Oratio inauguralis, que probatur, vigente aemulatione, et...
Transcript of Oratio inauguralis, que probatur, vigente aemulatione, et...
t*I c.t
INAUGURALISr '
qua probatur ,
TIGENTE iEMULATIONE, ET GLORIiE STUDIO,VIRTUTEM GRiECORUM AD MAXIMAIMPERII ET LITERARUM INCREMFNTAPERVENISSE ; AT VERO . SUBLATAiEMULATIONE , ET EXTINCTOGLORIiE ARDORE, OMNEDECUS LITERARUM, UNA CUM:>*??? IMPERIO , CONCIDISSE.
TttkkeJiahta a. d. t. T)ecemL mdccxXi.
Quum Ordinariam Gr/ecje LmGVMProfessionem in IUuftri Academia
Lugduno-Batava fokmniter
auipicaretur.
3-i * '
^i^v LVGDVni BATAf^OKVM,Apud ISAACUM SEVERINUM. MDccxxt.
mm mmmm
-I hii rSii-MtMliliiiiiMiiiiifii
ILpVSTRlSSmiS iT T^OBlLlSSmiS
y I R I s,
ACADEMIAE LUGDUNO-B A T A V AE
CURATORIBUS,D. D. WILHELMO, BARONIWASSENARI AE
,
Dynaftae in Sterrenberg , &g. Equeftri
Ordini Nobilium HoUandiae Praefidi,
Magni Sigilli Cullodi , &c. &c. &c.
D.D.HUBERTO ROSENBOOMJC.Toparchae in 's Grevelsregt , Supremae
Batavorum CuriaePraeiidi, &c. &:c. &c.
D.D.HERMANNOvandenHONERT,JC. Reipublicae Dordracenae Confu-
lari, Aggerum Alblaflerwaerdeniium
Comiti, &c. &c. &c.
•k z EO-
JEORUMQJIE ^COLLECIS, '
FIRIS AMPLISSIMIS,
REIPUBLICA LUGDUNOB A T A V A
C O N S U L I B U S>D. D. CAROLO CRUCIO,JC
Confulum Praefidi , &c. &c.
D. D. NICOLAO VAN BANCHEMJC.&c. &c.
D. D. HENRICO vanWILLEGEN ,JC&c. &c.
D. D. PETRO CUNEO, JC&c. &c.
UT ETFIKO gRAVIS S I M O^
D. D. P E T R O G Y S , JCCivitatis Lugdunenfis Scabino, & II-
luftri Curatorum& Conllilum Confes-
fiii a Secretis,
Hanc Orationem
D. D. D.
SIGEBERTUS HAVERCAMP
A Pag*
O R A
Ttritis ^k^f juebus , & ^e-
/bellatis P<i^ms , quum in Se-
natu Romam longe maximares agitaretur , quid de fub-
2L^x Carthagim efTet ftatu-
endum ? inexpiabili odio fiagrans Caio ,ie-
vere pro more &: cenforie pronunciavit
,
Dekndam effe Carthagmem. At ille ex no-
biliffima Cornelmum Gente , illuftri Sei-
pionum Familia , IcLeie Matris holpitio
Optimus Civium judicatus iV(?/f(r^ , provi-
de cenfuit fervandam, ne metu abla-
TO JEMULiE UrBIS .LUXURIARI FeLICI-
TAS ROMANA INCIPERET.
Veriffimamhanc Sententiam ,& tanquam
>ex tripode prolatam, non modo eventus
A m
«iMMMa
O R A T I Ovin ipfisRomams poftea docuit, fed & per
omnes populos denfe ubique probarunt
fpecimina. Ubi enim virtutem prje-
CIPUE GRi^CORUM CONSrDERO , TAM IL-
LAM BelLICAM , QJJAM LlTERARIAM ;
FERVENTE INVICEM i^MULATIONE ETGlori^ studio, ad maxima rerum in-
crementa pervenisse invenio j at ve-
RO SUBLATA iEMULATIONE , ET EXSTIN-
CTO GLORIi^ ARDORE , OMNE DECUS Ll-
TERARUM UNA CUM LmPERIO CONCI-
DISSE.
Quod ipfum, Auditores Humanissi-
SIMI, dum Vobis , tanquam depidlum in
Tabula, ante oculos ponere fatago, ad-
vortite qu^ib animum , & benignas Ora-
tioni mea? praebete aures.
Exempla in medium proferenda funt ?
& libera in Themifiock vidit Gr^ecia , &ferva eadem admirata eft in Philippa , in
Akxandro autem domitus univerfus Ter-
rarum obftupuit Qrbis, At quibus ilii
fti-
O R A T r O 5
ffimulis excitati fomnum oculis non vide-
re ftiis ^ quibuS' incenfi ignibus , ad Gra-cia Dominationem adfpirarunt ? quibus
percuffi fucGeffibus, ne excitanda ex ho-
fte aliquo trop^a fibi relinquerentur , flint
veriti ? Nullis ^ niii ^mulatione laudis, &licita quandoque Glorix ambitione. Ma-rathonia ante oculos Tropxa , Virtus u-
nius Thebanij Philippi vidtorise, quos fe-
rierunt, ^Miltiade clariores, & Epami-
nonda majores, 6c ipfo Philippo vi6torio-
fiores reddere potuerunt.
Imperium Gr^ciie, (icut varie flu6tua-
vit ad Philippi & Akxandri ufque tem-
pora, geflo bello pari milite, paribus ar-
mis , exercitatione corporis atque animi
virtutibus iifdem , ita,quse inter pares fer-
vidiffima folet efle a^mulatio , nunc vicStri-
cem falutavit filiam Jovis jEgiochi armi-
potcntcm Minervamy nunc arrriatam F(?-
nerem , vel fine Paride vi(5toria potiri vi-
dit. Deguflarunt & expetitum multis
A 2 Do.
;4 O R A T « O.
Dominationis titulum Bcsoterim fub craflb
aere nati j ubi unius hQminis virtus totius
<3entis abfolvit decus , & in Epmmmdainchoatum eorundem atque €xftin(ftum
eftlmperium. ;
'
De Athemenfibus ipxms ut agamus^&or-
do rci & ratio Gentis exigit , quas , {\ vel
nuUa , feu vicini , feu peregrini popuU «-
mulatio exftitiflet , tamen ipfa ex ifefe
omnigena? virtutis exempla pofteritati pro-
didifTet. Quidni enim ex fcfe generaret
typum rerum expetendarum , cujus &ultra modum foecunda tellus Autochtonas
peperifle fertur incolas ; cui Dea contigit
casfiis oculis tW/Wt;^ , non illa pro morccommuni , fed ex Jovis cerebro nata vi-
rago. Itaque mihi illorum vii*tus .& cumpopulo fuo nata elle videtur, & gloria
proxime ad Immortales Deos accesfifle.
Pariii .virtutum exempla in Athmienfi-
hus fi qua^ramus , & Codrus Mo, & SohnoiFerunt ^ incertum , utrum ille prieftantior
ge
OH A T I O. 1
gefboReg^, an hk cofitemto. Utrique
certe plurimum Athnknfium Achmt Rcs-
publica; IUi, quod liberi a fervitute ho-
fUiim viverent, & Dorienfium vi6tores;
Huic, quod Megmenfimi contuderint fa-
ftum ; & , quod longe majus eft , omnes
juftitia &; pietate vicerint moi*tales. Mor-te voluntaria falutem Patriae Codrus re-
demit , & Oraculi implevit fidem. Ca-
piris llii periculo Civium indecoro Ple-
bifcito adverfatus eft Sohn , atque ipfis
Apolline verius exftitit Oraculum. Si ira-
que memori;^ Codri eft datum , ut nemopoft eum Athenis regnaverit , fed ipfe ul-
timus exftiterit Regum ^ non tam htfje-
nienjes Sokni , quam ipia veritas teftimo-
nium Viro prasbuit ,& primum Sapientum
Solonem dixit.
At quoniam fibi commode, quae fipien-
ti^ non tantum erat Dea , fed & belli,
Minervam elegere hthemenfes , vix majo-
ra virtutum& aemulatioois exempla,quam
B in
s O R A T I O.
in clarisfimis illis duobus Belli fiilmini-
bus , Miltiade , atque Themijlocle , inveniunr
tur. Quid enim nobilius pugna iUa Ma"rathonia , & Tropaeis illis , quorum cogi-
tatio dulcem prae cundlis, feflbhomini,
fomnum adimebat Themiftocli ? Hic quambexie magnificis tanti Imperatoris laudibus
& rebus geftis fuccesfit ! Uterque Maxi-
mum Regem, totius Afi^ inflrudbum
Viribus, & numerofiTfimos exercitus, de-
vicit, delevft. Uterque, & in providen-
do cautus, &in exfequendo promtus , vi-
«Sboriamnon numero militum , fed virtute,
parari oflendit- Pares & iu: illo, quodiavidia, quam raro bonus quifquam eiFur
git , oppreili , ille quidem carcerem &mortem magno tulerit animo , hic vera
exfilium & damnationem.
In arenam nunc prodeat par bene com-paratum, eloquii fuada invid;us PmV/^x,& fublimitate cothurni Princeps Sophocks^
Mlis fcilicet temporibus vere magniiici
in-
O R A T r Q • 7
incedebartt Athemenfes , quibus Martis &Mufartm uni atque iidem erant alumni
,
quum & Socrates fortiter faceret , & in
Scsenam eundem afferret animum^ quemex pra£lio retulerat, jEfchylus, Sophoclis
certe fublimis ardor etiamnum gravi ef-
fulget carmine ; PericUs autem in aeternum
laudabitur prudentia ; qui , praevidens ex
intadtis ab holle agris invidiam fibi &proditionis infamiam quaeri
, jam antfe fiin-
dos fuos Reipublicae dono dederat ; cla-
rus au6ta virtute & fartitudine fua Repu-blica j major etiam aliquanto privati con-
temtu patrimonii.
Difputatum fiiit a multis , utrum natura,
an ars, plus valeat in homine. Et inter has
ipfas quaii arcana quasdam videtur efle
aemulatio. Apertam vero atque publicam,
Athenienfes pariter , Alcibiades atque Conon
praebu^re. In illo Natura, quid efficere
poflet , experta creditur. In hoc longa
experientia. Itaque uterque fummus e^t
B 2 the-
^ • o ii A lr r wthefuenfotmDviX eft habitus ; uterque fom- ^
rnas Patrise peperit vid:orias. Utroque
abfente , Civibus fuis omnis Vi<5boriae fru-
(^s, imo ipfa libercas ,periit. Et deni-
que , quafi iu utriufque fato aemulatio
quaedam fuiflet Sortis , exilium ante pa-
riter expeni , dum amplificare Patriam ex
hofte ftudent , pari proditione opprimun-
tur.
Sine Fortuna fi Virtus per le fit aefti-
manda; negant, fide, conftantia, ma-gnitudine ariimi , in Patriam amore , T/jra-
Jybulo quemquam efle praeferendum. Hujus& ante virtus Bello innotuerat Pelopon-
nefa j Sc longe clarior exikkk fama,pulfis
triginta Tyrannis, & reddita Patrise li-
bertate. Habemus tamen semulum ftu-
diorum ejus atque virtutum Lyjiam illum
Oratorem , a parentibus quidem Syra-
cujmum , fed quem in tantum juvit Athenis
efle natum , ut & ipfe , eodem tempore
exful, quingciitos milites, ftipendio fuo
in-
O R A T I O. ^
inftrucSos , in auxilium Patrise communisEloquentise miferit.
Properamus ad terminum Glori» Athe-
menfium , & finitam Dominatione Phi-
/^j!^/ Rempubiicam. Verum,licut morien-
tium , non fortia modo verba , ied& fadta
quandoque efle folent ,• ita omnium illo-
rum , quos memoravimus , virorum , virtu-
tumque eorundem , ab Antiquis Scripto-
ribus iEmulus Iphicrates proponitur , cujus,
adolelcentis adhuc , fupra a^tatem virtus
admirabilis fuifle dicitur, ita ut nunquamante eum Athenknfes , inter tot tantofque
Duces , aut fpei majoris , aut indolis ma-
turioris , Imperatorem habuerint , utpote
in quo non Imperatorise tantum , verum
& Oratori^ artes eluxerint. Cum hoc
eodem,qui ad fened:utem vixifle traditur,
confenuit virtus Athenienfium ; illorum
Athenienfium jqnhus ingens exiftimationis
teftimonium ejufdem Iphicratis ^ exThjrs-
fa Regis Coti Filia genitus , Filius Mnefiheus
C de-
lo O R A T I O.
dedit ,qui interrogatus : Utrum pluris
Patrem, Matremne faceret? Matrem, re-
jpondiile fertur. Quod quum omnibus
mirum videretur ; fubjecifle : At merito
!
NamPatrcm, quantumin fe ixxit., Thracem
fefe genuiile : qontra Matrem Athenien^
fem.
Nimii fi fortein PalladisXJTbis alumno-
rum laudibus cuiquam fuifle videbimur ,•
Laconice porro iis defungemur , quorumbreviloqu^ntia etiam in Proverbium abiit.
Si tamen paucis dicenda virtus illorum,
qui facere, quam dicere amaverunt^ &aliis permittere fcribendarum Hiftoriarum
laudem, modo ipfi exempla fcribentibus
miniftrarent.
At quis mihi primus ex illa Gente &Civitate dicendus , cujus univerfus Popur
lus nihil aliud nifi quotidiana virtutis in-
vicem fuit asmulatio? Ubi relidlo colo,
& ipretis luxu omni atque deJiciis , nihil
mufiebriter pro confueta ijnpotenda deli-
catus
o R A T r a ir
catus fecit fexus , verum , aemulae laudis E-
pheborum virgines Gymnafia Spartanorum
toto Orbe fecere celebria. Laudi certe
Lacanis ceflit , majore mulierum quam vi-
rorumvirtute repulfiis hoftis. Atquis ille?
cui nuUum Regum , aut Imperatorum , vel
ejus , vel fuperioris setatis , comparandumfuifle perhibent , Pyrrhum Epirotam.
Quales in illa Civitate , quum maximeLjcurgi florucre inftituta , & auri inco-
gnitus pallor , Viros fuifle dicemus ? Codra
fuo Nobiles incedant Cecropicia , quemilli opponant Spartam habent LeoniJam,
tanto Ipecioliorem ^emulum, quod nonpro vicStoria, de Gente, Graca Lingua
& infbitutis utente , fortem impenderic
animam; fed, pro Patria fua, imo uni-
verfa Gracia , ne Barbaris ferviret , fe at-
que trecentos fuos , Spartana ohjQCQut
moenia.
Magnum fane virum Alcibiadem , iUum
Clini(S dc Dinomaches Filium , Socratii
C 2 Difci^
i^ O R A T I O.
Diicipulum, omnium Athmimfitm nobi-
liflimum , fuifle , in comperto eft. Huic
semulum in omni fere vitaj genere Paufa-
niam produxit Lacedamon. Teftis Mar-donius ,^ led;a viritim , ducenta peditum,
cquitum viginti millia; qui Plataas clade
fua & vi(5itoria Paujani<e nobiles fece-
runt.
Agefilaum certe , quo Statore Reipu-
blic^ , ncquaquam Lacediemoniorum clau-
dicavit Imperium , ipfa etiam Fortuna pa-
rem Cononi ^mulum fufcitavit. In qui-
bus tantis Ducibus; setate, virtute, con-
filio, fapientia paribus; gloria rerum ge-
flarum utrique fua manfit , & quum fub
nullo majori hofte fata remanerent, ta-
men ab altero invidbus uterque difces-
fit.
Diximus ^Thehams Imperium Gvijecia
deguftafle. Hoc illis virtus unius dedit
hominis ; fed talis , in quo literarum fi-
mui & militaris fcientias fuit ;:emulatio,
ut
O R A T I O. 13
ut & difceptatum de illo fit , utrum Dux,
an vir melior, fuerit. Neque cum illo
tantum intercidit Thebanonim gloria, nul-
lis poftea virtutibus , fed cladibus infi-
gnium ', verum virtus quoque hthenim-
jium hebetata fuit. Sublata enim semula-
tione , quam ille acerrime inter omnes ac-
cenderat , ex labore& ipii in quietem , &ex quiete in luxuriam prolapfi funt ,
qua^
denique illis & fincm gloria^ & jugumfervitutis fupennduxit.
Poftquam enim Philippus , Macedonici
ille ampliator Regni, poll prasludia con-
ftituenda; dominationis , in Illyrios , Cap-
padoces , Theffalos & Phocenjes exercita
,
velut robur & cor Gfieciie , Athenienjes eft
adortus, ncquaquam, Thebanis licet opi-
tulantibus, violentiae ejus refiftere potue-
runt,corpora quidem pugnx objicientcs,
fcd non animum illum,
quibus fracSlas
Perjhrum recellere vires, & plus femel
jnagnis fuccefljbus univerfas Gricci^ ten-
D tata
14 O R A T I O.
tata fuit dominatio.
Akxandro , PhiUppi FiMo , cui, a rerum
geftarum magnitudine,yW^^;// cognomenadha^fit , Imperio par animus fuit. In-
cenfus enim , non Patris tantum , fed &JEacida , & ipfius Hercidis ,
generis fui
audtorum, ^mulatione, omnes omniumconatus fuperavit , & in gloriae ftudio
longiffime poft fe reliquit. Tantam ita-
que futurie magnitudinis ipem animo
concipere potuit, ut trajecSturus mAJiam^dc ftans in procin6lu , divifb inter ami-
cos, quod fibi in Macedonia atque Eti-
ropa erat ,patrimonio , Jibi Aftam [uffice-
re pra^fatus fuerit , & confpedla primumhofliii terra , incredibili ardore animi, Duo-decim Deorum aras in belli vota ftatuerit.
Tantis itaque rebus geftis , urgente
fato , merito videtur mihi circumftantes
amicos percunctatus fuifle , Viderenturne
fimilem febi reperturi Regem ^ ^Emulatio-
nis certe bellicum inter eofdem cecinit
vox
O R A T I O- 15
vox ejus ultima , qua heredem Imperii
fecit dignijfimum, Omnes enim fummis
abhinc annifi funt viribus , ut nemo fefe
pr^ftantior, aut Imperio videretur di-
gnior.
Facile autem fingulis fuit semulos vir-
tutis & gloria^ , imo & Regni fui , invenire
,
nam ficuti , nifi ipfi inter {^^o, concurris-
lent , & semulatione mutua maxima con-
citaflent bella,pares nufquam reperiflent
;
ita foecundam maximc Hifturicis , rerum
mira viciflitudine fortis geflarum, reliquere
materiam. Ipfos enim illos inter fe fi con-
ferre velimus, quis Perdicca fuit magni-
ficentior, Eumeiie fortior, Antigono man-
fuetior, Lyfimacho bellicofior, Seleuco &Ptokmao prudentior & fortuiiatior? qui
fublatis omnibus j^emulis , maxima Syria
atque ^gypti tenentes Regna , ad feram
pofteritatem Regium Nomen propaga-
runt.
Regrediamur in Europamj fed tamen ita,
D 2 ut
n;^ O R A T I O.
iut inter Gra^cos , & in familia Alexandri
dccus illud iKmulationis obfervemus. Ma-tri cjus Olympiadi , magni animi , & fupra
iexum forti mulieri , frater erat ejufdem
cum filio nominis , Epirotartmi Rex , Ak-xander. Excitatus hic virtute affinis fui
,
quafi debitum duobus AkxandriSj alteri
Orientis , Occidentis alteri, eflet Impe-
rium , maxima animi alacritatc , Italia ^
Afric^ , 3c Sicili^, Gr^eca illaturus arma,
in graviilimam a;mulationis palaeftram de-
At hunc non vi hoftium, fed fraude
cxfulum intercmtum ,egregie excepit Pyr-
rlnts , Rex pariter Epiri , & JEacidarum
progenies. Hujus quot praelia, totidem
fucrc vid:orix; quot bella, totidem Re-
gnorum occupationes. Teftis Italia , te-
ftis Slcilia , kfrica , & ipfa denique Gra-
cia. Nemo Pyrrhum, quo impetus tu-
lit, fcrre potuit. Hic Gracorim vetuftis-
iimos imitatus , non iUos modo ,quos
rc-
O R A T I O. 17
recenfuimus , fed & Phociones& Ariftidas;
rariflimam fui , in Rege , & tanto , famamad pofteros tranfmiiit ; ut vit;3e ejus fan-
(5litas , & incorrupta juftitia , inter exem-
pla , non tantum Regum , fed & Illuftrium
Virorum numerari mereatur.
Prolatis in medium hifce tam magnifi-
cis virtutis & aimulationis exemplis , in-
juriam Regiis facere Titulis viderer , fi mi-
norum gcntium quosdam adderem exem-
pla ,quamvis & jEtoloritm virtus longo
fteterit tcmpore, illibata adverilis Athenien-
fiuni & Spartcmorum dominationem ; clara
etiam ;quod iidem a Perfarmn Tyranni-
de domefticis ((^(q opibus vindicaverint
,
Gallorum vero violentiam , Afi^ ItaU^ec^Q,
terribilem, Delphico bello fregerint.
Clarum quoque nomen Ach£orum, lon-
ga libertate , & inprimis Duce Philoposmene,
fuit, qui ficut maximis fui temporis Duci-
bus Annihali& Scipioni, nominis gloria jun-
gitur , ita pariter violento raptus fato , infi-
gnem
18 O R A T I O.
gnem trium toto Orbe maximorum Impe-
ratorum morte annum effecit. Sed & in
hoc mihi , ipfius Ducis, ejusque Patrise, cumEpamimnaa atque Thebanis , «mula Sortis
videtur fuifle confpiratio. Sicut enim
alTiduis cladibus Thehani Ducis memoriie
fuit parentatum ^ ita & Achai y fublato
quem semularentur cives ,prolapfi in de-
fidiam , non longe poft in Romamrum ve-
nere poteftatem -, atque ipfa opulentifilma
Urbe Corintho , capite Regni , diruta , Boso-
torum infelicitati & Theharum everfioni
adxquati funt.
Neque enim aliter fieri potuit , quin
,
cefiantibus exemplis, pariter & ^emulatio
& ipfa virtus concideret. Magnum illud,
& in ipla ruina metuendum Macedonici
Imperii Regnum , ubi exempla virtutis
atque aemulationis defec^re , repente, velut
fulmine id:um , difiipatum atque deletum.
interiit. Ubi virtus Dmetrii, akerius ex
Philippi filiis,qui Romi€ obfes fuerat, fra-
trem
O R A T I O. ^9
trem Perfeum , non ad asmulationem , fed
ad invidiam pertraxit , ejufque gratia ob-
tred;ationem , imo & parricidium pepe-
rit; non erant jam illi Macedones, qui
Orientis diflblverant Imperium, & Gr^e-
ciam fubjugaverant ; non ille Rex , qui
obfcuram Gentem , virtute fua & fortitudi-
ne , ad fumma faftigii humani incrementa
proveheret. Multo itaque citius, quamGr^ci^ & Af^ fibi Imperium , fub pri-
ftino illo Philippo , atque fllio ejus e^-
lexandro , afleruerant , ipfam etiam
libertatem cum Regio amiferunt no-
mine , & vi6bo atque capto , Philippi ul-
timi, filio Perjeo , in Provincise formamab JE^rrylio Vaullo redacSti , leges a vid:o-
re Populo accepere ,qui quondam uni-
verf^ Gracia Afi^quc legem dixerant.
Audiviftis Auditores, quid ^mulatio
& gloriae potuerit ftudium, qua^ quam-
diu viguere , non invid:am modo ab ho-
fte pr^ftitere Graeciam , fed vidricem &E 2 for-
1 ^wV~ "^ f, ,"^ ,.~«^ ;!
O R A T I O.
forniidandam ubique reddiderunt. Utro-
que vero amiflb, non finitimis tantum,
fed& remotis populis, praedae Ipe alle^tis,
pro facili portione acceflerunt.
Credite nunc eundem ardorem, qiii
in praelia armavit milites , & bellatores
mifit in aciem , nobiliora ingenia incredi-
bili defiderio afflafle ; ut ,quafi exuta mor-
tali conditione, per ora virum viva voli-
tarent. Hinc, quem fpirantem patria fua vix
agnovit, mortuum, corpore non fama,
civem fuum feptem nobiliflim^e Urbes,
Nummis, Aris, Templis vindicaverunt.
De Rege Poetarum , Homero , loquor , cu-
jus , ficut Carmina legentium attonitos nontantum feriunt animos , fed & ad Divi-
nam illam Artem , aeflu quafi percitos , ra-
piunt, ita non potuit non asmulos lau-
dis fuse invenire. De Charilo ut nihil di-
cam , Samio illo , vel , ut alii volunt , Ha-
licarnaffenje , vifus fibi & quibufdam aliis
eft Ajttimachiis Colophonius ad Homerici
. - Car-
R A T I O. M
GaiT»nisgk>rtoproximeadfpirare. Cujus
TPhebaica ittgenti confoipta ftiifle fpiritu
perihfibent ; iHig ipfe taiato lemulationis oe-
ftrb foic percitiis ^ ut , quumcbmpofitis iii
lindemLjijfan^iyet^has, Niceratus Hera-
cle€tes j judicio Lacedemomi iftius fuperior
exftitiffet,fcriptum a feCafmen aboleverit.
Et mmen Chceriti, pingue irtgenitjm &:
proemio amplifHmo & honore maximoremunerati funt Athenienfes. Confcripta
enim Athemenfitm contra Xerxem vi(5loria,
pro fingulis verfibus aureum ftaterem ac-
cepille fertur -, atque ut quotanis Carmi-
na ejus una cum Hofnericis recitarcntur,
decreto fkncitum fuit.
Vilem ob hirCi«n (unde & Tragoediae
nomen exftitit ) certavere quondam rudes
in piauftris verfificato^es ^ verum , poft-
quam bellator ^Jehylus ,pro ridiculisLu-
dis , ad feria aiftimum attendere edocuit
,
& graves in Theatro perfbnas grandilo-
quentia Carminis^ iiii fecit fpedtabiles ,nonF ali-
JjBMJlgggilllllllljfaa^Aiglj*^^ "-- "'•HiniilWanrt- ,¥^~ -^ ---r-^ --'-' >
O R A T I &aliter Tragoedias ejus, Per/as , Agame-
mnonem , Septemqae ad^ Thebas Duces
,
admirati funt Cives in cothurno , quamipfum , triplici in praslio, Marathonio , Pla-
taenft^ & navali ad Salaminem , heroice di-
micantem ; qui fratre quidem Cynegiro
,
omnium Griecorum fortiflimo , fingulari
edita pugna, amiflb, Amynia etiam , per cre-
bra, ped;ore adverib excepta, vulnera , inu-
tili Patri^ reddito , fuperfuiflfe videtur ,
ut , non corporis tantum viribus, (ed & vi
ingenii , semulationis ftudium inter Gr^cos
accenderet.
Expertus itaque ipfe , in limine fene-
(Slutis , gravem adverfarium efl: Sophoclem
;
illum, quem, provecStiore aetate , Ducemetiam Patriae fiiifle , diximus j &: a juvene
vix viginti quinque annorum fuperatus,
adeo asgre tulit , qui , nec in Theatro , nec
in Praelio , vinci aflueverat , ut pr^e indi-
gnatione animi in Siciliam fecedens , nec
ofla fua Athenienfebus donari voluerit
Tc-
/1
-" '- ^.^..-i-S^.,.^- >^l.ta.aL:»M.i»jaiMfc.
~i'M
ll^ R A T I O. «^Tenet itaque Scenam Scfhocies femper
vi6bor , & duQdeviginti , vel > ut alii
volunt , viginti quatuor coronis , fremen-
tibus adver6riis , inclytus ; cujus etiam
Cothumus , ob fiiblimie genus dicendi , in
Proverbium abiit. : i . . .
-; Laudum & glorias semulus excipit hunc
Tragicorum fajMentiflimus Euripides , de
quo QuinBiliani exftat judicium , quodutroque longe utilior vi & fermoney magis»
^ccedat Oratorio generi , & fententiis den^
fus , & rehus iffis ; &in his,qua a fapien-
tibus traditafunt, pme ipfis par, S^in di-
cendo ac refpondendo cuilibet eorum, quifue-
rant in foro difertiy comparaudus. In af-
feBibus vero , tum omnibus , mirus, tum iit-
iis, qui mijeratione conftant , facilepraeci-
puus. Et quidni magnum fuifle virum
exiftimemus illum , cujus unius gratia, il-
le, qui, Oraculi teftimonio , fapientifB-
mus audiebat mortalium , Socrates , ire in
Theatrum non erubuit ? ?..
F 2 Tra.-
MHiiiiUMiiilililBlilUaiitt
V?,y- .^.y : '.-•." 'v'^*'
ponimri b.'quar^Vfi!teri giridem, ita dxB*
Huit SfAi^mbilisjt^ii^ iqjor , ac ifk'
pracommetidaciDnem bs i&xiA^&tiljktmm:
In nova vero , ace^rime^mulos fe praebti^
itMenander dcPhilemon\ fludhiaflte intef
Qtrumque fiepius vi(5k>fiae palma, mabi-
bque populi aura, ntinc in huno, nanc iii
fllum prono judicio inclinante. Mei0nder
certe ita graphice' niores hominum djflpii*^
xiile traditot^y ut> dubium dixerirtt ', uttuili
rk^^^enandrum , an Memmder vitam ex-
\
J^hikta^^ Mimnermi ii exftarent Elegi,
vlderemus qiioufque illorum proceileric
asmulatio, ^juidve in amore pra& ^d»7«^<^
valuerint^ nam Anacr^on$is , Sapphus y ^l-
CM y innumerorumque atiorum-, do6tos
labores, Patriae! cteJtfifimunis fecirttt fapuif
fatum, & cum irrepiar^bili elegantiOJrumf
hominum damno , tantom non penitus'
abolevit. • - ^^ -^ - "i ^»*"' j"'!'^-^
' ^ "
Fe-
— •.-^. .. .>- .:^--.^^ .^-..1 --.---.. .....^^^. \iuitMlM^tiKM
r ;.
•:; ;#!ht^ .T i: f»-
r;. Pdi(siQg^;^||(Ei^ Itnmoftaiitate
Scripta vetej™aMedicoini|n,v€l^^^ ex
iisprasfhiitiifimaiadBoftfam «t^em per-
Teisenuit. In hiice fua& glorias fibi foli unica
semula exflitit Graecia , dum viros , multis
aliis aequiparandos , ex fuq protulit gremio,
varise fibi invicem laudis aemulos. Nequecnim contenti hi, propulifle a mortalibus
diram morborum peflem,& mille mortis
modis,quantum humana fieripotuitindu-
ftria , obviam ivifle ; tacita quadam vir-
tutis aemulatione , & pulcherrimae rci glo-
ria du<fti , non tantum de artis fnx peritia
,
fed & de fcientia Humanioris Literaturse
adhucdum invicem certare videntur. Te-
ftes mihi advoco illos quofcunque, qui
vera ad fcientiam via graflari, dum ex
nativis horris femina & flores dodlrinae
legunt, apud Nicamkum quidem, ligata
orarione , fimpliees illas 8c veteres Gfieci
fermonis delicias , foluta autem , admiran-
tur penes AetimJmidenm , Arctiem Cap-
G pa-
a^ 6 Jl A ^ I ^padocem^ AlexandrUmTrtMdmm, Namad Hippocratm illum Gw»w quod attinet
,
cujus^ etiam natalem , ut apud ie geniti
Dei, diem, quotannis cives fui celefera^
runt , in illo viro omnia funt ftupehda *
quafi non praec^pta , fedOracula totidem,
pofteritati tradiderit. Neque tamen ifte
fibi folus omnem ita penitus vindicavit
gloriam,ut non adfpirare ad fummum in
Re Medica decus, Bergami genitus , aufiis
fuerit Galenus ; cujus viri labores , (ane
haud pauci , iique omni eruditionis genere
conditi , omnium ficuti manibus teruntur,
ita& applaufijm merentur. ' '
Quis ipfius Naturae interpretem nonveneratur Ariflotelem ? cujus capax inge^
nium Alexander ille Magnus & animo eft
admiratus , & liberalitate plurimum fo-
vit. Quis TheophraJU audit nomen ? ut
non divinum fibi fingat os , & nedrare
dulciorem orationem. Hunc,delicias foas,
&,ex familiari \Q&ionc, amicum appellare
coa--
> .JTbe'-.,.-^'.' .^'.. . w T -n - '•! 'nf "ilrririliJrMn .jiJiiUii^iiatt^uSMiStlltttt
fu^s' fuft' iHp R&mmi Ejbquii parens
TuUm, -Huic ,' quum Tj^iww»^ antea vo-
caretur, Euphraflo nomen impofuit ma-
gifter Ariftouks y &ip{um a fingulari elo-
quii vi dedud:um vocabulum. Evicit ta-
men poftea orationis excellentia , ut po-
tins Theophrafius diceretun
- Tantorum virorum virtus& fama haud
tamen abfterruit Anazarheum Diofcoridem;
Qui, elaboratis Hyles latrica Jibris quin-
que accuratiflimis , atnpliflimum ab ipfo
Galem retulit teftimonium.
r Gloriam, atque omnem Nominis Fa-
mam , ut rem vanam , nimis quandoque
fuperciliofi, contemnunt Philofophi ; quos
tamen pulchre Cicero , ad aucupandam re
gloriam , quam verbis contemnunt , iis-
dem illis , quibus eandem damnant li-
bris , Nomen fuum ait infcribere. Et
quidni ex ingenii flii foetu Famam fibi
apud pofteros qusererent illi ? qui edam,
ut Nomen fuum ad Se<£btores tranfiret,
G 2 omni
. » -.:'*^r-
iililiiiiiiliiiiiiBteMMAiiiiitaMiiMtti^
pra^valeret fenteotiaw tsi^--^^^ ^'t^^
Jam & illos, qui diccodi plurimum vimhte valuerunt/quique rerusi geftarum cqih
didere Annales , quem acriorem exUlima*
tis habuifle jfHmulum , quodve amplius
proemium , quam aemulationem atquc
gloriam ? Non ita adverfarii evimre idius,
&; apertum mucroni locum quasrere,gla^
•diatoria unquam potuit exercitatio,quam
par illud, quod in Griecia Fortuna com-r
paraverat, Demofthenes atque JEfchjnes ;
quorum ille quidem, audito femel, qui
tum magna cum populi admiratione cau-
fas agebat,Oratore G?//i^r<//(?, unice ad
Eloquentiaj ftudium accenfus, emendata
etiam per impigrum laborem naturali bal-
butie , ad tantam pervenir famam , uc
euamnum conunemorato ejus nomine,
maximiJe eloquenuas coniummatio animo
oboriatur audientis. Hic autem, quumprx*
rfMflM
tl- ».
.
m
fi^jjttriat PJmmy^^3slGg^Mho^s, ilkmqiMB adhuc exfta<: , Orationetti in Qtef^ym*
ftufrei^s^i4(H3§;r^rpmidilie,fi iprttm illum
qdl^i[)lulr«tMfn- dteeii^iit) ^pdft Dimsjkn^
Sdm -efie &; ttobeti maluit , quam ipfii
Mmis lecundus. ^^^^^» ^t '^H^ ^^-i.
c; : t^^l
-Clftudeht agmeai-', Hj^ti^j^um kud^lio^
h^SSm^l^ey^tus ^t(peThuiydid^s. Qu^rtim ilfe, ptbvide profpicens akum audi*
totis fui animum ,^titmOroAim «kro «ft
idteiiattis , hfe^ducatioheffi ejufmedi m^^J^ieret filii
,
' 'qticm fibi iti magnitudine
gidri^'^ faeiie ftleeejffctiam viaticihabatun
HiCiaut^ 'y generofae ind^iS adolefcens?
-liili^ H vix
^ vix fexdedfflrfann^ "nitusr, ubi»W Olytlt»
piis J^/j/i5 fuas riecit^ntena PtoeniHiftoT'
»« mMt Herodejffm y r^ \^adipiratione > atque ideei olini.i&cieodiE
eupiditate, tenuifie.j affirmatvlF, Unde &* j
poflea cives fui, qu^m piopter: amiffem
AwphipQlim exfilio damnaraot.,, RerumGonditorem revoca\^iie, eloquejntiam ejus
miratiy cujjvis virtutem damnaveraaL^ihiul
^^ i At vero, tanta . haec , &. tpt ingeniai ubi
& quando\ rmta fijnt ? In (^iacta^ certe.,
fed libera, fednuiloTyranni jugo preflaj
nulliu& vicSoris;; libidini proflituta. Lt:
bertas, fari quse fentias > in commQdum3^ publicumj& priyatum, nuUos yel ou-
ricuiarios vel delatores metwentem, per-i
mittit.: Libertas eadem g^nerofbs pro-
dwcit animos, &.aemulacioknem, inter pa-r
res. maxime accendit. Itaque , pjro.virili.
Macedmm Xyrannidi obiiftentes ^ >^//&e'-»
wV^j exemplorfuo iirmav^re &c Dmojle^
«^i:& Hypmdes^ Neque enim Philippui
aftu-
^dfcii^-rfka '/ Duccfn" fefe Graci^ , nonRegem > appellans , deturbare eofHem
a rt?Uep4a {Liberrate potuit ; neque Akxafpr
5<jfef , 4omita ^4^» felicitate fua^ad fe per-
trahere 5 neque AnsipaieryCorponhus po»-
titus , animum , quantumvis violentus ^ ex-
pugnare. Altcr enim ultro medicata fefc
p^tione abfplviti alter , ne Patriaa res pro-
deret, prasmoria etiam lingua,, fibi ipii;
vel in crudeliflima morte, filentium inv
Qupufque, itaquse virtus Gr^cwim hcst-i
ftibus fuit formidabilis , eoufque felicium
ingeniprum ferax eorundem tellus fuitj
iaio qUW^ixi' fepientuna atquc docSlorum
vnForum ingenSinumeruSi mutua aemula-'
tioae , nihil effe utilci, nifi quod.& fimul
eflet honeflum ,"& fcri|)tis & fa(5tis often^
dit, non potuit -^op fdix Griecia effe fla-
tu$, & tatalibertasi At ubi- fua virtuti
fubduda funt praemia , & ineptum exi-i
ftpiavj&re kudari a continentia , frugalita-*'
. H 2 te.
''fff'
^ o JL :^ T « a
^etmc; ingeiMSi <|uoqae ip^ degeii^^vi^
dammodo gmN^i^iiiipa:«i^mlii Miribi^
prpferrent , nihilpefiS l^biiewibt > "^Wciih
lem &L iinguam & fidieoi , non veritati-,
fed comsmido feb itiJfeere/' '^
^^"'-.'^^
^ .-A itaque A. H* vicfflitiidiiifeiil
iiaih iiqu& in cUn^s fragilitatts hdjm
Imniaiafle dominitwr febus , tetminumetiam glori^ Gracorum pofuifle, & ces-
iinie mmukBtone , vidkfres quondati^lo-
mitordrque<^tium , mortalium fepientis-
iimos V ^ Fortuti« nwneribm^ &atiflJ-
mos^ipedadk^ €0, ttt^^tib^ {^lctM^
arbitrio viv^ntes , obliterata quafi 'firifiS-
ina virmte, infelickfinu eraferint moita^
r- lEt ^tamenliodieqae' fttntiji iftinsl*?dtnm&
tottitti imptevii Orb^ |- .& Grifir^n^f^
Litemmm ttiltus 'iM&t. maxftna Hunyiiio^
ris Liceratiir«B ornamehta recenfemf. 'ftfc
t-^ '• ^-^ (Se
i£ke faiie. N^m ficut adhucdum in Scri-
ptis fuis vivunt , quorum tellus nil nifi
mortates 'habet ^ exuvias ; Rc\it adhucdumdelecSlant ansnos, qui quondam lyrse &carminis fili iuavitate do&as ad fefe aures
rapu^re ; ficut adhucdum regnant in Ora-
tionibus , qui plena olim moderabantur
theatra ; & deniqiite , facienda fugienda-
que, fub exemplis rerum olim geftarum
adhucdum demonftrant, qui civibus quon-
dam fdiSjVel flia, vel iiii fimiliam virtu-
tis exempla , illibata fide tradiderunt ; ita
iidem-, & nunc , & femper virtutis
gemulationem , & Gloriae cupiditatem , in
omnibus illis accendent , qui nobiliore
ingenio praediti, non folis fibi, fed pa-
trise quoque communi, fefe genitos re-
putant ; nec famam nominis fui , ex mor-
talis hujus corpulculi duratiOne , fed fu-
perflite quoque famav metiuntur. .
'f ;- -t
Quare , quum vei-iffime , de Griecorum
Lingua atque Monumentis, ad illos, qui
-^- I ha^c
^^.imiltMk
^^-
g' O R A T I O4
haec talia&; tanta contemnunt, dici cpiear
id , quod refpondifle olim fpretum Gracis
xeferunt Ge/onem , Skiti^TyriLnnnm: Ver
illis ex amo exemtum effe ; quis redxR», rer
rum aeftiniator , non abundare virtutibus
Patriam .noftram fatebitur , dum & ipfa
alienas aniat? Quid enim pukhrius , quamliberos homines,nec bellica virtute defti-
tutos , artibus certe & inventis claros
,
deled:ari & Lingua & Monumentis illo-
rum, quibufcum iUis tanta virtutis-& for-
tunae cognatio intercedit? Quid praeftan-
tius , quam fimilium fibi virtute excitari
,
& commemoratione , atque ledlione re-
rum ab iifdem magniike geftarum^adaB-
mulationem virtutis accendi, & ad verae
glorias viam feftinato curfu contendere?
Ut tandem deftnant obtre^tatores laudum
hjeroicarum, Gr^corumhsms^ns fidem de-
rogare, quum, in literata Gente, & per-
tinaciffimo libertatis fiiae defenfbre, paria
virtutis admirentur exempla.
Bene
.f*
iliililiii "II I iiliiiiinriiiii iiiiliiiliiiiHiiiiilTiriiiMBHiiiliii"
' i' lilliiiiiliiHM
' XO R A T i O' ir* ,
Befle,quQd apud Batavos , cx]pu\h. lare
fuo Vetus Gracia , non tam tutum Exi-
lium atque honoratum, quam ipfam in-
venerit Patriam. Certe ad hanc Urbem,& IUuftre hoc Gymnafium , tanquam in
jfancStifEmum fele contulitA{ylum,fefeque
totam infinuans immortalium virorum pe-^
(Storibus , velut ipfius natalis foli oblita ^
Bicipitem fiium tranftuliile Parmjfum , &Heliconiadum Mufarum fixifle domicilium
videtur. . . .:.
Quum enim altius animo meo vetera
hujus Urbis atque Aeademiae Decora re-
volvo , Imagines & Monumenta , mori
nefcia , fefe ingerunt , longe maximorumVirorum, qui utramque, domicilio fuo,
lingua ,. fcriptis reddidere illuftriffimam^
Vera Nobilitas , quas ex virtute procedit ,.
quos habebit unquam Literarum glori^
fsm^cpeVirtnm , Scaligeris , Clufiis, Sal-
mafiis y. aequiparandos , nedum prsefe-
rendos? Portenta l^ec ingeniorum, la*.1 2. bo-
,< ootr; A T'i;^, borum , laudiiini , honoratum larem in
hac habuerunt Urbe,*& praefentia fua,
velut Studioruth quaedam Numiria, fo-
vere non tantum , led & afflare nobi-
liora vila funt ingenia. Itaque iEdes illo-
rum Templa , Pe6bora Adyta fii^re , Scri-
-pta adhucdum inftar funt Oraculorum.
j ; Nolite exfpe6bare A. H. per fingula meiturum hujus Lycei Ornamenta , quorumlane quantumvis parca laudatio etiam li-
bri molem facile implere poflet ; fed ta-
men iinitc veftra parumper abuti patien-
tia, illos ut recenfeam,qui Grajas Mujas
in Batavorum adduxere Terras , dcGracaSapientise thefauros Patribus noflris reclu-
ferunt.
Quum nobiliter libertatemPatriae, fer-
ro & fame prefla Civitas, heroica vindi-
caffet conflantia , accepta Sapientiae &Literarum Tutela , Argolicas primum Mu-fas , fub ^etrejo Tiara falutavit. Apolli-
nis hic filius , non Medendi tantum arte
(qu^.
illll iri'l- '--
1 Ij|g|||-,g-|,.i|||gi|jgnj|g|i|<|
\
'"--'~^9^B. A T I O-^
*"' V^tjQiB^, ;TJdfcio quo fato> maxiniGiS, olim
quidetii) m Literts etkm' Hutnanioribus,
-Olbi viros dedit ) fed & Poefi darus , fe-
liciflime vereres iJintcia ¥ates Lntmo ex-
^ffit camtioe. ^^ -
Major Bontmvamie Vnlmnii fama , qaoquidem viro, nefcio> an fblide magis
dod:um , & in Qtacis Scriptoribus , cui
fefe unice ftudio addixerat> exerciratio-
rem, ferax ingeniorum, teUus noftra, {x-
ttu itto foverit. Hic, quum ad decre-
pitam ufque astatem, irKlefeflb kbore,
duccm fefe ftudio& praebuiflet juventu-
ti , poft mortem emm exemplum ma-
gnificaB libaralit^tisexft^e voituc;iiafcenti
enim Bibliodiecae , librofum fiiorum che-
fauros , maximum piefumqueLitefatis pa-
trimonium , a^mulanda beatiodbus legavic
munificentia. -
jEtermtatem C9gitau fymbolo iuo jus-
f\t Joamtes Miurfius ; ^ternitatem ipfe , fi
quis unquam) improbo labore eft ailecu-
K tus.
iL^
3^ O R A T I O.
bonim, laudttm, honoratum larem in
hac habuerunt Urbe,&: prsefentia fua,
velut Studiomm qusedam Numina , fo-
vere non tantum , fed & afflare nobi-
liora vifa funt ingenia. Itaque iEdes illo-
rum Templa , Pe6bora Adyta fiiere , Scri-
pta adhucdum inftar funt Oraculorum.
. Nolite exfpetSlare A.H. per fingula meiturum hujus Lycei Ornamenta, quorumfane quantumvis parca laudatio etiam li-
bri molem facile implere poflet ; fed ta-
men finite veftra parumper abuti patien-
tia, illos ut recenfeam ,qui Grajas Mujasm Batavorum adduxere Terras , & GracaSapientise thefauros Patribus noflris reclu-
ferunt.
Quum nobiliter libertatemPatriae, fer-
ro & fame prefla Civitas, heroica vindi-
caffet conflantia , accepta Sapientiae &Literarum Tutela , Argolicas primum Mu-fas, {uh^etrejo Tiara falutavit. Apolli-
nis hic filius , non Medendi tantum arte
(qu^.
j»
^tt^
^ 0> R A T I O* %f^qiUB , neftio quo iato > maxknoiS , olim
.<}uidem > in Literis eciam' Hutnanioiibus,
-Orbi viros dedit) fed & Poeii clarus , fe-
iiciflime vcc^res <j5ri«f/W Vates Lntmo ex-
,pf«^ carniine.
Majcff Bonavevttmrx Vulcmii fama , qaoquidem viro, Jiefcio, an iblide magis
dod:um , & in Qtms Scriptoribus , cui
fcfe unice ftudk) addixerat> exerciratio-
3rem, ferax ingeniorum, tellus noftra, fi-
nu itto foverit. Hic, quum ad decre-
pitam ufque a^tatem, riKiefeilb iabore,
ducem fefe ftudiofe praebuiflet juventu-
XI , poft mortem etiam exemplum ma-
gnificsB libaralitatis exft^e voluit j nafcenti
enim Bibliothecae , librorum luorum che-
iauros , maximum plefumqueLiteratis pa-
trimonium , aemulanda beatioribus legavit
munificentia.
jEtermtmem togmte fymbolo foo jus-
fit ^amtes Meurfim ; «sternitatem ipfe , fi
quis unquam) improbo labore eft aifecu-
K tus.
i-
j« O R A T r G»
tus. Nemo , ut opinor , iniuriam*me
euiquam fecifle aeftimabit j . fi, huic uni,
prae omnibus aliis, plurimum debere Ve-
ttrem Graciam dixerim. NuUi fua ita
nota domus, quam Meur/w (ticre Atheftoi,
Atticay & omnis Gracia. Nemo fuos
melius novit mores, qamx Uk,Griecarum
Urbium &Populorum.-NunCj.corculum illud Mufarum , II-
luftrium Dmzat & Scaligeri delicias, quo
potiffimum nomine commendabo,Z)^»/V-
lem Heinjium} pr^cox ingenium , fummaaemulatio , feflinati honores , Danielem
commendant Heinfium , fed.fuper on>nia
beat , Elegantioris Literatura^, atque Prin-
cipum Virorum amor & deliciae., hlica-
laus Heinfiades , & fuperftes etiamnum,
Felix Propago^ atque. Ampliffima K&rA-
tas.
Gui quam bene jungitur Nobilis Col-
lega , Decus olim Literarum , Eloquentiae
Suada, Jojephica {H per Fata licuiflet.)
Hi-
'^-^•- -- - 'iiiiiiiiiMniiiliiinii
" —— ^---^^^—..,^^,^..u..nii<iM»aMt»jntia
m:- *^ rty R A T I
HHloriae 2^citor, PefrusCufieus. At, nonexftindd paiitus ( vetat enim Fama ) Glo-
liofa Nepotum Virtiis , vivam adhuc ex-
hibet Imaginem; qui^ ficut ille olim hu--*
jus femper florentis Academiae, ita (fub
^ qvjiorum ilki^gide tuta degit) & Urbis &Patriae etiamnum fumma funt Decora.
Fruftra Blutarchum luum, aliorumque
multiplices dodlrinae foetus Gracia nobis
objicit. Habuit hasc Civitas , unum pa-
rem omnibus, Gerardum jfoamemVoJfmm,Noverit virum , qui , Bibliothecam fpiran-
tem j & omnium Scientiarum locupletifli-
mum dixerit Thefaurum.
Barlaos, Perizonios , Gromvios, Dodirina,
profundiflimae eruditionis radios ex pul:-
cherrimis illorum fpargens^ Monumentis,
ubique terrarum clara facit nomina. Exquibus , inprimis , magni illius loamis Fref
\ derici Gromvii , digniflima foboles , laca-
bus , irinumeris fibi Graciam devinxit di-
ficiis» Tc&QS Poljbius y Arrianus y Hera-
K 2 dotus^.
i
• nem hilari labore fimt experti. Hoc ego
ftudiorum tneofum •Diice , ^ bfcdrmn
Hortacore foperbio,
Hojus Atlmttis me fiibire vices , iLttr-
JSTRISSIMI , NOBILISSIMI , SpLENDTDISSIWI
DOMINI CURATORES , BT AmPLISSIMI
AT<iyE GrAVISSIMI FELICISSIMit UllBIS
pRocEREs , dum Benignissima Vestra. fuflit MuNiFicENTlA , fentio &ne, qu«n-
tum onus humeris meis exceperim. Ve-mmtamen
, quoniam ja<5ba eft alea , &tantum ad me Decus, fine ulla prgehen-
fatione , improvifum , inexlpe<5batum , a
GeNEROSISSIMA VesTRA LlBERALITATEidtroeft provolutum; fummis annitar vi-
jibus , ut Amplissimo Tudicio Ve-sTRo , Spartam, quam fufcepi exornan-
dam, porro amplificare videar. Imo ul-
tro profiteor, tanto acrioribus me incita-
ii ftimulis, quanto majora aemulationis
exempla, quibus hoc ipfo fiiccedo tem-
pore.
porcj omnibus in propatulo liint propo-
fita.^
Ad Vos nunc accedo , Celeberrimi at-
que Eruditiffimi Bonarum Artium atque
Literarum Profeflbres , qui ita Clariffima
hujus Academiae eftis Lumina , ut limul
luceatis univerfo Do6trinarum Orbi. Re-cipite me in Nobiliffimum Veftrum Col-
legium , qui tamen , quum me ipfe in-
tueor, facile meam agnofco mediocrita-
tem. Nullas ego Majorum ad Vos ap-
porto Imagines , apud quorum plurimos
perpetuata fimul cum fumma eruditione
Paterna funt Decora. Adfero tamen il-
lum animum, qui mirabitur in Vobis pri-
fca illa celebratiffimi hujus Lycsei Orna-
menta; Non ego veteres illos Heroas,
nifi nomine & corpore tenus defecifle
arbitrabor; ubi, in praeclariffimis ingenii
vefbi dotibus, Divin^ omnis Humanas-
que Sapientiae cognitionem laudabo. Imo
cum iis ipfis intima jnihi videbor familia-
L ritate
ittMii^MiiiM mmmik mm
4* O R A T I O.
ritate conjum5his ; ubi , adfcitus in Hono^rificum Veftrum Confortium, Veftra Sot
cietate , Veftro Convi(9:u , mutuisque-
invieem Officiis uti atque frui Kcebit. 2=
Supereft Orationi meae Nobiliffimorum
atque Ornatiffimorum Juvenum Studiofa
Cohors, Spes Parentum, Spes Patriae,
Spes Ecclefiae ; ad haec & majora olim
adfcenfura Decora , modo adfit animus
impiger , ftudium indefeffiim , aemulatio
mutua, Degeneres animos fatiscentis fe-
culi rapiunt vitia , & falfa fub peregrino
nomine Eruditio. In hoc incumbite, ne
juvenes vos , prudenti^ fenes, induftriS
aequales antecedant. Agite , cum fbre-
nuis virtute, cum modeftis pudore, cuminnocentibus abflinentia,cum dodtis eru-
ditione contendite ; de gloria & honori-r
busfecuri; ultro vos fequentur.-. i. lAyxi.
Utinam Sapientia oculis cerni pofSbtl ^
incredibilem , fcio, in animis intuentimn^^
ardorem excitaret. Nunc variis Difcipli-
./-
-
.... nis
• "^- '.'^-*i^ -•'''.:'.i.-JdiuL^.jqL-^,:iibX'i
"Jlimi^im^^- '
; vivr-.si^^jlji^jsr??^-.--' ; i:,»Jl«~f
O R 31 T 1 O.
fli^ 1 1^ ,yariegato oJim Peplo foo Miner-
m ii^^fhemmjls) involutai non aliis
fefe eonipiciendam exhibet , quam quos
beatoram numero diflidens plebi fua vir-
tus eximit , & pares facit illis Heroibus y
quos olim ipiius Dese Peplo, Glorias SC
Sapientiae Theatrum Athena , inferendos
cenfiierunt. .
Sane fibi ipfi Virtus maxima cft mer-
ces , & confbnter animo fiio vir probus
tenere debet , etiamfi nulla praeclaris a6tis
reii^fca eflet remuneratio, fefe tamen, quodfiium eft* ^ere, dum immortalem ani-
mum iis fiibducit erroribus, quibus mor-
tale corpus affl^itia: , illumque ipfiim
admovet confiderandis mirabilibus Dei
Operibus , & excolendae conditioni , qua
fiiper omnes reliquas humana exceliit na?-
tura. ^.
•
,
m%^Nunc & fiia letiam Virtuti praemiaPro-
>^idum propofuit Numen, &, Gentilium
iicet, magnorum tamen virorum, exem-
L- 2.- jda-
^^y--v>-:iv
O R A T I Al^^atque monumema , immotttalibas
Gr^corm fcriptis, ad m)a fterlabi fifiii^,
jBt vel inde petamus , quos caiii in vi6i
^dmiremur , imo quos kmgiiBliS^ poft
nos relinquamus intervallo , non ab ffii-
mana Sapientia, fed Deo Docftore enKfr
XX y neque ancipitem apud homines Fa-
tnam , fed veram apud Deum Gloriam,
& Vitam confecuturi Immortalem,
.».»• ,- V^iJ.
'"h
1 -^%
• •f
...v. , ...^ . A^v "
.i .'•,<.- - : ^i'yJt^ :J^
.