1

LITERATURA

I TREŚCI

PROGRAMOWE

STUDIÓW

PODYPLOMOWYCH

NEGOCJACJI

KRYZYSOWYCH

SPECJALNOŚĆ –

KOMUNIKACJA

SPOŁECZNA

2

Podstawy komunikacji społecznej

Formuła przedmiotu

Wykład i ćwiczenia

Założenia i cele przedmiotu

Zdobycie podstawowej wiedzy w zakresie teorii wyjaśniających zjawiska komunikacyjne.

Zdobycie wiedzy o procesualnym charakterze komunikacji i sposobach jej analizowania.

Zapoznanie z modelami komunikowania.

Treści merytoryczne oraz sposób ich realizacji

1.. Wyjaśnienie pojęć komunikacja, komunikować, komunikować się. Formy komunikacji.

2. Charakterystyka kodowego modelu komunikowania się

3. Schemat komunikacji językowej R. Jakobsona i funkcje języka

4. Model komunikowania się Harolda Laswella.

5. Zasady efektywnej komunikacji (zdolność rozumienia, ukierunkowanie na pożądany efekt,

etyczność komunikacji)

6. Bariery skutecznej komunikacji (filtrowanie, selektywna percepcja, przeciążenie

informacyjne, emocje, kwestie językowe, niepokój komunikacyjny)

7. Sposoby przezwyciężania barier komunikacyjnych (korzystanie ze sprzężeń zwrotnych,

upraszczanie języka, aktywne słuchanie, panowanie nad emocjami, zwracanie uwagi na

sygnały niewerbalne) 8. Inferencyjny aspekt komunikacji językowej. Maksymy Grice’a – wyznaczniki prawidłowej

komunikacji (zasada kooperacji, maksymy: ilości, jakości, odniesienia, sposobu).

Teoria implikatur: implikatury konwencjonalne (presupozycja) i niekonwencjonalne

(konwersacyjne i niekonwersacyjne). Procedury ujawniania ukrytego

(naddanego) sensu wypowiedzi.

9. Interakcyjny model komunikacji

10. Psychologiczny model komunikacji Shulza von Thuna

11.Model NPL (Programowanie Neurolingwistyczne)

12. Systemy komunikowania społecznego. System komunikowania organizacyjnego.

System komunikowania politycznego. System komunikowania publicznego. System

komunikowania masowego.

Literatura

Bieniok H., 2005: Sztuka komunikowania się, negocjacji i rozwiązywania konfliktów.

Katowice: Wyd. Akademii Ekonomicznej.

Czarnawska M. 2003: Podstawy negocjacji i komunikacji. Pułtusk: Wyższa Szkoła

3

Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora.

Dobek-Ostrowska B., 2007: Podstawy komunikowania społecznego.Wrocław: Astrum.

Fiske J., 1999: Wprowadzenie do badań nad komunikowaniem, Wrocław 1999,

Forgas J., Kipling W., Ladd W., 2005. Umysł Społeczny. Gdańsk. Gdańskie Wydawnictwa

Psychologiczne.

Głodowski W., 1994: Komunikowanie interpersonalne. Warszawa.

Grice H. P., 1975: Logic and Conversation. W: Syntax and Semantics. T. 3: Speech Acts. Red.

P. Cole, J. L. Morgan. New York, 41 – 58.

Grice H. P., 1977: Logika a konwersacja. Przekł. J. Wajszczuk, nr 6, 85 – 99.

Grice H. P., 1980: Logika a konwersacja. Przekł. B. Stanosz. W: Język w świetle nauki. Red.

B. Stanosz. Warszawa, 91 – 114.

Griffin E., 2003: Podstawy komunikacji społecznej. Przekł. O. i W. Kubińscy, M. Kacmajor.

Gdańsk.

Kossowska M., Śmieja M., Śpiewak S. (red.), 2005: Społeczne ścieżki poznania. Gdańsk:

Gdańskie Wydawnictwa Psychologiczne.

Masterbroek, Willem. 2000: Negocjowanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

McKay M., 2007: Sztuka skutecznego porozumiewania się. Gdańsk : Gdańskie

Wydawnictwo Psychologiczne.

McMains, Michael J., Mullins, Wayman C., 2001: Crisis negotiation. Cincinati, OH:

Anderson Publishing Co.;

Masterson J. T, Beebe S. A., Watson N. H.: Invitation to Effective Speech Communication.

Morreale S., Spitzer B., Barge J. Kevin, 2007: Komunikacja między ludźmi: motywacja,

wiedza i umiejętności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Nęcki Z., 2000: Komunikacja międzyludzka. Kraków.

Schulz von Thun F. , 2002: Sztuka rozmawiania. T. 1. Analiza zaburzeń (2001). T. 2. Rozwój

osobowy. (2001) T. 3 Dialog wewnętrzny. (2002) . W porozumieniu z sobą i innymi –

komunikacja i kompetencje społeczne. (2006) Przekł. P. Włodyga. Kraków.

Stewart, John (red.). 2005. Mosty zamiast murów : podręcznik komunikacji interpersonalnej.

Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN.

Thompson P.1998: Sposoby komunikacji interpersonalnej. Poznań: Zysk i S-ka.

Tokarz, Marek. 2006. Argumentacja, perswazja, manipulacja. Gdańsk : Gdańskie

Wydawnictwo Psychologiczne.

Komunikacja z mediami

4

Forma przedmiotu wykłady i ćwiczenia

Cel przedmiotu

Zapoznanie słuchaczy ze sposobami kontaktów z mediami, udzielaniem wywiadów

telewizyjnych, sporządzaniem i udzielaniem kontaktów prasowych. Trening sprawnej

komunikacji w sytuacjach kryzysowych.

Program przedmiotu

1. Trzy obszary komunikacji w sytuacjach kryzysowych. Przykłady sytuacji

kryzysowych i fazy ich przebiegu.

2. Sprzeczność pomiędzy zagwarantowanym prawem prasowym mediom dostępem do

informacji a „interesem” zarządzających zdarzeniem.

3. Media a sytuacja kryzysowa.

4. Zasady komunikowania się z dziennikarzami w sytuacjach kryzysowych. Wygłoszenie

tzw. „komunikatu wstrzymującego”.

5. Ustalenie listy reguł zapewniających organizacji pozycję jedynego wiarygodnego

źródła informacji. Określenie wskazań operacyjnych lub organizacyjno-technicznych.

Kontrola zachowań w bezpośrednim kontakcie z dziennikarzami. Zalecenia dla osób

prowadzących rozmowę z mediami. Jak odpowiadać na niewygodne pytania.

6. Rola komunikacji niewerbalnej w kontaktach z mediami.

7. Czynniki konfliktowe w relacji media – udzielający informacji i sposoby ich

eliminowania.

8. Powołanie centrum prasowego. Organizacja konferencji prasowych.

9. Udzielanie wywiadów telewizyjnych.

10. Prowadzenie rozmów telefonicznych.

11. Odpowiadanie na telefony krewnych.

12. Sporządzanie i udzielanie oświadczeń prasowych

13. Czynniki gwarantujące sprawną komunikację w sytuacjach kryzysowych (czynnik

czasu, ustalenie osób, które udzielają informacji, konieczność uwzględnienia

czynników psychologicznych i etycznych w komunikowaniu się, rola ekspertów i

decydentów).

14. Przykłady skrajnego zarządzania informacją.

15. Rola strony internetowej jako narzędzia komunikacji w kryzysie.

16. Bariery skutecznej komunikacji (filtrowanie, selektywna percepcja, przeciążenie

informacyjne, język, niepokój komunikacyjny).

Literatura

Bieniok H.: Sztuka komunikowania się, negocjacji i rozwiązywania konfliktów. Katowice:

Wyd. Akademii Ekonomicznej 2005.

Badura-Madej W. (wybór i opracowanie), 1996: Wybrane zagadnienia interwencji

kryzysowej. Poradnik dla pracowników socjalnych. Warszawa.

Badura-Madej W., 1996: Podstawowe pojęcia teorii kryzysu i interwencji kryzysowej. W:

Wybrane zagadnienia interwencji kryzysowej. Poradnik dla pracowników socjalnych.

Red. W. Badura-Madej. Warszawa, 15 – 30.

Dobek-Ostrowska B., red., 1998: Współczesne systemy komunikowania. Wrocław:

5

Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Goban-Klas T., 1999: Media i komunikowanie masowe. Warszawa-Kraków.

Guła P., 2009: Komunikowanie kryzysowe. Warszawa: Wydawnictwo Centrum Szkolenia

Policji w Legionowie.

Guła P., Prońko J., Wiśniewski B., 2009: Zarządzanie w sytuacjach kryzysowych. Bielsko

Biała: Wyższa Szkoła Administracji w Bielsku-Białej.

Malinowski P., 2006: Pokonać kryzys. W: Diagnozowanie sytuacji kryzysowej w

Organizacjach gospodarczych (restrukturyzacja, upadłość, postępowanie układowe,

zarządzanie antykryzysowe). Leszno, 71 – 78.

Podraza U., 2009: Kryzysowe public relations. Warszawa: Difin SA.

Regester M., Larkin J.: Zarządzanie komunikacją w kryzysie. W: Zarządzanie kryzysem.

Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 2005.

Tabernacka M., 2009: Negocjacje i mediacje w sferze publicznej. Warszawa: Wolters Kluer

business.

Skuteczna komunikacja w sytuacjach kryzysowych

6

Forma przedmiotu

Wykład i ćwiczenia

Założenia i cele przedmiotu

Celem przedmiotu jest nabycie umiejętności negocjowania w sytuacjach kryzysowych i

zagrożenia życia.

Treści merytoryczne oraz sposób ich realizacji

Sposoby prowadzenia negocjacji w sytuacjach kryzysowych i zagrożenia życia.

Językowe realizacje określonego celu intencji nadawczych

Milczenie w negocjacjach.

Sposób skutecznego zadawania pytań. Pytania otwarte i zamknięte. Pytanie o rozstrzygniecie.

Pytania retoryczne.

Rola skutecznego słuchania w negocjacjach kryzysowych.

Rola kłamstwa w negocjacjach kryzysowych.

Typy argumentacji. Środki perswazji i sposoby ich zastosowania w komunikacji

interpersonalnej.

Językowe sposoby wyrażania agresji

Teoria aktów mowy J. Austina. Składniki aktu.

Reguły konwersacyjne P. Grice’a (zasada kooperacji, maksymy: ilości, jakości,

odniesienia, sposobu). Etykieta językowa i jej zależność od kontekstu kulturowego.

Akt mowy w dyskursie. Struktura dyskursu, najmniejsza jednostka (sekwencja, krok,

wymiana). Rodzaje kroków w rozmowie (inicjujące, reagujące, reaktywujące).

Przekonywanie bezpośrednie i pośrednie. Posługiwanie się strategiami w różnych typach

komunikacji. Stosowanie działań mających na celu kierowanie postawami i zachowaniami

ludzkimi. Trening asertywności, negocjowanie konfliktu.

Prawidłowości i wyznaczniki skutecznego komunikowania się, aktywne słuchanie,

umiejętność przekonywania i wywierania wpływu, sytuacje konfliktowe i reakcje na nie,

sposoby radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych, strategie negocjacji.

7

Podczas trwania zajęć uczestnicy sprawdzają swoje umiejętności negocjacyjne w kontakcie z

różnymi osobami, które prezentują własne modele komunikacji. Stosowane są ćwiczenia –

scenki, których istota polega na aranżowaniu fragmentów negocjacji.

Literatura

Antas Joanna: O kłamstwie i kłamaniu. Kraków: Universitas.

Birkenbihl V., 1997: Komunikacja werbalna – psychologia prowadzenia negocjacji.

Wrocław: Asstrum.

Birkenbihl V., 2000: Technika szybkiego zadawania trafnych pytań. Wrocław. Wydawnictwo

ASTRUM

Boniecka B.: Struktura i funkcje pytań w języku polskim.

Camp Jim, 2005: Zacznij od „nie”. Techniki negocjacji, których profesjonaliście nie chcą

zdradzić. Przekład Anna Sosenko. Taszów: Biblioteka MODERATORA

Czarnawska M. 2003: Podstawy negocjacji i komunikacji. Pułtusk: Wyższa Szkoła

Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora.

Dobek-Ostrowska B., 2001: Nauka o komunikowaniu. Podstawowe orientacje teoretyczne.

Wrocław 2001.

Jung B., 2001: Komunikowanie w perspektywie ekonomicznej i społecznej, red. B. Jung,

Warszawa.

Krzyminiewska G., 2007: Techniki negocjacji. Poznań: Wydawnictwo Akademii

Ekonomicznej

Lubaś Władysław, 2006: Język w komunikacji, w perswazji i w reklamie. Dąbrowa Górnicza:

Wyższa Szkoła Biznesu.

Masterbroek, Willem. 2000: Negocjowanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

McKay M., 2007: Sztuka skutecznego porozumiewania się. Gdańsk : Gdańskie

Wydawnictwo Psychologiczne.

Myśliwiec Grzegorz, 2007: Techniki i triki negocjacyjne, czyli jak negocjują profesjonaliści.

Warszawa: Centrum Doradztwa i Informacji Difin.

Nęcki Zbigniew, Komunikacja międzyludzka, Kraków 2000.

Pajdzińska Anna, Dialog w świetle pragmatyki językowej, „Język Polski w Szkole dla

klas IV-VIII” 1998/99, z. 4.

Stewart, John (red.). 2005. Mosty zamiast murów : podręcznik komunikacji interpersonalnej.

Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN.

Wiertlewski S., 1995: Pytania bez odpowiedzi. Pytania jako pośrednie akty mowy. Poznań.

Zdunkiewicz D., 1993: Akty mowy, [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t.2:

Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wrocław, 259-270.

KRYZYSOWE PUBLIC RELATIONS

Forma zajęć: konwersatorium

Cele i założenia kursu:

8

Celem kursu jest zapoznanie się słuchaczy z działaniami public relations

w sytuacjach kryzysowych tj. planami działań w sytuacjach kryzysowych, działaniami jakie

służby public relations podejmują w różnych typach sytuacji kryzysowych, regułami działań

public relations w zależności od sytuacji kryzysowej oraz działaniami podejmowanymi przez

służby public relations po opanowaniu kryzysu. Ponadto uczestnicy kursu zapoznają się z

celami oraz funkcjami jakie spełnia public relations, omawiane są narzędzia i środki i

metody, które są wykorzystywane przez pracowników public relations – taka wiedza jest

niezbędna dla zrozumienia działań podejmowanych przez służby public realtions w

sytuacjach kryzysowych.

Zaliczenie w formie projektu. Uczestnicy kursu przygotowują oraz omawiają działalność

public relations w danej sytuacji kryzysowej: studium przypadku.

Program:

1. Pojęcie oraz zakres i funkcje public relations

2. Otoczenie (publiczność) public relations oraz narzędzia i środki wykorzystywane w

public relations.

3. Komunikacja jako podstawowa metoda wykorzystywana w public relations; strategia

perswazji wykorzystywana w komunikowaniu się służb public relations z otoczeniem

public relations; selekcja informacji w public relations

4. Kształtowanie kontaktów z mass mediami

5. Zarządzanie sytuacją kryzysową:

definicje sytuacji kryzysowej

typy sytuacji kryzysowych

uczestnicy kryzysu

etapy sytuacji kryzysowych

konflikt medialny

6. Public relations w sytuacjach kryzysowych:

rola opinii publicznej

plany działań w sytuacjach kryzysowych

działania public relations w sytuacjach kryzysowych

reguły działań public relations w zależności od typu sytuacji kryzysowej

działania po opanowaniu kryzysu

7. Studium przypadku

Bibliografia:

9

1. Black S., Public Relations, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 1998.

2. Smektała T., Public Relations w sytuacjach kryzysowych przedsiębiorstw,

Wydawnictwo Astrum, Wrocław 2005.

3. Rozwadowska B., Public Relations. Teoria. Praktyka. Perspektywy. Wydawnictwo

Studio Emka, Warszawa 2002.

4. Cenker E.M., Public relations, Wydawnictwo Wyższej Szkoły bankwoej. Poznań

1999.

5. Bivins T., Handbook for Public Relations Writing, Third Edition, NTC Business

Books, Lincolnwood, Illinois, USA, 1995.

6. Budzyński W., PR- zarządzanie reputacją firmy, Poltext, warszawa 1998.

7. Gray R., Hobsbawn J., Cosmopolitan. A guide to working in PR and advertising,

Penguin Books, 1996.

8. Gregory A., Public Relations w praktyce, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły

Biznesu, Krakó 1997.

9. Murdoch A., Język public relations, czyli jak promować firmę, Warsztaty

Menadżerskie. Poltext. Warszawa 2000.

Anatomia wystąpień publicznych

Forma zajęć:

Ćwiczenia

10

Cel zajęć Podwyższenie umiejętności w zakresie wystąpień publicznych, publicznej obrony swoich

racji, a także zabierania głosu w dyskusji.

1. Sztuka prezentacji (definicja i cele prezentacji, sztuka prezentacji, cechy prowadzącego)

2. Jak zapanować nad publicznością (umiejętność skupiania uwagi, autoprezentacja,

identyfikacja publiczności.

3. Rola pierwszego wrażenia (otwarcie prezentacji, techniki burzenia barier między

prowadzącym a publicznością, umiejętność milczenia, poczucie własnej wartości –

doskonałego mówcy i psychologa)

4. Konstruowanie scenariusza prezentacji. Wykorzystanie pomocy wizualnych.

5. Sposoby opanowania stresu.

6. Prowadzenie dyskusji, publiczne zabieranie głosu, obrona własnego stanowiska

Literatura

Andrzejewski P.(red.): Wystąpienia publiczne i profesjonalna korespondencja czyli trudna

sztuka budowania wizerunku.

Blein B.,L.: Sztuka prezentacji wystąpień publicznych.

Davies P., 1997: Twój image. Wydawnictwo Amber. Hamlin S., 1994: Jak mówić, żeby nas słuchali. Wydawnictwo petit, 1994

Mc Gee P., 1999: Przemawianie doskonałe. Poznań.

Morgan N., Wystąpienia publiczne. Osobisty mentor. Harvard Business School Press.

Rzędowska A., Rzędowski J.: Mówca doskonały. Wystąpienia publiczne w praktyce.

Tracy B., 1998: Maksimum osiągnięć. MUZA.

Wystąpienia publiczne. Zostań mistrzem retoryki. Tłum. R. Schmidtke

JĘZYK ANGIELSKI W KONTAKTACH Z MEDIAMI W SYTUACJACH

KRYZYSOWYCH

Forma zajęć:

Ćwiczenia

11

Cele i założenia kursu.

Celem kursu jest zapoznanie słuchaczy ze słownictwem oraz terminologią używaną w

mediach w różnych sytuacjach kryzysowych w języku angielskim. Ponadto uczestnicy kursu

zapoznają się ze sposobem pisania oraz treścią notatki prasowej przygotowywanej przez

różne organizacje dotknięte kryzysem oraz przeprowadzanie wywiadu dla radia i telewizji w

języku angielskim.

Zaliczenie w formie testu pisemnego obejmującego znajomość terminologii wprowadzonej

podczas zajęć oraz w formie rozmowy ustnej na temat wybranej sytuacji kryzysowej.

Program:

Zapoznanie się ze słownictwem oraz terminologią używaną w różnych sytuacjach

kryzysowych w języku angielskim:

- nieszczęśliwe zdarzenia ( wypadki, katastrofy, pożary i podpalenia)

- kryzysy wynikające ze złej sytuacji ekonomicznej zewnętrznej ( krach na giełdzie, inflacja,

kryzys finansowy)

- konflikty z prawem

- kryzysy wynikające z działania wrogo nastawionych osób i grup ludzi ( terroryzm, sabotaż,

celowe zatrucie produktów itp.)

- kryzysy ekologiczne ( zanieczyszczenie i skażenie powietrza oraz środowiska wycieki

radioaktywne itp.)

- kryzysy pracownicze ( np. strajki)

- kryzysy naturalne ( np. powódź, tornado, trzęsienie ziemi, lawina itp.)

- kryzysy związane z zamieszkami np. na tle etnicznym, sytuacją politycznych uchodźców

itp.)

2. Przygotowywanie i pisanie notatki prasowej ( press release) w sytuacjach kryzysowych w

języku angielskim.

3. Konferencja prasowa oraz wywiady dla telewizji i radia w sytuacji kryzysowej ( przykłady

w języku angielskim)

Bibliografia:

Mascull B., Key Words In The Media. Helping learners with real English, The Cobuild

Series, Harler Collins Publishers, 1995

Otto B&M., Here is the News, Part 1, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1005

Otto B&M., Here is the News, Part 2, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1995

Ćwilklińska J., English for Public Relations, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 2001

McCarthy M, O’Dell F., English Vocabulary In Use, Cambridge University Press,

Cambridge 1994

Redman S., English Vocabulary in Use, Cambridge University Press, Cambridge 1997

McCarthy M, O’Dell F., English Collocations in Use, Cambridge University Press,

Cambridge, 2005

Elementy fonetyki praktycznej i emisji głosu

Forma zajęć:

ćwiczenia

12

Przedmiot wprowadza w zagadnienia biologicznych i lingwistycznych uwarunkowań procesu

nadawania i odbioru mowy. Słuchacze poznają elementy fonetyki języka polskiego oraz

podstawowe zasady emisji głosu niezbędne do prawidłowego wyrażania się / bycia

zrozumianym w sytuacjach kryzysowych.

Program:

Przedmiot fonetyki. Głoska a litera. Budowa i funkcjonowanie narządów mowy. Powstawanie

dźwięku i jego cechy.

Podstawy klasyfikacji dźwięków mowy.

Upodobnienia – mechanizm, ogólna klasyfikacja. Uproszczenia grup spółgłoskowych.

Cechy regionalne wymowy. Zjawiska prozodyczne we współczesnej polszczyźnie.

Fizyczne aspekty komunikacji werbalnej i emisji głosu: budowa, działanie i ochrona

narządów mowy, oddech i ćwiczenia oddechu; ćwiczenia relaksacyjne.

Środki wyrazu dotyczące treści i formy wypowiedzi w sytuacjach kryzysowych

Kontury intonacyjne i ich wpływ na znaczenie wypowiedzi w sytuacji kryzysowych.

Akcent emocjonalny – operowanie tempem, natężeniem głosu, pauzą itp. w celu przekazania

emocji zawartych w przekazie w sytuacjach kryzysowych.

Literatura podstawowa:

Dłuska M., Fonetyka polska. Artykulacja głosek polskich, wyd. 2, Warszawa–Kraków 1981.

Dukiewicz L., Sawicka I., Gramatyka współczesnego języka polskiego. Fonetyka i fonologia,

Kraków 1995.

Kotlarczyk M., Podstawy sztuki żywego słowa. Instrument – dykcja – ekspresja, Warszawa

1965 – i wyd. nast.

Madelska L., Witaszek-Samborska M., Zapis fonetyczny. Zbiór ćwiczeń, wyd. 5, Poznań

2000.

Ostaszewska D., Tambor J., Fonetyka i fonologia języka polskiego. Warszawa 2000.

Wieczorkiewicz B., Sztuka mówienia, Warszawa 1980.

Wiśniewski M., Zadania z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń 1999.

Komunikacja z ofiarami sytuacji kryzysowej

Forma zajęć:

ćwiczenia

13

Cel przedmiotu

Zapoznanie słuchaczy ze sposobami komunikowania się z ofiarami sytuacji kryzysowej

Program przedmiotu

1. Budowanie pozytywnych relacji z interwentem. Sztuka motywowania.

2. Pomoc ofiarom katastrof i innych zdarzeń traumatycznych.

3. Podstawowe umiejętności prowadzenia interwencji kryzysowej. Rola wysłuchiwania

(zdefiniowanie problemu, zapewnienie poczucia bezpieczeństwa, wspieranie),

działanie (rozważenie możliwości, układanie planów, uzyskanie zobowiązania

klienta).

4. Konstruowanie właściwej oceny w interwencji kryzysowej. ocena potencjalnych

zagrożeń.

5. Pomoc w przeżywaniu żalu i żałoby utraty bliskich osób.

6. Komunikacja z ludnością na obszarach objętych zagrożeniem

7. Opanowanie sposobów działania w sytuacji silnego stresu.

Literatura

Kubacka – Jasiecka D., Lipowska – Teutsch A.: Oblicza kryzysu psychologicznego i

pracy

interwencyjnej. Kraków 1997

Degen U.: Sztuka nawiązania pierwszego kontaktu. Gdańsk 2005.

Kryzys, interwencja i pomoc psychologiczna. Nowe ujęcia i możliwości / red. Dorota

Kubacka-Jasiecka, Krzysztof Budyń. - Toruń : Wydaw. Adam Marszałek, 2004.

James Richard K., Gilliland Burl E : Strategie interwencji kryzysowej. Pomoc

psychologiczna

poprzedzająca terapię. - Warszawa : PARPA, 2006.

Lipczyński A. : Psychologiczna interwencja w sytuacjach kryzysowych. - Warszawa:

Difin, 2007.

Komunikacja niewerbalna w kontaktach społecznych

Formuła przedmiotu :

ćwiczenia

14

Cel zajęć :

Zajęcia mają za zadanie rozwinąć umiejętności świadomego odbioru komunikatów

niewerbalnych a także przygotować słuchacza do aktywnego i bezpiecznego uczestniczenia

w procesie negocjacyjnym w realnych sytuacjach, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji

kryzysowych.

Wstępny program zajęć :

1. Natura komunikacji niewerbalnej

2. Ekspresja twarzy

3. Zachowania wzrokowe

4. Komunikacja ciałem

5. Komunikacja proksemiczna

6. Natura dotyku

7. Komunikacyjne funkcje wyglądu fizycznego

8. Sygnały niewerbalne w percepcji interpersonalnej.

9. Międzynarodowe podobieństwa i różnice w komunikacji niewerbalnej

Bibliografia :

8. Leathers D., Komunikacja niewerbalna, PWN, Warszawa 2007

9. Załazińska A., Niewerbalna struktura dialogu. W poszukiwaniu polskich wzorców

narracyjnych i interakcyjnych zachowań komunikacyjnych, Kraków 2007

10. Wierzbicka A., Mówienie o emocjach. Semantyka, kultura i poznanie, Warszawa 1999

11. Bobrowski I., Zaproszenie do językoznawstwa, Kraków , 1998

12. Hall E. Bezgłośny język, PIW Warszawa 1987

13. Collett P. Księga znaków : jak poprzez ciało wyrażamy swoje myśli i uczucia,

Warszawa 2004.

14. Sikorski W., Gesty zamiast słów : psychologia i trening komunikacji niewerbalnej,

Kraków 2005.

15. Cieślak R., Retoryka ciała w dyskursie publicznym ,Toruń 2008.

16. Tease A. Mowa ciała : jak odczytywać myśli innych ludzi z ich gestów, Kielce 2001

17. Ewa Czerwińska, Twarzą w twarz : komunikacja w kontaktach osobistych, Warszawa

2006.

18. Wołowik W., Język ciała : pomoc dla pracowników organów ochrony, prawa

i porządku, Kraków, 1998.

Alternatywne formy komunikacji w sytuacjach kryzysowych

Forma zajęć :

Warsztaty

15

1. Cele i zadania zajęć

Celem nauczania jest zapoznanie słuchaczy z alternatywnymi formami komunikowania,

w tym z podstawami wiedzy o wadach słuchu, jej konsekwencjach dla funkcjonowania

społecznego ze szczególnym uwzględnieniem tożsamości środowiskowej i kulturowej

środowiska osób z uszkodzonym słuchem oraz ich środkami porozumiewania się w

sytuacjach kryzysowych.

W ramach części praktycznej warsztatów celem jest opanowanie przez słuchaczy

podstaw języka migowego w stopniu umożliwiającym:

rozumienie nieskomplikowanych wypowiedzi w tym języku

formułowanie nieskomplikowanych wypowiedzi w zakresie objętym materiałem

nauczania

Zdobyte na kursie wiedza i umiejętności powinny umożliwiać w praktyce podstawowy

kontakt komunikacyjny z osobami z ubytkiem słuchu w różnym stopniu.

W wyniku nauczania słuchacze powinni:

1. Poznać podstawy wiedzy o języku migowym i jego zastosowaniu w kontaktach

z osobami z uszkodzonym słuchem.

2. Opanować praktyczne umiejętności posługiwania się alfabetem palcowym oraz

podstawowymi liczebnikami głównymi i porządkowymi.

3. Opanować praktycznie ok. 200 podstawowych znaków pojęciowych języka

migowego oraz technikę ich używania zgodnie z zasadami systemu językowo-

migowego.

1. Treści przeznaczone do zrealizowania

1.1. Podstawy systemu językowo-migowego

2.1.1 Język migowy – daktylografia

Celem zajęć dydaktycznych z daktylografii jest poznanie i utrwalenie znaków polskiego

alfabetu palcowego i umiejętności posługiwania się nimi oraz poznanie i utrwalenie znaków

podstawowych liczebników głównych i porządkowych.

DAKTYLOGRAFIA

Polski alfabet palcowy :

znaki statyczne występujące, w pozycji klasycznej,

16

znaki statyczne występujące w pozycji odmiennej od klasycznej,

znaki dynamiczne,

znaki digrafów,

znaki dynamiczne będące modyfikacją znaków statycznych.

Znaki pojęć liczbowych:

znaki liczebników głównych,

znaki liczebników porządkowych,

Znaki i zasady uzupełniające daktylografię.

2.1.2 Język migowy – ideografia

Celem zajęć dydaktycznych z ideografii jest praktyczne nauczenie słuchaczy

posługiwania się ok. 300 znakami pojęciowymi języka migowego w sposób zgodny

z zasadami systemu językowo-migowego. Treści kształcenia czyli słownictwo zostało

podzielone na 5 jednostek tematycznych . Zestaw słownictwa dotyczącego poszczególnych

jednostek tematycznych podany jest poniżej.

Temat 1 : Pierwszy kontakt

będzie, być, był, ci/cię/ ciebie/ tobie, co/coś, czy, dla, do, do widzenia, dobry/dobrze, dom,

dowód osobisty, dzień, dzień dobry, dziękuję, gdzie, głuchoniemy, głuchy, i, imię, ja, jak,

jaki, jest, kobieta, kto/ktoś, mężczyzna, mieć, mieszkać, mieszkanie, migać, mnie, można,

móc, mój, mówić, na, napisać, nazwisko/nazywać, nie mieć, nie umieć, nie wiedzieć, numer,

od, osoba, pan, pani, pisać, podpisać, pokój, pisać, pokazać, proszę, rozumieć, są, siadać, się,

słyszeć, tam, tu, twój, ty, ulica, umieć, usiąść, widzieć, do widzenia, przepraszam,

kontakt/kontaktować się

Temat 2: Uczucia, emocje i normy moralne

emocje/ emocjonalny, czuć się, uczucie, smutny/smucić się, cierpieć/ cierpienie, żal/ żalić,

martwić się, przykry/przykrość, strach, bać się, gniew/gniewać się, nienawiść/ nienawidzieć,

oburzenie, płacz/ płakać, nerwowy, denerwować się, cierpliwy/ cierpliwie, obojętny/

obojętność, charakter/ charakterystyka, wstyd/ wstydzić się, zazdrość/ zazdrościć,

przyzwyczaić się, przemoc, gwałt, napaść, kłótnia/kłócić się, zgoda/zgadzać się, awantura/

awanturować się, uparty/ upierać się, tajemnica/tajny, groźba/groźny/grozić, zaufanie/zaufać,

oszustwo/oszukiwać, obserwacja/obserwować, zmiana/zmieniać, zmęczenie/zmęczyć,

wypadek, dziwny/dziwić, obiecywać/obietnica, przestrzegać, powaga/poważny, wina/winny,

przyznawać/przyznanie, posłuszny/posłuszeństwo, ucieczka/uciekać, bić/bicie,

chciwy/chciwość, fałszywy/ fałszować, kradzież/ kraść, krzyk/krzyczeć, hałas/ hałasować,

krzywda/krzywdzić, młodzież/młodzieżowy, namawiać/namawianie, skarga/skarżyć,

posądzić/ posądzony, sprytny, wołać, zawiadomić przebaczać/ przebaczenie, kazać,

samobójstwo, aborcja, pomoc/pomagać, rozmowa/ rozmawiać

17

Temat 3: Zdrowie

badać/badanie, ból/boleć, części ciała, chory/choroba, lekarstwo, lekarz, natychmiast,

opatrunek, operacja, pielęgniarka, pobranie krwi, pogotowie, położyć się, położyć coś,

ratować, rozebrać się, szpital, śmierć, ubezpieczenie, umrzeć, zastrzyk, zdrowy/zdrowie,

zarażenie/ zarażać, puchnąć/ spuchnąć, rana/ ranić , tętno, oddech/ oddychać, uderzać/

uderzenie, wymioty/ wymiotować, ryzyko

Temat 4: Dom i rodzina

adres, alkohol, bałagan, brat, brudny, ciepły, córka, czysty, dużo, duży, dzieci, dziecko,

głodny, grosz, jeść, każdy, kosztować, kuchnia, kupić, lubić, łazienka, łóżko, mało, mały,

małżeństwo, mama, mąż, nie lubić, obiad, okropny, opiekować się osobno, palić papierosy,

pić, pijany, płacić, porządek, razem, rodzeństwo, rodzice, rodzice, rok, sam, samotny, siostra,

sklep, spać, sprzątać, syn, tata, toaleta, własny, wpłacić, woda, zamężna, zapłacić, zimny,

zjeść, złoty (pieniądz), żona, żonaty, życie

Temat 5: Rachuba czasu

czerwiec, czwartek, godzina, grudzień, jesień, kwiecień, lato, lipiec, listopad, luty, maj,

marzec, minuta, niedziela, noc/nocny, październik, piątek, południe/popołudniu, poniedziałek,

rano, sierpień, sobota, styczeń, środa, święta, wieczór, wiosna, wrzesień, wtorek, zima,

wieczór, doba, jutro/pojutrze, za trzy dni, wczoraj/przedwczoraj/za trzy dni.

Poprawność językowa w komunikacji społecznej

Forma przedmiotu:

Ćwiczenia

Cel przedmiotu

18

Przedmiot ma na celu uczulenie słuchaczy na wszelkiego rodzaju błędy językowe

(składniowe, fleksyjne, leksykalne, frazeologiczne, słowotwórcze, stylistyczne) w

komunikacji społecznej.

1. Wskazanie podstawowych zasad gramatycznych, stylistycznych, ortograficznych i

interpunkcyjnych, a zwłaszcza: stawianie przecinków, myślników i średników.

2. Stawianie znaków interpunkcyjnych przy wyliczaniu i punktowaniu.

3. Pisanie wielką literą wszelkich nazw własnych i tytułów.

4. Unikanie strony biernej – nadaje to dynamikę tekstowi.

5. Pisanie pełnymi zdaniami, najlepiej w formie: podmiot, orzeczenie i dopełnienie.

6. Pisanie „nie” z różnymi częściami mowy.

7. Odmianę i pisowni skrótów i skrótowców.

8. Odmianę liczebników.

9. Odmianę nazwisk.

10. Dzielenie wyrazów

11. Kryteria poprawności: logiczne, funkcjonalne, narodowe, literackie, geograficzne,

historyczne, estetyczne.

12. Pojęcie normy i błędu językowego.Rodzaje błędów językowych.

13. Reguły poprawnościowe w kontekście tendencji rozwojowych polszczyzny.

Bibliografia:

1. B. Klebanowska, W. Kochański, A. Markowski, O dobrej i złej polszczyźnie, Warszawa

1985.

2. W. Cienkowski, Język dla wszystkich, Warszawa 1978.

3. M. Nagajowa, Słowo do słowa, Warszawa 1981.

4. Słownik frazeologiczny języka polskiego, Warszawa 2004.

5. Wielki słownik poprawnej polszczyzny pod red. Andrzeja Markowskiego, Warszawa 2004.

6. S. Bąba, Twardy orzech do zgryzienia, czyli o poprawności frazeologicznej, Poznań 1986.

7. Markowski A., Język polski. Poradnik prof. Markowskiego, Langenscheidt, Warszawa

2007.

Bezpieczeństwo we współczesnym świecie

Forma przedmiotu

warsztaty

19

Założenie i cele przedmiotu

Zdobycie wiedzy w zakresie współczesnych zagrożeń zdrowia i życia ludzkiego

takich jak: kataklizmy, katastrofy i wypadki spowodowane z winy człowieka, wypadki

lotnicze, zagrożenia spowodowane przez eksplozje, napady, morderstwa,

samobójstwa, narkotyki doprowadzające do utraty zdrowia i życia, choroby.

Wykorzystanie zdobytej podstawowej wiedzy w zakresie unikania i walce ze

współczesnymi zagrożeniami.

Zdobycie umiejętności dokonania oceny przyczyn zagrożenia w sytuacji kryzysowej,

które mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo jednostki i porządku publicznego.

Poznanie zagrożeń oddziałujących na zdrowie fizyczne i na psychikę, jakie występują

we współczesnym świecie.

Treści merytoryczne oraz sposób ich realizacji:

Omówienie pojęcia: kierunki współczesnych zagrożeń dla bezpieczeństwa, porządku

publicznego i bezpieczeństwa narodowego

Omówienie obecnej sytuacji politycznej na świecie, która stanowi grunt dla rozwoju

zagrożenia ładu społecznego.

Przedstawienie współczesnych zagrożeń w obszarze: wojny i konflikty, ataki

terrorystyczne, katastrofy naturalne, telewizja, uzależnienia, zanieczyszczenie

środowiska, globalny problem żywnościowy, zagrożenia rodzinne

Przedstawienie pojęcia globalizacji jako kierunku rozwoju lub zagrożenia dla

współczesnego państwa.

Poznanie współczesnych zagrożeń terrorystycznych, sytuacji kryzysowych, jakie

powstają w ich wyniku oraz likwidacji skutków ataków terrorystycznych.

Przedstawienie nowych kierunków edukacji antyterrorystycznej i profilaktyki

antyterrorystycznej. Omówienie pojęcia współczesnego terroryzmu i jego

wielopłaszczyznowej działalności.

Omówienie społecznych aspektów działania sekt religijnych, a w szczególności ich

zaangażowania w życie gospodarcze, polityczne, szkolnictwo i życie kulturalne

różnych społeczeństw. Przedstawienie historii, rozwoju oraz sposobie działania sekt.

Omówienie problemu narkomanii jako elementu współczesnego zagrożenia. Metody

diagnozowania zagrożonych osób pod kątem: diagnozowania poziom lęku oraz

napięcia psychicznego, niezrównoważenia emocjonalnego, obniżenia poczucia sensu

życia oraz myśli samobójczych.

Przedstawienie pojęcia współczesnego terroryzmu religijnego i politycznego oraz

cyberterrorystycznego skierowanego w sieci energetyczne, sieci przesyłowe paliw

płynnych, transport lotniczy, kolejowy, drogowy, łączność rządową i służb

ratowniczych, system finansowy/płatniczy kraju itp.

Omówienie problematyki koordynacji działań instytucji bezpieczeństwa

wewnętrznego we współczesnych państwach europejskich w przypadku wystąpienia

zagrożeń.

Omówienie głównych zagrożeń na obszarze Europy. Omówienie europejskiego

systemu bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego. Współdziałanie Unii

20

Europejskiej z organizacjami międzynarodowymi w zakresie walki z nowymi formami

zagrożeń.

Omówienie roli polskiej Policji w aspekcie współczesnych zagrożeń. Kierunki

działań, system szkolenia, profilaktyka oraz współpraca na arenie międzynarodowej.

Omówienie roli innych instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego w kraju w zakresie

rozpoznawania współczesnych zagrożeń tj.: zwalczanie przestępstw terrorystycznych,

szpiegostwa, naruszenia tajemnicy państwowej, nielegalnego obrotu bronią, amunicją

i materiałami wybuchowymi.

Literatura:

1. Czego obawiają się ludzie? Współczesne zagrożenia społeczne. Diagnoza i

przeciwdziałanie, praca zbiorowa Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2007.

2. Zagrożenia informacyjne a bezpieczeństwo Państwa Polskiego. Piotr Baczek

Wydawnictwo: http://www.petlaczasu.pl/wydawnictwo/w00000543 Adam Marszałek.

3. Podstawy stosunków międzynarodowych, Andrew Heywood, PWN Warszawa 2006

4. Bezpieczeństwo międzynarodowe czasu przemian, pod red. Romana Kuźmiara i

Lachowskiego Zdzisława, Warszawa PISM 2003

5. Społeczno-moralna potrzeba bezpieczeństwa i porządku publicznego red. J. Świtka, M.

Kuć, G. Gozdór, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2006.

6. Dobkowski J., Pozycja prawnoustrojowa służb, inspekcji i straży, Oficyna a Wolters

Kluwer Business. Monografie, Warszawa 2007

7. Wolanin J. Zarys teorii bezpieczeństwa obywateli. Ochrona ludności na czas

pokoju, Warszawa 2005

Praca przed kamerą

Forma przedmiotu

warsztaty

Cel przedmiotu

21

Poznanie zasad i stylu pracy mediów elektronicznych. Specyfika współpracy z telewizją.

Podstawy języka filmowego Formy wypowiedzi dla telewizji. Podstawy montażu filmowego.

Zasady zachowania przed kamerą. Trening oraz recenzowanie różnych form wypowiedzi dla

mediów. Oswojenie i obycie z kamerą

Motto

Nagranego słowa już nie cofniesz.

Metoda

Ćwiczenia z praktykiem. Wymiana doświadczeń i dyskusja. Trening i ćwiczenia – próbne

nagrania form telewizyjnych. Kreatywne recenzowanie i korygowanie błędów. Doskonalenia

wystąpień przed kamerą.

Program ćwiczeń

I. Część ogólna

1. Różnica między „zwykłym gadaniem”, a oficjalną wypowiedzią dla mediów. Zasada

pierwsza: waż słowa.

2. Jak nas widzą adresaci. Jaki jesteś, a jaki powinieneś być. Subiektywna typologia

rzeczników prasowych.

3. Prawda o dziennikarzach. Pozorny konflikt między dziennikarzem a informatorem.

Zasada druga: Skoro zawodowo jesteś skazany na obecność w mediach, to znaj i

dyktuj warunki. 4. Kto jest upoważniony do kontaktów z mediami i telewizją. Co wolno dziennikarzowi,

a co tobie. Granice prawa do informacji i wolności słowa. Prawa i obowiązki

dziennikarzy. Co jest tajemnicą, a co informacją publiczną. Obrona i ochrona swojego

wizerunku i prestiżu instytucji. Sprostowania i odpowiedzi. Zasada trzecia: Znaj i

stosuj prawo.

5. Jak przygotować się do nagrania. Masz prawo znać wcześniej pytania. Czy można

czegoś nie wiedzieć? Zasada trzecia: wiedz wszystko – mów mało.

6. Kamera widzi wszystko. Mikrofon wszystko rejestruje. Fotogeniczność, dobra dykcja,

dobrany strój, uroda, odpowiedni makijaż to twoje atuty. Pamiętaj o mowie ciała,

gestykulacji, mimice.

7. Naucz się walczyć z tremą i ze stresem. Panuj nad nerwami i emocjami. Uwierz w

siebie i w to co mówisz. Bądź konkretny, wiarygodny i przekonujący

8. Jak budować swoją pozycję, by wygrać z mediami. Zasada czwarta: Bez względu, o

co cię pytają – nie zapominaj, co chcesz powiedzieć

9. Pamiętaj o zastrzeżeniu prawa do autoryzacji twojej wypowiedzi.

10. Zasada generalna. Dobry wygląd, pewność siebie i kompetencja to twoi

sprzymierzeńcy. Także i w tej dziedzinie trening czyni mistrza.

II. Część telewizyjna

11. Telewizja to najbardziej sugestywne medium. Atakuje słowem i obrazem, stwarza

możliwość wpływania podprogowego. Ma największy wpływ i zasięg. Widownia

głównych programów i największych telewizji liczy się w milionach. Dzięki

dystrybucji satelitarnej sygnału telewizja dociera we wszystkie zakątki głobu.

12. Kontakty telewizyjne to możliwość darmowej reklamy i budowania twojego

wizerunku oraz prestiżu instytucji. Korzystaj z tej szansy.

22

13. Pamiętaj i dbaj o warunki zewnętrzne procesu przekazu: miejsce nagrania,

scenografia, czas nagrania, światło, itp.

14. Typy ekipy telewizyjnych: newsowa i filmowa.

15. Język filmu: scenografia, scenariusz, plan filmowy, plan ekranowy, kadr, ujęcie,

materiał filmowy.

16. Praca kamery: z ręki, ze statywu, z wózka, steadycamy, wysięgniki, ramienia

kamerowe. Kadrowanie statyczne i dynamiczne. Jazdy, panoramy: transfokacja:;

detal; wytrzymanie; zmiana planu lub kadru poprzez zmianę głębi ostrości, itp.

17. Formy telewizyjne: news, temat, rozmowa studyjna, felieton, reportaż, program

telewizyjny, film dokumentalny.

18. Telewizja: „na żywo”; „z puszki” czyli: w materiale filmowym najczęściej po

montażu. Formy obecności w telewizji: wypowiedzi, oświadczenia, jako rozmówca

przed kamerą, prowadzenie brefingu, udzielanie wywiadu, jako prowadzący lub

biorący udział w konferencji prasowej, obecność w zarejestrowanym i zmontowanym

programie studyjnym.

19. „Setka”, off, stund up, voice over, tekst lektorski itp 20. Budowa typowego newsa i tematu filmowego.

21. Montaż – czyli to się wytnie. Najbardziej kreatywny element procesu tworzenia

materiału filmowego.W dziennikarstwie newsowym i publicystyce: montaż

czyszczący i skracający. W większych formach: nadawanie tempa, budowanie

napięcia, sterowanie narracją, tworzenie estetyki. Montaż daje także możliwość

przeinaczeń, zmiany sensu wypowiedzi, a nawet manipulacji.

22. Podstawy montażu wypowiedzi: cięcie na ostro; montowanie z przebitką; z efektem

montażowym, np.poprzez stopklatkę, flesz, czarną klatkę. Na miękko: z przenikaniem.

III. Część treningowa

23. Formy wypowiedzi telewizyjnych oraz rodzaje kontaktu z kamerą: wypowiedzi „w

akcji”, wygłaszanie oświadczenia, udzielanie informacji, brefing, wywiad przed

kamerą, rozmowa studyjna, konferencja prasowa, udział w programach telewizyjnych

„na żywo” oraz rejestrowanych.

24. Pozycja przed kamerą, scenografia, światło, charakteryzacja, strój.

25. Gimnastyka aparatu mowy, trening wymowy. Dykcja, akcent, akcent logiczny itp.

26. Sztuka przekonywania przed kamerą.

27. Realizacja prostych form wypowiedzi telewizyjnych przez uczestników zajęć.

28. Recenzje próbnych nagrań.

29. Korygowanie powszechnych błędów i złych nawyków.

Literatura

1. Pisarek W., Nowa retoryka dziennikarska, Kraków 2006 r.

2. Schopenhauer A., Eurystyka, czyli sztuka prowadzenia sporów, Warszawa 2000 r.

3. Sobczak J., Prawo prasowe. Komentarz, Warszawa-Poznań 1992 r.

4. Wieczorkiewicz B., Sztuka mówienia, Warszawa 1980 r.

5. Cegieła A., Markowski A., Z polszczyzną za pan brat, Warszawa 1982 r.

6. Zemler Z., Public relations. Kreowanie reputacji firmy, Warszawa 1992

7. Podraza U., Kryzysowe public relations, Warszawa 2009 r.

8. B.Dziworski, J.Łukaszewicz "Kino oko warsztat operatora filmowego", Warszawa, 2006

9. Z.Duś "Podstawy montażu filmowego" Łomianki, 2002

23

Retoryka i erystyka

Forma przedmiotu :

ćwiczenia

Program przedmiotu

24

1. Retoryka a erystyka:

A; Istota i zakres problemowy retoryki.

B: Przedmiot erystyki. Charakterystyka sporu w sensie erystycznym.

2. Koncepcja erystyki A. Schopenhauera.

3. Pojęcie działania komunikacyjnego: działanie nakierowane na konflikt vs. działanie

nakierowane na porozumienie (odchodzenie od Nie, dochodzenie do Tak)

A: Reguły procesu przekonywania.

B: Podstawowe determinanty procesu przekonywania.

4. Organizacja konferencji: a) planowanie b) przygotowanie c) przeprowadzanie d)

czynności protokolacyjne (m.in. rodzaje i struktura protokołów). Dyskusja na

konferencji, przebieg i prowadzenie.

5. Zasady prezentacji – schematy retoryczne, autoprezentacja, sposoby utrzymywania

uwagi odbiorcy, sposoby pozyskiwania akceptacji.

6. Rodzaje przemówień i ich struktura.

7. Forma i treść przemówienia. Podstawowe zabiegi (figury) retoryczne i stylistyczne.

8. Kompozycja poprawnego tekstu informacyjnego.

Bibliografia:

Schopenhauer A., Erystyka, czyli sztuka prowadzenia sporów, Warszawa 2000 r.

Stefaniak A., Kształtowanie przekonań organów orzekających w postępowaniu cywilnym.

Lublin 1977 r.

Stefaniak A., Erystyka prawnicza w procesie cywilnym, Lublin 1984 r.

Rudniański J., Konferencje. Organizacja, dyskusja, otoczenie zewnętrzene, Lublin 1974 r.

Cienkowski W., Język dla wszystkich, Warszawa 1981 r.

Głowiński M., Okopień-SławińskaA., Sławiński J., Zarys teorii literatury, Warszawa 1975.

Pisarek W., Nowa retoryka dziennikarska, Kraków 2006.

Tokarz M., Argumentacja, perswazja, manipulacja, Gdańsk 2006.

Fisher, Ury, Patton, Dochodząc do TAK. Negocjowanie bez poddawania się, Warszawa 1995.

Metody i techniki badań nad mediami w sytuacjach kryzysowych

Forma zajęć :

Wykłady i ćwiczenia

Cele przedmiotu

25

Zapoznanie się z podstawowymi procedurami badań medioznawczych. Wykorzystanie

wyników badań medioznawczych w pracy dziennikarza. Praktyczna nauka konstruowania

narzędzi badawczych oraz techniki posługiwania się nimi. Interpretacja i analiza wyników

badań medioznawczych.

Program przedmiotu

- Wybrane aspekty metodologiczne badań medioznawczych;

- Pojęcie metody, techniki, procedury badawczej;

- Analiza zawartości mediów i jej praktyczne zastosowanie;

- Badania oparte na dokumentach;

- Badania całościowe i reprezentacyjne;

- Badania ankietowe, rodzaje ankiet;

- Zasady opracowywania ankiet, struktura i forma;

- Sondaże opinii publicznej; formy i techniki;

- Sondaże a manipulowanie społeczeństwem;

- Metody analiz statystycznych;

- Opracowywanie materiałów badawczych; programy komputerowe w

badaniach.

Literatura

- Babbie E., Badania społeczne w praktyce. Warszawa 2004.

- Frankfort-Nachmias Ch., Nachmias D., Metody badawcze w naukach

społecznych. Poznań 2001.

- Gruszczyński L., Kwestionariusze w socjologii. Budowa narzędzi do badań

surveyowych, Katowice 1991.

- Dyoniziak R., Sondaże a manipulowanie społeczeństwem, Kraków 1997.

- Nowak S., Metody badań socjologicznych. Wybór tekstów, Warszawa 1975.

- Pamuła S., Metoda analizy zawartości prasy i jej zastosowanie w wybranych

tygodnikach, Częstochowa 1996.

- Pisarek W., Analiza zawartości prasy, Kraków 1983.

- Siwek H., Sondaże terenowe w ekspertyzach prasoznawczych, Kraków 1974.

- Siwek H., Wartość praktyczna wskaźników zasięgu czytelnictwa prasy, „Zeszyty

Prasoznawcze” 1973, nr. 2.

- Sołoma L., Metody i techniki badań socjologicznych, Olsztyn 1999.

- Sztumski J., Wstęp do metod i technik badań społecznych, Katowice 1999.

- Sułek A., Eksperyment w badaniach społecznych, Warszawa 1979.

- Wimmer Roger D., Dominick Joseph R., Mass media. Metody badań. Kraków

2008.

Organizacja pracy służb mundurowych w sytuacjach kryzysowych

- aspekt komunikacyjny

Forma przedmiotu

ćwiczenia

26

Cel zajęć

Celem zajęć jest omówienie zagadnień związanych z organizacją pracy policji w sytuacjach

kryzysowych ze szczególnym uwzględnieniem zadań o charakterze komunikacyjnym.

Program zajęć:

1. Podstawy prawne organizacji działań Policji

2. Wyróżnienie czterech faz w sferze działań policyjnych: zapobieganie, przygotowanie,

reagowanie, odbudowa.

3. Alarmowanie i ostrzeganie (przetwarzanie i przekazywanie informacji o zdarzeniu na

potrzeby kierowania, dowodzenia i współdziałania)

4. Omówienie zasad współdziałania służb wykorzystywanych do rozwiązywania danej

sytuacji kryzysowej

5. Rola poszczególnych ogniw akcji i operacji policyjnych. Charakterystyka struktur

zarządzania kryzysowego policji. Rola Wydziału Operacyjnego Sztabu.

6. Faza przygotowawcza – prace planistyczne (opracowywanie planów działania w

sytuacji zagrożenia katastrofą i awarią techniczną), np. organizacja systemów

łączności, gromadzenie danych o zasobach sił i środków niezbędnych do skutecznego

wykonywania zadań; organizacja szkoleń

7. Faza reagowania, np. przyjęcie informacji o zdarzeniu, weryfikacja informacji,

powiadomienie właściwych służb, rozpoznanie zagrożenia i podjęcie wstępnych

działań, zapewnienie właściwego przebiegu informacji, czynności dochodzeniowo-

śledcze)

8. Faza odbudowy, np. zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego w rejonie, w

którym prowadzono akcję ratowniczą, zapewnienie właściwej organizacji ruchu i

pojazdów, wykonywanie czynności dochodzeniowo-śledczych.

9. Współpraca policji z innymi podmiotami realizującymi zadania na obszarze objętym

sytuacją kryzysową.

Bibliografia:

Tyburska A., 2006: Kształcenie i doskonalenie zawodowe funkcjonariuszy w aspekcie

27

przygotowania do użycia w sytuacjach kryzysowych. W: Z. Piątek (red.) Funkcje

organów samorządu terytorialnego w obszarze zarządzania kryzysowego. Zielonka.

Rudzki K., 2002: Policja w systemie zarządzania kryzysowego. Szczytno.

Wojtaszek T., 2003: Planowanie i organizacja działań Policji w warunkach sytuacji

kryzysowych.

W: T. Kurkowska-Krutki i In. (red.): Policja w systemie bezpieczeństwa państwa.

Warszawa.

Pływaczewski W., Kędzierska G., red., 2001: Leksykon policyjny. Szczytno.

Akty prawne (wybór)

Zarządzenie nr 24 Komendanta Głównego Policji z 10 listopada 1998 r. w sprawie realizacji

przez

Policję zadań w warunkach katastrof naturalnych i awarii technicznych.

Zarządzenie nr 18 Komendanta Głównego Policji z 28 listopada 2000r. w sprawie metod i

form.

wykonywania zadań policji w przypadkach zagrożenia życia i zdrowia ludzi, ich

mienia oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Zarządzenie nr 21 Komendanta Głównego Policji z 13 grudnia 2000r. w sprawie gotowości

do

działań i alarmowania w jednostkach organizacyjnych policji.

Zarządzenie nr 1429 Komendanta Głównego Policji z 31 grudnia 2004 r. w sprawie

wprowadzenia

w policji procedur reagowania w sytuacjach kryzysowych.

Rozwiązywanie konfliktów interpersonalnych

Formuła przedmiotu :

ćwiczenia

28

Założenia i cele przedmiotu :

1. Tematyka zajęć Kompetencje społeczne a możliwość kontroli przebiegu konfliktów.

Czynnki regulujace zachowanie ludzi: a)czynniki społeczne procesy grupowe,

normy, teorie sprawiedliwości

Zaufanie w relacjach interpersonalnych.

Reputacja spoleczne.

Zasady sprawiedliwości: teorie sprawiedliwości, sprawiedliwość dystrybutywna i

retrybutywna, wiara w

sprawiedliwy swiat.

Zasady społecznej wymiany dóbr.

Kłamstwo ( teoria interpersonalnego oszustwa D.Bullera i J. Burgoon J., motywy

i symptomy kłamstwa, rodzaje kłamstw, ograniczenia swobody kłamania, model

oszustwa).

Przyczyny zaburzeń w porozumiewaniu się – aspekt relacyjny, teoria analizy

transakcyjnej

E. Berne’a, podejście F. Schulza von Thuna)..

Typy konfliktów.

Dynamika konfliktów ( teorie S. Colemana, D.R. Petersona, K. Thomasa,

L.R.Pondy’ego).

Sposoby zachowania się w sytuacji konfliktowej: bezczynność, unikanie,

uleganie, kompromis, rywalizacja ,współpraca.

Podmiotowe utrudnienia rozwiązywania konfliktów :

- zakłócenia percepcyjne dotyczące przyczyny konfliktu,

- stronniczość i egocentryzm, podwójne normy,

- zniekształcenie obrazu siebie i innych,

- sztywność poglądów, spłaszczenie obrazu problemu,

- negatywne emocja i zachowania agresywne,

- wysuwanie osobistych zarzutów wobec oponenta,

- zrzucanie odpowiedzialności za powstanie konfliktu i jego rozwiązanie na

partnera.

Sytuacyjne utrudnienia w osiąganiu porozumienia:

- presja czasu,

- utrudniona komunikacja,

- różnice w pozycjach partnerów,

- działanie pod presją własnej grupy,

- obecność publiczności ( świadków ),

- zaangażowanie w konflikt trzeciej strony.

Typ konfliktu a sposoby jego rozwiązywania.

Style rozwiązywania konfliktow.

Style negocjowania.

Czynniki sprzyjające rozwiązywaniu konfliktów – podobieństwo stron,

współzależność w realizacji celu, otwarte i jednoznaczne porozumiewanie się.

Specyfika konfliktow rozgrywających się w organizacjach.

Rola kierownika w rozwiązywaniu konfliktów.

Eskalacja konfliktu.

29

Pozytywne i negatywne konsekwencje konfliktów.

2. Cele i efekty kształcenia:

Rozszerzenie wiedzy o przyczynach konfliktów .

Umiejętność rozpoznawania typów konfliktów.

Wiedza o sposobach rozwiązywania konfliktów interpersonalnych.

Umiejętność analizy sytuacji konfliktowej .

Umiejętność dostosowania sposobu rozwiązywania konfliktów do typu sytuacji

konfliktowej.

Poznanie zasad prowadzenia negocjacji.

Ćwiczenie umiejętności negocjowania poprzez uczestnictwo w grach

symulacyjnych.

Zapoznanie z technikami manipulacyjnymi stosowanymi w relacjach

interpersonalnych.

Diagnoza własnych preferencji dotyczących sposobu prowadzenia rozmów

negocjacyjnych.

Poznanie i zrozumienie procesu komunikacji interpersonalnej oraz kształtowanie

umiejętności porozumiewania

się, ze szczególnym uwzględniem wypowiedzi przez publicznościa (referaty,

odpowiedzi ustne, udział w

dyskusji, prezentacje). Świadomość możliwości zastosowania w praktyce wiedzy

dotyczącej teorii komunikacji:

Zrozumienie wagi czynnikow kontrolujących przebieg komunikacji.

Poznanie sposobu dostosowania się do rozmówcy.

Świadomość znaczenia etyki w prowadzeniu negocjacji.

3. Uwagi o realizacji Metody dydaktyczne: podająca, praca w zespołach, indywidualna praca studentów –

przygotowanie

prezentacji, gry symulacyjne, dyskusja.

Środki dydaktyczne: rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, kwestionariusze

30

4. Literatura podstawowa:

Argyle, M. (1999). Psychologia stosunków międzyludzkich. Wydawnictwo Naukowe

PWN, Warszawa.

Balawajder, K. (1998).Konflikt, komunikacja, negocjacje. Katowice: Wydawnictwo

Uniwersytetu Śląskiego.

Cialdini ,R.,(1994). Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka. Gdańsk:

Gdańskie Wydawnictwo

Psychologiczne.

Deutsch,M. Coleman,P.T.,(2005). Rozwiązywanie konfliktów.Kraków:

Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Ekman P., Kłamstwo i jego wykrywanie w biznesie, polityce, małżeństwie,

Warszawa 1997, PWN

Hogan K., Psychologia perswazji. Strategie i techniki wywierania wpływu na ludzi.

Warszawa 2001, Wydawnictwo

Santorski &Co

Pratkanis A., Aronson E., Wiek propagandy.Warszawa 2003, PWN

5. Literatura uzupełniająca:

Brock, T.C., Greek, M.C. ( 2007 ). Perswazja: perspektywa psychologiczna.

Wydawnictwo Uniwersytetu

Jagiellońskiego, Kraków.

Davis, M.H. (1999). Empatia: o umiejętności współodczuwania. Gdańskie

Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.

Detz, J. (2002). Sztuka przemawiania. Nie co mówić, ale jak mówić. Gdańskie

Wydawnictwo Psychologiczne,

Gdańsk.

Nierenberg, G.J. (1997). Sztuka negocjacji. Wyd. Studia Emie, Warszawa.

Pilch, I. (2008). Osobowość makiawelisty i jego relacje z ludźmi. Wydawnictwo

Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.

Schulz von Thun, F. (2001). Sztuka rozmawiania. Wydawnictwo WAM, Kraków.

Serafińska-Klecyk, K., Szmajke, A. (2005). Inklinacje makiawelistyczne a

umiejętność odczytywania kłamstwa w

komunikowaniu się. W.: red. Klebanik, J. (2005). Psychologiczne konteksty

komunikacji. Wrocławskie

Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław.