อาณาจักรพืช(Plant Kingdom)

ความหลากหลายของพรรณพืช

(Plant Diversity)

ความหลากหลายของพรรณพืช

ความหลากหลายของพันธุกรรม

ความหลากหลายของชนิดพันธ์

ความหลากหลายของระบบนิเวศ

อนุกรมวิธานพืช

(Plant Taxonomy)

Classification: การจัดจ าแนก

Identification: การตรวจสอบเอกลักษณ์

Nomenclature: การตั้งชื่อวิทยาศาสตร์

Plant Kingdom: Phylogenetic Treeพืชวิวัฒนาการมาจากสาหร่ายสีเขียว

เป็นคลอโรพลาสต์ ที่มีรงควัตถุคลอโรฟิลล์ ชนิด เอ และชนิด บี

ลักษณะเฉพาะของพืช

มีรงควัตถุหลัก(pigment)

มีรงควัตถุรองเป็นคาโรทีนอยด์ชนิด-คาโรทีน (สีส้ม) และ-แซนโทฟลิล(์สีเหลือง)

ลักษณะเฉพาะของพืช

กระบวนการแบ่งเซลล์แบบ Mitosis ในระยะที่มีการสร้าง Cell plate

ลักษณะเฉพาะของพืช

มีอาหารสะสมในเซลล์เป็นพวกแป้ง (Starch)

ลักษณะเฉพาะของพืช

ผนังเซลล์เป็นสารประกอบพวก

Cellulose

ลักษณะเฉพาะของพืช

เซลล์สืบพันธุ์ มี แฟลกเจลลาช่วยในการเคล่ือนที่ และ

อาศัยน้้าในการปฏิสนธิเหมือนกันอีก

ลักษณะเฉพาะของพืช

มีวงชีวิตแบบสลับระหว่าง n และ 2n

(Alternation of Generation)

ลักษณะเฉพาะของพืช

การปรับตัวของพืชจากน้ าขึ้นสู่บนบก

มีการพัฒนาการโครงสร้างในการล้าเลียงทั้งในราก และล้าต้น ให้มีความสามารถ ในการล้าเลียง น้้า แร่ธาตุ และอาหาร

Tap root system

Fibrous root system

มีการป้องกันการสูญเสียน้้า

โดยสารคิวติน เคลือบที่ผิว เรียกว่า Cuticle

การปรับตัวของพืชจากน้ าขึ้นสู่บนบก

โครงสรา้งในการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศเป็นแบบ Multi-cellular gametangia โดยส่วนหนึ่งท้าหน้าที่สร้างเซลล์สืบพันธุ์ และอกีส่วนหนึ่ง เป็นเซลล์ที่หุ้มล้อมรอบ เพือ่ป้องกันเซลล์สืบพันธุ์ที่

อยู่ข้างใน

การปรับตัวของพืชจากน้ าขึ้นสู่บนบก

สปอร์มีเปลอืกหุ้ม ที่แข็งแรง ป้องกันการระเหยของน้้า

การปรับตัวของพืชจากน้ าขึ้นสู่บนบก

Plant Kingdomพืชไม่มีท่อล าเลียง (Non- vascular plant)

พืชมีท่อล าเลียง (Vascular plant) - Seedless Plants ไม่มีเมล็ด

- Seed Plants มีเมล็ด -เมล็ดไมม่ีเปลือกหุ้ม -เมล็ดมีเปลือกหุ้ม

1.Phylum Hepatophyta

เช่น ลิเวอร์เวิร์ท2.Phylum Anthocerophyta

เช่น ฮอร์นเวริ์ต3.Phylum Bryophyta เช่น มอส

Nonvascular Plants

Vascular Plants

Seedless Plants1.Phylum Psilophyta

2.Phylum Lycophyta

3.Phylum Sphenophyta

4.Phylum Pterophyta

Vascular Plants

Seed Plants1.Phylum Coniferophyta

2.Phylum Cycadophyta

3.Phylum Ginkgophyta

4.Phylum Gnetophyta

5.Phylum Anthophyta

พืชไม่มีท่อล าเลียง

1.Phylum Hepatophyta

ต้นแกมีโทไฟต์ มีทั้งที่เป็นต้น มีส่วนคล้ายใบ และที่เป็นแผ่นบางๆ ภายในเซลล์จะมีหยดน้ ามันอยู่ด้วย ต้นสปอโรไฟต์เมื่อแก่จะแตกออก เพื่อปล่อย สปอร์ กระจาย ตัวอย่างพืช เช่น ลิเวอร์เวิร์ท

liverwort

Liverworts

พบประมาณ 6,500 ชนิด

พบในที่ช้ืน Thallus เป็นแผ่นแบน สเีขียวแตกแขนง

แบบ dichotomous

Alternation of generation

Gametophyte เด่น

Sporophyte อยู่บน Gametophyte

Sexual Reproduction

Archaegonium มีก้านชู เรียก Archaegoniophore เป็นแฉกคล้ายนิ้วมือ ระหว่างแฉกมี Archaegonium ติดอยู่ด้านล่าง ภายในสร้างไข่

Anteridium มีก้านชู เรียก Anteridiophore รูปร่างแบนคล้ายจาน ด้านบนมี Anteridium ฝังอยู่ ภายในผลิต sperm จ านวนมาก

Sporophyte of liverwort

foot

Seta

Spore

Life Cycle of Marchantia

Asexual Reproduction

Gemma cup

2. Phylum Anthocerophyta

ต้นแกมีโทไฟต์มีลักษณะเป็นแผ่นมีรอยหยักที่ขอบ มักมีคลอโรพลาสต์เพียง 1 คลอโรพลาสต์ต่อเซลล์ และ ต้นสปอร์โรไฟต์มีลักษณะยาวเรียว

มีเนื้อเยื่อเจริญอยู่ที่โคนต้น เช่น ฮอร์นเวิร์ต

hornwort

Class Anthocerotopsida

Hornworts มีประมาณ 100 ชนิด

พบที่ชุ่มชื้นสูง Gametophyte เด่น thallus เป็นแผน่

สีเขียว แตกกิ่งแบบ dichotomous มี rhizoid

Sporophyte อาสัยอยู่บน Gametopyht

Sexual Reproduction Anteridium เกดิใต้เซลล ์

epidermis สร้าง sperm

Archaegonium ฝังอยู่ใน thallus ท าหน้าที่สร้างไข่

Hornwort’ sporophyte

Sporophyte อาสัยอยู่บน Gametophytecapsule รูปทรงกระบอกcolumella แกนกลางมี elater ช่วยดดีกระจาย spore

columella

spore

Gametophyte

Asexual Reproduction

– เกิดโดย Protonema หรือ หน่อของต้น Gametophyte ขาดเป็นท่อนๆ และงอกใหม่ได้

3. Phylum Bryophyta gametophyte มีสีเขียว ขนาดเล็ก ไม่มีท่อล้าเลียง

sporophyte เจริญอยู่บน gametophyte

พบที่ชุ่มชื้น ทนทาน ต่อช่วงความแตกต่างของอุณหภูมิได้สูง มีวิวัฒนาการอยู่ระหว่าง แอลจีสีเขียวกับพืชมีท่อล้าเลียง

moss

Bryophyta

Mosses

มีประมาณ 1,000 ชนิด Alternation of generation

Sporophyte เกิดบน gametophyte

Gametophyte เด่น– leafy shoot

– cauloid

– phylloid

– rhizoid

Life Cycle of Moss

Sexual Reproduction

Archaegonium

Female gametophyte

Sexual Reproduction

Male gametophyte

AnteridiumAnteridialhead

Initial cell in Anteridium and Archaegonium

การสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศ

– เกิดโดยต้น Gametophyte ขาดเป็นท่อนๆ และงอกใหม่ได้

ความส้าคัญ เป็นพืชดัชนีบอกมลภาวะในอากาศที่มีซัลเฟอร์ไดออกไซด์.

เป็นพืชคลุมดิน ช่วยดูดซับน้้า ป้องกันการพังทะลายของหน้าดิน และการไหลบ่าของน้้า

Sphagnum moss สามารถน้ามาใส่ในกระถางพืช ช่วยคลุมหน้าดนิ และใช้เป็นวัสดุปลูกพืช

การเจริญของ Sphagnum moss ท้าให้สภาพดินเป็นกรด เมื่อตายจะสลายตัวยาก เกิดการทับถมของซากพืช เหล่านี้ ท้าให้เกิด Peat ใช้เป็นเชื้อเพลิงได้

vascular plant: without seed

Early vascular plant Rhyniophyta

– Order Rhyniales

Family Cooksoniaceae: Cooksonia

Family Rhyniaceae: Rhynia

– Order Zosterophyllales

Family Zosterophyllaceae

Cooksonia caledonica– มี xylem-tracheid ทีมี annular

secondary wall

– sporangium ติดอยู่ทีป่ลายกิ่ง– แตกกิ่งแบบ dichotomous

Family Cooksoniaceae

Family Rhyniaceae

Rhynia major– แข็งแรงกว่า Cooksonia

– มี rhizome

– ล าต้นเหนือดิน ตั้งตรง

– มี rhizoid

Family Zosterophyllaceae

Zosterophyllum rehenanum

คล้าย Rhynia

ปลายกิ่ง สร้าง sporangium จ านวนมาก

Early vascular plant

Origin of the vascular plant life cycle

Transformation Theory

Transformation Theory

Interpolation Theory

Interpolation Theory