Հա մաշ խար հա յին բան կը, Մի ջազ գա­յին ֆի նան սա կան կոր պո րա ցիան և մի­ջազ գա յին աու դի տո րա կան PwC ըն կե­րու թյու նը ե րեկ հրա պա րա կել են «Հար­կա յին վճա րում եր­2012. գլո բալ պատ­կեր» (Paying Taxes 2012 The global picture) ա մե նամ յա զե կույ ցը։ Զե կույ­ցից պարզ վում է, որ հար կեր վճա րելն ա մե նից դյու րի նը Մալ դիվ ան

կղզի նե րում է, ա մե նից

բար դը՝ Վե նե սո ւե լա յում։ Հա յաս տա նը հար կե րի վճար ման դյու րի նու թյան ցու­ցա նի շով չի փայ լում և 183 երկր նե րի շար քում զբա ղեց րել է 153­րդ տե ղը։

Կար միր մե տա ղից կախ վածՊ ղինձն ու մո լիբ դե նը հարս տաց րել են բյու ջեն

Հա յաս տա նի տնտե սու թյան ա ճի, աշ խա տա տե ղե րի և բ յու ջե տա յին մուտ քե րի ա պա հով ման տե սա կե տից հան­քարդ յու նա բե րու թյու նը Կա ռա վա րու թյան փրկիչն է։ Այս պես՝ այս տար վա ա ռա ջին ինը ա միս նե րին հան­քարդ յու նա բե րա կան ըն կե րու թյուն ներն ա պա հո վել են բյու ջեի հար կա յին մուտ քե րի ա վե լի քան 7%­ը, այն դեպ քում, երբ ան ցած տար վա նույն ժա մա նա կա հատ­վա ծում այդ ցու ցա նի շը կազ մում էր ըն դա մե նը 3%։

Հա յաս տա նի հան քարդ յու­նա բե րա կան 10 խո շոր ըն­կե րու թյուն ներն այս տար­վա ինը ա միս նե րին վճա րել են մոտ 32 մլրդ ­ի հար կեր, ին չը 2010թ. նույն ա միս­նե րի հա մե մատ կրկնա կի

ա վել է։ Հան քարդ յու նա բե­րա կան ըն կե րու թյուն նե­րի կող մից վճար ված հար­կե րի ծա վա լի ա ճը պայ­մա նա վոր ված է ա ռա ջին հեր թին հա մաշ խար հա­յին շու կա յում մե տաղ նե րի

գնե րի ա ճով, ին չը, իր հեր­թին, խթա նել է նաև արդ­յու նա հան ման ծա վալ նե րը։ Այս տար վա ինը ա միս նե­րին Հա յաս տա նում ա ճել է մե տաղ նե րի ար տադ րու­թյու նը։ Մաս նա վո րա պես՝ սև պղն ձի ար տադ րու­թյունն ա վե լա ցել է 17%­ով՝ կազ մե լով 6,45 հազ. տոն նա, պղնձի խտան յու­թի նը՝ 3,4%­ով՝ կազ մե­լով 91,7 հազ. տոն նա, մո­լիբ դե նի և ֆե ռո մո լիբ դե նի

էջ 4 ›››

Ցո րե նը չի սպի տա կում

Գ լո բալ շու կա նե րում գնե րը տա տան վում են,

սահ մա նին՝ ոչ

Հ նի և նո րի խա չու ղումՀայկ Զարգարյան, տե սա կետ

էջ 2 ›››

Ի տա լիան վա խեց րել է բան կե րինՖի նան սա կան կա ռույց նե րին «ցա վոտ» կո րուստ ներ են սպառ նում

էջ 6 ›››

Walt Disney-ի հա ջո ղու թյան գաղտ նի քըՇա հույ թի աճ՝ գո վազդ-նե րի և զ վար ճան քի զբո-սայ գի նե րի հաշ վին

էջ 6 ›››

Ա զատ առևտ րի գո տու տես լա կա նովԱ սիան և Խա ղաղ օվ կիա նո սը մեկ նել են Հա վա յան կղզի ներ

էջ 7 ›››

Ա րա բա կան գար նան տու րիս տա կան հետևանք նե րը Ժո ղովր դա վա րու թյունն ու նակ է ան գամ զբո սաշր ջու թյու նը փրկել

էջ 7 ›››

Հա յաս տան- Չե խիա՝ 0։2

էջ 8 ›››

Հա յաս տա նի հա վա քա կա նը մնաց ա ռանց մե դալ նե րի

էջ 8 ›››

Գինը՝ 100 դրամ

Օրվա վարքագիծ

Gov.am

տ ն տ ե ս ա կ ա ն օ ր ա թ ե ր թ

էջ 3 ›››

Պա տե րազմն այս ան գամ շատ ա վե լի

ա ղե տա լի կլի նիՀարցազրույց փոր ձա գետ Թո մաս դե Վաա լի հետ

էջ 5 ›››

Հար կե րը սահ մա նա փակ կլվաց վեն

Կա ռա վա րու թյու նը ո րո շել է հար կել օֆ շո րա յին կան խավ ճար նե րը

| № 39, շաբաթ, նոյեմբերի 12, 2011 թ., www.orakarg.am

Ոս տի կա նու թյու նում փո փո խու թյուն ներն այն պի սին են, որ տպա վո րու թյու նը, մեղմ ա սած, եր կա կի է։ Ե թե սա բա րե­փո խում է, ա պա դեռ քիչ է, իսկ ե թե «ի րեն իր մարդ կան­ցով» շրջա պա տե լու ճա նա պարհ է, ա պա՝ ար դեն շատ: n

Տե՛ս խմբագ րա կա նը` էջ 2

Ան կեղ ծա նա լու պա հը

էջ 5 ›››

Հարկ վճա րե լը

հեշտ գործ չէՀար կա յին վճա րում ե րի գլո բալ պատ կե րում

Հա յաս տա նը 153-րդն է 183-ից

էջ 4 ›››

| № 39, շաբաթ, նոյեմբերի 12, 2011 թ.

2 | Տեսանկյուն

Ան կեղ ծա նա լու պա հը

Երբ խոս վում է Վ րաս տա նում բա րե փո խում ե րի մա­սին, ա ռա ջին օ րի նա կը ոս տի կա նու թյունն է։ Հա մա կար­գը Սաա կաշ վի լիի իշ խա նու թյան գա լուց հե տո ամ բող­ջու թյամբ հրա ժա րա կան տվեց, հե տո աշ խա տա կից նե­րից մոտ կե սը, որը կա րո ղա ցավ հա ջո ղու թյամբ հաղ­թա հա րել վե րընտ րու թյան փու լը, կրկին հայտն վեց ոս տի կա նու թյու նում։ Կա շա ռա կե րու թյան նվա զե ցում ու ոս տի կա նու թյան բա րե փո խու մը, փոխլ րաց նե լով միմ­յանց, այ սօր դար ձել են Վ րաս տա նի այ ցե քար տը։

Երբ Սաա կաշ վի լին սկսում էր բա րե փո խում ե րը, նա ոս տի կա նու թյան բա րե փոխ ման շատ հստակ հա­յե ցա կարգ ու ներ։ Ա վե լին՝ մինչ ինչ­որ քայլ նա խա­ձեռ նե լը իշ խա նու թյուն նե րը հա սա րա կու թյա նը լրջո­րեն նա խա պատ րաս տում էին այդ քայ լին, բա ցատ­րում, թե ինչ և ին չու է ար վե լու։

Այս ա ռու մով Հա յաս տա նը դեռ տա րի նե րի ճա նա­պարհ ու նի անց նե լու։ Նո րան կախ հան րա պե տու թյան գո յու թյան տա րի նե րին միմ յանց ՆԳ նա խա րար ներ, հե տո ոս տի կա նա պե տներ են հա ջոր դել, իսկ լուրջ բա րե փո խում ե րի մա սին խո սե լը դեռ վաղ է։ Ա վե լին՝ ոս տի կա նու թյան պե տի վեր ջին փո փո խու թյա նը կադ­րա յին ջարդ է հա ջոր դել։

Հարկ չկա երևի նշե լու, որ այս ա մե նը որևէ կերպ չի բա ցատր վում։ Չի բա ցատր վում նաև, թե ինչ են ու զում իշ խա նու թյուն նե րը, կամ ինչ է ու զում նոր ոս տի կա նա պե­տը։ Հա մա կար գում փո փո խու թյուն ներն այն պի սին են, որ տպա վո րու թյու նը, մեղմ ա սած, եր կա կի է։ Ե թե սա բա րե­փո խում է, ա պա դեռ քիչ է, իսկ ե թե «ի րեն իր մարդ կան­ցով» շրջա պա տե լու ճա նա պարհ է, ա պա՝ ար դեն շատ:

Ուս տի չպետք է զար մա նալ, որ այս պայ ման նե րում հան րա յին տրա մադ րու թյուն ներն ա նո րոշ են ու զգու­շա վոր։ Պետք չէ մո ռա նալ, որ խոսքն այն պի սի ո լոր­տի մա սին է, ո րը կապ ված է յու րա քանչ յու րի ա ռօր­յա յի հետ, ու ո րի նկատ մամբ ժո ղովր դի վստա հու­թյունն էա կան է։ Իսկ ոս տի կա նա պե տի գոր ծո ղու­թյուն ներն ա ռայժմ վստա հու թյուն չեն ներշն չում։ Ա վե լին՝ արդ յոք ոս տի կա նա պե տի ան ցած ու ժա յին, այն էլ կոշտ ու ժա յին ճա նա պարհն էր հենց այն, ո րը պետք էր ընտ րել ու նաև հարկ չհա մա րել ան կեղ ծո­րեն բա ցատ րել ժո ղովր դին, թե ի րա կա նում ինչ նպա­տակ էին հե տապն դում այս ընտ րու թյունն ու դրան հա ջոր դած կադ րա յին ջար դը։

Ե թե այս ա մե նը դեռ չի բա ցատր վում, են թադ րա բար այլ են ոս տի կա նա պե տի նշա նակ ման իրական նպա­տակ նե րը։ Ուս տի զար մա նա լի չպետք է հնչեն ու քննա­դատ վեն այն տե սա կետ նե րը, թե վեր ջին օ րե րի հրա ժա­րա կան ներն ու նշա նա կում ե րը նա խընտ րա կան էին։

Մի գու ցե ար դեն ժա մա նակն է հստա կու թյուն մտցնել այս ա մե նում ու ան կեղ ծո րեն բա ցատ րել՝ սկսո՞ւմ ենք արդ յոք ոս տի կա նու թյան ո լոր տում բա րե­

փո խում եր, թե՞ ոչ, ու նե՞նք հա յե ցա կարգ, թե՞ ոչ, թե՞ այս ա մե նը բա րե փոխ ումերի հետ ընդ­հան րա պես կապ չու նի: n

Բեգ լար յա նը կվե րա դառ նա «ջղայ նու թյան կա ռա վար ման»

դա սըն թացն ա վար տե լուց հե տո

Երևա նի նախ կին քա ղա քա պետ Գա գիկ Բեգ լար յա նը կա րող է քա ղա քա կա նու թյուն վե րա­

դառ նալ «ջղայ նու թյան կա ռա վար­ման» դա սըն թա ցին մեկ տա րի մաս­նակ ցե լուց հե տո: Այն ա վարտ վում է դեկ տեմ բե րի 8­ին: Ինչ պես հա ղոր­դել են քա ղա քա պե տա րա նին ե րե­կո յան ժա մե րին մոտ կանգ նած աղբ­յուր նե րը, նա ար դեն մի քա նի ան գամ այ ցե լել է հին աշ խա տա տեղ և ժպ­տա լով դուրս ե կել:

Հի շեց նենք, որ նախ կին քա ղա­քա պե տի հան րա յին ի մի ջը զգա լի վնաս կրեց 2010թ. վեր ջին՝ նա խա­գա հա կան նստա վայ րի աշ խա տա­կից նե րից մե կին տփե լու արդ յուն­քում: Մի ջա դե պին հա ջոր դեց «ջղայ­նու թյան կա ռա վար ման» մեկ տար վա

դա սըն թա ցը, որ տեղ ո լոր տի լա վա­գույն մաս նա գետ նե րը փոր ձում էին ՀՀԿ բարձ րաս տի ճան պաշ տոն յա յին հետ վար ժեց նել մարդ կանց տփե լու սո վո րույ թից:

«Պա րոն Բեգ լար յա նը լուրջ ա ռա­ջըն թաց է գրան ցել մարդ կանց վրա չհար ձակ վե լու հար ցում, և կար ծում եմ՝ մինչև տա րե վերջ ար դեն լիար­ժեք կկա րո ղա նա զբաղ վել կարևոր պե տա կան գոր ծե րով` ա ռանց այլ գե րա տես չու թյուն նե րի աշ խա տա­կից նե րին ֆի զի կա կան վնաս պատ­ճա ռե լու»,– նշում է դա սըն թա ցի հա մա կար գող, հո գե բան Կա րի նե Նալ չաջ յա նը:

«Նա լուրջ հա ջո ղու թյուն նե րի է հա սել և դա սըն թա ցի երկ րորդ ամ­սից սկսած՝ էլ չէր հար ձակ վում դա­սա խոս նե րի վրա, իսկ վեր ջերս չի ծե ծում նույ նիսկ պա հա կին: Կար­ծում եմ՝ նա պատ րաստ է վե րա դառ­նալ երկ րի շե նաց ման աշ խա տանք­նե րին»,– կիս վում է հո գե բա նը:

Սա կայն քաղ տեխ նո լոգ նե րի կար­ծի քով՝ Գա գիկ Բեգ լար յա նին դեռ անհ րա ժեշտ է ո րո շա կի վե րաբ­րեն դա վո րում՝ ա վե լի բա րի կեր­պար ստեղ ծե լու հա մար: Փիա ռի մաս նա գետ նե րը մշա կել են ի մի ջա­յին փո փո խու թյան չորս քայլ, ո րոնք

դրա կան ա սո ցիա ցիա նե րի մի ջո ցով կհեշ տաց նեն նրա վե րա դար ձը մեծ քա ղա քա կա նու թյուն:

1. Նա խա տես վում է նոր, ա վե լի բաց լու սա յին գամ մա յի հետ ա սո­ցաց վող մա կա նուն, որն այդ քան ակն հայ տո րեն չի ա սո ցաց վի չա րի­քի հետ:

2. Գա գիկ Բեգ լար յա նը պետք է ա նընդ հատ երևա ժպտա ցող և ի րե­նից չսար սա փող ե րե խա նե րի ֆո­նին, որ մարդ կանց մեջ տպա վո րու­թյուն ստեղծ վի, թե նրա մեջ ինչ­որ լավ բան կա:

3. Հա ջորդ փու լում նա պետք է մարդ կանց մեջ հա մոզ մունք ամ­րապն դի, որ իր մեջ ինչ­որ լավ բան կա՝ այր վող տնից փրկե լով մի քա նի ե րե խայի, մեկ տա տիկի և ցան կա լի է նաև առն վազն մեկ փոք րիկ փի սո յի:

4. Այս փու լում նա պետք է այ ցե­լի Պ լա սի դո Դո մին գո յի հա ջորդ հա­մեր գին, ո րի ա վար տին դե մոնստ րա­տիվ չպետք է ծե ծի ինչ­որ մե կին:

Ա նընդ հատ ի րենց վայ րը փո խող աղբ յուր նե րի հա ղորդ մամբ՝ Գա գիկ Բեգ լար յա նի ի մի ջա յին թի մը կա րող է ա վե լաց նել նաև հին գե րորդ քայ լը՝ պատ կե րել նրան գիրք կար դա լիս՝ սեր մա նե լու ին տե լեկ տո ւալ աշ խար­հի հետ կա պի ա սո ցիա ցիան: n

Հ նի և նո րի խա չու ղում

«Քա ղա ք ա կ ր թ ո ւ ­թյուն նե րը վախ­ճան վում են ինք­նաս պա նու թյամբ».

միտ քը բրի տա նա ցի պատ մա բան, 20­րդ դա րի երևե լի մտա ծող Առ­նոլդ Թոյն բիինն է, որը քա ղա քակր­թու թյուն նե րի վե րելքն ու ան կու մը պայ մա նա վո րեց վեր ջին նե րիս՝ մի­ջա վայ րի մար տահ րա վեր նե րին ար­ձա գան քե լու կա րո ղու թյամբ: Գո­յու թյան որևէ փու լում քա ղա քակր­թու թյու նը, բախ վե լով փո փոխ վող ի րա կա նու թյան նոր մար տահ րա­վեր նե րին, չի հասց նում փո խա կերպ­վել ըստ մի ջա վայ րի պա հանջ նե րի և ինք նա բե րա բար դա տա պարտ վում է կոր ծան ման:

Պա տա հում է, որ հնի ու նո րի բախ­ման բե կում ա յին պա հին հա սա­րա կու թյունն ար տա ծում է «ստեղ­ծա րար փոք րա մաս նու թյուն» (crea­tive minority), որն ըն դու նում է ժա­մա նա կի մար տահ րա վերն ու տա լիս հա մար ժեք պա տաս խան՝ տե ղա փո­խե լով հա սա րա կու թյա նը զար գաց­ման ա ռա վել բարձր փուլ: Այս պես են ծնվում ու ա ճում քա ղա քակր թու թյուն­նե րը: Այս պես էր, երբ Հու լիոս Կե սա րը

հա տեց Ռու բի կո նը՝ դնե լով Հ ռո մեա­կան սպառ ված Հան րա պե տու թյան ար դեն ա նի մաստ գո յու թյան վեր ջա­կետն ու հռո մեա կան զո րեղ կայս րու­թյան հիմ քը: Այս պես էր 1517թ., երբ Մար տին Լ յու թե րը սկսեց Մեծ ռե ֆոր­մա ցիան՝ նա խան շե լով ե կե ղե ցու բա­րե փո խում ե րի սկիզբն ու ճա նա­պարհ հար թե լով Մեծ լու սա վո րիչ նե­րի հա մար:

Սա կայն պա տա հում է նաև հա­կա ռա կը, երբ հա մայն քը, չըն դու նե­լով կամ էլ չըն կա լե լով մի ջա վայ­րի մար տահ րա վե րը, շա րու նա կում է ապ րել, ա սես ո չինչ չի փոխ վել: Այդ դեպ քում Մ շա կույ թը սա հում է դե պի ան դունդ և վաղ թե ուշ կոր ծան վում: Պատ ճա ռը, ըստ Թոյն բիի, «ստեղ ծա­րար փոք րա մաս նու թյան» ի ներ տու­թյունն է և նետ ված ձեռ նո ցը բարձ­րաց նե լու ան կա րո ղու թյու նը:

Թոյն բիի քա ղա քակր թա կան է վոլ­յու ցիա նե րի տե սու թյու նը կա րե լի է տե ղա փո խել նաև պե տու թյուն նե րի պատ մու թյան հար թու թյուն: Փոքր ազ­գե րը, բախ վե լով ծանր փոր ձու թյուն­նե րի, կա՛մ փո խա կերպ վում են ու դառ­նում զո րեղ, կա՛մ էլ դառ նում պատ­մու թյուն: Ա ռանց քա յին դե րը կրկին «ստեղ ծա րար փոք րա մաս նու թյանն» է, որն իր վրա է վերց նում բա րե փո խում­նե րի պա տաս խա նատ վու թյան ողջ բե­ռը: Օ րի նակ նե րը կրկին շատ են:

Հեն րիխ 4­րդ Նա վա րա ցին Ֆ րան­սիա յի հա մար օր հա սա կան պա հին կա սեց րեց Հու գե նոտ յան պա ռակ­տիչ միջկ րո նա կան պա տե րազմ ե­րը՝ փրկե լով եր կի րը մաս նա տու­մից: Կոն րադ Ա դե նաո ւերն ու իր զի­նա կից նե րը Գեր մա նիա յի փլա տակ­նե րից վե րա կանգ նե ցին եր բեմ ի կայ սե րա կան վե հու թյու նը: Ս րանք ոչ այլ ինչ են, քան «ստեղ ծա րար

փոք րա մաս նու թյան» ար ձա գանք ար տա քին մար տահ րա վեր նե րին:

1990­ա կան նե րի սկզբին հայ կա­կան նո րաս տեղծ պե տա կա նու թյու նը բախ վեց դժվա րա գույն պատ նե շի՝ ի դեմս խո ր տնտե սա կան ճգնա ժա մի, հյու ծող պա տե րազ մի և շր ջա փակ­ման: Հա յաս տա նը խորհր դա յին 70­ամ յա թմբի րից հե տո ա ռե րես վեց դա­ժան ի րա կա նու թյա նը, ընդ ո րում՝ ան­զեն ու ան պատ րաստ: Սա մար տահ­րա վեր էր, ընդ ո րում՝ ծան րա գույն:

Ինչևէ, դա րա վոր ընդ հա տու մից հե­տո թերևս ա ռա ջին ան գամ հայ ազ գի «ստեղ ծա րար փոք րա մաս նու թյունն» ըստ ար ժա ն վույն ըն դու նեց հար վա­ծը: «Փոք րա մաս նու թյու նը» ե րեք նա­խա գահ ներն էին, նրանց զի նա կից­ներն ու նվիր յալ նե րի մի փոքր խում­բը, ո րը լռու թյամբ հա մա կերպ վե լու հանգս տու թյա նը նա խընտ րեց պայ­քա րի ու ձևա փոխ ման ու ղին: Հա ջող­վեց այն թե ոչ՝ կա րող են պա տաս­խա նել ա զատ Ար ցա խի հա յե րը։

Սա կայն կա մեկ այլ խնդիր. մար­տահ րա վեր նե րը վե րա դառ նում են՝ ար դեն ար տա գաղ թի, ծանր սո ցիա­լա կան վի ճա կի, խարխլ վող տնտե­սու թյան և աս տի ճա նա բար ա նէա­ցող ինք նիշ խա նու թյան տես քով, իսկ եր բեմ ի «ստեղ ծա գործ փոք րա մաս­նու թյու նը» հան գա մանք նե րի բե­րու մով վե րած վում է «կաշ կան դող մե ծա մաս նու թյան»:

Թե ինչ պի սին կլի նի հան գու ցա լու­ծում այս ան գամ, ցույց կտա միայն ժա մա նա կը: Բայց տար բե րակ ներն ըն դա մե նը եր կուսն են. մի ու ղին տա­նում է դե պի լճա ցում ու ան դունդ՝ «մե ծա մաս նու թյան» կա պանք նե րում, իսկ մյու սը՝ դե պի վեր՝ մար տահ րա­վեր նե րին ըն դա ռաջ, բայց ար դեն նոր «փոք րա մաս նութ յան» ո գեշնչ մամբ: n

Խմբագրական

Խմ բագ րա կա նը չի պայ մա նա վո րում թեր թի այլ հատ ված նե րում նո րու թյուն նե րի ընտ րու թյունն ու լու սա բա նու մը:

Այս է ջում հրա պա րակ վող մյուս կար ծիք նե րը կա րող են չհա մընկ նել խմբագ րու թյան դիր քո րոշ մա նը:

Հայկ Զար գար յան

Լույս է տեսնում 2011թ. սեպտեմբերի 21­ից:

Հիմադիր և հրատարակիչ՝«Սիվիլիթաս» հիմադրամ, վկայական` 03Ա080303, տրվ. 20.05.08թ.

Հասցե՝ ք. Երևան, Հյուսիսային պողոտայի 1

Հեռ.՝ +37410 500 119, էլ. փոստ՝ info@orakarg.am

Գլխավոր խմբագիր՝ Կարեն Հարությունյան

Թողարկման պատասխանատու՝ Մարատ Յավրումյան

Վաճառք և բաժանորդագրություն՝+374 10 500119, +374 55 026249

Մեջբերումեր անելիս հղումը «Օրակարգ»­ին պարտադիր է:

Թերթի հոդվածների մասնակի կամ ամբողջական

հեռուս տա ռադիո ընթերցում առանց «Օրակարգ»­ին հղման արգելվում է:

Նյութերը չեն գրախոսվում և հեղինակներին չեն վերադարձվում:

Գովազդների և R տառով հրապարակվող

նյութերի բովանդա կության համար խմբագրությունը

պատասխանատվություն չի կրում:

Տառատեսակը՝ Էդիկ Ղաբուզյանի

Հրատարակության 1­ին տարի

Ստորագրված է տպագրության՝ 11.11.2011թ.

Տպաքանակը՝ 2000

Օրաթերթը տպագրվում է «Տիգրան Մեծ» հրատա րակ չու թյան

տպարանում, ք.Երևան, Արշակունյաց 2:

տ ն տ ե ս ա կ ա ն օ ր ա թ ե ր թ

Սերգեյ և Նարեկ

№ 39, շաբաթ, նոյեմբերի 12, 2011 թ. |

3|

Պա տե րազմն այս ան գամ շատ ա վե լի ա ղե տա լի և քայ քա յիչ կլի նի

Քառ նե գիի հիմ ադ րա մի Կով­կա սի հար ցե րով ա վագ փոր­ձա գետ Թո մաս դե Վաա­լը Civilnet.tv­ի հետ հար ցազ­րույ ցում նշում է, թե չնա յած տա րա ծաշր ջանն այ սօր շատ ա վե լի հե ռան կա րա յին է, քան տա սը տա րի ա ռաջ, այ դու­հան դերձ այն շա րու նա կում է ղա րա բաղ ան հա կա մար տու­թյան գե րին մալ։

-2003-ից հե տո, երբ լույս տե սավ Ղա րա բա ղի մա սին Ձեր գիր քը՝ «Սև այ գին», շատ բան չի փոխ վել: Ե թե այժմ գրե լու լի նեիք այս գրքի վեր ջին գլու խը կամ մեկ այլ գլուխ, ի՞նչն ու-րիշ կլի ներ այն տեղ, ի՞ն չը կփո խեիք։

­Մեկ կամ մի քա նի գլուխ էլ կա վե լաց նեի։ Թեև այս գիրքը տպագր վել է 2003թ., բայց ինձ հա մար զար մա նա լի է, որ մինչ այժմ չկա հա ման ման մեկ այլ ու­սում ա սի րու թյուն, ո րը հա կա­մար տու թյու նը կվեր լու ծեր եր­կու կող մե րի տե սանկ ու նից էլ։ Հետևա պես՝ այս պի սի գրքե րի պա հան ջարկ դեռ կա, և ես մտա­դիր եմ ևս մեկ գլուխ ա վե լաց նել, ո րո շա կի շտկում եր կա տա րել և մինչև այս տա րե վերջ այն հանձ­նել ըն թեր ցո ղի դա տին:

-Հի մա 2011-ն է, և Դուք նոր վեր ջա բան եք գրե լու։ Կա որևէ բան, ո րը կփո խի ար դեն գրված վեր ջա բա նը։

­Դժ բախ տա բար, ոչ: Ակն­հայ տո րեն վեր ջին տա սը տա­րում զգա լի փո փո խու թյուն­ներ են ե ղել ինչ պես Հա յաս տա­նում, այն պես էլ Ադր բե ջա նում ու Վ րաս տա նում։ Տա րա ծաշր ջանն այ սօր դար ձել է շատ ա վե լի հե­ռան կա րա յին, քան տա սը տա րի ա ռաջ էր: Սա կայն սա միայն պե­տու թյուն նե րի ներ սում։ Ե թե դի­տար կե լու լի նենք տա րա ծաշր­ջանն ամ բող ջու թյամբ, սահ ման­նե րը շա րու նա կում են փակ մալ, իսկ գլխա վոր խնդի րը ղա րա­բաղ ան հա կա մար տու թյունն է, ու բո լո րը կար ծես նրա գե րին են դար ձել: Ե ղել են հան գու ցա յին պա հեր՝ Քի Վես թը 2001թ., Կա­զա նը՝ 2011թ.: Թ վում էր, թե վեր­ջա պես խնդի րը կլուծ վի, սա կայն ա մեն ինչ հե տաձգ վում է, ու հի­մա մենք նույն ի րա վի ճա կում ենք։

-Կա զա նը Ձեզ հա մար հիաս թա փեց նո՞ղ էր։

­Կա զա նին ան համ բեր սպա­սում էին նրանք, ով քեր ցա ն­կա նում էին հա կա մար տու թյու­նը լուծ ված տես նել, ընդ ո րում՝ լուծ ված եր կու կող մե րի հա­մար էլ ար դար հիմ քե րով ու այն պես, որ նրանք եր կուսն էլ

ստա նա յին շատ ա վե լին, քան ցան կա նում էին։ Ցա վոք, դա տե­ղի չու նե ցավ։

-2009թ. Դուք «Ղա րա բա-ղի թնջու կը» վեր նագ-րով հոդ ված եք գրել, ո րից մի հատ ված մեջ-բե րեմ. «Ադր բե ջա նի հա-մար խնդրի ի րա կան ռազ-մա կան լու ծում գո յու թյուն չու նի։ Ռազ մա կան ագ-րե սիան այս երկ րի հա-մար ա ղե տա լի կլի նի»: Շա-րու նա կո՞ւմ եք մնալ նույն կար ծի քին։

­Ադր բե ջա նում մտա ծում են, թե իրենք ա վե լի հա րուստ են, ա վե լի ու ժեղ, պետբ յու ջեից ա վե լի շատ գու մար ներ են հատ կաց նում բա նա կին, քան Հա յաս տա նը, և ինչ պես Ռեյ գա­նը սնան կաց րեց Խորհր դա յին Միու թյու նը, այն պես էլ իրենք կսնան կաց նեն Հա յաս տա նը՝ սպա ռա զի նու թյուն նե րի մրցա­վազք պար տադ րե լով Երևա­նին։ Ն րանք չեն խո սում պա­տե րազ մի մա սին, նրանք խո­սում են սպա ռա զի նու թյուն­նե րի մրցա վազ քի մա սին, ո րը կսնան կաց նի Հա յաս տանն ու կստի պի ա վե լի շատ զի ջում նե­րի գնալ։ Այս սցե նա րը տնտե­սա կան տե սանկ յու նից ակն­հայ տո րեն խնդրա հա րույց է Հա յաս տա նի հա մար։ Սա կայն ե թե Ադր բե ջա նը փոր ձի ինչ­որ քայ լեր ձեռ նար կել, դա կա­վարտ վի փո խա դարձ ոչն չաց­մամբ։ Ի հար կե, հա յե րի հա­մար պա տե րազ մը շատ ա վե­լի թանկ կար ժե նա, սա կայն Ադր բե ջա նի հա մար նույն պես սար սա փե լի կլի նի։ Պա տե­րազմն այս ան գամ շատ ա վե­լի ա ղե տա լի և քայ քա յիչ կլի­նի, քան այն, ո րի ա կա նա տե սը 90­ա կան նե րին էինք:

-Ձեր մեկ նա բա նու թյուն նե-րը ժա մա նակ առ ժա մա-նակ նյար դայ նաց նում են հայ կա կան կող մին։ Ի՞նչ է տա լիս քննա դա տու թյու-նը Ձեզ։

­Կար ծում եմ՝ դա նոր մալ է։ Եր կու կող մերն էլ ապ րում են սե­փա կան ի րա կա նու թյուն նե րում։ Այդ ի րո ղու թյուն նե րից շա տե րը քա ղա քա կա նաց ված են, և դա նույն պես հաս կա նա լի է։ Զ գա ցո­ղու թյուն կա, թե մենք չենք կա­րող այլ կերպ, մենք պետք է հա­մախմ բենք ազ գը, մենք չենք կա­րող թու լու թյան որևէ նշան ցույց տալ։ Հետևա պես, երբ ես սկսե ցի այ լընտ րան քա յին ի րո ղու թյուն­ներ ա ռա ջար կել, ինձ քննա դա­տե ցին։ Կար ծում եմ՝ հա յերն ա վե լի ակ տիվ են կար դում, քան ադր բե ջան ցի նե րը, և հ նա րա­վոր է՝ սա է հիմ ա կան պատ­ճա ռը, որ հայ կա կան կողմ ինձ ա վե լի շատ է քննա դա տում։

-Ո մանք Ձեզ որ պես ադր-բե ջա նա մետ են ըն դու նում։ Ի՞նչ կպա տաս խա նեք, ե թե մե կը Ձեզ նման բան ա սի։

­Կ պա տաս խա նեմ, թե տա րա­ծաշր ջա նում շա տերն այս հա կա­մար տու թյան վե րա բեր յալ ո րո­շա կի պատ կե րա ցում եր ու նեն և ձգ տում են դրա ա պա ցույց ները գտնել։

-Ըստ Ձեզ՝ ի՞նչ է փոխ-վել վեր ջին տասը տա րում Հա յաս տա նում։

­Կար ծում եմ՝ ի րա կա նում շատ քիչ բան է փոխ վել Հա յաս տա­նում։ Ակն հայտ է, որ Երևա նը մի փոքր ա վե լի բա րե կե ցիկ է դար­ձել, ա վե լա ցել է պրո ֆե սիո նա­լիզ մը նա խա րա րու թյուն նե րում և այլն, բայց մար դիկ դեռ շա­րու նա կում են խո սել նույն այն խնդիր նե րից շա տե րի մա սին, ո րոնց մա սին խո սում էին դեռևս տա սը ա ռաջ՝ գյու ղա կան շրջան­նե րի աղ քա տու թյուն, ար տա­գաղթ, ժո ղովր դա վա րու թյան պա կաս:

-«Շատ քիչ բան է փոխ-վել» ար տա հայ տու թյու-նը պի տի ըն կա լել, թե

շատ քիչ բան է ար վել, և տե սա կա նո րեն դուք ա մե-նա շատն եք հետ մնա ցել ձեր հարևան նե րի՞ց։

­Ե՛վ ա յո, և՛ ոչ: Հա յաս տա նը հստակ ա ռա վե լու թյուն ներ ու­նի։ Հա յաս տա նում կա ժա ռան­գու թյուն ստա ցած քա ղա քա կան ո րո շա կի կա յու նու թյուն, և ով էլ գա իշ խա նու թյան, կար ծում եմ՝ ստա տուս քվոն նույն քան կտրուկ

չի խախ տի, ինչ պես դա ար վեց Վ րաս տա նում կամ Ադր բե ջա­նում։ Սփ յուռքն ակն հայ տո րեն կա յու նաց նող գոր ծոն է։ Բայց ա յո՛, տնտե սա կան ա ռու մով Հա­յաս տա նը տա րա ծաշր ջա նի ե րեք երկր նե րից հա վա նա բար ա մե­նա վատ դիր քե րում է։

-Վե րա դառ նա նք հիմն ա-կան խնդրին: Ինչ պե՞ս են Ձեր թվար կած մո տե ցում-նե րը տե ղա վոր վում լուծ-ման այն տար բե րա կի մեջ, ո րը կլի նի ա ռա ջի կա տասը կամ քսան տա րում։

­ Թույլ տվեք ինձ մեկ քայլ հետ կա տա րել և ա սել, որ ան ցած տա րի ես գիրք եմ հրա տա րա­կել՝ «Կով կա սը. նե րա ծու թյուն», որն ամ բողջ այս տա րա ծաշր­ջա նի մա սին է։ Հիմ ա կան եզ­րա հան գում այն էր, որ տա րա­ծաշր ջա նում մշտա պես ինչ­որ մի գոր ծոն կա, ո րը ու շադ րու թյունն ա վե լի կարևոր խնդիր նե րից դե­պի նվազ կարևոր ներն է շե ղում։ Ես չեմ կար ծում, թե գեր տե րու­թյուն ներն են ո րո շում Կով կա սի ճա կա տա գի րը։ n

Զ րու ցեց Գ րեգ Բի լա զար յա նը

Հար ցազ րույցն ամ բող ջու թյամբ (անգ լե րեն) դի տեք Civilnet.tv կայ քում։

« Ի րա կա նում շատ քիչ բան է փոխ վել Հա յաս տա նում, մար դիկ խո սում են նույն խնդիր նե րի մա սին, ո րոնց մա սին խո­սում էին դեռևս տա սը ա ռաջ »

Օրակարգ

Տարո

ն Թ

իթիզյ

ան/

«Օրա

կարգ

»

T I M I N G F O R C H A M P I O N S

The new Royal Lady Chronograph brings a breath of fresh air and clear blue water. The Royal Lady Chronograph is a timepiece dedicated to all ladies, elegant or sporty, �ghters or businesswomen, and to all of those who simply enjoy

�ne objec t s . The new Royal L ady Chronograph invites you on a new, adventure-packed journey. Edox is the o�cial timekeeping partner of Class-1 and the FIA World Rally Championship.

E d ox – T i m i n g f o r C h a m p i o n s .

Info

rmat

ion

& S

hops

› w

ww

.edo

x.ch

Քառ նե գիի հիմ­

նադ րա մի Կով­

կա սի հար ցե րով

ա վագ փոր ձա­

գետ Թո մաս դե

Վաալ։

| № 39, շաբաթ, նոյեմբերի 12, 2011 թ.

4 |

Հար կա յին վճա րում ե րի զե կույ­ցը նե րա ռում է 183 եր կիր, վար­կա նի շի պատ րաստ ման հա մար հիմք են ըն դուն վել 2010թ. հու­նի սից մինչև 2011թ. մա յիսն ըն­կած ժա մա նա կա հատ վա ծի ցու­ցա նիշ նե րը։ Հար կե րի վճար ման դյու րի նու թյու նը բնու թագ րող վար կա նի շի հաշ վարկ ման հիմ­քում դրվել են մի ջին չա փի ըն­կե րու թյան հա մար հար կե րի և պար տա դիր վճարնե րի քա նա կը, հար կա յին պար տա վո րու թյուն­նե րի կա տար ման հա մար պա­հանջ վող ժա մա նա կը, հար կե րի չա փը, վճա րում ե րի վար չա րա­րա կան բե ռը:

Հար կե րի վճար ման դյու րի նու­թյան ցու ցա նի շով Հա յաս տա նը զբա ղեց րել է 153­րդ տե ղը՝ մեկ տա րում դիր քը բա րե լա վե լով 6 կե տով։ Վ ճա րում ե րի քա նա կով Հա յաս տա նը դիր քը բա րե լա վել է միան գա մից 46­րդ կե տով՝ զբա­ղեց նե լով 120­րդ տե ղը, հայ տե­րի և ձևաթղ թե րի լրաց նե լու հա­մար պա հանջ վող ժա մա նա կով Հա յաս տա նի դիր քը բա րե լավ­վել է 3 կե տով՝ 166­րդ տեղ, իսկ հար կե րի ընդ հա նուր դրույ քա չա­փե րի մա սով, ա հա, դիր քի նա­հանջ է ար ձա նագր վել 6 կե տով՝ 100­րդ տեղ:

Ըստ զե կույ ցի՝ Հա յաս տա­նում մի ջին չա փի ըն կե րու թյու նը 34 վճա րում է կա տա րում, ո րից միայն յո թը՝ շա հու թա հար կի գծով։ Հար կե րի վճար ման հա­մար ըն կե րու թյուն նե րը տա րե­կան ծախ սում են 500 ժամ, մաս­նա վո րա պես՝ շա հու թա հար կի վճար ման հա մար 132 ժամ։

Ըստ նա խորդ զե կույ ցի՝ Հա­յաս տա նում ըն կե րու թյու նը կա­տա րել է 50 վճա րում, ո րից 13­ը շա հու թա հար կի գծով, հար կե րի վճար ման հա մար ծախս վել է 581 ժամ, ո րից 146 ժա մը՝ շա հու թա­հար կի վրա։

Զե կույ ցի հե ղի նակ նե րի կար­ծի քով՝ Հա յաս տա նում հեշ տա­ցել է հար կա յին վճա րում ե րի գոր ծըն թա ցը՝ նվա զեց վել վճա­

րում ե րի թի վը կոր պո րա տիվ ե կամ տա հար կի, սո ցիա լա կան ա պա հո վու թյան վճար նե րի, ան­շարժ գույ քի և հո ղի հար կե րի

ուղ ղու թյամբ: Երկ րում ներդր­վել է նաև պար տա դիր վճա րում­նե րի է լեկտ րո նա յին հա մա կարգ, հար կա յին հաշ վետ վու թյուն նե­րի է լեկտ րո նա յին ե ղա նա կով ներ կա յաց ման հա մա կարգ։

Թեև Հա յաս տա նը, ընդ հա­նուր առ մամբ, բա րե լա վել է դիր­քե րը հար կե րի վճար ման դյու­րի նու թյան ցու ցա նի շով, այ դու­հան դերձ տա րա ծաշր ջա նի հետ­նա պահն է։ Այս պես՝ հար կե րի վճար ման դյու րի նու թյան ցու­ցա նի շով Վ րաս տա նը վար կա նի­շում զբա ղեց րել է 39­րդ տե ղը (դիր քի բա րե լա վում 22 կե տով), Թուր քիան՝ 75­րդ տե ղը, Ադր բե­ջա նը՝ 77­րդ տե ղը (բա րե լա վու մ 26 կե տով), Ի րա նը՝ 125­րդ տե ղը (դիր քը զի ջել է 10 կե տով)։

Հա յաս տա նը հար կե րի վճար­ման դյու րի նու թյան ցու ցա նի շով միև նույն դիր քե րում է Վիետ­նա մի (151­րդ տեղ), Ալ բա նիա յի

(152­րդ տեղ), Ռու մի նիա յի (154­րդ տեղ), Նի կա րա գո ւա յի (155­րդ տեղ) հետ։

Աշ խար հում մի ջին չա փի ըն­կե րու թյուն նե րի հա մար հար կե­րի վճա րու մը բա վա կան դյու­րին է Մալ դիվ ան կղզի նե րում (1­ին տեղ), Կա տա րում (2­րդ տեղ), Հոն գ Կոն գում (3­րդ տեղ), Սին­գա պու րում (4­րդ տեղ), Իռ լան­դիա յում (5­րդ տեղ)։ Ա մե նա­բարդ պայ ման նե րը ըն կե րու­թյուն նե րի հա մար Վե նե սո ւե լա­յում են (183­րդ տե ղը), Կոն գո յում (182­րդ տեղ), Ուկ րաի նա յում (181­րդ տեղ)։

Ամ փո փե լով նե րառ ված երկր­նե րի արդ յունք նե րը՝ զե կույ­ցի հե ղի նակ ներն ար ձա նագ րել են, որ կա ռա վա րու թյուն նե րը շա րու նա կում են բա րե փո խում­ներ ի րա կա նաց նել հար կա­յին հա մա կար գե րում՝ նպաս­տե լով գոր ծա րար մի ջա վայ րի բա րե լավ մա նը։ 2006թ. հա մե­մատ՝ տնտե սու թյուն նե րի ա վե­լի քան 60%­ում հար կա յին բե­ռը թեթևա ցել է 244 բա րե փո­խում ե րի ծրագ րե րի մի ջո ցով: Զե կույ ցում նե րառ ված երկր­նե րում այս տար վա հար կա յին բա րե փո խում ե րի ա մե նա տա­րած ված ա ռանձ նա հատ կու թյու­նը էլեկտ րո նա յին հա մա կար­գե րի ներդ րում է: 66 երկր ում

ներ կա յում հնա րա վոր է օն լայն լրաց նել հայ տերն ու կա տա րել վճա րում ե րը։

Սահ ման ված հար կա յին պար­տա վո րու թյուն նե րի կա տար ման հա մար ըն կե րու թյուն նե րից նվա­զա գույն ժա մա նակ է պա հանջ­վում Տն տե սա կան հա մա գոր ծակ­ցու թյան և զար գաց ման կազ մա­կեր պու թյան (ՏՀԶԿ) երկր նե րում (195 ժամ), իսկ ա մե նա ժա մա­նա կա տա րը Լա տի նա կան Ա մե­րի կա յի և Կա րիբ յան ա վա զա նի երկր ներն են (382 ժամ)։ Կա տար­վող վճա րում ե րի թի վը ևս կտ­րուկ տար բեր վում է երկ րից եր­կիր. ա ռա վել թվով վճա րում եր ըն կե րու թյուն նե րը կա տա րում են Կենտ րո նա կան և Արևել ան Եվ­րո պա յի երկր նե րում՝ տա րե կան 37,9 վճա րում։ Վ ճա րում ե րի քա­նակն ա վե լի քիչ է ՏՀԶԿ երկր նե­րում՝ 13,1 վճա րում: Աշ խար հում փոքր և մի ջին ըն կե րու թյուն նե­րը հա սույ թի 44,8%­ը վճա րում են հար կե րի տես քով, հար կա­յին օ րենսդ րու թյան պա հանջ նե­րի պահ պան ման հա մար մի ջի­նը կա տա րում են 28,5 վճա րում և տա րե կան ծախ սում են 227 ժամ։

Հա յաս տա նում փոքր և մի ջին ձեռ նար կու թյուն նե րը հար կե րի տես քով վճա րում են հա սույ թի 40,9%­ը։ n

Մա րի լույս Ե րեմ յան

‹‹‹ էջ 1

Ցո րե նը չի սպի տա կումԳ լո բալ շու կա նե րում գնե րը տա տան վում են,

սահ մա նին՝ ոչՉ նա յած հա մաշ խար հա յին շու­կա յում ցո րե նի գնե րի շա րու­նա կա կան ա ճին՝ Հա յաս տան ներկր վող ցո րե նի մաք սա յին ար ժե քը ե րեք տա րի շա րու նակ փո փո խու թյան չի են թարկ­վել։ 2011թ. եր րորդ ե ռամս յա­կում ներկր ված 1 տոն նա ցո­րե նի մի ջին մաք սա յին ար ժե քը կազ մել է $253՝ 2009թ. $251­ի դի մաց։

Ըստ Պե տա կան ե կա մուտ նե րի կո մի տեի տվալ նե րի՝ այս տար­վա ինը ա միս նե րին Հա յաս տան ներկ րվել է 276,5 հազ. տոն­նա ցո րեն՝ $70,3 մլն ընդ հա նուր մաք սա յին ար ժե քով։ Ներկր­ված ցո րե նի մոտ 40%­ը բա­ժին է ըն կել հու լիս­սեպ տեմ­բեր ժա մա նա կա հատ վա ծին՝ $28,5 մլն մաք սա յին ար ժե քով: Ընդ ո րում՝ եր րորդ ե ռամս յա­կում ցո րե նի ներ մու ծու մ ան­ցած տար վա նույն ժա մա նա կա­հատ վա ծի հա մե մատ կրճատ­վել է մոտ 40 հազ. տոն նա յով: Ցո րե նի ներկր ման ծա վալ նե րի կրճա տու մը, ա մե նայն հա վա­նա կա նու թյամբ, պայ մա նա վոր­ված է այս տա րի Հա յաս տա նում ցո րե նի ա վե լի լավ բեր քով, ինչ­պես նաև այն հան գա ման քով, որ 2010թ. ներկ րում ե րի առ յու­ծի բա ժի նը կա տար վել է մինչև սեպ տեմ բե րի կե սե րը (2010թ. օ գոս տո սի 15­ին Ռու սաս տա նը ցո րե նի ար տա հան ման էմ բար­գո սահ մա նեց)։

Ընդ ո րում՝ ար տա քին շու կա­նե րում ցո րե նի գնի տա տա նում­նե րի պայ ման նե րում Հա յաս­տան ներկր ված մեկ տոն նա ցո­րե նի մաք սա յին ար ժե քը կա յուն մա կար դակ է ար ձա նագ րել՝ $253 1 տոն նա յի հա մար: Այս­պես՝ 2010թ. եր րորդ կի սամ յա­կում 1 տոն նա յի մի ջին մաք սա­յին ար ժե քը կազ մում էր $250, այս տար վա նույն ժա մա նա կա­հատ վա ծում՝ $254։ Հա մե մա տու­թյան հա մար նշենք, որ ան ցած տար վա ա ռա ջին կի սամ յա կում հա մաշ խար հա յին շու կա յում 1 տոն նա ցո րե նի գի նը մի ջի նը $180 էր, այս տար վա նույն ժա­մա նա կա հատ վա ծում՝ $230։ Ու­շագ րավ է, որ 2009թ. 1 տոն նա­յի մաք սա յին ար ժե քը կազ մել է $251, ան ցած տա րի՝ $255, այս տար վա ինը ա միս նե րին՝ $254։

Ս տաց վում է, որ Հա յաս տան ներկր վող ցո րե նի մաք սա յին ար ժեքն այս տա րի գրե թե նույ­նա կան է ե ղել հա մաշ­խար հա յին շու կա յի գնե րին, այն դեպ­քում, երբ ներկր­ված ցո րե նի գնի մեջ նե րառ վում են նաև տրանս­պոր տա յին ծախ­սե րը։ Հա յաս­տան ներկր վող ցո րե նը հիմ ա կա­նում ղա զա խա կան ծագ ման է, իսկ Ղա­զախս տա նից Հա յաս տան 1

տոն նա ցո րե նի տե ղա փոխ ման ծախ սը կազ մում է շուրջ $100։ Ե թե Հա յաս տան ներկր ված ցո­րե նի մաք սա յին ար ժե քից հա­նում ենք տրանս պոր տա յին ծախ սե րը, ա պա ստաց վում է, որ Ղա զախս տա նը 1 տոն նա ցո րե նը

վա ճա ռել է մի ջի նը $150­ով, այն դեպ քում, երբ

հա մաշ խար հա­յին շու կա յում 1

տոն նա յի գի նը կազ մել է մի­ջի նը $230։

Ղա զախս­տա նում ցո­րե նի գի­

նն իս կա պես ցածր է, բայց

միայն այս տար­վա եր րորդ ե ռամս­

յա կում։ Ան ցած տար վա

եր րորդ ե ռամս յա կի հա մե մատ ղա զա խա կան ցո րենն է ժա նա­ցել է մոտ եր կու ան գամ (1 տոն­նա յի մի ջին գի նը այս տար վա եր րորդ ե ռամս յա կում կազ մել է $156):

Ն ման գնե րի պայ ման նե րում, ե թե այս տար վա եր րորդ ե ռամս­յա կում Հա յաս տան ներկր ված 1 տոն նա ցո րե նի $254 մի ջին մաք­սա յին ար ժե քը մոտ է ի րա կա­նու թյա նը, ա պա ան ցած տա րի և այս տա րեսկզ բին Ղա զախս տա­նից ներկր ված ցո րե նի մաք սա­յին ար ժե քը մտա ծե լու տե ղիք է տա լիս։

Չ նա յած հա մաշ խար հա յին շու­կա յում ցո րե նի գնե րի փո փո­խու թյան պայ ման նե րում Հա­յաս տան ներկր վող ցո րե նի մաք­սա յին ար ժե քը նույնն է մա ցել, ներ քին շու կա յում հա ցամ թեր քի

և ալ ու րի գնե րը հա մար ժե քո­րեն են ար ձա գան քել գլո բալ շու­կա նե րում ցո րե նի գնի ա ճին։ Ըստ Ազ գա յին վի ճա կագ րա կան ծա ռա յու թյան՝ 2011թ. եր րորդ ե ռամս յա կի արդ յունք նե րով հա­ցամ թեր քի գի նը նա խորդ տար­վա հա մե մատ ա ճել է 11%­ով, բարձր տե սա կի ալ ու րի գի նը՝ 14,8%­ով, իսկ ա ռա ջին տե սա կի ալ ու րի նը՝ 19%­ով:

Ի դեպ՝ ցո րե նի ալ ու րի շու­կան, ըստ Տն տե սա կան մրցակ­ցու թյան պաշտ պա նու թյան պե­տա կան հանձ նա ժո ղո վի, ու նի կենտ րո նաց վա ծու թյան բարձր աս տի ճան. շու կա յի ա վե լի քան 80%­ը բա ժան ված է եր կու խա­ղորդ նե րի միջև («Ա լեքս Գ րիգ»­ի մաս նա բա ժի նը՝ 47,3%, «Մա նա­նա Գ րեյն»­ի նը՝ 34,4%)։ n

Մա րի լույս Ե րեմ յան

Փողեր

gov.

am

« Հա յաս տա նում մի ջին չա փի ըն կե րու­թյու նը 34 վճա րում է կա տա րում, ո րից միայն յո թը՝ շա հու թա հար կի գծով, իսկ հար կե րի տես քով վճա րում է հա սույ թի 40,9%­ը »

Հարկ վճա րե լը հեշտ գործ չէՀար կա յին վճա րում ե րի գլո բալ պատ կե րում Հա յաս տա նը 153-րդն է 183-ից

ար տա քին շու կա նե րում ցո րե նի գնի տա տա նում ե րի պայ ման նե րում Հա յաս տան ներկր ված 1 տոն նա ցո րե նի մաք սա յին ար ժե քը

վերջին երեք տարիներին կա յուն մա կար դակ է ար ձա նագ րել՝ $253 մեկ տոն նա յի հա մար:

Ցո րենի 1 տոն նա յի մի ջին գի նը

այս տար վա եր րորդ ե ռամս յա կում

կազ մել է

$156:

№ 39, շաբաթ, նոյեմբերի 12, 2011 թ. |

5|

արտադ րու թյունն ա ճել է հա­մա պա տաս խա նա բար 9,7% և 6,5%­ով։

Ն ման ա ճը հաս կա նա լի է, քանի որ ե թե ան ցած տա րվա ինը ա միս նե րին, օ րի նակ, 1 տոն­նա պղնձի գնե րը տա տան­վում էին $6,3­7,9 հազ­ի մի ջա­կայ քում, ա պա այս տա րի գնե րը գտնվել են $8,3­10 հազ­ի մի ջա­կայ քում (մի ջին ա ճը՝ մոտ 30%)։ Ն ման գնե րի պայ ման նե րում այս տար վա հուն վար­սեպ տեմ բե րին Հա յաս տա նից ար տա հան վել է $201 մլն­ի մաք սա յին ար ժե քով 86 հազ. տոն նա պղնձի հան քա­քար։ Չ նա յած ան ցած տար վա ինը ա միս նե րի հա մե մատ պղնձի հան քա քա րի ար տա հա նու մը ֆի­զի կա կան ծա վա լով կրճատ վել է մոտ 2 հազ. տոն նա յով, գու մա­րա յին ար տա հայ տու թյամբ ծա­վալն ա վե լա ցել է 34%­ով։

Հա յաս տա նի ընդ հա նուր ար­տա հան ման մեջ պղնձի հան քա­քա րին բա ժին է ըն կել 20%­ը։ Չզ­տած (սև) պղնձի ար տա հան ման ծա վալն ա վե լա ցել է 16%­ով՝ կազ մե լով 6,3 հազ. տոն նա, մաս­նա բա ժինն ընդ հա նուր ար տա­հան ման մեջ կազ մել է մոտ 10%։ Մո լիբ դե նին և ֆե ռո մո լիբ դե նին

բա ժին է ըն կել ար տա հան ման ա վե լի քան 10%­ը։

Հա մաշ խար հա յին շու կա­յում այս տար վա հուն վար­սեպ­տեմ բե րին ոս կու գնի ա ճը բե­րել է նաև Հա յաս տա նից ազ­նիվ այս մե տա ղի ար տա հան­ման ծա վալ նե րի ա ճի։ Այս պես՝ 2011թ. ինը ա միս նե րին ար տա­հան վել է $43,1 մլն ­ի 1,6 տոն նա ոս կի, այն դեպ քում, երբ ան ցած տար վա նույն ժա մա նա կա հատ­վա ծում Հա յաս տա նից ար տա­հան վել է $17 մլն ­ի 988 կգ ոս­կի։ Ու շագ րավ է, որ այս տա րի

Հա յաս տա նից ար տա հան վող ոս կու փո շու 1 կգ ­ի գի նը կազ­մել էր $27 հազ., այն դեպ քում երբ հա մաշ խար հա յին շու կա­յում «չեր վոն» ոս կու 1 կգ ­ի նվա­զա գույն գի նը ինը ա միս նե րին ե ղել է $42,8 հազ., իսկ ա ռա վե­լա գույ նը՝ $59,2 հազ.։

Հան քարդ յու նա բե րա կան 10 խո շոր ըն կե րու թյուն նե րի կող­մից այս տար վա ինը ա միս նե­րին նա խորդ տար վա նույն ժա­մա նա կա հատ վա ծի հա մե մատ վճա րված մոտ 16 մլրդ ա վել հար կե րի 56%­ը բա ժին է ըն կել

«Զան գե զու րի պղնձա մո լիբ դե­նա յին կոմ բի նա տ»­ին։ Այս ըն կե­րու թյունն այս տար վա հուն վար­սեպ տեմ բե րին 2,2 ան գամ ա վե­լի հարկ է վճա րել, քան մյուս ինը ըն կե րու թյուն նե րը միա սին վերց­րած։ Հիմք ըն դու նե լով վճա րած հար կե րի ծա վալ նե րը՝ մե տաղ­նե րի բարձր գնե րից օ գուտ չեն քա ղել «Մա քուր եր կա թի գոր­ծա րա ն»­ը և «Ար մե նիան քա փըր փրոգ րամ» ըն կե րու թյու նը (Ա լա­վեր դու պղնձա ձու լա կան գոր ծա­րան)։ n

Ար մե նակ Չա տին յան

Հար կե րը սահ մա նա փակ կլվաց վեն

Կա ռա վա րու թյու նը ո րո շել է հար կել օֆ շո րա յին կան խավ ճար նե րըՀա յաս տա նի Կա ռա վա րու թյու­նը մի կող մից խթա նում է օֆ­շո րա յին գո տի նե րից Հա յաս­տա նում կա տար վող ներդ­րում ե րը, մյուս կող մից՝ սահ­մա նա փա կում օֆ շոր նե րի մի ջո ցով հար կու մից խու սա փե­լու ճա նա պար հը։

Վեր ջա պես Ազ գա յին ժո ղով հա­սած հար կա յին փա թե թով Կա­ռա վա րու թյու նը պատ գա մա­վոր նե րին ա ռա ջար կում է «Շա­հու թա հար կի մա սին» օ րեն քում փո փո խու թյուն կա տա րել, ո րը կսահ մա նա փա կի օֆ շո րա յին գո­տի նե րում գրանց ված ըն կե րու­թյուն նե րի հետ գոր ծարք նե րում հար կու մից խու սա փե լու հնա րա­վո րու թյուն նե րը: Ըստ ա ռա ջարկ­վող փո փո խու թյան՝ ե թե տնտե­սա վա րո ղը օֆ շո րա յին գո տի­նե րում գրանց ված կազ մա կեր­պու թյուն նե րից ապ րանք նե րի, հիմ ա կան մի ջոց նե րի ձեռք բեր­ման հա մար կա տար ված կան­խավ ճար նե րի դի մաց մեկ տար­վա ըն թաց քում չի ստա նում ապ րանք նե րը կամ հիմ ա կան մի ջոց նե րը, ա պա պետք է կան­խավ ճար նե րի գու մա րի հա մար 20% շա հու թա հարկ վճա րի։ Կա­ռա վա րու թյու նը լրա ցու ցիչ ցան­կով սահ մա նե լու է, թե օֆ շո րա­յին որ գո տի նե րի վրա է տա րած­վե լու այս դրույ թը։

Ընդ ո րում՝ Կա ռա վա րու­թյունն այս պի սի սահ մա նա­փակ ման է դի մում այն դեպ քում, երբ դեռ այս տա րի մա յի սին հա մա ձայ նու թյուն էր տա լիս

«Հա յաս տա նի Կա ռա վա րու թյան և Սեյ շել ան Կղ զի նե րի Կա ռա­վա րու թյան միջև ե կա մուտ նե­րի և գույ քի կրկնա կի հար կու մը բա ցա ռե լու և հար կու մից խու­սա փե լը կան խե լու մա սին» հա­մա ձայ նա գիր կնքե լու Ֆի նանս­նե րի նա խա րա րու թյան ա ռա­ջար կու թյա նը։ Ըստ էու թյան՝ այս հա մա ձայ նագ րով ի րա վա­կան հար թու թյու նում Կա ռա վա­րու թյու նը պաշտ պա նում է օֆ­շո րա յին Սեյ շել ան Կղ զի նե րից ե կող ներդ րում ե րը։ Հա յաս­տա նը նման պայ մա նա գիր ու նի

նաև օֆ շո րա յին Լ յուք սեմ բուր­գի, Կիպ րո սի հետ։

Այն, որ օֆ շոր նե րում ծվա­րած փո ղե րը չեն խոր շում Հա­յաս տա նից, երևում է Ազ գա­յին վի ճա կագ րա կան ծա ռա­յու թյան տվյալ նե րից։ Այս պես՝ այս տար վա ա ռա ջին կի սամ­յա կում Լ յուք սեմ բուր գից Հա­յաս տան կա տար ված ներդ­րում նե րի ծա վա լը կազ մել է $24,5 մլն կամ Հա յաս տա նի տնտե սու թյան ի րա կան հատ­վա ծում կա տար ված ներդ­րում նե րի 3,3%­ը։ Հա յաս տա նի

ան կա խա ցու մից հե տո օֆ շո­րա յին Լ յուք սեմ բուր գից երկ­րից տնտե սու թյու նում կա տար­վել են $88,5 մլն­ի ուղ ղա կի ներդ րում ներ։

Այս տա րի ներդ րում եր չեն ե ղել Կիպ րո սից, Վիր ջին յան Կղզի նե րից։

Հա յաս տա նի հիմ ա կան օֆ շո­րա յին գոր ծըն կե րը Կիպ րոսն է։ Այդ երկ րից վեր ջին քսան տար­վա ըն թաց քում Հա յաս տա նի տնտե սու թյու նում ներդր վել է շուրջ $100 մլն, և այդ մի ջոց նե րի հիմ ա կան մա սը հայ կա կան ծա­գում ու նի։ Օ րի նակ՝ ան ցած տա­րի Կիպ րո սից կա տար ված հայ­կա կան ներդ րում երն ուղղ վել են կա ցու թյան կազ մա կերպ ման ո լորտ ($11 մլն), մե ծա ծախ և ման­րա ծախ առևտ րի ո լորտ ($400 հազ.), վար ձույ թի և լի զին գի ($308 հազ.), հան քա գոր ծա կան արդ յու նա բե րու թյան և բաց հան­քե րի շա հա գործ ման ($230 հազ.) ո լորտ ներ։

Հա յաս տա նի օֆ շո րա յին գոր­ծըն կեր նե րի թվում են Լիխ տենշ­տեյ նը, Մեծ Բ րի տա նիա յի Վիր­ջին յան Կղ զի նե րը, Կայ ման յան Կղ զի նե րը։ Կայ ման յան Կղզի նե­րում գրանց ված ներդ րող ներն ան ցած տա րի $4,6 մլն ­ի ուղ ղա­կի ներդ րում եր են կա տա րել Հա յաս տա նի ման րա ծախ առևտ­րի ո լոր տում։

Իսկ թե այս տա րի նե րին ինչ ծա վա լի մի ջոց ներ են ար տա հո­սել օֆ շոր ներ, պաշ տո նա կան վի ճա կագ րու թյու նը լռում է։ n

Ար մե նակ Չա տին յան

Փողեր

Կար միր մե տա ղից կախ ված‹‹‹ էջ 1

WTI BrenT նավթ

355

365

375

385

395

11.05 11.08 11.11

6500

7300

8100

8900

9700

11.05 11.08 11.11

480

500

520

540

560

11.05 11.08 11.11

11,40

12,10

12,80

13,50

11.05 11.08 11.11

220

260

300

11.05 11.08 11.11

1,30

1,37

1,44

1,51

11.05 11.08 11.11

75

100

125

11.05 11.08 11.11

1400

1650

1900

11.05 11.08 11.11

Տվյալները վերցված են 11.11, Երևան, ժ. 16:01

աղբյուրը՝ ՀՀ ԿԲ, Bloomberg և Forex

US$/bbl.

US$/t oz.

US$/tonne

US$/tonne

եվրո/դոլար

պղինձ (comex)

ցորեն (cBT)

ռուբլի/դրամ

եվրո/դրամ

դոլար/դրամ

ՀՀ Կբ comex ոսկի 100

384.09 0.36p 0.09%

523.98 1.49p 0.29%

12.58 0.02p 0.16%

1.362 0.00p 0.11%

98.12 0.34p 0.35%113.71 0.00 0.00%

1782.3 1.7q 0.09%1766.5 6.9p 0.39%

7434 4.4q 0.06%

260.51 0.73q 0.28%

Պաշ տո նա կան վի ճա կագ րու թյու նը լռում է, թե ինչ ծա վա լի մի ջոց ներ են ար տա հո սել

օֆ շոր ներ։

Հանքարդյունաբերական խոշոր ընկերությունների վճարած հարկերը

Ընկերություններ 2011 I-Ix (մլն դրամ)

2010 I-Ix (մլն դրամ)

Փոփոխություն (մլն դրամ)

Փոփոխություն (%)

Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբ. 22 582 8 849 13 733 155%

Դինո գոլգ մայնինգ քամփնի 2 924 1 963 961 49%

Ագարակի պղնձամոլիբդենային կոմբինատ 1 904 1 287 617 48%

Արմենիան քափըր փրոգրամ 1 262 1 263 ­1 ­0,1%

Գեո պրո մայնինգ գոլդ 1 024 638 386 61%

Մաքուր երկաթի գործարան 561 688 ­127 ­18%

Արմենիան տիտանիում փրոդաքշն 364 351 13 4%

Արմենիան մոլիբդեն փրոդաքշն 349 143 206 144%

Զանգեզուր մայնինգ 345 181 164 91%

Ախթալայի լեռնահարստացման կոմբինատ 314 268 46 17%

Ընդամենը 31 629 15 631 15 998 102%

աղբյուրը՝ ՊԵԿ 1000 խոշոր հարկատուների ցանկ

| № 39, շաբաթ, նոյեմբերի 12, 2011 թ.

6 | մեծ փողեր

Walt Disney­ի հա ջո ղու թյան գաղտ նի քըՇա հույ թի աճ՝ գո վազդ նե րի և զ վար ճան քի զբո սայ գի նե րի հաշ վին

Ա մե րիկ ան Walt Disney Co ըն­կե րու թյան զուտ շա հույ թը 2010­2011 ֆին տար վա 4­րդ ե ռամս յա կում (ա վարտ վել է 2011թ. հոկ տեմ բե րին) ա վե լա­ցել է 21%­ով՝ մինչև $4,8 մլրդ։ Այս մա սին վկա յում են ըն կե րու­թյան ե ռամս յա կա յին հաշ վետ­վու թյան տվալ նե րը։ Մեկ բաժ­նե տոմ սի հաշ վով ըն կե րու թյան շա հույթն ա վե լա ցել է 24%­ով՝ $2,3­ից մինչև $2,53։ Հա­սույթն ա վե լա ցել է 7%­ով՝ կազ մե լով $40,8 մլրդ։

Ց ո ւ ց ա ն ի շ ­նե րի աճն ըն­կե րու թյու նում պայ մա նա վո­րում են հիմ­նա կա նում Walt Disney զվար­ճանք նե րի զբո սայ­գի նե րի բարձր հա ճա­խե լիու թյամբ, ինչ պես նաև ըն կե րու թյան կա բե լա յին հե­ռուս տաա լիք նե րում տե ղադր­վող գո վազդ նե րի ա վե լաց­մամբ։ Ըն կե րու թյան զուտ շա­հույ թը 2010­2011 ֆին տար վա

4­րդ ե ռամս յա կում (2011թ. 3­րդ ե ռամս յա կում) ա ճել է 30%­ով՝ մինչև $1,1 մլրդ։ Մեկ բաժ նե­տոմ սի հաշ վով շա հույ թը 43 ցեն տից ա վե լա ցել է մինչև 58 ցենտ (+35%):

2011թ. ըն կե րու թյան մուլ տար­տադ րու թյան ստո րա բա ժան­ման հա սույ թը կրճատ վել է 5%­ով՝ $6,4 մլրդ ­ով։ Disney­ի վեր­լու ծա բան նե րը սա պայ մա­

նա վո րում են նրա նով, որ ան ցած տա րի թո ղարկ­

ված մուլտ ֆիլ մե­րը («Խա ղա լիք նե­րի պատ մու թյու­նը­3», «Ար քա­յա դուստրն ու գոր տը») ա վե­լի հա ջող ված են ե ղել, քան

2011թ. նա խագ ծե­րը («Թոր», «Կա­

պի տան Ա մե րի կա»)։Ըն կե րու թյու նը հա­

ջորդ ֆի նան սա կան տար վա վե րա բեր յալ կան խա տե սում եր չի ա րել։ Ի դեպ՝ 4­րդ ե ռամս յա կի հաշ վետ վու թյան հրա պա րա կու­մից հե տո Disney­ի բաժ նե տոմ­սերն արժևոր վել են 2,5%­ով։ n

Էջը պատրաստեց Տաթև Հովհաննիսյանը

Ի տա լիան վա խեց րել է բան կե րինՖի նան սա կան կա ռույց նե րին «ցա վոտ» կո րուստ ներ են սպառ նում

Եվ րո պա յի խո շո րա գույն բան­կե րը Ի տա լիա յի պարտ քա յին ճգնա ժա մի պատ ճա ռով կա­րող են «ցա վոտ» կո րուստ ներ կրել, հատ կա պես երբ այս երկ­րի պե տա կան պար տա տոմ սե­րի տա րե կան ե կամ տա բե րու­թյու նը հա տել է հո գե բա նա­կան 7%­ի սահ մա նը՝ հար ցա­կա նի տակ դնե լով պարտ քե րը վե րա ֆի նան սա վո րե լու Հ ռո մի հնա րա վո րու թյուն նե րը։

Այս պես, ըստ բրի տա նա կան The Daily Telegraph­ի՝ բրի տա նա­կան չորս խո շո րա գույն բան­կե րում պահ վում են 42 մլրդ ֆունտ ստեռ լինգ ծա վա լով Ի տա լիա յի պետ պար տա տոմ­սեր: Այս ա ռու մով ա ռա ջա տա­րը Barclays­ն է, ո րին բա ժին է ընկ նում 25,7 մլրդ ֆունտ ստեռ­լին գի (€30 մլրդ) պետ պար­տա տոմս, ընդ ո րում՝ գու մա­րի 4 մլրդ ֆուն տը ի տա լա կան պետ պարտ քում կա տար ված ուղ ղա կի ներդ րում երն են:

Royal Bank of Scotland­ը Ի տա­լիա յի պար տա վո րու թյուն­նե րում կա տա րել է 9,7 մլրդ ֆունտ ստեռ լին գի ներդ րում, ո րից 400 մլն ֆունտ ստեռ լին­գը՝ պե տա կան պար տա տոմ սե­րում: Մ յուս կող մից՝ բան կին հա­ջող վել է մեկ տար վա ըն թաց­քում «ա զատ վել» 2 մլրդ ֆունտ ստեռ լի նգ ծա վա լով ի տա լա կան պար տա տոմ սե րից:

Վեր ջին ամի ս նե րին HSBC­ն ևս կա րո ղա ցել է ա զատ­վել ի տա լա կան պետ պար­տա տոմսե րի մի մա սից և

Ի տա լիա յի պար տա վո րու թյուն­նե րում ներդ րում ե րը հասց նել 4,3 մլրդ ֆուն տի, ո րից 1,6 մլրդ ֆունտ ստեռ լին գը՝ պե տա կան պար տա տոմ սե րում:

Lloyds Banking Group­ի ի տա­լա կան ակ տիվն ե րը կազ մում են 2,7 մլրդ ֆունտ ստեռ լինգ, ո րից 52 մլն ­ը պե տա կան պար տա­տոմ սե րում կա տար ված ներդ­րում երն են:

Ի տա լիա յի պարտ քա յին պար­տա վո րու թյուն նե րում ակ տիվն եր ու նեն նաև ֆրան սիա կան բան­կե րը: Այս պես՝ Ի տա լիա յի ա վե­լի քան €1,9 տրլն պետ պարտ քում Ֆ րան սիա յի ֆի նան սա կան կա­ռույց նե րի ներդ րում ե րը կազ մում են €100 մլրդ: Ֆ րան սիա կան բան­կե րից ա ռա վել մեծ ծա վա լի ներդ­րում ե րը բա ժին են ընկ նում Crédit Agricole­ին՝ €6,7 մլրդ։ Societe Generale­ի ներդ րում երն ըն թա­ցիկ տար վա սեպ տեմ բե րի 9­ի դրու թյամբ կազ մել են €1,5 մլրդ:

Գեր մա նա կան բան կե րի՝ Ի տա­լիա յի պե տա կան պար տա տոմ­սե րում ներդ րում ե րը կազ մում են €6,7 մլրդ:

Ի տա լա կան պարտ քում ակ­տիվն ե րի մեծ ծա վալ ու նեն նաև ա մե րիկ ան բան կե րը: Այս պես՝ J.P. Morgan Chase&Co.­ի ներդ­րում ե րն ան ցած ամս վա դրու­թյամբ կազ մել են $6,1:

Bank of America­ի՝ Ի տա լիա­յի պե տա կան պարտ քում ներդ­րում ե րը $2,2 մլրդ են, ո րից պե­տա կան պար տա տոմ սե րում՝ $1,5 մլրդ: Բա ցի այդ՝ բան կը $2,8 մլրդ է տրա մադ րել ի տա լա­կան կոր պո րա ցիա նե րին:

Հատ կան շա կան է, որ եվ րո­պա կան վար կա տու նե րը զգա­լի կո րուստ ներ ար դեն կրել են հու նա կան պարտ քի դուրսգր­ման հետևան քով: Ա մե րիկ ան The Wall Street Journal­ի հա­ղորդ մամբ՝ Crédit Agricole­ի (Ֆ րան սիա յի մե ծու թյամբ եր­րորդ բան կը՝ ըստ կա պի տա լի­զա ցիա յի) զուտ շա հույ թը նվա­զել է 65%­ով՝ պայ մա նա վոր ված հու նա կան պե տա կան պար տա­տոմսե րի դուրսգր մամբ: Ա վե լին՝ բան կի հու նա կան ստո րա բա­ժան ման՝ Emporiki­ի վնա սն ըն­թա ցիկ տար վա եր րորդ ե ռամս­յա կում կազ մել է €397 մլն:

Crédit Agricole­ը, ընդ հա նուր

առ մամբ, դուրս է գրել հու նա կան պե տա կան պար տա տոմ սե րի 60%­ը՝ €637 մլն ար ժո ղու թյամբ։

Ըն թա ցիկ տար վա եր րորդ ե ռամս յա կում ֆրան սիա կան մյուս խո շոր բան կի՝ Societe Generale­ի շա հույթ նե րը ևս զ գա­լիո րեն կրճատ վել են՝ պայ մա­նա վոր ված հու նա կան պար տա­տոմ սե րի դուրսգր մամբ: Societe Generale­ի հաշ վեկշ ռում հու նա­կան պետ պար տա տոմ սե րի վնա­սը կազ մել է €333 մլն:

Ի դեպ՝ նա խօ րեին մի ջազ գա­յին Standard&Poor‘s վար կան շա­յին գոր ծա կա լու թյու նը սխալ­մամբ ի ջեց րել էր Ֆ րան սիա յի վար կա նի շը: Գոր ծա կա լու թյու նը

սխալ հա ղոր դագ րու թյուն էր ու­ղար կել մի շարք հա ճա խորդ նե­րի՝ նրանց մոտ ԵՄ մե ծու թյամբ երկ րորդ տնտե սու թյան ճգնա­ժա մում հայտն վե լու մտա վա խու­թյան պատ ճառ դառ նա լով:

Գոր ծա կա լու թյու նը սխալ հա­ղոր դագ րու թյու նից հե տո հրա­պա րա կած հայ տա րա րու թյամբ տե ղե կաց րել է, թե սխա լը տե ղի է ու նե ցել տեխ նի կա կան խնդիր­նե րի պատ ճա ռով, և մ տա դիր չէ Ֆ րան սիա յի նկատ մամբ որևէ գոր ծո ղու թյուն ձեռ նար կել, իսկ Ֆ րան սիա յի վար կա յին վար­կա նի շը շա րու նա կում է ա մե­նա բարձր՝ AAA մա կար դա կում մալ: n

Ի տա լա կան

պարտ քում ակ­

տիվ ե րի մեծ ծա­

վալ ու նեն ինչ պես

եվ րո պա կան,

այն պես էլ ա մե­

րիկ ան բան կե րը: blog

s.re

uter

s.co

m

Ե ռամս յա կա յին

հաշ վետ վու թյու նը

Disney­ի բաժ նե­

տոմ սե րը

«թան կաց րել» է

2,5%­ով։

Ըն կե րու թյան

զուտ շա հույ թը 2010­2011 ֆին տար վա 4­րդ ե ռամս յա կում

ա ճել է 30%­ով՝ մինչև

$1,1 մլրդ։

№ 39, շաբաթ, նոյեմբերի 12, 2011 թ. |

7|

ա րա բա կան գար նան տու րիս տա կան հետևանք նե րը

Ժո ղովր դա վա րու թյունն ու նակ է ան գամ զբո սաշր ջու թյու նը փրկելՉ նա յած Ա րա բա կան գա րու նը հար վա ծեց Հ յու սի սա յին Աֆ­րի կա յի ու Մեր ձա վոր Արևել­քի զբո սաշր ջա յին արդ յու նա­բե րու թյա նը, ո լոր տի ներ կա յա­ցու ցիչ նե րը, այ նո ւա մե նայ նիվ, վստահ են, որ շու տով ա մեն բան իր տե ղը կընկ նի, գրում է BBC­ն։

Լոն դո նում այս շա բաթ ըն թա­նում էր Զ բո սաշր ջու թյան հա­մաշ խար հա յին տո նա վա ճա ռը (World Travel Market)։ Հս կա այս ցու ցա հան դե սը զբո սաշր ջա յին բիզ նե սի ներ կա յա ցու ցիչ ներ էր հա վա քել ամ բողջ աշ խար հից։ Մեր ձա վոր Արևել քի զբո սաշր­ջա յին արդ յու նա բե րու թյան ղե­կա վար նե րը խո սել են Ե գիպ տո­սում ու Թու նի սում ժո ղովր դա­վա րա կան ընտ րու թյուն նե րի և Լի բիա յում Մո ւա մար Կա դա ֆիի վար չա կար գի տա պալ ման մա­սին։ Ն րանք բո լորն էլ ակն կա­լում են, որ 2012թ. զբո սաշր ջիկ­նե րի թի վը տա րա ծաշր ջա նում կա վե լա նա։

Դժ վար տա րիԶ բո սաշր ջու թյու նը Թու նի սի

տնտե սու թյան կարևոր ճյու ղե­րից է։ «Սո վո րա կան» տա րի նե­րին զբո սաշր ջու թյան արդ յու նա­բե րու թյու նում զբաղ ված է մոտ կես մլն մարդ. այն $2,5 մլրդ ­ի շա հույթ է բե րում։ Սա կայն Թու­նի սի Ազ գա յին զբո սաշր ջա յին

գոր ծա կա լու թյան ղե կա վար նե­րից Մոն սեֆ Բա տի խը խոս տո­վա նում է, որ զբո սաշր ջիկ նե­րի թի վը երկ րում 2011թ. նվա­զել է 45%­ով։ «Սա դժվար տա­րի էր։ Սա կայն մենք հպարտ ենք, որ հե ղա փո խու թյան ժա մա­նակ երկ րում կար ա վե լի քան 150 հազ. զբո սաշր ջիկ, և ն րան ցից ոչ մե կը չտու ժեց։ Թու նի սը խա ղաղ և հ յու րըն կալ եր կիր է։ Իսկ այժմ մենք ժո ղովր դա վա րու թյուն ենք դար ձել»,– ա սել է նա։ Բա տի խի խոս քով՝ ընտ րու թյուն նե րում իս­լա միս տա կան «Ան Նահ դա» կու­սակ ցու թյան հաղ թա նա կը ոչ մի կերպ չի անդ րա դառ նա զբո­սաշր ջա յին բիզ նե սի ա պա գա յի վրա։ «Ան Նահ դա»­ն չա փա վոր իս լա մի կողմ ա կից է, իսկ երկ­րի նոր կա ռա վա րու թյու նը կոա­լի ցիոն է լի նե լու։

Լ րագ րող նե րը չա փա­զանց նում են

Այս տար վա նո յեմ բե րի վեր­ջին Ե գիպ տո սում նշա նակ ված են խորհր դա րա նի ստո րին պա­լա տի ընտ րու թյուն նե րը, իսկ 2012թ. հուն վա րին՝ վե րին պա­լա տի նը։ Փոր ձա գետ նե րից շա­տե րը կար ծում են, որ երկ­րի նոր խորհր դա րա նում ման­դատ նե րի մեծ մա սը կստա նա «Ա զա տու թյուն և ար դա րու­թյուն» կու սակ ցու թյու նը, ո րը ներ կա յաց նում է «Մու սուլ ման

եղ բայր նե ր»­ի շա հե րը։ Սա ան­հանգս տու թյան տե ղիք է տա­լիս, քա նի որ կա րող է կրո­նա կան հո ղի վրա բռնու թյան պատ ճառ դառ նալ. Ե գիպ տո­սում բնակ չու թյան 10%­ը (մոտ 9 մլն մարդ) քրիս տոն յա է։ Այ­դու հան դերձ, ե գիպ տա կան Ramasside Travel տու րիս տա կան ըն կե րու թյան գոր ծա դիր տնօ­րեն Մու համ ադ Յու սե ֆը վստա­հեց րել է, թե արևմտ յան լրատ­վա մի ջոց նե րը չա փա զանց ված են ներ կա յաց նում մու սուլ ման մե ծա մաս նու թյան ու քրիս տոն­յա փոք րա մաս նու թյան միջև միջ դա վա նա կան հա կա սու­թյուն նե րի վե րա բեր յալ լու րե րը։ Ն րա խոս քով՝ ի րա կան Ե գիպ­տո սը շատ ա վե լի անվ տանգ է։

Լի բիա կան բո՞ւմԼի բիան այս տա րի տո նա վա­

ճա ռում ներ կա յաց ված չէր։ Սա­կայն փոր ձա գետ նե րը կան խա­տե սում են, որ երկ րի զբո սաշր­ջա յին ին դուստ րիան կա ճի, ե թե Լի բիան կա րո ղա նա կա յուն ու խա ղաղ ժո ղովր դա վա րու թյուն դառ նալ։ Զ բո սաշր ջու թյան ո լոր­տի փոր ձա գետ Մայք Բուգս­գան գը, լոն դոն յան Bugsgang & Associates­ից, վստահ է, որ Լի­բիան զբո սաշր ջա յին հսկա նե­րուժ ու նի, ո րը հարկ է զար­գաց նել։ Բա ցի այդ, ըստ փոր­ձա գե տի, Լի բիան մոտ է Եվ րո­պա յին, ին չը նույն պես գրա վիչ է զբո սաշր ջա յին ին դուստ րիա յի տե սանկ ու նից։

Սի րիան նույն պես այս տա րի «ար ձա կուրդ» էր վերց րել ու տո­նա վա ճա ռում ներ կա յաց ված չէր։

Ի րա կան կա յու նու թյուն

Ա րա բա կան գա րու նը գրե թե չդի պավ Մա րոկ կո յին։ Թեև այս­տեղ ցույ ցեր տե ղի ու նե ցան, սա­կայն ոչ այն թա փով, ինչ Թու­նի սում ու Ե գիպ տո սում։ Երկ­րի թա գա վոր Մու համ ադ 6­րդը ա րագ գոր ծեց՝ ա ռա ջար կե­լով սահ մա նադ րա կան բա րե­փո խում ե րի ի րա կա նա ցում և

ժո ղովր դա վա րա կան ինս տի­տուտ նե րի ու մար դու ի րա վունք­նե րի ամ րապն դում։ Միա պե­տի ծրագ րե րը գրե թե միա ձայն ա ջակ ցու թյուն ստա ցան հու լի սին կա յա ցած հան րաք վեի ժա մա նակ։ Արդ յուն քում, ինչ պես նշում է Մա­րոկ կո յի Ազ գա յին զբո սաշր ջա­յին գոր ծա կա լու թյան գոր ծա դիր տնօ րեն Աբ դուլ հա միդ Աբ դուն, այս տա րի Մա րոկ կո այ ցե լած զբո­սաշր ջիկ նե րի թիվն ա վե լա ցավ։ Նա չի կար ծում, թե Եվ րո պա յի տնտե սա կան խնդիր նե րը կա րող են ազ դել Մա րոկ կո յի զբո սաշր­ջու թյան զար գաց ման վրա։ n

աշխարհ

Ա զատ առևտ րի գո տու տես լա կա նովԱ սիան և Խա ղաղ օվ կիա նո սը մեկ նել են Հա վա յան կղզի ներ

Այ սօր ԱՄՆ­ի Հա վա յան կղզի­նե րի Հո նո լու լու քա ղա քում մեկ նար կել է Ա սիա­խա ղա ղօվ­կիա նոս յան տնտե սա կան հա­մա գոր ծակ ցու թյան (Asia­Pacific Economic Cooperation, APEC) եր­կօր յա գա գա թա ժո ղո վը, ո րին մաս նակ ցում են հա մա գոր­ծակ ցու թյան ան դամ 21 երկր­նե րի պատ վի րա կու թյուն նե րը: Գա գա թա ժո ղո վի օ րա կար գում այս տա րա ծաշր ջա նի առևտ րա­յին հա րա բե րու թյուն ների կար­գա վոր ման խնդիր ներն են։

Հո նո լու լո ւում ձեռ նարկ վել են անվ տան գու թյան խիստ մի ջո­ցա ռում եր, գա գա թա ժո ղո վի շրջա նա կում քա ղաք կժա մա նի շուրջ 10 հազ. հյուր, այդ թվում՝ բարձ րաս տի ճան պաշ տոն յա­ներ, գոր ծա րար ներ, լրագ րող­ներ: Գա գա թա ժո ղո վը հյու րըն­կա լող եր կի րը՝ ԱՄՆ­ը, մտա­դիր է հա մա ձայ նու թյուն ձեռք բե րել կազ մա կեր պու թյան ան­դամ մյուս երկր նե րի հետ առևտ­րա յին և տն տե սա կան քա ղա­քա կա նու թյան հա մա կար գում ընդ լայ նե լու, ինչ պես նաև ա զատ առևտ րի գո տու՝ այս պես կոչ ված Անդ րազ գա յին գոր ծակ ցու թյան ստեղծ ման շուրջ։

Վեր ջին այս կա ռույ ցի հիմ ա­քա րը պետք է դառ նա ա զատ առևտ րի մա սին Բ րու նե յի, Չի լիի, Նոր Զե լան դիա յի և Սին գա պու­րի միջև ար դեն գոր ծող բազ մա­կող մա նի հա մա ձայ նա գի րը: Հա­մա ձայն Վա շինգ տո նի նա խա­ձեռ նու թյան՝ գո տու կազ մում պետք է ընդգրկ վեն նաև Ավստ­րա լիան, Մա լայ զիան, Պե րուն և Վիետ նա մը: Չի նաս տա նն ան դա­մակ ցու թյան հրա վեր չի ստա նա։

Քա ղա քա գետ նե րի կար ծի քով՝ այս գա գա թա ժո ղո վն առևտ­րի զար գաց ման, ներդ րում ե­րի և այլ խնդիր նե րի քննարկ­ման լա վա գույն հար թակ նե­րից է։ Պար տա դիր կա տար ման հա մա ձայ նագ րե րը, սո վո րա­բար, ստո րագր վում են ա վե լի ցածր մա կար դա կով, հետևա­պես՝ հե տա գա յում տա րա ձայ­նու թյուն ներ հար թե լը բա վա կան դժվար է ըն թա նում։

Հատ կան շա կան է, որ ԱՄՆ­ը՝ ի դեմս պետ քար տու ղար Հի լա­րի Ք լին թո նի, APEC­ի երկր նե րին ա ռա ջար կում է նվա զեց նել է կո­լո գիա կան ապ րանք նե րի և ծա­ռա յու թյուն նե րի, այդ թվում՝ քա­մու ու ժով աշ խա տող տուր բին­նե րի և արևա յին մարտ կոց նե րի սա կագ նե րը:

Գա գա թա ժո ղո վի ըն թաց քում հյու րըն կալ երկ րի՝ ԱՄՆ­ի նա­խա գահ Բա րաք Օ բա ման հան­դի պում եր կու նե նա կազ մա կեր­պու թյան ան դամ մի շարք երկր­նե րի ղե կա վար նե րի, մաս նա վո­րա պես Ճա պո նիա յի վար չա պետ Յո սի հի կո Նո դա յի, Ռու սաս տա­նի նա խա գահ Դ միտ րի Մեդ­վեդևի, Չի նաս տա նի նա խա գահ Հու Ձին թաո յի հետ:

Օ բա մա յի վար չա կազ մը կարևո րում է Ա սիա­խա ղա ղօվ­կիա նոս յան տա րա ծաշր ջա նում

տնտե սա կան հա մա գոր ծակ ցու­թյան հա մա ձայ նագ րե րի ստո­րագ րու մը և դ րա ա պա հով­ման մե խա նիզմ ե րի սահ մա նու­մը: Այս պես՝ ըստ Ս պի տակ տան մամ լո քար տու ղար Ջեյ Քառ նիի՝ դրա վկա յու թյու նը ոչ միայն այս գա գա թա ժո ղո վի կազ մա կեր­պում է ու քննարկ վե լիք հար­ցե րի շրջա նա կը, այլև Օ բա մա յի՝ հա ջորդ շա բաթ Ավստ րա լիա և Ին դոն եզիա կա տա րե լիք այ ցե րը:

Ըստ ԱՄՆ­ի պետ քար տու ղա­րի տե ղա կալ Ո ւիլ ամ Բեռն սի՝

ներ կա յում APEC­ի երկր նե­րի միջև հա մա գոր ծակ ցու թյան ռազ մա վա րու թյան կարևոր բա­ղադ րիչ նե րից մե կը Հնդ կաս տա­նի «դե պի Արևելք» քա ղա քա կա­նու թյան խթա նում է: Բեռն սի խոս քով՝ 21­րդ դա րում կազ մա­կեր պու թյան և ԱՄՆ­ի միջև հա­րա բե րու թյուն նե րում ո րո շիչ գոր­ծոն է լի նե լու հենց Հնդ կաս տա նի հետ հա րա բե րու թյուն նե րը:

Ն շենք, որ նա խօ րեին ար դեն տե ղի է ու նե ցել կազ մա կեր պու­թյան ան դամ երկր նե րի ֆի նանս­նե րի նա խա րար նե րի հան դի պու­մը, որ տեղ քննարկ վող հիմ ա կան հար ցը ե ղել է եվ րո գո տու պարտ­քա յին ճգնա ժա մը: Հան դիպ ման մաս նա կից նե րի կար ծի քով՝ ներ­կա յում այն սպառ նա լիք է ամ բողջ հա մաշ խար հա յին տնտե սու թյան հա մար և իր ուղ ղա կի ազ դե ցու­թյունն ու նի նաև APEC­ի երկր նե րի վրա: ԱՄՆ­ի ֆի նանս նե րի նա խա­րար Թի մո թի Գայթ նե րը իր ե լույ­թում եվ րո պա ցի ա ռաջ նորդ նե­րին կոչ է ա րել տնտե սու թյան կա­յու նաց ման ուղ ղու թյամբ ա ռա վել հա մար ձակ քայ լեր ձեռ նար կել:

APEC­ը ստեղծ վել է 1989թ., ներ կա յում կազ մա կեր պու թյան կազ մում ընդգրկ ված է 21 պե­տու թյուն: n

Էջը պատրաստեցին Սյուզաննա Հովհաննիսյանը և Լիլիթ Միքայելանը

APEC­ի գա գա թա ժո ղո վում կքննարկ վի ա զատ առևտ րի գո տու՝ անդ րազ գա յին գոր­

ծակ ցու թյան ստեղծ ման հար ցը:

blog

s.cf

r.or

g

ա րա բա կան գա րու նը խթա նել է զբո սաշր ջութ յու նը մա րոկ կո յում։

cepo

lina

.com

| № 39, շաբաթ, նոյեմբերի 12, 2011 թ.

8 | Սպորտ

ԹԱՏՐՈՆ

n Հ. Թու ման յա նի ան վան պե տա կան տիկ նի կա յին թատ րոն

\ «Ա բու Հա սա նի մա շիկ նե րը», հեղ.՝ Ա. Լի սից յան, բեմ.՝ Լ. Ման գա սա րո վա, 12.11, 13.11

\ « Սուտ լիկ որս կա նը», բեմ.՝ Լ. Ման գա սա րո վա, 15.11

\ « Հենց Էն Հու ռին», հեղ.՝ Հովհ. Թու ման յան, բեմ.՝ Ռ. Բա բա յան, 16.11

\ «Ոս կե ձկնի կը», հեղ.՝ Ալ. Պուշ կին, բեմ.՝ Տ. Զա հալ ան, 17.11Ս կիզ բը՝ ժ. 12:00, 14:00, 16:00:

n Հր. Ղափ լան յա նի ան վան Երևա նի դրա մա տի կա կան թատ րոն

\ «Ախ, Ան նա Ան նա կամ կրքոտ կի րա կի», 12.11 / ժ. 19։00

\ «Սի րա յին խառ նաշ­փոթ», 13.11 / ժ. 19։00

\ Պ րե միե րա, «Ձուկն ա ռանց ջրի կամ suicide», 18.11 / ժ. 19։00

n «Գոյ» թատ րոն \ Պ րե միե րա, «Մակ բեթ»,

հեղ.՝ Է. Իո նես կո, բե մի մտահ ղաց ման և բե մադ­րու թյան հե ղի նակ՝ Ա. Մա­նուկ ան 12.11 / ժ. 19: 00

\ «Ս կա պե նի ա րաք նե­րը», կա տա կեր գու թյուն ըստ Ժ. Բ. Մո լիե րի, 13.11/ ժ. 19: 00

n Հ.Պա րոն յա նի ան վան ե րաժշ տա­կան կո մե դիա յի պե­տա կան թատ րոն

\ Պ րե միե րա, «Հա րուս­տի աղ ջի կը տգեղ չի լի­նում››, հեղ.՝ Ալ. Օստ րովս­կի, բեմ.՝ Ե. Ղա զանչ յան, թարգմ.՝ Դա վիթ Մու­րադ յա նի, կա տա կերգ. 1 գործ., 11.11 / ժ. 19։00

\ «Էս պես մինչև ե՞րբ…», կա տա կերգ. 2 գործ., հեղ.՝

Գ. Խանջ յան, բեմ.՝ Ե. Ղա­զանչ յան, 12.11 / ժ. 19։00

\ «Սի րա յին ի րա րան­ցում… է լի ի րա րան ցում… սի րա յին››, կա տա կերգ. 2 գործ., հեղ.՝ Մ. Կա մո լետ­տի, բեմ.՝ Ա նուշ Սարգս­յան, 13.11/ ժ. 19։00

\ «Ար ջը», «Ա ռա ջար կու­թյուն», կա տա կեր գու­թյուն ներ 1 գործ., հեղ.՝ Ան տոն Չե խով, 17.11

\ «Պա րոն Բա բի կը և ու­րիշ նե րը», հեղ.՝ Ժ. Հա­րու թյուն յան, բեմ.՝ Ե. Ղա­զանչ յան, կա տա կերգ. 2 գործ., 18.11 / ժ. 19։00

n Գ.Սուն դուկ ա նի ան վան ազ գա յին ա կա դե միա կան թատ րոն

\ «Պատ վի հա մար», դրա մա, Ալ. Շիր վան զա դե, 12.11 / ժ. 19։00

\ «Ե ղեգ նու հի», հե քիաթ ­մյու զիքլ 2 գործ. հեղ.՝ Ռ. Մա րուխ յան, 13.11 / 12:00

\ «Կով կա սի կավ­ճե շրջան», հեղ.՝ Ն.

Շահ նա զար յան, լի րի կա­կան դրա մա, 18.11 / ժ. 19։00

n Երևա նի մջա­խա ղի պե տա կան թատ րոն

\ «Խաղ››, մի մոդ րա մա 1 գոր ծո ղու թյամբ, հե ղի նակ և բե մադ րող ռե ժի սոր՝ Ժի րայր Դա­դաս յան, 17. 11/ ժ. 19:00

n Հա մազ գա յին թատ րոն

\ Պ րե միե րա, «Բ լեզ», կա տա կեր գու թյուն, հեղ.Կ. Ման յե, 13.11 /ժ. 19:00

\ Պ րե միե րա, «Վոյ ցեկ» մյու զիքլ, ռեժ.՝ Ա. Մա կար­յան, խո րեոգ րաֆ՝ Գ. Հո վան նիս յան, դի րի­ժոր՝ Ա. Տեր տեր յան, բե ման կա րիչ՝ Հ. Խա­չատր յան, 15.11, 16.11 / ժ. 19:00

\ «Ան բան Հու ռի», Ա.Ա ղա­սար յան, ման կա կան ներ­

կա յա ցում, 12.11 /ժ. 12:00, 14:00

n Խա մա ճիկ նե րի թատ րոն

\ «Քաջ Նա զար», ման կա կան ներ կա յա ցում, հեղ.՝ Հ. Թու ման յան, բեմ.՝ Ա. Էլ բակ ա նի, 15.11, 22.11 / ժ. 13:00

\ «Մատ նա չա փի կը», ե րաժշ տա կան ներ կա յա ցում, հեղ.՝ Հ. Ք. Ան դեր սեն, բեմ.՝ Ա. Էլ բակ ան, 16.11 / ժ. 13:00

\ «Գնդ լիկ­բո քո նի կը», Տ. Քե լեմ յան, բեմ.՝ Ա. Էլ բակ­յան, 12.11 / ժ. 12:30, 14:00

\ «Մերկ թա գա վո րը», ե րաժշ տա կան ներ կա յա­ցում, հեղ.՝ Հ. Ք. Ան դեր­սեն, բեմ.՝ Ա. Էլ բակ ան, 13.11 / ժ. 12:30, 14:00

n Պե տա կան կա­մե րա յին թատ րոն

\ «Փնտր վում է տղա­մարդ», հո գե բա նա կան դրա մա, 12.11, 13.11 / ժ. 19:00

\ «Երկ ու ղած լռու թյուն», մո նո ներ կա յա ցում,

ի րա տե սա կան է լե գիա, 17.11 /ժ. 19:00

\ «Կա ռա վա րա կան հա մերգ», 31­ամ յա ներ­կա յա ցում, 18.11 /ժ. 19:00

ԱԿՈՒՄԲ n MEZZO Classic

House Club \ Imagine Սիքս տե­

տը ներ կա յաց նում է լա­վա գույն հա մաշ խար հա­յին հի թե րը, 15.11, 18.11 / ժ. 21:30

\ Impression և Ար փի, 13.11 / ժ. 21:30

\ City Project, bossanova, 14.11 / ժ. 21:30

\ «Ն յո ւանս», էթ նո ջազ, 16.11 / ժ. 21:30

\ «Ջեզլ», 17.11 / ժ. 21:30

n Stop club \ NOOZ avantegarde,

11.11 \ Սու րեն Ա ռուս տամ յա նի

բլյուզ բենդ, 13.11 \ Dorians ռոք խումբ,

17.11 \ Կա տու ներ, 18.11

n The Club \ AFG ֆիլ մե րի ցու ցադ­

րու թյուն, ա մեն ե րեք շաբ­թի / ժ. 20:00

n Ulikhanyan Club \ Ռոք ֆեշն, 12.11 / ժ.

21:00 \ The kings cross sender

rock, 13.11 / ժ. 21:00 \ Happy Birthday

Ulikhanyan club, 14.11 / ժ. 21:00

\ Los Locos, flamenco, 15.11 / ժ. 21:00

\ AYO SHOW, 16.11/ ժ. 19:00

\ Սու րեն Ա ռուս տամ­յան բլուզ բենդ, 18.11 / ժ. 21:00

n «Գա ֆես ճեան» ար վես տի կենտ րոն, CASCADE JAZZ

\ «Ջեզլ», 12.11/ ժ. 20:00 \ «Իմփ րեշն» նվա գա­

խումբ, սոուլ և ջազ, 18.11/ ժ. 20:00

ազդագիր 12.11­18.11

Հա յաս տան- Չե խիա՝ 0։2Ե րեկ՝ նո յեմ բե րի 11­ին, Հա յաս­տա նի ֆուտ բո լի ե րի տա սար­դա կան հա վա քա կանն անց կաց­րեց իր հեր թա կան հան դի պու մը Եվ րո­2013­ի ընտ րա կան փու լի շրջա նա կում։ Ամ բողջ խա ղի ըն­թաց քում տի րե լով տա րած քա յին ա ռա վե լու թյա նը՝ մեր ֆուտ բո­լիստ ներն այդ պես էլ չկա րո ղա­ցան գրա վել մրցակ ցի դար պա սը։ Փո խա րե նը խա ղի վերջ նա մա­սում Հա յաս տա նի հա վա քա կա նը եր կու ան գամ գնդակ ըն դու նեց սե փա կան դար պա սը և ցա վա լի պար տու թյուն կրեց 0։2 հաշ վով։

Հա յաս տա նի հա վա քա կան

1.Ար սեն Պետ րոս յան5.Անդ րա նիկ Ոս կան յան6.Մա սիս Ոս կան յան8.Ար տակ Ա լեք սան յան9.Էդ գար Մա լաք յան13.Վա րազ դատ Հա րո յան14.Հով հան նես Հով հան նիս յան

(10.Գևորգ Բա դալ ան՝ 72)

15.Կա մո Հով հան նիս յան (20.Ա լեն Համ բար ձում յան՝ 25)

16.Վալ տեր Պո ղոս յան17.Ար տակ Ե դի գար յան

(22.Գևորգ Կա րա պետ յան՝ 50)19.Հով հան նես Համ բար ձում յան

Չե խիա յի հա վա քա կան

1.Մա րեկ Ս տեխ2.Յան Լե չակս3.Լու կաս Հեյ դա5.Տո մաշ Կա լաշ6.Մի լան Նիտ րիանս կի7.Մա րեկ Հա նու շեկ11.Լա դիս լավ Կ րեշ չի12.Վ լա դի միր Դա րի դա13.Մար տին Նեշ պուր (17.Յան

Չ րա նոս տա՝ 46)14.Վաց լավ Կադ լեց18.Լու կաս Մա րե ցեկ

Խա ղից հե տո կա յա ցած մա­մու լի ա սու լի սին Չե խիա յի ե րի­տա սար դա կան հա վա քա կա­նի գլխա վոր մար զիչ Յա կուբ

Դ րո վա լի լը նշեց, որ ի րենց հա­վա քա կա նի հա մար բա վա կա ն դժվար խաղ էր։ Չե խե րի մար զի­չի կար ծի քով՝ իր թի մը մի փոքր ա վե լի լավ խա ղաց և ար ժա­նի էր հաղ թա նա կի։

Հա յաս տա նի ե րի տա սար դա­կան հա վա քա կա նի գլխա վոր մար զիչ Ռա ֆա յել Նա զար յանն անտ րա մա դիր ներ կա յա ցավ մա մու լի ա սու լի սին։ Նա զար յա­նը նշեց, թե մրցա կի ցը կար գով ա վե լի բարձր էր և մեր հա վա­քա կա նից ա վե լի լավ էր խա ղում։ Նա զար յանն ա վե լաց րեց, որ մեր տղա ներն ա վե լի շատ էին տի­րում տա րած քա յին ա ռա վե լու­թյա նը, սա կայն, ցա վոք, այդ պես էլ չկա րո ղա ցան օ գուտ քա ղել դրա նից։

Հա յաս տա նի ե րի տա սար դա­կան հա վա քա կա նն ա ռա ջին պար տու թյու նը կրեց ընտ րա­կան այս մրցա շա րում։ Նո յեմ­բե րի 15­ին մեր հա վա քա կա նը կմրցի Ո ւել սի իր հա սա կա կից նե­րի հետ։ n

Հա յաս տա նի ֆուտ բո լի ե րի տա սար դա կան հա վա քա կանն անց կաց րեց իր հեր թա կան

հան դի պու մը Եվ րո­2013­ի ընտ րա կան փու լի շրջա նա կում չե խե րի հետ։

Հա յաս տա նի հա վա քա կա նը մաց ա ռանց մե դալ նե րիՀու նաս տա նի Պոր տո­ Կա­

րաս քա ղա քում ե րեկ ա վարտ­վեց շախ մա տի Եվ րո պա յի թի մա­յին ա ռաջ նու թյու նը։ Հա յաս տա նի հա վա քա կա նը վեր ջին տու րից ա ռաջ ի րա կան շան սեր էր պա­հա պա նում չեմ պիո նա կան տիտ­ղո սին ար ժա նա նա լու հա մար։ Դ րա հա մար Ար շակ Պետ րոս յա­նի սա նե րին անհ րա ժեշտ էր ըն­դա մե նը ոչ­ո քի ա վար տել մրցա­մար տը Գեր մա նիա յի ընտ րա նու հետ, պայ մա նով, որ Ադր բե ջա նի ընտ րա նին հաղ թեր ռու մի նա ցի­նե րին ոչ ա վել, քան մեկ միա վո­րի ա ռա վե լու թյամբ։

Հայ շախ մա տիստ նե րը, սա­կայն, վեր ջին տու րում 1,5­2,5

հաշ վով պար տու թյուն կրե ցին Գեր մա նիա յի ընտ րա նուց՝ չեմ­պիո նի կո չու մը զի ջե լով վեր­ջին նե րիս։ Վերջ նա կան արդ­յուն քում Հա յաս տա նի հա վա­քա կա նը վաս տա կած 13 միա­վո րով հանգր վա նեց չոր րորդ հո րի զո նա կա նում։ Ար ծա թե մե­դալ նե րին տի րա ցավ Ադր բե ջա­նի, իսկ բրոն զին՝ Հուն գա րիա յի ընտ րա նին։

Ինչ վե րա բե րում է կա նանց ընտ րա նուն, ա պա նրանք, վաս­տա կե լով 11 միա վոր, զբա ղեց րին յո թեր որդ հո րի զո նա կա նը, իսկ չեմ պիո նի կո չու մը վստա հո րեն նվա ճեց Ռու սաս տա նի հա վա քա­կա նը։ nՎեր ջին տու րում Լևոն ա րոն յա նը ոչ­ո քի խա ղաց ար կա դի Նայ դի չի ( Գեր մա նիա) հետ։