Slide 1

AKCIONARSKO DRUTVO(Pojam, osnivanje, ulozi i osnivanje kapitala)

1UvodAkcionarsko drutvo je trgovako drutvo kapitala u kojem se temeljni kapital dijeli na dionice Uloga kapitala u akcionarskom drutvu je od velike vanosti, prilikom osnivanja akcionarskog drutva svi osnivai moraju unijeti poetni kapital u drutvo koji je opet propisan zakonom. Pojam akcionarskog drutvaAkcionarsko drutvo je tipian i dominantan oblik drutva kapitala koji se pojavljuje ve u XV stoljeu, a intenzivan razvoj doivljava od sredine XIX stoljea. Akcionarsko drutvo je trgovinsko drutvo u kojem lanovi (akcionari) sudjeluju s ulozima u temeljnom kapitalu podijeljenom na dionice i ne odgovaraju za obaveze drutva

Akcionarsko drustvo je pravno lice i trgovac po trgovakom pravu, bez obzira na predmet poslovanja ( trgovac po obliku )Akcionarsko drutvo (engl.corporation, share holding company), je legalni oblik poduzea ija je vlasnika glavnica podijeljena na jednake apoene-dionice

Akcionarsko drutvo je drutvo kapitala koje osnivaju pravna, odnosno fizika lica radi obavljanja djelatnosti, iji je, osnovni kapital utvren i podijeljen na akcije odreene nominalne vrijednostiAkcionarsko drutvo je drutvo koje predstavlja ogranienu odgovornost vlasnika dionicaAkcionarsko drutvo je drutvo koje omoguava prikupljanje, odnosno udruivanje veeg broja manjeg broja uloga s ciljem postizanja uinaka koncentracije kapitala u pogledu dobiti, uz istovremeno iskljuenje prevelikog rizika ulagaa, koji za obaveze akcionarskog drutva prema treim osobama ne odgovaraju svojim vlastitom imovinom, nego riskiraju samo da izgube djelimino ili u cijelosti iznos koji su uloili u kupovinu dionica akcionarskog drutvaAkcionarsko drutvo je drutvo kapitala koje osnivaju pravna, odnosno fizika lica radi obavljanja djelatnosti, iji je, osnovni kapital utvren i podijeljen na akcije odreene nominalne vrijednostiOsnivanje akcionarskog drutvaAkcionarsko drutvo nastaje osnivanjem, preoblikovanjem drugog trgovakog drutva u akcionarskom drutvu, spajanjem dvije ili vie akcionarskih drutava, te podijelom istog. Osnivanje moe biti simulantno i sukcesivnoAkcionarsko drutvo nastaje kao pravna osoba iz preddrutva danom upisa u sudski registarNakon toga moraju uputiti javni poziv (prospekt) za upis preostalih dionica i podnijeti izvijee o provedenom osnivanju. U sluajevima propisanim zakonom mora se provesti revizija osnivanja kao i kod simulantnog osnivanjaNa temelju javnog poziva, budui akcionari koji nisu i osnivai, upisnicima se rasporeuju upisane dionice, upisuju se i uplauju nepreuzete dionice, odrava se osnivaka skuptina na kojoj se izabire prvi nadzorni odbor te imenuje revizor drutva, imenuje se prva uprava drutva i na temelju podnesene prijave akcionarskog drutva upisuje se u sudski registar. Time ono nastaje iz preddrutva kao pravna osobaPrva akciona drutvaPrvo akcionarsko drutvo nastalo je 1600 godine.Najstarije dananje akcionarsko drutvo je tri stoljea staro francusko drutvo Saint Gobain, koje nakon spajanja 1970 posluje pod tvrtkom Saint-Gobain/Pont-a-MoussonPravi poetak razvoja predstavljaju, meutim, velike prekomorske kolonijalne kompanije osnovane s poetka i tokom XVII stoljea:engleska Istono-indijska kompanija ( osnovana 1604.), dvije godine mlaa holandska Istono-indijska kompanija,pa kasnije francuska kompanija sa istim naslovom ( osnovana 1664. godine ).

Nosioci akcionarskog drutvaAkcionar je fiziko ili pravno lice, koje je sopstvenik akcija u akcionarskom drutvu i koje kao takvo vri svoja imovinska i korporacijska prava u akcionarskom drutvu. Akcionar je takoer vlasnik itave imovine, kao pravno lice. Nosioci manjeg broja akcija ili ak samo pojedinih akcija ustvari imaju obligaciona prava koja su im u zakonima o akcionarskim zakonima obezbjeena:pravo na dividendu, mada njena visina zavisi od odluke onih koji kontroliu akcionarski kapital,pravo na alikvotni dio akcija novih emisija ( sa izuzecima, naruito ako je u pitanju sanacija drutva),pravo na alikvotni dio likvidacione mase u sluaju likvidacije ili fuzije drutva.Odgovornost osnivaca akc. drutvaOsnivai solidarno odgovaraju akcionom drutvu za tetu koja mu je priinjena zbog netonosti ili nepotpunosti podataka to su ih dali u svezi osnivanja drutvaZa tetu ne odgovara osniva koji nije znao za injenice na temelju kojih je nastala odgovornost za tetu niti bi primjenom pozornosti urednog i savjesnog gospodarstvenika za njih morao znati.Uz osnivae na isti nain odgovaraju i osobe za iji su raun osnivai preuzeli dioniceAkciono drutvo se moe odrei zahtjeva za naknadu tete ili o njemu sklopiti nagodbu tek po proteku tri godine od nastanka zahtjeva ali samo onda ako se s time suglasi glavna skuptina akcionog drutva i ako tome ne prigovori manjina koja raspolae ukupno s najmanje desetinom temeljnoga kapitala drutva a prigovor se unese u zapisnik sa skuptinePravni odnosi izmeu drutva i akcionaraPod jednakim uvjetima akcionari imaju jednaki poloaj u akcionom drutvuObveza akcionara je da na raun akcionarskog drutva uplate iznos koji odgovara nominalnom iznosu dionice, odnosno vei iznos ako je ona izdana za vei iznos ili da mu prenesu stvar ili pravo ako uplauju dionicu ulaganjem stvari ili prava.

Akcionari su duni uplatiti dionice na poziv uprave. Akcionarima koji pravodobno ne uplate iznos koji se od njih trai da uplate moe se preporuenim pismom dati naknadni rok s prijetnjom da e im se po bezuspjenom proteku toga roka oduzeti dionice i ono to su ve uplatiliAkcionarima koji usprkos tome ne uplate iznos koji se od njih trai javnom se objavom u korist drutva oduzimaju dionice i ono to su do tada uplatili.

Iskljueni akcionar odgovara drutvu za iznos koji nije plaen ako mu kasnije taj iznos ne bi bio uplaen na nain kako je to propisano Zakonom o trgovakim drutvimaAksikologija pravaAksikologija prava je grana pravne nauke ili prema optem shvatanju, pravne filozofije, koja izuava drutvene vrijednosti i vrijednosne sudove kao sastojke pravnog poretka, tj.kao idejne izvore i inioce ostvarivanja ili neostvarivanja pravnih normi u drutvenim odnosima.

Dobit i gubitak aksionarskog drutvaStatutom akcionarskog drutva moe se odrediti, samo za sluaj da glavna skuptina usvoji raun dobiti i gubitka, da se iznosi iz dobiti naredne godine rasporede u ostale rezerve.Akcionari imaju pravo da im se podijeli dobit osim ako je odlukom glavne skuptine u skladu sa zakonom i sa statutom odreeno da se dobit ne dijeli akcionarima.

Uloga kapitala akcionarskog drutvaAkcionarska drutva postala su ubrzo najprikladniji oblik za ekspanziju i izvoz kapitala, a time i najznaajniji pravni instrument formiranja multinacionalnih kompanija, i bez posebnog meunarodnog konvencijskog prava.

Za osnivanje akcionarskog drutva nije potrebno-kao u kontinentalnim evropskim zemljama, da je kapital u cjelini upisan i bar djelimino uplaen, pa zbog toga po engleskom pravu akcionarski kapital nije vrsta i unaprijed utvrena imovinska i pravna cjelina, nego oznaava samo granicu do koje je kompanija ovlaena za izdaje akcije.

Vrste akcionarskog drutvaZatvoreno akcionarsko drutvo je drutvo ije se akcije izdaju samo njegovim osnivaima ili ogranienom broju drugih lica i moe imati najvie 100 akcionara. Otvoreno akcionarsko drutvoje drutvo iji osnivai u vreme njegovog osnivanja upute javni poziv za upis i uplatu akcija, javnom ponudom i prospektom u skladu sa Zakonom o privrednim drutvima i zakonom kojim se ureuje trite hartija od vrednosti.Prestanak akcionarskog drutvaRazlozi za prestanak drutva jesu: 1. istek vremena odreenoga u statutu, ako je drutvo bilo osnovano na odreeno vrijeme, 2. odluka glavne skuptine koja se mora donijeti s glasovima koji predstavljaju najmanje tri etvrtine temeljnoga kapitala zastupljenoga na glavnoj skuptini drutva pri donoenju odluke, ako se statutom za to ne trai vea veina ili ispunjenje dodatnih pretpostavki, 3. pravomona odluka suda iz lanka 40. stavka 1. Zakona o trgovakim drutvima kao iskljuivo, nadlenog kojom se utvruje da je upis drutva u sudski registar bio nezakonit, 4. pripajanje drutva drugome drutvu i spajanje s drugim drutvom, 5. pravomona odluka suda kojom se odbija otvaranje steajnog postupka zbog nemogunosti da se iz steajne mase pokriju trokovi steajnog postupka, 6. provoenje steajnog postupka, 7. ukidanje drutva.ZakljuakAkcionarsko drutvo je drutvo koje omoguava prikupljanje, odnosno udruivanje veeg broja manjeg broja uloga s ciljem postizanja uinaka koncentracije kapitala u pogledu dobiti, uz istovremeno iskljuenje prevelikog rizika ulagaa, koji za obaveze akcionarskog drutva prema treim osobama ne odgovaraju svojim vlastitom imovinom, nego riskiraju samo da izgube djelimino ili u cijelosti iznos koji su uloili u kupovinu dionica akcionarskog drutvaPod jednakim uvjetima akcionari imaju jednaki poloaj u akcionom drutvu. Obveza akcionara je da na raun akcionarskog drutva uplate iznos koji odgovara nominalnom iznosu dionice, odnosno vei iznos ako je ona izdana za vei iznos ili da mu prenesu stvar ili pravo ako uplauju dionicu ulaganjem stvari ili prava.

Takoer, veoma vano jeste spomenuti, neke od razloga koji utiu na prestanak akcionarskog drutva, neki od njih su:1. istek vremena odreenoga u statutu, ako je drutvo bilo osnovano na odreeno vrijeme, 2. odluka glavne skuptine koja se mora donijeti s glasovima koji predstavljaju najmanje tri etvrtine temeljnoga kapitala zastupljenoga na glavnoj skuptini drutva pri donoenju odluke, ako se statutom za to ne trai vea veina ili ispunjenje dodatnih pretpostavki.

Hvala na panji!!!