یشزومآ تنواعم - Ferdowsi University of Mashhad...3 یشزومآ تنواعم یسر...

3

معاونت آموزشی

ریزی درسیشورای برنامه

برنامه درسی

کارشناسی ارشددوره:

گیاهی علوم رشته:

" گیاهی فیزیولوژی" و " شناسیبوم و سیستماتیک": هایگرایش

//commons.wikimedia.org/wiki/File:FUM_Logo.jpg?uselang=fa

4

فصل اول

مشخصات درس کلی

5

یتعالبسمه

عریف رشته:ت

مختلف علوم پایه که در جهت نیل به خودکفایی کشور هایینهزمجهت تربیت کارشناسان ارشد متعهد و متخصص در

معرفی و فیزیولوژی گیاهی یشناسبوم و سیستماتیک های، دورۀ کارشناسی ارشد علوم گیاهی با گرایشباشدیم

علمی شناسیزیستعلم چراکهبرای ورود به ورطه این علم، علاقه، امید و پشتکار بسیار ضروری است. . گرددیم

توانمی جرئتبهگیاهی را شناسیزیست. طلبدمیتجربی است و صبر و حوصله بسیار برای رسیدن به نتیجه و هدف

ضروری آن یاهان بسیار سبز و شناختمعرفی کرد. دنیای گ شناسیزیستمباحث ترینملموسو ترینشیرینجزو

برای حفظ، توسعه و بهینه کردن پرورش شناسیگیاهی در این جهان صنعتی، ارزش مطالعات پیشرفته هرحالبه .است

بندی های مختلف آن و بررسی اسامی و طبقهکند. شناخت زندگی گیاهان و اندامو رشد گیاهان ضروری جلوه می

ارتقاء کیفیت دروس و نیاز به روزآمد کردن ،به همین منظور .گیردقرار می موردمطالعهگیاهان در این گرایش

و همچنین لزوم توجه به نیاز کشور معتبر دنیا هایدانشگاهه برنامۀ آموزشی و در دست انجام سرفصل هر درس با توجه ب

چارچوب کلی برنامه درسی گردد. ارائه میکارشناسی ارشد رشتۀ علوم گیاهی، این برنامه در تدوین مواد درسی دورۀ

اقتباس شده است. در 19/7/1394توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مورخ شدهارائهحاضر از برنامه درسی

توسط وزارت علوم، شدهارائهبرنامه درسی هاییکاستبرنامه درسی حاضر، سعی شده است برخی از نواقص و

تری داشته باشد. مطرح دنیا تطابق بیش هایدانشگاهدر شدهارائهدرسی یهابرنامهتحقیقات و فناوری برطرف شده و با

بومی استفاده شود و نیازهای کشوری و هاییتوانمندعلاوه بر این، در برنامه درسی حاضر سعی شده است تا از

قرار گیرند. موردتوجهنیز یامنطقه

هدف رشته:

هدف دورۀ کارشناسی ارشد علوم گیاهی تربیت کارشناسان متعهد و متخصص آشنا به مفاهیم اساسی علوم گیاهی

اتی را به کارشناس ارشد است که با طی دورۀ آموزشی و پژوهشی، نیاز مراکز آموزشی و پژوهشی، تولیدی و خدم

های نامههدایت پایانچنانچه .سازدیممرتفع و فیزیولوژی گیاهی گیاهی یشناسبوم سیستماتیک وگرایش دو در

پس از اشتغال در این رشتهآموختگان دانش ،علوم گیاهی با نهایت دقت و هدفمند دنبال شود رشتهدانشجویی در

های بیوتکنولوژی، صنایع غذایی، شیمیایی و های مهمی در زمینهها و مراکز تحقیقاتی قادر به هدایت طرحدانشگاه

و طراحی و مدیریت زیستمحیطت از در حفاظ مؤثرای ی خدمات مشاورهقادر به ارائه حالیندرعدارویی بوده و

به علت .کارآفرینی در بخش خصوصی باشند منشأ ،خود توانندمیباشند و یا می ربطیذهای فضای سبز در ارگان

اخیر و یهاسالدر شناسیزیستسریع علم هاییشرفتپ

6

مختلف و نوین در این علم، بازنگری در رئوس مطالب و افزودن عناوین جدید ضرورت هاییفناور یریکارگبه

معتبر هایدانشگاهتدوین شده بود و مطالعه برنامۀ سایر 1375درسی قبلی که در سال یهابرنامهداشت، لذا با بررسی

و اصلاح گردید. روزبهامه این دوره دنیا، برن

اهمیت و ضرورت رشته:

با توجه به نقش انکارناپذیر گیاهان در ابعاد مختلف زندگی بشر از غذا و پوشاک گرفته تا انواع داروهای غیر سنتزی

با توجه به نقش علاوهبهمختلف گیاهان بر کسی پوشیده نیست. یهاجنبهو سوخت، ضرورت مطالعه وسیع و دقیق

با عنایت به نقش بسیار حیاتی گیاهان در تصفیه هوای کره و سازگانبومدر یدکنندهتولموجودات عنوانبهگیاهان

و زندگی بشر اهمیت زیادی دارد. در این راستا تحقیقات علوم سازگانبوم بهترچهبرای شناخت هر هاآنزمین، مطالعه

یار روزافزون است و دستاوردهای چنین تحقیقاتی برای توسعه و استقلال کشور بس توسعهدرحالگیاهی در جهان

لذا ضرورت تربیت افرادی که با تسلط بر دانش علوم گیاهی و علوم دیگر مرتبط بتوانند ضروری و انکارناپذیر است.

نمایند بسیار محرز است. تأمیننیروهای متخصص نیازهای تخصصی مراکز آموزشی و پژوهشی کشور را عنوانبه

:آموختگاندانش هاییستگیشانقش، توانایی و

نقش و توانایی خود را ایفا نمایند. توانندمیمشروح زیر مهارت داشته و هایینهزماین رشته در آموختگاندانش

آموزش عالی کشور مؤسساترفع نیازهای آموزشی و پژوهشی -

پژوهشی مرتبط با حفاظت مؤسساتو هاسازمان، هاوزارتخانهکارشناسان ارشد در عنوانبهخدمات تخصصی ارائه-

علوم طبیعی، فضای سبز سازمان شهرداری، صنایع یهاموزهی، مراکز ذخایر ژنتیکی کشور، ع، منابع طبیزیستمحیط

فناورییستزمرتبط با مؤسساتغذایی و داروئی،

تخصصی در صنایع تولیدی مرتبط با کشت و تکثیر گیاهان و صنایع داروئی و کشاورزی یهامشاوره-

تولید گیاهان داروئی، ازجملهمختلف علوم گیاهی هایینهزمدر یانبندانش یهاشرکت تأسیسایجاد اشتغال از طریق -

زینتی و صنعتی

شکل نظام: طول دوره و

ارشد رشتۀ علوم ، طول دورۀ کارشناسییزیربرنامهآموزشی دورۀ کارشناسی ارشد مصوب شورای نامۀینآئبر اساس

. هر سال تحصیلی شامل دو نیمسال باشدمینیمسال 5نیمسال و حداکثر 4واحد درسی، حداقل 28-32گیاهی بر اساس

. برای هر واحد درس نظری در هر نیمسالهفته امتحان پایانی است 2هفتۀ کامل آموزشی و 16هر نیمسال و

7

ساعت منظور شده است. شرایط ورود و سایر مقررات این دوره مطابق با 32ساعت و برای هر واحد عملی 16

است. یزیربرنامهمصوب شورای عالی شناسیزیستکارشناسی ارشد یهادوره هاینامهآئین

د و نوع واحدها درسی:تعدا

زیر است: به شرحواحد و 28-32تعداد واحدهای درسی دوره کارشناسی ارشد علوم گیاهی

واحد 12الزامی هایدرس

واحد 10-14اختیاری هایدرس

واحد 6 نامهیانپا

شرایط و ضوابط ورود به دوره:

برای دورۀ کارشناسی ارشد داشتن شرایط عمومی ورود به آموزش عالی برابر مصوبات وزارت، احراز توانمندی علمی

اعم از پیوسته و ناپیوستۀ مورد شناسیزیستمطابق مصوبات وزارت و دارا بودن مدرک رسمی پایان دورۀ کارشناسی

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ضروری است. یدتائ

8

فصل دوم

واحدهای درسی و جداول دروس

9

الزامی: هایدرس

در دورۀ کارشناسی است و با شدهارائه هایدرس کنندۀیلتکم هادرسواحد است. این 12شامل هادرساین

لازم برای دانشجویان این دوره هایییتوانامتون تخصصی و یهاحداقلهدف تضمین جامعیت علمی و ارائۀ

است.

اختیاری: هایدرس

تخصصی الزامی و هایدرسو یا بعد از زمانهم صورتبهواحد درسی است که 10-14این بخش شامل

ضمن هادرسدانشجویان، استاد راهنما و امکانات دانشگاه ارائه خواهد شد. هدف از این ۀباعلاقمتناسب

متنوع کاربردی رشته و میزان هایینهزمبا هاآنافزایش توانایی تخصصی و علمی دانشجویان، آشنا نمودن

.باشدمیتخصصی یهارشتهارتباط آن با سایر

:نامهپایان

رسی یک موضوع در گرایش ، دانشجویان دوره به برنامهپایان. در بخش باشدمیواحد 6معادل نامهپایان

برای کسب مهارت لازم متناسب با گرایش تخصصی ،و یا فیزیولوژی گیاهی گیاهی شناسیبوم یک وسیستمات

تا حد امکان در راستای رفع نیاز نامهپایانخود در رشتۀ علوم گیاهی خواهند پرداخت. لازم است تا موضوع

و بومی تعریف گردد. یامنطقهکشور و با اولویت مسائل موجود در سطح کلان ملی،

10

در شناسیبوم ک والزامی دوره کارشناسی ارشد رشته علوم گیاهی با گرایش سیستماتی هایدرسفهرست

واحد هستند. 12نشجویان موظف به اخذ تمام ارائه شده است. دا به تفکیک جدول زیر

شناسیبومگرایش سیستماتیک و دروس تخصصی -1جدول

نام درس ردیف ساعت عداد واحدت

یازهم ن / نیازیشپ جمع عملی نظری جمع عملی نظری

- 32 - 32 2 - 2 پیشرفتهسیستماتیک گیاهی 1

- 32 - 32 2 - 2 گیاهی یهاپوشش شناسیبوم 2

- 32 - 32 2 - 2 تکوینی گیاهی شناسیزیست 3

4 گیاهی شناسیبافتو شناسییاخته

پیشرفته2 - 2 32 - 32 -

- 32 - 32 2 - 2 فیلوژنی بندیرده هایروشاصول و 5

- 48 32 16 2 1 1 تنوع زیستی 6

208 32 176 12 1 11 جمع

ول با گرایش فیزیولوژی گیاهی در جد الزامی دوره کارشناسی ارشد رشته علوم گیاهی هایدرسفهرست

واحد هستند. 12زیر به تفکیک ارائه شده است. دانشجویان موظف به اخذ تمام

گیاهیفیزیولوژی گرایش تخصصی دروس -2جدول

نام درس ردیفهم / نیازپیش ساعت تعداد واحد

جمع عملی نظری جمع عملی نظری نیاز

- 32 - 32 2 - 2 رشد و نمو گیاهی پیشرفته 1

- 32 - 32 2 - 2 هاهورمونمکانیسم عمل 2

- 32 - 32 2 - 2 تکوینی گیاهی شناسیزیست 3

4 گیاهی شناسیبافتو شناسییاخته

پیشرفته2 - 2 32 - 32 -

- 32 - 32 2 - 2 در گیاهان جذب و انتقال 5

- 32 - 32 2 - 2 متابولیسم گیاهی 6

192 192 12 12 جمع

11

در شناسیبوم رشته علوم گیاهی گرایش سیستماتیک واختیاری دوره کارشناسی ارشد هایدرسفهرست

اختیاری شامل درس سمینار باید توسط دانشجویان هایدرسواحد درسی از 10-14جدول زیر آمده است.

نامهپایانر رشته و یا مرتبط با موضوع دموضوع سمینار در خصوص مباحث روز شودمیاخذ شود. پیشنهاد

باشد.

شناسیبوم گرایش سیستماتیک و اختیاری دروس -3جدول

نام درس ردیف هم نیاز / نیازپیش ساعت تعداد واحد

- جمع عملی نظری جمع عملی نظری

- 32 - 32 2 - 2 فلور ایران 1

- 32 - 32 2 - 2 تنوع و تکامل در گیاهان 2

- 48 32 16 2 1 1 گیاهان آوندی اییسهمقاتشریح 3

- 32 - 32 2 - 2 گیانخزه بندیردهو شناسیزیست 4

48 32 16 2 1 1 سیستماتیک مولکولی گیاهی 5فیلوژنی بندیرده هایروشاصول و

+ سیستماتیک گیاهی پیشرفته

- 32 - 32 2 - 2 پیشرفته یشناسجلبک 6

- 32 32 - 1 1 - آزمایشگاه فلور ایران 7

- 32 32 - 1 1 - شناسیگیاهعملیات صحرایی 8

- 32 - 32 2 - 2 پیشرفته گیاهی شناسیبوم 9

- 32 - 32 2 - 2 ژنتیک جمعیت گیاهی 10

- 32 - 32 2 - 2 گیاهیسیتوژنتیک 11

- 32 - 32 2 - 2 یشناسگرده 12

- 32 - 32 2 - 2 ایمنی زیستی 13

- 32 - 32 2 - 2 جغرافیای گیاهی 14

- 48 32 16 2 1 1 کارتوگرافی 15

- - - - 2 - 2 سمینار 16

528 160 368 30 5 25 جمع

اختیاری گرایش خود هایدرسواحد از 4حداکثر تا تواندمیتوضیح: به پیشنهاد استاد راهنما و تصویب گروه آموزشی مربوطه، دانشجو

شودمیدوره دکتری رشته و گرایش خود اخذ نماید. توصیه هایدرسو یا از هایشگرایا هارشتهالزامی یا اختیاری سایر هایدرسرا از

مرتبط با رشته باشد. یامنطقهار در رابطه با مسائل مطرح ملی یا موضوع سمین

12

اختیاری دوره کارشناسی ارشد رشته علوم گیاهی گرایش فیزیولوژی در جدول زیر آمده هایدرسفهرست

اختیاری شامل درس سمینار باید توسط دانشجویان اخذ شود. پیشنهاد هایدرسواحد درسی از 10-14است.

باشد. نامهپایانوع سمینار در خصوص مباحث روز در رشته و یا مرتبط با موضوع موض شودمی

فیزیولوژی گیاهی گرایش اختیاری دروس -4جدول

نام درس ردیف ساعت تعداد واحد

هم /نیاز پیش

نیاز

- جمع عملی نظری جمع عملی نظری

- 32 - 32 2 - 2 پیشرفته گیاهی یزیولوژیاکو ف 1

- 32 - 32 2 - 2 گیاهی سلول و بافتکشت 2

- 32 - 32 2 - 2 تغذیه معدنی گیاهان 3

- 32 - 32 2 - 2 سازوکارهای مولکولی فتوسنتز 4

- 32 - 32 2 - 2 هاهالوفیتفیزیولوژی 5

- 32 - 32 2 - 2 هافیزیولوژی متالوفیت 6

- 32 - 32 2 - 2 بیوشیمی گیاهی 7

- 32 - 32 2 - 2 در گیاهان فناورییستزکاربرد 8

- 32 - 32 2 - 2 روابط آبی گیاه و خاک 9

- 32 - 32 2 - 2 آنالیز رشد 10

- 32 - 32 2 - 2 روش پژوهش و طراحی آزمایش 11

- 32 - 32 2 - 2 ایمنی زیستی 12

32 32 - 1 1 - آزمایشگاه کشت بافت گیاهی 13

- - - - 2 - 2 سمینار 14

- 416 32 384 27 1 26 جمع

اختیاری گرایش خود هایدرسواحد از 4حداکثر تا تواندمیتوضیح: به پیشنهاد استاد راهنما و تصویب گروه آموزشی مربوطه، دانشجو

شودمیدوره دکتری رشته و گرایش خود اخذ نماید. توصیه هایدرسو یا از هاگرایشیا هارشتهالزامی یا اختیاری سایر هایدرسرا از

مرتبط با رشته باشد. یامنطقهموضوع سمینار در رابطه با مسائل مطرح ملی یا

13

فصل سوم

سرفصل دروس

14

مشخصات درس

اهداف کلی درس

نوین علم سیستماتیک هایتکنیکمتداول و هایروشهدف این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با

اطلاعاتی از شواهد مختلف در راستای تحلیل چند رهیافتی که بتواند در یهامجموعهنحوه ایجاد یژهوبهگیاهی

گیاهی مفید باشد. یهاگروه یشیتبار زاطبیعی و یبندطبقه

دهدمیکه درس پرورش هاییشایستگیتوانایی و

مختلف هایروشصلی سیستماتیک و سیستماتیک زیستی گیاهی با دانشجو در این درس با فراگیری مفاهیم ا

مختلف گونه آشنا و بر اصول تولید و هاییتجمعدر یژهوبهبر تنوع صفات تأکیدو مفهوم گونه زیستی با ییزاگونه

.یابدمیتحلیل اطلاعات از شواهد مختلف مرسوم در سیستماتیک گیاهی تسلط

سرفصل دروس

گیاهان گذارینامو یبندطبقهکلیات و مفاهیم، تاریخچه و اهداف علم سیستماتیک گیاهی، مروری بر اصول -1

و آرایه شناختی گونه شناختییستز، مفهوم ییزاگونه، عوامل مؤثر بر ییزاگونهگونه و -2

زادآوری در گیاهان هاییستمسو شناسیزیست -3

و تشریحی در گیاهان شناسییخترمروری بر روند تکامل صفات -4

و اهمیت آن در سیستماتیک گیاهی یشناسگردهشواهد -5

شواهد کروموزومی و اهمیت آن در سیستماتیک گیاهی -6

جدید یهاگونهپلی پلوئیدی و انواع آن، اهمیت پلی پلوئیدی و هیبریداسیون در ایجاد و پیدایش -7

شواهد رویان شناختی و اهمیت آن در سیستماتیک گیاهی -8

های ثانویه و اهمیت آن در سیستماتیک گیاهییتمتابول -9

شواهد ایزوزیمی و اهمیت آن در سیستماتیک گیاهی -10

پیشرفته گیاهی سیستماتیکعنوان درس )فارسی(:

Advanced Plant Systematicsعنوان درس )انگلیسی(:

نیاز:عنوان پیش ندارد نیاز: داردپیش تخصصی: وع درسن

32تعداد ساعت: نظری واحد 2 :واحد نوع 2: واحد تعداد

15

تاکسونومی عددی -11

یادگیری -روش یاددهی

دانشجویان به کمک روش پرسش و پاسخ و یهاآموختهسخنرانی و ارزشیابی از صورتبهدرصد تدریس استاد 90

ارائه سمینار درسی. صورتبهدرصد مشارکت دانشجویان 10

روش ارزیابی

پروژه نهایی هایآزمون ترممیان ارزشیابی مستمر

- 30% %50 :نوشتاری هایآزمون

20% عملکردی

برای ارائه موردنیازتجهیزات و امکانات

رایانه و دیتا پروژکتور

فهرست منابع

1. Cronquist, A. (1988) The evolution and classification of flowering plants, 2nd ed; New

York Botanical Garden.

2. Judd, W.S., Campbell, C.S., Kellogg, E.A., Stevens, P.F., Donoghue, M.J. (2007) Plant

systematics: A phylogenetic approach; Sinauer Associates Inc., Sunderland, MA.

3. Simpson, M.G. (2009) Plant systematics, 2nd ed.; Elsevier Academic Press.

4. Soltis, D.E., Soltis, P.S., Doyle, J.J. (1998) Molecular systematics of plants II; Kluwer

Academic Publishers, Boston.

5. Stace, C.A. (1980) Plant taxonomy and biosystematics; University Park Press,

Baltomore.

6. Stuessy, T.F. (2008) Plant taxonomy: The systematic evaluation of comparative data;

Columbia University Press.

اینترنتی معتبر مرتبط با موضوع( هایپایگاهفهرست مطالعاتی )مجلات و

http://evolution.genetics.washington.edu/phylip/software.html

www.wikipedia.org

http://sweetgum.nybg.org/science/ih/

www.theplantlist.org

www.ipni.org

https://www.kew.org/


http://www.wikipedia.org/


http://www.theplantlist.org/

http://www.ipni.org/


16

مشخصات درس


گیاهی هایپوشش دربارهمختلف هایدیدگاههدف این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با مفاهیم و

گیاهی اصلی یهاپوششجوامع گیاهی است. دانشجو در پایان این درس با یبندطبقهتخصصی بررسی و هایروشو

و مؤثر بر کنندهیینتعط یافته و در مورد عوامل مربوط به پوشش گیاهی تسل هاییافتهایران و روش مطالعات و ثبت

پوشش گیاهی و عناصر آن با دیدگاهی تخصصی نظر خواهد داد.


دانشجویان کهیطوربه، یابدمیتحلیل پوشش گیاهی پرورش هایروشمتخصص عنوانبهدر این درس دانشجو

پرداخته و در صورت شدهیفتعرمبتدی به بررسی پوشش گیاهی مناطق عنوانبهخود نامهپایانبتوانند در مندعلاقه

به متخصص این فن تبدیل شوند. نامهپایاناختتام

سرفصل دروس

پوشش گیاهی شناسیبوماهداف، تاریخچه، مفاهیم و ماهیت علم -1

رطوبتی ترانسو، ضریب خشکی دومارتن، ضریب گوسن، ضریب آمبرژه، یبضرااقلیمی، هاییبندطبقه -2

هولدریچ بندیطبقهکوپن، یبندطبقه

نقش فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی بر پوشش گیاهی -3

خاک بندیرده -4

عوامل محدودکننده پوشش گیاهی در طبیعت -5

هازنوبیوم -6

گیاهی هایپوشش شناسیبوم عنوان درس )فارسی(:

Vegetation Ecologyعنوان درس )انگلیسی(:

-نیاز:عنوان پیش ندارد نیاز: داردپیش تخصصی: وع درسن


17

مونپلیه، -تیکی، مکاتب مختلف )زوریخسیفیزیونومیکی، فلور هاییبررسمطالعه پوشش گیاهی، هایروش -7

، هانمونهو هاگونه، محاسبه همبستگی هاداده، تشکیل جدول یبردارنمونه هایروشاوپسالا، روسی و ...(، انواع

و پایداری یاگونهغنای یریگاندازه هایروش، تنوع و هانمونهمحاسبه ضرایب تشابه بین

زیستی، فنولوژی، روش کوچلر، روش فوسبرگ یهاشکلساختار پوشش گیاهی، -8

، وفاداری، یریپذجامعه) ضرایبجوامع گیاهی )روش براون بلانکه(: مفاهیم رولوه و سطح حداقل، بندیطبقه -9

هادادههمراه و ...، آنالیز یهاگونهشاخص، یهاگونهفراوانی(،

، آنالیز تشابهیاخوشهآنالیز -10

اصلی، آنالیز تطبیقی، آنالیز تطبیقی قوس گیری شده یهامؤلفهرسته بندی: آنالیز قطبی، آنالیز هایروش -11







20% -: عملکردی



فهرست منابعBarbour, M.G., Burk, J.H., Pius, W.D., Gilliams, F.S., Schwartz, M.W. (1999) Terrestrial plant ecology; Addison Wesley Longman, New York.

Kent, M., Coker, P. (1995) Vegetation description and analysis; John Wiley, Sons.

Mueller-Dombois, D., Ellenberg, H. (1974) Aims and methods of vegetation ecology; Wiley.

Van der Maarel, E. (2005) Vegetation ecology, McGraw Hill.


https://link.springer.com/journal

www.wikipedia.org/



18

درس: مشخصات


اختصاصی و مراحل تکوین گیاه و همچنین هاییژگیوهدف این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با

این مراحل در گیاهان است. کنندهکنترل یسازوکارها


تمایز و تکوین در گیاهان را توضیح داده و با کاربردهای یسازوکارها توانندمیدانشجویان پس از گذرانیدن این درس

این علم آشنا شوند.

سرفصل دروس

اشکال گوناگون تمایز، عوامل بیرونی مؤثر بر تمایز، عوامل فیزیکی، عوامل شیمیایی، عوامل بیولوژیکی -1

عوام ژنتیکی مؤثر بر تمایز -2

های مربوط، انواع تنظیم چرخه سلولی و سایکلین CDKچرخه سلولی، تنظیم، کنترل و نقش آن در نمو انواع -3

مهدر سطح رونویسی، ترجمه و وقایع پس از ترج

، نقش ، موتورهای مولکولیهاآنریزه شدن و نحوه پلیم (، ساختار مولکولیMT, FA. IFاسکلت سلولی ) -4

اسکلت سلولی در رشد، مفهوم قطبیت و نقش آن در تمایز، نقش اسکلت سلولی در مراحل مختلف رشد، تقسیم،

هاکرکتمایز

با تمایز، تعیین سرنوشت سلولی و تمایز در DNA یهمانندسازانواع تقسیم سلولی و ارتباط تقسیم سلولی و -5

عناصر آوندی

هاو ساختار مریستم یابیسازمانمربوط به هاییهنظرها، مروری بر مفهوم مریستم، انواع مریستم -6

هاشاخه منشأمریستم رأسی ساقه: پیدایش مریستم، قطبیت محوری، -7

گیاهی تکوینی شناسیزیست عنوان درس )فارسی(:

Plant Developmental Biology عنوان درس )انگلیسی(:

- نیاز:عنوان پیش ندارد نیاز: داردپیش تخصصی: وع درسن


19

شکمی و جانبی -شناختی محوری، پشتی، برگ و چگونگی تعیین الگوهای ریخت منشأتکوین برگ: -8

مریستم رأسی ریشه -9

تشکیل گل در گیاهان -10

دهی در گیاهانکنترل ژنتیکی زمان گل -11

پیری در گیاهان -12

محیطی یهامحرکمولکولی پاسخ به یسازوکارها -13






- 30% %50: نوشتاری هایآزمون



پروژکتوررایانه و دیتا


Buvat, R. (1989) Ontogeny, cell differentiation and structure of vascular plants; Springer-

Verlag.

Hennig, L., Köhler, C. (2010) Plant developmental biology; Methods in molecular

biology; Vol. 655; Humana Press.

Howell, S.H. (1998) Molecular genetics of plant development. Cambridge University

Press.

Inze, D. (2008) Cell cycle control and plant development; Springer.

Leyser, O., Day, S. (2003) Mechanisms in plant development; Blackwell Publishing.

Lyndon, R.F. (1990) Plant development, the cellular basis; Unwin Hyman Ltd.

McManus, M.T., Veit, B.E. (2002) Meristematic tissues in plant growth and development;

Sheffield Academic Press (CRC Press).

20

Pua, E-C, Davery, M.R. (2010) Plant developmental biology- Biotechnological

Perspectives, Volume 1; Springer.

Sussex, I.M. (1989) Patterns in plant development; Cambridge University Press.

Timmermans, M.C.P. (2010) Plant development (Current topics in developmental

biology); Academic Press.

Whitelam, G. C. and Halliday K. J. (2007) Light and Plant Development, Blackwell

Publishing Ltd.

Gan, S. (2007) Scenecence Processes in Plants, Blackwell Publishing Ltd.

Glover, B.J. (2007) Understanding Flowers and Flowering: An Integrated Approach,

Oxford University Press.

Grasser, K.D. (2006) Regulation of Transcription in Plants, Blackwell Publishing Ltd.

Soltis, D.E., Leebens-Mack, J.H., Soltis, P.S., Callow, J.A. (2006) Developmental

Genetics of the Flower, Elsevier Ltd.

Nick, P. (2007) Plant Microtubules Development and Flexibility; Plant Cell Monographs

11, Springer-Verlag.

Meyer, P. (2008) Plant Epigenetics, Blackwell Publishing Ltd.

Hussey, P. J. (2004) The Plant cytoskeleton in cell differentiation and development.

Blackwell Publishing CRC Press.

Ambrose, B.A., Purugganan, M. (2013) The Evolution of Plant Form. Blackwell

Publishing Ltd.


http://www.plantphysiol.org

www.wikipedia.org/

http://www.plantphysiol.org/


21

مشخصات درس


گیاهی، ساختار درونی گیاه و هاییاختهاختصاصات هدف این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با

.هاستآن دهندهیلتشک یهاسلولو هابافتچگونگی تمایز یابی انواع


در این درس پایه اصلی درک بقیه مفاهیم در علوم گیاهی از قبیل تغییرات تکاملی در سلسله آمدهدستبهاطلاعات

همچنین، با شناخت دقیق و بخصوص فرایند انتقال در گیاه خواهد بود. بندیطبقهگیاهان، تطابق گیاهان با محیط،

را نیز بهتر درک خواهند کرد. یستیز یرغساختار گیاه، دانشجویان تغییرات آن در برابر عوامل زیستی و

سرفصل دروس

اختصاصی یاخته گیاهی هاییژگیوبافتی، هاییستمسپیکر گیاهی، تفکیک یافتگیسازمانمقدمه: مروری بر -1

دیواره سلولی -2

تکاملی منشأها: انواع، فراساختار در رابطه با عملکرد، پلاست -3

و تغییرات تمایزی، تونوپلاست، محتویات منشأواکوئل، -4

ها و تمایز یابیمریستم -5

سیستم آوندی، آوند آبکش -6

سیستم آوندی، آوند چوبی -7

آوند چوبی پسین )چوب( -8

اهمیت و ارزش تکاملی سیستم آوندی -9

از دیدگاه فیلوژنی چوب با یکدیگر در گیاهان کامل و در شرایط آزمایشگاهی ورابطه بین تمایز بافت آبکش و -10

و خارجی سیستم ترشحی داخلی -11

پیشرفته گیاهی شناسیبافت و شناسییاخته عنوان درس )فارسی(:

Advanced Plant Cytology and Anatomy عنوان درس )انگلیسی(:



22







20% -عملکردی




Beck, C.B. (2010) An introduction to plant structure and development. Plant anatomy for

the twenty first century. Cambridge University Press.

Bowes, B.G., Mauseth, J.D. (2008) Plant structure, a color guide. Manson Publishing.

Buchanan, B.B., Gruissem, W., Jones, R.L. (2000) Biochemistry and molecular biology of

plants. John Wiley & Sons.

Buvat, R. (1989) Ontogeny, cell differentiation and structure of vascular plants. Springer-

Verlag.

Cutler, D.F., Botha, E., Stevenson, D.W. (2008) Plant anatomy, an applied approach.

Blackwell Publishing.

Evert, R.F. (2006) Esau’s plant anatomy: meristems, cells and tissues of the plant body-

their structure, function and development. Wiley Interscience.

Fahn, A. (1990) Plant anatomy. Pergamon Press.

Harrison, M., Dashek, W.V. (2006) Plant cell biology. Science Publishers.

Robinson, D. (2003) The Golgi apparatus and the plant secretory pathway. Blackwell

Publishing Ltd.

Rudall, P. (2007) Anatomy of flowering plants, an introduction to structure and

development. Cambridge University Press.

Rose, J.K. C. (2003) The Plant Cell Wall. Blackwell Publishing CRC Press.

Wise, R.R., Hoober, J.K. (2006) The Structure and Function of Plastids. Springer.

23

Sandelius, A.S., Aronsson, H. (2009) The Chloroplast, Interactions With The

Environment. Springer.

Oparka, K.J. (2005) Plasmodesmata. Blackwell Publishing Ltd.

Nick, P. (2008) Plant Microtubules, Development and Flexibility. Springer.

Robinson, D.G. (2006) The Plant Endoplasmic Reticulum. Springer.



www.wikipedia.org/



24

مشخصات درس


نوین علم هایتکنیکو وتحلیلتجزیهجدید هایروشهدف این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با

گیاهی مفید باشد. یهاگروه یشیتبار زاطبیعی و بندیطبقهسیستماتیک در راستای تحلیل چند رهیافتی که بتواند در


آشنا شده و قادر خواهد بود که در صورت نیاز از هاداده وتحلیلتجزیهمختلف هایروشدانشجو در این درس با

خود استفاده نماید. نامهپایانمتداول تحلیل تبارزایی در هایروش

سرفصل دروس

مفاهیم سیستماتیک: تاریخچه، -1

(رفتهازدست یهادادهصفات )کدگذاری، قطبیت، وتحلیلتجزیه -2

آماری صفات وتحلیلتجزیه -3

همولوژی -4

هموپلازی -5

(Maximum Parsimony Analysis) ییجوصرفهفیلوژنی بر اساس حداکثر وتحلیلتجزیه هایروش -6

(Distance Analysisفیلوژنی بر اساس فاصله ) وتحلیلتجزیه هایروش -7

(Maximum Likelihood Analysisفیلوژنی بر اساس حداکثر شباهت ) وتحلیلتجزیه هایروش -8

(Bayesian Analysisفیلوژنی بر اساس بیزین ) وتحلیلتجزیه هایروش -9

Jackknifeو Bootstrap هایروشاعتبار سنجی درخت فیلوژنی: -10

مختلف در ایجاد یک درخت توافقی هایروش -11

فیلوژنی بندیرده هایروش و اصول عنوان درس )فارسی(:

Principles and Methods of Phylogenetic Classification عنوان درس )انگلیسی(:

-نیاز:عنوان پیش ندارد نیاز: داردپیش تخصصی: نوع درس


25

رییادگی -روش یاددهی










Wiley, E.O., Lieberman, B.S. (2011) Phylogenetics: Theory and Practice of Phylogenetic

Systematics. Wiley-Blackwell.

Freeland, J.R., Kirk, H., Petersen, S. (2011) Phylogeography, in molecular ecology, 2nd

ed., John Wiley & Sons, Ltd, Chichester, UK.

Lemey, P., Salemi, M., Vandamme, A.M. (2009) The Phylogenetic Handbook: A

Practical Approach to Phylogenetic Analysis and Hypothesis Testing. Cambridge

University Press.

Huson, D.H., Rupp, R., Scornavacca, C. (2010) Phylogenetic Networks: Concepts,

Algorithms and Applications. Cambridge University Press.

Felsenstein, J. (2003) Inferring Phylogenies. Sinauer Associates.

Semple, C., Steel, M. (2003) Phylogenetics. Oxford University Press.



www.wikipedia.org



www.ipni.org


https://www.ncbi.nlm.nih.gov/

https://www.google.com/search?tbo=p&tbm=bks&q=inauthor:%22Philippe+Lemey%22&source=gbs_metadata_r&cad=6

https://www.google.com/search?tbo=p&tbm=bks&q=inauthor:%22Anne-Mieke+Vandamme%22&source=gbs_metadata_r&cad=6







26

درس مشخصات


و حفاظت. یریگاندازه هایروشدخیل، انواع، هاییسممکانتنوع زیستی در زمینه ۀدربارطرح مباحث مختلف


را در جهت افزایش کارایی، مقاومت و سازگار شدن در برابر محیط افزایش هاگونهتنوع زیستی عملاً توانایی انواع

کوچک و بزرگ دارای یک وظیفه بسیار بزرگ هستند و آن این است که یهاگونه، تمام یگردعبارتبه. دهدمی

در مجموع، باعث افزایش توانایی اکوسیستم و افزایش مقاومت در برابر انواع مختلف هاگونهترکیب عملکرد این

انسان بنابراین تنوع زیستی برای ؛ شوندمیصدمات و خسارات احتمالی، همچنین بهبود و بازسازی خسارات وارده

گیاهی به معنی افزایش محصولات غذایی برای انسان و تنوع و افزایش یهاگونهزیرا تنوع و افزایش باشدمیبسیار مهم

.باشدمیدر جهت تعادل طبیعت زیستمحیطجانوری به معنی پایدار بودن یهاگونه

سرفصل دروس

سرفصل نظری:

تاریخچه تنوع زیستی، مفاهیم تنوع زیستی، اهمیت تنوع زیستی، عوامل مؤثر بر تنوع زیستی، تنوع زیستی در کشورهای

هایروشجنگلی و مرتعی، یهاسازگانبوم، سطوح مختلف تنوع زیستی، تنوع زیستی در توسعهدرحالو یافتهتوسعه

، یکنواختی یاگونهالعه تنوع زیستی، مفاهیم گونه، غنای مکانی در مط هاییاسمقدر تنوع زیستی، یبردارنمونه

یهاروشیکنواختی، یریگاندازه یهاروش، یاگونهغنای یریگاندازه یهاروش، یاگونه، تنوع یاگونه

، آماره کـیو، حفاظت از تنوع زیستی، پایش تنوع زیستی، اهمیت کاربردی بررسی تنوع یاگونهتنوع یریگاندازه

در ایران.زیستی

سرفصل عملی:

زیستی تنوع عنوان درس )فارسی(:

Biodiversity عنوان درس )انگلیسی(:


48تعداد ساعت: واحد عملی 1واحد نظری و 1 :واحد نوع 2: واحد تعداد

27

وتحلیلیهتجزافزارهای تخصصی تنوع زیستی، عملیات صحرایی، حل تمرین در مورد مطالب نظری، آشنایی با نرم

افزارهای تخصصی تنوع زیستی.با استفاده از نرم هاداده


آماری و ارزشیابی از وتحلیلتجزیهسخنرانی، کار با رایانه جهت انجام چند صورتبهدرصد تدریس استاد 90

ارائه سمینار صورتبهدرصد مشارکت دانشجویان 10دانشجویان به کمک روش پرسش و پاسخ و یهاآموخته

درسی.







مربوطه یافزارهانرم


گیری تنوع زیستی )تألیف(، چاپ دوم. های اندازه(. روش1391اجتهادی حمید، سپهری عادل و عکّافی حمیدرضا )

انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.

(. مبانی سیستماتیک جانوری )ترجمه(. چاپ دوم، انتشارات دانشگاه 1388کاخکی امید و درویش جمشید )میرشمسی

فردوسی مشهد.

Gaston, K.J. (1997). Biodiversity: A Biology of Numbers and Difference. Blackwell

Science Ltd.

Hawksworth, D.L. (1996). Biodiversity Measurement and Estimation. Chapman & Hall,

UK.

Hunter Jr., M.L., Gibbs, J.P. (2002). Fundamentals of Conservation Biology. Blackwell

Science.

Krebs, C. (1999). Ecological Methodology. University of British Columbia.

Krishnamurthy, K.V. (2003). Textbook of Biodiversity. Science Publishers.

Maguran, A.E. (2003). Measuring Biological Diversity. Blackwell Publishing.

28

Maguran, A.E. (1996). Ecological Diversity and its Measurement. Chapman & Hall.

Spellerberg, I.F. (1992). Evaluation and Assessment for Conservation. Chapman and Hall.

Kindt, R. and Coe, R. (2005). Tree diversity analysis. A manual and software for common

statistical methods for ecological and biodiversity studies. Nairobi: World Agroforestry

Centre (ICRAF).

اینترنتی معتبر مرتبط با موضوع( هایپایگاههرست مطالعاتی )مجلات و ف


www.wikipedia.org



29

درس مشخصات


پیشرفته در مورد رشد و نمو گیاهی و عوامل هاییدگاهدهدف این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با

و سازوکارهای هاآنرشد گیاهی، کاربردها و نقش فیزیولوژیکی ایکنندهیمتنظو هاهورمونبر رشد و نمو، انواع مؤثر

.باشدمی هاآنمولکولی عمل


رشد گیاهی و هایکنندهیمتنظو هاهورمونضمن اطلاع از انواع توانندمیدانشجویان پس از گذرانیدن این درس

از دانش حاصل توانندمینمو گیاهان رشد و هاییدهپدو اثر عوامل محیطی در هاآنسازوکارهای مولکولی عملکرد

گیاهان و تغییر و یا دست ورزی مسیرهای یادیازد یزربرای به نژادی و زابرون صورتبهاین ترکیبات یریکارگبهو با

دارویی، صنعتی و غذایی استفاده کنند. های با ارزشمتابولیتمتابولیسمی و افزایش تولید

سرفصل دروس

هاو ساختار مریستم زایییخترمفاهیم رشد، نمو، تمایز و -1

رشد( یهاشاخصو توضیح هایمنحنرشد )معادلات، شکل هاییمنحن -2

بر رشد و نمو در گیاهان شامل عوامل داخلی، خارجی و محیطی مؤثرعوامل -3

نور، طیف نوری، شدت نور، فتوپریودیسم، درجه حرارت، آب نمو: اثر عوامل محیطی بر رشد و -4

نمو در کنترل فرایندهای رشد و هاآنو نقش رشد، ساختار، بیوسنتز هایکنندهیمتنظو هاهورمون -5

هادانهبرطرف کردن خفتگی هایروشدر پدیده خفتگی، مؤثرو عوامل دانه، خفتگی دانه یزنجوانهنمو: -6

تشکیل گل، میوه و دانه -7

گیاهی یهااندامرسیدگی میوه، ریزش برگ و پیری -8

در گیاهان یدهگلسازوکارهای مولکولی فرایند -9

پیشرفته گیاهی نمو و رشد عنوان درس )فارسی(:

Advanced Plant Growth and Development عنوان درس )انگلیسی(:



30

نمو گیاهان تنظیم محیطی رشد و -10

ها ها و کریپتوکرومفیتوکروم -11

هافتومورفوژنزی در گیاهان و نقش فیتوکروم هاییدهپد -12

تروپیسمی و غیر تروپیسمی به علائم نوری یهاپاسخ -13











Leopold, A.C., Kriedemann, P.E. (1975) Plant Growth and Development. McGraw Hill Inc.

Srivastava, L. M. (2002) Plant Growth and Development: Hormones and Enviroment. Academic Press.

Fosket, D. E. (1995) Plant Growth and Development. A molecular Approach. Elsevier Science Ltd.

Leyser, O., Day, S. (2003) Meshanisms in plant development. Blackwell Publishing.

Opik, H., Rolfe, S.A., Willis, A.J., Street, H. E. (2005) The Physiology of Flowering Plants: their growth and development. Cambridge University Press.

Taiz, L., Zeiger, E. (2010) Plant physiology, Fifth Edithion. Sinauer Associates Inc.



www.wikipedia.org/



31

درس مشخصات


اختصاصی و مراحل ترارسانی علامت در هاییژگیوهدف این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با

این مراحل در گیاهان است. کنندهکنترل یسازوکارهاگیاه و همچنین


ترارسانی و انتقال علامت در گیاهان را توضیح داده و یسازوکارها توانندمیدانشجویان پس از گذرانیدن این درس

با کاربردهای این علم آشنا شوند.

سرفصل دروس

گیاهی یهاهورمونعمومی و مشترک انواع هاییژگیومقدمه، تاریخچه و -1

؛ اعم از گیاهان و جانورانهاسلولفرایند ترارسانی علامت در -2

های بیوسنتزی و ، اکسینIAAدایش نظریه اکسین و ساختار شیمیایی، مسیرهای بیوسنتز یپاکسین: تاریخچه و -3

IAA هاییهتجز، مسیرهای سازییرهذخ یهامحلهای ترکیبی و سنتزی، اکسین

هاآنو انواع هاجیبرلین، ساختار شیمیایی هاجیبرلین(: تاریخچه کشف Gibberlines) هاجیبرلین -4

های بیوسنتزی و سنتزی ها، انواع سیتوکینین(: تاریخچه کشف و شناسایی سیتوکینینCytokininsها )سیتوکینین -5

هابیوسنتزی سیتوکینین یرهایمس، هاآنو ساختار شیمیایی

وسنتز اتیلنی(: ساختار شیمیایی اتیلین و سنجش آن، مسیر بEthyleneاتیلن ) -6

ABA(: پیدایش و ساختار شیمیایی ABAاسید آبسیزیک ) -7

ـــتروئیدها: -8 ـــینواس ـــاختار(: پیدایش و BRS)براس ـــی ژنتیکی س ـــتروئیدها، بررس ـــینواس ـــیمیایی انواع براس ش

براسینواستروئیدها

: پیدایش و ساختار شیمیایی، مسیر بیوسنتزاستریگولاکتونها(Strigolactones)ها استریگولاکتون -9

هاهورمون عمل مکانیسم عنوان درس )فارسی(:

Mechanism of Hormone Action عنوان درس )انگلیسی(:



32

اسید سالسیلیک و اسید جاسمونیک: پیدایش و ساختار شیمیایی، مسیرهای بیوسنتز -10











Taiz, L., Zeiger, E. (2011) Plant Physiology, Fifth Edition. Sinauer Associates.

Hedden, P., Thomas, S.G. (2015) Plant Hormone Signalling; BlackWell Publishing.

Bogre, L., Beemster, G. (2008) Plant Growth Signaling. Springer.

Litwack, G. (Ed) (2014) plant Hormones, Academic Press.

بط با موضوع(اینترنتی معتبر مرت هایپایگاهفهرست مطالعاتی )مجلات و


www.wikipedia.org/



33

مشخصات درس:


هدف این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با سازوکارهای جذب و انتقال مواد معدنی و آلی در گیاهان

است.


ضمن توضیح سازوکارهای جذب و ترابری مواد معدنی و مواد آلی توانندمیدانشجویان پس از گذرانیدن این درس

در گیاهان، راهکارهایی را جهت افزایش محصول در گیاهان زراعی پیشنهاد دهند.

سرفصل دروس

جذب یون از خاک هاییهفرضمقدمه: سازوکارهای حرکت یون در خاک، -1

و مواد معدنی هایوننیروهای رانش -2

و تونوپلاستی ییپلاسماساختار غشاهای -3

هاآنپلاسمالمائی و تونوپلاستی و تنظیم ATPase-+Hساختار و عملکرد -4

انرژتیک یون پتاسیم در تونوپلاست -5

هااندامکها بین ترابری متابولیت -6

مسیرهای ترابری آب و مواد در عرض ریشه -7

ترابری مواد در شیره خام و شیره پرورده در گیاهان -8

رشد در جذب و انتقال مواد کنندهیمتنظگیاهی و مواد یهاهورموننقش -9

جذب و ترابری هورمون گیاهی -10

گیاهان در انتقال و جذب عنوان درس )فارسی(:

Uptake and Transport in Plants عنوان درس )انگلیسی(:

- نیاز:عنوان پیش ندارد نیاز: داردپیش تخصصی: درسوع ن


34




ارزیابیروش







Buchanan, B.B., Gruissem, W., Jones, R. L. (2000) Biochemistry and molecular bology of plants. American society of plant physiologists.

Glass, A.D.M. (1989) Plant nutrition. Jones and Bartlett Publishers.

Holbrook, N.M., Zwieniecki, M. A. (2005) Vascular transport in plants. Elsevier Academic Press.

Jaiwal, P.K., Singh, R.P., Dhankher, O. P. (2007) Plant membrane and vacuolar transporters, www. cabi. org.

Marschner, H. (1986) Mineral nutrition in higher plants. Academic press.

Rengel, Z. (1999) Mineral nutrition of crops. Food products press.

Srivastava, L. M. (2002) Plant Growth and Development. Academic Press.

Tobin, K. A. (1992) Plant orgenelles, compartmentation of metabolism in photosynthesis cells. Cambridge University Press.

Yeo, A. and Flowers, T. (2007) Plant solute transport; Blackwell Publishing.



www.wikipedia.org/



35



متابولیسمی و نقش یهاواکنشسازوکارهای کنترل هدف این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با

در تنظیم متابولیسم در گیاهان است. هایمآنزکلیدی


متابولیسمی و عمل یهاواکنشچگونگی سازوکارهای تنظیم و کنترل توانندمیدانشجویان پس از گذراندن این درس

از دانش حاصل برای مهندسی مسیرهای متابولیسمی توانندمیگیاهان را توضیح دهند. در ضمن دانشجویان در هایمآنز

های با ارزش دارویی، صنعتی و غذایی در گیاهان استفاده ولیتبرای افزایش تولید متاب هاآنو تغییر و یا دست ورزی

کنند.

سرفصل دروس

یسازفعالانرژی آزاد، آنتالپی و آنتروپی، انرژی -1

، الکترودهای اکسیژن و هیدروژن، تغییرات انرژی آزاد در یک واکنش ردوکسpHاثر پتانسیل ردوکس، -2

آنزیمی و تغییرات آن هاییتفعالانواع کاتالیزورهای حیاتی، سینتیک -3

(پنگیینگپمکانیسم ترتیبی، تصادفی و )ای چندگهرمایه یهاواکنشمانتن، -رابطه میکائیلیس -4

آنزیم یهابازدارندهو هااثرکننده -5

رابطه هیل، سازوکار مولکولی تعاونی بودن، کنترل آلوستریک فعالیت آنزیمی -6

بازی، سازوکار کاتالیز کووالانسی -الیز اسیدیای، کاتسازوکارهای آنزیمی، کاتالیز فشار گهرمایه -7

متابولیسمی یهاواکنشسازوکارهای تنظیم -8

نهادی و القایی هاییمآنز، سرکوب کاتابولیتی، هایمآنزتنظیم رونویسی -9

نقش محوری کلسیم در تنظیم متابولیسم گیاهان، نقش گریزراه گابا در تنظیم متابولیسمی در گیاهان -10

گیاهی متابولیسم عنوان درس )فارسی(:

Plant Metabolism عنوان درس )انگلیسی(:



36

سازوکارهای تنظیمی در مسیرهای متابولیسمی مانند گلیکولیز، تنفس، چرخه کالوین، تنفس نوری -11

کلیدی متابولیسم نیتروژن هاییمآنزسازوکارهای تنظیمی در -12

( ها، فسفو اینوزیتیدCa ،cAMPثانویه ) هاییکپ، آشنایی با انواع هاینپروتئ Gترارسانی علامت در گیاهان، -13

وابسته به آنان یدهعلامت یرهایمسو






30% %50: نوشتاری هایآزمون





Ashihara, H., Crozier, A., and Komami, A. (2011) Plant Metabolism and Biotechnology, John Wiley and Sons, Ltd., Publication, 404 Pages.

Buchanan, B.B., Gruissem, W., Jones, R. I. (2000) Biochemistry and Molecular Biology of Plants. American society of plant physiologists.

Dennis, D.T. (1997) Plant Metablism, Longman.

Plaxton, W.C. and Mcmanus, M. T. (2006) Control of Primary Metabolism in Plants. Black Well Publishing, 373 Pages.

Storey, K. B. (2004) Functional Metabolism: Regulation and Adaptaion; John Wiley and Sons, Inc, 594 Pages.



www.wikipedia.org/



37

درس مشخصات


آشنا خواهد شد. آشنایی و هاآناصلی گیاهان ایران و عناصر گیاهی شاخص هاییشگاهرودر این درس دانشجو با

.شوندمیاصلی در ارتباط با گیاهان ایران از اهداف دیگر این درس محسوب شناسیگیاهتمرین با منابع


یهاگونهطبیعی را شناخته و به ترکیب هاییشگاهروگیاهی شاخص یهاگونهو برخی هاسردهدانشجو تعداد زیادی از

حد او در شناسیگیاهطبیعی، گیاهان کاشته شده و گیاهان مهاجم آشنا شده و اطلاعات هاییشگاهروگیاهی اصلی

.یابدمیقابل قبولی افزایش

سرفصل دروس

کلیات و تاریخچه مطالعات فلور ایران -1

ایران و اروپا شناسیگیاهمهم یهاباغگیاهی و یهاموزه، شناسیگیاهمرجع، مجلات مهم یهاکتاب -2

زادی در ایران و مقایسه آن با سایر کشورهای ، بومهاگونهو هاسرده، هایرهتوضعیت آماری گیاهان ایران، تعداد -3

اروپا و جنوب غربی آسیا خصوصبهجهان و

پوشش گیاهی ایران و رابطه آن با موقعیت جغرافیایی، ارتفاع، طول و عرض جغرافیایی بندیطبقه -4

بومی یهاگونهو هاپوشششاخص یهاگونهپوشش گیاهی، معرفی بندیطبقهشمال ایران و یهاجنگل -5

هایشروارس و زربین(، معرفی جوامع و عناصر این یهاجنگلمخروطیان ایران ) یهاجنگل -6

لوط زاگرسب یهاجنگل -7

جوامع بادام و بنه -8

استپی کوهستانی هاییشرو -9

شاخص و بومی یهاگونهزارها، استپی بیابانی، معرفی درمنه هاییشرو -10

ایران فلور عنوان درس )فارسی(:

Flora of Iran عنوان درس )انگلیسی(:

- نیاز:عنوان پیش ندارد داردنیاز: پیش اختیاری: وع درسن


38

زارهاشورهو زارهاماسهجوامع کویری، -11

آبزی در ایران یهاگونهو هایرهتآبزی: معرفی هاییشرو -12

شبه ساوانایی جنوب ایران هاییشرو -13

تخریبی هاییطمحهرز و یهاعلفجوامع و فلور -14

گیاهان مهم کاشته شده ایران -15











Davis, S.D., Heywood, V.H., Hamilton, A.C. (eds.) (1994) Centers of plant diversity, a

guide and strategy for their conservation. Vol. 1. Europe, Africa, South West Asia and the

Middle East- WWF & IUCN. Oxford.

Freitag, H. (1986) Notes on the distribution, climate, and flora of the sand deserts of Iran

and Afghanistan. – Proc. Roy. Soc. Edinburgh 89 B: 135-146.

Frey, W., Probst, W. (1986) A synopsis of the vegetation of Iran.- In: Kürschner, H. (ed.)

Contributions to the vegetation of Southwest Asia. Beih. Tübinger Atlas Vorderen

Orients, A, 6 Nr. 24: 9-24. Dr. Ludwig Reichert. Wiesbaden.

Ghahreman, A., Attar, F. (1999) Biodiversity of plant speices, vol. 1. Tehran University

Press.

Klein, J.C. (1994) La vegetation altitudinale de L’Alborz Central (Iran): entre les regions

irano- touranienne et euro- sibérienne. – Biblioth. Iran. 40. Institut Franҫais de Recherche

en Iran. Téhéran.

39

Léonard, J. 1991/1992: Contribution a l’étude de la flore et de la végétation des deserts

d’Iran. Etude de la vegetation: Analyse phytosociologique et phytochorologique des

groupments végétaux. Fasc. 10 (1 & 2). – Jardin Botanique National de Belgique. Meise.

Rechinger, K.H. 1963-2005: Flora Iranica, vols: 1-175. Akademische Druck-u.

Verlagsanstalt. Graz.

Zohary, M. (1973) Geobotanic foundation of the Middle East. 2 vols. – Stuttgart,

Amesterdam.


www.wikipedia.org



www.ipni.org







40



هدف از این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با روند پیدایش و تحول گیاهان در گذشته و علل و

گیاهان امروزی است. صورتبهاین گوناگونی و محصول این تحولات یجادکنندهاعوامل


یهاگروهتکامل در یسازوکارهاچگونگی بروز تنوع در گیاهان و توانندمیدانشجویان پس از گذرانیدن این درس

مختلف گیاهان را توضیح دهند.

سرفصل دروس

آن بر پیدایش و تحول گیاهان تأثیرو شناسیینزممختلف یهادوره یشناختبومشرایط -1

هوا و تأثیرات بعدی آن بر تحول گیاهان، زندگی یوکاریوتی و پیامدهای روند پیدایش حیات، افزایش اکسیژن -2

آن، اتوتروفی و ...

هاقارچو هاجلبکروند ظهور و تنوع یابی -3

هاجلبکبا هاآنظهور گیاهان خشکی زی و ارتباط -4

تکامل چرخه زندگی )اسپوروفیتی و گامتوفیتی( و نقد نظرات مختلف پیرامون آن -5

گیان با سایر گیاهانخزهارتباط تکاملی -6

کناری، تخمک، دانه، گل و یهاهاگدانمختلف گیاهان )برگ، ریشه، یهااندامروند پیدایش چیرگی انتهایی و -7

(هااندامسایر

هادی و استل گیاهان یهابافتروند تحول در -8

ییزاگونهتنوع یابی و عوامل مختلف )سیستم زادآوری، دورگ گیری، نفوذ ژنی، پلی پلوئیدی و غیره( بر تأثیر -9

گیاهان در تکامل و تنوع عنوان درس )فارسی(:

Diversity and Evolution in Plants عنوان درس )انگلیسی(:

- نیاز:عنوان پیش ندارد نیاز: داردپیش اختیاری: وع درسن


41











Stewart, N.W., Rothwell, G.W. (1999) Paleobotany and the evolution of plants.

Cambridge University Press.

Cronquist, A. (1988) The evolution and classification of flowering plants. The New York

Botanical Garden.

Wilis, K.J., McElwain, J.C. (2002) The evolution of plants. Oxford University Press.

Judd, W.S., Campbell, C.S., Kellogg, E.A., Stevens, P.F., Donoghue, M.J. (2007) Plant

systematics: A phylogenetic approach; Sinauer Associates Inc., Sunderland, MA.



www.wikipedia.org/



42



ساختار درونی گیاهان آوندی و مطالعه رابطه بین هدف از این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با

گیاهان آوندی است.ساختار تشریحی و تکامل


سلولی پیدا خواهند -مناسبی از تکامل گیاهان در سطح بافتی اییسهمقادید دانشجویان پس از گذرانیدن این درس

تطابق ساختار گیاه با شرایط محیطی را نیز درک خواهند کرد. حالیندرعکرد و

سرفصل دروس

:نظری دروسسرفصل

بر تفکیک سه سیستم بافتی تأکیددر گیاهان آوندی، با هابافتو هاانداممقدمه: مروری بر چگونگی تشکیل

روپوستی )اپیدرمی( در سیر تکامل گیاهان یهاسلولو هاکرک، پوستک، هاروزنهسیستم پوششی )اپیدرم(:

استحکامی یهابافت)کورتکس(: تخصصی شدن تدریجی، ایینهزمسیستم

سیستم آوندی: پروتواستل و انواع آن، سیفونواستل و انواع آن

ریشه یشناختبوم، تغییرات دارگل، از سرخس تا گیاه هایشهرریشه: مقایسه انواع

علفی و انواع چوبی یهاساقه، دارگل، از نهانزادان آوندی تا گیاهان هاساقهساقه: مقایسه انواع

دارگلاز بازدانگان تا گیاهان چوب: اییسهمقاآنالیز

برگ یشناختبومبرگ: میکروفیل و مگافیل: ساختار داخلی و تطابق

گل: ساختار درونی، از ابتدایی تا پیشرفته یهااندام

دانه و میوه: ساختار در ارتباط با پراکندگی

:عملی دروسسرفصل

دانهنهانگیاهان بازدانه و یهاروزنهو هاکرکمشاهده اپیدرم،

آوندی گیاهان ایمقایسه تشریح عنوان درس )فارسی(:

Comparative Anatomy of Vascular Plants عنوان درس )انگلیسی(:

- نیاز:عنوان پیش ندارد نیاز: داردپیش اختیاری : وع درسن

48تعداد ساعت: واحد عملی 1و نظری واحد 1 :واحد نوع 2: واحد تعداد

43

یهابافتمختلف شامل یهابخشمقایسه برش عرضی ساقه نهانزادان آوندی، بازدانگان و نهاندانگان، آشنایی با

استحکامی و سیستم آوندی

مختلف برش عرضی ریشه نهانزادان آوندی، بازدانگان و نهاندانگان یهابخشمقایسه

مختلف برش عرضی برگ نهانزادان آوندی، بازدانگان و نهاندانگان یهابخشمقایسه

هایادولپهو هایالپهتکمقایسه ساختار گل

بررسی ساختار انواع میوه نهاندانگان


دانشجویان به کمک روش یهاآموختهو ارزشیابی از و کار عملی سخنرانی صورتبهدرصد تدریس استاد 70

.دانشجویانعملی درصد مشارکت 30پرسش و پاسخ و







امکانات آزمایشگاهیآزمایشگاه و


Evert, R.F., Eichhorn, S.E. (2013) Raven biology of plants. Eight edition. W.H. Freeman and Company Publishers.

Fahn, A. (1984) Plant anatomy. Pergamon Press, Oxford.

Mauseth, J.D. (1988) Plant anatomy. The Benjamin/Cummings Publishing Company, Inc., Menlo Park, Calif.

Peterson, P.L., Peterson, C.A., Melville, L.H. (2009) Teaching plant anatomy through creative laboratory excercises. NRC Press, Canada.



www.wikipedia.org/



44



و هاآنو انواع راهکارهای زیستی شناسییختربا استفاده از هاآنمختلف یهاگروهگیان و آشنایی با تنوع خزه

مدنظر قرار خواهند گرفت. هاآن شناسیبومو شناسیزیستمختلف مرتبط با یهاجنبههمچنین


مختلف یهاجنبهراهکارهای سازشی و تواندمیگیان ایران آشنا شده و انواع اصلی از خزهدانشجو در این درس با

را توضیح دهد. هاآن شناسیزیست

سرفصل دروس

بخش اول: اختصاصات عمومی

با هابریوفیت یهاشباهتو هاتفاوت، هابریوفیت منشأ، تبارزایی و هابریوفیتو اختصاصات عمومی شناسیزیست -1

و نهانزادان آوندی هاجلبک

جگرواشان بندیردهو شناسییختر -2

(mossesعالی ) یهاخزه بندیردهو شناسییختر -3

هابریوفیتترکیبات شیمیایی و بیوشیمی -4

هابریوفیت یزیولوژیاکو ففیزیولوژی و -5

محیطییستز هاییآلودگدر مطالعه هاآنو نقش هابریوفیت شناسیبوم -6

هاریوفیتبجغرافیای گیاهی -7

در ایران هابریوفیت یهاسردهو هایرهتبخش دوم: معرفی، شرح و پراکنش

Anthocerotopsida and Marchantiopsida (Anthocerotaceae, Aytoniaceae,

Conocephalaceae, Lunulariaceae, Marchanrtiaceae, Ricciaceae)

Jungermaniopsida (Frullaniaceae, Jungermanniaceae, Metzgeriaceae, Pelliaceae,

Porellaceae, Radulaceae)

Bryopsida I: Polytrichaceae, Timmiaceae, Encalyptaceae, Funariaceae

Bryopsida II: Grimmiaceae, Fissidentaceae, Dicranaceae, Orthotrichaceae

گیانخزه بندیرده و شناسیزیست عنوان درس )فارسی(:

Biology and Classification of Bryophytes عنوان درس )انگلیسی(:



45

Bryopsida III: Pottiaceae

Bryopsida IV: Amblystegiaceae, Leskeaceae, Brachytheciaceae

Bryopsida V: Bryaceae, Mniaceae, Plagiotheciaceae

Bryopsida VI: Hypnaceae, Leucodontaceae, Neckeraceae




روش ارزیابی پروژه نهایی هایآزمون ترممیان ارزشیابی مستمر






Frey, W., Kürschner, H. (1991) Conspectus bryophytorum orientalium et arabicorum. Bryophtorum Bibliotheca 39: 1-181.

Kürschner, H. (2001) Towards a bryophyte flora of the near and middle east. 3. An artificial key to the Anthocerotopsida and Hepaticophytina of the near and middle east. Nova Hedwigia 72: 161-200.

Puri, P. (1981) Bryophytes: Morphology, growth and differentiation. Atma Ram & Sons, Dehli, Lucknow.

Shaw, A.J., Goffinet, B. (2000) Bryophyte biology. Cambridge.

Smith, G.M. (1983) Cryptogamic botany (Bryophytes and Pteridophytes) vol II. 2nd, McGraw-Hill, London.

Smith, A.J.E. (1990) The mosses flora of Britain & Ireland.




www.ipni.org






46



مختلف هایروش. امروزه استفاده از شدمیمحسوب شناسییختردر گذشته ابزار قطعی در سیستماتیک گیاهی، علم

راگیری عملی و تمرین . در این درس فاندیافتهمولکولی در سیستماتیک گیاهی رواج شناسیزیستشواهد یژهوبه

مولکولی در سیستماتیک گیاهی مدنظر قرار خواهد گرفت. هایروش


در زمینه استخراج ژنوم گیاهی، آشنایی با انواع ویژهبهسیستماتیک مولکولی گیاهی هایروشبه دانشجو در این درس

تسلط خواهد هاداده وتحلیلتجزیهعملی هایروش، توالی یابی و PCR، هاآنمولکولی، نشانگرها و طراحی یهاداده

یافت.

سرفصل دروس

سرفصل نظری:

مقدمه

گیاهی جهت مطالعات مولکولی یهانمونه یسازآمادهو یبردارنمونه هایروش

در مسیر استخراج هامحلولگیاهی و نقش ترکیبات و DNAمختلف استخراج هایروش

و نشانگرهای پرکاربرد در مطالعات سیستماتیک مولکولی ای()کلروپلاستی، میتوکندریایی، هسته DNAانواع توالی

گیاهی

هاآنپرایمرها و روش طراحی

(PCRپلیمراز ) اییرهزنجواکنش

الکتروفورز

(Sequencingتوالی یابی )

در فیلوژنی هاآنتکاملی و انواع یهامدل

گیاهی مولکولی سیستماتیک عنوان درس )فارسی(:

Plant Molecular Systematics عنوان درس )انگلیسی(:

فیلوژنی بندیرده هایروش و اصول+ پیشرفته گیاهی سیستماتیک نیاز:عنوان پیش ندارد نیاز: داردپیش اختیاری: نوع درس

48تعداد ساعت: واحد عملی 1و نظری واحد 1 :واحد وعن 2: واحد تعداد

47

Gap Coding فیلوژنی وتحلیلتجزیهتفسیر درخت حاصل از

:عملی دروسسرفصل بر روی ژل الکتروفورز شدهاستخراجاز برگ و مشاهده محصول DNAاستخراج

( GenBankآشنایی با بانک ژن )

GenBankمولکولی موجود در یهادادهطراحی پرایمر و طراحی یک پرایمر با استفاده از یافزارهانرمآشنایی با

PCR ( ژن ریبوزومیITS و مشاهده محصول )PCR روی ژل الکتروفورز

(sequencingآن برای ارسال جهت توالی خوانی ) یسازآمادهشده و PCRمحصول یسازخالص

سازیهمریف یافزارهانرمآشنایی با

هاآن( alignmentکردن ) یفردهمموجود در بانک ژن و هاییتوالایجاد یک ماتریکس با استفاده از

MrModeltest افزارنرمانتخاب مدل تکاملی با کمک

Gap Coding افزارنرمبا کمک هادادهماتریس Gap Coder

Maximum(، PAUP افزارنرم)با کمک Parsimony هایروششده با یفردهمماتریس وتحلیلتجزیه

Likelihood (PAUP وPhyML) وBayesian با کمک(افزارنرم MrBayes.)


وتحلیلتجزیه، کار با رایانه جهت انجام چند و کار عملی در آزمایشگاه سخنرانی صورتبهدرصد تدریس استاد 70

دانشجویان. عملی درصد مشارکت 30دانشجویان به کمک روش پرسش و پاسخ و یهاآموختهآماری و ارزشیابی از







امکانات آزمایشگاهیآزمایشگاه و


Simpson, M.G. (2006) Plant Systematics. Elsevier Academic Press. Burlington, USA.

48

Soltis, D.E., Soltis, P.S., Doyle, J.J. (eds.) 1998. Molecular Systematics of Plants II: DNA

Sequencing. Kluwer Academic, Boston.

Hillis, D.M., Moritz, C., Mable, B.K. (1996) Molecular Systematics. 2nd ed. Sinauer,

Sunderland, Massachusetts.

Soltis, P.S., Soltis, D.E., Doyle, J.J. (eds.). 1992. Molecular Systematics of Plants.

Chapman and Hall, New York.

Lemey, P., Salemi, M., Vandamme, A.M. (2009) The Phylogenetic Handbook: A

Practical Approach to Phylogenetic Analysis and Hypothesis Testing. Cambridge

University Press.

Wiley, E.O., Lieberman, B.S. (2011) Phylogenetics: Theory and Practice of Phylogenetic

Systematics. Wiley-Blackwell.

Huson, D.H., Rupp, R., Scornavacca, C. (2010) Phylogenetic Networks: Concepts,

Algorithms and Applications. Cambridge University Press.



www.wikipedia.org



www.ipni.org



https://www.google.com/search?tbo=p&tbm=bks&q=inauthor:%22Philippe+Lemey%22&source=gbs_metadata_r&cad=6

https://www.google.com/search?tbo=p&tbm=bks&q=inauthor:%22Marco+Salemi%22&source=gbs_metadata_r&cad=6

https://www.google.com/search?tbo=p&tbm=bks&q=inauthor:%22Anne-Mieke+Vandamme%22&source=gbs_metadata_r&cad=6







49



و هاآنو انواع راهکارهای زیستی شناسییختربا استفاده از هاآنمختلف یهاگروهو هاجلبکآشنایی با تنوع

قرار خواهد گرفت. مدنظر هاآن شناسیبومو شناسیزیستمختلف مرتبط با یهاجنبههمچنین


راهکارهای سازشی و تواندمیآب شیرین و شور آشنا شده و یهاجلبکدانشجو در این درس با انواع اصلی از

را توضیح دهد. هاآن شناسیزیستمختلف یهاجنبه

سرفصل دروس

هاجلبکمختلف یهاگروهدر یفرا سلولسلولی و هاییژگیوبررسی -1

هاجلبکمختلف یهاشاخهتکامل و روابط -2

مولکولی در حل مشکلات آرایه شناختی هایروش( سنتی و نوین سیانوباکترها، Taxonomy) شناسییهآرا -3

در این گروه

سنتی و مولکولی هایروشبر تأکیدها با و سیستماتیک دیاتومه بندیرده -4

سنتی و مولکولی هایروشبر تأکیدسبز با یهاجلبکتکامل و تبارزایی -5

ها و ارتباط آن با گیاهان خشکی زیتکامل و تبارزایی کاروفیت -6

هاها و کریزوفیتها، هاپتوفیتسیستماتیک مولکولی اوگلنوئیدها، دینوفیتتبارزایی و -7

سنتی و مولکولی هایروشبر تأکیدقرمز با یهاجلبکتکامل و تبارزایی و سیستماتیک -8

سنتی و مولکولی هایروشبر تأکیدبا یاقهوه یهاجلبکتکامل و تبارزایی -9

آینده اندازچشمته و : مروری بر گذشهاجلبکسیستماتیک مولکولی -10

پیشرفته شناسیجلبک عنوان درس )فارسی(:

Advanced Phycology عنوان درس )انگلیسی(:



50











Brodie, J., Lewis, J. (2007) Unravelling the Algae: The past, present, and future of algae

systematics. Systematics Association Special Vol. 75. CRC Press.

Barsanti, L., Gualtieri, P. (2005) Algae, anatomy, biochemistry, and biotechnology: CRC

Press.

Bhattacharya, D. (1998) Origins of algae and their plastids. Springer- Verlag.

Lee, R.E. (2008) Phycology (4th ed.) Cambridge University Press.


www.wikipedia.org



www.ipni.org







51



. آشنایی با صفاتی باشدمیمهم از اهداف اصلی این درس یهاگونهبر تأکیدبرخی عناصر مهم فلور ایران با آشنایی با

برخوردار هستند و تجربه کار عملی با کلیدها با از اهمیت در کلیدهای شناسایی موردنظرگیاهی یهاگروهکه در

از اهداف اصلی این درس هستند. موردنظر یهاگروهدر هاگونههدف شناسایی


مهم و فراوان گیاهی فلور ایران آشنا شده و در استفاده از کلیدهای یهاگونهتعدادی از دانشجو در این درس با

.یابدمیشناسایی مهارت

سرفصل دروس

بر زبان لاتین یامقدمه -1

رایج یهاواژهکلیدی و شناسییختر یهاصفتایران، یهاسرخسشناسایی -2

رایج شناسییختر یهاواژهسرویان و ارمکیان، هاییرهتبر تأکیدشناسایی بازدانگان ایران با -3

پراکنده در ایران یهاگونهبر تأکیدبا یادولپهشناسایی نهاندانگان ابتدایی -4

رایج شناسییختر یهاواژهآبزی، کلید شناسایی و یهالپهتکشناسایی -5

رایج شناسییختر یهاواژه، کلید شناسایی و Lilialesو Asparagales یهاراستهاز ییهاگونهشناسایی -6

شناسییختر یهاواژهگندمیان، جگنیان و نخل مردابیان، کلید شناسایی و هاییرهتانتخابی از یهاگونهشناسایی -7

رایج

پیشرفته در فلور ایران یادولپه یهاراستهمروری بر -8

رایج شناسییختر یهاواژه، کلمیان، کلید شناسایی و یاناآلاله هاییرهتانتخابی از یهاگونهشناسایی -9

ایران فلور آزمایشگاه عنوان درس )فارسی(:

Flora of Iran Laboratory عنوان درس )انگلیسی(:

- نیاز:عنوان پیش ندارد نیاز: داردپیش یاختیار: وع درسن

32تعداد ساعت: عملی واحد 1 :واحد نوع 1: واحد تعداد

52

شناسییختر یهاواژه، باقلائیان و پنیرکان، کلید شناسایی و یانسرخگل هاییرهتانتخابی از یهاگونهشناسایی -10

رایج

یهاواژه، نعناعیان و گل میمونیان، کلید شناسایی و یانگاوزبانگل هاییرهتاز انتخابی یهاگونهشناسایی -11

رایج شناسییختر

رایج شناسییختر یهاواژهکرفسیان و کاسنیان، کلید شناسایی و هاییرهتانتخابی از یهاگونهشناسایی -12


هاییهآرامشارکت استاد و دانشجو در شناسایی عملی 50درصد سخنرانی استاد و تدریس سرفصل درس و 50

بر طبق سرفصل درس. موردنظر








Rechinger, K.H. (1963-2012) Flora Iranica, vols: 1-179. Akademische Druck-u.

Verlagsantalt, Graz.

Stearn, W.T. (1983) Botanical Latin, 3rd ed. David & Charles, London.


www.wikipedia.org



www.ipni.org







53



و همچنین افزایش یشناسجامعهدر راستای مطالعات فلوریستیک و شناسیگیاهانجام یک مطالعه استاندارد آشنایی با

گیاهی از یشناسجامعهنمونه و مطالعات یآورجمعمهارت دانشجویان در تشخیص گیاهان در محیط و نحوه دقیق

اهداف اصلی این درس است.


.یابدمیمحیطی مهارت شناسیگیاهگیاهی و یشناسجامعهبه متخصصی مبتدی از دانشجو در این درس

سرفصل دروس

مطالعات هایروشروز سفر علمی به یکی از مناطق کشور ضمن آشنایی با فلور و پوشش گیاهی، 5طی حداقل

یآورجمع هایروشو تثبیت نمونه برای مطالعات سیتوژنتیک، مولکولی و تشریحی، یآورجمعصحرایی شامل

. هر دانشجو موظف است در یک روز کامل پوشش گیاهی شودمیپوشش گیاهی به دانشجویان آموزش داده یهاداده

رلوه )پلات( بررسی و نتایج را پس از تحلیل و شناسایی گزارش کند. این واحد 20یک منطقه را با برداشت حداقل

شده و بتوان از فرصت مندبهرهشود تا دانشجویان از هر دو درس عملی درسی با واحد آزمایشگاه فلور ایران برگزار

نمود. تأمینگیاهی را هایپوشش شناسیبومگیاهی و بررسی یاگونههر دو هدف تقویت قدرت شناسایی شدهاستفاده


اطلاعات توسط استاد و ارزشیابی عملی و انفرادی از دانشجویان در یآورجمعو نحوه هاپلاتآموزش روش کار با

مورد اطلاعات تدریس شده.

شناسیگیاه صحرایی عملیات عنوان درس )فارسی(:

Field Study in Botany عنوان درس )انگلیسی(:

- نیاز:عنوان پیش ندارد داردنیاز: پیش یاختیار: وع درسن

32تعداد ساعت: ی عمل واحد 1 :واحد نوع 1: واحد تعداد

54






جانبی مربوط به آن وسیله سفر و امکانات

و تثبیت نمونه از طبیعت یآورجمعوسایل و امکانات آزمایشگاهی برای


1. Mueller-Dombois, D., Ellenberg, H. (1974) Aims and methods of vegetation ecology.

Wiley, New York.

2. Van der Maarel, E. (2005) Vegetation ecology. McGraw Hill, London.


www.wikipedia.org



www.ipni.org







55



تخصصی هایروشمختلف دربارۀ پوشش گیاهی و هایدیدگاهدرس دانشجویان کارشناسی ارشد با مفاهیم و در این

گیاهی اصلی ایران و هایپوششجوامع گیاهی آشنا خواهند شد. دانشجو در پایان این درس با بندیطبقهبررسی و

و مؤثر بر پوشش کنندهیینتعیاهی تسلط یافته و در مورد عوامل مربوط به پوشش گ هاییافتهروش مطالعات و ثبت

گیاهی و عناصر آن با دیدگاهی تخصصی نظر خواهد داد.




به متخصص این فن تبدیل شود. نامهپایاناختتام

سرفصل دروس

مقدمه، تعاریف، مفاهیم، اهداف -1

(، بالانس دمایی گیاهانautecology) شناسیبومفرد -2

رابطه آبی گیاهان، رابطه غذایی گیاهان(، autecology) شناسیبومفرد -3

(، تعادل کربنautecology) شناسیبومفرد -4

بیوژئوشیمیایی، تنوع زیستی یهاچرخه، سازگانبوم، فرآیندهای بقای سازگانبوم: مفهوم هاسازگانبوم شناسیبوم -5

سازگانبومو

6- Syndynamic ،Synchrology شناسیبومو هم (Synecology)

تأثیرچرخه جهانی ماده، تأثیرات انسان بر روی تعادل کربن، اهمیت تغییرات در کاربری اراضی بر چرخه کربن، -7

اجتماعی -اقتصادی یهاکنشبرهمانسانی بر روی تنوع زیستی، هاییتفعال

پیشرفته گیاهی شناسیبوم عنوان درس )فارسی(:

Advanced Plant Ecology عنوان درس )انگلیسی(:



56











1. Schulze, E.D., Beck, E., Müller-Hoheinstein, K. (2005) Plant ecology. Springer,

Stuttgart.

2. Gurevitch, J., Scheiner, S.M., Fox, G.A. (2006) The ecology of plants, 2nd ed.

Sinauer Associates Inc., Sunderland, MA.


www.wikipedia.org



www.ipni.org









57



در این درس دانشجویان کارشناسی ارشد با مبانی ژنتیک جمعیت خصوصاً با نیروهای تکاملی مانند جهش، گزینش

مانند درون آمیزی، نوترکیبی و عدم تعادل گامتی هایییدهپدطبیعی، رانش ژنتیک و جریان ژنی در ارتباط نزدیک با

، تبارزایی یتبار ژنو در ادامه به مطالعه مباحثی مانند تکامل و ژنتیک مولکولی جمعیت، همگرایی و شوندمیآشنا

.پردازدیممولکولی و استفاده از صفات کمی در ژنتیک تکاملی


پایان این درس به اهمیت دانش ژنتیک در شناخت فرآیندهای دخیل در تکامل موجودات زنده پی برده و دانشجو در

پرداخته و دانش هایتجمعمولکولی حاصل از یهاداده وتحلیلتجزیهبه تواندمی شدهکسببا توجه به دانش

را در تحقیقات آتی خود بکار گیرد. شدهکسب

سرفصل دروس

مطالعه ژنتیک جمعیت، برخی هایروشمقدمه شامل مروری بر ژنتیک کلاسیک، ژنتیک در جوامع طبیعی، -1

مفاهیم مقدماتی آمار

تخمین میزان تنوع ژنتیکی: تخمین فراوانی الل و فراوانی ژنوتیپی، تعادل هاردی واینبرگ، درون آمیزی و فراوانی -2

ژنوتیپی

اللهای مغلوب، اللهای بارز، بیش بارزیت، گزینش طبیعی مرتبط با اصول گزینش طبیعی: مغلوب، گزینش علیه -3

فراوانی، گزینش مرتبط با تراکم

رانش ژنتیکی، اندازه مؤثر یهامدلبر رانش ژنتیکی، یبردارنمونهرانش ژنتیکی و اندازه مؤثر جمعیت: اثر -4

در جمعیت، اثر درون آمیزی بر اندازه مؤثر گذاریانبنتخمین اندازه مؤثر، تنگنا و هایروشجمعیت،

جریان ژنی، شاخص تثبیت و تمایز ژنتیک، یریگاندازهساختار جمعیت و جریان ژنی: تعریف ساختار جمعیت، -5

ساختار جمعیت، یهامدل(، Wahlundجمعیت، اثر واهلوند ) یبندبخشاستفاده از شاخص تثبیت برای تخمین

تعادل گزینش با مهاجرت

گیاهی جمعیت ژنتیک عنوان درس )فارسی(:

Plan Population Genetics عنوان درس )انگلیسی(:



58

منبع اولیه تنوع ژنتیک، سرنوشت یک جهش جدید، جهش خنثی، مضر و پرفایده، بار ژنتیک، پدیده جهش: -6

Muller's Ratchet ،جهش، اثر جهش بر روی فراوانی الل، تعادل جهش با گزینش، تخمین میزان یهامدل

جهش

و یچندشکلژنتیک جمعیت مولکولی: نظریه خنثی در تکامل مولکولی، نظریه تقریباً خنثی، سنجش میزان -7

و HKA ،MKواترسون، -آزمون نظریه خنثی، آزمون ایوان هایروشبردها، رواگرایی، ساعت مولکولی و کا

Tajima's D نسبت وSK/AK ،نامهشجره ( ژنی و نظریه همگراییcoalescence)

تخمین عدم تعادل گامتی، اثر جهش، درون هایروشنوترکیبی: تعریف عدم تعادل گامتی، عدم تعادل گامتی و -8

ر روی عدم تعادل گامتی، گزینش زمینه و یدکی، میزان نوترکیبی، فواید و آمیزی، رانش ژنتیک و جریان ژنی ب

هیل -مزایای نوترکیبی، اثر روبرتسون

تغییرات تکاملی در صفات کمی، یریگاندازهفات کمی، اجزاء تنوع فنوتیپی، تنوع و تکامل در صفات کمی: ص -9

مؤثر بر صفات کمی، شناسایی مکان ژنی صفات کمی یهاژنآن، پاسخ به گزینش، یریگاندازهو یریپذوراثت

با استفاده از شجره و تلاقی، نقشه یابی تک نشانگری و چند نشانگری نقشه یابی با استفاده از عدم تعادل گامتی










1. Hamilton, M.B. (2009) Population genetics. Wiley, John & Sons.

2. Halliburton, R. (2004) Introduction to population genetics. Pearson/Prentice Hall, Upper

Saddle River, N.J.

3. Hedrick, P.W. (2011) Genetics of populations, 4th ed. Jones & Bartlett Publishers, MA.




59



این رشته علمی، یریگشکلتاریخچه ازجملهسیتوژنتیک گیاهی در این درس دانشجویان کارشناسی ارشد با مبانی

تکامل، سیستماتیک و ازجمله شناسیزیستمختلف یهابخشو کاربردهای آن در مورداستفادهابزارهای

.شوندمیمولکولی آشنا شناسیزیست


این درس به اهمیت و نحوه استفاده از دانش سیتوژنتیک در شناخت فرآیندهای دخیل در تکامل و نحوه دانشجو در

به مطالعه تواندمی شدهکسب، پی برده و با توجه به دانش بندیردهدر هاآنژنوم گیاهان و استفاده از یدهسازمان

بپردازد. شدهشناختهکمتر یهاگونه خصوصبهساختار ژنوم گیاهان

سرفصل دروس

مقدمه، تعاریف و مفاهیم اصلی -1

مروری بر تاریخچه سیتوژنتیک، تئوری کروموزوم -2

هاکروموزومساختار -3

هاکروموزومبندی تلومر، سانترومر، کروماتین، بسته -4

عددی و ساختاری کروموزومی هاییناهنجارها و پلی مورفیسم -5

و یجابجا شدگ، حذف، هاکروموزوم Bپلی پلوئیدی، الوپلی پلوئیدی، اتوپلی پلوئیدی، آنیوپلی پلوئیدی، -6

وارونگی کروموزومی

، مراحل و تنوع آناییاختهچرخه -7

ز، تقسیم میوز همتا در تقسیم میو یهاکروموزوم، میتوز، میوز، سیتوکینز، جفت شدن اییاختهاینترفاز، چرخه -8

معکوس

گیاهی سیتوژنتیک عنوان درس )فارسی(:

Plant Cytogenetics عنوان درس )انگلیسی(:



60

در سیتوژنتیک و تهیه کاریوتایپ مورداستفادهابزارهای -9

، Immunostaining ،CGH(، تهیه اسلاید، Q-banding ،C-banding ،G-banding) هایزیآمرنگ -10

ISH ،GISH ،FISHهای نسل جدید و استفاده از آن در مطالعات سیتوژنتیک، توالی یابی

آینده یریگجهتسیتوژنتیک مولکولی: -11

هاکروموزوم یابیمکانمصنوعی، سیتوژنتیک و بیوتکنولوژی در خدمت اصلاح نباتات، یهاکروموزوم -12

هاژندر بیان هاآنو اثرات هستهدرون

سیتوژنتیک و سیستماتیک گیاهی -13






10% 25% %60: نوشتاری هایآزمون





1. Gupta, P.K. (2013) Cytogenetics: An advanced study. 1st ed.

2. Stace, C.A. (1989) Plant taxonomy and biosystematics, 2nd ed. Edward Arnold.

London.





www.ipni.org







61



بر تأکیدبا هاهاگگرده و یهادانههدف این درس آشنایی دوره کارشناسی ارشد با مباحث پیشرفته در ارتباط با

یشناسواژهگرده برای شناسایی گیاهان ضمن فراگیری یهادانهو همچنین استفاده از هاآن یریگشکلنحوه تکوین و

.باشدمیخاص رایج از اهداف اصلی درس


گرده و یهادانهو مطالعه یسازآمادهمختلف هایروشبا یشناسگردهدانشجویان با فراگیری مفاهیم اصلی علم

را در علوم کاربردی مانند سیستماتیک گیاهی و پزشکی هاآنو اهمیت یابدمیدر این علم تسلط مورداستفاده یهاواژه

درک نمایند.

سرفصل دروس

مختلف علمی هایینهزمو کاربرد آن در یشناسگردهو اهداف علم هاشاخه، تاریخچه -1

و هاهاگ، هاآنساختاری یهاتفاوتمختلف گیاهی و یهاگروهگرده( یهادانههای )اسپورها و پالینومورف -2

گرده فسیل یهادانه

و نگهداری و مطالعه یآورجمع هایروش، قدرت ماندگاری و طول عمر دانه گرده، یشناسگردهکاربردهای -3

دانه گرده )روش استولیز، وود هاور، میکروسکوپ الکترونی و ...(

گرده: نحوه تشکیل اسپور و دانه گرده در عالم گیاهی با تکیه بر ساختارهای زایشی یهادانهتکوین و تکامل -4

متفاوت در گیاهان، تکوین دیواره خارجی دانه گرده و اسپور و ماهیت شیمیایی آن

گرده موناد، دیاد و تتراد، ...، بلوغ دانه گرده و شکوفایی بساک یهادانهواحد پراکنش دانه گرده: -5

گرده یهادانهگرده، ساختار سلولی یهادانهگرده، ترکیب شیمیایی اجزای یهادانهتنوع ریخت شناختی -6

و لقاح یافشانگردهتکوین بساک و دانه گرده، -7

یخود ناسازگاره و عوامل آن، اقسام گرد یهادانه یخود ناسازگار -8

شناسیگرده عنوان درس )فارسی(:

Palynology عنوان درس )انگلیسی(:

- نیاز:عنوان پیش ندارد نیاز: داردپیش یاختیار: وع درسن


62

یاگردهبر آلرژی هایندهآلا، اثر عوامل محیطی و یاگردهحساسیت )آلرژی( -9

دانه گرده در ارتباط با تزئینات سطحی، یشناسواژهدر ارتباط با انواع دریچه، یشناسگردهدر یشناسواژه -10

گرده یهادانه بندیطبقه










فهرست منابع1. Dafni, A., Hesse, M., Pacini, E. (2000) Pollen and pollination. Springer. 2. Evert, R.F., Eichhorn, S.E. (2013) Reven biology of plants. Freeman and Company

Publishers. 3. Jansonius, J., McGregor, D.C. (1996) Palynology: Principles and application;

American Association of Stratigraphic Palynologists Foundation. 4. Hesse, M. (2009) Palynology. Springer. 5. Hesse, M., Hatbritter, H., Weber, M., Buchner, R., Frosch-Radivo, A., Ulrich, S.

(2007) Pollen terminology: An illustrated handbook. 6. Horowitz, A. (1992) Palynology of arid lands. Elsevier. 7. Moore, P.D., Webb, J.A., Collinson, M.E. (1991) Pollen analysis. Blackwell Scientific

Publications. 8. Traverse, A. (2007) Paleopalynology (2nd ed.); Springer. 9. Saxena, M.R. (1993) Palynology. International Science Publisher.

اینترنتی معتبر مرتبط با موضوع( هایپایگاهفهرست مطالعاتی )مجلات و http://sweetgum.nybg.org/science/ih/ www.theplantlist.org www.ipni.org https://www.kew.org/ https://www.paldat.org/





https://www.paldat.org/

63



علوم زیستی است. هاییشگاهآزمااز ارائه این واحد درسی آشنایی دانشجو با مخاطرات شیمیایی و زیستی در هدف


تا انواع مخاطرات فیزیکی، شیمیایی و زیستی در آزمایشگاه نشجو پس از گذرانیدن این واحد درسی قادر خواهد بود دا

را تشریح نموده و راهکار مقابله در برابر آن را ارائه نمایند.

سرفصل دروس

، اصول ایمنی، کار با مواد شیمیایی: کار کردن شناسیزیست هاییشگاهآزمابر ایمنی زیستی و کار در یامقدمه -1

و مایع شونده، مواد شیمیایی فشارتحتبا پودرهای شیمیایی، ذخیره کردن مواد شیمیایی، کار کردن با گازهای

انفجارقابل

د ، مواهشداردهنده، مواد فرار، علائم هاحلالمواد شیمیایی، یگذارنشانهاصول ایمنی، کار با مواد شیمیایی: -2

MSDSبا آب، آشنایی و تهیه یرپذواکنش، مواد یدکنندهاکس

اصول ایمنی، کار با مواد شیمیایی: آشنایی با مایعات و گازهای سرمازا، مواد انفجاری، ایمنی کار با اسیدها و -3

یرگآتش، مواد شیمیایی دهندهواکنش، مواد شیمیایی ناسازگار و آورسوزشبازها، مواد خورنده و

فرابنفش بر پوست بدن و منی کار در برابر اشعه: اصول پایه حفاظت در برابر پرتو، اثرات زیستی پرتواصول ای -4

پایش، رفع آلودگی مواد یهابرنامهچشم، حفاظت در برابر پرتوهای فرابنفش، ایمنی کار با مواد رادیواکتیو،

رادیواکتیو

، سطح 3، سطح ایمنی زیستی 2سطح ایمنی زیستی ، 1اصول ایمنی، کار با مواد زیستی: سطح ایمنی زیستی -5

4ایمنی زیستی

زیستی ایمنی عنوان درس )فارسی(:

Biosafety عنوان درس )انگلیسی(:



64

هاییشگاهآزمانوع اول، هاییشگاهآزمااصول ایمنی، کار با مواد زیستی: تجهیزات ایمنی و محافظت شخصی، -6

انسانی یا حیوانی یهافراوردهنوع دوم، کار با خون و

هایدمیاپو زانتعفو هاییسمارگانپاتوژن، هاییکروارگانیسمم یبنددسته -7

کنترل خطرات زیستی در فرایندهای تشخیص، درمان و تحقیقات مانند طراحی و ساخت مراکز زیستی، یهاراه -8

رفع آلودگی و ایزولاسیون یهاراهتجهیزات ایمنی شخصی،

تشخیص، شمارش و شناسایی یهاراهمیکروبی و هاییریگنمونهبررسی مشکلات تکنیکی و آماری در -9

زیستمحیطدر هابیکروم

یهافراوردهژنتیکی در طبیعت، قوانین و مقررات کار، نگهداری و تولید ییریافتهتغ هاییسمارگانآزادسازی -10

ژنتیکی ییریافتهتغ هاییسمارگانزیستی از

در مورداستفاده هاییسمارگانو داروها، هاواکسن)غذاها، فناورییستزمحصولات هایینگرانمشکلات و -11

(زیستمحیط

نوترکیب، ملاحظات ایمنی زیستی برای DNAاصول ایمنی، کار با مواد زیستی: ایمنی زیستی و تکنولوژی -12

ژنتیکی شده یکاردستبیانگر زیستی، ارزیابی خطر برای موجودات زنده هاییستمس

ژنتیک و مهندسی هاییشگاهآزمااصول ایمنی، کار با مواد زیستی: ایمنی زیستی برای کار با مواد رایج در -13

ژنتیک

مواد زیستی ونقلحملاصول ایمنی، کار با مواد زیستی: اصول جابجایی و -14

تجهیزات و ایمنی در آزمایشگاه شیمی -15

تجهیزات و ایمنی در آزمایشگاه علوم زیستی -16

علوم زیستی هاییشگاهآزمااولیه در یهاکمک -17

هایشگاهآزماعلائم ایمنی در نامهینآئ -18

یادگیری -یاددهیروش







65




1. Laboratory biosafety manual (2004) 3rd ed., World Health Organization (WHO);

Geneva, Switzerland.

2. Biological safety manual (2007) University of Pennsylvania; Pennsylvania, USA.

3. The laboratory biosafety guidelines (2004) 3rd ed., Public Health Agency of Canada,

Canada.

4. Biosafety in microbiological and biomedical laboratories (2007) 5th ed., US

Government Printing Office USA.

5. Guidance on regulations for the transport of infections substances (2007-2008) World

Health Organization, USA.


www.wikipedia.org/


66



تخصصی بررسی و هایروشگیاهی و هایپوشش دربارهمختلف هایدیدگاهدر این درس دانشجو با مفاهیم و

گیاهی اصلی ایران و روش مطالعات یهاپوششجوامع گیاهی آشنا خواهد شد. دانشجو در پایان این درس با بندیطبقه

و مؤثر بر پوشش گیاهی و عناصر کنندهیینتعمربوط به پوشش گیاهی تسلط یافته و در مورد عوامل هاییافتهو ثبت

آن با دیدگاهی تخصصی نظر خواهد داد.




به متخصص این فن تبدیل شود. نامهپایاناختتام

سرفصل دروس

مطالعه هایروشکلیات: تعریف، مفاهیم کلی، ارتباط این علم با علوم تاگزونومی، اکولوژی، فیتوسوسیولوژی، -1

در جغرافیای گیاهی، تاریخچه

(یشناختبومپراکنش، نیچ یهانقشه، انواع محدودکنندهکرولوژی )تعریف، هدف، فاکتورهای -2

مراکز تنوع(، relictباقیمانده ) یهاگونهویکاریانس، جدایی، -3

، مقایسه بومزادی در جزایریریگاندازهزادی، انواع و روش بوم -4

فلوریستیک جهان یهاسلسله -5

سندی -، صحرااییترانهمدتورانی، -سیبری، ایرانو -مناطق فلوریستیک جنوب غربی آسیا و شمال آفریقا: اروپا -6

ایرانوتورانی در حوزه فلات ایران منطقه بندییمتقستورانی، -بومی منطقه ایرانو یهاسردهمحدوده و -7

موسمی و اثر ال نینو( یوهواآب تأثیرو الگوهای اقلیمی جهان )اثر کوریولیس، بندییمتقس -8

گیاهی جغرافیای عنوان درس )فارسی(:

Plant Geography عنوان درس )انگلیسی(:



67

رویشی یهاشکلاقلیمی و معرفی هاییمنحنروش تهیه -9

ها و پوشش گیاهی جهانبیوم -10

یاحاره یهاجنگلبیوم -11

بیوم ساوانا -12

بیوم بیابان -13

اییترانهمدبیوم -14

معتدله یهاجنگلبیوم -15

بیوم توندرا و تایگا -16











: جغرافیای گیاهی، انتشارات دانشگاه تهران1360مبین، صادق،

Biogeography: an ecological and evolutionary approach. Cox, C.B., Moore, P.D. (2000)

.ed.: Blackwell Scientific Publications, Oxford th6 Freitag, H. (1986) Notes on the distribution, climate, and flora of the sand deserts of

Iran and Afghanistan. – Proc. Roy. Soc. Edinburgh 89 B: 135-146. Goodall, D.W. (ed.) (1977) Ecosystems of the world. Elsevier. New York. Léonard, J. 1991/1992: Contribution a l’étude de la flore et de la végétation des deserts

d’Iran. Etude de la vegetation: Analyse phytosociologique et hytochorologique des groupments végétaux. Fasc. 10 (1 & 2). – Jardin Botanique

National de Belgique. Meise.

68

Takhtajan, A. (1986) Floristic regions of the world.- University of California Press,

California. (English translation from Russian). Zohary, M. (1973) Geobotanic foundation of the Middle East. 2 vols. – Stuttgart,

Amesterdam.



www.wikipedia.org



69



کارتوگرافی، اساساً تکنیکی است که با کوچک کردن خصوصیات فضایی )ابعاد( انواع مختلف اجسام و سطوح

های دارد. این تکنیک پهنه سروکاروسیع، قسمتی و یا تمام کره زمین و یا یک کره آسمانی هایینزمبزرگ، مثل

.شود مشاهدهقابلتا کندیموسیع را کوچک


حاصل کار کارتوگراف و یا به عبارتی زبان کارتوگراف، نقشه است و هدف یک کارتوگراف همواره استفاده از

امکانات مختلف برای انتقال این پیام به بهترین وجه است و یک کارتوگراف باید به این زبان یعنی زبان تصویر تسلط

مربوط هاییتفعالعمده کلیه طوربهته باشد. امروزه کارتوگرافی ارتباط منطقی داش کنندهاستفادهداشته باشد تا بتواند با

یعنی کارتوگرافی موضوعاتی نظیر آموزش، نحوه استفاده از شودیمگیری از نقشه را شامل نقشه و بهره یسازآمادهبه

ربوط به تهیه فهرست م هاییتفعالو بایگانی نقشه، تهیه کاتالوگ و یآورجمعنقشه، مطالعه سیر تکاملی کارتوگرافی،

.گیردیبرمو بالاخره طراحی و ساختن نقشه، چارت، پلان و اطلس را در

سرفصل دروس

نظری: دروسسرفصل

های گیاهیبرداری گیاهی، تاریخچه و انواع نقشهکلیات: مفهوم و اهداف نقشه -1

های گیاهی: آنالیزهای فیزیونومیکی، اکولوژیک و فیتوسوسیولوژیک پوشش گیاهی، روش تهیه نقشه هایروش -2

بلانکه-کوچلر، روش براون

شناسی های توپوگرافی، اقلیمی، خاکهای گیاهی، استفاده از نقشههای گیاهی: مقیاس نقشهمسائل فنی تهیه نقشه -3

های فنیو علائم و سایر جنبهها، نمادها شناسی، استفاده از رنگو زمین

کارتوگرافیعنوان درس )فارسی(:

Cartography عنوان درس )انگلیسی(:


48تعداد ساعت: واحد عملی 1 –نظری واحد 1 :واحد نوع 2: واحد تعداد

70

بینی، ، برجستهییهواهای های گیاهی: کلیات، تاریخچه و انواع عکسهای هوایی در تهیه نقشهاستفاده از عکس -4

های هواییهای مختلف در عکسگیریهای هوایی، تفسیر و اندازهمسائل فنی عکس

ای، انواع گیاهی: کلیات و تاریخچه تصاویر ماهواره های پوششای در تهیه نقشهاستفاده از تصاویر ماهواره -5

ای، کاربردهای مختلف تصویرهای آوری اطلاعات، مسائل فنی تصاویر ماهوارههای جمعهای زمینی، سیستمماهواره

ای در اکولوژی و منابع طبیعی.ماهواره

داری، مدیریت اراضی و ...عداری، مرتهای پوشش گیاهی: کاربردهای علمی، آموزشی، جنگلکاربرد نقشه -6

عملی: دروسسرفصل

جدید( یافزارهانرمو سایر ArcGIS ،IDRISIافزارهای مختلف برای رسم نقشه پوشش گیاهی )مانند معرفی نرم

های هواییبینی عکسوایی، برجستههای هآشنایی با نحوه استفاده از عکس

افزار )های( مناسبم نقشه در نرمو رس یاماهوارهتصاویر بندیطبقهای، نحوه کار با تصاویر ماهواره

ای رسم نقشه پوشش گیاهی یک منطقهبرداری برنمونه هایروشبازدید صحرایی و آشنایی عملی با

.در صورت امکان، بازدید از مرکزهای مرتبط با تهیه نقشه











1- Kuchler, A.W. and Zonneveld, I.S. (1988). Vegetation Mapping. Kluwer Academic

Punblisher. 635 pages.

2- Lachowsk, H. (1996). Guidelines for the Use of Digital Imagery for Vegetation

Mapping. DIANE Publishing. 125 pages.

71

3- Alexander, R.W. and Millington, A.C. (2000). Vegetation Mapping: from patch to

planet. Wiley Publishing. 339 pages.

4-Strand, H., Hoft, R., Strittholt, J., Miles, L., Horning, N., Fosnight, E., eds. (2007).

Sourcebook on Remote Sensing and Biodiversity Indicators. Secretariat of the Convention

on Biological Diversity, Montreal, Technical Series no. 32, 201 pages

5- Peterson, G. N. (2009). GIS Cartography: A Guide to Effective Map Design. CRC

Publisher. 246 pages.

6- Pedrotti, F. (2013). Plant and Vegetation Mapping. Springer. 300 pages.

7- Khorram, S., van der Wiele, C.F., Koch, F.H., Nelson, S.A.C. and Potts, M.D. (2016).

Principles of applied remote sensing. Springer. 300 pages.



www.wikipedia.org/



72



سخت و شرایط تنش هاییطمحهدف از این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با عملکرد گیاهان در

.باشدمیبار


گیاهان به عوامل محیطی را بیان نمایند و چگونگی دریافت یهاپاسخ توانندمیدانشجویان پس از گذرانیدن این درس

فیزیولوژیکی به شرایط سخت محیطی را توضیح دهند. یهاپاسخعلامت تغییر شرایط محیطی و سازوکارهای

سرفصل دروس

ر رشد و نمو گیاه: کمیت، کیفیت، شدت و جهت تابش نوربررسی اثر نور ب -1

هاسازشها، تغییرات رشدی در سایه و نور قرمز، طیف نور قرمز، معرفی ساختار فیتوکروم -2

فیزیولوژیکی و یهاسازشاشعه ماورای بنفش، هاییبآسها، طیف اشعه ماورای بنفش: مشخصات کریپتوکروم -3

ریخت شناختی، نقش فلاوونوئیدها

وسنتزی، تکامل مسیرهای فتوسنتزی، مسیرهای فتCAMو C3،C4گیاهان یزیولوژیکاکو ف یهاجنبه -4

و الگوهای پروتئینی هاژنناشی از دماهای پایین، تغییر بیان هاییبآس: زدگییخسرما و -5

و الگوهای پروتئینی هاژنناشی از دماهای بالا، تغییر بیان هاییبآسگرما و گرمازدگی: -6

غنی از فلزات سنگین یهاخاکواکنش گیاهان در -7

هامولکولدر تولید این مؤثرانواع فعال اکسیژن و عوامل محیطی -8

پاسخ گیاهان در برابر حمله حشرات و علف خواران -9

پیشرفته گیاهی اکوفیزیولوژی عنوان درس )فارسی(:

Advanced Plant Ecophysiology عنوان درس )انگلیسی(:



73

یهاواکنشروی تأثیرآللوپتی(: مفاهیم، انواع ترکیبات دخیل در دگرآسیبی، محل تولید، نحوه )دگرآسیبی -10

ها و فلاوونوئیدها، فتوسنتزی، تنفسی و تغذیه گیاهان، سازوکار عمل گیاهان مقاوم در حذف این مواد، نقش فنل

ها، اسیدهای چرب بلند زنجیر در ایجاد دگرآسیبیاسانس

خشک و شور هاییطمحتغییرات فیزیولوژیکی گیاهان در -11











1. Fitter, A.H., Hay, R.K.M. (2002) Enviromental physiology of plants. Academic Press.

2. Lambers, H., Chapin, F.S., Pons, T.L. (2003) Plant physiological ecology. Springer.

3. Larcher, W. (2004) Physiological plant ecology. Springer-Verlag.

4. Nobel, P.S. (2009) Physiochemical and environmental plant physiology. Academic

Press.



www.wikipedia.org/



74



هدف این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با اصول کشت سلول و بافت در گیاهان است.


شجویان پس از گذرانیدن این درس سلول و بافت گیاهی، هایتکنیکاز اصول و یآگاهضمن توانندمیدان کشت

آن در ابعاد وسیع تجاری و صنعتی نیز احاطه کامل داشته باشند. یهااستفادهنسبت به کارکردها و

سرفصل دروس

تجهیزات آزمایشگاهی کشت سلول و بافت گیاهی -1

و ترکیب محیط کشت سلول و بافت گیاهی یسازآماده -2

کشت سلول و بافت گیاهی و کالزایی هایتکنیک -3

کشت و کاربرد آنهای گیاهی و امتزاج ایزوله کردن پروتوپلاست هایتکنیک -4

گیاهی در کشت سوسپانسیون یهاسلولژنتیک -5

و کاربردهای شدهکشت یهابافتو هاسلول، تمایز در شدهکشت یهابافتو هاسلولنوپدیدی گیاهان از -6

بیوتکنولوژی گیاهی

یهافراوردهو بررسی بیوسنتز شدهکشت یهابافتهای ثانوی در گیاهان و طبیعی و متابولیت یهافراوردهتولید -7

شدهکشتگیاهی یهابافتو هاسلولثانوی در

هاآنبیوراکتورها و کاربرد هاییژگیوگیاهی و نشان یهاسلولبیوراکتورهای -8

شدهکشتگیاهی یهابافتو هاسلولهیستوژنز در هاییدهپد -9

گیاهی یهابافتدر کشت ییزاانداماورگانوژنز و -10

شدهکشت یهابافتو هاسلولکشت جنین و جنین زایی در -11

تولید گیاهان عاری از ویروس و پاتوژن های گیاهی -12

گیاهی یهابافتتنوع سوماکلونال در کشت سلول و -13

گیاهی بافت و سلول کشت عنوان درس )فارسی(:

Plant Cell and Tissue Culture عنوان درس )انگلیسی(:



75

In vitroباروری در شرایط کشت -14

(UVو Xتوتابی ژینوژنز، آندوژنز، حذف ژنوم، سمی گامی، پر) هاآنتولید گیاهان هاپلوئید و کاربردهای -15

سوماتیکی و دست ورزی ژنتیکی یسازدورگه -16

تولید گیاهان تتراپلوئید و القای حذف کروموزومی -17

In vitroگیاهی در کشت یهاسلولالقای موتاسیون در -18

شدهکشتگیاهی یهاسلولبیوترانسفورماسیون در -19

، تراکم کاشت، بستر Co2، توزیع یکنواخت PAMشامل اجزای سیستم )(PAMفتواتوتروفیک ) یادیازد یزر -20

و کاربردهای تجارتی( هایتمز، PAM هاییستمسدر دارندهنگه

کشت هاییستمسرباتیک، عوامل اقتصادی، طراحی یهاکشتدر مؤثرکشت رباتیک )شامل عوامل بیولوژیکی -21

اتوماسیون، کاربرد هاییستمساتوماسیون و کشت رباتیک، ابزار جداسازی، زمان عملکرد در یهامثالرباتیک،

تجارتی(









فهرست منابع1- Collin, H.A., Edwards, S. (2014) Plant Tissue Culture: Theory and Practice. Elsevier

Pub. 2- Dixon, R.A., Gonzales, R.A. (2013) Plant Cell Culture. Bios Press. 3- Sharma, S. K., Bryan, G.J. (2015) Plant Tissue and Cell Culture. Academic Press.



www.wikipedia.org/



76



مختلف رشد و نمو یهاجنبههدف این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با نقش عناصر معدنی در

گیاهان است.


ضمن توضیح نقش و وظیفه عناصر معدنی در گیاهان، نحوه برطرف توانندمیدانشجویان پس از گذرانیدن این درس

معدنی را توضیح داده و راهکارهایی را جهت افزایش محصول در گیاهان زراعی پیشنهاد دهند. کمبود عناصرکردن

سرفصل دروس

عناصر غذایی معدنی بندیطبقهمقدمه، تعریف فیزیولوژی تغذیه و -1

هایشهرمجزا و سطح یهاسلولسازوکارهای جذب یون توسط -2

عوامل مختلف بر آن تأثیرو مواد در آوندهای چوبی و آبکشی و هایونمسافت ترابری بلند -3

هوایی گیاه یهاقسمتو سایر هابرگجذب و آزاد شدن عناصر معدنی توسط -4

فتوسنتزی و رابطه بین منبع و مصرف یهافراورده -5

هاالمان یکرومو هاماکرو المانمتابولیزم و وظایف -6

نقش عناصر مفید در گیاهان -7

گیاهی هاییماریبرابطه بین تغذیه معدنی و آفات و -8

عوامل داخلی و خارجی بر رشد و نمو گیاه تأثیر -9

و شیمی ریزوسفر و ارتباط آن با تغذیه شناسیزیست -10

تثبیت بیولوژیکی نیتروژن -11

تشخیص و پاسخ گیاه به کمبود و سمیت و فزونی عناصر غذایی -12

گیاهان معدنی تغذیه عنوان درس )فارسی(:

Mineral Nutrition of Plants عنوان درس )انگلیسی(:



77

سازش گیاهان با شرایط شیمیایی نامطلوب خاک -13

ژنتیک بر آن تأثیر -فیزیولوژی مولکولی تغذیه عناصر معدنی -14











1. Marschner, H. (2013) Mineral nutrition of Higher Plants. Gulf Professional Publishing.

2. Gerloff, G.C., Gabelman, W.H. (2014) Genetic basis of inorganic plant nutrition.

3. Barker, A. V., Pilbeam, D.J. (2007) Handbook of Plant Nutrition. CRC Press.

4. Broadley, M.R., White, P. J. (2005) Plant Nutritional Genomics. Blackwell. CRC Press.

5. Buchanan, B.B., Gruissem, W., JOnes, R.L. (2000) Biochemistry and molecular biology

of plants. American Society of Plant Physiologists.

6. Glass, A. D. M. (1989) Plant Nutrition. Jones and Bartlet Publishers.



www.wikipedia.org/



78



دانشجویان کارشناسی ارشد با سازوکارهای مولکولی فتوسنتز است. ییآشناهدف این درس


نوری و یهاواکنشضمن توضیح سازوکارهای مولکولی توانندمیدانشجویان پس از گذرانیدن این درس

زیستی و یهاتنشکربن از اطلاعاتی که دارند برای افزایش میزان محصول و مقابله با عوارض ناشی از یهاواکنش

استفاده کنند. یستیز یرغ

سرفصل دروس

نور و انرژی -1

فتوسنتزی هاییستمسو ساختار یدهسازمان -2

اولیه در فتوسنتز هاییشرفتپتاریخچه و -3

های فتوسنتزی و طیف بینی )اسپکتروسکوپی(ساختار و بیوسنتز رنگیزه -4

آنتنی و فرایند انتقال انرژی (یهاکمپلکسهای )همتافته -5

مرکز واکنشی یهاکمپلکس -6

مسیرهای انتقال الکترون و اجزاء -7

ATPی و سنتز شیمیواسمز یشدگجفت -8

متابولیسم کربن -9

فتوسنتزی هاییستمسژنتیک، گردهمایی و تنظیم -10

منشاء و تکامل فتوسنتز -11

فتوسنتز مولکولی سازوکارهای درس )فارسی(:عنوان

Molecular Mechanisms of Photosynthesis عنوان درس )انگلیسی(:



79











1- Blankenship, R. E. (2002) Molecular mechanisms of photosynthesis. Blackwell.

2- Buchanan, B. B., Gruissem, W., Jones, R. L. (2000) Biochemistry and molecular

biology of plants. American society of plants physiologists.

3- Leegood, R. C., Sharkey, T. D., Caemmerer, S. (2000) Photosynthesis physiology and

metabolism. Kluwer Academic Publisher.

4- Lowlor, D. (2001) Photosynthesis. BIOS Scientific Publishers Ltd.



www.wikipedia.org/



80



سازوکارهای مقاومت هدف این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با گیاهان شوررست )هالوفیت( و

گیاهان در برابر تنش شوری است.


یسازوکارهاست، آشنا شدن با خصوصیات گیاهان شورر ضمن توانندمیدانشجویان پس از گذرانیدن این درس

، چگونگی زراعت در هاخاکمقاومت گیاهان در برابر تنش شوری را توضیح داده و نحوه مقابله با شور شدن

شور و افزایش تحمل گیاهان در برابر شوری خاک را بیان نماید. یهاخاک

سرفصل دروس

گیاهی دارای گیاهان هالوفیت، هاییرهتمقدمه: تعریف شوری، تعریف گیاهان شوررست )هالوفیت(، معرفی -1

گیاهان هالوفیت یکاربردهاگیاهی هالوفیت و گیاهان حساس به شوری، اهمیت و یهاگونهمعرفی تعدادی از

مقاومت، تحمل و پرهیز یشناسواژهکلیدی گیاهان مقاوم برای مقاومت به تنش شوری، بررسی هاییاستراتژ -2

شور ایران و سایر نقاط جهان یهاخاکمطالعه و معرفی -3

گیاهان به شوری یهاپاسخ -4

تحمل شوری در گیاهان، مهندسی ژنتیک تحمل شوری در گیاهان زراعی، مهندسی متابولیسمی مطالعات ژنتیکی -5

برای تحمل تنش شوری

در تحمل تنش شوری مؤثرنقش عوامل -6

( در پاسخ به تنش شوریSignal transductionانواع مسیرهای ترارسانی علامت ) -7

بیوشیمیایی بالقوه تحمل تنش شوری یهاشاخصتنظیم هم ایستایی یون تحت تنش نمک، -8

گزینش صفات برای مطالعه تحمل تنش شوری در گیاهان -9

هاهالوفیت فیزیولوژی عنوان درس )فارسی(:

Halophytes Physiology عنوان درس )انگلیسی(:



81

اسمزی )شوری و یهاتنشبرای مطالعات فیزیولوژی گیاهان تحت مورداستفادهآشنایی با فنون مختلف -10

خشکی(

در تحمل هانآو نقش ها RNA یکرومدر گیاهان هالوفیت، شدهانجام یهاپژوهشمطالعات مولکولی در -11

تنش شوری










فهرست منابع1. Ahmad, P., Azooz, M. M., Prasad, M. N. V. (2013) Salt stress in plants- signaling, omics

and adaptations; Springer. 2. Alscher, R. G., Cumming, J. R. (1990) Stress responces in plants: Adaptation and

acclimations, Wiley-Liss, Ine. New York. Chichester, Brinsbance, Toronto, Singapore. 3. Basra, A. S., Basra, R. K. (1997) Mechanisms of environmental stress resistance in

plants. Harwood academic publishers. 4. Buchanan, B.B., Gruissern, W., Jones, R.L. (2000) Biochemistry and molecular biology

of plants. American society of plant physiologists. 5. Jones, H. J., flowers, T. J., Jones, M. B. (1992) Plants under stress. Cambridge University

Press. 6. Larcher, W. (2003) Physiological plant ecology. Springer. 7. Levitt, J. (1980) Responses of plants to environmental stresses, Academic Press. New

York, San Francisco, London. 8. Sunkar, R. (2010) Plant stress tolerance, methods and protocols. Humana Press.



www.wikipedia.org/



82



هدف این درس آشنایی دانشجویان کارشناسی ارشد با گیاهان متالوفیت )فلزرست( و بررسی سازوکارهای سازشی و

.باشدمیدر محیط هاآنفیزیولوژیکی


ضمن آشنا شدن با خصوصیات گیاهان فلزرست، سازوکارهای توانندمیدانشجویان پس از گذرانیدن این درس

یهاغلظتفلزات سنگین را توضیح داده و نحوه مقابله با خصوصبهمقاومت گیاهان در برابر تنش فلزات مختلف

بالای یهاغلظتل گیاهان در برابر فلزی و افزایش تحم یهاخاک، چگونگی زراعت در هاخاکبالای فلزات در

از فلزات سنگین را بیان نمایند. هاخاک یسازپاکفلزات در خاک و کاربرد گیاهان فلزرست در

سرفصل دروس

، اهمیت و کاربردهایژگیومعرفی گیاهان فلزرست )متالوفیت(، -1

مادری حاوی فلزات، سازوکارهای آزاد شدن و ورود یهاسنگفلزات در خاک: انواع فلزات موجود در خاک، -2

به آب و خاک هاآنفلزی و چگونگی ورود هاییآلودگسرپنتین، انواع یهاخاکفلزات به داخل خاک،

فلزی، فلورسرپنتین، فلور روی، فلور سلنیوم، فلور یهاخاکو جوامع گیاهی موجود بر هاگونهژئوبوتانی: بررسی -3

ن شاخص، فلزات و بررسی جوامع گیاهی متالوفیت در دنیا، گیاهان پسودومتالوفیت و مس و کبالت، گیاها

هاآنگسترش

مقاومت و تحمل گیاهان به فلزات: بررسی گیاهان حساس به فلزات، سازوکارهای فیزیولوژیکی مقاومت به فلزات -4

ان، گیاهان بیش انباشته مولکولی و ژنتیکی، چگونگی جذب و تجمع فلزات توسط گیاه یهاجنبهاز خصوصبه

تکاملی، فیزیولوژیکی و مولکولی یهاجنبهگر فلزات از

هامتالوفیت فیزیولوژی عنوان درس )فارسی(:

Metalophytes Physiology عنوان درس )انگلیسی(:



83

، هاخاکآینده، زدایش آلودگی یاندازهاچشمو هایآلودگ: زدایش زیستی هامتالوفیتاهمیت و کاربرد -5

ن رابطهبارز در ای یهامثال، معدن کاری گیاهی و ذکر فلز دوستبا استفاده از گیاهان هاآبفیلتراسیون

یهاخاکغنی و آلوده به فلزات در ایران، وضعیت گیاهی موجود در یهاخاکی ایران: بررسی هامتالوفیت -6

های ایران، معرفی گیاهان بیش انباشتگر در ایرانو پسودومتالوفیت هامتالوفیتفلزی،









دیتا پروژکتور رایانه و


1. Brook, R. R. (1998) Plants that hyperaccumulate heavy metals: their role in

phytoremediations, microbiology, archaeology, mineral exploration and phytomining.

CAB International.

2. Ross, S. M. (1994) Toxic metals in soil-palnt systems. John Wiley and Sons.

3. Prasad, M. N. V. (2004) Heavy metal stress in plants: from biomolecules to ecosystems.

Springer.

4. Terry, N., Banuelos, G. (2000) Phytoremediations of contaminated soil and water. CRC

Press.

5. Tsao, D. T. and Banks, M. K. (2003) Phytoremediation. Springer.

6. Willey, N. (2007) Phytoremediation: methods and reviews. Humana Press.



www.wikipedia.org/



84



های متابولیتهدف این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با ساختار و ترکیب دیواره سلولی و انواع

اولیه و ثانویه و بیوسنتز این ترکیبات در گیاهان است.


اهمیت، ساختار و بیوسنتز انواع ترکیبات موجود در گیاهان را توضیح توانندمیپس از گذراندن این درس دانشجویان

یاهی را بیان نمایند.های اولیه و ثانویه گدهند و کاربرد متابولیت

سرفصل دروس

مقدمه: اهمیت بیوشیمی گیاهان، نگاه اجمالی به مباحث، کاربردهای علم بیوشیمی گیاهی -1

، (، پلی ساکاریدهای ریزرشستگانی )میکروفیبریلیهایوارهدگیاهی: ساختار و ترکیب شیمیایی هاییاختهدیواره -2

ها(: همی سلولزها و پکتینایینهزمکیتین، پلی ساکاریدهای بستری )ها، گزیلان-3 و 1ها، مانان-4 و 1سلولز، بتا

مختلف یهاگروه، لیگنین: ساختار و ترکیب شیمیایی، تنوع ساختاری در اییوارهداستخراج ترکیبات هایروش -3

گیاهی

مانند کوتین و سوبرین، ترکیب فیزیکی یاپوسته، ترکیبات هاینپروتئترکیبات دیگر موجود در دیواره: آب و -4

هاجلبکدیواره در گیاهان عالی و

)سلولز و لیگنین( اییوارهدبیوسنتز ترکیبات -5

ها، تری ها، سسترترپنها، دی ترپنترپنها، سسکوئیها، مونوترپنها و ترپنوئیدها: انواع شامل همی ترپنترپن -6

ها، صمغ، کائوچو، انتشار در عالم گیاهی، جایگاه ها، پلی پرنولترپنها، تری ترپنوئیدها، استروئیدها، تتراترپن

، اهمیت و کاربرداییاخته

ها و ترپنوئیدهابیوسنتز ترپن -7

گیاهی بیوشیمی عنوان درس )فارسی(:

Plant Biochemistry عنوان درس )انگلیسی(:



85

، اهمیت و کاربرد، بیوسنتزاییاختهآلکالوئیدها: انواع، انتشار، جایگاه -8

بیوسنتز، و کاربرد، اهمیت اییاختهترکیبات فنلی: انواع، انتشار، جایگاه -9

گلیکوزیدها در گیاهان، انواع و اهمیت و بیوسنتز -10

های ثانویهای ثانوی از گیاهان، کاربرد متابولیتاستخراج متابولیت هایروش -11











1. Buchanan, B.B., Gruissem, W., Jones, R.L. (2000) Biochemistry and molecular biology

of plants. American society of plant physiologists.

2. Gleason, F., Chollet, R. (2012) Plant Biochemistry. Jones and Bartlet Learning.

3. Goodwin, T. W., Mercer, E.I. (1990) Introduction to plant biochemistry. Pergamon

Press.

4. Heldt, H.W. (2005) Plant Biochemistry. Elsevier.



www.wikipedia.org/



86



گیاهی و همچنین فناوریزیستهدف این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با اهمیت و کاربردهای

ارزشمند است. یهافراوردهمولد هاییزبانم عنوانبهدست ورزی گیاهان هایروش


در گیاهان چگونگی دست فناوریزیستضمن توضیح کاربردهای توانندمیپس از گذرانیدن این درس دانشجویان

ورزی گیاهان را نیز توضیح دهند.

سرفصل دروس

و آینده این رشته کاربردها، فناوریزیست هاییتجذاب، فناوریزیستآشنایی با -1

زایییانروکشت بافت و سلول گیاهی، یکاربردهاآشنایی با اصول کشت بافت، سلول و پروتوپلاستی گیاهی، -2

گیاهان یادیازد یزربدنی در گیاهان،

انتقال ژن به گیاهان، انواع وکتورها هایروشانتقال ژن به گیاهان، تاریخچه، انواع -3

مهندسی ژنتیک گیاهان دارویی، مقدمه، تراریختی ژنتیکی و تولید گیاهان تراریخت -4

گیاهی، زیست تراریختی، تولید یهاسلولبیوتکنولوژیکی برای تولید ترکیبات دارویی، کشت هاییافتره -5

هاترکیباتی مانند پودوفیلوتوکسین

گیاهی در ایجاد مقاومت به انواع تنش گیاهان فناوریزیستزیستی و غیر زیستی و کاربرد یهاتنش -6

های گیاهی فیتوبیوراکتورها و تولید متابولیت -7

محصولات نوترکیب با مصرف سلامت انسانی -8

گیاهان در فناوریزیست کاربرد عنوان درس )فارسی(:

Application of Biotechnology in Plants عنوان درس )انگلیسی(:



87






15% - %65: نوشتاری هایآزمون





1. Kayser, O., Quax, W.J. (2007) Medicinal Plant Biotechnology. Wiley-Vch Verlag

GmbH & Co. KGaA

2. Lorz, H., Wenzel, G. (2005) Biotechnology in Agriculture and Forestry. Springer.

3. Thangadurai, D., Tang, W., Song, S. Q. (2007) Plant Stress and Biotechnolog. Oxford

Book Company.



www.wikipedia.org/



88



یک سیستم پیوسته عنوانبههدف از این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با روابط آبی گیاه و خاک

پیشرفته در خصوص فرایندهای مربوطه است. هاییهنظر ارائهجذب آب و مواد معدنی و در


ضمن آشنا شدن با روابط آبی گیاه و خاک، چگونگی ترابری آب توانندمیدانشجویان پس از گذرانیدن این درس

دانشجویان رودیمدر خاک، گیاه و به خارج از گیاه را توضیح داده و سازوکارهای مربوطه را توضیح دهند. انتظار

آب در گیاهان پیشنهاد نمایند. ییکارادر پایان این کلاس راهکارهایی را برای افزایش

روسسرفصل د

(، اهداف سیستم و نحوه حصول به این اهدافهایستمسیک سیستم )نفوذپذیری، تبادل با سایر عنوانبهگیاه -1

اکسیژن، آب و مواد غذایی و سیستم بافر تأمینآبی و جامد(، هاییطمح)تفاوت در محیط رشد ریشه -2

و فیزیولوژی یشناختبوماثر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آب در حفظ ساختار ترکیبات گیاه و اثر روی روابط -3

خاک، یحرارتانرژی گیاه و رژیم تأمینگیاه، خصوصیات ذرات رس در تعدیل مسمومیت، کمبود عناصر و آبشویی،

رشد و پوشش گیاه و شاخص سطح برگ-روز-حرارت پایه و درجه

آنابولیکیی و هاییمآنزو فیزیولوژیکی آب، بازده آبی گیاه، اهمیت آب در فعال نمودن یشناختومباهمیت -4

و پراکندگی هایدراتکربوهتنش روی تولید انرژی، تأثیرتنش آبی )تنش خشکی، تنش غرقابی(، -کاتابولیکی

هاآنزیم

پژمردگی و علل آن، آب خاک و گیاه، پتانسیل جرمی، نسبی و ترمودینامیکی(، انواع )آب یریگاندازه یهاشاخص -5

پتانسیل آب و رطوبت، هدایت آبی و پتانسیل آب( هاییمنحنآب، روابط هیدرولیکی آب )

دیواره و واکوئل در روابط آبی سلول و گیاه. تأثیرپراکندگی آب در گیاه و سلول، قابلیت ارتجاع و اتساع دیواره، -6

، علت استقرار آب در گیاه، خاصیت یاتوده، میزان مشارکت حرکت یاتودهت )انشار و اسمز(، حرک یاذرهحرکت

مویینگی، علت حرکت آب، سرعت و مقدار حرکت آب در گیاه

خاک و گیاه آبی روابط عنوان درس )فارسی(:

Water Relations of Plant and Soil عنوان درس )انگلیسی(:



89

محل ورود و مسیر حرکت آب در گیاه، مسیر شعاعی در ریشه و حرکت محوری، مسیرهای آپوپلاستی و سیم پلاستی، -7

اییشهر و تغییرات فشار اییشهرهدایت آبی، فشار

، مقاومت بخارآب، سرعت انتشار هاروزنه، انتشار بخارآب از هاروزنهتعرق و تعریق، سازوکارهای باز و بسته شدن -8

مقاومت مزوفیلی، روزنه و لایه هوای ساکن()مسیر

بر تأثیراتیلن، یریگشکلتنش غرقابی: کاهش اکسیژن، کاهش و افزایش عناصر غذایی، تغییر مسیرهای سنتز، -9

شدهیزیربرنامهنابجا، تخریب ساختار سلول، مرگ هاییشهر یریگشکل، هایشهرپراکندگی

بر هدایت آبی و سرعت عبور از تأثیرها(، اختصاصی عبور آب )آکواپورین یهاکانالمسیرهای عبور آب از غشاء: -10

آبی یهاکانال، یا ترکیبات از گازهاآب و سایر زمانهم، عبور هاآنآبی، ساختار و تفاوت یهاکانالغشاء، انواع









فهرست منابع1. Kramer, P.J. (1983) Water relation of plants. Academic Press. 2. Kramer, P.J., Boyer, J.S. (1995) Water relation of plants and soils. Academic Press,

USA. 3. Devlin, R.M., Withman, F.H. (1983) Plant physiology (4th ED). Willard Grant. 4. Kirkham, M.B. (2004) Principles of soil and plant water relations. Academic Press. 5. Taiz, L., Zeiger, E. (2010) Plant Physiology. Sinauer Associates. Inc. Publisher.



www.wikipedia.org/



90



آنالیز رشد گیاهان، توصیف و هایروشهدف از این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با اصول و

رشد، کاربرد معادلات ریاضی در توضیح وتحلیلتجزیهکمی هایروشگیاهی، آموزش هاییستمستفسیر کارایی

، اجزای منفرد گیاه و جوامع گیاهی. هااندامرشد


تسلط و درک دانشجویان از فرایند رشد، اجزای رشد ی سازی جریان رشد،گیری کمّپس از گذراندن این درس و یاد

یابد و دانشجویان قادر خواهند بود تغییرات رشد و نمو را در رشد بهبود می و چگونگی تغییرات آن در طول فصل

مختلف گیاهان، توضیح دهند. یهاگروهو شرایط مختلف و نیز در هازمان

سرفصل دروس

تعاریف رشد، نمو -1

رشد( وتحلیلتجزیههوم و ضرورت )مف رشد گیاه وتحلیلتجزیه -2

آمار، محاسبه، ریاضیات و یبردارنمونه -3

سرعت رشد نسبی، سرعت رشد گیاه، سرعت فتوسنتز خالص، رشد شامل: سرعت رشد مطلق، یهاشاخصمعرفی -4

رگ، سطح ویژه برگ، وزن مخصوص برگسرعت ویژه مصرف، سرعت واحد تولید، نسبت سطح ب

غیرهرشد و یهاشاخصدوام سطح برگ، دوام وزن زنده( و روابط بین )انتگرالی یهاتداوم -5

برای استفاده در آنالیز رشد گیاه و انجام تمرینات مربوطه. یافزارنرم یهابرنامهمعرفی -6

رشد آنالیز عنوان درس )فارسی(:

Growth Analysis عنوان درس )انگلیسی(:



91


آماری و ارزشیابی از وتحلیلتجزیهسخنرانی، کار با رایانه جهت انجام چند صورتبهدرصد تدریس استاد 90

ارائه سمینار صورتبهدرصد مشارکت دانشجویان 10دانشجویان به کمک روش پرسش و پاسخ و یهاآموخته

درسی.








1. Hunt R., 1991.Plant Growth Curves: The Functional Approach to Plant Growth

Analysis. Cambridge University Press.260 pages

2. Atwell, B. J., P. E. Kriedemann and C. G.N. Turnbull. 1999. Plants in Action,

Adaptation in Nature, Performance in Cultivation.



www.wikipedia.org/



92



هدف این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با مفاهیم بنیادی و کاربردی لازم برای انجام یک پژوهش

استاندارد است.


، درک مناسبی مسئلهروش خلاقانه حل کار بستنعلاوه بر توصیف و به تواندمیدانشجو پس از گذرانیدن این واحد

یک پژوهشگر یافته و در ارتقاء آن بکوشد. عنوانبهشخصیتی خود هاییژگیواز

سرفصل دروس

های تحقیق، مفاهیم تحقیق نیازپیش؛ هاآن هاییژگیوکلیات: تعاریف و مقدمات، فلسفه، اهمیت و انواع تحقیق و -1

های محقق، اخلاق در تحقیق، ارتباط تحقیق و توسعهو ...(، ویژگی علم )فرض، فرضیه،

تحقیق، یدهسازمانریزی و پیشنهاده تحقیق، برنامه ارائهمنابع، یجستجو فرآیند تحقیق: شناخت و انتخاب موضوع، -2

با بسترهای موجود ییآشناهای جستجو، با موتور ییآشنا ها،یافته وتحلیلتجزیهها و داده یدهسامانها، ثبت داده

در اینترنت، مورداستفادههای ، آشنایی با پروتکلSpringerو Science Directدریافت تمام متن مقالات نظیر

علمی و مجلات الکترونیکی، انواع منابع علمی. هایپایگاهاز موردنیازاز اطلاعات یبرداربهره

آزمایشی، کاربردها، مزایا و معایب هر یک، آشنایی با انواع یهاطرحآشنایی با انواع :طراحی و اجرای آزمایش -3

...و هایشآزماخطاها در

ها، مقالات علمی: انواع مقالات علمی نامهپایانهای تحقیقاتی، آیین نگارش علمی: تنظیم گزارش نهایی طرح -4

، تشریح اجزای مقالات، مراحل مختلف داخلی و خارجی، انواع نشریات داخلی و خارجی، نحوه انتشار و چاپ مقالات

زیر هاییتفعالپوستر، برخی از صورتبهشفاهی، صورتبهنتایج در مجامع علمی: ارائهتهیه و انتشار مقالات، نحوه

شامل موارد زیر است: شد کهتکالیف درسی در طول نیمسال انجام خواهد صورتبه

آزمایش طراحی و پژوهش روش عنوان درس )فارسی(:

Research Methodology and Experimental Design عنوان درس )انگلیسی(:



93

و ...(، تهیه پیشنهاد تحقیق، تهیه پوستر Endnote ،PPT،SPSS) افزارهانرمآشنایی با برخی از











1. Folger, H.S., Leblance, S., Rizzo, B. (2014) Strategies for Creative Problem Solving.

Prentice Hall.

2. Kirkup, L. (1995) Experimental Methods: An Introduction to the Analysis and

Presentations of Data. John Wiley and Sons.

3. Kothari, C.R. (2004) Research Methodology: Methods and Techniques. New Age

International Ltd.

4. Kumar, R. (2011) Research Methodology. A step-by-step Guide for Beginners. Sage

Publications Ltd.

5. Lindsay, D. (2011). Scientific Writing, Thinking in Words Collingwood: CSIRO

Publishing.

6. M.P. (2011). Research Methods for Science. Cambridge University Press.

7. Thomas C.G. 2015. Research Methodology and Scientific Writing. Ane Books Pvt. Ltd.



www.wikipedia.org/



94



و چگونگی کشت هامحلولتهیه هایروشابزارها، هدف این درس آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با

مختلف گیاهی است. یهابافت


های گیاهی، کشت بافت انجام داده مختلف بافت یهابخشبا استفاده از تواندمیدانشجو پس از گذرانیدن این واحد

مختلف را ایجاد نماید. یهااندامو

سرفصل دروس

استریل هایروش، مورداستفادههای دستگاهها و آشنایی با آزمایشگاه کشت بافت گیاهی، معرفی وسایل، ابزار -1

ها، اصول کار در آزمایشگاه و نکات ایمنیکردن مواد، ابزار و ریز نمونه

رشد هایکنندهیمتنظها و های میکرو، آهن، ویتامینهای ماکرو، نمکهای ذخیره شامل نمکتهیه محلول -2

گیاهی

جهت کشت بافت گیاهیتهیه محیط کشت، استریل کردن محیط کشت و وسایل لازم -3

القای کالوس منظوربه نمونه یزرکشت -4

واکشت کالوس -5

کشت سوسپانسیون سلولی -6

هاواکشت سلول -7

بذر کامل اییشهشکشت درون -8

مریستم و جوانه انتهایی اییشهشکشت درون -9

کشت بافت با هدف القای ریشه نوپدید -10

در محیط کشت مایع القاشدههای واکشت ریشه -11

گیاهی بافت کشت آزمایشگاه عنوان درس )فارسی(:

Plant tissue culture laboratory عنوان درس )انگلیسی(:


32تعداد ساعت: عملی واحد 1 :واحد نوع 1: واحد تعداد

95

ریز ازدیادیکشت سرشاخه و -12

زایییشهرتکثیر سرشاخه و انتقال آن به محیط -13

شده داریشهرهای سازگاری سرشاخه -14


دانشجویان به کمک روش یهاآموختهو ارزشیابی از و انجام آزمایش سخنرانی صورتبهدرصد تدریس استاد 50

.هایشآزما زمانهمبا انجام درصد مشارکت دانشجویان 50پرسش و پاسخ و






رایانه و دیتا پروژکتورتجهیزات آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهی،


انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.. چاپ اول. مشهد. کشت بافت گیاهی کاربردی. 1389باقری، عبدالرضا.

مشهد. چاپ هفتم. محمد فارسی و جعفر ذوالعلی. اصول بیوتکنولوژی گیاهی. ترجمه .1394. اس .اچ ،اولاچ

دانشگاه فردوسی مشهد. انتشارات

edition. San rdand Experiments. 3Smith. H. R. 2013. Plant Tissue Culture, Techniques

Diego. Elsevier Inc.

Anis. M. and Ahmad. N., editors. 2016. Plant Tissue Culture: Propagation, Conservation

and Crop Improvement. Singapore. Springer Science+Business Media Singapore.

Plant Cell Culture Protocols. 2006. . F, editors. Flota-Vargas. V.M. and Vázquez-Loyola

.Humana Press Inc Totowa, New Jersey.edition. nd2




96

فصل چهارم

بندی دروسجدول ترم

97

شناسی گیاهیگرایش سیستماتیک و بوم

ترم اول

نیاز/ هم نیازپیش تعداد واحد

ردیف نام درس نوع درس نظری عملی جمع

1 شناسی تکوینیزیست اصلی 2 - 2 -

2 شناسی گیاهی پیشرفتهشناسی و بافتیاخته اصلی 2 - 2 -

3 سیستماتیک گیاهی پیشرفته اصلی 2 - 2 -

4 بندی فیلوژنیهای ردهاصول و روش اصلی 2 - 2 -

5 کارتوگرافی اختیاری 1 1 2 -

جمع کل 9 1 10

98

ترم دوم



1 های گیاهیشناسی پوششبوم اصلی 2 - 2

2 تنوع زیستی اصلی 1 1 2

3 فلور ایران اختیاری 2 - 2

+ فیلوژنی بندیرده هایروش و اصول پیشرفته گیاهی سیستماتیک

4 سیستماتیک مولکولی گیاهی اختیاری 1 1 2

جمع کل 6 2 8

99

ترم سوم



1 شناسیگرده اختیاری 2 - 2 -

2 جغرافیای گیاهی اختیاری 2 - 2 -

جمع کل 4 - 4 -

100

گرایش فیزیولوژی گیاهی

ترم اول



1 شناسی تکوینیزیست اصلی 2 - 2 -

2 شناسی گیاهی پیشرفتهشناسی و بافتیاخته اصلی 2 - 2 -

3 جذب و انتقال در گیاهان اصلی 2 - 2 -

4 پیشرفته گیاهی فیزیولوژی اکو اختیاری 2 - 2 -

5 روش پژوهش و طراحی آزمایش اختیاری 2 - 2 -

- 10

جمع کل 10 -

101

ترم دوم



- 2

1 تغذیه معدنی گیاهان اختیاری 2

2 کارهای مولکولی فتوسنتزسازو اختیاری 2 2 -

3 رشد و نمو گیاهی پیشرفته تخصصی 2 2 -

4 متابولیسم گیاهی تخصصی 2 2 -

جمع کل 8 - 8 -

102

ترم سوم

نیاز/ هم نیازپیش حدتعداد وا


1 هامکانیسم عمل هورمون تخصصی 2 - 2 -

2 آنالیز رشد اختیاری 2 - 2 -

جمع کل 4 - 4 -

یشزومآ تنواعم - Ferdowsi University of Mashhad...3 یشزومآ تنواعم یسر...

Documents

Transcript of یشزومآ تنواعم - Ferdowsi University of Mashhad...3 یشزومآ تنواعم یسر...