ORGAN NAKLİORGAN NAKLİveve

ORGAN BAĞIŞIORGAN BAĞIŞI

Uz. Dr. E. Çiğdem SANLIUz. Dr. E. Çiğdem SANLIMersin Devlet HastanesiMersin Devlet Hastanesi

Organ ve Doku Nakli KoordinatörüOrgan ve Doku Nakli Koordinatörü

ORGAN NAKLİORGAN NAKLİ = =TRANSPLANTASYONU (Tx)TRANSPLANTASYONU (Tx)

Görev yapmayacak kadar hasta bir organın, bir yenisi ve sağlamı ile değiştirilmesi işlemidir.

ORGAN NAKLİ KİMLERDEN ORGAN NAKLİ KİMLERDEN YAPILIR?YAPILIR?

CANLIDAN: Genellikle dördüncü dereceye kadar akrabalardan,

ÖLÜDEN (KADAVRA): Hastanelerin yoğun bakım ünitelerinde makineye bağlı

olarak tedavi gördüğü sırada, BEYİN ÖLÜMÜ

gerçekleşen kişilerden sağlanmaktadır.

NEDEN NEDEN ORGANORGAN NAKLİ? NAKLİ?

İNGİLİZ YAŞAM KALİTESİ İNGİLİZ YAŞAM KALİTESİ ÇALIŞMASIÇALIŞMASI

HEMODİYALİZ

(%)PERİTON DİYALİZİ

(%)

TRANSPLANTS

(%)

SOSYAL YAŞAM CİDDİ OLARAK ETKİLENMİŞ

74.2 65.2 21.5

SERBEST YAŞAM CİDDİ OLARAK ETKİLENMİŞ

71.9 68.5 25.5GUDEX CM, QUAL LIFE RES. 1995GUDEX CM, QUAL LIFE RES. 1995

287.000 $ /5 YIL DİYALİZ 102.000 $ /5 YIL TRANSPLANTASYON

TÜRKİYE’DE 55.587 DİYALİZ HASTASI (2011 yılında)

600.000.000 $ / YIL DİYALİZ TÜRKİYE (2009 yılında, sadece böbrek bekleyen hasta sayısı, karaciğer-kalp-vb hariç)

MALİYETMALİYET

DEĞERLENDİRMEDEĞERLENDİRME

YAŞAM SÜRESİ

YAŞAM KALİTESİ

MALİYET

İŞ GÜCÜ KAYBI - KAZANCI

HANGİ ORGAN VE DOKULARIN HANGİ ORGAN VE DOKULARIN NAKLİ YAPILABİLİR?NAKLİ YAPILABİLİR?

BÖBREKKARACİĞERKALPPANKREASAKCİĞERİNCE BARSAK

KALP KAPAĞITENDONDERİKEMİK İLİĞİKEMİKKORNEA

BEYİN ÖLÜMÜ NEDİR?BEYİN ÖLÜMÜ NEDİR?

Beyin fonksiyonlarının geri dönüşümü olmaksızın kaybıdır. Beyine kan gitmez.

Bu durumda, sadece yoğun bakım şartlarında solunum cihazı ve ilaçlar ile kalp atımları bir

süre devam ettirilebilir. Fakat beyin fonksiyonları yapay olarak

sürdürülemez.

!!

ÖLÜM = BEYİN ÖLÜMÜ

HER ÖLÜMHER ÖLÜM GERÇEKTE BİR GERÇEKTE BİR BEYİN ÖLÜMÜDÜRBEYİN ÖLÜMÜDÜR

Tıbbi ve hukuki açıdan organ nakliTıbbi ve hukuki açıdan organ nakli

BEYİN ÖLÜMÜ İLE BİTKİSEL BEYİN ÖLÜMÜ İLE BİTKİSEL HAYAT ÇOK FARKLIDIRHAYAT ÇOK FARKLIDIR

BEYİN ÖLÜMÜBİTKİSEL HAYAT

NORMAL HAYATA DÖNME İHTİMALİ

Yoktur Çok azdır

SOLUNUM Yoktur Genelde vardır

BEYİN FONKSİYONU

Yoktur Vardır

HİSSEDER Mİ? Hayır Evet?

BİTKİSEL HAYAT ile BEYİN ÖLÜMÜBİTKİSEL HAYAT ile BEYİN ÖLÜMÜARASINDAKİ FARKLARARASINDAKİ FARKLAR

SEREBRAL ANJİOGRAFİKOMADAKİ DURUM BEYİN ÖLÜMÜ

SİNTİGRAFİ

BEYİN ÖLÜMÜ;BEYİN ÖLÜMÜ;

Nöroloji uzmanı Nöroşirurji uzmanı Kardiyoloji uzmanı Anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanı

toplam 4 hekimden oluşan heyet tarafından,

gerekli bütün tetkikler yapılarak saptanır

Ölüm olayının tutanağını düzenleyecek bu 4 hekim, organ

naklini gerçekleştirecek olan hekim ekibinden bağımsızdır

Beyin ölümü gerçekleşmeden ve bu dört doktor tarafından

onaylanmadan ölüden organ nakli yapılamaz

Neurology 2002;

ÜLKE KANUN PROTOKOL KURULDEĞ. SÜRE

APNE TESTİ DEST. TEST

ABD + + 2 6 S O

KÜBA - + 2 6 (24) S O

ARJANTİN + + 1 6 M Z

BELÇİKA + + 3 - M O

FRANSA + + 2 - S Z

ALMANYA + + 2 12 S O

İTALYA + + 1 6 (24) S Z

RUSYA + + 2 6 (24) S O

İSPANYA + + 1 6 (24) S O

İNGİLTERE + + 2 6 S O

TÜRKİYE + + 4 - S Z

G.AFRİKA + + 2 - S O

İSRAİL + + 1 6 (24) S Z

ÜRDÜN - + 1 - - Z

JAPONYA + + 1 - S Z

G.KORE + + 1 6 S O

Dünyadaki uygulamalarDünyadaki uygulamalar

ORGAN NAKLİ CAİZ Mİ?ORGAN NAKLİ CAİZ Mİ?

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, 6.3.1980 tarih 396 sayılı kararı ile organ naklinin (maddi/manevi menfaat karşılığında olmamak kaydı ile)

caiz olduğunu bildirmiştir

Aynı kurul organ bağışını insanın insana yapabileceği en büyük yardım olarak

tanımlamıştır

1986 Ürdün ve 1988 Mekke’de Pan-islamik Hukuk Divanı ;

Beyin Ölümü kriterleri kabul edilmiştir.

ORGAN ALINAN KİŞİNİN ORGAN ALINAN KİŞİNİN GÖRÜNTÜSÜ BOZULUR MU? GÖRÜNTÜSÜ BOZULUR MU?

Hayır. Organ alımı ameliyatı, ameliyathane koşullarında, uzman bir hekim ekibi

tarafından titizlikle yapılır, gizli dikiş ile cilt kapatılarak vücut bütünlüğü bozulmadan aileye teslim edilir.

ORGANLAR KİME ORGANLAR KİME NAKLEDİLİR?NAKLEDİLİR?

Organ alacak hastalar öncelikle kan grubu ile doku grubu uyumuna ve tıbbi aciliyet durumuna göre belirlenir. Cins, ırk, din,

zengin-fakir ayrımı yapılmaz.

Bağışladığınız organlar bir Bağışladığınız organlar bir bedel veya bir menfaat karşılığı bedel veya bir menfaat karşılığı

başkasına verilebilir mi?başkasına verilebilir mi?

2238 sayılı yasa: Kişilerin bir bedel karşılığı organlarını vermeleri yasaktır

Organ ve Doku Nakli Ulusal Koordinasyon Sistemi ile

Tıbbi acilliği, doku uyumu ve mesafeye göre en uygun alıcıya nakil edilir

2238 SAYILI “ORGAN VE DOKU 2238 SAYILI “ORGAN VE DOKU ALINMASI, SAKLANMASI VE NAKLİ ALINMASI, SAKLANMASI VE NAKLİ

HAKKINDA KANUN”HAKKINDA KANUN”(kısaca Organ ve Doku Nakli Kanunu - ODNK)

1979 yılında çıkarılmış,

1982 yılında yeniden düzenlenmiştir.

ORGAN BAĞIŞI NEDİR?ORGAN BAĞIŞI NEDİR?

Bir kişinin hayatta iken serbest iradesi ile; BEYİN ÖLÜMÜ tanısı konulması durumunda organlarının başka

hastaların tedavisi için kullanılmasına izin vermesi

ve bunu belgelendirmesidir.

Organ bağışı yapıldıktan sonra sadece bir yoğun bakım ünitesinde ve

beyin ölümü kararı alınması halinde organlar kullanılabilmektedir

Diğer ölüm hallerinde organlar kullanılamaz

KİMLER ORGAN BAĞIŞINDA BULUNABİLİR?

18 yaşını doldurmuş ve akli dengesi yerinde olan herkes, 2238 sayılı yasaya

göre organlarının tamamını veya bir bölümünü bağışlayabilir.

Ülkemizde genel durumÜlkemizde genel durum

YıllarYıllar Beyin Beyin ÖlümüÖlümü

Aile İzni Aile İzni OlmayanOlmayan

Aile izni Aile izni olanolan

2005 229 5555 174

2006 270 105105 165

2007 594 349349 245

2008 685 423423 261

2009 862 599599 263

2010 985 716716 269

MDH’de Beyin Ölümü MDH’de Beyin Ölümü BildirimleriBildirimleri

Beyin ÖlümüBeyin Ölümü Organ BağışıOrgan Bağışı

2007(27.08’den başlayarak)

7 2

2008 17 2

2009 12 4

2010 15 1*

2011 18 4

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

35000

40000

45000

50000

1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010

Yıllara Göre Diyalize Giren Hasta Sayısı

Kadavra’dan Organ Bağışı Kadavra’dan Organ Bağışı (Dünya)(Dünya)

0

5

10

15

20

25

30

35

İspanya 32-33Donör / Milyon

Nüfus

Hollanda 20-25Donör / Milyon

Nüfus

ABD 18-22Donör / Milyon

Nüfus

Türkiye 1-3Donör / Milyon

Nüfus

Milyon Nüfus Başına Kadavra Donör Milyon Nüfus Başına Kadavra Donör Sayıları (Sayıları (PMPPMP) )

2001 İlk Yarısı2001 İlk Yarısı

İSPANYA 33,6

EUROTRANS. 14,2 / PMP

FRANSA 20,9 / PMP

AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ 14,0 / PMP

İNGİLTERE 13,0 / PMP

ALMANYA 12,3 / PMP

TÜRKİYE GENELİ 0,77

20042004 PMPPMP OranlarıOranları

İSPANYA 34,6

İTALYA 21,1

FRANSA 20,9

İNGİLTERE 12,3

ALMANYA 13,8

YUNANİSTAN 6,2

ROMANYA 0,4

TÜRKİYE GENELİ 2,0

İZMİR İLİ 16,0

EGE BÖLGESİ 6,9

Türk insanı neden organ bağışınıTürk insanı neden organ bağışını reddediyor?reddediyor?

Beyin ölümü kavramını anlayamama

Donör görünüşünün ve vücut bütünlüğünün bozulacağı endişesi

Dini, kültürel ve sosyal nedenler

Hastalarına organlarını almak için iyi bakılmadığını düşüncesi

Organların kimlere takılacağı konusunda şüphe

Hastane ve/veya hastane personeline tepki

Cenazeyi almakta gecikme ya da cenazeyi alamama korkusu

Nüfus cüzdanında öyle bir hile yaptı ki noter Nüfus cüzdanında öyle bir hile yaptı ki noter de yedide yedi

Organ bekleyen hasta öyle bir sahtecilik yaptı ki noter bile bunu anlayamadı. Nüfus cüzdanının sadece fotoğrafını değiştirerek aldığı noter onayı ile hastaneyi de yanıltıp nakil oldu.

Nüfus cüzdanında öyle bir hile yaptı ki noter Nüfus cüzdanında öyle bir hile yaptı ki noter de yedide yedi

Organ bekleyen hasta öyle bir sahtecilik yaptı ki noter bile bunu anlayamadı. Nüfus cüzdanının sadece fotoğrafını değiştirerek aldığı noter onayı ile hastaneyi de yanıltıp nakil oldu. 06 Aralık 2011 Salı06 Aralık 2011 Salı Türkiye’de en gelişmiş organ nakil ünitelerinden birine sahip

olan Özel Gaziosmanpaşa Hastanesi ve Memorial, Metropol ve diğer bazı sağlık kurumlarının nakil evraklarını inceleyen polis, vatandaşların organ bulabilmek için akıl almaz yöntemlere başvurduğunu belirledi. Ömer Yılmaz adında noter tastikli nüfus cüzdanı ile hastaneye nakil için başvuru yapan şahıs, dayısı olarak görülen şahıstan böbrek almak için hastaneye başvurdu.  Özel Gaziosmanpaşa Hastanesi Sağlık Bakanlığı’nın istediği tüm evrakları tamam olan hastanın organ naklini gerçekleştirdi.

Polisin teknik takibine düşen hastanın yapılan inceleme sonunda gerçekte Salih K. adlı bir şahıs olduğu, nakil için nüfus cüzdanında fotoğraf değiştirip kendini vericiyle akraba gösterdiği ortaya çıktı. K’nın nüfus cüzdanı, notere de tastikletip getirmesi nedeniyle hastanede şüphe uyandımadı.

Haberin medyaya yansımasıyla hastanelerinde bu işin içindeymiş gibi gösterilmesi ise mağduriyetlere yol açtı.

Yapılan operasyonda adı geçen profesörün, Özel Gaziosmanpaşa Hastanesinden bir yıl önce ayrıldığı, daha sonra Memorial Hastanesinde ve daha sonra da başka bir sağlık kurumunda çalıştığı belirtildi.

Türkiye’de en gelişmiş organ nakil ünitelerinden birine sahip olan Özel Gaziosmanpaşa Hastanesi ve Memorial, Metropol ve diğer bazı sağlık kurumlarının nakil evraklarını inceleyen polis, vatandaşların organ bulabilmek için akıl almaz yöntemlere başvurduğunu belirledi. Ömer Yılmaz adında noter tastikli nüfus cüzdanı ile hastaneye nakil için başvuru yapan şahıs, dayısı olarak görülen şahıstan böbrek almak için hastaneye başvurdu.  Özel Gaziosmanpaşa Hastanesi Sağlık Bakanlığı’nın istediği tüm evrakları tamam olan hastanın organ naklini gerçekleştirdi.

Polisin teknik takibine düşen hastanın yapılan inceleme sonunda gerçekte Salih K. adlı bir şahıs olduğu, nakil için nüfus cüzdanında fotoğraf değiştirip kendini vericiyle akraba gösterdiği ortaya çıktı. K’nın nüfus cüzdanı, notere de tastikletip getirmesi nedeniyle hastanede şüphe uyandımadı.

Haberin medyaya yansımasıyla hastanelerinde bu işin içindeymiş gibi gösterilmesi ise mağduriyetlere yol açtı.

Yapılan operasyonda adı geçen profesörün, Özel Gaziosmanpaşa Hastanesinden bir yıl önce ayrıldığı, daha sonra Memorial Hastanesinde ve daha sonra da başka bir sağlık kurumunda çalıştığı belirtildi.

İstanbul Polisi Organ mafyasının peşine düştü ve akıl almaz sahteciliklerle karşılaştı. Bir kişinin nüfus cüzdanında sadece fotoğrafı değiştirerek,  noterden onay aldığı yapılan labaratuar incelemesinde anlaşıldı.

İstanbul Organize Suçlar Şube Müdürlüğü Ekipleri Gaziosmanpaşa Cumhuriyet Savcılığı’ndan aldıkları talimatla organ mafyası üzerinde çalışma başlattı.

İstanbul Polisi Organ mafyasının peşine düştü ve akıl almaz sahteciliklerle karşılaştı. Bir kişinin nüfus cüzdanında sadece fotoğrafı değiştirerek,  noterden onay aldığı yapılan labaratuar incelemesinde anlaşıldı.

İstanbul Organize Suçlar Şube Müdürlüğü Ekipleri Gaziosmanpaşa Cumhuriyet Savcılığı’ndan aldıkları talimatla organ mafyası üzerinde çalışma başlattı.

Böbrek 17.997

Karaciğer 1.706

Kalp 253

Pankreas 205

Akciğer 5

Kalp kapağı 3

20102010BEKLEME LİSTESİNDEBEKLEME LİSTESİNDE

Bazı anlar vardır ki bırakın Bazı anlar vardır ki bırakın kendiniz yaşamayı, seyirci kendiniz yaşamayı, seyirci olarak bile o anı yaşamak olarak bile o anı yaşamak

istemezsiniz.istemezsiniz.

Bir annenin ve babanın gözünden Bir annenin ve babanın gözünden bile sakındığı biricik yavrusunun, bile sakındığı biricik yavrusunun,

hayat arkadaşının ya da annesinin, hayat arkadaşının ya da annesinin, babasının, kardeşinin ölüm babasının, kardeşinin ölüm haberini duymak ve hemen haberini duymak ve hemen

ardından organ bağışı kararını ardından organ bağışı kararını vermek!vermek!

Bir çok hastayı ve hasta yakınını sevince boğar sizin acınız. Duymasanız da

hissedersiniz onların dualarını, şükranlarını.

Sizin de acınız hafifler o an. Bilirsiniz ki yakınlarınızın organ ve dokuları başka

bedenlerde hayat buldu;*Görmeyen bir göz gördü,

*Bir annenin keder gözyaşlarının yerini mutluluk gözyaşları aldı.

DEĞMEZ Mİ…?

Mina (4)

Hemodiyaliz

Bekleme listesinde

Nisa(5)

Hemodiyaliz

Bekleme listesinde

Meryem(28)

Böbrek Nakli:7 Haziran 1997

Evlenme :2001

Bebek :

Neslihan;

21 yaşındaydı 18 aylık evli,3 aylık kızı

vardı

Neslihan 8 gündüz ve gece yoğun bakımda hayat

mücadelesi verdi…

Ama malesef aranan karaciğer

bulunamadı

…

Mustafa;28 yaşındaydı

Bilgisayar mühendisi, doğal hayatı seviyordu.

Mustafa’nın eşi, anne ve babası

yoğun bakım kapısında

5 gün boyunca bir umut için bekledi…

Ama maalesef

beklenen kalp

bulunamadı

…

Seksen Yedi Yaşında Seksen Yedi Yaşında Organlarını Bağışlayarak Organlarını Bağışlayarak 2 Kişiyi Hayata Bağladı2 Kişiyi Hayata Bağladı

Seksen Yedi Yaşında Seksen Yedi Yaşında Organlarını Bağışlayarak Organlarını Bağışlayarak 2 Kişiyi Hayata Bağladı2 Kişiyi Hayata Bağladı

70 Günlük Bebeğe Anneden 70 Günlük Bebeğe Anneden Karaciğer Nakli YapıldıKaraciğer Nakli Yapıldı

70 Günlük Bebeğe Anneden 70 Günlük Bebeğe Anneden Karaciğer Nakli YapıldıKaraciğer Nakli Yapıldı

Antalya'da geçirdiği beyin ölümü nedeniyle hayatını kaybeden 87 yaşındaki kadının bağışlanan organlarından böbrekleri, 2 kişiye nakledildi.

Antalya'da geçirdiği beyin ölümü nedeniyle hayatını kaybeden 87 yaşındaki kadının bağışlanan organlarından böbrekleri, 2 kişiye nakledildi.

İzmir'de, doğalı henüz 2 ay 9 gün olan, 3.5 kiloluk Kadir Kaan bebeğe, annesi 25 yaşındaki Hatice Gündoğmuş'tan alınan karaciğer parçası, yeni bir teknikle, küçültülerek nakledildi.

İzmir'de, doğalı henüz 2 ay 9 gün olan, 3.5 kiloluk Kadir Kaan bebeğe, annesi 25 yaşındaki Hatice Gündoğmuş'tan alınan karaciğer parçası, yeni bir teknikle, küçültülerek nakledildi.

Mantardan Eşi Öldü, Kendisi Son AndaKaraciğer Nakliyle Yaşama Döndü

Yedikleri mantardan zehirlenen eşi 23 yaşındaki Sibel Arabacı karaciğer bağışı olmadığı için kurtarılamazken, kendisi ise ölümüne saatler kala gelen karaciğer bağışıyla yaşama dönen 26 yaşındaki Murat Arabacı, ikinci hayatını yaşıyor.

30 Ekim günü Murat Arabacı, bir arkadaşının ormanda toplayıp kendisine verdiği mantarları evine getirdi… Arabacı çiftinden Sibel, Kurban Bayramı'nın son günü olan 9 Kasım Pazartesi günü kurtarılamayıp yaşamını yitirdi. Ailesinin mezar yerini aldığı Murat Arabacı ise, Antalya'da bağışlanan karaciğer Sağlık Bakanlığı'na ait uçak ile Bursa'ya getirilip, son anda kurtarıldı.

24 Kasım 2011 Perşembe 24 Kasım 2011 Perşembe

BAĞIŞLANAN HER ORGANYAŞAMA TUTUNAN

BİR İNSAN DEMEKTİR...