PhÇn mét: kh¸i qu¸t lÞch sö thÕ giíi trung...

Giáo án lịch sử 7

PhÇn mét: kh¸i qu¸t lÞch sö thÕ giíi trung ®¹i.TiÕt: 1 Bµi: 1Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña x· héi phong kiÕn ë

Ch©u ©u <thêi s¬- trung k× trung ®¹i>.I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc:

-Qu¸ tr×nh h×nh thµnh x· héi phong kiÕn ë Ch©u ¢u, c¬ cÊu x· héi bao gåm 2 giai cÊp c¬ b¶n < l·nh chóa vµ n«ng n«>.

-HiÓu kh¸i niÖm “L·nh ®Þa phong kiÕn” vµ ®Æc trng cña nÒn kinh tÕ l·nh ®Þa.

-HiÓu ®îc thµnh thÞ trung ®¹i xuÊt hiÖn nh thÕ nµo?-Kinh tÕ trong thµnh thÞ kh¸c víi kinh tÕ l·nh ®Þa ra sao?

2.T t ëng: -Th«ng qua nh÷ng sù kiÖn cô thÓ båi dìng nhËn thøc cho häc

sinh vÒ sù ph¸t triÓn hîp quy luËt cña x· héi loµi ngêi tõ CHNL sang x· héi phong kiÕn.3.KÜ n¨ng:

-BiÕt sö dông b¶n ®å Ch©u ¢u ®Ó x¸c ®Þnh vÞ trÝ çc quèc gia phong kiÕn .

-BiÕt tËn dông ph¬ng ph¸p so s¸nh ®èi chiÕu ®Ó thÊy râ sù chuyÓn biÕn tõ x· héi CHNL sang x· héi phong kiÕn.II.ThiÕt bÞ d¹y häc. - ChuÈn bÞ b¶n ®å Ch©u ¢u thêi phong kiÕn, mét sè tranh m« t¶

ho¹t ®éng trong thµnh thÞ trung ®¹i, nh÷ng t liÖu ®Ò cËp ®Õn chÕ ®é chÝnh trÞ, kinh tÕ, x· héi trong çc l·nh ®Þa phong kiÕn.III.TiÕn tr×nh d¹y- häc.1.Giíi thiÖu bµi míi.

- Gi¸o viªn s¬ lîc giíi thiÖu sgk sö 7.- LS XH loµi ngêi ®· ph¸t triÓn liªn tôc qua nhiÒu giai ®o¹n. Häc

LS líp 6, chóng ta ®· biÕt ®îc nguån gèc vµ sù ph¸t triÓn cña loµi ng-êi nãi chung vµ cña VN nãi riªng trong thêi k× cæ ®¹i. ë líp 7, chóng ta sÏ tiÕp tôc ®îc häc 1 thêi kú míi: thêi k× trung ®¹i. ë bµi ®Çu tiªn chóng ta sÏ cïng t×m hiÓu sù h×nh thnµh vµ ph¸t triÓn cña x· héi PK ë ch©u ¢u2.Ho¹t ®éng d¹y häc.

Ho¹t ®éng cña GV- HS. Néi dung bµi häc* Tr×nh bµy ®îc sù ra ®êi x· héi phong kiÕn ch©u ¢u:GV:Dïng lîc ®å vµ gi¶ng. Tõ thiªn niªn kØ I TCN çc quèc gia cæ ®¹i ph¬ng T©y Hi-l¹p, R«-ma ph¸t triÓn tån t¹i ®Õn thÕ kØ V. Tõ ph¬ng B¾c ngêi GiÐc-man trµn xuèng tiªu diÖt çc quèc gia

1.Sù h×nh thµnh x· héi phong kiÕn ë Ch©u ¢u.

*Hoµn c¶nh lÞch sö. - Cuèi thÕ kØ V ngêi GiÐc-man tiªu diÖt çc quèc gia cæ ®¹i ph¬ng T©y lËp nªn çc quèc gia míi.

Gv: Nguyễn Văn Nam Trường THCS Vinh Thái


nµy lËp nªn nhiÒu v¬ng quèc míi.¡ng Gl« X¾c X«ng -AnhPh¬ R¨ng -Ph¸pT©y Gèt -T©y Ban Nha§«ng Gèt -I-ta-li-a...? Sau ®ã ngêi GiÐc Man ®· lµm g×?

? Nh÷ng viÖc lµm Êy ®· lµm x· héi ph¬ng T©y thay ®æi nh thÕ nµo?

?Nh÷ng ngêi nh thÕ nµo ®îc gäi lµ l·nh chóa phong kiÕn. ->Nh÷ng ngêi võa cã ruéng ®Êt võa cã tíc vÞ.?N«ng n« ®îc h×nh thµnh tõ tÇng líp nµo.

? Quan hÖ gi÷a çc giai cÊp Êy nh thÕ nµo? N«ng n« lÖ thuéc l·nh chóa.GV:S¬ kÕt chuyÓn ý.

* Gióp HS hiÓu ®îc kh¸I niÖm “l·nh ®Þa”, tæ chøc vµ çc ho¹t ®éng trong l·nh ®Þa.GV:Gi¶ng theo sgk.? Em hiÓu nh thÕ nµo lµ “ l·nh ®Þa” “l·nh chóa” “n«ng n«”.GV:So s¸nh liªn hÖ víi th¸i Êp, ®iÒn trang ë ViÖt Nam.HS:Quan s¸t H1 sgk, th¶o luËn nhãm theo c©u hái.?Em h·y miªu t¶ vµ nhËn xÐt vÒ l·nh ®Þa phong kiÕn H1 sgk. <Têng cao hµo s©u, ®å sé, kiªn cè, ®Çy ®ñ trang tr¹i, nhµ cöa, nhµ thê-> mét ®Êt níc thu nhá. L·nh chóa nh vua con>.GV: nguån gèc cña l·nh ®Þa: khu ®Êt n«ng th«n (thêi R«-ma, çc c«ng x· truyÒn thèng). QuyÒn lùc cña çc l·nh chóa:Së h÷u tèi cao vÒ ruéng ®Êt, ®Æt ra çc thø thuÕ vµ luËt ph¸p (c¶ vËt

- Chia ruéng ®Êt, phong tíc vÞ cho nhau: +Bé m¸y nhµ níc CHNL sôp ®æ. +Çc giai cÊp míi xuÊt hiÖn.*Nh÷ng biÕn ®æi trong x· héi.-Tíng lÜnh, quý téc ®îc chia ruéng ®Êt, phong tíc vÞ trë thµnh çc l·nh chóa PK- - quyÒn thÕ, giµu cã.

-N« lÖ, n«ng d©n mÊt ®Êt-> n«ng n« lÖ thuéc l·nh chóa.=> X· héi phong kiÕn h×nh thµnh.- Quan hÖ g/c: n«ng n« kh«ng cã ruéng phô thuéc vµo l·nh chóa.(QHSX míi h×nh thµnh: Quan hÖ XHPK)2. L·nh ®Þa phong kiÕn.

-L·nh ®Þa lµ vïng ®Êt ®ai réng lín do l·nh chóa lµm chñ, trong ®ã cã l©u ®µi, thµnh qu¸ch...



chÊt vµ tinh thÇn) kh¸c víi çc ®Þa chñ çc níc ph¬ng §«ng.? §êi sèng sinh ho¹t cña l·nh chóa, n«ng n« trong l·nh ®Þa nh thÕ nµo.- Gv gi¶i thÝch nÒn kinh tÕ trong l·nh ®Þa?Em h·y ph©n biÖt sù kh¸c nhau gi÷a x· héi cæ ®¹i vµ x· héi phong kiÕn ë Ch©u ¢u. +X· héi cæ ®¹i :2 giai cÊp chñ n«- n« lÖ. N« lÖ: lµ c«ng cô biÕt nãi. +X· héi phong kiÕn:2 giai cÊp l·nh chóa- n«ng n«. N«ng n«: nép t« thuÕ cho l·nh chóa.GV:S¬ kÕt chuyÓn ý.* HiÓu biÕt mét sè nÐt c¬ b¶n vÒ thµnh thÞ trung ®¹i -Thµnh thÞ xuÊt hiÖn-> x· héi thay ®æi.HS:TiÕp cËn sgk.GV:Gi¶ng.? §Æc ®iÓm chÝnh cña nÒn kinh tÕ l·nh ®Þa lµ g×? ->Tù s¶n xuÊt tù tiªu dïng.HS:§äc sgk tõ “nhng tõ thÕ kØ...”? §Æc ®iÓm cña thµnh thÞ lµ g× ? <n¬i giao lu, bu«n b¸n, tËp trung ®«ng d©n c>.? Thµnh thÞ trung ®¹i xuÊt hiÖn nh thÕ nµo?

? C d©n trong thµnh thÞ gåm nh÷ng ai?Hä lµm nghÒ g×?

? Thµnh thÞ ra ®êi cã ý nghÜa g×?HS:Quan s¸t bøc tranh H2 sgk ?? Em h·y miªu t¶ l¹i cuéc sèng cña thµnh thÞ qua bøc tranh.HS th¶o luËn nhãm: so s¸nh sù kh¸c nhau gi÷a “l·nh ®Þa” vµ “thµnh thÞ”?- GV nhËn xÐt vµ s¬ kÕt bµi.

- §êi sèng sinh ho¹t: +L·nh chóa: sèng ®Çy ®ñ sa hoa. +N«ng n«: phô thuéc, cùc khæ, ®ãi nghÌo.

- Sù ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ®Æc ®iÓm cña l·nh ®Þa: +KT canh t¸c: n«ng nghiÖp- Tù cÊp tù tóc. +QHSX: l·nh chóa-n«ng n«

3. Sù xuÊt hiÖn çc thµnh thÞ trung ®¹i.

- Sù xuÊt hiÖn: Cuèi thÕ kØ XI s¶n xuÊt ph¸t triÓn, hµng ho¸ nhiÒu d thõa ®a ®i b¸n- thÞ trÊn ra ®êi thµnh thÞ xuÊt hiÖn.- C d©n: Thî thñ c«ng, th¬ng nh©n, s¶n xuÊt trao ®æi, bu«n b¸n.-ý nghÜa: Thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ bu«n b¸n, lµm cho x· héi phong kiÕn ph¸t triÓn.

IV.Cñng cè, dÆn dß HS



-Gi¸o viªn cñng cè kiÕn thøc toµn bµi vµ nhÊn m¹nh: x· héi phong kiÕn Ch©u ¢u ra ®êi lµ hîp quy luËt.

-§Æc trng c¬ b¶n cña l·nh ®Þa phong kiÕn lµ ®¬n vÞ chÝnh trÞ, kinh tÕ ®éc quyÒn, tù cÊp, tù tóc ®©y lµ biÓu hiÖn cña sù ph©n quyÒn Ch©u ¢u kh¸c víi x· héi phong kiÕn tËp quyÒn ph¬ng §«ng.

-Sù xuÊt hiÖn thµnh thÞ lµ yÕu tè c¬ b¶n thóc ®Èy x· héi phong kiÕn, kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn ®ång thêi lµ nguyªn nh©n lµm cho x· héi phong kiÕn suy vong.- Híng dÉn vÒ nhµ: tr¶ lêi çc c©u hái: + X· héi phong kiÕn Ch©u ¢u ®îc h×nh thµnh nh thÕ nµo? + NÒn kinh tÕ l·nh ®Þa vµ kinh tÕ thµnh thÞ cã g× kh¸c nhau?- §äc sgk bµi 2.

+Su tÇm lÞch sö thÕ giíi trung ®¹i.+ Nguyªn nh©n dÉn ®Õn çc cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ? + KÕt qu¶ vµ ý nghÜa cña çc cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ?+ sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña CNTB?

TiÕt2: Bµi 2Sù suy vong cña chÕ ®é phong kiÕn vµ

sù h×nh thµnh chñ nghÜa t b¶n ë Ch©u ¢u.I.Môc tiªu bµi häc.1.KiÕn thøc.

- Nguyªn nh©n vµ hÖ qu¶ cña çc cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ nh lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n t¹o tiÒn ®Ò cho sù h×nh thµnh quan hÖ s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa.

- Qu¸ tr×nh h×nh thµnh quan hÖ s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa trong lßng x· héi phong kiÕn Ch©u ¢u.2.T t ëng:

-HS: ThÊy ®îc tÝnh tÊt yÕu, tÝnh quy luËt cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn tõ x· héi phong kiÕn lªn x· héi t b¶n chñ nghÜa ë Ch©u ¢u.

-Më réng thÞ trêng, giao lu bu«n b¸n gi÷a çc níc lµ tÊt yÕu.3.KÜ n¨ng:

-Båi dìng kÜ n¨ng quan s¸t b¶n ®å, chØ ®îc çc híng ®i trªn biÓn cña çc nhµ th¸m hiÓm trong çc cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ.

-BiÕt khai th¸c tranh ¶nh lÞch sö.II.ThiÕt bÞ, tµi liÖu gi¶ng d¹y.

-B¶n ®å thÕ giíi.-Tranh ¶nh vÒ çc nhµ ph¸t kiÕn ®Þa lÝ tµu, thuyÒn...



-Su tÇm çc c©u chuyÖn vÒ çc cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ.III.TiÕn tr×nh d¹y häc.1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò.

?X· héi phong kiÕn Ch©u ¢u h×nh thµnh nh thÕ nµo??§Æc ®iÓm nÒn kinh tÕ l·nh ®Þa??V× sao thµnh thÞ trung ®¹i l¹i xuÊt hiÖn? NÒn kinh tÕ l·nh ®Þa

cã g× kh¸c nÒn kinh tÕ thµnh thÞ?3.Giíi thiÖu bµi míi.

-Sang thÕ kØ XV nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn m¹nh, hä cÇn tiªu thô hµng ho¸ vµ mua nguyªn liÖu nhng nh÷ng con ®êng lôc ®Þa ®· bÞ ®éc chiÕm v× vËy ngêi ph¬ng T©y ®· tiÕn hµnh çc cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ b»ng ®êng biÓn, thÞ trêng më réng, kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn ®· ph¸ vì chÕ ®é phong kiÕn h×nh thµnh x· héi t b¶n Ch©u ¢u...4.D¹y- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña GV- HS Néi dung bµi häc* Tr×nh bµy ®îc nguyªn nh©n, nh÷ng cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ lín vµ ý nghÜa cña chóng.?Nguyªn nh©n nµo xuÊt hiÖn nh÷ng cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ? ? Çc cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ ®îc thùc hiÖn nhê cã ®iÒu kiÖn nµo? < Khoa häc ph¸t triÓn, ®ãng tµu lín, cã la bµn...>.HS:Quan s¸t H3 sgk?Em h·y m« t¶ con tµu Ca- ra- ven. <To lín, cã nhiÒu buåm, b¸nh l¸i>.GV:Dïng lîc ®å kÓ vÒ nh÷ng cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ. -1415 Hoµng tö Hen- ri <ngêi Bå §µo Nha> sÊng lËp ra trêng ®¹i häc hµng h¶i thiªn v¨n, ®Þa lÝ, tõ 1416 n¨m nµo còng cã 1 ®oµn th¸m hiÓm ra ®i hä mÊt 82 n¨m míi t×m ra Ên §é.?Em h·y kÓ tªn çc cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ lín vµ nªu s¬ lîc vÒ çc cuéc hµnh tr×nh ®ã trªn b¶n ®å.

1.Nh÷ng cuéc ph¸t kiÕn lín vÒ ®Þa lÝ.

-Nguyªn nh©n: Do s¶n xuÊt ph¸t triÓn cÇn nguyªn liÖu thÞ trêng.

- Çc cuéc ph¸t kiÕn®Þa lÝ tiªu biÓu.+1487 B¾c T¬ Mi-®i-a-x¬ ®i vßng qua cùc Nam Ch©u Phi.+1498 Va-xc«-®¬ Ga-ma ®Õn Ên §é.+1492 CrÝt Xtèp C«-l«m-b«



?HÖ qu¶ cña çc cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ ®ã lµ g×?

?ý nghÜa cña çc cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ.

GV:Nh vËy çc cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ ®· ®em l¹i mét nguån lîi nhuËn khæng lå cho giai cÊp t s¶n Ch©u ¢u vµ thóc ®Èy qu¸ tr×nh tÝch luü t b¶n nguyªn thuû lµm cho chÕ ®é phong kiÕn suy vong, t¹o ®iÒu kiÖn cho t b¶n chñ nghÜa ra ®êi ph¸t triÓn.

* Tr×nh bµy ®îc sù h×nh thµnh CNTB ë ch©u ¢u.? Quý téc vµ th¬ng nh©n Ch©u ¢u ®· tÝch luü vèn vµ nh©n c«ng b»ng çch nµo? (Nhê cã vèn, c«ng nh©n lµm thuª hä më réng s¶n xuÊt, kinh doanh, lËp ®ån ®iÒn). +Cíp bãc tµi nguyªn, ruéng ®Êt, cíp biÓn. +Bu«n b¸n n« lÖ da ®en. +§uæi n«ng n« ra khái l·nh ®Þa -> hä kh«ng cã viÖc lµm, lµm thuª “m¸u vµ löa kh«ng bao giê phai”? VËy t¹i sao quý téc PK kh«ng tiÕp tôc sö dông n«ng n« ®Ó lao ®éng? -> thu lîi nhuËn nhiÒu h¬n.?Nh÷ng viÖc lµm ®ã cã t¸c ®éng

t×m ra Ch©u MÜ.+1519-1522 Ma-gien-l¨ng ®i vßng quanh tr¸i ®Êt.

-KÕt qu¶: +T×m ra nh÷ng con ®êng nèi liÒn Ch©u Lôc. +§em l¹i mãn lîi khæng lå cho giai cÊp t s¶n. +§Æt c¬ së më réng thÞ trêng.-ý nghÜa: +§em l¹i nh÷ng kiÕn thøc vÒ thiªn v¨n, ®Þa lÝ, hµng h¶i, kÝnh thÝch khoa häc ph¸t triÓn. +Më réng vµ thóc ®Èy th¬ng m¹i. +T¹o nªn qu¸ tr×nh tÝch luü t b¶n cho t s¶n Ch©u ¢u.->Lµm cho chÕ ®é phong kiÕn suy yÕu t¹o ®iÒu kiÖn cho chñ nghÜa t b¶n ph¸t triÓn.2.Sù h×nh thµnh chñ nghÜa t b¶n ë Ch©u ¢u. - Qu¸ tr×nh tÝch luü t b¶n nguyªn thuû ®îc h×nh thµnh t¹o vèn vµ ngêi lµm thuª.

- Kinh tÕ: H×nh thøc kinh doanh tb¶n ra ®êi (§ã lµ ¸cc c«ng tr-êng thñ c«ng- kÜ thuËt b»ng tay, tõ TK XVI- cuèi XVIII ë T©y ¢u) chuÈn bÞ chuyÓn sang SX m¸y mãc TBCN.

-VÒ x· héi.



nh thÕ nµo ®Õn x· héi?? Giai cÊp t s¶n vµ v« s¶n ®îc h×nh thµnh tõ nh÷ng tÇng líp nµo cña x· héi giai cÊp t s¶n: Chñ xëng, chñ ®ån ®iÒn, trung ¬ng.- Giai cÊp v« s¶n: n«ng d©n mÊt ruéng, n« lÖ ngêi da ®en. -> Ngêi lµm thuª. GV tiÓu kÕt: Sau çc cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ, giai cÊp t s¶n Ch©u ¢u giµu lªn nhanh chãng hä cíp bãc ruéng ®Êt, thuéc ®Þa, tµi nguyªn më réng kinh doanh, lËp trang tr¹i, c«ng trêng thñ c«ng, kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn, ®©y lµ tiÒn ®Ò cÇn thiÕt cho kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn cho mét nÒn s¶n xuÊt míi-> Chñ nghÜa t b¶n ra ®êi ngay trong lßng x· héi phong kiÕn. Giai cÊp ts¶n>< phong kiÕn hä ®· ®Êu tranh chèng quý téc phong kiÕn, t¹o ®iÒu kiÖn cho quan hÖ s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa ph¸t triÓn.

Giai cÊp t s¶n vµ v« s¶n h×nh thµnh. -> Quan hÖ s¶n xuÊt h×nh thµnh.

IV. Cñng cè, dÆn dß HSGV: HÖ thèng kiÕn thøc toµn bµi b»ng çch cho HS tr¶ lêi çc c©u hái:

?KÓ tªn çc cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ tiªu biÓu? ý nghÜa çc cuéc ph¸t kiÕn...

?Quan hÖ s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa Ch©u ¢u ®îc h×nh thµnh nh thÕ nµo?-DÆn dß HS: + N¾m l¹i néi dung cña bµi qua çc c©u hái trong s¸ch. + Lµm bµi tËp + Híng dÉn ®äc bµi 3: - Nguyªn nh©n vµ néi dung cña phong trµo v¨n hãa Phôc hng? - Nguyªn nh©n vµ t¸c dông cña phong trµo c¶i çch t«n gi¸o?



TiÕt 3 - Bµi 3Cuéc ®Êu tranh cña giai cÊp t s¶n chèng

phong kiÕn thêi hËu k× trung ®¹i ë Ch©u ¢u.I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc:

-Nguyªn nh©n xuÊt hiÖn vµ néi dung t tëng cña phong trµo v¨n ho¸ phôc hng.

-Nguyªn nh©n dÉn ®Õn phong trµo c¶i çch t«n gi¸o vµ nh÷ng t¸c ®éng trùc tiÕp cña phong trµo nµy ®Õn x· héi phong kiÕn Ch©u ¢u lóc bÊy giê.2.T t ëng:

-TiÕp tôc båi dìng cho häc sinh nhËn thøc vÒ sù ph¸t triÓn hîp quy luËt cña x· héi loµi ngêi, vÒ vai trß cña giai cÊp t s¶n ®ång thêi qua bµi nµy gióp häc sinh thÊy ®îc loµi ngêi ®ang ®øng tríc mét bíc ngoÆt lín, sù sôp ®æ cña chÕ ®é phong kiÕn mét chÕ ®é ®éc ®o¸n, l¹c hËu lçi thêi.3.KÜ n¨ng:

-BiÕt çch ph©n tÝch c¬ cÊu giai cÊp ®Ó chØ ra nh÷ng >< x· héi t ®ã thÊy ®îc nguyªn nh©n s©u xa cña cuéc ®Êu tranh cña giai cÊp t s¶n chèng chÕ ®é phong kiÕn.II.ThiÕt bÞ d¹y häc:

-ChuÈn bÞ b¶n ®å thÕ giíi vµ b¶n ®å Ch©u ¢u.-Tranh ¶nh vÒ thêi k× v¨n ho¸phôc hng.-Tranh ¶nh, t liÖu danh nh©n v¨n ho¸ phôc hng.

III.TiÕn tr×nh d¹y häc.1.KiÓm tra bµi cò.

? Çc cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ ®· t¸c ®éng nh thÕ nµo ®Õn x· héi Ch©u ¢u?

?Quan hÖ s¶n xuÊt Ch©u ¢u ®îc h×nh thnµh nh thÕ nµo?2.Giíi thiÖu bµi míi.

-Sau cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ giai cÊp t s¶n ®· t×m ra nh÷ng vïng ®Êt míi giµu cã, thÞ trêng bu«n b¸n më réng, tÝch luü nguån vèn khæng lå, hä cã tiÒm lùc kinh tÕ lín song hä kh«ng cã ®Þa vÞ vµ quyÒn lîi vÒ chÝnh trÞ, vÒ giai cÊp. V× giai cÊp phong kiÕn lµ vËt c¶n trë trªn con ®êng ®i lªn cña hä cho nªn giai cÊp t s¶n ®· tiÕn hµnh çc cuéc chiÕn tranh chèng phong kiÕn trªn çc lÜnh vùc, vËy cuéc ®Êu tranh diÔn ra nh thÕ nµo. H«m nay...3.Ho¹t ®éng d¹y- häc.

Ho¹t ®éng cña GV-HS Néi dung bµi häc* Tr×nh bµy ®îc nguyªn nh©n, kh¸i niÖm, néi dung vµ ý nghÜa cña

1.Phong trµo v¨n ho¸ Phôc H ng



phong trµo v¨n hãa Phôc hng.HS:§äc sgk.GV: S¬ lîc vÒ sù ra ®êi chÕ ®é phong kiÕn.? ChÕ ®é phong kiÕn ë Ch©u ¢u tån t¹i bao l©u? <ThÕ kØ V- XV-> 10 thÕ kØ-1000 n¨m>.GV:Trong suèt 1000 n¨m ®ªm trêng trung cæ, chÕ ®é phong kiÕn ®· k×m h·m sù ph¸t triÓn cña x· héi. X· héi chØ cã trêng häc ®Ó ®µo t¹o gi¸o sÜ, nÒn v¨n ho¸ cæ ®¹i bÞ ph¸ huû hoµn toµn trõ nhµ thê vµ t viÖn. -§Õn thÕ kØ XV giai cÊp t s¶n Ch©u ¢u ra ®êi ®¹i diÖn cho mét ph¬ng thøc s¶n xuÊt míi tiÕn bé, giµu cã, cã vèn vµ cã cn song kh«ng cã quyÒn lîi vÒ chÝnh trÞ vµ ®Þa vÞ x· héi, hä bÞ chÕ ®é phong kiÕn ®ãng gim, rµng buéc, hä muèn tù do kinh doanh-> ®Êu tranh.? Nguyªn nh©n cña phong trµo v¨n ho¸ Phôc Hng??Phôc hng lµ g×? <Kh«i phôc l¹i nÒn v¨n ho¸ Hy-l¹p R«-ma cæ ®¹i s¸ng t¹o v¨n ho¸ giai cÊp t s¶n.

? T¹i sao giai cÊp t s¶n l¹i chän v¨n ho¸ lµm cuéc më ®Çu cho ph¬ng thøc ®Êu tranh chèng phong kiÕn? Giai cÊp t s¶n ®Êu tranh chèng phong kiÕn trªn nhiÒu lÜnh vùc, b¾t ®Çu lµ lÜnh vùc v¨n ho¸. Nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸ cæ ®¹i lµ tinh hoa nh©n lo¹i, viÖc kh«i phôc nã sÏ tËp hîp ®îc ®«ng ®¶o lùc lîng chèng l¹i chÕ ®é phong kiÕn.? Em h·y kÓ tªn c¸c nhµ v¨n ho¸ khoa häc tiªu biÓu mµ em biÕt.GV:G. thiÖu H6. Giíi thiÖu tranh Ra-pha-en <1506-1510>... LÞch sö v¨n minh thÕ giíi.

-Nguyªn nh©n cña phong trµo v¨n ho¸ Phôc Hng:+Do bÞ chÕ ®é phong kiÕn ®µn ¸p+Giai cÊp T/S kh«ng cã ®Þa vÞ vÒ chÝnh trÞ,x· héi ->®¸u tranh



“ Ngêi lµm vên xinh ®Ñp”- “Nµng trinh n÷, trÎ th¬ vµ n÷ th¸nh An”.GV: ¤ng ®· cèng hiÕn nh÷ng ch©n dung næi tiÕng thÕ giíi, kh«ng chØ v× bè côc v÷ng ch¾c mµ cßn thÓ hiÖn néi t©m phong phó cña nh©n vËt. Çc t¸c phÈm cña «ng ®¹t tr×nh ®é hoµn thiÖn hoµn mÜ “tranh La-gi« C«ng-®¬”? Theo em thµnh tùu næi bËt cña phong trµo v¨n ho¸ Phôc Hng lµ g× <Khoa häc- kÜ thuËt tiÕn bé vît bËc, v¨n ho¸ phong phó, thµnh c«ng trong lÜnh vùc nghÖ thuËt-> cã gi¸ trÞ ®Õn ngµy nay>? Qua çc t¸c phÈm cña m×nh çc t¸c gi¶ VH Phôc Hng muèn nãi lªn ®iÒu g×.? Vai trß cña VH Phôc hng <Ph¸t ®éng quÇn chóng ®Êu tranh chèng phong kiÕn më ®-êng cho VH nh©n lo¹i ph¸t triÓn>GV:S¬ kÕt chuyÓn ý* Tr×nh bµy ®îc nguyªn nh©n, diÔn biÕn , hÖ qu¶ phong trµo c¶I çch t«n gi¸o.HS: §äc SGK?Nguyªn nh©n cña cuéc c¶i çch t«n gi¸o

?Ngêi khëi xíng phong trµo c¶i çch t«n gi¸o lµ aiGV: §Çu XVI, sù c¨m thï gi¸o héi cña mäi tÇng líp nh©n d©n ®· trë thµnh phæ biÕnvµ lan réng mét môc s lµ M¸c-tin Lu-th¬ tiÕn hµnh cuéc vËn ®éng c¶i çch T«n gi¸o.¤ng xuÊt th©n tõ gia ®×nh n«ng d©n ®· tõng häc luËt vµ trë thµnh tu sÜ lµm gi¸o sÜ triÕt häc vµ thÇn häc t¹i trêng §H Vin-tem-bÐc. ¤ng nhËn thøc s©u s¾c sù ®åi b¹i cña chÕ ®é phong kiÕn vµ gi¸o héi. “¤ng phª ph¸n çc gi¸o sÜ b¸n thÎ miÔn téi” Khi ®ång

-Néi dung t tëng+Phª ph¸n gi¸o héi vµ x· héi phong kiÕn.+§Ò cao gi¸ trÞ ch©n chÝnh cña con ngêi.+§Ò cao khoa häc tù nhiªn .+Më ®êng cho sù ph¸t triÓn cao h¬n cña v¨n ho¸ nh©n lo¹i. +Ph¸t ®éng ®Êu tranh chèng phong kiÕn

2.Phong trµo c¶i çch t«n gi¸o-Nguyªn nh©n: +Gi¸o héi t¨ng cêng bãc lét nh©n d©n +Lµ lùc lîng c¶n trë sù ph¸t triÓn ®i lªn cña giai cÊp T/S-Khëi xíng: M.Lu-th¬

-T¸c dông +Gãp phÇn thóc ®Èy cho çc cuéc khëi nghÜa nh©n d©n chèng phong kiÕn vµ lan réng ra nhiÒu níc kh¸c +Lµm cho ®¹o Ki t« ph©n ho¸ thµnh §¹o Ki t« -gi¸o cò §¹o tin lµnh -T©n gi¸o +T¸c dông m¹nh ®Õn cuéc



tiÒn cña çc ng¬i leng keng trong tói cña ta th× mäi téi lçi cña çc ng¬i bÞ xo¸ s¹ch “...hµnh ®éng ®ã cña Lu th¬ ®· trë thµnh t tëng chØ ®¹o phong trµo c¶i çch t«n gi¸o,®îc nh©n d©n hoan nghªnh”.? T¸c dông cña phong trµo c¶i çch t«n gi¸o?

? H¹n chÕ cña phong trµo c¶i çch t«n gi¸o?G/C TS kh«ng thÓ xo¸ bá t«n gi¸o mµ chØ thay ®æi cho phï hîp víi kÝch th-íc cña nã.

®Êu tranh cña T/S chèng PK

IV:Cñng cè bµi häc GV: HÖ thèng kiÕn thøc toµn bµi-Vai trß cña VH phôc hng lµ lªn ¸n nghiªm kh¾c gi¸o héi thiªn

chóa gi¸o, tÊn c«ng vµo trËt tù PK, ®Ò cao gi¸ trÞ ch©n chÝnh cña con ngêi.

-Thùc chÊt cña phong trµo VH phôc hng lµ cuéc ®Êu tranh c«ng khai ®Çu tiªn cña g/c TS víi g/c PK®· suy tµn, ph¸t ®éng quÇn chóng ®Êu tranh.

-T tëng c¶i çch t«n gi¸o kh«ng t¸ch rêi t tëng c¶i çch x· héi vµ t tëng nh©n v¨n cña thêi VH phôc hng, nã tÊn c«ng trùc tiÕp vµo gi¸o héi thiªn chóa gi¸o vµ chÕ ®é PK, nã ch©m ngßi cho cuéc ®Êu tranh cña quÇn chóng vµ lµm bïng næ cuéc chiÕn tranh n«ng d©n.- Híng dÉn vÒ nhµ: + N¾m kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi + Lµm bµi tËp sách bài tập. + Xem tríc bµi 4: - Nh÷ng biÕn ®æi vÒ s¶n xuÊt vµ x· héi PK Trung Quèc.? - Nh÷ng chÝnh s¸ch ®èi néi, ®èi ngo¹i thêi TÇn, H¸n , §êng?

TiÕt 4+5 Bµi 4 trung quèc thêi phong kiÕnI.Môc tiªu bµi häc 1.KiÕn thøc

-X· héi phong kiÕn Trung Quèc ®îc h×nh thµnh nh thÕ nµo-Tªn gäi vµ thø tù cña çc triÒu ®¹i phong kiÕn Trung Quèc -Tæ chøc bé m¸y chÝnh quyÒn PK



-Nh÷ng ®Æc diÓm kinh tÕ, v¨n ho¸ cña x· héi phong kiÕn Trung Quèc2.T t ëng

-HS hiÓu râ Trung Quèc lµ mét quèc gia PK lín m¹nh ®iÓn h×nh ë ph¬ng §«ng thêi cæ ®¹i, mét níc l¸ng giÒng gÇn gòi víi ViÖt Nam cã ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña lÞch sö ViÖt Nam.3.KÜ n¨ng

-BiÕt lËp b¶ng niªn biÓu çc triÒu ®¹i phong kiÕn Trung Quèc.-Bíc ®Çu biÕt vËn dông t duy ®Ó ph©n tÝch vµ hiÓu gi¸ trÞ cña

çc chÝnh s¸ch x· héi cña mçi triÒu ®¹i cïng nh÷ng thµnh tùu vÒ v¨n ho¸, tõ ®ã rót ra bµi häc lÞch sö.II.ThiÕt bÞ vµ t liÖu lÞch sö.

-B¶n ®å Trung Quèc thêi PK.-Tranh ¶nh vÒ mét sè c«ng tr×nh kiÕn tróc thêi PK.-Mét sè t liÖu thµnh v¨n vÒ çc chÝnh s¸ch cña nhµ níc PK Trung

Quèc.III. TiÕn tr×nh thùc hiÖn : 1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò.

?Phong trµo c¶i çch t«n gi¸o ®· cã t¸c ®éng trùc tiÕp nh thÕ nµo ®Õn x· héi Ch©u ¢u thêi bÊy giê.3.Giíi thiÖu bµi míi.

-ë líp 6 çc em ®· t×m hiÓu vÒ sù ra ®êi cña çc quèc gia cæ ®¹i ph¬ng §«ng trong ®ã nhµ níc cæ ®¹i Trung Quèc lµ mét trong nh÷ng quèc gia ra ®êi sím vµ ph¸t triÓn rÊt nhanh. TQ ®· ®¹t nhiÒu thµnh tùu trªn mäi lÜnh vùc. Kh¸c víi çc nhµ níc phong kiÕn ch©u ¢u thêi phong kiÕn TQ b¾t ®Çu sím vµ kÕt thóc muén ...4.D¹y-häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña GV - HS Néi dung bµi häc* HS biÕt ®îc nh÷ng biÕn ®æi trong s¶n xuÊt vµ x· héi dÉn tíi quan hÖ s¶n xuÊt phong kiÕn h×nh thµnh?GV: Dïng b¶n ®å TQ giíi thiÖu. Tõ 2000 <TCN> ngêi TQ ®· x©y dùng Nhµ níc trªn lu vùc s«ng Hoµng Hµ... víi nh÷ng thµnh tùu v¨n minh rùc rì thêi cæ ®¹i, ®ãng gãp to lín vµo sù ph¸t triÓn nh©n lo¹i.HS: §äc SGK.? S¶n xuÊt thêi Xu©n Thu chiÕn quèc cã g× míi?

1.Sù h×nh thµnh x· héi phong kiÕn Trung Quèc.

-Nh÷ng biÕn ®æi trong s¶n xuÊt. +C«ng cô b»ng s¾t-> t¨ng diÖn tÝch, t¨ng n¨ng xuÊt.

-Nh÷ng biÕn ®æi trong x·



? Nh÷ng biÕn ®æi ®ã t¸c ®éng ntn ®Õn sù ph¸t triÓn cña x· héi? ? Quan hÖ s¶n xuÊt PK h×nh thµnh tõ khi nµo?

(GV sö dông b¶ng niªn biÓu kh¾c s©u thêi gian çc triÒu ®¹i ...cho HS).* N¾m chÝnh s¸ch ®èi néi ®èi ngo¹i thêi TÇn , H¸n?GV:S¬ kÕt chuyÓn ý.HS: §äc SGK.? Em h·y tr×nh bµy çc chÝnh s¸ch ®èi néi cña nhµ TÇn?

? Em h·y kÓ tªn mét sè c«ng tr×nh kiÕn tróc díi thêi TÇn?- HS:Xem H8 SGK.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tîng gèm trong l¨ng Li S¬n.GV:...Gåm 7000 tîng h×nh d¸ng kh¸c nhau- thÓ hiÖn uy quyÒn cña nhµ TÇn, L¨ng Li S¬n lµ ng«i mé cña TÇn Thuû Hoµng ®îc x©y dùng ngay khi «ng míi lªn ng«i...ë nói Li S¬n phÝa ®«ng Hµm D¬ng, dµi 2,5 km, cao150 m ®Ønh l¨ng tr¹m ®ñ çc v× sao ttªn trêi díi l¨ng bè trÝ s«ng biÓn,hµng ngµn binh m· b»ng ®Êt nung, ch©u b¸u, vËt quÝ v« kÓ, xung quanh cã m¸y b¾n tªn, ®æ thuû ng©n t¹o thµnh 100 con s«ng, biÓn ë díi.. -1974 mét phÇn l¨ng mé ®îc khai quËt nhng gÆp khã kh¨n lín... - Cung A Phßng: Qui m« réng lín, dµi 750 m, réng 150 m cã thÓ chøa ®îc 1 v¹n ngêi, trong dùng ®îc cét cê cao 15 m, xung quanh x©y 270 cung ®iÖn nguy nga, léng lÉy, 70 v¹n d©n c«ng x©y dùng.... Khi H¹ng Vò kÐo

héi: +§Þa chñ, n«ng d©n giµu ruéng ®Êt, quan l¹i. +T¸ ®iÒn: N«ng d©n lÜnh canh nép t«.->Nh vËy lµ quan hÖ s¶n xuÊt phong kiÕn h×nh thµnh t thÕ kØ III TCN.2.X· héi Trung Quèc thêi TÇn- H¸n.a.Thêi TÇn . - Chia c¾t níc thµnh quËn, huyÖn.- Cö quan ®Õn cai trÞ.- Ban hµnh chÕ ®é ®o l-êng, tiÒn tÖ.- B¾t lao dÞch.- Më réng l·nh thæ.



vµo Hµm D¬ng ®· ®èt cung A Phßng, löa ch¸y 3 th¸ng vÉn cha hÕt. -V¹n LÝ Trêng Thµnh dµi 3000 km tõ L©m Thao ®Õn Liªu §«ng ®©y lµ c«ng tr×nh phßng thñ... huy ®éng 2 tr ngêi trong vßng 10 n¨m trêi khæ cùc thiÕu thèn cã ®i kh«ng trë vÒ “tiÕng khãc nµng M¹nh Kh-¬ng...”- TÇn Thuû Hoµng lµ kÎ ®éc tµi, tµn ¸c, thÝch chÐm giÕt ®Ó ra uy...Hai nhµ nho HÇu Sinh vµ L Sinh “thuèc trêng sinh bÊt l·o”...bá trèn -> 460 ngêi bÞ ch«n sèng ë Hµm D¬ng -Mét viªn ®¸ “Thuû Hoµng chÕt, ®Êt bÞ chia”... GiÕt chÕt c¶ mét lµng. -210 TCN TÇn Thuû Hoµng chÕt TÇn NhÞ ThÕ thay 209 TCN... ngu muéi tµn b¹o lµm t¨ng m©u thuÉn x· héi Lu Bang, H¹ng Vò, TrÇn Th¾ng næi dËy ®¸nh Hµm D¬ng diÖt nhµ TÇn...chØ tån t¹i 15 n¨m... v× b¹o ng-îc 206 TCN nhµ H¸n thµnh lËp <H¸n cao tæ-Lu Bang>.? Nhµ H¸n ®· lµm g× ®Ó æn ®Þnh t×nh h×nh ®Êt níc?? T¸c dông cña nh÷ng chÝnh s¸ch Êy?? VÒ ®èi ngo¹i nhµ H¸n ®· lµm g×?- GV: Tõ 133-119 TCN H¸n Vò §Õ ®¸nh ®uæi téc Hung N« lªn tËn xa m¹c G« Bi. -111-110 TCN trinh phôc ViÖt Nam <TriÖu §µ>, 108 TCN diÖt TriÒu Tiªn? Em h·y so s¸nh thêi gian tån t¹i cña nhµ TÇn vµ nhµ H¸n? V× sao nhµ H¸n tån t¹i trong thêi gian l©u dµi...GV: S¬ kÕt chuyÓn ý- HS: §äc SGK? ChÝnh s¸ch ®èi néi cña nhµ §êng cã g× ®¸ng lu ý

b.Thêi H¸n.-§èi néi. +Xo¸ bá chÕ ®é ph¸p luËt hµ kh¾c. +Gi¶m t«, thuÕ, su, dÞch. +KhuyÕn khÝch s¶n xuÊt.=>Kinh tÕ, x· héi æn ®Þnh, thÕ níc v÷ng vµng.-§èi ngo¹i: X©m lÊn TriÒu Tiªn vµ c¸c níc phÝa Nam.

3.Sù thÞnh v îng cña Trung Quèc d íi thêi nhµ § êng. - ChÝnh s¸ch ®èi néi. +Cö ngêi cai qu¶n c¸c ®Þa ph¬ng. +Më khoa thi chän ngêi tµi. +Gi¶m thuÕ, chia ruéng ®Êt cho n«ng d©n, khuyÕn khÝch s¶n xuÊt.

=>§Êt níc phån vinh, kinh tÕ ph¸t triÓn, qu©n sù, v¨n ho¸.



?T¸c dông cña çc chÝnh s¸ch ÊyGV: Vua §êng th¸i T«ng <599- 649> giái vâ nghÖ, cung kiÕm tõ nhá dòng khÝ, cøng d¾n, qu¶ ®o¸n, tÝnh çch hµo phãng «ng coi träng viÖc dïng ngêi giái, tµi ®øc kiªm toµn, coi träng t×nh vua- d©n. ¤ng nãi: “Vua nh thuyÒn, d©n nh níc. Níc cã thÓ trë thuyÒn mµ còng cã thÓ lËt thuyÒn”, v× thÕ «ng thi hµnh chÝnh s¸ch nhîng bé nh©n d©n.nhê chÝnh s¸ch cña «ng mµ kinh tÕ ph¸t triÓn ®îc çc sö gia ca ngîi lµ thêi k× “TrÞnh Quan thÞnh trÞ” <TrÞnh Quan lµ niªn hiÖu cña §êng th¸i T«ng>.? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña nhµ §êng?V× sao nhµ ®êng l¹i ®¹t ®îc kÕt qu¶ ®ã

TiÕt 5GV:Sau lo¹n An Léc S¬n nhµ ®êng suy yÕu, tiÕt ®é sø çc trÊn næi lªn chèng nhµ §êng, cíp ng«i lËp ra nhµ HËu L¬ng, HËu §êng, HËu H¸n, HËu TÊn, HËu Chu. Tæng 53 n¨m, 5 ®êi, 13 vua sö gäi lµ thêi Ngò ®¹i ®Õn thêi HËu Chu TriÖu Khu«ng DÉn cíp ng«i lËp ra nhµ Tèng <Tèng Th¸i Tæ> TQ ®îc thèng nhÊt nhng kh«ng m¹nh -HS:§äc SGK? Nhµ Tèng ®· thi hµnh chÝnh s¸ch g×

GV:TiÒn giÊy giao tö <thø tiÒn giÊy cæ nhÊt>.NghÖ thuËt Tèng ph¸t triÓn quang vinh nhÊt ®å gèm <men ®Ñp>.

- ChÝnh s¸ch ®èi ngo¹i, g©y chiÕn tranh x©m lîc më réng bê câi, trë thµnh ®Êt níc cêng thÞnh nhÊt Ch©u ¸.

4.Trung Quèc thêi Tèng- Nguyªn.

a.Thêi Tèng . -MiÔn gi¶m thuÕ, su dÞch.-Më mang thuû lîi.-KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn thñ c«ng nghiÖp khai má, dÖt, luyÖn kim, rÌn vò khÝ.- Cã nhiÒu ph¸t minh míi: In, la bµn, lµm giÊy, thuèc sóng, lµm tiÒn giÊy, ®å gèm ®Ñp nhÊt.=>æn ®Þnh ®êi sèng, ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc.

b.Thêi Nguyªn.

-Ph©n biÖt ®èi xö gi÷a ng-



? ChÝnh s¸ch cña nhµ Tèng cã t¸c dông g×?GV: Nöa thÕ kØ ®Çu nhµ Tèng thÞnh vîng sau ®ã suy yÕu. Trong lóc Tèng suy yÕu >< víi nhµ Kim, Liªu, th× ngêi M«ng Cæ næi lªn do Thµnh Çt T H·n cÇm ®Çu thµnh lËp nhµ níc ®¹i M«ng Cæ, lÇn lît dÖt Kim, Liªu, Tèng chiÕm toµn bé Trung Quèc thµnh lËp ra nhµ Nguyªn.? Thêi Nguyªn ë Trung Quèc ®îc thµnh lËp nh thÕ nµo? §Õn thêi M«ng Kha: Hèt TÊt LiÖt nhµ Tèng bÞ diÖt nhµ Nguyªn thµnh lËp ë Trung Quèc.Qu©n M«ng Cæ trµn ngËp l·nh thæ Ch©u ¢u, Ch©u ¸.? Díi thêi Nguyªn, çc «ng vua ®· thi hµnh nh÷ng chÝnh s¸ch g×?? ChÝnh s¸ch ®ã ®· dÉn ®Õn hËu qu¶ g×?GV:S¬ lîc chuyÓn ý.? Nh÷ng chÝnh s¸ch cai trÞ cña nhµ Minh- Thanh?.

? ChÝnh s¸ch ®ã ¶nh hëng nh thÕ nµo ®Õn x· héi Trung Quèc?

GV:Trong thêi gian ®ã mÇm mèng t b¶n chñ nghÜa xuÊt hiÖn?

GV:Thêi Minh- Thanh tån t¹i trong kho¶ng 500 n¨m, tuy cßn nhiÒu h¹n chÕ song Trung Quèc thêi k× nµy còng ®¹t nh÷ng thµnh tùu trªn çc lÜnh vùc.- HS:§äc sgk.? Em h·y tr×nh bµy nÐt næi bËt vÒ

êi M«ng Cæ víi ngêi H¸n.

->Nh©n d©n khëi nghÜa chèng M«ng Cæ.

5.Trung Quèc thêi Minh- Thanh.- ChÝnh trÞ: +1368 Nhµ Nguyªn bÞ lËt ®æ- Minh thay. +1644 Nhµ Thanh lËt ®æ nhµ Minh.-X· héi: +Vua ¨n ®ãi khæ, t« thuÕ nÆng nÒ. +Lao dÞch vÊt v¶. ->§Êt níc suy tho¸i.

-Kinh tÕ: MÇm mèng t b¶n chñ nghÜa xuÊt hiÖn, xëng thñ c«ng, bu«n b¸n víi níc kh¸c.

6.V¨n ho¸, khoa häc, kÜ thuËt Trung Quèc thêi phong kiÕn.

-V¨n ho¸: §¹t tr×nh ®é ph¸t triÓn rùc rì.

+VÒ t tëng: Nho gi¸o trë thµnh hÖ t tëng ®¹o ®øc phong kiÕn.+VÒ v¨n häc: NhiÒu nhµ th¬ nhµ v¨n...+Sö häc: Sö kÝ T M· Thiªn, H¸n Th, §êng Th, Minh Sö- cã gi¸ trÞ.

+NghÖ thuËt: Héi ho¹, kiÕn tróc, ®iªu kh¾c.



thµnh tùu v¨n ho¸ Trung Quèc.? Em h·y kÓ tªn c¸c t¸c phÈm v¨n häc lín mµ em biÕt.<T©y du kÝ, tam quèc diÔn nghÜa, §«ng Chu liÖt quèc, Hång L©u Méng>.HS:Quan s¸t H10 <th¶o luËn>.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tr×nh ®é s¶n xuÊt ®å gèm?“§¹t tr×nh ®é cao, trang trÝ tinh x¶o, nÐt vÏ ®iªu luyÖn-> t¸c phÈm nghÖ thuËt”.? Em h·y kÓ tªn mét sè c«ng tr×nh kiÕn tróc næi tiÕng cña Trung Quèc phong kiÕn. <Cè cung, v¹n lÝ trêng thµnh, l¨ng tÈm...>? Quan s¸t cè cung em cã nhËn xÐt g×? <§å sé, réng lín, kiªn cè, kiÕn tróc hµi hoµ, ®Ñp>.b? Em h·y tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ khoa häc- kÜ thuËt cña Trung Quèc phong kiÕn.HS:§äc t liÖu vÒ 4 ph¸t minh lín.

-Khoa häc:+Tø ®¹i ph¸t minh: GiÊy, in, la bµn, thuèc sóng.+KÜ thuËt ®ãng tµu, luyÖn s¾t, khai má...

IV.Cñng cè, dÆn dß. ? Em h·y tr×nh bµy sù thay ®æi cña x· héi Trung Quèc thêi Minh- Thanh. HS:§äc sgk. §äc t liÖu LSTG cæ- trung ®¹i HS: tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèi bµi. - Híng dÉn ®äc bµi 6

TiÕt 6. Bµi 5.



Ên ®é thêi phong kiÕnI.Môc tiªu bµi häc.1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh n¾m ®îc néi dung chÝnh sau:

-Çc giai ®o¹n lín cña lÞch sö Ên §é tõ thêi cæ ®¹i ®Õn gi÷a XIX.

-Nh÷ng chÝnh s¸ch cai trÞ cña çc v¬ng triÒu vµ nh÷ng biÓu hiÖn cña sù ph¸t triÓn thÞnh ®¹t cña Ên §é thêi phong kiÕn.

-Mét sè thµnh tùu cña v¨n ho¸ Ên §é thêi cæ trung ®¹i.2.T t ëng:

-Qua bµi häc thÊy ®îc Ên §é lµ mét trong nh÷ng trung t©m cña v¨n minh nh©n lo¹i vµ cã ¶nh hëng s©u réng tíi sù ph¸t triÓn lÞch sö vµ v¨n minh cña nhiÒu d©n téc §«ng Nam ¸.3.KÜ n¨ng:

-Gióp häc sinh biÕt tæng kÕt nh÷ng kiÕn thøc trong bµi (vµ c¶ çc bµi quèc gia phong kiÕn §«ng Nam ¸) ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu bµi häc.II. ThiÕt bÞ vµ t liÖu.

-B¶n ®å Ên §é, §«ng Nam ¸ vµ mét sè tranh ¶nh vÒ c«ng tr×nh kiÕn tróc, tranh ®iªu kh¾c Ên §é vµ §«ng Nam ¸.III.TiÕn tr×nh thùc hiÖn : 1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò.

?Em cho biÕt chÝnh s¸ch cai trÞ cña nhµ Tèng vµ nhµ Nguyªn cã nh÷ng ®iÓm g× kh¸c nhau.

?Em h·y nªu nh÷ng thµnh tùu lín vÒ v¨n ho¸ khoa häc, kÜ thuËt cña nh©n d©n Trung Quèc thêi phong kiÕn.3.Giíi thiÖu bµi míi.

-ë Ph¬ng §«ng cïng víi sù ra ®êi cña nhµ níc phong kiÕn Trung Quèc cßn cã sù h×nh thµnh cña nhµ níc phong kiÕn ë Ên §é tõ rÊt sím, vËy nhµ níc phong kiÕn Ên §é ra ®êi vµ ph¸t triÓn nh thÕ nµo. H«m nay...4.D¹y- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña GV-HS Néi dung bµi häc

GV:Dïng b¶n ®å §«ng Nam ¸ giíi thiÖu, sgk tªn gäi ®Êt níc Ên §é b¾t nguån tõ mét dßng s«ng tõ T©y T¹ng-> qua d·y HimaLaya-> ®æ ra biÓn A R¸p ®ã lµ s«ng Ên. Däc theo bê s«ng Ên.? Çc v¬ng quèc ®Çu tiªn cña Ên §é ®îc h×nh thµnh ë ®©u vµ vµo thêi

1.Nh÷ng trang sö ®Çu tiªn.

-Kho¶ng 2500 n¨m TCN xuÊt hiÖn thµnh thÞ cña ngêi Ên §é.



gian nµo?HS:X¸c ®Þnh trªn lîc ®å.

GV:Tõ thÕ kØ IV Ên §é ph¸t triÓn bíc vµo thêi k× phong kiÕn.

HS:§äc sgk.? Sù ph¸t triÓn cña Ên §é díi v¬ng triÒu gióp ta ®îc biÓu hiÖn nh thÕ nµo?

?V¬ng triÒu håi gi¸o §ª Li cã nh÷ng chÝnh s¸ch cai trÞ nh thÕ nµo?

?V¬ng triÒu M« G«n ®· thi hµnh chÝnh s¸ch g×??Em h·y nªu nh÷ng chÝnh s¸ch cai trÞ cña ngêi håi gi¸o vµ ngêi Ên §é.

HS:Th¶o luËn.?Em thÊy nh÷ng chÝnh s¸ch nµy cã nh÷ng ®iÓm g× kh¸c nhau.

GV:S¬ kÕt chuyÓn ý.HS:§äc sgk.? NÒn v¨n ho¸ Ên §é cã nÐt tiªu biÓu nµo?

? H·y kÓ tªn c¸c t¸c phÈm tiªu biÓu trong kiÕn tróc Ên §é. <S¬-kun T¬ La lµ t¸c phÈm bÊt hñ tiªu biÓu cho nÒn v¨n häc nghÖ thuËt cña Ên §é>.HS:Xem H11 kiÕn tróc Ên §é vµ

-Kho¶ng 1500 TCN mét sè thµnh thÞ kh¸c xuÊt hiÖn trªn l-u vùc s«ng H»ng.Nh÷ng thµnh thÞ nµy dÇn liªn kÕt víi nhau thµnh nhµ níc Ma-ga-®a.- Cuèi thÕ kØ III TCN A-s«-ca më mang bê câi xuèng Nam Ên. Nhµ níc Ma-ga-®a ph¸t triÓn cùc thÞnh.-Sau thÕ kØ III TCN- Ên §é bÞ chia thµnh nhiÒu quèc gia, ph©n t¸n.-§Çu thÕ kØ IV Ên §é thèng nhÊt díi v¬ng triÒu Góp-ta.2. Ê n §é thêi phong kiÕn. -Tõ thÕ kØ IV- gi÷a thÕ kØ V lµ thêi k× ph¸t triÓn cùc thÞnh. +LuyÖn kim, dÖt, ®å trang søc vµng, b¹c, mÜ nghÖ...-ThÕ kØ VI bÞ níc ngoµi thèng trÞ.-ThÕ kØ XII- XVI, bÞ ngêi Thæ NhÜ K× thèng trÞ b¾c Ên lËp v¬ng triÒu håi gi¸o §ª-li. +ChiÕm ®Êt, cÊm ®¹o >< d©n téc...

-§Çu thÕ kØ XVI, ngêi M«ng Cæ tÊn c«ng lËp v¬ng triÒu Ên §é, M«-g«n do vua A-c¬-ba ®øng ®Çu. +Xo¸ bá sù k× thÞ chñng téc. +Thñ tiªu ®Æc quyÒn håi gi¸o. +Kh«i phôc kinh tÕ, v¨n ho¸ Ên §é.- Gi÷a thÕ kØ XIX bÞ thùc d©n Anh thèng trÞ ®Õn 1950 giµnh ®éc lËp.3.V¨n ho¸ Ê n §é. -Lµ níc cã nÒn v¨n ho¸ l©u ®êi.



kiÕn tróc çc níc kh¸c.

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ kiÓu d¸ng çc c«ng tr×nh kiÕn tróc nµy. -NÐt gièng nhau nhê ¶nh hëng cña kiÕn tróc Ên §é.

+Cã ch÷ viÕt riªng <Ch÷ Ph¹n>. +T¸c phÈm th¬, ca, kÞch. +Kinh Vª®a = ch÷ Ph¹n næi tiÕng. +Hai bé sö thi næi tiÕng: Ma-ha-bha-ra-ta Ra-ma-y a-na. S¬-kun-t¬-la Ka-li-®a-sa thêi Góp-ta.

+NghÖ thuËt kiÕn tróc chÞu ¶nh hëng s©u s¾c cña t«n gi¸o.-KiÕn tróc Hin®u.-KiÕn tróc phËt gi¸o.

IV. Cñng cè, dÆn dß:?Em h·y kÓ tªn çc t¸c phÈm v¨n häc tiªu biÓu cña Ên §é mµ em

biÕt.?Em h·y lËp niªn biÓu çc giai ®o¹n ph¸t triÓn lÞch sö cña Ên §é.-DÆn dß HS: §äc sö liÖu tham kh¶o

GV:KÓ vÒ Ka Li §a-sa må c«i cha mÑ tõ nhá ®îc ngêi ch¨n bß nu«i nÊng lín lªn khoÎ m¹nh, ®Çn ®én ®îc nµng c«ng chóa yªu mÕn xin vua cha cho lÊy Kali®asa ®îc sèng trong thêi ®¹i hoµng kim ®îc tiÕp sóc víi nh÷ng t¸c phÈm nh÷ng nguån c¶m høng... «ng viÕt S¬-kun-t¬-la.- Híng dÉn ®äc bµi míi



Ngµy so¹n:…………………..TiÕt 7+8 Bµi 6.

Çc quèc gia phong kiÕn §«ng Nam ¸.I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc.

-Häc sinh n¾m ®îc tªn gäi çc quèc gia trong khu vùc §«ng Nam ¸, nh÷ng ®Æc ®iÓm t¬ng ®ång vÒ vÞ trÝ ®Þa lÝ cña çc quèc gia ®ã.

-Çc giai ®o¹n ph¸t triÓn quan träng cña lÞch sö khu vùc §«ng Nam ¸, Lµo, CPC.2.T t ëng.

-NhËn thøc ®îc qu¸ tr×nh lÞch sö, sù g¾n bã l©u ®êi cña çc d©n téc ë khu vùc §«ng Nam ¸, Lµo, CPC.

-Trong lÞch sö §«ng Nam ¸ còng cã nhiÒu thµnh tùu ®ãng gãp cho v¨n ho¸ nh©n lo¹i, sù g¾n bã cña 3 níc §«ng D¬ng.3.KÜ n¨ng.

-BiÕt x¸c ®Þnh vÞ trÝ çc quèc gia cæ §«ng Nam ¸ vµ quèc gia phong kiÕn §«ng Nam ¸. -LËp niªn biÓu çc giai ®o¹n ph¸ triÓn chñ yÕu cña lÞch sö khu vùc §«ng Nam ¸.



II.ThiÕtbÞ d¹y- häc.-B¶n ®å §«ng Nam ¸, t liÖu vÒ Lµo, CPC.-Tranh ¶nh, t liÖu vÒ çc c«ng tr×nh kiÕn tróc §«ng Nam ¸.

III.TiÕn tr×nh thùc hiÖn : 1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò.

?Nªu nh÷ng thµnh tùu v¨n ho¸ trung ®¹i mµ Ên §é ®¹t ®îc.3.Giíi thiÖu bµi míi.

-§«ng Nam ¸ tõ l©u ®êi ®îc coi lµ khu vùc cã bÒ dµy v¨n ho¸ lÞch sö, ngay tõ nh÷ng thÕ kØ ®Çu c«ng nguyªn çc quèc gia ®Çu tiªn ë §«ng Nam ¸ ®· b¾t ®Çu xuÊt hiÖn, tr¶i qua hµng ngµn n¨m lÞch sö çc quèc gia ®ã ®· cã nhiÒu chuyÓn biÕn, trong bµi 6 chóng ta sÏ cïng t×m hiÓu...4.D¹y- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña GV-HS Néi dung bµi häcGV:Dïng lîc ®å §«ng Nam ¸ x¸c ®Þnh vÞ trÝ çc níc ®ã trªn lîc ®å.- Em h·y kÓ tªn çc quèc gia §«ng Nam ¸ vµ x¸c ®Þnh vÞ trÝ trªn b¶n ®å.

- §iÒu kiÖn tù nhiªn çc quèc gia §«ng Nam ¸ cã thuËn lîi vµ khã kh¨n g×?

HS:Th¶o luËn.- Çc quèc gia cæ ®¹i ë §«ng Nam ¸ ra ®êi tõ khi nµo?? H·y kÓ tªn mét sè quèc gia §«ng Nam ¸ cæ vµ x¸c ®Þnh vÞ trÝ b¶n ®å. <Ch¨m Pa, Phï Nam, Ch©n L¹p, CPC, V¨n Lang>.GV:TiÓu kÕt- chuyÓn ý.GV:Çc quèc gia phong kiÕn §«ng Nam ¸ còng tr¶i qua çc giai ®o¹n: H×nh thµnh, hng thÞnh vµ suy vong ë mçi níc qu¸ tr×nh ®ã diÔn ra trong thêi gian kh¸c nhau, nhng nh×n chung tõ nöa sau thÕ kØ X-> XVIII, lµ thêi k× thÞnh vîng nhÊt cña çc quèc gia §«ng Nam ¸.

1.Sù h×nh thµnh çc v - ¬ng quèc ë §«ng Nam .

-§«ng Nam ¸ lµ mét khu vùc réng lín hiÖn nay gåm 11 quèc gia.-§iÒu kiÖn tù nhiªn. ChÞu ¶nh hëng giã mïa, chia 2 mïa râ rÖt: Kh«- ma. +ThuËt lîi cho c©y n«ng nghiÖp ph¸t triÓn . +ChÞu thiªn tai.-Thêi gian h×nh thµnh kho¶ng 10 thÕ kØ ®Çu c«ng nguyªn.

2.Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña çc quèc gia phong kiÕn §«ng Nam .

-Tõ thÕ kØ I-> X thêi gian h×nh thµnh.-Tõ thÕ kØ X-> XVIII thêi k×



GV:Dïng lîc ®å giíi thiÖu.? H·y tr×nh bµy sù h×nh thµnh cña çc quèc gia phong kiÕn In-®«-nª-xi-a.<Cuèi thÕ kØ XIII dßng vua Giava m¹nh lªn, chinh phôc çc tiÓu quèc ë hai ®¶o Xu-ma-t¬-ra vµ Gia-va. LËp nªn v¬ng triÒu M«-®«-pa-hÝp hïng m¹nh trong 3 thÕ kØ>.? H·y kÓ tªn çc quèc gia phong kiÕn §«ng Nam ¸ kh¸c vµ thêi ®iÓm h×nh thµnh cña çc quèc gia ®ã.Pagam <XI>.Xukh«thay <XIII>.L¹n X¹ng <XIV>Ch©n L¹p <VI>...

HS:Xem H12+13 t liÖu cuèi bµi.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ kiÕn tróc ë §«ng Nam ¸.<H×nh vßm kiÓu b¸t óp, th¸p nhän ®å sé víi h×nh ¶nh sinh ®éng gièng kiÓu Ên §é>.

“ë Mi-an-ma chØ riªng khu di tÝch Pa-gan hiÖn cßn 5000 ng«i chïa lín nhá n»m r¶i r¸c däc hai bê s«ng”.-Ira-oa-®i ng«i chïa Suª-®a-g«n.<Chïa vµng> ®å sé ®îc x©y dùng 1 n¨m rìi <1372- 1373> chøng tá søc lùc tµi n¨ng cña c¶ níc ®îc huy ®éng rÊt lín, chïa cã ®Ønh cao 10 m gåm 7 vµnh ®ai b»ng vµng 1 çi, trô b¹c, ®Ønh chãp lµ mét qu¶ cÇu = vµng <®êng kÝnh 25 m> trªn cã c¾m cê giã b»ng vµng vµ c¶ 3 phÇn trô, qu¶ cÇu vµ l¸ cê giã ®Òu ®îc kh¶m b»ng 5448 viªn kim c¬ng to nhá kh¸c nhau, toµn bé phÇn th©n cña th¸p ®îc phñ bëi 8300 l¸ vµng kÝch thíc 30x 30cm, bªn trong treo 1065 chu«ng vµng 421 chu«ng b¹c, chïa vµng xøng ®¸ng lµ biÓu tîng cña

thÞnh vîng.

+In-®«-nª-xi-a, v¬ng triÒu M«-gi«-pa-hÝp <1213-1527>. +Campuchia- thêi k× ¡ng Co <IX- XV>. +Mi-an-ma, v¬ng quèc S-kh«-thay <XIII>. +Lµo: v¬ng quèc L¹n X¹ng <XV- XVII>. +§¹i ViÖt <XV>. +Ch¨m Pa.-KiÕn tróc ®iªu kh¾c næi tiÕng ®Òn ¡ng Co.

-§Òn B«-ro-bu-®ua (In-®«-nª-xi-a)-Th¸p Pa-gan (Mi-an-ma)-Th¸p Chµm.

3.V ¬ng quèc Campuchia. - Giai ®o¹n 1:Tõ thÕ kØ I- VI níc Phï Nam



®Êt níc Mi-an-ma giµu ®Ñp víi nh÷ng con ngêi vÞ tha, yªu ®êi, giµu íc m¬...”GV:HÖ thèng kiÕn thøc chuyÓn ý.-DÆn dß HS: Lµm bµi tËp ®äc tríc bµi... TiÕt 6GV:Giíi thiÖu lîc ®å v¬ng quèc CPC.GV:Tõ khi thµnh lËp CPC ®· chia ra thµnh çc giai ®o¹n vµ mçi giai ®o¹n ®Ò cã lÞch sö riªng ®Æc trng.

?Em h·y cho biÕt çc giai ®o¹n lÞch sö vµ ®Æc ®iÓm cña mçi giai ®o¹n Êy.

GV:Gt tõ “¡ng Co” lµ kinh ®« cã nhiÒu ®Òn th¸p ®îc x©y dùng trong thêi k× nµy.¡ng Co V¸t x©y dùng thÕ kØ XII.¡ng Co Thom ®îc x©y dùng trong suèt 7 thÕ kØ cña thÕ k× ph¸t triÓn IX-> XV.HS:Xem H14 khu ®Òn th¸p...SGK m« t¶. Kinh ®« ¡ng Co thuéc vïng Xiªm RiÖp ngµy nay ë ®©y ngêi Kh¬ Me ®· x©y dùng nhiÒu c«ng tr×nh næi tiÕng lµ ¡ng Co V¸t, ¡ng Co Thom. ¡ng Co V¸t lµ khu ®Òn cã 5 ng«i th¸p cao, ®Ønh cao nhÊt lµ 63m. Xung quanh cã hå níc réng 200 m, chu vi 5,5 km hai bªn bê l¸t cÇu ®¸ víi 18 bËc cao. Nh÷ng lèi ®i réng cã l¸t ®¸, hai bªn cã h×nh ®iªu kh¾c, ch¹m træ tinh vi dÉn tíi khu cung ®iÖn, t¹o vÎ ®Ñp trang nghiªm vµ hïng vÜ. Khu ®Òn th¸p ¡ng Co lµ mét cèng hiÕn ®éc ®¸o cña ngêi Kh¬ Me vµo kho tµng v¨n ho¸ §«ng Nam ¸ vµ thÕ giíi.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ khu ®Òn

Téc ngêi Kh¬ me giái s¨n b¾t quen ®µo ao, ®¾p hå tr÷ níc, tiÕp xóc v¨n ho¸ Ên §é, kh¾c bia b»ng ch÷ Ph¹n.- Giai ®o¹n 2: Tõ thÕ kØ VI- IX- v¬ng quèc Ch©n L¹p.- Giai ®o¹n 3: Tõ thÕ kØ IX- XV- thêi k× ¡ng Co.- Giai ®o¹n 4: Tõ thÕ kØ XV-1863- suy yÕu bÞ ph¸p biÕn thµnh thuéc ®Þa.

4 .V ¬ng quèc Lµo.

-Tríc thÕ kØ XIII chñ nh©n ®Çn tiªn lµ ngêi Lµo Th¬ng.-Tõ thÕ kØ XIII ngêi Th¸i-> Lµo Lïm.-1353 Pha Ngõm thèng nhÊt çc bé l¹c-> nhµ níc L¹n X¹ng.-XV- XVII lµ thêi k× thÞnh v-îng.-XVIII L¹n X¹ng suy yÕu bÞ ngêi Xiªm chiÕm.



¡ng Co V¸t? <Quy m« ®å sé, kiÕn tróc ®éc ®¸o thÓ hiÖn ãc thÈm mÜ vµ tr×nh ®é kiÕn tróc rÊt cao cña ngêi Kh¬ Me>.GV:TiÓu kÕt chuyÓn ý.GV:Dïng lîc ®å giíi thiÖu. Chñ nh©n ®Çu tiªn cña ngêi Lµo lµ Lµo Th¬ng, hä lµ chñ nh©n cña nh÷ng chum ®¸ khæng lå “çnh ®ång chum”-Xiªng Kho¶ng…

? LÞch sö Lµo cã nh÷ng mèc quan träng nµo?

? Em h·y nªu çc chÝnh s¸ch ®èi néi vµ ®èi ngo¹i cña vua L¹n X¹ng. - Chia níc cai trÞ, x©y dùng qu©n ®éi. - Quan hÖ hoµ hiÕu, kiªn quyÕt chèng x©m lîc.? Nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn sù suy yÕu cña nhµ níc L¹n X¹ng. <Tranh giµnh quyÒn lùc>.

- Cuèi XIX biÕn thµnh thuéc ®Þa cña Ph¸p

5. Cñng cè : GV: HÖ thèng kiÕn thøc toµn bµi. HS::Xem H15 sgk.? KiÕn tróc th¸p Luæng cña Lµo cã g× gièng vµ kh¸c kiÕn tróc çc níc trong khu vùc. <Uy nghi, ®å sé, cã mét th¸p chÝnh vµ nhiÒu th¸p nhá, xung quanh cã nhiÒu tÇng, nhng kh«ng cÇu k×, phóc t¹p nh kiÕn tróc cña CPC.GV: Th¹p Luæng “th¸p lín” ®îc x©y dùng 1566 díi triÒu vua XÖt Tha Thi L¹t, lµ c«ng tr×nh ®å sé gåm 1 th¸p lín h×nh nËm rîu ®Æt trªn çi ®Õ h×nh hoa sen ph« ra 12 çnh, díi lµ mét bÖ khæng lå h×nh b¸n cÇu t¹o thµnh 4 mói cã ®¸y vu«ng mçi c¹nh dµi 68 m ®îc èp = 323 phiÕn ®¸ cã 4 cæng díi d¹ng miÕu thê, xung quanh th¸p chÝnh cã 30 th¸p nhá ë mçi th¸p ®Òu kh¾c mét lêi d¹y cña phËt th¸p chÝnh cã chiÒu cao 45 m.



? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng chÝnh s¸ch ®èi néi vµ ®èi ngo¹i cña çc vua L¹n X¹ng. ? Sù ph¸t triÓn cña v¬ng quèc CPC thêi k× ¡ng Co nh thÕ nµo?6.DÆn dß HS:- Häc bµi theo c©u hái cuèi bµi, ®äc tríc bµi 7 sgk.

TiÕt 9 Bµi 7 Nh÷ng nÐt chung vÒ x· héi phong kiÕn.I.Muc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc:

-Thêi gian h×nh thµnh vµ tån t¹i cña x· héi phong kiÕn.-NÒn t¶ng kÜ thuËt vµ giai cÊp c¬ b¶n trong x· héi.-ThÓ chÕ chÝnh trÞ nhµ níc phong kiÕn.

2. T t ëng: -Gi¸o dôc niÒm tin vµ lßng tù hµo vÒ truyÒn thèng lÞch sö thµnh

tùu v¨n ho¸, khoa häc kÜ thuËt mµ çc d©n téc ®¹t ®îc trong thêi phong kiÕn.3.KÜ n¨ng:

-Lµm quen víi ph¬ng ph¸p tæng hîp, kh¸i qu¸t ho¸ çc sù kiÖn, çc biÕn cè lÞch sö, tõ ®ã rót ra nhËn xÐt, kÕt luËn cÇn thiÕt.II.ThiÕt bÞ, t liÖu d¹y häc:

-B¶n ®å thÕ giíi <Ch©u ¢u, Ch©u ¸>.-T liÖu vÒ x· héi phong kiÕn ph¬ng §«ng vµ ph¬ng T©y.

III.TiÕn tr×nh d¹y häc:1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò.

?Sù ph¸t triÓn cña v¬ng quèc CPC thêi ¡ng Co biÓu hiÖn nh thÕ nµo?

?Em h·y tr×nh bµy nh÷ng chÝnh s¸ch ®èi néi, ®èi ngo¹i cña çc vua L¹n X¹ng.



3.Giíi thiÖu bµi míi.- Qua çc bµi häc tríc çc em ®· ®îc t×m hiÓu vÒ sù h×nh

thµnh vµ ph¸t triÓn cña chÕ ®é phong kiÕn ë ph¬ng §«ng vµ Ch©u ¢u, x· héi phong kiÕn lµ mét giai ®o¹n quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña lÞch sö loµi ngêi. H«m nay chóng ta hay t×m hiÓu nh÷ng nÐt chung vÒ x· héi phong kiÕn.4.D¹y- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña GV- HS Néi dung bµi häc?X· héi phong kiÕn ph¬ng §«ng vµ Ch©u ¢u h×nh thµnh tõ khi nµo?-Ph¬ng §«ng: TCN <Trung Quèc>, ®Çu CN <§N¸>.-Ph¬ng T©y: ThÕ kØ V.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ thêi gian h×nh thµnh x· héi phong kiÕn cña hai khu vùc trªn? -Ph¬ng §«ng: h×nh thµnh rÊt sím. -Ph¬ng T©y: muén h¬n.?Sù ph¸t triÓn cña x· héi phong kiÕn ë ph¬ng §«ng vµ Ch©u ¢u kÐo dµi trong bao l©u. (Ph¬ng §«ng x· héi ph¸t triÓn chËm ch¹p). -Trung Quèc <VII-XVI> - §«ng Nam ¸ <X-XIV>. - Ch©u ¢u: ThÕ kØ <XI- XIV>.? Thêi k× khñng ho¶ng cña chÕ ®é phong kiÕn ë ph¬ng §«ng vµ Ch©u ¢u nh thÕ nµo?GV:S¬ kÕt chuyÓn ý.? C¬ së kinh tÕ cña x· héi phong kiÕn ph¬ng §«ng vµ Ch©u ¢u cã ®iÓm g× gièng vµ kh¸c nhau? (Ph¬ng §«ng: Bã hÑp trong c«ng x· n«ng th«n.Ch©u ¢u: §ãng kÝn trong l·nh ®Þa phong kiÕn)? Çc giai cÊp trong x· héi phong kiÕn??H×nh thøc bãc lét cña giai cÊp thèng trÞ.<Giao ruéng ®Êt- thu thuÕ nÆng>.

1.Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña x· héi phong kiÕn.

Ph¬ng §«ng Ch©u ¢u-H×nh thµnh sím tõ ®Çu III tcn <X thÕ kØ>.

-Sù ph¸t triÓn chËmTQ <VII-XVI>§N¸ <X-XVI>

-Khñng ho¶ng suy vong kÐo dµi<XVI- XIX> chñ nghÜa tb¶n x©m lîc.

-H×nh thµnh muén <thÕ kØ V>

-Ph¸t triÓn nhanh <XI- XIV>.

-Khñng ho¶ng suy vong nhanh <XV-XVI> chñ nghÜa t b¶n h×nh thµnh.

2.C¬ së kinh tÕ x· héi cña x· héi phong kiÕn.

- C¬ së kinh tÕ: N«ng nghiÖp lµ chÝnh.

- C¬ së x· héi: +Ph¬ng §«ng: §Þa chñ- n«ng d©n.+Ch©u ¢u: L·nh chóa- n«ng n«.->Bãc lét b»ng ®Þa t«.



?NÒn kinh tÕ ë Ch©u ¢u vµ ph-¬ng §«ng cßn kh¸c nhau ë ®iÓm nµo?-Ph¬ng T©y xuÊt hiÖn thµnh thÞ trung ®¹i-> th¬ng nh©n, thñ c«ng nghiÖp ph¸t triÓn-> chñ nghÜa t b¶n...GV:KÕt luËn chuyÓn ý.? Trong x· héi phong kiÕn ai lµ ng-êi n¾m quyÒn? (Vua- hoµng ®Õ)? ChÕ ®é phong kiÕn ph¬ng §«ng vµ Ch©u ¢u cã g× kh¸c biÖt.

<Th¶o luËn>.GV:Cñng cè kiÕn thøc toµn bµi.? Em h·y lËp b¶ng so s¸nh chÕ ®é phong kiÕn ph¬ng §«ng vµ Ch©u ¢u.

3.Nhµ n íc phong kiÕn. -ThÓ chÕ nhµ níc: Vua n¾m quyÒn- chÕ ®é qu©n chñ.+ChÕ ®é CT: qu©n chñ chuyªn chÕ ph¬ng §«ng: Vua n¾m mäi quyÒn.Ch©u ¢u: Lóc ®Çu ph©n t¸n thÕ kØ XV vua n¾m mäi quyÒn.

C¸c ®Æc ®iÓm P. §«ng C. ¢u-T.G h×nh thµnh.- C¬ së kinh tÕ- XH.-ThÓ chÕ nhµ n-íc.

5.Cñng cè: HÖ thèng l¹i né dung bµi häc:6. DÆn dß HS: - Giao bµi tËp cho häc sinh.

- ¤n tËp, chuÈn bÞ lµm bµi tËp lÞch sö thÕ giíi.

Ngµy so¹n:…………….. TiÕt 10 Lµm bµi tËp lÞch sö thÕ giíi.I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc. - Gióp c¸c em hÖ thèng l¹i phÇn kiÕn thøc ®· häc th«ng qua viÖc lµm bµi tËp lÞch sö.2.KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng lËp b¶ng niªn biÓu, kÜ n¨ng ph©n tÝch, so s¸nh.3.T t ëng.



- Gi¸o dôc t tëng, ®¹o ®øc cho häc sinh, lßng ngìng mé vµ t«n träng nÒn v¨n minh, v¨n ho¸ thÕ giíi.II. ThiÕt bÞ vµ t liÖu d¹y häc. -B¶ng phô, lËp niªn biÓu sù h×nh thµnh ph¸t triÓn cña x· héi phong kiÕn.III.Ho¹t ®éng tiÕt bµi tËp.1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra 15 phót3.Giíi thiÖu bµi. - §Ó kh¾c s©u kiÕn thøc phÇn lÞch sö thÕ thÕ giíi vµ t¹o kÜ n¨ng lµm bµi, nhí sù kiÖn.H«m nay c« cïng c¸c em lµm mét sè bµi tËp lÞch sö.4. C¸c ho¹t ®éng d¹y – häc: GV nªu yªu cÇu vµ giao bµi tËp cho HS lµm bµi, híng dÉn HS lµm vµ ch÷a bµi.HS: Lµm bµi t©p 3 trang 6 sbt: (Bµi tËp tr¾c nghiÖm)

Lµm bµi tËp 1,2 trang 7 sbt. (§iÒn tõ)Lµm bµi tËp 1,2 trang 8 sbt. (Tù lô©n)Bµi tËp lËp b¶ng niªn biÓu: GV ®a ra b¶ng c©m, nªu yªu cÇu

vµ HS ®iÒn néi dung phï hîp - Ch÷a bµi tËp: LËp niªn biÓu vÒ sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña x· héi phong kiÕn ë Trung Quèc, Ên §é vµ §«ng Nam ¸.

Tªn níc Thêi gian h×nh thµnh

Thêi gian ph¸t triÓn

Thêi gian suy vong

Trung Quèc ThÕ kØ III TCN thêi TÇn- H¸n

ThÕ kØ VII- §-êng

XIII- Tèng

XIV- XX thêi Minh Thanh.

Ên §é IV-VI v¬ng triÒu Góp-Ta.

XVII- XIX v¬ng triÒu M«-g«n <A-c¬-ba>

XIX suy yÕu bÞ Anh thèng trÞ

Cam-pu-chia

I-VI H×nh thµnh nhµ níc

Ch©n L¹p.

IX- XV thêi k× ¡ng Co huy

hoµng

XVI-XIX suy yÕu 1863 bÞ Ph¸p x©m

lîc.L¹n X¹ng XIII-XIV nhµ n-

íc L¹n X¹ngIX- XVII thÞnh

vîngXVIII suy yÕu XIX

Ph¸p x©m lîc.In-®«-nª-xi-

aI-X Thµnh lËp XIII-XVI hïng

m¹nhXVIII suy yÕu-Ph¸p

x©m lîcMi-an-ma I-X Thµnh lËp XI-XVIII ph¸t

triÓn m¹nhXIX suy yÕu- Anh

x©m lîcTh¸i Lan I-X Thµnh lËp XIII hïng m¹nh XVIII suy yÕu Anh,

MÜ khèng chÕ.

-HS:Lµm bµi tËp: ChØ ra nh÷ng nÐt chung vÒ XHPK ph¬ng §«ng vµ ch©u ¢u



VÒ: +Thêi gian h×nh thµnh vµ thêi gian ph¸t triÓn: +C¸c giai cÊp c¬ b¶n: +ChÕ ®é chÝnh trÞ: 5.Cñng cè, dÆn dß HS

- GV:S¬ kÕt.-DÆn dß HS: Giao bµi tËp vÒ nhµ:1. Nªu gn¾n gän nh÷ng thµnh tùu v¨n ho¸ cña Ên §é2. Trong nh÷ng chÝnh s¸ch cai trÞ bãc lét cu¶ ngêi Håi gi¸o vµ

ngêi M«ng Cæ, theo em thñ ®o¹n nµo sau lµ nguy hiÓm nhÊt?a. ChiÕm ®o¹t ruéng ®Êt. B. Chia rÏ DT t«n gi¸o. c. CÊm ®¹o Hin - ®u, thùc hiÖn ®Æc quyÒn cña Håi gi¸o. d.

T« thuÕ nÆng nÒ.



PhÇn hai: LÞch sö ViÖt Nam tõ thÕ kØ X ®Õn gi÷a thÕ kØ XIX.

Ch ¬ng I Buæi ®Çu ®éc lËp thêi ng«- ®inh- tiÒn lª.TiÕt 11 Bµi 8 Níc ta buæi ®Çu ®éc lËp.I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc: HS hiÓu râ. -Ng« QuyÒn x©y dùng nÒn ®éc lËp tù chñ. -N¾m ®îc qu¸ tr×nh thèng nhÊt ®Êt níc cña §inh Bé LÜnh.2.T t ëng: - Gi¸o dôc ý thøc ®éc lËp tù chñ vµ thèng nhÊt ®Êt níc. - Ghi nhí c«ng ¬n cña Ng« QuyÒn vµ §inh Bé LÜnh ®· cã c«ng giµnh quyÒn tù chñ, thèng nhÊt ®Êt níc më ra thêi k× ®éc lËp l©u dµi cho ®Êt níc ta.3.KÜ n¨ng. - Båi dìng kÜ n¨ng lËp biÓu ®å, sö dông b¶n ®å cho häc sinh.II.T liÖu vµ thiÕt bÞ d¹y häc.

-S¬ ®å bé m¸y nhµ níc thêi Ng« QuyÒn.-Lîc ®å 12 sø qu©n.-Mét sè tranh ¶nh, t liÖu vÒ di tÝch cã liªn quan ®Õn thêi Ng«,

§inh, TiÒn Lª.III.TiÕn tr×nh d¹y- häc.1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò. - Tr×nh bµy nh÷ng ®iÓm c¬ b¶n cña x· héi phong kiÕn Ch©u ¢u.? - X· héi cæ ®¹i phong kiÕn ph¬ng §«ng cã g× kh¸c víi x· héi phong kiÕn ph¬ng T©y?.3.D¹y- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña GV - HS Néi dung bµi häc

GV:S¬ lîc sgk.?Sau th¾ng lîi Ng« QuyÒn ®· lµm g×?

?V× sao ph¶i b·i bá bé m¸y nhµ níc cò ®Ó x©y dùng bé m¸y nhµ níc míi.<Cò lÖ thuéc vµo Trung Quèc>...

?Em h·y vÏ s¬ ®å bé m¸y nhµ níc thêi Ng« QuyÒn.

1.Ng« quyÒn dùng nÒn ®éc lËp, tù chñ.-938 Ng« QuyÒn lªn ng«i vua ®ãng ®« ë Cæ Loa, x©y dùng bé m¸y nhµ níc míi.-S¬ ®å bé m¸y nhµ níc:



?Em cã nhËn xÐt g× vÒ tæ chøc nhµ níc thêi Ng« QuyÒn?<Nhµ níc ®¬n gi¶n> s¬ sµi nhng ®· thÓ hiÖn ý thøc ®éc lËp tù chñ cã vua ®øng ®Çu, ®Êt níc b×nh yªn æn ®Þnh.

?Sau khi Ng« QuyÒn mÊt t×nh h×nh níc ta thay ®æi nh thÕ nµo?GV:D¬ng Tam Kha cíp ng«i. 950 Ng« X¬ng V¨n giµnh l¹i ng«i-> bÊt lùc suy yÕu.?Em hiÓu sø qu©n lµ g×?<12 thÕ lùc næi dËy chiÕm cø nh÷ng vïng ®Êt riªng>.GV:Sö dông lîc ®å yªu cÇu häc sinh ®¸nh dÊu çc sø qu©n vµo ®ã.HS:§äc x¸c ®Þnh vÞ trÝ çc sø qu©n.HS:NhËn xÐt, bæ xung.?ViÖc chiÕm ®ãng cña 12 sø qu©n cã ¶nh hëng nh thÕ nµo ®Õn ®Êt níc?GV:ViÖc thèng nhÊt, ®oµn kÕt toµn d©n lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt h¬n bao giê hÕt, vËy ai lµ ngêi ®¸p øng yªu cÇu nµy?? Em h·y nªu sù hiÓu biÕt cña m×nh vÒ §inh Bé LÜnh.GV:¤ng cïng trÎ ch¨n tr©u tËp trËn cê lau ríc kiÖu, mæ tr©u cña chó ®Ó khao qu©n x©y dùng lùc lîng, rÌn ®óc vò khÝ x©y dùng c¨n cø Hoa L.? §inh Bé LÜnh ®· ®¸nh dÑp çc sø qu©n b»ng çch nµo? <Liªn kÕt, chiÕu dô, ®¸nh dÑp>.? V× sao §inh Bé LÜnh nhanh chãng ®¸nh dÑp ®îc 12 sø qu©n.? ViÖc §inh Bé LÜnh ®¸nh dÑp 12 sø qu©n, thèng nhÊt ®Êt níc cã ý nghÜa g×?

2.T×nh h×nh chÝnh trÞ cuèi thêi Ng«.-944 Ng« QuyÒn mÊt-> triÒu ®×nh lôc ®ôc.-965 Lo¹n 12 sø qu©n.

->G©y lo¹n l¹c, chia c¾t ®Êt níc lµm cho ®Êt níc suy yÕu, ®êi sèng nh©n d©n lÇm than, c¬ cùc, kÎ thï lîi dông, tÊn c«ng.

3. §inh Bé LÜnh thèng nhÊt ®Êt n íc. -§inh Bé LÜnh– Hoa L <Ninh B×nh>.+X©y dùng lùc lîng, rÌn ®óc vò khÝ.+Liªn kÕt víi sø qu©n TrÇn L·m chiªu dô sø qu©n yÕu ®¸nh dÑp çc sø qu©n kh¸c.-967 §Êt níc thèng nhÊt, b×nh yªn.*ý nghÜa:-T¹o ®iÒu kiÖn x©y dùng ®Êt níc v÷ng m¹nh chèng l¹i ©m mu kÎ thï.


Vua

Quan VâQuan v¨n

Thø sö çc ch©u


5.Cñng cè, dÆn dß HS: GV:Cñng cè toµn bµi.?Em h·y tr×nh bµy c«ng lao cña Ng« QuyÒn vµ §inh Bé LÜnh?

<¤ng tæ phôc hng ®éc lËp, v¹n th¾ng v¬ng>.-Häc, tr¶ lêi c©u hái sgk. §äc tríc bµi 9.

TiÕt 12+13 - Bµi 9 Níc §¹i cå ViÖt thêi §inh- TiÒn Lª. I. T×nh h×nh chÝnh trÞ- qu©n sù.I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc:

-Thêi §inh- TiÒn Lª bé m¸y nhµ níc ®îc x©y dùng t¬ng ®èi hoµn chØnh.

-Nhµ Tèng ph¸t ®éng chiÕn tranh x©m lîc vµ ®· nhanh chãng bÞ qu©n d©n ta ®¸nh tr¶.2.T t ëng:

-Gi¸o dôc lßng tù hµo, tù t«n d©n téc.-BiÕt ¬n c¸c vÞ anh hïng cã c«ng x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc.

3.KÜ n¨ng:-Båi dìng kÜ n¨ng vÏ s¬ ®å, lËp biÓu ®å trong häc tËp.

II.ThiÕt bÞ vµ t liÖu d¹y- häc. - Lîc ®å cuéc kh¸ng chiÕn chèng Tèng lÇn thø nhÊt - Tranh ¶nh di tÝch lÞch sö vÒ ®Òn thê vua §inh,vua Lª.III. TiÕn tr×nh d¹y – häc : 1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò. ?T×nh h×nh níc ta cuèi thêi Ng« vµ qu¸ tr×nh thèng nhÊt ®Êt níc cña §inh Bé LÜnh.3.Giíi thiÖu bµi míi.

-Sau lo¹n 12 sø qu©n §inh Bé LÜnh lªn ng«i vua lËp ra nhµ §inh vµ x©y dung mét bé m¸y nhµ níc míi..4.Day- häc bµi míi.


HS:§äc sgk.? Sau khi dÑp 12 sø qu©n thèng nhÊt ®Êt níc §inh Bé LÜnh ®· lµm g×?

1.Nhµ §inh x©y dùng ®Êt n íc.

-968 §inh Bé LÜnh lªn ng«i vua ®Æt tªn níc lµ §¹i Cå



HS: Quan s¸t H19.?T¹i sao §inh Tiªn Hoµng ®ãng ®« ë Hoa L- Ninh b×nh? <Quª h¬ng «ng, ®Êt hÑp nhiÒu ®åi nói ®¸ v«i- tiÖn phßng thñ>.? ViÖc nhµ §inh ®Æt tªn níc vµ kh«ng dïng niªn hiÖu hoµng ®Õ Trung Quèc nãi lªn ®iÒu g×? <TiÕp tôc x©y dùng nÒn ®éc lËp tù chñ cã ý s¸nh ngang hµng víi Trung Quèc>.GV:V¬ng lµ tíc hiÖu vua dïng cho níc nhá. §Õ lµ tíc hiÖu vua níc lín. Lín m¹nh cã nhiÒu níc thÇn phôc Vua lµ ®øng ®Çu níc phong kiÕn.GV:Thêi §inh níc ta cha cã ph¸p luËt vua sai ®Æt v¹c dÇu, nu«i cäp.? Nh÷ng viÖc lµm cña §inh Bé LÜnh cã ý nghÜa nh thÕ nµo?? Nhµ Lª ®îc thµnh lËp trong hoµn c¶nh nµo?- GV:S¬ lîc: Cuèi n¨m 979 cha con §inh Tiªn Hoµng+ §inh LiÔu bÞ ¸m h¹i néi bé lôc ®ôc.Qu©n Tèng l¨m le ®e do¹. ->Lª Hoµn ®îc suy t«n lµm vua.HS: §äc ch÷ nhá sgk.? V× sao Lª Hoµn ®îc suy t«n lªn lµm vua.? ViÖc Th¸i HËu D¬ng V©n Nga kho¸c ¸o ngù bµo cho Lª Hoµn nãi lªn ®iÒu g×? <ThÓ hiÖn sù th«ng minh, quyÕt ®o¸n, ®Æt lîi Ých quèc gia, d©n téc lªn trªn lîi Ých dßng hä, viÖc lµm nµy vît lªn quyÒn lîi phong kiÕn ®Ó b¶o vÖ lîi Ých d©n téc>.GV:Gi¶i thÝch TiÒn Lª- HËu Lª XV.HS:§äc “triÒu ®×nh trung ¬ng-> hÕt”.? Em h·y vÏ s¬ ®å tæ chøc bé m¸y triÒu ®×nh trung ¬ng TiÒn Lª. HS:NhËn xÐt.

ViÖt, ®ãng ®«- Hoa L- Ninh B×nh.

-Xu©n 970 vua §inh ®Æt niªn hiÖu Th¸i B×nh, sai sø sang giao h¶o víi nhµ Tèng.-Phong v¬ng cho c¸c con.- Cö tíng lÜnh n¾m chøc vô quan träng.-Dùng cung ®iÖn, ®óc tiÒn.-Xö ph¹t nghiªm kh¾c.

=>§êi sèng x· héi æn ®Þnh, kinh tÕ ph¸t triÓn.

2.Tæ chøc chÝnh quyÒn thêi TiÒn Lª.*Sù thµnh lËp cña nhµ Lª.-979 §inh Tiªn Hoµng, §inh LiÔn bÞ ¸m h¹i néi bé lôc ®ôc.Nhµ Tèng l¨m le x©m lîc.->Lª Hoµn ®îc suy t«n lµm vua, nhµ tiÒn Lª thµnh lËp.

*Tæ chøc chÝnh quyÒn trung ¬ng.



GV:KÕt luËn.? §¬n vÞ hµnh chÝnh.

? Qu©n ®éi thêi TiÒn Lª ®îc tæ chøc nh thÕ nµo?

? Bé m¸y nhµ níc thêi Lª S¬ so víi thêi Ng« QuyÒn nh thÕ nµo? <Quy cñ, chÆt chÏ, cã hÖ thèng>.

GV:S¬ kÕt, chuyÓn ý.GV:S¬ lîc sgk+ b¶n ®å.

? Qu©n Tèng x©m lîc níc ta trong hoµn c¶nh nµo?

Chia 2 ®êng bé- L¹ng S¬nThuû- S«ng B¹ch §»ng.?Em suy nghÜ g× vÒ c¸ch ®¸nh giÆc cña Lª Hoµn?

? ý nghÜa lÞch sö cña cuéc kh¸ng chiÕn.

*§¬n vÞ hµnh chÝnh: ...10lé

Phñ Ch©u Phñ- Ch©u Phñ Ch©u...

*Qu©n ®éi:10 ®¹o-2 bé phËnCÊm qu©n <triÒu ®×nh>.Qu©n ®Þa ph¬ng <c¸c lé>.

3.Cuéc kh¸ng chiÕn chèng Tèng cña Lª Hoµn.-Hoµn c¶nh lÞch sö: - Cuèi 979 nhµ §inh rèi lo¹n- Tèng x©m lîc.-DiÔn biÕn: Sgk. §Çu 981 qu©n Tèng- HÇu Nh©n B¶o tiÕn ®¸nh n-íc ta.-KÕt qu¶: 981 Ta th¾ng trËn B¹ch §»ng lÇn2.-ý nghÜa:Kh¼ng ®Þnh quyÒn tù chñ, ý chÝ quyÕt chiÕn cña toµn d©n téc.

5. Cñng cè, dÆn dß HS:GV:Cñng cè kiÕn thøc toµn bµi.


Vua

Quan VâQuan V¨n

QuanTh¸i S - §¹i S

Lé Lé Lé


?Tr×nh bµy diÔn biÕn chiÕn th¾ng chèng Tèng lÇn1.HS:§äc tríc phÇn 2.

II.Sù ph¸t triÓn kinh tÕ- v¨n ho¸.I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc.

-Çc vua §inh ®· bíc ®Çu x©y dùng mét nÒn kinh tÕ tù chñ b»ng sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, thñ c«ng nghiÖp- th¬ng nghiÖp.

-Cïng víi sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi còng cã nhiÒu thay ®æi.2.T t ëng.

-Gi¸o dôc cho häc sinh ý thøc tù chñ trong x©y dùng ®Êt níc biÕt quý träng çc truyÒn thèng v¨n ho¸ cña «ng cha tõ thêi Ng«- §inh- TiÒn Lª.3.KÜ n¨ng.

-RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch vµ rót ra ý nghÜa lÞch sö cña thµnh tùu kinh tÕ v¨n ho¸...II.ThiÕt bÞ vµ t liÖu d¹y häc.

-Su tÇm tranh ¶nh, di tÝch çc c«ng tr×nh kiÕn tróc, v¨n ho¸...-T liÖu thµnh v¨n vÒ çc triÒu ®¹i Ng«- §inh- TiÒn Lª.

III.TiÕn tr×nh d¹y häc.1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò.

?Em h·y tr×nh bµy l¹i tæ chøc chÝnh quyÒn thêi §inh- TiÒn Lª.?Cuéc kh¸ng chiÕn chèng Tèng cña Lª Hoµn cã ý nghÜa lÞch sö

nh thÕ nµo?3.Giíi thiÖu bµi míi.

-Cuéc kh¸ng chiÕn chèng Tèng cña Lª Hoµn 981 Th¾ng lîi ®· ®¸nh b¹i ©m mu x©m lîc cña kÎ thï. Kh¼ng ®Þnh quyÒn lµm chñ ®Êt níc cña nh©n d©n ta vµ cñng cè nÒn ®éc lËp tù chñ, thèng nhÊt ®Êt níc, ®ã còng lµ c¬ së thuËn lîi ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ, v¨n ho¸ d©n téc.4.Day- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña GV -HS Néi dung bµi häc



HS:§äc sgk phÇn 1.GV:S¬ lîc qua t×nh h×nh kinh tÕ.? T×nh h×nh kinh tÕ n«ng nghiÖp thêi Ng«- §inh- Tiªn Lª cã nh÷ng nÐt g× ®¸ng lu ý.GV:T¶ vÒ buæi lÔ cµy tÞnh ®iÒn <Sau khi lµm lÔ vua s¾n quÇn léi xuèng ruéng cµy, tiÕng trèng, tiÕng hß reo vang dËy... N«ng d©n xuèng ®ång>.? V× sao Vua Lª l¹i tæ chøc lÔ cµy tÞch ®iÒn? <Quan t©m, khuyÕn khÝch s¶n xuÊt>.? T×nh h×nh thñ c«ng nghiÖp thêi §inh- TiÒn Lª nh thÕ nµo?GV:§Êt níc ®îc ®éc lËp c¸c nghÖ nh©n ph¸t huy hÕt tµi n¨ng cña m×nh ®Ó x©y dùng ®Êt níc, kinh ®« Hoa L- Ninh B×nh ®îc x©y dùng tr¸ng lÖ, nguy nga song do thêi gian vµ chiÕn tranh tµn ph¸ tuy vËy sö s¸ch vÉn cßn lu l¹i ®«i nÐt vÒ kiÕn tróc Hoa L.? Em h·y miªu t¶ l¹i ®«i nÐt vÒ cung ®iÖn Hoa L ®Ó thÊy râ sù ph¸t triÓn cña níc ta thêi Lª. <Cét d¸t= vµng, lîp ngãi b¹c cã ®iÖn ®µi tÕ lÔ, chïa chiÒn kho vò khÝ, kho thãc, kho ®å dïng.->Quy m« cung ®iÖn hoµnh tr¸ng nguy nga, léng lÉy. HS:Quan s¸t H20 sgk.? Kinh tÕ th¬ng nghiÖp cã g× lu ý?ViÖc quan hÖ trong bang giao víi nhµ Tèng cã ý nghÜa g×? <Cñng cè nÒn ®éc lËp, t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn ngo¹i th-¬ng>.HS:§äc sgk.? Trong x· héi thêi §inh TiÒn Lª cã c¸c tÇng líp nµo?

1.B íc ®Çu x©y dùng nÒn kinh tÕ tù chñ.-N«ng nghiÖp: ®îc coi träng. +Chia ruéng ®Êt cho nh©n d©n. +Khai khÈn ®Êt hoang. +Chó ý thuû lîi. +KhuyÕn khÝch s¶n xuÊt.->S¶n xuÊt n«ng nghiÖp æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn.

-Thñ c«ng nghiÖp. +X©y dùng xëng thñ c«ng nhµ níc ®óc tiÒn rÌn vò khÝ, may mò ¸o. +Ph¸t triÓn nghÒ thñ c«ng cæ truyÒn dÖt, gèm, lµm giÊy...

- Th¬ng nghiÖp: +§óc tiÒn ®ång lu th«ng trong níc. +Trung t©m bu«n b¸n, chî lµng... +Trao ®æi hµng ho¸ víi Tèng.

2.§êi sèng x· héi v¨n ho¸.a.X· héi.


Vua

Quan v¨n, vâ, nhµ s

Nh©n d©n, thî tc, th ¬ng nh©n,

®Þa chñ

giai cÊp

thèng trÞgiai

cÊp bÞ trÞ


?H·y ph©n tÝch ®Þa vÞ cña çc tÇng líp trong x· héi??T¹i sao çc nhµ s thêi k× nµy ®îc träng dông? <Çc nhµ s cã häc, giái ch÷ nghÜa mét sè nhµ s më líp d¹y häc hoÆc lµm cè vÊn ngo¹i giao víi çc sø thÇn>. -> Hä rÊt ®îc träng dông, lµm cho sø thÇn Trung Quèc th¸n phôc.GV:DÉn t liÖu <S §ç ThuËn>...

?Em cã nhËn xÐt g× vÒ çc lo¹i h×nh v¨n ho¸ d©n gian? HS:Th¶o luËn nhãm:B×nh dÞ, tinh thÇn ®oµn kÕt, tinh thÇn d©n téc.?Ngµy nay çc lo¹i h×nh v¨n ho¸ d©n gian cã cßn kh«ng? <NÐt ®Ñp v¨n ho¸ mang ®Ëm b¶n s¾c d©n téc>.

b.V¨n ho¸:-§¹o phËt ®îc lu truyÒn réng r·i.-Chïa chiÒn x©y dùng kh¾pn¬i.- S ®îc träng dông.-Çc lo¹i h×nh v¨n ho¸ d©n gian ph¸t triÓn: §ua thuyÒn,... LÔ héi.

5. Cñng cè, dÆn dß HS:-GV:HÖ thèng kiÕn thøc toµn bµi.? Nguyªn nh©n nµo lµm cho nÒn kinh tÕ thêi §inh- TiÒn Lª ph¸t

triÓn.-DÆn dß HS: Häc bµi, ®äc tríc bµi 10.


Vua

Quan v¨n, vâ, nhµ s

Nh©n d©n, thî tc, th ¬ng nh©n,

®Þa chñ

giai cÊp

thèng trÞgiai

cÊp bÞ trÞ

N« t×


Ch ¬ng II : Níc ®ai viÖt thêi lý <thÕ kØ XI- XII>TiÕt 14 - Bµi 10

Nhµ Lý ®Èy m¹nh c«ng cuéc x©y dùng ®Êt nícI.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc.Häc sinh cÇn n¾m ®îc.

-Çc chÝnh s¸ch cña nhµ Lý ®Ó x©y dùng ®Êt níc, dêi ®« vÒ Th¨ng Long, ®Æt tªn níc §¹i ViÖt, chia l¹i khu vùc hµnh chÝnh, tæ chøc bé m¸y chÝnh quyÒn trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng- x©y dùng luËt ph¸t, x©y dùng qu©n ®éi...2.T t ëng.

-Gi¸o dôc cho çc em lßng tù hµo vµ t×nh thÇn yªu níc.-Gi¸o dôc häc sinh bíc ®Çu hiÓu r»ng, ph¸p luËt nhµ níc lµ c¬ së

cho viÖc x©y dùng vµ b¶o vÖ ®Êt níc.3. KÜ n¨ng.

-Ph©n tÝch vµ nªu çc ý nghÜa, çc chÝnh s¸ch x©y dùng vµ b¶o vÖ ®Êt níc cña nhµ Lý.-RÌn luyÖn kÜ n¨ng ®¸nh gi¸ c«ng lao cña nh©n vËt lÞch sö tiªu biÓu thêi Lý.II. ThiÕt bÞ vµ t liÖu.

-B¶n ®å VÞªt Nam.-S¬ ®å tæ chøc hµnh chÝnh nhµ níc ®Ó trèng.

III.TiÕn tr×nh d¹y häc : 1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò.

?Nªu nh÷ng nÐt ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ tù chñ §inh- TiÒn Lª.?Tai sao díi thêi §inh-TiÒn Lª çc nhµ s ®îc träng dông.

3.Giíi thiÖu bµi míi.-Sau mét thõi gian trÞ v× ®Êt níc æn ®Þnh, kinh tÕ v÷ng vµng,

nhng ®Õn cuèi thêi Lª <thÕ kØ X> t×nh h×nh kh«ng cßn nh tríc n÷a sù suy yÕu ®· lµm cho nhµ Lª sôp ®æ...4.D¹y- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña GV- HS Néi dung bµi häcGV:1005 Lª Long §Ünh lªn ng«i vua <Ngo¹ TriÒu> tµn ¸c-> nh©n d©n o¸n ghÐt: Cho ngêi vµo còi th¶ tr«i s«ng.

1.Sù thµnh lËp cña nhµ Lý.



-Rãc mÝa trªn ®Çu s.-Dïng dao cïn xÎ thÞt ngêi...¡n ch¬i sa ®o¹- m¾c bÖnh.HS:§äc ch÷ nhá sgk.Tõ “Lý C«ng UÈn-> mu«n ®êi”.GV:KÓ vÒ Lý C«ng UÈn. Lý C«ng UÈn lµm con nu«i cña nhµ s V¹n H¹nh, lµ ngêi kh¶ng kh¸i, cã ch÷ lín ch÷ nhá, lµm quan cho nhµ tiÒn Lª ®îc th¨ng ®Õn chøc §iÖn TiÒn chØ huy sø, khi Lª Ngo¹ TriÒu mÊt 11/1009, vua KÕ Tù cßn nhá. ChÞ HËu §µo Cam Méc nãi “míi ®©y chóa thîng lµ ngêi mê tèi, tµn b¹o, lßng trêi ghÐt bá, con trÎ th¬ kh«ng c¸ng ®¸ng næi lóc níc nhµ l¸m ho¹n n¹n d©n t×nh ®©u ®Èy nhao nhao còng muèn kiÕm ®îc mét vÞ ch©n chóa...” c¸c quan ®ång lßng suy t«n Lý C«ng UÈn lªn lµm vua.?Lý C«ng UÈn lµ ngêi nh thÕ nµo?V× sao «ng®îc suy t«n lµm vua? <Cã häc, cã ®øc, cã uy tÝn, ®-îc triÒu thÇn nhµ Lª quý träng...>.? T¹i sao Lý C«ng UÈn quyÕt ®Þnh dêi ®« vÒ Th¨ng Long? <§Þa thÕ thuËn lîi, n¬i héi tô 4 ph¬ng>.ThÕ kØ XI Th¨ng Long võa lµ kinh ®« võa lµ n¬i héi tô cña thµnh thÞ cã quy m« lín cña khu vùc vµ thÕ giíi.HS:§äc ch÷ nhá sgk.? Em h·y m« t¶ l¹i kinh thµnh Th¨ng Long.Vßng thµnh ®îc ®¾p n¨m 1010 cã 4 cöa §«ng- T©y- Nam- B¾c. <Long thµnh hay hoµnh thµnh cã nhiÒu cung ®iÖn lµm n¬i ë n¬i lµm viÖc cña vua, quan, quý téc bªn trong hoµnh thµnh cã cÊm thµnh- vua- hoµng hËu... Bªn ngoµi hoµng thµnh lµ n¬i ë cña c d©n víi hÖ thèng chî, bÕn, phè phêng, cung cho hoµng th¸i tö ë

-N¨m 1009 Lª Long §Ünh chÕt, triÒu TiÒn Lª chÊm døt.-Lý C«ng UÈn ®îc suy t«n lªn lµm vua.

-N¨m 1010 Lý C«ng UÈn quyÕt ®Þnh dêi ®« vÒ §¹i La- Th¨ng Long.

-1054 Nhµ Lý ®æi tªn níc lµ §¹i ViÖt x©y dùng chÝnh quyÒn trung ¬ng-> ®Þa ph¬ng.

*Tæ chøc chÝnh quyÒn trung ¬ng.



ngoµi...>.

? Em h·y vÏ s¬ ®å bé m¸y chÝnh quyÒn trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng. <2 häc sinh lªn b¶ng vÏ s¬ ®å>.HS:NhËn xÐt.GV:Hoµn thiÖn.

?V× sao vua Lý giao chøc vô quan träng cho nh÷ng ngêi th©n cËn n¾m gi÷.->Sù chuyªn quyÒn cña chÕ ®é phong kiÕn nhng kho¶ng c¸ch cha xa l¾m <Vua- Cha>.

GV:S¬ kÕt chuyÓn ý.HS:§äc ch÷ nhá sgk.? Bé luËt h×nh th b¶o vÖ ai, b¶o vÖ nh÷ng g×?

GV:Kh«ng ®îc tù tiÖn vµo cung.+CÊm d©n kh«ng ®îc b¸n hay dÊu con trai.+Ngêi cÇm cè ruéng ®Êt sau 20 n¨m ®îc chuéc l¹i.+Téi trém tr©u bß bÞ xö nÆng. >Ngµy nay luËt ®ã kh«ng cßn n÷a>Theo em cã cÇn thiÕt ph¶i cã luËt vµ t¸c dông cña luËt h×nh th thêi Lý nh thÕ nµo? <Sù quy cñ thèng nhÊt, tr¸nh tuú tiÖn, mäi ngêi ®Òu ph©n biÖt ®îc ph¶i tr¸i cÇn lµm vµ cÇn tr¸nh hoÆc kªu oan>.

*Tæ chøc chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng.

2.LuËt ph¸p vµ qu©n ®éi.-1042 Nhµ Lý ban hµnh bé luËt h×nh th-> bé luËt thµnh v¨n ®Çu tiªn níc ta.-B¶o vÖ vua, kinh thµnh, trËt tù x· héi, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.

->Sù tiÕn bé, v¨n minh so víi tríc.

- Qu©n ®éi:2 bé phËn: CÊm qu©n Qu©n ®Þa ph-¬ng.ChÝnh s¸ch “ngô binh n«ng”.


Vua

Quan ®¹i thÇn

Quan v¨n

Quan vâ

Lé,phñ

HuyÖn

H ¬ng

X·


? Ngµy nay cÇn cã luËt ph¸p kh«ng “sèng vµ lµm viÖc theo hiÕn ph¸p vµ ph¸p luËt”.? Qu©n ®éi thêi Lý ®îc x©y dùng nh thÕ nµo?GV:B¶ng phô gt? Em cã nhËn xÐt g× vÒ qu©n ®éi thêi Lý?

?§Ó x©y dùng khèi ®oµn kÕt nhµ Lý cã chñ tr¬ng g×?

GV:S¬ lîc hÖ thèng kiÕn thøc.? Em h·y nªu c¸c chñ tr¬ng chÝnh s¸ch cña nhµ Lý tõ khi lªn ng«i.

? Víi nh÷ng chÝnh s¸ch Êy t×nh h×nh ®Êt níc ta nh thÕ nµo? <V÷ng vµng æn ®Þnh>

->Tæ chøc quy cñ, chÆt chÏ.

-X©y dùng khèi ®oµn kÕt d©n téc:G¶ c«ng chóa, ban chøc t-íc, quan hÖ l¸ng giÒng hoµ hiÕu.

5. Cñng cè, dÆn dß HS:?Em h·y ®¸nh gi¸ c«ng lao cña Lý C«ng UÈn <cã c«ng x©y dùng

kinh ®« Th¨ng Long, cñng cè x©y dùng ®Êt níc, qu©n ®éi, ph¸p luËt, x©y dùng t×nh ®oµn kÕt...>.-DÆn dß HS:

Häc tr¶ lêi c©u hái sgk, su tÇm chuyÖn Lý C«ng UÈn ®äc tríc bµi 11.

TiÕt 15+16 - Bµi 11Cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc Tèng

(1075- 1077)I.Giai ®o¹n thø nhÊt <1075- 1076>

I.Môc tiªu.1.KiÕn thøc: Häc sinh hiÓu râ:



-¢m mu x©m lîc níc ta lµ nh»m bµnh tríng l·nh thæ ®ång thêi ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n vÒ tµi chÝnh vµ x· héi.

-Cuéc tiÕn c«ng tËp kÝch song ®Êt Tèng cña Lý Thêng KiÖt lµ hµnh ®éng tù vÖ chÝnh ®¸ng.2.T t ëng.

-Gi¸o dôc häc sinh lßng tù hµo d©n téc, biÕt ¬n ngêi anh hïng d©n téc Lý Thêng KiÖt.

-Båi dìng lßng dòng c¶m, nh©n ¸i, t×nh ®oµn kÕt d©n téc.3.KÜ n¨ng.

-RÌn cho häc sinh kÜ n¨ng sö dông b¶n ®å ®Ó têng thuËt cuéc kh¸ng chiÕn.

-Ph©n tÝch nhËn xÐt nh©n vËt, ®¸nh gi¸ çc sù kiÖn lÞch sö...II.ThiÕt bÞ vµ t liÖu d¹y- häc.

-B¶n ®å §¹i ViÖt thêi Lý-TrÇn.- Lîc ®å cuéc kh¸ng chiÕn chèng Tèng giai ®o¹n 1.

III.TiÕn tr×nh d¹y häc.1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò.

?Em h·y vÏ s¬ ®å bé m¸y chÝnh quyÒn trung ¬ng vµ ®Þa ph-¬ng thêi Lª.

?Nhµ Lý ®· lµm g× ®Ó cñng cè ®Êt níc.3.Giíi thiÖu bµi míi.

-Tõ khi ®Êt níc ta x©y dùng nÒn ®éc lËp tù chñdíi thêi Ng«- §inh- TiÒn Lª çc triÒu ®¹i phong kiÕn ViÖt Nam ®Òu rÊt quan t©m tíi mèi quan hÖ bang giao víi çc níc l¸ng giÒng <TQ>.

-Song tõ thÕ kØ XI mèi quan hÖ ®ã ngµy cµng xÊu ®i bëi nhµ Tèng cã ©m mu vµ hµnh ®éng x©m lîc, v× vËy nh©n d©n §¹i ViÖt ph¶i khÈn tr¬ng tiÕn hµnh chuÈn bÞ kh¸ng chiÕn chèng x©m lîc, cuéc kh¸ng chiÕn...4.D¹y häc bµi míi.


? T×nh h×nh nhµ Tèng tríc khi x©m lîc §¹i ViÖt nh thÕ nµo? <Khã kh¨n tµi chÝnh. Néi bé m©u thuÉn. Nh©n d©n næi dËy, Liªu, H¹ quÊy ph¸ phÝa B>?Nhµ Tèng x©m lîc §¹i VIÖt nh»m môc ®Ých g×? §Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng khñng ho¶ng trong níc.

? §Ó chiÕm §¹i ViÖt nhµ Tèng ®· lµm

1.Nhµ Tèng ©m m u x©m l îc n íc ta. -¢m mu: X©m lîc §¹i ViÖt gi¶i quyÕt t×nh h×nh khã kh¨n, më réng l·nh thæ.

-Hµnh ®éng: +Xói giôc Cham Pa ®¸nh níc ta tõ phÝa Nam->



g×?

? V× sao nhµ Tèng chuÈn bÞ x©m lîc §¹i ViÖt vµo thêi gian nµy. <Vua Lý Th¸nh T«ng mÊt 1072- c¬ héi>.

? §øng tríc ©m mu cña kÎ thï nhµ Lý ®èi phã b»ng c¸ch nµo?HS: §äc ch÷ nhá “Lý Thêng KiÖt->Th¸i uý”.?Lý Thêng KiÖt lµ ngêi nh thÕ nµo? Sinh 1019 phêng Th¸i Hoµ- Th¨ng Long ham häc binh th, giái vâ nghÖ cÊt c¸nh tµi n¨ng phi thêng, 23 tuæi lµm quan. Lý Th¸i T«ng nhËn lµm con nu«i ®æi hä Lý. -6/1105 mÊt, thä 86 tuæi, tríc khi mÊt 1 n¨m «ng vÉn lµ 1 vÞ tíng. Lµ ngêi trung qu©n, ¸i quèc, ý chÝ, phÈm chÊt... X©y dùng bé m¸y nhµ níc, ®oµn kÕt d©n téc-> søc m¹nh. §Ëp tan ©m mu x©m lîc Tèng, Cham Pa.? Lý Thêng KiÖt ®· lµm g× ®Ó chuÈn bÞ kh¸ng chiÕn. (cïng qu©n sü ngµy ®ªm luyÖn tËp, mé binh quyÕt lµm thÊt b¹i ©m mu cña giÆc. Lý Thêng KIÖt ®a Lý §¹i Thµnh- 1 ®¹i thÇn cã uy tÝn cïng lµm viÖc víi níc. Vua Lý Th¸nh T«ng vµ th¸i uý LTK chØ huy ®¹o qu©n kho¶ng 5 v¹n ®¸nh Cham Pa. Vua Cham Pa bÞ b¾t lµm tï binh. Buéc Cham Pa c¾t 3 ch©u (thuéc ®Êt Qu¶ng B×nh, Qu¶ng TrÞ ngµy nay) ®Ó chuéc vua vÒ.

? Tríc t×nh h×nh qu©n Tèng r¸o riÕt chuÈn bÞ x©m lîc, LTK ®· thùc hiÖn chñ tr¬ng ®¸nh giÆc ntn? ? Em cã suy nghÜ g× vÒ chñ tr¬ng cña Lý Thêng KiÖt?

nh»m lµm suy yÕu lùc lîng cña nhµ Lý. +Ng¨n c¶n giao lu bu«n b¸n cña 2 níc. +Dô dç tï trëng d©n téc...

- Nhµ Lý: chñ ®éng ®èi phã víi nhµ Tèng. Cö Lý Thêng KiÖt lµm tæng chØ huy, tæ chøc kh¸ng chiÕn.

2.Nhµ Lý chñ ®éng tiÕn c«ng ®Ó tù vÖ.a. Hoµn c¶nh:- Nhµ Tèng r¸o riÕt chuÈn bÞ xl §.ViÖt.- Chñ tr¬ng cña nhµ Lý: TÊn c«ng tríc ®Ó tù vÖ. “tiªn ph¸t chÕ nh©n”.

-DiÔn biÕn: 10/1075 Lý Thêng KiÖt+ T«ng §¶n chØ huy 10 v¹n qu©n ®¸nh vµo ®Êt Tèng.



<T¸o b¹o, ®éc ®¸o, s¸ng t¹o, diÖt giÆc tõ ®Çu-> Tèng kh«ng kÞp trë tay>.?Môc tiªu tiÕn c«ng cña Lý Thêng KiÖt lµ ë nh÷ng ®Þa ®iÓm nµo? <N¬i tËp trung binh l¬ng: Ch©u Ung vµ Ch©u Kh©m, Ch©u Liªm>.GV:Dïng lîc ®å x¸c ®Þnh c¸c ®Þa danh vµ têng thuËt diÔn biÕn vµ kÕt qu¶ cña cuéc kh¸ng chiÕn …. -Thuû: Lý Thêng KiÖt theo ven biÓn-> Ch©u Kh©m, Ch©u Liªm. -Bé: T«ng §¶n, Th©n C¶nh Phóc-> Ch©u Ung.

Nãi râ môc ®Ých: Ph¸ sù chuÈn bÞ Tèng ®îc nh©n d©n Tèng ñng hé.

? V× sao nãi ®©y chØ lµ cuéc tiÕn c«ng ®Ó tù vÖ. HS:Th¶o luËn nhãm. <Ph¸ kho binh l¬ng-> rót qu©n, kh«ng x©m lîc, kh«ng cíp bãc nh©n d©n>.? ViÖc chñ ®éng tÊn c«ng cña nhµ Lý -> Tèng cã ý nghÜa nh thÕ nµo?? Em h·y thuËt l¹i diÔn biÕn cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Tèng 1075. HS tr×nh bµy theo lîc ®å. HSNhËn xÐt bæ xung.GV:Víi th¾ng lîi trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Tèng, Lý Thêng KiÖt lµ nv lõng danh nhÊt ë thÕ kØ XI. -Sau khi Lý Th¸nh T«ng mÊt, Lý Nh©n T«ng míi 7 tuæi, v¬ng phi û Lan nhiÕp chÝnh cïng víi sù tµi giái ®éc ®¸o cña Lý Thêng KiÖt... §· huy ®éng c¶ níc vµo trËn t¹o cho thÕ níc ë ®Ønh cao ngµn trîng ®Ì bÑp qu©n thï. §¹i ViÖt ra khái chiÕn tranh víi

-KÕt qu¶: Sau 42 ngµy ®ªm, qu©n ta h¹ thµnh Ung Ch©u, tíng giÆc ph¶i tù tö. Sau ®ã ta rót qu©n vÒ níc x©y dùng phßng tuyÕn chuÈn bÞ kh¸ng chiÕn.

-ý nghÜa: Lµm chËm bíc tiÕn cña Tèng ®Èy chóng vµo t×nh tr¹ng bÞ ®éng lóng tóng-> khã kh¨n.



hµo quang chiÕn th¾ng quanh v¬ng miÖn ®Ó ®Êt níc bíc nhanh trªn con ®êng cêng thÞnh, v¨n hiÕn.5.Cñng cè vµ dÆn dß:

¢m mu XL §Ëi ViÖt cña nhµ Tèng?Nhµ Lý ®· dïng c¸hc nµo ®Ó ®èi phã víi ©m mu cña nhµ Tèng?KÕt qu¶, ý nghÜa cña cuéc tiÕn c«ng cña nhµ Lý

- VÒ nhµ häc bµi vµ ®äc tríc phÇn II.

TiÕt 16: II.Giai ®o¹n thø hai <1076- 1077>I.Môc tiªu.1.KiÕn thøc. -S¬ lîc cuéc kh¸ng chiÕn chèng Tèng ë giai ®o¹n 2 vµ th¾ng lîi to lín cña nh©n d©n §¹i ViÖt.2.T t ëng: - Gi¸o dôc lßng tù hµo vÒ tinh thÇn bÊt khuÊt chèng ngo¹i x©m cña d©n téc ta thêi Lý.3.KÜ n¨ng:-Sö dông lîc ®å tr×nh bµy diÔn biÕn cuéc kh¸ng chiÕn trªn phßng tuyÕn Nh NguyÖt.II.ThiÕt bÞ vµ t liÖu d¹y häc.

-Lîc ®å t¹i trËn tuyÕn Nh NguyÖt, t liÖu vÒ Lý Thêng KiÖt.III.TiÕn tr×nh d¹y häc : 1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò.

?Vua t«i nhµ Lý ®· lµm g× tríc ©m mu x©m lîc §¹i ViÖt cña nhµ Tèng.3.Giíi thiÖu bµi míi.

-Sau khi tiÕn song ®Êt Tèng ph¸ huû kho binh l¬ng cña Tèng, Lý Thêng KiÖt ®· rót ngay qu©n vÒ níc gÊp rót x©y dùng lùc lîng, chuÈn bÞ bè phßng nh÷ng n¬i hiÓm yÕu, nh÷ng viÖc lµm ®ã ®· ®em l¹i kÕt qu¶ nh thÕ nµo trong cuéc kh¸ng chiÕn.



H«m nay...4. Ho¹t ®éng d¹y- häc.

Ho¹t ®éng cña GV-HS Néi dung bµi häc? Sau khi rót vÒ níc Lý Thêng KiÖt ®· lµm g×?GV:Dïng lîc ®å giíi thiÖu “kÝ hiÖu”.- Qu©n thuû ®ãng §«ng Kinh do Lý KÕ Nguyªn chØ huy.- Qu©n bé- Lý Thêng KiÖt chØ huy phôc binh s½n ë däc tuyÕn Nh NguyÖt, Yªn Phô <Yªn Phong- B¾c Ninh>. HS:§äc ch÷ nhá sgk.? T¹i sao Lý Thêng KiÖt l¹i chän s«ng Nh NguyÖt lµm phßng tuyÕn chèng x©m lîc Tèng? <V× ®©y lµvÞ trÝ chÆn ngang c¸c híng tiÕn c«ng cña giÆc tõ phÝa B¾c-> Th¨ng Long nã ®îc vÝ nh mét chiÕn hµo tù nhiªn giÆc khã cã thÓ vît qua.? Phßng tuyÕn trªn s«ng Nh NguyÖt ®îc x©y dùng nh thÕ nµo? HSTh¶o luËn: <§¾p b»ng ®Êt cao, v÷ng ch¾c, c¾m cäc tre, dËu tre dµy ®Æc dµi 100 km.? Kho binh l¬ng cña giÆc ®· bÞ ph¸ mµ qu©n Tèng vÉn tøc tèc sang x©m lîc th× chóng sÏ gÆp khã kh¨n g×? <Sù chuÈn bÞ thiÕu kÜ cµng-> thÊt b¹i>. bÞ qu©n Lý ®¸nh c¶n.

?V× sao chóng ®ãng tr¹i t¹i bê B¾c S«ng Nh NguyÖt. <BÞ c¶n bëi s«ng vµ phßng tuyÕn...>.?Em thÊy t×nh thÕ cña giÆc lóc nµy ra sao? <Lóng tóng, bÞ ®éng, khã tiÕn>.? Qu©n thuû cña giÆc gÆp khã kh¨n g×?GV:ChuyÓn ý.

1.Kh¸ng chiÕn bïng næ.- Lý Thêng KiÖt h¹ lÖn cho c¸c ®Þa ph¬ng chuÈn bÞ bè phßng, mai phôc. +X©y dùng phßng tuyÕn Nh NguyÖt.

- Chän s«ng Nh NguyÖt lµm phßng tuyÕn ®èi phã víi qu©n Tèng.

- DiÔn biÕn: +Cuèi 1076 Tèng gåm: 10v¹n bé binh ,1 v¹n ngùa, 20 v¹n d©n phu. Do Qu¸ch Quú, TriÖu TiÕt chØ huy. +1/1077 Trµn vµo níc ta. §ãng t¹i bê b¾c Nh NguyÖt. Hoµ M©u cÇm ®Çu. +Qu©n thuû bÞ chÆn ®¸nh-> kh«ng tiÕn ®îc vµo ®Êt liÒn.

2.Cuéc chiÕn ®Êu trªn phßng tuyÕn Nh NguyÖt. -Qu¸ch Quú vît s«ng-> bÞ ®¸nh lui.



GV sö dông lîc ®å ®Ó thuËt l¹i trËn chiÕn trªn phßng tuyÕn Nh NguyÖt. GiÆc cè thñ, thÊt väng, lóng tóng ra lÖnh: “Ai bµn ®Õn ®¸nh sÏ chÐm ®Çu”. Qu©n sÜ, ch¸n n¶n, thÊt väng, mÖt mái, thiÕu thèn, bÞ phôc kÝch tiªu hao lùc lîng.-Lý Thêng KiÖt cho ngêi vµo ®Òn thê ng©m bµi th¬ “Nam quèc s¬n hµ”.ý nghÜa cña viÖc LTK ng©m bµi th¬?? Theo em t×nh thÕ qu©n giÆc lóc nµy ra sao? <Ch¸n n¶n, sî h·i, b¹c nh-îc>.GV:Tèng thÊt b¹i qu¸ lín sau mét ®ªm 3,4 v¹n qu©n chÕt, 5,6/10 doanh tr¹i giÆc biÕn thµnh b·i chiÕn trêng, hµng v¹n x¸c giÆc ngæn ngang kh¾p çnh ®ång <çnh ®ång x¸c, gß x¸c>.?T¹i sao ®ang ë thÕ th¾ng mµ Lý Thêng KiÖt l¹i chñ ®éng gi¶ng hoµ. <Nh©n ®¹o, tr¸nh ®æ m¸u cho nh©n d©n vµ gi¶m >< gi÷a hai níc, ®©y lµ viÖc lµm cao c¶, s¸ng suèt mµ sau nµy ë mét sè cuéc kh¸ng chiÕn ta vÉn duy tr×>. - HS th¶o luËn: ?Em h·y nªu nh÷ng nÐt ®éc ®¸o trong çch ®¸nh giÆc cña Lý Thêng KiÖt? -TÊn c«ng tríc ®Ó tù vÖ. -ChÆn giÆc b»ng phßng tuyÕn... -§Ò nghÞ gi¶ng hoµ khi giÆc thua. -Ng©m th¬ ®¸nh vµo tinh thÇn chóng.? Cuéc kh¸ng chiÕn th¾ng lîi do nh÷ng nguyªn nh©n nµo?

- Cuèi xu©n 1077 Lý Thêng KiÖt bÊt ngê ®¸nh sang doanh tr¹i ®Þch.->Tèng thua to, khã kh¨n, tuyÖt väng.

-LÝ Thêng KiÖt chñ ®éng gi¶ng hoµ Tèng rót vÒ níc, chiÕn tranh kÕt thóc.

-Nguyªn nh©n th¾ng lîi: +Tinh thÇn ®oµn kÕt toµn d©n. +Sù chØ huy tµi t×nh cña Lý Thêng KiÖt. +BiÕt dùa vµo ®k ®Þa h×nh thuËn lîi ®Ó ®¸nh giÆc.

-ý nghÜa lÞch sö: +Lµ chiÕn th¾ng tuyÖt vêi trong lÞch sö chèng x©m lîc. +Tèng tõ bá méng x©m l-îc. +Cñng cè nÒn ®éc lËp tù chñ d©n téc.



- (GV: cho HS thÊy ®îc sù s¸ng t¹o trong viÖc dùa vµo ®iÒu kiÖn tù nhiªn ®Ó chiÕn ®Êu b¶o vÖ TQ).

? ý nghÜa lÞch sö.

Lý Thêng KiÖt lõng danh nhÊt thÕ kØ XI.“Lý Thêng KiÖt ®· huy ®éng c¶ ®Êt níc...”5. Cñng cè, dÆn dß häc sinh.

? Em h·y tr×nh bµy l¹i trËn chiÕn trªn s«ng Nh NguyÖt.- Cñng cè kiÕn thøc toµn bµi.- DÆn dß HS: ¤n tËp ch¬ng I, II lÞch sö ViÖt Nam.

*T liÖu bæ xung: -10 V¹n Tèng, bÞ diÖt cßn 23400 qu©n <h¬n hai v¹n> + 8 v¹n d©n phu bá m¹ng chi phÝ 5 100 000 l¹ng vµng. -Nhµ Lý 1072- 1127 ®¹t ®Õn ®Ønh cao cña sù thÞnh trÞ <Lý Nh©n T«ng> lµ ngêi s¸ng suèt, kh«n ngoan, nh©n hiÒn, hiÕu nghÜa, cÇu hiÒn tµi, thÇn gióp, ngêi nghe...-> thùc lµ «ng vua giái thêi Lý.



Tiết 19 : BÀI TẬP LỊCH SỬ CHƯƠNG I+III.Mục tiêu:

-Giúp học sinh hệ thống lại kiến thức phần lịch sử Việt Nam từ X- XI < Ngô- Đinh- Tiền Lê- Lý> để đảm bảo nắm chắc kiến thức lịch sử hơn.

-Rèn luyện cho học sinh cách trả lời hay làm một bài tập lịch sử hoặc trả lời câu hỏi ở dạng trắc nghiệm.

-Giáo dục tinh thần tự hào dân tộc, ý thức vươn lên trong học tập, lao động.II.Thiết bị dạy học.

-Tranh ảnh, bảng phụ, lược đồ có liên quan đến nội dung trong tiết họcIII.Tiến trình giờ bài tập.1.Ổn định lớp.2.Kiểm tra bài cũ:

?Hãy nêu những thành tựu văn hoá thời Lý.3.Phân công tổ, chia nhóm giao bài tập.4.Hoạt động của giáo viên học sinh. - Giao bài tập cho học sinh: Goi HS trả lời vấn đáp, HS và GV nhận xét, điều chỉnh bổ sung.Tổ 1- Bài 1.a.Sau khi giành độc lập Ngô Quyền không xưng Tiết độ sứ như họ Khúc, họ Dương mà xưng vương, điều đó có ý nghĩa gì? -> Khẳng định quyền tự chủ của DT ta. 1.b.Quyền của nhà vua và tổ chức của triều đình thời Ngô Quyền có gì khác với thời Văn Lang, Âu Lạc? Về sự thay thế các tên gọi và quyền hành của vua. Mặc dù còn đơn giản nhưng thể hiện được ý thức độc lập tự chủ của DT… 1.c. Ngô Quyền chọn Cổ Loa làm kinh đô, nơi này trước kia là kinh đô của triều đại nào ở nước ta? -> Âu Lạc. 1. d. Sau khi Ngô Quyền mất tình hình nước ta có biến động nào? (Triều đình, đất nước?) Sau khi Ngô Xương Ngập(954) và Ngô Xương Văn chết (965), đất nước ta vô cúng khó khăn ntn? Điều đó đã ảnh hưởng đến đời sống của ND ta ntn? -Bài 2: + Trắc nghiệm: Trong những khó khăn ở thời Ngô khó khăn nào là nghiêm trọng nhất? a. Ngô Quyền mất, Ngô Xương Ngập, Ngô Xương Văn còn nhỏ tuổi, Dương Tam Kha cướp ngôi, triều đình rối loạn.

b. Đất nước bịi chia cắt làm 12 khu vực, do thủ lĩnh các sứ quân cầm đầu.c. Nhân dân bị đẩy vào cuộc nội chiến, SX bị đình đốn, đói kém, mất mùa xảyh

ra, xóm làng tiêu điều.d. Giặc Tống lăm le doạ XL nước ta.



+Tự luận: a. Nguyên nhân nào dẫn đến thắng lợi của cuộc khởi nghĩa do Đinh Bộ Lĩnh lãnh đạo?

b. Đánh giá công lao của Ngô Quyền và Đinh Bộ Lĩnh?

Tổ 2: Điểm lại việc làm của Đinh Bộ Lĩnh sau khi thống nhất đất nước: a-Tổ chức bộ máy triều đình:

- Đối ngoại:- Luật pháp:- Tác dụng của việc làm trên:

b. Vị trí của kinh đô Hoa Lư có ưu điểm và nhược điểm gì về các mặt phòng thủ, khả năng phát triển kinh tế? c. Theo em vì sao Lê Hoàn lại được suy tôn làm vua? Điều đó có ý nghĩa gì? Nêu ý nghĩa của việc Lê Hoàn cho người sang nước Tống để trao trả tù binh và đặt lại quan hệ bình thường giữa ta với Tống?

d. Những nét chính về kinh tế và văn hoá của thời Đinh – Tiền Lê?

Tổ 3: Đọc đoạn văn trích trong Chiếu dời đô của Lý Công Uẩn (Tr.35, LS7) và nêu những ưu điểm về vị thế, vị trí của kinh đô Thăng Long?

- Nhận xét về quy mô kiến trúc và sự phát triển của kinh đô mới.- Nhận xét về luật pháp thời Lý, nêu sự tiến bộ của Bộ luật Hình thư. Chính

sách Ngụ binh ư nông? các biện pháp giữ tình đoàn kết của dân tộc và nước Cham Pa?

-Làm bài tập chung cả lớp: Dùng lược đồ để tường thuật diễn biến của cuộc kháng chiến chống Tống của nhà Lý (2 giai đoạn).

5. Củng cố, dặn dò:GV:Dặn dò HS: Về nhà lập bảng thống kê các sự kiện lịch sử quan trọng của

nước ta thời Ngô-Đinh Tiền Lê và triều Lý.Thời gian Nội dung sự kiện

Năm 939Năm 968Năm 981Năm 1009Năm 1054Năm 1077

Chuẩn bị bài: Ôn tập kỹ nội dung kiến thức, tiết sau ôn tập chuẩn bị kiểm tra 1 tiết.



TiÕt 20: ¤n TËp.I.Môc tiªu.1.KiÕn thøc. Gióp häc sinh:

-HÖ thèng kiÕn thøc lÞch sö thÕ giíi trung ®¹i vµ lÞch sö ViÖt Nam X- XI.

-Kh¾c s©u kiÕn thøc c¬ b¶n, träng t©m cho häc sinh.2.T T ëng.

-RÌn cho häc sinh nhí çc sù kiÖn lÞch sö vµ t duy logic, gióp häc sinh cã çch nh×n toµn diÖn lÞch sö ViÖt Nam vµ lÞch sö thÕ giíi.

-RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy diÔn biÕn theo b¶n ®å.II.ThiÕt bÞ vµ t liÖu d¹y häc.

-Tranh ¶nh, b¶n ®å thÕ giíi.III.Ti ến trình d¹y häc. 1. æ n ®Þnh líp. 2.Giíi thiÖu «n tËp.


? Thêi gian h×nh thµnh, ph¸t triÓn, suy vong cña x· héi phong kiÕn Ch©u ¢u.

? Nh÷ng cuéc ph¸t kiÕn lín vÒ ®Þa lÝ (Nguyªn nh©n, diÔn biÕn chÝnh, kÕt qu¶) - Sù n¶y sinh QH Sx t b¶n chñ nghÜa.

? Giai cÊp t s¶n ®Êu tranh chèng phong kiÕn më ®Çu trªn lÜnh vùc nµo?

<Phong trµo v¨n ho¸ phôc hng, t«n gi¸o, gãp phÇn thóc ®Èy cuéc khëi nghÜa nh©n d©n bïng næ, lµm cho ®¹o Kit« ph©n ho¸ Kit« gi¸o- cùu giao.

1. Ch©u ¢u Phong kiÕn.-X· héi phong kiÕn Ch©u ¢u h×nh thµnh thÕ kØ V.-Thêi gian ph¸t triÓn tõ XI- XIV- XV.- Thµnh thÞ trung ®¹i.- Kinh tÕ hµng ho¸.- Ph¸t kiÕn ®Þa lÝ

- Chñ nghÜa t b¶n ra ®êi trong lßng XHPK.

-ThÕ kØ XVI- suy vong- çc cuéc ®Êu tranh cña giai cÊp t s¶n chèng phong kiÕn...



§¹o tin lµnh- t«n gi¸o.?Thêi gian h×nh thµnh, ph¸t triÓn, suy vong chÕ ®é phong kiÕn ph¬ng §«ng.

?H·y so s¸nh víi sù h×nh thµnh ph¸t triÓn, suy vong cña chÕ ®é phong kiÕn Ch©u ¢u.?H·y kÓ tªn çc thµnh tùu ®¹t ®îc Trung Quèc.<GiÊy, in, la bµn, thuèc sóng> v¨n, th¬, khoa häc, nghÖ thuËt, cæ trung...?Thêi gian ra ®êi ph¸t triÓn.

?Nh÷ng thµnh tùu v¨n ho¸ cña Ên §é, ch÷ Ph¹n.T¸c phÈm th¬ ca, Kinh vª-®a.§¹o Hin-®u.2 Bé sö thi næi tiÕng: Ma-ha-kha-ru-tu. Ra-ma-y-a-na.KiÕn tróc Hin-®u.

?KÓ tªn çc v¬ng quèc §«ng Nam ¸: In-®«-nª-xi-a, Mi-an-ma, Lµo, CPC, Th¸i Lan, ViÖt Nam.

?Em h·y nªu c«ng lao cña Ng« QuyÒn.- Nh÷ng biÓu hiÖn vÒ ý thøc tù chñ cña Ng« QuyÒn trong viÖc XD ®Êt níc.

?Em h·y nªu c«ng lao cña §inh Bé LÜnh . (nhµ §inh víi viÖc XD ®Êt níc)

2.Ph ¬ng §«ng phong kiÕn. -H×nh thµnh thÕ kØ I- X <III tcn Trung Quèc>.-Thêi gian ph¸t triÓn XI- XV.-Thêi gian suy yÕu XVI- XIX cn t b¶n.

a.Trung Quèc phong kiÕn.-H×nh thµnh thÕ kØ III <tcn> TÇn tr¶i qua nhiÒu triÒu ®¹i phong kiÕn víi nhiÒu giai ®o¹n th¨ng trÇm.-Ph¸t triÓn m¹nh nhÊt ë thÕ kØ X- XVI.-Suy yÕu ë thÕ kØ XVII- XIX.-BÞ thùc d©n ph¬ng T©y x©m lîc XIX- XX-> nöa thuéc ®Þa.b. Ê n §é thêi phong kiÕn. -H×nh thµnh thÕ kØ IV.-Ph¸t triÓn tõ IV- gi÷a V ®Çu VI bÞ diÖt vong bÞ ngêi níc ngoµi thèng trÞ.+XII bÞ ngêi Thæ NhÜ K× th«n tÝnh lËp ra v¬ng TriÒu håi gi¸o §ªli.+XVI bÞ ngêi M«ng Cæ thèng trÞ lËp v¬ng triÒu håi gi¸o M«g«n.+XIX bÞ thùc d©n ¢nh x©m lîc-> thuéc ®Þa cña Anh.c.Çc quèc gia phong kiÕn §«ng Nam ¸. -X thÕ kØ ®Çu c«ng nguyªn.-X-XV ph¸t triÓn.-XVI- XIX suy yÕu bÞ thùc d©n x©m lîc.3.ViÖt Nam tõ X-XI.a. Ng«- §inh- TiÒn Lª- 939 Ng« QuyÒn x©m lîc nÒn ®éc lËp. 944 Ng« QuyÒn mÊt, D¬ng Tam Kha. 950 Ng« X¬ng V¨n giµnh ng«i 965 ChÝnh quyÒn Ng« suy yÕu- lo¹n 12 sø qu©n, §inh Bé LÜnh



? V× sao Lª Hoµn ®îc suy t«n lµm vua?- Bé m¸y chÝnh quyÒn thêi TiÒn Lª.

? Nhµ Lý ®îc thµnh lËp trong hoµn c¶nh nµo?

? Lý C«ng UÈn lµ ngêi nh thÕ nµo?V× sao ®îc suy t«n lµm vua.

? ThuËt l¹i cuéc kh¸ng chiÕn chèng Tèng 1075- 1077.

thèng nhÊt nhµ §inh.- 968 §inh- §¹i Cå ViÖt. X©y dùng Hoa L. 979 Lª Hoµn- TiÒn Lª. 981 Kh¸ng chiÕn chèng Tèng s«ng B¹ch §»ng, x©y dùng ph¸p triÓn kinh tÕ x· héi.b. TriÒu ®ai nhµ Lý- 1009 TriÒu TiÒn Lª chÊm døt.1010 Lý C«ng UÈn- Lý. +§¹i ViÖt 1054. +LuËt h×nh th 1042. +X©y dùng qu©n ®éi, x©ydùng khèi ®oµn kÕt. +Kh¸ng chiÕn chèng Tèng 1075-1077. <Lý Thêng KiÖt>.

? H·y t×m nh÷ng nÐt ®éc ®¸o trong çch ®¸nh giÆc cña LÝ Thêng KiÖt.*VÒ ®êng lèi ®¸nh giÆc cña nhµ Lý:- Chung: “chñ ®éng ®¸nh giÆc” buéc giÆc ph¶i ®¸nh theo híng cña ta. +Giai ®o¹n 1: “Tiªn ph¸t chÕ nh©n” +Giai ®o¹n 2: Chñ ®éng XD phßng tuyÕn, chÆn giÆc ë phßng tuyªn s«ng Nh NguyÖt, kh«ng cho chóng tiÕn vµo Th¨ng Long ®Ó qu©n d©n nhµ Lý ph¶n c«ng, tiªu hao dÇn lùc lîng buéc chóng chÊp nhËn ®Çu hµng, rót qu vÒ níc.*VÒ tinh thÇn ®oµn kÕt: Thùc hiÖn g¶ c«ng chóa cho çc tï trëng miÒn nói, phong chøc tíc cho nh÷ng ngêi cã c«ng víi ®Êt níc,…*Nguyªn nh©n th¾ng lîi:

Do sù ®oµn kÕt nhÊt trÝ cña qu©n d©n ta trong ®¸nh giÆc ngo¹i x©m giµnh quyÒn tù chñ.

Do sù l·nh ®¹o tµi t×nh cña çc tíng lÜnh.*VÒ kinh tÕ. V¨n hãa cña çc triÒu ®¹i (tõ nhµ Ng« -> nhµ Lý) : HS chó ý çc nÐt chÝnh. (VÒ nhµ tù «n).IV. Cñng cè kiÕn thøc, dÆn dß HS:

-Häc kÜ bµi, chuÈn bÞ giÊy kiÓm tra 1 tiÕt.-Tr¶ lêi nh÷ng c©u hái cuèi bµi.



Ngµy so¹n:……………………...TiÕt 19: KiÓm tra 1 tiÕtI.Môc tiªu:

- §¸nh gi¸ ®óng viÖc häc bµi vµ tiÕp thu kiÕn thøc cña häc sinh qua kiÓm tra.

- RÌn luyÖn kÜ n¨ng t duy, kÜ n¨ng viÕt bµi cña häc sinh.- Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c, tÝch cùc, chñ ®éng trong khi lµm bµi.

II.ChuÈn bÞ: - GV nghiªn cøu kiÕn thøc, ra ®Ò kiÓm tra. - HS «n tËp nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vµ chuÈn bÞ tríc

giÊy kiÓm tra.III.Ho¹t ®éng kiÓm tra.

1. æn ®Þnh líp:2. Nªu yªu cÇu cña tiÕt kiÓm tra.3. TiÕn hµnh kiÓm tra.

- Ph¸t ®Ò bµi cho HS: (®Ò bµi ph« t«)4. Theo dâi HS lµm.5.Thu bµi vµ nhËn xÐt



§Ò ch½n:C©u 1:(2®):ThÕ nµo lµ l·nh ®Þa phong kiÕn? Em h·y nªu nh÷ng ®Æc ®iÓm chÝnh cña nÒn kinh tÕ l·nh ®Þa ?C©u 2. (3®):VÏ s¬ ®å bé m¸y nhµ níc thêi TiÒn Lª ?C©u 3.(2 ):Qu©n ®éi nhµ Lý ®îc tæ chøc nh thÕ nµo ?C©u 4.(2®): Nªu vµ ph©n tÝch nh÷ng nÐt ®éc ®¸o trong çch ®¸nh giÆc cña Lý Thêng KiÖt ? §¸p ¸n biÓu ®iÓmC©u 1.(2®) - L·nh ®Þa phong kiÕn lµ mét vïng ®Êt réng lín mµ çc quý téc chiÕm ®îc dÉ nhanh chèng bÞ hä biÕn thµnh ®Êt riªng cña m×nh.Trong ®ã cã ®Êt trång trät, ch¨n nu«i, ao hå…. - NÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp ,tù s¶n xuÊt tù tiªu dïng, kh«ng trao ®æi víi bªn ngoµi.mang tÝnh tù cung tù cÊp.C©u 2. (3®): Häc sing vÏ ®óng s¬ ®å:

- Trung ¬ng - §Þa ph¬ng

Phñ HuyÖn Phñ HuyÖn Phñ HuyÖnC©u 3.(3®) - Qu©n ®éi gåm : + CÊm qu©n: tuyÓn chän nh÷ng thanh niªn kháe m¹nh ë çc ®Þa ph¬ng, nhiÖm vô b¶o vÖ kinh thµnh. + Qu©n ®Þa ph¬ng: tuyÓn chän nh÷ng thanh niªn trai tr¸ng ë çc lµng x· ®Õn tuæi thµnh ®inh. Canh phßng ë çc lé, phñ. Hµng n¨m chia thµnh phiªn nhau ®i tËp luyÖn vµ vÒ quª s¶n xuÊt. Khi cã chiÕn tranh sÏ tham gia tÊt c¶. - Thùc hiÖn chÝnh s¸ch “ngô binh n«ng”.C©u 4 .(2®) - TÊn c«ng sang ®Êt Tèng ®Ó phßng vÖ khi thÕ giÆc m¹nh. çch phßng thñ: x©y dùng chiÕn tuyÕn trªn s«ng Nh NguyÖt , s¸ng t¸c bµi th¬ thÇn - Çch kÕt thóc chiÕn tranh: Khi giÆc ®Õn bíc ®êng cïng, Lý Thêng KiÖt quyÕt ®Þnh gi¶ng hßa.


Vua

Quan VâQuan V¨n

QuanTh¸i S - §¹i S

Lé Lé Lé


§Ò lÏ:C©u1. Nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn çc cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lÝ ? Nã ®· t¸c ®éng nh thÕ nµo ®Õn x· héi ch©u ¢u ?C©u 2. VÏ s¬ ®å bé m¸y nhµ níc thêi Lý?C©u 3. §inh Bé LÜnh ®· lµm g× sau khi thèng nhÊt ®Êt níc ?C©u 4. Nªu vµ ph©n tÝch nh÷ng nÐt ®éc ®¸o trong çch ®¸nh giÆc cña Lý Thêng KiÖt ? §¸p ¸n biÓu ®iÓmC©u 1.(2®). * Nguyªn nh©n: Do s¶n xuÊt ph¸t triÓn nªn çc th¬ng nh©n ch©u ©u cÇn tµi nguyªn vµ thÞ trêng míi. Hä muèn t×m nh÷ng con ®êng biÓn ®Ó sang bu«n b¸n víi Ên §é vµ çc níc ph¬ng §«ng . * T¸c ®éng: gãp phÇn thóc ®Èy th¬ng nghiÖp ch©u ¢u ph¸t triÓn vµ ®em l¹i cho giai cÊp t s¶n ch©u ©u nh÷ng nguån nguyªn liÖu quý gi¸, nh÷ng kho vµng b¹c ch©u b¸u cïng nh÷ng vïng ®Êt mªnh m«ng.C©u 2.(3®) - Trung ¬ng

C©u 3.(3®) - §inh Bé LÜnh lªn ng«i vua , ®Æt tªn níc §¹i Cå ViÖt . - §èng ®« ë Hoa L (Hoa L – Ninh B×nh) - Phong chøc tíc cho çc con, cö çc tíng lÜnh - Cho x©y dùng cung ®iÖn, ®óc tiÒn ®Ó tiªu dïng trong níc - Dïng v¹c dÇu ®Ó r¨n ®e nh÷ng kÎ ph¹m téiC©u 4(2®)


Vua

Quan ®¹i thÇn

Quan v¨n

Quan vâ

Lé,phñ

HuyÖn

H ¬ng

X·


- TÊn c«ng sang ®Êt Tèng ®Ó phßng vÖ khi thÕ giÆc m¹nh. c¸ch phßng thñ: x©y dùng chiÕn tuyÕn trªn s«ng Nh NguyÖt , s¸ng t¸c bµi th¬ thÇn - C¸ch kÕt thóc chiÕn tranh: Khi giÆc ®Õn bíc ®êng cïng, Lý Thêng KiÖt quyÕt ®Þnh gi¶ng hßa.

TiÕt 17, 18 - Bµi 12§êi sèng kinh tÕ v¨n ho¸

I. §êi sèng kinh tÕ.I.Môc tiªu:1.KiÕn thøc:



-Díi thêi Lý ®Êt níc ®îc æn ®Þnh l©u dµi, n«ng nghiÖp thñ c«ng nghiÖp, th¬ng nghiÖp ®· cã chuyÓn biÕn vµ ®¹t mét sè thµnh tùu nhÊt ®Þnh.

-ViÖc bu«n b¸n víi níc ngoµi ®îc më réng.2.T t ëng:

-Kh©m phôc ý thøc v¬n lªn trong c«ng cuéc x©y dùng ®Êt níc ®éc lËp, tù chñ thêi Lý.3.KÜ n¨ng:

-Quan s¸t vµ ph©n tÝch nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña mét sè c«ng tr×nh nghÖ thuËt.II.T liÖu vµ thiÕt bÞ d¹y häc:

-Su tÇm çc lo¹i tranh ¶nh m« t¶ çc ho¹t ®éng kinh tÕ thêi Lý.III.TiÕn tr×nh day.- häc.1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò:

?Em h·y thuËt l¹i diÔn biÕn cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Tèng 1076- 1077 t¹i phßng tuyÕn Nh NguyÖt.

?Nguyªn nh©n th¾ng lîi, ý nghÜa cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng x©m lîc Tèng 1075- 1077.3.Giíi thiÖu bµi míi:

-Sau cuéc kh¸ng chiÕn chèng x©m lîc Tèng th¾ng lîi 1077. Díi triÒu ®×nh nhµ Lý nh©n d©n ta l¹i b¾t tay vµo c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n ho¸. VËy nh©n d©n ta ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu nh thÕ nµo trong ®êi sèng kinh tÕ, x· héi. H«m nay...4.Ho¹t ®éng d¹y - häc

Ho¹t ®éng cña GV -HS Néi dung bµi häc

HS:§äc sgk.GV:NÒn kinh tÕ quan träng hµng ®Çu cña níc ta thêi phong kiÕn lµ kinh tÕ n«ng nghiÖp. VÊn ®Ò ruéng ®Êt, ®ª ®iÒu, søc kÐo lµ vÊn ®Ò mµ çc triÒu ®¹i phong kiÕn lu«n quan t©m. ? Ruéng ®Êt díi thêi Lý thuéc quyÒn së h÷u cña ai? ?§Ó khuyÕn khÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng ghiÖp çc vua thêi Lý ®· lµm g×?

?ViÖc cµy ruéng “tÞnh ®iÒn” nhµ vua cã ý nghÜa nh thÕ nµo? <KhuyÕn khÝch më ®Çu mét

1.Sù chuyÓn biÕn cña nÒn n«ng nghiÖp.

-Ruéng ®Êt thuéc quyÒn së h÷u cña vua do nh©n d©n canh t¸c.-Tæ chøc lÔ cµy TÞch §iÒn.-Khai hoang, ®µo kªnh m-¬ng ®¾p ®ª phßng lôt.- CÊm giÕt h¹i tr©u, bß.



mïa vô míi>.GV:NhiÒu n¨m ®îc mïa to.- N¨m 1016- 30 lîm lóa ®îc 1 quan tiÒn, vua x¸ thuÕ 3 n¨m cho d©n. §¹i ViÖt sö kÝ: “D©u, gai xanh dËy ®Êt Quýt, bëi ®á rùc trêi”.- HS th¶o luËn: ?V× sao n«ng nghiÖp thêi Lý l¹i ph¸t triÓn. <Nhê sù ch¨m lo, sù quan t©m cña çc vua thêi Lý , cïng nh÷ng biÖn ph¸p khuyÕn khÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Sù chuyªn cÇn cña nh©n d©n §¹i ViÖt ®îc sèng trong ®iÒu kiÖn hoµ b×nh.GV:ChuyÓn ý. N«ng nghiÖp ph¸t triÓn t¹o ®iÒu kiÖn cho nÒn kinh tÕ thñ c«ng nghiÖp vµ th¬ng nghiÖp.

? Em h·y kÓ tªn çc nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng cña nh©n d©n ta? HS:§äc ch÷ nhá sgk.? Qua viÖc lµm trªn cña nhµ Lý em nghÜ g× vÒ hµng t¬ lôa cña §¹i ViÖt thêi ®ã? V× sao vua kh«ng dïng gÊm vãc trung quèc. =>NghÒ dÖt kh¸ ph¸t triÓn trë thµnh mét nguån lîi khiÕn cho nhµ níc ph¶i quan t©m ®a vµo “quèc s¸ch”. Nhµ Lý lËp çc kho v¶i lôa ë çc lµng. -Lµng ThiÕt Sµi- dÖt lÜnh do bµ c«ng chóa Phan ThÞ Ngäc §« ngêi Ch¨m phô tr¸ch. -Lµng Nghi Tµm dÖt lôa t¬ t»m do bµ c«ng chóa Quúnh Hoa phô tr¸ch. -S¶n phÈm dÖt, phong phó cã t¬, lôa, sa the lÜnh, gÊm, vãc, v¶i b«ng... chÊt lîng, mµu s¾c phong phó, ®a d¹ng, ®Ñp vµ vËy vua Lý ®· ban lôa ®Ñp cho çc b« l·o h¬ng cè ph¸p dïng gÊm vãc lµm mò, ¸o cho vua, quan.

->Mïa mµng béi thu. C©y tr¸i hoa mµu t¬i tèt.

2.Thñ c«ng nghiÖp vµ th ¬ng nghiÖp .a.Thñ c«ng nghiÖp: -Trong d©n gian çc nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng: +Ch¨n t»m, ¬m t¬, dÖt, gèm x©y dùng cung ®iÖn, nhµ cöa rÊt ph¸t triÓn?

-Lµm ®å trang søc b»ng vµng, b¹c.-Lµm giÊy, in.-§óc ®ång, rÖt s¾t, ®óc tiÒn...-X©y dùng c«ng tr×nh kiÕn tróc.-X©y chïa chiÒn, x©y kinh thµnh.



? Ngoµi ra cßn cã c¸c nghÒ thñ c«ng nµo kh¸c? HS:Xem H22+23. Chu«ng Quy §iÒn – to nÆng, kh«ng kªu. Th¸p b¶o Thiªn –HN. V¹c Phæ Minh <Nam §Þnh>.? Em thÊy tæ chøc nhµ níc cã g× míi.? Thñ c«ng nghiÖp ph¸t triÓn kÐo theo sù ph¸t triÓn cña ngµnh kinh tÕ nµo? HS:§äc ch÷ nhá sgk.? ViÖc bu«n b¸n thuyÒn tÊp nËp...ho¹t ®éng ®ã nãi lªn ®iÒu g×?? Sù ph¸t triÓn cña thñ c«ng nghiÖp, th¬ng nghiÖp thêi Lý chøng tá ®iÒu g×?

=>NhiÒu nghÒ, nhiÒu s¶n phÈm, chÊt lîng cao.

b.Th ¬ng nghiÖp .-RÊt ph¸t triÓn “chî V©n §ån”.Nh©n d©n §¹i ViÖt cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ tù chñ kh«ng thua kÐm g× níc kh¸c.

5.Cñng cè dÆn dß HS:?Nhµ Lý ®· lµm g× ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp.?NÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp, thñ c«ng nghiÖp, th¬ng nghiÖp cã

mèi quan hÖ nh thÕ nµo??Ngµy nay nÒn thñ c«ng nghiÖp cã ph¸t triÓn kh«ng, ë ®Þa ph-

¬ng em cã nÒn thñ c«ng nµo?-DÆn dß HS: Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái cuèi bµi. §äc tríc phÇn tiÕp theo.



II. Sinh ho¹t x· héi vµ v¨n ho¸.I.Môc tiªu.1.KiÕn thøc: Häc sinh hiÓu râ.

-Thêi Lý cã sù ph©n ho¸ m¹nh mÏ vÒ giai cÊp vµ c¸c tÇng líp trong x· héi.

-V¨n ho¸, gi¸o dôc ph¸t triÓn m¹nh. H×nh thµnh v¨n ho¸ Th¨ng Long.2.T t ëng :

-Gi¸o dôc lßng ttù hµo vÒ truyÒn thèng v¨n hiÕn, ý thøc x©y dùng nÒn v¨n ho¸ d©n téc.3.KÜ n¨ng:

-RÌn kÜ n¨ng lËp b¶ng so s¸nh, vÏ s¬ ®å.II.T liÖu vµ thiÕt bÞ d¹y häc:

-Su tÇm tranh, ¶nh, c¸c ho¹t ®éng v¨n hiÕn thêi Lý.III.TiÕn tr×nh d¹y häc:1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò:

?Nhµ Lý ®· lµm g× ®Ó ®Èy m¹nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.?H·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh cña nÒn kinh tÕ thñ c«ng nghiÖp, th-

¬ng nghiÖp.3.Giíi thiÖu bµi míi:

Díi thêi Lý nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp, thñ c«ng nghiÖp th¬ng nghiÖp níc ta ®Òu ®¹t nh÷ng thµnh tùu rùc rì. §êi sèng vËt chÊt cña nh©n d©n ®Çy ®ñ, sung tóc, bªn c¹nh ®ã nÒn v¨n ho¸ tinh thÇn cña nh©n d©n còng ®îc n©ng cao. VËy ®Ó hiÓu râ h¬n vÒ ®êi sèng v¨n ho¸ tinh thÇn cña nh©n d©n...4.Ho¹t ®éng d¹y häc:



Ho¹t ®éng cña GV -HS Néi dung bµi häcHS:§äc sgk.? Em h·y nªu çc tÇng líp c d©n vµ ®êi sèng cña hä trong x· héi thêi Lý.? VÏ s¬ ®å giai cÊp trong x· héi.?So víi thêi §inh-TiÒn Lª sù ph©n biÖt giai cÊp ë thêi Lý nh thÕ nµo. <HS th¶o luËn>.GV:Sù ph©n biÖt giai cÊp s©u s¾c h¬n giai cÊp ®Þa chñ cµng t¨ng, nh©n d©n t¸ ®iÒn bÞ bãc lét ngµy cµng t¨ng.? §êi sèng cña çc tÇng líp thèng trÞ nh thÕ nµo? <Giµu cã ®Çy ®ñ>.? §êi sèng çc tÇng líp bÞ trÞ: -Nh©n d©n lµ lùc lîng chÝnh ®-îc chia ruéng ®Êt- t« thuÕ. -Thî thñ c«ng, th¬ng nh©n- thuÕ lµm nghÜa vô. -Nh©n d©n nghÌo nhËn ruéng ®Êt, nép t« thuÕ. -Nh©n d©n t¸ ®iÒn ®êi sèng g¾n chÆt giai cÊp ®Þc chñ. -N« t×: TÇng líp thÊp nhÊt trong x· héi phôc vô, lÇm viÖc nÆng, hä lµ tï binh hoÆc do nî, tù b¸n m×nh... cuéc sèng cña hä kh«ng ®¶m b¶o.

GV:S¬ lîc chuyÓn ý.

HS:§äc sgk.“Tõ ®Çu...->1000ngêi...lµm s”? Nhµ Lý ®· lµm g× ®Ó ph¸t triÓn nÒn gi¸o dôc.GV:V¨n miÕu ®îc x©y dùng 1070 ®©y lµ miÕu thê tæ ®¹o nho do Khæng Tö s¸ng lËp vµ lµ n¬i d¹y häc cho con vua. N¨m 1075 khoa thi ®Çu tiªn ®-îc më. N¨m 1076 nhµ quèc tö gi¸m ®îc

1.Nh÷ng thay ®æi vÒ mÆt x· héi.

- Giai cÊp :

2.Gi¸o dôc vµ v¨n ho¸.-1070 Nµh Lý x©y dùng v¨n miÕu.-1075 Më khoa thi ®Çu tiªn.-1076 Më quèc tö gi¸m.

-§¹o phËt rÊt ph¸t triÓn, ®îc coi träng dùng chïa th¸p, t« tîng, ®óc chu«ng lín, dÞch kinh phËt...


Vua

Quan- Qóy téc- §ÞaChñ

N«ng d©n tù do, th¬ng nh©n, TTC

N«ng d©n nghÌo, n«ng d©n t¸ ®iÒn

N« t×


dùng trong khu v¨n miÕu, ®©y ®îc coi lµ trêng ®¹i häc ®Çu tiªn cña §¹i ViÖt, lóc ®Çu chØ dµnh cho çc con vua vÒ sau ®îc më réng cho con quý téc vµ ngêi giái trong níc.? VÞ trÝ cña ®¹o phËt díi thêi Lý? HS:Quan s¸t H24+ 25 sgk.-Tîng phËt Adi §µ n»m trong chïa phËt tÝch B¾c Ninh, ®îc x©y dùng thÕ kØ VII-X. Bøc tîng nµy ®îc vua Lý Th¸nh T«ng cho ®óc b»ng vµng n¨m 1057. - Chïa Mét Cét “Diªn Hùu”. <Phóc lµnh dµi l©u> ®îc x©y dùng 1049 thêi Vua Lý Th¸i T«ng, chuyÖn kÓ r»ng: khi vua vÒ giµ mµ cha cã con trai nªn vua thêng ®Õn chïa cÇu tù, mét ®ªm vua m¬ thÊy ®øc phËt quan ©m hiÖn lªn trªn ®µi hoa sen ë mét hå níc h×nh vu«ng phÝa t©y Th¨ng Long, trªn tay bÕ mét ®øa con trai ®a cho vua... sau ®ã vua sinh con trai... cho x©y chïa. GV:Nh©n d©n ta a thÝch ca h¸t nh¶y móa.? Em h·y kÓ tªn çc ho¹t ®éng v¨n ho¸ d©n gian:? H·y kÓ tªn çc c«ng tr×nh kiÕn tróc, ®iªu kh¾c thêi Lý? HS: xem H 25, 26.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çc c«ng tr×nh kiÕn tróc thêi Lý. <KiÕn tróc tinh vi, thanh tho¸t, h×nh rång m×nh trªn, uèn khóc, uyÓn chuyÓn->®©y lµ h×nh tîng nghÖ thuËt ®éc ®¸o, hoµn chØnh, th¨ng hoa nh vÒvíi céi nguån>GV:Tæng kÕt: Çc t¸c phÈn nghÖ thuËt cña nh©n d©n ta thêi Lý ®· ®¸nh dÊu sù ra ®êi cña nÒn v¨n ho¸ riªng cña d©n téc v¨n ho¸-Th¨ng Long.

-V¨n ho¸:+H¸t chÌo, móa rèi.+Dµn nh¹c, trèng, kÌn, s¸o, nhÞ.+§¸ cÇu, vËt, ®ua thuyÒn.

-KiÕn tróc ®éc ®¸o. Rång thêi Lý- v¨n ho¸ Th¨ngLong chïa Mét Cét.

->NÒn v¨n ho¸ mang ®Ëm b¶n s¾c d©n téc.



5.Cñng cè, dÆn dß HS:?H·y nªu nh÷ng thµnh tùu v¨n ho¸ thêi Lý.?H·y kÓ tªn c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc tiªu biÓu thêi Lý.

-DÆn dß HS: Häc bµi vµ ®äc tríc bµi tiÕp theo. (Bµi 13)

Ngµy so¹n:………………………Ch¬ng III: Níc §¹i ViÖt thêi TrÇn

<thÕ kØ XIII-XIV>TiÕt 22, 23 - Bµi 13: Níc §¹i ViÖt ë thÕ kØ XIII I.Nhµ TrÇn thµnh lËpI.Môc tiªu:1.KiÕn thøc:



-Nguyªn nh©n lµm cho nhµ Lý sôp ®æ nhµ TrÇn thµnh lËp, viÖc nhµ TrÇn thµnh lËp ®· gãp phÇn cñng cè chÕ ®é qu©n chñ trung -¬ng tËp quyÒn v÷ng vµng th«ng qua viÖc söa ®æi ph¸p luËt thêi Lý.2.T t ëng:

-Tù hµo vÒ lÞch sö d©n téc, vÒ ý thøc tù lËp tù cêng cña cha «ng ta thêi TrÇn.3.KÜ n¨ng:

-§¸nh gi¸ c¸c thµnh tùu x©y dùng nhµ níc, ph¸p luËt thêi TrÇn.II.T liÖu vµ thiÕt bÞ d¹y häc .

-Su tÇm t liÖu lÞch sö thêi TrÇn.III.TiÕn tr×nh day- hoc1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò.

- X· héi thêi Lý cã nh÷ng tiÕn bé g× so víi x· héi thêi §inh- tiÒn Lª?3.Giíi thiÖu bµi míi:

-Nhµ Lý khi míi thµnh lËp c¸c «ng vua rÊt ch¨m lo ®Õn sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt, v¨n ho¸ x· héi, ®êi sèng nh©n d©n no ®ñ... song ®Õn cuèi thêi Lý ë thÕ kØ XII ngµy cµng suy yÕu ph¶i dùa vµo thÕ lùc cña quý téc hä TrÇn. Víi bµn tay kh«n khÐo cña TrÇn Thñ §é, Lý Chiªu Hoµng ®· ph¶i nhêng ng«i cho chång lµ TrÇn C¶nh- nhµ TrÇn thµnh lËp...4.D¹y- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña thÇy- trß Néi dung bµi häc HS:§äc sgk.?Nhµ Lý ®îc thµnh lËp tõ n¨m nµo? -1009 Lý C«ng UÈn lªn ng«i, tr¶i qua 8 ®êi vua:Th¸i tæ, Th¸i T«ng, Th¸nh T«ng, Nh©n T«ng, ThÇn T«ng, Anh T«ng, Cao T«ng, HuÖ T«ng.? Nguyªn nh©n nµo dÉn tíi sù suy yÕu cña triÒu Lý.GV:HuÖ T«ng cuèi ®êi say khít ngñ c¶ ngµy, kh«ng quan t©m ®Õn triÒu chÝnh, vua kh«ng cã con trai cã hai c« c«ng chóa. ChÞ lµ ThuËn Thiªn c«ng chóa g¶ cho TrÇn LiÔu. Em lµ: Chiªu Th¸nh T«ng c«ng chóa lªn 7 tuæi ®îc lËp th¸i tö, sau ®ã 10/1224 Lý HuÖ T«ng ®i tu ë

1.Nhµ Lý sôp ®æ.

- Cuèi XII vua, quan lo ¨n ch¬i sa ®o¹, kh«ng ch¨m lo ®Õn ®êi sèng, s¶n xuÊt nh©n d©n.-Lôt léi, h¹n h¸n, mÊt mïa- nh©n d©n cùc khæ.-Phong kiÕn ®Þa ph¬ng næi dËy, triÒu Lý suy yÕu.- GiÆc ph¬ng Nam ->cíp ph¸.-12/1226 Lý Chiªu Hoµng nh-êng ng«i cho chång lµ TrÇn C¶nh.-Nhµ TrÇn thµnh lËp.



chïa Ch©n Giao. Lîi dông t×nh h×nh Êy quan l¹i næi dËy tranh chÊp quyÒn hµnh, bãc lét nh©n d©n...HS:§äc ch÷ nhá “bÊy giê...nghÜ ®Õn viÖc g× ®Õn hÕt”.?T×nh h×nh níc ta cuèi thêi Lý.?Nhµ TrÇn ®îc thµnh lËp trong hoµn c¶nh lÞch sö nh thÕ nµo? <Lý suy yÕu, bÊt lùc- ngo¹i x©m>.? Em cã suy nghÜ g× vÒ viÖc nhµ TrÇn lªn thay nhµ Lý. <Hîp quy luËt lÞch sö>.GV:S¬ lîc chuyÓn ý.GV:Gi¶i thÝch “tËp quyÒn”. HS:§äc sgk.?Sau khi n¾m chÝnh quyÒn nhµ TrÇn ®· lµm g× ®Ó cøu v·n t×nh thÕ? <dÑp néi lo¹n, x©y dùng nhµ níc míi>.?Bé m¸y nhµ níc ®îc tæ chøc nh thÕ nµo??T¹i sao giao chøc vô quan träng cho ngêi trong hä n¾m gi÷. <Chuyªn quyÒn dßng hä>

? H·y vÏ s¬ ®å bé m¸y nhµ níc thêi TrÇn.

Nhµ TrÇn: Tr¹ng nguyªn M¹c §Ünh Chi Bé sö ®Çu tiªn: §¹i ViÖt sö kÝ <1272>.Nhµ sö häc Lª V¨n Hu.

?So víi bé m¸y nhµ níc thêi Lý bé

2.Nhµ TrÇn cñng cè chÕ ®é phong kiÕn tËp quyÒn.-Bé m¸y nhµ níc ®îc tæ chøc theo chÕ ®é qu©n chñ chuyªn chÕ gåm 3 cÊp.

->Quy cñ, chÆt chÏ-TËp trung quyÒn lùc h¬n.

3. Ph¸p luËt thêi TrÇn.-Ban hµnh quèc triÒu h×nh luËt.+X¸c ®Þnh l¹i nh÷ng ®iÒu luËt thêi Lý.+Quy ®Þnh cô thÓ viÖc mua


Vua(Th¸i Th îng Hoµng)

Quan văn

(Hä TrÇn)

Quan vâ

(Hä TrÇn)C¸c c¬ quan C¸c chøc quan

Quèc sö viªn

Th¸i y

viªn

T«n nh©

n phñ

Hµ ®ª sø

KhuyÕn

n«ng sø

đån ®iÒn sø

12 lé(Ch¸nh, phã an phñ sø)

Phñ(Tri phñ)

Ch©u, huyÖn(Tri chËu tri

huyÖn)X·

(X· quan)


m¸y nhµ níc thêi TrÇn cã ®Æc ®iÓm g× kh¸c.-Vua + th¸i thîng hoµng.-Ngêi trong hä n¾m chøc vô quan trong.-Cã thªm c¬ quan chuyªn tr¸ch.-> Quy cñ, chÆt chÏ, tËp trung quyÒn trong tay hä.GV:S¬ lù¬c chuyÓn ý.HS:§äc sgk.? Bé Quèc TriÒu h×nh luËt cã ®Æc ®iÓm g×?

GV:Nh÷ng lóc vua ®i th¨m çc ®Þa ph¬ng nh©n d©n cã thÓ ®ãn ríc, xin vua ®øng l¹i ®Ó xÐt xö mét vô kiÖn oan.

GV:Mèi quan hÖ gi÷a vua vµ nh©n d©n tuy cã çch biÖt song cha s©u s¾c.? LuËt thêi TrÇn vµ thêi Lý cã g× gièng vµ kh¸c nhau? <KÕ thõa, ph¸t triÓn cao h¬n>.

b¸n ruéng ®Êt.-§Æt s¬ quan thÈm h×nh viÖn ®Ó xö kiÖn.-§Æt chu«ng lín xin vua xÐt xö.

5.Cñng cè, dÆn dß HS:- Cñng cè: ? Nhµ TrÇn ®îc thµnh lËp trong hoµn c¶nh nµo?

? Bé m¸y nhµ níc thêi TrÇn cã g× kh¸c so víi thêi Lý?-DÆn dß HS: Häc bµi vµ ®äc tríc phÇn II.

T×m ®äc cuèn “Çc triÒu ®¹i phong kiÕn ViÖt Nam”.

Ngµy gi¶ng:………………….TiÕt 23. Bµi 13

Níc §¹i viÖt ë thÕ kØ XIII. (tiÕp) II.Nhµ TrÇn x©y dùng qu©n ®éi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ.I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc:

-ThÕ kØ XIII nhµ TÇn ®· thùc hiÖn nhiÒu biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó x©y dùng qu©n ®éi, cñng cè quèc phßng, phôc håi vµ ph¸t triÓn



kinh tÕ ®Êt níc do ®ã kinh tÕ ph¸t triÓn, qu©n ®éi, quèc phßng v÷ng m¹nh.2.T t ëng:

-Båi dìng lßng yªu níc, niÒm tù hµo d©n téc, ®èi víi c«ng cuéc x©y dùng, cñng cè vµ ph¸t triÓn ®Êt níc díi triÒu TrÇn.3.KÜ n¨ng:

-Lµm quen víi ph¬ng ph¸p so s¸nh.II.T liÖu vµ thiÕt bÞ d¹y häc:

-Su tÇm mét sè tranh, ¶nh, t liÖu cã liªn quan ®Õn thñ c«ng nghiÖp thêi TrÇn.III.TiÕn tr×nh d¹y- häc.1.æn ®Þnh líp.2.KiÓm tra bµi cò.

?Bé m¸y quan l¹i thêi TrÇn ®îc tæ chøc nh thÕ nµo??LuËt ph¸p thêi TrÇn cã ®Æc ®iÓm g×?

3.Giíi thiÖu bµi míi.-Cñng cè, x©y dùng chÝnh quyÒ, nhµ TrÇn cßn ®Æc biÖt ch¨m

lo x©y dùng lùc lîng qu©n ®éi, cñng cè quèc phßng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ lµm cho triÒu TrÇn v÷ng m¹nh vÒ mäi mÆt. §ã lµ diÒu kiÖn tèt ®Ó ph¸t huy søc m¹nh d©n téc.4.D¹y- häc bµi míi.


HS:§äc sgk.GV:Ngay khi võa míi thµnh lËp nhµ TrÇn nhanh chãng æn ®Þnh t×nh h×nh chÝnh trÞ, x· héi, x©y dùng chÝnh quyÒn míi, mÆt kh¸c x©y dùng tá chøc l¹i lùc lîng qu©n ®éi, cñng cè quèc phßng.? Qu©n ®éi nhµ TrÇn ®îc tæ chøc nh thÕ nµo?

Khi cã chiÕn tranh cã qu©n cña c¸c v-¬ng hÇu.? T¹i sao nhµ TrÇn chØ kÐn chän nh÷ng thanh niªn khoÎ m¹nh ë quªn h-¬ng hä TrÇn ®Ó tuyÓn vµo cÇm qu©n. <T¨ng ®é tin cËy, b¶o vÖ vua, kinh ®«>.? Qu©n ®éi nhµ TrÇn cßn ®îc tuyÓn chän theo chÝnh s¸ch vµ chñ tr¬ng

1.Nhµ TrÇn x©y dùng qu©n ®éi vµ cñng cè quèc phßng.

- Qu©n ®éi: gåm 2 bé phËn: CÊm qu©n vµ qu©n ®Þa ph¬ng+B¶o vÖ kinh thµnh, triÒu ®×nh, vua. + Qu©n cña c¸c v¬ng hÇu.

+ChÝnh s¸ch “ngô binh n«ng”.+Chñ tr¬ng “qu©n cèt



nµo?

GV:Trong nh©n d©n lß vËt, lß vâ më ë kh¾p n¬i.HS:Quan s¸t H27 <h×nh vÏ trang trÝ>.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ H27.

?Em thÊy qu©n ®éi thêi TrÇn cã g× gièng vµ kh¸c qu©n ®éi thêi Lý. HS th¶o luËn vµ nªu ý kiÕn-> Gièng: -2Bé phËn. -ChÝnh s¸ch ngô binh n«ng. Kh¸c: -TuyÓn cÊm qu©n quª häTrÇn. -“Cèt tinh nhuÖ, kh«ng cÇn ®«ng rÌn luyÖn vâ nghÖ, häc binh ph¸p”.=>Lùc lîng qu©n ®éi v÷ng m¹nh h¬n.GV:S¬ kÕt chuyÓn ý.

HS:§äc sgk.? Nhµ TrÇn ®· lµm g× ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp? KÕt qu¶? GV:Cö chøc quan Hµ ®ª sø, chuyªn tr¸ch ®ª ®iÒu.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ chñ tr¬ng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp thêi TrÇn? <§©y lµ chñ tr¬ng ®óng ®¾n phï hîp t×nh h×nh ®Êt níc ta, phï hîp víi lßng d©n, ®¶m b¶o tíi tiªu thuËn lîi ->kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh chãng>.

HS: §äc ch÷ nhá sgk” vÒ thñ c«ng nghiÖp”.? Em h·y kÓ tªn c¸c nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng trong nh©n d©n. ? Quan s¸t H28: Êm gèm vµ em cã nhËn xÐt g× vÒ s¶n phÈm thñ c«ng nghiÖp?

tinh nhuÖ kh«ng cÇn nhiÒu”.§oµn kÕt, häc binh ph¸p, luyÖn tËp vâ nghÖ.-T¨ng cêng tuÇn tra, cö t-íng giái canh gi÷ n¬i hiÓm yÕu.

2.Phôc håi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ.-N«ng nghiÖp: Chó träng khai hoang, ®¾p ®ª, m¬ng.->Kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh chãng.

-Thñ c«ng nghiÖp. +Xëng thñ c«ng nhµ n-íc: Gèm, dÖt, vò khÝ. +Trong nh©n d©n: DÖt, gèm, ®óc ®ång, lamg giÊy, kh¾c v¸n in...

-Th¬ng nghiÖp: +Häp chî ë nhiÒu n¬i. +Th¨ng Long 61 phè phêng.=>Bu«n b¸n tÊp nËp. Héi Thèng-NghÖ An. V©n §ån- Qu¶ng Ninh. Héi TriÒu-Thanh Ho¸.



? Em cã nhËn xÐt g× vÒ thñ c«ng nghiÖp, th¬ng nghiÖp níc ta thêi TrÇn<Thñ c«ng nghiÖp ph¸t triÓn m¹nh, nhiÒu ngµnh nghÒ, tr×nh ®é cao, bu«n b¸n lu th«ng>. HS:§äc ch÷ nhá sgk.5.Cñng cè,dÆn dß HS

- Cñng cè: GV hÖ thèng kiÕn thøc bµi häc. -DÆn dß HS: Häc bµi vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèi bµi.



Ngµy säan : ………………Ba lÇn kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc

M«ng- Nguyªn<thÕ kØ XIII>. TiÕt 24. I.Cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø nhÊt chèng

qu©n x©m lîc M«ng Cæ <1258>.I.Môc tiªu bµi häc.1.KiÕn thøc:

-¢m mu x©m lîc §¹i ViÖt cña qu©n M«ng Cæ.-Chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch vµ nh÷ng viÖc lµm cña qu©n d©n TrÇn.

2.T t ¬ng: -Gi¸o dôc ý chÝ kiªn cêng, bÊt khuÊt, mu trÝ, dòng c¶m cña

qu©n vµ d©n ta trong cuéc kh¸ng chiÕn.-Gi¸o dôc lßng tù hµo vÒ truyÒn thèng ®¸nh giÆc cña d©n téc.

3.KÜ n¨ng:-Tr×nh bµy diÔn biÕn trËn ®¸nh qua lîc ®å.-§äc, vÏ lîc ®å.-Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸, nhËn xÐt çc sù kiÖn lÞch sö.

II.T liÖu vµ thiÕt bÞ d¹y häc: -ChuÈn bÞ lîc ®å diÔn biÕn cuéc kh¸ng chiÕn chèng x©m lîc

M«ng Cæ 1258.III.TiÕn tr×nh d¹y häc:1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò:

?Nhµ TrÇn ®· lµm g× ®Ó cñng cè quèc phßng vµ x©y dùng qu©n ®éi.

?Nhµ TrÇn ®· lµm g× ®Ó phôc håi, ph¸t triÓn kinh tÕ sau nh÷ng n¨m suy tho¸i cuèi thêi Lý.3.Giíi thiÖu bµi míi:

-ThÕ kØ XIII, qu©n M«ng Cæ ë phÝa B¾c ngµy cµng m¹nh mÏ vµ ph¸t triÓn réng lín. Chóng tiÕn hµnh x©m lîc çc níc xung quanh ®Ó më réng bê câi n¨m 1257 vua M«ng Cæ quyÕt ®Þnh tÊn c«ng vµo Nam T«ng chóng lÊy cí mîn níc ta ®Ó lµm bµn ®¹p x©m lîc Nam Tèng. Vua TrÇn ®· huy ®éng c¶ níc...4.D¹y- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña GV-HS Néi dung bµi häcHS: §äc sgk.GV:X¸c ®Þnh vÞ trÝ M«ng Cæ trªn b¶n ®å vµ gt.-Tõ xa çc bé l¹c M«ng Cæ sèng du môc ë vïng Th¶o Nguyªn. §Çu XIII nhµ níc phong kiÕn M«ng Cæ ®îc thµnh lËp ®em qu©n x©m lîc kh¾p n¬i vµ x©y dùng thµnh mét

1.¢m m u x©m l îc §¹i ViÖt cña qu©n M«ng Cæ.



®Õ quèc réng lín tõ Th¸i B×nh D¬ng ®Õn B¾c H¶i. Ngêi xa nhËn xÐt “vã ngùa cña qu©n M«ng Cæ ®i ®Õn ®©u th× thµnh luü tan hoang, cá c©y kh«ng mäc ®îc ®Õn ®ã”.HS:Quan s¸t H29.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ qu©n ®éi M«ng Cæ qua H29.GV: “§i th× nh trªn trêi xuèng, ch¹y th× nhanh nh biÕn vµo kh«ng trung, lùc lîng ®«ng, m¹nh tæ chøc huÊn luyÖn quy cñ, trang bÞ vò khÝ”.?Víi lùc lîng qu©n ®éi m¹nh nh vËy qu©n M«ng Cæ ®· lµm g×?

?V× sao chóng cho qu©n x©m lîc §¹i ViÖt tríc.GV:Tríc khi ®em qu©n x©m lîc §¹i ViÖt chóng cho sø gi¶ ®em th dô vua TrÇn ®Çu hµng nhng vua TrÇn b¾t trãi sø gi¶ nhèt vµo ngôc tèi.? Em cã suy nghÜ g× vÒ th¸i ®é cña vua TrÇn.-> Tá th¸i ®é kiªn quyÕt ®¸nh giÆc, kh«ng hÒ run sî tríc kÎ thï dï rÊt m¹nh. Kiªn quyÕt ®¸nh giÆc cña nhµ TrÇn.?Sau khi b¾t trãi sø gi¶ vµo ngôc tèi vua t«i nhµ TrÇn ®· lµm g×?

GV:Dïng lîc ®å gt kÝ hiÖu, gt diÔn biÕn...GiÆc theo ®êng s«ng Thao-> B¹ch H¹c <Phó Thä> -> B×nh LÖ Nguyªn. -T¹i ®©y vua TrÇn ®Ých th©n chØ huy trËn ®¸nh quyÕt liÖt diÔn ra. - GiÆc vµo Th¨ng Long v¾ng lÆng.->Sø gi¶ chÕt-> giÆc tµn ph¸ Th¨ng Long, giÕt ngêi cíp cña.-Vua TrÇn lo l¾ng->TrÇn Thñ §é “®Çu thÇn cha r¬i xuèng ®Êt, xin

-ThÕ kØ XIII qu©n M«ng Cæ lín m¹nh më réng x©m lîc.

-1257 ¢m mu x©m lîc: dïng §¹i ViÖt lµm bµn ®¹p->Tèng.

2.Nhµ TrÇn chuÈn bÞ vµ tiÕn hµnh kh¸ng chiÕn chèng qu©n M«ng Cæ.

- ChuÈn bÞ kh¸ng chiÕn. +LÖnh s¾m söa vò khÝ. +LuyÖn tËp qu©n ®éi. +S½n sµng ®¸nh giÆc.

-DiÔn biÕn.+1/1258: 3 v¹n qu©n M«ng -> x©m lîc níc ta.+GiÆc m¹nh ta rót khái Th¨ng Long lµm vên kh«ng nhµ trèng.+GiÆc khã kh¨n, ta ph¶n c«ng th¾ng ë §«ng Bé §Çu.+29/1/1258: GiÆc rót khái Th¨ng Long bÞ truy kÝch-> th¸o ch¹y- KÕt qu¶: Kh¸ng chiÕn kÕt thóc th¾ng lîi.



bÖ h¹ ®õng lo”.-> GiÆc khã kh¨n, thiÕu l¬ng thùc.

? Em h·y thuËt l¹i diÔn biÕn trËn ®¸nh trªn lîc ®å.HS:NhËn xÐt.?Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ c©u nãi cña th¸i s TrÇn Thñ §é. <ý chÝ quyÕt t©m ®¸nh giÆc, lµm an t©m vua TrÇn>.? V× sao qu©n M«ng Cæ m¹nh mÏ vÉn bÞ ta ®¸nh b¹i.

? ý nghÜa lÞch sö cña cuéc kh¸ng chiÕn.? Bµi häc lÞch sö cña cuéc kh¸ng chiÕn?

-Nguyªn nh©n th¾ng lîi: +§oµn kÕt, quyÕt t©m qu©n d©n c¸ch ®¸nh th«ng minh tr¸nh m¹nh ®¸nh chç yÕu. +BiÕt chíp thêi c¬.- Bµi häc: khi giÆc m¹nh ta kh«ng dèc søc ®èi phã mµ khÐo lÐo b¶o toµn lùc lîng nhö chóng vµo s©u trËn ®Þa ®¸nh l©u dµi. Khi giÆc gÆp khã kh¨n ta míi ph¶n c«ng. §ã lµ kÕ “lÊy yÕu ®¸nh m¹nh, l©y Ýt ®¸nh nhiÒu”

5. GV: S¬ kÕt: - Gäi hs lªn tr×nh bµy l¹i diÔn biÕn ë lîc ®å. - Nªu nguyªn nh©n th¾ng lîi cña cuéc kh¸ng chiÕn.6. DÆn dß: - Lµm bµi tËp. - §äc môc II



Ngµy so¹n: ……………….

TiÕt 25 - Bµi 14: II. Cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø hai chèng qu©n x©m lîc Nguyªn <1285>

I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc:

-ViÖc chuÈn bÞ chèng qu©n Nguyªn cña nhµ TrÇn chu ®¸o h¬n.-Sù chuÈn bÞ chu ®¸o, ®êng lèi ®¸nh giÆc ®óng ®¾n, quyÕt

t©m cao... qu©n d©n §¹i ViÖt ®· giµnh th¾ng lîi vÎ vang.2.T T ëng:

-Båi dìng cho häc sinh lßng c¨m thï giÆc ngo¹i x©m, niÒm tù hµo d©n téc vµ lßng biÕt ¬n tæ tiªn ®· kiªn cêng mu trÝ b¶o vÖ chñ quyÒn ®Êt níc.3.KÜ n¨ng :

-RÌn luyÖn kÜ n¨ng sö dông b¶n ®å ®Ó thuËt l¹i diÔn biÕn kh¸ng chiÕn.II.TiÕn tr×nh d¹y häc: 1.æn ®Þnh líp.2.KiÓm tra bµi cò:

? Em h·y tr×nh bµy l¹i diÔn biÕn cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø nhÊt chèng qu©n x©m lîc m«ng cæ3.Giíi thiÖu bµi míi:

Sau thÊt b¹i 1258 Qu©n M«ng cæ v« cïng tøc giËn vÉn nu«i d· t©m x©m lîc §¹i ViÖt. N¨m 1279 sau khi chiÕm ®îc toµn bé Trung Quèc lËp ra nhµ Nguyªn, vua Nguyªn ®· ro¸ riÕt chuÈn bÞ ®¸nh §¹i ViÖt. VËy lÇn nµy chóng cã giµnh ®îc th¾ng lîi hay kh«ng. DiÔn biÕn kÕt qu¶ cuéc kh¸ng chiÕn...4.D¹y- häc bµi míi.




GV:Gi¶ng sgk +lîc ®å.? Vua Nguyªn r¸o riÕt x©m lîc Cham Pa vµ §¹i ViÖt nh»m môc ®Ých g×? X©m lîc çc níc Nam Trung Quèc.? V× sao nhµ Nguyªn l¹i ®¸nh Cham Pa tríc khi ®¸nh §¹i ViÖt??KÕ häach cña giÆc cã thùc hiÖn ®-îc kh«ng? V× sao?GV:S¬ kÕt chuyÓn ý.HS: §äc sgk.? BiÕt tin vua Nguyªn ®¸nh Cham Pa lµm bµn ®¹p tÊn c«ng §¹i ViÖt- vua TrÇn ®· lµm g×?

GV: H«Þ nghÞ nµy cã nghÜa rÊt quan träng v× sao? (HN tËp hîp çc v¬ng hjÇu quan l¹i nhµ TrÇn ®Ó bµn kÕ ®¸nh giÆc). HS ®äc ®o¹n in nghiªng sgk.

? Em cã suy nghÜ g× vÒ tÊm g¬ng yªu níc cña Hoµi V¨n HÇu- TrÇn Quèc To¶n. <Tuæi trÎ, trÝ lín, lßng yªu níc quyÕt t©m b¶o vÖ tæ quèc>. “Ta cïng çc ng¬i...” “Ta thêng tíi b÷a quªn ¨n, nöa ®ªm vç gèi, ruét ®au nh c¾t, níc m¾t ®Çm ®×a chØ c¨m tøc r»ng cha x¶ thÞt, lét da, nuèt gan, uèng m¸u qu©n thï”.? Qua ®o¹n trÝch trªn em thÊy HÞch Tíng SÜ cã ý nghÜa g×?GV: Hng ®¹o ®¹i v¬ng TrÇn Quèc TuÊn, con cña An Sinh V¬ng TrÇn LiÔn<1228-1300> lµ danh nh©n kiÖt xuÊt cña d©n téc ®ång thêi lµ danh nh©n qu©n sù cæ kim cña thÕ giíi. ¤ng lµ mét trong 10 ®¹i nguyªn

1.¢m m u x©m l îc Ch¨m Pa vµ §¹i ViÖt cña nhµ Nguyªn.

-1279 Qu©n M«ng Cæ x©m l-îc Trung Quèc-> Nguyªn më réng x©m lîc Ch¨m Pa- §¹i ViÖt-Nam Trung quèc.-1283, 10 v¹n Nguyªn- Toa §« tÊn c«ng Ch¨m Pa-> thÊt b¹i.

2.Nhµ TrÇn chuÈn bÞ kh¸ng chiÕn.

-Vua TrÇn triÖu tËp héi nghÞ B×nh Than bµn kÕ ®¸nh giÆc.

-TrÇn Quèc TuÊn- chØ huy cuéc kh¸ng chiÕn “HÞch tíng sÜ

->khÝch lÖ tinh thÇn kh¸ng chiÕn.



so¸i qu©n sù cña thÕ giíi do Hoµng Gia Anh c«ng bè 1984. Tõ nhá «ng ®· héi tô ®ñ tµi v¨n vâ biÕt dïng ngêi tµi, th¬ng yªu binh lÝnh, «ng lµ bËc tíng tru cét cña triÒu ®×nh gåm ®ñ ®øc tµi “nh©n, nghÜa, trÝ, tÝn, dòng”. Tríc khi mÊt vua Anh T«ng ®Õn hái th¨m «ng tr¨ng trèi “thêi b×nh ph¶i khoan th søc d©n lµm kª s©u dÔ bÒn gèc, ®ã lµ thîng s¸ch gi÷ n-íc”. Ngµy 20/8/1300 «ng qua ®êi thi hµi «ng ®îc ho¶ t¸ng thu vµo b×nh ®ång ch«n trong khu vên An Léc ®Êt san ph¼ng. TriÒu ®×nh phong «ng lµ “hng ®¹o §¹i V¬ng” lËp ®Òn thê ë V¹n KiÕp- ChÝ Linh.

? Héi nghÞ Diªn Hång cã t¸c dông g× cho cuéc kh¸ng chiÕn? -> QuyÕt t©m giÕt giÆc M«ng Cæ.? ViÖc thÝch 2 ch÷ “s¸t th¸t” vµo çnh tay cã ý nghÜa g×? -> q.t©m cao ®é cña qu©n sÜ thµ hi sinh chø kh«ng chÞu mÊt mÊt níc.

GV: Dïng lîc ®å gt çc kÝ hiÖu vµ tr×nh bµy diÕn biÕn...GV:Ta ®¸nh -> lui.Nghe tin... vua TrÇn lo l¾ng hái TrÇn Quèc TuÇn: “NÕu bÖ h¹ muèn hµng giÆc th× tríc h·y chÐm ®Çu thÇn råi h·y hµng”.

? Em cã liªn hÖ g× víi c©u nãi cña TrÇn Thñ §é trong cuéc kh¸ng chiÕn lÇn 1”.“RÊt b×nh tÜnh tù tin, thÓ hiÖn lßng quyÕt t©m, tinh thÇn chiÕn ®Êu ®Õn cïng kh«ng sî hi sinh, gian khæ”.

-N¨m 1285 çc b« l·o dù héi nghÞ Diªn Hång.

=>ý chÝ quyÕt t©m ®¸nh giÆc.- Qu©n ®éi tËp trËn ë §«ng Bé §Çu.-Nh©n d©n s½n sµng chiÕn ®Êu.-Binh sÜ thÝch 2 ch÷ “s¸t th¸t”.

3.Cuéc kh¸ng chiÕn bïng næ vµ th¾ng lîi.

-Cuèi 1/1285 kho¶ng 50 v¹n qu©n Nguyªn do Tho¸t Hoan chØ huy-> x©m lîc níc ta.

-Qu©n ta sau 1 vµi trËn ®¸nh nhá ®· lui vÒ V¹n KiÕp-> Th¨ng Long-> Thiªn Trêng “v-ên kh«ng nhµ trèng” ®Ó b¶o toµn lùc lîng.

- Cïng 1 lóc Toa §« tõ Cham Pa ®¸nh ra NghÖ An, Thanh Ho¸, qu©n cña Tho¸t Hoan



GV: Tho¸t Hoan -> Th¨ng Long trèng v¾ng chóng dùng doanh tr¹i b¾c s«ng NhÞ. Toa §« Nam -> NghÖ An- Thanh Ho¸.->T¹o thµnh hai gäng k×m. Mét sè quý téc TrÇn hµng giÆc. Mét sè ngêi bÞ b¾t.

? Ta ®· gi¶i quyÕt t×nh thÕ khã kh¨n ®ã ra sao? ->Ta rót lui, cñng cè lùc lîng, chuÈn bÞ ph¶n c«ng.

? Em h·y thuËt l¹i diÔn biÕn cña cuéc kh¸ng chiÕn trong nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m 1285.GV: TrÇn B×nh Träng: “ta thµ lµm ma níc Nam cßn h¬n lµ lµm v¬ng ®Êt B¾c”.Giai ®o¹n : TrÇn Ých T¾c hµng giÆc. An T c«ng chóa- vî Tho¸t Hoan dß la t×nh h×nh giÆc.? Kh«ng thùc hiÖn ®îc ©m mu b¾t sèng vua TrÇn, Tho¸t Hoan ®· lµm g×? ->Tho¸t Hoan chui vµo èng ®ång, Toa §« bÞ chÐm ®Çu- T©y kÕt: “Ch¬ng D¬ng cíp gi¸o giÆc Hµm Tö b¾t qu©n thï Th¸i b×nh nªn g¾ng søc Non níc Êy ngµn thu”.? H·y nªu c¸ch ®¸nh giÆc lÇn 2. -> “Võa ®¸nh võa lui, chê thêi c¬ ph¶n c«ng, “vên kh«ng nhµ trèng” lÊy Ýt ®Þch nhiÒu. -> Th¾ng lîi vÎ vang

më cuéc tÊn c«ng xuèng p.N hßng t¹o thÕ gäng k×m ®Ó tiªu diÖt qu©n ta. - GiÆc rót vÒ Th¨ng Long cè thñ -> gÆp khã kh¨n.-5/1285 ta ph¶n c«ng giµnh th¾ng lîi ë T©y KÕt, Hµm Tö, bÕn Ch¬ng D¬ng.

-KÕt qu¶: GiÆc rót ch¹y ta th¾ng lîi=> Cñng cè tinh thÇn ®oµn kÕt kh¸ng chiÕn cña qu©n d©n ta.

5. Cñng cè dÆn dß HS- Cñng cè: GV hÖ thèng ND bµi häc.- DÆn dß: häc bµi vµ ®äc tríc bµi – phÇn III



Ngµy soan:……………….TiÕt 26 : III.Cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø ba chèng qu©n x©m lîc Nguyªn <1287-1288>.I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc:

-Qu©n Nguyªn quyÕt t©m x©m lîc §¹i ViÖt lÇn thø ba.-Vua t«i nhµ TrÇn quyÕt t©m tiÕn hµnh cuéc kh¸ng chiÕn chèng

l¹i nhµ Nguyªn víi c¸c trËn ®¸nh lín: V©n §ån, B¹ch §»ng vµ giµnh th¾ng lîi vÎ vang.2.T t ëng:

-Båi dìng cho häc sinh lßng c¨m thï giÆc vµ niÒm tù hµo vÒ truyÒn thèng hµo hïng cña d©n téc trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng gÆc M«ng Nguyªn.3.KÜ n¨ng:

-RÌn luyÖn kÜ n¨ng sö dông lîc ®å ®Ó tãm t¾t diÔn biÕn cña cuéc kh¸ng chiÕn.II.T liÖu vµ thiÕt bÞ d¹y häc.

-Cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø III <lîc ®å>.-ChuyÖn kÓ vÒ cuéc kh¸ng chiÕn cña TrÇn Kh¸nh D.

III.TiÕn tr×nh d¹y häc:1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò.

H·y tr×nh bµy tãm t¾t diÔn biÕn cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø hai chèng qu©n Nguyªn x©m lîc cña nhµ TrÇn.3.Giíi thiÖu bµi míi.

Hai lÇn ®em qu©n x©m lîc ®Òu thÊt b¹i th¶m h¹i vua Nguyªn v« cïng tøc giËn h¹ quyÕt t©m x©m lîc lÇn n÷a hßng nuèt tr«i §¹i ViÖt, lÇn nµy vua Nguyªn chuÈn bÞ rÊt kÜ cµng cã c¶ thuyÒn trë vò khÝ vµ l¬ng thùc ®Ó khái ph¶i r¬i vµo t×nh c¶nh nh lÇn x©m lîc tríc. VËy víi sù chuÈn bÞ rÊt chu ®¸o cuéc x©m lîc cña qu©n Nguyªn cã giµnh ®îc th¾ng lîi hay kh«ng.

H«m nay c« cïng c¸c em trë l¹i víi cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø ba cña vua t«i nhµ TrÇn.4.D¹y- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña Gv - Hs Néi dung bµi häcGV:Hai lÇn thÊt b¹i-> Nguyªn tøc giËn quyÕt ®Þnh ®×nh chØ cuéc x©m lîc NhËt B¶n ®Ó tËp trung lùc lîng ®¸nh §¹i ViÖt-> quyÕt t©m th¾ng lîi.

1.Nhµ Nguyªn x©m l îc §¹i ViÖt.-LÇn thø ba x©m lîc §¹i ViÖt.



HS:§äc ch÷ nhá “trong lÇn x©m lîc... khinh thêng”.? Nhµ Nguyªn chuÈn bÞ x©m lîc §¹i ViÖt lÇn thø ba nh thÕ nµo? §×nh chØ cuéc x©m lîc NhËt B¶n ®Ó xl §¹i ViÖt. Vua Nguyªn c¨n dÆn con “kh«ng ®îc...khinh thêng” cö tíng giái.? Em cã suy nghÜ g× vÒ lùc lîng cña nhµ Nguyªn trong cuéc x©m lîc §¹i ViÖ lÇn 3? <Tíng – giái, qu©n- ®«ng, vò khÝ- m¹nhL¬ng th¶o- ®Çy ®ñ> =>Chu ®¸o, kÜ lìng.? Hai lÇn x©m lîc tríc giÆc bÞ thÊt b¹i nguyªn nh©n lín lµ do ®©u? ->ThiÕu l¬ng thùc.GV:LÇn nµy chóng chuÈn bÞ chu ®¸o ®Þnh ®n¸h l©u dµi v¬i ta.?Tríc nguy c¬ x©m lîc cña nhµ Nguyªn vua t«i nhµ TrÇn ®· lµm g×? TrÇn chuÈn bÞ ®¸nh giÆc. Ta chÆn ®¸nh->rót lui khái V¹n KiÕp vÒ s«ng §uèng.?Em thÊy thÕ cña giÆc trong nh÷ng ngµy ®Çu nh thÕ nµo? -> M¹nh.GV:NÕu chóng héi qu©n ë V¹n KiÕp víi ®Çy ®ñ vò khÝ- l¬ng th¶o ®Ó ®¸nh l©u dµi víi ta th× ta rÊt khã kh¨n.GV:S¬ kÕt- chuyÓn ý.

GV:¤ M· Nhi ®îc giao nhiÖm vô b¶o vÖ, ®oµn thuyÒn l¬ng nhng cho r»ng ta kh«ng thÓ ng¨n ®îc ®oµn thuyÒn l-¬ng nµy nªn ®· héi qu©n ë V¹n KiÕp. TrÇn Kh¸nh D ®îc cö canh gi÷ m¹n §«ng B¾c nhng l¹i ®Ó ¤ M· Nhi ch¹y tho¸t dÔ dµng v× vËy bÞ vua TrÇn tr¸ch m¾ng ®ßi vÒ trÞ téi. TrÇn Kh¸nh D xin vua ®Ó th th cho TrÇn vµi ba ngµy n÷a vÒ trÞ téi cha muén, «ng ®o¸n r»ng thuyÒn l¬ng nÆng nÒ ®ang ®i sau v× vËy ®· bè trÝ trËn

Vua Nguyªn: +Huy ®éng 30 v¹n qu©n. +Hµng tr¨m thuyÒn chiÕn. +§oµn thuyÒn l¬ng <chôc v¹n th¹ch>

- Cuèi 12/1287.+Qu©n bé- Tho¸t Hoan-> L¹ng S¬n-> B¾c Giang-> V¹n KiÕp.+Qu©n thuû- ¤ M· Nhi-> V¹n KiÕp.

2.TrËn V©n §ån tiªu diÖt ®oµn thuyÒn l ¬ng cña Tr ¬ng V¨n Hæ.

- DiÔn biÕn sgk.-TrÇn Kh¸nh D diÖt ®oµn thuyÒn l¬ng cña Tr¬ng V¨n Hæ-KÕt qu¶: GiÆc hÕt l¬ng thùc.-ý nghÜa: Ta phÊn khëi vui mõng.



®Þa mai phôc qu¶ nhiªn mÊy ngµy sau ®oµn thuyÒn l¬ng <Tr¬ng V¨n Hæ> nÆng nÒ ®Õn ®ån V©n §ån-> bÞ mai phôc. HS:§äc sgk.? Em h½y têng thuËt l¹i diÔn biÕn trËn V©n §ån??KÕt qu¶ trËn V©n §ån nh thÕ nµo??ý nghÜa lÞch sö cña trËn V©n §ån.?Em cã thÓ tiªn ®o¸n tríc ®iÒu g× sÏ x¶y ra?GV: ChuyÓn ý.

HS: §äc sgk “cuèi 1/1288-> thuû bé”.? Sau trËn V©n §ån t×nh thÕ cña qu©n Nguyªn nh thÕ nµo?HS:§äc ch÷ nhá “B¹ch §»ng... Mai phôc”.? T¹i sao ta quyÕt ®Þnh mai phôc ë cöa s«ng B¹ch §»ng. HS th¶o luËn.GV:Lµ n¬i hiÓm yÕu, giÆc vµo s«ng B¹ch §»ng ... ra s«ng B¹ch §»ng lµ n¬i chøng kiÕn 2 trËn th¾ng lín 938, 981. TrËn ®Þa B¹ch §»ng ®· ®îc bè trÝ nh thÕ nµo? -> §ãng cäc, mai phôc, lîi dông níc thuû triÒu.

?Dùa vµo lîc ®å em h·y tr×nh bµy l¹i diÔn biÕn trËn ®¸nh B¹ch §»ng 4/1288?

?TrËn B¹ch §»ng 4/1288 th¾ng lîi cã ý nghÜa lÞch sö nh thÕ nµo?

? C¸ch ®¸nh cña nhµ TrÇn trong lÇn thø ba cã g× kh¸c, gièng so víi lÇn thø hai. - Gièng: Lµm vên kh«ng, nhµ trèng tr¸nh chç m¹nh-> yÕu. -Kh¸c: I, II.... ph¶n c«ng.

3.ChiÕn th¾ng B¹ch §»ng.-1/1288 Tho¸t Hoan-> Th¨ng Long trèng v¾ng-> t×nh thÕ nguy khèn, tuyÖt väng ®Þch rót qu©n vÒ níc.-Vua TrÇn quyÕt ®Þnh ph¶n c«ng- s«ng B¹c §»ng.

-DiÔn biÕn:+4/1288 §oµn thuyÒn ¤ M· Nhi rót ta nhö chóng vµo trËn ®Þa mai phôc.->§¸nh bÊt ngê-> tiªu diÖt toµn bé ¤ M· Nhi bÞ b¾t sèng.+Qu©n bé Tho¸t Hoan-> L¹ng S¬n, bÞ tËp kÝch->Ýt tªn sèng sãt.

-ý nghÜa:+§Ëp tan méng x©m l¨ng cña giÆc Nguyªn.



III... mai phôc, nhö giÆc vµo trËn ®Þa, triÖt ®êng l¬ng thùc.5.Cñng cè dÆn dß HS:

?Em h·y tr×nh bµy tãm t¾t diÔn biÕn cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø ba chèng qu©n Nguyªn.

?Em cã suy nghÜ g× vÒ ba lÇn chÝªn th¾ng chèng x©m lîc...-DÆn dß HS: häc bµi, ®äc tríc phÇn IV.

Ngµy so¹n:…………………TiÕt 27 - Bµi 14

IV. Nguyªn nh©n th¾ng lîi vµ ý nghÜa lÞch sö cña ba lÇn kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc M«ng- Nguyªn.

I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc: Häc sinh hiÓu ®îc.-V× sao ë thÕ kØ XIII trong ba lÇn kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc M«ng Nguyªn th× c¶ ba lÇn qu©n d©n §¹i ViÖt ®Òu th¾ng lîi.-ý NghÜa lÞch sö cña ba lÇn kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc M«ng- Nguyªn.2.T t ëng: -Båi dìng lßng tù hµo vÒ truyÒn thèng ®¸nh giÆc gi÷ níc.-Bµi häc lÞch sö vÒ tinh thÇn ®oµn kÕt qu©n d©n.3.KÜ n¨ng:-Ph©n tÝch, so s¸nh sù kiÖn vµ nh©n vËt lÞch sö qua ba lÇn kh¸ng chiÕn ®Ó rót ra nhËn xÐt chung.II.ThiÕt bÞ vµ t liÖu tham kh¶o.



-B¶n ®å ®Õ quèc M«ng- Nguyªn thÕ kØ XIII.-HÞch tíng sÜ cña TrÇn Quèc TuÊn.-T liÖu vÒ nh©n vËt lÞch sö trong ba lÇn kh¸ng chiÕn chèng

x©m lîc...III.TiÕn tr×nh d¹y häc.1 .æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò:

Em h·y thuËt l¹i diÔn biÕn cña cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø ba chèng qu©n x©m lîc Nguyªn.3.Giãi thiÖu bµi míi.

Cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc M«ng- Nguyªn cña qu©n d©n nhµ TrÇn ®· diÔn ra trong ®iÒu kiÖn rÊt khã kh¨n, gian khæ nh-ng ®· giµnh ®îc th¾ng lîi vÎ vang ë c¶ ba lÇn. Nguyªn nh©n th¾ng lîi do ®©u? Nh÷ng th¾ng lîi ®ã cã ý nghÜa lÞch sö nh thÕ nµo? H«m nay...4.D¹y- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña GV - HS Néi dung bµi häc?Em h·y ®iÓm l¹i nh÷ng th¾ng lîi cña ta trong c¶ ba lÇn kh¸ng chiÕn...-TrËn §«ng Bé §Çu 1/1258.-1288 TrËn T©y KÕt, Hµm Tö, Ch¬ng D¬ng.-12/1287 TrËn V©n §ån, s.B¹ch §»ng 4/1288. HS nhËn xÐt. HS: §äc sgk, phÇn 1.? Em h·y nªu nguyªn nh©n th¾ng lîi cña ta trong c¶ ba lÇn kh¸ng chiÕn.

? Em h·y nªu dÉn chøng vÒ sù tham gia cña mäi tÇng líp nh©n d©n. Lµm vên kh«ng nhµ trèng. Tù vò trang, s¾m vò khÝ. LuyÖn tËp ngµy ®ªm, tËp trung ®«ng nhÊt lùc lîng, ý chÝ, lßng quyÕt t©m-> giÆc khã kh¨n.? Nh÷ng ®ãng gãp cña TrÇn Quèc TuÊn.GV: TrÇn Quèc TuÊn- TrÇn LiÔu. TrÇn Quang Kh¶i- TrÇn C¶nh.=>M©u thuÉn lín tõ tríc =>xo¸ bá ><. TrÇn Quèc TuÊn: ChØ huy tµi giái nhµ lÝ luËn qu©n sù tµi ba.

1.Nguyªn nh©n th¾ng lîi.

-Sù tham gia cña mäi tÇng líp nh©n d©n.-Sù chuÈn bÞ chu ®¸o cña nhµ TrÇn.- Sù ®oµn kÕt d©n téc-> søc m¹nh.-Tinh thÇn chiÕn ®Êu hy sinh qu©n d©n.- ChiÕn lîc, chiÕn ®Êu ®óng ®¾n.-Sù chØ huy tµi giái TrÇn Quèc TuÊn.



ViÕt cuèn: Binh th yÕu lîc; v¹n kiÕp t«ng...; HÞch tíng sÜ.=>Kh¸ng chiÕn lÇn 2,3- tæng chØ huy lùc lîng qu©n ®éi, trùc tiÕp x«ng pha trËn m¹c, biÕt dïng ngêi tµi.? ChiÕn lîc, chiÕn thuËt ®óng ®¾n, s¸ng t¹o lµ g×? Vên kh«ng nhµ trèng. Tr¸nh m¹nh ®¸nh yÕu, ph¸t huy d©n téc. GiÆc tõ ®¸nh nhanh->®¸nh l©u dµi.GV:S¬ lîc chuyÓn ý.GV:ThÕ kØ XIII vã ngùa M«ng Cæ ®· tung hoµnh ngang däc thÕ giíi chiÕm c¸c níc Ch©u ¢u, Ch©u ¸, Trung Quèc më réng bê câi xuèng §«ng Nam ¸ chóng cha hÒ biÕt ®Õn thÊt b¹i lµ g×.VËy mµ 3 lÇn sang x©m lîc §¹i ViÖt nhá bÐ th× c¶ 3 lÇn chóng ®Òu thÊt b¹i. Tõ ®ã giÆc M«ng Cæ ®· ph¶i tõ bá méng x©m l¨ng.? Em h·y nªu l¹i lùc lîng qu©n M«ng-Nguyªn x©m lîc §¹i ViÖt ë c¶ 3 lÇn nh thÕ nµo? -1259 lùc lîng 3 v¹n qu©n. -1285 lùc lîng -50 v¹n qu©n. -1287-1288 lùc lîng 30 v¹n qu©n+thuyÒn l¬ng, chiÕn.

GV:Trong t×nh thÕ ®Êt níc ta rÊt khã kh¨n vËy mµ c¶ ba lÇn ®Òu th¾ng lîi.? Th¾ng lîi cña ta trong c¶ ba lÇn kh¸ng chiÕn... cã ý nghÜa lÞch sö nh thÕ nµo?

“Khoan th søc d©n lµm kÕ s©u dÔ, bÒn gèc”.

GV:§©y lµ th¾ng lîi vÎ vang cña d©n téc mÉi m·i ®îc lÞch sö tr©n träng, häc tËp...

2. ý nghÜa lÞch sö.

-§Ëp tan hoµn toµn ý chÝ x©m lîc vµ tham väng cña ®Õ chÕ Nguyªn b¶o vÖ ®éc lËp, toµn vÑn l·nh thæ cña tæ quèc.- Gãp phÇn x©y ®¾p thªm truyÒn thèng chèng giÆc gi÷ níc cña d©n téc ta.- §Ó l¹i bµi häc lÞch sö quý gi¸, ®oµn kÕt d©n téc, lÊy d©n lµm gèc.- Ng¨n chÆn cuéc x©m l¨ng vµo NhËt vµ c¸c nøc kh¸c.

5.Cñng cè, dÆn dß:GV:HÖ thèng kiÕn thøc toµn bµi.



-DÆn dß HS: häc bµi vµ ®äc tríc bµi 15.

Ngµy so¹n :…………………TiÕt 28+29- Bµi 15:

Sù ph¸t triÓn kinh tÕ v¨n hãa thêi TrÇn. I.Sù ph¸t triÓn kinh tÕ.I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc:

-BiÕt ®îc mét sè nÐt chñ yÕu vÒ t×nh h×nh kinh tÕ, x· héi cña níc ta sau chiÕn tranh chèng x©m lîc M«ng- Nguyªn.

-BiÕt ®îc mét sè thµnh tùu ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn cña v¨n ho¸, gi¸o dôc, khoa häc kinh tÕ thêi TrÇn.2.T t ëng:

-Tù hµo vÒ v¨n ho¸ d©n téc thêi TrÇn.-Båi dìng ý thøc gi÷ g×n ph¸t huy nÒn v¨n ho¸ d©n téc.

3.KÜ n¨ng:-NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ nh÷ng thµnh tùu kinh tÕ, v¨n ho¸.-So s¸nh sù ph¸t triÓn gi÷a thêi Lý vµ thêi TrÇn.

II.T liÖu vµ thiÕt bÞ tham kh¶o. -Tranh ¶nh, c¸c thµnh tùu v¨n ho¸ thêi TrÇn.-B¶n ®å c¸c lµng nghÒ thêi TrÇn.

III.TiÕn tr×nh d¹y- häc:1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò:

?Em h·y tr×nh bµy nguyªn nh©n th¾ng lîi cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc M«ng- Nguyªn?

?Ba lÇn kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc M«ng- Nguyªn cã ý nghÜa lÞch sö nh thÕ nµo?3.Giíi thiÖu bµi míi.

-Thêi TrÇn nh©n d©n ta võa tiÕn hµnh kh¸ng chiÕn th¾ng lîi vÎ vang võa x©y dùng, ph¸t triÓn kinh tÕ v¨n ho¸ víi nh÷ng thµnh tùu rùc rì.H«m nay...4.D¹y- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña GV-HS Néi dung bµi häc HS:§äc sgk.? Sau chiÕn tranh nhµ TrÇn ®· ®Ò ra chÝnh s¸ch g× ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp?

1.NÒn kinh tÕ sau chiÕn tranh.

-N«ng nghiÖp: +KhuyÕn khÝch s¶n xuÊt, khai hoang, lËp lµng xãm míi, më réng S canh t¸c. +Phong thëng ruéng ®Êt cho ngêi cã c«ng.



?Nhê nh÷ng chÝnh s¸ch Êy nÒn kinh tÕ thêi TrÇn nh thÕ nµo?

? So víi thêi Lý ruéng ®Êt thêi TrÇn cã g× thay ®æi? -> Ruéng t t¨ng.? V× sao sè ruéng ®Êt t t¨ng nhanh?<chÝnh s¸ch khai hoang, phong th-ëng, mua b¸n ruéng ®Êt->®Þa chñ ®«ng>? NÒn kinh tÕ thñ c«ng nghiÖp nh thÕ nµo? H·y kÓ tªn çc nghÒ thñ c«ng nghiÖp thêi TrÇn. HS: Quan s¸t H35, 36 so víi H23 vµ nhËn xÐt. <Tr×nh ®é kinh tÕ thêi TrÇn tinh x¶o h¬n>? Thêi TrÇn cã hai nghÒ míi ®ã lµ nghÒ g×? <§ãng tµu, chÕ t¹o vò khÝ>.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ thñ c«ng nghiÖp thêi TrÇn? Th¬ng nghiÖp thêi TrÇn ho¹t ®éng nh thÕ nµo?

GV:S¬ lîc chuyÓn ý. HS ®äc sgk.? Thêi TrÇn cã çc tÇng líp x· héi nµo? Vua, v¬ng hÇu, quý téc, ®Þa chñ, quan l¹i, tiÓu thñ c«ng, th¬ng nh©n, nh©n d©n, t¸ ®iÒn, n« t×, n«ng n«.? Sù ph©n ho¸ tÇng líp thêi TrÇn cã g× kh¸c so víi thêi Lý.? Em h·y vÏ s¬ ®å thÓ hiÖn sù ph©n ho¸ trong x· héi thêi TrÇn.

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çc tÇng

+B¸n ruéng ®Êt c«ng lµng x· chiÕm u thÕ-> N«ng nghiÖp ®îc phôc håi ph¸t triÓn nhanh chãng.

- Thñ c«ng nghiÖp: RÊt ph¸t triÓn nhiÒu nghÒ: DÖt, gèm, ®óc ®ång, rÌn s¾t, ®ãng tµu, chÕ t¹o vò khÝ...

. -> Ph¸t triÓn nhiÒu ngµnh nghÒ, kÜ thuËt cao.

-Th¬ng nghiÖp: Më réng trao ®æi, bu«n b¸n trong ngoµi níc: Th¨ng Long, V©n §ån.

2.T×nh h×nh x· héi sau chiÕn tranh.-X· héi ngµy cµng ph©n ho¸ s©u s¾c V¬ng hÇu, quý téc. Giai cÊp ®Þa chñ ®«ng lªn, nh©n d©n, tiÓu chñ, th-¬ng nh©n. Giai cÊp tÇng líp n«ng n«, n« t× ®«ng lªn.-Thèng trÞ:

Vuav¬ng hÇu,Quý

téc

Quan lai ®Þa chñ



líp trong x· héi thêi TrÇn.-TÇng líp bÞ trÞ:

Th¬ng nh©n,Thî thñ c«ng

N. d©n tù do, N.d©n t¸ ®iÒn

N«ng n«N« t×

5. GV s¬ l îc, cñng cè : - Cñng cè: GV hÖ thèng toµn bµi.- DÆn dß HS: + N¾m çc kiÕn thøc träng t©m cña bµi + Tr¶ lêi çc c©u hái cuèi bµi. + Lµm bµi tËp ë s¸ch bµi tËp - Xem tríc bµi phÇn II. + §êi sèng tinh thÇn cña c d©n thêi TrÇn? + V¨n häc thêi TrÇn cã g× ph¸t triÓn? + T×m hiÓu çc kiÕn tróc thêi TrÇn?

Ngµy so¹n:……………..TiÕt 29: II Sù ph¸t triÓn v¨n ho¸I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc:

-§êi sèng tinh thÇn cña nh©n d©n ta díi thêi TrÇn rÊt phong phó, ®a d¹ng.

-Mét nÒn v¨n ho¸ phong phó m¹ng ®¹m b¶n s¾c d©n téc lµ r¹ng rì cho nÒn v¨n ho¸ §¹i ViÖt.

-Gi¸o dôc khoa häc, kÜ thuËt thêi TrÇn ®¹t tíi tr×nh ®é cao nhiÒu c«ng tr×nh nghÖ thuËt tiªu biÓu.2.T t ëng:

-Båi dìng ý thøc d©n téc vµ niÒm tù hµo vÒ mét thêi k× lÞch sö cã nÒn v¨n ho¸ riªng mang ®¹m b¶n s¾c d©n téc.3.KÜ n¨ng:

-Gióp häc sinh nh×n nhËn sù ph¸t triÓn vÒ mét x· héi v¨n ho¸ qua ph¬ng ph¸p so s¸nh víi thêi k× tríc.

-Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸, nh©n xÐt nh÷ng thµnh tùu v¨n ho¸ ®Æc s¾c.II.ThiÕt bÞ vµ t liÖu d¹y häc :



-Tranh ¶nh çc thµnh tùu v¨n ho¸ thêi TrÇn.-Kªnh h×nh sgk.

III.TiÕn tr×nh d¹y häc:1.æn ®Þnh líp.2.KiÓm tra bµi cò.

?Nªu ®Æc ®iÓm kinh tÕ thêi TrÇn sau chiÕn tranh.?Tr×nh bµy ,ét vµi nÐt vÒ t×nh h×nh x· héi thêi TrÇn.

3.Giíi thiÖu bµi míi.Sau chiÕn tranh chèng x©m lîc M«ng-Nguyªn, nÒn kinh tÕ thêi

TrÇn ph¸t triÓn m¹nh mÏ.X· héi ngµy cµng ph©n ho¸ giai cÊp, tÇng líp s©u s¾c. cïng víi nã ®êi sèng v¨n ho¸, ®êi sèng tinh thÇn cña nh©n d©n ta còng ngµy cµng phong phó h¬n. §Ó thÊy râ sù ph¸t triÓn v¨n ho¸ thêi TrÇn, h«m nay...4.D¹y- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña GV -HS Néi dung bµi häc HS §äc SGKGV Thêi TrÇn çc tÝn ngìng cæ truyÒn vÉn phæ biÕn trong nh©n d©n

? Em h·y kÓ tªn mét vµi tÝn ngìng cæ truyÒn trong nh©n d©n ? §¹o phËt thêi TrÇn so víi thêi Lý ntn GV §¹o phËt kh«ng trë thµnh quèc gi¸o vµ kh«ng ¶nh hëng ®Õn chÝnh trÞ, chïa triÒn trë thµnh n¬i sinh ho¹t v¨n ho¸ giai ®o¹n nµy nho gi¸o rÊt ph¸t triÓn? So víi ®¹o PhËt th× ®¹o Nho cã vÞ trÝ ntn? <n©ng cao, chó ý h¬n do nhu cÇu x©y dùng bé m¸y nhµ níc cña g/c thèng trÞ> Çc nhµ nho gi÷ vÞ trÝ cao trong bé m¸y nhµ níc ®îc träng dông<Tr-¬ng H¸n Siªu,Chu V¨n An>...? Em h·y nªu nh÷ng tËp qu¸n sèng gi¶n dÞ trong nh©n d©n?Trong nh©n d©n cã nh÷ng h×nh thøc sinh ho¹t v¨n ho¸ nµo? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çc ho¹t ®éng v¨n ho¸ thêi TrÇn? Bªn ngoµi gi¶n dÞ song bªn trong chøa ®ùng lßng yªu níc s©u s¾c, tinh thÇn thîng vâ,®Ëm ®µ b¶n

1.§êi sèng v¨n ho¸.-TÝn ngìng: Thê tæ tiªn. Thê anh hïng. Thê ngêi cã c«ng.

-§¹o phËt: Nho gi¸o ph¸t triÓn m¹nh.

-Nh©n d©n ®i ch©n ®Êt, qu©n ®en, ¸o tø th©n, c¹o träc ®Çu. +Nh©n d©n thÝch ca h¸t, nh¶y móa. +TËp vâ nghÖ. +§Êu vËt...

2.V¨n häc.-V¨n häc ch÷ H¸n, ch÷



s¾c v¨n ho¸ d©n técGV s¬ kÕt chuyÓn ý?V¨n häc thêi TrÇn cã ®Æc ®iÓm g×? <phong phó mang ®Ëm b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc>? C¸c t¸c phÈm v¨n häc thêi k× nµycã néi dung ntn? ?Em h·y ®äc mét vµi c©u mµ em thÝch trong t¸c phÈm trªn?“Ta thêng tíi b÷a quªn ¨n nöa ®ªm vç gèi...”.

? Gi¸o dôc thêi TrÇn cã ®Æc ®iÓm g×?

? Quèc sö viÖn cã nhiÖm vô g×, ai ®øng ®Çu. TrÇn Hng §¹o “binh th yÕu l-îc”: “V¹n kiÕp t«ng lÝ truyÒn th” ¤ng lµ nhµ v¨n, nhµ th¬, nhµ qu©n sù nhµ chÝnh trÞ tµi ba.=>§îc c«ng nhËn lµ danh nh©n qu©n sù thÕ giíi-> vÞ th¸nh.

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn gi¸o dôc, khoa häc, kÜ thuËt, kinh tÕ thêi TrÇn

GV:Gt tranh, ¶nh.?H·y kÓ tªn c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc, ®iªu kh¾c thêi TrÇn?? Quan s¸t h×nh rång thêi thêi TrÇn vµ h·y so s¸nh víi h×nh rång thêi Lý. <Tinh x¶o, râ nÐt h¬n cã sõng v¶y bÖ vÖ, uy nghi h¬n thêi Lý>.

N«m.+HÞch tíng sÜ- TrÇn Quèc TuÊn.+Phó s«ng B¹ch §»ng- Tr-¬ng H¸n Siªu.

-Tinh thÇn yªu níc c¨m thï giÆc vµ niÒm tù hµo d©n téc

3.Gi¸o dôc vµ khoa häc, kÜ thuËt . - Gi¸o dôc: +Më trêng häc nhiÒu n¬i. +Tæ chøc thi thêng xuyªn. +LËp c¬ quan “Quèc sö viÖn”.- 1272 “§¹i ViÖt sö kÝ” 30 quyÓn cña Lª V¨n Hu.- Qu©n sù: Y häc, khoa häc, kÜ thuËt ®¹t nhiÒu thµnh tùu.

-> Ph¸t triÓn m¹nh trªn mäi lÜnh vùc vµ cã nhiÒu ®ãng gãp cho nÒn v¨n ho¸ d©n téc. T¹o bíc ph¸t triÓn cao cho nÒn v¨n minh §¹i ViÖt.

4.NghÖ thuËt, kiÕn tróc vµ ®iªu kh¾c.-Th¸p Phæ Minh, chïa thµnh T©y §«.-NghÖ thuËt ch¹m kh¾c rång...



5 .Cñng cè, dÆn dß häc sinh.- Cñng cè: GV hÖ thèng l¹i toµn bµi.- DÆn dß: N¾m çc kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi + Lµm bµi tËp ë s¸ch bµi tËp + Tr¶ lêi çc c©u hái cuèi bµi- T×m hiÓu bµi 16, mucjI: +T×nh h×nh kinh tÕ thêi trÇn nh thÕ nµo? + Cuèi thÕ kØ XIV nhµ TrÇn suy sôp nh thÕ nµo? + T×m hiÓu çc cuéc khìi nghÜa n«ng d©n cuèi thÕ kØ XV

Ngµy so¹n:………………TiÕt 30+31 - Bµi 16:

Sù suy sôp cña nhµ TrÇn cuèi thÕ kØ XIV. I.T×nh h×nh kinh tÕ x· héi.I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc:

-T×nh h×nh kinh tÕ x· héi cuèi thêi TrÇn: vua quan ¨n ch¬i sa ®o¹ kh«ng quan t©m ®Õn s¶n xuÊt, lµm cho ®êi sèng cña nh©n d©n ngµy cµng cùc khæ.



-Çc cuéc ®Êu trang cña n«ng n«, n« t× ®· diÔn ra rÇm ré.2.T t ëng:

-Båi dìng t×nh c¶m yªu th¬ng ngêi lao ®éng.-ThÊy tríc ®îc vai trß cña quÇn chóng nh©n d©n trong lÞch sö.

3.KÜ n¨ng:-Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸, nhËn xÐt vÒ çc nh©n vËt lÞch sö.

II.ThiÕt bÞ vµ t liÖu d¹y häc: -Lîc ®å khëi nghi· nh©n d©n nöa cuèi XIV.

III.TiÕn tr×nh d¹y- häc.1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò.

? Em h·y tr×nh bµy mét sè nÐt vÒ t×nh h×nh v¨n ho¸, gi¸o dôc,khoa häc díi thêi TrÇn.3.Giíi thiÖu bµi míi.

Sau çc cuéc kh¸ng chiÕn chèng x©m lîc M«ng- Nguyªn. t×nh h×nh kinh tÕ, x· héi thêi TrÇn ®¹t nhiÒu thµnh tùu rùc rì ®ãng gãp cho sù ph¸t triÓn ®Êt níc. §Õn cuèi XIV nhµ TrÇn sa sót nghiªm träng t¹o ra tiÒn ®Ò cho mét triÒu ®¹i míi thay thÕ, t×nh h×nh ®ã diÔn ra nh thÕ nµo? H«m nay...

Ho¹t ®éng cña thÇy- trß Néi dung bµi häc

GV:§Çu thÕ kØ XIV x· héi æn ®Þnh; kinh tÕ ph¸t triÓn trë l¹i. Cuèi XIV v¬ng hÇu quý téc t×m çch gia t¨ng tµi s¶n riªng...bãc lét nh©n d©n, ¨n ch¬i sa ®o¹ kh«ng ch¨m lo ®Õn s¶n xuÊt vµ ®êi sèng nh©n d©n.? Cuèi thÕ kØ XIV t×nh h×nh kinh tÕ níc ta nh thÕ nµo?T¹i sao l¹i cã t×nh tr¹ng ®ã? <MÊt mïa, ®ãi kÐm, nh©n d©n b¸n ruéng ®Êt vî con biÕn thµnh n« t×>.GV:TrÇn Dô T«ng ham ch¬i, rîu chÌ, b¾t d©n x©y cung ®iÖn, ®µo hå, ®¾p nói, trë níc biÓn vµo hå nu«i thuû s¶n, gäi nhµ giµu vµo cung ®¸nh b¹c, më tiÖc thi uèng rîu (cã thëng).

? Em h×nh dung ra c¶nh nhµ TrÇn lóc ®ã nh thÕ nµo? ->TriÒu ®×nh rèi n¸t, lo¹n

1.T×nh h×nh kinh tÕ.

- Cuèi XIV nhµ níc kh«ng quan t©m ®Õn s¶n xuÊt-> ®êi sèng nh©n d©n gÆp nhiÒu khã kh¨n lµng x· tiªu ®iÒu, x¬ x¸c.



l¹c, kÕt bÌ ®¶ng.? Em h·y nhí l¹i c«ng lao cña TrÇn Kh¸nh D: “Tëng lµ chim ng, nh©n d©n lµ vÞt lÊy vÞt mµ nu«i chim ng th× lÊy g× lµm l¹”.GV:NguyÔn ThÞ Kh¸nh viÕt: Ruéng lóa ngµn dÆm ®á nh ch¸y §ång quª than v·n tr«ng vµo ®©u. Líi chµi quan l¹i cßn v¬ vÐt. M¸u thÞt nh©n d©n c¹n nöa råi”-ThÇy gi¸o Chu V¨n An d©ng thÊt tr¶m së xin chÐm 7 viªn quan nÞnh thÇn -> vua kh«ng nghe, «ng tõ quan vÒ quª-> d¹y häc.? Em h·y s¬ qua l¹i t×nh h×nh kinh tÕ níc ta cuèi XIV.GV:S¬ kÕt, chuyÓn ý. HS ®äc sgk.?T×nh h×nh nhµ TrÇn cuèi XIV nh thÕ nµo?? ViÖc lµm cña Chu V¨n An nãi lªn ®iÒu g×? <¤ng lµ vÞ quan thanh liªm... biÕt ®Æt lîi Ých nh©n d©n lªn trªn, 1 ngêi thÇy ®¸ng kÝnh ®îc d©n téc ViÖt Nam ®êi ®êi t«n träng. - Th¶o luËn: Em cã nhËn xÐt g× vÒ cuéc sèng cña vua quan nhµ TrÇn nöa cuèi XIV. Vua bÊt tµi, v« dông, quan l¹i ®ôc khoÐt, nÞnh bî.GV:TrÇn Nguyªn §¸n: “Xin bÖ h¹ thê nhµ Minh nh cha, yªu Chiªm Thµnh nh con...>.? Lîi dông nhµ TrÇn suy yÕu çc níc l¸ng giÒng cã hµnh ®éng g×? HËu qu¶ cña nã?

? Em h·y kÓ tªn, thêi gian næ ra çc

2.T×nh h×nh x· héi.

a. T×nh h×nh x· héi

-Vua quan ¨n ch¬i sa ®o¹, kÎ nÞnh thÇn lµm lo¹n phÐp n-íc.

-Bªn ngoµi nhµ Minh yªu s¸ch,Ch¨m Pa x©m lîc.-§êi sèng nh©n d©n cùc khæ-> khëi nghÜa bïng næ.b. Çc cuéc khëi nghÜa:- Khëi nghÜa Ng« BÖ <1344-1360> H¶i D¬ng.- Khëi nghÜa NguyÔn Thanh; NguyÔn KÞ <1379> Thanh Ho¸.- Khëi nghÜa Ph¹m S ¤n 1390 Hµ T©y.- . KN: NguyÔn Nh÷ Çi 1399-1400 S¬n T©y, VÜnh Phóc, Tuyªn Quang.



cuéc khëi nghÜa thêi TrÇn.

? KÕt qu¶ cña nh÷ng cuéc khëi nghÜa nµy nh thÕ nµo?

? V× sao cuèi thêi TrÇn çc cuéc khëi nghÜa l¹i liªn tiÕp næ ra. <BiÓu hiÖn triÒu ®×nh suy yÕu: sù ph¶n øng m·nh liÖt cña nh©n d©n TrÇn, >.? Em cã suy nghÜ g× vÒ x· héi TrÇn XIV 4.Cñng cè, dÆn dß: - Cñng cè: GV kÎ b¶ng c©m çc cuéc KN, HS lªn ®iÒn theo mÉu sau:Thêi gian Tªn çc cuéc KN §Þa bµn vµ ho¹t ®éng chÝnh

1344-1360137913901399-1400* DÆn dß: - Häc thuéc bµi vµ ®äc tríc phÇn II cña bµi. - Lµm bµi tËp ë s¸ch bµi tËp - §äc phÇn II : + Nhµ Hå thµnh lËp trong hoµn c¶nh nµo? + Xem nh÷ng biÖn ph¸p c¶i çch cña Hå Quý Ly ( nh÷ng tiÕn bé vµ h¹n chÕ) + Nh÷ng chÝnh s¸ch ®ã cã t¸c dông vµ ý nghÜa g×?

Ngµy so¹n:……………….. II.Nhµ Hå vµ c¶i çch cña Hå Quý LyI.Môc tiªu bµi häc.1.KiÕn thøc:

-Nhµ Hå lªn thay nhµ TrÇn trong hoµn c¶nh ®Êt níc gÆp nhiÒu khã kh¨n, nh©n d©n ®ãi khæ.

-Sau khi lªn cÇm quyÒn Hå Quý Ly cho thi hµnh nhiÒu chÝnh s¸ch c¶i çch ®Ó trÊn hng ®Êt níc.2.T t ëng:



-HS:ThÊy ®îc vai trß, søc m¹nh to lín cña quÇn chóng nh©n d©n.3.KÜ n¨ng:

-Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ nh©n vËt Hå Quý Ly.II.ThiÕt bÞ vµ t liÖu d¹y häc.

-Tranh, di tÝch thµnh nhµ Hå ë Thanh Ho¸.III.TiÕn tr×nh d¹y- häc.1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò: ? Em h·y tr×nh bµy t×nh h×nh kinh tÕ x· héi níc ta cuèi XIV.3.Giíi thiÖu bµi míi.

-Håi cuèi thÕ kØ XIV khi nhµ TrÇn suy yÕu, xuÊt hiÖn mét nh©n vËt lÞch sö míi ®ã lµ Hå Quý Ly. Hå Quý Ly lîi dông c¬ héi th©u tãm dÇn quyÒn lùc vµo tay m×nh, phÕ truÊt vua TrÇn ThiÕu §Õ råi lªn ng«i lËp ra nµh Hå 1400-1407. TriÒu Hå ®· lµm g× trong hoµn c¶nh ®ã, kÕt qu¶ ra sao? H«m nay...


? Cuèi thÕ kØ XIV t×nh h×nh ®¸t níc ta nh thÕ nµo? <Vua quan ¨n ch¬i, nhµ níc suy yÕu kinh tÕ gi¶m sót, nh©n d©n ®ãi khæ-> khëi nghÜa kh¾p n¬i>. HS ®äc ch÷ nhá sgk.GV:Hå Quý Ly léng quyÒn, 1 sè quý téc TrÇn muèn trõ khö Quý Ly, kh«ng thµnh, bÞ Hå Quý Ly næi dËy giÕt chÕt kho¶ng 370 ngêi sau ®ã phÕ truÊt ng«i vua lªn ng«i hoµng ®Õ lËp ra níc “§¹i Ngu”.? Nhµ Hå ®îc thµnh lËp trong hoµn c¶nh nµo?

? Em cã suy nghÜ g× vÒ viÖc nhµ Hå lªn thay nhµ TrÇn? <Hîp quy luËt lÞch sö, trÇn kh«ng ®ñ søc>.GV: Khi Hå Quý Ly lªn ng«i, t×nh h×nh ®Êt níc v« cïng rèi lo¹n v× vËy Quý Ly ®Ò ra biÖn ph¸p c¶i c¸ch...GV: Hå Quý Ly xuÊt th©n trong gia ®×nh quan l¹i cã hai ngêi c« lÊy vua. Quý Ly gi÷ chøc vô cao nhÊt trong triÒu TrÇn lóc ®ã< ®¹i v¬ng>.

1.Nhµ Hå thµnh lËp 1400

- N¨m 1400, nhµ TrÇn suy yÕu hå Quý Ly phÕ truÊt ng«i vua lËp ra nhµ Hå <§¹i Ngu>.

2.Nh÷ng biÖn ph¸p c¶i c¸ch cña Hå Quý Ly.



Khi nhµ TrÇn lung lay, «ng truÊt ng«i vua vµ quyÕt ®Þnh thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p c¶i çch trªn mäi lÜnh vùc. HS ®äc sgk.? VÒ mÆt chÝnh trÞ hå quý Ly ®· thùc hiÖn biÖn ph¸p c¶i çch nh thÕ nµo?

? V× sao Quý Ly l¹i bá çc quan l¹i dßng hä TrÇn... <Sî hä lËt ng«i...>?ViÖc cö quan l¹i vÒ ®Þa ph¬ng th¨m hái tá th¸i ®é g×? <Quan t©m ®Õn nh©n d©n, muèn chia sÎ khã kh¨n, ®éng viªn nh©n d©n>.? VÒ mÆt kinh tÕ Quý Ly cã biÖn ph¸p c¶i çch g×?? Nh÷ng chÝnh s¸ch ®ã cã t¸c dông g×? <PhÇn nµo lµm cho kinh tÕ tho¸t khái khñng ho¶ng>.?VÒ mÆt x· héi cã biÖn ph¸p c¶i çch g×?

? ChÝnh s¸ch H¹n n« cã t¸c dông g×? <Gi¶m bít n« t×, t¨ng lùc lîc lao ®éng cho x· héi>.? Nh÷ng chÝnh s¸ch vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ, x· héi ®éng ch¹m ®Õn quyÒn lîi cña ai? <Quan l¹i, quý téc ngêi giµu cã>.? Nªu nh÷ng chÝnh s¸ch vÒ v¨n ho¸, gi¸o dôc.

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ chÝnh s¸ch

-VÒ chÝnh trÞ: +C¶i tæ bé m¸y vâ quan, thay ngêi dßng hä TrÇn = çc dßng hä kh¸c th©n cËn vµ cã tµi n¨ng. +§æi tªn ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp trÈn, quy ®Þnh çch lµm viÖc cña bé m¸y chÝnh quyÒn çc cÊp. +Cö quan triÒu ®×nh vÒ ®Þa ph¬ng th¨m hái. +Dêi kinh ®« vµo An T«n <Thµnh T©y §«>.

- Kinh tÕ: +Ph¸t hµnh tiÒn giÊy thay tiÒn ®ång ban hµnh chÝnh s¸ch h¹n ®iÒn. +Quy ®Þnh l¹i thuÕ ®inh, thuÕ ruéng.

-VÒ mÆt x· héi: +Thùc hiÖn chÝnh s¸ch h¹n n«. +B¸n thãc, ch÷a bÖnh cho nh©n d©n.

-VÒ v¨n ho¸, gi¸o dôc: +DÞch s¸ch ch÷ N«m. +Quy ®Þnh l¹i quy chÕ thi cö, häc tËp.

-VÒ quèc phßng: +Cñng cè quèc phßng, qu©n sù, qu©n sè, chÕ t¹o sóng (thÇn c¬). +X©y dùng Thµnh T©y §«, thµnh §a Bang (phßng thñ).



qu©n sù, quèc phßng cña Hå Quý Ly? <Kiªn quyÕt phßng thñ, b¶o vÖ tæ quèc>.HS th¶o luËn nhãm? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng c¶i çch cña Hå Quý Ly? <NhiÒu mÆt tÝch cùc, c¶i çch toµn diÖn t¸c ®éng ®Õn çc tÇng líp x· héi...>GV:S¬ kÕt chuyÓn ý.? Nh÷ng biÖn ph¸p c¶i çch cña Hå quý Ly cã t¸c dông g×?GV:Hå Quý Ly ®· thùc hiÖn nh÷ng chÝnh s¸ch Êy víi mét lßng quyÕt t©m cao, mét tµi n¨ng xuÊt chóng vµ mét b¶n lÜnh phi thêng, nh÷ng chÝnh s¸ch c¶i çch Êy cã ý nghÜa tÝch cùc, tiÕn bé song nh×n chung cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu bøc thiÕt cña x· héi lóc bÊy giê.

? Nh÷ng c¶i çch nµy cßn cã h¹n chÕ g×?

GV:Lµm bít thÕ lùc hä TrÇn nhng l¹i t¨ng thÕ lùc hä TrÇn nhng l¹i t¨ng thÕ lùc hä hå, lµm lîi cho hä Hå h¬n lµ lµm lîi cho quèc gia. ViÖc truÊt ng«i giÕt h¹i 370 ngêi giÕt trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp nhiÒu vua vµ tiÕp tôc tµn s¸t trong nhiÒu n¨m -> lµm mÊt lßng d©n, lµm cho ngêi quen biÕt kh«ng d¸m nãi chuyÖn víi nhau. =>Çi «ng lµm ra kh«ng b»ng bµi häc «ng ®Ó l¹i “lµm mÊt lßng d©n ngêi ®êi cho «ng lµ gian gi¶o.

=> C¶i çch toµn diÖn

3.T¸c dông cña c¶i çch Hå Quý Ly.-T¸c dông: +æn ®Þnh t×nh h×nh x· héi. +H¹n chÕ sù tËp trung ruéng ®Êt cña quý téc. +X©y dùng nÒn v¨n ho¸ gi¸o dôc mang tÝnh d©ntéc. +Lµm suy yÕu thÕ lùc hä TrÇn. +T¨ng thu nhËp cho ®¸t níc.

-H¹n chÕ: Cha triÖt ®Ó cha phï hîp víi thùc tÕ kh«ng hîp víi lßng d©n.

->TriÒu Hå khã v÷ng.

4.Cñng cè, dÆn dß HS:-GV:Cñng cè kiÕn thøc toµn bµi.

? H·y nªu nh÷ng chÝnh s¸ch c¶i çch cña Hå Quý Ly??Nh÷ng chÝnh s¸ch Êy cã mÆt tÝch cùc vµ h¹n chÕ g×?

-DÆn dß HS: Su tÇm t liÖu vÒ lÞch sö ®Þa ph¬ng vÒ níc ta thêi nhµ TrÇn vµ nhµ Hå.



TiÕt 32 : LÞch sö ®Þa ph¬ng Bµi: qu¶ng b×nh trong thêi k× quèc gia phong kiÕn ®¹i viÖtI.Môc tiªu bµi häc: 1.KiÕn thøc:

-Häc sing n¾m s¬ lîc vÒ vïng ®Êt Qu¶ng B×nh-N¾m ®îc vai trß cña nh©n d©n Qu¶ng B×nh trong c¸c cuéc

kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc thêi Lý-TrÇn-Hå. 2.T t ëng:

-Gi¸o dôc lßng yªu níc , niÒm tù hµo d©n téc, biÕt ¬n tæ tiªn. 3.KÜ n¨ng:.

-Ph©n tÝch tranh ¶nh.,so s¸nh, ®èi chiÕuII.ThiÕt bÞ :

-Lîc ®å níc §¹i ViÖt thêi Lý- TrÇn- Hå.III.TiÕn tr×nh d¹y - hoc1 .æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò: - Nªu nh÷ng c¶i c¸ch cña Hå Quý Ly?3. Bµi míi:

Ho¹t ®éng d¹y - häc Néi dung chÝnh



? Qu¶ng B×nh cã bao nhiªu huyÖn?? L·nh thæ §¹i ViÖt thêi TiÒn Lª tíi ®©u?- tíi §Ìo Ngang? Qu¶ng B×nh lóc bÊy giê lµ l·nh thæ cña níc nµo? -> L·nh thæ cña níc Ch¨m pa- GV giíi thiÖu vÒ cuéc x©m lîc §¹i ViÖt cña Cham pa

? Nh vËy l·nh thæ §¹i ViÖt thêi Lý kÐo dµi tíi ®©u?

- GV giíi thiÖu vÒ cuéc di c

? Thêi TrÇn cã c¸c cuéc kh¸ng chiÕn nµo?- Chèng qu©n M«ng – Nguyªn - GV: Trong cuéc kh¸ng chiÕn nh©n d©n Qu¶ng B×nh ®· tham gia ®ãng gãp tÝch cùc trong c«ng cuéc gi÷ níc vÜ ®¹i? ¢m mu x©m lîc §¹i ViÖt lÇn thø ba cña qu©n M«ng – Nguyªn nh thÕ nµo?- QuyÕt ®Þnh ®¸nh Cham pa tríc khi tÊn c«ng §¹i ViÖt.

GV gi¶i thÝch thªm vÒ cuéc kh¸ng chiÕn nµy? Nh©n d©n Qu¶ng B×nh cã vai trß nh thÕ nµo trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc?

I. D¶y ®Êt cùc nam cña nhµ Lý

- Sau khi ®em qu©n ®¸nh Cham pa cña nhµ Lý buéc Cham pa c¾t 3 ch©u cho nhµ Lý -> L·nh thæ §¹i ViÖt kÐo dµi tíi Qu¶ng TrÞ.

- Nhµ Lý chiªu mé d©n ngoµi B¾c di c vµo ®Ó lËp xãm lµng míi. II. Qu¶ng B×nh trong c¸c cuéc kh¸ng chiÕn thêi TrÇn Lª

- Trong lÇn x©m lîc thø hai cña qu©n Nguyªn ,nh©n d©n Qu¶ng B×nh ®· thùc hiÖn chñ tr¬ng “ vên kh«ng nhµ trèng “

- Thêi k× ®Çu chèng qu©n Minh, nh©n d©n Qu¶ng B×nh ®· tham gia tÝch cùc vµo trËn chiÕn ®Êu do TrÇn Quý Kho¸ng l·nh ®¹o.

=> gãp phÇn quan träng trong cuéc chèng qu©n x©m lîc

III. Gãp phÇn x©y dùng quèc gia §¹i ViÖt * Kinh tÕ:



? Qu¶ng B×nh chóng ta gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n nµo?- §Êt c»n cçi, çt tr¾ng , ma lò, giã lµo

Gv: Qu¶ng B×nh kh«ng chØ lµ quª h-¬ng trong thêi th¸i b×nh, ®· ®onghs gãp søc ngêi søc cña gãp phÇn b¶o vÖ biªn giíi phÝa Nam.Nh©n d©n ë ®©y lµ lùc lîng gi÷ g×n an ninh biªn giíi vïng duyªn h¶i. Qu¶ng B×nh lµ m¸u thÞt cña l·nh thæ §¹i ViÖt.

- Sau chiÕn trang Qu¶ng B×nh hµn g¾n vÕt th¬ng chiÕn tranh - TiÕp tôc khai hoang lËp thªm lµng míi

=> d©n ngµy cµng ®«ng ®óc h¬n* V¨n hãa- gi¸o dôc- hÖ thèng trêng häc ®îc më réng- NhiÒu ngêi ®æ ®¹t: Tr¹ng nguyªn Tr¬ng X¸n (Qu¶ng Tr¹ch)

4. Cñng cè : GV híng dÉn HS tr¶ lêi ç c©u hái - Qu¶ng B×nh trë thµnh l·nh thæ §¹i ViÖt trong hoµn c¶nh nµo? - Vai trß cña nh©n d©n Qu¶ng B×nh tronh çc cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc? - Nh©n d©n Qu¶ng B×nh gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n nµo ? 5. Híng dÉn vÒ nhµ: - N¾m nh÷ng nÐt chÝnh cña Qu¶ng B×nh trong giai ®o¹n Lý- TrÇn -Lª - ¤n tËp ch¬ng II, III

Ngµy so¹n:…………………….TiÕt 33 .Bµi 17: ¤n tËp ch¬ng II vµ III.I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc:

-Cñng cè kiÕn thøc c¬ b¶n thêi Lý- TrÇn Hå.-N¾m ®îc nh÷ng thµnh tùu chñ yÕu vÒ çc mÆt chÝnh trÞ, kinh

tÕ, v¨n ho¸ cña §¹i ViÖt thêi Lý-TrÇn-Hå.



2.T t ëng: -Gi¸o dôc lßng yªu níc , niÒm tù hµo d©n téc, biÕt ¬n tæ tiªn.

3.KÜ n¨ng:-Sö dông lîc ®å.-Ph©n tÝch tranh ¶nh.-LËp b¶ng thèng kª.

II.ThiÕt bÞ vµ t liÖu d¹y häc. -Lîc ®å níc §¹i ViÖt thêi Lý- TrÇn- Hå.-Lîc ®å cuéc kh¸ng chiÕn chèng Tèng- M«ng- Nguyªn.-Tranh ¶nh vÒ çc thµnh tùu v¨n ho¸ thêi Lý- TrÇn.

III.TiÕn tr×nh «n tËp:1 .æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò:

?Em h·y nªu nh÷ng ®ãng gãp cña nh©n d©n Qungr B×nh trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc thêi Lý- TrÇn3.Giíi thiÖu néi dung «n:

Tõ thÕ kØ X-> XV ba triÒu ®¹i Lý- TrÇn- Hå thay thÕ nhau lªn n¾m chÝnh quyÒn. §ã lµ giai ®o¹n hoµ hïng, vÎ vang cña lÞch sö d©n téc ta, nh×n l¹i chÆng ®êng lÞch sö ®ã chóng ta cã quyÒn tù hµo vÒ truyÒn thèng ®Êu tranh anh dòng cña d©n téc ta trong sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc. H«m nay chóng ta cïng nhau «n l¹i chÆng ®êng lÞch sö hµo hïng Êy cña d©n téc vµ thÊy râ nh÷ng mÆt m¹nh cÇn ph¸t huy, nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm cho lÞch sö, cho t-¬ng lai.4.Ho¹t ®éng «n tËp:1,Çc cuéc kh¸ng chiÕn chèng x©m l îc thêi Lý- TrÇn .

Çc cuéc k/chiÕn

Chèng Tèng M«ng Cæ lÇn

I

M«ng NguyªnLÇn II

M«ng Nguyªn lÇn

IIITriÒu ®¹i

Lý TrÇn TrÇn TrÇn

-Thêi gian

10/1075-3/1077.

1/1258-29/1/1258.

1/1285- 6/1285

12/1287-4/1288.

-§êng lèi kh¸ngchiÕn

Giai ®o¹n 1 tiÕn c«ng, tù vÖGiai ®o¹n 2: X©y dùng phßng tuyÕn ph¶n c«ng.

X©y dùng v-ên kh«ng nhµ trèng.Võa ®¸nh võa lui ph¶n c«ng.

X©y dùng v-ên kh«ng nhµ trèng.Võa ®¸nh võa lui P/ c«ng.

Rót lui b¶o toµn lùclîng.Mai phôc.KÕt thócchiÕn tranh.

TÊm G-¬ng k/chiÕn

LýThêngKiªt.§«ng ®¶o quÇn chóng

TrÇn Thñ §éTrÇnQuècTuÊn..

TrÇnQuècTuÊn.TrÇnB×nhTrä

TrÇnQuècTuÊn.TrÇnKh¸nh



nh©n d©n §oµn kÕt qu©n d©n

ng...T¹o søc m¹nh.

D...Toµn d©n kh¸ng chiÕn.

-Nguyªn nh©n th¾ng lîi

Tinh thÇn kh¸ng chiÕn nh©n d©n ngêi l·nh ®¹o giái, c¸ch ®¸nh giÆc ®éc ®¸o.

Tinh thÇn k/ chiÕn tr¸nh chç m¹nh ®¸nh chç yÕu, ph¶n c«ng.

Nh©n d©n tham gia giµ, trÎ, b« l·o.Sù chuÈn bÞ chu ®¸o....

LÊy yÕu ®¸nh m¹nh,Ýt ®¸nh nhiÒu.§oµn kÕt... d©n ... gèc.

-ý nghÜa lÞch sö

Gi÷ v÷ng ®éc lËp, qu©n Tèng tõ bá méng x©m l¨ng.

Cæ vò ®éng viÖn tinh thÇn k/ chiÕn cña nh©n d©n.

T¹o nªn trang sö vÎ vang ....

Lµm cho kÎ thï bá méng x©m l¨ng.

2, N íc §¹i ViÖt thêi Lý-TrÇn- Hå ®· ®¹t ® îc nh÷ng thµnh tùu g× næi bËt.

Néi dung

Thêi Lý Thêi TrÇn

Kinh tÕ -N«ng nghiÖp:Ruéng ®Êt do nhµ níc qu¶n lÝ, vua tæ chøc cµy tÞnh ®iÒn, khai hoang, ®¾p ®ª...-Thñ c«ng nghiÖp: Ph¸t triÓn m¹nh gèm, dÖt, ®óc ®ång...Xëng thñ c«ng nhµ níc ph¸t triÓn nghÒ dÖt trong nh©n d©n, chïa ciÒn x©y dùng nhiÒu n¬i.-Th¬ng nghiÖp: Trao ®æi bu«n b¸n víi níc ngoµi.

-Ruéng c«ng lµng x· chiÕm u thÕ khuyÕn khÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt, më réng S ruéng ®Êt t, ruéng phong cÊp, mua b¸n t¨ng-> ®Þa chñ ®«ng lªn <giai cÊp thèng trÞ>.N« t× ®«ng ®¶o-> thÊp kÐm.-thñ c«ng nghiÖp: Thñ c«ng nghiÖp nhµ níc vµ c¸c nghÒ truyÒn thèng trong nh©n d©n ph¸t triÓn.NghÒ míi ®ãng tµu, chÕ t¹o vò khÝ.-Th¬ng nghiÖp: Trung t©m Th¨ng Long, V©n §ån giao lu bu«n b¸n víi th¬ng nh©n níc ngoµi.

V¨n ho¸ §¹o phËt ®îc më réng s giái ®îc träng dông, nh©n d©n

TÝn ngìng cæ truyÒn ph¸t triÓn nho gi¸o ®îc träng



thÝch ca h¸t, nh¶y móa, tæ chøc lÔ héi trong nh÷ng ngµy tÕt, gÆt...

dông.

Gi¸o dôc 1075 X©y dùng v¨n miÕu quèc tö gi¸m.1076 më khoa thi chän nh©n tµi-> trêng ®¹i häc.-T¸c phÈm “Nam quèc s¬n hµ” lµ b¶n tuyªn ng«n ®éc lËp ®Çu tiªn cña níc ta.

Trêng häc ë nhiÒu n¬i.Tæ chøc c¸c k× thi thêng xuyªn h¬n ®Ó tuyÓn ngêi tµi, lËp quèc sö viÖn.Lª V¨n Hu -§ai ViÖt sö kÝ gåm 30 quyÓn (1272), lµ bé sö ®Çu tiªn cña níc ta.

NghÖ thuËt khoa häc

Chïa mét cét<1049> th¸p b¸o thiªn, tîng phËt A di ®µ-> c«ng tr×nh nghÖ thuËt ®éc ®¸o cña d©n téc rång.

Y häc , qu©n sù, kiÕn tróc th¸p Phæ Minh- Nam §Þnh t¸c phÈm binh th yÕu lîc...V¹n kiÕp t«ng bÝ truyÒn th.

5.Cñng cè, dÆn dß HS:Häc vµ hÖ thèng kiÕn thøc, ®äc tríc bµi 18 sgk.T×m ®äc t liÖu: HÞch tíng sÜ-TrÇn Quèc TuÊn.



Ngµy so¹n:………………………Ch ¬ng IV

§¹i ViÖt thêi Lª s¬<ThÕ kØ XV ®Çu thÕ kØ XVI>

TiÕt 34 - Bµi 18:Cuéc kh¸ng chiÕn cña nhµ Hå vµ phong trµo

khëi nghÜa chèng qu©n Minh ®Çu thÕ kØ XV.I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc:

-ThÊy râ ©m mu vµ nh÷ng hµnh ®éng bµnh tríng cña nhµ Minh ®èi víi çc níc xung quanh tríc hÕt lµ §¹i ViÖt.

-N¾m ®îc diÔn biÕn, kÕt qu¶, ý nghÜa cña çc cuéc khëi nghÜa cña qóy téc TrÇn. Tiªu biÓu lµ cuéc khëi nghÜa cña TrÇn Ngçi, TrÇn Qóy Kh¸ng.2.T t ëng:

-Gi¸o dôc truyÒn thèng yªu níc, ý chÝ anh hïng bÊt khuÊt cña nh©n d©n ta.

-Vai trß to lín cña quÇn chóng trong çc cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc Minh, häc tËp nh÷ng tÊm g¬ng anh hïng.3.KÜ n¨ng:

-Lîc thuËt çc sù kiÖn lÞch sö.-§¸nh gi¸ c«ng lao nh©n vËt lÞch sö, ý nghÜa sù kiÖn lÞch sö.

II.ThiÕt bÞ vµ t liÖu d¹y häc. -Lîc ®å çc cuéc khëi nghÜa ®Çu thÕ kØ XV.

III.Ho¹t ®éng d¹y- häc.1. æ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò:

?Em h·y nªu tªn çc cuéc kh¸ng chiÕn chèng x©m lîc thêi Lý, TrÇn. Thêi gian næ ra çc cuéc kh¸ng chiÕn Êy.

-1075-1077 Kh¸ng chiÕn chèng Tèng.<1- 1258 >Kh¸ng chiÕn chèng x©m lîc M«ng Cæ lÇn I.<1->4 1285> Kh¸ng chiÕn chèng x©m lîc M«ng-Nguyªn II.<12/1287-4/1288> Kh¸ng chiÕn chèng x©m lîc M«ng- Nguyªn

III.



3.Giíi thiÖu bµi míi.Khi nhµ TrÇn suy yÕu, dßng hä Hå th©u tãm quyÒn lùc vµo tay

m×nh 1397 Hå Quý Ly ®· ®a ra mét lo¹t c¸c chÝnh s¸ch nh»m c¶i c¸ch ®Êt níc n¨m 1400 hå Quý Ly truÊt ng«i nhµ TrÇn lËp ra nhµ Hå. Tuy nhiªn nhµ hå kh«ng ®îc sù ñng hé cña nh©n d©n v× vËy triÒu Hå ®· nhanh chãng sôp ®æ, vËy Hå Quý Ly ®· ®a ra chÝnh s¸ch g×. V× sao kh«ng ®îc nh©n d©n ñng hé? H«m nay...4.Day- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña thÇy- trß Néi dung bµi häc* Néi dung chñ yÕu : Cuéc x©m l-îc cña nhµ Minh vµ cuéc kh¸ng chiÕn cña nhµ Hå. HS ®äc sgk.? V× sao qu©n Minh l¹i x©m lîc níc ta?? VËy nguyªn nh©n chÝnh lµ g×?

G:Dïng lîc ®å m« t¶ cuéc kh¸ng chiÕn.- Yªu cÇu HS tr×nh bµy l¹i diÔn biÕn

-HS th¶o luËn:V× sao cuéc kh¸ng chiÕn nhµ Hå bÞ thÊt b¹i nhanh chãng?G:KÕt luËn.V× kh«ng ®îc nh©n d©n ñng hé kh«ng ph¸t huy ®îc søc m¹nh d©n téc.“T«i kh«ng sî ®¸nh, mµ chØ sî lßng d©n kh«ng theo” Hå Nguyªn Tr¬ng.“LËt thuyÒn míi biÕt søc d©n m¹nh nh níc”.“Khoan th søc d©n lµm kÕ s©u rÔ, bÒn g«c”.H:§äc sgk.G: Sau khi lËt ®æ nhµ Hå qu©n Minh ®· x©y dùng bé m¸y cai trÞ trªn ®©t níc ta.

*Néi dung chÝnh: Tr×nh bµy ®îc ©m mu x©m lîc vµ chÝnh s¸ch cai trÞ cña nhµ Minh ®èi víi níc ta.?Em h·y nªu nh÷ng chÝnh s¸ch chÝnh

1.Cuéc x©m l îc cña qu©n Minh vµ sù thÊt b¹i cña nhµ hå.

- Qu©n minh mîn cí nhµ Hå c-íp ng«i vua TrÇn -> x©m lîc ta.

-11/1406, 20 v¹n Minh- Tr¬ng Phô x©m lîc níc ta. Chóng ®¸nh: L¹ng S¬n, §a Bang, §«ng §«, T©y §«.-6/1407 Cha con Hå Quý Ly bÞ b¾t.

2.ChÝnh s¸ch cai trÞ cña nhµ Minh.

-ChÝnh trÞ: Xo¸ bá quèc hiÖu níc ta ®æi thµnh quËn s¸t nhËp vµo Trung Quèc.

-Kinh tÕ: +§Æt hµng tr¨m thø thuÕ. +B¾t phô n÷, tre em ®a vÒ



trÞ cña qu©n Minh?

?VÒ kinh tÕ chóng ®Ò ra chÝnh s¸ch g×?

?Chóng thi hµnh nh÷ng chÝnh s¸ch v¨n ho¸ nh thÕ nµo?

H:§äc ch÷ nhá sgk.

?Em cã nh÷ng nhËn xÐt g× vÒ çc chÝnh s¸ch cai trÞ cña qu©n Minh ®èi víi níc ta?<th©m ®éc, tµn b¹o...><NguyÔn Tr·i...>“Níng d©n ®en trªn ngän löa hung tµnVïi con ®á díi hÇm tai v¹Dèi trêi lõa trªn dñ mu«n vµn kÕ....§éc ¸c thay Tróc Lam S¬n kh«ng ghi hªt téiD¬ bÈn thay níc §«ng H¶i kh«ng röa s¹ch mïi...?Nh÷ng chÝnh s¸ch cña nhµ Minh nh»m môc ®Ých g×? <§ång hãa nh©n d©n ta>.GV:Ngay sau khi cha con Hå Quý Ly bÞ b¾t cuéc kh¸ng chiÕn chèng Minh cña nh©n d©n ta diÔn ra kh¾p n¬i tiªu biÓu lµ çc cuéc khëi nghÜa cña çc quý téc TrÇn.* Néi dung chÝnh : nh÷ng nÐt chÝnh diÔn biÕn çc cuéc khëi nghÜa.GV:Dïng lîc ®å gt.TrÇn Ngçi lµ con ch¸u cña vua TrÇn ®îc lËp lµm minh chñ.

?V× sao cuéc khëi nghÜa bÞ thÊt b¹i?<M©u thuÉn, chia rÏ néi bé>.

?Cuéc khëi nghÜa cña çc quý téc TrÇn cã ý nghÜa g×?

Trung Quèc.-V¨n ho¸: +Thi hµnh chÝnh s¸ch ®ång ho¸, ngu d©n. + Xo¸ bá phong tôc, tËp qu¸n. + §èt s¸ch quý...

=> ChÝnh s¸ch tµn b¹o, muèn ®ång hãa níc ta. Lµm cho x· héi níc ta khñng ho¶ng.

3.Cuéc ®Êu tranh cña quý téc TrÇn. a.Khëi nghÜa TrÇn Ngçi.-10/1407 TrÇn Ngçi lµm minh chñ .-12/1408 TrÇn Ngçi ®¸nh tan 4 v¹n qu©n ë B« C«.-Néi bé m©u thuÉn-> nghÜa qu©n bÞ ®¸nh tan TrÇn ngçi bÞ b¾t.

b.Khëi nghÜa TrÇn Quý Kho¸ng.-1409 TrÇn Quý Kho¸ng lªn ng«i, khëi nghÜa ph¸t triÓn nhanh chãng, lan réng tõ Thanh Ho¸-> ThuËn Ho¸.-1413 Khëi nghÜa bÞ dËp t¾t.



<Duy tr× ngän löa kh¸ng chiÕn, nu«i dìng tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta>.?Em h·y tr×nh bµy l¹i diÔn biÕn cña c¸c cuéc khëi nghÜa cña quý téc TrÇn.IV.Cñng cè, dÆn dß H:?Nguyªn nh©n x©m lîc cña nhµ Minh.?H·y nªu nh÷ng chÝnh s¸ch cai trÞ cña nhµ Minh.-DÆn dß H: §äc tríc bµi häc tr¶ lêi c©u hái sgk.Mang sbt lµm bµi tËp. ¤n tËp chuÈn bÞ thi häc k× I.

Ngµy so¹n....................TiÕt 35 ¤n tËpI.Môc tiªu:

-Gi¸o viªn gióp häc sinh hÖ thèng l¹i phÇn kiÕn thøc lÞch sö ViÖt Nam mµ c¸c em ®· ®îc häc tõ thÕ kØ X ®Õn thÕ kØ XIV.



-RÌn luyÖn kÜ n¨ng hÖ thèng kiÕn thøc lÞch sö. KÜ n¨ng nhí sù kiÖn lÞch sö th«ng qua çc bµi tËp. -Gi¸o dôc th¸i ®é häc tËp ®óng ®¾n, sù yªu ghÐt sù ®¸nh gi¸ kh¸ch quan çc sù kiÖn lÞch sö vµ niÒm tù hµo d©n téc.II.ThiÕt bÞ vµ t liÖu:

-Häc sinh «n tËp kÜ ë nhµ.-Gi¸o viªn chuÈn bÞ 1 sè bµi tËp tr¾c nghiÖm cho häc sinh lµm.

III.TiÕn tr×nh «n tËp.1 . Ô n ®Þnh líp. 2. KiÓm tra - ChÝnh s¸ch cai trÞ cña nhµ Minh ®èi víi níc ta nh thÕ nµo ?3.Giíi thiÖu néi dung «n:

PhÇn lÞch sö ViÖt Nam tõ thÕ kØ X-XIV.4. Ho¹t ®éng cña thÇy- trß.

C©u 1. LËp b¶ng thèng kª :çc triÒu ®¹i phong kiÕn ViÖt nam tõ thÕ kØ X-XIV, thêi gian, çc cuéc kh¸ng chiÕn chèng x©m lîc, çc thµnh tùu v¨n ho¸, khoa häc cña çc triÒu ®¹i ®ã, g¬ng tiªu biÓu.TriÒu ®¹i, T.Gian

Kh¸ng chiÕn

G¬ng mÆt tiªu biÓu

Thµnh tùu v¨n ho¸, khoa häc

LÜnh vùc kinh tÕ

Ng« 938-968

Kh¸ng chiÕn chèng Nam H¸n 938

Ng« QuyÒn

§Æt nÒn mãng cho nÒn ®éc lËp.Quy ®Þnh triÕu nghª phÈm phôc, ph©n cÊp...

Chó träng kinh tÕ n«ng nghiÖp, ®ª ®iÒu...

§inh 968-979

DÑp lo¹n 12 sø qu©n

§inh Bé LÜnh <§¹i Cå ViÖt>

-TiÕp tôc x©y dùng c¶i çch chÝnh quyÒn trung ¬ng ruéng ®Êt lµng x· lµ chñ yÕu.

X©y cung ®iÖn, ®óc tiÒn.-Kinh ®« Hoa L.

TiÒn Lª 979-1009

Kh¸ng chiÕn chèng Tèng 981

Lª Hoµn -Ruéng thuéc së h÷u lµng x· nh©n d©n nhËn ruéng nép t« thuÕ.-Vua tæ chøc cµy tÞnh ®iÒn.-X©y dùng 1 sè xëng thñ c«ng

-Dùng kinh ®« Hoa L tr¸ng lÖ.-Gi¸o dôc cha ph¸t triÓn.-1 sè nhµ s më líp häc.



nhµ níc.Lý 1009-1225

Kh¸ng chiÕn chèng Tèng 1075;1076;1077

Lý C«ng UÈn Lý Thêng KiÖt <§¹i ViÖt 1054>

-Ruéng së h÷u cña vua nh©n d©n ®îc chia ruéng ®Êt c«ng- nép t« thuÕ.+Ruéng ®Êt ®îc chia cho con ch¸u.+Ruéng lÊy lµm n¬i thê phông x©y chïa.+KhuyÕn khÝch khai hoang ph¸t triÓn, ®µo kªnh, m¬ng.-Thñ c«ng nghiÖp, th¬ng nghiÖp rÊt ph¸t triÓn

-1070 X©y dùng v¨n miÕu.-1075 Më khoa thi ®Çu.-1076 Quèc Tö Gi¸m trë thµnh trêng ®¹i häc ®Çu tiªn níc ta.-§¹o phËt rÊt ph¸t triÓn, c¸c nhµ s ®îc träng dông.-KiÕn tróc: Chïa 1 cét.+Rång thêi Lý-> nÐt ®éc ®¸o nÒn v¨n ho¸ Th¨ng Long.

TrÇn 1226-1400

Kh¸ng chiÕn chèng M«ng Cæ 1258 -Kh¸ng chiÕn chèng M«ng- Nguyªn 1285 -Kh¸ng chiÕn chèng M«ng- Nguyªn lÇn III.1287-1288.

TrÇn thñ §é.TrÇn H-ng §¹oTrÇn Kh¸nh DTrÇn Nguyªn §¸nTrÇn B×nh Träng...ThÇy gi¸o Chu V¨n AnSö häc Lª V¨n HuThÇy thuèc TuÖ TÜnh.

-Kinh tÕ n«ng nghiÖp: KhÈn hoang, më réng S, ®¾p ®ª <Hµ §ª sø>.->Quan t©m ®Õn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh chãng.-Thñ c«ng nghiÖp ph¸t triÓn nhiÒu ngµnh nghÒ. Tæ chøc nhµ níc, tæ chøc truyÒn thèng.->lµng nghÒ, ph-êng nghÒ.-Th¬ng nghiÖp:Ho¹t ®éng tÊp nËp, chî më ë nhiÒu n¬i, chî

-TÝn ngìng, phong tôc cæ truyÒn phæ biÕn, ®¹o phËt rÊt ph¸t triÓn.-Nho gi¸o ph¸t triÓn.-V¨n häc ch÷ H¸n, N«m cã t¸c phÈm: HÞch tíng sÜPhß gi¸ vÒ kinh.Phó s«ng B¹ch §»ng.-Tæ chøc thi th-êng xuyªn.-§Ò ra c¬ quan chuyªn viÕt sö <§¹i ViÖt sö kÝ>.-Y häc, khoa häc.+Sóng thÇn c¬ <Hå Nguyªn



V©n §ån, trung t©m Th¨ng Long sÇm uÊt.Trao ®æi víi níc ngoµi.

Trõng>.-KiÕn tróc: th¸p Phæ Minh, thµnh T©y §«.Hoµng Thµnh...

*Cñng cè: HÖ thèng l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi.*DÆn dß: VÒ nhµ «n toµn bé néi dung ®· «n tËp chuÈn bÞ cho tiÕt sau kiÓm tra häc k× 1

TiÕt 36:kiÓm tra häc k× 1

I. Môc tiªu: Qua bµi kiÓm tra ®¸nh gi¸ nhËn thøc cña HS vÒ kiÕn thøc d· häc trong häc k× 1 RÌn kÜ n¨ng viÕt bµi tren líp, biÕt lùa chän hÖ thèng kiªn sthøc vµ ph©n tÝch, tæng hîp c¸c sù kiÖn lÞch sö.II. ChuÈn bÞ:

- GV híng dÉn HS c¸ch «n tËp ®Ó lµm bµi kiÓm tra.- §Ò bµi (do Phßng Gi¸o dôc ra ®Ò vµ ®¸p ¸n)- HS «n kiÕn thøc ®Ò lµm bµi.

III. TiÕn tr×nh kiÓm tra:*æn ®Þnh líp.*Nªu yªu cÇu vÒ kiÕn thøc, kÜ n¨ng tr×nh bµy.*Ph¸t ®Ò kiÓm tra.*Cuèi giê : Thu bµi vµ nhËn xÐt giê kiÓm tra.



Ngµy so¹n........................... Bµi 19 Cuéc khëi nghÜa Lam S¬n <1418-1427> TiÕt 37 I.Thêi K× ë miÒn t©y Thanh Ho¸ <1418-1423>.I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc:

- Cuéc khëi nghÜa Lam S¬n lµ cuéc ®Êu tranh gi¶i phãng ®Êt níc, tõ mét cuéc khëi nghÜa nhá ë miÒn rõng nói Thanh Ho¸ ®· ph¸t triÓn réng kh¾p c¶ níc.

-TÇng líp quý téc TrÇn, Hå ®· suy yÕu kh«ng ®ñ søc l·nh ®¹o khëi nghÜa, chØ cã tÇng líp ®Þa chñ míi do Lª Lîi l·nh ®¹o cã ®ñ uy tÝn tËp hîp khëi nghÜa.2.T t ëng:

-Gi¸o dôc häc sinh lßng yªu níc, biÕt ¬n ngêi cã c«ng víi níc: Lª Lîi, NguyÔn TrÉi.3.KÜ n¨ng:

-§¸nh gi¸, nhËn xÐt nh©n vËt lÞch sö tiªu biÓu cña cuéc khëi nghÜa.II.ThiÕt bÞ, t liÖu d¹y häc.

-Lîc ®å khëi nghÜa Lam S¬n.-Bia VÜnh L¨ng, ch©n dung NguyÔn Tr·i.

III.TiÕn tr×nh tiÕt d¹y:1. æn ®Þnh líp :

2. Bµi míi : Qu©n Minh ®· ®¸nh b¹i nhµ Hå ®Æt ¸ch cai trÞ lªn ®Êt níc ta,

chóng ®Ò ra chÝnh s¸ch ¸p bøc bãc lét nh©n d©n ta mét c¸ch v«



cïng d· man. Ngay sau khi cuéc kh¸ng chiÕn cña nhµ Hå vµ çc quý téc TrÇn bÞ dËp t¾t, cuéc khëi nghÜa míi ®· xuÊt hiÖn ë Lam S¬n- Thanh Ho¸ ®îc ®«ng ®¶o nh©n d©n ñng hé, cuéc khëi nghÜa tr¶i qua çc giai ®o¹n ph¸t triÓn ®Çy khã kh¨n gian khæ cuèi cïng... 3. D¹y- häc bµi míi:

Ho¹t ®éng cña GV - HS Néi dung bµi häc*Néi dung chÝnh: Tr×nh bµy vµi nÐt vÒ Lª Lîi vµ NguyÔn Tr·I lµ nh÷ng ngêi l·nh ®¹o khìi nghÜa.HS:§äc sgk gi¸o viªn giíi thiÖu qua vÒ Lª Lîi, NguyÔn Tr·i.?Em h·y cho biÕt mét vµi nÐt vÒ Lª Lîi.GS:¤ng nãi “ ta dÊy qu©n ®¸nh giÆc kh«ng ph¶i v× tham phó quý mµ v×...kh«ng chÞu thÇn phôc qu©n giÆc”.GV:Nghe tin Lª Lîi dùng cê khëi nghÜa ngêi t×m ®Õn tham gia víi nghÜa qu©n vµ trë thµnh qu©n s tµi ba cho cuéc khëi nghÜa ®ã lµ NguyÔn TrÉi.?NguyÔn Tr·i lµ ngêi nh thÕ nµo?GV:Lµ con NguyÔn Phi Khanh ®ç tiÕn sÜ thêi TrÇn lµm quan cho nhµ Hå, bÞ giam láng ë thµnh §«ng Quan sau ®· trèn theo nghÜa qu©n Lam S¬n.? C¨n cø ®Çu tiªn cña nghÜa qu©n ë ®©u.?V× sao Lª Lîi chän c¨n cø Lam S¬n-Thanh Ho¸.GV:Lam S¬n lµ c¨n cø ®Çu tiªn cña cuéc khëi nghÜa, lµ quª h¬ng cña Lª Lîi, n¬i cã ®Þa thÕ hiÓm yÕu, lµ n¬i giao lu cña çc d©n téc: Th¸i, M-êng.Lµ n¬i giao lu gi÷a ®åi nói vµ thung lòng t¹i ®©y nghÜa qu©n cã thÓ to¶ ®i xuèng ®ång b»ng tríc mÆt hoÆc rót lªn nói b¶o toµn lùc l-îng.GV:KÓ vÒ héi thÒ Lòng Nhai...?V× sao hµo kiÖt kh¾p n¬i vÒ tô nghÜa.

1.Lª Lîi dùng cê khëi nghÜa.

-Lª Lîi sinh 1385 trong gia ®×nh hµo trëng lµ ngêi yªu níc th¬ng d©n, c¬ng trùc, kh¼ng kh¸i, cã uy tÝn lín, cã tÊm lßng hµo hiÖp-> quyÕt t©m ®¸nh giÆc.

-NguyÔn Tr·i: häc réng, tµi cao giµu lßng yªu níc, th¬ng d©n.

-C¨n cø : Lam S¬n- Thanh Ho¸.

-§Çu 1416 Lª Lîi cïng 18 ngêi tæ chøc héi thÒ Lòng Nhai.

-Ngµy 2/1/1418 (2 tÕt) Lª Lîi dùng cê khëi nghÜa ë Lam S¬n.



GV:Gi¶ng+sgk; lîc ®å.?Em cã suy nghÜ g× vÒ hoµn c¶nh cña nghÜa qu©n lóc ®ã.GV:C¬m ¨n sím tèi kh«ng ®ñ hai b÷a, ¸o mÆc ®«ng hÌ chØ cã mét manh, qu©n lÝnh chØ cã vµi ngµn, khÝ giíi chØ mét tay kh«ng.

*Néi dung chÝnh: Têng thuËt ®-îc diÔn biÕn cuéc khìi nghÜa? Nh÷ng n¨m ®Çu cña cuéc khìi nghÜa nh thÕ nµo?GV:GiÆc bao v©y quyÕt b¾t chñ t-íng Lª Lai c¶i trang+ 500 qu©n c¶m tö cøu chóa.?Em cã suy nghÜ g× vÒ tÊm g¬ng hy sinh cøu chñ cña Lª Lai?HS tr¶ lêi.GV:KÓ vÒ g® Lª Lai ®Ó ghi nhí c«ng lao cña Lª Lai, Lª Lîi phong «ng lµ c«ng thÇn h¹ng nhÊt vµ c¨n dÆn con ch¸u tríc khi lµm giç cho Lª Lîi ph¶i lµm giç cho Lª Lai tríc v× vËy sau nµy nh©n d©n cã c©u 21 Lª Lai 22 Lª Lîi. <22/8/1433>.?Trong lÇn rót lªn nói ChÝ Linh lÇn 3 qu©n ta ®· gÆp khã kh¨n g×?<NghÜa qu©n ¨n m¨ng tre, rÔ cñ l-¬ng th¶o c¹n kiÖt, giÕt c¶ voi, ngùa chiÕn>-> Khã kh¨n.?T¹i sao qu©n Minh chÊp nhËn hoµ ho·n. <chÊp nhËn hoµ ®Ó dô dç, mua chuéc Lª Lîi>.?Em h·y sö dông lîc ®å giíi thiÖu nh÷ng ho¹t ®éng chÝnh cña cuéc khëi nghÜa Lam S¬n trong nh÷ng n¨m ®Çu.

2.Nh÷ng n¨m ®Çu ho¹t ®éng cña nghÜa qu©n Lam S¬n.

-Nh÷ng n¨m ®Çu: Lùc lîng yÕu thiÕu l¬ng thùc, khÝ giíi.

->GiÆc bao v©y, tÊn c«ng->rót lªn nói ChÝ Linh lÇn 1 <1418>.

-1421, 10 v¹n qu©n Minh l¹i tÊn c«ng -> rót lªn nói lÇn 3.

-5/1423 Lª Lîi quýªt ®Þnh hoµ ho·n víi qu©n Minh.

-Cuèi 1424 qu©n Minh trë mÆt tÊn c«ng.->Cuéc khëi nghÜa tõ ®©y b-íc sang mét giai ®o¹n míi.

4. Cñng cè, dÆn dß:- Yªu cÇu häc sinh nªu l¹i vµi nÐt vÒ Lª Lîi vµ NguyÔn Tr·i

- Lµm bµi tËp ë s¸ch bµi tËp - Tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèi bµi



- Híng dÉn ®äc môc II + KÕ ho¹ch gi¶i phãng NghÖ An nh thÕ nµo? + DiÔn biÕn cuéc khìi nghÜa tõ n¨m 1424 - 1426.

----------------------------------------------------Ngµy so¹n.............................TiÕt 38

II.Gi¶i phãng NghÖ An, T©n B×nh, ThuËn Ho¸ vµ tiÕn qu©n ra B¾c <1424-1426>.

I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc: - Nh÷ng nÐt chñ yÕu vÒ ho¹t ®éng cña nghÜa qu©n Lam S¬n

trong nh÷ng n¨m cuèi 1424 ®Õn cuèi 1425. - Qua ®ã thÊy ®îc sù ph¸t triÓn lín m¹nh cña cuéc khëi nghÜa

Lam S¬n trong thêi gian nµy. - Tõ chç bÞ ®éng, ®èi phã víi qu©n Minh ë miÒn t©y Thanh

Ho¸, nghÜa qu©n ®· ®i ®Õn chç lµm chñ c¶ mét vïng réng lín miÒn Trung vµ bao v©y thµnh §«ng Quan.

2.T t ëng: - Gi¸o dôc truyÒn thèng yªu níc, tinh thÇn bÊt khuÊt, kiªn cêng vµ lßng tù hµo d©n téc.

3.KÜ n¨ng: - Sö dông lîc ®å ®Ó thuËt l¹i sù kiÖn lÞch sö. - NhËn xÐt c¸c nh©n vËt lÞch sö qua cuéc khëi nghÜa. - Lîc ®å tiÕn qu©n ra B¾c cña nghÜa qu©n Lam S¬n.

II.ThiÕt bÞ vµ t liÖu d¹y häc. - Lîc ®å cuéc khëi nghÜa Lam S¬n.

III.TiÕn tr×nh d¹y- häc.1. Ổn ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò:?Em h·y tr×nh bµy diÔn biÕn cuéc khëi nghÜa Lam S¬n giai ®o¹n 1418-1823.?T¹i sao qu©n Minh chÊp nhËn hoµ ho·n víi Lª Lîi.3.Giíi thiÖu bµi míi. - Giai ®o¹n ®Çu cña cuéc khëi nghÜa, nghÜa qu©n Lam S¬n

gÆp ph¶i khã kh¨n lín, l¬ng thùc, vò khÝ thiÕu thèn. BÞ bao v©y tÊn c«ng dån dËp, ®êng tiÕp tÕ l¬ng thùc bÞ c¾t ®øt,Lª Lîi ®· quyÕt ®Þnh hoµ ho·n víi qu©n Minh, ®©y lµ thêi k× tËn dông thêi gian ®Ó chuÈn bÞ tÝch luü l¬ng th¶o, khÝ giíi chuÈn bÞ cho cuéc khëi nghÜa míi. Cuèi 1424 qu©n Minh trë mÆt tÊn c«ng, ta chuûªn ®Þa bµn ho¹t ®éng...

4. D¹y- häc bµi míi.Ho¹t ®éng cña GV - HS Néi dung bµi häc

1.Gi¶i phãng NghÖ An



GV:Sau thêi gian hoµ ho·n giÆc trë mÆt tÊn c«ng. NguyÔn ChÝch ®Ò nghÞ chuyÓn qu©n vµo NghÖ An.? NguyÔn ChÝch lµ ngêi nh thÕ nµo? V× sao «ng ®Ò nghÞ chuyÓn qu©n vµo NghÖ An?HS tr¶ lêi theo sgkGV:NguyÔn ChÝch ngêi yªu níc quª NghÖ An th«ng th¹o ®êng lèi, ®Êt réng, ngêi ®«ng, giµu truyÒn thèng, sù ñng hé cña nh©n d©n...GV:Dïng lîc ®å giíi thiÖu. “MiÒn Trµ L©n tróc trÎ tro bay”.

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng th¾ng lîi cña qu©n ta, em h·y nhËn xÐt vÌ kÕ ho¹ch cña NguyÔn ChÝch? ->Ta th¾ng liªn tiÕp, kÕ ho¹ch NguyÔn chÝch lµ ®óng ®¾n, hîp lÝ.GV:S¬ kÕt chuyÓn ý.GV:Dïng lîc ®å gt.

? Em h·y tr×nh bµy tãm t¾t chiÕn th¾ng cña NghÜa qu©n Lam S¬n tõ 10/1424-> 8/1425.

GV:S¬ kÕt chuyÓn ý.HS:§äc sgk.GV:Sö dông lîc ®å: §¹o 1 - gi¶i phãng t©y B¾c. §¹o 2- gi¶i phãng s. NhÞ Hµ. §¹o 3- tiÕn ra §«ng Quan.? C¶ 3 ®¹o qu©n cã nhiÖm vô g×?? Cuéc tiÕn c«ng ra b¾c ®¹t kÕt qu¶ nh thÕ nµo? ?Em h·y nªu nh÷ng dÉn chøng vÒ sù ñng hé cña nh©n d©n ta trong khëi nghÜa?

1424.

- NghÜa qu©n chuyÓn tõ Thanh Ho¸ vµo NghÖ An.

-12/10/1424 tËp kÝch ®ån §a C¨ng <Thä Xu©n- Thanh Ho¸>.-H¹ thµnh Trµ L©n, Kh¶ Lu- s.Lam.-TiÕn vµo NghÖ An.- Gi¶i phãng NghÖ An, DiÔn Ch©u-> Thanh Ho¸.->GiÆc cè thñ trong thµnh.

2.Gi¶i phãng T©n B×nh, ThuËn Ho¸ 1425.

-8/1425 TrÇn Nguyªn H·n, Lª Ng©n chØ huy qu©n ë NghÖ An-> T©n B×nh. Gi¶i phãng T©n B×nh, ThuËn Ho¸.Nh vËy sau 10 th¸ng tõ 10/1424->8/1425 ta gi¶i phãng tõ Thanh Ho¸-> ThuËn Ho¸, giÆc cè thñ chê chi viÖn.

3.TiÕn qu©n ra b¾c më réng ph¹m vi ho¹t ®éng <1426>-9/1426 Lª Lîi quyÕt ®Þnh tiÕn ra b¾c chia 3 ®¹o.-NhiÖm vô: V©y ®ån Gi¶i phãng ®Êt ®ai. ChÆn viÖn binh.



Thµnh lËp chÝnh quyÒn.

5. Cñng cè kiÕn thøc, dÆn dß häc sinh: - Híng dÉn HS häc bµi.: Lµm bµi tËp ë s¸ch bµi tËp

- §äc tríc phÇn III.+ Xem diÔn biÕn trËn Tèt §éng – Chóc §éng, trËn Chi L¨ng – X¬ng Giang + Nguyªn nh©n th¾ng lîi vµ ý nghÜa lÞch sö

Ngµy so¹n.......................... TiÕt 39 III. Khëi nghÜa Lam S¬n toµn th¾ng

<cuèi n¨m 1426- cuèi n¨m 1427>I.Môc tiªu:1.KiÕn thøc.

- Nh÷ng sù kiÖn tiªu biÓu trong giai ®o¹n cuèi cña cuéc khëi nghÜa Lam S¬n chiÕn th¨ng T«t §éng- Chóc §éng vµ chiÕn th¾ng Chi L¨ng- X¬ng Giang.

- ý nghÜa cña nh÷ng sù kiÖn ®ã ®èi víi viÖc kÕt thóc th¾ng lîi cuéc khëi nghÜa Lam S¬n.2.T t ëng:

- Gi¸o dôc lßng yªu níc, tù hµo vÒ nh÷ng chiÕn th¾ng oanh liÖt cña nh©n d©n ta thÕ kØ XV.3.KÜ n¨ng:

- Sö dông lîc ®å, häc diÔn biÕn theo lîc ®å.- §¸nh gi¸ nh÷ng sù kiÖn cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh mét cuéc

chiÕn tranh.II. §å dïng, t liÖu d¹y häc.

- Lîc ®å trËn Tèt §éng- Chóc §éng.-Lîc ®å trËn Chi L¨ng- X¬ng Giang.

III.TiÕn tr×nh tiÕt d¹y: 1. Ổ n ®Þnh líp. 2. KiÓm tra bµi cò. - Em h·y tr×nh bµy chiÕn th¾ng cña nghÜa qu©n Lam S¬n tõ cuèi 1424 ®Õn cuèi 1425. 3.Giíi thiÖu bµi míi. Víi kÕ ho¹ch chuyÓn qu©n cña NguyÔn ChÝch nghÜa qu©n Lam S¬n ®· nhanh chãng giµnh th¾ng lîi, më réng ®Þa bµn ho¹t ®éng, gi¶i phãng ®Êt ®ai, ®Èy giÆc vµo khã kh¨n, lóng tóng, gi÷ thµnh, bÝ mËt xin viÖn binh, trªn ®µ th¾ng lîi qu©n ta tiÕp tôc ®a cuéc khëi nghÜa Lam S¬n ®Õn toµn th¾ng. §Ó hiÓu râ h¬n diÔn biÕn, kÕt qu¶, ý nghÜa lÞch sö...4. D¹y- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña thÇy- trß Néi dung bµi häc1.TrËn Tèt §éng- Chóc §éng



GV:Sau khi qu©n Minh bÞ ta bao v©y chóng ®· cè thñ trong c¸c thµnh cè thñ t¹i §«ng Quan, t×nh thÕ v« cïng khã kh¨n chóng bÝ mËt xin viÖn binh.Víi 5 v¹n viÖn binh lùc lîng giÆc ë §«ng Quan lªn ®Õn 10 v¹n ®Ó giµnh thÕ chñ ®éng.GV:Dïng lîc ®å giíi thiÖu.-§Þch chia qu©n 2 c¸nh tríc+ sau Cao Bé.GV:N¾m ®îc ý ®å vµ híng tiÕn qu©n cña giÆc ta ®Æt phôc binh ë Tèt §éng- Chóc §éng...-V¬ng Th«ng rót vÒ §«ng Quan cè thñ.TrÇn HiÖp; Lý Th¨ng; Lý Lîng bÞ giÕt, sè sèng sãt ch¹y vÒ Ninh KiÒu bÞ truy kÝch. “Ninh KiÒu m¸u ch¶y thµnh s«ng... Tèt §éng th©y ph¬i ®Çy néi...”GV:Trªn ®µ th¾ng lîi nghÜa qu©n kÐo tíi bao v©y thµnh §«ng Quan, gi¶i phãng nhiÒu ch©u, huyÖn.? Em h·y tr×nh bµy l¹i diÔn biÕn trËn Tèt §éng- Chóc §éng? Vµ trËn chiÕn cã ý nghÜa lÞch sö nh thÕ nµo?GV:Sau thÊt b¹i V¬ng Th«ng vÉn bÝ mËt xin viÖn binh?

GV:Dïng lîc ®å gt.§¹o 1- LiÔu th¨ng- Qu¶ng T©y->L¹ng S¬n.§¹o 2- Méc Th¹ch- V©n Nam-> Hµ Giang.? Lùc lîng viÖn binh lÇn nµy so víi lÇn tríc nh thÕ nµo?§«ng gÊp 3 lÇn, ®iÒu ®ã thÓ hiÖn sù quyÕt t©m cña giÆc.GV:Ta quyÕt ®Þnh tiªu diÖt qu©n LiÔu Th¨ng tríc? V× lùc lîgn lín.

cuèi n¨m 1426.a, ChuÈn bÞ:-10/1426, 5 v¹n viÖn binh do V-¬ng Th«ng chØ huy ®· ®Õn §«ng Quan.

-Ta ®Æt phôc binh ë Tèt §éng – Chóc §éng.

b, DiÔn biÕn:-7/11/1426 V¬ng Th«ng quyÕt ®Þnh tÊn c«ng Cao Bé <Ch-¬ng MÜ- Hµ T©y>.- Qu©n ta tõ mäi phÝa x«ng vµo ®Þc.

c, KÕt qu¶:-BÞ ta truy kÝch tiªu diÖt 5 v¹n tªn, b¾t sèng 1 v¹n tªn, nhiÒu tíng giÆc bÞ giÕt t¹i trËn.

-> §Èy giÆc lón s©u vµo thÕ bÞ ®éng, lóng tóng, ta chñ ®éng...

2.TrËn Chi L¨ng- X ¬ng Giang th¸ng 10- 1427.-§Çu 10/1427, 15 v¹n viÖn binh tõ Trung Quèc sang.

a.TrËn Chi L¨ng.a. ChuÈn bÞ: -15 v¹n viÖn binh-Ta tËp trung lùc lîng tiªu diÖt qu©n LiÔu Th¨ng tríc.



? V× sao ta quyÕt ®Þnh diÖt viÖn binh. “Qu©n ta Ýt, nÕu ®¸nh thµnh lµ h¹ s¸ch nÕu viÖn binh bÞ diÖt th× thµnh còng bÞ h¹ ®ã lµ thîng s¸ch” lÊy Ýt ®Þch nhiÒu. §¹o qu©n cña LiÔu Th¨ng ®«ng h¬n nÕu ta diÖt ®îc ®¹o qu©n nµy th× thµnh ¾t còng bÞ h¹. NÕu ®Ó chóng héi qu©n ë §«ng Quan,ta sÏ gÆp khã kh¨n lín...GV Dïng lîc ®å g/t¶i Chi L¨ng lµ cöa ¶i, lµ thung lòng nhá cã çnh ®ång lÇy léi,cã d·y nói ®¸ v«i. ->thuËn lîi cho mai phôc GV thuËt theo SGK.HS ®äc ®o¹n trÝch SGK? Em cã nhËn xÐt g× vÒ thêi gian ®îc nh¾c tíi trong bµi Ço...HS th¶o luËn <liªn tiÕp giµnh th¾ng lîi>...? Dùa vµo lîc ®å h·y tr×nh bµy l¹i diÔn biÕn trËn Chi L¨ng-X¬ng Giang? Em h·y cho biÕt çch ®¸nh hai ®¹o viÖn binh cña giÆc §¹o LiÔu Th¨ng :Mai phôc tÊn c«ng v©y h·m->tiªu diÖt§¹o Méc Th¹nh: Uy hiÕp-khiÕp ®¶m->çch ®¸nh phong phó ®a d¹ng ....tõ ®ã Chi L¨ng ®îc nh¾c ®Õn víi niÒm tù hµo lín lao cña d©n téc ViÖt Nam,Chi L¨ng trë thµnh ®Þa danh lÞch sö ...song ®ã lµ n¬i mµ qu©n thï khiÕp ®¶m nghe mµ b¹t vÝa kinh hån. “QuØ M«n Quan, quØ M«n Quan Mêi ngêi ®i, mét ngêi vÒ”

Sau thÊt b¹i giÆc cè thñ trong thµnh §«ng Quan,®¬n ®éc, lÎ loi,

b. DiÔn biÕn:-8/10/1427 LiÔu Th¨ng dÉn qu©n vµo níc ta,bÞ ta phôc kÝch vµ bÞ giÕt ë ¶i Chi L¨ng.

-10/10/1427 LiÔu Th¨ng bÞ giÕt ta tiªu diÖt h¬n 1 v¹n tªn-> giÆc rèi lo¹n.

-BiÕt LiÔu Th¨ng tö trËn, Méc Th¹nh véi v· rót quËn vÒ níc.

b.TrËn x ¬ng Giang .- L¬ng Minh lªn thay dÉn qu©n xuèng X¬gn Giang liªn tiÕp bÞ phôc kÝch ë cÇn Tr¹m, Phè Çt.- 3/11/1427 T¹i CÇn Tr¹m, Phæ Çt ta tiªu diÖt 3 v¹n tªn.-X¬ng Giang ta diÖt 5 v¹n tªn.

c.Héi ThÒ §«ng Quan.- 10/12/1427 Héi thÒ D«ng Quan.- 3/1/1428 GiÆc rót khái níc ta.- Çch kÕt thóc chiÕn tranh kh«n khÐo thÓ hiÖn tÝnh nh©n ®¹o cña nh©n d©n ta.

3.Nguyªn nh©n th¾ng lîi, ý nghÜa lÞch sö.



n¾m ch¾c çi chÕt.Lª Lîi ®· më ®êng tho¸t cho chóng®Ó chóng rót vÒ níc an toµn ->Héi thÒ §«ng Quan 10-12-1427? Héi thÒ §«ng Quan cã ý nghÜa ntn?...M· Ki, Ph¬ng ChÝnh cÊp cho 500 chiÕc thuyÒn,vÒ ®Õn níc mµ vÉnhån siªu ph¸ch l¹c...cÊp cho 500 m· ngùa.... tim ®Ëp ch©n run->ThÓ hiÖn tÇm nh×n xa tr«ng réng cña Lª Lîi...lµm cho kÎ thï khuÊt phôc...GVchuyÓn ýHS ®äc SGK? Khëi nghÜa Lam S¬n toµn th¾ng do nh÷ng nguyªn nh©n nµo?

? Trong çc nguyªn nh©n trªn nguyªn nh©n nµo lµ quan träng nhÊt? (HS tr¶ lêi, Gv ®Þnh híng)? ý nghÜa lÞch sö cña cuéc kh¸ng chiÕn “X· t¾c tõ ®©y v÷ng bÒn Non s«ng tõ ®©y ®æi míi...”

a.Nguyªn nh©n th¾ng lîi.-Nh©n d©n cã lßng yªu níc nång nµn, tinh thÇn ®oµn kÕt, ý chÝ quyÕt chiÕn.-Tinh thÇn chiÕn ®Êu anh dòng qu©n sÜ- -§êng lèi chiÕn thuËt ®óng ®¾n cña bé chØ huy nghÜa qu©n <Lª Lîi, NguyÔn Tr·i>.b . ý nghÜa lÞch sö .-KÕt thóc 20 n¨m ®« hé cña qu©n Minh.-Më ra thêi k× ph¸t triÓn míi cho ®Êt níc.-§Ëp tan hoµn toµn ©m mu x©m lîc Minh...-ThÓ hiÖn lßng yªu níc vµ tinh thÇn nh©n ®¹o s¸ng ngêi cña d©n téc ta.

5.Cñng cè, dÆn dß:- hÖ thèng kiÕn thøc toµn bµi.? Em h·y tr×nh bµy l¹i nguyªn nh©n th¾ng lîi, ý nghÜa lÞch sö cña cuéc khëi nghÜa Lam S¬n.- Häc vµ tr¶ lêi çc c©u hái cuèi bµi.- §äc tríc bµi: 20

Ngµy so¹n....................Bµi 20 Níc §¹i ViÖt thêi Lª s¬ 1428-1527.TiÕt 40- I.T×nh h×nh chÝnh trÞ, qu©n sù, ph¸p luËt.I.Môc tiªu bµi häc. 1.KiÕn thøc : Häc sinh n¾m ®îc.

-Bé m¸y chÝnh quyÒn thêi Lª S¬, chÝnh s¸ch ®èi víi qu©n ®éi thêi Lª, nh÷ng ®iÓm chÝnh cña bé luËt Hång §øc. –So s¸nh víi thêi TrÇn ®Ó chøng minh díi thêi Lª S¬, nhµ níc tËp quyÒn t¬ng ®èi hoµn



chØnh, qu©n ®éi hïng m¹nh, cã luËt ph¸p, ®¶m b¶o kØ c¬ng, trËt tù x· héi. 2.T t ëng:

- Gi¸o dôc häc sinh niÒm tù hµo vÒ thêi k× thÞnh trÞ cña ®Êt n-íc cã ý thøc b¶o vÖ tæ quèc. 3.KÜ n¨ng:

-RÌn luyÖn kÜ n¨ng ®¸nh gi¸ t×nh h×nh cña ®Êt níc, cã ý thøc b¶o vÖ tæ quèc, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh chÝnh trÞ qu©n sù, luËt ph¸p cña mét thêi k× lÞch sö <Lª S¬>.II.§å dïng vµ thiÕt bÞ d¹y häc.

-B¶ng phô vÒ s¬ ®å bé m¸y nhµ níc thêi Lª S¬.-B¶ng phô mét sè ®¸nh gi¸ vÒ luËt Hång §øc.-Tham kh¶o t liÖu thêi Lª S¬.

III.TiÕn tr×nh tiÕt d¹y: 1.Ổ n ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò.

? Em h·y thuËt l¹i chiÕn th¾ng Chi L¨ng- X¬ng giang 1427.? Nguyªn nh©n th¾ng lîi, ý nghÜa lÞch sö cuéc khëi nghÜa Lam

S¬n. 3.Giíi thiÖu bµi míi.

-Sau chiÕn th¾ng qu©n Minh- Lª Lîi lªn ng«i vua bé chØ huy nghÜa qu©n chuyÓn ho¸ thµnh bé m¸y nhµ níc, Lª Lîi b¾t tay vµo viÖc x©y dùng chÝnh quyÒn, qu©n ®éi æn ®Þnh chÝnh trÞ... 4.D¹y, häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña thÇy- trß Néi dung bµi häcGV:TiÒn Lª 980-1009 Lª hoµn...HËu Lª: Lª S¬ 1428-1527Lª M¹t 1527-1788.HS:§äc sgk.?Sau th¾ng lîi , Lª Lîi ®· lµm g×?

?Em h·y vÏ s¬ ®å bé m¸y nhµ níc thêi Lª S¬.

Quan ®¹i thÇn

1.Tæ chøc bé m¸y chÝnh quyÒn.

-Lª Lîi lªn ng«i hoµng §Õ <Lª th¸i Tæ> x©y dùng bé m¸y nhµ níc míi.+§øng ®Çu nhµ níc lµ vua, n¾m mäi quyÒn.+Gióp viÖc cho vua cã quan ®¹i thÇn.ë TriÒu ®×nh cã 6 bé.<binh, h×nh, c«ng, lÔ, l¹i, hé>.Ngoµi ra cã c¬ quan chuyªn tr¸ch.Hµm L©m ViÖn < s¸ch c«ng v¨n>.Quèc sö ViÖn <ViÕt sö>.Ngù sö ®µi <Can gi¸n vua...>.


Vua


Binh, bé, h×nh, c«ng, l¹i, lÔ

§¹i ViÖt

13§¹o Thõa Tuyªn

Phñ Ch©u HuyÖn

?So s¸nh tæ chøc nhµ níc thêi Lª S¬ víi thêi TrÇn nhiÒu ngêi cho r»ng bé m¸y nhµ níc thêi Lª S¬ tËp quyÒn h¬n. Em h·y gi¶i thÝch ®iÒu nµy, nhËn xÐt ®ã cã ®óng kh«ng.

V×: Vua n¾m mäi quyÒn hµnh trùc tiÕp lµm tæng chØ huy qu©n ®éi, b·i bá nh÷ng chøc vô cao cÊp.->QuyÒn lùc nhµ vua ngµy cµng cñng cè cao h¬n.

? Quan s¸t lîc ®å §¹i ViÖt thêi Lª S¬ vµ danh s¸ch 13 ®¹o Thõa Tuyªn em thÊy cã g× kh¸c so víi thêi TrÇn.<§¬n vÞ hµnh chÝnh râ rµng, quy cñ h¬n>.GV:S¬ kÕt chuyÓn ý.? Qu©n ®éi nhµ Lª ®îc tæ chøc nh thÕ nµo.?T¹i sao nãi trong hoµn c¶nh lóc ®ã th× chÕ ®é Ngô Binh n«ng lµ tèi -u.<V× thêng xuyªn cã giÆc, viÖc duy tr× lùc lîng qu©n ®éi tèt song thêi

+ë ®Þa ph¬ng.+Chia c¶ níc thµnh 13 ®¹o Thõa Tuyªn.+Mçi ®¹o cã 3 ti phô tr¸ch 3 mÆt.Häat ®éng : Qu©n sù... §« Ti Thanh tra, lËp ph¸p-HiÒn Ti. Hµnh chÝnh- Thõa Ti.+Díi ®¹o cã phñ, ch©u, huyÖn, x·.->§ay lµ nhõ níc tËp quyÒn chuyªn chÕ hoµn chØnh nhÊt thêi phong kiÕn ViÖt Nam.

2.Tæ chøc qu©n ®éi:-Thùc hiÖn chÝnh s¸ch “ ngô binh n«ng”.


x·


b×nh cÇn t¨ng gia s¶n xuÊt nhiÒu...HS:§äc ch÷ nhá sgk.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ chñ tr¬ng cña nhµ níc thêi Lª S¬, ®èi víi l·nh thæ cña ®Êt níc qua ®o¹n trÝch trªn sgk. <Th¶o luËn>. QuyÕt t©m b¶o vÖ tæ quèc. ChÝnh s¸ch mÒm dÎo, kiªn quyÕt. N©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, trõng trÞ kÎ b¸n níc...GV:ChuyÓn ý.

?Néi dung luËt Hång §øc.?LuËt Hång §øc cã ®iÓm g× tiÕn bé.<QuyÒn lîi, ®Þa vÞ ngêi phô n÷ ®-îc t«n träng...>.

-Qu©n ®éi gåm 2 bé phËn; Qu©n triÒu ®×nh. Qu©n ®Þa ph¬ng.

3.Ph¸p luËt.-Ban hµnh quèc triÒu h×nh luËt <luËt Hång §øc>.-Néi dung: B¶o vÖ vua- Hoµng Thµnh.B¶o vÖ giai cÊp thèng trÞ, phô n÷.KhuyÕn khÝch s¶n xuÊt, ph¸t triÓn kinh tÕ...

5.Cñng cè, dÆn dß:HÖ thống toµn kiÕn thøc cña bµi.Tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèi bµi vµ ®äc tríc phÇn II cña bµi.

+ Nhµ Lª thùc hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p g× ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ + X· héi thêi Lª cã nh÷ng tÇng líp nµo?

Ngµy so¹n:.......................TiÕt 41. II.T×nh h×nh kinh tÕ- x· héi

I.Môc tiªu bµi häc.1.KiÕn thøc:

-Sau khi nhanh chãng kh«i phôc s¶n xuÊt, nÒn kinh tÕ thêi Lª S¬ ph¸t triÓn mäi mÆt.

-Sù ph©n chia x· héi thµnh hai giai cÊp chÝnh: §Þc chñ phong kiÕn vµ n«ng d©n, ®êi sèng c¸c tÇng líp kh¸ æn ®Þnh.2.T t ëng:

- Gi¸o dôc ý thøc tù hµo vÒ thêi k× thÞnh trÞ cña ®Êt níc.



3.KÜ n¨ng: -Båi dìng kh¶ ¨ng ph©n tÝch t×nh h×nh x· héi, kinh tÕ thao çc tiªu chÝ cô thÓ ®Ó tõ ®ã rót ra nhËn xÐt chung.II.§å dïng, t liÖu d¹y häc.

-S¬ ®å ®Ó trèng, çc tÇng líp x· héi thêi Lª S¬.-T liÖu ph¶n ¸nh thêi k× ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi thêi Lª S¬.

III.TiÕn tr×nh tiÕt d¹y. 1æn ®Þnh líp. 2.KiÓm tra bµi cò. ?Em h·y nªu nh÷ng ®ãng gãp cña vua Lª Th¸nh T«ng trong viÖc x©y dùng chñ chÝnh quyÒn vµ ph¸p luËt. 3.Giíi thiÖu bµi míi.

-Song song víi viÖc x©y dùng, cñng cè bé m¸y chÝnh quyÒn, nhµ Lª cã nhiÒu biÖn ph¸p kh«i phôc vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. VËy nÒn kinh tÕ vµ x· héi thêi Lª S¬ cã ®iÓm g× míi... 4 .D¹y- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña GV - HS Néi dung bµi häcHS: §äc sgk.? §Ó kh«i phôc vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nhµ Lª S¬ ®· lµm g×?

?Nh÷ng biÖn ph¸p n«ng nghiÖp Êy cã t¸c dông g×?

HS:§äc sgk.?T×nh h×nh thñ c«ng nghiÖp thêi Lª S¬ nh thÕ nµo.

? Kinh tÕ c«ng th¬ng cã mèi quan hÖ víi nhau nh thÕ nµo?<Hç trî lÉn nhau cïng ph¸t triÓn>.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ t×nh h×nh kinh tÕ thêi Lª S¬. NÒn kinh tÕ ph¸t triÓn æn ®Þnh sau chiÕn tranh.

GV:S¬ kÕt chuyÓn ý.HS:§äc sgk.?Trong x· héi Lª S¬ cã çc giai cÊp

1.Kinh tÕ:*N«ng nghiÖp.-Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ruéng ®Êt, khai hoang cho binh lÝnh vÒ quª s¶n xuÊt.-§Æt 1 sè chøc quan chuyªn tr¸ch.- Chia ruéng ®Êt c«ng lµng x·. CÊm giÕt tr©u, bß. §¾p ®ª ng¨n mÆn.->KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt, c¶i thiÖn ®êi sèng.

*Thñ c«ng nghiÖp, th¬ng nghiÖp.- Çc ngµnh nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng ngµy cµng ph¸t triÓn-> lµng thñ c«ng.- Çc xëng thñ c«ng nhµ níc qu¶n lÝ<Côc b¸ch t¸c> s¶n xuÊt ®å dïng vua, quan.-Ngµnh khai më ®îc ®Èy m¹nh.-Më chî nhiÒu n¬i, bu«n b¸n víi níc ngoµi.



vµ tÇng líp nµo?

- Giai cÊp ®Þa chñ phong kiÕn- n«ng d©n.-TÇng líp: Th¬ng nh©n, tiÓu thñ c«ng, n« t×.? H·y ph©n tÝch sù kh¸c nhau gi÷a c¸c tÇng líp, giai cÊp trong x· héi.Giai cÊp ®i¹ chñ, quan l¹i phong kiÕn- n¾m quyÒn, nhiÒu ruéng.-Giai cÊp nh©n d©n- Ýt ruéng ®Êt cµy thuª, nép t«.- C¸c tÇng líp kh¸c nép t« thuÕ cho nhµ níc.- N« t× tÇng líp thÊp nhÊt trong x· héi.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ viÖc h¹n chÕ nu«i vµ bu«n b¸n n« t× nhµ Lª.-Lµ chÝnh s¸ch tiÕn bé, gi¶m bít bÊt c«ng trong x· héi, tho¶ m·n phÇn nµo yªu cÇu cña nh©n d©n, ®©t níc ®îc cñng cè, gi÷ v÷ng. Quèc gia §¹i ViÖt cêng thÞnh nhÊt §«ng Nam ¸ thêi bÊy giê.

2.X· héi:2 giai cÊp: §Þa chñ phong kiÕn N«ng d©nTÇng líp: ThÞ d©n,thî thñ c«ng N« t×

*Cñng cè, dÆn dß:- HÖ thèng kiÕn thøc bµi häc.- ? Em h·y vÏ s¬ ®å x· héi thêi Lª S¬, ®äc tríc phÇn III.

+ T×nh h×nh gi¸o dôc nh thÕ nµo ? + T×nh h×nh v¨n hãa, khoa häc, kØ thuËt nh thÕ nµo ? + T×m hiÓu vÒ NguyÔn Tr·I ?

So¹n:………………….TiÕt 42. III.T×nh h×nh v¨n ho¸, gi¸o dôc.

I.Môc tiªu:1.KiÕn thøc: Häc sinh hiÓu râ.

- ChÕ ®é gi¸o dôc thêi Lª rÊt ®îc coi träng.- Nh÷ng thµnh tùu tiªu biÓu vÒ v¨n häc, khoa häc, kinh tÕ thêi

Lª S¬.2.T t ëng:



- Gi¸o dôc häc sinh lßng tù hµo vÒ nÒn v¨n ho¸ d©n téc, nÒn gi¸o dôc cña §¹i ViÖt, ý thøc gi÷ g×n, ph¸t huy v¨n ho¸ truyÒn thèng.3.KÜ n¨ng:

-RÌn häc sinh kÜ n¨ng nhËn xÐt nh÷ng thµnh tùu tiªu biÓu vÒ v¨n ho¸, gi¸o dôc.II.ThiÕt bÞ vµ t liÖu d¹y häc.

-Tranh ¶nh vÒ c¸c nh©n vËt lÞch sö thêi k× nµy.III.Ho¹t ®éng d¹y häc.

1.æn ®Þnh líp.2.KiÓm tra bµi cò.?Nhµ Lª S¬ ®· lµm g× ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp.?X· héi thêi Lª S¬ cã c¸c giai cÊp vµ tÇng líp nµo?3.Giíi thiÖu bµi míi.-Díi thêi Lª S¬ nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, ®êi sèng nh©n d©n æn

®Þnh t¹o ®iÒu kiÖn cho d©n giµu, níc m¹nh vµ lµ c¬ së ®Ó ph¸t triÓn v¨n ho¸, gi¸o dôc, khoa häc, kÜ thuËt.4.D¹y- häc bµi míi.


HS:§äc sgk.GV:S¬ lîc vÒ t×nh h×nh gi¸o dôc, thi cö thêi Lª S¬.? Nhµ níc ®· quan t©m nh thÕ nµo ®Õn viÖc thi cö, häc tËp?? Trêng Quèc Tö Gi¸m ®îc x©y dùng tõ khi nµo? Díi triÒu nµo? <TriÒu Lý-1075>.? V× sao nhµ Lª t«n sïng ®¹o Nho.HS:Th¶o luËn <Träng ngêi hiÒn tµi cã häc thøc>. Nho theo luËt Tam c-¬ng. Ai muèn lµm quan ®Ò ph¶i qua thi cö.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ viÖc thi cö thêi Lª S¬?? §Ó khuyÕn khÝch häc tËp, kÐn chän ngêi tµi nhµ Lª ®· lµm g×?HS:Th¶o luËn nhãm.GV:Cho HS xem H45 bia tiÕn sÜ, hiÖn cßn 81 bia tiÕn sÜ.? Trªn bia ngêi ta ghi nh÷ng g×? Tªn, tuæi, n¨m ®â ®¹t, kho¸ thi.

1. T×nh h×nh gi¸o dôc vµ khoa cö.- Cho dùng l¹i trêng Quèc Tö Gi¸m, më trêng häc nhiÒu n¬i.- T«n sïng ®¹o Nho.

- Gi¸o dôc, thi cö quy cñ, chÆt chÏ, th«ng qua 3 k× thi: H-¬ng, Héi, §×nh.



GV:Thêi Lª tæ chøc ®îc 26 khoa thi tiÕn sÜ lÊy ®ç 989 tiÕn sÜ, 20 trang nguyªn.HS:§äc ch÷ nhá sgk. Thêi Lª Th¸nh T«ng cã 501 tiÕn sÜ, 9 tr¹ng nguyªn.? Em h·y nªu nh÷ng suy nghÜ cña m×nh vÒ t×nh h×nh gi¸o dôc, thi cö thêi Lª S¬?? Em cã thÓ kÓ tªn 1 sè tr¹ng nguyªn hay tiÕn sÜ thêi Lª S¬ mµ em biÕt.GV:S¬ kÕt, chuyÓn ý.HS:§äc sgk.? Em h·y nªu nh÷ng t¸c phÈm v¨n häc tiªu biÓu thêi Lª S¬? Em h·y ®äc mét ®o¹n trong bµi Ço mµ em thÝch.? T¸c phÈm v¨n häc thêi k× nµy cã néi dung nh thÕ nµo?? Thêi Lª S¬ cã nh÷ng thµnh tùu khoa häc tiªu biÓu nµo?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çc t¸c phÈm khoa häc thêi k× nµy?

? Em h·y nªu nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña nghÖ thuËt s©n khÊu.GV:L¬ng thÕ Vinh ®· biªn so¹n bé “HÝ trêng ph¶ lôc” nªu lªn nguyªn t¾c biÓu diÔn.? NghÖ thuËt ®iªu kh¾c cã g× tiªu biÓu?Bia VÜnh L¨ng <bia Lª Lîi> bµi v¨n bia NguyÔn Tr·i.? V× sao quèc gia §¹i ViÖt thêi Lª S¬ ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tùu trªn çc lÜnh vùc.

2.V¨n ho¸, khoa häc, nghÖ thuËt.

a.V¨n häc. -V¨n häc ch÷ H¸n tiÕp tôc ph¸t triÓn, ch÷ N«m ®îc coi träng. T¸c phÈm tiªu biÓu: §¹i ço b×nh Ng«”. ->V¨n häc cã néi dung yªu níc s©u s¾c, thÓ hiÖn niÒm tù hµo d©n téc vµ khÝ ph¸ch anh hïng.

b.Khoa häc:-Sö häc: §¹i ViÖt kÝ toµn th- NSL.-§Þa lÝ: D ®Þc chÝ-NguyÔn Tr·i.-Y häc: B¶n th¶o thùc vËt to¸n yÕu.-To¸n häc: §¹i hµnh to¸n ph¸p.=> Phong phó, ®a d¹ng.

c.NghÖ thuËt.- S©n khÊu: Ca móa, nh¹c chÌo, tuång ®îc phôc håi.- §iªu kh¾c: KÜ thuËt ®iªu luyÖn, phong çch ®å sé: L¨ng tÈm ë Lam Kinh. => §©y lµ triÒu ®¹i



phong kiÕn thÞnh trÞ nhÊt, cã çch trÞ níc ®óng ®¾n, thÓ hiÖn sù ®ãng gãp cña nhiÒu nh©n vËt tµi n¨ng.<Lª Lîi, NguyÔn TrÉi, Lª Th¸nh T«ng...>.

GV:S¬ kÕt, cñng cè kiÕn thøc ba× häc. HS tr¶ lêi çc c©u hái ë cuèi bµi. - Lµm bµi tËp ë s¸ch bµi tËp. - §äc môc IV: + T×m hiÓu tiÓu sö NguyÔn Tr·I, Lª Th¸nh T«ng, L¬ng ThÕ Vinh + Xem çc t¸c phÈm cña NguyÔn Tr·i?

Ngµy so¹n...........................TiÕt 43 IV. Mét sè danh nh©n v¨n ho¸ d©n técI.Môc tiªu:1.KiÕn thøc.



-Häc sinh biÕt s¬ lîc vÒ cuéc ®êi vµ nh÷ng cèng hiÕn to lín cña mét sè danh nh©n v¨n ho¸ tiªu biÓu: NguyÔn Tr·i, Lª Th¸nh T«ng... §èi víi sù nghiÖp cña §¹i ViÖt thÕ kØ XV.2.T t ëng .

- Tù hµo vµ biÕt ¬n çc bËc danh nh©n thêi Lª, tõ ®ã h×nh thµnh ý thøc, tr¸ch nhiÖm, gi÷ g×n vµ ph¸t huy truyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc.3.KÜ n¨ng.

-Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ nh÷ng sù kiÖn lÞch sö.II.ThiÕt bÞ vµ t liÖu tham kh¶o.

- Ch©n dung NguyÔn Tr·i, chuyÖn kÓ Lª Th¸nh T«ng, Lª Th¸i Tæ.III.TiÕn tr×nh tiÕt d¹y.1.æn ®Þnh líp.2. KiÓm tra bµi cò.

? Gi¸o dôc thêi Lª S¬ cã ®Æc ®iÓm g×?3.Giíi thiÖu bµi míi.

-Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc thêi Lª S¬ ph¶i kÓ ®Õn nh÷ng danh nh©n tiªu biÓu, xuÊt s¾c d©n téc...4. D¹y- häc bµi míi.GV nªu vÊn ®Ò:V× sao níc §¹i ViÖt thêi Lª S¬ lµ níc cêng thÞnh nhÊt §N¸

Ho¹t ®éng cña GV - HS Néi dung bµi häc? Trong cuéc khëi nghÜa Lam S¬n, NguyÔn Tr·i ®· cã vai trß g×?

? Sau khi khëi nghÜa Lam S¬n th¾ng lîi NguyÔn Tr·i ®· lµm g×?

? Çc t¸c phÈm cña NguyÔn Tr·i ph¶n ¸nh ®iÒu g×?

? Em h·y ®äc 1 ®o¹n trong bµi Ço cña NguyÔn Tr·i?

HS:§äc ch÷ nhá sgk.? Qua nhËn xÐt cña Lª Thµnh T«ng em hiÓu g× vÒ NguyÔn Tr·i.HS:Th¶o luËn.GV: nhËn xÐt kÕt luËn.HS:Quan s¸t H47 sgk.? Quan s¸t bøc ch©n dung NguyÔn Tr·i em cã nhËn xÐt g×?

1. NguyÔn Tr·i <1380-1442>.-Lµ nhµ chÝnh trÞ, qu©n sù tµi ba, nh÷ng ®ãng gãp cña «ng ®· t¹o nªn th¾ng lîi.

-ViÕt nhiÒu t¸c phÈm cã gi¸ trÞ.V¨n häc: §¹i ço b×nh Ng«. Qu©n trung tõ mÖnh tËp. §Þa lÝ, lÞch sö: D®Þa chÝ.->T¸c phÈm thÓ hiÖn t tëng nh©n ®¹o, lßng yªu níc, lßng tù hµo d©n téc.

->NguyÔn Tr·i lµ danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi, lµ ngêi anh hïng d©n téc, lµ nhµ v¨n ho¸ kiÖt xuÊt,lµ nhµ chÝnh trÞ ®¹i tµi, lµ tinh hoa cña thêi



GV:§©y lµ bøc ch©n dung cæ cña NguyÔn Tr·i thÓ hiÖn nh÷ng nÐt hµi hoµ, ®îm nÐt u t, s©u l¾ng, m¸i tãc b¹c ph¬, ®«i m¾t s¸ng tinh anh cña NguyÔn Tr·i.-TiÕc r»ng cuéc ®êi «ng chÞu mét nç oan tr¸i, bÞ chu di tam téc, vÒ sau ®îc Lª Th¸nh T«ng gi¶i oan cho «ng.GV: ChuyÓn ý.HS: §äc sgk.?Em h·y nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh vÒ Lª Th¸nh T«ng. <Hiªô lµ Hång §øc>. Héi tao ®µn s¸ng t¸c kho¶ng 300 bµi th¬ ch÷ H¸n, ch÷ N«m ca ngîi nhµ Lª, ca ngîi ®Êt níc. §Ëm ®µ t×nh quª h¬ng, «ng lµ nh©n vËt xuÊt s¾c vÒ nhiÒu mÆt, «ng lµ «ng vua ®Çy tµi n¨ng, nhiÖt huyÕt. ¤ng lµ mét nh©n vËt næi bËt trong lÞch sö níc nhµ. “Lßng v× thiªn h¹ nh÷ng lo ©u Thay viÖc trê d¸m trÔ ®©u Trèng dêi canh cßn ®äc s¸ch Chiªng xÕ bãng cha th«i hÇu”Nhê thÕ mµ thêi trÞ v× cña «ng, quèc gia §¹i ViÖt ®¹t ®îc sù ph¸t triÓn rùc rì vÒ nhiÒu mÆt.¤ng trÞ v× 38 n¨m thä 56 tuæi tríc khi mÊt vÉn lo gi¶i quyÕt c¸c viÖc quan träng.GV: ChuyÓn ý. Ghi chÐp lÞch sö thêi Hång Bµng ®Õn 1427. -Tµi quan s¸t, t duy chÝnh x¸c, linh ho¹t gióp trang biªn so¹n cuèn s¸ch “ §¹i Thµnh toµn ph¸p” tõ thÕ kØ XV ®Õn nay vÉn rÊt ®óng ®¾n “th¬ t×nh, diÖn tÝch h×nh thang”.

? Em h·y kÓ mét c©u chuyÖn Ên tîng vÒ L¬ng ThÕ Vinh.“C©n voi” Tr¹ng lêng, ®o tê giÊy b¶n-

®¹i, tªn tuæi «ng r¹ng rì lÞch sö d©n téc.

2.Lª Th¸nh T«ng <1442-1497>.

- ¤ng lµ con thø 4 cña Lª Th¸i T«ng lªn ng«i n¨m 18 tuæi, quan t©m ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n ho¸, gi¸o dôc, ph¸p luËt.-S¸ng lËp héi tap ®µn gåm 28 héi viªn «ng lµ tiÕn sÜ giái.

3. Ng« SÜ Liªn <thÕ kØ XV>.-Lµ nhµ sö häc næi tiÕng ®ç tiÕn sÜ n¨m 1442, lµ t¸c gi¶ cuèn §¹i ViÖt sö kÝ toµn th.



> Sö Tµu Trung Quèc th¸n phôc.4. L ¬ng ThÕ Vinh <1442-...>.-§ç tr¹ng nguyªn 1463- ThÇn §ång tµi chÝ, häc réng.-Lµ nhµ to¸n häc næi tiÕng.-T¸c phÈm: “HÝ trêng ph¶ lôc” “§¹i hµnh to¸n ph¸p”.Nghiªn cøu phËt häc “Thiªn m«n gi¸o khoa”.

IV. Cñng cè, dÆn dß- GV: Tæng kÕt toµn bµi.

? Em h·y nªu nh÷ng cèng hiÕn cña NguyÔn Tr·i.- Híng dÉn HS häc bµi ë nhµ. T×m ®äc t¸c phÈm: §¹i ço b×nh Ng«”.

Ngµy so¹n...........................TiÕt 44- Bµi 21

«n tËp ch¬ng IV.I.Môc tiªu:1.KiÕn thøc.

- ChÕ ®é gi¸o dôc thêi Lª S¬ rÊt ®îc coi träng.- Nh÷ng thµnh tùu tiªu biÓu vÒ v¨n häc, khoa häc kÜ thuËt thêi

Lª S¬, häc sinh thÊy ®îc sù ph¸t triÓn toµn diÖn cña ®Êt níc ta ë thÕ kØ XV ®Çu thÕ kØ XVI. So s¸nh ®iÓm kh¸c nhau gi÷a thêi Lª S¬ vµ thêi Lý TrÇn.2.T t ëng.

-Lßng tù hµo, tù t«n d©n téc vÒ m«t thêi thÞnh trÞ cña thêi phong kiÕn §¹i ViÖt thÕ kØ XV ®Çu thÕ kØ XVI.3. KÜ n¨ng.

-HÖ thèng çc thµnh tùu cña mét thêi ®¹i.II.§å dïng vµ t liÖu d¹y häc.

-Lîc ®å l·nh thæ §¹i ViÖt thêi TrÇn vµ thêi Lª S¬.-B¶ng phô, s¬ ®å tæ chøc bé m¸y chÝnh quyÒn thêi Lý, TrÇn, Lª

S¬.-Tranh ¶nh vÒ çc nh©n vËt lÞch sö tiªu biÓu, c«ng tr×nh kiÕn

tróc nghÖ thuËt.III.TiÕn tr×nh «n tËp.1.æn ®Þnh líp.



2. KiÓm tra bµi cò.?Em h·y nªu nh÷ng cèng hiÕn cña NguyÔn Tr·i, Lª Th¸nh T«ng

®èi víi lÞch sö d©n téc.3.Giíi thiÖu bµi míi.

- Giai ®o¹n lÞch sö ViÖt Nam tõ thÕ kØ XV- ®Çu XVI, ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc trong ®êi sèng kinh tÕ, v¨n ho¸, gi¸o dôc...Lµ giai ®o¹n lÞch sö hµo hïng chèng giÆc Minh x©m lîc vµ x©y dùng ®Êt níc thêi Lª S¬.

-§Ó kh¾c s©u nh÷ng kiÕn thøc lÞch sö giai ®o¹n nµy, h«m nay... «n tËp ch¬ng IV.4. D¹y- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña GV - HS Néi dung bµi häcGV:Dïng s¬ ®å bé m¸y nhµ níc thêi Lª S¬ vµ Lý, TrÇn ®Ó häc sinh quan s¸t.? Em h·y so s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhau gi÷a hai tæ chøc bé m¸y nhµ níc ®ã.

HS:Trao ®æi nhãm. T¨ng cêng lùc lîng thanh tra, gi¸m s¸t xuèng tËn c¬ së x·.? C¸ch ®µo t¹o, tuyÓn dông quan l¹i ®îc tiÕn hµnh nh thÕ nµo?<LÊy häc tËp, thi cö lµm ph¬ng thøc tuyÓn dông>.G:S¬ kÕt chuyÓn ý.?Ph¸p luËt thµnh v¨n ë níc ta cã tõ khi nµo?

HS:Th¶o luËn, ph¸t biÓu ý kiÕn.GV:Thêi Lý luËt h×nh th <1042>.? C¸c thêi cã bé luËt nµo, cã g× gièng vµ kh¸c so víi luËt thêi Lý- TrÇn?

? Em cã suy nghÜ g× vÒ luËt ph¸p phong kiÕn.HS:Trao ®æi nhãm ®«i.GV:Ngµy cµng x©y dùng hoµn chØnh b¶o vÖ kØ c¬ng phÐp níc.GV:Nay “sèng lµm viÖc theo hiÕn ph¸p vµ ph¸p luËt”.GV:S¬ kÕt, chuyÓn ý.

1.VÒ MÆt chÝnh trÞ. -X©y dùng bé m¸y nhµ níc trung ¬ng tËp quyÒn chuyªn chÕ h¬n thêi Lý- TrÇn. +Bé m¸y nhµ níc ®· kiÖn toµn ®¹t ®Õn møc hoµn chØnh, t¨ng tÝnh tËp quyÒn ®¬n vÞ hµnh chÝnh chÆt chÏ, quy cñ.

2.Ph¸p luËt. -LuËt Hång §øc- t¬ng ®èi hoµn chØnh. +Gièng: B¶o vÖ vua, kinh thµnh giai cÊp thèng trÞ b¶o vÖ trËt tù x· héi, b¶o vÖ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, b¶o vÖ søc kÐo. +Kh¸c: thêi Lª S¬ tiÕn bé h¬n ®· b¶o vÖ phô n÷, quyÒn b×nh ®¼ng nam n÷.

3. Kinh tÕ.- Gièng: §Òu quan t©m ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng- c«ng, th-¬ng nghiÖp.



? ChÝnh s¸ch kinh tÕ thêi Lª S¬ víi Lý TrÇn cã g× gièng vµ kh¸c nhau.

->Kinh tÕ thêi Lª S¬ ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n.? X· héi phong kiÕn cã mÊy giai cÊp ®ã lµ c¸c giai cÊp nµo?HS:Th¶o luËn.? Em h·y so s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhau trong x· héi Lª S¬ vµ Lý TrÇn.? X· héi nµo ph¸t triÓn cao h¬n.

GV:ChuyÓn ý.?Gi¸o dôc thêi Lª S¬ ®¹t nh÷ng thµnh tùu nµo ®¸ng lu ý.

? V¨n häc thêi Lª S¬ cã néi dung g×?NguyÔn Tr·i, Lª Th¸nh T«ng vµ nhãm Tao §µn.

- Kh¸c: thêi Lý- TrÇn ruéng c«ng- u thÕ thêi Lª S¬ ruéng t chiÕm u thÕ.

4. X· héi: - Gièng:X· héi 2 giai cÊp Thèng TrÞ BÞ trÞ.-Kh¸c: +Thêi Lý- TrÇn: V¬ng hÇu quý téc ®«ng n«ng n«, n« t× nhiÒu. +Lª S¬ n« t× gi¶m, giai cÊp ®Þa chñ t h÷u ruéng ®Êt ®«ng lªn.->Quan hÖ s¶n xuÊt phong kiÕn thêi Lª S¬ ®· ®îc x©y dùng v÷ng ch¾c h¬n thêi Lý- TrÇn.

5. V¨n ho¸, gi¸o dôc, khoa häc, nghÖ thuËt.- Gi¸o dôc: T«n sïng ®¹o Nho.-Nhµ níc quan t©m ph¸t triÓn gi¸o dôc, thi cö nhiÒu ngêi ®ç tiÕn sÜ <501 ngêi>.-V¨n häc: Ph¶n ¸nh lßng yªu níc, niÒm tù hµo d©n téc, ca ngîi quª h¬ng, c¶nh ®Ñp thiªn nhiªn, ca ngîi vua.-Khoa häc: Phong phó, ®a d¹ng nhiÒu t¸c phÈm cã gi¸ trÞ: Sö, ®Þa, to¸n.-NghÖ thuËt: §iªu kh¾c, ®Òn, chïa...V¨n häc, sö häc thêi Lý, TrÇn, Lª S¬.

HS: Lµm bµi tËp ë líp:- Bµi tËp: lËp b¶ng thèng kª c¸c t¸c phÈm.

T¸c phÈm

Thêi Lý Thêi TrÇn Thêi Lª S¬

V¨n häc

Bµi th¬ thÇn Lý

-HÞch tíng sÜ-TQT.-Tông gi¸ hoµn

- Qu©n trung tõ mÖnh tËp.



Thêng KiÖt

kinh s-B¹ch §»ng giang phó

- B×nh Ng« ®¹i c¸o.- Phó nói ChÝ Linh =>NguyÔn Tr·i.-Hång §øc quèc ©m thi tËp

Sö häc -§¹i ViÖt sö kÝ- Lª V¨n Hu.

-§¹i ViÖt sö kÝ toµn th- Ng« SÜ Liªn...

Cñng cè, dÆn dß:GV híng dÉn HS hÖ thèng l¹i toµn bé kiÕn thøc c¬ b¶n cña ch-

¬ng IV. Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong sgk, ®Æc biÖt cÇn chó ý nh÷ng c©u hái cuèi mçi bµi.

Ngµy so¹n: 13/2/2011 TiÕt 45 Lµm bµi tËp lÞch sö ch¬ng IV.I.Môc tiªu bµi hoc:1.KiÕn thøc:



-Gióp häc sinh kh¾c s©u çc kiÕn thøc c¬ b¶n cñ lÞch sö ViÖt Nam thêi Lª S¬.-Cã hiÓu biÕt réng h¬n vÒ thêi k× lÞch sö phong kiÕn ViÖt Nam thÞnh trÞ nhÊt.2.T t ëng: -Cã ý thøc trong häc tËp, ý thøc tù hµo d©n téc, lßng kh©m phôc, ng-ìng mé, tin yªu quý träng çc anh hïng d©n téc, çc danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi.3.KÜ n¨ng:-RÌn luyÖn cho häc sinh kÜ n¨ng ®¸nh gi¸, ph©n tÝch, tæng hîp, kh¸i qu¸t çc sù kiÖn, çc nh©n vËt lÞch sö tiªu biÓu.-RÌn luyÖn kÜ n¨ng lµm bµi tËp lÞch sö.II.§å dïng d¹y häc:-Lîc ®å khëi nghÜa Lam S¬n.-Su tÇm t¸c phÈm v¨n, th¬ tiªu biÓu.III. TiÕn tr×nh thùc hiÖn:1.æn ®Þnh líp:2.KiÓm tra 15 phót: §Ò ra : Luật pháp thời Lý Trần và luật pháp thời Lê sơ có gì giống và khác nhau ?3.Bài mới : Làm bài tập lịch sử.

Ho¹t ®éng cña GV -HS Néi dung bµi tËpGV Phát phiếu bài tập cho từng nhóm, mỗi nhóm một dạng bài tập khác nhau

Bµi t©p 1: Viết các kí hiệu vào chỗ trống và nối 2 kí hiệu với nhau bằng dấu – sao cho đúng

A. Giữa năm 1418 1- D 1. Quân Minh trở mặt tấn côngB. Cuèi năm 1421 2- C 2.Lê Lợi đề nghị tạm hòa, quân Minh đồng ý.C. Mùa hè năm 1423 3- A 3.Quân Minh bao vây Chí Linh, Lê Lai liều

mình cứu chủD. Cuối năm 1424 4- B 4.Quân Minh vây quét lớn vào căn cứ,nghĩa

quân rút lên núi Chí linh lần 3.Bµi tËp 2:Viết vào bảng thống kê dưới đây về trận Chi Lăng – Xương Giang

Trận Số địch bị chết

Những tướng giặc bị giết ,bị bắt sống

Ải Chi Lăng 1 v¹n tªn LiÔu Th¨ng

Cần Trạm và Phố Cát

3 v¹n tªn L¬ng Minh , LÝ Kh¸nh

Xương Giang

5 v¹n tªn Th«i Tô , Hoµng Phóc



HS nhí l¹i kiÕn thøc ®· häc ®Ó t×m c©u tr¶ lêi ®óng:3.1- C

3.2 – A

3.3 - A

Bµi tËp 3:Khoanh tròn chữ cái đầu câu đúng :3.1 .Chính sách cai trị của nhà Minh đối với nước ta : A. Xoá bỏ quốc hiệu nước ta đổi thành quận Giao Chỉ, sáp nhập vào Trung Quốc. B. Miễn giảm sưu thuế cho dân ta. C. Bắt dân ta phải bỏ phong tục tập quán của mình-Đốt sách quí của ta.3.2. Nguyên nhân thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn: A. Do tinh thần yêu nước và đoàn kết của toàn dân.Do sự lãnh đạo tài tình sáng suốt của bộ chỉ huy, đứng đầu là Lê Lợi và Nguyễn Trãi. B. Do quân ta mạnh hơn quân Minh. C. Do vũ khí của ta hiện đại.3.3. Tổ chức bộ máy chính quyền thời Lê sơ : A. Vua trực tiếp nắm mọi quyền hành. B. Ở triều đình có 4 bộ và 2 cơ quan chuyên môn. C. Ở địa phương thời vua Lê Thánh Tông cả nước chia làm 5 đạo. D. Dưới đạo có phủ, huyện, châu.Viết đúng hoặc sai vào các ô trống dưới đâyBµi tËp 4: §¸nh dÊu x vµo ý ®óng:? Giai cấp phong kiến gồm: Vua Quan Địa chủ Nhà sư Lê Văn Hưu biên soạn bộ “Đại Việt sử kí” Ngô Sĩ Liên là tác giả bộ “Đại Việt sử kí toàn thư” Lương Thế Vinh là nhà toán học của nước ta thời Lê sơ Chu Văn An là thầy giáo tiêu biểu thời Lê sơBµi t©p 5: Điền vào chỗ trống những làng nghề thủ công nổi tiếng ở thời Lê sơ :+ Làm đồ gốm…………………………………………………..+ Đúc đồng……………………………………………………...+ Rèn sắt…………………………………………………………..+ Nơi tập trung nhiều ngành nghề thủ công nhất………………… *Tình hình thương nghiệp dưới thời Lê sơ :+ Buôn bán trong nước……………………………………………+ Những nơi buôn bán tấp nập với thương nhân nước ngoài : .........*Tình hình giáo dục và khoa cử thời Lê sơ : A. Mở khoa thi, mở nhiều trường học. B. Nho giáo phát triển . C. Nho giáo và phật giáo đều phát triển. D. Đa số dân đều có thể đi học. E. Chỉ có con em quan lại, quí tộc mới được đi học. H. Thi cử được tổ chức chặt chẽ qua 3 kì .



4.Củng cố : HS têng thuËt l¹i diÔn biÕn cuéc khëi nghÜa Lam S¬n theo lîc ®å ( tuú chän tõng giai ®o¹n, sù kiÖn tiªu biÓu...)5.H íng dÉn HS häc bµi: -Häc bµi cò, xem l¹i çc kiÕn thøc ®· häc. §äc tríc phÇn I- bµi 22. + T×nh h×nh nhµ Lª ®Çu thÕ kØ XVI nh thÕ nµo? + Nguyªn nh©n, diÔn biÕn, kÕt qu¶ khëi nghÜa n«ng d©n thÕ kØ XVI?

Ngµy so¹n. 15/2/2011 Ch ¬ng V . §¹i ViÖt ë çc thÕ kØ XVI-XVIII. Bµi 22 Sù suy yÕu cña nhµ níc phong kiÕn tËp quyÒn <thÕ kØ XVI- XVIII> TiÕt 46 I.T×nh h×nh chÝnh trÞ- X· héi.I.Môc tiªu bµi häc.1.KiÕn thøc:

-Sù sa ®o¹ cña triÒu ®×nh phong kiÕn Lª S¬, nh÷ng m©u thuÉn gi÷a çc phe ph¸i dÉn ®Õn xung ®ét vÒ chÝnh trÞ, tranh giµnh quyÒn lîi trong 20 n¨m.

- Phong trµo ®Êu tranh cña n«ng d©n ph¸t triÓn m¹nh ë ®Çu thÕ kû XVI2.T t ëng.

-Tù hµo vÒ truyÒn thèng ®Êu tranh anh hïng cña nh©n d©n ta.-HiÓu râ r»ng níc nhµ thÞnh trÞ hay suy vong lµ ë lßng d©n.

3.KÜ n¨ng.-§¸nh gi¸ nguyªn nh©n suy yÕu cña triÒu ®×nh Lª S¬<thÕ kØ

XVI>.II.ThiÕt bÞ, t liÖu d¹y häc.

-Lîc ®å phong trµo n«ng d©n khëi nghÜa thÕ kØ XVI.III.TiÕn tr×nh tiÕt d¹y.1.æn ®Þnh líp.2.KiÓm tra bµi cò.

?V¨n ho¸, gi¸o dôc, khoa häc, nghÖ thuËt thêi Lª S¬ ®¹t nh÷ng thµnh tùu g×? V× sao ®¹t ®îc thµnh tùu Êy.3.Giíi thiÖu bµi míi.

-ThÕ kØ XV cïng víi nh÷ng chiÕn c«ng oanh liÖt trong lÞch sö chèng giÆc ngo¹i x©m, nhµ Lª S¬ cßn cã nhiÒu ®ãng gãp lín trong lÞch sö níc nhµ trªn mäi lÜnh vùc kinh tÕ, chÝnh trÞ, qu©n sù, v¨n ho¸, gi¸o dôc, nghÖ thuËt...

-§©y lµ thêi k× ph¸t triÓn thÞnh vîng nhÊt cña x· héi phong kiÕn ViÖt Nam, nhng tõ thÕ kØ XVI trë ®i nhµ Lª dÇn dÇn suy yÕu, phong kiÕn khëi nghÜa kh¾p n¬i...4.D¹y- häc bµi míi.



Ho¹t ®éng cña GV - HS Néi dung bµi häcGV:S¬ lîc t×nh h×nh nhµ Lª.( 8 ®êi vua)-Lª Th¸i Tæ lªn ng«i 1428.-Lª Th¸i T«ng chÝnh quyÒn phong kiÕn cêng thÞnh.-Lª Uy Môc <1504> triÒu Lª suy yÕu..-Lª Chiªu T«ng 1527 triÒu Lª sôp ®æ.M¹c §¨ng Dung cíp ng«i lËp ra nhµ M¹c.- HS:§äc sgk.? T×nh h×nh nhµ Lª ®Çu XVI nh thÕ nµo? Uy Môc- Vua Quû 5 n¨m. T¬ng Dùc- vua lîn 5 n¨m. Chiªu T«ng- ngu dèt, ¬ng ng¹nh, tù phô 7 n¨m.? Nguyªn nh©n nµo khiÕn cho nhµ Lª suy yÕu nh vËy. <Vua m¶i lo ¨n ch¬i, hoang d©m v« ®é, kh«ng quan t©m ®Õn triÒu chÝnh, quý téc ngo¹i thÝch n¾m quyÒn binh, g©y phe ph¸i ®¸nh nhau liªn miªn.?Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng «ng vua ë thÕ kØ XVI so víi çc «ng vua ë thÕ kØ XV.=> §Èy chÝnh quyÒn ®Êt níc vµo thÕ tù suy vong.GV:ChuyÓn ý.? Nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn khëi nghÜa cña n«ng d©n ??Sù suy yÕu cña triÒu ®×nh phong kiÕn Lª S¬ dÉn ®Õn hËu qu¶ g×?HS:§äc ch÷ nhá sgk.GV:Quan l¹i hoµnh hµnh, ®ôc khoÐt nh©n d©n dïng cña nh bïn ®Êt, coi d©n cá r¸c.? Th¸i ®é cña nh©n d©n ®èi víi giai cÊp thèng trÞ nh thÕ nµo? Nh©n d©n >< ®Þa chñ Nh©n d©n>< nhµ níc phong kiÕn... -> Khëi nghÜa.GV: Dïng lîc ®å gt.

1.TriÒu ®×nh nhµ Lª.

-TriÒu ®×nh nhµ Lª suy yÕu, néi bé chia bÌ, kÐo çnh, tranh giµnh quyÒn lùc chÐm giÕt lÉn nhau.

- Çc «ng vua bÊt tµi, v« dông, kÐm vÒ n¨ng lùc, nh©n çch.

2.Phong trµo khëi nghÜa cña n«ng d©n ë thÕ kØ XVI.*Nguyªn nh©n: -§Êt níc suy yÕu, nh©n d©n c¬ cùc ®ãi khæ.-> M©u thuÉn giai cÊp gay g¾t, khëi nghÜa kh¾p n¬i.

*DiÔn biÕn.-1511 Khëi nghÜa TrÇn Tu©n <Hng Ho¸, S¬n T©y>.-1512 Khëi nghÜa Phïng Ch¬ng <Tam §¶o>.



Tõ 1511 khëi nghÜa næ ra ë nhiÒu n¬i.GV:Cuèi 1511 khëi nghÜa TrÇn Tu©n ë Hng hãa, S¬n T©y, lùc lîng hµng v¹n ngêi ®· tiÕn xuèng Tõ Liªm <Hµ Néi> uy hiÕp kinh thµnh Th¨ng Long. 1516 Khëi nghÜa TrÇn C¶o §«ng TriÒu- Qu¶ng Ninh-> Më réng ho¹t ®éng ra H¶i D¬ng-> hµnh qu©n bÊt ngê lªn Kinh B¾c <Hµ B¾c>-> Bå §Ò <Gia L©m>, uy hiÕp kinh thµnh Th¨ng Long, vua T¬ng Dùc ph¶i th©n chinh ®iÒu qu©n ®i ®¸nh dÑp, nghÜa qu©n ph¶i rót qu©n lªn phÝa b¾c. Gi÷a lóc ®ã TrÞnh Duy S¶n giÕt T-¬ng Dùc vµ nh÷ng ngêi ®i theo hÇu vua, kinh thµnh th¨ng Long rèi lo¹n, nh©n c¬ héi ®ã TrÇn C¶o quay vÒ tÊn c«ng Th¨ng Long, chiÕm kinh thµnh lªn ng«i vua, phong chøc cho ngêi cã c«ng. Lîi dông c¬ héi nµy quan qu©n triÒu Lª tæ chøc ph¶n c«ng chiÕm Th¨ng Long. Cuèi 1517 TrÇn C¶o vÉn lµm chñ vïng L¹ng S¬n, H¶i D¬ng, Kinh B¾c. Sau ®ã TrÇn C¶o giao l¹i binh quyÒn cho con lµ TrÇn Cung råi ®i tu, khëi nghÜa suy yÕu dÇn vµo 1521. -> §©y lµ cuéc khëi nghÜa ®iÓn h×nh nhÊt cña nh©n d©n ®Çu XVI.

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ phong trµo n«ng d©n thÕ kØ XVI? (HS:Th¶o luËn nhãm.)GV:Khëi nghÜa næ ra víi quy m« réng lín song lÎ tÎ, thiÕu liªn kÕt.? C¸c cuéc khëi nghÜa cã ý nghÜa lÞch sö nh thÕ nµo?? Em h·y kÓ tªn mét sè cuéc khëi nghÜa nh©n d©n thÕ kØ XVI.

? ChØ trªn lîc ®å nh÷ng vïng ho¹t ®éng cña phong trµo thêi bÊy giê.

-1516 Khëi nghÜa TrÇn C¶o <§«ng TriÒu- Qu¶ng Ninh>.

*KÕt qña -Khëi nghÜa thÊt b¹i.

*ý nghÜa: - ý thøc chèng ¸p bíc bãc lét cña PK cña nh©n d©n. - Lµm cho chÝnh quyÒn Lª cµng suy yÕu ®øng tríc nguy c¬ bÞ diÖt vong.

5. Cñng cè:



- Yªu cÇu HS lªn tr×nh bµy çc cuéc khëi nghÜa trªn lîc ®å. - gv cñng cè l¹i néi dung chÝnh cña bµi. * Híng dÉn vÒ nhµ: - Lµm bµi tËp ë s¸ch bµi tËp - So¹n phÇn II: + Nguyªn nh©n dÉn ®Õn chiÕn tranh Nam B¾c triÒu? + ChiÕn tranh ®em ®Õn hËu qu¶ g×? + V× sao dÉn ®Õn chiÕn tranh Nam B¾c triÒu? + NhËn xÐt g× t×nh h×nh x· héi níc ta thÕ kØ XVI – XVII?

Ngµy so¹n..20/2/2011 TiÕt 47 II.Çc cuéc chiÕn tranh Nam- B¾c triÒu

vµ trÞnh- nguyÔn.I.Môc tiªu bµi häc.1.KiÕn thøc.

-HiÓu râ nguyªn nh©n çc cuéc chiÕn tranh.-HËu qu¶ cña çc cuéc chiÕn tranh ®èi víi d©n téc vµ sù ph¸t

triÓn cña ®Êt níc.2.T t ëng.

-Båi dìng cho häc sinh ý thøc, sù ®oµn kÕt ®Êt níc, chèng mäi ©m mu chia c¾t l·nh thæ.3.KÜ n¨ng.

-TËp x¸c ®Þnh çc vÞ trÝ, ®Þa danh vµ tr×nh bµy diÔn biÕn çc sù kiÖn lÞch sö trªn b¶n ®å.

-§¸nh gi¸ nguyªn nh©n dÉn ®Õn néi chiÕn.II. ThiÕt bÞ, t liÖu d¹y häc.

-B¶n ®å HC ViÖt Nam.-Tranh ¶nh, th¬ ca liªn quan ®Õn bµi häc.

III.TiÕn tr×nh tiÕt d¹y.1.æn ®Þnh líp.2. KiÓm tra bµi cò.

-T×nh h×nh nhµ Lª ®Çu thÕ kØ XV nh thÕ nµo?-Nguyªn nh©n, diÔn biÕn cña phong trµo khëi nghÜa ®Çu thÕ

kØ XVI.3.Giíi thiÖu bµi míi.

-Phong trµo khëi nghÜa thÕ kØ XVI chØ lµ bíc më ®Çu ®¸nh dÊu sù suy yÕu môc n¸t cña triÒu Lª S¬, lîi dông sù suy yÕu ®ã, çc thÕ lùc phong kiÕn ®· th©u tãm quyÒn hµnh vµo tay m×nh g©y ra sù xung ®ét m©u thuÉn h×nh thµnh phe ph¸i, g©y chiÕn tranh liªn miªn ®ã lµ cuéc chiÕn tranh Nam- B¾c triÒu vµ chiÕn tranh TrÞnh- NguyÔn, ®· ®Ó l¹i hËu qu¶ nÆng nÒ cho ®Êt níc, cho lÞch sö d©n téc...4.D¹y- häc bµi míi.



Ho¹t ®éng cña GV - HS Néi dung bµi häc-TriÒu Lª suy yÕu th× sù tranh chÊp gi÷a c¸c phe ph¸i cµng quyÕt liÖt.HS:§äc sgk.GV: M¹c §¨ng Dung lµ ngêi xuÊt th©n trong gia ®×nh ®¸nh c¸ ë Nghi D¬ng <H¶i Phßng> tróng tuyÓn k× thi vâ 1508 ®îc tuyÓn vµo qu©n tøc vÖ råi th¨ng chøc phã tíng. ¤ng khÐo lîi dông c¬ héi th©u tãm quyÒn lùc, cñng cè ®Þa vÞ råi truÊt ng«i vua lËp ra nhµ M¹c thay nhµ Lª.HS:Th¶o luËn.: NhËn xÐt g× vÒ viÖc nhµ M¹c lªn thay nhµ Lª?GV:Thêi Lª thÕ kØ XVI víi «ng vua bÊt tµi v« dông, ®éc ¸c, ®¾m say s¾c dôc th× râ rµng TriÒu M¹c lµ mét v-¬ng triÒu míi cã nhiÒu tiÕn bé h¬n.TriÒu M¹c ®· t¹o ra ®îc mét thêi gian dµi æn ®Þnh t×nh h×nh trong níc.“...Ban ®ªm kh«ng cã trém cíp, ngêi bu«n kh«ng ph¶i mang vò khÝ, cña r¬i ngoµi ®êng kh«ng ai nhÆt, cæng ngoµi kh«ng ®ãng, thêng xuyªn ®îc mïa to, trong câi t¹m yªn lao ®éng c«ng n«ng, th¬ng nghiÖp ph¸t triÓn, thi cö ®Òu ®Æn <1527-1592> më 22 khoa thi lÊy ®ç 482 tiÕn sÜ, 13 tr¹ng nguyªn.GV:TriÒu M¹c thµnh lËp cha l©u th× NguyÔn Kim vµo Thanh Ho¸ lËp ngêi hä Lª lªn lµm vua. <Lª Duy Ninh- chÝnh quyÒn nµy gäi lµ Lª Trung Hng>. Thùc ra quyÒn hµnh trong tay hä NguyÔn.? Nguyªn nh©n dÉn ®Õn chiÕn tranh Nam- B¾c triÒu? <NguyÔn Kim vµ con ch¸u hä Lª kh«ng thÇn phôc, M¹c §¨ng Dung -> g©y thÕ lùc >< nhau.GV:Dïng b¶n ®å ViÖt Nam giíi thiÖu.? ChiÕn tranh Nam – B¾c triÒu ®· g©y ra hËu qu¶ nh thÕ nµo?

1. ChiÕn tranh Nam - B¾c triÒu

* Nguyªn nh©n:

-1527, M¹c §¨ng Dung cíp ng«i nhµ Lª lËp nhµ M¹c <B¾c triÒu>

-1533, NguyÔn Kim g©y dùng lùc lîng ë Thanh Ho¸ <Nam triÒu>

*DiÔn biÕn

-Tõ 1527-1592 chiÕn tranh Nam-B¾c triÒu <50 n¨m, ®¸nh 38 trËn lín, ¸c liÖt>



<G©y thÊt tho¸t lín vÒ ngêi , cña, mïa mµng bÞ tµn ph¸, dÞch bÖnh...>.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh chÊt cña cuéc chiÕn tranh. -> CT phi nghÜa.

Nh©n d©n tiÕp tôc ®i lÝnh, ®i phu, giai ®o¹n bi tµn: “Çi cß lÆn léi bê s«ng G¸nh g¹o ®a chång tiÕng h¸t nØ non Nµng vÒ nu«i çi cïng con §Ó anh ®i trÈy níc non Cao B»ng”GV: S¬ kÕt chuyÓn ý.GV: Cho H quan s¸t phñ chóa TrÞnh tranh vÏ thÕ kØ XVII <H50>.Sau chiÕn tranh Nam - B¾c triÒu t×nh h×nh níc ta cã g× thay ®æi? ? Quan s¸t bøc tranh nµy em cã nhËn xÐt g×?GV:Phñ chóa TrÞnh réng r·i cã têng bao bäc, bªn trong- ngoµi cã nhµ ë thÊp cho lÝnh ë, cung ®iÖn x©y 2 tÇng tho¸ng ®·ng, ®å sé, nguy nga, léng lÉy b»ng gç lim. Chóa lÊn ¸p dÇn quyÒn vua Lª, vua chØ cßn lµ çi bãng mê nh¹t trong cung tÈm.

- GV chØ b¶n ®å ViÖt Nam thêi k× TrÞnh NguyÔn ®¸nh nhau

? Cuéc chiÕn tranh TrÞnh- NguyÔn ®· g©y ra hËu qu¶ nh thÕ nµo cho ®Êt níc?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ t×nh h×nh chÝnh trÞ x· héi níc ta ë çc thÕ kØ XVI- XVII?? TÝnh chÊt cuéc chiÕn tranh TrÞnh – NguyÔn?HS:Th¶o luËn: NhËn xÐt t×nh h×nh

->ChiÕn tranh phi nghÜa tranh giµnh quyÒn lùc -1592 Nam triÒu chiÕm ®îc Th¨ng Long, hä M¹c ch¹y lªn Cao B»ng.

2. ChiÕn tranh TrÞnh - NguyÔn vµ sù chia c¾t §µng Trong-§µng Ngoµi- * Nguyªn nh©n:-1545 NguyÔn Kim chÕt,con rÓ-TrÞnh KiÓm thay n¾m binh quyÒn-NguyÔn Hoµng lo sî xin vµo trÊn thñ ThuËn Ho¸->Hai thÕ lùc TrÞnh-NguyÔn h×nh thµnh=> Chia ®Êt níc: §µng Trong, §µng Ngoµi*DiÔn biÕn 1627-1672 diÔn ra 7 lÇn ®¸nh lín->kh«ng ph©n th¾ng b¹i, lÊy s«ng Gianh lµm giíi tuyÕn ph©n chia ®Êt níc thµnh §µng trong-§µng ngoµi

* HËu qu¶: chia cÊt ®Êt níc, g©y ®au th¬ng tæn thÊt cho nh©n lo¹i

-> Phi nghÜa



chÝnh trÞ – x· héi níc ta thÕ kØ XVI- XVIII? GV:ChÝnh trÞ kh«ng æn ®Þnh, x· héi rèi lo¹n, chiÕn tranh liªn miªn, tæn h¹i søc ngêi søc cña, ®Êt níc kiÖt quÖ, nh©n d©n c¬ cùc lÇm than.? Cuéc néi chiÕn thÕ kØ XVI-XVII, ®Ó l¹i bµi häc lÞch sö g×? HS suy nghÜ tr¶ lêi.

IV. Cñng cè, dÆn dß HS: -Ph¶i yªu th¬ng, ®ïm bäc lÉn nhau ph¶i lu«n lÊy d©n lµm kÕ s©u rÔ, bÒn gèc, gi¶i quyÕt tranh chÊp mÒm dÎo = ph¬ng ph¸p hoµ b×nh.... - Híng dÉn lµm bµi tËp vµ so¹n bµi 23 + T×nh h×nh kinh tÕ n«ng nghiÖp vµ thñ c«ng nghiÖp 2



Ngµy so¹n : 23/2/2011TiÕt 48+49 Bµi 23 Kinh tÕ- v¨n ho¸ thÕ kØ XVI- XVIII. I. Kinh tÕ.I.Môc tiªu:1.KiÕn thøc: Häc sinh thÊy râ.

- Sù kh¸c nhau cña kinh tÕ n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ hµng ho¸ ë hai miÒn ®Êt níc, nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù kh¸c nhau ®ã.

- MÆc dï chiÕn tranh phong kiÕn thêng xuyªn x¶y ra vµ kÐo dµi, nhng kinh tÕ cã nh÷ng bíc tiÕn ®¸ng kÓ ®Æc biÖt lµ §µng Trong.

-Nh÷ng nÐt lín vÒ mÆt v¨n ho¸ cña ®Êt níc, nh÷ng thµnh tùu v¨n häc, nghÖ thuËt cña cha «ng ta ®Æc biÖt lµ v¨n nghÖ d©n gian.2.T t ëng.

-T«n träng, cã ý thøc gi÷ g×n nh·ng s¸ng t¹o nghÖ thuËt c¶u «ng cha, thÓ hiÖn søc sèng tinh thÇn cña d©n t«c.3.KÜ n¨ng.

-NhËn biÕt c¸c ®Þa danh trªn b¶n ®å ViÖt Nam.-NhËn xÐt ®îc tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lÞch sö d©n téc thÕ kØ

XVI-XVIII.II.ThiÕt bÞ, t liÖu d¹y häc. -B¶n ®å ViÖt Nam vµ h×nh ¶nh 36 phè phêng.III.TiÕn tr×nh tiÕt d¹y.1. Ổ n ®Þnh líp. 2. KiÓm tra bµi cò.

?HËu qu¶ cña hai cuéc chiÕn tranh Nam- B¾c triÒu vµ chiÕn tranh TrÞnh- NguyÔn.3.Giíi thiÖu bµi míi.

- Cuéc chiÕn tranh phong kiÕn liªn miªn gi÷a hai thÕ lùc TrÞnh- NguyÔn ®· g©y bao ®au th¬ng, tæn h¹i cho ®Êt níc, ®Æc biÖt g©y ra sù ph©n chia, c¸t cø kÐo dµi, ¶nh hëng lín ®Õn sù ph¸t triÓn chung cña ®Êt níc, song nÒn kinh tÕ vÉn cã nh÷ng nÐt ph¸t triÓn míi nhÊt lµ kinh tÕ §µng Trong.



§Ó hiÓu râ h¬n nÒn kinh tÕ ®Êt níc trong giai ®o¹n lÞch sö nµy, h«m nay...4.D¹y- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña GV - HS Néi dung bµi häc.HS: §äc sgk.GV: S¬ lîc theo sgk. NÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp §µng Ngoµi cã biÓu hiÖn g×?GV:Dïng b¶n ®å gióp häc sinh x¸c ®Þnh vÞ trÝ ®Þa lÝ.? Cêng hµo ®em cÇm b¸n ruéng ®Êt c«ng ®· ¶nh hëng ®Õn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ ®êi sèng nh©n d©n nh thÕ nµo? <HS th¶o luËn theo bµn>.<Nh©n d©n kh«ng cã ruéng ®Êt cµy cÊy, ®ãi khæ-> tha ph¬ng>.? Em h·y kÓ tªn mét sè vïng nh©n d©n gÆp khã kh¨n, S¬n Nam <Hµ §«ng> Nam §Þnh, Th¸i B×nh, Ninh B×nh, Phó Yªn-> vïng ®ång b»ng b¾c bé, vïng Thanh NghÖ TÜnh.?NÒn kinh tÕ §µng Trong cã ®Æc ®iÓm g×??V× sao kinh tÕ §µng Trong ph¸t triÓn h¬n?

? Phñ Gia §Þnh gåm cã mÊy dinh? thuéc nh÷ng tØnh nµo ngµy nay?HS:X¸c ®Þnh trªn b¶n ®å.GV:Phñ Gia §Þnh 2 dinh. -Dinh TrÇn Biªn- §ång Nai, Bµ RÞa Vòng Tµu, B×nh D¬ng- B×nh Phíc. -Dinh Phiªn TrÊn Tp. Hå ChÝ Minh; Long An; T©y Ninh.? Em h·y nªu l¹i nh÷ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ cña chóa NguyÔn.? Em h·y so s¸nh t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ §µng Trong vµ §µng Ngoµi??V× sao cã sù kh¸c nhau ®ã.GV: ChuyÓn ý.HS:§äc sgk.

1.N«ng nghiÖp.*§µng Ngoµi.-Thêi M¹c §¨ng Doanh kinh tÕ ph¸t triÓn nh©n d©n no ®ñ.-Thêi Lª-TrÞnh, kinh tÕ §µng Ngoµi sót kÐm, ruéng ®Êt bÞ cÇm b¸n, nh©n d©n ®ãi khæ-> phiªu t¸n.

*§µng trong: -Kinh tÕ æn ®Þnh, ph¸t triÓn h¬n §µng Ngoµi, tæ chøc phñ Gia §Þnh<1698>.

2. Sù ph¸t triÓn cña nghÒ thñ c«ng vµ bu«n b¸n.-Thñ c«ng nghiÖp.NhiÒu lµng thñ c«ng næi tiÕng <dÖt, gèm, rÌn s¾t, chiÕu,®óc ®ång, kh¾c b¶n in.



? Em h·y kÓ tªn nh÷ng lµng thñ c«ng cã tiÕng ë níc ta thêi xa vµ hiÖn nay mµ em biÕt.G:KÐo t¬, dÖt lôa ë kh¾p n¬i: “G¸i th× gi÷ viÖc trong nhµKhi vµo kÐo cöi, khi ra thªu thïa”H: Quan s¸t H51.?Em cã nhËn xÐt g× vÒ s¶n phÈm gèm B¸t Trµng, s¶n phÈm ®Ñp hµi hoµ c©n ®èi, gèm men tr¾ng ngµ ®îc ngêi níc ngoµi a chuéng.? NghÒ thñ c«ng ph¸t triÓn kÐo theo sù ph¸t triÓn cña nghÒ nµo??Ho¹t ®éng th¬ng nghiÖp diÔn ra nh thÕ nµo?? Em cã nhËn xÐt g× c¸c phè phêng thêi bÊy giê.<§Ñp, réng, l¸t g¹ch, xÕp theo hµng bu«n b¸n>. => Th¨ng Long cã 36 phè ph-êng. “Rñ nhau ®i kh¾p phè phêng Ba m¬i s¸u phè dµnh dµnh ch¼ng sai Hµng buåm, hµng qu¹t, hµng gai Hµng ®iÒu, hµng giß, hµng bÌ, hµng khay”.? Quª em cã chî, phè nµo?HS:Tù kÓ.? T¹i sao Héi An trë thµnh phè c¶ng lín nhÊt §µng Trong?GV:Cho HS quan s¸t H52 sgk. -N¬i ®«ng d©n ph¸t triÓn hµng thñ c«ng. -Tµu bÌ ra vµo thuËn lîi, chÝnh quyÒn khuyÕn khÝch bu«n b¸n, trung t©m trao ®æi hµng ho¸. “...NhÊt Kinh K×, nh× phè HiÕn”.

+Gèm Thæ Hµ <B¾c Giang>.B¸t Trµng <Hµ Néi, H¶i D-¬ng>. +DÖt La Khª <S¬n T©y>. +RÌn s¾t Nho L©m <NghÖ An>. +§êng mÝa Qu¶ng Nam, næi tiÕng thÕ giíi.

-Th¬ng nghiÖp: Trao ®æi bu«n b¸n diÔn ra tÊp nËp, chî ®îc më ë nhiÒu n¬i.

IV.Cñng cè, dÆn dß H:GV:Cñng cè kiÕn thøc toµn bµi.

?T¹i sao trong thÕ kØ XVII ë níc ta xuÊt hiÖn thªm mét sè thµnh thÞ?



N¬i tËp trung trao ®æi, bu«n b¸n hµng ho¸, d©n kh¾p n¬i ®æ vÒ <T2...>HS: §äc tríc phÇn II. + Níc ta thÕ kØ XVI cã nh÷ng t«n gi¸o nµo? + Ch÷ Quèc ng÷ ra ®êi trong hoµn c¶nh nµo? + T×m hiÓu mét sè t¸c phÈm v¨n häc tiªu biÓu thêi k× nµy? + Nh÷ng thµnh tùu vÒ khoa häc kØ thuËt?

Ngµy so¹n : 27/2/2011 TiÕt 49 II. V¨n ho¸.

I.Môc tiªu bµi häc.1. KiÕn thøc:

-Tuy Nho gi¸o vÉn ®îc chÝnh quyÒn phong kiÕn ®Ò cao nhng nh©n d©n trong lµng x· vÉn lu«n b¶o tån vµ ph¸t huy nÕp sèng v¨n ho¸ truyÒn thèng cña d©n téc. -§¹o Thiªn chóa ®îc truyÒn b¸ vµo níc ta ®ång thêi víi viÖc th-¬ng nh©n Ch©u ¸ ®Õn níc ta t×m nguån lîi vµ tµi nguyªn, ch÷ quèc ng÷ ra ®êi, xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu truyÒn ®¹o cña c¸c gi¸o sÜ.2. T t ëng.

-HiÓu râ truyÒn thèng v¨n ho¸ cña d©n téc lu«n ph¸t triÓn dï ë bÊt k× hoµn c¶nh nµo.

-Båi dìng ý thøc b¶o vÖ v¨n ho¸ d©n téc.II.T liÖu, thiÕt bÞ d¹y häc.

-Tranh h×nh vÒ lÔ héi, t liÖu v¨n häc.III.TiÕn tr×nh tiÕt d¹y.1. æ n ®Þnh líp. 2. KiÓm tra bµi cò.

? T×nh h×nh kinh tÕ n«ng nghiÖp, thñ c«ng nghiÖp, th¬ng nghiÖp níc ta thÕ kØ XVI-XVIII nh thÕ nµo.

3.Giíi thiÖu bµi míi.-MÆc dï thÕ kØ XVI-XVII ®Êt níc ta kh«ng æn ®Þnh vÒ hÝnh trÞ

song nÒn kinh tÕ vÉn ®¹t sù ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh. cïng víi nã nÒn v¨n ho¸ níc ta ë giai ®o¹n nµy cã nhiÒu khëi s¾c so víi tríc. §Ó hiÓu râ h¬n nÒn v¨n ho¸ giai ®o¹n nµy, h«m nay...4. Ho¹t ®éng d¹y- häc.


HS: §äc sgk. ?ThÕ kØ XVI níc ta cã nh÷ng t«n gi¸o nµo?

1.T«n gi¸o.

-Nho gi¸o: TiÕp tôc ®îc duy tr× vµ



?V× sao nho gi¸o kh«ng cßn gi÷ ®Þa vÞ ®éc t«n? <Sù tranh chÊp quyÒn hµnh, vua kh«ng cßn cã ý nghÜa thiªng liªng> Bé m¸y quan l¹i bÞ triÒu ®×nh chi phèi. “Cßn b¹c, cßn tiÒn, cßn ®Ò tö HÕt c¬m, hÕt rîu, hÕt «ng t«i”. -NguyÔn BØnh Khiªm-GV:Vua, chóa, cung tÇn, quan l¹i ®ua nhau theo phËt, gãp tiÒn, cóng ruéng cho c¸c nhµ chïa, nhiÒu chïa chiÒn ®-îc söa ch÷a, x©y dùng míi. Chïa T©y Ph¬ng- Hµ Néi. Chïa Thiªn Mô- HuÕ <1601> Chïa Thiªn Hùu, B¶o Phóc <S¬n T©y>.? Em h·y nªu nÕp sinh ho¹t v¨n ho¸ truyÒn thèng cña nh©n d©n ta.? Em h·y kÓ mét sè lÔ héi mµ em biÕt?

Héi lµng Giãng, Lµng Lim, chäi tr©u §å S¬n<HP>.HS: Quan s¸t H.53 em cã nhËn xÐt g×? <Tranh m« t¶ vÒ biÓu diÔn vâ nghÖ ë héi lµng: Thæi kÌn, ®¸nh trèng, cæ vò, ®Êu kiÕm, b¾n cung, ®©m lao>.? H×nh thøc sinh ho¹t v¨n ho¸ ®ã cã ý nghÜa g×?

HS: NhËn xÐt <Th¶o luËn>. Th¾t chÆt t×nh ®oµn kÕt, yªu quª h¬ng rÌn vâ nghÖ. “NhiÔu ®iÒu phñ lÊy gi¸ g¬ngNgêi trong mét níc ph¶i th¬ng nhau cïng”.? C©u ca dao trªn nãi lªn ®iÒu g×?Em h·y ®äc thªm nh÷ng ca dao kh¸c t¬ng tù:

ph¸t triÓn -> Nho gi¸o vÉn lµ néi dung häc tËp, song kh«ng gi÷ vÞ trÝ ®éc t«n.-PhËt gi¸o, ®¹o gi¸o phôc håi vµ ph¸t triÓn ë thÕ kØ XVI-XVII.

-Nh©n d©n: Héi lµng lµ h×nh thøc sinh ho¹t v¨n ho¸ phæ biÕn trong lµng quª.



“BÇu ¬i th¬ng lÊy bÝ cïng...” “Mét c©y lµm ch¼ng...” “Mét con ngùa ®au c¶ tµu...”“Th¬ng nhau chia cñ s¾n lïi...”?§¹o thiªn chóa b¾t nguån tõ ®©u vµo níc ta theo con ®êng nµo?GV: §¹o Thiªn chóa cã tõ thÕ kØ I ë ®Õ quèc R« Ma cæ ®¹i, ngµy cµng thÞnh hµnh ë Ch©u ©u gi÷ vai trß thèng trÞ trong ®êi sèng t©m linh ng-êi. Ch©u ¢u tõ thÕ kØ XVI, çc gi¸o sÜ ph¬ng T©y theo thuyÒn bu«n ph-¬ng T©y truyÒn ®¹o vµo níc ta.? Th¸i ®é cña chÝnh quyÒn NguyÔn- TrÞnh víi ®¹o nµy? <Kh«ng ñng hé, cÊm ®¹o, trôc xuÊt çc gi¸o sÜ ph¬ng T©y, ph¸ huû nhµ thê ®¹o. §Çu thÕ kØ XIX, ë B¾c K× cã 300 000 con chiªn, çc vïng kh¸c cã 60 000 con chiªn.? V× sao ®¹o Thiªn chóa kh«ng thÞnh hµnh nh Nho gi¸o, PhËt gi¸o. <NhiÒu ®iÒu tr¸i ngîc víi ®¹o lÝ ngêi ViÖt>.GV:S¬ kÕt chuyÓn ý.HS:§äc sgk.? Ch÷ quèc ng÷ ra ®êi trong hoµn c¶nh nµo?? Môc ®Ých ban ®Çu cña ch÷ quèc ng÷ lµ g×?? V× sao trong mét thêi gian dµi ch÷ quèc nh÷ kh«ng ®îc sö dông.? V× sao ch÷ çi La Tinh l¹i ghi ©m tiÕng ViÖt vµ trë thµnh ch÷ quèc ng÷. <§©y lµ thø ch÷ phæ biÕn toµn quèc>.GV: Nh©n d©n ta kh«ng ngõng söa ®æi, hoµn thiÖn lÊy ®ã lµ c«ng cô th«ng tin, häc tËp vµ trë thµnh ch÷ phæ th«ng.GV:S¬ kÕt chuyÓn ý.

- Cuèi thÕ kØ b¾t ®Çu xuÊt hiÖn ®¹o thiªn chóa gi¸o.

->Trë thµnh ®¹o míi tån t¹i ë ViÖt Nam.

2.Sù ra ®êi cña ch÷ quèc ng÷.-ThÕ kØ XVII gi¸o sÜ ph¬ng T©y AlÕch X¨ng §¬ RÕt dïng ch÷ çi La tinh, ghi ©m tiÕng ViÖt 1651. XuÊt b¶n cuèn tõ ®iÓn tiÕng ViÖt- Bå- La tinh.

Ch÷ viÕt khoa häc, tiÖn lîi, dÔ sö dông, dÔ phæ biÕn.

3.V¨n häc vµ nghÖ thuËt d©n gian.a.V¨n häc ch÷ N«m ph¸t triÓn.-Bé diÔn ca lÞch sö= th¬ N«m <Thiªn Nam ng÷ lôc> dµi h¬n 8000 c©u th¬.

+T¸c phÈm v¨n th¬ næi tiÕng NguyÔn BØnh Khiªm- <Tr¹ng Tr×nh> TËp B¹ch V©n Am thi tËp.

+Phïng Kh¾c Khoan- t¸c phÈm “Phïng C«ng thi tËp”.+§µo Duy Tõ- Khëi th¶o trèng S¬n HËu.+NguyÔn D÷- TruyÒn k×



HS:§äc sgk.? Em h·y kÓ tªn nh÷ng t¸c phÈm, t¸c gi¶ v¨n häc tiªu biÓu thêi gian nµy?

? Em biÕt g× vÒ NguyÔn BØnh Khiªm? <Tr¹ng Tr×nh> võa lµ nhµ th¬, nhµ triÕt häc thÕ kØ XVI, t¸c phÈm...<1000 bµi th¬> «ng cã tÊm lßng cao thîng, mang t tëng cña L· Tö, tr¨n trë, nhøc nhèi tríc...GV: Phïng Kh¾c Khoan lµ häc trß NguyÔn BØnh Khiªm cïng vµo Thanh Ho¸ phôc vô Nam TriÒu.GV:Em biÕt g× vÒ §µo Duy Tõ?? Em h·y kÓ mét c©u chuyÖn mµ em biÕt häc ®äc bµi ca dao, tôc ng÷.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ v¨n häc d©n gian thêi k× nµy? <Phong tôc, nhiÒu thÓ lo¹i>.?Néi dung v¨n ho¸ d©n gian thêi gian nµy? <Ph¶n ¸nh t×nh c¶m l¹c quan, yªu ®êi, ®¶ ph¸ chÕ ®é phong kiÕn, t×nh yªu... con ngêi>.

? Em h·y nªu nh÷ng thµnh tùu cña nghÖ thuËt d©n gian.HS: Quan s¸t H54.GV: §©y lµ bøc tîng phËt næi tiÕng nhÊt..

m¹n lôc- Ngêi con g¸i Nam X-¬ng.-ThÕ kØ XVI-XVIII th¬ ca d©n gian ph¸t triÓn rÇm ré: Ca dao, tôc ng÷, truyÖn cêi, truyÖn N«m ... Tr¹ng...Trinh thö, trª cãc, Ph¹m C«ng- Cóc Hoa, Quan ©m thÞ KÝnh, Tèng Tr©n, Th¹ch Sanh, th¬ lôc b¸t, Tr¹ng lîn, tiÕu l©m...

b.NghÖ thuËt d©n gian.-NghÖ thuËt s©n khÊu: ChÌo, tuång ¶ ®µo, móa trªn d©y, ®u, vâ...-NghÖ thuËt ®iªu kh¾c:

IV. Cñng cè bµi häc“PhËt bµ quan ©m ngåi thiÒn trªn toµ sen c¸c c¸nh tay xoÌ ra

uyÓn chuyÓn nh÷ng bµn tay nhá xÕp nh hµo quang to¶ s¸ng xung quanh, vÎ ®Ñp tù nhiªn mÒm m¹i, hµi hoµ gi÷a mçi bµn tay lµ 1 con m¾t, ®Çu ®éi mò hoa sen d¸ng vÎ mÒm m¹i, uyÓn chuyÓn, c©n ®èi, vÎ mÆt phóc hËu, ®Ñp , tîng cao 3,7 m réng 2,1 m.NghÖ nh©n Tr¬ng V¨n Thä.? ViÖc t¹c tîng phËt bµ ngh×n m¾t ngh×n tay cã ý nghÜa g×? <Mong muèn ®îc phËt cøu khæ, cøu n¹n>- GV:HÖ thèng kiÕn thøc toµn bµi.



=> V¨n häc d©n gian... thÓ hiÖn søc sèng m·nh liÖt, tinh thÇn cña nh©n d©n ta tríc sù ngang tr¸i, bÊt c«ng x· héi ®¬ng thêi.HS: Bµi tËp.

Em h·y lËp b¶ng tãm t¾t vÒ t×nh h×nh v¨n ho¸ níc ta ë çc thÕ kØ XVI- XVIII cã nh÷ng ®Æc ®iÓm g× míi. < GV chuÈn bÞ ®¸p ¸n theo høng dÉn sbs tr.206>.-§äc bµi 24: + T×nh h×nh chÝnh trÞ thÕ kØ XVIII nh thÕ nµo? + KÓ tªn çc cuéc khëi nghÜa n«ng d©n tiªu biÓu? + KÕt qu¶, ý nghÜa cña çc cuéc khëi nghÜa?

Ngµy so¹n : 27/2 2011TiÕt 50- Bµi 24:

Khëi nghÜa n«ng d©n §µng ngoµi thÕ kØ XVIII.I.Môc tiªu:1.KiÕn thøc:

-Sù suy yÕu cña chÝnh quyÒn phong kiÕn §µng Ngoµi ®· k×m h·m sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt, ®êi sèng nh©n d©n ®ãi khæ, c¶nh l-u vong phiªu t¸n kh¾p n¬i.

-Phong trµo n«ng d©n khëi nghÜa chèng l¹i nhµ níc phong kiÕn tiªu biÓu lµ cuéc khëi nghÜa cña NguyÔn H÷u CÇu, Hoµng C«ng ChÊt.2.T t ëng:



-ThÊy râ søc m¹nh quËt khëi cña nh©n d©n §µng Ngoµi, thÓ hiÖn ý chÝ ®Êu tranh chèng ¸p bøc, bãc lét cña nh©n d©n ta.3. KÜ n¨ng: ®¸nh gi¸ hiÖn tîng ®Êu tranh giai cÊp th«ng qua nh÷ng phong trµo n«ng d©n.II.T liÖu vµ thiÕt bÞ d¹y häc:

-Lîc ®å n¬i diÔn ra cuéc khëi nghÜa n«ng d©n §µng Ngoµi thÕ kØ XVIII <lîc ®å trèng>.III.TiÕn tr×nh tiÕt d¹y:1.æn ®Þnh líp.2.KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra vÒ viÖc HS lËp b¶ng tãm t¾t t×nh h×nh kinh tÕ, v¨n ho¸ níc ta ë çc thÕ kØ XVI-XVIII3. Giíi thiÖu bµi míi.

-Tuy ph©n chia nhng kinh tÕ §µng Trong ph¸t triÓn h¬n ë §µng Ngoµi. §µng Ngoµi víi sù chuyªn quyÒn cña chóa TrÞnh cïng çc quan l¹i cËn thÇn ®· lµm cho kinh tÕ bÞ suy yÕu nghiªm träng, ®ãi kÐm, mÊt mïa, cùc khæ kÐo dµi g©y nªn nçi bÊt b×nh o¸n giËn cña ®«ng ®¶o mäi tÇng líp nh©n d©n, khiÕn hä næi dËy ®Êu tranh, cuéc chiÕn ®· diÔn ra nh thÕ nµo.

H«m nay...4.Ho¹t ®éng d¹y häc.

Ho¹t ®éng cña GV - HS Néi dung bµi häcHS:§äc phÇn 1 sgk.?Tõ thÕ kØ XVIII chÝnh quyÒn phong kiÕn hä TrÞnh cã nh÷ng biÓu hiÖn g×?HS: Th¶o luËn nhãm.HS:NhËn xÐt.GV:TrÞnh Doanh, TrÞnh S©m=> Tõ vua, chóa, quan l¹i kh«ng cßn gi÷ kØ c¬ng phÐp níc. - Bµ Tuyªn Phi §Æng ThÞ HuÖ thao tóng chuyªn quyÒn. - §Æng L©n em trai kh«ng kiªng nÓ ai, §a TrÞnh Çn thay TrÞnh Tïng...? ChÝnh quyÒn phong kiÕn môc n¸t sÏ dÉn ®Õn hËu qu¶ g×?

HS:§äc ch÷ nhá sgk. “Ruéng lóa ngµn dÆm ®á nhch¸y §ång quª than v·n tr«ng vµo ®©u Líi chµi quan l¹i cßn v¬ vÐt

1.T×nh h×nh chÝnh trÞ.

- ChÝnh quyÒn phong kiÕn môc n¸t ®Õn cùc ®é: +Vua- bï nh×n. +Chóa- ¨n ch¬i sa ®o¹. +Quan l¹i, ®ôc khoÐt nh©n d©n.

-HËu qu¶: S¶n xuÊt sa sót, ®ª ®iÒu kh«ng ®îc quan t©m, ®ãi kÐm, mÊt mïa, lò lôt, thuÕ nÆng, c«ng th¬ng ®×nh ®èn.->§êi sèng nh©n d©n cùc khæ, ®Êu tranh.



M¸u thÞt nh©n d©n c¹n nöa råi” ? Em cã thÓ h×nh dung l¹i bøc tranh x· héi §µng Ngoµi thÕ kØ XVIII.HS: nªu ý kiÕnGV:§©y ®îc coi lµ thêi k× ®en tèi nhÊt cña giai ®o¹n lÞch sö ViÖt Nam thÕ kØ XVIII.? Th¸i ®é cña nh©n d©n ta nh thÕ nµo? <Khëi nghÜa kh¾p n¬i>.GV:ChuyÓn ý.HS:TiÕp cËn sgk.? Em h·y kÓ tªn c¸c cuéc khëi nghÜa n«ng d©n tiªu biÓu §µng Ngoµi.GV:Dïng lîc ®å x¸c ®Þnh vÞ trÝ c¸c cuéc khëi nghÜa.GV:ThuËt l¹i cuéc khëi nghÜa NguyÔn H÷u CÇu <quËn He> lÊy §å S¬n- H.Phßng lµm c¨n cø-> kinh B¾c , nhiÒu lÇn uy hiÕp Th¨ng Long-> S. Nam, vµo Thanh Ho¸, NghÖ An KhÈu hiÖu:<LÊy cña nhµ giµu chia cho d©n nghÌo, ®îc nh©n d©n kh¾p n¬i hëng øng>.?Em h·y thuËt l¹i cuéc khëi nghÜa cña NguyÔn H÷u CÇu.->§©y lµ cuéc khëi nghÜa tiªu biÓu cho ý chÝ, nguyÖn väng vµ khÝ thÕ cña nh©n d©n vµo nhng n¨m 40 <XVIII>.

GV:Hoµng C«ng ChÊt lµ ngêi cÇm ®Çu cuéc khëi nghÜa ë vïng S¬n Nam sau mét th¸ng ho¹t ®éng ë ®ång b»ng «ng chuyÓn lªn T©y B¾c...SGK.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ cuéc khëi nghÜa Hoµng C«ng ChÊt HS :<

2.Nh÷ng cuéc khëi nghÜa lín.

Thêi gian

Tªn cuéc khëi nghÜa

§Þa ®iÓm

1737 NguyÔn D¬ng H-ng

S¬n T©y

1738-1770

Lª Duy MËt

ThanhHo¸- NghÖ An

1740-1751

NguyÔn Danh Ph-¬ng

VÜnh Phóc

1741-1751

NguyÔn H÷u CÇu

H¶i Phßng

1739-1769

Hoµng C«ng ChÊt

2 Giai ®o¹n

-KÕt qu¶: §Òu bÞ dËp t¾t.-Nguyªn nh©n thÊt b¹i. +Cuéc kn diÔn ra lÎ tÎ, lùc lîng cha ®ñ m¹nh....- ý nghÜa: +Nªu cao tinh thÇn ®Êu tranh... +Lµm cho chÝnh quyÒn



Th¶o LuËn>.?KÕt qu¶ cña çc cuéc khëi nghÜa nh thÕ nµo?? Nguyªn nh©n thÊt b¹i cña çc cuéc khëi nghÜa?? ý nghÜa lÞch sö cña çc cuéc khëi nghÜa?? H·y x¸c ®Þnh tªn, thêi gian, ®Þa danh çc cuéc khëi nghÜa trªn lîc ®å.

TrÞnh suy yÕu. +T¹o ®iÒu kiÖn cho cuéc ®Êu tranh tiÕp theo.

IV. Cñng cè dÆn dß HS: ? H·y thuËt l¹i diÔn biÕn cuéc khëi nghÜa Hoµng C«ng ChÊt.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çc cuéc khëi nghÜa n«ng d©n ®µng

Ngoµi.-HS: §äc tríc bµi 25 sgk.

Ngày: 6/3/2011Tuần: 27 Bài 25Tiết: 51 PHONG TRÀO TÂY SƠN. I. KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN TÂY SƠN.I/ Mục tiêu: Sau khi học xong bài này, học sinh cần nắm vững được những mục tiêu sau: 1. Kiến thức: - Sự mục nát của chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong nữa sau TK XVIII, từ đó dẫn đến phong trào đấu tranh của nông dân mà đỉnh cao là cuộc khởi nghĩa Tây Sơn.- Anh em Nguyễn Nhạc lập căn cư ở Tây Sơn và sự ủng hộ của đồng bào Tây Nguyên.2. Tư tưởng : Sức mạnh quật khởi, ý chí kiên cường của nhân dân chống lại ách áp bức bóc lột.3. Kĩ năng: Sử dụng lược đồ kết hợp với trình bày sự kiện.II/ Chuẩn bị:1. Phương pháp: Nêu vấn đề, trực quan, tường thuật, thảo luận...2. Đồ dùng dạy học: - Lược đồ căn cứ địa của cuộc khởi nghĩa Tây SơnIII.Tiến trình thực hiện1. Ổn định tổ chức2. Kiểm tra bài cũ: a. Vì sao nhân dân Đàng Ngoài vùng lên chống lại chính quyền phong kiến họ Trịnh?3. Bài mới GV hỏi: tình hình xã hội Đàng Trong vào lúc này cũng giống như ở Đàng Ngoài vì sao? Nhân dân ở cả hai miền đều bị pk áp bức bóc lột. Chúng ta chuyển sang tìm hiểu cụ thể tình hình xã hội Đàng Trong.

Hoạt động của thầy và trò Nội dung chính



* Hoạt động1: Mục tiêu: Học sinh nắm được họ Nguyễn suy yếu, khởi nghĩa chàng Lía bùng nổ.? Nêu những biểu hiện nào chứng tỏ chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong đi vào con đường suy yếu và mục nát?(quan lại tăng quá mức, tập đoàn Trương Phúc Loan nắm quyền hành tham nhũng)- HS đọc phần in nghiêng sgk? Đoạn trích trên khiến em hình dung như thế nào về bọn quan lại thống trị?(hoang phí, xa xỉ, tham nhũng)? Đời sống nhân dân thì sao?(địa chủ cường hào...)? Đời sống nông dân Đàng Trong có gì khác với nông dân Đàng Ngoài? Vì sao?(đều cư cực. Vì đều bị g/c pk bóc lột thậm tệ)? Sự mục nát của chính quyền họ Nguyễn dẫn đến hậu quả gì đối với nông dân và các tầng lớp khác?(nỗi bất bình ngày càng dâng cao. Họ sẽ vùng dậy đấu tranh.)- GV: Phong trào nông dân ở Đàng Trong giai đoạn này phát triển mạnh, có nhiều cuộc khởi nghĩa nổ ra. Khởi nghĩa do người tên Lành cầm đầu ở Quảng Ngãi năm 1695. Khởi nghĩa Lý Văn Quang ở Đông Phó(Gia Định-1747)Tiêu biểu là khởi nghĩa chàng Lía .? Nêu một vài nét tiêu biểu của chàng Lía?(hs đọc phần in nghiêng sgk)- GV: đọc những câu ca vè ca tụng chàng Lía.? Cuộc khởi nghĩa tuy thất bại nhưng có ý nghĩa như thế nào?(tinh thần đấu tranh quật khởi của nông dân chống chính quyền họ Nguyễn; báo trước cơn bão táp đấu tranh giai cấp sẽ giáng vào chính quyền PK họ Nguyễn.* Hoạt động2: Mục tiêu: Học sinh nắm được lãnh đạo, căn cứ, lực lượng Tây sơn? Trình bày hiểu biết của em về lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Tây Sơn?(sgk)? Anh em Nguyễn Nhạc đã chuẩn bị những gì?(xây ...; khẩu hiệu “lấy của người giàu chia cho người nghèo”- GV: Chỉ trên lược đồ về căn cứ của nghĩa quân Tây Sơn.- HS thảo luận nhóm: ? Vì sao anh em Nguyễn

1.Xã hội Đàng Trong nữa sau TK XVIII.a. Tình hình xã hội.- Chính quyền họ Nguyễn suy yếu mục nát.

- Đời sống nhân dân cơ cực.

b.Cuộc khởi nghĩa chàng Lía.- Nổ ra ở Truông Mây (Bình Định)- Chủ trương: “Lấy của giàu chia cho người nghèo”

2.Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ:a. Lãnh đạo:- Ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ.b. Căn cứ:- Tây Sơn thượng đạo.- Tây Sơn hạ đạo.c. Lực lượng:- Nông dân nghèo, đồng bào dân tộc, thợ thủ công, thương nhân.



Nhạc lại đưa căn cứ xuống Tây Sơn Hạ đạo?(Vì lực lượng lớn mạnh, mở rộng căn cứ khởi nghĩa, địa bàn gần vùng đồng bằng)? Những lực lượng tham gia cuộc khởi nghĩa? Tại sao nhân dân hăng hái tham gia cuộc k/n Tây sơn ngay từ đầu?( nổ ra đã bắt mạch đúng nguỵện vọng đông đảo của tầng lớp nhân dân, các thủ lĩnh đã khôn khéo đề ra khẩu hiệu...)- HS đọc phần in nghiêng SGK.? Em có nhận xét gì về lực lượng nghĩa quân Tây Sơn?(Đông, có trang bị vũ khí bênh vực quyền lợi cho người dân nghèo) 4. Củng cố: - HS làm một số bài tập1/ Vào thời gian nào chính quyền họ Nguyễn ở Đàng trong suy yếu?2/ Ai là người nắm hết quyền hành ở triều đình ở Đàng Trong tự xưng là “ Quốc phó” khét tiếng tham nhũng?3/ Chàng Lía lập căn cứ khởi nghĩa ở đâu?4/ Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ có nguồn gốc tổ tiên ở đâu?5/ Tây Sơn thượng đạo của nghĩa quân Tây Sơn nay thuộc vùng nào?6/ Khi lực l/lượng mạnh nghĩa quân đánh xuống Tây Sơn hạ đạo rồi lập căn cứ ở đâu?7/ Nghĩa quân Tây Sơn đã dùng khẩu hiệu gì?5. Dặn dò : - Học bài cũ, tìm hiểu sách báo về chàng Lía và ba anh em nhà Tây Sơn.- Trả lời câu hỏi SGK.- Xem trước sự sụp đổ của họ Nguyễn và anh em nhà Tây Sơn đánh tan quân Xiêm.

Ngày:6/3/2011 Bài 25Tuần 27 Tiết : 52 PHONG TRÀO TÂY SƠN(tt). II. TÂY SƠN LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỂN HỌ NGUYỄN VÀ ĐÁNH TAN QUÂN XÂM LƯỢC XIÊM.I/ Mục tiêu: Sau khi học xong bài này, học sinh cần nắm vững được những mục tiêu sau: 1. Kiến thức: - Các mốc quan trọng của phong trào Tây Sơn, nhằm đánh đổ tập đoàn phong kiến phản động, tiêu diệt quân Xiêm, từng bước thống nhất đất nước.- Tài chỉ huy quân sự của Nguyễn Huệ.2. Tư tưởng:



- Tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc những chiến công vĩ đại của nghĩa quân Tây Sơn.3. Kĩ năng: - Trình bày diễn biến phong trào Tây Sơn trên lược đồ.- Trình bày chiến thắng Rạch Gầm-Xoài Mút trên lược đồ.II/ Chuẩn bị:1. Phương pháp: Trực quan, thuyết trình, thảo luận, kể chuyện....2. Đồ dùng dạy học: - Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến và chống quân xâm lược nước ngoài.- Lược đồ chiến thắng Rạch Gầm-Xoài Mút.III/ Tiến trình thực hiện:1. Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ:a. Sự mục nát của chính quyền họ Nguyễn dẫn đến những hậu quả gì đối với nông dân và các tầng lớp khác?b. Trình bày trên lược đồ căn cứ địa của nghĩa quân Tây Sơn?3. Bài mới Sau khi xây dựng căn cứ, nghĩa quân Tây Sơn ngày càng vững mạnh, phát triển lực lượng nghĩa quân, ba anh em Nguyễn Nhạc quyết tâm lật đổ chính quyền phong kiến thối nát, đánh đuổi quân Xiêm bảo vệ nền độc lập dân tộc.

Hoạt động của thầy và trò Nội dung chính* Hoạt động1: Mục tiêu: Học sinh nắm được Nguyễn Nhạc hòa hoãn với Trịnh để đánh Nguyễn. - GV chỉ lược đồ: thành Quy Nhơn (huyện An Khê tỉnh Bình Định)- GV kể chuyện: chỉ trong vòng một đêm, nghĩa quân đã hạ đuợc thành Quy Nhơn.- GV: đính niên đại 1773 trên địa danh Quy Nhơn ở lược đồ.? Em hãy nhận xét cách hạ thành Quy Nhơn của Nguyễn Nhạc?(táo bạo, dũng cảm, thông minh, bất ngờ nên địch bị động)- GV: Lần đầu tiên nghĩa quân đã hạ được một thành lũy dinh thự của bọn quan lại, uy thế chính trị của chúng bị suy sụp. Trái lại uy thế nghĩa quân tăng lên nhanh chóng.- GV: Chỉ từ vùng Quảng Ngãi → Bình Thuận nghĩa quân đã làm chủ sau khi chiếm được thành Quy Nhơn.? Em có nhận xét gì về địa bàn hoạt động của

1. Lật đổ chính quyền họ Nguyễn:a/ Hạ thành Quy Nhơn- Tháng 9- 1773 nghĩa quân hạ thành Qui Nhơn.- Giữa năm 1774 địa bàn kiểm soát của nghĩa quân được mở rộng từ Quảng Nam đến Bình Thuận.



nghĩa quân sau khi hạ thành Quy Nhơn ?(mở rộng)? Chúa Trịnh có hành động gì khi biết tin quân Tây Sơn nổi dậy?? Tại sao Nguyễn Nhạc hòa hoãn với quân Trịnh?(nghĩa quân ở vào thế bất lợi, hòa hoãn với quân Trịnh để giữ yên mặt Bắc, dồn sức đánh vào Nam...)- GV: Chỉ trên lược đồ tình huống hiểm nghèo của nghĩa quân Tây Sơn ở giữa có nguy cơ bị bao vây và tiêu diệt.- GV Trình bày quá trình lật đổ chính quyền họ Nguyễn.( đính 1783 vào Gia Định) ? Vì sao cuộc khởi nghĩa lan nhanh và giành được thắng lợi( do sức mạnh nhân dân hưởng ứng cuộc k/n, lòng căm thù giai cấp phong kiến và sự đoàn kết dân tộc, tài trí của anh em Tây Sơn lãnh đạo phong trào)* Hoạt động2: Mục tiêu: Học sinh nắm được nguyên nhân,diễn biến, kết quả, ý nghĩa, chiến thắng Rạch Gầm, Xoài Mút.? Sau nhiều lần bị quân Tây Sơn đánh bại Nguyễn Ánh đã làm gì?(cầu cứu vua Xiêm, vua Xiêm lợi dụng cơ hội này thực hiện âmưu chiếm đất Gia Định)? Em có nhận xét gì về hành động này?(đây là hành động “cõng rắn cắn gà nhà”, “rước voi về giày mã tổ”... là hành động bán nước, đáng lên án)- GV: Sử dụng lược đồ h57 chỉ đường tiến quân của quân Xiêm kéo vào Gia Định theo 2 mũi.- Quân Xiêm vào nước ta chúng có những hành động gì?(hung hăng, bạo ngược... nhân dân căm giận)? Trước tình hình như vậy nghĩa quân Tây Sơn đối phó như thế nào?(1-1785 Nguyễn Huệ tiến quân vào Gia Định....)- GV: dùng lược đồ giúp HS xác định vị trí của Gia Định, Mĩ Tho(đại bản doanh của nghĩa quân) và khúc sông Rạch Gầm- Xoài Mút.? Vì sao Nguyễn Huệ chọn khúc sông này làm trận địa quyết chiến?(HS tham khảo thêm phần chữ in nghiêng SGK)- GV: chỉ các kí hiệu thủy quân, bộ binh Tây

b/ Hòa hoãn với quân Trịnh: - Nghĩa quân Tây Sơn ở vào thế bất lợi: Phía Bắc quân Trịnh, phía Nam quân Nguyễn Nguyễn Nhạc tạm hòa hoãn với Trịnh để dồn sức đánh Nguyễn

c/Tiêu diệt quân Nguyễn:- Năm 1777 nghĩa quân Tây Sơn lật đổ chính quyền họ Nguyễn.

2. Chiến thắng Rạch Gầm-Xoài Mút(1785)a. Nguyên nhân: Nguyễn Ánh sang cầu cứu vua Xiêm.

b. Diễn biến:

- 1784 Quân Xiêm chiếm miền Tây Gia Định.

- 1-1785 Nguyễn Huệ tiến quân vào Gia Định và chọn Rạch Gầm- Xoài Mút làm trận quyết chiến. - Ngày 19-1-1785; Nguyễn huệ dùng mưu nhử địch vào trận mai phục

c/ Kết quả: 5 vạn quân xâm lược



Sơn( thủy quân giấu trong các nhánh sông Rạch Gầm- Xoài Mút và các ngách của cù lao; bộ binh: mai phục bên bờ và trên cù lao giữa sông)- GV tường thuật trận đánh trên lược đồ.( đính niên hiệu 1785 vào lược đồ)-HS thảo luận nhóm : Chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút có ý nghĩa như thế nào?(khẳng định sức mạnh của nghĩa quân, là một trong những trận thủy lớn nhất)

Xiêm bị đánh tan.

d. Ý nghĩa:- Khẳng định sức mạnh của nghĩa quân- Đập tan mưu đồ xâm lược của phong kiến Xiêm

4. Củng cố: 1. Trình bày chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút theo lược đồ? * Tổ chức HS làm bài tập trắc nghiệm 2. Năm 1774, nghĩa quân Tây Sơn đã kiểm soát được vùng đất nào?

A. Từ Bình Định đến Quảng Ngãi. B. Từ Quảng Nam đến Bình Thuận.

C. Từ Quảng Nam đến Bình Định D. Từ Quảng Ngãi đến Bình Thuận.3. Năm 1777, nghĩa quân Tây Sơn đã lập được chiến công gì?

A. Hạ thành Quy Nhơn.B. Chiếm vùng đất rộng từ từ Quảng Nam đến Bình Thuận.C. Bắt được chúa Nguyễn, lật đổ chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong.D. Đánh bại quân Trịnh ở phía Bắc.

4. Vì sao Nguyễn Huệ chọn khúc sông Tiền từ Rạch Gầm đến Xoài Mút làm trận quyết chiến?

A. Đây là vì trí chiến lược quan trọng của địch.B. Địa hình thuận lợi cho việc đặt phục binh.C. Đó là một con sông lớn.D. Hai bên bờ sông có cây cối rậm rạp

5. Dặn dò : Học bài cũ,trả lời câu hỏi SGK - Chuẩn bị bài sau: Nghiên cứu lược đồ và trả lời các câu hỏi SGK Bài 25( tt) phần III



Ngày: 12/03/2011 Bài 25 PHONG TRÀO TÂY SƠN(tt). Tiết : 53 III. TÂY SƠN LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ TRỊNHI/ Mục tiêu: Sau khi học xong bài này, HS cần nắm vững được những mục tiêu sau: 1. Kiến thức: - Các sự kiện chính của phong trào Tây Sơn lật đổ chính quyền phong kiến vua Lê, chúa Trịnh.2. Tư tưởng: Tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc những chiến công vĩ đại của nghĩa quân Tây Sơn.3. Kĩ năng : Trình bày diễn biến trận đánh trên lược đồ.II/ Chuẩn bị:1. Phương pháp: Trực quan, tường thuật, phân tích....2. Đồ dùng dạy học: Lược đồ, tư liệu liên quanIII/ Tiến trình thực hiện:1. Ổn định tổ chức: .2. Kiểm tra bài cũ : a) Trình bày ý nghĩa của chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút?- Hãy khoanh tròn chữ cái đứng trước câu em chọn đúng :b) Khi nghe quân Tây Sơn nổi dậy, chúa Trịnh đã:

A. Bí mật cấu kết với chúa Nguyễn đánh Tây Sơn.B. Đem quân đánh chiếm Phú Xuân(Huế).C. Ủng hộ Tây Sơn đánh chúa Nguyễn.

D. Đem quân đánh Tây Sơn, tạo điều kiện cho chúa Nguyễn tiêu diệt quân Tây Sơn.c) Nguyễn Nhạc có chủ trương gì khi phía Bắc là quân Trinh, phía Nam là quân Nguyễn?

A. Tạm hòa hoãn với quân Trịnh, dồn sức đánh quân Nguyễn.B. Tạm hòa hoãn với quân Nguyễn, dồn sức đánh quân Trịnh.C. Tạm hòa với cả Trịnh và Nguyễn để củng cố lực lượng.

3. Bài mới Sự mục nát của chính quyền phong kiến là nguyên nhân dẫn đến cac cuộc đấu tranh của nhân dân. Sau



khi lật đổ chính quyền họ Nguyễn, Nguyễn Huệ quyết định đem quân ta Bắc tiêu diệt chính quyền Lê-Trịnh, thống nhất đất nước.

Hoạt động của thầy và trò Nội dung ghi bảng* Hoạt động1: Mục tiêu: Học sinh nắm được Nguyễn Huệ tiến ra Thăng Long lật đổ họ Trịnh? Tình hình Phú Xuân như thế nào khi quân Trịnh chiếm giữ? (quân Trịnh kiêu căng, sách nhiễu dân chúng)

? Nghĩa quân Tây Sơn có kế hoạch gì mới khi tiêu diệt 5 vạn quân Xiêm ? (tính đến tiêu diệt chính quyền họ Trịnh)- GV: tường thuật việc Nguyễn Huệ đánh Phú Xuân. Đính 1786 ở Phú Xuân. ? Việc Nguyễn Huệ hạ thành Phú Xuân có ý nghĩa như thế nào?(hoàn toàn làm chủ Đàng Trong, tạo thanh thế tiến ra Bắc...)- GV: Sau khi làm chủ Đàng Trong Nguyễn Huệ có kế hoạch tiến thẳng ra Đàng ngoài.? Vì sao khi tiến quân ra Bắc, Nguyễn Huệ nêu danh nghĩa “phù Lê diệt Trịnh”? (phân hóa hàng ngũ địch, tập hợp dân chúng ủng hộ và nhiều người còn tưởng nhớ nhà Lê)- GV: tường thuật quá trình quân Tây Sơn đánh ra Thăng Long diệt Trịnh.( đính 1786 vào địa danh Thăng Long)? Vì sao nghĩa quân Tây Sơn nhanh chóng lật đổ được chính quyền họ Trịnh? (nhân dân chán ghét chính quyền họ Trịnh, ủng hộ Tây Sơn, thế lực nghĩa quân Tây Sơn lúc bấy giờ đang mạnh)* Hoạt động2: Mục tiêu: Học sinh nắm được Nguyễn Huệ ra Bắc, thu phục Bắc Hà ? Tình hình Bắc Hà như thế nào khi quân Tây Sơn rút về Nam? (con cháu họ Trịnh nổi lọan, Lê Chiêu Thống bạc nhược, Nguyễn Hữu Chỉnh lộng quyền chống Tây Sơn.)- GV: chỉ trên lược đồ nơi chiếm giữ của 3 anh em Tây Sơn? Em hãy cho biết vài nét về Nguyễn Hữu

1. Hạ thành Phú Xuân tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh:

- 6- 1786 Nguyễn Huệ hạ thành Phú Xuân.

- Giữa năm 1786 Nguyễn Huệ tiến ra Thăng Long lật đổ chính quyền họ Trịnh.

2. Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản - Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà.

- Sau khi quân Tây Sơn rút về Nam, tình hình Bắc Hà lại rối loạn.

-> Nguyễn Hữu Chỉnh lộng quyền, mưu phản.- Nguyễn Huệ sai Vũ Văn Nhậm ra Bắc diệt Chỉnh, sau đó Nhậm lộng quyền.



Chỉnh? (vốn là tướng chúa Trịnh sau đó theo Tây Sơn, tham gia đánh Phú Xuân rồi đánh ra Bắc Hà, ở lại Nghệ An...)? Tại sao Chỉnh mưu phản?(vì quyền lợi cá nhân, muốn xây dựng lực lượng riêng...)? Trước tình hình như vậy, Nguyễn Huệ có biện pháp như thế nào?(cử Vũ Văn Nhậm ra Bắc diệt Chỉnh)- GV: trình bày mưu đồ của Nhậm và Nguyễn Huệ ra Bắc Hà lần thứ hai để diệt Nhậm thu phục Bắc Hà.( đính 1788 vào địa danh Thăng Long) - GV giải thích thêm nguyên nhân giúp Nguyễn Huệ thu phục được Bắc Hà là được sự ủng hộ nhiệt tình của các sĩ phu nổi tiếng như Ngô Thì Nhậm, Phan Huy Ích... và được nhân dân ủng hộ. Đồng thời chính quyền Lê-Trịnh đã thối nát? Vì sao Nguyễn Huệ thu phục được Bắc Hà? ( nhiều sĩ phu nổi tiếng giúp đỡ, lực lượng Tây Sơn hùng mạnh, chính quyền phong kiến Trịnh- Lê quá thối nát)HS thảo luận theo nhóm ? Việc lật đổ chính quyền Lê-Trịnh có ý nghĩa như thế nào?(xóa bỏ sự chia cắt đất nước, đặt cơ sở cho việc thống nhất nước nhà)

- Năm 1788 Nguyễn Huệ ra Bắc Hà lần thứ hai tiêu diệt Vũ Văn Nhậm và thu phục Bắc Hà.

*/ Ý nghĩa: Tiêu diệt chúa Nguyễn ở Đàng Trong, lật đổ chính quyền Lê- trịnh ở Đàng Ngoài, đặt cơ sở thống nhất đất nước

4. Củng cố: GV: tổ chức cho học sinh chơi trò chơi “ Ai nhanh hơn”*/ Hình thức: GV chẩn bị mỗi đội 6 miếng ghép(dán): 3 miếng ghi thứ tự( niên đại) lần1, lần 2, lần 3; 3 miếng ghi sự kiện lịch sử của nghĩa quân Tây sơn ba lần tiến ra Bắc.*/ Cách chơi: cả lớp chia làm 2 đội mỗi đội 3 em lên bảng dán niên đại với sự kiện lịch sử. Đội nào gắn nhanh, đúng, đội đó thắng5. Dặn dò- Học bài cũ.trả lời câu hỏi SGK - Chuẩn bị bài sau: Tìm hiểu lược đồ Quang Trung đại phá Quân Thanh. Phân tích nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của phong trào Tây Sơn?



Ngày: 18/3/2011 Bài 25 PHONG TRÀO TÂY SƠN(tt). Tiết : 54 IV.TÂY SƠN ĐÁNH TAN QUÂN THANH.I/ Mục tiêu: Sau khi học xong bài này, HS cần nắm vững được những mục tiêu sau: 1. Kiến thức : - Tài thao lược quân sự của Quang Trung và danh tướng Ngô Thì Nhậm.- Những sự kiện lớn trong chiến dịch đại phá quân Thanh, trận thắng ở Ngọc Hồi - Đống Đa xuân Kỉ Dậu2. Tư tưởng: - Giáo dục lòng yêu nước, tự hào về trang sử vẻ vang của dân tộc trong cuộc phá quân Thanh xâm lược- Cảm phục thiên tài quân sự của Nguyễn Huệ.3. Kĩ năng : - Tường thuật trận đánh bằng lược đồ. - Đánh giá tầm vóc lịch sử của một sự kiện lịch sử.II/ Chuẩn bị : - Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực PK và chống quân xl nước ngoài.- Lược đồ diễn biến trận đánh Ngọc Hồi- Đống Đa.III/ Các hoạt động dạy- học chủ yếu : 1. Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ:? Yếu tố nào giúp quân Tây Sơn nhanh chóng lật đổ các thế lực phong kiến Trịnh – Lê - Nguyễn.- Hãy nối giữa cột A với B sao cho phù hợp:*/ Trong những năm 1786- 1788 nghĩa quân Tây Sơn đã ba lần tiến quân ra BắcHà

Cột A Cột BGiữa năm 1776 Nguyễn Huệ tiến quân ra Thăng Long diệt NhậmCuối năm1787 Nguyễn Huệ sai Vũ Văn Nhậm tiến quân ra Bắc trị tội ChỉnhGiữa năm 1788 Nguyễn Huệ đánh vào Thăng Long chính quyền Trịnh sụp

đổ.3. Bài mới Các em có biết tại sao ngày mùng 5 Tết hằng năm trở thành nét đẹp văn hóa của người dân tộc Hà nội và người dân VN không? Với chiến thắng quét sạch 29 vạn quân Thanh ra khỏi bờ cõi, bảo vệ nền độc lập dân tộc, người dân Hà Nội tự hào về chiến thắng Ngọc Hồi- Đong Đa, gắn liền với tên tuổi của vị anh hùng Quang Trung- Nguyễn Huệ. Hoạt động của thầy và trò Nội dung chính* Hoạt động1: Mục tiêu: Học sinh nắm được âm mưu của địch và chuẩn bị của nghĩa quân ? Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà, Lê Chiêu

1. Quân Thanh xâm lược nước ta.a/ Về phía địch:



Thống đã có hành động gì? Nhà Thanh có bỏ qua cơ hội này không? - GV giới thiệu các hướng tấn công của quân Thanh.? Em có nhận xét gì về lực lượng quân Thanh cho cuộc xl nước ta? (mạnh gồm bộ, thủy, kị, hiếu chiến, được vua Lê Chiêu Thống dẫn đường, ủng hộ lương thực quân nhu, quân dụng; tướng giặc là những tướng giỏi, hiếu chiến, muốn lập công lớn)? Trước thế giặc như vậy quân Tây Sơn đối phó như thế nào ?? Vì sao quân Tây Sơn rút khỏi Thăng Long? - Nhóm thảo luận: ? Nhìn lược đồ vì sao nghĩa quân chọn Tam Điệp-Biện Sơn để xây dựng phòng tuyến? (có chiều sâu, liên kết được giữa quân thủy và bộ vững chắc, là bàn đạp để hội quân tiến ra Thăng Long.)? Hành động của quân Thanh khi chiếm được Thăng Long ?- Chiếm được Thăng Long, quân Thanh cướp bóc rất tàn bạo → lòng căm thù của nhân dân lên đến cao độ.? Thái độ của Lê Chiêu Thống như thế nào? Em có nhận xét gì về bè lũ Lê Chiêu Thống?(hèn hạ, nhục nhã, vì quyền lợi cá nhân mà bán rẽ tổ quốc.) ? Thái độ của nhân dân ta như thế nào?* Hoạt động2: Mục tiêu: Học sinh nắm được Quang Trung chuẩn bị đại phá quân Thanh? Tại sao khi lấy được chính quyền từ tay họ Trịnh, Nguyễn Huệ không lên ngôi mà đến bây giờ ông mới lên ngôi? ( Khẩu hiệu “ phù Lê diệt Trịnh”,bây giờ vua lê bán nước Nguyễn Huệ len ngôi là hợp lòng người)? Việc Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế trước khi tiến quân ra Bắc chống xâm lược Thanh có ý nghĩa gì ?? Quang Trung mở cuộc duyệt binh lớn ở Nghệ An, làm lễ tuyên thệ ở Thanh Hóa nhằm mục đích gì?(động viên tinh thần binh sĩ...)

- Vua Lê Chiêu Thống cầu cứu

- Năm 1788 Tôn Sĩ Nghị chỉ huy 29 vạn quân tiến vào nước ta.

b/ Kế hoạch của nghĩa quân:- Quân Tây Sơn rút khỏi Thăng Long. - Xây dựng phòng tuyến Tam Điệp - Biện Sơn.

2. Quang Trung đại phá quân Thanh.

- Ngày 22-12-1788 Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế, niên hiệu Quang Trung, lập tức tiến quân ra Bắc.

- Ngày 25-1 1789 Quang Trung ra đến Tam Điệp, khen ngợi kế hoạch rút quân của nghĩa quân.



- GV đọc lời tuyên thệ và cho HS nhận xét? Ra đến Tam Điệp (xác định trên lược đồ)Quang Trung đã làm gì?(khen ngợi kế hoạch rút quân...)? Quang Trung dự dịnh đánh quân Thanh vào thời gian nào? ? Vì sao Quang Trung quyết định tiêu diệt quân Thanh vào dịp tết?(chọn thời điểm bất ngờ nhất)? Quang Trung đã chuẩn bị cho cuộc đại phá quân Thanh như thế nào ?? Chiến thắng Ngọc Hồi có ý nghĩa như thế nào ?- GV tường thuật trận Đống Đa.? Tại sao quân Tây Sơn tấn công Ngọc Hồi, Đống Đa cùng một lúc(ngày mùng 5 tết)? (gây nên sự bối rối, quân địch không thể điều quân tiếp ứng cho mặt phía Nam được.)? Thái độ của nhân dân như thế nào khi vua Quang Trung tiến vào Thăng Long? * Hoạt động3: Mục tiêu: Học sinh nắm được nguyên nhân, ý nghĩa lịch sử? Vì sao quân Tây Sơn giành được nhiều thắng lợi như vậy?? Nhận xét về Quang Trung? ( cuộc hành quân thần tốc( từ Phú Xuan ra Nghệ An); tiên đoán ngày mùng 7 Tết khao quân; nghệ thuật chỉ đạo chiến tranh thần tốc, bát ngờ, táo bạo, chỉ đạo và tổ chức tác chiến hết sức cơ động)? Hãy nêu những cống hiến của phong trào Tây Sơn đối với lịch sử dân tộc trong những năm 1771- 1789?( lật đổ chính quyền PK Lê, Trịnh, Nguyễn, đánh tan quân xl Xiêm, thanh bảo vệ độc lập chủ quyền dân tộc)

- Từ Tam Điệp Quang Trung chia quân làm 5 đạo tấn công quân Thanh.* Diễn biến: SGK

* Kết quả: Trong 5 ngày đêm: Từ 30 đến mùng 5 tết(25-1 đến30-1-1789) Quang Trung đã quét sạch 29 vạn quân Thanh ra khỏi đất nước.

3. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của phong trào Tây Sơn.a. Nguyên nhân thắng lợi:- Ý chí đấu tranh, tinh thần yêu nước của nhân dân.- Sự lãnh đạo tài tình sang suốt của Quang Trung và bộ chỉ huy.b. Ý nghĩa lịch sử:- Lật đổ các tập đoàn phong kiến thối nát Nguyễn,Trịnh- Lê.- Đặt nền tảng thống nhất quốc gia.- Đánh tan quân xâm lược Xiêm, Thanh bảo vệ vững chắc nền độc của đất nước.

4. Củng cố: * Em hãy điền thời gian vào bảng sau:

Thời gian

Sự kiện lịch sử

Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổNghĩa quân Tây Sơn lật đổ chính quyền họ NguyễnChiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút, đánh tan 5 vạn quân xâm lược Xiêm Nghĩa quân Tây Sơn lật đổ chính quyền họ Trịnh



Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế, hiệu Quang TrungQuang Trung đại phá 29 vạn quân Thanh.

5. Dặn dò: Học bài cũ, chuẩn bị bài 26(soạn bài theo nội dung các câu hỏi ở SGK)

Ngày: 21/3/2011 Tiết :55 Bài 26 QUANG TRUNG XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚCI/ Mục tiêu: Sau khi học xong bài này, HS cần nắm vững được những mục tiêu sau: 1. Kiến thức: - Thấy được những việc làm của Quang Trung( về chính trị, kinh tế, văn hóa) đã góp phần tích cực ổn định trật tự xã hội, bảo vệ tổ quốc.2. Tư tưởng : Bồi dưỡng ý thức ủng hộ cái mới(bài này là những chính sách của Quang Trung phù hợp với yêu cầu lịch sử và xu thế thời đại) biết ơn người anh hùng áo vải Quang Trung.3. Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng phân tích, đánh giá nhân vật lịch sử.II/ Chuẩn bị : - ảnh tượng đài Quang Trung- Sưu tầm tranh ảnh, tư liệu, câu chuyện về người anh hùng Quang TrungIII/ Các hoạt động dạy- học chủ yếu:1. Ổn định tổ chức: Điểm danh, nhận xét vệ sinh lớp2. Kiểm tra bài cũ: Điền vào chỗ trống bảng niên biểu sau:

Thời gian Sự kiệnNăm 1771 Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ...................... Tây Sơn bắt giết được chúa Nguyễn, chính quyền họ Nguyễn bị

lật đổ.Năm 1785 ....................................................................................................................... Tây Sơn lật đổ chính quyền họ TrịnhNăm 1789 .................................................................................................? Nêu nguyên nhan thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của phong trào tây Sơn?3. Bài mới Tên tuổi của anh hùng áo vải Quang Trung không những gắn liền với những chiến công vĩ đại như Rạch Gầm – Xoài Mút, Ngọc Hồi - Đống Đa mà còn rất tài ba trong công cuộc xây dựng đất nước. Để hiểu rõ hơn hôm nay cô và các em cùng tìm hiểu bài 26 "…….."

Hoạt động của thầy và trò Nội dung chính* Hoạt động1: Mục tiêu: Học sinh nắm được những chính sách của Quang Trung để phục hồi kinh tế, phát triển văn hoá dân tộc.? Vì sao sau khi đánh đuổi giặc ngoại xâm, lật đổ chính quyền PK trong nước Quang trung lại chăm lo xây dựng kinh tế, văn hóa?

1. Phục hồi kinh tế - xây dựng văn hóa dân tộc.



( do chiến tranh, đất nước tàn phá, nhân dân đói khổ)? Đứng trước những khó khăn trên, Quang Trung có những việc làm nào để xây dựng cuộc sống ấm no, đất nước giàu mạnh? (xây dựng chính quyền mới....)? Vì sao Quang Trung chú ý nhiều đến nông nghiệp? (là bộ phận kinh tế chủ yếu và quan trọng nhất..)? Để phát triển kinh tế nông nghiệp, Quang Trung đã có những biện pháp gì, đạt kết quả ra sao?- GV: Phân tích thêm về chiếu khuyến nông: giải quyết kịp thời tình trạng ruộng đất bị bỏ hoang, nạn dân lưu vong...Nhận xét về chính sách phát triển nông nghiệp của Quang Trung?( chăm lo quyền lợi nông dân, khuyến khích họ về quê làm ăn, chia ruộng đất công bằng)? Trên lĩnh vực công, thương nghiệp vua Quang Trung có những việc làm nào? (yêu cầu nhà Thanh mở cửa ải, thông chợ búa...? Tại sao “ mở cửa ải, thông thương chợ búa” thì công thương nghiệp phát triển được?( lưu thông hàng hóa)? Đối với văn hóa giáo dục, Quang Trung có những biện pháp gì? (ban chiếu lập học, đề cao chữ Nôm...)? Việc ban chiếu lập học nói lên hoài bảo gì của Quang Trung? (bồi dưỡng nhân lực, đào tạo nhân tài, nâng cao dân trí góp phần xây dựng đất nước....)? Viện Sùng Chính đảm nhận vai trò gì?? Việc đề cao chữ Nôm, sử dụng chữ Nôm có ý nghĩa gì?(thể hiện ý thức dân tộc sâu sắc.)- GV: Trong lịch sử thời phong kiến nước ta chỉ có 2 triều đại coi chữ Nôm là chữ chính thống của nước ta đó là nhà Hồ và Quang Trung.? Những việc làm của Quang Trung có tác dụng như thế nào? (kinh tế phục hồi, xã hội dần dần ổn định)* Hoạt động2: Mục tiêu: Học sinh nắm được đường lối ngoại giao của Quang Trung.? Tình hình xã hội nước ta sau chiến thắng chống quân xâm lược Thanh có gì đáng lo ngại?

a. Nông nghiệp:

- Ban hành chiếu khuyến nông.- Giảm tô thuế.

b. Công thương nghiệp:- “Mở cửa ải, thông chợ búa” → Nghề thủ công và buôn bán được phục hồi .

c. Văn hóa giáo dục:- Ban chiếu lập học.- Khuyến khích mở nhiều trường học.- Đề cao chữ Nôm.- Lập viện Sùng Chính

2. Chính sách quốc phòng, ngoại giao:a. Âm mưu kẻ thù:- Phía Bắc: Lê Duy Chỉ lén lút hoạt động.



(an ninh, toàn vẹn lãnh thổ còn bị đe dọa: ở biên giới...; phía Nam Nguyễn Ánh cầu viện Pháp...)? Quang Trung đã có chính sách gì trước những khó khăn trên? (về quân sự, ngoại giao)- GV: Đối với Nguyễn Ánh, Quang Trung quyết tâm tiêu diệt, ông đã viết hịch kêu gọi nhân dân Quảng Ngãi, Qui Nhơn đồng lòng hợp sức tiêu diệt Nguyễn Ánh.? Kế hoạch đánh Nguyễn Ánh ở Gia Định có thực hiện được hay không? Vì sao?(Quang Trung qua đời)- GV: Đây là tổn thất lớn cho triều đại Tây Sơn và cho cả đất nước → triều đình Phú Xuân suy yếu nhanh chóng.? Mặc dù chính ngôi 5 năm( 1788- 1792) những công lao của người anh hùng nguyễn Huệ đ/v đất nước ta?(ông đã có những cống hiến lớn lao cho đất nước: xóa bỏ tình trạng đất nước bị chia cắt, đánh đuổi ngoại xâm, củng cố, ổn định tình hình kinh tế xã hội.....→ liên hệ giáo dục tư tưởng qua kênh hình SGK.

- Phía Nam: Nguyễn Ánh cầu viện Pháp, quay lại chiếm Gia Địnhb. Chủ trương của Quang Trung:* Quân sự: Xây dựng quân đội mạnh, thi hành chế độ quân dịch, quân đội gồm bộ binh, thuỷ binh, tượng binh, kị binh.Chế tạo nhiều thuyền lớn và đại bác* Ngoại giao: - Đối với nhà Thanh quan hệ vừa mềm dẻo nhưng kiên quyết- Có kế hoạch tiêu diệt nội phản.* 16-9-1792 Quang Trung qua đời→ triều đại Tây Sơn suy yếu dần.

4. Củng cố: GV tổ chức cho HS chơi Rung chuông vàng1/Sau khi đánh tan quân xl, thống nhất đất nước Quang trung bắt tay vào việc xd chính quyền mới,Ông đóng đô ở đâu?2/ Để giải quyết tình trạng ruộng đất và nạn lưu vong quang Trung đã ban hành chiếu gì?3/ Để tạo ĐK cho thương mại phát triển, Quang Trung yêu cầu nhà Thanh điều gì?4/ Để khuyến khích học tập Quang Trung đã làm gì?5/ ai là người được Quang Trung giao lập Viện Sùng chính để dịch chữ Hán sang chữ Nôm?6/ dưới thời Quang Trung chữ viết chính thức của nước ta là?7/ Sau khi quân Thanh bị đánh tan ở phía Bắc thế lực nào lén lút hoạt động?8/ Sau khi quân Xiêm bị đánh bại, Nguyễn Ánh tiếp tục cầu cứu thế lực nào chiếm Gia Định?9/ Vua Thanh đã công nhận Quang Trung là gì của nước ta?10/ Quang Trung đã từ trần vào ngày tháng năm nào? 11/ Sau khi vua Quang Trung mất ai là người lên nối ngôi? 5. Dặn dò: - Học bài cũ - Chuẩn bị tiết sau sưu tầm cac staif liệu về lịch sử Quảng Bình thời kì chiến tranh Trịnh - Nguyễn.



Ngµy so¹n: 27/3/2011 TiÕt 56 LÞch sö ®Þa ph¬ngI.Môc tiªu:1.KiÕn thøc.

- Gióp häc sinh hiÓu râ lÞch sö ®Þa ph¬ng lång trong lÞch sö d©n téc.2.T tëng:

-Tù hµo víi truyÒn thèng cha «ng ta.-ThÊy râ ®îc søc m¹nh d©n téc vun ®¾p tõ c¸c ®Þa ph¬ng

trong c¶ níc vµ tr¸ch nhiÖm cña b¶n th©n cña gia ®×nh.3.KÜ n¨ng:

-RÌn luyÖn kÜ n¨ng ®äc t liÖu tham kh¶o.-KÜ n¨ng kÓ chuyÖn lÞch sö.

II.T liÖu tham kh¶o. - LÞch sö Qu¶ng B×nh.

III.TiÕn tr×nh tiÕt d¹y. 1. æn ®Þnh líp : 2. KiÓm tra bµi cò : - Nªu nh÷ng chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p phôc håi kinh tÕ cña Quang Trung ? - Nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó cñng cè quèc phßng vµ ngo¹i giao ? 3. Bµi míi : qu¶ng b×nh - chiÕn ®Þa cña cuéc chiÕn tranh TrÞnh - nguyÔn

Ho¹t ®éng cña GV- HS Néi dung chÝnh

- GV híng dÉn HS nhí l¹i kiÕn thøc :? V× sao cã cuéc chiÕn tranh TrÞnh - NguyÔn ?- HS tr¶ lêi? Khi vµo §µng trong NguyÔn Hoµng

I. ChiÕn tr êng chÝnh cña cuéc chiÕn tranh



®· lµm g× ?- X©y dùng §µng trong giµu m¹nh.? ChiÕn trêng chÝnh cña cuéc chiÕn tranh TrÞnh – NguyÔn lµ ë ®©u ?

- HS ®äc t liÖu Qu¶ng B×nh.- Gv giíi thiÖu thªm vÒ Qu¶ng B×nh trong giai ®o¹n nµy : Trong thêi gian chiÕn tranh Qu¶ng B×nh trë thµnh b·i chiÕn trêng ®Ém m¸u, c d©n ë ®©y ph¶i phiªu t¸n kh¾p n¬i, nhiÒu lµng mÆc bÞ ®èt ch¸y. Nhµ cöa, vên tîc nhêng choorr cho chiÕn lòy, ®ån tr¹i mäc lªn.

=> Víi ph¹m vi vµ quy m« to lín nhvËy Qu¶ng B×nh thùc sù chiÕn trêng nãng báng cña cuéc chiÕn tranh.

- Trong ®ã qu©n TrÞnh chñ ®éng tÊn c«ng 6 lÇn, qu©n NguyÔn chØ cã 1 lÇn : lÇn 1 ( 1627), lÇn 2 ( 1633), lÇn 3 (1643), lÇn 4 ( 1648), lÇn 5 (1655), lÇn 6 (1661), lÇn 7 (1672). Trong ®ã cã nh÷ng trËn ®¸nh x¶y ra v« cïng ¸c liÖt. - Gv cho häc sinh ®äc mét sè t liÖu mét sè trËn ®¸nh tiªu biÓu.? KÕt qu¶ cuéc chiÕn tranh TrÞnh - NguyÔn nh thÕ nµo ?

? HËu qu¶ mµ cuéc chiÕn tranh ®Ó l¹i nh thÕ nµo ?- Gv giíi thiÖu vÒ kinh tÕ Qu¶ng B×nh giai ®o¹n nµy.

- Gv : Cuéc chiÕn tranh ®· g©y nhiÒu hËu qu¶ lín cho mÊy thÕ kØ

- Qu¶ng B×nh trë thµnh chiÕn trêng chÝnh cña cuéc chiÕn tranh TrÞnh - NguyÔn

- Chóa NguyÔn x©y dùng hÖ thèng thµnh lòy kiªn cè nh : lòy Trêng Dôc, NhËt lÖ, TrÊn Ninh…

II. C¸c trËn ®¸nh ¸c liÖt- Chóa TrÞnh - NguyÔn ®¸nh nhau 7 lÇn

- KÕt qu¶ : Kh«ng bªn nµo giµnh th¾ng lîi ph¶i lÊy s«ng Gianh lµm giíi tuyÕn ph©n chia ®Êt níc lµm 2 §µng. III. T×nh h×nh kinh tÕ- x· héi vµ nçi thèng khæ cña nh©n d©n.* Kinh tÕ : sa sót - N«ng nghiÖp : BÞ chiÕn tranh tµn ph¸ nÆng nÒ, mÊt mïa ®ãi kÐm , ruéng ®ång bá hoang - Thñ c«ng nghiÖp : cã mét sè nghÒ nh rÒn ®óc ( Hoµng Giang - LÖ Thñy), ®ãng thuyÒn ( Lý Hßa)- Bu«n b¸n rÊt khã kh¨n* X· héi : bÊt æn ®Þnh, ngêi d©n li t¸n , cuéc sèng v« cïng



sau. Nh÷ng dÊu tÝch chiÕn lòy, nh÷ng thµnh qu¸ch cßn l¹i ®Õn ngµy nay nh mét nh©n chøng lÞch sö nãi lªn téi ¸c cña hai tËp ®oµn phong kiÕn TrÞnh – NguyÔn ®èi víi nh©n d©n Qu¶ng B×nh.

bi ®¸t

4.Cñng cè : - Gv cñng cè l¹i nh÷ng néi dung chÝnh cña bµi + T¹i sao Qu¶ng B×nh trë thµnh chiÕn trêng chÝnh cña cuéc chiÕn tranh TrÞnh- NguyÔn ? + HËu qu¶ cña cuéc chiÕn tranh ®èi víi nh©n d©n qu¶ng B×nh ? - Dæn dß : lµm bµi tËp chuÈn bÞ cho tiÕt sau.

Ngµy soan :27/3/2011TiÕt 57

Lµm bµi tËp lÞch sö (ch¬ng V)I. Muïc tieâu baøi hoïc : 1/. Kieán thöùc: - Giuùp hoïc sinh cuûng coá nhöõng kieán thöùc veà lòch söû ôû caùc theá kyû XVI - XVIII. - Cuûng coá nhöõng hieåu bieát khaùi quaùt veà nhöõng thaønh töïu maø daân toäc ta ñaõ ñaït ñöôïc treân caùc lónh vöïc: phaùt trieån kinh teá, vaên hoùa, giaùo duïc, khaùng chieán choáng ngoaïi xaâm. 2/. Kyõ naêng: - Giuùp hoïc sinh reøn luyeän thoâng qua baøi taäp.3/. Tö töôûng: - Giaùo duïc cho hoïc sinh yù thöùc toân troïng nhöõng thaønh töïu maø nhaân loaïi ñaõ ñaït ñöôïc trong thôøi trung ñaïi, nieàm töï haøo vaø töï cöôøng daân toäc loøng yeâu nöôùc, yeâu queâ höông. II. Phöông tieän daïy hoïc : Baûng phuï, BT.



III.Ti ến trình thực hiện : I. OÅn ñònh lôùp: II. Kieåm tra baøi cuõ: - Quang Trung ñaõ laøm gì ñeå phuïc hoài vaø phaùt trieån kinh teá, xaây döïng vaên hoùa daân toäc? III. Baøi môùi:Baøi taäp 1: Laäp baûng thoáng keâ hoaït ñoäng cuûa nghóa quaân Taây Sôn töø 1771 - 1789.

Naêm 1789Naêm 1788Naêm 1786Naêm 1785Naêm 1777Naêm 1774Naêm 1773Naêm 1771

Quang Trung ñaïi phaù quaân Thanh. Nguyeãn Hueä leân ngoaøi ñeá, tieán quaân ra Baéc. Laät ñoå chính quyeàn chuùa Trònh. Chieán thaéng Raïch Gaàm - Xoaøi Muùt. Baét, gieát chuùa Nguyeãn, laät ñoå chính quyeàn Ñaøng Trong. Kieåm soaùt töø Quaûng Nam ñeán Bình Thuaän.Haï thaønh Qui Nhôn. Laäp caên cöù khôûi nghóa Taây Sôn.

Baøi taäp 2: Giaûi thích chuû tröông cuûa Quang Trung thoâng qua caùc chieáu leänh. - Chieáu khuyeán noâng: khuyeán khích saûn xuaát noâng nghieäp giaûi quyeát tình traïng ruoäng ñaát bò boû hoang vaø naïn löu vong. - Ñeà nghò nhaø Thanh môû cöûa aûi, thoâng chôï buùa, khieán haøng hoùa khoâng ngöng ñoïng laøm lôïi cho söï tieâu duøng cuûa daân. - Chieáp laäp hoïc: khuyeán khích vieäc hoïc taäp, tuyeån choïn nhaân taøi. - Laäp vieän suøng chinh: Dòch saùch chöõ Haùn ra chöõ noâm laøm taøi lieäu hoïc taäp. Baøi taäp 3: Quang Trung ñaõ coù nhöõng chuû tröông vaø bieän phaùp veà quoác phoøng vaø ngoaïi giao ñeå giöõ vöõng an ninh cuûa ñaát nöôùc? +Noâng nghieäp:+Thuû coâng nghieäp:+Thöông nghieäp:+Vaên hoaù,giaùo duïc:



+ Quoác phoøng? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….+ Ngoại giao?………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………Baøi taäp 4 Trong nhöõng naêm 1786-1788 nghóa quaân Taây Sôn ñaõ 3 laàn tieán quaân ra Baéc Haø.Haõy ñieåm laïi ba laàn tieán quaân ñoù theo caùc noäi dung sau:Nguyeân

nhaânMuïc tieâu Thôøi gian Ngöôøi

chæ huyKeát quaû

Laàn thöù nhaát

Laàn thöù hai

Laàn thöù ba

Baøi taäp: 5 (1/68)Ñaùnh daáu nhöõng bieåu hieän söï suy suïp cuûa xaõ hoäi Ñaøng Trong nöûa sau theá kæ XVIII?a. Quoác phoù Tröông Phuùc Loan naém heát quyeàn haønh,kheùt tieáng tham nhuõng.b. Quan laïi töø trung öông cuõng nhö ôû ñòa phöông quaù ñoâng.c. Thueá khoaù naëng neà,quan laïi tham nhuõng,ñôøi soáng nhaân daân khoå cöïc.d. Ñòa chuû cöôøng haøo laán chieám ruoäng ñaát.IV. Cuûng coá : Toùm taét nhöõng neùt chính veà söï nghieäp cuûa vua Quang Trung? V. Daën doø: Hoïc baøi, soaïn baøi 27.

-



Ngµy so¹n: 2/4/2011TiÕt 58 ¤n tËp I.Môc tiªu:1.KiÕn thøc:

- Gióp häc sinh hÖ thèng, kh¾c s©u kinh tÕ lÞch sö thêi Lª S¬ vµ c«ng cuéc kh¸ng chiÕn chèng giÆc Minh, x©y dùng chÝnh quyÒn phong kiÕn Lª S¬.

- Tõ gi÷a TK XVI- XVIII, chÝnh trÞ cã nhiÒu biÕn ®éng: Nhµ níc pk tËp quyÒn thêi Lª S¬ suy sôp,nhµ M¹c thµnh lËp, çc cuéc ct pk Nam-B¾c triÒu, TrÞnh-NguyÔn, sù chia c¾t §µng Trong - §µng Ngoµi; phong trµo n«ng d©n bïng næ, tiªu biÓu lµ pt T©y S¬n.2.T t ëng.

- Kh¬i dËy ý thøc, tr¸ch nhiÖm cña häc sinh trong c«ng cuéc x©y dùng ®Êt níc, niÒm tù hµo vÒ truyÒn thèng d©n téc.3.KÜ n¨ng.

- RÌn luyÖn kÜ n¨ng ®äc b¶n ®å, thuËt diÔn biÕn cña çc cuéc khëi nghÜa.II.ThiÕt bÞ, t liÖu.

- Lîc ®å cuéc khëi nghÜa Lam S¬n, chiÕn th¾ng T«t §éng, Chóc §éng, Chi L¨ng, X¬ng giang.III.TiÕn tr×nh tiÕt «n tËp.1. æn ®Þnh líp.2.KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS, kiÕn thøc kiÓm tra trong qu¸ tr×nh «n tËp.3.Giíi h¹n néi dung «n tËp: Ch ¬ng IV+ V. Ch¬ng IV:

1. Dïng b¶n ®å gt diÔn biÕn cuéc khëi nghÜa Lam S¬n. TrËn Tèt §éng- Chóc §éng; Chi L¨ng- X¬ng Giang. Nªu kÕt qu¶, ý nghÜa lÞch sö cña trËn chi L¨ng – X¬ng Giang.

2. LËp b¶ng thèng kª çc sù kiÖn lÞch sö cña cuéc khëi nghÜa Lam S¬n tõ khi dùng cê khëi nghÜa ®Õn th¾ng lîi hoµn toµn.

*§iÒn çc sù kiÖn lÞch sö, çc chiÕn th¾ng lín trong cuéc khëi nghÜa Lam S¬n vµo çc mèc thêi gian sau:

Thêi gian Sù kiÖn,chiÕn th¾ng lín1. 1416 Thµnh lËp bé chØ huy...2 7/2/1418 Dùng cê khëi nghÜa3. Gi÷a n¨m 1419 Rót lªn nói ChÝ Linh4. Cuèi n¨m 1421 Rót lªn nói ChÝ Linh



5. HÌ n¨m1423 Hoµ ho·n6. Cuèi n¨m 1424 B¾t ®Çu cuéc chiÕn míi7. 8 /1425 Gi¶i phãng N.An- T.Ho¸->

ThuËn Ho¸.8. 9/1426 TiÕn c«ng ra b¾c9. 7/11/1426 ChiÕn th¾ng T«t §éng- Chóc

§éng10. 10/1427 ChiÕn th¾ng Chi L¨ng- X¬ng

Giang11. 3/1/1428 Qu©n Minh rót vÒ níc

3. Nguyªn nh©n th¾ng lîi, ý nghÜa lÞch sö cña cuéc khëi nghÜa.4.Tªn çc danh nh©n v¨n ho¸ xuÊt s¾c cña d©n téc çc t¸c

phÈm tiªu biÓu cña hä.5. Bé m¸y nhµ níc thêi Lª S¬ ®îc tæ chøc nh thÕ nµo?

Em cã nhËn xÐt g× vÒ bé m¸y nhµ níc ®ã. H·y chøng minh.6. Gi¸o dôc cña thêi Lª S¬ nh thÕ nµo? t¹i sao ph¸t triÓn.

Ch¬ng V:Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung cÇn ®¹t

? Sù suy yÕu cña tÇng líp thèng trÞ biÓu hiÖn nh thÕ nµo?

? Sù suy yÕu ®ã dÉn ®Õn chhiÕn tranh çc tËp ®oµn PK nh thÕ nµo?

?Thêi gian, nh÷ng biÓu hiÖn suy yÕu, hËu qu¶ cña chiÕn tranh TrÞnh- NguyÔn?

1. Sù suy yÕu cña nhµ n íc PK tËp quyÒn:a. TÇng líp thèng trÞ: -Vua quan ¨n ch¬i sa ®o¹ - Néi bé v¬ng triªï lôc ®ôc - Quan l¹i ®Þa ph¬ng léng quyÒn øc hiÕp ND => Môc n¸t, tho¸i ho¸ cña tÇng líp thèng trÞ.b. ChiÕn tranh PK: - Nam- B¾c triÒu: tranh chÊp nhµ Lª-M¹c (tk XVI)-> Sù tranh chÊp gi÷a çc phe ph¸i diÕn ra quyÕt liÖt.

+1527, M¹c §¨ng Dung lo¹i bá triÒu Lª, lËp nhµ M¹c.

+1553, NguyÔn Kim ch¹y vµo Thanh Ho¸ danh nghi· “Phï Lª diÖt M¹c” 2 tËp



? PT T©y S¬n cã gäi lµ cuéc chiÕn tranh PK kh«ng? V× sao?

? Quang Trung ®Æt nÒn t¶ng cho sù nghiÖp thèng nhÊt ®Êt níc ntn?

? Sau khi ®¸nh ®uæi ngo¹i x©m, QT ®· cã cèng hiÕn g× cho c«ng cuéc x©y dùng ®Êt níc?

®oµn ®¸nh nhau suèt 50 n¨m-> §/S ND khæ cùc. - ChiÕn tranh TrÞnh-NguyÔn:

-> Sù chia c¾t ®Êt níc: §µng Trong-§µng Ngoµi; CT liªn miªn (gÇn nöa TK); §µng Ngoµi: vua Lª bï nh×n, quyÒn lùc thuéc chóa TrÞnh.

- HËu qu¶: +G©y tæn thÊt nÆng nÒ cho ND +Ph¸ vì khèi ®oµn kÕt, thèng nhÊt ®Êt níc.2. Quang Trung x©y dùng ®Êt n íc: - PT T©y S¬n n»m trong cuéc chiÕn tranh réng lín cña n«ng d©n. Kh«ng gäi lµ cuéc chiÕn tranh PK. §©y lµ cuéc KN lín cña n«ng d©n?

- QT chØ huy qu©n T. S¬n lËt ®æ c¸c tËp ®oµn PK. +LËt ®æ nhµ NguyÔn (§µng Trong)- 1777 +LËt ®æ chÝnh quyÒn hä TrÞnh (§µng Ngoµi) 1786, vua Lª 1788. +Xo¸ bá ranh giíi chia c¾t ®Êt níc.

- §¸nh tan qu©n x©m lîc Xiªm, Thanh.

- Phôc håi KT, V¨n ho¸.(X©y dùng v¨n ho¸ d©n téc: ChiÕu khuyÕn n«ng, ChiÕu lËp häc...)

- Cñng cè quèc phßng, thi hµnh chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i khÐo lÐo.

IV. Cñng cè dÆn dß : - HS: VÒ nhµ lµm tiÕp néi dung kiÕn thøc trªn, häc kÜ chuÈn bÞ giÊy kiÓm tra 1 tiÕt, hoµn thµnh c¸c c©u hái cuèi bµi.



Ngµy so¹n.2/4/2011TiÕt 59 KiÓm tra 1 tiÕt.I. Môc tiªu: -Th«ng qua bµi kiÓm tra ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ hhäc tËp cña hs vÒ c¸c thêi k× lÞch sö thuéc ch¬ng IV vµ ch¬ng V. Tõ ®ã GV cã híng båi dìng kiÕn thøc cho HS. - Tù hµo vµ tr©n träng nh÷ng truyÒn thèng lÞch sö cña cha «ng ta ta trong qu¸ khø ®Ó ®iÒu chØnh ý thøc, th¸i ®é cña b¶n th©n trong sù ph¸t triÓn cña ®Êt níc.

- HS biÕt tù ®¸nh gi¸ kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng cña m×nh qua bµi viÕt.II. ThiÕt bÞ vµ t liÖu d¹y häc :

GV : Ra ®Ò kiÓm tra vµ ph« t« ®Ò.HS : ¤n toµn bé kiÕn thøc ch¬ng IV vµ V.

III. TiÕn tr×nh tiÕt d¹y:1.æn ®Þnh líp, kiÓm tra sÜ sè :



2.KiÓm tra : -Gv nªu yªu cÇu vÒ kiÕn thøc, th¸i ®é, kÜ n¨ng lµm bµi. -Ph¸t ®Ò KT (®Ò trong b¶n ph« t«)

3.Cuèi giê : - Thu bµi , nhËn xÐt tiÕt KT. 4. DÆn dß : -VÒ nhµ häc «n l¹i toµn bé néi dung ch¬ng IV vµ V. - §äc tríc bµi 27 - SGK

Đề lẽ

Câu 1(2đ): Nêu nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của phong trào Tây Sơn?Câu 2(2,5đ). Nội dung chính của bộ luật Hồng Đức?Câu 3(2,5đ). Nhà Lê thi hành những biện pháp gì để phục hồi và phát triển kinh tế nông nghiệp?Câu 4(3đ): Vì sao hình thành Nam- Bắc triều? Cuộc chiến tranh Nam- Bắc triều đã để lại hậu quả như thế nào?

Đề chẵnCâu 1(2đ): Kể những thành tựu về văn học, nghệ thuật nước ta ở thế kỉ XVI-XVIII? Câu 2(2đ). Nêu nguyên nhân thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn?Câu 3(3đ).Nêu những thành tựu chủ yếu về giáo dục thời Lê Sơ? Vì sao giáo dục thời Lê phát triển?Câu 4(3đ): So sánh tình hình kinh tế hai Đàng của nước ta ở thế kỉ XVI-XVIII? §¸p ¸n

Đề lẽCâu 1(2đ): + Nguyên nhân thắng lợi: (1đ) Ý chí đấu tranh chống áp bức và tinh thần yêu nước của nhân dân ta, nhờ sự lãnh đạo tài tình của Quang Trung và bộ chỉ huy. (1đ) + Ý nghĩa lịch sử: Lật đổ các tập đoàn phong kiến thối nát Nguyễn, Lê, Trịnh, thống nhất lại đất nước, đánh tan quân xâm lược Xiêm, Thanh, bảo vệ nền độc lập. (1đ) Câu 2 (2,5đ) - Bảo vệ quyền lợi của vua , hoàng tộc. (0,5đ) - Bảo vệ quyền lợi của quan lại và giai cấp thống trị , địa chủ phong kiến.. (0,5đ) - Bảo vệ chủ quyền quốc gia , khuyến khích phát triển kinh tế. (0,5đ) - Giữ gìn những truyền thống tốt đẹp của dân tộc. (0,5đ) - Bảo vệ quyền lợi của người phụ nữ. (0,5đ)Câu 3( 2,5đ). - Cho 25 vạn lính về quê sản xuất sau chiến tranh. (0,5đ) - Kêu gọi dân phiêu tán trở về quê làm ruộng. (0,5đ) - Đặt ra một số chức quan chuyên lo về vấn đề nông nghiệp. (0,5đ) - Ban hành phép quân điền. (0,5đ) - Cấm giết trâu bò bừa bãi , cấm điều động dân phu trong mùa cấy gặt. (0,5đ)Câu 4(3đ) : - Khi triều Lê suy yếu,diễn ra cuộc tranh chấp giữa các phe phái . Lợi dụng tình hình đó, năm 1527, Mạc Đăng Dung cướp ngôi nhà Lê lập ra nhà Mạc(Bắc triều). (1đ)- Năm 1533, Nguyễn Kim chạy vào Thanh Hóa, lập một số người thuộc dòng họ nhà Lê lên làm vua, lấy danh nghĩa “phù Lê diệt Mạc”(Nam triều). (1đ)



* Hậu quả(1đ). - Làng mạc điêu tàn, xơ xác, mùa màng bị tàn phá nặng nề, đồng ruộng bỏ hoang. - Đời sống nhân dân cực khổ, rất nhiều người bị bắt đi lính đi phu.

Đề chẵnCâu 1(2đ):- Thành tựu về văn học:Văn học chữ Nôm phát triển, tiêu biểu là Nguyễn Bỉnh Khiêm và Đào Duy Từ, văn học dân gian phát triển với nhiều thể loại phong phú. (1đ) - Nghệ thuật: Nghệ thuật điêu khắc gồm điêu khắc gỗ và phật Bà quan âm, nghệ thuật sân khấu chèo tuồng. (1đ) Câu 2 ( 2đ). - Do nhân dân ta có lòng yêu nước nồng nàn, ý chí quyết tâm giành lại độc lập .(0,5đ) - Sự đoàn kết của toàn dân, không phân biệt già trẻ, trai gái .. (0,5đ) - Có đường lối chiến lược, chiến thuật đúng đắn, sáng tạo của bộ tham mưu. (0,5đ) - Cuộc khởi nghĩa biết dựa vào dân. (0,5đ)Câu 3( 3đ). - Dựng lại Quốc tử giám ở kinh thành Thăng Long. (0,5đ) - Mở trường học ở các lộ, mở khoa thi và cho phép người nào có học đều được dự thi. (0,5đ) - Ở các đạo , phủ có trường công , thi cử diễn ra chặt chẽ. (0,5đ) - Nho giáo chiếm vị trí độc tôn, nội dung học tập thi cử là sách của đạo nho. (0,5đ) * Giáo dục thời Lê phát triển vì: nhà Lê ban hành nhiều biện pháp để khuyến khích việc học như đặt ra lệ vinh quy bái tổ, vua ban mũ áo cho người đổ đạt , khắc tên vào bia đá ở Văn Miếu. (1đ)Câu 4(3đ):* Khác :

-Nông nghiệp Đàng Ngoài giảm sút, đời sống nhân dân đói khổ. ( 0,5đ)-Nông nghiệp Đàng Trong phát triển, đời sống nhân dân ổn định. ( 0,5đ)

* Giống: + Thủ công nghiệp phát triển, xuất hiện các làng thủ công, đặc biệt là gốm Bát Tràng và đường Quảng Nam (1đ) + Thương nghiệp: xuất hiện nhiều chợ, phố xá và đô thị, hạn chế ngoại thương. (1đ)

PhÇn II: Tù luËn: (7,0 ®iÓm)C©u 1 ( 3 ®): Gi¸o dôc thêi Lª s¬ ph¸t triÓn v× :

+Nhµ níc quan t©m ®Õn Gi¸o dôc, më trêng häc ®Õn c¸c ®Þa ph¬ng, tÊt c¶ mäi ngêi ®Òu ®îc ®Õn trêng häc

+LÊy ph¬ng thøc thi cö ®Ó chän ngêi tµi (trõ ngêi lµm nghÒ ca xíng): kh«ng bá sãt nh©n tµi cho ®Êt níc.

+Cã nhiÒu biÖn ph¸p khuyÕn khÝch nh÷ng ngêi thi ®ç ®¹t cao nh: tæ chøc lÔ vinh quy b¸i tæ, ban mò ¸o, kh¾c tªn trªn bia ®¸.

C©u 2: C¸c bÞÖn ph¸p Quang Trung x©y dùng ®Êt níc: (4 ®)



-N«ng nghiÖp: Ban hµnh chiÕu KhuyÕn n«ng, gi¶m t« thuÕ, chia ruéng ®Êt cho nh©n d©n, khuyÕn khÝch d©n phiªu t¸n trë vÒ quª s¶n xuÊt.

- C«ng th¬ng nghiÖp: Gi¶m t«, më cöa th«ng th¬ng chî bóa, trao ®æi bu«n b¸n , ®¸p øng nhu cÇu trao ®æi hµng ho¸ cña nh©n d©n.

- V¨n ho¸, gi¸o dôc: +Ban hµnh chiÕu LËp häc.

+§Ò cao ch÷ N«m: chøng tá v¨n ho¸ riªng (cã ch÷ viÕt riªng) cña d©n téc. +LËp viÖn Sïng chÝnh: dÞch s¸ch tõ ch÷ H¸n sang ch÷ N«m.

- Quèc phßng, ngo¹i giao: +Cñng cè qu©n ®éi v÷ng m¹nh. +§èi ngo¹i: kh«n khÐo. MÒm dÎo víi nhµ Thanh,

kiªn quyÕt b¶o vÖ tõng tÊc ®Êt cña §¹i ViÖt. +KÐo qu©n diÖt c¸c thÕ lùc cã ©m mu b¸n n-

íc (Lª Duy chØ) +ViÕt hÞch kªu gäi, khÝch lÖ tinh thÇn cña

nh©n d©n.* ý nghÜa cña c¸c chÝnh s¸ch trªn: æn ®Þnh ®Êt níc, t¹o nÒn mãng cho sù ph¸t triÓn vÒ mäi mÆt cña DT, Tãm l¹i: Quang trung cã vai trß quan träng trong sù nghiÖp x©y dùng níc nhµ thÕ kØ XVIII, Quang Trung mÊt ®i lµ sù mÊt m¸t to lín cña c¶ dË téc ta. II. Tù luËn:C©u 1: (1,5 ®iÓm) Gi¸o dôc thêi Lª S¬ ph¸t triÓn lµ v×:

-Nhµ níc rÊt quan t©m ®Õn gi¸o dôc, ®Õn viÖc ®µo t¹o nh©n tµi -LÊy gi¸o dôc khoa cö lµm ph¬ng thøc chñ yÕu ®Ó tuyÓn dông quan l¹i

- Cã nhiÒu h×nh thøc khuyÕn khÝch, ®éng viªn mäi ngêi häc tËp, thi cö: tæ chøc lÔ xíng danh, vua ban mò ¸o, vinh quy b¸i tæ (nh÷ng ngêi ®ç ®¹t cao ®Òu ®îc bæ dông lµm quan), lËp bia kh¾c tªn nh÷ng ngêi ®ç tiÕn sÜ vµo bia ®¸,

C©u 2: (3,5 ®iÓm)- Nguyªn nh©n: NguyÔn ¸nh sang cÇu cøu qu©n Xiªm (0,25)- Tãm t¾t diÔn biÕn :(2,0) +Gi÷a n¨m 1784, qu©n Xiªm kÐo qu©n vµo Gia §Þnh theo 2 ®êng thuû (2 v¹n qu©n) vµ bé (3 v¹n qu©n). + Cuèi n¨m 1784, qu©n Xiªm ®· chiÕm hÕt miÒn T©y Gia §Þnh



+ Th¸ng 1-1785, NguyÔn HuÖ ®îc lÖnh tiÕn qu©n vµo Gia §Þnh ®ãng ®¹i b¶n doanh ë MÜ Tho vµ chän khóc S«ng TiÒn lµm trËn ®Þa quuyÕt chiÕn. +Mê s¸ng 19-1-1785, ta nhö ®Þch vµo trËn ®Þa mai phôc. Thuû binh ta tõ çc phÝa R¹ch GÇm, Xoµi Mót vµ cï lao Thíi S¬n ®ång lo¹t x«ng th¼ng tíi

+§Þch bÞ tÊn c«ng bÊt ngê vµ m·nh liÖt.- KÕt qu¶: qu©n Xiªm ®¹i b¹i (0,5) + ChiÕn thuyÒn tan t¸c, binh lÝnh bÞ tiªu diÖt gÇn hÕt chØ cßn vµi ngh×n tªn sèng sãt. + NguyÔn ¸nh tho¸t chÕt sang Xiªm lu vong.-ý nghÜa: (0,75) +Lµ mét trong nh÷ng trËn thuû chiÕn lín nhÊt trong lÞch sö chèng giÆc ngo¹i x©m cña nh©n d©n ta. +Kh¼ng ®Þnh søc m¹nh to lín cña nghÜa qu©n, thiªn tµi qu©n sù cña NguyÔn HuÖ. +§Ëp tan ©m mu x©m lîc cña PK nhµ Xiªm do NguyÔn ¸nh dÉn ®êng.

C©u 3 ( 2 ®iÓm): §¸nh gi¸ vÒ Quang Trung: - Quang Trung chØ huy qu©n T©y S¬n lËt ®æ chÝnh quyÒn çc tËp ®oµn PK trong níc: LËt ®æ hä NguyÔn §µng Trong (1777), ChÝnh quyÒn hä TrÞnh ®µng Ngoµi (1786), vua Lª (1788); Xo¸ bá ranh giíi chia c¾t ®Êt níc.

- §¸nh tan qu©n x©m lîc Xiªm, Thanh.- Phôc håi kinh tÕ, v¨n ho¸ ®Êt níc (XD v¨n ho¸ d©n téc: chiÕu

klhuyÕn n«ng, chiÕu lËp häc...)- Cñng cè quèc phßng, thi hµnh chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i khÐo lÐo.

*Ghi l¹i ch÷ çi ®Çu dßng c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt trong çc c©u sau:C©u 2: Nguyªn nh©n c¬ b¶n nhÊt dÉn ®Õn sù th¾ng lîi cña cuéc khëi nghÜa Lam S¬n?A. Qu©n ®éi chiÕn ®Êu dòng c¶m. B.Sù tµi t×nh cña Bé chØ huy ®øng ®Çu lµ Lª Lîi.C. Do lßng yªu níc cña nh©n d©n ta. D. Do ®îc sù ñng hé cña toµn d©n vÒ mäi mÆt.

C©u 3: Ch÷ quèc ng÷ ra ®êi trong hoµn c¶nh nµo?A. Nh©n d©n ta tù s¸ng t¹o ra. B. Do ngêi H¸n truyÒn sang.C. Çc gi¸o sÜ ph¬ng T©y theo thuyÒn bu«n ®Õn ®Ó truyÒn b¸ ®¹o Thiªn chóa. D. Do triÒu ®×nh phong kiÕn (nhµ NguyÔn) s¸ng t¹o ra.

C©u 4: HËu qu¶ cña cuéc chiÕn tranh çc tËp ®oµn phong kiÕn níc ta (TrÞnh – NguyÔn) vµo thÕ kØ XVII lµ:



A. §Êt níc chia c¾t thµnh 2 miÒn h¬n 200 n¨m; lµm chËm l¹i sù ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n ho¸, chÝnh trÞ cña quèc gia; ®êi sèng nh©n d©n khæ cùc.B. §Êt níc th¸i b×nh, nh©n d©n no Êm. C. X· héi t¹m æn ®Þnh, kinh tÕ dÇn ®îc kh«i phôcD. ChÝnh trÞ kh«ng æn ®Þnh, nh©n d©n khæ cùc.

II. Tù luËn: (7 ®iÓm)C©u 1 (1 ®iÓm): T¹i sao gi¸o dôc thêi Lª S¬ l¹i rÊt ph¸t triÓn?C©u 2 (4 ®iÓm): Tr×nh bµy nguyªn nh©n, tãm t¾t diÔn biÕn, kÕt qu¶ vµ ý nghÜa lÞch sö cña trËn chiÕn R¹ch GÇm-Xoµi Mót n¨m 1785.

*Ghi l¹i ch÷ çi ®Çu dßng c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt trong çc c©u sau:C©u 2: Nguyªn nh©n c¬ b¶n nhÊt dÉn ®Õn sù th¾ng lîi cña cuéc khëi nghÜa Lam S¬n? A. Do ®îc sù ñng hé cña toµn d©n vÒ mäi mÆt. B. Sù tµi t×nh cña Bé chØ huy ®øng ®Çu lµ Lª Lîi. C. Do lßng yªu níc cña nh©n d©n ta. D. Qu©n ®éi chiÕn ®Êu dòng c¶m. C©u 3: Ch÷ quèc ng÷ ra ®êi trong hoµn c¶nh nµo? A. Nh©n d©n ta tù s¸ng t¹o ra. B. Do ngêi H¸n truyÒn sang. C. Do triÒu ®×nh phong kiÕn (nhµ NguyÔn) s¸ng t¹o ra. D. Çc gi¸o sÜ ph¬ng T©y theo thuyÒn bu«n ®Õn ®Ó truyÒn b¸ ®¹o Thiªn chóa C©u 4: HËu qu¶ cña cuéc chiÕn tranh çc tËp ®oµn phong kiÕn níc ta (TrÞnh – NguyÔn) vµo thÕ kØ XVII lµ: A. §Êt níc th¸i b×nh, nh©n d©n no Êm. B. §Êt níc chia c¾t thµnh 2 miÒn h¬n 200 n¨m; lµm chËm l¹i sù ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n ho¸, chÝnh trÞ cña quèc gia; ®êi sèng nh©n d©n khæ cùc. C. X· héi t¹m æn ®Þnh, kinh tÕ dÇn ®îc kh«i phôc D. ChÝnh trÞ kh«ng æn ®Þnh, nh©n d©n khæ cùc.

II. Tù luËn: (7 ®iÓm)C©u 1 (1 ®iÓm): T¹i sao gi¸o dôc thêi Lª S¬ l¹i rÊt ph¸t triÓn?C©u 2 (4 ®iÓm): Tr×nh bµy nguyªn nh©n, tãm t¾t diÔn biÕn, kÕt qu¶ vµ ý nghÜa lÞch sö cña trËn chiÕn R¹ch GÇm-Xoµi Mót n¨m 1785.C©u 3 (2 ®iÓm): §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t vÒ nh÷ng ®ãng gãp cña Quang Trung trong c«ng cuéc x©y dùng vµ b¶o vÖ ®éc lËp d©n téc.

--------------------HÕt--------------------



Ngµy so¹n: 10/4/2011Ch ¬ng VI . ViÖt Nam nöa ®Çu thÕ kØ XIX. Bµi 27 chÕ ®é phong kiÕn nhµ NguyÔn TiÕt 60 I.T×nh h×nh chÝnh trÞ- kinh tÕ.I.Môc tiªu:1.KiÕn thøc.

-Nhµ NguyÔn lËp l¹i chÕ ®é tËp quyÒn, çc vua NguyÔn thÇn phôc nhµ Thanh, khíc tõ mäi tiÕp xóc víi çc níc ph¬ng T©y, çc ngµnh kinh tÕ thêi NguyÔn cßn nhiÒu h¹n chÕ.2.T t ëng.

-ChÝnh s¸ch cña nhµ NguyÔn kh«ng phï hîp víi yªu cÇu lÞch sö, nÒn kinh tÕ, x· héi kh«ng cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn.3.KÜ n¨ng.

-Ph©n tÝch nguyªn nh©n çc hiÖn tr¹ng kinh tÕ thêi NguyÔn, chÝnh trÞ.II.ThiÕt bÞ vµ t liÖu d¹y häc.

-B¶n ®å lÞch sö ViÖt Nam, tranh, ¶nh qu©n ®éi ViÖt Nam thêi NguyÔn.

-Lîc ®å çc ®¬n vÞ hµnh chÝnh ViÖt Nam thêi NguyÔn.III.TiÕn tr×nh tiÕt d¹y.1æn ®Þnh líp.2. KiÓm tra bµi cò.3. Giíi thiÖu bµi míi.4.D¹y- häc bµi míi.




HS:§äc sgk.GV:GT qua triÒu T©y S¬n sau khi Quang Trung mÊt : Quang To¶n kh«ng ®ñ søc g¸nh v¸c c«ng viÖc ®Êt níc, NguyÔn Nh¹c chÞu an phËn kh«ng lo viÕc níc vÒ sau.? V× sao triÒu ®¹i T©y S¬n suy

yÕu <m©u thuÉn, chia rÏ néi bé- kh«ng cßn nhuÖ khÝ ®Êu tranh>.

GV:M©u thuÉn th× chÕt, ®oµn kÕt th× sèng- nh¾c nhë, bµi häc...? Tríc t×nh h×nh ®ã NguyÔn Ánh ®· lµm g×? ( §em thñy binh ra lÊn vïng ®Êt cña T©y S¬n)GV:Dïng lîc ®å ViÖt Nam giíi thiÖu trËn chiÕn NguyÔn ¸nh ®¸nh ®æ T©y S¬n.

? nhµ NguyÔn lµm g× ®Ó lËp l¹i chÕ ®é phong kiÕn tËp quyÒn?? Nh×n trªn lîc ®å em h·y kÓ tªn mét sè tØnh phñ cña triÒu NguyÔn? ? NhËn xÐt g× vÒ çch tæ chøc ®¬n vÞ hµnh chÝnh díi triÒu NguyÔn? LÇn ®Çu tiªn ë níc ta trªn mét l·nh thæ thèng nhÊt çc tæ chøc hµnh chÝnh ®îc s¾p ®Æt chÝnh quy nh vËy.? Ngµy nay nhµ níc ta cã bao nhiªu tØnh thµnh<64 tØnh thµnh>.? Vua Gia Long chó träng cñng cè

luËt ph¸p nh thÕ nµo?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ luËt Gia

Long <Gåm 22 quyÓn 398 ®iÒu luËt gièng luËt nhµ Thanh-T.Quèc>.

? Nhµ NguyÔn ®· lµm g× ®Ó cñng cè qu©n ®éi?

1. Nhµ NguyÔn lËp l¹i chÕ ®é phong kiÕn tËp quyÒn.

* Hoµn c¶nh : - Quang Trung mÊt, triÒu ®¹i T©y S¬n suy yÕu. -

- N¨m 1802, NguyÔn ¸nh ®¸nh T©y S¬n.

- N¨m1806, NguyÕn ¸nh lªn ng«i- Gia Long, chän Phó Xu©n ( HuÕ) lµm kinh ®«, * ChÕ ®é phong kiÕn tËp quyÒn. - Vua n¾m mäi quyÒn hµnh, - Chia níc thµnh 30 tØnh vµ 1 phñ trùc thuéc .

=> LÇn ®Çu tiªn çc tæ chøc hµnh chÝnh ®îc s¾p ®Æt chÝnh quy nh vËy.

- N¨m 1815, ban hµnh luËt Gia Long.

- Qu©n ®éi: X©y thµnh tr× v÷ng ch¾c hÖ thèng tr¹m ngùa.



- Nh©n d©n ph¶i ®i phu, ®i lÝnh ®Ó x©y dùng nh÷ng thµnh tr× nguy nga, tr¸ng lÖ.HS:Quan s¸t H 62, 63 sgk.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ qu©n ®éi nhµ NguyÔn Vâ quan: ¸o gi¸p, long che, ngùa. LÝnh: §ång bé, khÝ giíi. -> X©y dùng qu©n ®éi quy cñ song trang bÞ vò khÝ cßn th« s¬.? Nhµ NguyÔn cã chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i nh thÕ nµo?

? Nh÷ng chÝnh s¸ch Êy sÏ g©y ra hËu qu¶ g×? <Sù chó ý cña ph¬ng T©y>.

-§èi ngo¹i: thÇn phôc nhµ Thanh mï qu¸ng.

=> Thóc ®Èy níc Ph¸p chuÈn bÞ x©m lîc.

IV. Cñng cè. DÆn dß:GV hÖ thèng l¹i néi dung bµi häc.Häc bµi vµ so¹n tríc bµi tiÕp theo.

+ Nhµ NguyÔn thi hµnh nh÷ng chÝnh s¸ch kinh tÕ nh thÕ nµo?

+ Nh÷ng biÖn ph¸p ®ã cã lµm cho kinh tÕ ViÖt Nam ph¸t triÓn kh«ng ?

Ngµy so¹n: 10/4/2011 TiÕt 61 I.T×nh h×nh chÝnh trÞ- kinh tÕ.I.Môc tiªu:1.KiÕn thøc.

- BiÕt ®îc c¸c chÝnh s¸ch vÒ kinh tÕ cña nhµ NguyÔn vµ t¸c ®éng cña nã tíi t×nh h×nh chÝnh trÞ vµ kinh tÕ cña x· héi ViÖt nam ë n÷a ®Çu thÕ kØ XIX.



2.T t ëng. -ChÝnh s¸ch cña nhµ NguyÔn kh«ng phï hîp víi yªu cÇu lÞch sö,

nÒn kinh tÕ, x· héi kh«ng cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn.3.KÜ n¨ng.

-Ph©n tÝch nguyªn nh©n c¸c hiÖn tr¹ng kinh tÕ thêi NguyÔn . II.ThiÕt bÞ vµ t liÖu d¹y häc. - B¶ng phôIII.TiÕn tr×nh tiÕt d¹y.1 æn ®Þnh líp.2. KiÓm tra bµi cò. - Nhµ NguyÔn lµm g× ®Ó lËp l¹i chÕ ®é phong kiÕn tËp quyÒn ?3. Giíi thiÖu bµi míi.4.D¹y- häc bµi míi.


HS: §äc sgk.? T×nh h×nh kinh tÕ n«ng nghiÖp níc ta ®Çu thÕ kØ XIX nh thÕ nµo ? - N«ng nghiÖp sa sót nghiªm träng, ®ång ruéng bá hoang.? Nhµ NguyÔn cã nh÷ng chÝnh s¸ch g× vÒ n«ng nghiÖp.

? C«ng cuéc khai hoang ë thêi NguyÔn cã t¸c dông nh thÕ nµo ?? MÆc dï ruéng ®Êt ®îc khÈn hoang song vÉn cßn t×nh tr¹ng d©n lu vong.v× sao? - Ruéng ®Êt cßn bá hoang nhiÒu. Bän ®Þa chñ cíp ruéng ®Êt, chÕ ®é qu©n ®iÒn kh«ng cßn t¸c dông.? Thêi NguyÔn cã quan t©m tu söa ®ª ®iÒu kh«ng?HS:<Th¶o luËn nhãm>.? T¹i sao viÖc ®¾p ®ª ®iÒu l¹i khã kh¨n nh vËy. -Tµi chÝnh thiÕu hôt, tham nhòng h¹n h¸n, lôt léi liªn tiÕp nh phñ kho¸i ch©u.? VËy theo em nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp triÒu NguyÔn cã ph¸t triÓn kh«ng?

2.Kinh tÕ d íi triÒu NguyÔn. a.N«ng nghiÖp:

- Chñ tr¬ng khai hoang.-LËp Êp, lËp ®ån ®iÒn.

=> T¨ng diÖn tÝch canh t¸c.

- §ª ®iÒu kh«ng ®îc quan t©m tu söa

-> N«ng nghiÖp sa sót, kh«ng ph¸t triÓn ®îc.

b.Thñ c«ng nghiÖp:-LËp xëng thñ c«ng nhµ níc.



?Thñ c«ng nghiÖp thêi NguyÔn cã ®Æc ®iÓm g×?

HS:§äc ch÷ nhá sgk.? Qua ®o¹n t liÖu trªn em cã nhËn xÐt g× vÒ thî thñ c«ng ViÖt Nam ®Çu XIX.HS:Th¶o luËn ®«i. <Th«ng minh, s¸ng t¹o, cÇn cï, häc hái>.GV:Ngµy nay nhiÒu ngêi vÉn ph¸t huy kh¶ n¨ng lµm giµu ë n«ng th«n. <M¸y cÊy, m¸y gÆt, gieo h¹t, tù t¹o-> lîi Ých cao...>.?V× sao cã nhiÒu tiÒm lùc nhng thñ c«ng nghiÖp níc ta vÉn kh«ng ph¸t triÓn ®îc.

?Em cã nhËn xÐt g× vÒ ho¹t ®éng bu«n b¸n trong níc. - Híng dÉn häc sinh quan s¸t H.64 SGK? ChÝnh s¸ch ngo¹i th¬ng cña nhµ NguyÔn ®îc thÓ hiÖn nh thÕ nµo.? V× sao triÒu NguyÔn h¹n chÕ ngo¹i th¬ng? <B¶o thñ, l¹c hËu, mï qu¸ng>.GV:Liªn hÖ ngµy nay.GV MÆc dï nÒn kinh tÕ cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn nhng nh÷ng chÝnh s¸ch ph¶n ®éng ®ã cña nhµ NguyÔn kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña lÞch sö nÒn kinh tÕ.

-Khai má, lËp lµng thñ c«ng.-Häc kÜ thuËt ph¬ng T©y.

- ChÝnh s¸ch +ThuÕ nÆng + B¾t thî giái + V¬ vÐt hµng tèt => Mai mét tµi n¨ng, k×m h·m thñ c«ng nghiÖp.c. Th ¬ng nghiÖp. -Néi th¬ng: Bu«n b¸n ph¸t triÓn.

-Ngo¹i th¬ng: H¹n chÕ bu«n b¸n víi ngêi ph¬ng t©y

IV. Cñng cè. DÆn dß:GV hÖ thèng l¹i néi dung bµi häc.Häc bµi vµ so¹n tríc bµi tiÕp theo.

+ §êi sèng nh©n d©n ta díi thêi NguyÔn nh thÕ nµo?



+ Nguyªn nh©n nµo dÉn tíi çc cuéc khëi nghÜa n«ng d©n ?

+ T×m hiÓu vÒ çc cuéc khëi nghÜa?

Ngµy so¹n : 10/4 2011TiÕt 62 II.Çc cuéc næi dËy cña nh©n d©n.I.Môc tiªu.1.KiÕn thøc.

-§êi sèng c¬ cùc cña nh©n d©n ta díi triÒu NguyÔn dÉn ®Õn nh÷ng m©u thuÉn lµm bïng næ hµng tr¨m cuéc khëi nghÜa kh¾p n¬i.2.T t ëng. Quy luËt lÞch sö: Cã ¸p bøc, cã ®Êu tranh.3.KÜ n¨ng.-X¸c ®Þnh ®Þa bµn diÔn ra çc cuéc ®Êu tranh lín cña nh©n d©n.II.ThiÕt bÞ d¹y häc.

-Lîc ®å ViÖt Nam n¬i bïng næ çc cuéc khëi nghÜa nh©n d©n.III.TiÕn tr×nh tiÕt d¹y.1.æn ®Þnh líp.2.KiÓm tra bµi cò.

?Nhµ NguyÔn ®· thµnh lËp vµ cñng cè chÝnh quyÒn nh thÕ nµo?3. Giíi thiÖu bµi míi.

-TriÒu NguyÔn víi nh÷ng chÝnh s¸ch b¶o thñ, l¹c hËu, c« lËp víi thÕ giíi bªn ngoµi ®Èy nh©n d©n ta vµo vßng luÈn quÈn khiÕn m©u thuÉn x· héi gay g¾t thóc ®Èy nh©n d©n ph¶i ®Êu tranh chèng nhµ NguyÔn kh¾p n¬i.4.D¹y- häc bµi míi.

Ho¹t ®éng cña thÇy- trß Néi dung bµi häcHS:§äc sgk.? §êi sèng cña nh©n d©n ta díi triÒu NguyÔn nh thÕ nµo? H·y nªu nh÷ng nÐt ®iÓn h×nh cña chÝnh s¸ch ®ã.- HS ®äc ®o¹n in nghiªng SGK ? Qua ®o¹n trÝch, em cã nhËn xÐt g× vÒ chÝnh quyÒn phong kiÕn nhµ NguyÔn?

- Quan l¹i tõ Trung ¬ng ®Õn

1. §êi sèng nh©n d©n d íi triÒu NguyÔn- Cùc khæ, mÊt ruéng ®Êt, t« thuÕ nÆng nÒ

- Quan l¹i bãc lét ®ôc khoÐt- Thiªn tai bÖnh dÞch hoµnh hµnh



®Þa ph¬ng ®ôc khoÐt nh©n d©n

- X· héi lo¹n l¹cHS:Th¶o luËn nhãm.? Hä cã th¸i ®é nh thÕ nµo ®èi víi chÝnh quyÒn NguyÔn? ->C¨m phÉn, o¸n giËn-> ®Êu tranh.? Nguyªn nh©n bïng næ cuéc khëi nghÜa thêi k× nµy.GV:Dïnglîc ®å giíi thiÖu, s¬ lîc ®Þa bµn çc cuéc khëi nghÜa.GV:Cho H quan s¸t, nhËn xÐt s¬ lîc.HS: <Quy m« réng lín,kh¾p n¬i>.? V× sao lµ cuéc khëi nghÜa ®iÓn h×nh?

? N«ng V¨n V©n lµ ngêi ntn?V× sao «ng khëi nghÜa?GV têng thuËt khëi nghÜa.? NhËn xÐt vÒ cuéc khëi nghÜa cña N«ng V¨n V©n.? Em h·y giíi thiÖu vµi nÐt vÒ Lª V¨n Kh«i ?

Gv têng thuËt

? Nªu vµi nÐt vÒ Cao B¸ Qu¸t?

Lîc thuËt l¹i diÔn biÕn cña cuéc kn Cao B¸ Qu¸t?-Lµ cuéc khëi nghÜa tÝch cùc cña çc nhµ nho

HS th¶o luËn:? Çc cuéc khëi nghÜa trªn cã nh÷ng ®iÓm g× gièng nhau vµ

2. Çc cuéc næi dËy a Khëi nghÜa Phan B¸ Vµnh<1821-1827>-1821 khëi nghÜa bïng næ- C¨n cø Trµ lò-Nam ®Þnh- 1827 bÞ ®µn ¸p

->Lµ cuéc khëi nghÜa ®iÓn h×nh cho phong trµo ®Çu XIX

b. Khëi nghÜa N«ng V¨n V¨n<1833-1835>- §Þa bµn: miÒn nói ViÖt B¾c-> ®iÓn h×nh cho phong trµo miÒn nói

c. Khëi nghÜa Lª V¨n Kh«i <1833-1835>- ¤ng lµ thæ hµo Cao B»ng vµo Nam khëi nghÜa n¨m 1833- 1834 con trai thay- 1835 bÞ ®µn ¸p-> lµ cuéc khëi nghÜa tiªu biÓu ë phÝa Namd. Khëi nghÜa Cao B¸ Qu¸t<1854-1856>- Lµ nhµ th¬,nhµ nho yªu níc- 1855 Cao B¸ Qu¸t hy sinh 1856 khëi nghÜa bÞ ®µn ¸p

* Nguyªn nh©n thÊt b¹i



kh¸c nhau? - Gièng: môc tiªu chèng chÝnh quyÒn nhµ NguyÔn. - Kh¸c: + TÝnh chÊt + §Þa bµn ho¹t ®éng + Ngêi l·nh ®¹o?V× sao çc cuéc khëi nghÜa ®Òu thÊt b¹i

?ý nghÜa lÞch sö cña çc cuéc khëi nghÜa

? Hµng tr¨m cuéc khëi nghÜa næi dËy chèng nhµ NguyÔn nãi lªn thùc tr¹ng x· héi lóc bÊy giê nh thÕ nµo? - M©u thuÉn giai cÊp cµng gay g¾t - ChÝnh quyÒn nhµ NguyÔn sím muén sÏ sôp ®æ.

- Ph©n t¸n thiÕu liªn kÕt - TriÒu ®×nh nhµ NguyÔn ®µn ¸p* ý nghÜa lÞch sö- ThÓ hiÖn tinh thÇn ®Êu tranh anh dòng cña nh©n d©n ta-> Lµm cho triÒu NguyÔn lung lay.

IV Cñng cè dÆn dß HS DÆn dß HS ®äc bµi 28

Lµm bµi tËp lÞch sö: LËp b¶ng thèng kª çc cuéc khëi nghÜa cña n«ng d©n vµo thÕ kØ XIX.

So¹n bµi míi: + T×m hiÓu çc t¸c phÈm tiªu biÓu cña v¨n häc cuèi thÕ kØ XVIII?

+Nh÷ng thµnh tùu næi bËt cña nghÖ thuËt

Ngµy so¹n: 17/4/2011 Bµi 28 sù ph¸t triÓn cña v¨n ho¸ d©n téc

<cuèi thÕ kØ XVIII - nöa ®Çu thÕ kØ XIX> TiÕt 63 I. VĂN HỌC – NGHỆ THUẬTI. Môc tiªu bµi häc 1KiÕn thøc:

-Sù ph¸t triÓn cao h¬n cña nÒn v¨n ho¸ d©n téc víi nhiÒu thÓ lo¹i phong phó vµ nhiÒu t¸c gi¶,t¸c phÈm næi tiÕng.

-V¨n häc d©n gian çc thµnh tùu vÒ héi ho¹, kiÕn tróc, ®iªu kh¾c 2 T t ëng

-Tr©n träng,tù hµo víi nh÷ng thµnh tùu mµ cha «ng ta s¸ng t¹o ra



- Gãp phÇn h×nh thµnh ý thøc th¸i ®é b¶o vÖ vµ ph¸t huy çc di s¶n v¨n ho¸ 3. KÜ n¨ng

-RÌn kÜ n¨ng miªu t¶ nh÷ng thµnh tùu v¨n ho¸-KÜ n¨ng quan s¸t,ph©n tÝch,tr×nh bµy vÒ çc t¸c phÈm nghÖ

thuËtII.ThiÕt bÞ,t liÖu d¹y häc

Tranh d©n gian,chïa t©y ph¬ng,ngä m«n,®×nh lµng ®×nh b¶ng,cung ®iÖn,l¨ng tÈm triÒu NguyÔn,su tÇm bµi th¬ 18 vÞ La H¸n chïa T©y Ph¬ng...IIITiÕn tr×nh tiÕt d¹y1. Ổ n ®Þnh líp 2. KiÓm tra bµi cò

?Em h·y tr×nh bµy ®êi sèng nh©n d©n ta nöa ®Çu XIX díi triÒu NguyÔn3. Giíi thiÖu bµi míi

Cuèi XVIII nöa ®Çu XIX, triÒu NguyÔn lËp l¹i ¸ch thèng trÞ g©y ra cuéc sèng cùc khæ cho nh©n d©n ta,lµm k×m h·m sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ khoa häc, x· héi song ®©y l¹i lµ giai ®o¹n ph¸t triÓn cao cña nÒn v¨n ho¸ d©n téc. Sù hñ b¹i lçi thêi cña triÒu ®¹i phong kiÕn l¹i ®îc ph¶n ¸nh rÊt ®a d¹ng phong phó, râ nÐt trong v¨n häc, nghÖ thuËt lµm cho nÒn v¨n häc nghÖ thuËt ph¸t triÓn cao h¬n bao giê hÕt. §Ó thÊy râ h¬n sù ph¸t triÓn cña v¨n häc nghÖ thuËt, khoa häc kÜ thuËt, h«m nay ...4. D¹y - häc bµi míi

Ho¹t ®éng cña thÇy-trß Néi dung bµi häc? V¨n häc d©n gian bao gåm nh÷ng thÓ lo¹i nµo?? Em h·y ®äc mét c©u tôc ng÷,ca dao mµ em biÕt.?Em h·y kÓ tªn çc t¸c phÈm vµ çc t¸c gi¶ v¨n häc tiªu biÓu mµ em biÕt? NguyÔn Du-TruyÖn KiÒu 3254 c©u th¬ “Tr¨m n¨m trong câi ngêi ta Ch÷ tµi ch÷ mÖnh khÐo lµ ghÐt nhau Tr¶i qua mét cuéc bÓ d©u Nh÷ng ®iÒu tr«ng thÊy... ®au ®ín lßng”? Em h·y ®äc mét c©u hoÆc mét ®o¹n th¬ cña çc t¸c gi¶ trªn mµ em thÝch nhÊt.

1. V¨n häc-V¨n häc d©n gian: tôc ng÷,ca dao,d©n ca, hß, vÌ, tiÕu l©m, tr¹ng...

-V¨n häc b¸c häc+TruyÖn KiÒu-NguyÔn Du+Chinh phô ng©m khóc-§Æng TrÇn C«n+Cung o¸n ng©m khóc+Th¬ Hå Xu©n H¬ng+Th¬ bµ HuyÖn Thanh Quan+Th¬ Cao B¸ Qu¸t



- NguyÔn Du nhµ th¬ lín cña d©n téc ®Çu thÕ kØ XX-TruyÖn KiÒu kÓ vÒ th©n phËn nµng KiÒu sèng díi chÕ ®é phong kiÕn bÊt c«ng bÞ vïi dËp, nçi khæ cña nµng KiÒu lµ tiªu biÓu cho th©n phËn ngêi phô n÷ bÞ vïi dËp. -Hå xu©n h¬ng: nhµ th¬ n«m ch©m biÕm, næi tiÕng m¹nh d¹n lªn tiÕng bªnh vùc cho ngêi phô n÷, cho lÏ ph¶i, ®¶ kÝch bän h¸m danh lîi, ®¶ kÝch nh÷ng bÊt c«ng trong x· héi, Bµ ®· ®Ó l¹i nhiÒu bµi th¬ ch©m biÕm s©u s¾c vµ nh÷ng kh¸t khao vÒ cuéc sèng b×nh ®¼ng trong x· héi <§Ò ®Òn SÇm Nghi §èng>,<B¸nh tr«i níc>...? So víi çc thÕ kØ tríc th× v¨n häc n-íc ta thêi k× nµy cã g× míi?? Néi dung cña çc t¸c phÈm v¨n häc thêi k× nµy ?? T¹i sao v¨n th¬ n«m thêi k× nµy l¹i ph¸t triÓn rùc rì nh vËy <§©y lµ giai ®o¹n khñng ho¶ng trÇm träng cña x· héi phong kiÕn lµ giai ®o¹n b·o t¸p çch m¹ng s«i ®éng lµ c¬ së ®Ó v¨n ho¸ ph¸t triÓn vµ ph¶n ¸nh hiÖn thùc x· héi>.GV s¬ kÕt chuyÓn ý? V¨n nghÖ d©n gian gåm nh÷ng thÓ lo¹i nµo?

?Q uª em cã nh÷ng lµn h¸t d©n gian nµo?GV Giíi thiÖu vÒ tranh d©n gian, tranh lµng M¸i “Hìi c« th¾t lng bao xanh Cã vÒ lµng M¸i víi anh th× vÒ Lµng M¸i cã lÞch cã lÒ Cã nghÒ t« tîng,cã nghÒ lµm tranh”? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ®Ò tµi tranh d©n gian?HS th¶o luËn nhãm

->XuÊt hiÖn mét sè nhµ th¬ n÷-Néi dung: Ph¶n ¸nh t×nh h×nh x· héi nªu lªn nguyÖn väng nh©n d©n ->V¨n häc ch÷ N«m ph¸t triÓn thÓ hiÖn sù ph¸t triÓn cña v¨n ho¸ d©n téc.

2.NghÖ thuËt-NghÖ thuËt d©n gian phong phó ®a d¹ng :s©n khÊu, chÌo, tuång, quan hä,trèng qu©n, lîn, si, kh¾p...

-Tranh d©n gian: §«ng hå ->mang ®Ëm tÝnh d©n téc ph¶n ¸nh mäi mÆt sinh ho¹t cña nh©n d©n.



GV tranh ch¨n tr©u thæi s¸oLäng xanh l¸ sen/ S¸o thæi tai tr©u ->thó vui thanh b×nh, sù yªu ®êi,ngé nghÜnh cña chó bÐ ch¨n tr©u. -Tranh Høng dõa: “Khen ai khÐo t¹c nªn dõa §Êy trÌo ®©y høng cho võa mét ®«i” -Tranh ®µn gµ, tranh lîn n¸i..®¸m cíi chuét,trª cãc...

? Em h·y nªu nh÷ng thµnh tùu kiÕn tróc thêi k× nµyHS Quan s¸t H.67? Em cã nhËn xÐt g× vÒ kiÕn tróc thêi k× nµyGV Giíi thiÖu chïa T©y Ph¬ng-18 vÞ La H¸n->®îc ®Ênh gi¸ lµ nh÷ng t¸c phÈm nghÖ thuËt ®Ñp vµo bËc nhÊt cña nghÖ thuËt ®iªu kh¾c cæ ViÖt nam.Khi ®Õn th¨m chïa ai còng ph¶i trÇm trå th¸n phôc - Nhµ th¬ Huy CËn ®· s¸ng t¸c bµi th¬ “C¸c vÞ La H¸n chïa T©y Ph-¬ng” miªu t¶ d¸ng vÎ ,néi t©m tõng pho tîng “ C¸c vÞ La H¸n chïa t©y Ph¬ng T«i ®Õn th¨m vÒ lßng vÊn v¬ng H¸ ch¼ng ph¶i ®©y lµ sø phËt Mµ sao ai nÊy mÆt ®au th¬ng §©y vÞ x¬ng trÇn ch©n víi tay Cã chi thiªu ®èt tÊm th©n gÇy TrÇm ng©m ®au khæ s©u vßm m¾t Tù bÊy ngåi y cho ®Õn nay Cã vÞ m¾t gi¬ng mµy nhÝu xÖch Tr¸n nh næi sãng biÓn lu©n håi M«i cong chua tr¸t t©m hån hÐo G©n vÆn bµn tay m¹ch m¸u s«i Cã vÞ ch©n tay co xÕp l¹i Trßn xoe tùa thÓ chiÕc thai non Nhng ®«i tai réng dµi ngang gèi

-KiÕn tróc Chïa T©y Ph¬ng-Th¹ch thÊt-Hµ T©y->kiÕn tróc ®éc ®¸o kiÓu cung ®×nh, t¹o sù t«n vinh cao quÝ.

-NghÖ thuËt t¹c tîng ®óc ®ång: tµi hoa->®Ëm ®µ b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc.



C¶ cuéc ®êi nghe ®ñ nçi buån Çc vÞ ngåi ®©y trong lÆng im Mµ sao gi«ng b·o næi tr¨m miÒn Nh tõ vùc th¼m ®êi nh©n lo¹i Bãng tèi ®ïn ra trËn giã ®en Mçi ngêi mét vÎ mÆt con ngêi Cuån cuén ®au th¬ng ch¸y díi trêiHS xem tranh kinh thµnh HuÕ...1993 ®îc xÕp h¹ng di s¶n v¨n ho¸ thÕ giíi? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt kiÕn tróc thÕ kØ XVIII nöa ®Çu XIX? Em h·y kÓ l¹i mét sè c«ng tr×nh kiÕn tróc ®éc ®¸o mµ em biÕtIV. cñng cè dÆn dß HS

GV: cñng cè kiÕn thøc toµn bµiNh¾c HS lµm bµi tËp, chuÈn bÞ phÇn II+ T×nh h×nh gi¸o dôc thi cö thêi k× nµy cã g× míi?+ NH÷ng thµnh tùu khoa häc kØ thuËt thêi k× nµy cã g× míi?

Ngµy so¹n: 17/4/2011 Bµi 28 sù ph¸t triÓn cña v¨n ho¸ d©n téc

<cuèi thÕ kØ XVIII - nöa ®Çu thÕ kØ XIX> TiÕt 64 II. gi¸o dôc, khoa häc - kØ thuËtI. Môc tiªu bµi häc 1KiÕn thøc:

-Sù chuyÓn biÕn vÒ khoa häc,kÜ thuËt,sö häc,®Þa lÝ,y häc,c¬ khÝ ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tùu ®¸ng kÓ

-Sù tiÕp thu khoa häc kÜ thuËt ph¬ng T©y song øng dông cha nhiÒu 2 T t ëng

-Tr©n träng,tù hµo víi nh÷ng thµnh tùu mµ cha «ng ta s¸ng t¹o ra

- Gãp phÇn h×nh thµnh ý thøc th¸i ®é b¶o vÖ vµ ph¸t huy çc di s¶n v¨n ho¸ 3. KÜ n¨ng

-RÌn kÜ n¨ng miªu t¶ nh÷ng thµnh tùu v¨n ho¸-KÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, tr×nh bµy vÒ çc t¸c phÈm nghÖ

thuËtII.ThiÕt bÞ,t liÖu d¹y häc



Tranh d©n gian,chïa t©y ph¬ng,ngä m«n,®×nh lµng ®×nh b¶ng,cung ®iÖn,l¨ng tÈm triÒu NguyÔn,su tÇm bµi th¬ 18 vÞ La H¸n chïa T©y Ph¬ng...IIITiÕn tr×nh tiÕt d¹y1. Ổ n ®Þnh líp 2. KiÓm tra bµi cò

?Em h·y tr×nh bµy ®êi sèng nh©n d©n ta nöa ®Çu XIX díi triÒu NguyÔn3. Giíi thiÖu bµi míi

Cuèi XVIII nöa ®Çu XIX, triÒu NguyÔn lËp l¹i ¸ch thèng trÞ g©y ra cuéc sèng cùc khæ cho nh©n d©n ta,lµm k×m h·m sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ khoa häc, x· héi song ®©y l¹i lµ giai ®o¹n ph¸t triÓn cao cña nÒn v¨n ho¸ d©n téc. Sù hñ b¹i lçi thêi cña triÒu ®¹i phong kiÕn l¹i ®îc ph¶n ¸nh rÊt ®a d¹ng phong phó, râ nÐt trong v¨n häc, nghÖ thuËt lµm cho nÒn v¨n häc nghÖ thuËt ph¸t triÓn cao h¬n bao giê hÕt. §Ó thÊy râ h¬n sù ph¸t triÓn cña v¨n häc nghÖ thuËt, khoa häc kÜ thuËt, h«m nay ...4. D¹y - häc bµi míi

Ho¹t ®éng cña thÇy-trß Néi dung bµi häcHS ®äc SGK? Gi¸o dôc thi cö thêi T©y S¬n ntn?

HS ®äc phÇn 2? H·y nªu nh÷ng t¸c phÈm sö häc tiªu biÓu thêi k× nµy?

? Em biÕt g× vÒ Lª Quý §«n? Sinh <1726->ngêi huyÖn Duyªn Hµ-Th¸i B×nh, häc giái næi tiÕng tõ nhá,6 tuæi ®· biÕt lµm th¬: “Ch¼ng ph¶i liu ®iu còng gièng nhµ R¾n ®Çu biÕng häc ¾t ch¼ng tha ThÑn ®Ìn hæ löa ®au lßng mÑ Nay thÐt mai gÇm r¸t cæ cha

1. Gi¸o dôc, thi cö-Thêi t©y S¬n: Ban ChiÕu LËp häc, chÊn chØnh häc tËp thi cö, më trêng ë c¸c x·, coi träng ch÷ N«m-Thêi NguyÔn kh«ng thay ®æi1836 lËp Tø dÞch qu¸n- dÞch tiÕng níc ngoµi.

2. Sö häc, ®Þa lÝ häc , y häc-Sö häc +§¹i viÖt sö kÝ tiÒn biªn –TriÒu NguyÔn +§¹i nam thùc lôc 144 q +§¹i nam liÖt truyÖn +§¹i viÖt th«ng sö +Phñ biªn t¹p lôc +V©n ®µi lo¹i ng÷ +LÞch triÒu hiÕn ch¬ng lo¹i trÝ



Tõ nay ch©u lç xin ®Ìn s¸ch §Ó khái mang danh tiÕng thÕ gia”- 1752 ®ç cö nh©n -®ç ®Çu thi héi-thi ®×nh 34 tuæi lµm quan ®i sø sang Trung Quèc: “¤ng t chÊt kh¸c ®êi, th«ng minh h¬n ngêi tÝnh nÕt thuÇn hËu ch¨m häc kh«ng biÕt mÖt mái tuy ®ç ®¹t vinh hiÓn mµ tay vÉn kh«ng rêi quyÓn s¸ch” Phan Huy Chó ¤ng cïng Phan Huy Chó hoµn thµnh nhiÒu bé s¸ch lÞch sö...? Khoa häc §Þa lÝ ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu g×

?Y häc thÕ kØ XVIII-XIX ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu g×GV: -H¶i thîng l·n ¤ng- Lª H÷u Tr¸c <1720-1792>, xuÊt th©n trong gia ®×nh nho häc t¹i huyÖn Hng Yªn lµ ngêi thÇy thuèc cã uy tÝn lín thÕ kØ XVIII, tõ quan vÒ ë Èn trªn nói t×m thuèc trÞ bÖnh cøu ngêi, xuÊt b¶n bé s¸ch <H¶i thîng y t«ng t©m lÜnh ghi 305 vÞ thuèc nam víi 2854 ph¬ng thuèc trÞ bÖnh cæ truyÒn víi lêi d¹y: “§¹o lµm thuèc lµ nh©n thuËt, cã nhiÖm vô gi÷ g×n tÝnh mÖnh cho con ngêi...chØ lÊy viÖc gióp ngêi lµm träng mµ kh«ng cÇu lîi kÓ c«ng”->¤ng lµ «ng tæ nghÒ thuèc nam níc ta.GV s¬ kÕt chuyÓn ý:? Em h·y nªu nh÷ng thµnh tùu vÒ khoa häc-kÜ thuËt níc ta thÕ kØ XVIII?? Nh÷ng thµnh tùu trªn chøng tá ®iÒu g×?? Th¸i ®é cña triÒu NguyÔn ntn?

-§Þa lÝ: +Gia §Þnh thµnh th«ng chÝ-TrÞnh hoµi §øc +NhÊt thèng d ®Þa chÝ-Lª Quang §Þnh

-Y häc + H¶i thîng l·n «ng Lª H÷u Tr¸c- tp: “H¶i thîng y t«ng t©m lÜnh” <66q>

2.Nh÷ng thµnh tùu vÒ kÜ thuËt -Lµm sóng, ®ång hå, kÝnh thiªn lÝ, ®èng thuyÒn lín, m¸y xÎ gç...->Tr×nh ®é kÜ thuËt,n¨ng lùc nhËn thøc cña ngêi VN->BÞ k×m h·m

IV. cñng cè dÆn dß HSGV: cñng cè kiÕn thøc toµn bµi



Nh¾c HS lµm bµi tËp, chuÈn bÞ «n tËp ch¬ng V, VI

Ngµy so¹n: 24/4/2011TiÕt 65: LÞch sö ®Þa ph¬ng Bµi 4 Nh÷ng ®ãng gãp cña nh©n d©n qu¶ng b×nh

trong thêi ®¹i quang trungI.Môc tiªu:1.KiÕn thøc. - Gióp häc sinh tiÕp tôc t×m hiÓu lÞch sö ®Þa ph¬ng lång trong lÞch sö d©n téc. - Nh÷ng ®ãng gãp cña nh©n d©n Qu¶ng Binhftrong viÖc chèng thï trong giÆc ngoµi thÕ kØ XVIII. 2.T t ëng :

-Tù hµo víi truyÒn thèng cha «ng ta.-ThÊy râ ®îc søc m¹nh d©n téc vun ®¾p tõ c¸c ®Þa ph¬ng

trong c¶ níc vµ tr¸ch nhiÖm cña b¶n th©n cña gia ®×nh.3.KÜ n¨ng:

-RÌn luyÖn kÜ n¨ng ®äc t liÖu tham kh¶o.-KÜ n¨ng kÓ chuyÖn lÞch sö.

II.T liÖu tham kh¶o. - LÞch sö Qu¶ng B×nh

III.TiÕn tr×nh tiÕt d¹y. 1 , æn ®Þnh líp 2. Bµi cò : - Nªu nh÷ng thµnh tùu vÒ gi¸o dôc, thi cö ? 3. Bµi míi

Ho¹t ®éng d¹y - häc Néi dung chÝnh

GV gîi häc sinh nhí l¹i c¸c cuéc chiÕn tranh phong kiÕn trong níc thÕ kØ XVIII :

- ChiÕn tranh Nam – B¾c triÒu- ChiÕn tranh TrÞnh – NguyÔn

GV : N¨m 1771, khëi nghÜa T©y S¬n bïng næ, néi t×nh nhµ NguyÔn rèi ren. Chíp thßi c¬ Êy n¨m 1774 quan TrÞnh vît s«ng Gianh ®¸nh vµo Phó Xu©n.- Cho HS ®äc t liÖu GV : Cuéc khëi nghÜa bÞ dËp t¾t nhng ®· lµm cho néi bé hä TrÞnh bÊt ®ång.Nh©n d©n QB vÉn nung nÊu ®Êu tranh vµ chuÈn bÞ ®îi thêi c¬ míi.

I. Nh©n d©n Qu¶ng B×nh trong cuéc chèng thï trong giÆc ngoµi thÕ kØ XVIII

- Nh©n d©n 2 huyÖn Khang Léc vµ LÖ Thñy ®· næi dËy chèng hä TrÞnh.



- N¨m 1786, NguyÔn HuÖ tõ Quy Nh¬n ®¸nh chiÕm Phó Xu©n, nh©n d©n QB phèi hîp víi nghÜa qu©n T©y S¬n tiªu diÖt hä TrÞnh.

- HS ®äc tiÕp t liÖu. - GV : Trong cuéc chèng qu©n x©m lîc M·n Thanh, nh©n d©n Qu¶ng B×nh ®· ®ãng gãp tÝch cùc, Thanh niªn tõ 16 tuæi trë lªn ®Òu cã nghÜa vô tßng qu©n.

- HS ®äc tiÕp t liÖu.=> ThÕ kØ XVIII, QB lµ ®Þa bµ trùc tiÕp chèng phong kiÕn TrÞnh – NguyÔn vµ lµ n¬i t¹o nªn chiÕn c«ng oanh liÖt thêi t©y S¬n.

Gvgîi HS nhí l¹i nh÷ng biÖn ph¸p kh«i phôc kinh tÕ cña Quang Trung.

GV giíi thiÖu mét sè lµng nghÒ thñ c«ng ( s¸ch t liÖu)

- HS ®äc t liÖu vÒ kinh tÕ vµ v¨n hãa Qu¶ng B×nh.

- Nh©n d©n Qu¶ng B×nh ®· tham gia khëi nghÜa T©y S¬n tiªu diÖt hä TrÞnh.

- Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc M·n Thanh, nh©n d©n Qu¶ng B×nh ®· ®ãng gãp søc ngêi søc cña cho qu©n T©y S¬n.

II. Nh÷ng thµnh tùu vÒ çc mÆt kinh tÕ - v¨n hãa.* Kinh tÕ :- Nh©n d©n thùc hiÖn chiÕu khuyÕn n«ng cña Quang Trung.- KÕt qu¶ : ruéng ®Êt bá hoang ®îc thanh to¸n, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®îc phôc håi + Çc ngµnh thñ c«ng nghiepj ®îc phôc håi.* V¨n hãa : HÖ thèng gi¸o dôc ®¬ j thèng nhÊt, çc trêng t ®îc dùng lªn khuyÕn khÝch con en häc tËp

IV. Cñng cè, dÆn dß.-HS: CÇn su tÇm çc s¸ch tham kh¶o sau:

+Çc triÒu ®¹i phong kiÕn ViÖt Nam.+LÞch sö thÕ giíi cæ trung ®¹i.+LÞch sö ViÖt Nam <§¹i c¬ng> tËp I. .

- ¤n tËp ch¬ng V vµ VI.



Ngµy so¹n : 24/4/2011TiÕt 66 Bµi 29

¤n tËp ch¬ng V vµ VI.I.Môc tiªu:1.KiÕn thøc.

-Tõ thÕ kØ XVIII- XVI, t×nh h×nh chÝnh trÞ cã nhiÒu biÕn ®éng, nhµ níc phong kiÕn tËp quyÒn thêi Lª S¬ suy sôp, nhµ M¹c thµnh lËp çc cuéc chiÕn tranh phong kiÕn Nam- B¾c triÒu vµ chiÕn tranh TrÞnh NguyÔn, sù chia c¾t §µng Trong- §µng Ngoµi.

-Phong trµo n«ng d©n T©y S¬n bïng næ lÇn lît ®¸nh ®æ çc tËp ®oµn phong kiÕn môc n¸t NguyÔn TrÞnh Lª, ®¸nh tan qu©n Xiªm- Thanh.

-MÆc dï t×nh h×nh chÝnh trÞ ®Êt níc cã nhiÒu biÕn ®éng nhng t×nh h×nh kinh tÕ, v¨n ho¸ vÉn cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn m¹nh.2.T t ëng.

-Tinh thÇn lao ®éng cÇn cï, s¸ng t¹o cña nh©n d©n trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n ho¸ cña ®Êt níc.

-Tù hµo vÒ truyÒn thèng d©n téc víi th¾ng lîi trong kh¸ng chiÕn chèng x©m lîc.3.KÜ n¨ng:

-HÖ thèng çc kiÕn thøc, ph©n tÝch, so s¸nh çc sù kiÖn lÞch sö.II. ThiÕt bÞ, t liÖu d¹y häc.

-B¶ng thèng kª çc nÐt c¬ b¶n vÒ kinh tÕ, v¨n ho¸ thÕ kØ XVI- XVIII.III.TiÕn tr×nh tiÕt «n tËp.1. æn ®Þnh líp.2.KiÓm tra bµi cò.

?H·y nªu nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc trong lÜnh vùc v¨n ho¸: V¨n häc, sö häc, ®Þa lÝ vµ çc khoa häc kh¸c cña níc ta cuèi XVIII ®Çu XIX?



?Nh÷ng thµnh tùu khoa häc, kÜ thuËt cña níc ta thêi k× nµy chøng tá ®iÒu g×?3.Giíi thiÖu bµi míi.

-Tõ thÕ kØ XVI-XIX, níc ta cã nhiÒu biÕn cè lÞch sö x¶y ra tr¶i qua çc giai ®o¹n lÞch sö nhÊt ®Þnh ®Ó kh¾c s©u kiÕn thøc lÞch sö giai ®o¹n nµy.H«m nay c« cïng çc em ®i «n tËp ch¬ng V-VI.4.Ho¹t ®éng «n tËp.

Ho¹t ®éng cña thÇy- trß Néi dung bµi häc? Giai ®o¹n lÞch sö tõ XVI- XIX ®· häc em thÊy næi lªn nh÷ng vÊn ®Ò g× cÇn ph¶i lu ý? -Sù suy yÕu nhµ níc phong kiÕn Lª S¬, sù m©u thuÉn ph©n chia phe ph¸i. - ChiÕn tranh phong kiÕn...-> chia c¾t ®Êt níc. - Quang Trung lËt ®æ chÝnh quyÒn... ®¸nh tan qu©n Xiªm- Thanh x©y dùng ®Êt níc.-TriÒu NguyÔn lËp l¹i chÕ ®é phong kiÕn...? Em h·y nªu nh÷ng biÓu hiÖn suy yÕu cña nhµ níc phong kiÕn Lª ë thÕ kØ XVI.

?H·y nªu tªn cuéc chiÕn tranh phong kiÕn. Thêi gian næ ra chiÕn tranh.

?HËu qu¶ cña çc cuéc chiÕn tranh phong kiÕn??Ai lµ ngêi cã c«ng thèng nhÊt ®Êt níc?GV:ChuyÓn ý.? Phong trµo T©y S¬n cã gäi lµ cuéc chiÕn tranh phong kiÕn kh«ng?V× sao? Kh«ng.HS:th¶o luËn.GV:§©y lµ cuéc khëi nghÜa lín nhÊt cña nh©n d©n §µng Trong thÕ kØ XVIII.?Em h·y nªu lªn nh÷ng th¾ng lîi

1.Sù suy yÕu cña nhµ n íc phong kiÕn tËp quyÒn.-Vua quan ¨n ch¬i sa ®o¹, sù tha ho¸ cña çc tÇng líp thèng trÞ, m©u thuÉn, chÐm giÕt lÉn nhau.-1527 M¹c §¨ng Dung cíp ng«i lËp ra nhµ M¹c.- ChiÕn tranh phong kiÕn Nam- B¾c triÒu tõ 1527-1572.- ChiÕn tranh TrÞnh- NguyÔn (1627-1672) chia c¾t ®Êt níc §µng Trong-§µng Ngoµi, g©y tæn h¹i cho kinh tÕ sù ph¸t triÓn ®Êt níc.

2.Quang Trung thèng nhÊt ®Êt n íc .

-LËt ®æ çc tËp ®oµn môc n¸t NguyÔn- TrÞnh- Lª.-Thèng nhÊt ®Êt níc.-§¸nh tan x©m lîc Xiªm- Thanh.-Phôc håi kinh tÕ, x©y dùng v¨n ho¸ d©n téc, cñng cè quèc



c¬ b¶n cña phong trµo n«ng d©n T©y S¬n.

?Quang Trung mÊt trong hoµn c¶nh ®Êt níc nh thÕ nµo?Em cã suy nghÜ g× vÒ cuéc ®êi vµ sù nghiÖp cña Quang Trung??V× sao triÒu ®¹i T©y S¬n bÞ ®¸nh b¹i nhanh chãng 1802.HS:th¶o luËn.GV:M©u thuÉn-> Suy yÕu.?Sau khi ®¸nh b¹i T©y S¬n NguyÔn ¸nh ®· lµm g×?-Tr¶ thï hÌn h¹ triÒu T©y S¬n.?VÒ kinh tÕ triÒu NguyÔn ®· lµm g×??T×nh h×nh kinh tÕ, v¨n ho¸ níc ta thÕ kØ XVI- XVIII cã ®Æc ®iÓm g×?

phßng- ngo¹i giao.

3. Nhµ NguyÔn lËp l¹i chÕ ®é phong kiÕn tËp quyÒn 1802.-1802 NguyÔn ¸nh ®¸nh T©y S¬n.-1806 NguyÔn ¸nh lªn ng«i <Gia Long>.+X©y dùng nhµ níc qu©n chñ trung ¬ng tËp quyÒn.+X©y dùng ph¸p luËt, qu©n ®éi.+Tæ chøc bé m¸y quan l¹i.+Chia níc 30 tØnh phñ Thõa Thiªn.+Khíc tõ quan hÖ víi ph¬ng T©y.+ThÇn phôc nhµ Thanh.-X©y dùng, tæ chøc l¹i s¶n xuÊt, ®ª ®iÒu, c«ng, n«ng, th¬ng-> Kh«ng cã kÕt qu¶ cao.-X©y dùng kinh ®«, l¨ng tÈm.-> §îc Unesco xÕp h¹ng thÕ giíi...4.T×nh h×nh kinh tÕ, v¨n ho¸ thÕ kØ XVI- XVIII vµ nöa ®Çu XIX.

GV s¬ kÕt chuyÓn ý:*LËp b¶ng thèng kª vÒ t×nh h×nh kinh tÕ,v¨n ho¸ thÕ kØ XVI-XIX

Thµnh tùu

Néi dung ThÕ kØ XVI- XVIII

Nöa ®Çu thÕ kØ XIX

VÒ kinh tÕ

N«ng nghiÖp

-§µng Ngßai sa sót...

-N«ng nghiÖp ®îc chó träng song cha kÕt



Thñ C. nghiÖp

Th¬ng nghiÖp

-§µng trong ph¸t triÓn h¬n.-NhiÒu lµng thñ c«ng, phêng thñ c«ng <dÖt, gèm, rÌn s¾t, ®óc ®ång, mÝa ®-êng... rÊt ph¸t triÓn.-ThÕ kØ XVI- XVIII më réngThÕ kØ XVIII- h¹n chÕ

qu¶.Nh©n d©n ph¶i nép t« thuÕ nÆng lôt léi, h¹n h¸n, nh©n d©n khæ...-C«ng th¬ng nghiÖp bÞ k×m h·m.-Khai má ®îc më réng cßn l¹c hËu.-ViÖc bu«n b¸n ®îc më réng.

V¨n ho¸ T«n gi¸o

V¨n ho¸

NghÖ thuËt d©n gian

-Nho gi¸o, §¹o gi¸o, Thiªn chóa gi¸o.- Ch÷ quèc ng÷ XVIII.-V¨n häc ch÷ H¸n, ch÷ N«m nhiÒu t¸c gi¶: NguyÔn BØnh Khiªm...-NghÖ thuËt: PhËt bµ ngh×n m¾t, ngh×n tay.

-V¨n häc d©n gian ph¸t triÓn phong phó, ®a d¹ng, v¨n häc ch÷ N«m <truyÖn KiÒu...>

-NghÖ thËt d©n gian...KiÕn tróc l¨ng tÈm NguyÔn...

IV. Cñng cè, d¨n dß HS:-Lµm bµi tËp: LËp b¶ng thèng kª c¸c cuéc khëi nghÜa n«ng d©n

tõ thÕ kØ XVI ®Õn gi÷a thÕ kØ XIX <MÉu sgk trang 148>.



Ngµy so¹n.2/5/2011TiÕt 67

Lµm bµi tËp lÞch sö.I. Môc tiªu:

- Qua tiÕt bµi tËp nh»m cñng cè cho HS kiÕn thøc phÇn ch¬ng VI: ChÕ ®é nhµ NguyÔn.

- GD t tëng: yªu níc, c¨m ghÐt chÐ ®é Pk nhµ NguyÔn g©y bao nhiªu th¶m h¹i cho ND; tù hµo vÒ tinh thÇn ®Êu tranh anh dòng cña nh©n d©n ta chèng l¹i ¸p bøc cêng quyÒn.

- KÜ n¨ng: bµi tËp lùa chän nh÷ng ®¸p ¸n ®óng; thao t¸c so s¸nh, ph©n tÝch çc sù kiÖn lÞch sö.II. T liÖu ®¹y häc:

Çc tµi liÖu cã liªn quan ®Õn chÕ ®é nhµ NguyÔn, vµ cuèn Bµi tËp LÞch sö III. TiÕn tr×nh d¹y häc:

1. æn ®Þnh líp. 2. KiÓm tra bµi cò : Kh«ng kiÓm tra mµ lång vµo phÇn gi¶i çc bµi

tËp.3. Bµi míi. - Ph¬ng ph¸p chung:

GV giao çc bµi tËp theo tõng tæ ghi s½n trªn phiÕu häc tËp. Sau ®ã yªu cÇu ®¹i diÖn çc tæ nhãm nªu ý kiÕn cña m×nh vµ çc HS kh¸c nghe, nhËn xÐt bæ sung. GV ®¸nh gi¸ cho ®iÓm nh÷ng em lµm bµi tèt.

Bµi tËp cô thÓ:Bµi 1- Tr¾c nghÞªm:C©u1: Nguyªn nh©n suy yÕu cña nhµ níc tËp quyÒn phong kiÕn (TK XVI-XVII) ®îc biÓu hiÖn qua nh÷ng mÆt nµo?

A. Vua quan ¨n ch¬i xa xØ, néi bé v¬ng triÒu lôc ®ôc, quan l¹i ®Þa ph¬ng léng quyÒn øc hiÕp ND.

B. Vua quan ¨n ch¬i xa xØ, néi bé v¬ng triÒu t¹m æn ®Þnh.C. Mét sè quan l¹i vÉn ®îc sù ñng hé cña nh©n d©n.D. Do nh©n d©n c¨m ghÐt giai cÊp thèng trÞ.

C©u 2: Nguyªn nh©n c¬ b¶n nhÊt dÉn ®Õn çc cuéc khëi nghÜa cña n«ng d©n giai ®o¹n TK XVI- XVII lµ:

A. Do giai cÊp thèng trÞ cha quan t©m ®Õn d©n.B. Do giai cÊp thèng trÞ ¸p bøc nÆng nÒ, ®êi sèng ND khæ cùc.C. N«ng d©n muèn ®øng dËy giµnh chÝnh quyÒn vÒ tay m×nh.D. §êi sèng nh©n d©n v« cïng khæ.

C©u 3: ChiÕn tranh Nam B¾c triÒu lµ chiÕ tranh gi÷a çc tËp ®oµn phong kiÕn nµo?



A. Nhµ Lª- Nhµ M¹c. B. Nhµ TrÞnh- NguyÔn.C. NguyÔn – Nhµ Lª. C. Nhµ TrÞnh – Nhµ M¹c

Bµi 2: Dïng lîc ®å m« t¶ mét trËn chiÕn mµ em Ên tîng nhÊt cña nghÜa qu©n T©y S¬n ®¸nh ®uæi giÆc ngo¹i x©m vµ çc cuéc khëi nghÜa tiªu biÓu cña n«ng d©n tõ thÕ kØ XVI - XIX (4 HS lªn tr×nh bµy trªn b¶ng, nhËn xÐt vµ chÊm ®iÓm)Bµi 3: KÓ chuyÖn vÒ mét nh©n vËt lÞch sö giai ®o¹n (TK XVI-XVII) mµ em Ên tîng nhÊt. (HS cã thÓ chän bÊt k× nh©n vËt nµo: Quang Trung, Tr-¬ng Phóc Loan....)

Bµi 4: H·y lËp b¶ng thèng kª çc sù kiÖn lÞch sö ViÖt Nam tõ thÕ kØ XVI-XVII: (B¶ng 1)A (Thêi gian)

B (Néi dung sù kiÖn)

1527 M¹c §¨ng Dung lËt ®æ nhµ Lª S¬ thµnh lËp nhµ M¹c

1543-1592 Thêi k× Lª- M¹c vµ chiÕn tranh Nam- B¾c triÒu1627-1672 ChiÕn tranh TrÞnh – NguyÔn, ®Êt níc bÞ chia

c¾t thµnh 2 vïng.1771 Khëi nghÜa n«ng dan T©y S¬n bïng næ do 3

anh em NguyÔn Nh¹c, NguyÔn L÷, NguyÔn HuÖ l·nh ®¹o.

1777 NghÜa qu©n T©y S¬n lËt ®æ chÝnh quyÒn chóa NguyÔn §µng Trong.

1789-1792 ChÝnh quyÒn Quang Trung thùc thi nhiÒu chÝnh s¸ch c¶i çch tiÕn bé.

1802 NguyÔn ¸nh lªn ng«i NguyÔn TriÒu ®îc thµnh lËp.

1838 Quèc hiÖu : §¹i Nam1858 Thùc d©n Ph¸p næ sóng x©m lîc VN lÇn 1 t¹i

®¶o S¬n Trµ - §µ N½ng. B¶ng 2: LËp b¶ng thèng kª çc cuéc khëi nghÜa diÕn ra tõ thÕ kØ XVI-XVII

Nöa cuèi TK XVIThêi gian Tªn cuéc khëi

nghÜa§Þa bµn ho¹t ®éng

- §Çu 1511:

Khëi nghÜa cña TrÇn Tu©n



- N¨m 1512:

Khëi nghÜa Lª Hy, trÞnh Hng.

- N¨m 1513:

Khëi nghÜa cña Phïng Ch¬ng

-§Çu 1516:

Khëi nghÜa cña TrÇn C¶o.

Cuéc næi dËy cuèi TK XIX- 1821-1827

Phan B¸ Vµnh

- 1833-1835

N«ng V¨n V©n

- 1833- 1835

Lª V¨n Kh«i

- 1854- 1856

Cao B¸ Qu¸t

IV. DÆn dß HS: ¤n l¹i toµn bé kiÕn thøc cña ch¬ng VI NÕu HS cha xong, híng dÉn vÒ nhµ hoµn thµnh nèt b¶ng thèng kª vµ so¹n bµi Tæng kÕt.

Ngµy so¹n.15/5/2011TiÕt 68 - Bµi 30.

Tæng kÕt.I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc. -PhÇn lÞch sö thÕ giíi trung ®¹i. Gióp häc sinh cñng cè nh÷ng hiÓu biÕt ®¬n gi¶n, nh÷ng ®Æc ®iÓm chÝnh cña chÕ ®é phong kiÕn ph¬ng §«ng <Trung Quèc> vµ chÕ ®é phong kiÕn ph¬ng T©y. So s¸nh sù kh¸c chÕ ®é phong kiÕn. -PhÇn lÞch sö ViÖt Nam. Häc sinh thÊy râ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña lÞch sö ViÖt Nam tõ thÕ kØ X- nöa ®Çu XIX víi nhiÒu biÕn cè lÞch sö quan träng.2.T t ëng. - Gi¸o dôc ý thøc tr©n träng nh÷ng thµnh tùu mµ nh©nlo¹i ®· ®¹t ®îc trong thêi Trung §¹i. - Gi¸o dôc vÒ qu¸ tr×nh dùng níc, gi÷ níc cña d©n téc ta.3.KÜ n¨ng. -Sö dông sgk ®Ó tham kh¶o vµ n¾m néi dung kiÕn thøc. -Sö dông lîc ®å, tranh ¶nh ph©n tÝch mét sè sù kiÖn ®· häc.II.§å dïng, t liÖu d¹y häc.



-Lîc ®å c¸c cuéc kh¸ng chiÕn chèngngo¹i x©m vµ phong trµo nh©n d©n. -Tranh, ¶nh, t liÖu cã liªn quan ®Õn bµi häc .III.TiÕn tr×nh tiÕt «n tËp.1.æn ®Þnh líp.2. KiÓm tra bµi cò.3. Giíi thiÖu néi dung bµi tæng kÕt. -Toµn bé phÇn lÞch sö ®· häc ë líp 7.4.Ho¹t ®éng d¹y- häc.1 . LËp b¶ng thèng kª nh÷ng nÐt lín vÒ x· héi phong kiÕn

ChÕ ®é phong kiÕn

Ph¬ng §«ng Ch©u ¢u

Thêi gian h×nh thµnh- suy vong

§Çu CN: TQIII <TCN>§N¸: X-XVItõ XVI-gi÷a XIX suy vong->CNTB x©m lîc.

H×nh thµnh V-XPh¸t triÓn tõ XI-XV Suy vong XVI, CNTB ra ®êi trong lßng C§PK

C¬ së kinh tÕ, x· héi

Kinh tÕ n«ng nghiÖpXH 2 giai cÊp §/C >< ND

N«ng nghiÖp + thñ c«ng nghiÖpL·nh chóa >< N«ng n«

ThÓ chÕ Nhµ níc

Vua ®øng ®Çu...Qu©n chñ chuyªn chÕ

Vua ...Qu©n chñ ph©n quyÒn, vÒ sau: tËp quyÒn

2. H·y nªu tªn c¸c vÞ anh hïng d©n téc ®· nªu cao ngän cê chèng giÆc gi÷ níc, b¶o vÖ Tæ quèc:

TriÒu ®¹i T/gian TÊm g¬ng KÎ XL ChiÕn th¾ngNg«-§inh 938-979

938 Ng« QuyÒn Nam H¸n

B¹ch §»ng

TiÒn Lª981-1009

981 Lª Hoµn Tèng B¹ch §»ng

Lý 1009-1226 1075-77

Lý Thêng KiÖt Tèng S.Nh nguyÖt

TrÇn 1226-1400

1258-88

TrÇn Quèc TuÊn...

M.Nguyªn

B¹ch §»ng...

Hå 1400-1407 1400-07

Hå Quý Ly Minh T/b¹i §.Quan

Lª S¬1428-1504

1418-27

Lª Lîi... Minh Chi L¨ng...

Lª M¹t 1504-1786

Néi chiÕn

T©y S¬n1771-1792

1785-89

NguyÔn HuÖ...

Xiªm... Thèng nhÊt...



3. Sù ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n ho¸ tõ thÕ kØ X-XIXNéi dung Ng«-

§inh-T.Lª X

Lý-TrÇnXI-XIV

Lª S¬XV

XVI-XVIII §Çu XIX

N«ng nghiÖp

khuyÕn khÝch s¶n xuÊt,®µo kªnh ngßi,cµy tÞch ®iÒn...

Ruéng t, ®iÒn trang th¸i Êp, chÝnh s¸ch n«ng nghiÖp

...qu©n ®iÒn,c¬ quan chuyªn tr¸ch n«ng nghiÖp

§µng ngoµi suy yÕu, §µng Trong ph¸t triÓn, chiÕu khuyÕn n«ng

khai hoang lËp Êp, lËp ®ån ®iÒn, ®¾p ®ª.

Thñ c«ng nghiÖp

X©y dùng x-ëng thñ c«ng nhµ níc lµng thñ c«ng ph¸t triÓn

NghÒ gèm B¸t trµng...

36 Phêng thñ c«ng ph¸t triÓn- Côc b¸ch t¸c nhµ níc

-NhiÒu lµng nghÒ thñ c«ng

Më réng khai má

Th¬ng nghiÖp

§óc tiÒn ®ång trung t©m bu«n b¸n chî lµng quª.

Ngo¹i th-¬ng ph¸t triÓn Th¨ng Long sÇm uÊt.

KhuyÕn khÝc më chî bu«n b¸n trong ngoµi n-íc.

§« thÞ, phè x¸ më cöa ¶i gi¶m thuÕ, bu«n b¸n vò khÝ -> chiÕn tranh.

NhiÒu thµnh thÞ thi tø...H¹n chÕ bu«n b¸n víi ph-¬ng T©y.

V¨n häc nghÖ thuËt

gi¸o dôc

V¨n ho¸ d©n gian lµ chñ yÕu.-Gi¸o dôc cha ph¸t triÓn.

-C¸c t¸c phÈm v¨n häc tiªu biÓu...-X©y dùng quèc tö gi¸m- Hµ Néi.

-Më tr-êng khuyÕn khÝch thi cö s¸ng t¸c v¨n häc héi tao ®µn.

Ch÷ quèc ng÷ ra ®êi.- Quang Trung ban chiÕu lËp häc.-Ch÷ N«m ®îc coi träng.

V¨n häc ph¸t triÓn rùc rì.NhiÒu c«ng tr×nh kiÕn tróc næi tiÕng ®å sé ra ®êi.L¨ng tÈm



-T¸c phÈm v¨n, th¬ N«m tiªu biÓu nghÖ thuËt s©n khÊu, d©n gian ph¸t triÓn phong phó ®a d¹ng...

triÒu NguyÔn.Chïa T©y Ph¬ng.

Khoa häc kÜ thuËt

- C¬ quan chuyªn viÕt sö.- Lª V¨n Hu- ThÇy thuèc TuÖ TÜnh.

-NhiÒu t¸c phÈm sö häc, ®Þa lÝ häc Lª Th¸nh T«ng, NguyÔn Tr·i.L¬ng ThÕ Vinh.Ng« SÜ Liªn.

-ChÕ t¹o vò khÝ, ®ãng tµu.-Ph¸t triÓn lµng nghÒ thñ c«ng.

-Sö häc ph¸t triÓn, ®Þa lÝ, y häc thÇy thuèc: Lª H÷u Tr¸c < H¶i Th-îng L·n ¤ng> tiÕp thu kÜ thuËt Ph¬ng T©y.

IV. DÆn dß HS. - Lµm bµi tËp sgk vµ bµi tËp. - ¤n tËp kÜ néi dung kiÕn thøc. - Su tÇm lÞch sö ®Þa ph¬ng.

Ngµy so¹n15/5/2011TiÕt 69 - ¤N TËPI.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc. -PhÇn lÞch sö ViÖt Nam Häc k× 2 (tõ thÕ kØ XV- XIX)2.T t ëng.



- Gi¸o dôc ý thøc tr©n träng nh÷ng thµnh tùu mµ «ng cha ta ®· ®Ó l¹i cho thÕ hÖ sau tõ thêi Trung §¹i. - Gi¸o dôc vÒ qu¸ tr×nh dùng níc, gi÷ níc cña d©n téc ta, ý thøc cña b¶n th©n.3.KÜ n¨ng. -Sö dông sgk ®Ó tham kh¶o vµ n¾m néi dung kiÕn thøc. -Sö dông lîc ®å, tranh ¶nh ph©n tÝch mét sè sù kiÖn ®· häc.II.§å dïng, t liÖu d¹y häc. -Lîc ®å ViÖt Nam thêi Trung §¹i. -Lîc ®å çc cuéc kh¸ng chiÕn chèng ngo¹i x©m vµ phong trµo nh©n d©n. -Tranh, ¶nh, t liÖu cã liªn quan ®Õn bµi häc .III.TiÕn tr×nh tiÕt «n tËp.1. æn ®Þnh líp.2. KiÓm tra bµi cò.3. Giíi thiÖu bµi -Toµn bé phÇn lÞch sö ®· häc HK 2 - líp 7.4.Ho¹t ®éng d¹y- häc.I. Ch ¬ng IV: Träng t©m (dùa vµo tiÕt «n tËp ch ¬ng V) 1. Cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n Mnh cña nhµ Hå:- Nªu téi ¸c tµy trêi cña qu©n Minh ®èi víi níc ta?- Cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n Minh cña nhµ Hå kÐo dµi bµo nhiªu l©u? V× sao bÞ thÊt b¹i? (Do kh«ng huy ®éng ®îc sù ñng hé cña toµn d©n)- Nªu tªn vµ ®Þa bµn ho¹t ®éng cña çc cuéc KN chèng qu©n Minh x©m lîc (tríc cuéc khëi nghÜa Lam S¬n)- KÕt qu¶ nh thÕ nµo?- Bµi häc ®¾t gi¸ nhÊt tõ cuéc khëi nghÜa cña nhµ Hå lµ g×?(Çc chÝnh s¸ch cña nhµ níc cÇn ph¶i tËp trung ®îc sù ñng hé cña nh©n d©n (theo ph¬ng ch©m : lÊy d©n lµm gèc dÔ)

2. Cuéc khëi nghÜa Lam S¬n (1418-1427):a. Giai ®o¹n 1: (1418-1423): ë miÒn T©y Thanh Ho¸. (Giai ®o¹n chuÈn bÞ.)b. Giai ®o¹n 2: (1424-1425) (giai ®o¹n gi¶i phãng)c. Giai ®o¹n 3: (1426-1427) giai ®o¹n toµn th¾ng (HS nªu ®Æc ®iÓm vµ nhiÖm vô cña tõng giai ®o¹n)- Nguyªn nh©n c¬ b¶n nhÊt dÉn ®Õn th¾ng lîi cña cuéc khëi nghÜa Lam S¬n? (§îc sù ñng hé cu¶ toµn d©n vÒ mäi mÆt; Bé chØ huy tµi t×nh ®Æc biÖt lµ Lª lîi; §êng lèi chiÕn thuËt ®óng ®¾n, s¸ng t¹o- ý nghÜa lÞch sö: (theo sgk)

3. Níc §¹i ViÖt thêi Lª S¬:- Chøng minh nhµ níc Lª S¬ lµ nhµ níc v÷ng m¹nh



(chÝnh trÞ, qu©n sù, kinh tÕ, XH, v¨n ho¸, gi¸o dôc)6. KÓ tªn mét sè danh nh©n v¨n ho¸ xuÊt s¾c thÕ kØ XV VÝ dô: NguyÔn Tr·i(1380-1442) Lª Th¸nh T«ng (1442-1497) Ng« sÜ Liªn (ThÕ kØ XV)

II. Ch¬ng V+VI1.Nh÷ng biÓu hiÖn suy tho¸i cña triÒu ®×nh quan l¹i díi thêi Lª S¬:

- Vua quan ¨n ch¬i xa xØ; Néi bé v¬ng triÒu m©u thuÉn; quan l¹i ®Þa ph¬ng lén quyÒn øc hiÕp ND.2. ChiÕn tranh gi÷a çc tËp ®oµn phong kiÕn: (Thêi gian, hËu qu¶)

Lª-M¹c (Nam – B¾c triÒu) (TK XVI)ChiÕn tranh TrÞnh – NguyÔn (TK XVIII)-> chia c¾t ®Êt níc.

3. So s¸nh kinh tÕ §µng Trong (Cã bíc tiÕn míi)- §µng ngoµi(tr× trÖ)4. Quang Trung chØ huy qu©n T©y S¬n, thèng nhÊt ®Êt níc:

-LËt ®æ 2 tËp ®oµn PK TrÞnh, NguyÔn- §¸nh ®uæi giÆc ngo¹i x©m: Xiªm, Thanh-X©y dùng ®Êt níc víi nhiÒu chÝnh s¸ch tiÕn bé.

5. Nhµ NguyÔn lËp l¹i c®pk tËp quyÒn:a. Môc ®Ých: v× lîi Ých ç nh©n dßng hä.b. §Æt niªn hiÖu cho ®Êt níc: Gia Long.

Kinh ®«: Phó Xu©nc. Tæ chøc l¹i bé m¸y chÝnh quyÒn tõ TW ®Õn ®Þa ph¬ng (Vua

trc tiÕp n¾m mäi quyÒn hµnh)d. 1815, ban hµnh bé luËt Gia Long.e. §Þa ph¬ng : 30 tØnh vµ 1 phñ trùc thuéc (Thõa Thiªn)g. X©y dùng qu©n ®é m¹nh.

Bµi tËp vÒ nhµ1. T×nh h×nh kinh tÕ, v¨n ho¸ ë níc ta thÕ kØ XVI-nöa ®Çu XIX nh thÕ nµo? (yªu cÇu HS vÒ nhµ ®iÒn b¶ng thèng kª tõng néi dung)2. LËp b¶ng thèng kª vÒ thêi gian, tãm t¾t diÔn biÔn, kÕt qu¶, ý nghÜa cña çc cuéc KN(XVI_nöa ®Çu XIX), cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n Xiªm, Thanh.

*Cñng cè: HÖ thèng çc m¶ng kiÕn thøc c¬ b¶n cña HKII*DÆn dß: VÒ nhµ lµm bµi tËp vµ häc bµi chuÈn bÞ kiÓm tra HKII.



TiÕt 70 - KiÓm traNgµy kiÓm tra .........................I.Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc.

- §¸nh gi¸ nhËn thøc cña HS vÒ kiÕn thøc ®· häc HK2 - Néi dung: phÇn lÞch sö ViÖt Nam häc k× 2 (tõ thÕ kØ XV- XIX)2.T t ëng. - Gi¸o dôc ý thøc tr©n träng nh÷ng thµnh tùu mµ «ng cha ta ®· ®Ó l¹i cho thÕ hÖ sau tõ thêi Trung §¹i. - Gi¸o dôc vÒ qu¸ tr×nh dùng níc, gi÷ níc cña d©n téc ta, ý thøc cña b¶n th©n.3.KÜ n¨ng. - VËn dông kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng ®· häc ®Ó lµm bµi kiÓm tra. - Tr×nh bµy, ph©n tÝch, so s¸nh sù kiÖn lÞch söII.TiÕn tr×nh tiÕt kiÓm tra.1 . æ n ®Þnh líp.



2. GV nªu yªu cÇu vÒ kiÕn thøc, th¸i ®é, kÜ n¨ng lµm bµi3. Ph¸t ®Ò bµi cho HS

(§Ò vµ ®¸p ¸n do Phßng Gi¸o dôc ra)

*Cuèi giê: GV thu bµi lµm cña HS NhËn xÐt giê kiÓm ta cña HS.

*Rót kinh nghiÖm:................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

C©u 1: H·y ®iÒn dÊu X vµo « trèng ®Çu c©u em chän díi ®©y.a.Cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc Minh cña Lª Lîi- NguyÔn Tr·i.

N¨m 1400-1407.

N¨m 1416- 1428.



N¨m 1418-1428.

b. Quang Trung ®¹i ph¸ qu©n Thanh th¾ng lîi.

N¨m 1787.

N¨m 1786.

N¨m 1789.C©u 2: H·y ®iÒn nh÷ng sù kiÖn lÞch sö cã ý nghÜa vµo c¸c mèc thêi gian sau ®©y thÓ hiÖn tiÕn tr×nh cuéc khëi nghÜa T©y S¬n.-1771.-1773.-1774.-1776-1783.-19/1/1785.-HÌ 1786 NguyÔn HuÖ ra B¾c lÇn I.-HÌ 1788 NguyÔn HuÖ ra B¾c lÇn II.-5 <tÕt> 1789.C©u 3: H·y nªu mét sè thµnh tùu v¨n häc, nghÖ thuËt khoa häc, kÜ thuËt ë níc ta cuèi thÕ kØ XVIII- nöa ®Çu thÕ kØ XÜ.§¸p ¸n: Tù chÊm.


PhÇn mét: kh¸i qu¸t lÞch sö thÕ giíi trung...

Documents

Transcript of PhÇn mét: kh¸i qu¸t lÞch sö thÕ giíi trung...