ofc9 of lfufgeht,s lf ufufs,j,s smdty8 agraruli აახალიხ ლი ...
Transcript of ofc9 of lfufgeht,s lf ufufs,j,s smdty8 agraruli აახალიხ ლი ...
agrarulisaqarTvelo
Newახალიახალი
სამეცნიერო-საინფორმაციო ჟურნალი #11 (19), ნოემბერი, 2012სამეცნიერო-საინფორმაციო ჟურნალი #11 (19), ნოემბერი, 2012
vb[tlts vbofc9vbof lfufgeht,s
lf ufufs,j,ssmdty8
ISSN 1987-8729
ფასი 1 ლარიფასი 1 ლარი
ნოემბერი, 2012 axali agraruli saqarTvelo
სა რე დაქ ციო კო ლე გი ა: შო თა მა ჭა რაშ ვი ლი (მთ. რედაქტორი),ზვი ად ბრეგ ვა ძე, ამი რან ადე იშ ვი ლი, კა ხა ლაშ ხი, მიხეილ სოხაძე, თამარ სანიკიძე, კონ ს ტან ტი ნე გურ გე ნი ძე, ნოდარ ბრეგვაძე, მა რი ამ ლე ბა ნი ძე,თამ თა გუ გუშ ვი ლი (ინგლ. ვერს. რედაქტორი).
სა მეც ნი ე რო საბ ჭო:აკადემიკოსები, მეც ნი ე რე ბა თა დოქ ტო რე ბი, პრო ფე სო რე ბი:რე ვაზ მა ხა რობ ლი ძე (თავმჯდომარე),ნო დარ ჩხარ ტიშ ვი ლი, პეტ რე ნას ყი დაშ ვი ლი, ელ გუ ჯა გუ გუშ ვი ლი, ზა ურ ჯუ ლუ ხი ძე, ზუ რაბ ჯინ ჯი ხა ძე, ამი რან ადე იშ ვი ლი, ადოლ ტყე შე ლაშ ვი ლი, ლე რი ნო ზა ძე, ნატო კაკაბაძე, ვლა დი მერ ცა ნა ვა, კუ კუ რი ძე რი ა, რე ვაზ თევ დო რა ძე, ომარ თევდორაძე, და ვით ბე დი ა, თენ გიზ ყუ რაშ ვი ლი, კო ბა კო ბა ლა ძე, ნუგ ზარ ება ნო ი ძე, ნი კო ლოზ ზა ზაშ ვი ლი, ნუკ რი მე მა რნიშ ვი ლი.
დამ ფუძ ნე ბე ლი:“აგრარული სექ ტო რის კომ პა ნი ე ბის ასო ცი ა ცი ა” (ასკა);Agraruli Sectoris Companiebis asociacia (ASCA);(Association of Agrarian Sector Companies).
რე დაქ ცი ის მი სა მარ თი:თბი ლი სი (0119), აგ ლა ძის ქ. # 32ტელ/tel: 34-76-33/ +995 (99) 16 -18-31Tbilisi (0119), Agladze str. # 32e-mail: [email protected]
editor of English version Tamta Gugushvili
დააკაბადონა გიორგი მაისურაძემ
დაიბეჭდა შპს “დიოსის” სტამბაში
ჟურ ნა ლი ხელ მ ძღ ვა ნე ლობს თა ვი სუ ფა ლი პრე სის პრინ ცი პით. The magazine uses the principal of free press.© სა ავ ტო რო უფ ლე ბა და ცუ ლი ა. the author right is protected.
ფასი 5 ლარი
სა რე დაქ ციო კო ლე გი ა: შო თა მა ჭა რაშ ვი ლი (მთ. რედაქტორი),ნუგ ზარ ება ნო ი ძე, მიხეილ სოხაძე, თამარ სანიკიძე, ნოდარ ბრეგვაძე, თამ თა გუ გუშ ვი ლი (ინგლ. ვერს. რედაქტორი).
სა მეც ნი ე რო საბ ჭო:აკადემიკოსები, მეც ნი ე რე ბა თა დოქ ტო რე ბი, პრო ფე სო რე ბი:რე ვაზ მა ხა რობ ლი ძე (თავმჯდომარე),ნო დარ ჩხარ ტიშ ვი ლი, ნუგზარ ებანოიძე, პეტ რე ნას ყი დაშ ვი ლი, ზვი ად ბრეგ ვა ძე, ელ გუ ჯა გუ გუშ ვი ლი, ზა ურ ჯუ ლუ ხი ძე, ზუ რაბ ჯინ ჯი ხა ძე, ქრისტო კახნიაშვილი, ადოლ ტყე შე ლაშ ვი ლი, ნატო კაკაბაძე, ვლა დი მერ ცა ნა ვა, კუ კუ რი ძე რი ა, კა ხა ლაშ ხი, ომარ თევდორაძე, ნუგზარ სარჯველაძე, და ვით ბე დი ა, თენ გიზ ყუ რაშ ვი ლი, კო ბა კო ბა ლა ძე, ნუკ რი მე მა რნიშ ვი ლი.
გამომცემელი:“აგრარული სექ ტო რის კომ პა ნი ე ბის ასო ცი ა ცი ა” (ასკა);Agraruli Sectoris Companiebis asociacia (ASCA);(Association of Agrarian Sector Companies).
საქართველოს რეგიონული ეკონომიკური პრიორიტეტების კვლევითი ცენტრი “რეგიონიკა”;Regionica - Georgian Research Center for Regional Economic Priorities.რე დაქ ცი ის მი სა მარ თი:თბი ლი სი (0119), აგ ლა ძის ქ. # 32ტელ/tel: +995 (33) 2 34-76-33 +995 (99) 16 -18-31Tbilisi (0119), Agladze str. # 32e-mail: [email protected]: www.regionica.org/journal.html
editor of English version Tamta Gugushvilieditor of English version Tamta Gugushvili
დააკაბადონა გიორგი მაისურაძემ
ჟურ ნა ლი ხელ მ ძღ ვა ნე ლობს თა ვი სუ ფა ლი პრე სის პრინ ცი პით. The magazine uses the principal of free press.© სა ავ ტო რო უფ ლე ბა და ცუ ლი ა. the author right is protected.რეფერირებადია 2011 წლიდან
დაიბეჭდა შპს ”გამომცემლობა კოლორში”
ასკა
ASCA
ახა ლი აგ რა რუ ლი სა ქარ თ ვე ლო
AKHALI AGRARULI SAQARTVELO(New Agrarian Georgia)
ყო ველ თ ვი უ რი სა მეც ნი ე რო-სა ინ ფორ მა ციო ჟურ ნა ლი.
Monthly scientific-informative magazineMonthly scientific-informative magazine
ნოემბერი, 2012 წე ლი.
#11 (19)
ნოემბერი 2012
TbilisiTbilisitel./faqsi: (+995 32) 2 35 10 05.tel./faqsi: (+995 32) 2 35 10 05.tel.: (+995 32) 2 34 76 33, tel.: (+995 32) 2 34 76 33, (+995 32) 2 34 45 37 (+995 32) 2 34 45 37
www. worldtechnic.ge
WORLD TECHNICWORLD TECHNICმსოფლიო ტექნიკამსოფლიო ტექნიკა
saT bu re bisaT bu re bi
saT bur Si kit ris moy va nis saT bur Si kit ris moy va nis teq no lo giateq no lo gia
msxlis war mo e ba - msxlis war mo e ba - ten den ci e bi, ji Se bi, ten den ci e bi, ji Se bi, per s peq ti ve biper s peq ti ve bi
sa Se mod go mo sa mu Sa o e bi sa Se mod go mo sa mu Sa o e bi xe xi lis baR Sixe xi lis baR Si
Se re u li na Te se biSe re u li na Te se bi
fut k ris oja xe bis fut k ris oja xe bis zamTr obazamTr oba
kar to fi lis vi ru su li kar to fi lis vi ru su li da a va de be bis kon t ro li da a va de be bis kon t ro li sa qar T ve lo Sisa qar T ve lo Si
ero zi is sa wi na aR m de go da ero zi is sa wi na aR m de go da qar dac vi Ti tyis zo le bis qar dac vi Ti tyis zo le bis ga Se ne bis auci leb lo baga Se ne bis auci leb lo ba
dak v lis wi na stre si, dak v lis wi na stre si, tran k vi li za to ris mi ce mis tran k vi li za to ris mi ce mis efeq ti a no ba da gav le na efeq ti a no ba da gav le na bro i le ris xor cis bro i le ris xor cis xa ris x zexa ris x ze
mce na re u li nar Ce ne bi - mce na re u li nar Ce ne bi - xor b lis Tav Ta vis xor b lis Tav Ta vis sep to ri o zis per ve la di sep to ri o zis per ve la di in feq ci is wya roin feq ci is wya ro
axa li ti pis or ga nul-axa li ti pis or ga nul-mi ne ra luri sa su qis sa war momi ne ra luri sa su qis sa war mo
rTve lirTve li
da ka no ne bu li uka no no bada ka no ne bu li uka no no badRem de qvey nis da maq ce va ri ka-dRem de qvey nis da maq ce va ri ka-
no ne bi mxo lod ma sis T vis iyo sa-no ne bi mxo lod ma sis T vis iyo sa-
val de bu lo. xe li su fal ni ki Ta-val de bu lo. xe li su fal ni ki Ta-
vad ga na sa xi e re bdnen ka nons.vad ga na sa xi e re bdnen ka nons.
nomerSi waikiTxavT:nomerSi waikiTxavT:
8 8
4
1111
1414
1818
1919
2121
2222
2525
2727
3030
3232
3131
Jur na li `a xa li ag ra ru li sa qar T ve lo~ gTavazobTsa in for ma cio da sa rek la mo mom sa xu re bas!sa in for ma cio da sa rek la mo mom sa xu re bas!
Jur na lSi er Ti kvad ra tu li san ti met ri sa rek la mo far Tis Ri re bu-Jur na lSi er Ti kvad ra tu li san ti met ri sa rek la mo far Tis Ri re bu-le ba Se ad gens: ydis me o re gver d ze _ 60 TeTrs (mTliani gverdi _ 350 le ba Se ad gens: ydis me o re gver d ze _ 60 TeTrs (mTliani gverdi _ 350 lari), bo los wi na gver d ze _ 50 TeTrs (mTliani gverdi _ 300 lari), lari), bo los wi na gver d ze _ 50 TeTrs (mTliani gverdi _ 300 lari), bo lo gver d ze _ uka na yda ze _ 60 TeTrs (mTliani gverdi _ 350 lari). bo lo gver d ze _ uka na yda ze _ 60 TeTrs (mTliani gverdi _ 350 lari). Si da gver deb ze _ 35 TeTrs (mTliani gverdi _ 200 lari). Si da gver deb ze _ 35 TeTrs (mTliani gverdi _ 200 lari).
Jur nal Si ufasod Se giZ li aT ga na Tav soT gan cxa de be bi Tqveni me-Jur nal Si ufasod Se giZ li aT ga na Tav soT gan cxa de be bi Tqveni me-ur ne o bis, sasoflo-sameurneo teq ni kis, in ven ta ris, pi ruty vis da sxva ur ne o bis, sasoflo-sameurneo teq ni kis, in ven ta ris, pi ruty vis da sxva produqciis yid va-ga yid vis Se sa xeb. produqciis yid va-ga yid vis Se sa xeb.
Jur na li „a xa li ag ra ru li sa qar T ve lo” referirebadia 2009 wli-Jur na li „a xa li ag ra ru li sa qar T ve lo” referirebadia 2009 wli-dan. samecniero statiis moculoba reziumis TanxlebiT ar unda aRe-dan. samecniero statiis moculoba reziumis TanxlebiT ar unda aRe-matebodes 1,5 intervaliT, 12-iani SriftiT nabeWd 5 Tabaxis gverds. matebodes 1,5 intervaliT, 12-iani SriftiT nabeWd 5 Tabaxis gverds.
Jurnalis gamowera SegiZliaT presis gavrcelebis saagentoebis: Jurnalis gamowera SegiZliaT presis gavrcelebis saagentoebis: `elva.jis~ (tel.: (032) 2-38-26-73; (032) 2-38-26-74); `saqpresa+~ (577 97 90 10); `elva.jis~ (tel.: (032) 2-38-26-73; (032) 2-38-26-74); `saqpresa+~ (577 97 90 10); `saqarTvelos fosta~ (577 117 272). `saqarTvelos fosta~ (577 117 272).
1 wliT Jurnalis gamowera dagijdebaT 12 lari, 6 TviT _ 6 lari. 1 wliT Jurnalis gamowera dagijdebaT 12 lari, 6 TviT _ 6 lari.
swo red ase Ti cen t re bis da mu-
Sa o bis sqe meb Sia ir lan di is uzar-
ma za ri sa sur sa To eq s por tis sa i-
dum lo e ba.
agrarul seqtors Zlieri agrarul seqtors Zlieri samecniro - sainovacio samecniro - sainovacio
teqnologiebis baza sWirdebateqnologiebis baza sWirdeba
6
mitovebuli mi li o ni sa mu Sao mitovebuli mi li o ni sa mu Sao ad gi li, anu qar Tu li Cai da ad gi li, anu qar Tu li Cai da mi si gan vi Ta re bis per s peq ti ve bi mi si gan vi Ta re bis per s peq ti ve bi
2424
dar g Si TiT q mis mi li o ni ada mi a-
ni iyo da saq me bu li, ro mel Tac sa-
Su a lo ze ma Ra li Se mo sav ali hqon-
daT.
4 ნოემბერი, 2012axali agraruli saqarTvelo
SOS!SOS!
dRem de qvey nis da maq ce va ri ka no ne bi mxo lod ma-dRem de qvey nis da maq ce va ri ka no ne bi mxo lod ma-
sis T vis iyo sa val de bu lo. xe li su fal ni ki Ta vad sis T vis iyo sa val de bu lo. xe li su fal ni ki Ta vad
ga na sa xi e re bdnen ka nons. uf ro zus tad, uka no no bas. ga na sa xi e re bdnen ka nons. uf ro zus tad, uka no no bas.
maT T vis ka no ni ar iwe re bo da. ama so ba Si, T val daT val maT T vis ka no ni ar iwe re bo da. ama so ba Si, T val daT val
Ca mog vi li es sam Sob lo da ama sac de ma go gi u rad dam-Ca mog vi li es sam Sob lo da ama sac de ma go gi u rad dam-
sa xu re bad war mog vi Ce ndnen.sa xu re bad war mog vi Ce ndnen.
Wkvi an kacs uT q vams, nu eZebT si mar T les iq, sa dac
yvi ri a no. yur Tas me naa wa Re bu li xe li su fal Ta da
mis mo wi na aR m de ge Ta mud mi vi da fi sa da na Ra ri sa gan
de mok ra ti a sa da re for ma to ro ba ze. yo ve li re for-
mis az ri da da niS nu le ba ki ar se bu lis ga um jo be se ba
un da iyos.
vi Tom ga um jo be se ba hqon da da sa xu li miz nad var-
de biT mo sul xe li suf le bas, ro ca me ba Re o bis, me-
ve na xe o bi sa da meR vi ne o bis kvle vi Ti in s ti tu tis
re for mi re ba ga niz ra xa, da pre zi den t ma 2006 wels
in s ti tu tis T vis mTe li uZ ra vi qo ne bis uzur f ruq-
tis we siT ga da ce mis Ta o ba ze wi na mor be dis 2000 wlis
brZa ne bu le ba ga a uq ma. Tum ca, arc am ga ma uq me be li
brZa ne bu le bis sa fuZ vel ze uT q vams ofi ci o zi dan
vin mes in s ti tu tis ma Sin de li xel m ZR va ne lo bis T vis
in s ti tu tis kuT v ni li 1200 ha. far To bi Tqve ni aRar
ari so, mag ram swo red im bun do va ni me o re brZa ne bu-
le bis mi xed viT, in s ti tu ti ve Rarc pat ro no bas da-
i Ce meb da. xo lo upat ro nos vinc epat ro ne ba, vi ciT
da isic cxa dia, bun do va ne ba iq, sa dac ka nons xe lis
bi Wad mo ix ma ren, qo Ta ni viT, sa i da nac mo ep ri a ne baT,
iqi dan mi a ba men yurs, vi sac da us vam da koWs al Cu ze.
kon s ti tu ci is Sed ge ni sas na po le ons rom hkiTxes,
ada mi an Ta uf le beb ze ra da ro gor dav we ro To, mo-
uW ra, da we reT mok led da bun dov na do...
ase Ti Se sa va li Tu Cven Si je rac ar ga go ni lis, war-
mo ud gen lis ga sa ge bad gan gawyobT, sa u be du rod, ime-
di mwa red ga gic ruv de baT. di ax, sa u be du rod, rad ga-
nac qve moT q mu li yo fiT ba na lo bad, cxov re bis we sad
gviq ci es...
in for ma cia gan s ji saT vis: me ba Re o bis, me ve na xe o-
bi sa da meR vi ne o bis in s ti tu ti 1956 wels da ar s da.
Tum ca, mas sa fuZ ve li jer ki dev 1890 wels Ca e ya ra,
ro ca zes ta fo nis maz ris so fel sa qa ra Si fi loq se-
ra gam Z le sa ner gis pir ve li sac de li nak ve Ti mo ewyo.
in s ti tu ti res pub li kis wam y va ni sa mec ni e ro cen t-
ria. mi si kvle vi Ti saq mi a no bis Zi ri Ta di mi za ni, yur-
Z ni sa da xi lis mdgra di mo sav lis uz run vel yo fi sa
da ma Ti ga da mu Sa ve bis teq no lo gi e bis srul yo fis
gziT, kon ku ren tu na ri a ni pro duq ci is mi Re ba, bu neb-
ri vi re sur se bis ra ci o na lu rad ga mo ye ne ba, aR d ge na
da Se nar Cu ne ba, sof lis me ur ne o ba sa da ga dam mu Sa-
ve bel mrew ve lo ba Si map ro fi le be li dar ge bis mec-
ni e ru lad da sa bu Te bu li sis te me bis Camoyalibeba,
qve ya na Si sa sur sa To da mo u ki deb lo bi sa da eko no mi-
ku ri zrdis pi ro be bis Seq m naa.
�pre zi den tis im ga ma uq me be li brZa ne bu le bis ga-
mo ce mis Ta na ve, ra ki qo ne bis gan m kar g ve li eko no mi-
ku ri gan vi Ta re bis sa mi nis t ro gax da, amoq med da sa-
xel m wi fo qo ne bis aR ricx vi sa da pri va ti ze bis re-
gi o na lu ri sam mar T ve lo e bi � Tqve ni aRa ra fe riao,
uTx res in s ti tuts da vin ra ga yi da, dRes Tav sa da
bo los ve Rar ga u gebs ka ci. te le fo niT �gvar de bo-
da saq me� � es ar ga yi doT, is ga yi de To. Tbi li sis sa-
ko leq cio nak ve Ti (13 heq ta ri), sa dac 1960 wli dan
ab ori ge nu li, uni ka lu ri va zis 525 ji Si dan � 407 da
xe xi lis ase ve uni ka lu ri 120-ze me ti ji Si iyo Tav-
moy ri li.
mcxe Ta Si 162 heq t ri dan in s ti tuts aRa ra fe ri
Sear Ci nes. go ris ra i o nis so fel skra Si 262 da gor-
Si 300 heq ta ri mi wis far To bi msxmo i a re ba RiT ise
ga u yi des, we si e rad arc Se utyo bi ne bi aT. ase ve mox da
zes ta fon Sic, 90 heq ta ri dan 10 heq ta ric aRar da u-
to ves. ise nu war mo id genT, es TiT qos da mxo lod nak-
ve Te bi da ba Re bi iyo da sxva ara fe ri. � mTe li in f-
ras t ruq tu re bi � uni ka lu ri eno Te ke bi TurT.
da ka no ne bu li uka no no ba,da ka no ne bu li uka no no ba,anu ro gor in g re o da va zi sa da Rvi nis sam Sob lo Si anu ro gor in g re o da va zi sa da Rvi nis sam Sob lo Si
me ve na xe o bis, meR vi ne o bis da me xi le o bis er Ta der Ti me ve na xe o bis, meR vi ne o bis da me xi le o bis er Ta der Ti erov nu li sa mec ni e ro-eq s pe ri men tu li cen t rierov nu li sa mec ni e ro-eq s pe ri men tu li cen t ri
sa xel m wi fo ar aris is, sa dac bev ri da, Tun dac, kar gi ka no nia; sa-xel m wi fo mxo lod da mxo lod is aris, sa dac ka no nis uze na e so baa. Tum ca, le ni nis kla si ku ri gan mar te biT, sa xel m wi fo man qa naa, ga ba-to ne bu li kla sis in te re sebs rom icavs. ami tom arc ka no nis uze na-e so ba ga na pi ro bebs de mok ra ti as, rad gan, Tu Za lis miR ma sa mar T-li a no ba ara dgas, sa xel m wi fo ti ra nu lia. de mok ra tia ki sa xal xo ka no ne bis uze na e so bas niS navs.
5ნოემბერი, 2012 axali agraruli saqarTvelo
SOS!SOS!
in for ma cia gan s ji saT vis: in s ti tut Si ga moy va ni-
lia va zis 20-ze me ti ji Si; qar Tu li stan dar tu li
va zis ji Se bi dan ga moy va ni lia 30-ze me ti ux v mo sav-
li a ni klo ni; abo ri ge nu li va zis msof li o Si erT-
er Ti um did re si ge no fon dis ga dar Ce na-da sa ca vad
ga Sen da sa ko leq cio nak ve Te bi; sa er Ta So ri so ga mo-
fe neb sa da de gus ta ci eb ze mi Re bu li aqvs 50-ze me ti
oq ro sa da ver cx lis me da li, dip lo me bi, as ze me ti
sa av to ro uf le ba da pa ten te bi; aqvs eno Te ka. mas Si
40 aTa si boT li Rvi noa da cu li, ro mel Ta gan uZ ve-
le si 1894 wliT Ta riR de ba; da mu Sa ve bu lia � dnk-sa
da dnm-is do ne zec � 27 sxva das x va uax le si, al ter na-
ti u li teq no lo gia; 2000-2007 wleb Si ga moq vey ne bu-
lia 420 sa mec ni e ro Sro ma; da cu lia 49 di ser ta cia;
fer me ru li me ur ne o be bis T vis re ko men de bu lia 67
Ro nis Zi e ba. in s ti tu ti Zal ze Se de gi a nad Ta nam S rom-
lobs sazR var ga re Tis 16 same c ni e ro-kvle viT cen t-
r Tan.
eno Te kebs, ro me lsac in s ti tu ti ina xavs, uzar ma-
za ri fa si aqvs. 1959 wels Ca mos x mul ma �kar da nax ma�
2009 wels ap ril Si ki Si ni o vis meR vi ne o bis sa er Ta-
So ri so ga mo fe na ze oq ros me da li da im sa xu ra. Ti To
ase Ti boT li 600 do la ri Rirs. eno Te ke bi, xel Se u xe-
be lia. es qvey nis sim did re da si a ma yea!
qo ne bis gar k ve u li na wi lis pri va ti ze bas in s ti tu-
ti ga ge biT eki de bo da, mag ram aS ka ra uka no no bas Tan
Se gu e ba Zal ze uWir da.
2008 wlis 19 Te ber vals pri va ti ze bis ka xe Tis sam-
xa reo ko mi si am qal ba ton lia zu raS vi lis Tav m j do-
ma re o biT, Te lav Si ga mar Tul vi Tomc Ria auq ci on ze,
sa dac er Ta der Ti myid ve li ba to ni ka xa go giS vi li
iyo, mTe li Cve ni uZ rav-moZ ra vi qo ne ba mas da um t ki ca.
sa xel dobr, 37,03 heq ta ri sax na vi (!). 3461 kv.m. far Tis
Se no ba, sar da fi, sa xe los no, av to sad go mi, dam x ma re
sa Tav so, sa ya ra u lo. da es yve la fe ri 195000 la rad.
ara da, e.w. sar da fi, uni ka lu ri na ge bo ba � Rvi nis sa-
ca via bu neb ri vi vin ti la ci iT. rac ze mo Taa, er Ti im-
de ni ki dev mi wis qve Saa. isic xom �uc na u ri a�, amo de na
qo ne ba aseT sim bo lur fa sad iyi de bo des da mxo lod
er T ma kac ma ga i gos Ria (!) auq ci o nis Se sa xeb?
in for ma cia gan s ji saT vis: ga zeT �a li as� 2009 wlis
29-e no mer Si das tam bul Jur na list da re jan me fa-
riS vi lis we ril Si vkiTxu lobT: �mi xe il go giS vi li,
ro me lic uze na e si sa sa mar T los Tav m j do ma ris mo-
ad gi lea, Cve ni sof li da naa (mcxe Tis ra i o nis so fe li
mi saq ci e li � k.g.). am kac ma Cve ni sof lis mo sax le o ba
mo atyua, Ta na sof le lebs Se pir da sa mu Sa od ame ri-
ka Si way va nas, Ta vis Zmas Tan, ka xas Tan er Tad Sek ri ba
xal xis gan fu li da am fu liT (la pa ra kia 50 aTas do-
lar ze � d.m.), wi nas war na pov ni Su a mav lis meS ve o biT,
Ca a ba ra mo sa mar T lis ga moc de bi... umu Se var ma xal x ma
imis ime diT, rom mi xe i li Ta na sof le li iyo da ar mo-
atyu eb daT, pro cen ti a ni va le bi aiRo; er Ti 40-ka ci-
a ni jgu fi Se iv so, me o re � 20-ka ci a ni. man ga mo acxa da,
rom, ro ca 20-ka ci an jgufs ame ri ka Si ga uS veb da, Sem-
deg wa vi do da me ore jgu fi. si a Si mox ved ri li xal xi
mTe li we li wa di elo da vi zebs...
ama so ba Si mi xe il go giS vil ma Cve ni fu liT Ca a ba ra
ga moc de bi...�
cxa dia, sa i dan mo dis uka no no bis da ka no ne ba, sim-
bo lu ri fa si ca da Te lav Si Ria auq ci on ze ga mocxa-
de bu li er Ta der Ti, Ta nac mcxe Te li myid ve lic?!
vis T vis un da mi e mar Ta in s ti tuts? cxa dia, sa sa-
mar T los T vis, sa dac Tav m j do ma ris mo ad gi le ba to-
ni mi xe il go giS vi li gax lavT. ho da, sxva das x va do nis
sa sa mar T los Tan da ofi ci a lur wre eb Tan uSe de go
mi mo we ris sqel sa qa Ral de Si in s ti tu tis gan cxa de-
bis pa su xad Tbi li sis sa a pe la cio sa sa mar T lo dan
2009 wlis 22 iv liss ga mog zav ni li sa bu Tic devs, sa-
dac Cve ne u li sa mar T lis nor me bis sru li dac viT we-
ria, rom �aR niS nu li saq me ga dag zav nil iq na Tbi li-
sis sa qa la qo sa sa mar T los ad mi nis t ra ci ul saq me Ta
ko le gi a Si. am de nad, Tbi li sis sa a pe la cio sa sa mar T-
lo am etap ze mok le bu lia Se saZ leb lo bas im s je los
Tqvens mi er war mod ge nil gan cxa de bas Tan da kav Si re-
biT�.
Ci qor Tu li qar Tu li iqiT iyos. ro ca ka ci sa a pe la-
cio sa sa mar T los mi mar Tavs, igu lis x me ba, rom ma nam-
deli sa fe xu ri, anu am Sem Tx ve va Si ad mi nis t ra ci ul
saq me Ta sa sa mar T lo, uk ve Cav li lia. sxvag va rad sa a-
pe la cio sa sa mar T lo gan cxa de ba sac ar ga ni xi lav da.
is eta pic Zal ze Zne li war mo sad ge nia, Cve ni na yi di
sa mar Ta li sa mar T li a nad rom ga dawy vets am da ki dev
bevr usa mar T lo saq mes.
in for ma cia gan s ji saT vis: sa qar T ve los mec ni e re-
ba Ta aka de mi is aka de mi u ri sab Wos 2008 wlis 18 de kem-
b ris #47 dad ge ni le biT, aRi niS na in s ti tu tis mu Sa o-
bis �ma Ra li efeq tu ro ba�. sa qar T ve los par la men t sa
da mTav ro bas eTxo va: ga ne xi la me ba Re o bis, me ve na-
xe o bi sa da meR vi ne o bis in s ti tu tis T vis erov nu lis
sta tu sis mi ni We bi sa da va zi sa da xe xi lis ge no fon-
dis �e rov nul sa gan Zu rad� aRi a re bis sa kiTxe bi.
ma Sin es sa kiTxe bi ara vis ga nu xi lavs, kan ce la ri a Si
ase Ti gan cxa de be bis mTe li gro va gviy riao.
teq ni kis mec ni e re ba Ta doq to ri, me ve na xe o bi sa da teq ni kis mec ni e re ba Ta doq to ri, me ve na xe o bi sa da
meR vi ne o bis sa er Ta So ri so aka de mi is nam d vi li wev ri meR vi ne o bis sa er Ta So ri so aka de mi is nam d vi li wev ri
mur man qu ri Zemur man qu ri Ze:
in s ti tu tis sa-
bo loo daS la mas
Sem deg da iwyo,
rac ga naT le bi-
sa da mec ni e re bis
mi nis t ris di mi t-
ri SaS ki nis 2010
wlis 27 iv li sis
brZa ne biT me ba-
Re o bis, me ve na xe-
o bis da meR vi ne-
o bis in s ti tu ti
sxva sa mec ni e-
ro-kvle viT in s-
ti tu teb Tan er-
Tad uk ve �cod nis
fon d ze� ga da ce mul �sa qar T ve los sa xel m wi fo sa-
sof lo-sa me ur neo uni ver si tets� mi u er T da. �cod-
nis fon dis� dam fuZ ne be li ki yo fi li eko no mi kis mi-
nis t ri ka xa ben du qi Ze gax lavT. sa qar T ve lo Si sof-
lis me ur ne o bis Zi ri Ta di dar gob ri vi sa mec ni e ro
6 ნოემბერი, 2012axali agraruli saqarTvelo
SOS!SOS!
in s ti tu te bi sad mi, ro gorc �sab Wo u ri gad mo naS Ti-
sad mi� mi si da mo ki de bu le ba saq vey nod cno bi lia.
pro ces mac ar da a yov na: da iwyo, mi er Te bu li in s-
ti tu te bis Ta nam S rom le bis da un do be li Sem ci re ba.
daC qa re bu li we siT da iwyo in s ti tu te bis Se no ba-na-
ge bo bis dac la, ra Ta maT ga yid va Si xe li ar SeS lo-
daT. am or ga ni za ci e bis la bo ra to ri e bis apa ra tu-
ris, bib li o Te kis, sxva qo ne bis ga da ta na yo vel g va ri
mi Re ba-Ca ba re bis aq te bis ga re Se xde bo da.
ga o ce bas iw vevs meR vi ne o bis da me xi le o bis sa-
mec ni e ro- eq s pe ri men tu li erov nu li cen t ri sad mi
ise Ti bar ba ro su li da mo ki de bu le ba, ro me lic Ca-
de ni lia ar Cev ne bam de da mom dev no dRe eb Si, sa i da-
nac bar ba ro su lad ga i ta nes uni ka lu ri wig ne bi. la-
bo ra to ri is apa ra tu ra, rom lis tran s por ti re ba
mxo lod spe ci a lu ri Se fuT viT Se iZ le bo da. me tic,
sve ticxov lo bis dRe sas wa ul ze, di la u Te nia da u-
kiTxa vad Se mo iW r nen in s ti tu tis te ri to ri a ze da
wa i Res uzar ma za ri ge ne ra to ri. es Se no ba Ta vis ge ne-
ra to ri a nad jer je ro biT ag ra rul uni ver s ti tets
ar ekuT v nis da da u kiTxa vad arc mi si wa Re bis uf le ba
hqon da vin mes. am faq t ze sa pat ru lo po li cia ga mo vi-
Za xeT da oq mic Se vad gi neT, mag ram ra mi vi ReT amiT?!
war mo ud ge ne li am ba via! vis mo u vi da Tav Si ase Ti
az ri, rom va zi sa da Rvi nis sam Sob lo Si ar un da iyos
me ve na xe o bis, meR vi ne o bis da me xi le o bis sa mec ni e-
ro-eq s pe ri men tu li erov nu li cen t ri?!
ma ri am le ba ni Ze,ma ri am le ba ni Ze,kon s tan ti ne gur ge ni Ze.kon s tan ti ne gur ge ni Ze.
Ca e gas ki (Te a gasc ir lan di ul
ge lur ena ze) ir lan di is res pub-
li kis sa sof lo-sa me ur neo kvle-
vis ad mi nis t ra ciaa. igi sof lis
me ur ne o bis sa mi nis t ros eq vem de-
ba re ba. Ca e gas k Si 1200 ada mi a ni mu-
Sa obs. mis 7 kvle viT cen t r Si, gar-
da saS ta to Ta nam S rom le bi sa (120
umaR le si kva li fi ka ci is mec ni e ri
da 150 spe ci a lis ti), mu Sa o ben sa-
mec ni e ro xa ris xis ma Zi e be li stu-
den te bi da as pi ran te bi, ro mel Ta
ra o de no ba Zi ri Ta di Ta nam S rom-
le bis ra o de no bas aRe ma te ba.
Ca e gas kis wli u ri Se mo sa va li (bi-
u je ti) 185 mi li on ev ros Se ad gens.
mi si 40% kvle va ze ixar je ba, xo lo
da nar Ce ni Ta nab ra daa ga na wi le bu-
li s/s sa kon sul ta cio sam sa xur sa
da swav le ba-ga dam za de bis sis te mas
So ris. Ca e gas ki 180 mi li o ni ev ros
Ri re bu le bis uZ rav qo ne bas flobs,
ro me lic mo i cavs Se no bebs, mi was,
mce na re ebs, da nad ga reb sa da sxva.
da fi nan se bis wya ro e bia: sa xel m-
wi fo bi u je ti dan in s ti tu ci u ri
da fi nan se ba (ra sac Cven Tan sa ba zo
da fi nan se bas uwo de ben); 2007-2013
wle bis sa xel m wi fo gan vi Ta re bis
prog ra mi dan cal ke u li wi nas war
Se Tan x me bu li Ro nis Zi e be bis da-
fi nan se ba; sa me ur neo Se mo sav le bi
dak ve TiT kvle vi dan; erov nu li da
ev ro kav Si ris sa kon kur so sag ran-
to prog ra me bi; sac de li da sa de-
mon s t ra cio fer me bis pro duq ci is
ga yid va; uZ ra vi qo ne bis ga qi ra ve ba.
sa kon sul ta cio sam sa xur Si 250
umaR le si ga naT le bis (sa sof lo-
me ur neo an satye o) mqo ne kon sul-
tan ti mu Sa obs, ro me lic ir lan di-
is mTel te ri to ri a ze 60-mde sa kon-
sul ta cio pun q t Sia ga na wi le bu li.
ma Ti mo va le o ba fer me re bis T vis
teq no lo gi ur Tu fer me re bis da-
sax ma reb lad gan kuT v nil erov nul
da ev ro pul prog ra meb Si mo na wi le-
o bis sa kiTxeb Si dax ma re bis ga we vaa.
swav le ba-ga dam za de bis sis te ma
sak ma od rTu la daa or ga ni ze bu li.
igi Sed ge ba qvey nis sxva das x va ad gi-
leb Si gan la ge bu li 5 ko le jis gan da
mra val ricxo va ni ad gi lob ri vi kur-
se bis gan, sa de mon s t ra cio-kvle vi Ti
fer me bis gan da sxva. ko le je bi, Zi-
ri Ta dad uz run vel yo fen sa Su a lo
spe ci a lur ga naT le bas. amas Tan er-
Tad, umaR le si ga naT le bis sis te mis
სხვათა გამოცდილებასხვათა გამოცდილება
agrarul seqtors Zlieri samecniro - agrarul seqtors Zlieri samecniro - sainovacio teqnologiebis baza sWirdebasainovacio teqnologiebis baza sWirdeba
2012 wlis zafxul Si sa sof lo-sa me ur neo kvle vis glo ba lu ri fo ru-2012 wlis zafxul Si sa sof lo-sa me ur neo kvle vis glo ba lu ri fo ru-
mi sa (mi sa (GFAR) da cen t ra lu ri azia � sam x reT kav ka si is sa sof lo-sa me ur-) da cen t ra lu ri azia � sam x reT kav ka si is sa sof lo-sa me ur-
neo kvle vi Ti in s ti tu te bis aso ci a ci is (neo kvle vi Ti in s ti tu te bis aso ci a ci is (CACAARI) mxar da We riT, sof-) mxar da We riT, sof-
lis me ur ne o bis prog no zi re bis spe ci a lis t Ta Sex ved ra Si mo na wi le bis lis me ur ne o bis prog no zi re bis spe ci a lis t Ta Sex ved ra Si mo na wi le bis
mi Re bis sa Su a le ba mo me ca. Sex ved ra Ta vis Ta vad sa in te re so da sa sar-mi Re bis sa Su a le ba mo me ca. Sex ved ra Ta vis Ta vad sa in te re so da sa sar-
geb lo iyo, mag ram am we ri lis mi za ni mi si aR we ra araa. mim Re bi mxa re ir-geb lo iyo, mag ram am we ri lis mi za ni mi si aR we ra araa. mim Re bi mxa re ir-
lan di is sa sof lo-sa me ur neo kvle vis ad mi nis t ra cia iyo, rom lis mu-lan di is sa sof lo-sa me ur neo kvle vis ad mi nis t ra cia iyo, rom lis mu-
Sa o bis gac no ba, sa qar T ve lo Si da geg mi li gar daq m ne bi dan ga mom di na re, Sa o bis gac no ba, sa qar T ve lo Si da geg mi li gar daq m ne bi dan ga mom di na re,
Ce mis az riT, sa in te re so da dro u lia Jur na lis mkiTx ve lis T vis.Ce mis az riT, sa in te re so da dro u lia Jur na lis mkiTx ve lis T vis.
ns b s m r r s bW r m n S
Zr q n b s q r b
7ნოემბერი, 2012 axali agraruli saqarTvelo
5 teq no lo gi ur in s ti tut Tan ko o-
pe ra ci a Si, isi ni ba ka lav ris do nis
umaR les ga naT le ba sac uz run vel-
yo fen. Tvi Ton ko le jeb Sic, re gu-
la rul sa gan ma naT leb lo prog ra-
mis pa ra le lu rad, mra val ricxo va ni
kur se bi moq me debs. ko le jebs sac-
de li da sas wav lo fer me bi ga aC ni aT.
moq me debs dis tan ci u ri ga naT le bis
sis te mac. Ca e gas ki gran te bi Ta da
sxva me To de biT sam ker Zo ko lej sac
ex ma re ba.
mra val ricxo va ni kur se bi fun q-
ci o ni rebs Ca e gas kis kvle viT cen-
t reb Ta nac.
Cve ni Ro nis Zi e ba Ca e gas kis erT-
erT kvle viT cen t r Si, eS ta u nis
sur sa Tis kvle vis cen t r Si tar-
de bo da. igi dub li nis ga re u ban Si,
uzar ma zar (mra va li kvad ra tu li
ki lo met ri) mwva ne ma siv Si mde ba re-
obs. Ro nis Zi e ba af ri kis sof lis me-
ur ne o bis prog no zi re bas exe bo da.
Ca e gas ki imi tom Se ir Ca, rom mis in s-
ti tu tebs prog no zi re bis mdi da ri
ga moc di le ba aqvT (ir lan di is sof-
lis me ur ne o ba 2020 wlis T vis, 2030
wlis T vis da sxva). mag ram yve la ze
STam beW da vi TviT eS ta u nis sur sa-
Tis kvle vis cen t ris daT va li e re ba
iyo. mi si Zi ri Ta di pro fi li xor cis
na war mia. centrs ga aC nia sac de li
war mo e bis sru li cik li cxo ve lis
dak v li dan (ev ro pu li moTxov ne bis
sru li dac viT) pro duq ci is tes ti-
re bam de. ro gorc Ca e gas kis yo fil ma
di req tor ma, li am do u nim miTx ra,
praq ti ku lad cen t ris ba za ze sam-
rew ve lo par ti e bis ga moS ve baa Se-
saZ le be li, ri Tac mra va li mci re da
sa Su a lo sa war mo, axa li pro duq ci-
is aT vi se bis sta di a ze, sar geb lobs.
li a mis gan, ro mel Ta nac sa mi dRis
gan mav lo ba Si gver di-gverd vis xe-
diT, bev ri ram Se vity ve am Cem T vis
uc no bi sfe ros Se sa xeb. ker Zod, me
ga mik vir da, rom sa am q ro eb Si da nad-
ga rebs Se da re biT mci re ad gi li eka-
vaT, di di iyo Ta vi su fa li siv r ce.
li am ma amix s na, rom es moq ni lo bis-
T vis iyo ga ke Te bu li. sa ba zo mowyo-
bi lo be bi yo vel T vis ad gil zea. ro-
de sac dak ve Tis Se sas ru leb lad ra-
i me aras tan dar tu li mowyo bi lo baa
sa Wi ro, igi li zin giT Se mo aqvT da
amon ta Je ben. eq s pe ri men te bis das-
ru le bis Sem deg isev ga aqvT.
sa in te re soa, rom kon fi den ci-
alu ro bis (re cep tu ris, nou-ha us)
dac vis miz niT sa war mos mTli a nad
an zo gi erT ope ra ci eb ze sa ku Ta ri
per so na lis moy va na Se uZ lia.
sa war mo ebs pro duq ci is aT vi se-
ba cen t r Si ga ci le biT iafi uj-
de baT, vid re sa ku Tar ba za ze. imis
gar da, rom bev ri axa li mowyo bi-
lo ba wi nas war sa yi de li araa, sa-
war mo e bi mi mar Ta ven spe ci a lur
sa i no va cio sa xel m wi fo fonds,
en ter p ra iz air lends (Enterprise Ireland), ro me lic axa li pro duq-
ci is aT vi se bis xar jebs na wi lob-
riv unazRa u rebs.
mag ram, yve la ze mim zid ve li sa-
war mo e bis T vis eS ta u nis cen t r Si
pro duq ci is tes ti re bis uni ka lu-
ri Se saZ leb lo be bia � ana li zu ri
xel sawyo e bi da umaR le si kva li fi-
ka ci is mec ni e re bi. aq tar de ba ne-
bis mi e ri bi o fi zi ku ri, bi o qi mi u ri,
mik ro bi o lo gi u ri da sxva ana li-
ze bi. xel sawyo e bis ba za STam beW-
da via: mass-speq t ro met re bi, ren-
t ge nos t ruq tu ru li da nad ga ri,
bir T vu li mag ni tu ri re zo nan sis
speq t ro met ri, op ti ku ri speq t-
ro met re bi, mik ros ko pe bi, pre pa-
ra te bis ni mu Se bis mo sam m za de be li
mowyo bi lo be bi, cen t ri fu ge bi da
sxva. aq mu Sa o ben umaR le si kva li-
fi ka ci is mec ni e re bi da in Jin re bi,
maT So ris ucxo e le bic. zo gi er-
Ti xel sawyo mi li on ev ro ze me ti
Rirs. ase Ti ba zis Seq m na sa war mos-
T vis, Tu ki is gi gan tu ri araa, ub-
ra lod Se uZ le be lia.
bo los, aq vea sam za re u lo da
pro duq ci is da ge mov ne bis pro fe-
si o na le bic yavT.
Cve ni eq s kur si is dros sa am q ro-
Si gag vac nes qal ba to ni, ro me lic
ir lan di a Si yve la ze di di Txis
fer mis pat ro ni aR moC n da (Txis
mo Se ne ba ir lan di a Si Se da re biT
axa li saq me a). mas ain te re seb da
Zex ve ul Si da sxva na war m Si Txis
xor cis ga mo ye ne bis va ri an te bi.
moyvanili yav da Txe bi, ro me lic
iq ve da uk les, xor ci da a mu Sa ves
da eq s pe ri men te bi Ca a ta res.
eS ta u nis cen t r Si kar gi sa kon fe-
ren cio cen t ria, ram de ni me audi-
to ri iT, sa dac mra val fe ro va-
ni ga dam za de bis kur se bi tar de ba
fer me re bi sa da kve bis mrew ve lo bis
spe ci a lis te biT vis, maT So ris kon-
sul tan te bis T vis: sur sa Tis usaf r-
Txo e ba da hi gi e na, xor cis pro duq-
te bis war mo e ba, pro duq te bis mar-
ki re ba, mci re sa war mo Ta dax ma re bis
sa xel m wi fo prog ra me bi da mra va li
sxva. audi to ri e bi mu dam sav sea.
swo red ase Ti cen t re bis da mu-
Sa o bis sqe meb Sia ir lan di is uzar-
ma za ri sa sur sa To eq s por tis sa i-
dum lo e ba.
oleg Sat be raS vi lioleg Sat be raS vi liSua azi i sa da kav ka si isSua azi i sa da kav ka si is
sa sof lo-sa me ur neosa sof lo-sa me ur neo
kvle vi Ti in s ti tu te biskvle vi Ti in s ti tu te bis
aso ci a ci is gam ge o bis wev ri.aso ci a ci is gam ge o bis wev ri.
სხვათა გამოცდილებასხვათა გამოცდილება
P.S. li ans Sev Civ le, sa qar T ve lo Si ara gvaqvs bev ri ram, rac Tqven gaqvT, li ans Sev Civ le, sa qar T ve lo Si ara gvaqvs bev ri ram, rac Tqven gaqvT,
ma ga li Tad, sa xel m wi fo sa kon sul ta cio sam sa xu ri. es Za li an kar giao, mi-ma ga li Tad, sa xel m wi fo sa kon sul ta cio sam sa xu ri. es Za li an kar giao, mi-
pa su xa, San si gaqvT mar T la kar gi sam sa xu ri Seq m naT. miR we u liT uk ma yo fi-pa su xa, San si gaqvT mar T la kar gi sam sa xu ri Seq m naT. miR we u liT uk ma yo fi-
lo ba da iumo ri ki dev er Ti ir lan di u ri �sa i dum lo e baa�.lo ba da iumo ri ki dev er Ti ir lan di u ri �sa i dum lo e baa�.
8 ნოემბერი, 2012axali agraruli saqarTvelo
dasasruli. dasawyisi ix. N10dasasruli. dasawyisi ix. N10
ni a da gi ni a da gi da cul grun t Si kul tu ra Ta
war mo e bi sas ga mo i ye ne ben ni a dags,
tor fis sxva das x va sa xe ebs, tor-
fi sa da sxva das x va ti pis ni a da gis
na revs, tor f ne Som pa li an kom-
posts, tor fi sa da na xer xis na-
revs, bu neb riv mi ne ra lur sub s t-
ra tebs.
mce na ris nor ma lu ri zrda-gan-
vi Ta re bi sa da ma Ra li mo sav lis
mi Re bis T vis sa Wi roa mce na re e bi
wyliT, ha e riT, sak ma ri si ra o de-
no bi sa da op ti ma lu ri Ta na far-
do bis mi ne ra lu ri ele men te biT
uz run velv yoT. yo ve li ve es bev-
ra daa da mo ki de bu li saT bu ris
grun tis xa ris x ze. sa saT bu re war-
mo e bis T vis Zi ri Ta dad mi mar Ta ven
ni a da gis Se ta nas, ro mel Tac yo-
fen sam Zi ri Tad jgu fad: or ga nu-
li, or ga nul mi ne ra lu ri da mi ne-
ra lu ri.
or ga nu li grun ti Se i cavs
erT an ram de ni me or ga nul kom-
po nents (tor fi, na xer xi, Ca la,
lig ni ni).
tor fis (ro gorc we si, ze u ri
tor fis) fu Ze ze mi Re bu li grun ti
xa si aT de ba or ga nu li niv Ti e re be-
bis ma Ra li Sem c ve lo biT (60-80%),
ma Ra li wyal gam ta ro biT, ten te-
va do bi Ta da sak ve bi ele men te bis
STan T q ma do biT.
na xer xis fu Ze ze Seq m ni li or ga-
nu li grun ti ga mo ir Ce va fo ri a-
no bi Ta da sifx vi e riT. mi si eq s p-
lu a ta ci is dros gan sa kuT re bu li
yu radRe ba un da mi eq ces azo tis
re Jims, rad gan maT ga aC ni aT nax-
Sir ba dis da azo tis ara sa sur ve li
Ta na far do ba (C:N=25:1). aRi niS ne-
ba mce na re e bis azo tiT Sim Si lo ba.
mniS v ne lo va nia ag reT ve mce na re-
Ta wyliT uz run vel yo fa, rad-
gan es grun ti xa si aT de ba nak le bi
ten te va do biT.
or ga nul -mi ne ra lu ri grun ti
war mo ad gens sxva das x va Ta na far-
do bis � tor fis, or ga nu li ma-
sa le bi sa da mi ne ra lu ri kom po-
nen te bis na revs, rac sa Su a le bas
iZ le va mi Re bul iq nas sa sur ve li
fo ri a no bis, sim k v ri vis da sta bi-
lu ri struq tu ris grun ti.
bos t ne u li kul tu re bis war mo e-
bi saT vis yve la ze op ti ma lur na zavs
war mo ad gens or ga no mi ne ra lu ri
grun ti, ro me lic Sed ge ba tor fis
(50-60%), tyis an msu bu qi qvi Sa mi wi-
sa (20-30%) da na ke lis kom pos ti sa-
gan (20-30%). torfs kirs uma te ben
(a ra sa sur ve li mJa vi a no bis ga sa ne-
it ra leb lad) na za vis ga ke Te bis win,
xo lo mi ne ra lur sa su qebs grun tis
saT bu reb Si Se ta nis Sem deg.
mi ne ra lu ri grun ti Sed ge ba bu-
neb ri vi, msu bu qi ni a da ge bis ho-
ri zon ti sa gan, ro mel sac mci re
ra o de no biT ema te ba or ga nu li ma-
sa le bi.
ga mo ye ne bis xan g r Z li vo bis mi-
xed viT ga nas x va ve ben Sem de gi sa-
xis grunts: yo vel w li u rad ga-
moc v la di, axa li (2-4 wlis), mom-
wi fe bu li (4-8 wlis) xan g r Z li vi
ga mo ye ne bis (8-12 we li) da mud-
mi vi.
fes v Ta sis te mis nor ma lu ri gan-
vi Ta re bis T vis ni a da gi un da Se i-
cav des sak mao ra o de no bis ha e ri sa
da wylis ma rags, iyos fxvi e ri.
op ti ma lu ri Ta na far do ba Txe-
vad, myar da ga zi se bur fa zebs So-
ris da mo ki de bu lia ni a da gis me-
qa ni kur Se mad gen lo ba ze da mas Si
or ga nu li niv Ti e re be bis Sem c ve-
lo ba ze. wyli sa da ha e ris sa u ke-
Te so re Ji mi myar de ba, ro de sac
ni a da gis mo cu lo bi Ti ma sa 0,4-0,6
g/sm3-ia. saT bu ris ni a da gi mo cu-
lo bi Ti ma sis mi xed viT iyo fa Sem-
deg ka te go ri e bad:
Za li an fxvi e ri � 0,2 g/sm3-ze nak-
le bi
fxvi e ri �0,2-0,4 g/sm3
nor ma lu ri �0,4-0,6 g/sm3
mci re sim k v ri vis �0,6-0,8 g/sm3
sa Su a lo sim k v ri vis �0,8-1,0 g/sm3
mkvri vi �1,0-1,2 g/sm3
saT bu re bisaT bu re bi
9ნოემბერი, 2012 axali agraruli saqarTvelo
Za li an mkvri vi �1,2 g/sm3-ze me ti
Za li an fxvi e ri ni a da ge bi wyals
ver ika vebs da mo iTxovs in ten si-
ur rwyvas, mag ram mkvriv ni a dag-
ze xSi rad Se im C ne va Jan g ba di sa da
aera ci is nak le bo ba, rac uar yo-
fi Tad moq me debs mce na re Ta fes-
ve bis zrda ze.
saT bu reb Si bos t ne u li kul tu-
re bis ma Ra li mo sav lis mi Re ba Se-
iZ le ba miR we ul iq nas ni a da gis ag-
ro fi zi ku ri da ag ro qi mi u ri Tvi-
se be bis ga um jo be se biT, ro me lic
mniS v ne lo van wi lad ga ni sazR v re-
ba ni a dag Si or ga nu li niv Ti e re bis
Sem c ve lo biT.
mce na re Ta sak ve bi ele men te biT
uz run vel yo fa mWid ro daa da kav-
Si re bu li saT bu ris grun t Si or-
ga nu li niv Ti e re bis Sem c ve lo bas-
Tan.
or ga nu li niv Ti e re bis Sem c ve-
lo bis Se fa se bis T vis iye ne ben Sem-
deg Ska las:
da ba li �10%-mde,
zo mi e ri �10-dan 20%-mde,
nor ma lu ri� 20-30 %,
mo ma te bu li� 30-40%,
ma Ra li� 40-60%,
Za li an ma Ra li �60 % me ti.
saT bu ris grun tis ga sam did-
reb lad, Zi ri Ta di kom po nen te-
bis gar da, karg Se de gebs iZ le va
na ke lis yo vel w li u ri Se ta na 10-
12 kg/sm2-ze. amas Ta na ve, ga saT va-
lis wi ne be lia is faq ti, rom axa li
na ke lis Se ta nas Tan sdevs di di
ra o de no biT ami a kis ga mo yo fa,
ro me lic toq si ku rad moq me debs
mce na re eb ze. ami tom, ned li na ke-
lis Se ta nis Ta na ve un da Ca ix nas
ni a dag Si da es sa mu Sao un da dam-
Tav r des Ci Ti lis ga dar g vam de 25-
30 dRiT ad re.
mce na re Ta zrda-gan vi Ta re bis-
T vis mniS v ne lo va ni faq to ria ni-
a da gis mJa vi a no ba (pH). is da mo-
ki de bu lia ni a dag ze, or ga nul da
mi ne ra lur da na me teb ze. op ti ma-
lu rad iT v le ba pH 6,3-6,7. saT bu-
ris grun tis tu te re aq ci is dros,
zo gi er Ti mik ro e le men ti ga da dis
mce na ri saT vis Se uT vi se bel for-
ma Si. mi ne ra lu ri sa su qe bis do-
ze bis ga da War be biT ga mo ye ne bam
Se iZ le ba ga mo iw vi os ni a da gis dam-
la Se ba. gan sa kuT re biT mav nea ise-
Ti sa su qe bi, rom le bic Se i ca ven
nat ri um sa da qlors, es ele men te-
bi mkveT rad zRu da ven mce na re Ta
zrdas.
xan g r Z li vi ga mo ye ne bi sas, saT-
bu ris grun ti it kep ne ba, mcir de-
ba mi si ten te va do ba da ha er te-
va do ba. or ga nu li niv Ti e re be bis
yo vel w li u ri da na xar ji Se ad gens
mTe li Sem c ve lo bis 15-17%-s anu
60 t/ha-ze.
saT bu reb Si ni a da gis op ti ma lu-
ri sis qe 25-35 sm-ia. uf ro Rrma ni-
a da gis Sem Tx ve va Si da mu Sa ve bi sas,
sax na vi fe nis qveS war mo iq m ne ba
ni a da gis qer qi � eg reT wo de bu li
�qus li�, ro me lic auare sebs wyli-
sa da ha e ris mi moc v lis re Jims.
Rrma sax na vi fe nis ar se bo bi sas
rTul de ba siT bu ri re Ji mis re gu-
li re ba ni a da gis or T q liT da mu-
Sa ve bi sas, rac am ci rebs am me To-
dis efeq tu ro bas.
ni a da gis or T q liT da mu Sa ve ba
ara mar to am ci rebs mav neb leb sa
da da a va de bebs, ara med cvlis ni a-
da gis kve bis re Jim sac.
mce na re Ta ga dar g vam de, ni a da-
gis mom za de ba mdgo ma re obs ro ta-
ci u li fre ziT mis gafx vi e re ba Si
(saT bur Si sa mu Sa od gan kuT v nil
spe ci a lur fre zebs Se uZ lia imu-
Sa os oTxi siC qa riT � 140, 170, 200
an 240 brun va wuT Si. mo de bis ga ni �
100 sm-dan 140 sm-mde, da mu Sa ve bis
siR r me � 20-30 sm, war ma do ba � 0,15-
0,18 ha. sT-Si. sxva das x va qvey ne bis
war mo e bi sa da mar kis fre ze bi gan-
s x vav de ba ro gorc Ses ru le bu li
ope ra ci is Ses ru le bis teq no lo-
gi iT, ase ve kon s t ruq ci i Tac.
Se da re biT gril re gi o neb Si, an
sa ad reo pro duq ci is war mo e bi-
sas, mi mar Ta ven grun tis mul Ci re-
bas da ag ro-boW kos ga mo ye ne bas.
mul Ci re bis T vis ga mo i ye ne ba Sa vi,
ya vis fe ri an gam W vir va le ce lo-
fa ni, ris Se de ga dac mzi an dRe eb-
Si ni a dag Si aR wevs 30-40%-iT me ti
mzis ener gia (es gan sa kuT re biT
mniS v ne lo va nia ad re ga zafxul-
ze). dRis man Zil ze dag ro vi li
siT bu ri ener gia, ukeT ina xe ba
mul Ci re bul ni a dag Si, rad gan
aor T q le ba ze da xar ju li ener-
gia 2-jer nak le bia, xo lo siT bos
ga ce ma 15-17%-ze nak le bia, vid re
Ria grun t Si. tem pe ra tu ra ic v le-
ba mul Cis si ga ni sa da far To bis
mi xed viT. dRis man Zil ze ni a da gi
uf ro me tad Tbe ba gam W vir va le da
ya vis fe ri ce lof nis qveS, xo lo
Ra miT siT bos ukeT ina xavs Sa vi
ce lo fa ni. mul Ci re bis dros, ni-
a da gis yve la ze da ba li tem pe ra-
tu ra aRi niS ne ba gam Te ni i sas, mzis
amos v lam de, di lis 7-8 sa aT ze. am
dros mul Ci re bul sa da umul-
Co ni a dags So ris tem pe ra tu ra Ta
sxva o ba 0,3-2OC.
mul Ci re bis efeq ti ga ci le biT
ma Ra lia im saT bur Si, ro me lic
Tbe ba. aR niS nu li Ro nis Zi e be bi
sa Su a le bas iZ le va mi vi RoT po-
mid v ris, kit ris, nes vis mo sa va li
2-3 kvi riT ad re. gril re gi o neb Si
Se maR le bu li kvle bi sa da maT sa-
far ve lad ag ro-boW kos ga mo ye ne-
biT, Se saZ le be lia Te ber val-mar-
t Si zo gi er Ti mwva ni lis moy va na
(is pa na xi, qin Zi, xax vi, ix ra xu Si).
mor wy va da ga mok ve bamor wy va da ga mok ve baga no yi e re bis sis te ma mo i cavs
sa su qe bis Se ta nas grun tis Zi ri-
Ta di da mu Sa ve bi sas da mce na re Ta
ve ge ta ci is pe ri od Si (ga mok ve ba).
Se sa ta ni sa su qe bis ra o de no bis
da sad ge nad iye ne ben or me Tods:
ni a dag Si sak ve bi ele men te bis
dad ge nil op ti ma lur nor meb sa da
re a lur Sem c ve lo bas So ris sxva-
o bas;
da geg mi li mo sav li a no bis mi-
er ni a da gi dan ga mo ta ni li sak ve bi
ele men te bis ra o de no bis mi xed-
viT, ma Ti aT vi se bis ko e fi ci en tis
gaT va lis wi ne biT.
bos t ne u li kul tu re bis dar g-
vam de (we li wad Si 2 wreb run vi sas).
ata re ben yve la ti pis saT bu re bis
grun tis ana lizs 11 maC ve neb lis
mi xed viT: or ga nu li niv Ti e re ba,
10 ნოემბერი, 2012axali agraruli saqarTvelo
mJa vi a no ba ph, ami a ku ri da nit-
ra tu li azo ti, fos fo ri, ka li-
u mi, mag ni u mi, ma ri le bis sa er To
kon cen t ra cia, ki na, man ga nu mi da
hid ro lo gi u ri mJa vi a no ba. me o re
wreb run vis dros gan sa sazR v ra vi
na er Te bis ricx vi Se iZ le ba 7-9 mde
Sem cir des.
ni a da gis ana li zi sas ga mo i ye ne ba
ga mow v li lis me To di, ro me lic sa-
Su a le bas iZ le va dad gin des mce na-
ris T vis aT vi se bad for ma Si myo fi
sak ve bi ele men te bis ra o de no ba.
mi ne ra lu ri sa su qe bis Se ta ni sas
iT va lis wi ne ben sak ve bi ele men te-
bis im ra o de no bas, ro me lic saT-
bur Si iq na Se ta ni li kom pos ti re-
bu li na ke liT an sxva or ga nu li
sa su qe biT.
sak ve bi ele men te biT grun tis
uz run vel yo fis nor me bi g/sm2
kar gad Cans Sem deg cxril Si.
am mo na ce me bi dan ga mom di na re,
ad ge nen Se sa ta ni sa su qe bis do-
zebs.
mce na re Ta mi er cal ke u li ele-
men tis STan T q ma da mo ki de bu lia
ga na Te ba ze. mzi an amin d Si mce na-
re e bi STan T qa-
ven uf ro met
azots da nak leb
ka li ums, xo lo
m o R r u b l u l -
Si ki pi ri qiT. im
Sem Tx ve va Si, ro-
de sac ra Rac mi-
ze ze biT Sem ci-
re bu lia fes ve-
bi dan sak ve bi ele men te bis mi wo de-
ba, mi mar Ta ven ufes vo ga mok ve bas.
mzi an dRe eb Si ga mok ve bas ax de nen
di liT, xo lo zafxul Si�sa Ra mos.
un da mo ve ri doT ufes vo (a ra fes-
vu ri) ga mok ve bis Ca ta re bas, Zli-
er cxel amin d Si � wya li swra fad
or T q l de ba, xo lo sa su qis kon-
cen t ra cia mkveT rad iz r de ba, aman
Se iZ le ba foT le bis daw va ga mo iw-
vi os.
saT bur Si ga mo ye ne bu li sa su-
qe bi un da iyos
uba las to, ma-
Ral kon cen t ri-
re bu li, wyal Si
xsna di. azo to-
va ni sa su qe bi dan
mi mar Ta ven Sar-
do va nas, kal ci u-
mis, ka li u mis da
amo ni u mis gvar ji lis ga mo ye ne bas,
ka li u mi a ni sa su qe bi dan � ka li u-
mis gvar ji la sa da ka li u mis sul-
fats (ga mo sa ye-
neb lad uvar gi-
sia sil vi ni ti da
ka li u mis ma ri-
li, rad gan isi-
ni Se i ca ven bevr
qlors da nat ri-
ums). fos fo ro-
va ni sa su qe bi dan
ga mo i ye ne ba or-
ma gi su per fos-
fa ti, mag ni u mis
Se sav se bad mag-
ni u mis sul fa ti.
mi mar Ta ven ag-
re Tve kom p leq-
su ri sa su qe bis
g a m o y e n e b a s a c
( n i t r o f o s k a ,
nit ro a mo fo si,
di a mo fo si).
kve bis aras-
wo r ma re Jim ma da ba las ti re bu li
sa su qe bis ga mo ye ne bam, rom le bic
Se i ca ven 0,007%-ze met qlors, Se-
iZ le ba ga mo iw vi os na i da gis dam-
la Se ba da mo sav li a no bis mkveT-
ri Sem ci re ba. ni a dag Si ma ri le bis
dag ro ve bis ki dev er Ti wya ro Se-
iZ le ba iyos sar wya vi wya li. mas Si
0,2 g/l ma ri le bis Sem c ve lo bi sas,
yo ve li 1000 m3 sar wya vi wylis ga-
mo ye ne bis Sem deg, ni a dag Si rCe ba
500 kg/ha ma ri li. dre na Jis ar qo nis
an ga u mar Ta vi mu Sa o bis Sem Tx ve va-
Si, ram de ni me wlis Sem deg grun ti
Se iZ le ba war mo e bis T vis ga mo u sa-
de ga ri gax des. ami tom, sar wya vi
wylis xa ris xi mniS v ne lo va ni faq-
to ria.
dam la Se bas Tan brZo lis yve la-
ze efeq tu ri sa Su a le baa ni a da gis
ga mo recx va. am me To dis um niS v ne-
lo va nes wi na pi ro bas war mo ad gens
sad re na Jo sis te mis ga mar Tu lad
mu Sa o ba. ga mo recx vis win ni a dags
amu Sa ve ben, fre za ven da as wo re-
ben. Sem deg, ni a da gis ten te va do-
bis, dam la Se bis xa ris xi sa da xa si-
a Tis mi xed viT ad ge nen wylis do-
zas. ga mo recx vas ax de nen sa Wi ro
nor mis 3-5-jer ga mo ye ne biT, 5-8
sa a Ti a ni in ter va le biT.
saT bur Si bos t ne u li kul tu re-
bis war ma te bu li moy va na Se saZ le-
be lia mxo lod mce na re Ta wylis
sa Wi ro ra o de no biT uz run vel yo-
fiT mTe li ve ge ta ci is pe ri od Si.
ar se bobs mor wy vis sxva das x va me-
To di. Tav da pir ve lad saT bu re bis
mor wy va xde bo da ga da sa ta ni mi-
le bis sa Su a le biT, Tum ca sak ma od
di di da na xar je bis ga mo da teq no-
lo gi e bis gan vi Ta re bis Sem deg, es
me To di uar y ves. iye ne ben daw vi me-
biT, Wav li se bur, wve To van da qve-
ni a da gur mor wy vas.
uka nas k nel xa ne bam de far Tod
iyo gav r ce le bu li daw vi me bi Ti
mor wy va. mas mi mar Ta ven �ze vi-
dan�, ro de sac sar wya vi sis te ma
gan la ge bu lia Spa lers ze moT da
�qve vi dan: ro de sac sis te ma mde-
ba re obs ni a dag Tan ax los. Tum ca
uzrunvelyofis uzrunvelyofis
donedone
dabalidabali
zomierizomieri
normalurinormaluri
momatebulimomatebuli
maRalimaRali
N
<40 <40
40-8040-80
80-13080-130
130-170130-170
>170>170
K
<50<50
50-11050-110
110-170110-170
170-220170-220
>220>220
P
<5<5
5-105-10
10-1510-15
15-2015-20
>20>20
MgMg
<20<20
20-5020-50
50-7050-70
70-10070-100
>100>100
niadagSi marilebis niadagSi marilebis
saerTo SemcvelobasaerTo Semcveloba
g/l
<0,8<0,8
0,8-1,50,8-1,5
1.5-3,01.5-3,0
3,0-4,03,0-4,0
4,0-5,04,0-5,0
niadagis uzrunvelyofa niadagis uzrunvelyofa
sakvebi elementebiTsakvebi elementebiT
dabalidabali
zomierizomieri
normalurinormaluri
momatebulimomatebuli
maRalimaRali
dabalidabali
zomierizomieri
normalurinormaluri
momatebulimomatebuli
maRalimaRali
dabalidabali
zomierizomieri
normalurinormaluri
momatebulimomatebuli
maRalimaRali
N
210-290210-290
140-210140-210
70-14070-140
0-700-70
0
290-340290-340
210-290210-290
140-210140-210
70-14070-140
0-700-70
180-230180-230
130-180130-180
90-13090-130
0-900-90
0
K2O
260-390260-390
130-260130-260
0-1300-130
0
0
780-1000780-1000
570-780570-780
390-570390-570
180-390180-390
0-1800-180
100-200100-200
0-1000-100
0
0
0
MgMg
50-8050-8030-5030-500-300-30
00
260-390260-390160-260160-260100-160100-16050-10050-1000-500-50
50-8050-8030-5030-50
000
P2O5
kitrikitri
450-600450-600
230-450230-450
0-2300-230
0
0
pomidoripomidori
450-600450-600
230-450230-450
0-2300-230
0
0
salaTasalaTa
350-500350-500
200-350200-350
0-2000-200
0
0
sasuqebis normebi sufTa nivTierebaze sasuqebis normebi sufTa nivTierebaze
gadaangariSebiT kggadaangariSebiT kg/ ha ha
sar wya vi wylis xa ris xis pa ra met re bi:sar wya vi wylis xa ris xis pa ra met re bi:
xarisxis xarisxis
maCvenebelimaCvenebeli
Zalian kargiZalian kargi
kargikargi
damakmayofileblidamakmayofilebli
aradamakmayofilebeliaradamakmayofilebeli
gamousadegarigamousadegari
marilebis sa e-marilebis sa e-
rTo kon ce n t-rTo kon ce n t-
racia grracia gr/l
0-0,10-0,1
0,11-0,30,11-0,3
0,31-0,90,31-0,9
0,91-1,60,91-1,6
>1,6>1,6
qloris qloris
Semcveloba Semcveloba
g/l
_
0-0,090-0,09
0,1-0,20,1-0,2
>o,20,20
>0,20>0,20
natriumis natriumis
Semcveloba Semcveloba
%
<10<10
11-2011-20
21-3021-30
>30>30
>30>30
wylis wylis
sixiste sixiste
gradusigradusi
0-50-5
6-106-10
11-2011-20
21-3021-30
>30>30
11ნოემბერი, 2012 axali agraruli saqarTvelo
am me Tod sac ga aC n da Ta vi si nak-
lo va ne be bi �ze vi dan� mor wy vi sas.
rwyvis do ze bi da mo ki de bu lia
war mo e bul kul tu ra ze, mzis ra-
di a ci a ze, gru n tis fi zi kur Tvi-
se beb ze. Cve u leb riv, zam T ris
Tve eb Si, kvi ra Si ata re ben 1-2-jer
mor wy vas, 8-10 m/sm2, ga zafxul sa
da zafxul Si 2-3-jer kvi ra Si 12-
15 l/sm2 yo vel mor wy va ze da se-
zon ze. po mi do ri ir wy ve ba uf ro
xSi rad da di di do ze biT, kit ri
pi ri qiT. ga saT va lis wi ne be lia is
faq ti, rom ara zo mi er mor wy vas
axa si a Tebs ri gi uar yo fi Ti faq-
to re bi. am dros iq m ne ba ha e ris
ma Ra li far do bi Ti te ni a no ba,
ro me lic xels uwyobs da a va de be-
bis gan vi Ta re bas da xels uS lis
mce na re Ta dam t ver vas.
yve la Ta na med ro ve saT bur Si
da mon ta Je bu lia mce na re Ta mor-
wy vi sa da mi ne ra lu ri sa su qe biT
ga mok ve bis mowyo bi lo ba ni. wya li
qse li dan mi e wo de ba wyal mi mom c-
v lels, sa dac xde ba mi si SeT bo ba
25OC-mde, Sem deg ki tum bos sa Su a-
le biT mi e wo de ba saT burs wve To-
va ni an daw vi me bi Ti mor wy vis T vis.
Ta na med ro ve saT bu ri aR Wur-
vi lia wve To va ni mor wy vis sis te-
me biT, ro me lic faq ti u rad ar
mo iTxovs Sro miT da na xar jebs.
am sis te ma Si, mce na re e bis T vis sak-
ve bi sa da wylis mi wo de ba xde ba
kom pi u te ris sa Su a le biT, spe ci-
a lu rad Se mu Sa ve bu li prog ra mis
sa fuZ vel ze. wve To va ni mor wy va
sag r Z nob lad am ci rebs wylis da-
na xar jebs (25-25%-iT) da 8-17%-
iT zrdis mo sav li a no bas.
wve To va ni sis te miT sa su qe bis
mi wo de ba sa Su a le bas iZ le va 30-
40%-iT Se vam ci roT sak ve bi ele-
men te bis da na kar ge bi.
mce na re Ta ga mok ve bis T vis ar-
se bobs spe ci a lu ri kvan Zi, ro me-
lic aR Wur vi lia oTxi av ziT, sa-
dac xde ba wyal Si ad vi lad xsna di
sa su qe bis gax s na da Se re va. ma Ti
mom za de ba da mi wo de ba xde ba ope-
ra to ris an spe ci a lu ri prog ra-
mis sa Su a le biT. sis te mis mniS v ne-
lo va ni na wi lia wylis ga saw men di
fil t re bi (gra vi lis da dis ku ri),
rom le bic uz run vel yo fen sa Ta-
na do si suf Ta vis wylis mi Re bas. am
sis te mis yve la de ta li dam za de-
bu lia an ti ko ro zi u li ma sa le bi sa
da po li me re bi sa gan. ma gis t ra lu-
ri mi lis di a met ria 50 mm, ga ma na-
wi leb lis � 28-32, xo lo sar wya vis
� 14-20 mm.
sar wya vi mil gay va ni lo ba gan-
la ge bu lia mce na re Ta mTe li ri-
gis ga yo le ba ze. saw ve Tu re bis ra-
o de no ba ga ni sazR v re ba grun tis
fi zi ku ri Tvi se be bi sa da sa va-
ra u do xar jis gaT va lis wi ne biT.
Cve u leb riv, saw ve Tu rebs So ris
man Zi li ud ris mce na re Ta So ris
man Zils. mce na re e bi im yo fe bi an
saw ve Tu ri dan 10-sm-is mo So re-
biT. saw ve Tu re bis xar j vis nor-
maa 1,5-4 l/sT.
saT bur Si sa Wi roa sub s t ra ti. igi Se saZ le be lia
iyos: ste ri lu ri (mi ne ra lu ri bam ba, ce o li Ti, ver-
mi ku li ti, per li ti), or ga nu li (qo qo sis boW ko,
na xer xi, nam ja), ni a da gi sxva das x va na za ve biT (ce o-
tor fi, ce o na ki, tor fi da na ke li, bos t nis mi wa da
kom pos ti da sxv.). sub s t ra tis sis qe 20-25 sm un da
iyos. auci le be lia dre na Ji. ni a da gis grun tis Ter-
mu li da mu Sa ve ba cxe li or T q liT an qi mi u ri da mu-
Sa ve ba sa Wi roa yo vel w li u rad Tu ara 2 we li wad Si
er Txel ma inc..
Ci Ti le bis mi Re ba.Ci Ti le bis mi Re ba. Ci Ti le bis mi sa Re bad ga mo i ye ne-
ba sxva das x va sa xis sa Ci Ti le qoT ne bi, tor fis abe bi,
ka se te bi, er T je ra di Wi qe bi da sxv.
Ci Ti lis sak ve bi sub s t ra ti.Ci Ti lis sak ve bi sub s t ra ti. sa u ke Te soa: tor fi da
per li ti 2:1, tor fi da ga dam w va ri na ke li 1:1, per li-
ti da qo qo si 1:3, na xer xi da mdi na ris qvi Sa 3:1 Se far-
de biT. tor fi sa da ga dam w va ri na ke lis na za vis gar da
sxva na za vebs da e ma te ba kom p leq su ri mi ne ra lu ri sa-
su qe bi yo vel 10 kg na zav ze 40-50 gr.
tem pe ra tu ru li re Ji mi.tem pe ra tu ru li re Ji mi. da Tes vi dan aR mo ce ne bam-
de pe ri od Si ha e ri sa da sub s t ra tis tem pe ra tu ra
26-28 gra du si un da iyos. 10-15% aR mo na ce nis mi Re-
bis Sem deg dRis tem pe ra tu ra Tan da Ta no biT da i we va
18-19 gra du sam de. igi Ta vi dan ag va ci lebs Ci Ti le bis
saT bur Si kit ris moy va nis teq no lo giasaT bur Si kit ris moy va nis teq no lo giama Ral mo sav li a nia da po pu la ro biT sar geb lobs: ma Ral mo sav li a nia da po pu la ro biT sar geb lobs:
evo lu cia, zo zu lia, ap rel s ki, ja ze ri, ma Sa, ma ra-evo lu cia, zo zu lia, ap rel s ki, ja ze ri, ma Sa, ma ra-
fo ni. Za li an ma Ral mo sav li a nia: ala mi ri, maq si mu mi, fo ni. Za li an ma Ral mo sav li a nia: ala mi ri, maq si mu mi,
an Je li na, kris pi na, he rak le da sxva hib ri de bi. fer-an Je li na, kris pi na, he rak le da sxva hib ri de bi. fer-
mer Ta gar k ve ul na wils war ma te biT moh yavs qar Tu-mer Ta gar k ve ul na wils war ma te biT moh yavs qar Tu-
li, diR mis kit ri. igi ga mo ir Ce va sa Su a lo mo sav li-li, diR mis kit ri. igi ga mo ir Ce va sa Su a lo mo sav li-
a no biT, Tum ca sa u ke Te so ge mu ri Tvi se be biT xa si-a no biT, Tum ca sa u ke Te so ge mu ri Tvi se be biT xa si-
aT de ba. aT de ba.
12 ნოემბერი, 2012axali agraruli saqarTvelo
Zli er awow vas. Sem deg etap ze dRis tem pe ra tu ra Se-
nar Cun de ba 20-22 (da na Te bis dros), xo lo Ra mis 10-19
(da na Te bis ga re Se) gra du sis do ne ze. ga dar g vam de,
tem pe ra tu ra dRis gan mav lo ba Si Se nar Cun de ba 18-19
(da na Te bis dros) da 16-17 gra du si (da na Te bis ga re-
Se). tem pe ra tu ris da we va mded ro bi Ti yva vi le bis
me ti ra o de no biT for mi re bas uz run vel yofs. ha e-
ris Se far de bi Ti te ni a no bis op ti ma lu ri zRva ria
80-85%.
tem pe ra tu ra sub s t rat Si 20-21 gra du sis far g-
leb Si un da iyos. dRi sa da Ra mis tem pe ra tu rebs So-
ris sxva o ba uz run vel yofs fes v Ta sis te mis in ten-
si ur zrdas da mce na ris ge ne ra ci ul gan vi Ta re bas
sti muls aZ levs.
Ci Ti le bis da na Te ba. Ci Ti le bis da na Te ba. zam Tar-ga zafxu lis pe ri od Si
moy va ni sas kit ris Ci Ti le bi sa Wi ro e ben da na Te bas.
da sa na Te be li na Tu re bis an Te ba xde ba, ro ca mce na-
re e bis 10-15 % aR mo cen de ba. pir ve li sa mi dRis man-
Zil ze sa Wi roa 24 sa a Ti a ni da na Te ba, Sem deg 18 sa a Ti,
Sem deg 16 sa a Ti, Sem de gi 10 dRis man Zil ze 14 sa a Ti.
ga dar g vam de 4-5 dRiT ad re sak ma ri sia 12 sa a Ti a ni
da na Te ba. ga na Te bis op ti ma lu ri zRva ria 8000-9000
luq si Ci Ti lo bis fa za Si, xo lo Sem deg 4000-5000
luq si. da na Te bi saT vis mo wo de bu lia �ref laqs� - 400
da �ref laqs� - 600 na Tu re bi. ma Ti teq ni ku ri sim Z-
lav re Se ad gens 60-70 vats erT kvad ra tul met r ze.
Ci Ti le bis kve ba.Ci Ti le bis kve ba. sak ve bi sub s t ra tis re aq cia Ph
un da iyos 5,6 - 6,3.
sawyis etap ze sa Wi roa kom p leq su ri sa su qe biT
(kris ta lo ni 18.18.18 + mik ro) sub s t ra tis ga je re ba.
sa Ci Ti le sub s t rat Si sak ve bi ele men te bis ra o de-
no ba un da iyos: azo ti - 150, fos fo ri - 30, ka li u mi
165, mag ni u mi - 85, kal ci u mi - 165 mg/l. kon duq ti-
vo ba - 1,3 - 1,8 mi li si men si/sm. Ci Ti le bis Sem d go mi
kve ba xde ba mi ne ra lu ri sa su qe bis xsna re biT: sawyis
etap ze xsna ris kon duq ti vo ba Se ad gens 1,8 - 2,0, Sem-
d gom Si ki - 2,5- 3,0 mi li si menss. ma ri le bis kon cen t-
ra ci am sub s t rat Si Se saZ loa Se ad gi nos 3,0 - 3,5 mi-
li si men si.
ag ro teq ni ka.ag ro teq ni ka. erT kvad ra tul metr far Tob ze ir-
g ve ba: fut k riT da mam t ve ri a ne be li hib ri de bi 2,3
- 2,6 mce na re. par Te no kar pi u li hib ri de bi 1,8 - 2,2
mce na re. fut k riT da mam t ve ri a ne be li hib ri de bis
dar g vi sas auci le be lia 10-15% da mam t ve ri a ne be-
li mce na re e bis dar g va. yo ve li 10 ri gis Sem deg er-
Ti ri gi da mam t ve ri a ne be li an yo ve li me a Te mce na-
re. da mam t ve ri a ne be li mce na re e bi ar ga is x v le ba da
arc Ta vi ga da eW re ba. es mce na re e bi un da da i niS nos.
ga dar g vis Sem deg msxmo i a ro bis dawye bam de tem pe ra-
tu ra dRe un da iyos: mzi an amin d Si 22-24, Rrub li an
amin d Si 19-20, Ra miT - 18-19 gra du si. msxmo i a ro bis
dawye bis Sem deg: mzi an amin d Si - 22 - 25, Rrub li an
amin d Si 20-22, Ra miT 18 -19 gra du si. da uS ve be lia
tem pe ra tu ris da we va 15 gra dus ze dab la. cen t ra-
lur Re ro ze mo sav lis pir ve li tal Ris dam Tav-
re bis Sem deg da nam xar ze msxmo i a ro bis ga das v lis
pe ri od Si ori kvi ris man Zil ze tem pe ra tu ra un da
da i wi os 16-17 gra du sam de. igi zrdis mded ro bi-
Ti nas k vis war moq m nas da mo sav li a no bas, aC qa rebs
gver di Ti nam x re ve bis gan vi Ta re bas. amis Sem deg nas-
k vis ga mo ta nis ga saZ li e reb lad 10-12 dRis man Zil-
ze Ra mis tem pe ra tu ra 19 - 20 gra du sis far g leb Si
un da iyos. da cu li un da iq nas ha e ris Se far de bi Ti
te ni a no ba 75 - 80% - is far g leb Si.
13ნოემბერი, 2012 axali agraruli saqarTvelo
ყველა სიახლე
mor wy va. mor wy va. moy va nis mTe li pe ri o dis man Zil ze mce na-
res esa Wi ro e ba wya li. ni a da gis te ni a no bis op ti ma-
lu ri zRva ria 80-85%. wylis xar j va da mo ki de bu lia
mce na ris gan vi Ta re ba ze, amin dis pi ro beb ze, aor T q-
le bis ko e fi ci en t ze, moy va nis pe ri od ze, mor wy vis
me Tod ze. ma Ra le feq ti a nia wve To va ni mor wy va, wyal-
Tan er Tad mce na res kve bis prog ra mis mi xed viT mi e-
wo de ba sak ve bi.
kve ba. kve ba. erT kvad ra tul metr far Tob ze 20-30 kg
mo sav lis mi sa Re bad kit ris mce na res 1 ha-ze esa-
Wi ro e ba azo ti 600-750, fos fo ri 200-320, ka li u mi
800-1000, kal ci u mi 600, mag ni u mi 90-110kg (moq me di
niv Ti e re ba).
miR we u li un da iq nas mce na ris kve bis op ti ma lu ri
ba lan si. Se sa ta ni sa su qe bis nor me bis ga an ga ri Se ba
mox de ba sub s t ra tis ana li zis da mi sa Re bi pro duq-
ci is ra o de no bi dan. fos fo ri a ni sa su qe bi da na wi li
azo ti a ni sa su qi sa Se i ta ne ba saT bu ris eq s p lo a ta ci-
is dawye bi sas. ka li u mi ki - uSu a lod ga dar g vis win.
Se sa ta ni sak ve bi ele men te bis 30% dar Ce ba ga mok ve-
bi saT vis. ma Ti Se ta na uSu a lod mor wy viT mox de ba.
ka li u mis da Se saT vi se be li kal ci u mis Se far de ba
ni a dag Si un da iyos 1:1,2-Tan. op ti ma lu ria Ph=6,0-
6,5. grun t Si moy va ni sas sa su qe bis 4-5 kvi ri a ni nor ma
Se i ta ne ba Zi ri Ta di Se ta ni sas, xo lo ga dar g vi dan 5
kvi ris Sem deg da iwye ba mce na ris ga mok ve ba mor wy vis
pa ra le lu rad. ma Ra le feq ti a nia mce na re e bis fes v ga-
re Se ga mok ve ba foT lo va ni sa su qe biT. am dros ni a da-
gi dan sak ve bis SeT vi se bas (20-30%) ema te ba SeT vi se ba
15%. iz r de ba mo sav li a no ba da pro duq ci is sa sa qon-
lo xa ris xi.
par Te no kar pi u li hib ri de bis for mi re ba zam Tar-
ga zafxu lis brun vaSi.
mce na re e bis for mi re ba iwye ba qve mo dan 5-7 mux-
lis zo na Si foT lis iR li i dan gan vi Ta re bu li yve-
la nam xa ris da mded ro bi Ti yva vi le bis Sec liT.
Sem deg etap ze mce na ris si maR lis na xev ram de Zi-
ri Tad Re ro ze gan vi Ta re bu li nam xa ri wa iC mi te ba
or fo Tol ze, ze moT � sam fo Tol ze. ro ca mce na re
mi aR wevs Spa lers da ze mo Ta mav Tul ze Se mo ex ve va
wve ro wa iC mi te ba 4-5 foT lis Sem deg da mav Tul-
ze da mag r de ba. bo lo foT lis iR li i dan gan vi Ta-
re bu li lar Txe bi qve moT Ca mo eS ve ba da wa iC mi te-
ba ni a da gis ze da pi ri dan er Ti met ris si maR lem de.
zog jer sa Wi ro xde ba na yo fe bis nor mi re bac. xSi-
ri Rrub li a ni amin de bis dros ve ge ta ci is pir vel
pe ri od Si 9-11 mux lam de xde ba yve la mded ro bi Ti
yva vi le bis Sec la.
fut k riT da mam t ve ri a ne be li hib ri de bis for-fut k riT da mam t ve ri a ne be li hib ri de bis for-
mi re ba zam Tar-ga zafxu lis brun va Si.mi re ba zam Tar-ga zafxu lis brun va Si. for mi re bis
dros qve mo dan 4-5 mux l ze xde ba yve la mded ro bi-
Ti yva vi le bis da gver di Ti nam x re vis Sec la. Sem-
deg etap ze mce na ris si maR lis na xev ram de Zi ri Tad
Re ro ze gan vi Ta re bu li nam xa ri wa iC mi te ba or fo-
Tol ze, ze moT � sam fo Tol ze. ro ca mce na re mi aR-
wevs Spa lers da ze mo Ta mav Tul ze Se mo ex ve va wve ro
wa iC mi te ba 3-5 foT lis Sem deg da mav Tul ze da mag r-
de ba. bo lo foT lis iR li i dan wa mo su li er Ti nam xa-
ri qve moT da eS ve ba da sa bo lo od wa iC mi te ba ni a da-
gis ze da pi ri dan er Ti met ri sa So re biT. na yo fe bis
nor mi re ba ar xde ba da gver di Ti nam x re ve bis ra o de-
no ba ar izRu de ba. grZe li brun vi sas mce na re ze rCe-
ba me o re ri gis nam xa ric, rom le bic wa iC mi te ba 1-2
fo Tol ze.
da mam t ve ri a ne be li mce na re e bis for mi re bi sas Zi-
ri Tad ylor t ze 4-5 foT lis iR li a Si xde ba yve la
mded ro bi Ti yva vi le bis da gver di Ti nam xa ris Sec la.
Sem d gom gver di Ti nam xa ri wa iC mi te ba 2-3 fo Tol Si,
ze da iarus ze ki � 3-5 fo Tol Si. Zi ri Ta di ylor ti
mav Tul ze Se mo ex ve va, qve moT da eS ve ba da ni a da gis
ze da pi ri dan 80 - 100 sm si maR lem de wa iC mi te ba.
kitrs ar uy varskitrs ar uy varssa su qe bis ma Ra li nor me bi. mce na re ga mo ik ve be ba
xSi rad da sa su qe bis mci re nor me biT, um jo be sia sa-
su qe bis sxva das x va for me bis mo nac v le o ba;
ha e ris ga da War be bu li te ni a no ba. ha e ris ga da War be bu li te ni a no ba. am dros uares-
de ba dam t ver va, iwye ba yva vi le bis in ten si u ri cve na,
vi Tar de ba fes vis si dam p le. mor wy vi sa da ga mok ve bis
Sem deg auci le be lia saT bu ris kar gi ga ni a ve ba;
or pi ri gam Wo li qa ri. or pi ri gam Wo li qa ri. saT bu reb sa da oran Je ri eb Si
da uS ve be lia er T d ro u lad mo pir da pi re ka re bis da
fan j re bis gax s na;
tem pe ra tu ris mkveT ri cva le ba do ba. tem pe ra tu ris mkveT ri cva le ba do ba. saT bu reb Si
ro ca dRi siT tem pe ra tu ra 25-35 gra du sia, Ra miT ki
12-15O gradusamde da var de ba po li e Ti le nis fir ze
mi i Re ba kon den sa ti (na mi), ris ga moc mce na re ze vi-
Tar de ba si dam p lis ga mom w ve vi pa To ge ne bi da iwye ba
yva vi le bis in ten si u ri cve na;
na yo fis dag vi a ne bu li kre fa. na yo fis dag vi a ne bu li kre fa. am dros Cer de ba an
Za li an cu dad mim di na re obs ax lad ga mo nas k vu li na-
yo fe bis zrda da mcir de ba mo sav li a no ba.
mav ne or ga niz me bis kon t ro li. mav ne or ga niz me bis kon t ro li. mav ne or ga niz me bis
mo ni to rin gi xor ci el de ba: sqes m We re biT, sxva das x-
va fe ris we bo va ni dam We re biT, in seq ti ci de biT, aka-
ri ci de biT da fun gi ci de biT.
nug zar Sen ge lianug zar Sen ge liasof lis me ur ne o bis mec ni e re ba Ta doq to ri.sof lis me ur ne o bis mec ni e re ba Ta doq to ri.
ყველა სიახლეყველა სიახლეყველა სიახლე
14 ნოემბერი, 2012axali agraruli saqarTvelo
msxa li ma Ra li kve bi Ti da di e-
tu ri Ri re bu le biT ga mo ir Ce va,
mi si na yo fe bi mdi da ria nax Sir-
wy le biT, or ga nu li mJa ve e biT,
uj re di siT, vi ta mi ne biT, iodiT,
bo riT da jan m r Te lo bi saT vis
sa sar geb lo sxva niv Ti e re be biT.
msxlis na yo fe bi Se i cavs gli ko zi-
debs ar bu tins, qlo ro ge nis mJa vas
da kvar ce tins (Zi ri Ta dad kan Si),
rom le bic an ti oq si dan tu ri Tvi-
se be biT xa si aT de bi an. sa mec ni e ro
kvle ve biT da das tu re bu lia, rom
msxlis re gu la ru li mox ma re ba
aZ li e rebs imu nur sis te mas, am ci-
rebs sis x lis ar te ri ul wne vas da
in far q tis al ba To bas, aum jo be-
sebs sis x lis mi moq ce vas da em sa-
xu re ba al c he i me ris da a va de bi sa
da si be res Tan da kav Si re bu li sxva
da a va de be bis pre ven ci as.
msxlis var ji vaS lis var j Tan Se-
da re biT nak le bad Cax Si re bu lia,
mtki cea da kar gad ga na Te bu li.
msxlis ume te si ji Se bi upi ra te-
sad msxmo i a robs me We Wa to teb-
ze da sa na yo fe Can Teb ze. zrdi-
sa da msxmo i a ro bis Ta vi se bu-
re biT wa a gavs vaSls. mew le o ba
msxlis ji Seb Si uf ro nak le bad
aris ga mo xa tu li vid re vaS lis
ji Seb Si. ma Ra li ag ro teq ni kis
fon ze yo vel w li u rad Se iZ le ba
ux vi mo sav lis mi Re ba.
kvir te bis gaR vi Ze bis, ylor-
te bis war moq m ni sa da msxmo i a-
ro bis ti pis mi xed viT ga mo i yo-
fa msxlis ji Se bis Sem de gi jgu-
fe bi:
ji Se bi, rom le bic msxmo i a-
robs wkep leb ze da na wi lob riv
er T w li a ni saz r de li ti pis to te-
bis bo lo eb ze -aleq san d rov ka da
sxva.
ji Se bi, rom le bic ume te sad
msxmo i a robs mar tiv da rTul me-
We Web ze, ag reT ve Su beb ze � msxlis
ume te si ji Se bi.
ji Se bi, rom le bic ume te sad
msxmo i a robs TiT q mis yve la ti pis
sa na yo fe to teb ze, rom le bic axa-
si a Tebs Tes lov nebs (vi li am si, be-
re-bos ki, xe We Wu ri da sxva)
msxlis msxmo i a ro bis dawye ba da-
mo ki de bu lia sa Zi reb ze, ji Se bis
ume te si na wi li iwyebs dar g vi dan
me-3-5 wels. sa Su a lo mo sav li a no-
ba Se ad gens 18 � 25 to na\ha, Tum ca
in ten si ur ba Reb Si mi si mo sav li a-
no ba 40 to na/ha-ze aR wevs. nar ga o-
bis sa eq s p lo a ta cio xan g r Z li vo ba
20-30 we lia.
msof li o Si msxlis far To bi mo-
i cavs 1 500 000 ha-s, xo lo war mo-
e ba Se ad gens 22 644 000 to nas (2010
we li).
qve moT mo ce mu lia mo na ce me-
bi msxlis yve la ze mniS v ne lo va ni
mwar mo e be li qvey ne bis Se sa xeb.
2010 wlis mo na ce me biT msof-
li o sa da azi is msxlis war mo e bis
upi ro bo li ders Ci ne Ti war mo ad-
gens (15 200 000 to na), azi a Si me o-
re ad gi li uka via in do eTs (382 000
to na). ev ro pa Si msxlis war mo e ba-
Si wam y va ni ad gi li uka vi aT ita li-
as (736 000 to na), es pa neTs (470 000
to na) da Tur qeTs (380 000 to na).
ase ve mniS v ne lo va ni ra o de no bis
msxa li moh yavT ni der lan deb Si,
bel gi a sa da saf ran geT Si. sam x-
reT na xe var s fe ros li de re bia
ar gen ti na (704 000 to na) da sam x-
re Ti af ri ka (366 000 to na), xo lo
Crdi lo ame ri ka Si � aSS (732 000
to na).
sa qar T ve lo Si msxlis war mo e bas
kle bis ten den cia aqvs. 2004 wlis
aR we ris Se de ge bis Se de gad sa qar-
T ve los re gi o neb Si aR we ri lia
1324 heq ta ri msxlis ba Ri, xo lo
cal ke u li xe e bis sa xiT 3718,0 heq-
tars, sul msxlis far To be bi mo i-
cavs 5042 heq tars.
msxlis Zi ri Ta di mwar mo e be li
re gi o ne bia Si da qar T li, sa meg re-
lo-ze mo sva ne Ti, ime re Ti da gu-
ria. re gi o ne bis mi xed viT war mo e ba
mer ye obs 3000 � 6000 to nis far g-
leb Si.
msxlis ji Su ri asor ti men ti Se-
da re biT kon ser va tu lia da
mas Si Zi ri Ta di ad gi li kar gad
ga moc dil Zvel ji Sebs uka vi-
aT. ev ro pa Si wam y va ni ad gi li
uka via ji Sebs �kon fe ren si�, �vi-
li am si�, �aba ti fe te li� da �be-
re-bos ki� aSS-Si � �vi li am si�,
�sek li�, �an Ju�, �diu ko mi sis
de ha ni�. Ci neT Si � �ia msxa li�,
sam x reT na xe var s fe ro Si � �pak-
ha mis tri um fi�, �fe te li�, �diu
ko mi si�, � vi li am si�, �red vi li-
am si�, fo re li� da sxva.
sa qar T ve lo Si war mo e bi saT-
vis re ko men de bu lia da da ra i o-
ne bu lia msxlis Sem de gi ji Se bi:
vi li am sivi li am si � si no ni mi �su ni a ni
msxa li�, in g li su ri war mo So bis
ji Sia, xe sa Su a lo zrdi saa, na yo fi
ik ri fe ba ag vis tos da sawyis Si. na-
yo fi msxvi li, mog r Zo, msxli seb ri
for mis, ka ni Txe li, srul sim wi-
msxlis war mo e ba - ten den ci e bi, msxlis war mo e ba - ten den ci e bi, ji Se bi, per s peq ti ve biji Se bi, per s peq ti ve bi
msxa li (msxa li (PYRUS COM MU NISPYRUS COM MU NIS) erT-er Ti uZ ve le si da far Tod gav-) erT-er Ti uZ ve le si da far Tod gav-r ce le bu li Zvir fa si Tes lo van-xe xi lo va ni kul tu raa, ro mel sac r ce le bu li Zvir fa si Tes lo van-xe xi lo va ni kul tu raa, ro mel sac zo mi er sar tyel Si gav r ce le bis mi xed viT vaS lis Sem deg me o re ad-zo mi er sar tyel Si gav r ce le bis mi xed viT vaS lis Sem deg me o re ad-gi li uka via.gi li uka via.
msxlis war mo e ba msof li o Si msxlis war mo e ba msof li o Si
(2008 - 2010 wle bi)(2008 - 2010 wle bi)
wya ro: wya ro: EUFELL, 2012
sul msofliosul msoflio
CineTiCineTi
italiaitalia
aSSaSS
argentinaargentina
espaneTiespaneTi
samxreT afrikasamxreT afrika
indoeTiindoeTi
TurqeTi TurqeTi
iaponia iaponia
niderlandebiniderlandebi
belgiabelgia
safrangeTisafrangeTi
20082008
21 251 30121 251 301
13 676 48113 676 481
770 100770 100
789 110789 110
740 000740 000
538 677538 677
345 087345 087
306 078306 078
355 476355 476
361 700361 700
172 000172 000
170 500170 500
159 865159 865
20092009
22 480 32022 480 320
14 416 45014 416 450
872 368872 368
849 320849 320
700 000700 000
434 200434 200
348 402348 402
317 244317 244
384 244384 244
351 500351 500
295 000295 000
280 600280 600
187 588187 588
2010 2010
22 644 75622 644 756
15 231 85815 231 858
736 646736 646
732 642732 642
704 200704 200
473 400473 400
366 216366 216
382 000382 000
380 003380 003
284 900284 900
274 000274 000
260 000260 000
173 746173 746
15ნოემბერი, 2012 axali agraruli saqarTvelo
fe Si iRebs li mo nis fer-yvi Tel
fers. rbi lo bi TeT ri, mdna ri, sa-
si a mov no sit k bo-sim Ja vi a no bis,
ina xe ba 2-3 kvi ra. ji Si re ko men de-
bu lia aR mo sav leT sa qar T ve los
sam rew ve lo me xi le o bis ra i o neb Si
ga sav r ce leb lad.
gu la bigu la bi � ad gi lob ri vi ji Sia,
aer Ti a nebs sxva das x va for mebs
� mes xu ri gu la bi, qar T lu ri,
leCxu mu ri da a.S. na yo fi ik ri fe-
ba iv li sis bo los da ma Sin ve mo ix-
ma re ba. na yo fi sa Su a lo, ti pi u ri
msxli seb ri for mis, ka ni Txe li
da na zi, mom w va no-moy vi Ta lo fe-
ris, rbi lo bi wvril mar c v lo va ni,
mdna ri, sa si a mov no sit k bo-sim Ja-
vi a no bis. ji Si re ko men de bu lia
aR mo sav leT sa qar T ve los sam-
rew ve lo me xi le o bis ra i o neb Si
da da sav leT sa qar T ve lo Si ga sav-
r ce leb lad.
be re-bos kibe re-bos ki � si no ni mi �aleq san-
d ro u li�, �aleq san d re�, �ka i ze-
ri� fran gu li war mo So bis ji Sia,
xe sa Su a lo zrdi saa, na yo fi ik ri-
fe ba seq tem b ris Sua ricx ve bi dan,
na yo fi msxvi li, msxli seb ri for-
mis, ka ni � Txe li, da fa ru lia Jan-
ga ro Ti, srul sim wi fe Si iRebs muq
yvi Tel Se fer-
v as, rbi lo bi
Te T ri, tkbi-
li, sa si a mov no,
sur ne lo va ni.
ji Si re ko men de-
bu lia aR mo sav-
leT sa qar T ve-
los me xi le o bis
ra i o neb Si ga sav-
r ce leb lad.
be re-ar dan po ni be re-ar dan po ni � si no ni mi �kom-
Sa-msxa li�, Zve li bel gi u ri ji Sia,
xe sa Su a lo zrdi saa, na yo fi sa Su-
a lo, za ri seb ri for mis, ze da pi ri
bor c vi a ni, wax na go va ni, ka ni � Txe-
li da glu vi, rbi lo bi � mdna ri.
na yo fi ik ri fe ba oq tom b ris da-
sawyis Si. ji Si Se ta ni lia re ko men-
de bul sor ti men t Si.
re gi o neb Si cal ke u li xe e bis sa-
xiT gvxvde ba ase ve Zvir fa si ad gi-
lob ri vi ji Se bi � gu la bi, xe We Wu-
ri, na na zi ri, ya bay-ar mu di, sa se-
lo, ka cis Ta va da sxva.
sa qar T ve lo Si msxlis per s peq-
ti u li ji Se bis ga moc da XX sa u ku-
ne Si da iwyo ad gi lob ri vi sa mec-
ni e ro-kvle vi Ti da sas wav lo da-
we se bu le be bis mi er. 2002 wli dan
me ba Re o bis, me ve na xe o bis da meR-
vi ne o bis in s ti tut ma Se mo i ta na
da ga mos ca da msxlis ram de ni me
per s peq ti u li ji Si. qve moT mo ce-
mu lia aR niS nu li ji Se bis mok le
bi o lo gi ur-sa me ur neo da xa si a-
Te ba.
kon fe ren sikon fe ren si (Con fe ren ce) � erT-
er Ti yve la ze gav r ce le bu li ji-
Sia ev ro pa Si xe sa Su a lo zrdi saa,
na yo fi ik ri fe ba seq tem b ris me o-
re de ka da Si. msxvi li, aqvs viw ro
msxli se bu ri for ma, ka ni � sa Su-
a lo, alag-alag da fa ru lia Jan-
ga ro Ti, srul sim wi fe Si iRebs
Ria yvi Tel Se fer vas, rbi lo bi
TeT ri, wvni a ni da sur ne lo va ni
aqvs. ma Ra li sa ge mov no Tvi se be-
bis ji Sia. mim Re bi a nia foT le bis
baq te ri u li dam w v ro bis mi marT.
kom Sis na ga la da na xev rad na ga la
sa Zi re eb Tan kar gi afi ni te tiT xa-
si aT de ba.
aba ti fe te liaba ti fe te li (Abate Fetelle) Zve-
li fran gu li ji Sia, ga moy va ni lia
1869 wels.
me tad efeq ti-
a ni sa sa qon lo
sa xe aqvs. xe sa-
Su a lo an Zli e ri
zrdi saa, Cax Si-
re bu li var jiT,
na yo fi ik ri fe ba
seq tem b ris me-
o re-me sa me de-
ka da Si, ina xe ba
ma civ ris pi ro-
beb Si ian v ram de.
na yo fi msxvi li,
viw ro msxli-
se bu ri for mis, ka ni � sa Su a lo,
alag-alag da fa ru lia Jan ga ro-
Ti, Se fer va yvi Te li, wi Te li lo-
yiT. rbi lo bi moy vi Ta lo, wvni a ni,
sa u ke Te so sa ge mov no Tvi se be bis
ji Sia. kom Sis na ga la da na xev rad
na ga la sa Zi re eb Tan kar gi afi ni-
te tiT xa si aT de ba.
kar me nikar me ni (Car men) � ma Ra li sa-
sa qon lo Ri re bu le bis efeq tu ri
ga reg nu lo bis
sa zafxu lo sim-
wi fis ita li u ri
msxa lia. ik ri fe-
ba iv li sis bo-
los-ag vis tos
da sawyis Si da
ma Sin ve mo ix ma-
re ba. ga mo ir Ce va
msxvi li, la ma zi
na yo fe biT, xa si-
aT de ba ori gi na-
lu ri da ga mor-
Ce u li ge mo Ti.
kon kor di kon kor di (Con cord) � erT-er Ti
iS vi a Ti ji Sia, ro me lic jva re din
dam t ver vas ar mo iTxovs. xa si aT-
de ba msxvi li na yo fe biT. Se fer va
mwva ne, srul sim wi fe Si yvi Te li.
sa Se mod go mo ji Sia, ik ri fe ba seq-
tem b ris bo los, sru lad mwif de ba
oq tom b ris Tve Si.
90-iani wle bi dan ev ro pa Si far-
Tod gav r cel da msxlis Ci nu ri
sa xe o bis axa li ji Se bi, rom le bic
azi u ri msxle bis �na Sis� sa xel wo-
de biT aris cno bi li, Tum ca ma Ti
ume te so ba iapo ni a Sia mi Re bu li
sa xe o ba Ta So ri si (Pyrus pyri fo-lia, P. bret s c h ne i de ri, P. us su ri en sis)
hib ri di za ci is gziT. Tum ca pir-
ve li po pu la ro bis tal Ris Sem deg
ma Ti ga Se ne bis ten den cia Sem cir-
g
m
b
l
d
m
r
m
a
l
wya ro: sa qar T ve los sof lis me ur ne o ba, 2011wya ro: sa qar T ve los sof lis me ur ne o ba, 2011
msxlis war mo e ba sa qar T ve lo Si 2006 - 2010 wwmsxlis war mo e ba sa qar T ve lo Si 2006 - 2010 ww
saqarTvelosaqarTvelo
maT Soris: maT Soris:
aWaris araWaris ar
imereTiimereTi
samegrelo da zemo svaneTisamegrelo da zemo svaneTi
guriaguria
Sida qarTliSida qarTli
danarCenidanarCeni
20062006
22.522.5
1.61.6
4.94.9
7.37.3
2.82.8
3.13.1
2.82.8
20072007
19.619.6
4.64.6
3.63.6
3.83.8
1.31.3
1.91.9
4.44.4
20082008
16.416.4
2.52.5
3.93.9
5.95.9
1.21.2
0.50.5
2.42.4
20092009
11.111.1
0.90.9
1.41.4
2.52.5
0.90.9
2.12.1
1.51.5
20102010
13.713.7
1.01.0
3.13.1
6.16.1
1.71.7
0.30.3
1.51.5
!
gTxovT, TqvenTvis sain te reso Temebze SekiTxvebi gTxovT, TqvenTvis sain te reso Temebze SekiTxvebi
da re ko me ndaciebi mogvawodoT sainformacio da re ko me ndaciebi mogvawodoT sainformacio
furcelze, regionis mixedviT miTi Tebul misama-furcelze, regionis mixedviT miTi Tebul misama-
rTze.rTze.
pasuxebi ixileT Jurnal �axali agraruli saqar-pasuxebi ixileT Jurnal �axali agraruli saqar-
Tvelos� momdevno nomerSi: Tvelos� momdevno nomerSi:
saxeli, gvari saxeli, gvari
misamarTimisamarTi
tel.:tel.:
el. fostael. fosta
da. Zi ri Ta dad
es ji Se bi ga mo-
i ye ne ba bi op ro-
duq te bis (�or-
ga nu li�) xi lis
war mo e bi saT vis.
aR niS nu li ji-
Se bi war mod g-
e ni lia ori mi-
m a r T u l e b i s
msxlis ji Se biT,
er Ti TeT ri �ia msxa li�, ro me lic
sa qar T ve los su per mar ke teb Si
xSi rad gvxvde ba da me o re �na Sis�,
ro me lic sa qar T ve lo Si gav r ce-
le bu li Ci nu ri msxlis �mi ka dos�
ti pis ji Sebs wa a gavs, ro mel Ta gan
yve la ze cno bi lia ji Se bi: �ho sui�,
�si i se i ki� da sxva
si i se i kisi i se i ki
sa qar T ve lo Si msxlis sa Zi re-
e bad re ko men de bu lia, ro gorc
Zli e ri, ase ve na ga la sa Zi re e bi:
Zli e ri zrdis sa Zi re e bi dan re ko-
men de bu lia kul tu ru li ji Se bis
na Te sa re bi da pan ta, xo lo sus-
ti zrdis sa Zi re e bad kom Si sa da
msxlis spe ci a lu ri sa Zi re e bi:
pan tapan ta (kav ka si u ri msxa li) Pyrus Ca u ca si ca. di di ra o de no biT gvxvde-
ba sa qar T ve los tye eb Si. igi war-
mo ad gens me tad po li mor ful sa-
xe o bas. kar gad uTav s de ba msxlis
TiT q mis yve la jiSs. mas ze dam y no-
bi li mce na re iz r de ba di di ta nis
da gvi an Se dis msxmo i a ro ba Si. es
sa Zi re kar gad uZ lebs gam di na re
wyliT dat bor vas.
kul tu ru li ji Se bis na Te sa re-kul tu ru li ji Se bis na Te sa re-bi bi � zrdis siZ li e riT od nav Ca mor-
Ce bi an pan tas. xa si aT de bi an kar-
gi Se Tav se bu lo biT msxlis yve la
jiS Tan. ga mo i ye ne ba ro gorc ad gi-
lob ri vi, ase ve in t ro du ci re bu li
ji Se bis na Te sa re bi. sa qar T ve lo Si
Zi ri Ta dad iye ne ben ji Se bis: vi li-
am sis da be re-bos kis na Te sa rebs.
kom Sikom Si A (an Je ris kom Si) war mo ad-
gens msxlis na xev rad Z li er klo-
nur sa Zi res. am Ja mad, msof li o-
Si gav r ce le bu lia ist-mo lin gis
sad gur Si (di di bri ta ne Ti) ga mo-
yo fi li klo ni � MA. Se u Tav se be-
lia mTel rig msxlis ji Seb Tan:
be re-bos ki, aba ti fe te li, ki fe-
ri, vi li am si, kla pis fa vo ri ti da
sxva. kar gad uTav s de ba Sem deg ji-
Sebs; kon fe ren si, be re-ar dan po ni,
be re gar di, ki u re, sen-Jer me ni da
sxva. Se u Tav seb lo bis ga da lax vis
miz niT un da Ca tar des Su a le du ri
(in ter ka la ru li) myno ba � mas ze
jer am y no ben Tav se bad jiSs (mag,
ki u re), xi lo Sem deg sa Wi ro jiSs
(be re-bos ki da sxva). igi mo iTxovs
say r den sis te mas, ma Ral kar bo na-
tul ni a da geb ze xSi rad aRi niS ne ba
qlo ro zis niS ne bi.
kom Sikom Si BA-29 (pro van sis kom Si)
war mo ad gens pro van sis kom Sis
klons, xa si aT de ba uf ro Zli e-
ri zrdiT, vid re kom Si A. sak ma od
gav r ce le bu lia msof li o Si, kar-
gad uTav s de ba kom Sis sa Zi re eb Tan
Se u Tav se bel zo gi erT jiSs, ma ga-
li Tad aba ti fe te li. sa de de buC-
qi ma Ra lia, to te bi ver ti ka lu rad
aris mi mar Tu li. ga mo sav li a no ba
6-8 sa Zi re buC qi dan, kar gad fes-
vi an de ba mi wis Se moy riT. zo gi erT
Sem Tx ve va Si mo iTxovs say r den
sis te mas. nak le bad zi an de ba qlo-
ro ziT. sa qar T ve lo Si Se mo ta ni-
lia XX sa u ku nis da sas ru lis T vis
me ba Re o bis, me ve na xe o bis da meR-
vi ne o bis in s ti tu tis mi er.
kom Sikom Si MC war mo ad gens msxlis
na ga la sa Zi res. am Ja mad, msof li-
o Si gav r ce le bu lia ist-mo lin gis
sad gur Si (di di bri ta ne Ti) ga mo-
yo fi li klo ni � MC. sa de de buC qi
da ba li da Cax Si re bu lia, kar gad
fes vi an de ba mi wis Se moy riT da
ga mer q ne bu li kal me biT. Se u Tav-
se be lia msxlis mTel rig sam rew-
ve lo ji Seb Tan: be re-bos ki, aba ti
fe te li, ki fe ri, vi li am si, kla pis
fa vo ri ti da sxva. mo iTxovs say r-
den sis te mas. nak le bad aris gav r-
ce le bu li msof li o Si.
d
e
i
d
g
w
a
S
e
m
m
NEO-s Tbilisis ofisi:
Tbilisi, ramiSvilis q. 6a.
tel: (+995 32) 225 05 61/ 71/81
faqsi: (+995 32) 225 05 41
NEO-s goris ofisi:
gori, i.evdoSvilis q. 30
tel: (+995 0 370) 27 84 00
NEO-s duSeTis ofisi:
duSeTi, daviT aRmaSenebelis q. 52
tel: (+995 0 346) 22 11 28
NEO-s zugdidis ofisi:
zugdidi, Tbilisis q. 19
tel: (+995 0 415) 22 19 20
NEO-s onis ofisi:
oni, vaxtang VI q. 120
tel: (+995 595) 677 047
!
adam sis kom Siadam sis kom Si an Je ris kom Sis
klo nia, ro me lic Ser Ce u lia bel-
gi a Si. na ga la sa Zi rea, od nav Zli-
e ri zrdi saa, vid re MC. mo iTxovs
say r den sis te mas. nak le bad zi an-
de ba qlo ro ziT.
uka nas k nel xa neb Si mim di na re obs
eq s pe ri men te bi msxlis axa li sa Zi-
re e bis: PyroDwarf, SYDO, FAROLD 40, FAROLD 69, FOX 11, da sxva war-
mo e ba Si far To ga mo ye ne bis per s-
peq ti u lo bis Se fa se bis mi mar Tu-
le biT.
ag ro teq no lo gi is ag ro teq no lo gi is Ta na med ro ve mi mar Tu le be bi:Ta na med ro ve mi mar Tu le be bi:am Ja mad msxlis mo say va nad msof-
li o Si gav r ce le bu lia na ga la ba-
Re bis ga Se ne ba. ev ro pis sam rew ve lo
ba Reb Si mi Re bu li ga Se ne bis in ten-
si u ri da su pe rin ten si u ri sqe me bi:
3,5-4,0 met ro X 1,0, 0,75; 0,5 met ri
kve bis are ze; for mi re bis gav r ce-
le bu li ti pia: cen t ra lur li de-
ru li, Spin de li, su per Spin de li.
uka nas k nel xans tar de ba war ma te-
bu li eq s pe ri men te bi �or-li de ri-
a ni� e.w. bi-ba u mis ti pis ner ge biT
ba Re bis ga Se ne bis mi mar Tu le biT.
sam wu xa ro faq tia, rom msxlis
kul tu ris mniS v ne lo ba sa qar T ve-
lo Si Sem ci re bu lia da axa li ba-
Re bi faq ti u rad ar Sen de ba, gan-
sa kuT re bu li uar yo fi Ti gav le na
seq tor ze mi a ye na XXI sa u ku nis da-
sawyis Si msxlis nar ga o be bis mav-
neb lis � msxlis fsi liT sam rew-
ve lo ba Re bis ma si ur ma da zi a ne bam,
ami tom, ba Re bis ga Se ne bi sa da mov-
lis Ro nis Zi e be bi dan gan sa kuT-
re bu li yu radRe ba un da mi eq ces
ba Re bis msxlis fsi lis gan dac vas
(re ko men de bu lia mi ne ra lu ri ze-
Tis pre pa ra te biT da mu Sa ve ba mos-
ve ne bis pe ri od Si, spi len Zis Sa-
bi am niT wam lo ba kvir tis gax s nis
pe ri od Si, aba meq ti nis (ver ti me ki
da sxva) Sem c ve li in seq ti ci de bis
ga mo ye ne ba ve ge ta ci is pe ri od Si.
ad gi lob riv ba zar ze msxlis sa-
m re w ve lo ji Seb ze � �aleq san d-
re�, �gu la bi�, �be re-ar dan po ni�
da sxva, sa bi Tu mo fa si mok re fis
pe ri od Si sta bi lu rad Se ad gens
0,75-1,0 lars ki log ram ze, far-
To adap ta ci u ri Tvi se be bis ga mo
msxlis kul tu ra sak ma od ren ta-
be lu ri sa sof lo-sa me ur neo kul-
tu raa, rom lis ga Se ne ba fer me rul
me ur ne o beb Si ag ro teq no lo gi is
(gas x v la-for mi re ba, sa re ve leb-
Tan brZo la, mce na re Ta dac va) Se-
sa ba mi si Ses ru le bis Sem Tx ve va Si
ga mar T le bu li da efeq tu ria.
zvi ad bo bo qaS vi lizvi ad bo bo qaS vi lisof lis me ur ne o bis mec ni e re ba Ta sof lis me ur ne o bis mec ni e re ba Ta
aka de mi u ri doq to ri.aka de mi u ri doq to ri.
in ten si u ri ba Riin ten si u ri ba Ri
P.S. winamdebare statiebis gamocema SesaZlebeli gaxda amerikis SeerTebuli Statebis winamdebare statiebis gamocema SesaZlebeli gaxda amerikis SeerTebuli Statebis
saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAIDUSAID) mier gaweuli daxmarebis Sedegad. dokumenti ) mier gaweuli daxmarebis Sedegad. dokumenti
SemuSavebulia SemuSavebulia USAID/NEOUSAID/NEO proeqtis mier da misi Sexedulebebis gaTvaliswinebiT. statiebi proeqtis mier da misi Sexedulebebis gaTvaliswinebiT. statiebi
ar gamoxatavs amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentosa da ar gamoxatavs amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentosa da
amerikis SeerTebuli Statebis mTavrobis mosazrebebs.amerikis SeerTebuli Statebis mTavrobis mosazrebebs.
18 ნოემბერი, 2012axali agraruli saqarTvelo
ბიომეურნებიომეურნე
xi lis mo sav li a no bis ga di de bi sa da xa ris xis ga um-xi lis mo sav li a no bis ga di de bi sa da xa ris xis ga um-
jo be se bi saT vis auci le be lia xe xi lis ba Reb Si ag ro-jo be se bi saT vis auci le be lia xe xi lis ba Reb Si ag ro-
we se bi Ta da ag ro va de biT gaT va lis wi ne bu li sa mu Sa-we se bi Ta da ag ro va de biT gaT va lis wi ne bu li sa mu Sa-
o e bis sis te ma tu ri Ca ta re ba. o e bis sis te ma tu ri Ca ta re ba.
ag ro teq ni kur Ro nis Zi e ba Ta Ca ta re bis efeq tu-
ro ba Zi ri Ta dad da mo ki de bu lia Ro nis Zi e be bis kom-
p leq su rad Ca ta re ba ze. cal ke u li ag ro Ro nis Zi e-
be bis da mo u ki deb lad Ca ta re ba, sxva sa mu Sa o eb Tan
Se u Tav seb lad, ara e feq tu ria da, zo gi erT Sem Tx ve-
va Si, sa zi a no caa. ma ga li Tad, sa su qe bis ga mo ye ne bi-
sas efeqts ver mi vi RebT, Tu kon k re tu li ni a da gi ar
aris sak ma ri sad te ni a ni � sa su qe bis Se ta ni sas ni a da-
gi sak ma ri sad un da iyos te niT ga je re bu li da efeq-
tic me ti iq ne ba. ase ve, xi lis kre fis we se bis dac viT,
ver mi vi RebT xa ris xo van xils, Tu ar Ca va ta reT mav-
ne bel-da a va de beb Tan brZo lis Ro nis Zi e be bi.
sxva das x va pe ri o dis ag ro teq ni kur sa mu Sa o eb Tan
er Tad, xe xi lo va ni kul tu re bis T vis mniS v ne lo va-
nia Se mod go ma-zam T ris sa mu Sa o e bis ag ro va deb Si
efeq tu rad Ca ta re ba. erT-er Ti mniS v ne lo va ni faq-
to ri ni a da gis da mu Sa ve baa. xe xi lis ba Rebs xSi rad
Se mod go ma-zam T ris pe ri od Si sru li ad da u mu Sa veb-
lad to ve ben da far To be bi mTli a nad ga kor de bu lia;
aseT pi ro beb Si mce na ri saT vis me tad ara xel say re li
pi ro be bia Seq m ni li, ker Zod, kve bi sa da wylis re Ji-
mis mxriv. ase ve ga u a re se bu lia ni a dag Si aera ci is pi-
ro be bi, Se sus te bu lia aero bu li mik ro or ga niz me bis
moq me de ba, rac mce na ris mi er sak ve bi ma ra ge bis SeT-
vi se bas ar Tu lebs. ag ro we se bis gaT va lis wi ne biT ni-
a da gi sis te ma ti u rad un da mu Sav de bo des. gan sa kuT-
re biT da uS ve be lia Se mod go ma-zam T ris pe ri od Si xe-
xi lis ba Re bis da u mu Sa veb lad da to ve ba.
Se mod go miT da mu Sa ve bul ni a dag Si, pir vel rig Si,
um jo bes de ba kve bi sa da wylis re Ji mi, ase ve efeq tu-
ria mav ne bel-da a va de beb Tan brZo li saT vis, rom le-
bic zam Tars ni a dag Si ata re ben. ni a da gis da mu Sa ve bis
Se de gad cxvir g r Ze le bis, xva ta re bis, mzrom le bis da
sxva mav neb le bis bu de e bi iS le ba, Sig myo fi mat le bi
da Wup re bi Rrmad xvde bi an ni a dag Si da ga zafxul ze
ve Rar ga mo din, xo lo mav neb le bis na wi li, rom le bic
mi wis ze da pir ze mox v da, yin vi sa gan iRu pe bi an.
xe xi lo va ni kul tu re bi ve ge ta ti u ri ma sis Seq m ni-
saT vis ni a da gi dan yo vel w li u rad di di ra o de no biT
sak veb ele men tebs iT vi se ben; ni a da gi rom ar ga mo i-
fi tos, auci le be lia mas sis te ma ti u rad da ub ru noT
aR niS nu li ele men te bi, azo tis, fos fo ris, ka li u mis
da sxva mik ro e le men te bis sa xiT (ga dam w va ri na ke li,
kom pos ti). sa su qe bi un da Se vi ta noT: axal gaz r da
ba Reb Si xis Zi re bis ir g v liv. asa ko van ba Reb Si mTel
far Tob ze mob ne viT.
Se mod go miT ni a dag Si Se ta ni li un da iq nes ga dam w-
va ri na ke li, kom pos ti, fos fo ro va ni, ka li u mi a ni da
na wi li azo to va ni sa su qi.
ba Re bis mor wy va - mra val w li a ni dak vir ve be biT dam-
t ki ce bu lia, rom gar da zafxu lis rwyvi sa, Zal zed
efeq tu ria ve ge ta ci is dam Tav re bis Sem deg, gvi an Se-
mod go miT ni a da gis mor wy va, gan sa kuT re biT aR mo sav-
leT sa qar T ve los pi ro beb Si, sa dac te nis ra o de no ba
sa Se mod go mo sa mu Sa o e bi xe xi lis baR Sisa Se mod go mo sa mu Sa o e bi xe xi lis baR Si
Jurnali `axali agraruli saqarTvelo~ gTavazobT rubrikas _Jurnali `axali agraruli saqarTvelo~ gTavazobT rubrikas _”biomeurne”, romelsac biologiur meurneobaTa asociacia”biomeurne”, romelsac biologiur meurneobaTa asociacia
`elkanas~ specialistebi amzadeben.`elkanas~ specialistebi amzadeben.
19ნოემბერი, 2012 axali agraruli saqarTvelo
ბიომეურნებიომეურნე
ni a dag Si sag r Z nob lad da ba lia. Se-
mod go miT rwyvis Ca ta re bi sas is po ba
xe xi lis mTe li ri gi mav neb le bi, rom-
le bic zam Tars ni a dag Si ata re ben.
xi lis ux vi, re gu la ru li da xa ris-
xi a ni mo sav lis mi sa Re bad sa Wi roa, xe-
xils na yo fis mom ce mi na wi le bi rac
Se iZ le ba ux vi hqon des; varjs ro gorc
Sig niT, ase ve ga re na wil Si kar gi ga na-
Te bis re Ji mi un da hqon des. Ta vi suf-
lad mo zar di xe xi li ze moT aR niS nul
moTxov nebs ver ak ma yo fi lebs. ga us-
x la vi xe xi lis to te bi grZe li, sus ti
iz r de ba, in vi Ta rebs nak leb gan tot-
vas, nak leb sa na yo fe to tebs, saz r de-
li kvir te bis um rav le so ba �mZi na re�
mdgo ma re o ba Si rCe ba da sxv. xe xi lis
sxvla, sxva kom p leq sur Ro nis Zi e ba Ta
So ris, erT-erT Zi ri Tad ag ro teq-
ni kur Ro nis Zi e bad iT v le ba. sxvlis
Se de gad foT lis ze da pi ri mcir de-
ba, wylis xar j va Sem ci re bu lia, dar-
Ce ni li na wi le bis wyliT mo ma ra ge ba
um jo bes de ba, xe xi li Zli e ri zrdiT
xa si aT de ba. xe xi lis ga us x la vad da-
to ve ba yov lad da uS ve be lia. amin dis
pi ro be bis gaT va lis wi ne biT gas x v la
Se saZ le be lia da iwyos fo Tol c ve nis
dawye bi dan 10-14 dRis Sem deg, Tbi-
li zam T ris pi ro beb Si Se saZ le be lia
ga zafxu lam de, kvir te bis da ber vis
dawye bam de gag r Zel des.
go Ca we re Te ligo Ca we re Te li�el ka nas� mrCe ve li me ba Re o bis �el ka nas� mrCe ve li me ba Re o bis
dar g Si.dar g Si.
eses me To di erT kval ze sxva das x va
bos t ne u li kul tu re bis moy va nas
iT va lis wi nebs. Ta nac mniS v ne lo-
va nia am kul tu re bis iseT na i rad
Ser Ce va, rom Tu erTs ze da pi ru li
fes v Ta sis te ma aqvs, me o res Rrma
fes v Ta sis te ma un da hqon des; sak-
ve bi niv Ti e re be bis mi mar Tac mom-
Txov ni da nak le bad mom Txov ni
mce na re e bi er T ma neTs un da Se vu-
Tav soT. am me To dis ga mo ye ne biT
ni a dags mTe li ve ge ta ci u ri pe-
ri o dis man Zil ze mce na re u lo ba
mud mi vad fa ravs. amis Se de gad ki
ni a da gur pro ce sebs xel say re li
pi ro be bi eq m ne ba da iT r gu ne ba sa-
re ve le bi. rad ga nac ni a da gi dan ar
ga dis er Ti da igi ve sak ve bi niv Ti-
e re be bi, amiT ga wo nas wo re bu lia
sxva das x va mce na ris mo ma ra ge ba
am niv Ti e re be biT. amas Tan er Tad
cno bi lia, rom bev ri mce na re, ro-
ca isi ni er Tad moh yavT, er T ma ne-
Tis zrda sa da ag reT ve mav neb le-
bi sa da da a va de be bis mi marT gam-
Z le o ba sac aZ li e re ben (fes ve bi sa
da foT le bis spe ci fi ku ri ga mo-
na yo fis meS ve o biT).
zo gi er Ti gur ma nis az riT, kul-
tu ru li mce na re e bis sxva das x va
sa xe o bis Se Tav se ba pro duq ci as
agem ri e lebs (mag li Tad: Tu gver-
diT qin Zi uTe sia, po mi dors sur-
ne li ema te ba, ase ve � kar to fil-
sac, Tu nak veT Si pit naa Se Te si li;
wiw ma te las gver diT moy va nil
bo lok sac uf ro sa si a mov no ge mo
aqvs, vid re sa la Tis me zob lo ba Si
eq ne bo da).
mcve li mce na re e bimcve li mce na re e biam jgufs ekuT v ni an ara mar to is
Ta nam g zav ri mce na re e bi, rom le bic
mwe rebs af r Txo ben, ara med isi nic,
rom le bic, xa tov nad rom vTqvaT,
Tav g zas ub ne ven maT. bev ri mwe ri
sak ve bad ga mo sa deg mce na res su-
niT eZebs. ma ga li Tad, su niT po u-
lo ben kom bos tos mi wis rwyi le bi
da kom bos tos xva ta ri. Tu kom bos-
tos si ax lo ves mZaf ri su nis mqo ne
mce na re ebs, ma ga li Tad, qon dars an
salbs gav z r diT, an da kom bos tos
am mwva ni le u lis eq s t raqts mo vas-
xu rebT, amiT kom bos tos su ni mi iC-
q ma le ba da es bos t ne u li mav neb le-
bi saT vis nak leb mim zid ve li gax de-
ba. sur ne lo va ni ba la xe bi Ta vi an Ti
mZaf ri su niT mav neb lebs ab ne ven da
bos t ne ul kul tu rebs ica ven, ami-
to mac re ko men de bu lia, rom re ha-
ni mo viy va noT par kos ne bis si ax lo-
ves, ra Ta isi ni da vic vaT lo bi os
me mar c v li a sa gan; ni o ri � var deb-
Tan, bug re bis gan da sa ca vad; ox ra-
xu Si � sa ta cu ris gver diT. Tum ca,
ba la xe u lis moq me de ba yo vel T vis
er T na i ri Za liT ar vlin de ba. kul-
tu re bis dac vis miz niT sur ne lo-
va ni ba la xe u lis ga mo ye ne bi sas ar
un da da vi viwyoT, rom mce na re Ta
Se re u li na Te se biSe re u li na Te se biSe re u li na Te se bi er T d ro u lad (erT kval ze) ram de ni me kul tu-Se re u li na Te se bi er T d ro u lad (erT kval ze) ram de ni me kul tu-
ris moy va nas gu lis x mobs.ris moy va nas gu lis x mobs.
ბიომეურნებიომეურნე
20 ნოემბერი, 2012axali agraruli saqarTvelo
So ris kon ku ren cia ar se bobs. ba-
la xe u li rom ar ga Ta mam des da Zi-
ri Ta di kul tu ra ar da i Cag ros,
isi ni am kul tu ris ri geb Si cot-
co ta un da Sev Te soT da am kvle bis
na pi rebs �Car Co sa viT� Se mo va yo-
loT. un da gvax sov des, rom Se re-
ul na Te seb Si mce na re Ta dac vi Ti
moq me de ba mav neb lebs mTli a nad
ve ra so des ga aq robs, mxo lod ma Ti
Sem ci re bis ime di un da vi qo ni oT.
kak lis xe e bi af r Txo ben sax li sa da
Si na u ri cxo ve le bis bu zebs, ami-
to mac sa Zov reb ze gaz r di li kak-
lis xe e bi Zal ze uad vi le ben min-
dor Si yof nas cxe neb sa da msxvil-
fe xa rqo san sa qo nels. pi rutyvs
Se iZ le ba Se vas xu roT kak lis xis
foT le bis na xar Si bu ze bis mo sa-
ge ri eb lad. sa nex ve eb Tan an sa ji-
ni bo e bis Se sas v lel Tan dar gu li
kak lis xe e bi am ad gi leb Si bu ze bis
ra o de no bas am ci re ben. te ga ni (Ru-
ta gra ve o lens) af r Txobs bu zebs,
ami tom kar gia, Tu mas qo Tan Si fan-
j ris ra fa ze, na ke lis gro vi sa da
bos lis ir g v liv dav r gavT.
ezo Si dar gu li abu sa la Ti ni ko-
Ros af r Txobs. Tu abu sa la Tins
da Wa o be bu li ad gi le bis gar Se mo
dav r gavT, ko Ros gam rav le bas Se-
va ne lebT.
pit na ar uy varT Wi an W ve lebs.
Tu mas sur sa Tis sawyob Si mi mov-
fan tavT � da i cavs Wi an W ve le bis
Se mo te vi sa gan.
ab zin dis xme li foT le bi, roz-
ma ri ni, sal bi, la van di da pit na
af r Txobs CrCils. po mid v ri sa da
ab zin dis eq s t raq ti ki � bu zebs.
fer me ri da viT iva ni Ze fer me ri da viT iva ni Ze mim di na re wlis 25 no em b ri dan mim di na re wlis 25 no em b ri dan gTa va zobTgTa va zobT kul tu rul sa Zi re- kul tu rul sa Zi re-
eb ze war mo e bul, Ta na med ro ve ji Se bis vaS lis stan dar tuleb ze war mo e bul, Ta na med ro ve ji Se bis vaS lis stan dar tul
ner gebsner gebs sa Zi re sa Zi re MM 106 (na xev rad Z li e ri):106 (na xev rad Z li e ri):
gra ni smi ti, uel si, kor t lan di, jo na ma ki, lo di, aida re di, fu-gra ni smi ti, uel si, kor t lan di, jo na ma ki, lo di, aida re di, fu-ji, val s ta ri, ar le ti, ga la, mu cu, ori ni, mid na iT spu ri, li ber-ji, val s ta ri, ar le ti, ga la, mu cu, ori ni, mid na iT spu ri, li ber-ti, gol den de li Se si, gol den gib so ni.ti, gol den de li Se si, gol den gib so ni.
sa Zi re sa Zi re M 9 (sus ti):9 (sus ti):mu cu, val s ta ri, lo di, ori ni, aida re di, gra ni smi ti, fu ji, mu cu, val s ta ri, lo di, ori ni, aida re di, gra ni smi ti, fu ji,
gol den gib so ni.gol den gib so ni.
mi sa mar Ti: qa re lis r-ni, sof. beb ni si. mi sa mar Ti: qa re lis r-ni, sof. beb ni si.
tel.: 599 53 86 14 tel.: 599 53 86 14
ბიომეურნებიომეურნე
dedoflis yvavili (dedoflis yvavili (Tropaeolum maiusTropaeolum maius), pitna (), pitna (Mentha piperitaMentha piperita), ),
begqondara (begqondara (Thymus vulgarisThymus vulgaris), abzinda (), abzinda (Artemisia absinthimArtemisia absinthim)
niaxuri (niaxuri (Apium graveolensApium graveolens), pomidori, pitna (), pomidori, pitna (Mentha piperitaMentha piperita), ),
samkurnalo salbi (samkurnalo salbi (Salvia officinalisSalvia officinalis), abzinda (), abzinda (Artemisia absinthiumArtemisia absinthium)
katapitna (katapitna (Nepeta catariaNepeta cataria), pitna (), pitna (Mentha piperitaMentha piperita), abzinda ), abzinda
(Artemisia absinthiumArtemisia absinthium), Tambaqo (), Tambaqo (NicotianaNicotiana), asfurcela (), asfurcela (Pyretrum Pyretrum vulgarevulgare), salaTa (), salaTa (Lactuca sativaLactuca sativa)
kama (kama (Anethum graveolensAnethum graveolens), niori (), niori (Allium sativumAllium sativum), nemsiwvera ), nemsiwvera
(GeraniumGeranium), usupi (), usupi (Hyssopus officinalisHyssopus officinalis), pitna (), pitna (Mentha piperitaMentha piperita), ),
dedoflis yvavili (Tropaeolum maius), xaxvi (dedoflis yvavili (Tropaeolum maius), xaxvi (Allium cepaAllium cepa), ),
samkurnalo salbi (samkurnalo salbi (Salvia officinalisSalvia officinalis), asfurcela (), asfurcela (Pyretrum vulgarePyretrum vulgare), ),
begqondara (begqondara (Thymus vulgarisThymus vulgaris), abzinda (), abzinda (Artemisia absinthiumArtemisia absinthium)
katapitna (katapitna (Nepeta catariaNepeta cataria), qinZi (), qinZi (Coriandrum sativumCoriandrum sativum), ),
dedoflis yvavili (dedoflis yvavili (Tropaeolum maiusTropaeolum maius), xaxvi (), xaxvi (Allium cepaAllium cepa), ),
gulyviTela (gulyviTela (Calendula officinalisCalendula officinalis), asfurcela (), asfurcela (Pyretrum vulgarPyretrum vulgare), e),
pirSuSxa (pirSuSxa (Armoracia lapathifoliaArmoracia lapathifolia), lobio (), lobio (Paseolus vulgarisPaseolus vulgaris), ),
WinWrisdeda (WinWrisdeda (Lamium albumLamium album)
kama (kama (Anethum graveolensAnethum graveolens), kitrisuna (), kitrisuna (Borago officinalisBorago officinalis), ),
rehani (rehani (Ocimum basilikumOcimum basilikum)
pitna (pitna (Mentha piperitaMentha piperita), asfurcela (), asfurcela (Pyretrum vulgarePyretrum vulgare), abzinda ), abzinda
(Artemisia absinthiumArtemisia absinthium), lavandi (), lavandi (Lavandula angustifoliaLavandula angustifolia)
niori (niori (Allium sativumAllium sativum), imeruli zafrana (yviTeli yvavili, ), imeruli zafrana (yviTeli yvavili,
xaverda; Tagetes patula), Tvis boloki (xaverda; Tagetes patula), Tvis boloki (Raphanus sativusRaphanus sativus), ),
samkurnalo salbi (samkurnalo salbi (Salvia officinalisSalvia officinalis), abzinda (), abzinda (Artemisia absinthumArtemisia absinthum)
salaTa (salaTa (Lactuca sativaLactuca sativa), prasi (), prasi (Allium porrumAllium porrum), xaxvi (), xaxvi (Allium Allium cepacepa), rozmarini (), rozmarini (Rosmarinus officinalisRosmarinus officinalis), samkurnalo salbi (), samkurnalo salbi (Salvia Salvia officinalisofficinalis), Tambaqo (), Tambaqo (NicotianaNicotiana), abzinda (), abzinda (Artemisia absinthiumArtemisia absinthium)
niori (niori (Allium sativumAllium sativum)
Tvis boloki (Tvis boloki (Raphanus sativusRaphanus sativus)
abzinda (abzinda (Artemisia absinthiumArtemisia absinthium), niori (), niori (Allium sativumAllium sativum)
nemsiwvera (nemsiwvera (GeraniumGeranium), imeruli zafrana (), imeruli zafrana (yviTeli yvavili, yviTeli yvavili, xaverda; Tagetes patulaxaverda; Tagetes patula), muxis qerqi), muxis qerqi
katapitna (katapitna (Nepeta catariaNepeta cataria), qinZi (), qinZi (Coriandrum sativumCoriandrum sativum), ),
didi kama (didi kama (Foeniculum vulgareFoeniculum vulgare), niori (), niori (Allium sativumAllium sativum), imeruli ), imeruli
zafrana (yviTeli yvavili, xaverda; zafrana (yviTeli yvavili, xaverda; Tagetes patulaTagetes patula), mdogvi ), mdogvi
(Sinapis arvensisSinapis arvensis), dedoflis yvavili (), dedoflis yvavili (Tropaeolum maiusTropaeolum maius), pitna ), pitna
(MenthaMentha) da aromatuli mcenareebis umravlesoba) da aromatuli mcenareebis umravlesoba
nemsiwvera (nemsiwvera (GeraniumGeranium), petunia (), petunia (Petunia hybridaPetunia hybrida)
imeruli zafrana (yviTeli yvavili, xaverda; imeruli zafrana (yviTeli yvavili, xaverda; Tagetes patulaTagetes patula), ),
gulyviTela (nargizela; gulyviTela (nargizela; Calendula officinalisCalendula officinalis)
didi kama (didi kama (Foeniculum vulgareFoeniculum vulgare), niori (), niori (Allium sativumAllium sativum), ),
rozmarini (rozmarini (Rosmarinus officinaleRosmarinus officinale), oxraxuSi (), oxraxuSi (Petrozelinum Petrozelinum hortensehortense), muxis qerqi), muxis qerqi
abzinda (abzinda (Artemisia absinthumArtemisia absinthum), niori (), niori (Allium sativumAllium sativum), ),
culispira (culispira (Lathyrus sativusLathyrus sativus)
abusalaTini (abusalaTini (Ricinus communisRicinus communis), nargizi (), nargizi (NarcissusNarcissus)
frTaTeTrafrTaTeTra
kombostos kombostos
TeTrulebiTeTrulebi
miwis rwyilebimiwis rwyilebi
kombostos kombostos
TeTrulebis matlebiTeTrulebis matlebi
kolorados xoWokolorados xoWo
xuTwertiliani xuTwertiliani
sfinqsisfinqsi
WianWvelaWianWvela
kombostos buzi kombostos buzi
(matlebi)(matlebi)
stafilos buzistafilos buzi
atmis minafrTianaatmis minafrTiana
gogrisebrTa minafrTianagogrisebrTa minafrTiana
vaSlis nayofWamiavaSlis nayofWamia
bambis xvataribambis xvatari
bugrebibugrebi
WriWinobelaWriWinobela
nematodebinematodebi
lokokinebi da lokokinebi da
loforTqinebiloforTqinebi
TagviTagvi
TxunelaTxunela
რეკლამარეკლამა
21ნოემბერი, 2012 axali agraruli saqarTvelo
ბიომეურნებიომეურნე
fut k ris oja xi zam Tars gun dad
Sek ru li ata re bs. fut k ris gun d Si
Se ma va li futk re bi aq ti ur cxov-
re bas ewe vi an da zo gie rTi mwe ri sa
da Zu Zum wov ris msgav sad zam Tars
Zil quS Si ar ata re b en. gun di ik v-
re ba 8 gra dus ze da ba li tem per-
aturis dad go mis dros. mi si ce-
ntri Cveu le briv skis uf ro Tbil,
sam x reT an sam x reT - da sav leT ke-
de lTan im yof e ba . zeda ki diT gun-
di fa ravs 2-3-san ti me trian Taf-
lis zols, futk re bis udi de si ra-
o den oba am Taf lis qvem oT ca ri el
uj re de bSi Tav Car gu li an fi We bs
So ris siv r ce Si im yof e ba. gunds,
Cveu le briv, el ifsoidis for ma
aqvs, xo lo mi si zo me bi da mo ki de-
bulia ga re mos ten per atu r a ze.
rac uf ro ma Ra lia tem per atura,
miT uf ro fa rTo v de ba gun di. pi-
ri qiT, tem per aturis da we va iw-
vevs gun dis zo me bis Sem c i re bas da
gam k v ri ve bas, Tum ca, es Sem c i re ba
mxo lod gar k ve ul zo mam de xde ba.
tem per aturis Sem d go mi da ce ma uk-
ve aRar am ci re bs gun dis zo me bs.
gun dis Sem a d ge neli TiT oeuli
fut ka ri Ta vis sak ve b ze Tv iTon
zru navs, iRe bs ra mas gun dis Ta-
v ze mde ba re Se mT bari Taf li a ni
fi We bidan. Tum ca, zam T ris gun d Si
myo fi de da fut k ris naw la ve bis
ga mok v le vam aC ve na, rom mas futk-
re bi zam Tar Sic rZiT kve ba ven. uf-
ro me tic, de da fut ka ri zam Tar-
Sic ag r Ze le bs kver c xe bis ga mo yo-
fas. aqe dan zo gi ikar ge ba, zogs ki,
ro me lTac de da uj redSi to ve bs,
futk re bi Wa men.
Tu da ka ku ne bisas ski dan xme li
foT le bis msgav si Sri a li is mis,
es Sim Si lis ni Sa nia da zo me bic
sas w ra fod un da iq nes mi Re buli.
karg Se degs iZ le va Car Cos ze da
Ta m a se b ze 2 kg-iani yan dis kve-
ris da de ba. Tu yan di ara gvaqvs,
Sei Z le ba si ro fis mi ce ma ori na-
xev a r l itriani qi liT. ami saT vis
qi la Si as xa men 60%-ian Saq ris si-
rofs, axu ra ven mas po lie Ti lenis
Tav sa xurs, ro mel Sic ga xu re buli
nem s iT ake T e b en 1 mm di a me tris
aTa m de nas v re ts. ase Tnairad gam-
za de bul si ro fi an qi le bs de b en
Car Coe bs zem oT erTs a nti me trian
xis Ta m a se b ze. Sem deg maT ze mo dan
afa re b en sa fars da ba liSs, skas ki
ad ga men sa kuW na os an ca ri el kor-
puss. si ro fi a ni qi le bis ma giv rad
Sei Z le ba iyos ga mo ye ne buli sa-
kuW na os an bu dis Taf li a ni fi Wa,
ro me lic brtylad Ta v s de ba Car-
Coe bs zem oT.
fut k ris zamTr obas mes a me
prob lemas min d v ris Ta g ve bi uq m-
ni an. maTs sa wi na aR m de god saf re-
ne b ze un da da va mag roT me talis
cxa u re bi an 2-3. - mi li me triani
dak lak ni li mav Tu li. Tum ca, Tov-
lis mos v lis Sem deg Ta g ve bi ma inc
axer xe b en ska Si xvre lis ga ke T e bas
da fi We bisa da futk re bis ga nad-
gu re bas. Cve ni rCe vaa: Se mod go mi-
dan saf utk reSi Cad giT 2-3 Zve li
ca ri e li ska, ga u ke TeT maT Ta g ve-
bis Ses a s v leli xvre le bi an or-
san ti me triani RreW oe bi fs ker ze.
ske bSi mo a Ta v seT mSra li sa wam la-
vis ram den i me do za, ro mel sac yo-
vel nax va ze Sea v se b T.
vax tang Ro Rob er i Zevax tang Ro Rob er i Zeaso ci a cia �el ka nas� mrCe veli aso ci a cia �el ka nas� mrCe veli
me f utk re obis dar g Si.me f utk re obis dar g Si.
fut k ris oja xe bis zamTr obafut k ris oja xe bis zamTr oba
22 ნოემბერი, 2012axali agraruli saqarTvelo
მცენარეთა დაცვამცენარეთა დაცვა
sa qar T ve lo Si sa sur sa Te da sa Tes le kar to fi lis sa qar T ve lo Si sa sur sa Te da sa Tes le kar to fi lis
war mo e bis do ne rom ka tas t ro fu lad da ba lia, spe-war mo e bis do ne rom ka tas t ro fu lad da ba lia, spe-
ci a lis tebs bev r jer aRu niS navT.ci a lis tebs bev r jer aRu niS navT.
imis mi u xe da vad, rom qve ya na Si sa sur sa Te da sa Tes-
le kar to fi lis sa war mo eb lad xel say re li pi ro be-
bia, dRes sa qar T ve lo Si kar to fi lis sa heq ta ro mo-
sav li a no ba ev ro pis, cen t ra lu ri azi is da kav ka si is
qvey neb Tan Se da re biT yve la ze da ba lia. amis mi ze zi,
upir ve les yov li sa, axa li, jan sa Ri sa Tes le ma sa lis
de fi ci ti da da ba li ag ro teq ni ku ri do nea. ase ve da-
bal mo sav li a no bas di dad ga na pi ro bebs mZi me fi to-
sa ni ta ru li fo ni. so ko van da baq te ri ul Tan er Tad
Cven Si far To daa gav r ce le bu li vi ru su li, vi ro i-
du li da fi top laz mu ri in feq ci u ri da a va de be bi. vi-
na i dan kar to fi li ve ge ta ci u rad mrav l de ba, xo lo
vi ru su li da a va de be bi Zi ri Ta dad sa Tes le ma sa liT
vrcel de ba, vi ru su li in feq cia kar to fi lis bol-
q veb Si Ta o bi dan Ta o bas ga da e ce ma da yo ve li ase Ti
Sem d go mi Ta o ba, wi na Ta o bas Tan Se da re biT, 10%-dan
25% -mde nak leb mo sa vals iZ le va. sa bo loo jam Si vi-
ru sul da a va de bebs miv ya varT ji Sis srul ga dag va-
re bam de. swo red ami tom, msof lio praq ti ka Si bev ri
sa sof lo-sa me ur neo kul tu ris, gan sa kuT re biT ki
kar to fi lis jan sa Ri, ser ti fi ci re bu li sa Tes le ma-
sa la uvi ru so sa Tes le ma sa las Tan aso cir de ba.
am ri gad, kar to fi lis ma Ra li mo sav lis mi Re bis
upir ve le si pi ro ba jan sa Ri, uvi ru so sar ga vi ma sa-
lis ga mo ye ne baa. dRes dRe o biT sa qar T ve lo Si kar-
to fi lis mwar mo e be li fer me re bi faq tob ri vad da-
ba li xa ris xis kar to fi lis Tesls Te sa ven, ro me lic
uc no bi fi to sa ni ta ru li sta tu si sa da mra val je ra-
di ge ne ra ci i saa. ami tom me kar to fi le o bis asa Ror-
Zi neb lad vi ru su li da a va de be bi sa gan Ta vi su fa li
sa Tes le ma sa lis ad gil ze war mo e ba an sazR var ga re-
Ti dan Se mo ta naa sa Wi ro. ori ve Sem Tx ve va Si sa Tes le
ma sa la sak ma od Zvi radRi re bu li pro duq tia da ami-
to mac, Sem d go mi rep ro duq ci e bis sa Tes le ma sa lis
vi ru su li da a va de be bi sa gan dac va gan sa kuT re bul
aq tu a lo bas iZens.
swo ri ag ro teq ni kis, sa Tes le kar to fi lis war mo-
e bis spe ci fi ku ri pi ro be bis da ma Ra li fi to sa ni ta-
ru li fo nis dac vis Sem Tx ve va Si, kar to fi lis ve ge-
ta ci is ux v p ro duq ti u lo bis Se nar Cu ne ba 3-4 wlis
gan mav lo ba Sia Se saZ le be li. aq ve un da aRi niS nos,
rom me kar to fi le o ba Si mo mu Sa ve ag ro no me bis, mi-
Tu me tes fer me re bis aq ti vo ba ume te sad mxo lod fi-
tof to roz Tan da ko lo ra dos xo Wos Tan brZo liT
Se mo i far g le ba. isi ni TiT q mis ar ic no ben vi ru su li,
vi ro i du li da fi top laz mu ri da a va de be bis sim p-
to ma ti kas da gav r ce le bis Ta vi se bu re bebs, amis ga-
mo xse ne bu li da a va de be bi sru li ad ig no ri re bu lia
maT mi er da zog jer ise ikar ge ba 30-40 % mo sa va li,
rom fer me re bi mi zezs verc ki ac no bi e re ben. yo ve li-
ve aqe dan ga mom di na re obs am da a va de be bis kvle vis,
brZo lis me To de bis Se mu Sa ve bis, praq ti ku li re ko-
men da ci e bis ga mo ce mis da da in te re se bul fer mer Ta
in for mi re bis sa Wi ro e ba se mi na re bis, sa de mon s t ra-
cio dRe e bis da sxva sa mu Sao Sex ved re bis gziT, ra Ta
maT Tvi Ton SeZ lon Ta vi anT nak ve Teb Si, sa dac Tesls
awar mo e ben, am da a va de be bis kon t ro li.
am mi mar Tu le biT Sps �ag ro-qar Tus� sa Tes le da
sar ga vi ma sa le bis war mo e bis sa mec ni e ro-sa war moo
cen t ri aq ti u rad mu Sa obs. igi 2008 wli dan mu Sa obs
in vit ro me To diT (bol q ve bis api ka lu ri me ris te mis
kul tu ris me To diT) kar to fi lis jan sa Ri, uvi ru so
sa Tes le ma sa lis mi Re ba ze. centrs ga aC nia uax le si
sa mec ni e ro apa ra tu riT aR Wur vi li in vit ro la bo-
ra to ria da Ta na med ro ve ti pis, kom pi u te ru li re-
gu la ci is mqo ne saT bu re bi, ase ve mZlav ri sa war moo
ba za axal qa la qis re gi on Si, sa dac xde ba cen t ris la-
bo ra to ri a Si da Sem d gom saT bur Si mi Re bu li umaR-
le si xa ris xis uvi ru so, su per eli tu ri sa Tes le ma-
sa lis (SSSE) eli tur Ta o bam de war mo e ba. cen t ris
spe ci a list-fi to vi ru so lo ge bis mi er mTe li ve ge-
ta ci is pe ri od Si mim di na re obs kar to fi lis far To-
be bis mo ni to rin gi - vi ru su li mce na re e bis sa ve le
da la bo ra to ri u li iden ti fi ci re ba da fi to sa ni-
ta ru li ga mor Ce va, in feq ci is ga dam ta ni mwe re bi sa
da re zer va to ri sa re ve le bis kon t ro li. kom pa nia
�ag ro qar Tu� Ta nam S rom lobs kar to fi lis sa er Ta-
So ri so cen t r Tan (CIP, li ma, pe ru). am Ta nam S rom lo-
bis far g leb Si sa qar T ve lo Si in t ro du ci re bu li da
ga mok v le u lia kar to fi lis da ax lo e biT 15-mde axa-
li ji Si. CIP-is me To di kiT cen t ris spe ci a lis te bi
kar to fi lis vi ru su li da a va de be bis kar to fi lis vi ru su li da a va de be bis kon t ro li sa qar T ve lo Sikon t ro li sa qar T ve lo Si
23ნოემბერი, 2012 axali agraruli saqarTvelo
მცენარეთა დაცვამცენარეთა დაცვა
axal qa la qis sac del-sa war moo far To beb Si axor ci-
e le ben uvi ru so mce na re e bis ne ga ti ur da po zi ti ur
se leq ci as.
ro gorc la bo ra to ri a Si mi Re bul sin ja ris mce na-
re eb Si, ase ve saT bu reb Si da kar to fi lis far To beb-
Si cen t ris spe ci a lis te bis mi er, mce na re Ta dac vis
sa er Ta So ri so or ga ni za ci is (EPPO) stan dar te bis
gaT va lis wi ne biT xde ba kar to fi lis Sem de gi vi ru-
su li da a va de be bis kon t ro li:
1. kar to fi lis Cve u leb ri vi mo za i ka (Potato or di nary mo sa ic, spott ed mo sa ic).
ga mom w ve vi - kar to fi liskar to fi lis X vi ru sivi ru si PVX Zi ri Ta di
sim p to me bi: Cve u leb ri vi mo za i ka, foT le bis da win w-
k v la, sus ti qlo ro zi.
2. kar to fi lis na o Wa mo za i ka (foT le bis da na o We-
ba) (Potato le af drop stre ak, se ve re and ru gos mo sa ic, wrin k led mo sa ic ).
ga mom w ve vi - kar to fi liskar to fi lis Y vi ru si vi ru si PVY Zi ri Ta di
sim p to me bi: foT le bis da na o We ba, zo li a ni mo za i ka.
3. kar to fi lis foT le bis dax ve va (Potato le af roll).ga mom w ve vi - kar to fi liskar to fi lis L vi ru sivi ru si PLRV Zi ri Ta di
sim p to me bi: foT le bis na vi se bu ri dax ve va.
4. kar to fi lis foT lis mo za i ku ri dax ve va, Zar R-
ve bis da nek ro ze ba (Potato rol l mo sa ic, le af rol ling, pa rak lin k-le, ve in nec ro sis).
ga mom w ve vi - kar to fi liskar to fi lis M vi ru si vi ru si PVM Zi ri Ta di
sim p to me bi: foT le bis mo za i ku ri dax ve va da de for-
ma cia. mce na ris zrdis Se fer xe ba.
5. kar to fi lis msu bu qi mo za i ka (Potato mild mo sa ic).ga mom w ve vi - kar to fi liskar to fi lis S vi ru si vi ru si PVS Zi ri Ta di
sim p to me bi: Zi ri Ta dad la ten tu ri for ma, zog jiS-
ze: brin ja os fe ro ba, msu bu qi mo za i ka, da win w k v la,
foT le bis sa er To ga u fe ru le ba-gay viT le ba, na pi-
re bis nek ro zi da dax ve va.здуйеш
6. kar to fi lis �wve ris da cocx va� (Potato mop top).ga mom w ve vi - kar to fi lis �wve ris da cocx vis�kar to fi lis �wve ris da cocx vis� vi-vi-
ru si ru si PMTV Zi ri Ta di sim p to me bi: wve ris mux l T So ri-
se bis da mok le ba, ze da foT le bis daw v ri le ba da da-
xu Wu We ba.
7. da buC q va, msxvil la qe bi a ni sus ti mo za i ka (Potato bun c hi ness, mild mo sa ic).
ga mom w ve vi - kar to fi liskar to fi lis A vi ru sivi ru si PVA.Zi ri Ta di sim p to me bi:щmsxvillaqebiani sus ti mo-
za i ka. дуйеш
kar to fi lis mce na re e bi da bol q ve bi vi ru su li in-
feq ci e bis Sem c ve lo ba ze mow m de ba �ag ro-qar Tus�
sa Tes le da sar ga vi ma sa le bis war mo e bis sa mec ni e-
ro-sa war moo cen t ris imu no fer men tu li ana li zis
(Enzim-Linked ImmunoSorbent Assay - „ELISA“) la bo ra-
to ri a Si.
aR Wur vi lo ba:aR Wur vi lo ba: la bo ra to ria aR Wur vi lia di ag nos-
ti ku ri kvle ve bi saT vis sa Wi ro Ta na med ro ve sa mec ni-
e ro apa ra tu riT da la bo ra to ri u li mowyo bi lo biT
ker Zod, msof li os wam y va ni kom pa ni e bis: BioTek-is,
BioReba-s, Avareness Tec h no logy-s, So co rex-is da sxva-
Ta Sem de gi pro duq ci iT:
1. imu no fer men tu li ana li za to ri (ELISA-ri de-
ri-speq t ro fo to met ri) AVARENES TECHNOLOGY- StatFax 3200;
2. ELISA- gam recxi AVARENES TECHNOLOGY- StatFax;
3. Ter mos ta ti � san jR re ve la- Boekel Sci en ti fic
130000;
4. mi ni cen t ri fu ga Labnet C1301;
5. ho mo ge ni za to ri BIOREBA-Homex;
6. vor teq sis miq se ri Sci en ce Basic So lu ti ons-MVOR-
03;
7. pi pe te bi So co rex Acura; 8. eleq t ro nu li sas wo re bi - OHAUS; 9. sa eq t raq cio pa ke te bi BioReba;
10. po lis ti ro lis plan Se te bi Nunc- MaxiSorp F96
da sxva.
di ag nos ti ku me bi: di ag nos ti ku me bi: vi ru su li da fi top laz mu ri da-
a va de be bis sa i den ti fi ka ci od ga mo ye ne bu lia kom pa-
nia �SEDIAG�-is (saf ran ge Ti) da BioReba-s (Sve i ca-
ri a) vi ru su li di ag nos ti ku me bi.
kvle vis me To di: kvle vis me To di: se ro lo gi u ri di ag nos ti ka - imu-
no fer men tu li ana li zis or ma gi daS re ve bis �sen d-
viC�- me To di (DAS-ELISA-tes ti).
wi nas wa ri mo na ce me biT, sam cxe-ja va xe Tis re gi on Si,
�ag ro-qar Tus� sa moq me do are al Si kar to fil ze Zi-
ri Ta dad gav r ce le bu lia Cve u leb ri vi mo za i ka (kar-
to fi lis X vi ru si), foT le bis da na o We ba (kar to fi-
lis Y vi ru si) da foT le bis dax ve va (kar to fi lis L vi ru si). es da a va de be bi ga mov le ni lia ad gi lob ri vi
mo sax le o bis far To beb Si sxva das x va ji Seb ze, ase ve
cen t ris mi er sazR var ga re Ti dan Se mo ta ni li kar-
to fi lis me-3, me-4 da Sem d gom rep ro duq ci eb ze. rac
Se e xe ba �in vit ro� me To diT mi Re bul su per-eli tur
kar to fils, er Te u li ga mo nak li se bis gar da, mas ze
vi ru su li da a va de be bis gav r ce le ba ar da fiq si re-
bu la.
uax le si la bo ra to ri u li aR Wur vi lo ba, msof li-
os wam y va ni kom pa ni e bis di ag nos ti ku me bi, kvle vis
Ta na med ro ve me To de bi da cen t ris Ta nam S ro mel Ta
kva li fi ka cia iZ le va kar to fi lis vi ru su li da a va-
de be bis srul fa so va ni kon t ro lis sa Su a le bas.
zu rab xi de Se lizu rab xi de Se lia(a )ip �ag ros�a(a )ip �ag ros�
imu no fer men tu li ana li zis la bo ra to ria,imu no fer men tu li ana li zis la bo ra to ria,
ana gul ba niana gul ba niSps �ag ro qar Tus� sa Tes le da sar ga vi ma sa lisSps �ag ro qar Tus� sa Tes le da sar ga vi ma sa lis
war mo e bis sa mec ni e ro-sa war moo cen t ri.war mo e bis sa mec ni e ro-sa war moo cen t ri.
24 ნოემბერი, 2012axali agraruli saqarTvelo
Ca is kul tu ri saT vis xel say re-
lia no yi e ri, ne Som pa li T mdi da-
ri, struq tu ru li, mJa ve re aq ci is
(PH-4,5-5-5) me qa ni ku ri Se mad gen-
lo bis, Tix na ri da Ti xi a ni, kar gi
wyal gam ta ri ni a da ge bi.
kli ma tis mi xed viT Ca is gan vi Ta-
re bis T vis yve la ze mniS v ne lo va nia
siT bo, si naT le, ha e ris te ni a no ba
da at mos fe ru li na le qe bis sak ma-
ri si ra o de no ba. am kul tu ris T vis
nor ma lu rad iT v le ba Tu ha e ris
te ni a no ba ve ge ta ci is pe ri od Si sa-
Su a lod 75-80%-ia, xo lo na le qe bis
mo cu lo ba 600-800mm. aq ti ur tem pe-
ra tu ra Ta ja mi ki � 3500oC.
Cais kul tu ra ve ge ta ci as iwyebs,
ro de sac dRe-Ra mis sa Su a lo tem-
pe ra tu ra 10oC aRe ma te ba. sa er Tod
ki ve ge ta ci is pe ri od Si tem pe ra-
tu ra 18oC un da aRe ma te bo des.
Cai Crdi lis am tan mce na re Ta
jgufs mi e kuT v ne ba, mag ram in ten-
si u ri ga na Te bis pi ro beb Si mi si xa-
ris xi um jo bes de ba, fo Tol Si iz r-
de ba Trim la vi niv Ti e re be bis Sem-
c ve lo ba (ta ni ni da eq s t raq ti).
Cai ver egu e ba qars. am dros mce-
na re ylor tebs in ten si u rad ver
ivi Ta rebs, ami tom Ca is plan ta ci-
ebs, sa gan ge bod qar sa cav zo lebs
uSe ne ben.
am faq tor Ta gaT va lis wi ne biT,
ro gorc cno bi lia, Ca is kul tu-
ris T vis da sav leT sa qar T ve los
te ni an-sub t ro pi ku li ha va da ni a-
da gob ri vi pi ro be bi Ca is moTxov nas
sru lad ak ma yo fi lebs da ami to mac
Ta vis dro ze am kul tu ris war mo e-
ba aWa ris, gu ri is, afxa ze Tis, ime-
re Tis zo gi erT re gi on Si Zal ze
gan vi Tar da. eko no mi ku ri ren ta be-
lo bis Tval saz ri siT mas re gi on Si
al ter na ti u li sa sof lo-sa me ur-
neo kul tu ra ar ga aC nia.
Ca is plan ta ci e bi, ro gorc we si,
Zi ri Ta dad, Sen de bo da 20 da me ti
gra du siT da qa ne bul far To beb ze.
xSi rad auT vi se be li fer do be bis
aT vi se bi sa da ma Ti ga kul tu re bis
gar da, igi aseT fer do bebs icavs
ero zi is gan. am mxriv Ca is, ro gorc
buC qo van mce na res, di di eko lo gi-
u ri mniS v ne lo ba aqvs.
sa qar T ve lo Si me Ca i e o bis, ro-
gorc sof lis me ur ne o bis erT-er-
Ti wam y va ni dar gis gan vi Ta re ba Si
udi de si ro li Se as ru la Ca is da
sub t ro pi kul kul tu ra Ta sa mec-
ni e ro kvle viT ma in s ti tut ma da
mis ma fi li a leb ma, ro mel mac 2010
wels da ar se bi dan 80 we li ize i ma.
aka de mi kos qse nia bax ta Zis xel-
m ZR va ne lo biT am sa mec ni e ro da-
we se bu le ba Si 1974 wels klo nu ri
se leq ci iT ga moy va ni lia sa ma mu lo
Ca is jiS-po pu la ci e bi, ro mel Ta-
gan Ser Ce u li klo ni #257 da ra i o-
ne bu lia jiS �kol xi das� sa xel wo-
de biT. in s ti tut Si da mu Sa ve bu lia
Ca is kul tu ris ag ro teq ni kur Ro-
nis Zi e ba Ta kom p leq si, ni a da gis na-
yo fi e re bis da mce na re Ta dac vis
sis te me bi, ra mac ga su li sa u ku nis
80-ian wleb Si qve ya na Si Ca is mrew ve-
lo bis bu mi ga mo iw via. am dros Ca is
plan ta ci e bis far To be bis sa er To
mo cu lo bam 60 aTas heq tars ga da a-
War ba, xo lo sa heq ta ro mo sav li a-
no bam � 10 to nas.
gan sa kuT re biT un da aRi niS nos
is faq ti, rom Ca is kul tu ram udi-
de si ro li iTa ma Sa sa qar T ve los
eko no mi kis da mo sax le o bis ma te-
ri a lur-kul tu ru li do nis amaR-
le ba Si. sa qar T ve los sa xal xo me-
ur ne o ba Si mem ce na re o bi dan mi Re-
bu li Se mo sav lis 49.3% da sof lis
me ur ne o bis mTli a ni pro duq ci is
10%, Ca i ze mo di o da. mi si mo cu-
lo ba mrew ve lo bis xved riT wil Si
10%-s aRe ma te bo da.
dar g Si TiT q mis mi li o ni ada mi a ni
iyo da saq me bu li, ro mel Tac sa Su a-
lo ze ma Ra li Se mo sav ali hqon daT.
bo lo 20 we li wa dia qve ya na Si
gan vi Ta re bu li mov le ne bis Se de-
gad sa qar T ve lo Si me Ca i e o ba deg-
ra da ci as ga nic dis, rac pir da pir
aisa xe ba dasa v leT sa qar T ve los
sub t ro pi ku li zo nis mo sax le o-
bis eko no mi ka ze.
am dar gi sad mi sa xel m wi fos,
mTav ro be bis mi er ga u az re bel ma
mid go mam qar Tu li Ca is war mo e bis
dak ni ne ba ga mo iw via, da i kar ga qar-
Tu li Ca is ga sa Re bis tra di ci u li
baz re bi. is ki ara da, T viT sa qar-
T ve loc ucxo e Ti dan Se mo ta ni li
პრობლემაპრობლემა
mitovebuli mi li o ni sa mu Sao mitovebuli mi li o ni sa mu Sao ad gi li, anu qar Tu li Cai da ad gi li, anu qar Tu li Cai da
mi si gan vi Ta re bis per s peq ti ve bimi si gan vi Ta re bis per s peq ti ve biyve la sa xis mce na ris ga sa Se neb lad auci le be lia mce na re Ta bi o-yve la sa xis mce na ris ga sa Se neb lad auci le be lia mce na re Ta bi o-
lo gi u ri Ta vi se bu re bis, ni a da ge bi sa da im re gi o nis kli ma tur pi-lo gi u ri Ta vi se bu re bis, ni a da ge bi sa da im re gi o nis kli ma tur pi-ro be bis gaT va lis wi ne ba, sa dac am kul tu ris nar ga ve bis ga Se ne bas ro be bis gaT va lis wi ne ba, sa dac am kul tu ris nar ga ve bis ga Se ne bas va pi rebT.va pi rebT.
25ნოემბერი, 2012 axali agraruli saqarTvelo
sa eW vo xa ris xis da fal si fi ci re-
bu li Ca is pro duq ci iT aiv so.
sam wu xa roa, rom dar gis deg ra-
da cia Tan da Tan Rrmav de ba, me-
tic, me Ca i e o bis dar g Si Seq m ni li
vi Ta re ba imi Tac aris sa gan ga So,
rom Ca is plan ta ci e bi ume te so ba
asa ko va nia, far To be bis ume te so-
ba Si 15-20 we li wa dia Ca is fo To li
ar mok re fi la. plan ta ci e bis ume-
te so ba da fa ru lia sa re ve le biT.
fer me reb ma ki, rom leb mac ker Zo
mflo be lo ba Si mi i Res Ca is plan-
ta ci e bi, ami Zir k ves an ga daw ves.
dRes Ca is kul tu ris deg ra da ci-
is da qa o sis mZi me xa naa sa qar T ve-
lo Si.
Zne lia de da mi wa ze mo i Zeb nos
ad gi li, sa dac mo sax le o ba yo vel-
dRi u rad ar iye nebs Ca is mce na ris
pro duqts. igi sa yo vel Tao sa xal-
xo sas me lia da ami to mac mas aSe ne-
ben yvel gan, sa dac amis Se saZ leb-
lo bas bu neb ri vi pi ro be bi iZ le va.
am mxriv sa qar T ve lo erT-er Ti
ga mor Ce u li qve ya naa. iyo wle bi,
ro ca Cven msof li os Ca is mwar mo-
e bel qvey nebs So ris ar c Tu bo lo
ri geb Si vi ya viT da ba zar zec Cve ni
ni Sa gve ka va.
ax la, al baT ro gorc aras d ros,
dRis wes rig Si erT-erT pir vel
ad gil ze dgas am kul tu ris war-
mo e bis ga dar Ce nis da aRor Zi ne bis
saq me. Cven dar w mu ne bul ni varT,
rom es kul tu ra ara Tu aanazRa u-
rebs mis asa Ror Zi neb lad ga we ul
xar jebs, ara med did mo ge ba sac
mo u tans qve ya nas. mas di di sa eq s-
por to po ten ci a lic ga aC nia, rom
aRa ra fe ri vTqvaT ad gi lob ri vi
baz ris aT vi se ba ze.
qar Tu li Ca is sxva baz reb ze gas-
v lis T vis sak ma ri si upi ra te so ba
ga aC nia. igi ar aris mi ne ra lu ri
sa su qe biT da pes ti ci de biT ga je-
re bu li. Cven Si sru li ad Se saZ le-
be lia Ca is plan ta ci e bis or ga nu-
li sa su qe biT ga no yi e re ba, eko lo-
gi u rad suf Ta pro duq ci is war mo-
e ba da baz ris T vis kon ku ren tu li
pro duq ci is Se Ta va ze ba.
bo lo dros me Ca i e o bis aR d ge nis
miz niT mra va li prog ra ma Se mu-
Sav da da Se iq mna qve ya na Si, mag ram,
jer je ro biT Se de gi ar Cans.
sa fuZ v li an prob le mas qmnis is
faq tic, rom dRes, ro gorc yvel-
gan am re gi o neb Si ni a da ge bi mo uv-
le lia, ara vin icis ro gor aris
mas Si da ba lan se bu li sak ve bi ele-
men te bis Sem c ve lo ba, rad gan,
TiT q mis 30 we li wa dia ar Ca ta re-
bu la am ni a da ge bis far To mas S ta-
bi a ni ga mok v le ve bi da sxva.
iq sa dac Ca is plan ta ci e bi jer ki-
dev iZ le va mo sa vals, ni a da gi cal m-
x ri vad ik ve be ba, fer me rebs mis ga-
sa no yi e reb lad mxo lod azo to va ni
sa su qe bi Se aqvT, rac sak ve bi ele-
men te bis Sem c ve lo bis mxriv ki dev
uf ro di d siW re les qmnis. ni a dag-
Si ara mar to sak veb ma ele men teb ma,
ara med hu mus ma da ph-is maC ve ne-
bel mac ga ni ca da cvli le be bi.
rig Ta So ri seb Si ni a da gis da mu-
Sa ve bis da sa su qe bis swo rad ga mo-
ye ne bis ig no ri re bam uar yo fi Ti
gav le na mo ax di na te nis re Jim ze,
mik ro or ga niz meb ze da ni a da gis
me qa ni kur Se mad gen lo ba zec ki.
ma siu rad Se i niS ne ba Ca is buC qe bis
var jis da xav se ba, Re ro e bi sa da
msxvi li to te bis gax mo ba, fes v Ta
sis te mis lpo ba.
2006 wels Ca tar da Ca is plan ta-
ci e bis pas por ti za cia, ga mo i yo da
mo i niS na is plan ta ci e bi, ro mel Ta
aR d ge na-re a bi li ta cia jer ki dev
Se saZ le be lia, an ro mel Ta aR d ge-
na uk ve Se uZ le be lia da sa Wi roa
ma Ti lik vi da cia, Tum ca am Ro nis-
Zi e bas Se de gi ar moh yo lia.
Cven vfiq robT, Ca is plan ta ci-
e bis re a bi li ta cia un da mox des
dar gis spe ci a lis te bis mi er Se mu-
Sa ve bu li prog ra me bis mi xed viT.
ga saT va lis wi ne be lia is ga re mo e-
bac, rom me Ca i e o bis ra i o neb Si Ca is
kul tu ras al ter na ti va ar ga aC nia.
ami tom un da ga vuf r Txil deT qar-
Tul Ca is. sa qar T ve los ar sWir de-
ba sa Re ba ve biT ga je re bu li, fal-
si fi ci re bu li, Se mo ta ni li pro-
duq cia. Cven Tan sa u ke Te so Tvi se-
be bis Ca is war mo e ba Se iZ le ba.
sof lis me ur ne o bis sof lis me ur ne o bis
akad. doq to re bi: akad. doq to re bi:
ru su dan ta ki Ze, ru su dan ta ki Ze, centr �a na se u lis� di req to ri,centr �a na se u lis� di req to ri,
fri don WanuyvaZe, fri don WanuyvaZe, di req to ris mo ad gi le,di req to ris mo ad gi le,
izol da ma mu laS vi liizol da ma mu laS vi liCa is, sub t ro pi ku li kul tu re bis Ca is, sub t ro pi ku li kul tu re bis
da Ca is mrew ve lo bis in s ti tu tis da Ca is mrew ve lo bis in s ti tu tis
ag ro qi mia, ni a dag m cod ne o ba, mik-ag ro qi mia, ni a dag m cod ne o ba, mik-
ro bi o lo gi is la bo ra to ri is mce-ro bi o lo gi is la bo ra to ri is mce-
na re Ta kve bis op ti mi za ci i sa da na re Ta kve bis op ti mi za ci i sa da
ga no yi e re bis jgu fis uf ro si.ga no yi e re bis jgu fis uf ro si.
პრობლემაპრობლემა
is, rom sa qar T ve lo moq ce u lia mTa Ta or sis te mas-mTa var da mci-is, rom sa qar T ve lo moq ce u lia mTa Ta or sis te mas-mTa var da mci-
re kav ka si o nebs So ris, gan sazR v ravs mis kli mats da bu ne bis uar-re kav ka si o nebs So ris, gan sazR v ravs mis kli mats da bu ne bis uar-
yo fi Ti mov le ne bis kom p leqss: xSi ria zva ve bi, mewye re bi, wyal di-yo fi Ti mov le ne bis kom p leqss: xSi ria zva ve bi, mewye re bi, wyal di-
do be bi, Rvar co fe bi da sxva uar yo fi Ti kli ma tu ri mov le ne bi. gan-do be bi, Rvar co fe bi da sxva uar yo fi Ti kli ma tu ri mov le ne bi. gan-
sa kuT re biT di dia wylis mi e ri da qa ris mi e ri sti qi u ri mov le ne biT sa kuT re biT di dia wylis mi e ri da qa ris mi e ri sti qi u ri mov le ne biT
ga mow ve u li za ra li.ga mow ve u li za ra li.
ero zi is sa wi na aR m de go da ero zi is sa wi na aR m de go da qar dac vi Ti tyis zo le bis qar dac vi Ti tyis zo le bis
ga Se ne bis auci leb lo baga Se ne bis auci leb lo ba
საშური საქმესაშური საქმე
26 ნოემბერი, 2012axali agraruli saqarTvelo
საშური საქმესაშური საქმე
cno bi lia, rom aR mo sav leT sa qar T ve los rig ra-
i o neb Si erT heq tar sax nav mi wa ze wylis mi e ri ero-
zi is Se de gad sa Su a lod yo vel w li u rad irecxe ba
100-130 to na ni a da gi, da sav leT sa qar T ve lo Si 150-
200 to na. ko kis pi ru li wvi mis dros es maC ve ne be li
300-dan 500 to nam de aR wevs,amas Tan, ero zi is Se de-
gad ikar ge ba ni a da gis ze da na yo fi er- hu mu su ri
ka nis ho ri zon ti.1991 wlis mo na ce me biT (uf ro Ta-
na med ro ve mo na ce me bi ver mo vi po veT, rad gan uka-
nas k nel 20-wle ul Si, ra tom Rac,msgav si aR ricx va
ki ara, bev ri sxva ar aRi ricxe ba) uka nas k ne li 20-25
man Zil ze ga da i recxa da da ba li Rir se bis mi wis ka-
te go ri a Si ga da vi da 94 aTa si heq ta ri sax na vi far-
To bi.
di di zi a ni mo aqvs ag reT ve qa ris mi er ero zi as, gan-
sa kuT re biT aR mo sav leT sa qar T ve los dab lo beb Si,
ga re ka xeT Si, Si raq Si, sam gor Si, qar T lis dab lo beb-
Si da sxva. ar se bobs mo na ce me bi, rom mar to sa ga re-
jos rai on Si 1964-1974 wleb Si qa ris mi e ri ero zi is
Se de gad mTli a nad da i Ru pa sa Se mod go mo Tav Ta vi a ni
kul tu re bi 48 aTas heq tar far Tob ze.
sam wu xa ro faq tia, rom sa qar T ve lo Si wylis mi e ri
da qa ris mi e ri ero zi is met nak le bi xa ris xis ze gav le-
nas ga nic dis sa sof lo-sa me ur neo sa var gu le bis 300
aTas heq tar ze me ti far To bi da sxva mra va li.
sul ra Rac 30-35 wlis win, vi co diT ra qa ris mi e ri
da wylis mi e ri ero zi is uar yo fi Ti Se de ge bi, mTel
sa qar T ve lo Si aq ti u ri satyeo me li o ra ci u li Ro-
nis Zi e be bi tar de bo da aR niS nul Ro nis Zi e ba Ta aR-
sak ve Tad.mar to ero zi is sa wi na aR m de go nar ga o ba ni
ga Se ne bu li iyo 49 aTas feq tar ze, xo lo sa xel m wi fo
qar sa fa ri da min dor sa ca vi tyis zo le bi ga Se ne bu-
li iq na aTe ul aTa so biT heq tar far Tob ze, ro mel-
Ta ume te so ba am ja mad sru li ad ga nad gu re bu lia an
Se mor Ce ni lia frag men te bad, ro mel Tac da kar gu li
aqvT qar dac vi Ti fun q ci e bi.
vfiq robT, rom auci le be li da saC qa ro daa ero zi-
is sa wi na aR m de go da min dor sa ca vi zo le bis dap ro-
eq te ba-ga Se ne ba, ga ba to ne bu li qa re bis per pen di ku-
la rad.uka nas k nel wleb Si sa qar T ve lo Si mom x da ri
mniS v ne lo va ni cvli le be bi Se e xo mi wa sac.
sab Wo Ta me ur ne o be bi sa da kol me ur ne o ba Ta sa-
sof lo-sa me ur neo sa var gu leb ma Se ic va les mo sar-
geb le e bi da rig Sem Tx ve va Si, sa sof lo-sa me ur neo
kul tu re bis war mo e bis sa xec.yve la fe ri amis gaT va-
lis wi ne biT sa Wi ro iq ne ba aR niS nul Ro nis Zi e ba Ta ax-
le bu ri gan sazR v ra da isic, rom qar T vel ma mec ni e-
reb ma da ad gi nes, rom sa qar T ve lo Si moq me di qa re bis
sa wi na aR m de god di di si ga nis dac vi Ti tyis zo le bis
ga Se ne ba ar aris sa Wi ro (ar se bob da 16-22 zo li a ni
qar sa fa re bi), sru li ad sak ma ri a sia viw ro 4-6 mwkri-
vi a ni zo le bi. es am ci rebs tyis qar dac vi Ti sis te mis
Seq m nis xar jebs da, rac mTa va ria, Se saZ leb lo bas iZ-
le va, rom tyis zo leb ma nak le bi sa sof lo-sa me ur-
neo sa var gu le bi da i ka vos.
min dor sa ca vi tyis zo le bis Seq m nis dros mTa va ri
yu radRe ba un da mieq ces ni a da gur-kli ma turi pi ro-
be bis mi xed viT sa sur ve li mer q ni a ni sa xe o be bis Ser-
Ce vas, rom ar gan me or des war su lis Sec do me bi, ro ca
yve la ze di di yu radRe ba eq ce o da swraf m zard sa xe o-
bebs, Se de gi ki iyo uar yo fi Ti. sul ra Rac 20-25 wlis
Sem deg maT da iwyes ma si u ri xmo ba. dRes sak ma od di di
ga moc di le ba gag vaC nia, rom qa rsa ca vi zo le bi saT vis
mce na re Ta Ser Ce vi sas gan v sazR v roT, min dor sa ca vi
zo lis xan g r Z li vo ba: sa sur ve lia dac vi Ti zo le bi
ga Sen des da sav leT sa qar T ve lo Si dab lob-te ni an
pi ro beb Si: ki pa ri si, ro gorc pi ra mi du li ka ri ise
ho ri zon ta lu ri, fiW vi Sa vi, fiW vi zRvis pi ris, Wa o-
bis ki pa ri si, mu xa ime re Tis, Zel q va, Se da re biT mSral
pi ro beb Si � Wa da ri da sxva ni a da gob riv kli ma tu ri
pi ro be bi dan ga mom di na re da imis mi xed viT, Tu ram-
den xans gvin da zo le bis Ser Ce na. dap ro eq te ba un da
mo ax di nos spe ci a lis t ma.
aR mo sav leT sa qar T ve lo Si: fiW vi Sa vi, fiW vi kav-
ka si u ri zRvis do ni dan 1000m-ze ze viT, kvi pa ri se bi,
so Wi, mu xe bi, cacx vi, ifa ni, ne ker Cxa li, pan ta da sxva
bu neb riv-kli ma tu ri pi ro be bi dan ga mom di na re.sar-
wyav Si Se iZ le ba pi ra mi du li ver x vi, ka na du ri ma le ve
iRu pe ba.
ga saT va lis wi ne be lia, rom da zi a ne bis an xmo bis
Sem Tx ve va Si Se iZ le ba mxo lod ma Sin zo lis mwkri vis
an mTli a nad moW ra.
mec ni e ru li kvle viT dad ge ni lia, rom sa qar T ve-
lo Si min dor sa ca vi tyis zo le bis me li o ra ci a u li
ze gav le niT uz run vel yo fi lia mo sav lis sa Su a lo
na ma tis zrda erT heq tar ze, sa Se mod go mo xor b lis-
T vis 3-4 cen t ne ris anu 25%, qe ris T vis � 2,3 cen t ne ri
anu 11%-s, mze sum zi ris � 2,3 cen t ne ris anu 27%, si-
min dis � 4,7 cen t ne ris anu 22%-s, yur Z nis � 7, 3 cen-
t ne ris anu 21%-s, da a.S.
sa sur ve li iq ne bo da, dad ge ni li yo sap ro eq to in-
s ti tut Tan ,,saq mi wap ro eq t Tan� dac vi Ti tyis zo-
le bis da qar sa ca vi far To be bis gatye ve bis dap ro-
eq te bu li or ga ni za cia an jgu fi satyeo de par ta men-
t Tan.
tris tan Cer qe ziS vi li tris tan Cer qe ziS vi li sa qar T ve los dam sa xu re bu li metye vesa qar T ve los dam sa xu re bu li metye ve
n b r m m s s q r s r r
27ნოემბერი, 2012 axali agraruli saqarTvelo
კვლევაკვლევა
ro ca frin ve li sa SiS ro e bas
grZnobs, igi ga saq ce vad, Ta vis ga-
da sar Ce nad em za de ba. am dros igi
stress ga nic dis, ris Se de ga dac
Ri zi an de ba Tir k mel ze da jir k va-
li da ga mo i yo fa hor mo ni ad re-
na li ni da no rad re na li ni. am hor-
mo ne bis moq me de ba iw vevs gax Si re-
bul gu lis ce mas, sis x l Si glu-
ko zis do nis mo ma te bas, kun Teb Si
sis x lis mi moq ce vis gaZ li e re bas.
pir ve la di stre sis Sem deg RviZ-
li gli ko gens ga mo yofs. stre sis
me o ra di qme de ba gu lis ce mis mo-
ma te ba, sis x lis wne vis gaz r da da
sun T q vis gax Si re baa, rac xor cis
xa ris x ze da me xor cul pro duq ti-
u lo ba ze uar yo fi Tad moq me debs.
am mi mar Tu le biT sa qar T ve lo Si
pir ve lad kvle va Cven Ca va ta reT,
ris T vi sac mux ra nis bro i le ris
ga mo saz r de li sa war mo Se var Ci eT,
sa dac war mo e bis kul tu ra, qve-
ya na Si ar se bul fab ri kebs So ris,
yve la ze ma Ra li iyo.
sa war mo Si da ner gi lia bro i le-
ris Se nax vis Ta na med ro ve teq no-
lo gia, ris T vi sac war mo e bas, pir-
ve lad sa qar T ve lo Si, mi ni We bu li
aqvs ISO-s ser Ti fi ka ti. aq Cven
ga mo vik v li eT dak v lis wi na stre-
sis da tran k vi li za to ris (pre pa-
ra ti �das�) mi ce mis efeq ti a no ba
da bro i le ris xor cis xa ris x ze
gav le na.
kvle vis obi eq ti da me To de bi. kvle vis obi eq ti da me To de bi.
kvle vis obi eqts bro i le ri kro si
�ros-308� war mo ad gen da. ster sis
Ta vi dan asa ci leb lad dak v lam de
er Ti kvi riT ad re ga mov ca deT axa-
li far ma ko lo gi u rad dam t ki ce-
bu li pre pa ra ti �da si�, ro me lic
�axal gaz r da fer mer Ta sax l Sia�
Seq m ni li.
�da si� � war mo ad gens na no teq-
no lo gi u ri gziT mi Re bul mce-
na re u li war mo So bis bi o aq ti u ri
niv Ti e re be bis na erTs. dam za de-
bu lia bu neb riv ned le ul ze da ar
Se i cavs ara na ir qi mi ur da na mats.
�da si� � ara pa To ge nu ri, ara toq-
si u ri da ara hor mo na lu ri pre-
pa ra tia. sak ve bi da na ma tis ma Ral
efeq ti a no bas ga na pi ro bebs mas Si
Se ma va li pep ti du ri kom p leq se bis,
ami nom Ja ve bis, vi ta mi ne bis, kar-
bo nu ri mJa ve bis, mak ro da mik ro
ele men te bis far To speq t ri. �da-
sis� ga mo ye ne ba xels uwyobs or ga-
niz mis sa er To re zis ten tu lo bis
amaR le bas, are gu li rebs kuW-naw-
la vis Ph-s, Trgu navs avad m yo fo-
bis ga mom w vev mik rof lo ras, ane-
it ra lebs toq si nebs, aZ li e rebs
imu nur sis te mas, xels uwyobs sak-
ve bis ukeT aT vi se bas, zrdis me ta-
bo liz mis pro cess.
Se de ge bi da ma Ti gan xil va.Se de ge bi da ma Ti gan xil va. pre-
pa ra ti ix s ne bo da wyal Si. igi eZ-
le o da Wa mis win 0.1g/1frTaze.
sa kon t ro lod avi ReT me o re saf-
rin ve le, ro me lic ar iReb da pre-
pa rats. frin ve lis asa kob ri vi
gan s x va ve ba saf rin ve le ebs So ris
iyo 5 dRe. am g va rad, pi ro bi Tad I
saf rin ve le iyo sac de li, II saf-
rin ve le sa kon t ro lo. ori ve saf-
rin ve le Si frin ve lis su la do ba
TiT q mis Ta na ba ri iyo (19000 frTa)
da das mis sim Wid ro ve ori ve gan Se-
ad gen da 18 frTas 1m2-ze.
Cven ase ve Se vis wav leT sa sak-
la o Si er Ti dRis gan mav lo ba Si
miy va ni li da sak la vi frin ve lis
mdgo ma re o ba. ker Zod, dak v lam-
dak v lis wi na stre si, tran k vi li za to ris dak v lis wi na stre si, tran k vi li za to ris mi ce mis efeq ti a no ba da gav le na mi ce mis efeq ti a no ba da gav le na
bro i le ris xor cis xa ris x zebro i le ris xor cis xa ris x zeuka nas k nel wleb Si frin ve lis Se nax vis teq no lo gi a Si axa li ter mi ni uka nas k nel wleb Si frin ve lis Se nax vis teq no lo gi a Si axa li ter mi ni
gaC n da, frin ve lis �ke Til dRe o ba�. igi ga ni xi le ba, ro gorc da mak ma yo-gaC n da, frin ve lis �ke Til dRe o ba�. igi ga ni xi le ba, ro gorc da mak ma yo-
fi le be li an da de bi Ti mdgo ma re o ba. xSi rad ga mo i ye ne ben sxva fra zeb-fi le be li an da de bi Ti mdgo ma re o ba. xSi rad ga mo i ye ne ben sxva fra zeb-
sac, ro go ri caa: �kar gi jan m r Te lo ba�, �kar gad yof na� da bed ni e re ba. sac, ro go ri caa: �kar gi jan m r Te lo ba�, �kar gad yof na� da bed ni e re ba.
ke Til dRe o ba sa er To do ne ze go neb ri vi da fi zi ku ri jan m r Te lo-ke Til dRe o ba sa er To do ne ze go neb ri vi da fi zi ku ri jan m r Te lo-
bis er Ti a no bas war mo ad gens, ro me lic srul har mo ni a Sia ga re mos Tan. bis er Ti a no bas war mo ad gens, ro me lic srul har mo ni a Sia ga re mos Tan.
frin ve lis ga moz r di sas ke Til dRe o bis as peq te bia: kve ba, wylis mi wo-frin ve lis ga moz r di sas ke Til dRe o bis as peq te bia: kve ba, wylis mi wo-
de ba, ga re mo pi ro be bi (tem pe ra tu ra, ga na Te ba da te ni a no ba), das mis de ba, ga re mo pi ro be bi (tem pe ra tu ra, ga na Te ba da te ni a no ba), das mis
sim Wid ro ve, dak v lis wi na mom za de ba da a.S. frin vel Ta ke Til dRe o bam sim Wid ro ve, dak v lis wi na mom za de ba da a.S. frin vel Ta ke Til dRe o bam
un da mo ic vas, ro gorc frin ve lis fi zi ku ri, ase ve mi si bu neb ri vi qce-un da mo ic vas, ro gorc frin ve lis fi zi ku ri, ase ve mi si bu neb ri vi qce-
va. av to re bis gan mar te biT frin ve lis ke Til dRe o bis er Ter Ti maC ve ne-va. av to re bis gan mar te biT frin ve lis ke Til dRe o bis er Ter Ti maC ve ne-
be lia - Si Si sa da tan j vi sa gan ga Ta vi suf le ba, dak v lis wi na Sem za de ba, be lia - Si Si sa da tan j vi sa gan ga Ta vi suf le ba, dak v lis wi na Sem za de ba,
gab ru e ba da dak v lis wi na stre sis aci le ba.gab ru e ba da dak v lis wi na stre sis aci le ba.
28 ნოემბერი, 2012axali agraruli saqarTvelo
კვლევაკვლევა
de ga mow ve u li me qa ni ku ri da zi-
a ne be bi, rac Se saZ loa ga mo ew via
saf rin ve le Si frin ve lis da We ri,
tran s por ti re bis da a.S. me qa ni-
kur Ca re vas. ase ve Se vis wav leT
dak v lis Sem deg sis x l daq ce ve bi,
ro me lic ga mow ve u li iyo dak-
v lis wi na pro ces Si frin ve lis
zed me ti moZ ra o biT (ix. cxri li
1). amas Tan ga ni sazR v ra xor cis
ka te go ri e bi.
cxri lis ana li ziT ir k ve va, rom
sac del jguf Si, rom leb sac eZ-
le o daT pre pa ra ti �da si�, 95% I
ka te go ri is xor cia mi Re bu li, xo-
lo sa kon t ro lo Si 3%-iT nak le bi.
daT va li e re bi sas aR moC n da, rom
sac del jguf Si su la do bis 3%-s
aR mo aC n da me qa ni ku ri da zi a ne be-
bi, rac sa kon t ro los Tan Se da re-
biT 2%-iT nak le bia. es Se iZ le ba,
imi Tac aix s nas, rom pre pa rat ma
da mam S vi de be li efeq ti ga mo iw via.
frin ve li da We ri sas nak lebs moZ-
ra ob da, er T ma neTs ar azi a neb da,
ag reT ve, mSvi dad iy v nen tran por-
ti re bi sas. rac Se e xe ba dak v lis
Sem deg nak la vis daT va li e re biT
na nax sis x l Caq ce vebs, sac del
jguf Si man Se ad gi na 0.5%-i, rac
1.5%-iT nak le bia sa kon t ro lo
jgu fis maC ve ne bel ze da ga mow ve u-
lia dak v lis pro ces Si pre pa ra tis
da mam S vi de be li moq me de biT. cno-
bi lia, rom dak v lam de tran s por-
ti re ba, ner vi u lo ba da daR li lo-
ba kun Teb Si gli ko ge nis ma ra gis
Sem ci re bas iw vevs. am dros xor c Si
war mo iq m ne ba nak le bi rZis m Ja va,
rac iw vevs xor c Si mJa vi a no bis Sem-
ci re bas, sa bo lo od PH-is zrdas
da pro te i nis de na tu ri re bas. ase-
Ti xor ci mu qi Se fe ri lo bi saa.
35-e dRes ori ve jgu fis frin ve-
li da ik la. qi mi u ri ana li zis T vis
ori ve jgu fi dan mo vax di neT xor-
cis ni mu Se bis aRe ba. frin ve lis
xor c Si ga ni sazR v ra Sem de gi maC-
ve neb le bi: pH, te ni a no ba, pro te i-
ni, cxi mi, na ca ri, Ca (kal ci u mi) da
P (fos fo ri) (cxri li 2).
sa kon t ro lo A - A jgu fis bro-
i le ris xor c Si PH aris ma Ra li
da Se ad gens 6.1-s, rac 0.8%-iT
me tia sac de li jgu fis frin ve-
lis xor cis igi ve maC ve ne bel ze.
te ni a no ba 0.6%-iT me tia sa kon t-
ro lo jguf Si, xo lo na ca ri, kal-
ci u mi da fos fo ri me tia sac del
jguf Si � 0.2%, 0.02% da 0.01%-iT
Se sa ba mi sad. sac del jguf Si ga i-
zar da pro te i nis Sem c ve lo ba da
Se ad gi na 21.9%, xo lo sa kon t ro-
lo jguf Si � 20.15%. pro te i nis
ma te ba gan pi ro be bu lia pre pa rat
�das�-is Se mad gen lo ba Si Se ma va li
ami nom Ja ve bis moq me de biT. mniS v-
ne lo va nia is faq ti, rom sac del
jguf Si Sem cir da cxi mis Sem c ve-
lo ba.
Ses wav li li iq na Ta vis tvin Si bi-
o ge nu ri ami ne bis ga na wi le ba (cva-
le ba do ba).
ro gorc cdis Se de geb ma gviC ve na,
Ta vis tvin Si bi o ge nu ri ami ne bis ra-
o de no bis cvli le ba mox da. ker Zod,
sac del jguf Si ga i zar da se ro to-
ni ni sa da do fa mi nis ra o de no ba ise,
rom no rad re na li nis ra o de no ba
ar Sec v li la. mag: Tu sa kon t ro lo
jgu fis frin ve leb Si se ro to ni nis
ra o de no ba iyo � 0,590 mkl/ml-Si,
sac del frin ve leb Si 0,727
mkl/ml-mde ga i zar da, xo-
lo do fa mi ni � sa kon t-
ro lo jgu fis frin ve lis
Ta vis tvin Si iyo 0,352
mkl/ml-Si da pre pa ra tis
moq me de bis Se de gad sac-
del jguf Si gax da 0,409
mkl/ml-Si (cxr.3).
ro gorc Cans - ka te xo la mi ne bis
far do ba se ro to nin Tan mcir de-
ba am uka nas k ne lis ra o de no bis
zrdis xar j ze.
li te ra tu ri dan cno bi lia, rom
se ro to nis ra o de no bis Sem ci re ba
iw vevs emo ci e bis zrdas, xo lo mi-
si gaz r da - emo ci e bis Sem ci re bas
da stre sis mox s nas. ze mo aR niS nu-
li dan Se iZ le ba ga keT des das k v na,
rom pre pa ra ti �dasi�, ro me lic
frin vels mi e wo de ba sas mel wyal-
Si dak v lam de er Ti kvi riT ad re
iw vevs se ro to ni nis ra o de no bis
zrdas da far do bis im op ti ma lu-
ri di a pa zo nis war moq m nas, ro me-
lic cns-Si Se ka ve bis pro ce sis
gan vi Ta re bas iw vevs da emo ci u-
ri mdgo ma re o bis Sem ci re bas, rac
frin ve leb Si Si Sis re aq ci is mox s-
na Si ga mo i xa te ba.
Se vis wav leT ami nom Ja ve e bis
ga na wi le ba xor c Si, ra Ta pre-
pa ra tis av to re bi dar w mu ne bu-
liy v nen, rom is pro ce si, ro-
mel ze dac ze moT vi sa u ba reT,
vrcel de bo da Tu ara ag z ne ba Si
da Se ka ve ba Si mo na wi le ami nom Ja-
ve eb zec. ro gorc li te ra tu ri-
dan aris cno bi li, ag z ne ba Si mo-
na wi le ami nom Ja ve e bia: cis ti ni
da me Ti o ni ni. Se vis wav leT xor-
c Si ami nom Ja ve bis Sem c ve lo bac
(ix. cxri li 4).
cde bis Se de geb ma dag va na xes,
rom ag z ne ba Si mo na wi le ami nom-
Ja ve e bis ra o de no ba, ro go ri caa:
cis ti ni da me Ti o ni ni, sa kon t ro-
lo jguf Tan Se da re biT Sem ci re-
bu lia, xo lo Se ka ve ba Si mo na wi le
ami nom Ja va � gli ci ni mo ma te bu li,
rac ki dev er Txel gvar w mu nebs,
rom igi iw vevs ag z ne bi sa da stre-
aminebiaminebi
serotoniniserotonini
dofaminidofamini
noradrenalininoradrenalini
katexolaminebikatexolaminebi/serotoniniserotonini
sakontrolosakontrolo
mklmkl/mlml
0.590±0.030.590±0.03
0.352±0.010.352±0.01
0.289±0.020.289±0.02
1.091.09
sacdelisacdeli
0.727±0.030.727±0.03
0.409±0.010.409±0.01
0.289±0.010.289±0.01
0.960.96
cxri li 3.cxri li 3.
Ta vis tvin Si bi o ge nu ri ami ne bis ra o de no baTa vis tvin Si bi o ge nu ri ami ne bis ra o de no ba
nimuSis dasaxeleba da nimuSis dasaxeleba da
dasmis simWidrovedasmis simWidrove
sakontrolo A jgufisakontrolo A jgufi
sacdeli B jgufisacdeli B jgufi
maCveneblebi %maCveneblebi %
pH
6.16.1
5.35.3
tenianobatenianoba
75.0475.04
74.0874.08
proteiniproteini
20.1520.15
21.921.9
cximicximi
7.957.95
6.556.55
nacarinacari
0.90.9
1.11.1
Ca
0.220.22
0.240.24
P
0.210.21
0.220.22
cxri li 2.cxri li 2.
xor cis qi mi u ri ana li zixor cis qi mi u ri ana li zi
jgufijgufi
sacdelisacdeli
sakontrolosakontrolo
dakluli frinvelis dakluli frinvelis
raodenoba, frTaraodenoba, frTa
37203720
41504150
xorcis xarisxixorcis xarisxi
I kategoriaI kategoria
frTafrTa
35343534
38183818
frTafrTa
112112
208208
frTafrTa
1919
8383
frTafrTa
5656
4242
%
9595
9292
%
3
5
%
0.50.5
2
%
1.51.5
1
II kategoriaII kategoria
meqanik. dazianebameqanik. dazianeba sisxlCaqcevebisisxlCaqcevebi sxva mankebisxva mankebi
cxri li 1.cxri li 1.
pre pa rat �da sis� gav le na xor cis xa ris x zepre pa rat �da sis� gav le na xor cis xa ris x ze
29ნოემბერი, 2012 axali agraruli saqarTvelo
კვლევაკვლევა
sis mox s nas da Se ka ve bis pro ce sis
gan vi Ta re bas, rac xels uwyobs
frin ve lebs mSvid, sta bi lur
mdgo ma re o ba Si ga das v las.
das k v na. das k v na. dak v lis wi na pe ri od Si
sac del jguf Si tran k vi li za tor
�da sis� mi ce mam, sa kon t ro los Tan
Se da re biT, mSvi di ga re mo Seq m na.
bro i le re bi nak le bad re a gi reb d-
nen stre sis ga mom w vev faq to reb-
ze, dak v lis win ad vi lad da sa We ri
xde bod nen, rac am ci reb da me qa ni-
kur da zi a ne bebs. ase ve nak le bad
moZ ra ob d nen tran s por ti re bi sas
da sa sak lao xaz ze Ca mo ki de bi sas.
Se sa ba mi sad, sa kon t ro lo jguf-
Tan Se da re biT me qa ni ku ri da zi a-
ne ba Sem cir da 2%-iT, sis x l Caq ce-
ve bi 1.5%-iT. ga i zar da Ta vis tvin-
Si se ro to ni nis Sem c ve lo ba, rac
iw vevs da de bi Ti emo ci e bis zrdas
da mSvid mdgo ma re o ba Si
yof nas. qi mi u ri ana li zis
Se de gad dad gin da, rom
sac del jguf Si ga i zar-
da xor c Si pro te i ne bis
Sem c ve lo ba da Sem cir da
cxi mis Sem c ve lo ba. dRes
msof lio ba zar ze cxo-
ve lur ci la ze moTxov-
ni le ba iz r de ba. frin ve lis xor-
cis �ke Til dRe o bis� as peq te bis
gaT va lis wi ne biT mi i Re ba swo red
ase Ti pro duq cia, rac Ta vis mxriv
da de bi Tad aisa xe ba eko no mi kur
Se deg ze.
ЭФФЕКТИВНОСТЬ ДАЧИ ТРАНКВИЛИЗАТОРОВ В ПРЕДУБОЙНЫЙ ПЕРИОД И ВЛИЯНИЕ СТРЕССА НА КАЧЕСТВО МЯСА БРОЙЛЕРОВ.
Д. КИНКЛАДЗЕ (ГГАУ)
В статье рассматривается какое влияние оказывает стресс на качество мяса бройлеров. Кроме того, эффективности принятия растительного лекарственного препарата «ДАС» в предубойный период.
Исследование проводилось в птицеводческом хозяйстве «Мухрани» в 2011-2012 году. В качестве эксперимента были использованы бройлеры кросса «Росс-308».
В результате использования препарата «ДАС» увеличилось содержание серотонина и создался тот оптимальный диапазон, который вызывает развитие процесса сдерживания в центральной нервной системе и уменьшение эмоционального состояния.
Что касается распределения аминокислот, участвующие в возбуждении аминокислоты сократились, а участвующие в сдерживании - увеличились.
Выделение адреналина вызвало изменения в составе крови и оказало отрицательное влияние на качество мяса бройлеров.
Из вышесказанного можно сделать вывод, что применение препарата «ДАС» в предубойный период положительно влияет на благополучие и качество мяса бройлеров.
EFFICIENCY OF GI VING TRAN QU I LI ZERS IN PRES LA UG H TER PE RI OD AND IM PACT OF STRESS ON ME AT QU A LITY OF THE BRO I LERS.
D. KINKLADZE (GSAU)
The ar tic le dis cus ses how stress af fects on me at qu a lity of the bro i lers. Also, ef fi ci ency of gi ving her bal me di ci nes “DAS”- in the pres la ug h ter pe ri od.
As a re sult of the use of drugs “DAS” has in c re a sed the con tent of se ro to ni nis and cre a ted and op ti mal ran ge of the ra tio which ca u ses the de ve lop ment of the de ter ren ce pro cess of the cen t ral ner vo us system and the re duc ti on of the emo ti o nal sta te.
As for the dis t ri bu ti on of ami no acids, ami no acids in vol ved in the ex ci ta ti on are re du ced, and the re ten ti on of the ami no acids which are in vol ved in de ter ren ce are in c re a sed.
aminomJavebiaminomJavebi
cistinicistini
gliciniglicini
meTioninimeTionini
triftofanitriftofani
sakontrolosakontrolo
0.057±0.020.057±0.02
1±0.0011±0.001
0.058±0.0020.058±0.002
0.039±0.0010.039±0.001
raodenobrivi cvlileba mklraodenobrivi cvlileba mkl/mlml
sacdelisacdeli
0.049±0.010.049±0.01
1.23±0.021.23±0.02
0.033±0.010.033±0.01
0.067±0.050.067±0.05
cxri li 4.cxri li 4.
ami nom Ja ve bis ga na wi le ba xor c Siami nom Ja ve bis ga na wi le ba xor c Si
ga mo ye ne bu li li te ra tu raga mo ye ne bu li li te ra tu raНейрохимия (ред. И.П. Ашмарина, П.В.Стуколова). М.: НИИ биомедхимии,
1996 Ferrari P. F.,. van Erp1 A. M. M,. Tor natzky1 1 W and Miczek K. A. 1,2.
Accumbal do pa mi ne and se ro to nin in an ti ci pa ti on of the next rat epi so de in rats. European Jo ur nal of Neuroscience, Vol. 17, pp. 371—378, 2003
Mchedlishvili N., Nikolaishvili M., Omiadze N., Abutidze M., Gulua L Natural fo od red co lo rant with ra di op ro tec ti ve pro per ti es. Proceedings of Georgian Akademy of Sci en ces Biological se ri es v7, N3-4 2009.
30 ნოემბერი, 2012axali agraruli saqarTvelo
მცენარეთა დაცვამცენარეთა დაცვა
bo lo wleb Si sa qar T ve lo Si xor b lis na Te seb Si fi-
to sa ni ta ru li si tu a ci is ga u a re se ba, ker Zod, sep-
to ri o zis mkveT ri zrda aRi niS ne ba. da a va de bis gan-
vi Ta re ba da gav r ce le ba gan pi ro be bu lia in feq ci is
ad gi lob ri vi wya ro e biT, rom le ba dac iT v le ba da a-
va de bul mce na re u li nar Ce ni, mar c v lo va ni ba la xe bi
da da a va de bu li sa Tes le ma sa la.
Cve ni mi za ni iyo xor b lis na Te seb Si dag ved gi na
Tav Ta vis sep to ri o zis (ga mom w ve vi so ko Sta go nos po-ra no do rum, si no ni mi Sep to ria no do rum) Zi ri Ta di in-
feq ci is wya ro e bi; Seg ves wav la sa qar T ve lo Si so kos
ga mo zam T re bis Se saZ leb lo be bi da, am eko no mi u rad
mniS v ne lo va ni pa To ge ni sa gan xor b lis na Te se bis da-
sa ca vad, dag ve mu Sa ve bi na eko lo gi u ri me To de bi.
in feq ci is Se nar Cu ne bis pe ri o dis xan g r Z li vo bis
da sad ge nad kvle ve bi Ca va ta reT min dor Si, mi wis ze-
da pir ze da ni a dag Si sxva das x va siR r me ze ar se bul
mce na re ul nar Ce neb ze.
mce na ris gan vi Ta re bis cvi li seb ri fa zis bo los
avi ReT xor b lis Zli er da a va de bu li foT le bi sa da
Tav Ta vis ni mu Se bi. mom zad da 36 sin ji. er Ti sin ji Se-
i cav da 4 da a va de bul fo Tol sa da 4 da a va de bul Tav-
Tavs. sin je bi mi wis ze da pir ze, 5-10 da 20-25 sm siR r-
me ze iyo gan la ge bu li. dak vir ve bis Se de gi war mod ge-
ni lia di ag ra ma ze.
di ag ra madi ag ra mamce na re u li nar Ce ne bis ni a dag Si Ca ke Te bi sa da Se-
nax vis pe ri o dis xan g r Z li vo bis gav le na Sta go nos po-ra no do rum-is spo re bis si cocx li su na ri a no ba ze.
di ag ra ma ze naT lad Cans pa To ge nis spo re bis si-
cocx li su na ri a no bis di na mi ka. mo sav lis aRe bi dan
mi wis ze da pir ze mce na re u li nar Ce ne bis Se nax vi dan
6 Tvis Sem deg aR mo ce ne bis una ri spo re bis na xe var-
ze met ma Se i nar Cu na da 63% Se ad gi na. un da aRi niS nos,
rom rac uf ro Rrmad iyo mce na re u li nar Ce ne bi Caf-
lu li ni a dag Si, miT uf ro nak le bi iyo spo re bis si-
cocx li su na ri a no ba. 20-25 sm. siR r me dam Rup ve li ga-
mod ga spo re bi saT vis er Ti Tvis Sem deg. ma Sin ro de-
sac 5-10 sm siR r me ze Se im C ne o da pa To ge nis si cocx-
li su na ri a no bis ten den cia kle bi sa ken, mi u xe da vad
ami sa Se nax vi dan 6 Tvis Sem deg spo re bis aR mo ce ne bam
sa Su a lod 32,5% Se ad gi na.
mi Re bu li mo na ce me bi dan ga mom di na re Seg viZ lia
da vas k v naT:
� rom xor b lis mo sav lis aRe bis Sem deg, sep to ri o-
ziT da a va de bu li mce na re u li nar Ce ne bi war mo ad gens
in feq ci is Zi ri Tad wya ros da gav r ce le bis ad gils,
ra ze dac S. no do rum-is pik ni di u me bi da pe ri te ci u-
me bi mTe li zam T ris gan mav lo ba Si nar Cun de ba.
� im Sem Tx ve va Si Tu ki mce na re u li nar Ce ne bi ni a-
dag Si ara nak leb 20-25 sm siR r me ze Ca keT de ba, kvi ris
Sem deg ga mom w ve vi in feq cia sru lad ga nad gur de ba.
so so me fa riS vi li, l. be ra Zeso so me fa riS vi li, l. be ra ZeSo Ta rus Ta ve lis sa xel m wi fo uni ver si te ti.So Ta rus Ta ve lis sa xel m wi fo uni ver si te ti.
mce na re u li nar Ce ne bi - xor b lis Tav Ta vis mce na re u li nar Ce ne bi - xor b lis Tav Ta vis sep to ri o zis per ve la di in feq ci is wya rosep to ri o zis per ve la di in feq ci is wya ro
31ნოემბერი, 2012 axali agraruli saqarTvelo
� ba to no qris to, Tu Se iZ le ba � ba to no qris to, Tu Se iZ le ba
mok led mog vi ye viT ad gi lob ri vi mok led mog vi ye viT ad gi lob ri vi
sa su qis war mo e bis is to ria.sa su qis war mo e bis is to ria.
� sa su qis mi Re bis teq no lo gia
av tor Ta jgu fis mi er Se mu Sa ve bu-
lia 2000-2005 wleb Si sa qar T ve los
mec ni e re ba Ta aka de mi is dur mi Si-
Zis bi o qi mi is da bi o teq no lo gi is
ag ro e ko lo gi is la bo ra to ri a Si.
2005 wels teq no lo gia sa av to ro
uf le bis sa xiT da pa ten t da.
� vin ga na xor ci e la sa war mos in-� vin ga na xor ci e la sa war mos in-
ves ti re ba? ves ti re ba?
� 2009 wels teq no lo gi iT da in-
te res d nen Sps �ag ro vi tas� dam-
fuZ neb le bi da teq no lo gi is ko-
mer ci a li za ci is pro eq t ze mox da
Se Tan x me ba. aq ve un da aRi niS nos,
rom Sps �ag ro vi ta� ger ma nu li
kom pa nia �BASF�-is ofi ci a lu ri
war mo mad ge ne lia sa qar T ve lo Si
da mce na re Ta dac vis sa Su a le be-
bis dis t ri bu ci a Si erT-er Ti li-
de ri kom pa niaa. xel Sek ru le bis
mi xed viT sa war mos Seq m ni saT vis
fi nan su ri in ves ti cia mTli a nad
kom pa nia �ag ro vi tam� ga na xor ci-
e la, xo lo Cven avi ReT pa su xis m-
geb lo ba pro duq ci is war mo e ba sa
da teq no lo gi ur ze dam xed ve lo-
ba ze. sa su qis pir ve li pro duq cia
ba zar ze 2010 wels Se vi da.
� riT gan s x vav de ba Tqvens mi er � riT gan s x vav de ba Tqvens mi er
war mo e bu li sa su qi ana lo ge bi sa-war mo e bu li sa su qi ana lo ge bi sa-
gan?gan?
� sa er Ta So ri so ba zar ze, m.S. sa-
qar T ve lo Sic mra va li sa xis sa su-
qia. ma Ti Zi ri Ta di um rav le so ba
sin Te zu ri gze bi Taa war mo e bu li
da far To mox ma re ba gar k ve ul
eko lo gi ur ris keb Ta naa da kav Si-
re bu li. Cvens mi er war mo e bu li
sa su qi bu neb ri vi ad gi lob ri vi hu-
ma te bis Sem c ve li ned le u li dan
iwar mo e ba (tor fi, sap ro pe li, le-
o nar di ti), eko lo gi u rad usaf r-
Txoa da da fuZ ne bu lia ino va ci ur
teq no lo gi a ze.
mom x ma reb lis T vis rom ad vi lad
iq nes aR q mu li, gety viT, rom bu-
ne ba Si ar se bu li hu ma te bi rTu li
or ga nu li, wyal Si ux s na di na er-
Te bia da mce na ris mi er praq ti ku-
lad ver Se iT vi se bi an. mec ni er Ta
mi er dad ge ni lia, rom isi ni mxo-
lod Ta na med ro ve teq no lo gi u ri
ga da mu Sa ve bis Sem deg Se iT vi se bi-
an mce na ris mi er da mxo lod amis
Sem deg iZ le vi an efeqts. Cvens mi-
er ga mo ye ne bu li ino va ci u ri teq-
no lo gia uz run vel yofs tor fis
Sem c ve li hu ma te bis da sxva mce-
na ri saT vis sa sar geb lo na er Te bis
hid ro li zis da dis per si is iseT
do nes, rom isi ni ga da di an mar tiv,
wyal Si xsnad for meb Si, rom leb-
sac mce na re e bi ad vi lad iT vi se-
ben. Cvens mi er war mo e bu li sa su qi
ar cer Ti maC ve neb liT ar Ca mo u-
var de ba ucxo ur Tu ad gi lob riv
ana lo gebs.
� vin aris Tqve ni pro duq ci is � vin aris Tqve ni pro duq ci is
mom x ma re be li da ram de nad mzar-mom x ma re be li da ram de nad mzar-
dia mi si mox ma re ba? dia mi si mox ma re ba?
� jer-je ro biT sa su qi mxo lod
qar Tul ba zars mi e wo de ba. igeg me-
ba mi si eq s por ti me zo bel qvey neb-
Si. am sa kiTxeb zec aq ti u rad vmu-
Sa obT. sa su qi aris uni ver sa lu ri
im Tval saz ri siT, rom ga mo i ye ne ba
yve la sa xis mce na re Ta ga mok ve-
bi saT vis, ro gorc fes vu ri, ase ve
foT lo va ni ga mok ve bis we siT. Se-
saZ le be lia mce na ri saT vis ro gorc
wve To va ni sis te miT mi wo de ba, ase ve
foT leb ze Ses xu re ba. mo ix ma re ba,
ro gorc Ria grun t Si, ase ve sa saT-
bu re pi ro beb Si. sa su qi war ma te biT
ga mo i ye ne ba qa la qis gam w va ne ba Si
სიახლესიახლე
axa li ti pis or ga nul-mi ne ra luri axa li ti pis or ga nul-mi ne ra luri sa su qis sa war mosa su qis sa war mo
Sps �ag ro vi tam� or ga nul-mi ne ra lu ri sa su qis mi ni sa war mo Seq m na. Sps �ag ro vi tam� or ga nul-mi ne ra lu ri sa su qis mi ni sa war mo Seq m na.
kom pa ni am 2010 wli dan mom x ma re bels pes ti ci deb Tan er Tad mce na re Ta kom pa ni am 2010 wli dan mom x ma re bels pes ti ci deb Tan er Tad mce na re Ta
kve bis uni ver sa lu ri sa su qic Ses Ta va za. pro duq t ma yve la sa xis ga moc-kve bis uni ver sa lu ri sa su qic Ses Ta va za. pro duq t ma yve la sa xis ga moc-
da ga i a ra da da re gis t ri re bu lia, ro gorc hu mi nur-or ga nu li sa su qi, da ga i a ra da da re gis t ri re bu lia, ro gorc hu mi nur-or ga nu li sa su qi,
sa fir mo sa xel wo de biT �ag ro vi ta�. mig vaC nia, rom sof lis me ur ne o ba Si sa fir mo sa xel wo de biT �ag ro vi ta�. mig vaC nia, rom sof lis me ur ne o ba Si
ad gi lob ri vi war mo e bis Seq m na uaR re sad mniS v ne lo va nia. am sa kiTxeb ze ad gi lob ri vi war mo e bis Seq m na uaR re sad mniS v ne lo va nia. am sa kiTxeb ze
Cve ni ko res pon den ti esa ub ra Sps �ag ro vi tas� ino va ci u ri pro eq te bis Cve ni ko res pon den ti esa ub ra Sps �ag ro vi tas� ino va ci u ri pro eq te bis
me ne jers, pro fe sor qris to kax ni aS vils.me ne jers, pro fe sor qris to kax ni aS vils.
32 ნოემბერი, 2012axali agraruli saqarTvelo
სიახლესიახლე
da mo ed ne bis gam w va ne ba Si. mom x-
ma reb li saT vis uaR re sad mniS v ne-
lo va nia sa su qis Tav se ba do ba sxva
pre pa ra teb Tan (her bi ci de bi, fun-
gi ci de bi, in seq ti ci de bi). es imas
niS navs, rom mom x ma re be li er Ti-
da i gi ve xar jeb Si uz run vel yofs
ga mok ve ba sac da mav ne bel-da a va de-
beb Tan brZo la sac. gan sa kuT re biT
ma Ral efeqts iZ le va her bi cid Tan
er Tad sa su qis ga mo ye ne ba. am dros
kul tu ru li mce na re Ta vi suf l-
de ba her bi ci dis stre su li moq me-
de bi sa gan, xo lo sa re ve la mce na-
re ze her bi ci dis moq me de ba Zli-
er de ba. hu mi nu ri, or ga nu li sa su-
qi mi ne ra lu ri sa gan gan s x va ve biT
xan g r Z li vi moq me de bi saa da gar da
mce na ris sti mu la ci i sa ni a da gis
struq tu rul ga um jo be se bas iw-
vevs da sa sar geb lo mik rof lo ris
gam rav le bas uwyobs xels.
rac Se e xe ba ba zar ze moTxov nas,
mi si re a li za cia mzar dia da yo-
vel w li u rad ma tu lobs. am Tval-
saz ri siT kom pa nia geg mavs di le-
reb Tan da mom x ma reb leb Tan kon-
sul ta ci e bis ga aq ti u re bas.
� ra Se de gebs un da elo dos mom x-� ra Se de gebs un da elo dos mom x-
ma re be li Tqvens mi er war mo e bu li ma re be li Tqvens mi er war mo e bu li
sa su qis ga mo ye ne bis Sem Tx ve va Si?sa su qis ga mo ye ne bis Sem Tx ve va Si?
� sa su qis ga mo ye ne bis sa bo loo
Se de gi mo sav li a no bis ra o de no bis
da xa ris xis ma te ba Si aisa xe ba. gar-
da ami sa, sa su qis ga mo ye ne biT mi-
iR we va Sem de gi efeq te bi: aC qa rebs
Tes lis ga Ri ve bas, ner ge bis ga dar-
g vi sas aum jo be sebs ga xa re bis xa-
risxs, aZ li e rebs fes v Ta sis te mas,
xels uwyobs ni a dag Si ar se bu li
sak ve bi niv Ti e re be bis SeT vi se bas;
zrdis ma Ra li kve bi Ti Ri re bu le-
bis niv Ti e re be bis Sem c ve lo bas
mo sa val Si, aum jo be sebs na yo fis
Se nax vis xan g r Z li vo bas, amaR lebs
mce na ris gam Z le o bas stre su li si-
tu a ci e bi sad mi, maT So ris gval vis,
mo yin vi sa da ni a da gis dam la Se bis
mi marT; her bi ci deb Tan er Tad ga-
mo ye ne bis Sem Tx ve va Si, kul tu rul
mce na res icavs stre si sa gan da
xels uwyobs mis ga mok ve bas sa Wi ro
ele men te biT; iw vevs ni a da gis sa-
sar geb lo mik rof lo ris sti mu la-
ci as, rac Ta vis mxriv xels uwyobs
ni a dag Si hu mu sis aR d ge nas; sa su qi
�ag ro vi ta� war ma te biT ga mo i ye-
ne ba ni a da gis ga no yi e re bis da re-
kul ti va ci a Si.
sa su qi ga mo i ye ne ba wyal Si gax s-
ni li sa xiT, ro gorc da mo u ki deb-
lad, ase ve mce na re Ta dac vis sa Su-
a le beb Tan da sa su qeb Tan na re vis
sa xiT.
� ana lo gi u ri sa su qe bi iwar mo e-� ana lo gi u ri sa su qe bi iwar mo e-
ba gan vi Ta re bul qvey neb Si?ba gan vi Ta re bul qvey neb Si?
� mTels msof li o Si, gan sa kuT-
re biT ki gan vi Ta re bul qvey neb Si,
hu mi nu ri sa su qe bi sad mi in te re si
uka nas k nel pe ri od Si gan sa kuT-
re biT ga i zar da. hu mi nu ri sa su-
qe bi miC ne u lia mo mav lis teq no-
lo gi e bad. gan sa kuT re bu li in te-
re si hu mi nu ri sa su qe bi sad mi e.w.
or ga nul mi wad moq me debs aqvT,
ro mel Ta mi za nia eko lo gi u rad
suf Ta pro duq ci is war mo e ba. eko-
lo gi u rad suf Ta pro duq teb ze
ki moTxov ni le ba yo vel w li u rad
iz r de ba. qar Tul ba zar ze Cve ni
pro duq ci is ana lo gi u ri sa su qe bi
sxva das x va qvey ne bi dan Se mo aqvT.
Se da re bis miz niT Se vis wav leT
ma Ti efeq ti a no ba. aR sa niS na via,
ar cer Ti maC ve neb lis mi xed viT
ucxo u ri ana lo ge bi uke Te si ar
aris Cvens mi er war mo e bul sa suq-
ze. ama Si rwmun de ba sa qar T ve los
mom x ma re be li.
� ra geg me bi gaqvT sa mo mav lod?� ra geg me bi gaqvT sa mo mav lod?
� Cve ni kom pa nia ag r Ze lebs ad gi-
lob ri vi war mo e bis ga far To e bas
da ino va ci u ri teq no lo gi e bis da-
ner g vas sof lis me ur ne o ba Si. am-
Ja mad, da ner g vis sta di a Sia axa li
fun gi ci du ri pre pa ra ti, ro me-
lic gar da sti mu la ci is efeq ti-
sa ga mo ye ne bu li iq ne ba mce na re Ta
mik ro bu li da a va de be bis (na ca ri,
Wra qi, qe ci) wi na aR m deg. es imas
niS navs, rom erT kom bi na ci a Si Se-
saZ le be li iq ne ba mce na res foT-
lo va ni kve biT mi e wo dos sa Wi ro
sak ve bi elen te bi da amav d ro u lad
mce na re da a va de bi sa gan da ic vas.
� sad Se iZ le ba Se i Zi nos mom x ma-� sad Se iZ le ba Se i Zi nos mom x ma-
re bel ma Tqve ni pre pa ra te bi?re bel ma Tqve ni pre pa ra te bi?
� mom x ma re bels sa Wi ro pre pa ra-
te bis Se Ze na Tbi lis Si da sa qar-
T ve los yve la re gi on Si mce na re-
Ta dac vis spe ci a lur ma Ra zi a Ta
qsel Si Se uZ lia. amas Tan, mom x ma-
re bels vTa va zobT kon sul ta ci-
ebs da pro fe si ul dax ma re bas maT-
T vis sa in te re so sa kiTxeb ze. Cve ni
mi za nia mom x ma re be li kma yo fi li
da war ma te bu li iyos.
yur Z nis kre fa, igi ve rTve li ve-
na xis mov lis da mam Tav re be li da sa-
pa su xis m geb lo eta pia, ro mel zec
da mo ki de bu lia yur Z nis ro gorc ra-
o de no ba ase ve xa ris xi. dag vi a ne bul
kre fas Se iZ le ba moy ves mo sav li a no-
bis kle ba 20-30%-iT. rTve li un da Ca-
tar des rac Se iZ le ba Sem Wid ro ve bul
va deb Si, da na kar ge bis ga re Se. rTve li
erT-er Ti Sro ma te va di pro ce sia �
is mTe li wlis Sro mi Ti da na xar je bis
10 - 15%-ze mets Se ad gens.
rTve lis T vis mo sam za deb lad
msxvil me ur ne o beb Si wi nas war un da
Sed ges geg ma, ro mel Sic gan sazR v-
ru li da dad ge ni li un da iyos yur-
Z nis mo sak re fi far To bis da mo sav-
lis mo sa lod ne li ra o de no ba.
rTve lis or ga ni ze bis T vis mniS v-
ne lo va nia Tu ro me li ji Se bia mo sak-
re fi. ma Ti dam wi fe bis dro ji Se bis
mi xed viT. ga mo mu Sa ve bis nor me bi,
mu Sa xe lis ra o de no ba, tran s por ti,
sak re fi in ven ta ri da kre fis va de bi.
ფერმერთათვისფერმერთათვის
r T v e l ir T v e l i
33ნოემბერი, 2012 axali agraruli saqarTvelo
amas Tan da kav Si re biT, rom sxva das x va ji Sis yur Ze-
ni mwif de ba sxva das x va dros, rTve lis dawye bis Ta-
ri Ri mi ax lo e biT Se iZ le ba 3 TviT ad re dad gin des.
imis gaT va lis wi ne biT, rom yva vi lo bis dawye bi dan
yur Ze ni sa Su a lod 100 dRis Sem deg mwif de ba, xo lo
sim wi fe Si Ses v li dan 45 dRis Sem deg ik ri fe ba. cdo-
mi le ba am Sem Tx ve va Si Se iZ le ba 6-8 dRe iyos.
rTve lis va dis da sad ge nad yur Z nis Sa qar-mJa vu ri
in deq sis gan sazR v ras ori-sa mi kvi riT ad re iwye ben.
sa Su a lo ni muSs jer 2-3 dRe Si er Txel, xo lo rTve-
lis mo ax lo e bi sas yo vel dRi u rad iRe ben.
fi zi o lo gi u ri sim wi fe niS navs, ro de sac yur Zen Si
Saq ris mJa vi a no bis, mRe ba vi da aro ma tu li niv Ti e re-
bis Se mad gen lo ba aR wevs ab so li tur maq si mums, wip wa
mTli a nad Se mo su lia da Se fe ri lia ya vis f rad.
teq ni ku ri sim wi fe aris yur Z nis is mdgo ma re o ba, ro-
de sac mi si qi mi u ri Se mad gen lo ba (Saq ri a no ba da sim Ja-
ve) pa su xobs im moTxov nebs, ro me lic sa Wi roa sxva das-
x va na i ri sa xe o bis da ti pis Rvi no e bis da sam za deb lad.
cal ke un da aRi noS nos is ga re mo e ba, rom suf ris
ji Se bi ara Ta nab rad mwif de ba da ami tom ma Ti kre fa
2-3-jer un da Ca tar des e.w. �Ser Ce vi Ti kre fiT�.
teq ni ku ri ji Se bi ik ri fe ba karg mSral amin d Si. rTve-
li saT vis ide a lur tem pe ra tu rad iT v le ba 16-200C. wvi-
mis mos v lis dros sve li yur Z nis mok re fa ar Se iZ le ba
rad gan Sa qa ri ece ma 1-2 0. ase ve Cnde ba si dam p lis dawye-
bis sa SiS ro e ba. ami tom sa Wi roa zus tad gan v sazR v roT
va de bi. pir vel rig Si un da mov k ri foT sa ad reo ji Se bi:
pi no, mus ka te bi, Sas la da sxva. Sem deg sa Su a lo sa ad re-
o e bi: ali go te, ros lin gi, TeT ri mus ka te bi da bo los
sag vi a no ji Se bi � Ci nu ri, go ru li mwva ne, rqa wi Te li,
sa fe ra vi, Tav k ve ri, cic qa, co li ka u ri da sxva.
na le qi a ni amin de bis pi ro beb Si (gan sa kuT re biT Se-
mod go miT) yur Ze ni avad de ba nac ris fe ri da sxva si-
dam p le e biT. ami tom mok re fis dros un da mox des
yur Z nis da xa ris xe ba. xa ris xi a ni da uxa ris xo cal-
cal ke un da mo Tav s des. ar se bobs Ser Ce vi Ti mok re fa.
es sa Wi roa im Sem Tx ve va Si, ro de sac vam za debT sa mar-
ko da spe ci a li zi re bul Rvi no ebs.
yur Ze ni teq ni kur sim wi fe Si ud na mo ik ri fos, es imas
niS navs, rom wi nas war un da ga ni sazR v ros Tu ra da niS-
nu le biT iq ne ba ga mo ye ne bu li. suf ris yur Ze ni ik ri-
fe ba, ro de sac Saq ri a no ba 16-170-ss mi aR wevs, saR vi ne
ki imis mi xed viT, Tu ra mar kis Rvi no ma sa lis T vis aris
gan sazR v ru li. ase ma ga li Tad, sa Sam pa nu re ma sa lis-
T vis 17-20% Saq ri a no bi sa, 7-10% mJa vi a no bis. sa mar ko
ev ro pu li Rvi no ma sa la 18-20% Saq ri a no bis da 5-6%
mJa vi a no bis. ka xu ri ti pis Rvi no e bis T vis 19-22% Saq ri-
a no bis, 5-6% mJa vi a no bis. wi Te li ji Sis yur Ze ni suf ris
Rvi no ma sa le bis T vis 19-21% Saq ri a no bis 6-7% mJa vi a-
no bis ma Ral xa ris xo va ni Se mag re bu li sa de ser to li-
qi o ri da bu neb ri vad na xev rad tkbi li ti pis Rvi no e-
bis T vis Se da re biT ma Ral Saq ri a ni 22-24% da me ti.
ma Ral xa ris xo va ni, sa Ri Rvi nis mi sa Re bad yur Ze ni
swra fad, mok re fis Ta na ve un da ga da mu Sav des mok re-
fi dan ara u me tes 4 sa a Ti sa. yov lad da uS ve be lia yur-
Z nis Ra me an xan g r Z li vad ga da u mu Sa veb lad da to ve ba.
yur Z nis sak re fi Wur We li kar gad un da ga i recxos.
yur Z nis kre fa xde ba, ro gorc xe liT ase ve yur Z nis
sak re fi man qa niT. am Ja mad yur Z nis sak re fad or sxva-
das x va prin cip ze dam ya re bu li man qa ne bi ga mo i ye ne ba:
vib ra ci u li (dam r xe vi) da pnev ma tu ri Sem wo vi.
dam r xe vi man qa ne biT mce na re ver ti ka lu rad an ho-
ri zon ta lu rad ir xe va. mte vans mar c v le bi cil de-
ba da spe ci a lur dam Wer mowyo bi lo ba ze grov de ba,
rom li Tac Sem deg ga da sa mu Sa veb lad mi dis.
pnev ma tur prin cip ze mo mu Sa ve man qa na ha er ze Se wo-
vis Za liT kre favs mar c v lebs an mTli a nad mtev nebs
da maT spe ci a lur Sem k re beb Si aTav sebs da mi dis Rvi-
nis qar x neb Si.
saR vi ne yur Ze ni mJa va gam Z le, uJan ga vi ma sa li sa gan
dam za de bu li an kve bis mrew ve lo ba Si ne ba dar Tu li
plas t ma sis yu Teb Si un da mo ik ri fos, tran s por ti-
re bi sas yur Ze ni ar un da da iWy li tos, wi na aR m deg
Sem Tx ve va Si yur Ze ni da i Jan ge ba da das ne bov n de ba
sxva das x va mav ne mik rof lo riT.
yur Z nis tran s por ti re bi sas mtvri sa gan da sa ca vad
ze mo dan suf Ta sa fa ri un da ga da e fa ros an da cu li
man qa niT ga da i zi dos.
Se mod go miT, rTve lis win xSi rad wvims da te ni ma-
Ra lia, rac iw vevs nac ris fe ri da sxva si dam p le e bis
war mo So bas.
Se de gad iwye ba yur Z nis lpo bis pro ce si da Se sa ba-
mi sad Rvi nis xa ris xi fuW de ba. sa bo lo od pro duq cia
kar gavs sa sa qon lo Ri re bu le bas. yo ve li ve ze moT
aR niS nu li prob le me bis mog va re bis sa u ke Te so Ta-
na med ro ve sa Su a le baa ger ma nu li kom pa nia �BASF�-is
pre pa ra ti �kan tu si�. igi ga mo i ye ne ba mtev nis Sek v ris
fa zam de, ro me lic Sem d gom Si ga mo ricxavs in feq ci is
war mo So bas yur Z nis mar c v le bis Sig niT da aR k ve Tavs
si dam p le ebs. icavs mok re fam de da axan g r Z li vebs Se-
nax vis pro cess.
Sps „ag ro vi tas”Sps „ag ro vi tas”mTa va ri ag ro no mi: mi xe il ba Ti laS vi limTa va ri ag ro no mi: mi xe il ba Ti laS vi li
ფერმერთათვისფერმერთათვის
34 ნოემბერი, 2012axali agraruli saqarTvelo
მემარცვლეობამემარცვლეობა
qe ris kul tu ris gan vi Ta re bas
mud mi vad Tan sdevs da a va de be bis
gan vi Ta re bac. ro mel Ta So ris bev-
ri pa ra zi ti so ko e bi Taa ga mow ve-
u li. maT gan mav ne o biT ga moir Ce va
qe ris na ca ri, ga mom w ve vi ob li ga-
ti pa ra zi ti Blumeria gra mi nis f. sp. hor dei Marchal. nac riT da a va de bul
mce na res fi zo lo gi u ri pro ce se bis
msvle lo ba mniS v ne lov nad ec v le ba:
mcir de ba Tav Ta veb Si mar c v lis ra-
o de no ba, Tes lis ma sa, Re ros zrdis
in ten si o ba da mce na ris da buC q vis
una ri qve iT de ba. da a va de bis mi er ga-
mow ve u li za ra li 20-35 %-ia.
da a va de bis wi na aR m deg brZo lis
Ro nis Zi e be bis ga sa ta reb lad auci-
le be lia qe ris na Te seb Si nac ris
ga mom w ve vis gav r ce le bis xa ris xi sa
da gan vi Ta re bis in ten si o bis Ses-
wav la. am miz niT Cvens mi er 2003-
2011 wleb Si sa qar T ve los sxva das-
x va ge og ra fi ul zo na Si: kol xe Tis
dab lo bi, ime re Tis maR lo bi, Si da
qar T lis va ke, qve mo qar T lis va-
ke, Si da ka xe Tis ve li, ga re ka xe Tis
ve li, sam cxe, ja va xe Ti Ca tar da sa-
mar Su to ga mok v le ve bi.
ga mok v le veb ma gviC ve na, rom qe-
ris nac ris ga mom w ve vi pa ra zi ti
yo vel w li u rad iyo gav r ce le bu-
li sa qar T ve los yve la ga mok v le-
ul zo na Si, gar da ja va xe Ti sa.
da a va de bis gav r ce le bis xa ris xi
bo lo wle bis gan mav lo ba Si mniS-
v ne lov nad ga i zar da (30-55%-dan
70%-mde) wi na wleb Tan Se da re-
biT, rac aix s ne ba mim Re bi a ni ji Se-
bis, da a va de bis gan vi Ta re bi saT vis
xel say re li kli ma tu ri pi ro be bis
ar se bo biT da ag ro we se bis da uc-
ve lo biT.da a va de bis Ta vi dan asa-
ci leb lad erT-er Ti sa u ke Te so,
eko lo gi u rad usafr Txo da eko-
no mi u rad ga mar T le bu li me To dia
gam Z le da to le ran tu li ji Se bis
ga mo ye ne ba, rac uz run vel yofs
mce na ris xan g r Z liv dac vas.
cisana cecx la Zecisana cecx la Zemec ni er Ta nam S ro me li,mec ni er Ta nam S ro me li,
ga li na me fa riS vi liga li na me fa riS vi libi o lo gi is aka de mi u ri doq to ribi o lo gi is aka de mi u ri doq to ri
So Ta rus Ta ve lis sa xel m wi fo So Ta rus Ta ve lis sa xel m wi fo
uni ver si te tis sa mec ni e ro uni ver si te tis sa mec ni e ro
cen t ris fi to pa To lo gi i sa da cen t ris fi to pa To lo gi i sa da
bi om ra val fe rov ne bis mi mar Tu le ba.bi om ra val fe rov ne bis mi mar Tu le ba.
qe ris nac ris gav r ce le ba qe ris nac ris gav r ce le ba sa qar T ve lo Sisa qar T ve lo Si
qe ri, mi si mra vam x ri vi ga mo ye ne bis ga mo, sak ma od gav r ce le- qe ri, mi si mra vam x ri vi ga mo ye ne bis ga mo, sak ma od gav r ce le-
bu li kul tu raa. sa qar T ve lo Si is cno bi li iyo ne o li Tis xa-bu li kul tu raa. sa qar T ve lo Si is cno bi li iyo ne o li Tis xa-
na Si Cv. w. aR ricx vam de III-II aTas w le ul Si. erT-er Ti pir ve li na Si Cv. w. aR ricx vam de III-II aTas w le ul Si. erT-er Ti pir ve li
ba la xi, ro me lic ada mi an ma mar c v le u lis sa xiT sak ve bad ga mo-ba la xi, ro me lic ada mi an ma mar c v le u lis sa xiT sak ve bad ga mo-
i ye na iyo ve lu ri qe ri . mi si,ro gorc pu re u lis, xved ri Ti wi li i ye na iyo ve lu ri qe ri . mi si,ro gorc pu re u lis, xved ri Ti wi li
sa qar T ve los mi waT moq me de ba Si me tad mniS v ne lo va nia.sa qar T ve los mi waT moq me de ba Si me tad mniS v ne lo va nia.
lom Ta go ra 1lom Ta go ra 1sa mar c v le hib ri di;sa mar c v le hib ri di;
six Si re � 55-60 aTa si Zi ri ha;six Si re � 55-60 aTa si Zi ri ha;
ve ge ta cia � 124-126 dRe;ve ge ta cia � 124-126 dRe;
uxvmosavliani, ha-ze uxvmosavliani, ha-ze
iZ le va 8-10 to na mar c vals.iZ le va 8-10 to na mar c vals.
lom Ta go ra lom Ta go ra 2sa mar c v le-sa si lo se hib ri di;sa mar c v le-sa si lo se hib ri di;
si maR le � 265-280 sm;si maR le � 265-280 sm;
six Si re � 45-50 aTa si Zi risix Si re � 45-50 aTa si Zi ri/ha;ha;
ve ge ta cia � 134-136 dRe; ve ge ta cia � 134-136 dRe;
uxvmosavliani, heqtarze uxvmosavliani, heqtarze
iZ le va 8-10 to na mar c vals, iZ le va 8-10 to na mar c vals,
an 60-70 tona � sa si lo se ma sas;an 60-70 tona � sa si lo se ma sas;
kar gad e gu e ba te ni an pi ro bebs.kar gad e gu e ba te ni an pi ro bebs.
lom Ta go ra 3lom Ta go ra 3sa mar c v le hib ri di;sa mar c v le hib ri di;
sixSire � 55-60 aTa si Zi risixSire � 55-60 aTa si Zi ri/ha;ha;
ve ge ta ci a � 130-132 dRe; ve ge ta ci a � 130-132 dRe;
uxvmosavliani; ha-ze iZ le va uxvmosavliani; ha-ze iZ le va
8-10 to na mar c vals;8-10 to na mar c vals;
re ko men de bu lia aR mo sav leT re ko men de bu lia aR mo sav leT
saqar T ve los sar wya vi zo ne bis-saqar T ve los sar wya vi zo ne bis-
Tvis.Tvis.
lom Ta go ra 4lom Ta go ra 4TeT ri hib ri di; TeT ri hib ri di;
sa sur sa Te, Se iZ le ba sa si losed sa sur sa Te, Se iZ le ba sa si losed
da sa fu ra Jed ga mo ye ne ba; da sa fu ra Jed ga mo ye ne ba;
mce na ris si maR le 308 sm; mce na ris si maR le 308 sm;
mar c v lis mo sav li a no biT 22-24% mar c v lis mo sav li a no biT 22-24%
aWar bebs �a ja me Tis TeTrs�; aWar bebs �a ja me Tis TeTrs�;
six Si re 45-50 aTa si Zi ri heq tar ze; six Si re 45-50 aTa si Zi ri heq tar ze;
ve ge ta cia � 140-143 dRe; ve ge ta cia � 140-143 dRe;
gam Z lea Ca wo li sad mi.gam Z lea Ca wo li sad mi.
lom Ta go ra 5lom Ta go ra 5TeT ri hib ri di; TeT ri hib ri di;
sa sur sa Te-safuraJe; si maR le 303 sm; sa sur sa Te-safuraJe; si maR le 303 sm;
mar c v lis mo sav li a no biT 36-38% mar c v lis mo sav li a no biT 36-38%
aWar bebs �a ja me Tis TeTrs�; aWar bebs �a ja me Tis TeTrs�;
six Si re 45-50 aTa si Zi ri heq tar ze; six Si re 45-50 aTa si Zi ri heq tar ze;
ve ge ta cia � 141-143 dRe; ve ge ta cia � 141-143 dRe;
gam Z lea Ca wo li sad mi.gam Z lea Ca wo li sad mi.
nac riT nac riT
da a va de bu li da a va de bu li
mce na re e bimce na re e bi
qe ris nac ris qe ris nac ris
gav r ce le bagav r ce le ba
simindissimindisqarTuliqarTuli
tel.: (+995 99) 56-26-16;tel.: (+995 99) 56-26-16;
(+995 91) 20-25-25; (+995 91) 20-25-25;
E-mail: [email protected]: [email protected]
GL-T seriis 4-6 da 8 rigiani kartofilis saTesi Casabmeli manqanebi
gTavazobT!
tel.tel./faqsifaqsi: (+995 32) 2 35 10 05; (+995 32) 2 35 10 05; teltel.: 2 34 76 33; 2 34 45 37.: 2 34 76 33; 2 34 45 37
www. worldtechnic.ge E-mail: [email protected]
Sps „agrovita“ dafuZnda 2008 wels, rogorc germanuli qi- Sps „agrovita“ dafuZnda 2008 wels, rogorc germanuli qi-miuri kompania „miuri kompania „BASFBASF”-is oficialuri partniori saqar Tve loSi;”-is oficialuri partniori saqar Tve loSi;
kompania, romelic saqarTvelos soflis meurneobas amaragebs kompania, romelic saqarTvelos soflis meurneobas amaragebs maRali xarisxis evropuli mcenareTa dacvis saSualebebiT: maRali xarisxis evropuli mcenareTa dacvis saSualebebiT: fungicidebiT, inseqticidebiT, herbicidebiT, Teslis da sa -fungicidebiT, inseqticidebiT, herbicidebiT, Teslis da sa -muSavebeli saSualebebiT, zrdis stimuliatorebiT, ro den-muSavebeli saSualebebiT, zrdis stimuliatorebiT, ro den-ticidebiT da sxva;ticidebiT da sxva;
kompania, romelic inovaciuri teqnologiebis danergvas kompania, romelic inovaciuri teqnologiebis danergvas uzrunveyofs; Sps „agrovitam“ Seqmna organul-mineraluri uzrunveyofs; Sps „agrovitam“ Seqmna organul-mineraluri sasuqis mini warmoeba da saqarTvelos soflis meurneobas sasuqis mini warmoeba da saqarTvelos soflis meurneobas sTavazobs axali tipis Txevad, huminur sasuqs, safirmo sTavazobs axali tipis Txevad, huminur sasuqs, safirmo saxelwodebiT „agrovita“;saxelwodebiT „agrovita“;
kopania, romelic orientirebulia momxmarebelze da mudmivad kopania, romelic orientirebulia momxmarebelze da mudmivad zrunavs xarisxze;zrunavs xarisxze;
Sps „agrovita“ uzrunvelyofs produqciis keTil sai medoobas, Sps „agrovita“ uzrunvelyofs produqciis keTil sai medoobas, daavadebebis eqspres diagnostikas da momxmarebelTa ufaso daavadebebis eqspres diagnostikas da momxmarebelTa ufaso konsultacias;konsultacias;
kompaniis samecniero-sakonsultacio jgufi, evropel pa- kompaniis samecniero-sakonsultacio jgufi, evropel pa-rtniorebTan erTad, fermerebisa da glexebisaTvis sis te ma-rtniorebTan erTad, fermerebisa da glexebisaTvis sis te ma-turad atarebs Tematur seminarebs da treningebs;turad atarebs Tematur seminarebs da treningebs;
kompania, romelic moxmarebels Tavis partniorad ganixilavs kompania, romelic moxmarebels Tavis partniorad ganixilavs da individualurad udgeba maT konkretul problemebs;da individualurad udgeba maT konkretul problemebs;
kompaniasTan TanamSromlobis SemTxvevaSi Tqven miiRebT kompaniasTan TanamSromlobis SemTxvevaSi Tqven miiRebT mxolod maRali xarisxis mcenareTa dacvis saSualebebs, mosavali mxolod maRali xarisxis mcenareTa dacvis saSualebebs, mosavali iqneba daculi, saqmianoba momgebiani;iqneba daculi, saqmianoba momgebiani;
maRali xarisxis preparatebi uxvi da xarisxiani mosavlis maRali xarisxis preparatebi uxvi da xarisxiani mosavlis sawindaria.sawindaria.
Sps `agrovita~ - warmatebuli kompaniaSps `agrovita~ - warmatebuli kompania
Sps „agrovita”Sps „agrovita”
Tbilisi, 0119, wereTlis pr., N142, Tbilisi, 0119, wereTlis pr., N142,
2-e sarT, oT. 152-e sarT, oT. 15
teltel/faqsi: 995 32 2341 678faqsi: 995 32 2341 678
mob.: 597 17 07 01 (02, 03, 04, 05, 06, 09)mob.: 597 17 07 01 (02, 03, 04, 05, 06, 09)
el.fosta: el.fosta: [email protected] www.agrovitae.ge