Kinh nghiệm thực tập lâm sàngcho sinh viên Y khoa tại các

Phòng khám Ngoại trú HIV ởthành phố Hồ Chí Minh

Võ Thị Tuyết Nhung [1], Đặng Thị Nhật Vinh [1], Nguyễn Thanh Liêm[1], Dương Thi Hảo [1], Nguyễn Văn Hảo [2], Võ Triều Lý [2], Trần Đăng Khoa

[2], Ngô Quốc Đạt [3], Trần Diệp Tuấn [3], Todd Pollack [1][1] HAIVN

[2] Bộ môn Nhiễm ĐHYD Tp.HCM[3] ĐHYD Tp.HCM

Nội dung

1. Đặt vấn đề2. Mục tiêu3. Phương pháp4. Kết quả:

1. Kiến thức trước và sau đợt thực tập2. Đánh giá sinh viên trong quá trình thực tập3. Sự hài lòng:

• Sinh viên• Hướng dẫn viên lâm sàng

5. Kết luận

Đặt vấn đề

• Trong khuôn khổ của Dự án Cải thiện Chất lượngĐào tạo Y khoa của Bộ Y Tế:– Đại học Y dược TP. HCM bắt đầu chỉnh sửa toàn bộ

giáo trình đào tạo y khoa 6 năm với mục tiêu là hiệnđại hóa và đổi mới công tác đào tạo y khoa tại ViệtNam

– Mục tiêu chính của Dự án là tăng cường kỹ năng lâmsàng cho sinh viên y khoa và cụ thể là tập trung vàothực hành lâm sàng sớm tại các phòng khám trongcộng đồng

• Thí điểm đưa sinh viên y khoa năm thứ 3 và thứ 5 đến thựctập tại các phòng khám ngoại trú HIV trong cộng đồng tại Tp. HCM

Mục tiêu chung

Thí điểm một mô hình thực hành lâm sàng chosinh viên Y khoa về HIV/AIDS để cải thiện việcgiảng dạy HIV trong đại học và giảm sự kz thị vàphân biệt đối xử liên quan đến HIV của nhânviên Y tế tại Việt Nam trong tương lai.

Phương pháp• Tuyển chọn sinh viên: tự nguyện, mỗi đợt 20 sinh viên Y khoa năm thứ 3 và 10-

15 sinh viên năm thứ 5• Tuyển chọn HDVLS: 10/22 BS lâm sàng có kinh nghiệm được đào tạo về PP Sư

phạm Y học và kỹ năng hướng dẫn lâm sàng. 3 giảng viên Bộ môn Nhiễm, BVBND • Địa điểm thực tập: PKNT quận 1, 4, 8, Tân Bình, Bình Tân và Khoa nhiễm E (HIV)

BV BNĐ Tp.HCM• Thời gian thực tập: 3/2014 đến tháng 8/2017

– Sinh viên năm thứ 3: 8 tuần, một ngày/tuần– Sinh viên năm thứ 5: 2 tuần liên tục vào mùa hè

• Nội dung thực tập: – Bài giảng lý thuyết liên quan đến HIV/AIDS – Thực hành lâm sàng: khai thác bệnh sử đặc biệt là khai thác các hành vi nguy cơ

nhiễm HIV, khám lâm sàng, chẩn đoán và điều trị HIV và các bệnh nhiễm trùng cơhội, thảo luận ca bệnh

• Đánh giá: trước và sau khi đợt thực tập– Kiến thức cơ bản về HIV/AIDS: XN, chẩn đoán, dự phòng, chăm sóc điều trị và tư vấn

tuân thủ điều trị, Kz thị và phân biệt đối xử– Khảo sát sự hài lòng của hướng dẫn viên lâm sàng và sinh viên

Sự kiện HIV, kêu gọi sinh viên tình nguyện tham giachương trình

Tập huấn Phương pháp sư phạm Y học và Kỹ năng hướngdẫn lâm sàng cho các Bác sỹ lâm sàng

Thực tập tại phòng khám ngoại trú

Thực tập nội trú

Trình bệnh

Kết quả

• Tổng số sinh viên tham gia:

– 81 sinh viên Y3: 4 đợt

– 39 sinh viên Y5: 3 đợt

• Nội dung thực tập:

– Sáng: Thực hành lâm sàng tại 5 PKNT Q1, 4, 8, TânBình, Bình Tân và BVBNĐ

– Chiều:

• Bài giảng lý thuyết: 12 bài giảng/đợt

• Trình bệnh: 6-7 ca/đợt

1. Đánh giá kiến thức sinh viên trướcvà sau khi thực tập

Sinh viên Y3 (2014, 2015, 2016)

76.1

98.2

0

20

40

60

80

100

120

Pre-test Post-test

% trả lời đúng > 80% câu hỏi

36.8

100.0

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

70.0

80.0

90.0

100.0

Pre-test before rotation Post-test after rotation

% sinh viên Y5 (2015, 2016, 2017) trảlời đúng ≥80% câu hỏi

2. Đánh giá sinh viên trong quátrình thực tập của HDVLS

66.7% 66.7% 66.7%

0.0%

10.0%

20.0%

30.0%

40.0%

50.0%

60.0%

70.0%

80.0%

90.0%

100.0%

Kỹ năng giao tiếp với bệnh nhânKhả năng khai thác bệnh sử, hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV và xác định tình trạng xã hội của BN

Khả năng phát hiện các triệu chứng và dấu hiệu nhiễm trùng cơ hội

Khả năng khám thực thể thuần thụcKhả năng đưa ra chẩn đoán phân biệt dựa vào bệnh sử và khám thực thể

Khả năng đưa ra các xét nghiệm giúp chẩn đoán xác định

Khả năng đưa ra kế họach điều trị phù hợp cho bệnh nhân

Khả năng nhận biết các tác dụng phụ của thuốc ARVKhả năng đánh giá và tư vấn tuân thủ điều trị cho bệnh nhân

Tác phong, đạo đứcSáng tạo và tích cực học hỏi

% sinh viên được đánh giá giỏi hoặc xuất sắc theo từng kỹ năng lâm sàng

3. Khảo sát sự hài lòng của sinhviên

100.0 100.0 100.0 100.0

75.0

93.8

81.3

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

70.0

80.0

90.0

100.0

Tôi thích chương trình thực tập tại phòng khám ngoại trú HIV

Chương trình thực tập này có ích cho

việc học của tôi

Thực tập tại cộng đồng là

quan trọng đối với sinh viên

Thực tập tại PKNT HIV là có lợi cho SV

y khoa

Rất có ích nếu sv được quay lại PK

định kỳ (hàng tuần)

Các bài giảng về HIV do các

BS PKNT trình bày là có ích cho việc học của tôi

BS PKNT bỏ thời gian dạy

tôi về các bệnh nhân mà chúng tôi gặp trong mỗi buổi

thực tập

% Đồng ý [Lợi ích chung của CT]

93.8

75.081.3

68.862.5

93.8

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

70.0

80.0

90.0

100.0

Sau đợt thực tập, tôi cảm thấy tự tin về khả năng khai thác bệnh sửSau đợt thực tập, tôi cảm thấy tự tin về khả năng khám thực thểSau đợt thực tập, tôi cảm thấy tự tin về khả năng khai thác tiền sử lây nhiễm HIV qua quan hệ tình dục

Sau đợt thực tập, tôi cảm thấy tự tin về khả năng khai thác tiền sử sử dụng chất gây nghiện

Sau đợt thực tập, tôi cảm thấy tự tin về khả năng trình bày ca bệnhSau đợt thực tập, sự lo sợ khi chăm sóc cho bệnh nhân nhiễm HIV đã giảm

% Đồng ý [Nâng cao tự tin của SV]

Ý kiến sinh viên: hữu ích nhất

• Thực hành lâm sàng:– Bệnh nhân đông nên bệnh đa dạng, triệu chứng nhiều– Hướng dẫn ngay cho sinh viên những triệu chứng lạ, điển hình

hay những ca hay, ca khó– Được thăm khám trực tiếp trên BN: GV quan sát và phản hồi kỹ

năng khám và khai thác bệnh sử– Khai thác được tiền sử tình dục và sử dụng chất gây nghiện– Được tư vấn cho BN dưới sự hướng dẫn của giảng viên

• Lý thuyết: áp dụng PP lớp học đảo ngược– Sinh viên chuẩn bị bài ở nhà và thuyết trình lại

• Kiến nghị:– Đưa vào chương trình giảng dạy chính quy cho sinh viên Y3, 5, 6– Giảng dạy kiến thức cơ bản về HIV và kz thị phân biệt đối xử cho

sinh viên Y1, 2

3. Khảo sát sự hài lòng củaHDVLS

Khảo sát BSLS (n=10)

% Hoàn toàn đồng ý

hoặc đồng ý

CT cải thiện sự tự tin, kỹ năng hướng dẫn lâm sàng

và giảng dạy

100%

Hình thức thực tập này sẽ thuyết phục thêm nhiều

sinh viên tham gia chăm sóc bệnh nhân nhiễm HIV

sau khi họ tốt nghiệp

100%

Cải thiện sự hài lòng trong công việc 62%

Tăng tải lượng công việc 50%

Tiếp tục tham gia mà không cần phụ cấp 56%

Kết luận

• Mô hình thí điểm thực tập lâm sàng tại các phòngkhám ngoại trú HIV cho sinh viên Y khoa là khả thiđể nâng cao kiến thức về HIV/AIDS và giảm sựphân biệt đối xử liên quan đến HIV của các sinhviên.

• Mô hình này cần được mở rộng cho tất cả sinhviên Y khoa để thực hành theo dõi và quản lý lâudài các bệnh mãn tính tại các phòng khám trongcộng đồng cho phù hợp với mục tiêu của chươngtrình cải cách đào tạo Y khoa của ĐYHD Tp. HCM.

Cảm ơn!

Câu hỏi?