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu ile ilgili Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Aşağıda projenin inşaat aşamasında oluşacak (iş makineleri, vs.’den kaynaklı) gürültü düzeyinin hesaplanması ve sonuçların 07.03.2008 Tarih ve 26809 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” esaslarına göre değerlendirilmesi yer almaktadır. Proje sahası içerisinde çalışacak makine teçhizatın listesi, miktarları ve ses gücü düzeyleri aşağıda tabloda verilmiştir.
Makine Cinsi
HP Yakıt Tüketimi (L/sa)
Harcanacak Yakıt (lt/gün)
Kırıcılı Ekskavatör 235 28,0 224 Yükleyici 155 20,0 160 Kamyon 105 12,5 100 Arazöz 105 12,5 100 Buldozer 235 28,0 224
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 19 -
Tablo 9 İş Makineleri İçin Gürültü Aralıkları ve Maksimum Gürültü Seviyeleri Ekipman Adet Lmaks
(dBA) Kaynak Tipi
Buldozer 1 90 AlanKırıcılı Ekskavatör 3 82 AlanYükleyici 2 84 NoktaArazöz 1 88 DoğrusalKamyon 4 88 Doğrusal Tesis faaliyetleri sırasında oluşacak toplam gürültü seviyesi aşağıda verilen formül
kullanılarak hesaplanmıştır. n Lwt = 10 log ∑ 10Lwi/10 i=1
Proje alanı civarındaki yerleşimler Ek 1’deki topoğrafik haritada sunulmaktadır. Gürültü emisyonlarından etkilenmesi olası olan alıcı noktalar, proje dâhilindeki gürültü kaynaklarına en yakın yerleşim birimleridir. Proje dahilinde yapılacak olan santral binası; Kahramanmaraş Andırın İlçesine bağlı Tokmaklı ve Burunönü mahalleleri yakınlarında yer almaktadır. HES Binası’nın kuş uçuşu olarak en yakın yerleşim yeri olan Burunönü Mahallesine uzaklığı yaklaşık 700 m, Tokmaklı Mahallesine ise 750 m’dir. Bir diğer gürültü kaynağı olan yükleme havuzu ve cebri boru inşaat alanına en yakın yerleşim, Tokmaklı Mahallesi’dir. yükleme havuzu ve cebri boru inşaat alanının bu yerleşime olan kuş uçuşu uzaklığı yaklaşık olarak 800 m’dir. Şantiye faaliyetleri sırasında oluşacak gürültüden etkilenmesi muhtemel yerleşim yeri olan Tokmaklı Mahallesi’nin şantiye alanına uzaklığı 500 m’dir. Ayrıca iletim tüneli yükseltilmesi sırasında çıkan malzemeyi yüklemek ve taşımak için bazı ekipmanlar (yükleyici, kamyon) kullanılacaktır. Bu çalışmaların yapılacağı yaklaşım tünelleri çıkış noktalarının en yakın yerleşime uzaklığı yaklaşık olarak 50 m’dir (Betceğiz Mahallesi konutları).
İnşaat aşamasında proje alanı civarında oluşacak gürültü seviyesinin dağılımı
yukarıdaki detaylı formül temel alınarak hesaplanmıştır. İnşaat çalışmaları sırasında proje sahasından kaynaklanan toplam gürültü etkisi için, tahmin edilen en kötü durum senaryoları hesaplanmıştır.
Şantiye faaliyetlerinde en kötü hal senaryosuna göre kullanılması muhtemel
araçlar; 1 adet yükleyici, 1 adet dozer, 2 adet kamyon ve 1 adet arazözdür. Bu senaryoda hesaplanan gürültü seviyelerinin uzaklığa göre değişimi Tablo 11 ve Şekil 3’te verilmiştir.
Şantiye faaliyetleri sırasında oluşacak toplam ses gücü düzeyi;
Lwt = 10 log [( 1*1084/10 )+(1*1090/10)+( 2*1088/10 )+( 1*1088/10 )] Lwt = 94,97 dB
Şantiyede oluşacak toplam ses gücü düzeyinin, tesis çevresinde değişik
mesafelerdeki ses basınç düzeyi aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanmıştır. Lpt= Lwt + 10 log ( Q / 4∏ r2 )
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 20 -
Ses gücü düzeyinin mesafelere göre oluşturduğu ses basıncı düzeyi; Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 102 ) = 63.98 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 202 ) = 57.96 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 302 ) = 54.44 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 402 ) 51.94 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 502 ) = 50.00 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 602 ) = 48.42 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 702 ) = 47.08 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 802 ) = 45.92 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 902 ) = 44.90 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 1002 ) = 43.98 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 2002 ) = 37.96 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 3002 ) = 34.44 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 4002 ) = 31.94 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 5002 ) = 30.00 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 6002 ) = 28.42 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 7002 ) = 27.08 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 8002 ) = 25.92 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 9002 ) = 24.90 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 10002 ) = 23.98 dB Lpt = 94.97 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 12002 ) = 22.40 dB
İş makinelerinin çalışma frekans aralığı 500-4000 Hz aralığında olduğundan her bir
noktanın ses basınç düzeyi yaklaşık gürültü düzeyine eşdeğerdir. Dolayısıyla yukarda mesafelere göre hesaplanan ses basıncı düzeyleri, o noktada hissedilecek gürültü düzeylerine eşit olup, bu değerler aşağıdaki tabloda sunulmuştur.
Tablo 10 Şantiye Faaliyetleri Mesafelere Göre Oluşacak Ses Basınç Düzeyleri ve Gündüz Gürültü Düzeyleri
Mesafe (m)
Ses Basınç Düzeyi Lpt (dB)
Gündüz Gürültü Düzeyi Lgündüz (dBA)
10 63.98 63.98 20 57.96 57.96 30 54.44 54.44 40 51.94 51.94 50 50.00 50.00
100 43.98 43.98 200 37.96 37.96 300 34.44 34.44 400 31.94 31.94 500 30.00 30.00 600 28.42 28.42 700 27.08 27.08 800 25.92 25.92 900 24.90 24.90
1.000 23.98 23.98
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 21 -
Net Ses Düzeyi, Lpg İlk 100 metrede LPG=LPORT olup; 100 metre ve sonrası için Atmosferik yutum değerleri
hesaplanarak aşağıda tablo halinde verilmiştir.
x = 100 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 100/60 ) = 1,97 dBA
x = 200 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 200/60 ) = 3,95 dBA
x = 300 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 300/60 ) = 5,92 dBA
x = 400 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 400/60 ) = 7,89 dBA
x = 500 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 500/60 ) = 9,87 dBA
x=600 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 600/60 ) = 11,84 dBA
x =700 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 700/60 ) = 13,81dBA
x =800 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 800/60 ) = 15,79 dBA
x =900 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 900/60 ) = 17,76 dBA
x =1000 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 1000/60 ) = 19,73 dBA Bu durumda oluşacak net ses düzeyleri aşağıda tablo 9’da verilmektedir. Tablo 11 Mesafelere Göre Şantiye Faaliyetleri Sırasında Oluşacak Net Ses Düzeyi
x = 10 m 63.98 dBA
x = 20 m 57.96 dBA
x = 30 m 54.44 dBA
x = 40 m 51.94 dBA
x = 50 m 50.00 dBA
x = 100 m 48.42 dBA
x = 200 m 47.08 dBA
x = 300 m 45.92 dBA
x = 400 m 44.90 dBA
x = 500 m 42.01 dBA
x = 600 m 34.01 dBA
x = 700 m 28.52 dBA
x = 800 m 24.05 dBA
x = 900 m 20.13 dBA
x = 1.000 m 16.58 dBA
x= 1.200 m 13.26 dBA
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 22 -
Lgag Gürültü Dağılım Grafiği
0.00
10.0020.00
30.0040.00
50.00
60.0070.00
80.00
0 200 400 600 800 1000 1200 1400
Mesafe (m)
Gür
ültü
Sev
iyes
i (dB
A)
Şekil 3 Şantiye Faaliyetleri Sırasında Oluşacak Lg Gürültü Dağılım Grafiği HES binası inşaatındaki faaliyetlerde en kötü hal senaryosuna göre kullanılması
muhtemel araçlar 1 adet ekskavatör, 1 adet dozer, 1 adet kamyon, ve 1 adet arazözdür. Bu senaryoya göre kurulan model sonucunda hesaplanan gürültü seviyelerinin uzaklığa göre değişimi Tablo 13 ve Şekil 4’te verilmiştir.
HES Binası inşaası faaliyetleri sırasında oluşacak toplam ses gücü düzeyi;
Lwt = 10 log [( 1*1082/10 )+(1*1090/10)+( 1*1088/10 )+( 1*1088/10 )] Lwt = 93,84 dB
HES Binası inşasında oluşacak toplam ses gücü düzeyinin, tesis çevresinde değişik
mesafelerdeki ses basınç düzeyi aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanmıştır. Lpt= Lwt + 10 log ( Q / 4∏ r2 )
Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 102 ) = 62.85 dB Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 202 ) = 56.83 dB Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 302 ) = 53.31 dB Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 402 ) 50.81 dB Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 502 ) = 48.87 dB Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 602 ) = 47.29 dB Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 702 ) = 45.95 dB Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 802 ) = 44.79 dB Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 902 ) = 43.77 dB Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 1002 ) = 42.85 dB Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 2002 ) = 36.83 dB Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 3002 ) = 33.31 dB
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 23 -
Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 4002 ) = 30.81 dB Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 5002 ) = 28.87 dB Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 6002 ) = 27.29 dB Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 7002 ) = 25.95 dB Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 8002 ) = 24.79 dB Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 9002 ) = 23.77 dB Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 10002 ) = 22.85 dB Lpt = 93.84 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 12002 ) = 21.27 dB
İş makinelerinin çalışma frekans aralığı 500-4000 Hz aralığında olduğundan her bir
noktanın ses basınç düzeyi yaklaşık gürültü düzeyine eşdeğerdir. Dolayısıyla yukarda mesafelere göre hesaplanan ses basıncı düzeyleri, o noktada hissedilecek gürültü düzeylerine eşit olup, bu değerler aşağıdaki tabloda sunulmuştur.
Tablo 12 HES Binası İnşası Esnasında Mesafelere Göre Oluşacak Ses Basınç Düzeyleri ve Gündüz Gürültü Düzeyleri
Mesafe (m)
Ses Basınç Düzeyi Lpt (dB)
Gündüz Gürültü Düzeyi Lgündüz (dBA)
10 62.85 62.85 20 56.83 56.83 30 53.31 53.31 40 50.81 50.81 50 48.87 48.87
100 42.85 42.85 200 36.83 36.83 300 33.31 33.31 400 30.81 30.81 500 28.87 28.87 600 27.29 27.29 700 25.95 25.95 800 24.79 24.79 900 23.77 23.77
1.000 22.85 22.85 1.200 21.27 21.27 Net Ses Düzeyi, Lpg İlk 100 metrede LPG=LPORT olup; 100 metre ve sonrası için Atmosferik yutum değerleri
hesaplanarak aşağıda tablo halinde verilmiştir.
x = 100 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 100/60 ) = 1,97 dBA
x = 200 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 200/60 ) = 3,95 dBA
x = 300 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 300/60 ) = 5,92 dBA
x = 400 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 400/60 ) = 7,89 dBA
x = 500 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 500/60 ) = 9,87 dBA
x=600 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 600/60 ) = 11,84 dBA
x =700 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 700/60 ) = 13,81dBA
x =800 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 800/60 ) = 15,79 dBA
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 24 -
x =900 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 900/60 ) = 17,76 dBA
x =1000 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 1000/60 ) = 19,73 dBA Bu durumda oluşacak net ses düzeyleri aşağıda tablo 13’te verilmektedir. Tablo 13 HES Binası İnşası Esnasında Mesafelere Göre Üretim Faaliyetleri Sırasında Oluşacak Net Ses Düzeyi
x = 10 m 62.85 dBA
x = 20 m 56.83 dBA
x = 30 m 53.31 dBA
x = 40 m 50.81 dBA
x = 50 m 48.87 dBA
x = 100 m 40.88 dBA
x = 200 m 32.88 dBA
x = 300 m 27.39 dBA
x = 400 m 22.92 dBA
x = 500 m 19.00 dBA
x = 600 m 15.45 dBA
x = 700 m 12.13 dBA
x = 800 m 9.00 dBA
x = 900 m 6.01 dBA
x = 1.000 m 3.12 dBA
x = 1.200 m -2.41 dBA
Lgag Gürültü Dağılım Grafiği
0.00
10.0020.00
30.0040.00
50.00
60.0070.00
80.00
0 200 400 600 800 1000 1200 1400
Mesafe (m)
Gür
ültü
Sev
iyes
i (dB
A)
Şekil 4 HES Binası İnşası Sırasında Oluşacak Lg Gürültü Dağılım Grafiği
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 25 -
Cebri Boru ve Yükleme Havuzu inşaatındaki faaliyetlerde en kötü hal senaryosuna göre kullanılması muhtemel araçlar 1 adet ekskavatör, 1 adet kamyon ve 1 adet arazözdür. Bu senaryoya göre kurulan model sonucunda hesaplanan gürültü seviyelerinin uzaklığa göre değişimi Tablo 15 ve Şekil 5’te verilmiştir.
Cebri boru ve yükleme havuzu inşaası faaliyetleri sırasında oluşacak toplam ses
gücü düzeyi; Lwt = 10 log [( 1*1082/10 )+( 1*1088/10 )+( 1*1088/10 )] Lwt = 91,52 dB
Cebri boru ve yükleme havuzu inşasında oluşacak toplam ses gücü düzeyinin, tesis
çevresinde değişik mesafelerdeki ses basınç düzeyi aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanmıştır.
Lpt= Lwt + 10 log ( Q / 4∏ r2 )
Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 102 ) = 60.53 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 202 ) = 54.51 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 302 ) = 50.99 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 402 ) 48.49 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 502 ) = 46.55 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 602 ) = 44.97 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 702 ) = 43.63 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 802 ) = 42.47 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 902 ) = 41.45 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 1002 ) = 40.53 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 2002 ) = 34.51 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 3002 ) = 30.99 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 4002 ) = 28.49 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 5002 ) = 26.55 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 6002 ) = 24.97 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 7002 ) = 23.63 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 8002 ) = 22.47 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 9002 ) = 21.45 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 10002 ) = 20.53 dB Lpt = 91.52 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 12002 ) = 18.95 dB
İş makinelerinin çalışma frekans aralığı 500-4000 Hz aralığında olduğundan her bir
noktanın ses basınç düzeyi yaklaşık gürültü düzeyine eşdeğerdir. Dolayısıyla yukarda mesafelere göre hesaplanan ses basıncı düzeyleri, o noktada hissedilecek gürültü düzeylerine eşit olup, bu değerler aşağıdaki tabloda sunulmuştur.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 26 -
Tablo 14 Cebri Boru ve Yükleme Havuzu İnşası Esnasında Mesafelere Göre Oluşacak Ses Basınç Düzeyleri ve Gündüz Gürültü Düzeyleri
Mesafe (m)
Ses Basınç Düzeyi Lpt (dB)
Gündüz Gürültü Düzeyi Lgündüz (dBA)
10 60.53 60.53 20 54.51 54.51 30 50.99 50.99 40 48.49 48.49 50 46.55 46.55
100 40.53 40.53 200 34.51 34.51 300 30.99 30.99 400 28.49 28.49 500 26.55 26.55 600 24.97 24.97 700 23.63 23.63 800 22.47 22.47 900 21.45 21.45
1.000 20.53 20.53 1.200 18.95 18.95 Net Ses Düzeyi, Lpg İlk 100 metrede LPG=LPORT olup; 100 metre ve sonrası için Atmosferik yutum değerleri
hesaplanarak aşağıda tablo halinde verilmiştir.
x = 100 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 100/60 ) = 1,97 dBA
x = 200 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 200/60 ) = 3,95 dBA
x = 300 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 300/60 ) = 5,92 dBA
x = 400 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 400/60 ) = 7,89 dBA
x = 500 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 500/60 ) = 9,87 dBA
x=600 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 600/60 ) = 11,84 dBA
x =700 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 700/60 ) = 13,81dBA
x =800 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 800/60 ) = 15,79 dBA
x =900 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 900/60 ) = 17,76 dBA
x =1000 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 1000/60 ) = 19,73 dBA Bu durumda oluşacak net ses düzeyleri aşağıda tablo 13’te verilmektedir. Tablo 15 Cebri Boru ve Yükleme Havuzu İnşası Esnasında Mesafelere Göre Üretim Faaliyetleri Sırasında
Oluşacak Net Ses Düzeyi
x = 10 m 60.53 dBA
x = 20 m 54.51 dBA
x = 30 m 50.99 dBA
x = 40 m 48.49 dBA
x = 50 m 46.55 dBA
x = 100 m 38.56 dBA
x = 200 m 30.56 dBA
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 27 -
x = 300 m 25.07 dBA
x = 400 m 20.60 dBA
x = 500 m 16.68 dBA
x = 600 m 13.13 dBA
x = 700 m 9.81 dBA
x = 800 m 6.68 dBA
x = 900 m 3.69 dBA
x = 1.000 m 0.80 dBA
x = 1.200 m -4.73 dBA
Lgag Gürültü Dağılım Grafiği
0.00
10.0020.00
30.0040.00
50.00
60.0070.00
80.00
0 200 400 600 800 1000 1200 1400
Mesafe (m)
Gür
ültü
Sev
iyes
i (dB
A)
Şekil 5 Cebri Boru ve Yükleme Havuzu İnşası Sırasında Oluşacak Lg Gürültü Dağılım Grafiği İletim kanalı inşaatı sırasında, 1 adet ekskavatör, 1 adet yükleyici, 1 adet arazöz ve
1 adet kamyon çalışacaktır. Bu senaryoya göre kurulan model sonucunda hesaplanan gürültü seviyelerinin uzaklığa göre değişimi Tablo 17 ve Şekil 6’da verilmiştir.
İletim kanalı inşası faaliyetleri sırasında oluşacak toplam ses gücü düzeyi;
Lwt = 10 log [( 1*1082/10 )+(1*1084/10)+(1*1088/10)+(1*1088/10) Lwt = 92,23 dB
İletim kanalı inşasında oluşacak toplam ses gücü düzeyinin, tesis çevresinde değişik
mesafelerdeki ses basınç düzeyi aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanmıştır. Lpt= Lwt + 10 log ( Q / 4∏ r2 )
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 28 -
Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 102 ) = 61.24 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 202 ) = 55.22 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 302 ) = 51.70 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 402 ) 49.20 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 502 ) = 47.26 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 602 ) = 45.68 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 702 ) = 44.34 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 802 ) = 43.18 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 902 ) = 42.16 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 1002 ) = 41.24 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 2002 ) = 35.22 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 3002 ) = 31.70 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 4002 ) = 29.20 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 5002 ) = 27.26 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 6002 ) = 25.68 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 7002 ) = 24.34 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 8002 ) = 23.18 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 9002 ) = 22.16 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 10002 ) = 21.24 dB Lpt = 92.23 + 10 log ( ¼ * 3,14 * 12002 ) = 19.66 dB
İş makinelerinin çalışma frekans aralığı 500-4000 Hz aralığında olduğundan her bir
noktanın ses basınç düzeyi yaklaşık gürültü düzeyine eşdeğerdir. Dolayısıyla yukarda mesafelere göre hesaplanan ses basıncı düzeyleri, o noktada hissedilecek gürültü düzeylerine eşit olup, bu değerler aşağıdaki tabloda sunulmuştur.
Tablo 16 İletim Kanalı İnşaasıMesafelere Göre Oluşacak Ses Basınç Düzeyleri ve Gündüz Gürültü Düzeyleri
Mesafe (m)
Ses Basınç Düzeyi Lpt (dB)
Gündüz Gürültü Düzeyi Lgündüz (dBA)
10 61.24 61.24 20 55.22 55.22 30 51.70 51.70 40 49.20 49.20 50 47.26 47.26
100 41.24 41.24 200 35.22 35.22 300 31.70 31.70 400 29.20 29.20 500 27.26 27.26 600 25.68 25.68 700 24.34 24.34 800 23.18 23.18 900 22.16 22.16
1.000 21.24 21.24 1.200 19.66 19.66
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 29 -
Net Ses Düzeyi, Lpg İlk 100 metrede LPG=LPORT olup; 100 metre ve sonrası için Atmosferik yutum değerleri
hesaplanarak aşağıda tablo halinde verilmiştir.
x = 100 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 100/60 ) = 1,97 dBA
x = 200 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 200/60 ) = 3,95 dBA
x = 300 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 300/60 ) = 5,92 dBA
x = 400 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 400/60 ) = 7,89 dBA
x = 500 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 500/60 ) = 9,87 dBA
x=600 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 600/60 ) = 11,84 dBA
x =700 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 700/60 ) = 13,81dBA
x =800 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 800/60 ) = 15,79 dBA
x =900 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 900/60 ) = 17,76 dBA
x =1000 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 1000/60 ) = 19,73 dBA
x =1200 m : Aatm = 7,4 * 10-8 * ( 40002 * 1200/60 ) = 23,68 dBA Bu durumda oluşacak net ses düzeyleri aşağıda tablo 15’te verilmektedir. Tablo 17 İletim Kanalı İnşası Mesafelere Göre Üretim Faaliyetleri Sırasında Oluşacak Net Ses Düzeyi
x = 10 m 61.24 dBA
x = 20 m 55.22 dBA
x = 30 m 51.70 dBA
x = 40 m 49.20 dBA
x = 50 m 47.26 dBA
x = 100 m 39.27 dBA
x = 200 m 31.27 dBA
x = 300 m 25.78 dBA
x = 400 m 21.31 dBA
x = 500 m 17.39 dBA
x = 600 m 13.84 dBA
x = 700 m 10.52 dBA
x = 800 m 7.39 dBA
x = 900 m 4.40 dBA
x = 1.000 m 1.51 dBA
x = 1.200 m -4.02 dBA
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 30 -
Lgag Gürültü Dağılım Grafiği
0.00
10.0020.00
30.0040.00
50.00
60.0070.00
80.00
0 200 400 600 800 1000 1200 1400
Mesafe (m)
Gür
ültü
Sev
iyes
i (dB
A)
Şekil 6 İletim Tüneli İnşası Sırasında Oluşacak Lg Gürültü Dağılım Grafiği Aşağıda tablo 18’de en yakın yerleşim birimlerinin inşaat sahalarına uzaklığı, tablo
19’da en yakın yerleşimlerde hesaplanan net gürültü seviyeleri verilmektedir. HES Binası’nın kuş uçuşu olarak en yakın yerleşim yeri olan Burunönü
Mahallesine uzaklığı yaklaşık 700 m, Tokmaklı Mahallesine ise 750 m’dir. Bir diğer gürültü kaynağı olan yükleme havuzu ve cebri boru inşaat alanına en yakın yerleşim, Tokmaklı Mahallesi’dir. yükleme havuzu ve cebri boru inşaat alanının bu yerleşime olan kuş uçuşu uzaklığı yaklaşık olarak 800 m’dir. Şantiye faaliyetleri sırasında oluşacak gürültüden etkilenmesi muhtemel yerleşim yeri olan Tokmaklı Mahallesi’nin şantiye alanına uzaklığı 500 m’dir. Ayrıca iletim kanalı yükseltilmesi sırasında çıkan malzemeyi yüklemek ve taşımak için bazı ekipmanlar (yükleyici, kamyon) kullanılacaktır. Bu çalışmaların yapılacağı yaklaşım tünelleri çıkış noktalarının en yakın yerleşime uzaklığı yaklaşık olarak 50 m’dir (Betceğiz Mahallesi konutları).
Tablo 18 Proje Ünitelerinin Yerleşim Merkezlerine Uzaklıkları
Yerleşimler HES Binası (m) Yükleme Havuzu-Cebri Boru (m)
Şantiye Alanı (m)
İletim Kanalı (m)
Burunönü Mahallesi 700 Tokmaklı mahallesi 800 500 Betceğiz Mahallesi 50
Tablo 19 En Yakın Yerleşimlerde Hesaplanan Net Gürültü Seviyeleri
Yerleşim HES İnşaat Faaliyetlerinden
Kaynaklanan Gürültü Etkisi (dBA)
Yükleme Havuzu-Cebri Boru İnşaat FaaliyetlerindenKaynaklanan Gürültü Etkisi
(dBA)
Şantiye Faaliyetlerinden
Kaynaklanan Gürültü Etkisi (dBA)
İletim Kanalı İnşaat Faaliyetlerinden
Kaynaklanan Gürültü Etkisi (dBA)
Burunönü Mah. 12,13
Tokmaklı Mah. 33,22 6,68 20,13
Betceğiz Mah. 47,26
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 31 -
I.VI Tehlikeli Atıklar: Faaliyetin inşaat aşamasında oluşması muhtemel tehlikeli atık kaynağı
kullanılacak iş makinelerinin yağ değişimleri sonucu oluşabilecek atık yağ ve grestir. Ancak faaliyet esnasında iş makinelerinin ve nakliye araçlarının bakım ve yağ değişimleri ile akaryakıt ikmali; mümkün olduğu ölçüde işletme dışında servis istasyonlarında yapılacak, bundan dolayı toprak ve çevrenin madeni yağlar ile kirlenmesi engellenmiş olacaktır.
Ocak ve tesiste çalışacak iş makineleri ve araçlar ile nakliye araçlarının bakım –
onarımları, yağ değişimlerinin ocak sahasında yapılması zorunlu olduğu durumlarda, 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü yönetmeliği Madde 2' deki ve yönetmelikteki tüm hükümlere ve ayrıca 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyularak yapılacaktır. Bu durumda oluşması muhtemel az miktardaki atık yağlar yetkili operatörlerce; sızdırmasız kapalı kaplar içerisinde biriktirilecek ve ruhsatlı benzin istasyonuna ya da lisanslı firmalara verilecektir.
Yakıt ikmalleri ise Zararlı ve Kimyasal Madde Ürünlerinin Kontrolü
Yönetmeliğinin 29.maddesine göre yapılacaktır ve araçların yakıtları da yönetmelik hükümleri doğrultusunda yine sızdırmaz kaplarda depolanacaktır. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Teknik Usuller Yönetmeliği Tebliği madde 2’ de belirtilen esaslara uyulacaktır.
I.VII Atık Pil ve Akümülatörler İnşaat safhasında kullanılacak araç ve iş makinelerinde kullanılacak
akümülatörler, atık haline geldiklerinde servislerinde değiştirilecektir. Yeni akü depozitosu karşılığı alınacak ve atık hale geldiğinde yenisi ile serviste değiştirilecektir.
II. İşletme Safhasında Atık Üretim Miktarı ve Atıkların Kimyasal Fiziksel ve
Biyolojik Özellikleri Tesisin kurulmasına müteakiben işletme aşamasında toplam 5 personelin görev
yapması planlanmaktadır. İşletme safhasında oluşması muhtemel atıkları evsel nitelikli katı atıklar ve atıksu ile yemekhane, yatakhane, idari bina ve ambar gibi tesislerin aydınlatılmasında kullanılacak floresan atıkları, atık piller ve yazıcı kartuşları oluşturacaktır. Tesiste idari binanın ısıtılmasında elektrik enerjisinden faydalanılacağından emisyon oluşumu söz konusu değildir. Çalışacak personel sayısı 50 kişiden az olduğundan tesis içerisinde revir inşa edilmeyeceğinden tıbbi atık oluşumu da söz konusu da değildir. Tesis içerisinde ulaşımın sağlanması amacıyla kullanılacak olan araçların yağ değişimleri ruhsatlı akaryakıt istasyonlarında gerçekleştirileceğinden atık yağ ve gres oluşumu da söz konusu değildir. Araçların akü değişimleri de servislerinde değiştirileceğinden atık akümülatör oluşumu da söz konusu değildir. İşletme aşamasında öngörülen tek gürültü kaynağı HES binası içerisinde yer alan jeneratör ve türbinler olacaktır. Ancak Burunönü mahallesinden 700 m uzaklıkta kurulacak HES binası izolasyonlu olarak inşaa edileceği için gürültü ve vibrasyonun bina içinde kalması sağlanacaktır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 32 -
II.I Katı Atıklar: Planlanan faaliyetin işletme aşamasında toplam 5 personelin görev yapması
planlanmaktadır. Tesiste görev yapacak 5 personelden oluşacak olan evsel nitelikli katı atıklar; personelden meydana gelecek evsel nitelikli katı atık miktarı 1,34 kg değeri kullanılarak şu şekilde hesaplanmaktadır;
5 kişi * 1,34 kg/kişi*gün = 6,70 kg/gün Tablo 20 İşletme Aşamasında Oluşacak Katı Atığın Muhteviyatı ve Özellikleri
Proje kapsamında; işletme aşamasında oluşacak evsel nitelikli katı atık miktarı
toplam 6,70 kg/gün olarak hesaplanmış olup, bu atıklarla ilgili 14.03.1991 Tarih ve 20814 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”ne uyulacaktır.
II.II Atıksu: Projenin işletme aşamasında atıksu oluşumu çalışan personelden kaynaklanacak
evsel nitelikli atıksudan ibaret olup 0,15 m3/kişi * gün değeri kullanılarak 0,75 m3/gün olarak hesaplanır. Oluşacak evsel nitelikli atıksu kirlilik yükleri ise;
Atıksu Miktarı BOI 5 BOI Kirlilik
Yükü KOI KOI Kirlilik
Yükü AKM AKM Kirlilik Yükü
(m3/gün) mg/L kg/gün mg/L kg/gün mg/L kg/gün 0,75 200 0,15 300 0,225 200 0,15
Şeklinde hesaplanır. Çalışanlardan kaynaklanan evsel nitelikli atıksular, uygun
noktaya açılacak ve yeraltına sızdırmazlığı uygun tekniklerle sağlanacak fosseptik çukurunda biriktirilecek ve de belirli periyotlarla, vidanjörlerle çekilerek, belediyenin kanalizasyon deşarjını yaptığı sisteme deşarj edilecektir. Bu konuda Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nin Madde 25 hükümleri dikkate alınacaktır. Yapılması planlanan fosseptik tankının boyutları 19.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Resmi Gazete yayınlanarak yürürlüğe giren “Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik” kapsamında 5*5*3 = 75 m3 olarak belirlenmiştir. Ayrıca bu konuda 31 Aralık 2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete yayınlanarak yürürlüğe giren Su Kirliği Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır.
MADDE GRUBU YÜZDE (%) MİKTAR (kg)Yiyecek Atıkları 30,00 2,01
Kağıt, Karton 11,25 0,76 Plastik 11,25 0,76
Metal, Teneke 6,25 0,42 Lastik 3,75 0,25
Taş, Toprak 16,25 1,08 Cam 0,75 0,05
İnce Çöpler 20,50 1,37 TOPLAM (GÜNLÜK) 100,00 6,70
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 33 -
II.III Tehlikeli Atıklar, Atık Yağ, Atık Pil ve Akümülatörler İşletme aşamasında jeneratörlerin ve transformatörlerin yağlanmasında kullanılan
makine yağlarının zamanla atık yağa dönüşümü söz konusudur. Ayrıca tesiste aydınlatma amacıyla kullanılacak floresan lambalar kullanım süreleri sonunda tehlikeli atık statüsünde yer alacaktır. Çalışacak personel sayısı 50 kişiden az olduğundan tesis içerisinde revir inşa edilmeyeceğinden tıbbi atık oluşumu da söz konusu da değildir. Araçların akü değişimleri de servislerinde değiştirileceğinden atık akümülatör oluşumu da söz konusu değildir. Ayrıca idari binada kullanılan kartuşların, atık pillerin bitmesine müteakiben tehlikeli atık statüsüne dönüşecektir. Oluşacak makine atık yağları ile floresan lambalar, atık piller, atık kartuşlar faaliyet sahasında diğer atıklardan ayrı ayrı biriktirilecek olup atık yağlar analizinin yapılmasına müteakiben oluşacak atık yağların lisanslı taşıyıcı firmalar ile taşınması sağlanacak ve lisanslı atık yağ geri kazanım tesislerine verilecektir. Floresan lambalar ve civalı ampullerin ise geri kazanımı mümkün olmayıp lisanslı bertaraf tesislerine gönderilerek bertarafı gerçekleştirilecektir. Atık kartuşlar ve piller lisanslı geri dönüşüm tesislerine gönderilecektir.
1.d ) Kullanılacak Teknoloji ve Malzemelerden Kaynaklanabilecek Kaza Riski Proje kapsamında yapılacak olan çalışmalarda ağır iş makinelerinin kullanılması
söz konusudur. Personelin dikkatsizliği ve güvenlik talimatlarına uymaması, güvenlik araç ve gereçlerinin kullanılmaması durumunda iş kazalarının olması muhtemeldir. İş kazalarının asgariye indirilmesi amacıyla, kalifiye eleman çalıştırılmasına ve personelin iş emniyeti konusunda eğitilmesi yoluna gidilecektir.
Bu aşamada her türlü iş kazasının önlenmesi için çalışma alanlarına uyarıcı levhalar
konulacak ve çalışanlara kişisel koruyucu ekipmanlar verilecektir. Çalışma süreleri içerisinde kısa molalar verilerek konsantrasyonun azalmasına bağlı iş kazalarının oluşma riskinin önüne geçilecektir.
Bu hususlarda, 24.04.1930 tarih ve 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu; 9 Aralık
2003 tarih ve 25311 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği; 23 Aralık 2003 tarih ve 25325 sayılı Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği; 23 Aralık 2003 tarih ve 25325 sayılı Gürültü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 34 -
Tablo 21 İzleme Planı
İZLENECEK PARAMETRE İZLEME PERİYODU
Tesis Atıksuyu KOI aylık pH Evsel ve Sanayi Katı Atıkları aylık Tesis Hava Emisyonu aylık Gürültü aylık Çalışan Personelin Hijyenik Koşullarda Aylık Çalıştırılıp Çalıştırılmadığı, Mutfak, Banyo aylık Giyinme-Dinlenme Oda ve Mekânlarının Denetlenmesi İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük Hükümleri aylık
Yukarıda saymış olduğumuz hususlar ilgili mevzuat ve yönetmelikleri gereği aylık
denetimleri gerekirken, herhangi bir şikâyet vukuunda ise, ilgili Kurumlar acilen denetimlerini gerçekleştirecektir. Tesis içerisinde olası bir yangın veya patlama için gerekli yangın söndürme cihazları uygun yerlere yerleştirilecektir. Ayrıca işletmenin gece-gündüz bekleyen bir bekçisi mevcut olacak olup, sabote, patlama, doğal afet, kaza, yangın gibi durumlarda aşağıda telefonlarla gerekli irtibatları kurması ve olası bir durumda yapması gereken ilk yardım müdahaleleri ve sivil savunma tedbir ve müdahale işlevleri hususunda gerekli eğitim de verilecektir.
Yangın İhbar 110 Alo Jandarma 156 112 Acil 112 Su Arıza 185 Polis İmdat 155 Elektrik Arıza 186 Acil müdahale planı ise aşağıdaki gibidir.
ACİL MÜDAHALE PLANI
↓ ↓ ↓ ↓ ↓ YANGIN PATLAMA SABOTAJ DOĞAL AFET KAZA
↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
BEKÇİ ↓ ↓ SİVİL SAVUNMA TELEFON ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
İTFAİYE KARAKOL İLKYARDIM ↓ AMBULANS ↓ HASTANE
Şekil 7 Acil Müdahale Planı
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 35 -
1.e ) Projenin Olası Çevresel Etkilerine Karşı Alınacak Tedbirler I. Katı Atıkların Çevresel Etkileri ve Alınacak Tedbirler Faaliyet kapsamında inşaat aşamasında yapılacak kazı işlemlerinden kaynaklanacak
hafriyat, inşaat demiri, kalıplar için kullanılan kereste atıkları, ambalaj malzemeleri gibi katı atıklar oluşacaktır. Bu atıklardan geri kazanımı mümkün olan demir, çelik, metal ve benzeri malzemeler diğer atıklardan ayrı olarak biriktirilecek ve hurda olarak satılacaktır. Oluşacak kalıplık kereste atıkları belirli zaman aralıklarında toplanarak talep olması durumunda civar köylülerine verilecektir. Geri kazanımı mümkün olmayan atıklar ise Andırın Belediyesi tarafından bertaraf edilecektir.
İnşaat aşamasında toplam 20 personelin görev alacağı planlanmakta olup 26,8
kg/gün evsel katı atık oluşması beklenmektedir. Oluşacak katı atıkların bertarafında 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “Katı Atıklar Kontrol Yönetmeliği” nin katı atıkların toplanması ve taşınması ile ilgili 4. bölümünde yer alan 18. maddesinde belirtilen esaslara uyulacaktır. Buna göre katı atıklar çevrenin olumsuz yönde etkilenmesine sebep olacak yerlere dökülmeyecek, ağzı kapalı standart çöp kaplarında muhafaza edilerek toplanacaktır. Aynı bölümün 20. maddesine uygun olarak görünüş, koku, toz, sızdırma ve benzeri faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde Andırın Belediyesi çöp toplama ve taşıma hizmetini üstlenen şirkete ait kapalı özel araçlarla çöp depolama alanlarına taşınarak bertaraf edilecektir.
İnşaat faaliyetleri sırasında oluşacak hafriyat malzemelerinin inşa
edilecek/iyileştirilecek olan yollarda sergi malzemesi olarak ya da gereç sahasının rehabilitasyonu sırasında kullanılması düşünülmektedir. Kazı sırasında çıkan bitkisel toprak da kazı yapılacak birimin alanı içinde ya da yanında uygun şartlar içinde depolanacak, rehabilitasyon ve/veya peyzaj düzenlemeleri sırasında kullanılacaktır.
Faaliyetin işletme döneminde ise proses kaynaklı herhangi bir katı atık oluşumu söz
konusu değildir. Çalışacak personelden kaynaklanacak 6,7 kg/gün evsel katı atık oluşacaktır. Oluşacak evsel katı atıklar 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “Katı Atıklar Kontrol Yönetmeliği” nin katı atıkların toplanması ve taşınması ile ilgili 4. bölümünde yer alan 18. maddesinde belirtilen esaslara uygun olarak bertaraf edilecek, buna göre katı atıklar çevrenin olumsuz yönde etkilenmesine sebep olacak yerlere dökülmeyecek, ağzı kapalı standart çöp kaplarında muhafaza edilerek toplanacaktır. Aynı bölümün 20. maddesine uygun olarak görünüş, koku, toz, sızdırma ve benzeri faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde Andırın Belediyesi çöp toplama ve taşıma hizmetini üstlenen şirkete ait kapalı özel araçlarla çöp depolama alanlarına taşınarak bertaraf edilecektir.
Tekrar değerlendirilebilen katı atıkların satılarak ikinci kez kullanımları
sağlanacaktır. Tesisten kaynaklanacak olan tekrar kullanımı ve geri dönüşümü mümkün olan katı atıklar 30.07.2004 tarih ve 25538 sayılı Ambalaj ve Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre bertaraf edilecektir.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 36 -
II. Atık Yağların Çevresel Etkileri ve Alınacak Tedbirler Faaliyetin inşaat aşamasında iş makinelerinin ve nakliye araçlarının bakım ve yağ
değişimleri ile akaryakıt ikmali; mümkün olduğu ölçüde işletme dışında servis istasyonlarında yapılacak, bundan dolayı toprak ve çevrenin madeni yağlar ile kirlenmesi engellenmiş olacaktır.
Ocak ve tesiste çalışacak iş makineleri ve araçlar ile nakliye araçlarının bakım –
onarımları, yağ değişimlerinin ocak sahasında yapılması zorunlu olduğu durumlarda, 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü yönetmeliği Madde 2' deki ve yönetmelikteki tüm hükümlere ve ayrıca 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyularak yapılacaktır. Bu durumda oluşması muhtemel az miktardaki atık yağlar yetkili operatörlerce; sızdırmasız kapalı kaplar içerisinde biriktirilecek ve ruhsatlı benzin istasyonuna ya da lisanslı firmalara verilecektir.
Yakıt ikmalleri ise Zararlı ve Kimyasal Madde Ürünlerinin Kontrolü
Yönetmeliğinin 29.maddesine göre yapılacaktır ve araçların yakıtları da yönetmelik hükümleri doğrultusunda yine sızdırmaz kaplarda depolanacaktır. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Teknik Usuller Yönetmeliği Tebliği madde 2’ de belirtilen esaslara uyulacaktır.
İşletme aşamasında ise jeneratörlerin ve transformatörlerin yağlanmasında
kullanılan makine yağlarının zamanla atık yağa dönüşümü söz konusudur. Oluşacak makine atık yağları diğer atıklardan ayrı ayrı biriktirilecek olup atık yağlar analizinin yapılmasına müteakiben oluşacak atık yağların lisanslı taşıyıcı firmalar ile taşınması sağlanacak ve lisanslı atık yağ geri kazanım tesislerine verilecektir.
Tesiste yemek çıkarılmayacak olup bu hizmet çevre ilçelerde mevcut yemek
üreticileri ve lokantalardan temin edilecektir. Dolayısıyla faaliyet kapsamında bitkisel atık yağ oluşumu söz konusu değildir.
III. Atıksu ve Alınacak Tedbirler Projenin inşaat aşamasında başlıca su; şantiye alanında rehabilitasyon ve
kamyonların gidiş-dönüş yollarının sulanması, iletim kanalı yükseltilmesi esnasında tozumanın önlenmesi ve çalışanlar için içme-kullanma amaçlı olacaktır. Yapılan hesaplamalar sonucunda inşaat aşamasında çalışacak olan 20 kişinin günlük evsel su ihtiyacının 3 m3 olacağı tahmin edilmektedir. İnşaat faaliyetleri sırasında oluşabilecek tozu önlemek için uygulanacak önlemlere ek olarak kullanılacak su miktarı, taşınacak malzemenin yüzey geometrisine, ortamın sulamadan önceki ve sonraki meteorolojik koşullarına ve kazı yapılacak alanın topografik şartlarına bağlı olarak değişebilecektir. Tozumanın önlenmesi için kullanılacak su miktarı yukarda ilgili bölümde hesaplandığı üzere 63,49 m3’tür. Tozuma için kullanılacak su buharlaşacağından atıksu hesaplamalarına dahil edilmemektedir. İnşaat aşamasında çalışanların günlük su ihtiyacının tamamının evsel nitelikli atıksuya dönüştüğü düşünülürse, günde oluşacak evsel nitelik atıksu miktarı 3 m3’tür.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 37 -
Çalışanlardan kaynaklanan evsel nitelikli atıksular, uygun noktaya açılacak ve yeraltına sızdırmazlığı uygun tekniklerle sağlanacak fosseptik çukurunda biriktirilecek ve de belirli periyotlarla, vidanjörlerle çekilerek, Andırın Belediyesi’nin kanalizasyon deşarjını yaptığı sisteme deşarj edilecektir. Bu konuda Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nin Madde 25 hükümleri dikkate alınacaktır. Yapılması planlanan fosseptik tankının boyutları 19.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Resmi Gazete yayınlanarak yürürlüğe giren “Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik” kapsamında 5*5*3 = 75 m3 olarak belirlenmiştir. Ayrıca bu konuda 31 Aralık 2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete yayınlanarak yürürlüğe giren Su Kirliği Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır.
İşletme aşamasında çalışan personelden kaynaklanacak 0,75 m3/gün atıksu inşaat
aşamasında inşa edilecek sızdırmasız fosseptik çukurda toplanarak belirli periyotlarla, vidanjörlerle çekilerek, Andırın belediyesinin kanalizasyon deşarjını yaptığı sisteme deşarj edilecektir. Bu konuda Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nin Madde 25 hükümleri dikkate alınacaktır.
IV. Hava Kirliliği, Emisyonlar ve Alınacak Tedbirler Proje alanına kuşbakışı 55 km uzaklıkta olan Kahramanmaraş İli birinci derecede
hava kirliliği yaşayan iller arasında yer almaktadır. Bunun en büyük nedeni kış aylarında ısınma amaçlı kullanılan odun ve kömürdür. İkinci sırada ise trafik gelmektedir. Kahramanmaraş İl Çevre Durumunda verilen bilgilere göre, il trafiğine kayıtlı yaklaşık toplam 96.500 araç bulunmaktadır. Poyraz HES tesislerinin yer aldığı bölgede köy yerleşimlerinin dışında herhangi bir endüstri bulunmamaktadır. Bölgede endüstri bulunmamasının yanı sıra, toz, gürültü, su ve toprak kirliliğine neden olabilecek inşaat vb. faaliyetlerde yer almamaktadır.
İnşaat faaliyetleri sırasında toz oluşumuna neden olacak faaliyetler kazı işlemleri,
inşaat ekipmanlarının yoldaki hareketi, hafriyat malzemesinin kamyonlara yüklenmesi – boşaltılmasıdır. Rapor kapsamında yukarıda bahsedilen faaliyetler sonucunda oluşacak toz emisyonu hiçbir önleyici tedbir alınmadığı varsayılarak, en kötü hal senaryoları içerisinde hesaplanmış ve bütün bu işlemler sonucunda oluşacak toz miktarı Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği (ETKHKKY) Ek 2’de verilen baca dışındaki yerlerden kaynaklanan ve aşılması durumunda hava kalitesine katkı değerlerinin hesaplanmasını gerektiren sınır değerler ile karşılaştırılmış ve toz için verilen 1.5 kg/sa’lık sınır değerinin aşılmadığı tespit edilmiştir.
Toz oluşumunun önlenebilmesi için inşaat alanları sulama yapılarak nemli
tutulacaktır. Çalışma alanı içerisinde araçlara hız sınırlaması getirilecek, yeni ve bakımlı araçlar seçilerek, düzenli egzoz muayeneleri gerçekleştirilecektir. Çalışma alanı ve nakliye için kullanılan yollarda toz oluşumunun engellenmesi için bu kısımlar arazöz ile nemlendirilecektir. Kazı faaliyetleri başlamadan önce, yollar üzerinde iyileştirme ve inşaat faaliyetleri gerçekleştirilecektir. Kazı sırasında çıkan üst toprak örtüsü Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek 1’de açıkta depolanan yığma malzemeler için verilen önlemlere uygun olarak depolanacaktır. Bunun için araziye rüzgâr kesici levhalar yerleştirilecek, savurma yapılmadan doldurma-boşaltma işlemleri gerçekleştirilecek, üst tabakalar %10 nemde muhafaza edilecektir. Yukarıda verilen konularda 2 Kasım 1986 tarihli ve 19269 sayılı Resmi Gazete yayınlanarak yürürlüğe giren “Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği” ve 22 Temmuz 2006 tarih ve
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 38 -
26236 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.
V. Gürültü ve Alınacak Tedbirler Faaliyetin inşaatı sırasında oluşacak gürültü, yukarda ilgili bölümde Çevresel
Gürültü'nün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğine uygun olarak hesaplanmış olup hesaplamalar sonucunda elde edilen değerler Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği Madde 26 ile karşılaştırıldığında, gürültü kaynağı – en yakın yerleşim etkileşiminde yerleşim yerlerinde hissedilecek gürültünün yönetmelikte belirlenen sınır değerlerin altında kaldığı görülmektedir.
İşletme aşamasında gürültü oluşturacak tek kaynak hidroelektrik binası içerisinde
yer alan jeneratör ve türbinler olacaktır. HES binası içerisinde oluşacak gürültünün yayılımının engellenmesi için bina izolasyonlu olarak inşa edilecek, böylece gürültü ve vibrasyonun bina içinde kalması sağlanacaktır.
VI. Tehlikeli Atıklar ve Alınacak Önlemler Faaliyetin inşaat aşamasında oluşması muhtemel tehlikeli atık kaynağı
kullanılacak iş makinelerinin yağ değişimleri sonucu oluşabilecek atık yağ ve grestir. Ancak faaliyet esnasında iş makinelerinin ve nakliye araçlarının bakım ve yağ değişimleri ile akaryakıt ikmali; mümkün olduğu ölçüde işletme dışında servis istasyonlarında yapılacak, bundan dolayı toprak ve çevrenin madeni yağlar ile kirlenmesi engellenmiş olacaktır.
Ocak ve tesiste çalışacak iş makineleri ve araçlar ile nakliye araçlarının bakım –
onarımları, yağ değişimlerinin ocak sahasında yapılması zorunlu olduğu durumlarda, oluşacak atık yağ ve gres yukarda bahsedilen şekilde bertaraf edilecektir.
İşletme aşamasında ise tehlikeli atıklar, yemekhane, yatakhane, idari bina ve ambar
gibi tesislerin aydınlatılmasında kullanılacak floresan atıkları ve yazıcı kartuşlarından meydana gelecektir. Çalışacak personel sayısı 50 kişiden az olduğundan tesis içerisinde revir inşa edilmeyeceğinden tıbbi atık oluşumu da söz konusu da değildir. Oluşacak floresan lambalar ve civalı ampüllerin ise geri kazanımı mümkün olmayıp lisanslı bertaraf tesislerine gönderilerek bertarafı gerçekleştirilecektir. Atık kartuşlar lisanslı geri dönüşüm tesislerine gönderilerek bertaraf edilecektir.
VII. Atık Pil ve Akümülatörler ve Alınacak Tedbirler İnşaat safhasında kullanılacak araç ve iş makinelerinde kullanılacak
akümülatörler, atık haline geldiklerinde servislerinde değiştirilecektir. Yeni akü depozitosu karşılığı alınacak ve atık hale geldiğinde yenisi ile serviste değiştirilecektir. İşletme aşamasında ise idari işlerde kullanılacak alet ve makinelerden kaynaklanacak atık piller, evsel atıklardan ayrı toplanacak ve Andırın Belediyesi’ne teslim edilecektir.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 39 -
BÖLÜM 2 PROJENİN YERİ 2.a ) Mevcut Arazi Kullanımı ve Kalitesi ( Tarım Alanı, Orman Alanı, Planlı
Alan, Su Yüzeyi, vb. ) Poyraz HES projesi; Türkiye’nin güneyinde, Doğu Akdeniz Bölgesinde Ceyhan
Havzasında, Andırın Deresi üzerinde, Kahramanmaraş ili, Andırın ilçesi, Yeşilova Beldesi, Kanlıkaya köyü mevkiinde yer almaktadır. Söz konusu projenin menbaında ve mansabında EİE ve DSİ tarafından planlanmış Poyraz HES’in olumsuz etkileyeceği herhangi bir proje bulunmamaktadır. Andırın çayı, akış aşağısında Aslantaş baraj gölüne boşalmaktadır.
Poyraz HES projesinin yer aldığı arazinin büyük bir kısmı orman arazisi
durumundadır. Ancak az miktarda çıkması muhtemel tapulu arazinin durumu kat’i proje aşamasında yapılacak harita çalışmaları sonucunda belli olacaktır. Ormanlık alanlar Çevre ve Orman Bakanlığı’ndan irtifak hakkı tesis edilecek, şahıs arazileri için ise gerekli kamulaştırmalar yapılacaktır.
Proje sahası arazisi bulunduğu bölgenin topografik yapısına paralellik
göstermektedir. Andırın ilçesi sınırlarındaki bölgenin en önemli karakteristiği, doğu ve batı ya da kuzey güney istikametinde bir yol boyunca yükseklik 1.000-1.500 m’ye varan değerlere ulaşmaktadır. Buna ilaveten bitki örtüsünün su alma potansiyeline uygun olması bölgede enerji üretimi açısından bir cazibe doğurmuştur. Andırın ilçe merkezi 1.000-1.100 m kotları arasında yer almaktadır. İlçedeki yaklaşık 1.800 km2’lik alanın yalnızca 250 km2’si ova ve platodur. İlçenin doğusunda Sarımsak dağı, batısında Tırıl dağı, kuzeyinde Elma dağı ve güneydoğusunda Işık ve Balk dağları yer almaktadır.
Poyraz HES projesi dahilinde bulunan ünitelere ait yaklaşık x ve y koordinatları ek
1’de yer alan genel vaziyet planında yer almaktadır. Projenin gerçekleştirilmesi sırasında malzeme ocaklarına ihtiyaç bulunmayacaktır. İhtiyaç duyulan malzemenin, iletim tüneli yükseltilmesinden çıkarılacak malzemelerden kullanılması planlanmıştır. İhtiyaç duyulacak beton ise hazır beton tesislerinden temin edilecektir. Bu bağlamda şantiye sahasında yemekhane, yatakhane, idari bina ve ambar yer alacaktır.
Poyraz HES proje sahası çevresinde yer alan yerleşimler Fakılar Mah, Çakalcılar
Mah, Çakırcı Mah, Betceğiz Mah, Soğancılar Mah, Tokmaklı Mah, Burunönü Mah, Yeni Mah, Kuruçukur Mah ve Kesim Mahallesidir. Aşağıda tablo 22’de Poyraz HES üniteleri ve yerleşim merkezleri uzaklık tablosu yer almaktadır.
. Tablo 22 Ünite – Yerleşim Yerleri Uzaklık ve Yönleri
REGÜLATÖR SANTRAL
YÜKLEME HAVUZU CEBRİ BORU ŞANTİYE
FAKILAR GD 1,250 KD 3,250 KD 3,250 KD 3,250 KD 3,550ÇAKALCILAR KD 1,750 KD 4,325 KD 4,380 KD 4,380 KD 4,700ÇAKIRCI GB 1,750 KB 1,450 KB 1,500 KB 1,500 K 1,700BETÇEĞİZ G 600 KD 2,000 KD 1,440 KD 1,440 KD 2,000SOĞANCILAR GD 2,250 KD 3,000 KD 2,840 KD 2,840 KD 3,200TOKMAKLI GB 3,370 G 800 GB 800 GB 800 GB 500BURUNÖNÜ GB 2,870 GD 700 G 840 G 840 GD 520YENİ GB 3,740 GB 1,250 GB 1,320 GB 1,320 GB 620KURUÇUKUR GB 3,500 KB 2,250 KB 2,370 KB 2,370 KB 2,300KESİM GB 4,250 B 1,870 B 2,000 B 2,000 B 1,620
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 40 -
Proje alanı belediye mücavir alanı dışında kalmaktadır. Bölgeye ait onaylı bir çevre düzeni planı veya imar planı bulunmamaktadır. Projenin yer aldığı sahanın büyük bir kesimi orman arazisi durumunda olup çok cüzi miktarda tapulu arazi yer almaktadır. Proje kapsamında yer alan orman alanları için 6831 sayılı Orman Kanununun 17. Maddesine göre izin alınacaktır.
Kahramanmaraş il sınırları içerisinde yegane tabiat parkını Kapıçam tabiat parkı
oluşturmakta olup, milli park ve tabiat anıtı yoktur. Andırın ilçesi sınırları içerisinde Kahramanmaraş Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü bünyesinde Körçoban Tabiatı Koruma alanı (proje alanına yaklaşık 30 km mesafede) mevcuttur. Bölgede Başkonuş Yaban Hayatı yetiştirme sahası, Adana Kahramanmaraş Hançerderesi Yaban Hayatı Geliştirme Sahası ve Amanos Dağları’nda bulunan Tekkoz-Kengerlidüz Tabiatı Koruma Alanı (72 ha), Zorkun Yaban Hayatı Koruma Sahası (2.8 ha) ve Arsuz Yaban Hayatı Koruma Sahası (49 ha) vardır. Ancak, bu sahalardan hiçbiri Poyraz HES ve enerji iletim hattı alanı sınırları içerisinde yer almamaktadır. Yukarıdaki bilgilere dayanarak proje etki alanı içinde 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu gereğince, “Kültür Varlıkları”, “Tabiat Varlıkları”, “Sit” ve “Koruma Alanı” başlıkları kapsamında kültür veya tabiat varlığı yer almadığı söylenebilmektedir.
Proje sahası ve civarında Türkiye’nin uluslararası öneme sahip sulak alanlar listesi
içinde bulunan ve koruma statüsü olan bir iç su yer almamaktadır. Bunlara ek olarak, 2872 sayılı Çevre Kanunu “Özel Çevre Koruma Bölgeleri” başlığı altında tanımlanmış olan alan bulunmamaktadır.
I. Jeolojik, Hidrojeolojik Özellikler ve Doğal Afet Durumu
İnceleme alanı, Doğu Akdeniz Bölgesinde Osmaniye-Kahramanmaraş il sınırına
yakın Kahramanmaraş iline bağlı Yeşilova ( Tokmaklı ) beldesinde yer almaktadır. Çalışma alanı Toros tektonik kuşağının Doğu Toroslar ile Amanos Dağları arasında
Anadolu levhası ile Afrika-Arap plakalarının birleştiği kenet kuşağında yer almaktadır. İnceleme alanı ve yakın civarında yüzeyleyen kayaçlar birbirleriyle tektonik dokanaklı Misis ve Amanos Grubu kayaçlar olarak ayırtlanmıştır.
Proje alanı ve çevresinde en yaşlı birim olarak allokton birimlerden Jura-Kretase
yaşlı Andırın Kireçtaşı yüzeylenir. Bunun üzerine uyumsuz olarak Amonos istifine ait Üst Kretase yaşlı Masif Ofiyolit Birliği, bu birimlerin üzerinde de uyumsuz olarak Üst Miyosen Yaşlı Kızıldere formasyonu gelir. En üstte Kuvaterner yaşlı yamaç molozu ve alüvyon çökelleri yer alır. Bölgede tektonizma oldukça etkili olmuştur. Bölgenin KB-GD yönlü sıkışma etkisinde kalmasından kaynaklanan kırık hatları KD-GB doğrultulu olarak gelişmiştir. Tesis sahası tamamen Andırın formasyonu üzerinde yer alır.
Proje alanında belirgin bir kıvrımlanma ve tabakalanma izlenmemiştir. Proje alanı
ve dolayından allokton birimlerden Andırın karmaşığı yüzeylenir. Geniş alanlarda yüzeylenen karmaşık, Triyas-Orta Eosen yaş aralığında olup Üst Eosen-Oligosen yaşlı bir havzanın çökelleri içinde yer alır. Karmaşığın matriksini de bu çökeller oluşturur. Karmaşıkta dağ boyutuna erişebilen allokton kireçtaşlarından oluşan Andırın kireçtaşı, yer yer volkanik katkılar içeren kırıntılı Üst Triyas birimleri, şist, mermer ve Üst Permiyen karbonatları, Üst Kretase filişi, Üst Kretase-eosen yaşlı volkanitler ve karbonatlı kırıntılar ile Serpantin gibi Ofiyolit grubu kayalar yer alır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 41 -
Andırın Karmaşığı, proje sahası ve dolayında Andırın kireçtaşı ve serpantin ile
temsil edilir. Andırın karmaşığı üzerinde açısal uyumsuzlukla Karatş formasyonu gelir. En üstte ise güncel oluşuklardan Kuvaterner yaşlı alüvyon ve yamaç molozu yer alır.
Poyraz HES, yükleme havuzu, vana odası, cebri boru ve santral binasından
oluşmaktadır. Yükleme havuzu ve vana odası yerinde temel kayası Andırın kireçtaşıdır. Yamaçlar
tektonik hareketlerin ve süreksizliklerin etkisiyle blokludur. Yer yer ince yamaç molozu oluşuklarına rastlanır. Genelde masif olan kireçtaşı, düzensiz eklemli, dayanımlı-yüksek dayanımlıdır.
Cebri boru güzergahı 70 m uzunluğunda Andırın kireçtaşı üzerinde yer alır. Birim
yüzeyde bloklu, dayanımlı-yüksek dayanımlıdır. Yamaç boyunca yer yer yamaç molozu niteliğinde ince bir örtü izlenir.
Santral sahası Andırın kireçtaşı üzerinde yer alır. Birim yüzeyde bloklu, dayanımlı-
yüksek dayanımlıdır. Santral yerinde alüvyon, çakıllı blok niteliğindedir.
Proje sahası Şekil 8 Proje Sahası Jeolojik Haritası Sedimanter Kayaçlar: İnceleme alanı içinde ve çevresinde sedimanter kayaçlardan Triyas-Jura-Kretase
yaşlı Andırın kireçtaşları, Kretase yaslı ofiyolitler, Miyosen yaşlı fliş ve Kuvaterner yaşlı yamaç molozu ve alüvyon birimleri bulunmaktadır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 42 -
Andırın Kireçtaşı (Triyas-Jura-Kretase): Bölgede allokton olan kireçtaşları, düşey ve doğrultu atımlı fay hareketleri
neticesinde, fliş karakterli birim ile ofiyolitik karmaşığının üzerine gelmiş bindirmişdir. Birim Körsulu vadisinin, kuzey ve güneyini tamamıyla kuşatmış olup en iyi Avlık - kandil sırtı, Kale mevkii, Değirmenüstü -Emirler mahalleleri ile Gökgedik tepeleri boyunca izlenir.
Kireçtaşları; grimsi beyaz renkli, bol kırıklı, kırık yüzeyleri yer yer demir oksit
sıvamalı, erime boşluklu, ince kalsit damarlı, kristalize, sert, dayanımlı ve yer yer dolomitik özelliktedir. Birimin tektonizmaya maruz kaldığı seviyeleri, kendi içerisinde alterasyon geçirmektedir. Üst seviyeleri, yağışların etkisiyle kamalanma ve oluklar şeklindeki çukurcukları (Karen) , yer yer ise tava şeklindeki (Lapye) yapıların oluşmasına neden olmuştur. Ayrıca birim içerisinde karstlaşma gelişmiştir. Alterasvonun geliştiği üst kesimlerde kırılma ve parçalanmalardan dolayı ana kayadan kopan bloklar ve çakıllar, topografik kot, eğim ve yer çekiminden dolayı aşağı doğru hareketi neticesinde, yamaçlar boyunca yamaç molozlarını oluşumuna neden olmaktadır.
Faaliyet alanına en yakın yüzeysel su kaynağını regülatörün su kaynağını oluşturan
Andırın deresi oluşturmaktadır, ancak atıksuların alınan tedbirlerle kanalizasyon siteminde bertaraf edilecek oluşu nedeniyle faaliyetten etkilenecek herhangi bir kirletici etken bulunmamaktadır.
Proje sahasında; yükleme havuzu, cebri boru güzergahı ve santral binası temelini
riske edecek yer altı suyu mevcut değildir. Ayrıca inceleme alanında sıvılaştırma riski oluşturacak deliller gözlenmemiştir. Saha hidrojeolojik açıdan incelendiğinde 2.cil gözenekliliğe sahip, K değerleri 10E-4 –1 m /gün arasında değişen çok sayıda kaynak boşalımlıdır. Kırıklı çatlaklı birimlerden 1-10 L/s debilerde kaynak boşalımları gözlenir.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 43 -
Şekil 9 Proje Sahası Hidrojeolojik Haritası
İl genelindeki göl ve göletler Tablo 23’te akarsular ise Tablo 24’te yer almaktadır. Tablo 23 Kahramanmaraş İli Göl ve Göletleri (K.Maraş İli Çevre Durum Raporu)
GÖL ADI YÜZEY ALANI (ha) YERİ SU KAYNAĞI Gâvur Gölü 76 Türkoğlu Doğal Göl Kumaşır Gölü 9 K.Maraş Doğal Göl Kızıliniş Göleti 34 Türkoğlu İmalı Çayı Sarsap Göleti 70 Elbistan Sarsap Çayı İncecik Göleti 6,28 Elbistan İncecik Deresi Merk Göleti 2,22 Çağlayancerit Kurudere ve Cacık Zorkun Göleti 15,10 Çağlayancerit Zorkun Deresi
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 44 -
Tablo 24 Kahramanmaraş İli Akarsuları (K.Maraş İli Çevre Durum Raporu,1999)
AKARSULAR Ort. Debi (m3/sn) Yararlanma Şekli Ceyhan nehri ana kolu 27,36 Sulama+Enerji Göksun Çayı 13,06 Sulama Aksu Çayı 32,56 Sulama+İçme Suyu Körsulu Çayı 4,34 Enerji Andırın Suyu 3,23 Sulama+Enerji Keşiş Suyu 12,84 Sulama+Enerji
Kahramanmaraş ili genelinde yeraltı suyu derinlikleri 69–108 metre olarak değişim
göstermektedir. Kahramanmaraş ilinde Süleymanlı’da 1 adet jeotermal alan bulunmaktadır.
Faaliyet alanı ve çevresinde doğal afet tehlikesi bulunmamaktadır. Proje sahası Türkiye deprem bölgeleri haritasında 2. derece deprem bölgesindedir. Proje alanının deprem durumunu gösteren deprem haritası Şekil 11’de yer almaktadır.
Kahramanmaraş Arabistan Yarımadası’ndan itibaren kuzeye devam eden ve
Ahırdağları’nda sona eren bir Graben sisteminin içerisinde bulunmaktadır. Kahramanmaraş ilinin güneyinde Sakçagöz’den Pazarcık ilçesine kadar kuzey doğu-güney batı doğrultulu bir fay grubu ile buna paralel ve Hatay’dan itibaren İslahiye-Türkoğlu hattı boyunca Kahramanmaraş merkez ovasına kadar fay grubu grabenin çatısını teşkil etmektedir. Bu esas graben sistemi içerisinde tali horstlar ve grabenler vardır. Graben Kahramanmaraş ili kuzeyindeki şaryaj hattında son bulmaktadır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 45 -
Şekil 10 Deprem Haritası II. Bölgedeki Doğal Kaynakların Durumu, Kalitesi Ve Yenilenebilirliği
Proje sahası ve çevresi herhangi bir deniz yakınında değildir. İlde geniş bir akarsu
ağı vardır. Türkiye’nin önemli akarsularından Ceyhan nehri il topraklarından doğmaktadır. Bu bağlamda bölgedeki su kaynaklarını kıta içi yüzey suları ile yeraltı suları oluşturmaktadır.
Kıta içi yüzey suları, Ceyhan nehri havzasında bulunmakta olup, geniş bir akarsu
ağına sahiptir. Ceyhan'ın en güçlü kollarından olan Aksu, Engizek Dağı'nın eteklerinden doğar. Küçükcerit Köyü'nün hemen doğusundan çok güçlü bir pınardan çıkan Aksu Çayı, başlangıçta Ağasuyu ya da Aksugüzü adıyla da anılır. Aksu Büyükcerit yönünden gelen sularla da beslenir ve oldukça güçlü bir çay durumuna gelir. Aksu Vadisi, Pazarcık
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 46 -
yakınlarında genişler ve Narlı Ovası'na açılır. Bu ovada önce güneybatı yönünde akan, sonra kuzeybatı, daha sonra da kuzeye yönelen Aksu Çayı, Kahramanmaraş Ovası'nı kuzeybatı-güneydoğu yönünde geçerek Ceyhan'a karışır.
Bölgede birçok baraj gölü mevcuttur. Ceyhan ırmağı, Elbistan İlçesinin 3 km
doğusundaki Pınarbaşı mevkiinden çıkmakta olup Kahramanmaraş İl sınırları dâhilindeki uzunluğu 220 km.ye ulaşmaktadır. Irmağın orta ve yukarı kısımlarında eğim %1’i geçmektedir. Söğütlü, Hurman ve Göksun çayları ile birleşen Ceyhan ırmağı yer yer dar boğazlar içinde akmaktadır. Ceyhan ırmağında saniyede akan su miktarı ortalama 301 m3 olup, bu değer kurak aylarda 56 m3’e kadar düşmekte, bahar aylarında da 1.690 m3’ü bulmaktadır.
Yağmur ve kar suları düdenlerden girmekte ve yamaç diplerinde pınarlardan
çıkmaktadır. En dikkat çekici pınarlar, Elbistan sınırı içerisinde yer alan Pınarbaşı ve Tanır’daki pınarlardır. Söz konusu pınarlarda su sıcaklığı yaz aylarında bile 10 0C’nin altında olup pH nötrdür. Ceyhan ırmağı ve kolları üzerinde Kartalkaya, Menzelet ve Sır Barajları bulunmaktadır. Kartalkaya Baraj gölü 1972’de hizmete girmiştir. Aksu çayı üzerinde kurulu bu toprak dolgu tipindeki baraj sulama amaçlıdır. Aynı zamanda Gaziantep ili içme suyu Kartalkaya Barajı’ndan karşılanmaktadır. Menzelet Baraj gölü ise, ilin kuzeybatısında Ceyhan Irmağı üzerinde kurulmuştur. Kayadolgu tipindeki Menzelet Barajı enerji ve taşkın amaçları ile kurulmuştur. Beton kemer tipinde inşa edilmiş Sır Barajı enerji amaçlıdır. Berke baraj gölü, Adana ili sınırları içerisinde bulunmasına karşın Kahramanmaraş il sınırları topraklarını da kapsar.
İldeki baraj gölleri alanı 110 km2 ‘nin üzerindedir. Kahramanmaraş ili Baraj Gölü
bakımından zengindir. Ceyhan ırmağı ve kolları üzerinde yapılmış olan barajlar, Kartalkaya, Menzelet ,Sır barajlarıdır. Berke, Ayvalı ve Kılavuzlu Barajları yapım halindedir. Adatepe ve Kandıl Barajları ise ihale aşamasındadır. Ayrıca Karatepe, Hasanlı; Sögütlü, Nurhak, Geben, Harmancık gibi daha küçük baraj projeleri de vardır.
İldeki baraj gölleri profosyonel ve amatör balıkçılık açısından elverişlidir. Baraj
gölleri çevresinde bitki dokusu, ulaşım sistemi ve yerleşmelere olan ilişkileri bakımından reaktif kullanışların geliştiği ve geliştireceği olanaklara sahiptir. Menzelet, Ayvalı ve Sır Barajları bu açıdan öncelik almaktadır.
İlde bulunan Afşin-Elbistan linyit yatağı Afşin ve Elbistan ilçeleri arasında yaklaşık
100 km2’lik alanı kaplar. Bölgenin linyit varlığı Dr. Otto Gold firmasının 167-1969 yılları arasında MTA ve TKI ile müşterek olarak yapılan araştırmada belirlenmiştir. Bu süre zarfında bölgede yaklaşık 850 sondaj yapılarak, maden sınırları ve niteliği tespit edilmiştir.
Daha sonra yapılan araştırmalarla teyit edilen tespitlere göre rezervin 3.4 milyar ton
linyit olduğudur. Ekonomik bir açık maden işletmesinin 3/1 m3/ton’luk bir dekapaj/kömür oranı dikkate alındığında, bu rezervin yaklaşık 1,7 tonluk kısmı işletilebilir niteliktedir. Söz konusu rezerv, Çöllolar, Kışlaköy ve Afşin sektörleri olarak 3 ayrı bölüm halinde ifade edilmektedir.
Proje alanı üzerinde Bern Sözleşmesi ve diğer taraf olduğumuz ulular arası
gelişmeler gereğince korunması gereken herhangi bir flora-fauna türleri bulunmamaktadır. Proje alanında herhangi bir maden, doğal kaynak suyu, vb. doğal kaynaklara rastlanmamıştır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 47 -
2. b) EK-V Deki Duyarlı Yöreler Listesi Dikkate Alınarak; Sulak Alanlar,Kıyı Kesimleri, Dağlık Ve Ormanlık Alanlar, Tarım Alanları, Milli Parklar, Özel Koruma Alanları, Nüfusça Yoğun Alanlar, Tarihsel, Kültürel, Arkeolojik, Ve Benzeri Önemi Olan Alanlar, Erozyon Alanları, Heyelan Alanları, Ağaçlandırılmış Alanlar, Potansiyel Erozyon Ve Ağaçlandırma Alanları İle 167 Sayılı Yer Altı Suları Hakkında Kanun Gereğince Korunması Gereken Akiferler ile Doğal Çevrenin Değerlendirilmesi Projenin yeri, Ceyhan Havzasında Kahramanmaraş ilinin güneybatısında Aslantaş
Barajı gölüne karışan Andırın deresi havzasıdır.
Proje alanı belediye mücavir alanı dışında kalmaktadır. Bölgeye ait onaylı bir çevre düzeni planı veya imar planı bulunmamaktadır. Projenin yer aldığı sahanın büyük bir kesimi orman arazisi durumunda olup çok cüzi miktarda tapulu arazi yer almaktadır. Proje kapsamında yer alan orman alanları için 6831 sayılı Orman Kanununun 17. Maddesine göre izin alınacaktır.
1. Ülkemiz mevzuatı uyarınca korunması gerekli alanlar a) 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu’nun 2 nci maddesinde
tanımlanan ve bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca belirlenen "Milli Parklar", "Tabiat Parkları", "Tabiat Anıtları" ve "Tabiat Koruma Alanları"
Kahramanmaraş ilinde mevcut tek tabiat koruma alanı Andırın İlçesi sınırları içerisinde yer alan Körçoban Tabiatı koruma alanıdır. Körçoban tabiatı koruma alanının proje sahasına uzaklığı yaklaşık 30 km’dir. Faaliyet alanı ve yakın çevresinde ise 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu’nun 2 nci maddesinde tanımlanan ve bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca belirlenen milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtları ve tabiat koruma alanları yer almamaktadır. Kapıçam tabiat parkı merkez ilçe sınırları içerisinde yer almakta olup HES etki alanına oldukça uzak mesafededir.
b) 1/7/2003 tarihli ve 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu uyarınca Çevre ve Orman
Bakanlığı’nca belirlenen "Yaban Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleştirme Alanları"
Kahramanmaraş ili sınırları içerisinde yaban hayatı koruma sahaları ve yaban hayvanı yerleştirme alanlarından Başkonuş yaban hayatı yetiştirme sahası ile Kahramanmaraş-Adana Hançerderesi Yaban Hayatı Geliştirme Sahası yer almakta olup proje sahası sınırları dışında ve bu sahaya uzak mesafededir.
c) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma
Kanunu’nun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının "Tanımlar" başlıklı (a) bendinin 1, 2, 3 ve 5 inci alt bentlerinde "Kültür Varlıkları", "Tabiat Varlıkları", "Sit" ve "Koruma Alanı" olarak tanımlanan ve aynı kanun ile 17/6/1987 tarihli ve 3386 sayılı Kanunun (2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddelerin Eklenmesi Hakkında Kanun) ilgili maddeleri uyarınca tespiti ve tescili yapılan alanlar
Proje alanı ve yakın civarında; “Kültür Varlıkları”, “Tabiat Varlıkları”, “Sit Alanı” ve “Koruma Alanı” olarak tanımlanan özel alanlarla tespit ve tescili yapılan alanlar bulunmamaktadır.
ç) 22/3/1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu kapsamında olan Su
Ürünleri İstihsal ve Üreme Sahaları Proje alanı ve yakın civarında bu tür alanlar bulunmamaktadır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 48 -
d) 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği
Kontrol Yönetmeliği’nin 17, 18, 19 ve 20 nci maddelerinde tanımlanan alanlar Faaliyetin kendisi hidroelektrik santral işletmeciliğidir. Proje kapsamında yer altı ve
yerüstü sularını kirletebilecek herhangi bir yıkama zenginleştirme tesisi kurulmayacağından bölgedeki yeraltı ve yerüstü kaynaklarını kirletebilecek herhangi bir atık ve atık su oluşumu da meydana gelmeyecektir. Bu nedenle; Mutlak Koruma Alanı, Kısa Mesafeli Koruma Alanı, Orta Mesafeli Koruma Alan, Uzun Mesafeli Koruma Alanı ile ilgili kirletici unsurlar meydana gelmeyecektir.
e) 2/11/1986 tarihli ve 19269 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hava Kalitesinin
Korunması Yönetmeliği’nin 49 uncu maddesinde tanımlanan "Hassas Kirlenme Bölgeleri" Proje alanı ve çevresinde bu tür alanlar bulunmamaktadır. Yapılan hesaplamalar
sonucu ocak alanında çalışacak iş makineleri, hava kalitesi değerleri madde 6’da verilen sınır değerlere ulaşmayacaktır.
f) 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 9 uncu maddesi uyarınca
Bakanlar Kurulu tarafından "Özel Çevre Koruma Bölgeleri" olarak tespit ve ilan edilen alanlar
Proje sahası sınırları içerisinde 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 9 uncu maddesi uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından Özel Çevre Koruma Bölgeleri olarak tespit ve ilan edilen alanlar yer almamaktadır.
g) 18/11/1983 tarihli ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu’na göre koruma altına alınan
alanlar İlgili kanunda koordinatları verilerek tanımlanan alan ile Proje alanının etkileşimi
söz konusu değildir. ğ) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu uyarınca orman alanı sayılan
yerler Proje sahası sınırları içerisinde kalan arazinin tamamına yakını ormanlık alan
niteliğinde olup çalışmalara başlamadan Orman Bölge Müdürlüğü’nden gerekli izinler alınacaktır.
h) 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu gereğince yapı yasağı getirilen
alanlar Proje sahası kapsamında böyle bir alan söz konusu değildir. ı) 26/1/1939 tarihli ve 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin
Aşılattırılması Hakkında Kanunda belirtilen alanlar Proje alanı içersinde ve yakın civarında böyle bir alan söz konusu değildir. i) 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununda belirtilen alanlar
Proje alanları meralık alan içersinde yer almamaktadır. j) 17/5/2005 tarihli ve 25818 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak
yürürlüğe giren Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği’nde belirtilen alanlar Projeye konu alanlarda ve yakın çevresinde Sulak Alanların Korunması
Yönetmeliği’ nde belirtilen alanlar bulunmamaktadır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 49 -
2. Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler uyarınca korunması gerekli
alanlar a) 20/2/1984 tarihli ve 18318 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
"Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi" (BERN Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlardan "Önemli Deniz Kaplumbağası Üreme Alanları"nda belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, "Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları"
Proje alanları ve çevresinde İlgili Sözleşmede belirtilen flora, fauna, Deniz Kaplumbağası, Üreme Alanları”nda belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, “Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları” bulunmamaktadır.
b) 12/6/1981 tarih ve 17368 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
"Akdeniz’in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi" (Barcelona Sözleşmesi) uyarınca korumaya alınan alanlar
Proje Alanı ve çevresinin “Akdeniz’in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi” (Barcelona Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınan alanlar ile ilgisi bulunmamaktadır.
ı) 23/10/1988 tarihli ve 19968 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Akdeniz’de Özel Koruma Alanlarının Korunmasına Ait Protokol" gereği ülkemizde "Özel Koruma Alanı" olarak belirlenmiş alanlar bulunmamaktadır.
ıı) 13/9/1985 tarihli Cenova Bildirgesi gereği seçilmiş Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından yayımlanmış olan "Akdeniz’de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit" listesinde yer alan alanlar bulunmamaktadır.
ııı) Cenova Deklerasyonu’nun 17. maddesinde yer alan "Akdeniz’e Has Nesli Tehlikede Olan Deniz Türlerinin" yaşama ve beslenme ortamı olan kıyısal alanlar bulunmamaktadır.
c) 14/2/1983 tarihli ve 17959 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
"Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi"nin 1. ve 2. maddeleri gereğince Kültür Bakanlığı tarafından koruma altına alınan "Kültürel Miras" ve "Doğal Miras" statüsü verilen kültürel, tarihi ve doğal alanlar
Proje alanları içersinde böyle bir alan bulunmamaktadır. ç) 17/5/1994 tarihli ve 21937 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
"Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi" (RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlar
Proje Alanı ve yakın civarında böyle bir alan bulunmamaktadır. d) 27/7/2003 tarihli ve 25181 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
Avrupa Peyzaj Sözleşmesi Proje sahasında Avrupa Peyzaj Sözleşmesi kapsamında belirlenen alanlar yer
almamaktadır. 3. Korunması gereken alanlar a) Onaylı Çevre Düzeni Planlarında, mevcut özellikleri korunacak alan olarak
tespit edilen ve yapılaşma yasağı getirilen alanlar (Tabii karakteri korunacak alan, biogenetik rezerv alanları, jeotermal alanlar ve benzeri)
Proje sahası ve Kahramanmaraş iline ait onaylı çevre düzeni planı bulunmadığından bu tür alanların varlığından da söz etmek olası değildir.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 50 -
b) Tarım Alanları: Tarımsal kalkınma alanları, sulanan, sulanması mümkün ve
arazi kullanma kabiliyet sınıfları I, II, III ve IV olan alanlar, yağışa bağlı tarımda kullanılan I. ve II. sınıf ile, özel mahsul plantasyon alanlarının tamamı
Faaliyetin gerçekleşeceği alan orman sayılan alanlardan olduğundan tarım alanları statüsünde yer almamaktadır.
c) Sulak Alanlar: Doğal veya yapay, devamlı veya geçici, suların durgun veya
akıntılı, tatlı, acı veya tuzlu, denizlerin gel-git hareketinin çekilme devresinde 6 metreyi geçmeyen derinlikleri kapsayan, başta su kuşları olmak üzere canlıların yaşama ortamı olarak önem taşıyan bütün sular, bataklık sazlık ve turbiyeler ile bu alanların kıyı kenar çizgisinden itibaren kara tarafına doğru ekolojik açıdan sulak alan kalan yerler
Proje sahası sınırları içerisinde sulak alan olarak tanımlanabilecek alanlar bulunmamaktadır.
ç) Göller, akarsular, yeraltı suyu işletme sahaları Projenin kendisi hidro elektrik santral işletmeciliği olduğundan Andırın deresi
üzerinde inşa edilmekte olup hidrolojik kaynakların kirlenme riski bulunmamaktadır. d) Bilimsel araştırmalar için önem arz eden ve/veya nesli tehlikeye düşmüş veya
düşebilir türler ve ülkemiz için endemik olan türlerin yaşama ortamı olan alanlar, biyosfer rezervi, biyotoplar, biyogenetik rezerv alanları, benzersiz özelliklerdeki jeolojik ve jeomorfolojik oluşumların bulunduğu alanlar
Yukarıda belirtilen alanların hiçbiri proje alanı ve çevresinde bulunmamaktadır.
I. Flora Ve Fauna
Alanda özellikle maki ve ırmak kenarı vejetasyonunun floristik komposizyonları gözlenir. Karışık çalılardan oluşan Maki Formasyonu içinde: Quercus coccifera (Kermes Meşesi), Quercus petraea (Sapsız Meşe), Cistus creticus (Laden) ve Paliurus spina-christi (Karaçalı) türleri baskın olarak bulunmaktadır. Ceyhan Nehrinin sağ ve sol vadilerinde bulunan meşe formasyonları Kızılçam ormanlarının tahribi sonucunda ortaya çıkmıştır. Irmak kenarı bitki topluluğu içinde ise: Salix pseudomedemii (söğüt) ve Populus tremula (Kavak) türleri baskın olarak bulunmaktadır. Alanda mevcut türlerden ülkemiz için endemik olan tür bulunmamaktadır.
Proje alanı, özellikle hareket yeteneğine sahip karasal omurgalı fauna unsurları
tarafından daha ziyade beslenme ve dolaşma alanı olarak tercih ettikleri habitatları ( yaşam ortamları ) içermektedir. Yukarıda bahsedilen flora türlerinin, proje sahası dışında da yoğun olarak bulunduğu gözlenmiştir. Göç sahası ve çevresinde yapılacak çalışmalarda oluşacak etkiler önemsizdir. Çünkü bu alanda daha önce DSİ Andırın sulama projesi inşaat faaliyetleri nedeniyle doğal bitki örtüsü yok olmuştur. Bu nedenle flora üzerinde önemli bir etki söz konusu olmayacaktır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 51 -
Bölgede bulunan fauna türleri ise, genel olarak Türkiye’de yaygın olarak bulunan ve yüksek üreme potansiyeline sahip türlerdir. Proje alanı; baskın olarak çalılık alanlar, içermesinden dolayı, küçük ötücü kuşlar (Passeriformlar) için üreme ve sığınak habitatı oluşturmaktadır. Proje alanı ve yakın civarında tespit edilen kuş türleri popülasyon yoğunlukları oldukça düşük olup, bazı ötücülerin haricinde genellikle 1-10 arasında bireyle temsil edilmektedirler.
İnşaat faaliyetleri sırasında oluşan toz ve gürültünün alandaki flora ve fauna üzerine
etkisi olacaktır. İnşaat periyodu süresince çoğu karasal fauna türlerinin inşaat bölgesini çevreleyen alandan ayrılıp, inşaat faaliyetlerinin yoğunluğuna bağlı olarak geçici süreyle benzer alanlara gitmesi beklenmektedir. En kötü hal senaryoları çerçevesinde hesaplanan gürültü değerleri, inşaat faaliyetlerinin sona ermesi ile birlikte bitecek, dolayısıyla etki kısa süreli olacaktır.
İnşaat faaliyetleri sırasında bölgede bulunan flora-faunayı etkilen toz ve gürültü gibi
etkiler, inşaat faaliyetlerinin tamamlanması ile birlikte ortadan kalkacaktır. Ancak bu dönemde de etkileri en aza indirmek amacıyla, toz yapıcı faaliyetler gerçekleştirilirken sulama yapılacak, bütün inşaat ekipmanlarının aynı anda çalışması engellenecektir. Ayrıca inşaat ekipmanlarının yeni ve bakımlı olmalarına özen gösterilecek, araçların egzoz muayeneleri düzenli olarak yapılacaktır.
Faaliyet alanı çevresinde tehdit altında türlere ve Çevre ve Orman Bakanlığı 2008
av dönemi Merkez Av Komisyon Kararı’nda (MAK 2008) koruma altına alınan türlere rastlanılmamıştır. Proje sahası çevresinde tehlike sinyali veren türlere ve MAK 2008’de koruma altına alınan türlere rastlanıldığı an Bern Sözleşmesi hususlarına ve Merkez Av Komisyonu kararlarına uyulacaktır.
ÇED çalışmalarında faaliyet sahibinin yatırım sürecini uzatmaması için araştırmalar
kısa bir zaman aralığında yapılmaktadır. Flora ve faunanın tespitine yönelik çalışmalar yaklaşık 1 – 1,5 yıllık süreci kapsamaktadır.
Bu süreç ise ÇED çalışmalarında faaliyet sahibinin yatırım sürecini uzatacağından
kısa bir zaman aralığında yapılmaktadır. Bu durum ise faaliyet bölgesinde bulunan flora ve faunanın saptanmasına yönelik çalışmalarda arazi çalışmaları literatür çalışmaları ile desteklenmeye çalışılmıştır.
Proje alanı ve il genelinde yapılan inceleme ve literatür çalışmaları sonucu burada
genellikle ot ve maki bitki formasyonları görülmektedir. İl merkezi yakın çevrelerinde pinus pallasina-pinus nigra ve pinus brutia bulunmaktadır. Proje sahasında endemik, ulusal ve uluslar arası kanunlarla korunan nadir ve nesli tehlikede olan herhangi bir türe rastlanmamıştır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 52 -
Tablo 25 Proje Sahası ve Yakın Çevresi Florası LATİNCE ADI TÜRKÇE ADI LATİNCE ADI TÜRKÇE ADI RHAMNACEAE CICTACEAE Paliurus spina-christi Karaçalı Helianthemum salicifolium ROSACEAE CHENOPODIAEAE Rosa canina Kuşburnu Chenepodium arvense Crataegus monogyna Geyik dikeni CONVOLVULACEAE Rubus sanctus Böğürtlen Convolvulus arvense MORACEAE CRUCIFERAE Ficus carica İncir Alyssum linifolium ssp linifolium COMPOSITAE Capsella bursa-pastoris Çoban çantası Senecio vernalis Kanarya otu DIPSACEAE Taraxacum officinale Karahindiba Scabiosa argentea Sinir otu Echinops pungens Eşekdikeni HEDERACEAE Centaurea depressa Peygamber çiçeği Hedera helix Sarmaşık Centaurea virgata EUPHORBIACEAE Cirsium creticum ssp creticum Euphorbia falcata ssp rosulans Sütleğen Logfia arvensis GRAMINEAE Cichorium inthybus Hordeum bulbosum Yabani arpa Sonchus asper Poa bulbosa Anthemis chia Papatya Stipa bromoides LABIATAE PAPAVERACEAE Thymus sipyleus ssp rosulans Kekik Glacium leiocarpum Gelincik Ajuga chamaephtis ssp chia Papaver rhoeas Salvia virgata PLANTAGINACEAE LILIACAEA Plantago lanceolata Sinir otu Allium orientale Yabani soğan MALVCEAE LEGUMINASAE Malva neglecta Ebegümeci Astragalus hamosus Geven UMBELLIFERAE Trifolium campestre Üçgül Eryngium campestre Trigonella monspeliaca Torillis leptophylla Medicako Sativa sativa Yonca Turgelium hirsutum Pıtrak Medicago rigidula VIOCEAE ROSACEAE Viola odorata Kokulu menekşe Fragaria vesca Çilek Rubuc rhoeas Böğürtlen
II. Faaliyet Alanı ve Çevresi Faunası
Tesisin açılması planlandığı alan fotoğraflarda da görüldüğü gibi yer yer akarsu yer yer karasal alan şeklindedir. Buna göre faaliyet alanı ve çevresinde gözlenen türler hem arazi çalışmaları hem de yöre halkından alınan bilgiler ışığında saptanmış olup aşağıdaki listelerde yer almaktadır.
Tablo 26 Kahramanmaraş Bölgesi Sularda Yaşayan Balık Türleri
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 53 -
Tablo 27 Proje Sahası Faunası LATİNCE ADI TÜRKÇE ADI LATİNCE ADI TÜRKÇE ADI AMPHIBIA ÇİFT YAŞAMLILAR COLUBRIDAE PLEOBATIDAE Coluber caspius Pelobates syriacus Toprak kurbağası* Coluber jugularis
BUFONIDAE Eryx jaculus familiaris Bufo viridis Gece kurbağası** Eirenis modestrus
Bufo bufo Siğili kurbağa ** LACERTIDAE
RANIDAE Ophisops elegans Tarla kertenkelesi Rana ridibunda Ova kurbağası * Lacerta princepskurdistanica
REPTILIA SÜRÜNGENLER Lacerta cappadocica wolteri AGAMIDAE Lacerta trilineta media Agama stellio Dikenli keler* Agama r.ruderata
TESTUNIDINAE Agama s.stelio Testuda graeca Adi tospağa ** Crfodactylus heterocercus
LACERTIDAE MAMALIA MEMELİLER Mabuya aurata CANIDAE
Agama ruderata Vulpes vulpes Tilki 1 Agama stelio Canis aereus Çakal3
Blonus strauchi aporus GLIRIDAE Eumeces schneider princeps Myomimus roachi Mabuya aurata HYSTRIDARE Verranus grisesus Hystrx cristata Oklu kirpi**1
Lacerta tirilineta LEPORIDAE AVES KUŞLAR Lepus europeus Yabani tavşan*2
CORVIDAE MURIDAE Corvux corax Karakarga3 Mus musculus Ev faresi Garrulus glandarius Alakarga3 TALPIDAE Pica pica Saksağan3 Talpa europeus Köstebek FRINGILLIDAE MUSTELIDAE Carduelis carduelis Saka**1 Mustela nivalis Gelincik *1
PASERIDAE Meles meles Porsuk *1
Passer domesticus INSECTA BÖCEKLER FALCONIDAE Polistes callicus Eşek arısı Falko subbuteo Delice doğan**1(a3) Chloeartis conspers Ağustos böceği PHASINIDAE Mantis religiosa Peygamber devesi Cotumix cotumix Bıldırcın2A4 Mecosthetus grossuz Çekirge Turdus plaris Ardıç kuşu Anarcridium aegyptium Çöl çekirgesi, Buteo buteo Şahin Supella supellectilum Hamam böceği NESLİ TÜKENME TEHLİKESİNDEKİ KUŞLAR
Cygnus cygnus Ötücü kuğu Perdix perdix Çil keklik
Tabloda; * , 1 : Koruma altına alınmış türlerdir. ** : Kesin korunma altına alınmış türlerdir. 2 : Belirli zamanlarda avlanılmasına izin verilen türler 3 :Her vakit avlanabilen türler
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 54 -
BÖLÜM 3 PROJE VE YERİN ALTERNATİFLERİ
Hidroelektrik Enerji; günün belli saatlerinde artma ve azalma gösteren, enerji talebini anında karşılayabilme ve taleplerin azalması halinde de devreden anında çıkabilme özelliğine sahip olan bir enerjidir. Hidroelektrik enerji; temiz enerji olması, değerlendirilememesi durumunda akarsularımızın doğal olarak denizlere boşalımı nedeni ile kaynak kaybına sebep olması ve bunların yanında en önemlisi ülkemiz pik ihtiyaçlarının karşılanması için önemli bir kısmı ithal yoluyla karşılanan alternatiflere göre çok daha ucuz, pratik ve anında sisteme verilerek ihtiyaç bölgelerine ulaştırılması gibi avantajlara sahip olması hidroelektrik potansiyelimizin geliştirilmesini zorunlu kılmaktadır.
Proje Türkiye’nin enerji ihtiyacını karşılamaya yönelik geliştirilen HES
projelerinden birisidir. Hidroelektrik santraller enerji üretimi konusunda en temiz sistemlerdendir. Hidroelektrik santrallerin devreye girmesiyle dışa bağımlılığımız nispeten azalacak, ucuz enerji elde edilmiş olacaktır. Ayrıca doğalgaz, petrol yerine ülkenin kendi doğal kaynakları kullanılmış olacaktır. Türkiye’nin her yerinde baraj inşaatı yapılarak, iş gücü (istihdam) anlamında çok ciddi hareketlilik yaşanacaktır. Ayrıca santralle yan sanayi ile ilgili yatırımlar da devreye girecektir.
Poyraz HES Projesi, DSİ tarafından 1983 yılında işletmeye alınan amacı Andırın ve Kadirli arasında kalan 1.326 hektar sahanın sulanması olan Andırın regülatörü ve iletim kanalında iletim kanalının yükseltilerek mevcut regülatörle enerji üretimine yönelik olarak geliştirilen bir projedir. Proje kapsamında yeni bir regülatör inşa edilmeyecek oluşu proje ekonomik değerini artıran bir etkendir. Projenin hayata geçirilmesiyle şuan sadece sulama amaçlı kullanılan regülatör ve iletim kanalı, mevcut sulamaya herhangi bir olumsuz etki yaratmadan enerji üretimi için de kullanılabilecektir. Proje kapsamında sulama mevsimi ( Haziran – Eylül ) dışında kalan 8 aylık süreçte enerji üretimi gerçekleştirilecektir. Bu da ülkemizin enerji konusunda dışa bağımlılığını az da olsa azaltacaktır.
İnşaat kapsamında sadece iş makinelerinin kullanılacak oluşu, patlayıcı madde kullanılmayacak oluşu, proje kapsamında inşa edilecek ünite miktarının az oluşu gerek projeyi rantable hale getirmekte gerekse doğal ve yapay çevrenin zarar görmesini engelleyici etmenlerdir.
Poyraz HES nehir tipi bir santral olarak planlanmaktadır. Bu bağlamda rezervuar sahası altında kalacak herhangi bir arazi bulunmamaktadır.
Proje fizibilite aşamasında alternatif çalışmalar yapılarak en uygun çözüm kapsamında yer seçimi gerçekleştirilmiştir. Yer seçiminde enerji üretimi için gerekli debi, inşaat maliyetleri, çevresel etkiler ve rantabilite kümülatif olarak değerlendirilmiştir.
I. Sonuçlar
Hızlı sanayileşme ve nüfus artışı, enerji sektörünü ülkemiz için hızla yatırım
yapılması gereken bir sektör durumuna getirmiştir. Özellikle ülkemizin petrol kaynakları bakımından yetersiz olması, buna karşılık yüzey su kaynakları yönünden zengin olması, enerji politikasının hidroelektrik santrallere (HES) doğru kaymasını zorunlu hale getirmiştir, HES’ler işletim maliyetlerinin düşük olması ve çevreye çok önemli zarar verici etkileri bulunmaması nedeniyle tüm dünyada tercih edilen başlıca enerji kaynaklarındandır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 55 -
Ülkemizde hidroelektrik santral projelerinin hızlı bir şekilde hayata geçirildiği bugünlerde, inşaatı planlanan projelerden birisi de Poyraz HES Projesi’dir. Proje rezervuarsız nehir tipi bir santral olarak planlanmaktadır.
2,8 MW’lık Kurulu güce sahip olacak olan Poyraz Hidroelektrik Santrali ile birlikte
yıllık ortalama olarak 12,91 GWh'lik enerji üretimi hedeflenmektedir. Önerilen projenin menbaında ve mansabında EİE ve DSİ tarafından planlanmış, Poyraz HES’in olumsuz etkileyeceği herhangi bir proje bulunmamaktadır.
Yeşil Enerji tarafından planlanan HES projesi kapsamında iletim kanalı
yükseltilmesi, yükleme havuzu, cebri boru ve santral tesislerinin inşası gerçekleştirilecektir. Regülatör ve dolsavak inşa edilmeyecek olup DSİ tarafından inşa edilmiş bulunan Andırın regülatörü kullanılacaktır. Yapı baraj olmadığı için dipsavak gereksinimi bulunmamaktadır.
Poyraz HES, Andırın sulaması ve cansuyundan arta kalan suları kullanarak
işletileceğinden sulama kapsamında çevreye hiçbir zararı dokunmayacaktır. Proje menbaında projeden birinci derecede etkilenecek bir yerleşim yeri bulunmamaktadır. Canlı hayatın devamı ve ekosistem için 200 L/s debide su bırakılacaktır.
Kanal beton işleri ve santral binası betonarme işleri beton agrega malzemeleri için
ayrı bir malzeme ocağı açılması planlanmayıp ihtiyaç duyulan beton ve betonarme yapı elemanları hazır beton tesislerinden temin edilecektir. İnşaat faaliyetleri sırasında oluşacak hafriyat malzemelerinin, inşa edilecek/iyileştirilecek olan yollarda sergi malzemesi olarak ya da gereç sahasının rehabilitasyonu sırasında kullanılması düşünülmektedir. Kazı sırasında çıkan bitkisel toprak da kazı yapılacak birimin alanı içinde ya da yanında uygun şartlar içinde depolanacak, rehabilitasyon ve/veya peyzaj düzenlemeleri sırasında kullanılacaktır.
Poyraz HES projesine en yakın yerleşimler Burunönü, Tokmaklı ve Betceğiz
mahalleleridir. Ancak dosya ilgili bölümlerinde incelendiği üzere projeden olumsuz yönde etkilenmeleri beklenmemektedir.
. Proje alanı belediye mücavir alanı dışında kalmaktadır. Bölgeye ait onaylı bir
çevre düzeni planı veya imar planı bulunmamaktadır. Projenin yer aldığı sahanın büyük bir kesimi orman arazisi durumunda olup çok cüzi miktarda tapulu arazi yer almaktadır. Tarla haline getirilmiş ve işlenmekte olan kesimlerin çoğunu ormandan kazanılmış araziler oluşturmaktadır. Proje kapsamında yer alan orman alanları için 6831 sayılı Orman Kanununun 17. Maddesine göre izin alınacaktır.
Kahramanmaraş il sınırları içerisinde yegane tabiat parkını Kapıçam tabiat parkı
oluşturmakta olup, milli park ve tabiat anıtı yoktur. Andırın ilçesi sınırları içerisinde Kahramanmaraş Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü bünyesinde Körçoban Tabiatı Koruma alanı (proje alanına yaklaşık 30 km mesafede) mevcuttur. Bölgede, Başkonuş Yaban Hayatı yetiştirme sahası, Adana Kahramanmaraş Hançerderesi Yaban Hayatı Geliştirme Sahası ve Amanos Dağları’nda bulunan Tekkoz-Kengerlidüz Tabiatı Koruma Alanı (72 ha), Zorkun Yaban Hayatı Koruma Sahası (2.8 ha) ve Arsuz Yaban Hayatı Koruma Sahası (49 ha) vardır. Ancak, bu sahalardan hiçbiri Poyraz HES ve enerji iletim hattı alanı sınırları içerisinde yer almamaktadır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 56 -
Sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması ilkesi kapsamında projenin doğal
kaynaklara, çevresel şartlara ve yerel, bölgesel ve ulusal ölçekte sosyo-ekonomik öğelere olacak olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesi projenin çevresel ve sosyo-ekonomik fayda ve maliyet analizlerinin yapılmasına yardımcı olacaktır. Projenin inşaat ve işletme aşamalarında birtakım çevresel ve sosyal etkiler oluşacak, gerekli önlemlerin alınması ile birlikte proje, ileride açığa çıkması beklenen enerji sıkıntısına bir miktarda olsa çözüm olabilecektir. Çevresel etkiler, inşaat ve işletme aşamalarında hava, su, toprak ile flora ve fauna üzerine olabilecekken, sosyal etkiler genel olarak proje alanı etrafında ve/veya proje alanında bulunan yerleşimler ya da proje alanında arazisi bulunan kişiler üzerine olacaktır. Proje inşaatı sırasında, yerel halka istihdam olanakları sağlanacak, inşaat sırasında gerekli olan alet, ekipman ve malzemelerin yöreden temin edilmesi ekonomide hareketlenmelere neden olacaktır.
Hava kalitesi üzerine olan etkiler genel olarak projenin inşaat aşamasında
oluşacaktır. Proje inşaat faaliyetleri sırasında yapılacak olan kazı – dolgu işlemleri, bu malzemelerin taşınması, boşaltılması; iletim kanalının yükseltilmesi sırasında oluşan toz emisyonu ve kullanılan inşaat ekipmanlarından egzoz emisyonları oluşacaktır. İşletme aşamasında bu tür etkilerin oluşması beklenmemektedir. Projenin inşaat aşamasında ortaya çıkacak tozun belirtilen sınır değerlerin altında tutulması için özellikle inşaat döneminde gerçekleştirilecek olan ve toz yayıcı nitelikteki faaliyetler sırasında sulama ve toz bastırma gibi önlemler alınacaktır. İş makinelerinden kaynaklanacak emisyonların en aza indirilmesi amacıyla egzoz muayeneleri yapılmış araçlar kullanılacak, inşaat ve işletme aşamalarında kullanılacak olan araçlardan kaynaklanan egzoz gazı emisyonlarının azaltılması ve verilen sınır değerleri aşmaması için Trafikte Seyreden Motorlu Kara Taşıtlarından Kaynaklanan Egzoz Gazı Emisyonlarının Kontrolüne Dair Yönetmelik’te belirtilen hükümlere uyulacaktır. Ayrıca kazı malzemesinin açıkta depolanması, taşınması, doldurulması ve boşaltılması sırasında hava kalitesi standartlarının sağlaması için Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği'nde açıkta depolanan yığma malzemeler belirtilen tedbirler alınacaktır.
Projenin inşaat aşamasında atıksu oluşumu; çalışanlar için içme-kullanma amaçlarından kaynaklanan faaliyetlerden oluşacaktır. Tozumanın önlenmesi için gerekli olan su, Andırın deresinden temin edilecektir. İçme – kullanma suyu ise kurulacak olan şantiye alanının yakınında bulunan kaynak sularından temin edilecektir. Yapılan hesaplamalar sonucunda inşaat aşamasında çalışacak olan 20 kişinin günlük evsel su ihtiyacının 3 m3 olacağı tahmin edilmektedir. Aynı şekilde inşaat faaliyetleri sırasında oluşabilecek tozu önlemek için uygulanacak önlemlere ek olarak kullanılacak su miktarı, taşınacak malzemenin yüzey geometrisine, ortamın sulamadan önceki ve sonraki meteorolojik koşullarına ve kazı yapılacak alanın topografik şartlarına bağlı olarak değişebilecektir. Proje kapsamında bu amaçla 63,49 m3 su kullanılacağı hesaplanmıştır.
Evsel atıksular projesi ekte verilen fosseptik çukurda biriktirilecek ve de belirli
periyotlarla, vidanjörlerle çekilerek, Andırın belediyesinin kanalizasyon deşarjını yaptığı sisteme deşarj edilecektir. Bu konuda Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nin Madde 25 hükümleri dikkate alınacaktır. Bu konuda 31 Aralık 2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete yayınlanarak yürürlüğe giren Su Kirliği Kontrolü Yönetmeliği ile 13.02.2008 tarih ve 26786 sayılı resmi gazete ile yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu hükümlerine uyulacaktır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 57 -
İşletme aşamasında çalışan personelden kaynaklanacak 0,75 m3/gün atıksu inşaat
aşamasında inşa edilecek sızdırmasız fosseptik çukurda toplanarak belirli periyotlarla, vidanjörlerle çekilerek, belediyenin kanalizasyon deşarjını yaptığı sisteme deşarj edilecektir. Bu konuda Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nin Madde 25 hükümleri dikkate alınacaktır.
Arazinin hazırlanması aşamasında, kazı ve dolgu işlemleri sırasında, özellikle iş makineleri nedeniyle gürültü oluşacaktır. Bunun yanında işletme döneminde proje trafiğine bağlı olarak gürültü oluşması söz konusudur. Proje kaynaklı gürültünün proje yakın çevresindeki yerleşimler ve fauna üzerine olumsuz etkilerinin olması beklenmektedir. Bu etkilerin önlenmesi amacıyla kullanılan iş makinelerinin düzenli olarak kontrolü yapılarak Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği belirtilen maksimum gürültü seviyelerinin aşılmaması sağlanacaktır. Projenin inşaatında gürültüye bağlı etkilerinin minimumda tutulabilmesi için etki azaltıcı ve önleyici tedbirler alınacaktır. Enerji üretimi sırasında oluşacak gürültüye karşı ise, HES binası içinde, jeneratör ve türbinlerden yayılacak ses ve vibrasyona karşı kontrol odası izolasyonlu olarak yapılacaktır.
Faaliyet kapsamında inşaat aşamasında yapılacak kazı işlemlerinden kaynaklanacak hafriyat, inşaat demiri, kalıplar için kullanılan kereste atıkları, ambalaj malzemeleri gibi katı atıklar oluşacaktır. Bu atıklardan geri kazanımı mümkün olan demir, çelik, metal ve benzeri malzemeler diğer atıklardan ayrı olarak biriktirilecek ve hurda olarak satılacaktır. Oluşacak kalıplık kereste atıkları belirli zaman aralıklarında toplanarak talep olması durumunda civar köylülerine verilecektir. Geri kazanımı mümkün olmayan atıklar ise Andırın Belediyesi tarafından bertaraf edilecektir.
İnşaat aşamasında toplam 20 personelin görev alacağı planlanmakta olup 26,8
kg/gün evsel katı atık oluşması beklenmektedir. Oluşacak katı atıkların bertarafında 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “Katı Atıklar Kontrol Yönetmeliği” nin katı atıkların toplanması ve taşınması ile ilgili 4. bölümünde yer alan 18. maddesinde belirtilen esaslara uyulacaktır. Buna göre katı atıklar çevrenin olumsuz yönde etkilenmesine sebep olacak yerlere dökülmeyecek, ağzı kapalı standart çöp kaplarında muhafaza edilerek toplanacaktır. Aynı bölümün 20. maddesine uygun olarak görünüş, koku, toz, sızdırma ve benzeri faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde Andırın Belediyesi çöp toplama ve taşıma hizmetini üstlenen şirkete ait kapalı özel araçlarla çöp depolama alanlarına taşınarak bertaraf edilecektir.
İnşaat faaliyetleri sırasında oluşacak hafriyat malzemelerinin inşa
edilecek/iyileştirilecek olan yollarda sergi malzemesi olarak ya da gereç sahasının rehabilitasyonu sırasında kullanılması düşünülmektedir. Kazı sırasında çıkan bitkisel toprak da kazı yapılacak birimin alanı içinde ya da yanında uygun şartlar içinde depolanacak, rehabilitasyon ve/veya peyzaj düzenlemeleri sırasında kullanılacaktır.
Faaliyetin işletme döneminde ise proses kaynaklı herhangi bir katı atık oluşumu söz
konusu değildir. Çalışacak personelden kaynaklanacak 6,7 kg/gün evsel katı atık oluşacaktır. Oluşacak evsel katı atıklar 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “Katı Atıklar Kontrol Yönetmeliği” nin katı atıkların
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 58 -
toplanması ve taşınması ile ilgili 4. bölümünde yer alan 18. maddesinde belirtilen esaslara uygun olarak bertaraf edilecek, buna göre katı atıklar çevrenin olumsuz yönde etkilenmesine sebep olacak yerlere dökülmeyecek, ağzı kapalı standart çöp kaplarında muhafaza edilerek toplanacaktır. Aynı bölümün 20. maddesine uygun olarak görünüş, koku, toz, sızdırma ve benzeri faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde Andırın Belediyesi çöp toplama ve taşıma hizmetini üstlenen şirkete ait kapalı özel araçlarla çöp depolama alanlarına taşınarak bertaraf edilecektir.
Tekrar değerlendirilebilen katı atıkların satılarak ikinci kez kullanımları
sağlanacaktır. Tesisten kaynaklanacak olan tekrar kullanımı ve geri dönüşümü mümkün olan katı atıklar 30.07.2004 tarih ve 25538 sayılı Ambalaj ve Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre bertaraf edilecektir.
Faaliyetin inşaat aşamasında iş makinelerinin ve nakliye araçlarının bakım ve yağ değişimleri ile akaryakıt ikmali; mümkün olduğu ölçüde işletme dışında servis istasyonlarında yapılacak, bundan dolayı toprak ve çevrenin madeni yağlar ile kirlenmesi engellenmiş olacaktır.
Tesiste çalışacak iş makineleri ve araçlar ile nakliye araçlarının bakım – onarımları,
yağ değişimlerinin ocak sahasında yapılması zorunlu olduğu durumlarda, 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü yönetmeliği Madde 2' deki ve yönetmelikteki tüm hükümlere ve ayrıca 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyularak yapılacaktır. Bu durumda oluşması muhtemel az miktardaki atık yağlar yetkili operatörlerce; sızdırmasız kapalı kaplar içerisinde biriktirilecek ve ruhsatlı benzin istasyonuna ya da lisanslı firmalara verilecektir.
Yakıt ikmalleri ise Zararlı ve Kimyasal Madde Ürünlerinin Kontrolü
Yönetmeliğinin 29.maddesine göre yapılacaktır ve araçların yakıtları da yönetmelik hükümleri doğrultusunda yine sızdırmaz kaplarda depolanacaktır. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Teknik Usuller Yönetmeliği Tebliği madde 2’ de belirtilen esaslara uyulacaktır.
İşletme aşamasında ise jeneratörlerin ve transformatörlerin yağlanmasında
kullanılan makine yağlarının zamanla atık yağa dönüşümü söz konusudur. Oluşacak makine atık yağları diğer atıklardan ayrı ayrı biriktirilecek olup atık yağlar analizinin yapılmasına müteakiben oluşacak atık yağların lisanslı taşıyıcı firmalar ile taşınması sağlanacak ve lisanslı atık yağ geri kazanım tesislerine verilecektir.
Tesiste yemek çıkarılmayacak olup bu hizmet çevre ilçelerde mevcut yemek
üreticileri ve lokantalardan temin edilecektir. Dolayısıyla faaliyet kapsamında bitkisel atık yağ oluşumu söz konusu değildir.
Faaliyetin inşaat aşamasında oluşması muhtemel tehlikeli atık kaynağı
kullanılacak iş makinelerinin yağ değişimleri sonucu oluşabilecek atık yağ ve grestir. Ancak faaliyet esnasında iş makinelerinin ve nakliye araçlarının bakım ve yağ değişimleri ile akaryakıt ikmali; mümkün olduğu ölçüde işletme dışında servis istasyonlarında yapılacak, bundan dolayı toprak ve çevrenin madeni yağlar ile kirlenmesi engellenmiş olacaktır.
YEŞİL ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. POYRAZ HES PROJE TANITIM DOSYASI
- 59 -
Ocak ve tesiste çalışacak iş makineleri ve araçlar ile nakliye araçlarının bakım – onarımları, yağ değişimlerinin ocak sahasında yapılması zorunlu olduğu durumlarda, oluşacak atık yağ ve gres yukarda bahsedilen şekilde bertaraf edilecektir.
İşletme aşamasında ise tehlikeli atıklar, yemekhane, yatakhane, idari bina ve ambar
gibi tesislerin aydınlatılmasında kullanılacak floresan atıkları ve yazıcı kartuşlarından meydana gelecektir. Çalışacak personel sayısı 50 kişiden az olduğundan tesis içerisinde revir inşa edilmeyeceğinden tıbbi atık oluşumu da söz konusu da değildir. Oluşacak floresan lambalar ve civalı ampüllerin ise geri kazanımı mümkün olmayıp lisanslı bertaraf tesislerine gönderilerek bertarafı gerçekleştirilecektir. Atık kartuşlar lisanslı geri dönüşüm tesislerine gönderilerek bertaraf edilecektir.
İnşaat safhasında kullanılacak araç ve iş makinelerinde kullanılacak
akümülatörler, atık haline geldiklerinde servislerinde değiştirilecektir. Yeni akü depozitosu karşılığı alınacak ve atık hale geldiğinde yenisi ile serviste değiştirilecektir. İşletme aşamasında ise idari işlerde kullanılacak alet ve makinelerden kaynaklanacak atık piller, evsel atıklardan ayrı toplanacak ve Andırın Belediyesi’ne teslim edilecektir.
Bahse konu bu çevresel etkilerin önlenmesi ve/veya en aza indirgenmesi için gerekli önlemlerin belirlenmesi ve alternatiflerin değerlendirilerek mümkün olan en iyi mühendislik uygulamalarıyla çevresel korumaya ek olarak proje yararlarının en üst düzeye çıkartılabilmesi amacıyla çevresel etki değerlendirmesi çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmanın sonucu olarak geliştirilen uygun önlemler ve planlar sayesinde Poyraz HES Projesi’nin il genelinde meydana getirebileceği olumsuz çevresel etkiler önlenerek ve/veya azaltılarak, hidrolik enerji potansiyelinin de kullanımını sağlayarak, çevre üzerindeki baskının azaltılması ve dolaylı olarak da yerel, bölgesel ve ulusal ölçekte kalkınmanın bir parçası olması beklenmektedir.
NOTLAR VE KAYNAKLAR
KAYNAKÇA
• “Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği”, 31 Aralık 2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete
• “Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, 13 Şubat 2008 tarih ve 26786 sayılı Resmi Gazete
• “Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği”, 22.07.2006 tarih ve 26236 sayılı Resmi Gazete
• “Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği” 17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı Resmi Gazete
• “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazete
• “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği”, 07.03.2008 Tarih ve 26809 Sayılı Resmi Gazete
• Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği, 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi Gazete
• Ambalaj Ve Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği, 26.06.2007 tarih ve 26562 sayılı Resmi Gazete
• Atık Pil Ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği, 31/08/2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazete
• Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, 22/07/2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazete
• İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik; 10.08.2005 tarih ve 25902 Sayılı Resmi Gazete
• İşyeri Açma Ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, 13 Nisan 2007 Tarih Ve 26492 Sayılı Resmi Gazete
• Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, 14.03.2005 tarih ve 25755 Sayılı Resmi Gazete
• Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği, 30/07/2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazete
• 05.06.2002 tarihli ve 24776 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Makine Emniyeti Yönetmeliği
• 23.12.2003 tarihli ve 25325 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliği
• Artan, R. Endüstriyel Atıksuların Kontrol ve Kısıtlama Esasları Projesi, İTÜ Çevre Araştırma Merkezi, Aralık 1984, İstanbul
• Kahramanmaraş İli Çevre Durum Raporu, İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, Kahramanmaraş 2006
• Kahramanmaraş İli Atıksu Arıtma Tesisi Kesin Proje Raporu, İller Bankası Genel Müdürlüğü, 1995
• Ç.E.D. Planlama Genel Müdürlüğü Çevresel Envanter Dairesi, Çevreyi Öncelikle Etkileyen Bazı Sanayiler ve Temel Sektör Faaliyetleri
• DİE, İl ve Bölge İstatistikleri, DİE Basımevi, Ankara, 1994 • DİE, Çevre İstatistikleri, Hava Kirliliği, DİE Basımevi, Ankara, 1996 • Hammer, J.M.; Water and Waste Water Technology, New York, 1977
• Seçmen, Doç. Dr. Özcan; Tohumlu Bitkiler Sistematiği, EÜ Fen Fakültesi, Bornova, 1986
• T.C. Çevre Bakanlığı, Belediyeler İçin Çevre El Kitabı, Çevre Kirliliğini Önleme ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Ankara
• T.C. Başbakanlık, G.A.P. Su Kaynakları, Ankara, Ocak, 1997 • T.C. Çevre Bakanlığı, Çevre Şurası Tebliğler ve Bildiriler Kitabı, Belek-Antalya,
Aralık, 1996 • TÇSV, Ç.E.D. Eğitimi, Ç.E.D. Eğitim Programında Yapılan Sunuşlar, Önder
Matbaası, Ankara, 1994 • Türkiye Dirifay Haritası, Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü, Jeoloji Etütleri
Dairesi, Aralık, 1992 • Kale Regülatörü ve HES Fizibilite Raporu • Uslu, Orhan; Çevresel Etki Değerlendirmesi, TÇSV Yayınları, Ankara, Ekim, 1997 • Uslu, Orhan; Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulamadan Örnekler, TÇSV
Yayınları, Ankara, 1991 • Türkçe Bitki Adları Sözlüğü, Prof. Dr. Turhan BAYTOP, T.D.K. Yayını, Ankara,
1994 • Bern Sözleşmesi Kayıtları, I-II-III nolu Listeler • Ananymous, 1990, Türkiye’nin Çevre Sorunları, T.Ç.S.V. Yayınları, Ankara • Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Web Sitesi:http://www.dsi.gov.tr • Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Web Sitesi: http://www.eie.gov.tr/ • Poyraz HES Fizibilite Raporu • National Transportation Library, U.S. Department of Transportation
http://ntl.bts.gov/data/rail05/rail05.html • Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, Bölgesel Gelişme, İllerin Performans
Göstergeleri: http://www.dpt.gov.tr/bgyu/ipg/akdeniz/kmarasPER.pdf • EPA, 1971; "noise from constructıon equipment and operations, building
equipment,and home appliances”
EKLER LİSTESİ 1 Poyraz HES Genel Vaziyet Planı 2 Yer Bulduru Haritası 3 Sızdırmasız Fosseptik Planı 4 Proje Sahası Resimleri 5 Faaliyet Sahası Orman Haritası 6 Taahhütnameler ve İmza Sirküleri 7 E.P.D.K. Üretim Lisansı
EK 1 POYRAZ HES GENEL VAZİYET PLANI
EK 2 YER BULDURU HARİTASI
POYRAZ HES YER BULDURU HARİTASI
EK 3 SIZDIRMASIZ FOSSEPTİK PLANI
EK 4 PROJE SAHASI RESİMLERİ
MEVCUT ANDIRIN REGÜLATÖRÜ
MEVCUT İLETİM KANALI BAŞLANGICI ANDIRIN DERESİ
YÜKLEME VE CEBRİ BORU YERİ
SANTRALİN KURULACAĞI ALAN
