Pedagojik Formasyon ÖĞRETİM İLKE VE...

İstasyon Tekniği, 5E, 7E Modeli Ünite 7

1

ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİPedagojik Formasyon

Doç. Dr. Murat GÖKALP

Ünite 7

İçİndekİler7.1. İSTASYON TEKNİĞİ .................................................................................................................... 3

7.1.1. Uygulama Aşaması .............................................................................................................................................. 37.1.2. Yararları .................................................................................................................................................................... 37.1.3. Sınırlılıkları ............................................................................................................................................................... 3

7.2. ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNME TEKNİĞİ ......................................................................................... 47.2.1. Uygulanışı ................................................................................................................................................................ 47.2.2. Şapka Renkleri Ve Temsil Ettiği Düşünce Biçimleri.................................................................................. 47.2.3. Üstünlükleri ............................................................................................................................................................. 57.2.4. Sınırlılıkları ............................................................................................................................................................... 5

7.3. ALTI AYAKKABI UYGULAMASI ................................................................................................ 57.4. 5E MODELİ .................................................................................................................................. 57.5. 7E MODELI .................................................................................................................................. 6

İSTASYON TEKNİĞİ,5E, 7E MODELİDoç. Dr. Murat GÖKALP


3

7.1. İSTASYON TEKNİĞİİstasyon Yöntemi, bütün sınıfın her aşamada (her istasyonda) çalışarak bir önceki grubun yaptıklarına katkı sağlayarak bir basamak ileri götürmeyi, yarım kalan işi tamamlamayı öğ-reten bir yöntemdir.

Bütün sınıfın her aşamada (her istasyonda) çalışarak bir önceki grubun yaptıklarına katkı sağlayarak bir basamak ileri götürmeyi, yarım kalan işi tamamlamayı öğreten bir tekniktir.İstasyonlar öğrencilerin eş zamanlı olarak çeşitli öğrenme aktivitelerini gerçekleştirebile-cekleri merkezlerdir. Başlamış bir işe katkı sağlama veya işi bitirme temeline dayanan bir tekniktir. Bu teknikte öğrenciler her istasyonda önceki grubun yaptığı çalışmalara katkı sağ-layarak yapılan çalışmayı bir adım ileri götürerek, yarım kalan işi tamamlamayı amaçlarlar. İstasyonlar slogan yazma, afiş hazırlama, şiir ve öykü yazma, resim çizme gibi masallardan oluşur. Yani her istasyon farklı bir etkinliği içerir.

7.1.1. Uygulama Aşamasıİstasyon tekniğinde öncelikle konu belirlenir. Öğrenciler istasyon sayısına göre farklı özel-liklere sahip gruplara ayrılır. Her istasyona bir gözlemci veya istasyon şefi seçilir. Ancak is-tasyon şefi görevini öğretmen de yapabilir. Tüm gruplar sırasıyla her istasyona gider verilen süre kadar o istasyonda çalışır. Süre sonunda gruplar yer değiştirir. Tüm istasyonlarda bü-tün grupların çalışmaları sağlanır. Uygulamanın sonunda istasyon şefleri yapılan çalışmaları toplar ve sınıfa sunarlar. Daha sonra yapılan çalışmalar sınıfta sergilenir. Böylece her grubun her istasyonda çalışması sağlanır ve herkesin payının olduğu ortak ürünler yaratılır.

Öğrenci gruplarının bir konuda belirli aşamalardan geçerek ve etkinlikleri tamamlayıp sür-dürerek bir görüş veya ürün oluşturmayı sağlar. İşbirliği içinde çalışma, aktif katılım, farklı zeka alanlarını kullanma, yaratıcı düşünce, başlanmış bir işe katkı getirme, kurallara uyma ve iletişim becerilerini geliştirir. Her istasyonda resim, müzik, şiir, deney, proje, afiş gibi farklı etkinlikler yapılır. Öğrenciler heterojen gruplara ayrılır ve her grup bir istasyonda belli bir süre çalışır, süre dolunca bir sonraki istasyona geçilir. Öğrenciler devraldıkları yarım kalan işi yıkmak veya yok etmek yerine ona katkıda bulunmalıdırlar.

7.1.2. Yararları • Öğrenci merkezli bir yöntemdir.• Özel yeteneklerin ortaya çıkarılmasını sağlar.• Öğrencilerde iş birliği, yaratıcılık, katılımdan keyif alma, kurallara uyma, iletişim becerişi

ve üretme özelliklerini geliştirir.• Çekingen öğrencilerin sürece aktif katılımlarını sağlar.• Öğrencilerde ilgi ve güdülenmeyi artırır.• Öğrencilerin öz güven duygusunu geliştirir.

7.1.3. Sınırlılıkları• Etkinliği tüm sınıfa uygulamak zor olabilir.

Öğretim İlke ve Yöntemleri

4

• Gruplardaki tüm öğrenciler sürece aktif olarak katılamayabilir.• Sınıfta gürültü ve kargaşa ortamı oluşabilir.• İstasyon Tekniğinin Uygulanışı• Her istasyona gidecek öğrenciler belirlenir.• Tüm öğrenciler görev alır.• Her gruba bir gözlem ya da istasyon şefi atanır. • Şef gruba kılavuzluk yapar, iş bitince ürünleri toparlar.• Gruplar istasyonlara dağıtılır ve her grup gittiği istasyonda 10 dakika çalışır.• Süre sonunda gruplar yer değiştirir.• Tüm grupların tüm istasyonda çalışması sağlanır.• İstasyona gelen her yeni grup bir önceki grubun bıraktığı yerden devam eder.• Süre sonunda tüm grupların işleri toplanır.• Yapılan çalışmalar sergilenir.

7.2. ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNME TEKNİĞİÖneren: Edward De BonoYaratıcı düşünme becerilerini geliştirmede kullanılan bir grup tartışması tekniğidir.Değişik konularda farklı düşünmeyi, sistematik düşünmeyi ve böylece doğru kararlar ver-meyi öğretmek amacıyla kullanılır.

7.2.1. UygulanışıÖğrencilere tartışmaları için bir konu verilir (Ör: Eğitimde bilgisayar destekli öğretim uygu-laması, Türkiye’nin AB’ye girmesi gibi) ve öğrenciler gruplara ayrılır. Her grup farklı renkteki şapkanın gerektirdiği düşünce biçimini ortaya koymaya çalışır. Öğrenciler başlarında hayali şapkalar taşırlarUygulanışı• Her grup, tartışılması istenen konuya, kendi başında var olduğunu düşündüğü şapkanın

gerektirdiği yönde yaklaşır.• Bu tekniğin uygulanmasında önemli olan öğrencilerin kendi görüş ve düşüncelerini tes-

pit etmek değil, bir konuya farklı açılardan bakabilme becerisinin kazanılmasıdır. Öğret-men bu amacın dışına çıkmamalıdır.

7.2.2. Şapka Renkleri Ve Temsil Ettiği Düşünce BiçimleriBeyaz şapka: (Tarafsızdır). Ortaya konan soruna ilişkin taraf tutmadan görüş ortaya koyarKırmızı şapka: (Duygusaldır). Öfke, tutku, duygu, duygusal bir bakış açısını ifade ederŞapkalarSiyah şapka: (Karamsardır). Olumsuzluklar, riskler, dezavantajları ifade eder. Bir şeyin niçin yapılmayacağını görür.Sarı şapka: (İyimserdir). Olayların olumlu yönlerine odaklanır; avantajları ve faydalı yönleri düşünür.Şapkalar


5

Yeşil şapka: (Yaratıcıdır). Olaylara yeni ve farklı çözüm yolları bulmaya çalışır.Mavi şapka: (Değerlendirici ve karar vericidir). Olayı tüm olası yönleriyle gören ve değişken-leri kontrol altında tutan bir bakış açısıdır.

7.2.3. Üstünlükleri• Bireyler aynı olay karşısında farklı düşünme yaklaşımlarını geliştirebileceklerini öğrenirler• Bireyler tek tip düşünmeden düşünmeden uzaklaşır, konu ya da soruna farklı açılardan

yaklaşmayı öğrenirler• Empati yeteneğini geliştirir

7.2.4. SınırlılıklarıGerçekte savunmadığı bakış açısını dile getirmede bazı öğrenciler zorlanabilir.

7.3. ALTI AYAKKABI UYGULAMASIGrupla çalışma yöntemlerinden altı düşünce şapkası duygu,düşünce ve bilgilerin paylaşı-mında kullanılır.Bu teknikte öğrenciye farklı durumlarda nasıl davranması gerektiği öğre-tilir.Böylece öğrencinin farklı durumlara uyum sağlaması kolaylaşır.Bir olay ya da problem durumunda aşağıda belirtilen renkteki altı ayakkabıya göre uygulama sırasındaki süreci açıklamaları istenir.1. Lacivert(resmi ayakkabı):prosödürü uygula2. Gri(spor ayakkabı):Bilgi topla ve bu bilgiyi kullan.Araştırma yap ve delil topla.3. Kahverengi(yürüyüş ayakkabısı):İnsiyatiflikten ve esneklikten yararlan.4. Turuncu (lastik çizme):Tehlikeyi azalt,acil müdahale et.5. Pembe(ev terliği):İnsanları koru hassas davran.6. Mor(binici çizmesi):rolünün gereklerine göre hareket et.

Ayakkabılar bir hedefe ulaşmak içindir ve uygulama gerektirir.Her duruma uygun bir davra-nış yerine farklı durumlarda kullanılabilecek altı farklı davranış biçimi oluşturabilir.Altı şap-kalı düşünmede bir defada sadece bir şapka takabilirken altı ayakkabılı uygulama tekniğin-de aynı anda farklı iki tek ayakkabı giyebiliriz.Bu nedenle altı ayakkabılı uygulama tekniği aynı anda farklı davranış biçimleri uygulama ve farklı durumlara uyum sağlama ve benzer durumda uygun davranmayı sağlar.Bu ayakkabılar

7.4. 5E MODELİ5e modeli ve 7e modeli yapılandırmacılığın içerisinde kullanılan öğretim modellerindendir. Çağdaş eğitimdeki en etkili öğretim modellerinden biri olan yapılandırmacı yaklaşımlardan birisi de 5e modelidir.5e Modeli5e modeli öğrencinin sahip olduğu bilgi ve becerileri aktif bir şekilde kullanmasını sağlayan, öğrencinin araştırma merakını arttıran ve öğrencinin beklentilerine cevap veren bir öğretim


6

modelidir5e modeli süreci adından da anlaşılacağı üzere 5 aşamadan oluşmaktadır.

1. Giriş: Ön öğrenmelerin değerlendirilmesi, merak uyandırılması, hazırbulunuşluğun ortaya çıkartılması gibi etkinlikleri kapsamaktadır. Öğretmen kavramları, ilkeleri kesinlikle hazır olarak vermez. Sorduğu sorularla öğrencilere hatırlatmaya çalışır.

5e modeli giriş bölümünde ön bilgilere erişim sağlanır, merak uyandırılır, öğrencilere ”ne-den” sorusu sordurulur, öğrenciler motive edilir ve öğrencilerin ilgisi çekilir.2. Keşfetme: Öğrenci bir problem durumuyla karşılaştırılır ve bu problemi çözmesi beklenir.Öğrencinin en aktif olduğu basamaktır.3. 5e modeli keşfetme bölümünde, öğrencilerle laboratuvar etkinlikleri yapılır ve birlikte

çalışılır, öğrenciler kendi kararlarını kendileri verir ve bir problem durumunda soru ve fikir üretir.

4. Açıklama: Öğrenci problemin nasıl çözüldüğünü, problemi nasıl formüle ettiğini, problemin çözüm yollarının neler olduğunu ve nasıl transfer ettiğini ortaya koyar. Öğrenci bunu tek başına gerçekleştiremeyebilir. Bu yüzden öğretmen ipuçları verir.

5e modeli açıklama bölümünde, öğrencilere ulaştıkları yargıları hakkında sorular sorulur, sınıfta tartışma yürütülür, daha fazla soru üretilir ve yeni tanımlar araştırılır.5. Derinleştirme: Öğrenci yeni bir problem durumuyla karşılaştırılır. Bu problem çözülürken

kavramlara ilişkin alt kavramlara dair yeni formüller elde eder.5e modeli derinleştirme bölümünde, öğrencilerin kavramsal anlama yetenekleri geliştirilir, öğrencilerin yeni deneyimlerle daha derinlemesine ve geniş anlama yeteneği geliştirilir.6. Değerlendirme: Kpss öğretim yöntem ve teknikleri dersine ait 5e modelinin son süreci

olan değerlendirme sürecini öğrenci ve öğretmen birlikte gerçekleştirir. Süreç yönelimli bir değerlendirme vardır.

Portfolyo, dereceli puanlama anahtarı, rubrik değerlendirme yöntemleri içinde yer alır.Sürecin sonunda ilk dört basamağı betimleyen bir rapor öğrenciden istenir.5e modeli değerlendirme bölümünde, öz değerlendirme, öğretmen gözlemi, performans değerlendirme, portfolyo ve rubrik yer almaktadır.

7.5. 7E MODELİ5e modelinin daha gelişmiş bir üst modeli olarak karşımıza çıkar.1) Teşvik Etme: Öğrenci ön bilgileri ve ne düşündükleri ortaya çıkartılır. Öğrenciler yeni an-latılacak konuyla ilgili düşünmeye sevk edilmektedir.2) Keşfetme: Öğrenciler etkinlik dahilinde serbest düşünerek tahminler yapar, hipotez ku-rarlar. Çözüm yönelik alternatif deneyler yapan öğrenciler buldukları sonuç üzerinde tartı-şırlar.Öğrencilerin yeni karşılaştıkları olayı keşfetmek ve gözden geçirmek için sorgulama yönte-mi kullanılmaktadır.3) Açıklama: Öğrenciler grup tartışmaları ve öğretmenin rehberliğinde seçilen kavramların açıklama ve tanımlamalarını yaparlar. Ayrıca öğretmenin yaptığı açıklamaları dinleyen öğ-


7

renciler bu açıklamaları dinleyerek yorumlamaya çalışırlar.4) Genişletme: Öğrencilerin kavramları, tanımlamaları ve açıklamaları araştırmaları ve bun-ları kullanılması istenir. Öğrenciler önceki bilgilerinin yardımıyla yeni soru ve çözüm yolları üretir. Tüm bunları yaparken öğrenci, öğretmenin teşvikine ihtiyaç duyar ve gerekli bilgi ve delillere sahip olduklarının farkına varılması sağlanır.5) Kapsamına Alma: Öğretmen mevcut kavramların diğer alanlardaki anlamlarını da hatırla-tır, karşılaştırır ve bu yolla yeni kavramlar oluşturur. Bu yönde öğrencilere yeni sorular soru-lur. Öğrenciler ise yeni kavramlarla önceki öğrendikleri kavramlar arasındaki ilişkiyi görürler.6) Değiştirme: Grup tartışması yoluyla kavramlar hakkında bilgi paylaşımı yapılır. Grup tar-tışmasıyla öğrencilerin fikirleri değişebilir. Fikirleri değişen öğrenciler bu yolda yeni plan ve deneyler yapmalıdır.7) İnceleme – Sınama: öğretmen, öğrencilerin kazandıkları yeni kavram ve becerileri inceler , bunları ölçerek davranış değişikliklerinin sebeplerini açıklamaya çalışır. Öğretmenin açık uçlu sorularına karşılık öğrenciler kanıtlarını ve açıklamalarını ortaya koyarak açık uçlu ce-vaplar vermeye çalışır.


8

Pedagojik Formasyon ÖĞRETİM İLKE VE...

Documents

Transcript of Pedagojik Formasyon ÖĞRETİM İLKE VE...