O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

20
.-t --, r - - -

description

Conferência proferida por Justino de Bivar Weinholtz, no Centro Cultural do Algarve na noite de 17 de Maio de 1946.

Transcript of O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

Page 1: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

.-t --,

r

- -

-

Page 2: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

:=.-., . .. :4... .'+..-6r 'cry

1

1j1

,\

q

Mtvrl:as Senhor&* * meua Seah].ore x

Qulz a Direg{o do Cenbro Qulturnl do Algarve 'ena&rf€€&r*Tr€

d'rw* rg*ss€O -bem dl"fietl pttrel quem, cofl?Q eu, n$o po$sue RE qualir;d*dee ne+efi$erfAl. pa.ra, nrun& conlerencf* p€rente Um eudltorlo

?

!f,o lntell,gente e aultor &nallse;. e, obr* do lluaire Jocd Lelte

'de?a*cOna€Jo{r. Comernorrr..r €*. dtrte* do fale:irueniO CO geo-hiOr }:orugn*'

fieando & rru& $eflotXa. d rnlaql*o que d.evltr eaber a *esLre de egual

e4uil*tc; e ad porqo atrlbulr a esEcJh*,, eltda honroas , QU€ d,e

i 6s..{e rla f.er" r Oun o Dr. Ltg-mlm #taerr6&rFF* clrcunqtanc!e ''1e f,er eoorys'nbsdo' a

te,r s,r*nco, ab61 Yl*na 6 pout:o8 nna.lt. o grande ebnolago nt..t su&e

ancl{rnqas pelo Algarve, tfr Furpreen'r1dc a fcrrna' A6 1e'; *'iolp'lkro

. de lnveatiga.gsO e ler obitdo dfele & +cl"i'ncr:;g$c preclosa ps6r6'

eof,genloagHodojli:.uaeuArqueo]oglooqu6dirj,jodesde]"915.o+9cs

com enta minha palestr*L prabendo &pens'g ir*'zer *o oonhsslrasn-

to de V. Exsla$; e eo.ntrlbuigso qu6 o Dr' Jocd Lelt'e cle 1'r&scol10€-

loa deu eo esludo da €lnologfu* e &rqueol"ogl* da ross& provlnol{t)

e J'embr*r a, tua dedtgagso pelo Algcrve,*nde FflriF5e *"l|)on[rou &'

*certnhoq* *trnp*t'ra dog noegoa cotnlirovlno{eneg ; 9''ItuE llgelro

esbogo,tregarela-'btografl*do+a}rlo.eof#shlente€iJ!qu€,no

Fortuga,], doe P!,ne do qreouJo X3"X r $g d€genvo}veu o €eu e$plrlfoI

no aentlclo do eatudo d*e aa!-enclas a' que se de?laCIu'

a+-*-C

Joad lelte de Vatsoncelof, ns'sseu em 1858' oft oaenhe' pequene

*ldel.a no coneelho de luioncl{m d& Eeira

Page 3: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

- t-*J

*-."{p.

Tendo *ura*do mcCi.cln* rx& .{seoJ& I;edlce

& rermi,.l'-t:'i; f:rl ?A de ju.l.ho de 1966, lendo

thante.3u'!'l : *

i{as, epezer des dtetlngder que *}@f oi soroo cedteo que I,elte de T./ssconceloa

sal.

do Porto" :*l cangou

felto urn surro brl-

no$ Beus €xaraeg, n€o

*r€ou renom€ unlver*

0 aeu esplrLto tn*lln&v:r-se Fere os es.budos de elnogr*?fa,

fl,lol"ogla e hrqueoJogi&. e is *u& tJse dF forr**rtur& ttEvolugf;la da

l ln6uelgesn, o demonE tr*.d poe;lvel que o rnovlment,o sctentlf{co qu6,por *sss [er*po,

ce dava eil Pori*ugal . tivesse ln?lr;ldo no :+ni,rno do jorrem estud*n-

te que €re ent€o Ieite d* :,i6s44s:r9)oa,e deeperta,see r:t*lg o €r!*

tuslaemo pelo eatuCo d+* vtda e orLge* d*r *i,vllls*E6es.

Ef6ctlvar*ent*, em 1S80, IIe, entflo pacata e burgueza Llsb6€&,

deu*ge urn *reonte*lmenbe r{u$ teve enonae ret'unobanola no raeio **lgn-

bdf lco de loda a Europa; o Eongre$so interna,oi.onatr df AnirepolQ-

g!*, 6 arqueologl,* prs*hJ.storla*a, de q^ue f of $eofetar$,o g;eral um

grrnd€ aabio portuguds, o General 0srlos ftlbelro, id enl&o cotn t6'

nome univerael. eot'fo &rqueologo dtstlntl'ssfuno.

Ji eeel$ COn&ref,SO, que EJ-Rel D. Lutz j,ne-ugurou eln 84't,e$-

bfO d^f aquele ftaO, *Oncorrerrr& og maf,Oreg Aabloc d'ret*a epoctt, tas

sorso i,flcrrttll at. Ctrfa,l,lls"c, LJl"t f :'eFnges. e t'rXr*how. Beuntf,&r8*ss

nf eJe ,1.e3 +6ag$e s d* Alernanh*, 3e1.glca, E*prrnha. !'ri'ng*n" Gi**3re*

Lan]'a. Italia', f,uxetaburgo, Hugeia e suecise de que ?*zi*'m ptris

Dlrestcree de }fluseu, membros daa rtaia tmpertanhes sasled*de' s+l,e

T\.\

Page 4: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

s*lenbl?lqaa dteasea p*lEes, professor€s de Unlversldades, Ao&-

demtcos, Eto. Era Pread*ente dthcnr*. o fel D. Fernando G prnte-

ator o reL D. f,uiz. S'ol t*l,vez a n*lor nei-ntfeatap*; coeienti.ff"sa

que houve ep t,ortugel, e ala lnf,lutu poderoaeansnt€ nos melos EUJ--

tur*es de todo o PaLsr-erras$mo no nofto Alg*rverela oonaegulu dGa-

perter noa j.n.telecf,u&es al.g*rvloa o entucl*smo palo* ertudoa do

Pasca,do que *quel.e,r scienalas *olrpCIrb&8.

S e*Elm, logo 6m 188l,r sc orgentsa n& noss& eldade o le

Inrt,ihuto Arqraeologleo do AXg*rvs e que presld!'a o Df . Justino

Curuano,genCo Seerqt*rLo Ser*l o t*vtrena€ $ebe,etifio 3'tst&cfi: Ca

's/etgs I arqueologo emlnenbe que fiaet'*, ri&, no?s&a p.tovlne:'{* int'er*

eantee e prof,undea penqutffLs arqueologi*tus, relalatles na lu& otrrer,

trAntigulCacles monuaent'ae s do dilgarv€I .

Fol drGree Ingtltuto , di que tazLs- per!€ S,,onsenhor tserei!8,

3Oto, que ns,$ceu e. tdela da org6ni6&ggg drum liiUseu em }'arO, {[9

ae denomlnarla s &tugeu At,garblensen. Erealbor* 4,3 a?t;vi,cs,c** '10

Inr ti tugo ndo 3+ b *.rr: ,r 3+r4 ;;a .;3 *ylgt*Cg aJ *tr d t L:s &nO, a i,deia p61'*

dulou no e*plrltO de }ionsenhOr SatO {tr6, paaientements, la 3.€U-

nindo os ex€uplarea €ru torlg' a Provlncla que oonatl t'uiram o nu*Jeo

do Xiuae8 Arqueologlco Oo&eBorado em 1894.

A x,rqueolog*la er*' enl$o

nr.?oeu em prlnctPio* do

com & hlqtoria e os seug

glo*a, dF- ml tol ogLa,, da

ume ss:lenoia rel*rttvamenfe modernarPol

se*ulo XIX. Anterlornente ccn'fundl*-af,

f,undapentoa derivav*rn rlr:' Nrr*dlgdo relt-

lenda e d*. tradlg$o.

L...--'

i*

"*

Page 5: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

i.

1Q

vsu

li

}T#c tusrer*or *orir l*!o df,ser eus, ,

.f oaaer* e,h*$3 utr:a#!6ot€ indirgr*nt** ::;.n? hcren! 4+ E'ri*"r11;r* cs arr{11d g.l

"rs1ri^a : vJd+ cr otrrJll q+-f,rrr rvrt{ nrrq- 6- {

-. i

-d*r-.

I3arr eFs€? "*!udo$

quslsl e€ lirnltavam o* epoa* hiatortoh e * pf€-hir.

iorl* eon.fundla-ae torn f,r" $il,oJ ogia , de*tonhe?endo os ?f ug fiuJ *or€8

qgesi. ern ah:ol uto t*. realldarte cobre *r vidx, dr e rsrrs r*tuo hl *:lt*a* f;r 'l;;**l

,-Ha E

0 proprio L*{ te 4* \.Ia tOn:f J s5, rf f,e rindo-s* .r; iler?ul*n0 ( que ed&u-

jrf *m pl€no s€cuJ.* XIX), dis:

I1c *empo er;1 que &lex1*nl-re }{es*ula-no pub} icou o Eeu firabalSo (HicUo'

rigi de Forbuga,l) $ ve.ri,*il Fci*nriiss , eorno a Slnolagt&, 4! Anf,.t*p,:logi'*

cs GI Olol ogl€*, e Afqueol ogl*, f 3ti*v.r"rl rnul t'o :!!*tio? ods+nt;*Cac ?ue hci e,

€ Fo"r i$qo n*{} *Bp&nia que ele. derna.i.E s ir*$.: *ot* o d*s*io de rePut**l

o.r,i,n'1,6e S que ?Onclde fava ex;1ge fr,dpe, neg'r'3fif; f+ ltOi ltrf a?'.:f I A I E ll en-

*1rr: ten,Jem'u:plgiva'cen Le a tontifrnarft

t1g rs?uJ a Xr,rIII 1n.t,ef;r$sft*?l*-q reFf,rf r n F*dre r'r{6En*'e S*.lgreCo, 4r':"

flongregag$.a da 3e CIrctem de 6. Ssg.nftrco qus , 6# 1?S6. publ i*eu o fteu

1.e * unloo tomo cler i.iernofl*s 3*1*si*stioag do Algr-arve,; rt'*di'ggi.Ct*3;+i)

Gr*n,ie 3l *po ri* F j'c*, Fr*{ ].{*.nueI' do Ogna*U] C, '|lE cos }.re]..adaE r*:.ait

el.rd-itoa do reu tempo. lllrossp*$ rsercorl*,g o Padre $a,lgado dtz ter per*

gqrrld6 o Algerve € felto urn cul,dadoeo eetuCo r$o$ mont*nenba$;:qui

f:{3,3tenbeg; *:t *a rsul ta Japlriea rorcitnes ?"J* hoJe esbdo t:c i,iu*eu* eR-

l#o col.oee,d&e Tra rrur*Iyra da *lct<,ode. Fode-se bsrn dlzer Eue ele fol o

pre?uraor doo t-*.rqu#oJ.ogos a]g*trvio6 do seculo XIX e que &rtiqi* l.ro-

p*5, Senna" 3,rellas, Ahe*lda de d*;Vfurr tnn.los outr*f,, f orru* -bus*{tr &o

$eu tr*bnrho multot elernentos p€*rr1 8.$ suarg obr*s.

Page 6: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

.*

::i.: --

:J

i

:4

"?ecb€!4 n$ pri,nclplo do tscuJo XVIII oa estudoa scbre ia noEs&

provlnels, tlnhen merecldo *tengfio d Ac*dem$*i Bc*l de IItatorl*,

que ensarfegou o Fs.dre.gnArd Oe Ssrroa de ea?rever aa iiemoriag

Eal s aias b!, cas da *,IgstvF & ,'

Taes dl,?t*uld*des snqonbrou o s"eedemi.oo sm *uanprtr I t-#*.ilo

d*,to,.que reeolveu P6r de parfe E* verds,de hlrtorlaa e n&vegar aO

r*,bor Cg ?*tta,ala. E, n& gu* Ie Conferenola' oonfe$te r*Qs Con?ra*

rlaa.

,, quef pera noatrar qu€O aegrad.a ha.vLe, de asr s liirlo'ri'* do

AXgarv*, tlnha sorportO ullp& tilllegroi& n&rf,{egflO" *}reta !Od'a' d'e FOr-

t*nica qors qu€ o Oeu ez a*grad*, aquela dltosa Tertl*rr.

Prq*t$mOs culto rao *dmteadof d'a nosss* Provlnela' 'filas gonoord$*

mot que os daraale Ao*deni.eos 11fio deverlnm lsr f,leado tuutto tattu*

feltoq dofir a satrlda do t?u goJcge, que, d falta de e}emenbot patre

rrm ertudo verdadetro lobre s riosg& h!'storla' pre?erln ?*r'et uilt&

narrnqfio tt,nplelmente tneplrada n1; $u.! ?*nt*'cia * entusia*r*o pelc

AliEarve.

3 sfeotlvamente o p+rdre Sarroa Leve de desdstfr do eno*rgo

qu* the fdrs* eanfta.do. *€Bo!s de ber 1i'do r? As*demia u^Tn ''mi*o '**'pl*

tulo d* gu* obra, €x*u6&l1do-$e eofll a f*}t'* da not'tsl*c e de monuldsn-

toa que l}:e facllltaggem o esbudo de que f6ra lneurobldo.

r?+-+9-

ids,a * fgnoranei* aobre a vtd* doa pavoa pre'hlgtoriaoa sr& alndi;

mals abroluta.

1

I3

Page 7: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

Part demonebrar o sonselto q.ue os *ntlgoa hornsna de sstEnota.

tlnhan tobre oa obje*toe hoje qonsj.eieredoa come sbr* doa povoo

prtutttvor, basta refe.rtrmo-noq &o!s lnctruurentos d*, edede da pe-

dra que formam &s oolegdee pal.eo-e n€illnlea.* doa E{useua.

Esea+ pecirae erem Eonclderedas corno tlrples producLos da n*turez*,e 3igav*-*e a elas n nr*d!.gdo de rer€m fornadas pelos *riral or que +a la"ro gobr e a Ie r ra . Essa. t,rndi gHo e ra unl ve r'$al e

$e, effi Fort,ugel , o$ &.ntlgos productoe da lnduatrla pre-trdaiorig.

Fe cenoml,nav*m fipad4aa de ralo ou cort$aof's* 3r*lu9a o #eu noms

Bluteau no eeu vosaQularlo, Cefonindo.ere frpierrer de tonerrerr .

a peclra de cOrtsso, olta uru autor que d"tz que"quem t* troUxs*le

eoristga nfio poderla oer ferido pel o ralo ou af o$4.,r-$9'J

Ssie 4on?ei.to Fcpule*r e tr*,.d!*larel que desde e4. EeirpoE

lueruorfu+ea era pdrf,llhe.da pelos homeng de aeiencle que n$o anblq,,,,^_

expllear a oflge$ dtesnaa pedrar talhads*-e brunlda+, sd veiu a

ser, de*lrutdo pel,a arqueologla que demonstrou que elaa n6o er*ts

mala do que oa anttgoe Lnalruruenios de que a humanldade, de*ao*

nhecedor'a dOs ueteee e f,u&a apllcagdeo, sS +ervta pnff{ a labOr*,*

g&o da+ subs rudtmentarea tnduatrl*q.

Sob o regSrne de STrBo3e$.o fLs inve*tlgagde* fei taer por

Cl"t4".!/* nos mltenarl og monument'c+ egtpctoe, *ira,ru*o6fatengf,o

pfrr& os e*ludoa da origers da* prirrttlvaa si'villaag6ea e conlrif"'U$f*

pa,r& c C.esenvolvtmento da paleontol ogi*r '

sonsorf,endo *ssle p&ra o estudo da vl'de

Eurryla c' e+&r-rdo daa ant.igutdad"ea

antropologla € geol ogltr

d* hum*n.t.dade. Em i'od* a

pf€r -hlstorl*a.g oon$ tt tu!+*n: ura

Page 8: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

ver{iadetro &ovisento solenttflcordeser[o o 'ms,ts notavel e o*racie"

rlettEo tl's6se Eeeul,o. Prova.r* e d:(lntenaia e j,nt.enaldade clresse

movfmento, & sxpJoragf,o da.s cavern&s, e de oulr.ar eet*,g$es pre-hts

torlca"s. s undag$o de &iuseua, eu eelebr*gfio de corrgreeso* ( o do

rteb6a rol o ga) e u, purrS l*agsc de revl*tas e ltvroa deaf*lnado$-ara

a. regtetar er! de**obellsg que se taru .fa,zendo, 6n --1- d!.vu16a,r

e nov* aelenela entre &qu61es s. quem lntereageva *onhecel &fi oS1-

gens e o {eaenvolvtmento da. humentds*de.

f porte,nto de asredttar r{ue o alt'o erplrtbo do

6*1o entusl&ailo Qlr€, noc neioa sctenb}.{eetre re delx*cse tnf,l.uddl'

f;i,eoardeapertou o Congresso. Logo em 188? funda n tf8evtsba J,u$Xfr

n&n que d un a.rquivb de eatudo dsa aclencttrs €&rqueoloeto?":.TL,:+fu;* aa /.^ze-a)''b't '44QtD4Lt+ J- t't^'nL- ry4*

en-tgo epena$ t9 xnos dtlda,de,-;ryt* Fu&s aptidEec natu'rxuer tlveA-

frm de qeder loger d proftasgo eujo our$o scah-v* de ifra'r. 3 du*

raate p6uoo6 mef,61l 6xerse , EO sgngelh6 dO Ced*ve}, O-* oerg6g de

Deleggd,o de S*ude e med!.ao roun!*fpa]. &{&6, €s flna df e:se ano d

noue*dO Coneervador da 3t-b0 loteaa Nastonal de Llsb6e, deixf'*'ndo n

me<llctna pe.rs 6e dedlo*1r et(*]uclve*ente soa estudoa etnologl*o'; e

f ilo1oelac,a, jd Xnf cladoi no teu tempo de eeiudan*g.

Profeaaor de numtstnallctr,, do surso de ltngua porhu"guela

ne Academta de -etudort L{t'res, ?undatl'or do l;utleu Etnclogico de Ba-

lem qU* hoie tem o eeu nos6, profeator da F*eulriad"e cle Lelr*a' eutu'?

d,e nat s da d"uzentes obr*a ltt'era-rtaa e scj'entif la*a' enlre *.s qub'e+

.-se dect*oefl oofio prlnclpaea a nRelt?&d* r,unlt*niafl o Etnobr*fla

port,uguezan, o labor d.o *ablo e'spalha-ae FOI tOdas Er'g ltevi'et&g d*

Page 9: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

e$pecialldade, alguna* fundg.d&g por ele, co*]o ftO Arqueologo

PortuguSa, & jd cttada nftevlsta lusits.n{*.n e taniaa ouirar que asrta

f**tfdloso enumer&r.

I"ef te de Vae*onceloa fot tanheur poe!a. i{un*e. &f, fi}usas ?Lzer&rn

mal e.o.$ doutores * g o r*bto mestre pu.b]l*ou trez obrs"s poetl-

c&? tt Selaca: t1c C*ldenten, ea 1885 ,"Poem*. perdlclol'** i8g5. e

t'ltra de r*x rsortot', em l$86. Crelo porern que ndo,for*ra es sug&go ,.29-/v.;*+<t-vqj_

qus C.+r*_n 93crla ao Etnolo€or lssE e.s*f eu€ <l.eu vslotr &os ver+o6.

lliis aus".s peregrlnugbes pelA P,**iz ' p'-"ri$ de nor[e a, cu{l ele

per+orrla o *elnpo e *ra s.ldelers de t'ot[ugal € procurh de e]euen-

los ebnologlcor e fi'lologl':os, ele #efu& o$ seu *or*panhe!'

1,os e indlea"dore$ entre aa pesg6&$ m*ls sult'ae ou aquel"a'a que

a*bia in teref,s&rem-se F€J*,: cots&s flntlgas ; os $eut auxl'l ta*

re6, tantas vezeg *llr*rl.oa n*** su&s obra.- p6t* L*ite de Va"-

*on*eJog ttnha o -*utdr+rio s?pe*34} de r*en*loner o'F nc|fl?e* cls ?Q-

slo.? o{ flut lhe da.vam umn infor'magfio ou o g}j"B:o:i&V&{l ?$i]i a-u*lquen

ofert* pe*g* a* Ole g$ee d,o -qeu Liusell - * t{g"eraJr*eute oa profeu

'qoI*F cog ]tceu* e prtmartoa' *lgun* que t.lnham riclo 3eu$ d.q*

clpulos, os'tnveeiig*'dorea Jo*ae* e' ruuif'o n*t'ur*l*ente' oF

dire::rorea doa Huneus, E f ol arslm qT,::"ff:.-.:3trJ-1'lli:.'11

n, um& dae -"?L"4: F,?:;;tr;

vle:e propoar rada,*** tF po,,r*

vSr uma moed*- 3ae surl' "

''*u* -

'i a-iJ/"*ts ll r n€* irnp er lan *e aol e gf,o

numia*gr.tl'a, que rfi.eu ev8 , o Dr, JuFtlno oure&no' organigara e

f,eus tier'de lrol ccngervava"m'

Refer'€-f,€ o Dr. Y&s*oneelo* no Arrlusologo Pef luguez

&, eF$& vlgltra. E co$ega o relato de*.?u& esirxda aqut, de 3I d.e

*

Page 10: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

julho * 12 de agoslo. da f;orrna eeguinte:

rrllouve erl tr'aro ull col e: j,one,<1or <1e moedaf ftntlg'rr cha4]*do

Justino Cumrrno que Pot rru! bo amlgo rle Teixeirsr Ce Aragfio' corno

*onFia de dezena,s de *arlarg clraquele pf*]!* este ' &6 qu&€$ ge gu*rdfi4^A

no Ltuseu 3?nologioo, p&r& oncle a.a adqulrl do eapolto do fa'lenldo

&lertre d* Idumismatlca Portugues*. Cur*ano f*leaeu ha mu!to (ern lset)

$l&s o Bsu nurnofllasio exl !e em poder do+ $eus herdelros. CoilQ eu

ce*ejaese. vs-lo por e&u$a druma moed* de &eruri'g {tue aabfe+ e*ltrva

nre1e, faal.llN6s*^$€ j,rso s Dr; JuaLino eie Blva'r Welnirol tz' neto do

cumano e tarnbem dado & e$luclos er.rqueologlaes. Infsllz8enbe n*o puele

v€f & moed* SnesurXt porque. d€ guturdacla, n€o *r$&f€C€lli vt pofetn

oubr*rs. rlqueza.s nun:lsmaticf.r.* e enbre a*s uJ'tlmas Urn* eoleg$o de breze

te*ger*,* de *hurnbo que er€#n rcoed*r" de Oagonobnrr - 6 reproduzirt-as'

er$ degenho de $*.avedra &la*had'o que I nt* ex'*urasof o aootrpanh*v* p&ra

de*enhar oi exemplares maln curla;of, qgm que deperava, o1r d'e inb*r*$s

+roueol ogtao ou $tnogrr*f 1*o "

f i.nt.er*ssant,e dlzer que r0su evs pes*ula uiria' dss insiie rle*3

co'eg'es de moed*g QU*, {,,o |er::po. }ravi.*a ff* p6.rt,ugal, e *u€ siaa *:ei*.

:!ro lonlre*ida ncs rnelos lolentifioo; da Huf,opa' Como ela rrind* se *or1-

Ferv* int*rta ern poder dfum doa seus herdelros'. posso dizer que I

rorm*da por nt'74 exenpla'res e' *oll os repet'idoF' ptlne'e o nutr:ero Ce

eA*,3. kial ie extgtem out'rar colegde* soill mrrior nurnero rle exer$plares/

e-*Lattnhaova}ord.e.$er*Qnstj'tuj,rlapor*:aecagrarlssira*.*8k'l-gu0,as, unxcaa. Nr e*i.e si*so e-ltd exr4sLamenbe a *oeda slu€ o &ieatt'e

66 v$o procurrsva, e que no C*t*rlogo {ue $eu r$v6 detxou e os f,eus

herd.elro pubJ.i*aram, terc o ns Li-I|f OOrn a *eguii*rt'e *z'noi+gsol sxen*

Srlarr untco e lnedj" t"ot' .

Page 11: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

Hnlre r*p su{*:t eongenere, moeciaE de illapanl*r. Lusltanla. poerul

a eoleg#o rnoe<lar de Ebora, Enierlta, i.Itrnltj.F. Obila, e aF l3 de

ocsonoba e que jC me rereri, r rlue te*in 6ravard*,s * u;ri€"$ ur* petxe

e. no ve.r"$o r*$ letran 0s0 . outrafi t*rnbert um pelxp e no rer8s

uma barea. mortr.*ndo Fir*{r* & si' tuagdo mnll;L*i,rr:a d"* *i d.rr,rr.e. baili1*,.i.l-.

pelaf eguat do e-stuargo que atd ela se prolong&vs, (e ce onde n&-

tur*,rlmente derlvr' o nofl:e de E bol ) e €$: roffunl+*gfio oou? o ftr1r

pelo eana.l ou rtbelra. c1o nRlo*Sder:tt de que atnrl*, hc;e h** verfii$ioa

Fol porfnnto a eaci,llda.cle que *onaedl, *.o i'ierfi.re q,1 s o ligou :r, rci,tn

por u&& aerta sJ,rtp+rtla qrie rrult'o me honreu. Srr* ree*J*ente difl,;:llpfoeurar ff, moeda de.te js*da poi.e a co]egfio estava &varareente guardada

ta,l como rrieu AvS a deixara. e nenlrum do* seus herdedros rc*rj.g lhe ho-

a^trr". &r me$uro, sd nrerta ocrrsi?a a vLre, ne o Dr' LeltE de Va*ooflc€-

lor re fi,cou a dever & po$stbtl{daCe de *" *onhea*r, por rnlnha vdz

& ele devo a opoftrrnldade de e ver. apeaar d6, e.6"t'ernpo, ser usn ciog

seus doRog.

Logo *5lroveltet & e€t*dia de lDlg*tre Etnologo aqul em 3*ro p&r&,

lhe pedtr * sua interf;erenoie. n* or€arntan.gfio ri** parte arqlreol oP;l+a

rlo liluaeu qr:e el.e v.isttdr* e onde encontrd.ra exenplaree curloso$ que

reproduztu no ArqueoJogo.

tre z ernof, a-n t.e F - €ttt 1.915 - irang f erl r* *u, que en t'So pr e lidia

# Cau*ra x,;tunlelpal * p&r& a Capela doa CapUehoa, o }il{usau qus &rorrse-

nhor Sofo fund*ra s, Uue fdr* j,naugura.do prn lt$4 r e qu€ urca Y*f;€h*

gf,o j.*cn*cJasta de*&r'ulr*r erc ?ing de 1910, a*ontue+ndo os Eeua gx9ln-

Page 12: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

rf;iFr"*:r:::: .

pl*,res junhnmenie som ot cerfot de 1lrapeza cam€ir&rlogf Encontret

nte $sa alrtur* ,pxgoloao eola^borador. pere e p&rte &rttgbiqe €o$s-

t'ltuitla pel*a *oJ*gfio de quiiCroan existen[e* na F*go E]iiacopi+l e

sereinelrlo (e {u8, por vtrtude d*, r,ef ci,e separ.agEo, esbavam des-

ttne.dos a *egulr pera Llsbda) no Fropelsotr Ly.lter Franco ?ue Jim-

pou e reps.rou rilgumaa telas b**tr*n te ertr*rg*rd*..:; e aet!"rn ae g:il*vfirpru as aolegses a,rqueol oglc** e ef,ti*tis*L* que Faro poreuln. j,n:-

telancl.o-al - deflc!,enbemente d serto - rra anllga.ca.pel.a de $anfo

Anionlo dos Crtpuehos que V. 3xcia.s, her pouca$ dir*e vleiLrrr**rs.

ITo iaeslro nun:ero do Arqueglogo o Dr. Lel te de Va*con*elo*, prs l*an-\=-' do homen*g"* i nemoria de &Ionsenhor 3oto, r€fere-ge aaslm *o liiiu-

teu:t'E*t" Iltuaeu esteve prlmelr&r$ente no largo da $d onde &iona. 3o.!o

o dl6posdr* e the ddra ordem met,6dloa.. ii,jet n& ocr*sLEo da irnplr+nba-

gf,a da Repu'oll,sa hourr* neeeesidaCe da *s,lar pst.ra lnrtalegHo cle f€-

pa"rtlgtea ent'fi,p clla.detc e xodro geralcente er po}1[iee lerl cals f or-

Er:. do que a sci.ensla. o lviuseu fol cle arumado e desalojado e sof,rau

baa!*nte - atd que msoa carldosat pro*ur&,r'am recornpdr c que se havi.a

dan i, ei ca do j'

E depoi r dr um* r'e Pereneia rtrn*rvc3 d rnlnhs, p*i8oa, *i t* *.q,ue-,

J.er oers querc s;ei,e tr"atou em 1'r*,ro: o .Dr. Joa.gutr* ttodrlgue,s Davlm, $e-

?rartlf;.o Jo"sd d** Cotta, 3rq,n*o e 3rlto, Df,. 3*lf,boaa, Alr*Lrsntre Ramalho

ortteHo e ou*roe atnd* r

Page 13: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

Demorou-ne I,egte de V*.t"on:elcc no Algarve, percorrendo oE

arredores de 3aro, Olhf,o (onde o eeomp{anhou o !r. Serna.ndealope*) e o Barraven[o cia ]rovrners, e rs,zendo ]*r"rga aor]:*i.t.ade ecpeoimena etnograf lco.g e arqueoJosicos cott ^,que enr!"qu*.eeu as eolegaea do &luaeu de 3elen que ho$e Leu o f,eu nofi]e.

g c*tan: df rsga vlerta ai nerra-* reragdea, r.ev!g6ra.d*r por.outrag que voltou a ?azar a F*ro € por oor.re?pondeneta trocadaatd quaai dc vesperas da ru& morte.

Anoe depola, em rgp8, se n€o ertou em er.ro, vortou o iu{esrrea'o Algarve, €' cnt'*o' a Fur preocupegf;o era a de solher eJe*mentoa per* a 5u& obra monunenlel rrslnograf,la portuguezafr iqusjulgo ier detxado rnoompr.eta, porsque s, $orre o su.riireendeuantes de uStlmado o qulnto volume.

Jd entf;o ecorqpanha,do pelo D3. r*is,rl,o LtrLer trranooe por wtn,Worremos oi concel.hoa de sero, l,ouli e Atportel. ro-(

Ji;endc do povo elementoa p*ra o FOlk-lof,e r &s $uag oaniigas,onl l*iiq h.*,blh*e, i:,ri €r":l'ritrlie on.Jri € ^i,.:f:..

.E *ssin &. "igura do Dr'J,ette de vaeoonserog iornou*fl* po-pular no* metos ruqti*or. ond.e ele proaur*va $urpr*ender so.d*ra'c manl Fe*f4jgsrg da vlelrr.'*ldes e *arupestre, fazendo &i rapart,*gas +antar , bsllar e extblr o0 rgus pri,{o.ret eu renda.q e bOr-<1*rlor ; ouvla o Praseer cloa hornens, tntef€$$&vg.*ee pelo seu

traje, pela ?orme eomo ugevam o chapeu, o rr:odo corno ttr]havam a

barb*. Xl reoordo-rne de eu€, qu*ndo eu, lngenuainente. lrrtegvi.*

nha nri. *onver?&., logo me repreendin pole t, lniervengf,o potlia

Page 14: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

ln?l.ulr n& retpoain que procur&va clo Jabrego, embof,a ela, fo*te

dlrparat.q"da e lnexpregiliva.

E ao verem a.quela velho. bal.xlnlio, rn*grinho. ds 'o*rrba

hlrrut* e rnal aulelncia, c.cr$ uu grande *a*he-+oJ envolvendo-J.hg

o peloogo s -subindo ald d b6aa s, lgnor*ndo ltu€ tlnham na sua

frente Uiln dO; mai.ores valorel lnteleabuaeg de Fortug*l, - tufi

rncrgol,laa chasquer.*.ndo *ha,m*vam-1he lrreverente*ente ft o veJhot'e

d[*r *antlgar tt e ere ne*efl e.rio dlzef*lhes quetr e]* *tr* e fx*

p3i**,r*lhe* ?uS *e fu'*t*rvix CrUin SenhOI'r*ulbo s*biO, iie!f,a elaS

*cece.r€s! &u&oc.traf ''4.'a sustF habllld&de*. . . ..

Pelo l{ata} de 1933 novs,mente l,ette de Va'sconoel.o* noa vlalbou

julgo qUe r* sonvtte do Dr. f,ysler }'ranno e a preterto de des!,-

frar Btn laplde deecoberbn na muralhs de F*ro e que f,6r* tr&nt-

por'ad* pfir* o 'Iu86ur

Fu*.# rr,io' 6s*O ir{eytfe. RP*zh"r cla sU':1 j*f tr;rtlve*ba *clr*C* s dt+l '

t,lat, ptu,?sav* hort* e hOrria d.el..,rugratlo qobre a pesr* cr*faorc$.d*,

onde ?e allnhavarn pp nornea de ctdad$os.rO'ra{*nOS-{tuS qulzel"*fi} p€f-

p* tnar e nntstaof;*mr.d&a tu&,$ pesFo*tf, erc qu*3 luer- 'rroilurnent'c votallvo

h, pe"reonr*gef* os$onobenge . ldo 2o v93 une de Stnggraela $e r€ f* rs

ele n fleta Japlde dLzendo que &-lotr;i,cu e prCIttElt'endo publ:?e-14;a

O +erto 6, p.retr, e0€ lloi o Dr. Lysier ilr*lncO quemf nruff optl'-

aul o, Lornou conhecld*' sa tfa'dugf,o do* teus clireret'

o, * 1r?r rr,o* nuu ?ea e'o.trlsrarve *

A *onvit'e do i$eu g&udoro Parente

Judi*e I'l*]ho. I evel o Dr. Lei teum& aentlda reaerdagfio'

tnol vl, d*.veI in4ur ?rir*.1

?enho

,0

rle VB"F-

Page 15: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

?oncslCI8 r{eor*p&nhedo rle Abel Vlnna. *o tse}&.e€Ae do Allo a fim db

I.he mostrsr"r a* *alegder rle arte e er,rqueologla que ele €n*errrl.

Fni o Megire re*eb{clo +o$ &s alengses Ce'rlda* d sua r*..J [ra ggi-

tegarl* !,n N+lec bual; ili&? poueo i.he lnter*r*&rs.m os quei.droa, {*$

estuJ bur*s € o rl*o mobi,l!*rl,o rlo Pal*rolo; s apeners ts mosf,rou en*

iusia:ntado ?olr ur slrnpl"ea fteglglo de Con?rarla que en?Gn**.rou e que,

ri. seu pedtclo, the Fol oferecl,do.

tr'of etsce a- ultl,rn* vi,giia.Au€ iudi:e 3ialho receb*u efr *ui*

e&sr*, pols no dta vegulnte partia parr* Ll-gb6** + fi* de $e rujefl*r"i operagfio que o vl: tirnou.

E sol larajr+m a ul blma vdz ,1ue tajci *r Lel,!e d,e Vi*.c*on*elos

que poueof, dt*r depoi* vottou pr*r* a, Cap!.Lat,@ -/*, & €* #{lJ; /^"t*- o{a-yitu(/q o. -r.^#."* ; "--:,:'"uu-*r&. *^ fh .

1;,f^-;7-- - a)'jas jf *.nte?r e+ei,vl*.!,[gsa o Algarve

trrlve z €fil 1895, pcii jd *xlgll,a o l,,u?eu Arqueol oglao que ele *nbf;o

vin3,tou, e antpg ri* 189? porqu*n*o esr& vl iti{ $ reP*rtds no prc}o*go da 9u& grrande ob.rea nRel lf:Lde e Ca ],u.!t b*nfarr ed ltrrC*r. nt 6sse. r*-no,

Teri.a sido umr* vl-qib* msie rle turitta rio ?ue de s*budf"oao, ernbo-

r& [tve*-qe percorriCo * trvia s*+f,rrrrCe. arqu*o]ogia. 0 i;ieslr* r*!€vgnsl *elebre ne*rdpole de Alcaleer e em va..rl*r.e:**ig8*;r r,riiaaS t. oi*xo*s

outr*e pr€-torla,n&! d"og *&rredores cie lxtgog{ esLeve nlats d€ u&{r vez

n0* J"ogareg er* que t'irrerei"tr *r, su* edOe o.F tr)ovos j3altenceg e 0g*sno*-oeneeg; ttf ut tr - sB3feve ele * tt€rll 3:iedosa r$ir?*ge& **"o tsromontorlo

s*gr*do, onde no seoulo I A. Co esllvera o geografc grsgo Ariler*j,d.c-

ro * *glude'r or db*t'ur*es f,sl lglonos <1or i**.r'neroc cf ,xq**3* resif;o

lnoepi ta ; proxXrno Ce $ere*uri, de au jo primi tivo *a.*tro trouxe +3gu *

Page 16: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

$}&'f,tBe{!orl*!daepooarorugn&lpros*d1*nrrs'i3*euE]Qgar.c*€63t*Y&'-

g6esego]htbatantese}ercent.otp.'*raoeg?udo{*+*ivi]taagfiofoll}f*-

n& € *ntcrl.of' S alen drl*so elsj't'ei a ]$u*eu Arquaoloei:t t: ::":^.

e rrlgusts.s ao1a96ea pelrtiauln'ret qU€ lr* Fel* provln*3"*'' gegu!'ndo peio

.A'nag{egeilb*rquelegstrtllla,onde.nnef*m{llrrrlaglcQts0gt,'erv0i

de !eu*n doe prlooordloa da lgreJer luelbaria H

Poa!*nbo I'ette de Fae:onseloa sorrsu todo o Algarve deade

Penta t1E $asrea etrd liertola' **'":uo pelo y:t:*:-*t &pesrlr de

bod.a * *u*" a4tlv{dade, o& parte referente t'd B&8gs1'provl"ndl* o seu

eaiudo nn"r Rellg{6e-s llmit'*r-se a reffiet'er*nas ti oO"o.:* Se[a*$'o dta '

' nsbtr $ues enki'eufdadea i'isnu*

Velgg, ott porque *gLa eagot'au Q 'q'E*unlo

resnra.eg. ou porque n& sua dlgres**o a i;tegtre n€o profundou o'? *onlre-

*t#enf,oc que do sablo t*vlf*nce thg vlnhamt

-a1***

A ele re*orrla* todoe os que se {eci*as: d &rqusoJogtm' pe'lindo

oa seu? +onseJhoa' *xpondo ae 5ua-q duvidag' E *Je a Lcdo-* *bend'l*

nfie6etmport*ndp,jdvelhogeloentedatlj'*betelque].hemlnavaa

exlgteaci*, *uqlortar os !'noomodoa drutn* vtag€tr' eaJsurrt"t -*:::

ernale;'p*fftdaf,aru**atleten+ia::r,ssQlI9pf,ocuf,e*v&u}nasueaaleR*

*ls' * *olugH'o aerta druut proble**'

}iodelorrercg.*t6r*'*vlalt*laF*.ro,i.ei'ted.e','t***on*e}ggr:fi.odelxg-*

v&,de?fequenbaroi&ueeu,egtudando0ol*lnter€s8eeb$$u€LF:alegses

u*rr6s*s€ €o'selhoa que €u teCIFfe procure! aeguir' po!* --:n": .-i

lntereeaou t orga'nil*gf,o do xiu*eu gue d hoie ul*a' d'E-s 6arrf?e*tag6ea

rse,i.c evtdentea d* oultun* de us Povo'

NHo sd sob o ponto de vici* sslent'lfico'

a!?F*eto lurl*tie*o ou **rtlcbdso_ o-

$e? tambera *ob o

Page 17: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

.r.il

I

*' a:]*?** !ur1:tf-*c f artislieo , os l"iuseu$ inNeretsefii a. l:sda i.'" {!Gnte.Corn a,r sua.s csJegde* Ce Arle, sdu*&m o Povo que n6*

en*ontfa. nr Ou*rer paf ter -{on}ie*j.rnento Clr.ecto das ie1*,r maravj.lhOar-rs

'ioe plntores ou d&e obr*s doa eseuJf,orea.

Sob 6 4*peclo elnografleo, eler mostre,m a vf,dr+ clfum govo nos

seuc maig verlados *apeotoa e *fio o doeumentarlo d.**t $ue.* tre"cig6*e e

usnngf, ?.

S um icueeu arqueologiao ou ht-rror!:o d bem o serulterlo do passado

Ef,e*tlvamente eada laplde, aaci*v rncnuriento* rndes in'*;r$"g#o.re:or,i*lum* ctvtlirug&o qut pttetou e rsorreu ha riuiios3,-r".{s?[Jo$/ e ri *lrr:p]e*

leltura r1oE Eer;s C!x*re r trs,nrporta o nosso esplri fo Fr+r* &? epol;*5

'i.5.']t*nter, perdidar nrr" dmenstdad.e d.o t.*rnpo.

Advtnhamof, g vlda to*ial {io* p0rro$ pre *hiq!.oli.:es, 0 iic*p*} d* .d*st+r*

que ?u€ o homens,geado f,epretenfr*va perr+nte os geu$ .:ontercpor&rreos,

t* $li& !nt.ellgencl,a , &F sur*! tenden*!*a, rr, clvlll**r,g$o do povo qus

dt1Lgi*; o trogo rlrums ooluna evo3*r a B.f,andlosl.dr*cle Cfu$ rnonurrenLo;

lciea.llsermoc * exi*tencla dtun:* grande cidade onde hoje epen&* .ex*,f,*

te um modetLo burgo; a, vida preaente pouso lnue.re$€t{r &o ir.rAueologo,

e/qufi"ndo ela o inaouoda, basLr* recolher d eua ecj"enqi.a pa,r*, esqueoer

ar rnlserlas da a s biral ld*de.

0 Dr. Lelte de Vaa;:oncelo* vl,vla llrlra o?g+aado; o *eu

r*rbor intel-eatual e.ra todo aobre a tradlgHo e sotre * vt,da dos nosf,o!

re$otog antep**nandot.Dello*ava-ae 1e61ua* e leguas iuportandc oe &nco-

$odos dr uma. vlagem, pFrra *onhe4ef , in 'i **0, * lig:-ri. p3.:a*o Ct um ierrno

popul*r" p*.ra err:p.mlnar urna u?oeda, p€Lf*i, estud*r e* coatumes Co povo

dr uraa regtfio.pouc6tempO{*t1},€$d.*bmorrfrpfrfilunievfi*flle,ntur4polfa'1

Page 18: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

I

?ue ele, jd lmpol.sl1ril I her,rio de esc.revgr, apent*i sa.$gin&vrr, euerl quer

:olxr-* sobre a t'bi].ha,rel oaet' que f€, rnernlf,eat*ra ett Ts*vlra.

Aquel e e rpiri, to bri,Jhan te. inf,*tigave1, {ud

mergulhara tanto no Ff;*s$eCo e que vi,vera a vlda de aenfena* de g€f,.a*

- , - .^o- -- --JJ- - ^t-l--ra,gder - nf,o podta mai* prendef-f€ *o seu *orpo enf,r*queeldo e <lebilt*

tr*do peSa- ide;rl*, tuiei lo d f el fa.tal d*r. :ondigfio humane*.

i,,iorreu, ?*.2 hojg pretS,Farlent"e f {r.nos. },{gg A tutt obr?* S i

lmorta3 e ler# Feunpre le*roradr" por toclos oF que pro+u"rttn. Bo est'udo

do Pa*sedo, a esqueeiraento d.o Preeenb* s & j t gso do r'tl iuro.^n/,f*^n"Egl{i-9lp*}atr*, e**revi,*ra* eu ntusl rin rcernerl&$}tr QU€, pou-

a0 tempo depot* da su.'r morLe, os *eus ci.ls*lpul ow, :onqp*nhetros $ &is!,*

go? eio AIgAfve - Abel Ylan*, Dr. Josd tr'onnoa3'nho, Dr. Uario Llqler

Franco e eu,. the dedl,?alnos.

Slas *r.i,,Cussr* o senl:.*enlo dtr- i*uitr* g.ratidHo peJ.o* -irs*

neflalos qu.e, c s€u f qrludo trouxe d nosca Provlncj-ea, tflo gr**nde s,lncle

hoje CIor$o por osae!.fio da- sue ldotte.

A homenagem q.us o C€ntro Cultural prefiAou d rnelnert&

do grande ivlest,re d um rsflexo dn erabld€o que ele merese Cor Al8&r*

vioq. E se$prr raooxd'endo o ?€u espirits orlcnt'adoc no oer6lnh€D e

+cgulr p&ra o oOnheeirtsntO rlo mund.o antlgo, nda , os Farensei Befe

qgem s,i ilenlfert*g6e:r cul t'ur*,rr.ngCI lgo lnd'i'ferentes, devtaruo-Bo6

unlr nruu erf,orQO sOJ.F'ctlvo' p€dra Oonsegulr que O l*uscu que Sl€ oI}-

g*nt*ou e *,*&rlnhou, *{e fn*qe*lgudturt lorsl eondlgna/a flm da poder-

mot mottrar a todoa o* Portuguezes qti€ {os I'arense*"&be#:''Jt&-trEpJ&#-

gr,'bei&e €,'s+ts*S:ear-ri{F,.,F*a.gEce que enobreoe& &t virbudes de uft povo'

Page 19: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

I-.+'il

Ant€? de tern:li;nr qu*rr1 sifire,C.ecer d Direg€'r dl' Oenbro CuJ iu.r;*J

e a" Vot*eq Ex*elen*{*r*. g Jronr* ltre r*+ d*r{r.ril &?gt"rf'lndo a esta

pt3ert,rn.

gertarnenLe que nfi,o conf,egui prentler si. vo;stt at,eng$o. pcia nfiO

possuo dote* craiorios qu€ po$.qr*rn enireter o erplrito de queru'

benevelamen t"e. qulz ouvlf otr!€ n

De reato, tu e,rque6logi** $ uma soiensia. de velhrr,rins

*d prrra velilos . Ol novoa, actu&lmenhe, vf-ve* epene$

ro e rnul Ln l vezes etqueserfi F necessidade Ce eonh'e ler'

e, *'alve z,

F*,f$* & {UtU-

o pr***ado

p*re *dvbnh*r o porvir.

A hla&orta S a inestr* da vidlr. i I p:t'f&. dlJ* urfle nel$ff'o po$sa', *oui

seguff+ngfrf vegcet &! ?uas di iculdaCe*' S ne*e$*arlo fe::cl'd*r oa

f,eitoe glorj.o€ros dog $eug *ntep&sts*do+ e prep+rar-s€ lisi.r'rl o$ Ces*

*anheclde* emb*.t'e6 cl*e vtda o0!* ii *xperien*i** do llre t"+Ei&o'

For i-q,*c, rrt €*li* vsrtl"ginoe* .+sv:r.l€]rr,d& *II: qus o iviundo samlnhs

pf,rer o l$nate, bo,n serd que nfio 3€ pfr?i* de vlet'a o Pae***do. a Tra

dtgfto e a" Hl*lorla, p&r& oornpreenderHoF &s *on$egusncltss faEr*e's d'*

serta5 orien tag6as, emba3 rr,rlora* n& ;rtrIi*lenci&. terrtveL* n€r$ *0?xf€*

quen?ie$ e que a hurranld*de idlxp*rimenl'oe porqu'e r nlhLl *ub 8o-

lern novl,n.

rr quandO Wr liOVOr st[ vlrgude dar, rnds eabega* d.os hOrileng

EUs S son,f,ti iuern, ou de *oncligses hiatorl**is e geraes' e6id ern

deO*,denaia, ps1-mlb&*g€ &O meno$ r*O$ que Fime$t* H *pfr* iS;IE' qUg 11&S-

ser&c f,urt*er'le, peJ.a *ontemplagf,o .e esludo das c0i9af, da paasado'

r{r mleer.laa do presents: eslif *e evi't*rd urna 4ausa tls so?rtmentO

Page 20: O Dr. José Leite de Vasconcelos e o Algarve

r!.--:

f.-

atr!

t>

l

.ew .]tl *:.

IJ

l

IF

*

E

3::r.ra

feEa

t.

i+

.{

ilBofs,l, .e &o *esff:. ienpo sf tirard d.o *cnhe:i,E€nto etnologiao

do paiz, e da rlnrcLenc!.a ds solldarladade eE que ot diversor

monuff+rrboa hicriorloo.s €th&o entre 51, *sttrgula pera nge dtlxar

*.blgmar-*e oospletnment€ no prnt&,no da! prot€rvtat rosleet o9

qrle alnda. re*ta dc i*nt'llnental purot ns" als* naetonalu"

Com e?t&f, pal.*.vrar que o Dr. I-eiie de Vaseoneelog gasreveu na

pre?acio dac Bel1gl6ea da lurttanla, s quo aS me foi dedo ler

depoli de eccrlte e6te" sonferenela, ercbora lento se hft,raonisem

eom ela que liaraee lerer-na inlpired'o - dou Bor finda & en3'aafio

de qut f,ut tn*a.1.regedo, lastlre,ndo nfio lhe ter dad.o o brllho

quc dcvl,* te-tr usa, heslenggeu +o gr&nde Fmigo do Alg*rve que f*1.

Jocd Lelta da Varooncelot.

tsEnho dt to

\-