1

نیوقحؼ:اولادل

نیوقحؼ:اولادل 2

3

نیوقحؼ:اولادل

رضوری::لیصفت

نیوقحؼ:اولادل : وظع:

ہیلعہللتمحارتخ:اصبح:رضحت:ومالان:اشہ:میکح:دمحم:اعرػ:ابہلل::دجمد:زامہن::: واظع:

ربوز:ۃعمج:اابملرک ء1991ربمتس::::6ھ:اطمقب:1412رفص:ارفظمل:: 27: اترخی:وظع::

::دجسم:ارشػ:اخاقنہ:ادمادہی:ارشہیف::::::::::::: اقمؾ

ہیلعہللتمح رضحت:دیس:رشعت:لیمج:ریم:اصبح:::: رمبت:::::::::::::

ء:ربوز:رعمجات2۱15؍یئم:::21ھ:اطمقب:1436؍ابعشؿ:امظعمل:2: ااشتع اترخی

رکایچ،2البک::،،:اخاقنہ:ادمادہی:ارشہیف،:نشلگ:اابقؽرشن:و:ااشتعہبعش: : زری:اامتہؾ::::

92.316.7771051+،:92.21.34972080+راہطب::11182وپٹس:سکب::

khanqah.ashrafia@gmail.comای:لیم:

،رکایچ،:اپاتسکؿ2بتک:اخہن:رہظمی،نشلگ:اابقؽ،:::البک:ربمن : انرش

اقرنیئ:ونیبحم:ےس:زگارش

:اعرػ:ابہلل:رضحت:ام س:ومالان:اشہ:میکح:دمحم:ارتخ:زری:رگناین:خیش:ارعلب:وامجعل:ینپاخاقنہ:ادمادہی:ارشہیف:رکایچ:ا

اخاقنہ:ادمادہی: :رکدہ:مامؾ:باتںو :یک:اؿ:یک:فرػ:بوسنب:نو ے:یک:نام ت:د ات:ے۔عیاصبح:ونر:اہلل:رمم ہ:یک:اش

ػ:رۃمح:اہلل:ہیلع:یک:فر :نو ے:وا ی: یس: یھ:رحتری:ےک: دنتس:اور:رضحت:واالعیارشہیف:یک:رحتریی:ااجزت:ےک:ریغب:اش

بوسنب:نو ے:یک:ذہم:داری:اخاقنہ:ادمادہی:ارشہیف:یک:ںیہن۔

اس:ابت:یک:یتح:اولعس:وکشش:یک:اجیت:ے:ہک:خیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد:زامہن:رضحت:ام س:ومالان:اشہ:

:رگناین:اس:اکؾ:یک:! ادمحلہللیک:باتںو :یک:ابطتع:اور:رپوػ:رڈیگن:ایعمری:نو۔:میکح:دمحم:ارتخ:اصبح:ونر:اہلل:رمم ہ

اسھت:اینپ:اور:نگل:ےک::رشن:و:ااشتع:ںیم:فلتخم:املعء:اور:امرہنی:دینی:ذجےباخاقنہ:ادمادہی:ارشہیف:ےک:ۂبعش:ےک:ےیل

ہ:ااشتع:دنیےک:ابووجد:وکیئ:یطلغ:رظن:اےئ:وت:ازراہ:رکؾ:علطم:رفامںیئ:اتہک:ا:رسااجنؾ:دے:رے:ںیہ۔:اس دخامت

ےکس۔:اجرہی:نودصۂقےیلںیم:درتس:نو:رک:اپ:ےک:

دمحم:اامسلیع)ومالان(::::::::::::::::::::

اوہفیلخ: ہریبن ہیلعہللتمحرضحت:واال::ز:تعمج

اخاقنہ:ادمادہی:ارشہیف،انمظ:ۂبعش:رشن:و:ااشتع

نیوقحؼ:اولادل 4

ونعاانت

6 .................................................................................... ظفل شیپ

7 ........................................ ںیہن اجزئ یربدار رفام یک یس ںیم انرفامین یک اہلل

8 .................................................. ے یوخار و ذتل رصػ ںیم سفن اابتع

1۱ .................................................... ے ربیتس تنعل رپ رہچے ےک ابز رظن

1۱ ......................................................... تبحم و رتمح اشؿ یک واول اہلل

11 ......................................................ے یتیانبد واال اہلل تبحم ےیل ےک اہلل

12 .............................. رکاتم یک اگنہ یکہیلعہللتمح اصبح دبعااقلدر ومالاناشہ رضحت

13 ....................................................................... اقتاض اک تبحم و قشع

14 ...................................................................... اداب ےک خیش تبحص

14 ........................... االخص اور انفتیئ یک ہنع اعتیل اہلل ریودیل نب اخدل رضحت

15 ......................................................................... وقت یک یہلل تبحم

16 .................................... دیرم الیچل اورہیلعہللتمحاصبح ادمح دمحم اشہ ومالان رضحت

17 ............................................................................ وقحؼ ےک رمیب

18 ............................. ے میظع ااسحؿ اک خیشانید ااجزت یک ؾایق اپس اےنپ وک دیرم

18 ............................................... ے اجاتن فرح ایھچ وک دیرم اےنپ اکلم خیش

19 ................................... اثمؽ یک واےل ےنھجمس ڑبا وک وخد ےس فیرعت یک ولوگ

2۱ .................................... ے تیرمدود العتم ربکت اور وبقتیل العتم وتاعض

21 ...................................................... ایاپ اشیرپ وک دؽ رہ ےس اانصؾ قشع

21 ..................................................... مکح اک ولسک نسح اسھت ےک نیوادل

22 ............................................................................ اقمؾ اک نیوادل

ہ وک ابپ ام اچنہپان فیلکت یھ ربارب ذر

23 .................................... ے میظع رجؾ

24 ....................................................................... ینعم اک‘‘ اػ’’ ظفل

ی کیا

ن

25 ......................................................................... واہعق اک بج

26 ............................................ ںیہن اجزئ ںیم احؽ یس ادیب ےب ےس نیوادل

5

نیوقحؼ:اولادل

27 ............................................ے اات یھ ںیم داین وابؽ اک اتس ے وک نیوادل

28 ............................................. رے ؽایخ اک وقحؼ ےک دوون یویب اور ام

29 ............................................. اچےیہ رکان ابت ےس ادب وخب ےس نیوادل

29 ............................................. مکح اک رک ے راایتخ یاعزج اسےنم ےک نیوادل

3۱ ................................................. نیقلت یک رتمح داعےئ ےیل ےک نیوادل

3۱ .................................................... وبثت اک رتمح داعےئ ےیل رمدشےک

31 ........................ داع ےیل ےک واول رہش ےک اؿ اور خیش اےنپ یکہیلعہللتمح رویم ومالان

32 ................................. نو ہن یک داھکوے یاعزج اور ک ولس نسح ےس نیوادل

رصنت اور افعضءرزؼ ہ لی ا 32 .................................................. ںیہ ببس اک ہی

افعضء 33 .............................................. ںیہ ہعیذر اک افحتظ ےس ایہل ذعاب

33 ...................... تیدہا یک امےنگن اعمیف ےس نیوادل اور اعتیل اہلل رپ اطخؤ زگہتش

34 .......... ہقیفر اک ے نو اشلم ںیم ربدارو رفام ےک اؿ دعب ےک وافت یک نیوادل

34 .................................... ہخسن اک رک ے ادا قح اک اؿ دعب ےک وافت یک نیوادل

35 ................................................................ رےیھک ؽایخ اک اابعلد وقحؼ

36 ...................... ے ملظ رپ وخانیت اور االسیم ریغ رعنہ اک اسموات یک وعرت رمدو

37 .................................................. وفادئ اور اتیمہ یک یاردنید یک وخانیت

38 ................................ رتبیغ یک باتتب و طخ وک وخانیت ےیل ےک وشمرہ االصیح

38 .......................................... نو ےس ااجزت یک رحمؾ باتتب و طخ یک وخانیت

39 ................................................................. اخاقنہ یلقن اور اخاقنہ ایلص

41 ....................................................................................... ہمیمض

تیا 41 ................................ اعمرػ و اطلفئ ےکالخ.....ارحمھمارب

42 .................................................................... راز اک دال ے دای نپچب

44 ................................................................... واہعق انک ربعت کیا

45 ................................................. ںیرک ادا ؼوقح ےک دوون یویب اور ام

47 ...................................... تحلصم یک اطخب وکملسو هيلع هللا ىلصوضحر ںیم ذموکرہ تیا

زززز

نیوقحؼ:اولادل 6

شیپ:ظفل

:زام :خیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل: :وغث :و :دجمد :وبحمیب، :یبحم:و :ومالیئ، :و رمدشی

وقحؼ:’’ان:اشہ:میکح:دمحم:ارتخ:اصبح:داتم:رباک مہ:وااطل مہ:اک:ہی:وظع:یمس :ہ:رضحت:ام س:ومال

ء:ربوز:ہعمج:اجعم:دجسم:ارشػ:ںیم:نوا،:اس:1991 ربمتس::6ھ:اطمقب:1412رفص:ارفظمل::27‘‘ اولادلنی

دواالخوظع:ںیم:رضحت:واال: ے:اتی:تعب ال ربک :یک:رشتحی:اےنپ:اخص:اعاملہن:وقضی

ذا:ںیم:وادلنی:یک:تمظع،:اؿ:ےک:وقحؼ:اور:اؿ:

ن

واعرافہن:و:اعاقشہن:ادناز:ںیم:ایبؿ:رفامیئ:اور:اتی:ہ

:ایبؿ:رفامای۔:زین:اس:وظع:ںیم: ےک:اسھت:نسح:ولسک:رپ:اہلل:اعتیل:ےک:اراشدات:اعہیل:وک:لصفم:

:ااقرب:ےک:وقحؼ’’رضحت:واال:ےک:اکی:وبطمہع:وظع: :ںیم:ےس: یھ:ھچک:ہصح:ضعب‘‘ زعزی:و

رضوری:وتاحیضت:ےک:اسھت:رغبض:اجتیعم:اشلم:ایکایگ:ے۔:اہلل:اعتیل:اس:وظع:وک:ایقتم:کت:

اتم:ےکےیل:انعف:رفامںیئ:اور:رضحت:واال:داتم:رباک مہ:وک:تحص:اکہلم:اعہلج:رمتسمہ:اطع:رفامںیئ:

اور:رضحت:واال:داتم:رباک مہ:اک:اسہی:اعتفط:امہرے:رسو :رپ:اتایحت:اقمئ:رںیھک،:انیم۔

ارقح:دیس:رشعت:لیمج:ریم:افع:اہلل:ہنع:::::::::::::::::::::::::::::::

ؽ::1۱ ء2۱13ونجری:::33ھ:اطمقب:1434رعیب:االو

کی:اور:وظع:وطبر:ااشتع:اثین::اس:ااشتع:اثین:ںیم:رضحت:واال:داتم:رباک مہ:اک:ا

ء:ربوز:رعمجات:نوا۔:اس:2۱۱2امرچ::14ھ،:اطمقب:1422ذواہجحل::9ہمیمض:ےک:اشلم:ایک:ایگ:ے،:وج:

ارحمھماوظع:ںیم:اتی: :وج:اس::الخ ...رب ےک:اونےھک:اطلفئ:و:اعمرػ:ایبؿ:نوےئ،

ےس:ےلہپ:ںیہک:ےننس:ںیم:ہن:اےئ:ےھت۔

ارقح:ریم:افع:اہلل:ہنع:::::::::::::::::::::::::::::::::::

ء2۱13رفوری::19ھ،:اطمقب:1434رعیب:ااثلین::8

7

نیوقحؼ:اولادل

نیاولادل:وقحؼ

مدل

ال وسلوکفی ی بادهالذم ین طفی

ابعداص ام

وذفا نبالمنالش جیطی یارل

ح نارل حمی یبسمالارل

وقضی تع ربکال دو

اب

یاهاال

نی والدوبال ا سانااح ام یب لغن ن دك

کبال احدہما یھمااو فلکل تقل

لما اف لو تن وہماہر ماقل

ل قو

ل

و﴾۳۲﴿مای کر اخ

مافض جناحل ل منالذ ح ۃمارل وقل ب ر ار کماھماحم

رب ن صغیی

﴾۳۲﴿ ای اع ربکم ف بمالم نفو سکم

ان تک ن

لاو صی

یفانہ

ابکانلل و

ی 1﴾۳۲﴿راغفو ؎

اجزئ:ںیہن:یرفام :ربدار:یک: یس:ںیم:انرفامین:یک:اہلل

ہک:اراشد:رفامےت:ںیہ:واعتیل:احبسہن :اہلل

اوقضیاال

دو ب تع یاهربکال

:یک:اہلل:اعتیل:یسیج:ینعیابعدت:تم:رکو،::یک:وسا: یسے:ہک:اہلل:ےک::ایرب: ے:مکح:انذف:رفامد:ریتے

اور:تبحم::میظعت:یسیو:اور:یک:رےتھک:نو:اور:اس:ےس:تبحم:رکےت:نو،:اہلل:ےک:العوہ: یس:تمظع:دؽ:ںیم

:ام :ابپ:نکیل:وخش:ںیہ:ابت:ےس:اہلل:اعتیل:ہن:نو ۔:ارگ: یس: ویک:یہ:نیتم:رکو،:اچے:وادل

رکین:رکان:نواگ:اور:رحاؾ:امکیئ:راایتخ:ادمین:ۂعیہک:مت:وک:رحاؾ:ذر:الثم:ام :ابپ:ےتہک:ںیہ:،انوخش:ںیہ

:و:انھکید:ژیؿو:یلیٹ:،ڑپے:یگ:روشت:ینیل:،ڑپے:یگ ڑپے:اگ۔:ااب:اام ::انھکیار:د:یس:یڑپے:اگ،

ارس;:یل ؎1

25۔23:بن

نیوقحؼ:اولادل 8

رپ::ژؿو:یلیٹ: یھ:ےگ:وت:ںیہمت:رپ:ںیھٹیب:ژؿو:ہک:بج:مہ:یلیٹ:وہنج : ے:مت:وک:اپال:ے:ارگ:وہ:ںیہک

ے:وت:اس::ی ےگ:وت:اوالد:ارگ:ومنم:ے:اور:اصبح:وقت:ںیورہن:رھگ:ےس:اکنؽ:د:،ڑپے:اگ:انھٹیب

:اپ:اک:اسھت:ںیہن:ںیم:انرفامین:یک:اہلل:اعتیل:ام :ابپ:ےس:ہہک:دے:ہک:ںیم:ےسیرپرفض:ے:ہک:ا

:ںیہ:وایف:اکیف:اس:ےک:ےیل:وت:اہلل:اعتیل:ںیہ:ےتیدو :اگ،:رھپارگ:وہ:اکنؽ:د

سال باافالی

ده ب

2؎

انگہ:اک:ہہک:راہ:نو::ےس:ارگ:سفن: یس:ےقیفر:ایس:؟ںیہ:ںیہن:اکیف:اےنپ:دنبے:ےک:ےیل:اہلل:اعتیل:ایک

ابت:ہن::ے:ہک:اپ:سفن:یک:ہیتمظع:اک:اقتاض::یک:اہلل:اعتیل:انگہ:رکےل:وت:اس:وتق: یھ:ہیہک:

اس::وکؿسفن: ے:مت:رپ::نکیل:وخاہ:اور:نسحم:ںیہ:امہرے:ریخ:وچ :ہک:ام :ابپ:وت:رھپ: یھ:،امںین

ے۔:ایوجےت:ےس:وٹپا:ے؟:ہشیمہ:ااسحؿ:ایک

ے:یرصػ:ذتل:و:وخار:سفن:ںیم:اابتع

ے،:سفن: ے::التبم:ایک:ےک:بضغ:اور:رہق:ےک:اامعؽ:ںیم:اہلل:اعتیل: ے:ہشیمہ:سفن

:ے،:سج:ںیم:التبم:ایک:ے،:سفن: ے:مت:وک:االتخج:بلق:ںیم:ایاک:راہتس:داھک:یذتل:ووخار:ہشیمہ

کشم:اور:ریمخ:ے:اور:رعؼ:دیب:نواجیت:دڑھنک:زیت:ؽ:یکد ے۔:وج:سفن:یک:ایوٹچا:دیرموار:ہ

:وساےئ:ذتل:ووخار:ابت:اماتن:ے :یھبک:ےک:ھچک:ںیہن:یوہ :ذہلا سفن:دنمش:ےس:وتعق:ہن::اپات،

:داین:رےیھک :اپ:وک :اہلل: ے:اور::ارخت:ںیم:ای ںیم:ہک:وہ :دے:اگ۔:سج:دنمش:وک ھچک:افدئہ

اہلل::اس:دنمش:وک:دنمش:ہن:امانن:ایک:ای،االالعؿ:دنمش:رفامد:وملس: ے:یلع:اہلل:ہیلع:ؽ:اہلل:یلصروس

دنمش::ے؟:سج:سفن:وک:اہلل:اعتیل:ںیہن:انرفامین:یااقتعد:وملس:یک:اہلل:ہیلع:یلص:اور:روسؽ:اہلل

:رحاؾ:نوےئ:ہکلب:سفن:وک:ےیل:اور:اس:وک:دنمش:ہن:ںیھجمس:ابت:مہ:امںین:اس:سفن:یک:رفامںیئ

:اور:ادرھ:ادرھ:اپلگ:ےتک:یک:ااٹسر:نوولٹ :ںیم:ڑسوک :رپ:اور:افویئ:ذلت:درادم:رک ے:ےک:ےیل

اےنپ:ےتک:نپ:اک:قح:ادا:نوراہ:ے۔::ایتمظع:اک:قح:ادا:نوراہ:ے؟::یک:اہلل:اعتیل:ہی ،:ایکںیفرح:رھپ

؎ ::رفامےت:ںیہ:ہیلع:اہلل:اعتیل:رۃمح:اہ!:ومالان:رویم

36:ازلرم ؎2

9

نیوقحؼ:اولادل

ںیارف::ے:ریشا:میرکد:یگس:رگ

ماار: را::ریش:مگ

ںیمک ںی:ز ام: رب:

:ارگہچ:مہ: ے:باتنپ:ایک:اے :ےس:رحاؾ:ذلت:یک:انرفامین:اور:اپ:یک:ابت:امین:سفن:یک:،دخا!

ہک:اس::مہ:اپ:ےس:دروخاتس:رکےت:ںیہ:،رک ے:واےل:ںیہ:ادیپ:اپ:ریش:نکیل:درادمات:ںیک

:ںیم:نیمک :امہرے:سفن:رپ:طلسم:ہن:رفامےیئوک:امہرے:ےتک:نپ::و اپ:اےنپ:ریش:اگہ :ایک:،رپ،

ے:وت:اؿ:ارگ:رگم:واول :وک:اتپ:لچ::ااقتنؾ:اتیل:ویک :ہک:بج:دخاےئ:اعتیل،ہن:ےیجیل:ؾبلطم؟:ہک:ااقتن

ے۔:ارے!::ںیہن:اعدت:ے،:وھچیتٹ:رپاین:اصبح!:انگنو :یک:ںیرک:ایک:ہک اجات:ے:وج:ےتہک:ںیہ

اعدت:اس:وتق:وفرا:وھچٹ::اہلل:ڑکپے:اگ:وت:رپاینبج::اعدت:وت:ے:نکیل:تمہ:ےس:اکؾ:ول،:رپاین

:ای ڈلب:رسنیک اس:وک:ے:اور:دخاےئ:اعتیل:ضیاک:اچپس:اسؽ:ےس:رم:یدبرظن:۔:ارگ:وکیئاجےئ:یگ

اور:اس:وتق:اس:اک:اسرا:وخؿ:اکنال:اجےئ::اس:ےک:رگدے:رخاب:نواجںیئ:ای ںیالتبم:رکد:ںیم:رسنیک

و:ںیہن:ںیےئ:اور:ڈارٹک:ہہک:داج:ایرٹلف:رکےک:رھپ:ڑچاھ:ںیم:اور:ابرہ:نیشم

ےچب:اگ:اس:وتق::ہک:اب:ت

ےک:اس:ااقتنؾ:اک:ااظتنر:تم:رکو،::اہلل:اعتیل:؟تحص:اچےیہ:ایےس:وپوھچ:اب:وشعمؼ:الؤ ::سا

اصبح:م رت:ےک::ےسیااقمحہن:روش:ے:ہک:ا:ہیرکول،::ےس:وتہ:رکےک:اےنپ:امکل:وک:رای:یدلج

اشہ::خیش:ے۔:ریمںیدنمش:وک:وخش:رک:سفن:ثیبخ:اور:ںیبضغ:وک،:رہق:وک:مہ:اےنپ:اورپ:الحؽ:رک

؎ رعش:اہک:رکےت:ےھت::::کیومعق:رپ:ا:ےسیا:اہلل:ہیلع:اصبح:رۃمح:دبعاینغل

:ؿ دانمش :امیپ:وقبؽ

ستک

جشب

یدوتس:

ےک،:اےنپ::ےک:ےنہک:ےس:مت: ے:اہلل:اعتیل:ؿسفن:و:اطیش:ینعیدانمش ،:دنمش:ےک:ےنہک:ےس::وقبؽ

؎::::::ایوک:وتڑ:د:ؿےک:دہعوامیپ:ومیل

یتسویپ ہک:: و:اب:دییہک:از:ہک:رب:ںیبب:

صخش!:ذرا:وسچ:ہک:وت: ے:سک:ےس:وتڑا:اور:سک::ت!:ےب:ریغاظمل!:ےب:ووقػ!:دگےھ!:ےنیمک:اے

رک ے:واےل:ےس:وتڑا،:اےنپ:نسحم:اور:اپےنل:واےل:ےس:رہتش:وتڑا:اور:وت ے::اےس:وجڑا؟:اےنپ:دیپ

:وخش:رکےک:رحاؾ:ذلت:ےس:تنعل:وراکٹھر:اےنپ:رہچے:ےس:رہتش:وجڑ:رک،:اؿ:وک:ؿسفن:و:اطیش

۔دؽ:رپ:رباس ی:،رپ،:اوھکن :رپ

نیوقحؼ:اولادل 1۱

ے:ابز:ےک:رہچے:رپ:تنعل:ربیتس:رظن

رھپ::،التبم:نو:انگہ:ںیم: یھ: یس:ایرکے::یدوعے:ےس:اتہک:نو :ہک:وج:صخش:دبرظن:ںیم

۔:نویگ:تنعل:ربیتساوھکن :ےس::نواگ،:اس:یک:وت:اس:ےک:رہچے:رپ:روقن:اور:ونر:ںیہن:ےھکید:اہنیئ

اپ::ای،رکےک:ا:یصخش:دبرظن:کیہنع:ےک:اپس:ا:اہلل:اعتیل:امثعؿ:ری:انہک:دیس:وت:ابت:یھت:وکیئ

:ایےک:رفام:ھکید: ے:اےس

وامحمابالاق ش یت

منا

نھ

نای ؎3ازل

:اک:ادراک:اور:اؿ:اک:رھتامرٹیم:اوھکن :ےس:زان:اتکپٹ:ے۔:اہلل:واول :وقوم :اک:نج:یک:یسیاحؽ:ے:ا:ایک

: یس:ایےک:اپس:اجؤ::زبروگ : ے:اھکل:ے:ہک:بج:اےنپ:خیش:ےیل:ایس:۔س:نوات:ےتہب:انزک:اور:اسح

:یدور:رکول،:نج:وک:دبرظن:وتنعل :وک:اوھکن :یک:اور:اہلل:واےل:ےس:ولم:وت:ےلہپ:وتہ:و:اافغتسر:رکےک:اینپ

اگنہ:ڑپے:اور::ہن:نوہک:اؿ:یک:اسیا:،ے:وک:ابروقن:انبںیلاعدت:ے:وہ:وتہ:واافغتسر:رکےک:اےنپ:رہچ:یک

ے۔:ایرخاب:رکےک:ا:ںیہک:اگنںیہ:مک:تخب:اینپ:ہیےچنہپ:اور:اؿ:وک:ادراک:نواجےئ:ہک::تیاذ:اںیہن

اشؿ:رتمح:و:تبحم:واول :یک:اہلل

:ازعل’’ ے:اےنپ:وفلماظت::اہلل:ہیلع:االتم:رۃمح:میکح:رضحت ہک::ایرفام:ںیم:‘‘زینسح

رکات:اھت،:اس:اک:انؾ:ولکا:اھت،:وہ:اکےل:رگن:اک:اھت۔:ھچک::ایبات:ا:کیگ:ےھت،:اؿ:ےک:اپس:ازبر:کیا

:ایگ؟!:ولکا:بات:اہک :ےس:وپاھچ:اھبیئ:دینیوت:اوہن : ے:اےنپ:رم:وہ:ولکا:بات:اغبئ:نوایگ:دؿ:ےک:ےیل

ہلل:واےل:تم:وسوچ:ہک:ا:ہی ،!:اہلل:واےل:اجونرو :کت:وک:وپےتھچ:ںیہوھکیراہ:ے۔:د:اج:لک:اںیہن

:ہیہک::ںیہ:ےتھکیوک:د:رگم:بج: یس:اشؿ:رےتھک:ںیہ:رتمح:یک:اہلل:واےل:ااہتنیئ:،تخس:دؽ:نوےت:ںیہ

:ھچک:یتخس:یھبک:ےسوہج::رکات:وت:دھک:یک:رکات،:اہلل:ےک:راےتس:اک:قح:ادا:ںیہن:م ر:ںیہن:یاظمل:امہر

اھچ:وت:وپ: ے:ولکے:ےتک:ےک:ابرے:ںیم بج:اوہن :وتے۔:ااجیت:ںیم:ودشت:اؿ:ےک:ےجہل

::ایک:اک: یھ:دیو رم :التش:رکان:رشوع::نویت:ویایند:یک:خیش:وقؾ: یھ:یک:دیو رم:ہیانہک، :وفرا ے،

ربتک:ے:ہک::ۂلسلس:ابمرک:یک:ہیوک:قشع:نوات:ے،::دی!:رم ے:وپاھچ:ے،:یئھب:ہک:اہ!:خیش:ایرکد

ذکرهبلفظوفینیہاثرازلنا،قاہرۃ،دارالکتبالرعیب(75)الجر،10/44:تفسیالقرطیب ؎3

11

نیوقحؼ:اولادل

:اذاؿ: یھ:ہک:ا یھ:ےیجیل:ھکید:ںیہیے۔:اب::تبحم:نویت:اہتنیئےس:ا:دیوک:رم:ےس:اور:خیش:وک:خیش:دیرم

: اےنت:اسرے:دوتس:عمج:نوےئگ،:ارخ:اانت:ڑبا:اامتجع:ویک:ےجب:نکیل:ںیہن:ابرہ: یھ:،نویئ:ںیہن

ہٹنھگ:ےلہپ،:دو:ہٹنھگ:ےلہپ:اجرک::کیاورا:ربتک:ےس،:ورہن:ںیہک:تبحم:اورہلسلس:یک:نوات:ے؟:ایس

ربتک:ے۔:ااھٹ ے:یک:ایت وج:اہلل:واول :یک:ہی وھکی،د

ے:یتی:اہلل:واال:انبدتبحم:ےک:ےیل:اہلل

:اپک:رپ،:اہلل:ےک:ےیل:اور:ہیے:وت::ہعیوج:تبحم:اک:ہلسلس:اور:ذر:اسپ:ںیم:اہلل:ےک:انؾ

: اہلل:ایم:ہیے:ہک::یسیتمعن:ا:ہیتمعن:ے:اور::یتبحم:رانھک:تہب:ڑب:ےک:ےیل:اہلل:اعتیل:اسپ:ںیم

:ہکلب:اہلل:ےک:ذےم:یتیتبحم:دالد:یک :وابج:نواجات:ے:تبحم:وک:اطع:رکان:اینپ:ے، وج ۔ااسحان

:کیا اہلل:ےک:ےیل:،تبحم:رکےت:ںیہ:اہلل:ےک:ےیل:،ںیہ:ےتھٹیب:اہلل:ےک:ےیل:ولگ:اسپ:ںیم

وک: اؿ:اہلل:اعتیل:دورسے:رپ:رخچ:رکےت:ںیہ:کیا:اہلل:ےک:ےیل:،رکےت:ںیہ:ایرتز:دورسے:یک

ےک::ایتک:کیہک:وہ:ا:اھکید:، ے:اس:ےتک:وک:التش:رکایل:دیو رم:وت:۔ںیہ:ےتیتبحم:اطع:رفام:د:اینپ

اات:اھت:اج::سلجم:ںیم:ےس:اہک:وضحر!:وہ:ولکا:بات:وج:اپ:یک:رھپ:راہ:ے،:سب:رھپ:اجرک:خیش:ےھچیپ:ےھچیپ

دؿ:ےک:دعب:بج:ولکا::اگل:راتہ:ے۔:یئک:ےھچیپ:ےک:ےھچیپ:ڑپا:نوا:ے،ایس:ےک:رکچ:ںیم:ایتک:کیلک:ا

و:وت:ریم:،ایت:ؾ:ںیہناے:ولکے!:ےھجت:رش:ای ے:ڈاٹن:رک:رفام:خیش:وت:ایبات:ا

اات:اھت،:اہلل::سلجم:ںیم:یت

االتم:دجمد:تلم::۔:میکحےس:دؽ:اگلایل:و وت: ے:ھجم:وک:وھچڑرک:ریغ:اتنس:اھت:رھپ: یھ:ابںیت:یک

:ںیم::ان یکیہک:سب!:وہ:بات:الکن:اور:ا:رفامےت:ںیہ:اہلل:ہیلع:اصبح:رۃمح:یاھتون:ومالان:ارشػ:یلع

؎ی:::رشؾ:ےک:اجؿ:دے:د:اور:امرے:ایح:،ہنم:رھک:رک:رمایگ

ے:اؿ:ےک:انؾ:رپ:ںیم:یدے:د:اجؿ

رپ ااجنؾ: ھچک: ہن: وساچ: ے: قشع

اور::رمی:ااجےئ:ہک:مہ:اےنپ:زبروگ :یک:رشؾ:وایح:ے۔:اکش!:ںیمہ:ایت:ایح:وک: یھ:اجونرو

:وجت:راےتس :اؿ:ےک:العج:و :دؽ:وک::یےک:الخػ:رکےت:نوےئ:دبرظن:زیےک:الخػ، رک ے:اور

۔:ارخ:اس:ےتک:ےس:ںیچب:ویئ اؿ:ےب:ایح:ےپھچ: یھ:یوچر:،اہلل:ےک:وحاےل:رک ے:ےس:ںیچب:ریغ

ےک۔:اس: ے:امرے:ایح:یاجؿ:دے:د:؟ایئ:ہک:ںیہن:ایئ:وک:ایح

نیوقحؼ:اولادل 12

رکاتم:اگنہ:یک:یکہیلعہللتمحومالاناشہ:دبعااقلدر:اصبح::رضحت

:اہلل:ہیلع:رۃمح:یہک:اشہ:دبعااقلدر:اصبح:دولہ:االتم:رۃمح:اہلل:ہیلع:رفامےت:ںیہ:میکح

:ومحض:ارقلاؿ:یھکل:ریسفت:ےک:اصبح:زادے،:وہنج : ے:وچدہ:اسؽ:ںیم:اہلل:ہیلع:اہلل:رۃمح:اشہ:و ی

:یدجسم:حتف:وپر:یک:دؿ:دیلہ:کیرھک:رک:ےتھکل:ےھت:اس:رھتپ:رپ:اشنؿ:ڑپےئگ:ےھت۔:ا:اور:سج:رھتپ:رپ:ینہک

ےٹنھگ:ابعدت::وت:ااچکن:یئک:،ہک:ھچک:اکؾ:ے:اجیھب:ؾاصہبح: ے:اغیپ:یب:ابعدت:رک:رے:ےھت:ہک:یب:ںیم

ے:ہک::اس:احتل:ںیمر:اوھکن :ےک:اسھت:ابرہ:ے،والتوت:اور:ذرک:اہلل:رک ے:ےک:دعب:اابکش

؎ اشرع:اتہک:ے::::ے:نوےئ:ےھت،:نج:ےک:ابرے:ںیم:وہ:اوسن:ےھت:وج:دخا:ےک:ےیل:اوھکن :ںیم

ںیم اشب: و::خیش یس::یھت:ںیہن رظن: اتب

مشچ:رپ:اب:ںیم:یرم:یھت:کلھج: یھ:یک:اؿ

:اس:ےک:ولجے: یھ:،یلجت:یک:اہلل:اعتیل:اؿ:ںیم:اےت:ںیہ:اھکن:ںیم:وج:اوسن:اہلل:ےک:ےیل:ینعی

:وت:انوےت:ںیہ :خیش:دجسم:ےک:اسےنم:دروازے:رپ:اھٹیب:یحتف:وپر:ںیم:بات:دیلہ:کی۔ : کیا:یک:اھت،

:اھت:میکح،رھب:وپر:رظن:اس:رپ:ڑپیئگ

ملتل

اتہک:ے::یہقث:راو:اسیج:ی:رۃمح:اہلل:ہیلعوناالتم:دجمد:ا

ہک:وہ:بات:اہج ::ایرفام:ؿ ے:ایب:اہلل:ہیلع:ادماد:اہلل:اصبح:رۃمح:ارعلب:وامجعل:احیج:خیش واہعق ہیہک:

رظن::کیہک:ا:ایسنہ:رک:رفام:۔اجےت:ےھت:ےک:اسرے:ےتک:اس:ےک:اپس:ادب:ےس:ھٹیب:اجات:اھت:دیلہ

:ںیہن:ؾرحمو:اگننو :ےس:اجونر: یھ:ہک:اہ!:نج:یک:ہ:یچنیھکا:کیاور:رھپ:ا:نب:ایگ:وتک :اک:ریپ:ںیم

ےک:اےگ::االخص:نو:ہک:خیش:ویہ:رحموؾ:رے:اگ؟:رشبہکیط:اگننو :ےس:ااسنؿ:ےسیک:رےتہ:اؿ:یک

اگنہ::یک راےئ:وک:اٹمدے۔:وت:اشہ:دبع:ااقلدر:اصبح:رۃمح:اہلل:ہیلع::راےئ:وک:انف:رکدے،:اینپ:اینپ

۔ یھ:اہلل:ےھت:اور:اؿ:ےک:دورسے:اھبیئ: یو: وہ:تہب:ڑبے:!ارث:ایک: ے:اسیک

:اور::اہلل:ہیلع:رۃمح:یدولہ:اہلل:اصبح:دحمث :و ی:اشہ ےک:اچر:اصبح:زادے:ےھت،

:اشہ:رعیف:اچرو :و ی اصبح،:اشہ:دبعااقلدر:اصبح،::زیاصبح،:اشہ:دبعازعل:نیادل:اہلل:ےھت:

ربقو ::رو :زبروگ :یکاچ:ںیم: ے:دیل:۔:ںیمانیعمج:اہلل:مہیلع:رۃمح:یاصبح:دولہ:اشہ:دبعاینغل

ے۔::یک:ایرتز:یک

13

نیوقحؼ:اولادل

و:تبحم:اک:اقتاض:قشع

:اہلل:ہیلع:رۃمح:دیہش:اشہ:اامسلیع:ےک:ےٹیب:ی:رۃمح:اہلل:ہیلعاصبح:دولہ:اشہ:دبعاینغل:اور

:یک:ایرتز: یھ:ربق:یک: ے:اؿ:یک:ںیم:،اجؿ:رقابؿ:یک:رپ:اینپ:اہلل:اعتیل:وہنج : ے:ابالوکٹ:ںیم

؎ رعش:اھکل:ے::::ہی:ے:اس:رپ:ے،:اؿ:ےک:رساہ ے:وج:رھتپ:اگل

تخیوخد:را:رب:ہہک:و:اسہکر:ر:وخؿ

:تبحم:ںیم:ےس:لچ:رک:اےنپ:وخؿ:وک:اہلل:یک:اک:وپات،:اس: ے:دیلہ: اہلل:رۃمح:اہلل:ہیلع:اشزہادہ،:اشہ:و ی:ہی

اک:ےننہپ::یقشع:وچڑ۔اس:وک:قشع:ےتہک:ںیہ:دای۔ابال:وکٹ:ےک:اہپڑو :ےک:وکنت :اور:اھگس:رپ:ریھکب

:ؾاور:رش:ے۔:اہلل:مہ:بس:وک:ایح:ںیہن:اعدت:وھچیتٹ:اصبح!:انگنو :یک:ںیہک:ے:ہک:ایک:انؾ:ںیہن

؎ ڑپاھ:رکےت:ےھت::: ی:رۃمح:اہلل:ہیلعاصبح:وھپوپلر:اشہ:دبعاینغل:خیش:ےاطع:رفامےئ۔:ریم

اتس::رگیم و::رمدا :روینش:اکر

اتس:و:ےب:رشیم:دوان :ہلیح:اکر

ے۔::یئو:ےب:ایح:اور:ےب:رشیم:یابز:ولوگ :اک:اکؾ:ہلیح:ر:ےنیمکے:او:اور:رگیم:اکاکؾ:روینش:رمدو

:اینپق

بیوو انالی

:ہک::رپ:خیش: :اھت،:ریم:ہیےک:اسےنم:ارگ:رگم:اگلان :ریم:ہی ااھت:وہ :اھت، :اھت::اارادہ :ارادہ وہ

ارگ:رگم:ےس:اہلل:واول :اک:دؽ،::۔اموگن:اور:رگیم:ےس:روینش:ے،:اہلل:اعتیل:اور:ےب:رشیم:یابز:ہلیح

ے،::یوافدار:ہک:اس:ےک:ادنر:ینتک:نوات،:وہ:وخب:اچہپےتن:ںیہ:اؿ:ےک:الغوم :اک:دؽ:اصػ:ںیہن

امشل::یک:لیت:دابدے:اور:رس:ںیم:اچےئ:الپدے،:ریپ:ے:ہک:وکیئ:اس:اکانؾ:ںیہن:اخ ی:یوافدار

:ے:ہک:اہلل:ےک:راےتس:ہی یرکے:وت:اس:وک:دو:ڑپھت:امردے۔:وافدار:تبیغ:یک:خیش:رکدے:اور:وکیئ

ے::ہیہحمل:انراض:تم:رکو،::کیوک:ا:اہلل:اعتیل:ینعیے:اس:وک:ہن:وتڑو،::اک:وج:دہع:ایک:وافداری ںیم

:ممصم::ہیانراض:ہن:رکے:اور::اسسن: یھ:کیوج:اےنپ:اہلل:وک:ا:،اک:دہع:دییرم:یریپذجہ:اور:زعؾ

رگ:اور:ا:دی،ے:وافدار:رم:ہیےگ:وت::ںیرک:اپ:وک:انراض:ںیہن:ےگ:نکیل:ںیرےھک:ہک:اجؿ:دے:د

ےب:واف:ے۔::اک: یھ:ےب:واف:ے۔:وج:اہلل:اک:ےب:واف:ے:وہ:خیش:دیرم:ہیے:وت::ذجہ:ںیہن:ہی ںیم:دیرم

رتمح:ےس:اطع:رفامےئ:ہک::اہلل:مہ:وک:اینپ:یےس:اموگن:ہک:وہ:دؿ:مہ:وک:داھکےئ،:وہ:ڑھگ:اہلل:اعتیل

:یرے،:وہ:ڑھگہن:زگ:ںیم:انرایگض:اہلل:یک: یھ:سناس:کیرپدفا:نو:اور:ا:رہ:اسسن:اہلل:اعتیل:یامہر

نیوقحؼ:اولادل 14

وتنطلس :ےس:الضف:ے:ہک:بج::یک:اور:مامؾ:داین:است:اامسؿ:اور:زنیم:اور:وہ:وتق:امہرے:ےیل

رفامدے۔:بیصن:نیقیاور::امیؿذجۂب:ا:اسیا:ںیمہ:اہلل:اعتیل

ےک:اداب:خیش:تبحص

:اصبح ےس:ےچب:وہ:وک:ہن:الھبےئ:اور:رہ:انرفامین:اہلل:اعتیل:اسسن: یھ:کیا:ااسنؿ: یس:وج

راتہ:ے:اور::اہی ااسحس:ہن:نو:ہک:امہرا:خیش:رےتہ:نوےئ: یھ:اور:ےسج:رہ:وتق:اخاقنہ:ںیم،تبسن:ے

الےئ،:اس:وک:تبسن:عم::یدنلب:ےک:الخػ:اواز:ںیم:رمی:وک:رفاومش:رکدے:اور:اس:یک:وہ:خیش

:رپ:اغبل:ے،:ارگ:تبسن:عم:اخیشل:اےنپ:سفن:ےک:اسھت:تبسن:اس:یک:ے،:اس:یک:احلص:ںیہن:اخیشل

اےنپ:سفن:ےک:اسھت:ے۔:بج:اس::دصیف:وؿتبسن:ے،:وت:اایک:ےک:اسھت:اچپس:دصیف:اس:وک:اےنپ:خیش

ت:أرج:اس:یک:وت:رھپ:یھبک:تبسن:اغبل:نو:اجےئ:یگ:یک:اور:خیش:تبسن:ولغمب:نو:اجےئ:یگ:ےک:سفن:یک

ہن::تی:اذوک:خیش:رےھک:اگ:ہک:ںیہک:اید یھ:اچنہپےکس۔:احتل:بضغ:ںیم:تیوک:اذ:ہک:اےنپ:خیش::نویگںیہن

رشوع:رکدے:وت::ڑلایئ:ںیم:وک:وھبؽ:اجےئ:اور:اخاقنہ:یہ:خیش:احتل:بضغ:ںیم:دیاور:وج:رم:،چنہپ:اجےئ

وکوس :دور:ے۔:ےس تبسن:عم:اخیشل:ا یھ:ہیے،::اک:الغؾ:ںیہن:خیش:ہیسفن:اک:الغؾ:ے،::ہیھجمس:ول:ہک:

اور:االخص:انفتیئ:یکری:اہلل:اعتیل:ہنع:اخدل:نب:ودیل:رضحت

احتل:ے،::ہنع:اک:واہعق:ولعمؾ:ے:ہک:گنج:نوریہ:اہلل:اعتیل:ری::اخدل:نب:ودیلوک:اپ

اجات::ایانبد:وک:زعموؽ:رکےک:اپسیہ:فیچ اؿ اہلل:ہنع:ہپس:اسالر:اور:امکڈنر:ری:اخدل:نب:ودیل:گنج:ںیم

:یسیا:انبدای، امکڈنر:وک:اپ: ے:اپسیہ:نوات:وت:اتہک:ہک:ااھچ!:ھجم:ےسیج:فیچ اؿ ے،:ارگ:اج:لک:اک:امکڈنر

:ہیوفج::یدے:اگ:ہک:اہلل:رکے:امہر:نو :اور:دبداع: یھ:ںیہن:ڑلات: یھ:اب:ںیم:،یک:یونرک:یسیا:یسیت

بج::نکیل:وہج:ےس:تسکش:نویئگ:انؾ:نو:ہک:اس:ےک:ہپس:اسالر:ہن:رےنہ:یک:اگنج:اہر:اجےئ:اتہک:ریم

وت:اوہن : ے:ولتار:ےل:رک:::ایگایانب:ےس:ااتررک:اپسیہ:فیچ اؿ ہنع:وک:امکڈنر:اہلل:اعت ی:ری:اخدل:نب:ودیل

::اے:ولوگ!:ایاور:اپ: ے:االعؿ:رفام:ایفرح:ڑلان:رشوع:رکد:یک:اور:وفیج:یےک:اسھت:اعؾ:رکسع: اپسویہ

:احتل:ںیم:یک:وفج:ےک:اور:رکشل:ےک:اریم:احتل:ںیم:یک:یاور:ہپس:اسالر:فیچ اؿ امکڈنر:سج:فرح:ںیم

:ےنیڑلو :اگ:اور:اجؿ:د:اہلل:ےک:راےتس:ںیم:اپسیہ تیثیحب:اہلل:ےک:ےیل:اب: یھ:فرح:ںیم:ڑلراہ:اھتایس

15

نیوقحؼ:اولادل

زعت::یریم:اور:اس:ںیم:یھت:ےلہپ:یتلچ:ےسیج:ےلچ:یگ:یہ:ےسیولتار:و:التش:رکو :اگ:اور:اخدل:یک:راںیہ:یک

:ے،:امہرے:اریم:زعت:اہلل:ےک:اہھت:ںیم:،اصقنؿ:ںیہن:وک:وکیئمل

و ا

ے،::ایزعموؽ:رکد: ے:ںیمہ:نینمو

ے:انفےئ:سفن۔:۔ہیفرػ:ےس:وابج:ے:اورپ:اہلل:یک:رےامہ:ااطتع: یھ:یک:ذہلا:ہفیلخ

وت:ےنہک:ےگل:ہک:اپ: ے:بس:ےک:اسےنم::ایرپ:ذرا:اس:ڈاٹن:د:یطلغ: ے: یس:ہک:خیش:ایک:ہی

ےس:اس:فرح:ےس:ہہک:دے:ہک:اپ: ے:بس:ےک:اسےنم::خیش:دی۔:وج:اظمل::رمایہہک:د:وی مہ:وک:

اظمل:تبسن:عم:اسفنل:راتھک::ہیے:ہک::دلیل:ابت:یکاس::ہیوت::ایاور:ڈاٹن:د:ایک:ںیہن: یھ:ؽایخ:اریم

؎ لکشم:ےس:سفن:اتٹم:ے:::::ی۔:اہ!:ڑبیگل:ںیہن:نوا: یھ:یک:تبسن:عم:اخیشل:ے،:اےس:ا یھ

دؽ: ے اتنب:ے:رڑگے:الھک:بج:اھکات::اہنیئ:

لکشم:ےس:نب:اپات:ے:دؽ:یہن:وپوھچ:دؽ:ڑب:ھچک

:راتھک:ے،:وہشت:یک:ایدت،:ںوتق:بضغ:اہلل:وک:ااحتمؿ:اک:ومعق:نوات:ے۔:وج:صخش:ںوتق:وہش:ہی

:یک:اہلل:یک: یھ:احتل:ںیم :یک:اہلل:یک: یھ:احتل:ںیم:رکات:ے،:بضغ:یک:تیراع:دحود :دحود

:ےک:اپس:اخاقنہ:ںیم:وہ:خیش:ایوموجد:ے::اپس:ںیم:اور:وافدار:ے:۔:ارگ:خیش:رکات:ے:وہ:اب:ایح:تیراع

:اذ: ات،نو ے:د:اواز:وک:دنلب:ںیہن:اینپ یھ:نوےئ:ے:وت:احتل:بضغ:ںیم:ےیک:ؾایق:خیش:تیاابسب

ے::یسیج:و اطتق:ریش:رکات:ے،:اےنپ:سفن:وک:اٹمرک:اخک:رکات:ے،:ارگ:ہچ:اس:یک:طےس:اایتح

ے۔: اتزنوؽ:رکےک:وہ:اےنپ:وک:لثم:وچاہ:رکد:نکیل

وقت:یک:یہلل:تبحم

:یسیرک ے:واول!:تبحم:ا:ی ہک:اے:تبحم:اک:دوع:رفامےت:ںیہرۃمح:اہلل:ہیلع: رویم:ومالان

؎ نواجےئ:وت:وہ:اےنپ:سفن:وک:اانت:اٹمات:ے،:اانت:اٹمات:ے:ہک:وک:بیصن:ے:ہک:ارگ:ریش:زیچ

وشد:ومےش:یم:تبحم:ریش:از

ے۔:واہ: وچاہ:نب:اجات::ڑکس:رک،:زنوؽ:رکےک:اےنپ:وبحمب:ےک:م وم :ںیم:رکاتم:ےس:ریش:یک:تبحم

۔:بج:کت:ایراہتس:داھکد::وک:ونر:ےس:رھبدے،:اپ: ے:ںیمہربق:اپ:یک:رے:ومالان:روؾ!:اہلل:اعتیل

اکؿ:ےس::ےاتنس:ے:دورس اکؿ:ےس::کیسب:ا:ابںیت:ہیوہ::ہن:نو:وت:وایعق:وتقیف:یک:وک::دخاےئ:اعتیل:ادیم

؎ ::اہلل:ابت:وک:ااتردے:سب:ھجمس:ول:ہک:اس:اکاکؾ:نب:ایگ:ے۔:سج:ےک:دؽ:ںیم: اتاکنؽ:د

نیوقحؼ:اولادل 16

ص:نوےت:ںیہھچک:اخص:دؽ:وصخم:ےک:ےیل:تبحم

اجات ںیہن اڑیھچ رپ: رہ:اسز:: وج: ے: ہمغن وہ::ہی

:اؿ اخک:وک:ریش:اس:ےک:اپؤ :یک:وج:بات:راتہ:ے:ںیم:ںیم:یلگ:یک:یلیل:یاہک:اھت:ونجم : ے؟:ہک:ریم:ایک:

؎ اور:،ےس:رتہب:اتھجمس:نو :میظع

او وکےئ:: ادنر ابدش: وک: ےگس::ا ::

وومےئ:ا:کیےک:دمہ::ا ہ:ریش:نم

احؽ:ے؟::اک:ایک:دیو ہک:رم:وھکیاوراج:د،دے:اتکس::وک:ںیہن:و ریش:ابؽ:وک: یھ:کیاس:ےک:ا:ںیم

:ہی ہن:ڑپے:وت:اتپ:ںیہن:ڈاٹن:راکٹھر: یھ:ے:ارگ:اینت:تہب:ڈاٹن:ڈٹپ:نواجیت:یارے!:وج:وھتڑ

تبسن:ے؟:ےس:ایک:اؿ:وک:خیش:۔:وج:ےصغ:ےک:اور:سفن:ےک:الغؾ:ںیہسک:سک:وک:اچک:ابچاجںیئ

:نیخلب:ےئگ:ےھت:اطلسؿ:اظنؾ:ادل:رۃمح:اہلل:ہیلعاخاقنہ:ےس:اشہ:اںودیعس:!:وگنگہ:یکدوھکی

اشہ::رۃمح:اہلل:ہیلع یخلب:نیاطلسؿ:اظنؾ:ادل:،االصح:ےک:ےیل:اینپ:دختم:ںیم:یک رۃمح:اہلل:ہیلع

رۃمح: اصبح: ے:اشہ:اںودیعس ےھت،:اوہن :ےک:ہفیلخ:رۃمح:اہلل:ہیلع دبعادقلوس:اصبح:وگنگیہ

:کوگھرک:اھکان:ڑپے:ںیم:اپین:رویٹ:اےئ:نو:وت:رھپ:وج:یک:ہک:ارگ:مت:االصح:ےک:ےیل:ای:رفامےس:اہلل:ہیلع

:اور:وج:یک:ابت:امین:یک:وت:اوہن : ے:خیش:،ےنب:اگ:۔:اڈنے،:دنسپے:اور:امؽ:اڑا ے:ےس:اکؾ:ںیہنیگ

رات:::ادیالھکؤ:وت:رویٹ:دنچ:دؿ:وج:یک:وک:اخاقنہ:ںیم:کوگھ:رک:اھکےت:ےھت۔:اج:ارگ: یس:ںیم:اپین:رویٹ

نوات۔:اجمدہہ:ںیہن:ہی ےسرتسب:نواگ:اور:اھباگ:اج:راہ:نواگ:ہک:مہ::ےک:دعب:لغب:ںیم

دیرم:اور:الیچلہیلعہللتمحومالان:اشہ:دمحم:ادمح:اصبح:رضحت

اصبح::دیرم:کیا:دختم:ںیم:یک: ومالان:اشہ:دمحم:ادمح:اصبح:رۃمح:اہلل:ہیلع:رضحت

اپ:ےک:اسھت:ھچک:دؿ:رانہ:اچاتہ:::ہک:ںیم:اابد:ےئگ:اور:رضحت:رۃمح:اہلل:ہیلع:ےس:ےنہک:ےگلاہل

اچاتہ:نو ۔:اہلل:واول :وک:ضعب:اواقت:ااشکنػ:نواجات:ے:ہک:وکؿ::انیل:نو :اور:اپ:ےس:ضیف

ذلوت :اک:الغؾ::زابؿ:یک:ہی:ہک:ے،:ذہلا:رضحت:رۃمح:اہلل:ہیلع:وک:فشک:نوایگ:ایےس:ا:سک:تین

:فیا:اہج :اہج :رضحت:رۃمح:اہلل:ہیلع:رشتے۔:ذہل:ایاھک ے:ا:ایاین ے،:رمنغ:اھک ے:اور:رب

:کینوا،:ا:یہ:اسیداؽ:اکپؤ۔:ذہلا:ا:اور:اررہ:یک: روایٹ:ہک:وج:یک:ایےس:رفامد:ابون ےل:ےئگ:اےنپ:زیم

17

نیوقحؼ:اولادل

اھکات:ے،:اس::رویٹ:ے:وج:وج:یک:ریپ:اسیک:ہیتہب:ہصغ:نوا:ہک::دؽ:ںیم:نکیل:وتق:وت:اس: ے:اھکایل

رضحت:رۃمح:اہلل:ہیلع::۔:رھپ:دورسے:وتق: یھےلم:یگ:ایینرب ے:وت:امر:ڈاال،:مہ:وت:ےتھجمس:ےھت:ہک:

:دو:نیت:کیرات:وک:رتسب:ےل:رک:ا:ادی:دیوت:وہ:رم:ایاھک:ویہ:وتق: یھ:ےاوررسیت:ایاھک: ے:ویہ

۔ابت:رضحت:رۃمح:اہلل:ہیلع: ے:وخد:ھجم:ےس:رفامیئ:ہی۔:نوایگ

ےک:وقحؼ:رمیب

داؽ:ےک:اسھت،::اررہ:یک:رویٹ:وک:وج:یک:اؿ:ہک:ےھجم:ڑبا:ہصغ:ے،:ارگںیم:ےتہک:ںیہ:ہیوج::اج

ہک:اؿ:ےک:ےصغ:اہک :اجےت::انھکیدؿ:الھکدو :اور:وگتش:دنب:رکدو :وت:اپ:د:اچسیل:،ںیہن:ایدہز

:ںی،االصح:رکد:ریمی ےس:اچںیہ:ےقیہک:اپ:سج:ذغا:ےس:اور:سج:فر:ےہک:وت:یہس:وکیئ:نکیل:؟ںیہ

ہن:: یھ:راک:اایتخ:نشیے:اور:ڈارٹک:وک:ارپنوان:اچ:ااھچ: یھ:ضیرم:دے۔:اب:وکیئ:وت:وکیئ:اایتخرےھجم:

ے،:تہب::یرھتپ:رگدے:ںیم:ےریم:،دے،:ڈارٹک:اصبح:ےس:ےہک:ڈارٹک:اصبح!:االسلؾ:مکیلع

اجؤ،:اس:ےک:دعب:ڈارٹک:اچوق:ےل:رک::ٹیل:الف :رمکے:ںیم::نو ،:اور:ڈارٹک:اصبح:ںیہک:ںیم:فیلکت

ڈارٹک: ے:اہکاپ::ان،تم:ریچ:ٹیپ:اےس:ریم :وت:ےنہک:اگل:ہک:رہھٹو!:رہھٹو!:اچوق:ایا:ےک:ےیل:نشیارپ

:وت:وفرا :وت:رکان:یہ:نشیارپ:ے،:اےس:اکنےنل:ےکےیل:یرھتپ:ےک:رگدے:ںیم ںوال:وتہ!::ڑپے:اگ،

اتبؤ:اس:اک:العج::اھت،:وت:ایا:یوھتڑ:ڑھپوا ے:ےک:ےیل:اھت،:ٹیپ:ایا:وت:اپ:ےس:ےنلم:ےک:ےیل:وتہ!:ںیم

وج:االصح::۔اجات:ے:ایک:یوھتڑ:نشیاؿ:اک:ارپ:ےس:وج:اےت:ںیہ:ےک:راےتس:!:دویتسنوےکس:اگ؟:وت:یئھب

وج:االصح:اچاتہ:ے:اس:وک:وت:انہک::ے،:نکیل:اس:ےس:اتہک:نو :ولچ:کیھٹ: یھ:ںیم::اات،ںیہن:ےک:ےیل

:وج:د:یےس:ریم:ےقیسج:فر:کیہک:اپ:ےک:زند:اچےیہ :مکح::ابت:ایت:ںیم:ؽاالصح:نو، نو،

اور:وتق::نویگ:رکو :اگ،وت:اس:ےک:اسھت:تقفش:وتبحم: یھ:لیمعت:اپ:ےک:مکح:یک:ںیم:،رفامںیئ

:،ےلچ:یگ:وت:ھجم:ےس:ںیہن:رویٹ:ہن:انہک:ہک:وج:یک:ہیاػ:ہن:رکان،::اگ:نکیل رکو : یھ:نشیڑپ ے:رپ:ارپ

وھچڑ:اتکس:نو ۔::زے:اور:ا وٹ:وک:ےسیکوگتش،:دنسپے:اور:دو:ایپ:راتہ:ے،:ںیم:اہیئ:رشیوت:ڈلب:رپ:اریم

امہرے:دول ::!:اہلل:اعتیلاکش راتہ:ے۔:روک:ایت:ے:وہ:رہ:فرح:ےک:اجمدہے:بلط:نویت سج:وک:

ے:وت:ااسنؿ:اہلل:وک::اور:بلط:نویت:سایپ:یک:۔:بج:دخاےئ:اعتیلںیاطع:رفامد:سبلط:وایپ:اینپ:ںیم

؎: نواگ،:وہ:وت:اتہک:ے::::ایک:اوساتچ:ہک:ریم:ںیہن:ہیے،:رھپ:: اتاگلد:یابز:اجؿ:یک:اپ ے:ےک:ےیل

نیوقحؼ:اولادل 18

ے:اؿ:ےک:انؾ:رپ:ںیم:یددے::اجؿ

رپ ااجنؾ: ھچک: ہن:: وساچ: ے قشع

اک::ےنیاک:راہتس:ے،:اجؿ:د:و ریش:ہیے،:ںیہن:اک: یھ: ے:اور:ڈولیھ:اک:ںیہن: راہتس:ڈولیھ:ہی

ےط:رکات:ے۔:دے:ویہ:وتقیف:راہتس:ے،:سج:وک:دخاےئ:اعتیل

ے:اک:ااسحؿ:میظع:انیخیشااجزت:د:یک:ؾوک:اےنپ:اپس:ایق:رمدی

رظن:اےئ:اگسج:ےک:ادنر:انفےئ:سفن:اک:اانت::اک:وخاب: یھ:ایلع:تیاس:صخش:وک:وال:ایک

:یس:یک:ہن:داھکےئ:اور:خیش:ےک:اپس:رےتہ:نوےئ:ہصغ:رگیم:ہن:نو:ہک:خیش:ہ: یھامد ڈاٹن:وک::ذرا

ے:ہک:ولچ!:امہرے:: اتاےنپ:اقمؾ:ےس:زنوؽ:رکےک:ااجزت:دے:د:ربداتش:رکےل،:سب:خیش

اور:ےس:وت:ےچب:رنو:ےگ۔:ضعب:وک:قسف:ووجفر،:انرفامین:ہانگہ:ریبک:ےسح:اپس:ڑپے:رنو،:اس:فر

اور::یے،:ویک :ہک:وہ:دبرظن:اجیت:یااجزت:د:رےنہ:یک:اخاقنہ:ںیم:ےس:اچب ے:ےک:ےیل:ہریبک:انگہ

:اور:اؿ:یک:،رےھک:اجےت:ںیہ:(:ںیمI.C.U) وی یس:وج:ایئ:،ںیہ:ضیےک:رم:ےک:رسنیک:یقشع:اجمز

ہن:راھک::دہگناتش:ےک:رمکے:ںیم:اور:اؿ:وک:ااہتنیئ:ے،:ارگوہ:ابرہ:رںیہ:اجیت:دہگناتش:یک:ااہتنیئ

ومت:ےک:اھگٹ::ڑبےتھ:ڑبےتھ:اؿ:وک:رواحین:ےگ:ہکلب:اؿ:اک:رسنیک:ںینب:اجےئ:وت:وہ:ولہپاؿ:ںیہن

۔:ومت:ےس:اور:الہتک:ےس:چب:اجںیئ:اجات:ے:اتہک:رواحین:اؿ:وک:رھک:ایل:ااتردے:اگ،:اس:ےیل

فرح:اجاتن:ے:وک:ایھچ:دیاکلم:اےنپ:رم:خیش

:انبےت:ںیہ:وج:ولگ:اہلل:اعتیل:نکیل :رماد :اہلل:اعتیل:وک :یاجابنز:ےک:راےتس:ںیم:اور

اتپ:لچ:اجات:ے:ہک:وہ:سک:اقمؾ:رپ::وک: یھ:وت:خیش:رکےت:ںیہ:شیپ:السیتم:اور:اےنپ: مہ:یک:داھکےت:ںیہ

:اےنپ:اصقیئ:نو:اجات:ے،:ےسیج:ادنازہ:وک:اؿ:اک: یھ:خیش:نویت:بلط:ںیہن:اور:نج:وک:اہلل:یک،ںیہ

اب:اچر::،دا ت:اےئگ:ںیہ:اب:نیت:،ڑھچبے:وک:اجاتن:ے:ہک:اب:اس:ےک:دو:دا ت:اےئگ:ںیہ

وک:اجاتن:ے:ہک:اب:اس:ےک:ےنتک:دا ت:اےئگ::دیو اےنپ:رم: یھ:فرح:خیش:۔:ایسدا ت:اےئگ:ںیہ

:ارے:نکیلزگ::م دج:ںیمالھک:اابکشر:اوھکن :ےس:روےئ،:رات:رھب:ے۔:وکیئ:رکایگ:رتیق:ینتک:،ںیہ

ے:ہک::اتھکید:ہیوت::اھکاتکس۔:خیش:ابعدات:ےس:دوھاک:ںیہن:یلفن:ےک:اوسنؤ :ےس،:اس:یک: یس:خیش

19

نیوقحؼ:اولادل

رک:انتک:اقںو::ھکیاس:وچے:وک:د:یلب:ے:رھپ:اس:ےک:سفن:یک:اس:ےک:اپس:ارک:اتھٹیب:نیسح:بج:وکیئ

:راک:اابتع:اپراسیئ:اس:یک:،ںیہ: ے:رتس:جح:ےیک:رکے:ہک:ںیم:ی الھک:دوع:ے۔:ارگ:یلب:ریتہ:ںیم

ہن:رکے::یاور:وموھچن :وک:ڑھک:بج:اس:ےک:اپس:وچاہ:ااجےئ:وت:رھپ:رغرغاےئ:ںیہن:نکیل:،ںیہن

۔:وت:ںیہ:ھچک:نب:یئگ:،ںیہ:اصہبح:تگھب:نب:یئگ:اور:اس:رپ:ٹپھج:ہن:امرے:بت:ھجمس:ول:ہک:اب:یلب

:ہلماعم:واول :ےک:الغوم :اک: یھ:زبروگ :اک،:اہلل:یہ:ےسیاےنپ:ڑھچبے:وک:اچہپاتن:ے:ا:اصقیئ:ےسیج

و رعت:یک:دیو ذہلا:رم:۔ے:ی ےک:ادنر:انتک:وقت:دیہک:اس:رم:ے،:وہ:اچہپےتن:ںیہ

ن

یےس،:اےنپ::ی

و رعت:یک: اھبویئ:ریپ

ن

ی ۔سک:اقمؾ:رپ:ے:دیاتھجمس:ے:ہک:رم:،:خیشہن:وھجمسےس:اےنپ:وک:ھچک::ی

اثمؽ:ےس:وخد:وک:ڑبا:ےنھجمس:واےل:یک:فیرعت:یک:ولوگ

:یسیاثمؽ:ا:اؿ:یک:،وہج:ےس:ڑبا:ےتھجمس:ںیہ:یک:فیرعت:گ:اےنپ:اپ:وک:ولوگ :یکول:وج

رکات:اھت۔:ارخ:اس: ے:اعزج:نورک:دالؽ:ےس::ایاھت،:اس:وک:رگاد:لیصخش:اک:وھگڑا:ڑبا:اڑ:کیے:ہک:ا

وا:دو،:ےھجم:اانت:رگاات:ے:ہک:ںیم:ااہک:ہک:ریم ج:زارنواجات:نو :وت:اس:دالؽ: ے:اب:زیمخ:دیدش:وھگڑا:ب

وھگڑا:ڑبا:اشدنار:ے۔:ہیاگوکہ :ےس:اہکہک::ےک:ےیل:ےنیل:رک:ا ان:نشیماج

ے::رحاؾ:نواجیت:یروز:ںوےتل:سج:ےس:اؿ:یک:چس:ںیہن:ےک:ےیل:ےنیل:ا ان:نشیم:دالؽ

ا:وت:اجزئ:ے:نکیل:ےل:ںیل:اور:نشیم:وک:المںیل: ےس:دوون :اپرویٹ:ےقیفر:حیحص:ہیاہلل،:ارگ::ء:اماشال

:ے:اور:سج:وک:انچیب:نویئ:یرگ:ہک:امرٹیک:نوات:ے،:ےتہک:ںیہ:دیانرخےس،:سج:ےس::اپریٹ:کیا

دو::داہیئ:ے۔:ارے!اس:وھجےٹ:وک:اہلل:یک:اجریہ:تہب:اہیئ:ہک:امرٹیک:اس:وک:ےتہک:ںیہ:نوات:ے

اس:ےس:وتہ:رکےل۔:ہیہک:

وسار:اس:رپ::نو،:یھبک:رپ:لچ:ریہ:اپین:یتشک:دوڑات:ے:ےسیج:اسیوھگڑا:ا:ہی ے:اہک:ہک::وتدالؽ

رکراہ::رپ:ریس اامسؿ::ینعیوجعمؿ:اھکےئ:نوےئ:نو ::کلف:ریس:ڑچھ:رک:اےنپ:وک:وسحمس:رکات:ے:ہک:ںیم

دالؽ::اھت:وہ: یھ اور:سج:اک:وھگڑا::ےینس:رک:ولوگ : ے:داؾ:اگلان:رشوع:رکد:ںیفیرعت:نو ۔:اس:یک

:اسیرک:اجؤ،:ا:اہک:ہک:دخا:ےک:ےیل:بس:نس:راہ:اھت:وت:اس: ے:دالؽ:ےک:اکؿ:ںیم:ہیاھت:اور::ےک:اسھت:یہ

و:ریس:ے،:اامسؿ:یک:وج:کلف:ریس:اتچیب:ںیہن:دمعہ:وھگڑا:ںیم!:رکاات:ے:وت:دالؽ: ے:اہکاےب:دگےھ!:ال

ذرا:یس:رک ے:ےک:ےیل:اھدیس:وت:ا ان:نشیم:انالقئ!:ےھجت:اس:وھگڑے:اک:دس:اسؽ:اک:رجتہ:ے،:ںیم

نیوقحؼ:اولادل 2۱

وج:وھگڑے: ے:رگارگارک: اور:اایگ:ںیم:فیرعت:وھجیٹ:یرکراہ:نو ،:وت:وت:ریم:فیرعت:وھجیٹ

:وھبؽ:ایگ:نوےئ:وتاںیہن:ںیہن: یھ:کیھٹ:وج:زمخ:ا یھ:،اورپ:اےنت:اسرے:زمخ:اگلےئ:ںیہ:ےریت

ےب:ووقػ:نب:اجات:ے۔: یھ:ےسیااسنؿ:ا:لچ:ڑکپا ان:وھگڑا:اور:اج۔:یھبک:،رکچ:ںیم:ےریم:اور:اایگ

ے:تیاور:ربکت:العتم:رمدود:العتم:وبقتیل:وتاعض

ے:اپ:وک::ہک:رضحت!:رضحت!:ںیم:ای :ھچک:ولوگ : ے:ہہک:دولوگ :وک:اہج:ضعب

:اھت:اس:وک:وت:ابدنےتھ:یہ:اید:زیاور:اپ: ے:وج:وعت:ہک:اپ:اامسؿ:رپ:اڑرے:ںیہ:اھکید:وخاب:ںیم

اسامؿ:واسپ:رک ے::ااور:وہ:دوڑا:دوڑا:ریم:اھت،:اس:وک:اخبر:ڑچھ:ایگ:وج:وچر:ےل:رک:ایگ:،اسامؿ:لم:ایگ:اریم

دخا:ےک:اہ :وبقمؽ:ہن:نوات:وت::سب!ھجمس:ےئگ:ہک:ارگ:ںیم:،ںینس:ایک:ںیفیح:دو:اچر:رعت۔:وت:اس:فراای

ےب:ووقػ!:ذرا: ارے:؟اہک :ےس:ںیتلم:،ہیںیہ:وج:ےھجم:لم:ریہ:ای دبعشے:ابز:ہی ،رکاںیتم:ہی

و:ےنتک:انگنو :ںیم

وک::یےک:بضغ:ورہق:ےک:اامعؽ:اور:ام:التبم:ے؟:وت:دخاےئ:اعتیل:وسچ:وت:ہک:ت

اور::یاگلد:یابز:اجؿ:یک:واےل:اامعؽ:ےس:ےنچب:ںیم:انرایگض:اہلل:واول : ے:وت:اہلل:یک:؟وھبؽ:ایگ

۔:العتم:ے:اؿ:ےک:وبقؽ:اور:وبقمؽ:نو ے:یک:ہیاھجمس،::اکانئت:ےس:اےنپ:وک:ریقح:یاسر:ہشیمہ

:ہک: :ھجمس:ول :ےھجمس، :ڑبا :دؽ:ںیم:ےک:اہ :وبقمؽ:ںیہن:اہلل:اعتیل:ہیوج:اےنپ:وک :ڑبایئ:اینپ:ے۔

العتم::یک:اور:وھچاٹ:انھجمس:وبقمتیل:اقحرت،:اےنپ:وک:ریقح:اور:اینپ،العتم:ے:یک:تیدرمدو

داع:اموگن::وی ےس::ے:ہک:اہلل:اعتیل:ایگ:ایاھکس:ںیم:فیرش:ثیدح:ےیل:ے:،:ایس

م

یالل ن

فاجعل اصغین

ی فو

ا اسکبی االن

؎4ی

ےھجم:ڑبا:داھکدے۔:ضعب::رظن:ںیم:وھچاٹ:داھکدے،:رگم:اےنپ:دنبو :یک:رظن:ںیم:یاہلل!:ےھجم:ریم:اے

ہک:ولگ:ےھجم:ہی: ینعی ،اچےیہ:امینگن:داع:ںیہن:ڑبا:نو ے:یک: یھ:رظن:ںیم:ہک:دنبو :یک:ولگ:ےتھجمس:ںیہ

:ہیوملس: ے::اہلل:ہیلع:ابت:ابلکل:طلغ:ے،:وخد:وضحر:یلص:ہیاجہ:ے،::بح ۔:اور:اس:ںیمڑبا:ںیھجمس

:ڑبایئ:اینپ:رظن:ںیم:ے۔:ذہلا:اپ:دنبو :یک:اع:اھکسیئدگ

ن

ن ےدخا:ےس:امیرظن::اہلل!:اےنپ:دنبو :یک:ایہک::

۔ےیجیوھچاٹ:رکد:ےیجی،رکد:ھجم:وک:ریغص:رظن:ںیم:یرگم:ریم:ےیجی،انبد:ریبک:ےیجی،ےھجم:ڑبا:انبد:ںیم

مدینۃالمنورۃ،مکتبۃالعولموالکم،(4439)10/315:مسندالزبار ؎4

21

نیوقحؼ:اولادل

ایاپ:اشی اانصؾ:ےس:رہ:دؽ:وک:رپ:قشع

ہک:رفامےت:ںیہ:واعتیل:رعض:رکراہ:اھت:ہک:اہلل:احبسہن:ںیم:وت

اوقضیاال

دو ب تع یاهربکال

ابعدت:تم:رکو،:وبعمد:تم:وھجمس۔::یک:ہک:وساےئ:دخا:ےک: یس:رکایل:رب: ے:ہلصیف:ےریت:اور

:ورہن: :دنمش:ےک:ےنہک:ےس:اپش:اپش:تم:رکو، :ےک:اقونؿ:وک:سفن :دخا سفن:وک:دخا:تم:انبؤ،

وھکےٹن:ےنسھگ::ذعاب:اات:ے:ہک:زغم:ںیم:اسیاک:ا:اہمترا:دامغ:اپش:اپش:رکدے:اگ،:اہلل:اعتیل:اہلل:اعتیل

وج::ںیہ:ےھکیےک:انمرظ:د:دبوحایس:ولوگ :یک:ےسی۔:مہ: ے:اںیہ:رحاؾ:نواجیت:ںیدنین:،ںیہ:ےتگل

:وک:اسنھپ ے:ےک:رکچ:ںیم: ونیسح:،رےتہ:ںیہ:انگنو :ےک:رکچ:ںیم:،رےتہ:ںیہ:ےک:رکچ:ںیم:وی ڈیٹ

:ایدہوحاس:ابہتخ:ولوگ :وک:اانت:ز:ےسیا: ے:اےنپ:بطم:اور:تمکح:ےک:زام ے:ںیم:ںیم:،رےتہ:ںیہ

:داشیرپ :دجسم:ںیم:اھکیؿ :واہلل! ::ے:ہک :وھچڑرک:نیقیاتہک:نو ،اور :وک :اہلل :ہک : ےس:اتہک:نو

:ایہل:ںیم:یقشع:اجمز:یابدرب:اوھکن :ےس:اؿ:یک: ے:اینپ:ے،:ویک :ہک:ںیم:وغشمؽ:نوان:ذعاب

احلص:ے۔: یھ:انیقیل:احلص:ے:اور:نیع: یھ:ے،:ےھجم:اس:اک:ملع:انیقیل:اھکیوک:د

انمت:راتھک:نو :ہک:دخا:ہن:رکے::ہی اور:اےنپ:ےیل:ےک:ےیل اپ:ولوگ :ںیم:ےیل:اس

ےس::و ےسنھپ،:اے:دخا!:امہرے:بلق:واجؿ:وک:ریغ:ںیم:و رظن:ریغ:یک:اک:دؽ:اور: یس:ہک: یس

اپ:ےس::ہک:اسرا:اعمل:ںیمہ:ےیجیوگدن:اگلد:ایدہاانت:ز:،:اسھت:لاکپےیجیلذات:اپک:ےک:ڑھچارک:اینپ

:اعمل:نو::ربابؽ:ےک:ربا:کیا :اچے:نسح:اک :ہن:رکےکس، :اعمل:نو::ایدجا :دوتل:اک :ونٹ، ایروےپ،

رتہب::ہیاتبےیئ:،اور:اپ:ےک:ےیل:انمت:اےنپ:ےیل:یے:ریم:ہیاک:اعمل:نو۔:: رکویس:یک:وزارت:یمظع

ے؟:ارزو:ںیہن:ایھچ:ارزو:اپ:ےک:ےیل:ہی یریم:ایک:؟ںیہن:ایے:

ےک:اسھت:نسح:ولسک:اک:مکح:وادلنی

:یمت:ریم:ہک:ےھجم:دخا:ھجمس:رک:ینتج:اےنپ:دنبو :ےس:اراشد:رفامےت:ںیہ:اہلل:اعتیل:اےگ

اےنپ:ااکحؾ:ےک:اسھت:اہمترے:ام :ابپ::اب:ںیم:نکیل:،تم:رکان:اور:یک: یس:تمظع:رکےت:نو:اینت

ابعدت:ےک:اسھت::اتہک:مت:ھجمس:ول:ہک:اہلل: ے:وج:اینپ:،ولسک:اک:مکح:انزؽ:رکات:نو :ےک:اسھت:نسح

ےک::نیےس:وادل:ےک:مکح:ےک:اسھت:اسھت:وقحؼ:اابعلد:ںیم:ادایگیئ:تمظع:ےک:قح:یک:اسھت،:اینپ

نیوقحؼ:اولادل 22

تمظع:ےک::ام :ابپ:یک:ہیوت::،ے:ایاور:اؿ:ےک:اسھت:نسح:ولسک:اک:مکح:انزؽ:رفام:ادایگیئ:وقحؼ:یک

: ے:اینپ:درہج:ے:ہک:اہلل:اعتیل:اتہک:ولوگ :وک:ااسحس:نو:ہک:اہلل:اربک!:ام :ابپ:اک:ایکے،::ےیل

ہک:ذہلا:رفامےت:ںیہ:ای،مکح:انزؽ:رفام:ےک:ابرے:ںیم:نیاور:تمظع:ےک:مکح:ےک:اسھت:وادل:دتابع

والد سانا ی نوبال اح

: یھ:اؤ۔:وخانیت::ولسک:ےس:شیپرکو،:اےھچ:!:اےنپ:ام :ابپ:ےک:اسھت:نسح:ولسک:ایکوھکید:اور

نج:ےک:ام :ابپ:زدنہ:نو :وہ:اؿ:ےس:اےھچ:االخؼ:ےک::،نس:ںیل:اور:اپ:رضحات: یھ:نس:ںیل

:امںیگن:اعمیف:وہ:اؿ:ےس:اس:یک:نویئ:وکاتیہ:ینتج:اور:اب:کت:اؿ:ےک:وقحؼ:ںیم:اںیئ:اسھت:شیپ

اےنپ:وک::پ:ےک:اسےنم:ہشیمہرکو :اگ:ہکلب:ا:ںیہن:ادنیہ:انالیقئ:ہک:ںیم:ےس:دہع:رکںیل:ؿاور:ا

اگ،:ویک :ہک:ام :ابپ:اک:ڑبا:اقمؾ:ے۔ اکھجرک:روھک

اک:اقمؾ:وادلنی

اوالد:اےنپ:ام :ابپ:وک:رتمح::ہک:وج:کین:وملس:اراشد:رفامےت:ںیہ:اہلل:ہیلع:رسور:اعمل:یلص:

ے۔:: اتدوبقمؽ:جح:اک:وثاب:ھکل::کیا:رہ:رظن:رتمح:رپ:اس:ےک:ےیل وت:اہلل:اعتیل:ےھکیرظن:ےس:د:یک

:انرفامیندکہ:ادا:رک:ات:نو،:ؤم:نو،:مک:از:مک:رفض،:وابج:اور:تنس:ہک:کین:یاگلد:دیق:اصحل:یک:اہی

:کیوت:رہ:رظن:رتمح:رپ:ا:ںیل:ھکیارگ:اےنپ:ام :ابپ:وک:رظن:رتمح:ےس:د:اصنیحل:ےسیےس:اتچب:نو:وت:ا

:ںیم:یہک:وجتر:ںیہن:،ہیجح:اک:وثاب:ےلم:اگ،:رفض:اک:ںیہن:یلفن:وبقمؽ:جح:اک:وثاب:ےلم:اگ،:نکیل

اور:ےھجمس::ایل:ھکید:جح:رفض:نواکچ:ے:اور:ام :ابپ:وک:رظن:رتمح:ےس:اجےک:،زہارو :روےپ:عمج:ںیہ

:اور:ام :ابپ:وک:رتمح:یک،ےس:ادا:نواگ:یہ:یاحرض:۔:رفض:جح:وت:رحؾ:یکرفض:جح:ادا:نوایگ:اہک:ریم

ہک:ہن:روزہ،:ہن:امنز،::ںیہن:ہیے،:رشط::اصحل:نوان: یھ:ےک:ےیل:رپ:جح:اک:وثاب:ےنیل:ےنھکیرظن:ےس:د

جح:اک::ہک:یلفن اور:ےھجمس:ایل:ھکیوک:رظن:رتمح:ےس:د:نیاور:اج:ےک:وادل:وغشمؽ:ںیہ:رشاب:و:ةکب:ںیم

رشط:ے۔:نوان: یھ:ہکلب:کین:،وثاب:لم:ایگ

وس:رمہبت:رظن:رتمح::صخش:دؿ:ںیم:اکیمہنع: ے:وپاھچ:ہک:ارگ::اہلل:اعتیل:ری:احصہ

::اانت:یہ:بت: یھ وت:ایک:ےھکی،ےس:د وس:جح:اک:وثاب:ےلم:اگ؟:اس:رپ:اپ::ایک:ینعیوثاب:ےلم:اگ؟

وملس: ے:دو:ظفل:رفامےئ:ہک:ہیلع:اہلل:اعتیل:یلص

23

نیوقحؼ:اولادل

ال

اک

واط

؎5یبب

:رتمح:ےس:د:یاہمتر:اعتیل:اہلل ۔اشؿ:رتمح:رےتھک:ںیہ:ایدہےس:ز:ےنھکیرظنب

وت:رتمح::اک

اور:ںیہ:ےتیجح:وبقمؽ:اک:وثاب:د:واول :وک:وس:رمہبت:یلفن:ےنھکیوس:رمہبت:د:ہک:دؿ:ںیم:نوایگ:ےک:ےیل

یب:بیط ہک:اہلل:اعتیل:یرکد:ؿایب:اپیک:یک:وملس: ے:اہلل:اعتیل:اہلل:ہیلع:رفامرک:وضحر:یلص:واط

ےس:کھت::ےنیاانت:وثاب:د:دیاش:وسےچ:ہک:اہلل:اعتیل:ہی ےس:اپک:ے۔:ارگ:وکیئ:ے،:رہ:بیع

:رہ:صقن:ےس:اپک:ے،:وہ:اتکھت:ںیہن:وت:اہلل:اعتیل:ااجےئ:یگ:یمک:اؿ:ےک:زخا ے:ںیم:ایےگ::اجںیئ

نوات۔:ےس:اقرص:ںیہن:ےنیے،:وہ:وثاب:د:ایت:یمک:ے،:ہن:اس:ےک:زخا ے:ںیم

:اعمل:یلص:اہلل:اعتیل:ری:ریہاںورہ:رضحت :کیا:وملس:یک:ہیلع:اہلل:اعتیل:ہنع: ے:رسور

ہک:وہ:صخش:ربابد:نو::ایوملس: ے:اراشد:رفام:ہیلع:اہلل:اعتیل::یلصاعمل:ے:ہک:رسور :یک:تیروا:ثیدح

ے:ری:اہلل:مہنع:۔:احصہ:ایدہعف:رفام:اجےئ،:وہ:صخش:ربابد:نو:اجےئ،وہ:صخش:ربابد:نو:اجےئ۔:نیت

وملس::ہیلع:اہلل:اعتیل:وکؿ:صخش:ے؟:اپ:یلص:ہی!(وملس::اہلل:ہیلع:یلص:)اہلل:ےک:یبن:اےہک::رعض:ایک

دختم::اپےئ،:رھپ:وہ:اؿ:یک:احتل:ںیم:وک:ڑباھےپ:یک:کیا:ای:وج:اےنپ:ام :ابپ:دوون :وک:ہک:ای ے:رفام

صخش:الہک:نو:اجےئ۔:اسیدالخ:ہن:رکےل،:ا:رک:ےک،:اؿ:وک:وخش:رک:ےک:اےنپ:اپ:وک:تنج:ںیم

ہک:بج::ےیھکیہنع:اک:لمع:د:اہلل:اعتیل:ری:ریہرضحت:اںو:رہ:یےک:راو:ثیاس:دح:اور

اؿ::ںیم:وک:ڑپاھ ے:اجےت:ےھت:وت:راےتس ہنع:اھٹ:وس:اشرگدو :اعت ی:اہلل:ری:ریہرضحت:اںورہ

رکےت:ےھت۔:اپ::ایداع:ےل:رک:اج:اام :وک:السؾ:رک:ےک:اور:اؿ:یک:اینپ:ہیوادلہ:اکاکمؿ:ڑپات:اھت۔::یک

دختم:رکے:وت:تنج:ام :ےک:م وم ::ام :یک:اینپ:وج:صخشہک::ایوملس: ے:رفام:ہیلع:اعتیلاہلل::یلص

۔ابت:نویئگ:کیا:ہیے۔::ےک:ےچین

:ام :میظع:فیلکت:ہ:ربارب: یھابپ:وک:ذر

ے:اچنہپان:رجؾ

:رفامےت:ںیہ:واعتیل:اہلل:احبسہن:اےگ

اما یبلغناحدہما ندكالکب ہمااوکل

مکتبۃارلشد،بابفبرالوالدین،(7475)10/267:شعبالیمانللبیھیق ؎5

نیوقحؼ:اولادل 24

ابپ::ایام ::ینعیاحدہمااہمترا:ابپ:اہمترے:اپس:ڑباھےپ:وک:چنہپ:ےئگ:نو ،:ایام ::یاہمتر:ارگ

زدنہ:نو::دوون :زدنہ:نو ،:ام : یھ:ایہمااوکلنو:،:زدنہ:نو،:اور:ںوڑاھ:نوایگ:کیا:ےس:وکیئ:ںیم

:ںیہ:ےتوت:اہلل:اپک:رفام:،زدنہ:نو:اور:دوون :ڑباھےپ:وک:چنہپ:ےئگ:نو :اور:ابپ: یھ

افما

ل فلتقل

:وھکیااب!،:رہ:وتق،:بج:د:رکےت:ںیہ:ہک:اػ!ایک:ہن:انہک: : یھویہن:رکان،::اؿ:ےس:اػ: یھ:یھبک:وت

ھجمس::اینت:اسھٹ:اسؽ:ےک:نوےئگ:نکیل:،اور:اکؾ:اتبےت:رےتہ:ںیہ:رےتہ:ںیہ:ےتید:ںی!:اواز!:اٹیباٹیب

ے،:سج:ےک::وت:اٹیب:اک: یھ:ہک:ےٹیب:اپ:وک:اتپ:ںیہن:ے؟:ایک:اور:اکؾ:ںیہن:ےھجم:وکیئ:ے،:ایک:ںیہن

اور::یرفامشی:رکد:ہن:رکو،:ارگ:اوہن : ے:وکیئ:تم:وہک،:اػ: یھ ےسیاجراہ:نو ۔:ا:دوا:ےنیل:ےیل

اجراہ:نو ،:اپ::ے،:دوا:ےنیل:رےس،:ادب:ےس:ہہک:دو:ہک:اپ:اک:وپات:امیب:ے:وت:رنیم:یاپ:وک:وبجمر

ہہک::وی ایاحرض:نوات:نو ،::،:ا یھداع:ےیجیک:ےٹیل:رک:دو :اگ،:اپ:ےٹیل:اراشد:ے؟:وہ:اکؾ: یھ:اک:ایک

: یایپ:کیوک:ا: ےس:ہہک:دو:ہک:ااب:ایم:یاچےئ:واےئ:ہن:نو:وت:ویب:،ےیجیپ:کت:اچےئ:ہک:اپ:بج:اید

:ارگ: یسدو۔:اھبیئ:اچےئ:جیھب :،رکےتکس:وت:ذعمرت:رکول:ںیہن:یرفامشی:وپر:ےس:اؿ:یک:یوبجمر:!

ڈاٹن:ڈٹپ:ےس:ابت:تم:رکو۔:نکیل

اک:ینعم ‘‘ػ:ا ’’ ظفل

ینعم:: :ابپ:ےس:اػ:ہن:انہک،:اػ:ےک:ایکاہلل:اک:مکح:اراہ:ے:ہک:ام:ام :ابپ:ےک:ےیل:وت

:رفامےت:ںیہ:ںیم:روح:ااعملین:ریسفت:رۃمح:اہلل:ہیلع:ے۔:العہم:اولیس:رماد:ںیہن:اػ:یہ:اخ ی:؟ںیہ

ہک:اػ:اک:بلطم:ے:

منعمنال

جارازلھاظ

ویللقرال ثکال

6ی؎

اک:ابلکل:ااہظر:تم:رکو،:ہن::یاور:انوگارابت:ےس:اےنپ:زچ:نو ے،:گنت:نو ے:: یس:اؿ:یک:ینعی

۔:نویگ:رحتک:ےس،:ویک :ہک:اس:ےس:اؿ:وک:فیلکت: یس:ایظفل:ہہک:رک:رکو::اچے:وکیئ:ایدہ،وھتڑا:ہن:ز

زور::ایے،انہک:رشوع:نوےئگ::وت:اووف،:او :نو ،:ایک:ابت:انوگار:ولعمؾ:نویئ:وکیئ:ہک:اؿ:یک:ںیہن:ہی

بیوة،داراحیا:التات،(23)یل:بنارس;،15/55:روحالمعاین ؎6

25

نیوقحؼ:اولادل

:بس:املکت:اور:رحاکت:اػ:ںیم:ای،ہیزہ:زور:ےس:دنب:رکددروا:ای ےیزور:ےس:اپؤ :خٹپ:خٹپ:رک:لچ:د

:ںیہن:ہی ،ںیہن:وک:ڑھجوک:اور:ڈاوٹن: یھ:اؿتنہرہماول :ہک۔:اور:اےگ:رفامےت:ںیہدالخ:ںیہ

:۔ے:اپک: ے:عنم:ایک:ڑھجاک؟:رقاؿ : ے:اہک:ہک:اپ: ے:ویک:اور:بج: یس:ایہک:وخب:ڑھجک:د

:رقاؿ : ے:اہک :اوہن :ںیم:ایےنہک:ےس:عنم:ا:اػ:اپک:ںیم وت :اھت۔:: ے:اػ:ںیہن:ے، اہک

ورہن::،ڑھجانک:ںیہن:ام :ابپ:وک:یھبک:ے:ہک:ہیے،:اس:اک:رتہمج:: یھ:ولتنہرہما!اےگ:ںیہن

ے:وت:اہک:اھت:ہک:ڑبڑب:تم::اہک:اھت،:اػ:ےس:عنم:ے،:ںیم: ے:اػ:وت:ںیہن:اچالک:ڑلاک:ےہک:اگ:ںیم

االتم::اسےنم:ے:،:اػ:اک:رتہمج:میکح:ےارقلاؿ:اس:وتق:ریم:ؿایب:وکباس:دنب:رکو،:ریسفت:،ےیجیک

ملتل

ہک:ام :ابپ::اک:رتہمج:رفامرے:ںیہ:ہماتنہرلوہک:نو :تم:رکان:اور:رفامرے:ںیہ: دجمد:ا

ارخ:اوہن : ے:اپال:وپاس:ے۔:،ںیہن:ڑھجانک: یھ:وک:یھبک

ی :اکی

ن

اک:واہعق:بج

ی :اکی

ن

اےنپ:رھگ:ےک:نحص::ےیل:وک:وگد:ںیم::وھچےٹ:ےچباک:ہصق:ے:ہک:وہ:اےنپ:دنہو:بج

ی :،ایگ:رپ:ا:رک:ھٹیب:ویارد:ا:اس:یکوک:کیاھت۔:ا:اھٹیب:ںیم

ن

نوےئ::رپ:وکے:وک:ےھٹیب:ویار ے:د:ےک:ےٹیب:بج

دنہو: ے::ںیہ،:وک:اکاک:ےتہک:دنہو:ااب:ے؟:دنہواتسؿ:ںیم:ایک:ہیرک:اےنپ:اباب:ےس:وپاھچ:اے:اکاک!::ھکید

دہعف:ھجم:ےس:وپاتھچ::ینتک:ہیاور:اہک:وھکل:ہک::ایوک:الب:ا:ے،:رھپ:اھکہت:ےنھکل:واےل:یشنموک:ہی! ہک:اٹیب:ایاتبد

ےس:اہک:ھکل:دو:ہک:دو::ا:ے۔:رھپ:یشنموک:ہی: ے:اہکےک:دعب:اس: ے:رھپ:وپاھچ:وت:ااب:رید:یے؟:وھتڑ

:رہ:رمہبت:ے؟:اور:اس: ے:ایک:ہیاہک:اکاک!::کت:ہک:وس:رمہبت:اس:ڑلےک: ے:اہی ،دہعف:وپھچ:ایل

ڈاؽ:دو۔:خیرپ:اتر:اھکےت:ا:ے۔:رھپ:اس: ے:اہکوک:ہی!::اٹیبایوجاب:د

اس::،ا:ارک:اھٹیبرپ:وک:ویاردؿ:د:کیوت:ا:ابپ:ڈباھ:اور:زمکور:نوایگ:ہیڑبا:نوا:اور::اٹیب:بج

ہک::ے؟:اس: ے:ااحتمؿ:ایل:ایک:ہی! فرػ:ااشرہ:رک:ےک:اہک:اٹیب:ےس:وکے:یک:ابپ: ے:اےنپ:ےٹیب

:رھپ:وہ:وھتڑے؟:اس: ے:اہک:اکاک!وک: اتانتک:وجاب:د:ہی ںیھکید :پچ:راہ،:رھپ:رید:یا:ے۔:ااھچ!

:ی۔:دنہو:وھتڑ:ہیا:ے:وک:ای،دہعف:اتبوت:د:کیے؟:وت:اس: ے:اہک::ےلہپ:ا:ایک:ہی!دوابرہ:اس: ے:اہک:اٹیب

دو:دہعف:وجاب::رپ؟:وت:اہک:اکاک!نس:ول،:ویارے:د:ایک:ہی!دہعف:اہک:اٹیب:یرھپ:پچ:راہ،:رھپ:بج:رسیت:رید

ے؟:تہب:وغشمؽ::ایک:ہیا:ے،:اب:تم:وپانھچ:ہک:نو :ہک:وک: اتدہعف:ہہک:د:یدے:اکچ:نو ،:رسیت

رمہبت::ےک:دعب:اس: ے:بج:وچیھت:رید:یے۔:وھتڑ:اکؾ:ںیہن:یہ:کیےھجم:ا:ی،ے:ریم:زدنیگ

نیوقحؼ:اولادل 26

:ےھرٹ:ہن:رکو،:دیس:رٹ:ایدہے،:ز:رٹ:اگل:ریھک: ے:اہکاکاک!:ایک:رپ؟:وت:ےٹیب:ویارے:د:ایک:ہی!وپاھچ:اٹیب

دہعف:وت:وجاب:دے:اکچ:نو ،:اب:اہک:وت:اپ:وک::ے،:نیت:ڑپے:رنو،:اب:ےھجم:ربداتش:ںیہن

:ےئگایھٹس:اس:ےیل:،دالخ:رکدو :اگ،:اب:اپ:اسھٹ:اسؽ:ےس:اورپ:نوےئگ:ںیہ:اپلگ:اخ ے:ںیم

ی ںیہ

ن

ےک:اسےنم:راھک: اھکہت:وت:ےل:اان،:رھپ:اھکات:وھکؽ:رک:ےٹیب:ا!:ذرا:ریم ے:اہک:یشنم:۔:بت:اس:بج

و: ے::ادنر،اس:ےک::ھکی!:داور:اےس:داھک:رک:اہک:او:اظمل!:انالقئ!:ثیبخ

وساؽ::یہیبج:وت:وھچاٹاھت:وت:ت

اھت:اور::ایوہج:ےس:ےھجت:وس:دہعف:وجاب:د:تقفش:یک: ے:ابپ:یک:وس:رمہبت:ھجم:ےس:وپاھچ:اھت:اور:ںیم

واہعق:ھجم:ےس:اشہ::ہیے؟::ایک:قح:ادا:وت: ے:ابپ:اک:ایک:،ر:نوایگادہعف:ےک:دعب:ےب:ز:اب:وت:نیت

اھت۔:ایرفام:ؿاصبح:رۃمح:اہلل:ہیلع: ے:ایب:دبعاینغل

اجزئ:ںیہن:احؽ:ںیم: یس:ےس:ےب:ادیب:وادلنی

: اجزئ:یاور:دبزیمت:اؿ:ےک:اسھت:اتسگیخ:نو:اجےئ:وت: یھ:ارگ:ام :ابپ:ےس:ملظ: یھ:

:اعمل:یلص:ںیہن :رسور : ے:رعض:ایک:اہلل:ہنع::ریاحصیب:کیوملس:ےس:ا:ہیلع:اہلل:اعتیل:ے۔

ہکمہ:اؿ:ےک:اسھت:ااسحؿ::رھپ: یھ:وت:ایک:ںیرک:ارگ:امہرے:ام :ابپ:مہ:رپ:ملظ: یھظلماهوان

:ایوملس: ے:رفام:ہیلع:اہلل:اعتیل:وت:اپ:یلص:ںی؟رک

ظلماهوان

ظلماه،وان

؎7ظلماه،وان

۔:ولعمؾ:نوا:ایرمہبت:رفام:نیت:ںی،ارگہچ:وہ:ملظ:رک:ںی،ارگہچ:وہ:ملظ:رک:ںی،!ارگہچ:وہ:ملظ:رکاہ

اور::وہج:ےس:ارگ:ام :ابپ:اک:لمحت:زمکور:نو:اجےئ،:اؿ:ےک:دؽ:و:دامغ:زمکور:نو:اجںیئ:ہک:ڑباھےپ:یک

:ز :اوالد:ےس:ملظ:و نو::ڑےھوت:اؿ:ےک:ملظ:رپ:ربص:رکو۔:بج:ام :ابپ:ںو:رک:ںیھٹیب: یھ:ایدیتوہ

فرح:اؿ:ےک:دؽ:و:دامغ:زمکور:نو::وھچےٹ:ےچب:یک:،اجےت:ںیہ:وت:لثم:ےچب:ےک:زمکور:نو:اجےت:ںیہ

:ارگ:اؿ:ےس:یطلغ:،اجےت:ںیہ وت:اس:وک:ربداتش:رکو،::ںینو:اجےئ،:ےب:اج:ڈاٹن:ڈٹپ:رک:ذہلا

ے:ذہلا:وہب:وک::ی۔:اسس:وہب:ےس:ڑبںیرک:تیراع:وت:وھچےٹ:ڑبو :یک:بج:ڑبے:انراض:نو:اجںیئ

وہب:ےس:ا ان::اسس:وک:وخش:رےھک،:ارگ:اینپ:ے:وت:اینپ:اچیتہوہب:ےس:اراؾ:ااھٹان::ہک:ارگ:وہ:اینپ:ےیہاچ

اوالد:ےس:اراؾ:ااھٹان::اصبح:ارگ:اینپ:اسس:اک:ارکاؾ:رکے:اور:ےٹیب:ے:وت:اج:اینپ:ارکاؾ:اچیتہ

ۃالمصابحی ؎7 یمیۃالقدۃالمکتب ،بابالبوالصلۃ،2/421:مشکی

27

نیوقحؼ:اولادل

اؿ:ےک:انز::امدوہب:اور:دا:اوالد،:اؿ:یک:۔:لک:اؿ:یکںیوت:اج:اےنپ:ام :ابپ:اک:ادب:رک:اچےتہ:ںیہ

ے:سج: ے:اےنپ:ڑبو :اک:ادب::اپک:ںیم:ثیےگ۔:دح:ںیو:ارکاؾ:رک:ےگ:اور:اؿ:اک:ادب:ااھٹںیئ

:ادب:رکاںیئ اہلل:اعتیل:ایک :ارگ: یس:اس:ےک:وھچوٹ :ےس:اس:اک ے:اےنپ:ڑبو :ےس::ےگ:اور

ےگ۔:ںیرک:یاس:ےس:دبزیمت:اس:ےک:وھچےٹ: یھ:زسا:ںیم:وت:اس:یک:یک:یدبزیمت

۔:وشمرہ:رکےت:رانہ:اچےیہ:،اچےیہ:لمحت:ےس:اکؾ:انیل:ام :ابپ:ےک:اعمےلم:ںیم:ےیل:اس

:،ر:رکان:اچےیہرمع:اک:احلظ:رک:ےک:درزگ:اؿ:یک:نو:اجےئ:وت: یھ: یھ:ایدیتز:فرػ:ےس:وکیئ:ارگ:اؿ:یک

:ایس:،وھچےٹ:ےچب:ںیہ:،ابت:ںیہن:ہک:وکیئ:وت:اپ:ےتہک:ںیہ:یک:یطلغ:وھچےٹ:ےچب: ے:وکیئ:ےسیج

بج::ے۔:اس:ےیل:اجیت:زمکور:نو:لقع: یھ:وت:اؿ:یک:ابپ:ںوڑےھ:نواجےت:ںیہ:ام فرح:بج:

چب:ےتکس۔:ےس:ںیہن:نیوادل:ذیاےئےگ:ا:ںیل:کت:وخب:لمحت:ےس:اکؾ:ںیہن

اات:ے: یھ:ںیم:وک:اتس ے:اک:وابؽ:داین:وادلنی

ے:ہک:اپک:ںیم:ثیدح:

نوبکل الذ

ر خ و

ماشای :ال قیوممنھاالیوالدیامۃال

قوقال نیال

التعالی فانل عج

لصاحبہفی

مماةیاۃال

ال

؎8قبل

ام ::نکیل:ںیہ:ےتیرخ:رکدارخت:کت:ؤم:ےس:وت:سج:اک:ذعاب:اچںیہ:اور:انگنو :ںیم اعتیل:اہلل

:وج:اےنپ:ام :ابپ:وک:اتسات:ے:بج:کت:۔ںیہ:ےتید: یھ:ںیم:داین:ابپ:ےک:اتس ے:اک:ذعاب:اہلل:اعتیل

:یک:پ۔:ارگ:اوالد:ددنیار:ہن:نو:وت:ام :ابایتکس:اس:وک:ومت:ںیہن:۔زسا:ہن:تگھب:ےل:یک:وہ:اےنپ:ےیک

اےس:اس:وتق::ای،صخش: ے:ام :ابپ:وک:اتس:ے۔:دووتس!ارگ: یس:یتگل:یاھبر:یدختم:اوالد:وک:ڑب

اور::۔ےک:اافلظ:ںیہ:ثیدح:ہیبج:کت:اس:اک:ذعاب:ہن:ھکچ:ےل:اگ۔::کت:ومت:ہن:اےئ:یگ

ہک:وملس:رفامےت:ںیہ:ہیلع اہلل:اعتیل:ے:ہک:رسور:اعمل:یلص:ثیدح:یدورس

نوب الذکل

ف

منھاماشایغ :ال والدال

قوقال ین

فانہ

ل عج

ی

لصاحبہف

مماةیاۃالال

قبل

بیوة،دارالمرعفۃ،البوالصلۃکتاب،4/156:لاکمالصححییلمستدركال ؎8

نیوقحؼ:اولادل 28

:ذیاو:ا:انرفامین:یک:نی:اگ: شخ:دے:اگرگم:وادلنج:انگنو :وک:اچے:ےس:وت:اہلل:اعتیل:انگنو :ںیم:اور

:ںیذعاب:انزؽ:رک:رکے:اگ،:ہکلب:رم ے:ےس:ےلہپ:اس:صخش:رپ:اہلل:اعتیل:وک:اعمػ:ںیہن:راسین

اسنھپ:رے:اگ۔:ںیم:تبیصم:ہن: یس:ےس:ہن:رہ:ےکس:اگ،: یس:ےگ،:وہ:نیچ

ہک::ایام ے:رف:اہلل:ہیلع:رۃمح:یاصبح:وھپوپلر:رضحت:ومالان:اشہ:دبعاینغل:خیش:ریمے

ابسن:ےک:دروتخ ::ینعی ،کت:اچنیھک:یڈاؽ:رک:وسبار:ریس:رگدؿ:ںیم:صخش: ے:اےنپ:ابپ:یک:کیا

:اب:اےگ:ہن:انچنیھک:ےس:اہک:ہک:ےٹیب:ابپ: ے:ےٹیب:،رک:ےل:ایگ:کت:چنیھک ورہن:وت:اظمل:نو:اجےئ:اگ۔::!:

نوا؟:اہک::ںیہن:ملظ:ہیوت::اچپس:م ؾ:وج:اچنیھک:کت:اچسیل:اہی !:دروازے:ےس:اہک:ہک:ااب: ے:ےٹیب

اھت:۔:کت:اچنیھک:اہی اےنپ:اباب:وک:ینعیدادا:وک::ے ے:ریت:!:ویک :ہک:ںیمںیہن

رک ے:ےگل،::نیقلت:ہملک:یک:اک:ااقتنؽ:نو: ے:اگل:وت:ولگ:اںیہن:ری:اہلل:ہنع:احصیب:اکی

ام :وک: اؿ:یک:ایہکوملس: ے:رفام:ہیلع:اہلل:اعتیل:لکن:راہ:اھت۔:وضحر:یلص:ہنم:ےس:ہملک:ںیہنرگم:اؿ:ےک:

مت:اےنپ:ےٹیب:وملس: ے:وپاھچ:ہک:ایک:ہیلع:اہلل:اعتیل:وت:اپ:یلص:ام :احرض:نوںیئ:ولباؤ۔:بج:اؿ:یک

:اہلل:اعتیل:اس:ےس:انراض:نو ۔:اپ:یلص:روسؽ:اہلل!:ںیم:ای انراض:نو؟:اوہن : ے:اہک:اہ ےس

!:وت:اوہن : ے:اہک:ہک:ںیہنےلج؟::اگ:ںیم:نو:ہک:اہمترا:اٹیب:مت:دنسپ:رکیت:ہک:ایک:ایوملس: ے:رفام:ہیلع

ےس:اےس:اعمػ:رکدو۔:اوہن : ے:اعمػ::یسب!:رھپ:دلج:ایوملس: ے:رفام:اہلل:ہیلع:یلص وضحر:

۔ہملک:ڑپاھ:اور:روح:رپواز:رک:یئگ ے:وفرا::ری:اہلل:ہنع:وتاس:احصیب:ایرکد

:اشہ:دبعاینغل:خیش:ےریم:،اصبح:ےلم،:ابمل:رکات،:وگؽ:وٹیپ:یومول:کیا:ںیم:ےھجم:یئبمب:

اخفر::یک:یویب:رمہبت:اینپ:کیا:ار،:نکیلڑبے:م دج:زگ:،ےس:تع:ی:رۃمح:اہلل:ہیلعبح:وھپوپلراص

نو:رک:رمے۔:اؿ:ےک::ہک:اہلل:رکے:وت:وکڑی:یام : ے:دب:داع:د:ای،ام :وک:ھچک:تخس:تسس:ہہک:د:اینپ

:ؿ:یکہک:ا:ایاوہن : ے:داھک:،اسؽ:رمع:یھت:ابسیئ:لکشم:ےس:سیب:اھکی،وکڑھ:د:وخد ے::ںیم:اہھت:ںیم

وہج:ےس۔::دب:داع:یک:ام :یک:نوا؟:اہک:وکڑھ:ےسیک: ے:وپاھچ:ہک:ںیہمت:ے۔:ںیم:ڑس:رک:لگ:ریہ:ایلگن

رے:ؽدوون :ےک:وقحؼ:اک:ایخ:یاور:ویب:ام

اہلل:واےل:ےس:: یس:۔:اس:ےک:ےیلؤام :اک:دؽ:ہن:داھک:یھبک:ےک:اعمےلم:ںیم:یروھک!ویب:اید

اک:قح:ے:اس:وک::یوج:ویب:ے۔:نکیل:وت:وہب:ا ے:وا ی: یھ:یےس:اھجمسؤ:ہک:ریت:وک:رنیم:یوشمرہ:رکول۔:ویب

29

نیوقحؼ:اولادل

:دےی۔ےک:وقحؼ:رتک:رک:یویب:ہک:ام :ےک:وقحؼ:ادا:رک ے:ےک:رکچ:ںیم:ںیہن:ہیادا:رکےت:اجؤ۔:: یھ

وپےتھچ:رنو،:دوون :وک:وخش:رےنھک::دوون :ےک:وقحؼ:ےک:ابرے:ںیم:یےس:ام :اور:ویب:نیہکلب:املعےئ:د

ھجم:ےس:لم:رک:وشمرہ::ںیم:اہنتیئ:وپےنھچ:ےک:ےیل:ہقیرکو:اور:اس:اک:فر:وکشش:رکو،:دوون :اک:قح:ادا:یک

نو،::اعسدت:یشخب:یک: ےااھٹ: وجایت: ے:زبروگ :یک:اہلل:واےل:ےس:سج:وک:اہلل:اعتیل: یھ: یس:ای ےیجیک

اتہک:وہ::اعمل:وک:البںیل:االتخػ:لچ:راہ:نو:وت: یس:ںیم:۔:ام :ےٹیبلم:رک:وشمرہ:ےیجیک:ںیم:اس:ےس:اہنتیئ

۔:اےنپ:اےنپ:احالت:اؿ:ےس:ںیاپ:وک:وتق:د:وج:اہلل:ےک:ےیل:ںیہن:یمک:املع:یک:ےسی۔:اںیرکد:ہلصیف

اہلل: ے::ےگ۔:وشمرہ:ںیم:متخ:نواجںیئ:ربتک:ےس:ڑبے:ڑبے:ےنتف:اؿ:اشء:اہلل!:وشمرہ:یک:ںی،رک:ؿایب

۔ےس:وشمرہ:رکںیل:نیاےئ:زبراگؿ:د:اعمہلم:شیپ:وکیئ:ے۔:بج: یھ:تہب:ربتک:ریھک

وخب:ادب:ےس:ابت:رکان:اچےیہ:ےس:وادلنی

:اراشد:رفامےت:ںیہ واعتیل:اےگ:اہلل:احبسہن:اور

کر

ل ماقو ل ی ماوقل

نس:ول!:نج::!:مت: یھاور:وٹیب:!!:نس:ولاؿ:ےس:ابت:رکان:وخب:ادب:ےس:ابت:رکان۔:اے:ویٹیب:بج

ارقلاؿ:اسےنم:رےھک::ؿایب ریسفت:ںیم:ےیل:وخب:وغر:ےس:نس:ول،:اج:ایس:،ےک:ام :ابپ:زدنہ:ںیہ

کر نوےئ:نو

ل قو ما ل بج:ام :ابپ:ےس:ابت:رکو:وت:ادب:ےس:ابت::اوری ماوقل

:ااباجؿ!:ںیم ےس:دروخاتس:رکات:نو :ہک:اپ:ےھجم:::اپالف :ہگج:اجان:اچاتہ:نو ،:ںیم:رکو،

۔:ااب:اجؿ:وہک۔ےیجیااجزت:دے:د

مکح:رک ے:اک:راایتخ:یےک:اسےنم:اعزج:وادلنی

:ےینس:اےگ

م ح منارل ل ماجناحالذ ل

فض ۃواخ

اےنپ:دنکوھ ::ینعیےک:اسھت:ےکھج:رانہ۔::یام :ابپ:ےک:اسےنم:تبحم:اور:تقفش:ےس،:ااسکنر:اور

:وتاعض۔: :ذؽ:ینعم:ذتل، :انجح:ینعم:دنکاھ، :روتاعض:اایتخ:ینعیوک:ذتل:ےک:اسھت:تسپ:رانھک،

حم ؟اور:ویک،رکےت:نوےئ:ےکھج:رانہ وہج:ےس،:ام :ابپ:زمک:ور:نوےئگ،::،رتمح:یک:ۃمنارل

نیوقحؼ:اولادل 3۱

ٹف:ےک:ےھت:وت:ام :ابپ: ے:انتک::کیبج:مت:ا:؟ہک:ںیہن:وت:مت:وک:رمح:اان:اچےیہ:ےئگڈبےھ:نو

واور::یھت:رات:رات:رھب:ام :اپیتل:،ااھٹیئ:فیلکت:ینتک:رپورش:ںیم:یاہمتر:ایاھت،:ومت:ااھٹاہمترا:گ

اور::یھت:مت:وک:وسےھک:دگے:رپ:اٹلیت:،یھت:یتٹیل:ںیموممس:ہگج:ڈنھٹے::یک:بوخد:اہمترے:اشیپ

و:،یھت:ڑپکے:دبؽ:رک:امنز:ڑپیتھ:،یھت:رھپ:حبص:وہ:اہنیت:اید:ومت:ےک:نپچب:ےک:زام ے:وک:وت:اےنپ:گ

:اس:ےیل :وتاعض:ےس:ےکھج::یہک:ام :ابپ:ےک:اسےنم:ااسکنر:رفامےت:ںیہ:اہلل:اعتیل:روھک۔ اور

حموہج:ےس؟::اور:انکھج:سک،رانہ وہج:ےس۔:،:رتمح:یک:ۃمنارل

نیقلت:داعےئ:رتمح:یک:ےک:ےیل:وادلنی

:داع: یھ:اکؾ:ےلچ:اگ:ہکلب:اؿ:ےک:ےیل:ےس:ںیہن:ےنکھج:یہ:ہک:اخ ی:اےگ:رفامےت:ںیہ:اور

داع:ے؟:اہ!:امہرا:اپ:اک:اخقل:اھکسراہ:ے::امانگن،:وہ:وکؿ:یس

ھماکمار حم ار ب روقل ب ن اصغیی

ی

ہک:اوہن : ے::اسیج:ام :ابپ:رپ:رتمح:انزؽ:ےیجیک:ےرب!:ریم:ےداع:امانگن:ہک:اے:ریم:وی

۔:مہ:دالرے:ںیہ:ایدامہرا:نپچب::اہلل:اعتیل:،اورپ:رمح:ایک:ےریم:،ےھجم:اپال،:رپورش:یک:نپچب:ںیم

ںوڑےھ:ام :ابپ::تق:ںیماور:اط:۔:وجاینوت:ا ان:نپچب:وھبؽ:اجےت:ںیہ:نپچپ:اسؽ:ےک:نو:اجےت:ںیہ

:اہلل:اعتیل:نوراہ:ے:نکیل:رکاجات:ے:اور:اتہک:ے:ہک:سب:اب:ربداتش:ںیہن: ااسنؿ:اتسگایخ:ےس

اور:ام :ابپ:ےک:ااسحانت::ایدالد:ایدامہرا:نپچب::ںیمہ:سج:ںیم:داع:اھکسیئ:یسیا:ںیم:تی ے:اس:ا

داع:رکو::وی ھجم:ےس::ںیم:ہک:اؿ:ااسحانت:ےک:دبےل:ےیدال:د:اید یھ

ھماکمارب حم ار ب روقل ن اصغیی

ی

:ینعیےھجم:اپال::ہک:اوہن : ے:نپچب:ںیم:ام :ابپ:رپ:رتمح:انزؽ:رفاماسیج:ےرب!:ریم:ےریم:اے

۔اچےیہ:نوین:داع: یھ:ہی۔اسھت:رتمح:اک:اعمہلم:ایک:ےریم

داعےئ:رتمح:اک:وبثت:ےیل:رمدشےک

:ومالان:ارشػ:یلعاالتم::میکح:ںیم:لیےک:ذ:تیا:ایس

ملتل

:اہلل:ہیلع:رۃمح:یاھتون:دجمد:ا

كسج:اک:انؾ::ںیم:احہیش:کیارقلاؿ:ےک:ا:ؿایب:ریسفت ول السكممکلفمسائل ول

م:لکال

31

نیوقحؼ:اولادل

:ا:تیہک:اس:ا:ے،:رفامےت:ںیہ :اپےنل:امسجین:ہلئسم:اثتب:نوات:ے:ہک:ےسیج:کیےس:وصتػ:اک

:رواحین:یوج:اہمتر و:رمدش:ے،::فرح:وج:اہمترا:خیش:مکح:نوراہ:ے:ایس:داع:اک:واےل:ام :ابپ:ےک:ےیل

نج:ےس::خیےس:اثتب:نوات:ے۔:ذہلا:اشم:تیا:داع:امانگن:ایس: یھ:رکات:ے،:اس:ےک:ےیل:رتتیب

: ۔:بج:امداعوگ:رانہ:اچےیہ یھ:اؿ:ےک:ےیل:ےھکیس:نیااسنؿ:االصح:سفن:رکاےئ:اور:اؿ:ےس:د

داع:امےگن۔:رضحت:رۃمح:اہلل:ہیلع: ے:اھکل:ے:ہک:: یھ:ےک:ےیل:ےنپ:خیشداع:امےگن:وت:ا:ابپ:ےک:ےیل

رپورش:رکات:ے،::رواحین:خیش:،رپورش:رکےت:ںیہ رپورش،:ام :ابپ:امسجین:ینعم:ںیہےک:رںوتیب

:ہی۔:داع:امانگن:اچےیہ:اؿ:بس:ےک:ےیل:،رواحین:ای ے:وخاہ:امسجین:رپورش:یک:سپ:وہنج : ے: یھ

داع::اولسلک:ہک:اےنپ:رمدشو :ےک:ےیل:ول:اسملئ:ھکیاہلل:ہیلع:ےک۔:د:االتم:رۃمح:ولعؾ:میکح:ںیہ

اوالد:رپ:اور:رھگ:واول :رپ:رتمح:انزؽ:رفام۔:یک:رپ،:خیش رکو:ہک:اے:اہلل!:امہرے:خیش

داع:اور:اؿ:ےک:رہش:واول :ےک:ےیل:اےنپ:خیش:یکہیلعہللتمح رویم:ومالان

داع::ےک:ےیل:ہلل:ہیلعزیی:رۃمح:اربت:نیسمش:ادل:اےنپ:خیش::رۃمح:اہلل:ہیلعرویم:ومالان

:نیراتہ:ے:وت:رصػ:سمش:ادل:ںیم:زیوج:رہش:ربت:نی،سمش:ادل:ریپ:اہک:اے:دخا!:ریم:رفامےت:ںیہ

:ینعیاوالد:رپ:رتمح:وک:اخص:ہن:رفام:ہکلب:وپرے:رہش:واول :رپ:رتمح:انزؽ:رکدے،::اور:اؿ:یک:زییربت

؎ :واول :رپ:رتمح:انزؽ:رفام:::اؿ:ےک:رھگواول :رپ:اور:مامؾ:رہش:ررپ:او:زییربت:نیسمش:ادل:ریپ:ےریم

اج :زام ے:ومج:روح:ازیگن:رہ

زیای ربت رب: رعش: رفاز::از:

:زیوخوبش:وک:ربت:اینپ:وا ی:ےنیاور:راتح:رھب:د:یادب:ت ایح:امظع:ےس:رتمح:اور:اجؿ:ںیم:رعش

::واول :رپ: یھ :وک: یھ:کیےک:ا:زیوپرے:رہش:ربت:ینعیانزؽ:رکدے، : رحموؾ:ہن:رفام۔:ویک:رفد

:اج:وت:ریپ ےک::وج:ریپ:ولگ:ںیہ:ےسیاور:وکؿ:ا:داع:رک ے:واےل:مک:ںیہ: یھ:ےک:ےیل:اصبح!

:ںیداع:رک: یھ:واول :ےک:ےیل:فی۔:امہرا:رفض:ے:ہک:مہ:ےکم:رشںیداع:رک:ےیل:وپرے:رہش:ےک

افحتظ:رفام،::یک:نیفیرش:ہک:اے:دخا!:رحنیم:ںیداع:رک: یھ:واول :ےک:ےیل:فیرش:ےنیاور:دم

رفام۔:تبحم:اور:اؿ:اک:ادب:مہ:وک:بیصن:افحتظ:رفام:اور:اؿ:یک: یھ:ول :یکواہ :ےک:رےنہ:وا

نیوقحؼ:اولادل 32

ہن:نو:داھکوے:یک:یےس:نسح:ولس:ک:اور:اعزج:وادلنی

ہک:رفامےت:ںیہ:اہلل:اعتیل:اےگ

بماف لم

اع ربکم سکم روھک!:اہمترا:رب::اید نفو

اہلل::رۃمح:یاالتم:اھتون:ب:اجاتن:ے۔:میکحاہمترے:دول :ےک:احؽ:وک:وخ:وک،اریمضل:اہمترے:امیف

تبحم:اور::ہیادب:،:ہیے:ہک:ام :ابپ:اک::ایک:ؿرطب:ایب:ہیےس::تیا:اک:یلھچپ:تی ے:اس:ا:ہیلع

ہن:نو،:دؽ:ےک:اسھت::اداھکو:ہن:نو ،:اخ ی:رصػ:ااہظر:ےک:ےیل:نوےئ:ںیہ:ؿوج:ایب:ہتمظع:وریغ

:ھچک: یھ:دؽ:ںیم:نکیل:نوےئ:ںیہ::اکھج:ےک:ےھٹیبہن:نو:ہک:اظبرہ:وت:دنکاھ:اسیتبحم:نو۔:ا:ام :ابپ:یک

!:دخا:بک:اؿ:وک:ااھٹےئ:اگ؟:اؿ:ںیرک:ہک:ایک:وکس:رے:ںیہ:ے،:دؽ:ںیم:ںیہن:وخایہ:تمظع:و:ریخ

اکروابر::وہج:ےس:ںیم:اور:اؿ:یک:ام :ابپ:ڑپے:ڑپے:گہ:رے:ںیہ:ہیومت:ااجےئ،::یوک:دلج

ے،:اہلل:اؿ:وک::رپورش: یھ:اؿ:یک:،ںیہ:اجاپراہ:نو ،:وھچےٹ:وھچےٹ:ےچب: یھ:ںیہن: یھ:ےک:ےیل

اہمترا:رب:اہمترے:دول :ےک:احؽ:وک:وخب:اجاتن:ے۔:ذہلا:::رفامےت:ںیہ:ااھٹےل۔:اہلل:اعتیل:یدلج

ربتک:دے:اور:اؿ::ںیم:زدنیگ:دؽ:ےس:اؿ:ےک:اسھت:تبحم:رکو:اور:دؽ:ےس:داع:رکو:ہک:اہلل:اؿ:یک

۔اپ:رپ:ر:تمح:انزؽ:نویگ:ےگ:وت: یھ:رںیہ:رپ: یھ:رپ:رتمح:انزؽ:رفامےئ۔:ارگ:ام :ابپ:اچراپیئ

افعضء یہرزؼ:اور:رصنت:الہ اک:ببس:ںیہ:ی

:ہن:نو:وت: یھ:اطتق: یھ:یک:ؿرپ:نو،:ایب:اچراپیئ:خیش:ای!:ہک:ارگ:ام :ابپ:رےیھک:ایداس:وک::

ےگ،:ارگہچ::رںیہ:ربوتک :ےس:رحموؾ:ںیہن:اوالد:اؿ:یک:اور:ام :ابپ:یک:اور:اطنیبل:دینیاپ:رم

:یربتک:ےس:اپ:وک:روز:اؿ:یک:نکیل:؟ڈبےھ:ام :ابپ:امکےتکس:ںیہ:دے:ےتکس،:ایک:ںیہن:وہ:امکرک

ے::اپک:ںیم:ثیدح:؟ےسیک:،یگ:ےچنہپ

ونبضعفائکمانما؎9ترزقونوتنص

ے:اہمترے:زمکورو ::دمد:ایت:یربتک:ےس،:اہمتر:اجےت:نو:اےنپ:زمکورو :یک:ےیرزؼ:د:مت

۔ربتک:ےس:یک

ایجایمسعید،بابفالستفتاحبصعالیکالمسلمی،1/299:جامعالتمذی ؎9

33

نیوقحؼ:اولادل

:ایہل:افعضء ںیہ:ہعیےس:افحتظ:اک:ذر:ذعاب

شلول ے:ںیم:رشح:اجعم:ریغص:ریادقل:ضیف:ثیدح:یدورس:اور وخ

ی

ر

ڑبے::ارگ:کع

ےکھج:ےکھج:ےنلچ:واےل::احتل:ںیم:ے،:روکع:یک:نویکچ:یرمک:ڑیٹ:ےس:نج:یک:ایدیتز:ںوڑےھ،:رمع:یک

ڈبےھ:ہن:نوےت:خ،ویش فال

واط

ر

ع وبھا وصعمؾ:ےچب:ہن:نوےت:ودھ:ےتیپارگ:د:اورض ئم

تع

ر

:ےب:زابؿ:اجونر:ہن:نوےت:ؿاور:ارگ:اہمترے:درایم

ب لص عل

ایکم عذابصب

؎10ال

العہم::ںیم:رشح:اجعم:ریغص:ریادقل:ضیف:ےیھکی۔:دےتیفرح:ذعاب:رباسد:مہ:اہمترے:اورپ:ابرش:یک:وت

ربتک:ےس،::ے:ہک:مہ:اےنپ:ڑبے:ںوڑوھ :یک:لقن:یک:تی ے:روا:اہلل:ہیلع:رۃمح:یدبع:ارلؤػ:انمو

۔ذعاب:ےس:ےچب:نوےئ:ںیہ:وچب :ےک:دصےق:ںیم:ربتک:ےس،:دودھ:ےتیپ:ےب:زابؿ:اجونرو :یک

ےس:اعمیف:نیاور:وادل:اطخؤ :رپ:اہلل:اعتیل:زگہتش

تیدہا:امےنگن:یک

:رب:اہمترے::رفامےت:ںیہ:واعتیل:اہلل:احبسہن :وت وک:وخب:اجاتن:ے:اریمضل:امیفاہمترا

نواان لتک صی

::ارگی :اعسدت:دنم:نو :دؽ:ےس:تبحم:رکےت:نو:نکیل:ینعیمت :یھبک:مت

:امگن:ول،:ام :ابپ:ےس: یھ:ےس:اعمیف:یوت:مت:دلج:طلغ:ابت:ہنم:ےس:لکن:یئگ:وکیئ:الھجنھجٹہ:ںیم

ویک :ہک:،اور:مہ:ےس: یھابفانہ و

کانلل

:ہک:اہلل:اعتیل:رفامےت:ںیہ:اعتیل:اہللفوراغی

: یس:اینو::ایدرتف:ےس:اکھت:امدنہ:ا:اٹیب:ے۔:نواتکس:ے:یھبک: اتاطخ:اعمػ:رکد:وتہ:رک ے:واول :یک

:زہارو:ںیم:تبیصم :اس:وک :اس:وتق:ام :ابپ: ے:وکیئ: :مغالتبم:نو، اور::ابت:یہک:نو ،

ےس::یبج:نوش:ااجےئ:وت:دلج:وت:دعب:ںیم:اس:ےک:ہنم:ےس:ھچک:طلغ:لکن:ایگ:الھجنھجٹہ:ںیم

اھت،:اس::اشیؿرپ:ںیم:ایمغ:اھت::ایےھجم:دصہم::ایاکھت:امدنہ:اھت::امگن:ےل:ہک:اج:ںیم:ےس:اعمیف:نیوادل

:اہلل:ےک:ےیل:اعمیف:ںیم:،ایئگ:یھچک:زیت:زابؿ:ںیم:یوہج:ےس:ریم ےھجم:اعمػ::اچاتہ:نو ،

رضعیانوصب،ولولرجالخشعذکرهبلفظ،التہیبالحادیمنالکمال،(43732)16/15:کزنالعمال ؎10

2/214:یاجلامعالصغ/ۃمؤسسۃارلسال،البل:صبایکمودوابرتعلصبعل

نیوقحؼ:اولادل 34

گن:ولام:ہک:اعمیف:رفامےت:ںیہ:اہلل:اعتیل:ےیجی،رکدابفانہ و

کانلل

دنبے::وجغفورای

ے۔: اتاطخ:وک:اعمػ:رکد:اؿ:یک:اہلل:اعتیل:وتہ:رکےت:ںیہ:،اچےتہ:ںیہ:اعمیف:اطخؤ :یک:اینپ

: ںیم ربدارو :رفام وافت:ےک:دعب:اؿ:ےک::یک:وادلنی

ہقیاشلم:نو: ے:اک:فر

ااقتنؽ:رکےکچ::نیاھت:اور:اب:وادل:ایوک:اتس:نیرے:وہ:ولگ:وہنج : ے:اےنپ:وادل:اب

ے:اھکل:ے:ہک:نج:ےک::اہلل:ہیلع:اصبح:رۃمح:ایومالان:زرک:ثیادحل:خیش:ںی؟رک:وت:وہ:ولگ:ایک:ںیہ

:اینپ:نینو:اور:وادل:نویئگ:وکاتیہ:ام :ابپ:ااقتنؽ:رکےئگ:نو :اور:اؿ:ےس:ام :ابپ:ےک:وقحؼ:ںیم

ہخسن::اس:اک: یھ:؟رکان:اچےیہ:ایک:ےیل:رک ے:ےک:ےس:انراض:ےھت:وت:اب:اؿ:وک:رای:اؿ ںیم:تایح

:اؿ:ںیم:ایہک:سج:ےک:ام :ابپ:دوون :اک::وملس:رفامےت:ںیہ:ہیلع:اہلل:اعتیل:۔:رسور:اعمل:یلصنس:ںیل

نو:اور::نویئگ:تیدہا:دعب:ںیم:نو:نکیل:ایاؿ:وک:اتس:ںیم:اور:اس: ے:زدنیگ:اک:ااقتنؽ:نو:ایگ:کیےس:ا

:انرفامؿ:اوال:اس: ے:وتہ:رک ی :وہ :اؿ:ےک:ےیلنو:وت : : رے:وت:داعےئ:رتمح:و:رفغمت:رکیت:د

ودعہ:ے۔:ںیم:فیرش:ثیےگ۔:دح:ںیھکل:د:ربدارو :ںیم :اؿ:وک:ام :ابپ:ےک:رفام:اہلل:اعتیل

نواتکس: ہن:نو۔:وییسوک:ام:اتہک: یس:یرکد:اپ:رضحات:ےک:اسےنم:شیپ: یھ:ثیدح:ہی

ےس:ےئگ::نو:اور:وہ:اس:ےس:انراض:داین:یک:ےس:اتسگیخ:نیصخش:نو:سج: ے:وادل:اسیا:وکیئ:اہی ے:

:ےک:ےیل:نیاور:وادل: یھ:ےس:اافغتسر:رکے:اےنپ:ےیل:رکےکس۔:وہ:اہلل:اعتیل:التیف:نو :وت:وہ: یھ

وثاب:رکات:رے،::اصیؽ اؿ:وک:ا:زدنیگ:یداع:رکات:رے،:وپر:یک:ہوریغ:رتمح:و:السیتم:رپاور:اؿ:: یھ

:اصیؽ رکاترے،:التوت:ےس:ا:ات ہق:ریخدص:،دصاقت:ےس: یھ:اور:ام ی:ابعدات:ےس: یھ:یلفن

روح:وک:وثاب:اچنہپےئ:وت:اےس:ام ::ڑپھ:رک:رثکت:ےس:اؿ:یک:ہوریغ:فیوثاب:رکے:،:رقاؿ:رش

اس:وک:اعمػ::ےک:دؿ:اہلل:اعتیل:تماور:ایق:ےگ ںیھکل:د:ابپ:ےک:رفام :ربدارو :ےک:ررٹسج:ںیم

۔ایک ںیہن:ویسوک:ام:دنبو ںیماحؽ:: یس ہک:رتمح:ے::اہلل:یک:ےگ۔:احبسؿ:اہلل!:ایک:ںیرفامد

وافت:ےک:دعب:اؿ:اک:قح:ادا:رک ے:اک:ہخسن:یک:وادلنی

رشح::یااقلر:ۃ ے:دمع:اہلل:ہیلع:رۃمح:ے:ےسج:العہم:ینیع:ثیاور:دح:کیفرح:ا:ایس

رمہبت::کیہک:وج:صخش:ا:ایوملس: ے:رفام:ہیلع:اہلل:اعتیل:ے،:وضحر:یلص:لقن:ایک:ںیم:یااخبلر:حیحص

35

نیوقحؼ:اولادل

ابپ:وک: ام :ےداعرکے:ہک:اے:اہلل!:اس:داع:اک:وثاب:ریم:وی ےنھ:ےک:دعب:داع:ڑپ:لیدنمرہج:ذ

ے::ہیاور:وہ:داع::ایاک:قح:ادا:رکد:نیاچنہپدے:وت:اس: ے:اےنپ:وادل

مد

عالمالال لرب

،ی می الس رب وی عی

ال رضرب

ال ةورب مل

،ی ول

الکبفیا: الس می عزةوی

رضوہوال

وال

کیز

ال

،ی مدرب

لال

می الس ةوی عیال رضرب

ال ورب مل

م،ی

عظ

ال فۃول می الس رضةوی

وال

عزوہوال

کیز

ال

،ی می الس ملکرب

ہوال ةوی

ال ورب عی

ال رضورب مل

،ی

ور الن فول می الس عزةوی

رضوہوال

وال

کیز

ال

؎11ی

وج:مامؾ:اہجون :اک:اپےنل:واال:ے،:وج:بس:اامسون :اک:رب:ے::ںیہ:اس:اہلل:ےک:ےیل:ںیفیرعت:مامؾ

:ڑبایئ:یک:رصػ:ایس:ںیم:اور:زنیم اک:رب:ے،:مامؾ:اہجون :اک:رب:ے،:اامسون:زنیم:یاور:وج:وپر

:یک: وج:لک:اامسون:ںیہ:ےک:ےیل:اس:اہلل:یہ:ںیفیے:اور:وہ:اغبل:ے،:تمکح:واالے،:مامؾ:رعت

:یک:رپورش:رک ے:واال:ے:اور:وج:مامؾ:زنیمے:اور:اامسون ::ااعلنیمل:رپورش:رک ے:واال:ے،:رب

ابداشہ:ے:وج:مامؾ:اامسون ::اسیا::ے،:ویہے:اور:وہ:زرب:دتس:ے،:داان:زبریگ:یک:ایس:ںیم:اور:زنیم

اک:رپورداگر:ے:اور:مامؾ:اہجون :اک:رپورداگر:ے:اور:اامسون :اور::اک:رپورداگر:ے:اور:مامؾ:زنیم

اج:اک::،واال:ے۔:سب:ومضمؿ:متخ:نوایگ:اک:ونر:ے،:اور:وہ:اغبل:ے،:داانیئ:رصػ:ایس:ںیم:زنیم

۔اھت:ومضمؿ:ام :ابپ:ےک:وقحؼ:ےک:ابرے:ںیم

رےیھک:ؽاابعلد:اک:ایخ:وقحؼ

:ںیہ:ےننس:ایت:ؿایب:اہی ے:ہک:وج:وخانیت:ہیابت::۔:یلہپےینس:ابںیت:یھچک:رضور:اب

وہ::ںیہ:ےلہپ:چنہپ:اجیت:وج:وخانیت:نکیل:ںیہ:ریتہ:یھچب: اہج :اٹچایئ:،رمکے:ںیہ:نیت:اؿ:ےک:ےیل

وک::اچروی وت:اؿ:ےب:ںیہ:یتا:وعرںیت:بج:دعب:یک:،ںیہ:اجیت:رک:ھٹیب:لیھپ:لیھپ:اکیف:رمکو :ںیم

:لم:لم:رک:وھٹیب:ے:ہک:اہلل:ےک:ےیل:اجیت:ےس:زگارش:یک:ڑپات:ے۔:ذہلا:وخانیت:رپ:انھٹیب:ویھ ڑیس

ےس::ےقیفر:ے۔:ایس:ایدہوثاب:ز:ںیم:وعروت :وک:ہگج:لم:اجےئ۔:لم:لم:رک:ےنھٹیب:یاتہک:دورس

:وخانیت:ے،:ورہن:ںیہک: یھ:مکح:رمدو :ےک:ےیل:ہی ،اچےیہ:لم:لم:رک:انھٹیب:رمدو :وک: یھ:اہی

یۃدارالکتبالعلم،کتابالوضو:،2/17:یالقارۃمعد ؎11

نیوقحؼ:اولادل 36

نو ۔::رک:ےھٹیب:لیھپ:لیھپ:رمد:ےسیک:دجسم:ںیم:مکح:ے،:اتپ:ںیہن:ہی یہ:امہرے:ےیل:دیہک:اش:ںیہک

ے۔:اعدت:نویت:یڑب:اقمےلب:یک:اؿ:ںیم

رپ:ملظ:ے:اور:وخانیت:االسیم:اسموات:اک:رعنہ:ریغ:وعرت:یک:ودرم

:ںیم:نکیل:،اچےیہ:وات:نویناسم:ہک:رمدو :اور:وعروت :ںیم:ںیہ:یتہک:وخانیت:ضعب

:ےس:اتہک:نو :ہک:اسموات:رکان،:وعروت :وک:رمدو :ےک:ربارب:رکان:اننکمم:ے:نکیل:اپ:وخانیت

:اس:ےیل:،ںیہ:لکن:یتکس:رمدو :ےس:اےگ: یھ:وعرںیت:،ایک:یربارب:ارخت:ےک:ارج:و:وثاب:ںیم

:ہک:رمد:اچللرک:رہ:اجںیئ:یگ:اجںیئ:یسیا:تنج:ںیم:وخانیت:ےس:تہب:یس:ورتمحےک:لضف: اہلل:اعتیل

:ذہلا:وخانیت:،ںیہ:ہیراہعب:رصب:ہک:اےنپ:زام ے:یک:اہلل:ںیہ:و ی:یڑب:اینت:وخانیت:ےگ:اور:تہب:یس

:ایدہتہب:ز:تم:وھجمس،:اؿ:اک:وھتڑا:اس:لمع: یھ:احلص:رکو،:ریقح:ےس:اتہک:نو :ہک:اؿ:ےس:داعںیئ

:میلعت:زییاج:لک:ےک:ارگن:نکیل:دنب:ںیہ:رھگو :ںیم:،ںیہ:فیعض:،ےب:سک:ںیہ:ہے،:ویک :ہک:و

۔:اےہک:اؿ:وک:ابلکل:رمدو :ےک:دوش:دبوش:روھک،:رمدو :ےک:ربارب:اؿ:وک:یپ:واےل:ےتہک:ںیہ

(P.A )ےکب:اور::ایدہاھٹبؤ:اتہک:اپؿ:ز:اکؿ:رپ: یھود:ہگج:دو،:اپؿ:یک: یھ:انبؤ،:درتفو :ںیم: یھ

ػ:ےک:ڈںو :رپ:رسنو:اور::اریدیرخ:ایدہز:لکش:انبدو:اتہک:اصنب:یک:اؿ:یک: یھرپ::اصنب:ےک:لبیل

املسمؿ::ی ے:امہر:زیو امؤ :ونہب :رپ:تہب:ڑبا:ملظ:ے،:ارگن:یامہر:ہیاگلدو۔::ریوصت:اؿ:یک: یھ

لکش::ڈںو :رپ:وعروت :یک:ے۔:املسمؿ:اکراخ ے:واےل: یھ:ایرکےک:رھک:د:وعروت :وک:ذلیل

واہ ::اور:ںیلکش:ںیہ:رکاس:ابت:ےس:وت:ہی ،رکرے:ںیہ:ونہب :وک:ذلیل:ام اینپ:،ہیںیہ:ےتیانبد

:ایت:ںیہن:ےک:دروتخ :وک:انبدو۔:رشؾ: یھ:ےک:اہپڑ:انبدو،:ریمشک:ہاور:اکاغؿ:وریغ:ایدر:،ےس:اٹہںیئ

زگارش:ے:ہک::۔:اس:ےیلرکرے:ںیہ:امؤ :وک:ذلیل:یہ ےس:ےاؿ:ہک:نج:امؤ :ےک:ٹیپ

ہک:وعرت:وک:اہلل::زعت:وک:اپامؽ:ہن:رکو،:اس:ےیل:ڑھکا:رک:ےک:اؿ:یک:اربوعروت :وک:رمدو :ےک:رب

:ایانب:امںیئ:ے،:احصہ:یک:ایانب:امںیئ:اہلل:یک:ءے،:اوایل:ے،:اس:وک:زعت:اطعرفامیئ:ای ے:وعرت:انب

اصبح!:ذہلا:ابلکل::مک:زعت:ے:؟:ںوےیل:ہی وعروت :ےک:ےیل:ے،:ایک:ایانب:امںیئ:یک: ے،:ویبن

وج:وقؾ::انداؿ:رٹسمو :یک:،یکاسسنئ:داون ::،وخاون :یک:زییارگن:وا ی:ےنیرکد:اربرمدو :ےک:رب

رک:راہ:نو ،:تہب:ےس::ابت:ںیہن:بس:رٹسمو :یک:ںیم:التبم:ے:نکیل:ے،:وہ:تخس:امحتق:ںیم

:یوہ:ریم:،رے:ںیہ:ھکیس:نیتبحم:وتمظع:ے،:وہ:د:اہلل:یک:ںیم: نج:ےک:ونیس:ںیہ:ےسیرٹسم:ا

37

نیوقحؼ:اولادل

:ںیہ:رماد یریم:،ںیہ:رماد:ںیہن :وعروت :وک:ہک:اص:وج:ےتہک:ںیہ:،ےس:دور:ںیہ:نیوج:د:وہ بح!

:ہک:وعرت:ےک:ےیل:رکاؾ:ےتھکل:ںیہ:ےئاہقف اتہک:نو :۔:ںیمرمدو :ےک:دوش:دبوش:رانہ:اچےیہ

:ویک :ہک:اس:یک:اجزئ:ںیہن:یوسار:وھگڑے:یک ےس:وعروت :ےک::رپ:ےنھٹیب:ھٹیپ:ے،:رکموہ:ے،

؟ربارب:رکںیل:وک:اتبؤ:ہک:اہک :ےس:مہ:ںیہمت:ؿانزک:اقمامت:وک:اصقنؿ:اتچنہپ:ے۔:ا

اور:وفادئ:اتیمہ:یک:یددنیار:یک:وخانیت

:ا ے:وا ی:اتہک:دعب:ںیم:لم:لم:رک:ںیھٹیب:!:مامؾ:وخاںیترعض:رکراہ:اھت:ہک:یئھب:ںیم:وت

وک:اور::وخانیت:ے:ہک:رمد:رضحات:وک:اےنپ:اسھت:اینپ:ہیابت::یاور:دورس،ہگج:نو:ےک:ےیل:وخانیت

:دوخ:ہیورہن:وت:ہن::،الان:اچےیہ::ںیماجمسل:ینید:اؿ:وک: یھ:اور:وج:ڑبے:ڑلےک:ںیہ:اےنپ:وچب :وک: یھ

ےگ۔:ںیےنلچ:د:ںیہمت:ےگ:اور:ہن:یہ:رپ:ںیلچ:نید

:اہی وج:ہک:وابج:ے،:وہ::داڑی:رھک: ی:یھٹم:کیا:یاور:وپر:صخش: ے:تمہ:یک:کیا:

اسؽ:کت:اؿ::ے؟:نیت:لکش:انبریھک:ہک:اہ!:ایک:ای ے:ارتعاض:رکد:یویب:اؿ:یک:وت:وفرا :،ںیہ:اےت: یھ

:نکیل:داڑی:یھت: یھ:احال :ہک:اس:ےک:ابپ:یک:؟داڑی:رھک: ی: ہک:مت: ے:ویک:ریہ:ڑلیت:یویب:یک

:ایدہ ے:اہک:ںوول:تم،:ز:ںیم:،ےتہک:ےھت،:ھجم:ےس:وشمرہ:ایل:!:ہک:وہ:ڈےٹ:رے،:ھچک:ںیہنواہ:رے:تمہ

:رکو۔:ارگ:دؾ:ایرکو:اور:اکؿ:دابرک:ابرہ:ےلچ:اج:ےس:نس:ایل:اپؤےگ،:اخومیش:ںیہن: یھ:ںوولےگ:وت:رویٹ

ےک:دعب:اب::اسؽ ے:ذہلا:اکؿ:دابرک:ابرہ:ےلچ:اجؤ۔:نیت:اتہک:دؾ:دابرک،:ویک :ہک:دؾ:ںیہن:وت:ںیم:نویت

اؿ:اشء:اہلل:اکؾ:نب:اجےئ:اگ۔ وت::ےتہک:ےتہک،:سب:اپ:ڈےٹ:رںیہ:ے،:کھت:یئگ:وہ:اخومش:نویئ

:ںیم ؿوک:ایب: ویبیب:وت:اینپ:اچےتہ:ںیہ:ااسین:ںیم:نیاتہک:نو :ہک:ارگ:د:ںیم:ےیل:ایس

تنس:اےنپ:اگول :رپ::وملس:یک:اہلل:ہیلع:ہک:اہلل:ےک:روسؽ:یلص:ںیدہعف:ہہک:د:کی۔:ارگ:وہ:االںیئ

ںیہمت:لکش:ںیم:یک: اہلل:ےک:ویبن:مت:ےھجم:تہب:اےھچ:وگلےگ،:ںیم:،ارتعاض:ںیہن:اجسول،:ےھجم:وکیئ

: یھ:ےسی:اور:وامہ:نواگ:ایدہہلمج:امہرے:وس:وظع:ےس:ز:کینو :وت:چس:اتہک:نو :اؿ:اک:ا:اچیتہ:دانھکی

:یابت:امؿ:ےل:اگ۔:ضعب:ولوگ :وک:ویب:وہ:اؿ:یک:ے:اس:ےیل:وچ :ہک:وشرہ:وک:اؿ:ےس:تبحم:نویت

:ارگ:وہ:ابت:نس:رک:لمع:رک ے:ںیم:یک:یوہج:ےس:ویب:تبحم:یک:یک : اخہص:ہکلم:احلص:نوات:ے،

املک

ا:اخہن::ہ

:راایپ:وملس:اسیج::ہیلعاہلل:یلص:وشرہ!:مت:اہلل:ےک:یبن:رےایپ:ےہہک:دے:ہک:ریم:ہیرھگ،:ملکہ

:ا:کیا:رہچہ:انبول،:ںیم :یرضور:ںیم:تعینو ،:انتج:رش:یتیااجزت:د:داڑی:یک:یھٹم:کیتشم،

نیوقحؼ:اولادل 38

تہب:ےس:ولگ:داڑی::وخاشہ:ے:وت:اؿ:اشء:اہلل:اعتیل:یہکلب:ریم:ارتعاض:ںیہن:ے،:ےھجم:وکیئ

:اک:اگ:ےگ۔:سج:وعرت:ےک:ےنہک:ےس:وشرہ:داڑی:رےھک:اگ:اس:وعرت:وک:ےنہک:واےل:نواجںیئ

داڑی:رےنھک:اک:اگ:وثاب:ےلم:اگ۔:وثاب:ےلم:اگ:اور:وشرہ:وک

:د:وخانیت:اور :وک :داڑی:ںیوکشش:رک:انب ے:یک:دنیاراےنپ:وشرہو :اخص:رک ۔

!:اپ:داڑی:رھک:ول:اور:وضحر اےنپ:وشرہو :ےس:وہک،:دروخاتس:رکو:ہک:ایم:ےک:اعمےلم:ںیم

ےگ،:بج:اہمترا::ںیارت:ںیہن:مہ:اہمترے:اسھت:ربق:ںیم:لکش:انبول،:ویک :ہک:وملس:یک:اہلل:ہیلع:یلص

ےس:وبجمر::ےنیاہمترا:اسھت:د:ربق:ںیم:نکیل:ںیہ:یویب:یانجزہ:ارتے:اگ:وت:ارگ:ہچ:مہ:اہمتر:ربق:ںیم

:داڑی:رھک:ول،:نیت ہک:ایم:ںیہہک:د:ہیدہعف::نیت:،ںیہن:ایدہ۔:زوذعمور:ںیہ دؿ:ےک:انےغ::!

:یدیس:یاگڑ:لیر:رھپ:اؿ:اشء:اہلل:اؿ:یک:،ںیہ:اکیف:دؿ:سب:نیت:ںی،دؿ:ہہک:د:ےےس،:رھپ:رسیت

رکو :اگ:اور:اؿ:وعروت :وک:رضور:ابمرک:ابد:شیپ:۔:ںیمداڑی:ےک:نشکنج:رپ:چنہپ:اجےئ:یگ

اطع:رفام۔:زجاےئ:ریخ:اؿ:وک:دوون :اہج :ںیم:ےس:داع:رکو :اگ:ہک:اہلل:اعتیل:اہلل:اعتیل

رتبیغ:وک:طخ:و:باتتب:یک:وخانیت:وشمرہ:ےک:ےیل:االصیح

::دورسا :یویب:یاور:ریم:ںیہ:ایت:ےک:ےیل:ذیاتوعت ے:ہک:ضعب:وخانیت:ہیوشمرہ

:،ںیہ: یھ:ھچک:وپانھچ:نووت:ےھجم:البیت:،ںیہ:ریتہ:ہٹنھگ،:دو:دو:ہٹنھگ:یھٹیب:کیا:کیا:اےلیک:رامیب:اچریےب

:ںید:جیھبےک:اسھت:طخ::افلےف:وجایب:نواجےئ:ہک:وخانیت:اسیےھجم:اھٹ:اھٹ:رک:اجان:ڑپات:ے:وت:ارگ:ا

:ھچک:یمک:اگنہ:تبحم:ںیم:وشرہ:اصبح:یک:ایلم:راہ:ے::اک:رہتش:ںیہن:یٹیب:اےنپ:احالت:ھکل:رک،:الثم

اخاقنہ:’’دو:اور:افلےف:رپ:افلےف:ےک:اسھت:جیھب:ے:ھکل:رک:وجایب:ے،:وج:ابت: یھ:وسحمس:نوریہ

ے،:وج:ولگ::ااھکل:نو:رہ:وظع:ںیم:ےوج:ریم:ںیھکل:د:‘‘،:رکایچ:2نشلگ:اابقؽ:ربمن:،ارشہیف:ہیادماد

اؿ::ںیم:ںی،افلہف:ڈاؽ:د:کیا ان:ا:اؿ:ےک:اپس:وموجد:ے:اور:سب!ڈاک:ںیم:اجےت:ںیہوظع:ےل:

ھکل:دو :اگ،:وت::ڑپ ےنھ:ڑپاھ ے:اک: یھ:ہقیرھک:دو :اگ،:اسرا:فر: یھ:ذیوعت:اشء:اہلل:اؿ:ےک:طخ:ںیم

ےگ۔:اجںیئ:چب:گ: یھاور:مہ:ول:یگ:ںیچب:نوان،:اس:ےس:وہ: یھ:اشیؿاؿ:اک:اان:اجان،:رپ:ہی

ااجزت:ےس:نو:طخ:و:باتتب:رحمؾ:یک:یک:وخانیت

:ایےک:دطختس:رضور:رکادو۔:وادل،:وشرہ::اےنپ:ےگس:اھبیئ:ایوشرہ:ےک::ایطخ:رپ:اےنپ:وادل:ےک::رگم

39

نیوقحؼ:اولادل

:،ایک:رباہ:راتس:طخ:وباتتب:رکان:امہرے:زبروگ : ے:دنسپ:ںیہن:ےس: یھ:ریپ:ےک:دطختس:ےک:ریغب:اھبیئ

کت:ہک::اہی رضورت:ے،::یک:طتخس:اایتح:ںیم: :ہک:وہ:انرحمؾ:ے،:اس:اعمےلمے،:ویک:ایعنم:رفام

وک:اانت:ھکل: االتم:رۃمح:اہلل:ہیلع:میکح:،یھت:دیینرم:یک االتم:رۃمح:اہلل:ہیلع:وعرت: ے:وج:میکح:کیا

ے:اس:وک:اھکل::وج:تبحم:نویت:ے،:احال :ہک:اہلل:ےک:ےیل:تبحم:ولعمؾ:نویت:یہک:ےھجم:اپ:ےس:ڑب:اید

ےس:تبحم:اک::دنیہاھکل:ہک:ا:ہک:رضحت:رۃمح:اہلل:ہیلع: ے:وںیہ:ےیھکید:طاایتح:امہرے:ااکرب:یک:،:نکیلاھت

ے۔::ولعمؾ:نویت:تدیقع:یانھکل:ہک:ےھجم:اپ:ےس:ڑب:ہینووت::رکان،:ارگ:انھکل:یہ:ؽظفل:تم:اامعتس

ے۔:یک:طاایتح:ینتک:امہرے:زبروگ : ے:اےنپ:سفن:یک:ےیھکیرفؼ۔:د:ںیم:تاور:دیقع !تبحماھکید

اخاقنہ:اخاقنہ:اور:یلقن:ایلص

:ںیہ:یھٹیب: یھ:ے:ہک:وعرںیت:فرح:اعمہلم:ںیہن:یک:و ریپ:ہلل!::امہرے:اہ :یلعج:ادمحل

اصبح:دواہل:ےنب:نوےئ،:ابؽ:ڑبے:ڑبے:رےھک:نوےئ،:ولقرطپا::ریپ:،ںیہ:اسھت:ےھٹیب:اور:رمد: یھ

:اؿ:ےس:اٹگن: یھ:رے:ںیہ: یھ:ھکیاگلےئ:نوےئ:وعروت :وک:د اخاقنہ::ی۔:امہردںوارے:ںیہ:اور

اخاقنہ:ے،:رضحت::یک:ی:رۃمح:اہلل:ہیلعاالتم:اھتون:میکح:ہیےس:اپک:ے۔:: دنگویگ:!اؿادمحلہلل

وتنس:ےک:اطمقب:اکؾ::تعیرش:اہی اخاقنہ:ے،::ےک:الغوم :یک:اہلل:ہیلع:رۃمح:یاالتم:اھتون:میکح

ذرہ:تنس::کیا:ایاقونؿ:وک:: یھ:کیےک:ا:تعیرش:وصتػ:ےس:ابز:اےئ:سج:ںیم:ےسینوات:ے۔:مہ:ا

:ریپ:اسیاخاقنہ:وخاہ:وخماہ:ے:اور:ا:یسیاتھجمس،:ا:ںیہن:وصتػ:وک:اجزئ:یہ:ےسیا:وک:ذرہ:رھب:اصقنؿ:ےچنہپ،:ںیم

؎::: رعش:ے:اریم:اصبح:ے،:سج:ےک:ےیل:ہے:ہکلب:ایس:اور:اشہ:اصبح:وج:ے:وہ:اشہ:اصبح:ںیہن

ربخ:نس:ےک:مہس:اجےت:ںیہ:ہیرمےغ::اسرے

ایا::ریپ: وکیئ::ںیم::یتسب: ہک:::ںیہےتنس:ہی بج

اہلل:ےھجم:اطع:رکے،:ےلہپ::،رک ے:اجےت:ںیہ:تبحم:اک:درد:شیپ:اخصل:اہلل:یک:اہج :اجےت:ںیہ:مہ

رشن:رکان:اچاتہ::ےس:اسرے:اعمل:ںیم:وتقیف:یک:اس:درد:تبحم:وک:اہلل:اعتیل:ارتخ:اتحمج:ے،:رھپ:ںیم

:کیاکرف:وک:ا: یس:وت:اہلل:اعتیل:نویت::رپ:ےک:ربارب: یھوت:ارگ:رھچم:ےک:ے؟:داین:زیچ:ایک:نو ۔:داین

۔ اتہن:د: یھ:وھگٹن:اپین

رمد:رضحات::اےئ:ںیہ:اطع:رفامےئ۔:وج:ولگ: یھ:وتقیف:لمع:یک اہلل:اعتیل:داع:ےیجیک:اب

نیوقحؼ:اولادل 4۱

:اور:ارتخ:وک:اور:امہرے:رھگ:واول :وک:اہلل:اعتیل:ںیہ:امہرے:رھگ:ںیم:اور:وج:وخانیت:ںیہ:وج:دجسم:ںیم

:اؿ:یک:اصبح ::وک:اینپ: وھجویل:تبسن:رکدے، :اہلل!اپ:یک:ایتبحم:ےک:درد:ےس:رھبدے۔

:اور:دووتس :وک:اطع:رفامےت:ںیہءرحموؾ:ہن:اجےئ،:وج:درد:رھبا:دؽ:اپ:اےنپ:اوایل:رتمح:ےس:وکیئ

اطع:رفامرک:مہ::نو ے:ےک:دصےق:ںیم:میرتمح:ےس،:اےنپ:رک:مہ:بس:ےک:بلق:واجؿ:وک:اینپ

اےنپ:وشرہو ::۔:ضعب:وخانیتےیجیاالصح:رفامد:امہرے:رھگواول :یک:،ےیجیاالصح:رفامد:بس:یک

تبسن:انبدے::ددنیار:اصبح:اؿ:ےک:وشرہو :وک: یھ:اہلل:اعتیل:ںیہ:یتہک:داع:ےک:ےیل:ےک:ےیل

:انبدے:اور:ارخت: یھ: یھ:رفامدے،:داین:یوپر:ںیرماد:اور:کین:ںیمامؾ:اجزئ:رماد:یاور:امہر

: یھ:اور:ےٹیب:ںیھجمس:اسوس :وک:امںیئ:اینپ:اور:وہبںیئ: :وک:ایٹیبؤوہب:اینپ:اہلل!:اسںیس:ایانبدے۔:

وہب:ےس::اطع:رفام:ہک:وہ:اینپ:وتقیف:وک،:وہب:وک: یھ:اور:ےٹیب:وسںیچ:ای اور:زمکور:رای وبجم:ام :ابپ:یک

دختم::ام :ابپ:یک:ےک:ےیل:اوالد:ےس:زعت:اور:اراؾ:ےنیل:اینپ:اور:ےٹیب:ےک:ےیل:اراؾ:ےنیل

۔:ںیرک:راض:ےک:ےیل:یک:زعت:و:ارکاؾ:اہلل:اعتیل:ہک:اےنپ:ڑبو :یک:مہ:وت:ےتہک:ںیہ:اور:ںیوزعت:رک

:الغیم:یک:ؿسفن:و:اطیش:،اطع:رفامںیئ:زدنیگ:اہلل:وا ی:،ےس:اچبںیئ: اویئرب:سفن:یک:ںیمہ:اہلل:اعتیل

;ے::ایرفام:ریقف:ںیمہ:۔:اے:امہرے:رب!:اپ: ے:رقاؿ:ںیمےس:اکنںیلفقر

ال

ت

ان

:12؎

ور:ا:

:اسے،::ایانب:اےنپ:در:اک:اسلئ:اور:ریقف:لکش:دے:رک:اپ: ے:ںیمہ:یک:ےلامہرے:اہوھت :وک:ایپ

:بیصن:زدنیگ:ہک:مہ:بس:وک:اہلل:وا ی:رے:ںیہ:اپ:ےک:اسےنم:الیھپ:ہلنوا:ایپ:ایمہ:اپ:اک:د:ےیل

:ےک:رفام:اور:اےنپ:انرفامؿ:دنبو :ےک:ذوؼ:ےس:اچب،:انرفامون:بیصن:تایح:رفام،:اےنپ:دووتس :یک

وسچ:اور:رکفو :ےس:امہرے:دؽ:و:دامغ:وک:اپک:رکدے،:اے:اہلل!:نج:ابوت ::الت،دنگے:ایخ

اور:نج:ابوت :ےس:اپ:وخش::ےیجیاؿ:ےس:امہرے:دؽ:وک:رفنتم:رفامد:،انراض:نوےت:ںیہ:اپےس:

۔:مہ:ےیجیرفامد:الفح:مہ:بس:وک:بیصن:دوون :اہج :یک:ےیجی،رفامد:مہ:وک:بیصن:اںیہن:نوےت:ںیہ

:اہلل:اعتیل:رامیب:وکیئ::اہ : یھےس:نج:ےک:ںیم اس:وک:اور:مہ:بس:وک:افش:ےئ:اکلم:اعلج::ے،

اک:رہتش:ہن::۔:وج:یٹیب:رفامےیئ:یبس:وپر:اہلل:اعتیل:ںیہ:وج:اجزئ:احںیتج:نج:یک:اور رفامےیئ:بیصن

۔:ےیجیاور:ومغ :وک:دور:رفامد:اشیاین مامؾ:رپ:مغ:نو:اس:یک:سج:مسق:اک: یھ:اینو::اشیؿا ے:ےس:رپ

:ااہتن:کت:اچنہپ:د:یک:نیقیدص:ےئاہلل!مہ:بس:وک:اوایلاے: ۔:اے:امہرے:رب!:امہرے:ےیجیطخ

15:فاطر ؎12

41

نیوقحؼ:اولادل

تکلمم:انبدے،:اہلل!اس:کلم::تکلمم:وک:اہلل!:الفیح:اپاتسکؿ:یک:،رپ:اظرہ:ہن:ےیجیک:ولخمؼانگنو :وک:

:میرک:اہلل!یبن:ایرفام،::بیصن:نیدار:وک:وبضمط:رکدے:اور:اسرے:اعمل:ےک:املسمون :وک:اعتیف

ںیوہ:مامؾ:ریخ:ںیہ:امیگن:یک:ریخ:داعںیئ:ینتج:ںیم:زدنیگ:یوپر:وملس: ے:اینپ:ہیلع:اہلل:اعتیل یلص

!:ایاہللے::وملس: ے: انہ:امیگن:ہیلع:اہلل:اعتیل:اور:نج:رشور:ےس:اپ:یلص:ےیجیاطع:رفامد: یھ:ںیمہ

۔انیم:ےیجی، انہ:اطع:رفام:د: یھ:ےس:ںیمہ:رشوراؿ:مامؾ:

د برمۃسیسلال

سل

ی علص یہالوسلم

خر

یعالموا

ال مدلرب

واناانال

د

ی

۹۹۹۹

ہمیمض

ارحمھما تیا ےک:اطلفئ:و:اعمرػالخ.....رب

اپ:ےیہک::قلاہلل:اعتیل: ے:رقاؿ:اپک:ںیم:اےنپ:یبن:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:وک:اھکسای:ہک::

ھماکماربرب حم ار ن اصغیی

؎13﴾۳۲﴿ ی

!:ریمے:ام :ابپ:رپ:رتمح:انزؽ:رفامکمارباے:ریمے:رب ن اصغیی

اسیج:ی

ہک:اوہن : ے:نپچب:ںیم:ےھجم:اپال:ے۔:اھکس ے:واال: یھ:اسیک:ے۔:اھکس ے:واال: یھ:ےب:لثم:ے،:

وہ: یھ:ےب:لثم:ے۔:اتبےیئ!:وکیئ:لثم:ے:وضحر::ملع: یھ:ےب:لثم:ے:اور:سج:وک:اھکسراہ:ے

یلص:اہلل:ہیلع:وملس:اک؟:یبن:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:وک:وج:داع:اھکسیئ:اجےئ:یگ:وہ:ینتک:امہ:نویگ۔

ھمااور:ام :ابپ:ےک:ےیل: حم ار !ریمے:ام :ابپ:ربرفامای:ہک:اے:ریمے:رب

کماربرپ:رتمح:انزؽ:رفام:اور:امہرے:ےیل ن رفامای:ہک:اسیج:ہک:اوہن : ے:نپچب:ںیم:ےھجم:اپال۔:یی

وت:اپےنل:ےک:دبےل:ںیم:رتمح:یک:داع:ویک :اھکسیئ؟:ہی:ںیہن:اھکسای:ہک:وی :وہک::ایاہلل!:اپ:اؿ:وک:

اپںیل:اسیج:ہک:اوہن : ے:نپچب:ںیم:ںیمہ:اپال،:ہکلب:رفامای:ہک:وی :وہک:ہک:اؿ:رپ:رتمح:انزؽ:رفام:اسیج:

24:یلارس;:بن ؎13

نیوقحؼ:اولادل 42

ےس:اپال۔:اتبےیئ:ہک:اپےنل:ںیم:رتمح:اشلم:ے:ہک:ںیہن؟:وھچےٹ:ہک:اوہن : ے:ںیمہ:رتمح:

ےچب:ےس:ام :ابپ:وک:ینتک:تبحم:اور:رتمح:نویت:ے۔:اس:ےیل:اؿ:یک:رتمح:ےک:دبےل:ںیم:مہ:وک:

رتمح:یک:داع:اھکسیئ:ہک:اے:دخا!:اپ: یھ:اؿ:رپ:رتمح:انزؽ:ےیجیک،:ویک :ہک:اؿ:ےک:اپےنل:ںیم:

ے:ںیم:اور:: ے:ٹھچ:ےنپ رتمح:اشلم:یھت،:اوہن

ن

ی کپںیم،:ینعی:بج:مہ:وھچےٹ:ےس:ےھت:ڑل

ےنپچبںیم:مہ:وک:اپال:بج:مہ:ذعمور:ےھت۔ٹھچ:نپ:ںیم،:ڑلنپک:ںیم:ںیمہ:ام :ابپ:ےک:وسا:داین:

اصغںیم:وکیئ:اپےنل:واال:ہن:اھت،:دوھکی!:ںیم: ے

ےک:نیت:رتےمج:ےیک:ںیہ،:نیت:تغل:اامعتسؽ:یک:ی

ا۔:وت:اہلل

ن

پ:اعتیل: ے:وضحر:ارکؾ:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:وک:اھکسای:ہک:اپ:ےیہک:ںیہ،:ٹھچ: ان،انپچب،:ڑلک

ھما حم ار !:اؿ:رپ:رمح:رفامےیئ۔:ہی:ںیہن:اھکسای:ہک:ایاہلل!:اپ:اؿ:وک:رباے:امہرے:رب

اپےیلاسیج:ہک:اوہن : ے:نپچب:ںیم:ےھجم:اپال۔:اؿ:وک:اپےنل:یک:داع:ایک:رکان،:اہلل:اعتیل:اؿ:وک:اپؽ:ےکچ۔:

ھمااعتیل:یہ: ے:اؿ:وک:اپال:ے۔:اہ !:وہ:اےنپ:ام :ابپ:ےک:ےیل:اہلل: حم ار داع:رکںی،:اس:رب

ےیل:ہک:اؿ:وک: یھ:وت: یس: ے:اپال:ے،:ورہن:وہ:ریغب:اپےل:نوےئ:وجاؿ:ےسیک:نوےئگ،:اؿ:وک:اؿ:ےک:

اام :ابپ: ے:اپال:ے۔:واسط

:ںیہ:اور:رتتیب:یک:ابت:نوریہ:ے:ورہن:الص:اپےنل:واےل:وت:اہلل:اعتیل:ہ

ھما حم ار رفامرک:ام :اور:ابپ:دوون :اک:ذرک:ایک،اس:ےیل:دوون :ربارب:ںیہ۔رب

ربکمااور ن صغیی ا

:ںیہن:ی :اس:ےس:اخرج :وکیئ ںیم:بس:ولگ:دالخ:ںیہ،

نواتکس،:اس:ےیل:ہک:ریغب:اپےل:نوےئ:وجاؿ:ےسیک:نوےئ؟:وکیئ:ادیم:ااسی:ںیہن:ے:اگ:وج:ہہک:دے:

!:مہ:وک:وت:ام :ابپ: ے:اپال:یہ:ںیہن:ے۔:ذہلا:ام :ابپ:ےک:ےیل:داع:رکو:اور:دادا:ےک:ےیل:ہک:یئھب

یھ:داع:رکان:اچےیہ،:ویک :ہک:ارگ:دادا:ہن:نوےت:وت:اباب:اہک :ےس:اےت۔:مت:اےنپ:دادا:وک:دےتھکی:یہ:نو،:

ےک:ےیل: یھ:داع:رکو۔:اتبؤ::اہمترا:ابپ:اںیہن:اباب:اتہک:ے:ہک:ںیہن؟:وت:بج:اباب:ےک:ےیل:داع:رکو:وت:دادا

ہی:ےسیک:ولعؾ:ںیہ،:ہی:بس:ںیہک:اھکل:نوا:وھتڑی:ے:سب:اہلل:اعتیل:اینپ:رتمح:ےس:دے:د ات:ے۔

نپچب:اید:دال ے:اک:راز

کمارباور ن یی اصغ

ںیم:امہرا:نپچب:ںیمہ:اید:دالدای۔:اس:اید:دال ے:ےس:ولعمؾ::ی

،:ایس:ےیل:اہلل: ے:اید:دالای،:ارگ:وھبےنل:ےک:اابسب:ہن:نوےت:وت:نواہک:داین:ںیم:الھب ے:ےک:اابسب:ںیہ

اہلل:اعتیل:ویک :اید:دالےت؟:ارگ:وخد:یہ:رہ:ادیم:ا ان:نپچب:اید:رکاتکس:اور:یھبک:ہن:وھباتل:وت:اہلل:اعتیل:البوہج:

43

نیوقحؼ:اولادل

ان:البوہج:ویک :اید:دالےت؟:ولعمؾ:نوا:ہک:وھبےنل:ےک:اابسب:ںیہ،:ادیم:وھبؽ:اتکس:ے،:اہلل:اک:اید:دال

وھتڑی:ے۔:اہج :وھبےنل:اک:ااکمؿ:نو:واہ :اید:دالای:اجات:ے:ہک:دوھکی:نوایشر:رانہ۔:ارگ:وکیئ:زیچ:ایسی:

اکؿ:ںیہ،:نج:وے:سج:وک:وھبؽ:ںیہن:اتکس:وت:اس:وک:اید:دال ے:یک:رضورت:ںیہن۔:ےسیج:اپ:ےک:د

اںیھکن:ںیہ۔:اب:ایک:ںیم:اکی:اکی:وسراخ:ے:اور:اکی:انک:ے،:سج:ںیم:دو:وسراخ:ںیہ:اور:دو:

اؿ:زیچو :وک:اید:دال ے:یک:رضورت:ے؟:اہلل:اعتیل:اجاتن:ے:ہک:ہی:ںیہ:یہ:بس:ےک:اپس،:اؿ:وک:

وھبؽ:ںیہن:اتکس،:رگم:

بج:اصغی

نواجات:ے،:وت:ریبک:ریغص:وک:ےسیک:اید:رکے:اگ؟ہی:اےس:اکبی

اٹ:اس: ،ہ،:اپچ :ھچ:ٹف:اک:نورک:ڑبا:لکشم:ولعمؾ:نوات:ے،:اس:ےیل:وہ:اےس:اید: یھ:ںیہن:رکات۔:بج:وھچ

نواجات:ے:وت:ا ان:انپچب:اید:ںیہن:راتھک،:ویک :ہک:ریغص،:ریبک:نوایگ،:وھچاٹ:ڑبا:نوایگ:اور:نپچب:اک:وہ:زامہن:زگر:

ایگ۔:سب:ھجمس:ےیجیل:ہک:وادلنی:یک:سج:تبحم:و:رتمح:وک:اہلل:اعتیل: ے:اید:دالای:وہ:ینتک:امہ:نویگ۔

پ:وت:نپچب:ںیم:اینت:فیلکت:ااھٹےت:ںیہ:نکیل:انالقئ:اور:دبزیمت:سب:ایک:وہک :ہک:ام :اب

ولگ:ا ان:انپچب:وھبؽ:اجےت:ںیہ:اور:ام :ابپ:ےس:وخب:ڑلےت:ںیہ۔:بج:ڑلاک:وجاؿ:نوات:ے:وت:ہنیس:

اتؿ:رک:اتلچ:ے،:اور:ام :ابپ:یک:ڑباھےپ:یک:زمکورای :اورا:ؿ:ےک:ااسحانت:اید:ںیہن:رےتہ۔:ایک:

:ے؟:اینپ:ام :ےس:وپوھچ:ہک:اس: ے:ںیہمت:ےسیک:اپال:ے،:بج:مت:وھچےٹ:اوالد:ااسین:ےس:لپ:اجیت

ےس:ےھت:بت:اوہن : ے:اہمتری:یسیک:رپورش:یک۔:بج: ،ہ:رتسب:رپ:اشیپب:رکد ات:ے:وت:اجڑے:

ںیم:اشیپب:ےس:ےگیھب:نوےئ:ےصح:رپ:ام :وخد:وسیت:ے:ہک:ارگ:ریما: ،ہ:اگیھب:رے:اگ:وت:اس:وک:اخبر:

:اگ:ایس:ےیل:وسیھک:ہگج:رپ:ےچب:وک:السیت:ے:اور: یلی:ہگج:رپ:وخد:وسیت:ے،:ااجےئ:اگ،:زاکؾ:نواجےئ

وخد:فیلکت:ااھٹیتیل:ے:نکیل:ےچب:وک:فیلکت:ںیہن:ےنچنہپ:دیتی،:رھپ: یھ:تہب:ےس:ولگ:ڑبے:نورک:

ام :ابپ:یک:رپورش:اور:اساہل:اسؽ:اؿ:اک:ےچب:وک:اشیپب:اخپہن:رکاان:وھبؽ:اجےت:ںیہ۔

یت:ے:وت:ویبی:ےس:ڑبھ:رک:وکیئ:ںیہن:ولعمؾ:نو:ات،:اس:ےک:بج:ون:رمعی:ںیم:اشدی:نو

نسح:اور:کمچ:دکم:ےس:ادیم:اتمرث:اور:ولغمب:نواجات:ے،:اکی:ریغ:وعشری:اجدو:نواجات:ے،:

وج:وسحمس: یھ:ںیہن:نوات۔:دحثی:ںیم:اای:ے:ہک:ام :ےک:م وم :ےک:ےچین:تنج:ے۔:ایس:ےیل:

۔:اخقل:ےس:ڑبھ:رک:اینپ:ولخمؼ:وک:وکؿ:اید:رکااتکس:ے۔وت:اہلل:اعتیل: ے:اؿ:یک:رتتیب:اید:دالیئ

ویبی:ایک:ے؟:یٹم:اک:ولھکان:ے:نکیل:اس:ولھک ے:ےس:ڑبے:ڑبے:ااحتمؿ:نوےت:ںیہ،:

ویبی:ےس:ابت:تیچ:نوریہ:ے،:نکیل:امجتع:ڑھکی:ے،:دؽ:اچاتہ:ے:ہک:ویبی:ےس:ابںیت:یہ:رکات:

نیوقحؼ:اولادل 44

اعتیل:ےک:وضحر:احرضی:ےک:ےیل:دوڑات:ے۔:رے،:اب:ااحتمؿ:ے:ہک:ویبی:ےس:اگل:راتہ:ے:ای:اہلل:

یھبک:ویبی: ے:ہہک:دای:ہک:ریمے:ےیل:زویر:ےل:اؤ:نکیل:ہسیپ:یہ:ںیہن:ے،:وسد:رپ:رقہض:ایل:اور:اس:یک:

:ہن:اناجزئ:داھکی،:سب:ویبی:وخش: :ہن:اجزئ:داھکی، رفامشی:وک:وپرا:رک ے:ےک:ےیل:زویر:ےنیل:ےلچ:ےئگ،

یھ:رپواہ:ہن:یک،:رشوع:رشوع:ںیم:اس:یک:تہب:زایدہ:تبحم:دؽ:ںیم:نواجےئ،:اہلل:اعتیل:یک:انرایگض:یک:

وسحمس:نویت:ے:ہک:اجزئ:اناجزئ:اک: یھ:نوش:ںیہن:راتہ:اال:اماشء:اہلل۔:اےسی:ولگ:مک:ںیہ:وج:بس:اک:قح:

ادا:رکںی،:ام :اک:قح: یھ:دںیھکی،:ویبی:اک:قح: یھ:دںیھکی:اور:ابپ:اک:قح: یھ:دںیھکی،:ورہن:زایدہ:رت:یہی:

ے:ہک:یئن:یئن:اشدی:نویئ:اور:ویبی:ےک:قشع:و:تبحم:اک:اجدو:نوایگ:اور:اےنپ:ام :ابپ:وک:وھبؽ:ایگ۔نوات:

ارثک:داھکی:اجات:ے:ہک:اسس:اور:وہب:ںیم:ھچک:ہن:ھچک:اؿ:نب:ریتہ:ے:رگم:ضعب:اسس:وہب:ایسی:

ھت:زایدیت:ںیہ:ہک:ام :یٹیب:یک:فرح:ےس:ریتہ:ںیہ۔:ذہلا:ویبی:یک:ےب:اج:امحتی:ہن:رکو:ہک:ام :ےک:اس

نواجےئ۔:ام :ےک:اسھت:ےب:ادیب:ہن:رکو،:وکیئ:ابت:اھجمسین:نو:وت:اؿ:وک:ایپر:و:تبحم:اور:ادب:ےس:اھجمسؤ۔

اکی:ربعت:انک:واہعق

یئبمب:ںیم:اکی:ومولی:اصبح:ےھت:وج:ریمے:ریپ:اھبیئ:ےھت:ریمے:خیش:رضحت:ومالان:

: ے:ھجم:ےس:اہک:ہک:بج:اشہ:دبعاینغل:اصبح:وھپوپلری:رۃمح:اہلل:ہیلع:ےس:تع:ےھت۔:اوہن

ریمی:اشدی:نویئ:وت:ںیم:ویبی:ےک:نسح:ےس:اانتاتمرث:نوا:ہک:ںیم:ام :اور:ویبی:ےک:ڑگھجے:ںیم:

ویبی:یک:ےب:اج:امحتی:رکات:اھت:ہک:دوھکی:اام !:ےسیج:مت:اینپ:یٹیب:وک:اچیتہ:نو:اےسی:یہ:اس:وک: یھ:

:دؿ:اوہن : ے: یس:ابت:رپ:ام :وک:اچنو۔:سب:ابت:ابت:ںیم:ام :ےٹیب:ںیم:ڑلایئ:نویت:یھت۔:وت:اکی

:اہلل:ھجت:وک: :ام :وک:ہصغ:اایگ۔:اس: ے:اہک:ہک:اہلل:ھجت:وک:وکڑی:رکےک:امرے:اور ڑھجک:دای،

ریمے:انجزے:ںیم:رشکی:ہن:رکے،:وت:اےنپ:اہوھت :ےس:ریما:انجزہ:ہن:ااھٹ:اپےئ۔:اید:روھک:ام :

،:ام :یک:داع:وبقؽ:نویئگ:یھت،:اؿ:یک:ابپ:یک:داع:وفرا:وبقؽ:نویت:ے،:وہ:اصبح:یئبمب:ںیم:ےھجم:ےلم

مامؾ:اویلگن :ںیم:وکڑھ:نوایگ:اھت:اور:اویلگن :ےس:رہ:وتق:وماد:راتس:راتہ:اھت۔:ےب:اچرے:رو:رک:

ےتہک:ےھت:ہک:ام : ے:دو:دبداعںیئ:یک:ںیھت:دوون :گ:یئگ:ںیہ،:وکڑھ: یھ:نوایگ:اور:ںیم:اینپ:ام :

:احال :ہک:تہب :اےنت:کین:ےھت:ہک:ےک:انجزے:ںیم: یھ:رشکی:ہن:نواکس، :کین:ادیم:ےھت۔

رضحت:ومالان:اشہ:ارباراقحل:اصبح:ےک:ہفیلخ:ںیہ۔

45

نیوقحؼ:اولادل

ذہلا:اس:زیچ:ےس:نوایشر:رانہ:اچےیہ:ہک:ام :اک:دؽ:ہن:دےنھک:اپےئ۔:اب:ہی:ربص:اک:ااحتمؿ:

ے،:ام :زمکور:ے،:ڑباھاپ:ے:نکیل:سب:ےس:ااتر ے:ےک:ےیل:ویبی:وک:ڑکپ:راہ:ے:اور:ام :وک:ںیہن:

۔:ہی:ایک:ابت:ے؟:ام :وک:ڑکپان:اچےیہ،:ویبی:وت:ونوجاؿ:ے:وہ:وخد:سب:ےس:ارت:اجےئ:یگ۔:ڑکپ:راہ

اےسی:ومعق:ہپ:ام :وک:رتحیج:دو۔:)روےت:نوےئ:رفامای:ہک(:ام :ابپ:یک:دختم:رکو،ویبی:وک:اھجمسؤ:

ہن::ہک:ام : ے:نپچب:ںیم:ےھجم:اپال:ے،:بج:اکی:اہھت:اک:وھچاٹ:اساھت،:ذہلا:ریمی:ام :اک:دؽ:دےنھک

اپےئ،:اچے:ھجم:ےس:دبولسیک:رکول:نکیل:ریمی:ام :ےک:اسھت:ااھچ:ولسک:رکو،:ریمی:ام : ے:

ےھجم:اپال:ے،:ںیم:ام :اک:قح:یھبک:ادا:ںیہن:رکاتکس۔

ام :اور:ویبی:دوون :ےک:وقحؼ:ادا:رکںی

ذہلا:بج:اشدی:نواجےئ:وت:ام :اک:قح:اور:ویبی:اک:قح:دوون :وک:اسےنم:رانھک:اچےیہ:اور:

:اک:قح:ادا:رکان:اہلل:واول :ےس: انھکی:ڑپات:ے۔:اج:لک:امہرے:رھگو :ںیم:بج:ڑلایک :ہی:دوون

ںیہ:ہک:ہی:وہب:ںیہن::ہی:یتھجمساشدی:نورک:ایت:ںیہ:وت:ارثک:اسںیس:وہبؤ :وک:تہب:گنت:رکیت:ںیہ:اور:

اخدہم:ے۔:رھگ:اک:اسرا:اکؾ:اس:ےک:ذےم:اگلدای:اجات:ے،:اہی :کت:ےک:ربنت:دوھ ے:ےس:ےل:

دویر:اور:ھٹیج:ےک:ڑپکے:دوھ ے:کت:بس:اکؾ:اس:ےس:رکواےئ:اجےت:ںیہ،:دویر:اور:ھٹیج::رک

ںیہنج:ااحدثی:ابمرہک:ںیم:وعرت:ےک:ےیل:ومت:رفامای:ایگ:ے،:ویبی:ےس:اؿ:یک:دختم:رکاان:

ینتک:ڑبی:ےب:ایحیئ:یک:ابت:ے،:احال :ہک:رشتعی: ے:اضہطب:ہی:راھک:ے:ہک:ویبی:ےک:ذےم:

:ںیہن:ے،:اور:ہی: یھ:اضہطب:راھک:ے:ہک:ارگ:اسس:وہب:ںیم:ںیہن:یتن:وپرے:رھگ:واول :یک:دختم

وت:ویبی:وک:اگ:رھگ:ےل:رک:دانی:وشرہ:رپ:وابج:ے،:ہی:ویبی:ےک:وقحؼ:ںیم:ےس:ے،:ارگںیہن:

دے:اگ:وت:اظمل:نواگ۔

:اکمؿ:اینپ:تیثیح:ےک:اطمقب:ویبی:وک: وشرہ:ےک:ذہم:وابج:ے:ہک:انؿ:ہقفن:اور

ہی:ہہک:دے:ہک:ںیم:رھگ:اک:اکؾ:ںیہن:رکیت،:ےھجم:رویٹ:الرک:دو:وت:وشرہ:ےک:دے،:ارگ:ابرفلض:ویبی:

ذہم:رویٹ:الان:وابج:ے،:وہ:اےس:رھگ:ےک:اکؾ:اکج:رپ:وبجمر:ںیہن:رکاتکس:نکیل:ااسی:نوات:ںیہن:ے،:

:ہی:ے:ہک:ےسیج:ویبی:یھبک:امیبر: :وہ :اور ویک :ہک:اضہطب:ےک:قح:ےک:اسھت:راہطب:اک: یھ:قح:ے،

نیوقحؼ:اولادل 46

:رکاات:ے:ای:ںیہن؟:ایس:فرح:ویبی:اک:العج:رکاان:وشرہ:ےک:ذہم:نواجیت:ے:وت: وشرہ:اس:اک:العج:

:رکاات:ے،:ویک :ہک:ویبی: یھ:رصػ:اضہطب:اک:قح:ادا:ںیہن: وابج:ںیہن:ے:نکیل:رھپ: یھ:وہ

رکیت،:راہطب:اک:قح: یھ:ادا:رکیت:ے۔:الثم:وشرہ:ےک:ےیل:اور:رھگ:ےک:ےیل:اھکان:اکپ:دیتی:ے،:رھگ:اک:

:راہطب:ے:رگم:رشتعی:ےک:اضےطب:یک:رو:ےس:اس:ےک:ےیل::اکؾ:اکج رکدیتی:ے:ہی:اس:اک:قح

رضوری:ںیہن:۔:رگم:اج:لک:اعمہلم:ہی:ے:ہک:ہی:اھجمس:اجات:ے:ہک:رھگ:رھب:یک:دختم:رکان:ویبی:

ےک:ذےم:ے:وج:رسارس:طلغ:اور:ملظ:ے۔

اس:ےیل:ام :ابپ:ےک:وقحؼ:ادا:رک ے:اک:ہی:بلطم:ںیہن:ے:ہک:ویبی:رپ:ملظ:رکے۔:

بج:ہی:دےھکی:ہک:ویبی:ریمی:ام :یک:وہج:ےس:فیلکت:ںیم:ے:وت:اس:فیلکت:ےس:اجنت:دالان:وشرہ:

ےک:ذےم:وابج:ے۔:اس:ےس:تلفغ:تہب:ڑبا:ملظ:ے،:ویک :ہک:ویبوی :ےک:ےیل:اہلل:اعتیل: ے:

رقاؿ:اپک:ںیم:افسرش:رفامیئ:ے:ہک:

فو و

مرع بال

ہنو ؎14عاش

یئ:ےک:اسھت:شیپ:اؤ۔:ذہلا:دوون :ےک:وقحؼ:اک:ایخؽ:روھک:اور:اس:ےک:ےیل:اینپ:ویبوی :ےس:الھب

یس:اہلل:واےل:ےس:وشمرہ:رکےت:رنو۔

وت:ںیم:رعض:رکراہ:اھت:ہک:بج:ادیم:یک:اشدی:نویت:ے:وت:ویبی:وک:اپرک:ام :ابپ:وک:وھبؽ:

کماجات:ے،:اس:ےیل:اہلل:اعتیل: ے:اؿ:یک:رپورش:وک:اید:دالای:ہک:اید:رکو: ارب ن اصغیی

اسیج:ی

،:ا ان:نپچب:ہن:وھبول،:ایس:ےیل:ہک:وھبےنل:اک:ااکمؿ:ے۔:ارگ:ہک:نپچب:ںیم:اوہن : ے:ےھجم:اپال:ے

وھبےنل:اک:ااکمؿ:یہ:ہن:نوات:وت: یس:ریغ:نکمم:اکؾ:ےک:ےیل:اہلل:اعتیل:دنبو :ےس:ویک :رفامےت،:اس:

:داع:رکو:ہک:اے:اہلل!:اپ: ے:امہرے:اورپ:قبس:یک:وکیئ:رضورت:ںیہن:یھت۔:ذہلا:اھکسای:ہک:وی

لضف:رفامای:ہک:امہرے:ام :ابپ:ےک:دؽ:ںیم:رتمح:ڈاؽ:دی:ہک:اوہن : ے:ںیمہ:اپال:اب:ام :

:اب:اپ:امہرے:اؿ:ام :ابپ:رپ:رمح: :وت:اے:اہلل:اعتیل! ابپ:ذعمور:نوےئگ،:ںوڑےھ:نوےئگ،

،:سب:اؿ:یک:راتح:راسین:یک:رفامےیئ،:اس:ےیل:ہک:مہ:ام :ابپ:یک:دختم:اک:قح:ادا:ںیہن:رکےتکس

19:النسا: ؎14

47

نیوقحؼ:اولادل

دقمور:رھب:وکشش:رکےتیل:ںیہ،:وت:ویک :ہک:مہ:اؿ:یک:دختم:اک:وپرا:قح:ادا:ںیہن:رکےتکس:ذہلا:اپ:

ےس:داع:رکےت:ںیہ:ہک:اپ:اےنپ:رکؾ:ےک:اشایؿ:اشؿ:اؿ:رپ:رتمح:انزؽ:رفامےیئ۔

:اتؿ:ےک:لچ:رے:نپچب:وک:اید:رکو:ہک:ام :ابپ: ے:ںیہمت:سک:فرح:اپال:ے،:اس:وتق:وت:مت:ہنیس

نو:اور:ابت:ابت:ںیم:ام :ابپ:وک:ڑھجک:دےتی:نو:ہک:ام :ابپ:وک:ایک:نوایگ:ے،:رہ:وتق:یہی:ےتہک:

رےتہ:ںیہ:ہک:الف :اکؾ:رکو،:الف :ہن:رکو،:اجؿ:اتف:ںیم:ڈاؽ:ریھک:ے،:ام :ابپ:ےس:ےب:ادیب:

رکےت:ںیہ،:احال :ہک:اس:اتی:ےس:ےلہپ:اہلل:اعتیل:اراشد:رفامےت:ںیہ:

حمۃواخ منارل ل ماجناحالذ ل

فض

ام :ابپ:ےک:اسےنم:تقفش:ےس:ااسکنری:ےک:اسھت:ےکھج:رنو۔

اور:اہلل:اعتیل: ے:اوالد:وک:ہی:ںیہن:رفامای:ہک:اب:مت:ام :ابپ:رپ:رمح:رکو۔:ویک :ہک:اب:

:ہی:اھکسای:ہک:وہ:ںوڑےھ:نوےئگ،:ذہلا:مت:اؿ:وک:اپول:اسیج:ہک:اوہن : ےںیہمت:اپال:ے۔:ںیہن،:ہکلب

اے:رپورداگر:اپ:اؿ:رپ:رتمح:انزؽ:ےیجیک:،:اپ:ام :ابپ:وک:وخاحش ی:دےیجی،:اپ:یہ:دے:ےتکس:

ںیہ،:مہ:ںیہن:دے:ےتکس،:ہی:اعزجی:اھکسیئ:ہک:مہ:ایک:دے:ےتکس:ںیہ؟:اپ:یہ:دےتیںیہ۔:دےیھکی!:

اگ،:ورہن:ےسیک:ےلم:اگ؟:اسیک:ملع:ے۔:یئھب:ارگ:اہلل:اعتیل:ولحہ:الھکےئ:بت:یہ:وت:ام :ابپ:وک:ےلم

وک:اطخب:یک:تحلصم:ملسو هيلع هللا ىلصاتی:ذموکرہ:ںیم:وضحر

اور:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:وک:اطخب:ایک،:ہی:ومضمؿ:وبنت:وک:اھکسای:اتہک:اتیمہ:ولعمؾ:نو:ہک:

اپ:ہی:داع:ڑپےیھ،:احال :ہک:ربمغیپو :رپ::قلومضمؿ:اانت:امہ:ے:ہک:یبن:وک:ہی:داع:اھکسیئ:اجریہ:ے:ہک:

:وادلنی:ےک:اہلل:اک:لضف: :ا ان:نپچب:اور :وہ :وہ:یطلغ:ںیہن:رکےتکس، :وہ:وصعمؾ:نوےت:ںیہ، نوات:ے،

ااسحانت:ںیہن:وھبؽ:ےتکس:نکیل:اؿ:یہ:ےک:ذرہعی:ےس:اتم:وک:ابت:اچنہپیئ:اجیت:ے۔:ابت:اؿ:وک:یہک:

ؽ:احصہ:او ی:ر اجیت:ے:نکیل:ایتم:اشنہن:نوات:ے:ہک:ایتم:اید:رےھک،:وھبےنل:ہن:اپےئ۔:یبن:ےک:اخمطج

اہلل:اعتیل:مہنع:ںیہ،نج:یک:اہلل:ےس:تبسن:اینت:وقی:ے:ہک:اہلل:اعتیل: ے:رقاؿ:اپک:ںیم:رفامدای:

ہالرض ن ا ورضو ھ ن 15؎

8:ینۃالب ؎15

نیوقحؼ:اولادل 48

ری:اہلل:اعتیل:مہنع:یک:تبسن:ینتک: اہلل:اعتیل:اؿ:ےس:رای:اور:وہ:اہلل:اعتیل:ےس:رای۔:احصہ

رہعی:اطخب:ایک:اجراہ:ے:اور:اؿ:وک:میلعت:دی:اجریہ:ے:ہک:ابووجد:وقی:ے:نکیل:اؿ:وک:یبن:ےک:ذ

:نو ے:ےک:ام :ابپ:وک:ہن:وھبانل،:اؿ:ےک:ےیل:داع:رکےت:رانہ۔

جت شپ

ن

لپ اےنت:وقی:ا

اپ:ولگ:وخب:ھجمس:ےیجیل؟:ہک:نج:ےک:ام :ابپ:زدنہ:ںیہ:اؿ:ےک:ےیل: یھ:داع:رکںی:

یس:ےک:دیپا:نوےت:یہ:اس:ےک:ام ::اور:نج:ےک:زدنہ:ںیہن:ںیہ:اؿ:ےک:ےیل: یھ:داع:رکںی۔:ارگ

ابپ:رمےئگ،:ینعی:اج:دیپا:نوا:اور:اج:یہ:رمےئگ:وت:اؿ:ےک:ےیل: یھ:یہی:داع:رکو،:ویک :ہک:ون:ےنیہم:

وج:ام :ےک:ٹیپ:ںیم:رے:وت:ام :ابپ:دوون :یک:رپورش:ےک:زری:ارث:رے،:ذہلا:اوہن : ے: یھ:اپال:

ذہلا:ہشیمہ:اؿ:ےک:ےیل:داع:رکےت:رنو۔:ے،:رپورش:یک:ے،:رںوتیب:ںیم:وہ: یھ:اشلم:ںیہ۔

نکیل:ارگ:ام :ابپ:املسمؿ:ہن:نو :وت:اؿ:ےک:ےیل:داعےئ:رتمح:اس:ینعم:ںیم:رکےتکس:

:ہک:اؿ:ےس:دوینی:اکتفیل:دور:نواجںیئ:اور:اؿ:وک:اامیؿ:یک:دوتل:بیصن:نواجےئ:اور:ارگ: ںیہ:

زئ:ںیہن۔وادلنی:رفک:ورشک:رپ:ااقتنؽ:رکےکچ:نو :وت:اؿ:ےک:ےیل:داعےئ:رتمح:اج

عالمال مدلرب

واناانال

د

خر

یوا

ی

۹۹۹۹