OPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA ...bip.us.edu.pl/sites/bip.us.edu.pl/files/prawo/zal...6 a...

23
1 Załącznik nr 2 do zarządzenia nr 10 Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 30 stycznia 2013 r. OPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Nazwa studiów: Podyplomowe Studia z Filozofii i Etyki Typ studiów: doskonalące Forma studiów: niestacjonarne Efekty kształcenia dla studiów podyplomowych WIEDZA ma wiedzę o miejscu filozofii w systemie nauk i jej znaczeniu dla kształtowania się badań naukowych ma wiedzę o podstawowych dyscyplinach filozoficznych (historia filozofii, antropologia, logika, ontologia, epistemologia, estetyka, etyka ogólna i etyki zawodowe) zna terminologię filozoficzną w języku polskim z podstawowych dyscyplin filozoficznych zna i rozumie rolę refleksji filozoficznej w kształtowaniu kultury zna zasady dydaktyki filozofii UMIEJĘTNOŚCI potrafi analizować argumenty filozoficzne, identyfikować kluczowe tezy i założenia koncepcji filozoficznych przestrzega zasad logiki w dyskusjach oraz stosuje typowe strategie argumentacyjne rozumie odmienne postrzeganie zasad życia społecznego przez osoby pochodzące z różnych środowisk i kultur ma świadomość normatywnych podstaw i moralnych konsekwencji działania poprawnie stosuje poznaną terminologię filozoficzną

Transcript of OPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA ...bip.us.edu.pl/sites/bip.us.edu.pl/files/prawo/zal...6 a...

1

Załącznik nr 2

do zarządzenia nr 10 Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

z dnia 30 stycznia 2013 r.

OPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

Nazwa studiów: Podyplomowe Studia z Filozofii i Etyki

Typ studiów: doskonalące

Forma studiów: niestacjonarne

Efekty kształcenia dla studiów podyplomowych

WIEDZA

ma wiedzę o miejscu filozofii w systemie nauk i jej znaczeniu dla kształtowania się badań

naukowych

ma wiedzę o podstawowych dyscyplinach filozoficznych (historia filozofii, antropologia,

logika, ontologia, epistemologia, estetyka, etyka ogólna i etyki zawodowe)

zna terminologię filozoficzną w języku polskim z podstawowych dyscyplin filozoficznych

zna i rozumie rolę refleksji filozoficznej w kształtowaniu kultury

zna zasady dydaktyki filozofii

UMIEJĘTNOŚCI

potrafi analizować argumenty filozoficzne, identyfikować kluczowe tezy i założenia

koncepcji filozoficznych

przestrzega zasad logiki w dyskusjach oraz stosuje typowe strategie argumentacyjne

rozumie odmienne postrzeganie zasad życia społecznego przez osoby pochodzące z

różnych środowisk i kultur

ma świadomość normatywnych podstaw i moralnych konsekwencji działania

poprawnie stosuje poznaną terminologię filozoficzną

2

potrafi interpretować teksty filozoficzne

potrafi przekazywać wiedzę filozoficzną w sposób przystępny i atrakcyjny

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

rozumie rolę dziedzictwa filozoficznego we współczesnej kulturze i ma świadomość

znaczenia filozofii dla samorozwoju człowieka

wykazuje gotowość analizowania i twórczego rozwiązywania problemów

ma pogłębioną świadomość problemów etycznych, w tym zagadnień i roli etyki

zawodowej

docenia znaczenie kultury logicznej w komunikacji międzyludzkiej

zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych umiejętności, rozumie potrzebę

ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego

3

LITERATURA

I TREŚCI

PROGRAMOWE

STUDIÓW

PODYPLOMOWYCH

Z FILOZOFII

I ETYKI

Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)

Historia filozofii starożytnej i średniowiecznej

Język przedmiotu/modułu kształcenia*)

polski

Efekty kształcenia dla Wiedza: ma wiedzę o podstawowych dyscyplinach

4

przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)

filozoficznych. Zna terminologię filozoficzną w języku

polskim z podstawowych dyscyplin filozoficznych.

Umiejętności: poprawnie stosuje poznana terminologię

filozoficzną, potrafi analizować argumenty filozoficzne,

identyfikować kluczowe tezy i założenia koncepcji

filozoficznych.

Kompetencje społeczne: rozumie rolę dziedzictwa

filozoficznego we współczesnej kulturze i ma świadomość

znaczenia filozofii dla samorozwoju człowieka. Zna zakres

posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności, rozumie

potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego.

Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany

I

Forma realizacji zajęć wykład i ćwiczenia

Wymagania wstępne i dodatkowe

brak

Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy*

45 h wykład

Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)

6

Stosowane metody dydaktyczne

Wykład akademicki

Sposób weryfikacji efekt ów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy

egzamin

Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia

egzamin

Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)

Historia filozofii starożytnej i średniowiecznej stanowi podstawę wiedzy o systemach i problemach filozoficznych właściwych tym okresom dziejów filozofii. Słuchacze uzyskują wiedzę o początkach filozofii, specyficznym typie racjonalności, który sprawił, ze pojawił się fenomen filozofii w starożytnej Grecji. Analizowana jest filozofia presokratejska oraz systemy filozofii okresu klasycznego (Sokrates, Platon, Arystoteles). Prezentowane są systemy i problematyka filozofii hellenistycznej, neoplatonizm. Omawiany jest grecki kontekst myśli chrześcijańskiej oraz jego rozwinięcie w wiekach średnich. Szczególna uwaga poświęcona jest systemom Augustyna Aureliusza, Tomasza z Akwinu, Jana Dunsa Szkota oraz dialektykom i mistykom średniowiecznym.

5

Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej

Literatura obowiązkowa:

G. Reale, Historia filozofii starożytnej, t. 1–5, tłum. E. I.

Zieliński, Lublin 1993–2003.

F. Copleston, Historia filozofii, t. 1–2, tłum. H.

Bednarek, Warszawa 1998–2000.

J. Legowicz (red.), Filozofia starożytnej Grecji i Rzymu.

Wybrane teksty z historii filozofii, Warszawa 1968.

B. Dembiński, Teoria idei. Ewolucja myśli Platońskiej,

Katowice 1997.

B. Dembiński, Późna nauka Platona, Katowice 2003.

B. Dembiński, Późny Platon i Stara Akademia, Kety

2010.

Literatura uzupełniająca:

Podstawowe teksty filozoficzne proponowane będą

w związku z omawianiem poszczególnych systemów

i problematyki filozofii starożytnej i średniowiecznej.

Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)

Logika

Język przedmiotu/modułu kształcenia*)

polski

Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)

Wiedza:

Wie, co to jest zdanie w sensie logicznym i jakie zależności

mogą pomiędzy takimi zdaniami zachodzić.

Zna spójniki logiczne i wie, co to jest prawo logiki

(tautologia).

Rozumie pojęcie wnioskowania dedukcyjnego oraz wie, co

to jest błąd materialny i formalny.

Przyswoił sobie podstawowe pojęcia teorii nazw.

Zapoznał się z budową, typami definicji oraz kryteriami ich

poprawności.

Umiejętności:

Potrafi określić zależności zachodzące pomiędzy zdaniami,

takie jak wnikanie, równoważność, dopełnianie,

wykluczanie oraz sprzeczność.

Potrafi zapisywać logiczne schematy zdań korzystając

z symboliki klasycznego rachunku zdań (KRZ) oraz

rachunku nazw (sylogistyka).

Jest w stanie sprawdzić, czy formuła jest prawem logiki

(tautologią).

Potrafi zapisać schemat wnioskowania, a następnie zbadać

jego poprawność formalną i przedyskutować poprawność

materialną.

Potrafi określić typy definicji, ocenić jej poprawność,

6

a także samodzielnie zaproponować definicję dowolnego

pojęcia.

Wykorzystuje terminologię z zakresu logiki do uzasadniania

swoich tez; dostrzega stosowane prawa logiki

w przeprowadzanych przez siebie rozumowaniach.

Kompetencje społeczne:

Rozumie rolę logiki w procesie komunikacji. Ma

świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności z logiki.

Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany

I

Forma realizacji zajęć wykład i ćwiczenia

Wymagania wstępne i dodatkowe

brak

Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy*

20 h wykład, 10 h ćwiczenia

Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)

6

Stosowane metody dydaktyczne

Wykład z prezentacją multimedialną, ćwiczenia.

Sposób weryfikacji efekt ów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy

Podczas ćwiczeń słuchacze samodzielnie rozwiązują

różnorodne zadania, co jest na bieżąco komentowane

i oceniane przez osobę prowadzącą zajęcia.

Sprawdzian pisemny obejmujący zagadnienia omawiane

na wykładzie i ćwiczeniach oraz wiedzę zdobytą na

podstawie literatury podstawowej i uzupełniającej.

Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia

zaliczenie

Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)

1. Krótka historia logiki i jej główne działy. 2. Logiczne zależności zachodzące pomiędzy zdaniami:

(wynikanie, równoważność, wykluczanie, dopełnianie, sprzeczność).

3. Klasyczny rachunek zdań (KRZ): (spójniki logiczne, logiczne schematy zdań, tabelki zero-jedynkowe, wynikanie logiczne)

4. Nazwy i definicje: (klasyfikacja nazw, stosunki zakresowe między nazwami, rodzaje definicji, poprawność definicji, tworzenie definicji)

5. Sylogistyka: (zdania kategoryczne, budowa sylogizmu, sprawdzanie poprawności sylogizmów przy pomocy diagramów Venna)

Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej

Literatura podstawowa:

7

Stanosz B., Ćwiczenia z logiki, Warszawa, 1998.

Tokarz M., Wykłady z logiki, Tychy, 1998.

Wieczorek K., Wprowadzenie do logiki dla studentów

wszystkich kierunków, Warszawa, 2005.

Ziembiński Z., Logika praktyczna, Warszawa, 1996.

Literatura uzupełniająca:

Ajdukiewicz K., Logika pragmatyczna, Warszawa, 1975.

Hołówka T., Kultura logiczna w przykładach, Warszawa,

2005.

Marciszewski W. (red.), Mała encyklopedia logiki,

Wrocław, 1988.

Przybyłowski J., Logika z ogólną metodologią nauk,

Warszawa, 1997.

Stanosz B., Wprowadzenie do logiki formalnej,

Warszawa, 1998.

Tokarz M., Wprowadzenie do logiki – skrypt dla

studentów kierunków humanistycznych, Katowice,

1984.

Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)

Dydaktyka filozofii

Język przedmiotu/modułu kształcenia*)

Polski

Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)

Wiedza: zna zasady dydaktyki filozofii

Umiejętności: potrafi przekazywać wiedzę filozoficzną w

sposób przystępny i atrakcyjny

Kompetencje społ.: zna zakres posiadanej przez siebie

wiedzy i posiadanych umiejętności, rozumie potrzebę

ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego

Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany

pierwszy

Forma realizacji zajęć Ćwiczenia

Wymagania wstępne i dodatkowe

Podstawowe wiadomości z zakresu teorii nauczania

Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy*

15 ćw.

Liczba punktów ECTS przypisana

5

8

przedmiotowi/modułowi*)

Stosowane metody dydaktyczne

metoda pracy z tekstem, metoda dyskusji, metoda map

mentalnych

Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy

Przygotowanie projektu zaliczeniowego w postaci

scenariusza 3 lekcji, na podstawie wybranych przez

słuchacza tematów, wraz z literaturą źródłową oraz

opracowaniami. Rozmowa zaliczeniowa na podstawie

literatury obowiązkowej oraz wybranych pozycji z literatury

uzupełniającej.

Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia

Zaliczenie ćwiczeń w oparciu o przygotowanie projektu

oraz wypowiedź ustną na podstawie literatury przedmiotu.

Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)

1. Dydaktyka; sytuacja edukacyjna. Jaką rolę spełnia uczeń, a jaką nauczyciel w procesie edukacji ? Cele kształcenia.

2. Specyfika związana z nauczaniem filozofii i etyki w szkole powszechnej.

3. Za co oceniać ucznia? Wymagania związane z kryteriami oceny pracy ucznia.

4. Główne elementy konspektu lekcyjnego. 5. Analiza wybranych fragmentów literatury filozoficznej. 6. Prezentacja i analiza przykładowych scenariuszy zajęć

z filozofii i etyki.

Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej

Literatura podstawowa:

1) Problemy etyki. Wybór tekstów, red. S. Sarnowski, E.

Fryckowski, Bydgoszcz 1993.

2) Filozofia. Wybór tekstów dla szkół średnich, red. B.

Markiwicz, dowolne wydanie

3) J. Bear, Gry dyskusyjne, Warszawa 1998.

4) M. Taraszkiewicz, Jak uczyć lepiej? Czyli refleksyjny

praktyk w działaniu, Wydawnictwo CODN, Warszawa 1998.

5) A. Smith, Przyspieszone uczenie się w klasie,

Wydawnictwo CODN, Katowice 1997.

6) S. Symotiuk, Konwersatorium z metodyki nauczania

filozofii, skrypt UMCS, Lublin 1989.

7) Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, pod red. K.

Kruszewskiego, PWN, Warszawa 1998.

8) M. Śnieżyński, Zarys dydaktyki dialogu, Wydawnictwo

PAT, Kraków 1997.

9) Wokół dydaktyki podmiotowej, red. W. Kojs, Ł. Dawid,

Wydawnictwo UŚ filia w Cieszynie, Cieszyn 2003.

10) J. Brophy, Motywowanie uczniów do nauki, PWN,

9

Warszawa 2002.

11) Etyka zawodu nauczyciela. Nauczanie etyki, red. K.

Kaszyński, L. Żuk - Łapińska, Zielona Góra 1995.

Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)

Historia filozofii nowożytnej i współczesnej

Język przedmiotu/modułu kształcenia*)

Polski

Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)

Wiedza: ma wiedzę o podstawowych dyscyplinach

filozoficznych. Zna terminologię filozoficzną w języku

polskim z podstawowych dyscyplin filozoficznych

Umiejętności: poprawnie stosuje poznaną terminologię

filozoficzną, potrafi analizować argumenty filozoficzne,

identyfikować kluczowe tezy i założenia koncepcji

filozoficznych

Kompetencje społ.: 1)rozumie rolę dziedzictwa

filozoficznego we współczesnej kulturze i ma świadomość

znaczenia filozofii dla samorozwoju człowieka. Zna zakres

posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych umiejętności,

rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju

zawodowego

Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany

II

Forma realizacji zajęć wykład

Wymagania wstępne i dodatkowe

Zaliczenie I semestru

Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy*

45 wykład

Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)

6

Stosowane metody dydaktyczne

Wykład akademicki

Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy

Egzamin ustny obejmujący zagadnienia omawiane na

wykładzie oraz wiedzę zdobytą na podstawie literatury

podstawowej i uzupełniającej

Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia

Egzamin ustny, warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest

obecność na wykładach

Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)

Historia filozofii od początku nowożytności do początków

XX wieku. Przedmiotem rozważań są źródła

transcendentalizmu Kanta oraz jego recepcja w ramach

10

filozofii pokantowskiej, a następnie filozofia idealizmu

niemieckiego. W dalszej kolejności słuchacze zapoznają

się z filozofią po Heglu, a następnie poznają dzieje

pozytywizmu. Ostatni blok tematyczny dotyczy

neokantyzmu, przy czym najpierw przedmiotem wykładu

jest wczesny neokantyzm, a później neokantyzm właściwy

(szkoła badeńska i szkoła marburska). Przy okazji słuchacz

jest zaznajomiony z fenomenologią Husserla. Na ostatni

blok składają się wykłady poświęcone myślicielom, którzy

łączą w swej filozofii inspiracje neokantowskie

i fenomenologicze.

Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej

Literatura podstawowa:

Gilson E., Langan T., Maurer A. A.: Historia filozofii

współczesnej. Od Hegla do czasów najnowszych.

Warszawa 1977.

Kołakowski L.: Filozofia pozytywistyczna (od Hume’a do

Koła Wiedeńskiego). Warszawa 1966.

Kuderowicz Z.: Filozofia nowożytnej Europy. Warszawa

1989.

Löwith K.: Od Hegla do Nietzschego. Rewolucyjny przełom

w myśli XIX wieku. Warszawa 2001.

Noras A.J.: Kant a neokantyzm badeński i marburski.

Katowice 2000, 2005.

Noras A.J.: Kant i Hegel w sporach filozoficznych

osiemnastego i dziewiętnastego wieku. Katowice 2007.

Schnädelbach H.: Filozofia w Niemczech 1831-1933. Tłum.

K. Krzemieniowa. Warszawa 1992.

Literatura uzupełniająca:

Aster E. von: Historia filozofii. Tłum. J. Szewczyk.

Warszawa 1969.

Bakradze K.: Z dziejów filozofii współczesnej. Tłum. H.

Zelnikowa. Warszawa 1964.

Chudy W.: Rozwój filozofowania a »pułapka refleksji«.

Filozofia refleksji i próby jej przezwyciężenia. Lublin

1995.

Mackiewicz W. Filozofia współczesna w zarysie. Warszawa

1996.

Miś A.: Filozofia współczesna. Główne nurty. Warszawa

1995.

11

Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)

Antropologia filozoficzna

Język przedmiotu/modułu kształcenia*)

Polski

Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)

Wiedza: ma wiedzę o podstawowych stanowiskach

i problemach z zakresu antropologii filozoficznej; zna

podstawowe kategorie z tego zakresu;

Umiejętności: potrafi właściwie ocenić przesłanki

i argumenty określonych koncepcji człowieka,

z uwzględnieniem ich konsekwencji

Kompetencje społ.: 1)rozumie rolę tradycji filozoficznej

dla samoświadomości człowieka współczesnego. Potrafi

odnieść określone koncepcje teoretyczne jako przesłanki

dla odpowiednich dziedzin praktyki.

Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany

I

Forma realizacji zajęć wykład

Wymagania wstępne i dodatkowe

Ogólna wiedza z zakresu historii filozofii

Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy*

45 wykład

Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)

5

Stosowane metody dydaktyczne

Wykład akademicki

Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy

Zaliczenie

Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia

Zaliczenie

Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)

1. Źródła współczesnych koncepcji antropologicznych 2. Max Scheler jako prekursor współczesnej antropologii

filozoficznej 3. Problemy i pojmowanie człowieka w antropologii

bazującej na naukach szczegółowych- A.Gehlen, H.Plessner, T.de Chardin, K.Lorenz, antropologia kulturowa

4. Nurt personalistyczny we współczesnej antropologii - personalizm aksjologiczny R.Ingardena - personalizm w filozofii chrześcijańskiej- K.Wojtyła,

J.Maritain, E.Mounier - wolność i twórczość – podstawowe wymiary

egzystencji człowieka: M.Bierdiajew

12

5. Nurt egzystencjalno-fenomenologiczny- G.Marcel, M.Heidegger, K.Jaspers - człowiek w obszarze niepewności i ryzyka- P.Wust

6. Nurt filozofii dialogu- M.Buber 7. Odpowiedzialność i nadzieja jako kategorie

antropologiczne- E.Levinas, J.Tischner 8. Problem podmiotowości człowieka w filozofii najnowszej-

M.Foucault, R.Rorty, E.Levinas, P.Ricoeur 9. Problemy człowieka w cywilizacji współczesnej

Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej

Literatura podstawowa:

1. Ks. S.Kowalczyk: Człowiek w myśli współczesnej.

Warszawa 1990

2. Cz.Piecuch: Człowiek metafizyczny.

Warszawa,Kraków 2001

3. I.Bittner: Współczesna antropologia filozoficzna.

Łodź 1999

4. W.Lorenc: Hermeneutyczne koncepcje człowieka.

Warszawa 2003

5. W.Lorenc: Hermeneutyczne koncepcje człowieka2.

Warszawa 2008

Literatura uzupełniająca:

1. S.Czerniak: Lorenz.Plessner.Habermas. Lubicz

2002

2. W.Lorenc: W poszukiwaniu filozofii humanistycznej.

Warszawa 1998

3. A.Kiepas, E.Struzik (red.): Terytorium i peryferia

cielesności. Ciało w dyskursie

filozoficznym.Katowice 2010

Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)

Historia filozofii najnowszej

Język przedmiotu/modułu kształcenia*)

Polski

Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)

Wiedza: zna terminologię filozoficzną w języku polskim

z podstawowych dyscyplin filozoficznych, potrafi

analizować argumenty filozoficzne, identyfikować kluczowe

tezy i założenia koncepcji filozoficznych

Umiejętności: poprawnie stosuje poznaną terminologię

filozoficzną

Kompetencje społ.: wykazuje gotowość analizowania

i twórczego rozwiązywania problemów, rozumie rolę

dziedzictwa filozoficznego we współczesnej kulturze i ma

świadomość znaczenia filozofii dla samorozwoju człowieka

Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany

III

13

Forma realizacji zajęć Wykład

Wymagania wstępne i dodatkowe

Zaliczenie semestru I i II

Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy*

20 wykład

Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)

4

Stosowane metody dydaktyczne

Wykład akademicki z elementami dyskusji,

z wykorzystaniem metody map mentalnych

Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy

Rozmowa zaliczeniowa w oparciu o treści podane na

zajęciach oraz literaturę przedmiotu obejmująca

zagadnienia opisowe (maksymalnie na ocenę 4.5)

i problemowe (na ocenę 5.0)

Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia

Obecność na zajęciach, samodzielne przygotowanie

zagadnień do zaliczenia w oparciu o literaturę

obowiązkową oraz wybrane pozycje z literatury

uzupełniającej

Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)

1. Wprowadzenie do historii filozofii najnowszej. Główne problemy i nurty.

2. Filozofia dialogu (spotkania). F. Ebner, M. Buber, F. Rosenzweig.

3. E. Levinasa krytyka tradycji filozofii europejskiej. Etyka jako filozofia pierwsza.

4. Egzystencjalizm i wątki egzystencjalne w myśli XX wiecznej.

5. Marksizm i neomarksizm. Szkoła Frankfurcka. M. Horkheimer i T.W. Adorno.

6. Neotomizm i personalizm.

7. Filozofia analityczna. Główne stanowiska.

8. Hermeneutyka. H.-G. Gadamer, P. Ricoeur i hermeneutyka radykalna.

9. Pragmatyzm amerykański.

10. Psychoanaliza S. Freuda i neopsychoanaliza.

11. Filozofia nauki w XX wieku. K.R. Popper, T.S. Kuhn, P. Feyerabend.

12. Strukturalizm i postmodernizm.

Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej

Literatura podstawowa:

1. E. Coreth, P. Ehlen, G. Haeffner, F. Ricken, Filozofia XX wieku, tłum. M.L. Kalinowski, Kęty 2004.

2. Filozofia XX wieku, pod. Red. Z. Kuderowicza,

14

Warszawa 2002 (lub inne wydanie), t. 1-2. 3. A. Miś, Filozofia współczesna. Główne nurty,

Warszawa 1996 (lub inne wydanie). 4. A. J. Ayer, Filozofiaw XX wieku, tłum. B.

Chwedeńczuk, Warszawa 2003 (lub inne wydanie). 5. T. Buksiński, Współczesne filozofie polityki, Poznań

2006.

Literatura uzupełniająca:

1. J. Stelmach, Co to jest hermeneutyka? Kraków 1989.

2. Pawliszyn, Skryte podstawy rozumienia: hermeneutyka a psychoanaliza, Gdańsk 1993.

3. A. Bronk, Rozumienie-dzieje-język: filozoficzna hermeneutyka H.-G. Gadamera, Lublin 1988.

4. K. Święcicka, Transcendentalizm Husserla a filozofia dialogu, Warszawa 1993.

5. M. Jantos, Filozofia dialogu. Źródła, zasady, adaptacje, Kraków 1997.

6. J. Piaget, Strukturalizm, tłum. S. Cichowicz, Warszawa 1972.

7. E. Levinas, Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności, tłum. M. Kowalska, Warszawa 1998.

8. L. Kołakowski, Główne nurty marksizmu, Warszawa 2009 (lub inne wydanie).

a. Stępnik, Pragmatyzm Williama Jamesa: ujęcie systemowo-krytyczne, Warszawa 2009.

9. Z. Rosińska, Freud, Warszawa 2002 (lub inne

wydanie).

Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)

Epistemologia

Język przedmiotu/modułu kształcenia*)

Polski

Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)

Wiedza: 1) ma wiedzę o miejscu filozofii w systemie nauk i

jej znaczeniu dla kształtowania się badań naukowych,

2) ma wiedzę z podstawowych dyscyplin filozoficznych

Umiejętności: poprawnie stosuje poznaną terminologię

filozoficzną

Kompetencje społ.: wykazuje gotowość analizowania i

twórczego rozwiązywania problemów

Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany

III

Forma realizacji zajęć Wykład

Wymagania wstępne i dodatkowe

Zaliczenie semestru I i II

15

Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy*

30 wykład

Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)

5

Stosowane metody dydaktyczne

Wykład akademicki z elementami dyskusji

Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy

Obecność na zajęciach. Przygotowanie pracy pisemnej

omawiającej wybrane stanowisko epistemologiczne

(podstawa do zdobycia oceny 3.0 - 4.0) lub pracy o

charakterze porównawczym (podstawa do zdobycia oceny

5.0) oraz rozmowa na podstawie przygotowanej pracy i

literatury przedmiotu.

Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia

Zaliczenie na podstawie pracy pisemnej oraz rozmowy w

oparciu o pracę i podaną literaturę

Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)

1. Główne problemy epistemologii 2. Ogólny zarys rozwoju filozoficznej refleksji nad

poznaniem 3. Spór o źródła poznania 4. Spór o przedmiot poznania (debata

realizm/idealizm, odmiany realizmu i idealizmu) 5. Klasyczna koncepcja prawdy i jej odmiany 6. Nieklasyczne koncepcje prawdy 7. Sąd a proste ujęcie poznawcze; kwestia struktury i

funkcji władz poznawczych, 8. Poznanie bezpośrednie/poznanie pośrednie 9. Poznanie potoczne a poznanie naukowe 10. Poznanie a wiedza 11. Poznanie a światopogląd 12. Poznanie a wartości i religia 13. Kluczowe współczesne stanowiska

epistemologiczne

Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej

Literatura obowiązkowa: 1. K. Ajdukiewicz, Zagadnienia i kierunki filozofii. Teoria

poznania. Metafizyka, Kęty-Warszawa 2003. 2. Z. Cackowski, Zasadnicze zagadnienia filozofii (część

trzecia: Teoria poznania), Warszawa 1989. 3. R. M. Chisholm, Teoria poznania, tłum. R. Ziemińska,

Lublin 1994. Literatura uzupełniająca:

1. Filozofia. Podstawowe pytania, red. E. Martens, H. Schnädelbach, Warszawa 1995.

2. T. Gadacz, Historia filozofii XX wieku, T. 1, 2, Kraków 2009.

3. J. Woleński, Epistemologia. Poznanie, prawda, wiedza, realizm, PWN 2007.

16

Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)

Estetyka

Język przedmiotu/modułu kształcenia*)

Polski

Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)

Wiedza: 1) ma wiedzę z podstawowych dyscyplin

filozoficznych (estetyka),

2) zna i rozumie rolę refleksji filozoficznej w kształtowaniu

kultury

Umiejętności: poprawnie stosuje poznaną terminologię

filozoficzną

Kompetencje społ.: rozumie rolę dziedzictwa filozoficznego

we współczesnej kulturze i ma świadomość znaczenia

filozofii dla samorozwoju człowieka

Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany

III

Forma realizacji zajęć Wykład

Wymagania wstępne i dodatkowe

Zaliczenie semestru I i II

Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy*

30 godz. wykład

Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)

5

Stosowane metody dydaktyczne

Wykład akademicki z elementami dyskusji, prezentacje

multimedialne

Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy

Udział w zajęciach. Przygotowanie pracy pisemnej

omawiającej wybrane stanowisko epistemologiczne

(podstawa do zdobycia oceny 3.0 - 4.0) lub pracy o

charakterze porównawczym (podstawa do zdobycia oceny

5.0) oraz rozmowa na podstawie przygotowanej pracy i

literatury przedmiotu.

Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia

Zaliczenie w oparciu o pracę pisemną oraz wypowiedź

ustną na podstawie literatury przedmiotu

Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)

Czym jest filozofia sztuki?; estetyka fenomenologiczna

(Waldemar Conrad, Moritz Geiger, Fritz Kaufmann, Roman

Ingarden, Max Scheler, Maurice Merleau-Ponty, Martin

17

Heidegger, Mikel Dufrenne, Enzo Paci); sztuka i

hermeneutyka (Wilhelm Dilthey, Hans-Georg Gadamer,

Paul Ricoeur, Umberto Eco); Dzieło sztuki wg

egzystencjalistów (Søren Kierkegaard, Jean-Paul Sartre,

Karl Jaspers, Mikołaj Bierdiajew, Lew Szestow);

Pragmatyzm estetyczny (John Dewey, Richard Rorty,

Richard Shustermann); estetyka fragmentalizmu

(postmodernizm – J.-F. Lyotard, W. Welsch, J. Baudrillard,

J.-P. Vuarnet, P. Virilio).

Wzajemne inspiracje filozoficzno-artystyczne

współczesnego świata pokazują interesujące aspekty

szeroko rozumianej kondycji ludzkiej. Wychodząc z

Schelerowskiego założenia o tym, iż sztuka i filozofia danej

epoki musi współgrać z jej ‘duchem’ można podjąć próbę

opisania najistotniejszych symptomów ducha naszych

czasów.

Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej

Literatura obowiązkowa: Teksty źródłowe oraz

komentujące (m.in.: Kant: Krytyka władzy sądzenia;

Lyotard: Wzniosłość i awangarda; K. Wilkoszewska:

Wariacje na postmodernizm, R. Nycz (red.),

Postmodernizm. Antologia przekładów i in.); reprodukcje,

slajdy, filmy video dotyczące zjawisk artystycznych

ilustrujących omawianą problematykę.

Literatura uzupełniająca: Z. Bauman: Między chwilą a

pięknem. O sztuce w rozpędzonym świecie. Z. Bauman:

Kultura w płynnej nowoczesności. J. Kristeva: Potęga

obrzydzenia.

Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)

Etyka

Język przedmiotu/modułu kształcenia*)

Polski

Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)

Wiedza:

1) zna terminologię filozoficzną w języku polskim z podstawowych dyscyplin filozoficznych

2) ma wiedzę z podstawowych dyscyplin filozoficznych (etyka)

Umiejętności:

1) poprawnie stosuje poznaną terminologię filozoficzną

2) ma świadomość normatywnych podstaw i moralnych konsekwencji działania

18

Kompetencje społ.:

1) wykazuje gotowość analizowania i twórczego rozwiązywania problemów

2) ma pogłębioną świadomość problemów etycznych, w tym zagadnień i roli etyki zawodowej

Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany

III

Forma realizacji zajęć wykład

Wymagania wstępne i dodatkowe

Zaliczenie semestru Ii II

Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy*

30 wykład

Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)

7

Stosowane metody dydaktyczne

metoda pracy z tekstem, metoda dyskusji, metoda map mentalnych

Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy

Egzamin ustny

Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia

Egzamin ustny. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest obecność na zajęciach oraz złożenie konspektu 3 lektur uzupełniających

Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)

1. Przedmiot, zadania, specyfika etyki. Znaczenie pojęć: „etyka normatywna”, „etyka opisowa”, „moralność”, „nauka o moralności”, „aksjologia”.

2. Różnice między normą moralną, prawną i przepisem obyczajowym.

3. Poglądy etyczne i społeczne sofistów. 4. Sokrates: intelektualizm etyczny i trzy metody

dochodzenia do wiedzy pewnej. 5. Sokratycy mniejsi: cynicy, cyrenaicy 6. Platon: problem Najwyższego dobra; podział duszy,

cnoty 7. Arystoteles: eudajmonia, podział duszy, cnoty, zasada

złotego środka, cnota przyjaźni. 8. Hedonizm psychologiczny Epikura: podział potrzeb,

lęki, cnota. 9. Augustyn: hierarchia dóbr, przyczyny zła moralnego,

wolna wola 10. Tomasz z Akwinu: intelektualizm etyczny, intencja czynu, cnoty, prawo natury, sumienie, synereza.

11. Nowożytne spory o prawo natury: T. Hobbes, H. Grotius, S. Puffendorf, J.-J. Rousseau.

19

12. D. Hume: teoria uczuć moralnych

12. Postulaty praktycznego rozumu, imperatywy oraz autonomiawoli w filozofii moralnej I. Kanta.

10. Utylitaryzm etyczny: J. Bentham i J. St. Mill 11. Etyka fenomenologiczna: Max Scheler, N. Hartmann

(porządek aksjologiczny, poznanie wartości, patologia zmysłu aksjologicznego).

12. Personalizm chrześcijański: E. Mounier, K. Wojtyła 13. Etyka i hermeneutyka (etyka autentyczności, etyka

charakteru): A. MacIntyre, Ch. Taylor. 14. Spory metaetyczne w filozofii brytyjskiej i polskiej.

Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej

Literatura podstawowa:

V. Bourke, Historia etyki, wyd. Krupski i s-ka, Toruń 1994.

Problemy etyki. Wybór tekstów, red. S. Sarnowski, E.

Fryckowski, Bydgoszcz 1993.

Z fenomenologii wartości. Teksty filozoficzne, red. W.

Galewicz, Kraków 1988.

S. Swieżawski, Dzieje europejskiej filozofii klasycznej,

Warszawa - Wrocław 2000.

M. Ossowska, Podstawy nauki o moralności, Wrocław

1994.

R. Spaemann, Podstawowe pojęcia moralne, Lublin 2000.

A.MacIntyre, Krótka historia etyki, Warszawa 1995.

Literatura uzupełniająca:

Krońska, Sokrates, Warszawa 1983.

Platon, Hipiasz Mniejszy, Warszawa 1992 lub inne

wydanie.

Arystoteles, Etyka Nikomachejska, Warszawa 1992.

Epikur, List do Menojkeusa, W: Wybrane teksty z historii

filozofii starożytnej Grecji i Rzymu, red. J. Legowicz, W-wa

1970.

Seneka, O życiu szczęśliwym. W: Dialogi, PAX, W-wa

1963.

Św. Augustyn, Wyznania, ks. VII, dowolne wydanie.

I. Kant, Uzasadnienie metafizyki moralności, dowolne

wydanie.

20

J. Bentham, Wprowadzenie do zasad moralności i

prawodawstwa, Warszawa 1957.

J. St. Mill, Utylitaryzm. O wolności, Warszawa 1959.

F. Nietzsche, Z genealogii moralności, wyd. Znak, Kraków

1997.

K. Wojtyła, Wykłady lubelskie, Lublin 1986.

J. Maritain, Dziewięć wykładów o podstawowych pojęciach

z filozofii moralnej, RW KUL, Lublin 2001.

A. MacIntyre, Dziedzictwo cnoty, PWN, Warszawa 1996. Ch. Taylor, Etyka autentyczności, Znak, Kraków 2000.

Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)

Etyki stosowane

Język przedmiotu/modułu kształcenia*)

Polski

Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)

Wiedza: ma wiedzę o podstawowych stanowiskach i

problemach z zakresu etyk stosowanych; zna podstawowe

kategorie z tego zakresu;

Umiejętności: potrafi właściwie ocenić argumenty

określonych stanowisk etycznych w odniesieniu do

problemów praktycznych;

Kompetencje społ.: 1)rozumie rolę etyki jako czynnika

regulacji w różnych obszarach aktywności człowieka.

Potrafi wykorzystać wiedzę etyczną do rozstrzygania

dylematów i problemów natury praktycznej..

Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany

II

Forma realizacji zajęć wykład

Wymagania wstępne i dodatkowe

Ogólna wiedza z zakresu etyki ogólnej

Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy*

45 wykład

Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)

6

Stosowane metody dydaktyczne

Wykład akademicki

Sposób weryfikacji efektów Zaliczenie

21

kształcenia uzyskanych przez słuchaczy

Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia

Zaliczenie

Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)

1. Etyka ogólna a etyki stosowane- status etyk stosowanych

2. Metaetyczne stanowiska w etykach stosowanych 3. Odpowiedzialność jako kategoria etyk stosowanych 4. Podstawowe stanowiska i problemy różnych etyk

stosowanych: - etyka nauki i techniki - etyka gospodarowania(biznesu) - etyki środowiskowe - etyka polityki - etyka mediów -bioetyka -etyka służby publicznej

5. Podstawowe dylematy i konflikty jako przedmiot etyk

stosowanych

Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej

Literatura podstawowa: S. Konstańczak: Etyka środowiskowa wobec biotechnologii.

Słupsk 2003

Z.Bauman: Etyka ponowoczesna. Warszawa 1996

M.Gałuszka, K.Szewczyk (red.): Narodziny i śmierć.

Bioetyka kulturowa wobec stanów granicznych życia

ludzkiego. Warszawa , Łodź 2002

H.Jonas: Zasada odpowiedzialności. Kraków 1996

Z.Piątek: Etyka środowiskowa. Kraków 1998

A.Kiepas: Moralne wyzwania nauki i techniki. Katowice-

Warszawa 1992

A.Kiepas: Człowiek wobec wyzwań filozofii techniki.

Katowice 2001

P.Pratley: Etyka w biznesie. Warszawa 1998

M.Sienko: Człowiek w pajęczynie. Wrocław 2002

A.Kocikowski, T.Bynum (red.): Wprowadzenie do etyki

informatycznej . Poznań 2002

22

J.Habermas: Przyszłość natury ludzkiej. Warszawa 2003

W.Gasparski (red.): Europejskie standardy etyki i

społecznej odpowiedzialności biznesu. Warszawa 2003

Literatura uzupełniająca:

A.Kiepas (red.): Człowiek. Technika. Środowisko. Katowice

1999

L.V.Ryan, J.Sojka (red.): Etyka biznesu. Poznań 1997

M.Castells: Galaktyka Internetu. Poznań 2003

M.Sułek, J.Świniarski: Etyka jako filozofia dobrego

działania zawodowego. Warszawa 2001

Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)

Ontologia

Język przedmiotu/modułu kształcenia*)

polski

Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)

Wiedza: ma wiedzę o podstawowych dyscyplinach

filozoficznych. Zna terminologię filozoficzną w języku

polskim z podstawowych dyscyplin filozoficznych.

Umiejętności: poprawnie stosuje poznana terminologię

filozoficzną, potrafi analizować argumenty filozoficzne,

identyfikować kluczowe tezy i założenia koncepcji

filozoficznych.

Kompetencje społeczne: rozumie rolę dziedzictwa

filozoficznego we współczesnej kulturze i ma świadomość

znaczenia filozofii dla samorozwoju człowieka. Zna zakres

posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności, rozumie

potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego.

Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany

III

Forma realizacji zajęć wykład

Wymagania wstępne i dodatkowe

Zaliczenie I I II semestru

Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i

30 wykład

23

słuchaczy*

Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)

5

Stosowane metody dydaktyczne

Wykład akademicki

Sposób weryfikacji efekt ów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy

egzamin

Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia

egzamin

Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)

1. Ontologia, metafizyka, filozofia pierwsza. 2. Filozoficzne pojęcie bytu. 3. Geneza ontologii i jej typologie. 4. Problem bytu i niebytu. 5. Istota i istnienie. 6. Możliwość i konieczność. 7. Transcendentalia i uniwersalia. 8. Pojęcie przedmiotu. 9. Historia rozważań ontologicznych.

Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej

Literatura obowiązkowa:

1. W Stróżewski, Ontologia, Kraków 2004.

2. E. Berti, Wprowadzenie do metafizyki, tłum. D.

Facca, Warszawa2002.

Literatura uzupełniająca:

1. R. Ingarden, Spór o istnienie świata, wyd. III,

Warszawa 2002.

2. M.A. Krąpiec, Metafizyka.Zarys teorii bytu, Lublin

1987.

3. N. Hartmann, Nowe drogi ontologii, tłum. L.

Kopciuch i A. Mordka, Toruń 1998.

*) moduł kształcenia to szeroko rozumiany przedmiot lub grupa przedmiotów.