& Trường THCS Phú Tân GV: Lý Trực HùngNgày soạn : Ngày dạy: Tiết 38

§4 GIẢI HỆ PHƯƠNG TRÌNH BẰNG PHƯƠNG PHÁP CỘNG ĐẠI SỐ I. MỤC TIÊU:

1 - Kiến thức: - Giup HS hiêu đươc cach biên đôi hê phương trinh băng phương phap công đai sô, năm vưng cach giai hê phương trinh bâc nhât hai ân băng phương phap công đai sô, 2- Kĩ năng:- HS vân dung đươc cac bươc giai hê phương trinh băng phương phap đê công đai sô, Hs giai hê phương trinh thanh thao ơ ca 3 trương hơp 3- Thái độ:- Ren cho hs tinh cân thân trong thưc hanh giai toan va long say mê toan hoc II. CHUẨN BỊ : 1. Chuẩn bị của giáo viên:

- Đồ dùng dạy học,phiếu học tập,bài tập ra kì trước: Bang phu ghi sẵn bai tâp - Phương án tổ chức lớp học,nhóm hoc:Hoat đông ca nhân, nhóm

2. Chuẩn bị của học sinh:- Nội dung kiến thức học sinh ôn tập : Giai hê phương trinh băng phương phap thê- Dụng cụ học tập: Thươc thẳng, may tinh bỏ tui. Bang nhóm

III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:1. Ổn định tình hình lớp:(1’) + Điêm danh hoc sinh trong lơp.+ Chuân bị kiêm tra bai cũ 2. Kiểm tra bài cũ :(6’) .

Câu hỏi kiểm tra Dự kiến phương án trả lời của học sinh ĐiểmGiai hê phương trinh sau băng phương phap thê

(I) Vây (1;1) la nghiêm của hê phương trinh

9

1 3. Giảng bài mới : a) Giới thiệu bài(1’) :Ngoai cach giai hê phương trinh băng phương phap thê con cach nao khac đê giai hê phương trinh trên không ? b) Tiên trinh bai day:

HOẠT ĐỘNG CỦA THÀY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNGHoạt động 1: Tìm hiểu qui tăc công đại sô (13’)

- Giơi thiêu qui tăc công đai sô như SGK băng bang phu.- Vi du 1.Xét hê phương trinh

(I)

- Yêu cầu HS ap dung qui tăc công đai sô đê biên đôi hê (I) như sau:Bước 1: Công từng vê hai phương trinh của (I), ta đươc phương trinh nao? Bước 2: Dùng phương trinh mơi đó thay thê cho phương trinh thứ nhât, ta đươc hê pt nao; hoặc thay thê cho phương trinh thứ hai, ta

- Vai HS đoc lai qui tăc công đai sô

- Áp dung qui tăc biên đôi Bươc 1: Công từng vê hai phương trinh của (I), ta đươc phương trinh: (2x – y) + (x + y) = 3 hay 3x = 3Bươc 2: Dùng phương trinh mơi đó thay thê cho phương trinh thứ nhât, ta đươc hê

1. Quy tăc cộng đại sốQuy tăc: (SGK)

Ví dụ 1: Xét hê phương trinh

(I)

Vây (1;1) la nghiêm của hê PT

Đại số 9

& Trường THCS Phú Tân GV: Lý Trực Hùngđươc hê pt nao?- Yêu cầu HS lam - Hương dẫn : Áp dung qui tăc công đai sô đê biên đôi hê (I), nhưng ơ bươc 1, hãy trừ từng vê hai phương trinh của hê (I) va viêt ra cac hê phương trinh mơi thu đươc.- Vơi hai cach biên đôi trên cach nao có thê tim đươc gia trị nghiêm (x;y) của hê phương trinh gon hơn ? Hãy tim nghiêm đó? - Qua bai tâp ?1 cac em có nhân xét gi?-Viêc tim nghiêm của hê phương trinh băng cach ap dung quy tăc công đai sô trên goi la giải hệ phương trình bằng phương pháp cộng đại sô. - Áp dung quy tăc công đai sô vao giai toan như thê nao cho có hiêu qua ?

; hoặc

- HS ca lơp lam ?1 theo hương dẫn

(I)

Hoặc

- Qua bai tâp ?1 ta có : không phai cứ dùng quy tăc công đai sô la biên đôi về môt hê phương trinh tương đương ma trong đó có môt phương trinh chỉ chứa môt ân.

Hoạt động 2:Ap dụng(20’) Trường hợp thứ nhất - Nêu cac hê sô của cùng môt ân nao đó trong hai phương trinh băng nhau hoặc đôi nhau ta giai hê phương trinh đó như thê nao?- Nêu vi du 2 lên bang Xét hệ phương trình

(II)

- Cac hê sô của ân y trong hai phương trinh hê (II) có đặc điêm gi?- Áp dung qui tăc công đai sô hãy biên đôi hê (II) thanh hê phương trinh tương đương trong đó có môt phương trinh bâc nhât môt ân rồi tim nghiêm của hê - Nêu vi du 3 lên bang Xét hệ phương trình

- Nêu nhân xét về cac hê sô của x trong hai phương trinh của hê (III)?

- Suy nghĩ , tim toi

- Cac hê sô của ân y trong hai phương trinh hê (II) đôi nhau

- Ca lơp thưc hiên theo hương dẫn , xung phong nêu kêt qua Công từng vê hai phương trinh của hê (II), ta đươc :3x = 9 x = 3Do đó

Vây hê phương trinh đã cho có nghiêm duy nhât:(x;y) = (3;-3)

- Cac hê sô của x trong hai

2. Áp dụnga) trường hợp thứ nhất Cac hê sô của cùng môt ân nao đó trong hai phương trinh băng nhau hoặc đôi nhauVí dụ 2: Xét hê phương trinh

(II)

Công từng vê hai phương trinh của hê (II), ta đươc 3x = 9 x = 3Do đó

Vây hê phương trinh có nghiêm duy nhât (x ; y) = (3 ; -3) .

Ví dụ 3.Xét hê phương trinh

Đại số 9

& Trường THCS Phú Tân GV: Lý Trực Hùng - Áp dung quy tăc công đai sô, hãy giai hê phương trinh (III) băng cach trừ từng vê hai phương trinh của (III).- Goi HS lên bang thưc hiên ca lơp lam vao vơ - Nhân xét , bô sung Trường hợp thứ hai - Nêu cac hê sô của cùng môt ân không băng nhau va không đôi nhau ta giai hê phương trinh đó như thê nao?- Nêu vi du 4 lên bangXét hệ phương trình

(IV)

- Hãy tim cach biên đôi đê đưa hê (IV) về trương hơp thứ nhât ?

- Goi HS lên bang giai tiêp hê (IV) băng phương phap đã nêu ơ trương hơp thứ nhât ca lơp lam vao vơ- Nhân xêt , bô sung.- Yêu cầu HS hoat đông nhóm lam trong 4 phut: Nêu môt cach khac đê đưa hê phương trinh (IV) về trương hơp thứ nhât ?- Goi đai diên vai nhóm lên bang trinh bay bai lam của nhóm- Nhân xét bai lam cac nhóm va chôt lai bai giai.

- Goi vai HS đoc tóm tăt cach giai hê phương trinh băng phương phap công đai sô SGK trang 18

phương trinh băng nhau.

- HS.TB lên bang thưc hiên, ca lơp lam vao vơ

V

ây hê phương trinh có nghiêm duy nhât (x ; y) = (3,5 ; 1)

- Suy nghĩ , tim hiêu

- Ta nhân hai vê của phương trinh thứ nhât vơi 2 va hai vê của phương trinh thứ hai vơi 3, ta có hê tương đương.

(IV)

- HS.TB lên bang trinh bay

- Nhân xêt , bô sung.- Hoat đông nhóm lam bai trên bang nhóm trong 4 phut

- Đai diên vai nhóm có thê nêu nhiều cach chẳng han

Vây hê có nghiêm:(x;y) = (3;-1)- Vai HS đoc tóm tăt cach giai

Trừ từng vê hai phương trinh của hê (III), ta đươc 5y = 5 y = 1Do đó

Vây hê phương trinh có nghiêm duy nhât (x ; y) = (3,5 ; 1) .

b) Trường hợp thứ haiCac hê sô của cùng môt ân không băng nhau va không đôi nhau

Ví dụ 4. Xét hê phương trinh

(IV)

Ta nhân hai vê của phương trinh thứ nhât vơi 2 va hai vê của phương trinh thứ hai vơi 3, ta có hê tương đương.

Vây hê phương trinh có nghiêm duy nhât (x ; y) = (3 ; -1) .

3.Tóm tăt cách giải hệ phương trình bằng phương pháp cộng(SGK)

4. Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo: (2’)- Ra bài tập về nhà: Lam cac bai tâp 20d;e ; 21 ; 22 tr19 SGK

- Chuẩn bị bài mới: + Ôn tâp cac bươc giai hê phương trinh băng phương phap công đai sô. + Chuân bị tiêt sau luyên tâpHD: Vân dung cach giai ơ trương hơp thứ hai đê giai chu ý cac trương hơp tùy theo vê có thê viêt thanh cac hê sô của ân đôi nhau rồi công theo vê. IV. RÚT KINH NGHIỆM-BỔ SUNG:

Đại số 9

& Trường THCS Phú Tân GV: Lý Trực HùngNgày soạn: Ngày dạy: Tuần 20. Tiêt: 39

LUYỆN TẬP §4 I.MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Năm vưng cach giai hê hai phương trinh bâc nhât hai ân băng phương phap công đai sô. 2. Kĩ năng:.Ren kĩ năng :Giai hê phương trinh bâc nhât hai ân thanh thao,tinh toan,biên đôi linh hoat 3. Thái độ: Ren tinh cân thân trong tinh toan, biên đôi tương đương, biêt am viêc theo qui trinh.II.CHUẨN BỊ : 1. Chuẩn bị của giáo viên:

- Đồ dùng dạy học: Bang phu ghi tóm tăt cach giai hê phương trinh băng phương phap công đai sô

- Phương án tổ chức lớp học:Hoat đông ca nhân, nhóm 2. Chuẩn bị của học sinh:

- Nội dung kiến thức học sinh ôn tập : Cac bươc giai hê phương trinh băng phương phap công đai sô

- Dụng cụ học tập: Thươc thẳng, may tinh bỏ tui.III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:

1. Ổn định tình hình lớp:(1’) + Điêm danh hoc sinh trong lơp.+ Chuân bị kiêm tra bai cũ: Treo bang phu ghi đề kiêm tra

2. Kiểm tra bài cũ: (6’)Câu hỏi kiểm tra Dự kiến phương án trả lờicủa học sinh

Giai phương trinh

(I) (I)

Vây hê phương trinh có môt nghiêm duy nhât (2 ; 5)

- Yêu cầu HS nhân xét đanh gia - GV nhân xét ,sửa sai ,đanh gia, ghi điêm . 3. Giảng bài mới :

a) Giới thiệu bài(1’) Đê củng cô về giai hê hai phương trinh bâc nhât hai ân băng phương phap công đai sô.Hôm nay ta: Luyên tâp

b)Tiến trình bài dạy:HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG

Hoạt động 1 : Luyện tập(32)- Hãy nêu tóm tăt cach giai hê phương trinh băng phương phap công đai sô?Bài 1 ( Treo bảng phụ )Giải hệ phương trình sau bằng phương pháp cộng đại sô

a) (I)

- Goi hoc sinh lên bang thưc hiên , ca lơp lam bai vao vơ

- Vai HS tra lơi tóm tăt giai hê phương trinh băng phương phap công đai sô- HS1 thưc hiên trên bang câu a)

Vây hê phương trinh có môt nghiêm (x ; y) = (2 ; 5)-Nhân xét , bô sung bai lam

Bài 1 a)

Vây hê phương trinh có môt nghiêm (x ; y) = (2 ; 5)

Đại số 9

& Trường THCS Phú Tân GV: Lý Trực Hùng- Goi HS nhân xét , bô sung bai lam của banBài 2 ( bai tâp 22 SGK tr 19)- Treo bang phu nêu đề bai tâp 22 SGK Giải các hệ phương trình sau bằng phương pháp cộng đại sô:

- Yêu cầu HS hoat đông nhóm trong 4 phut + Nhóm 1,3 lam câu a + Nhóm 2,4 lam câu b + Nhóm 5,6 lam câu c- Goi đai diên 3 nhóm lên bang trinh bay bai lam của nhóm- Yêu cầu đai diên nhóm khac nhân xét bô sung.-Nhân xét bô sung cho hoan chỉnhBài 3 (Bai 24a SGK tr 19 )Giai hê phương trinh sau:

- Giai hê phương trinh trên băng phương phap công đai sô ta lam như thê nao? - Hương dẫn:Thu gon vê trai của hai phương trinh trong hê rồi giai - Goi HS lên bang trinh bay ca lơp lam bai vao vơ- Nhân xét , bô sung- Ngoai cach giai của cac em con có thê giai băng cach sau:Đặt x + y = u, x – y = v thi hê phương trinh đã cho trơ thanh thê nao ?- GV hương dẫn giai hê phương trinh vơi ân u, v. Sau đó giai hê phương trinh vơi ân u, v. Hê nay có nghiêm (u; v) = (-7 ; 6). Suy ra nghiêm x, y.

của ban- Đoc , ghi đề bai vao vơ

- Hoat đông nhóm trinh bay bai giai trên bang nhóm trong 4 phut - Đai diên ba nhóm lần lươt trinh bay bai lam của minh

- Đai diên nhóm khac nhân xét bô sung.

- Có thê HS sẽ lung tung.- HS.K Thu gon vê trai của hai phương trinh trong hê, ta đươc hê tương đương

Cách 2: Đặt x + y = u, x – y = v Thi hê phương trinh đã cho

trơ thanh

- Theo dõi ghi nhơ về nha lam tiêp

Bài 2 ( bai tâp 22 SGK tr 19)a)

Vây (x ; y) =

Vây hê vô nghiêm S =

Bài 3 (Bai 24a SGK tr 19 )Cách 1:

Vây hê phương trinh có môt nghiêm duy nhât la

( ; )

Bài 26 SGK . tr 19

a) Vi đồ thị ham sô y = ax + b đi qua hai điêm A(2;-2) va

Đại số 9

& Trường THCS Phú Tân GV: Lý Trực HùngBài 26 SGK tr 19. - Treo bang phu nêu đề bai .Xác định a và b để đồ thị của hàm sô y = ax + b đi qua hai điểm A và B trong mỗi trường hợp sau : A(2;-2) và B(-1;3) - Đồ thị ham sô y = ax + b đi qua hai điêm A( 2;-2) ;B(-1; 3) cho ta suy ra điều gi?- Goi HS lên bang giai hê phương trinh tim a, b ca lơp lam bai vao vơBài 4: Bài 25 SGK tr 19- Treo bang phu nêu đề bai - Đa thức P(x) băng đa thức 0 khi nao?- Yêu cầu HS hoat đông nhóm giai bai 25(tr 19 SGK) trong 4 phut .- Thu bai va đưa kêt qua vai nhóm lên bang- Yêu cầu HS nhân xét va góp ý bai lam của cac nhóm- Yêu cầu HS nhân xét, bô sung - Chôt lai phương phap giai

- Đoc va tim hiêu đề bai .

- Ta suy ra đươc hê phương

trinh

- HS.TBY lên bang giai hê phương trinh tim a, b

- Đoc tim hiêu đề bai- HS.TBK: Khi cac hê sô

- Hoat đông nhóm theo kĩ thuât khăn trai ban.

- Đai diên cac nhóm nêu nhân xét, góp ý

B(-1;3) nên ta có hê phương trinh :

Bài 25 SGK tr 19. Ta có: Đa thức P(x) băng đa thức 0 khi va chỉ khi

Hoạt động 2: Củng cố (4’)- Hãy nêu cach giai hê phương trinh băng phương phap công đai sô ?- Hãy nêu cach giai hê phương trinh băng cach đặt ân phu?-Như vây ngoai cach giai hê phương trinh băng phương phap đồ thị, phương phap thê, phương phap công đai sô thi con có thêm phương phap đặt ân phu

- Xung phong lần lươt tra lơi

4. Daën dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo : (2’) - Ra bài tập về nhà : - Lam cac bai tâp con lai trang 19,20 SGK -Về nha ôn tâp lai cach giai hê phương trinh băng phương phap thê va phương phap công đai sô. Xem lai cac bai tâp đã giai đặt biêt la phương phap đặt ân phu

- Lam cac bai tâp sau : 24;26 tr 19 SGK.Bai 31;32;33;34 SBT tr9 . -Chuẩn bị bài mới:

- Ôn cac kiên thức cac bươc giai bai toan băng cach lâp phương trinh (lơp 8) - Dung cu hoc tâp: Thươc thẳng, may tinh bỏ tui,

- Đoc trươc bai 5 : Giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh .IV. RÚT KINH NGHIỆM-BỔ SUNG:

Đại số 9

& Trường THCS Phú Tân GV: Lý Trực HùngNgày soạn: Ngày dạy:Tiêt: 40

GIẢI BÀI TOAN BẰNG CACH LẬP HỆ PHƯƠNG TRÌNH (Tiết 1)

I.MỤC TIÊU:1. Kiến thức:HS năm đươc phương phap giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh bâc

nhât hai ân . 2. Kĩ năng:Ren kĩ năng lâp hê phương trinh cac loai bai toan :toan về phép viêt sô ,quan hê

sô ,toan chuyên đông, có kĩ năng . 3. Thái độ: Cân thân chinh xac trong tinh toan, suy luân II.CHUẨN BỊ : 1. Chuẩn bị của giáo viên:

- Đồ dùng dạy học: Bang phu ghi sẵn cac bươc giai bai toan băng cach lâp phương trinh, đề bai tâp,thươc thẳng, may tinh bỏ tui

- Phương án tổ chức lớp học:Hoat đông ca nhân,nhóm. 2. Chuẩn bị của học sinh:

- Nội dung kiến thức : Ôn cac bươc giai bai toan băng cach lâp phương trinh đã hoc ơ lơp 8 . - Dụng cụ học tập: Thươc thẳng, may tinh bỏ tui. Bang nhómIII. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:

1.Ổn định tình hình lớp:(1’) + Điêm danh hoc sinh trong lơp.+ Chuân bị kiêm tra bai cũ 2.Kiểm tra bài cũ :(6’)

Câu hỏi kiểm tra Dự kiến phương án trả lời của HSNêu cac bươc giai bai toan băng cach lâp phương trinh?

Bước 1: Lâp phương trinh - Chon ân va đặt điều kiên thich hơp cho ân .-Biêu diễn cac đai lương chưa biêt theo ân va cac đai lương đã biêt .-Lâp phương trinh biêu thị môi quan hê giưa cac đai lương .Bước 2: Giai phương trinh .Bước 3: Tra lơi : Kiêm tra xem trong cac nghiêm của phương trinh, nghiêm nao thỏa mãn điều kiên của ân, nghiêm nao không, rồi kêt luân .

3. Giảng bài mới :a) Giới thiệu bài(1’) Giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh va cach đê giai bai toan băng

cach lâp phương trinh ơ lơp 8 có gi khac ? Bai hoc hôm nay cho ta biêt điều nay . b) Giang bai mơiHOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG

Hoạt động 1 : Tìm hiểu các bước giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình(20’) - Giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh ta lam theo mây bươc nao, đó la nhưng bươc nao?-Yêu cầu HS đoc bai toan ơ vi du1- Bai toan cho biêt gi ? yêu cầu tim gi ?- Sô có hai chư sô gồm nhưng

-Vai HS tra lơi

- Đoc va tim hiêu vi du 1 .-Vai HS tra lơi- Chư sô hang chuc va chư sô hang đơn vị- Ghi tóm tăt bai toan vao vơ

Ví dụ 1: (tr 20 SGK)Goi chư sô hang chuc của sô cần tim la x, chư sô hang đơn vị la y (ĐK: x, y N, 0 < x 9 va0 < x 9 ) .

Đại số 9

& Trường THCS Phú Tân GV: Lý Trực Hùngchư sô nao ?- Ghi tóm tăt bai toan lên bang- Hãy nhăc lai cach viêt môt sô tư nhiên dươi dang tôngcac lũy thừa?- Bai toan có nhưng đai lương nao chưa biêt ?- Ta nên chon hai đai lương chưa biêt đó lam ân sô.- Hãy chon ân va nêu điều kiên của ân ?-Tai sao x va y đều phai khac 0? - Biêu thị sô cần tim theo x va y?- Khi viêt hai sô theo thứ tư ngươc lai ta đươc sô nao ? - Hãy viêt đẳng thức biêu thị hai lần chư sô hang đơn vị lơn hơn chư sô hang chuc 1 đơn vị ? - Hãy viêt đẳng thức biêu thị sô mơi bé hơn sô cũ 27 đơn vị ?chôt lai va ghi bang lơi giai tiêp theo .- Kêt hơp hai phương trinh vừa tim ta có hê phương trinh? - Hê phương trinh nay đã giai ơ phần kiêm tra bai cũ .- Vây sô phai tim la sô nao - Qua trinh cac em vừa lam chinh la đã giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh .Hãy nhăc lai cac bươc đó .- Treo bảng phụ nêu ví dụ 2 .- Yêu cầu HS đoc đề va vẽ sơ đồ bai toan TPHCM 189 km Cần Thơ sau 1 h

Xe tai Xe khach.

- Khi hai xe đi ngươc chiều đên nơi gặp nhau, thơi gian xe khach đã đi bao lâu ? Thơi gian xe tai đi bao lâu ?

- Bai toan hỏi gi ?

- Hãy chon ân va đặt điều kiên cho ân ?

- Ta có = 100a + 10b +c

- Bai toan có hai đai lương chưa biêt la chư sô hang chuc va chư sô hang đơn vị .- Vi theo gia thiêt khi viêt hai chư sô ây theo thứ tư ngươc lai ta vẫn đươc môt sô có hai chư sô .Chứng tỏ ca x va y đều phai khac 0 .- Sô cần tim la : = 10x + y .

- Khi viêt hai sô theo thứ tư ngươc lai ta đươc sô :

= 10y + x .- Hai lần chư sô hang đơn vị lơn hơn chư sô hang chuc 1 đơn vi ta có : 2y – x = 1 hay – x + 2y = 1- Sô mơi bé hơn sô cũ 27 đơn vị : (10x + y) – (10y +x) = 27

9x – 9y = 27 x – y = 3

- HS.Kha: tư tóm tăt nêu cac bươc giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh

- Đoc va tim hiêu đề bai , vẽ sơ đồ minh hoa đề vao vơ .

.- Khi hai xe gặp nhau, thơi gian xe khach đã đi 1giơ 48

phut = giơ .Thơi gian xe tai

Khi đó sô cần tim la : = 10x + y .

Khi viêt hai sô theo thứ tư ngươc lai ta đươc sô :

= 10y + x .Theo điều kiên đầu, ta có : 2y – x = 1 hay –x + 2y = 1Theo điều kiên sau, ta có : (10x + y) – (10y +x) = 27

9x – 9y = 27 x – y = 3Từ đó ta có hê phương trinh :

(TMĐK)

Vây sô phai tim la 74 .

Ví dụ 2: (tr 21 SGK) .

Goi vân tôc của xe tai la x (km/h x > 0) va vân tôc của xe khach la y(km/h y > 0) .

Vi mỗi giơ xe khach đi nhanh hơn xe tai 13 km nên ta có phương trinh : y – x = 13 -x +y = 13Quãng đương xe tai đi đươc

la x (km) .

Quãng đương xe khach đi

đươc la y (km) .

Vi quãng đương từ TP Hồ

Đại số 9

& Trường THCS Phú Tân GV: Lý Trực Hùng

- Yêu cầu HS hoat đông nhóm trong khoang 5 phut

Lập phương trình biểu thị giả thiết : Mỗi giờ, xe khách đi nhanh hơn xe tải 13 km

Viết các biểu thức chứa ẩn biểu thị quãng đường mỗi xe đi được, tính đến khi hai xe gặp nhau. Từ đó suy ra phương trình biểu thị giả thiết quãng đường từ TP. Hồ Chí Minh đến TP. Cần Thơ dài 189 km+ Nửa lơp lam + Nửa lơp lam - Yêu cầu đai diên 1 nhóm treo bang phu va trinh bay.- Goi đai diên nhóm khac nhân xét- Giai hê hai phương trinh thu đươc trong va rồi tra lơi bai toan.- Yêu cầu ca lơp lam , goi HS lên bang trinh bay .- Kiêm tra HS lam bai va nhân xét .

đi la 1 giơ + giơ = giơ .

- Bai toan hỏi vân tôc mỗi xe .- HS.TB: Goi vân tôc của xe tai la x (km/h ),x > 0 va vân tôc của xe khach la y(km/h )y > 0) ..- Hoat đông nhóm trong 5 phut .

- Đai diên 1 nhóm treo bang nhóm va trinh bay

-Đai diên nhóm khac nhân xét .

- HS.TB lên bang trinh bay .

Chi Minh đên Cần Thơ dai 189km nên ta có phương trinh :

x + y = 189

Từ đó, ta có hê phương trinh :

(TMĐK) Vây vân tôc xe tai la 36 km/h va vân tôc xe khach la 49 km/h

Hoạt động 2: Luyện tập – củng cố(15’)- Goi HS nhăc lai cac bươc giai bai toan băng cach lâp hê phương trinhĐưa bang phu ghi sẵn cac bươc giaiBài 28 SGK tr 22- Treo bang phu nêu đề bai- Hãy nhăc lai công thức liên hê giưa sô bị chia, sô chia, thương va sô dư .- Yêu cầu HS lâp hê phương trinh va goi 1 HS lên bang trinh bay - Goi HS nhân xét, bô sung bai lam của ban

- Goi môt HS khac lên bang giai hê phương trinh va kêt luân

- Vai HS đứng tai chỗ tra lơi

- Đoc va tim hiêu đề bai.

- HS.TB (Sô bị chia) = (sô chia) (thương) + (sô dư) .- HS. TBK lên bang trinh bay- Vai HS nhân xét, bô sung bai lam của ban

- HS.TBY lên bang giai hê phương trinh va kêt luân

Bước 1. Lâp hê phương trinh:........Bước 2. Giai hê p. trinh.Bước 3. Tra lơi: ......Bài 28 SGK , tr 22Goi sô lơn hơn la x va sô nhỏ hơn la y (x, y N; y > 124) .Theo đề bai tông của hai sô băng 1006 ta có: x + y = 1006 (1)Sô lơn chia cho sô nhỏ đươc thương la 2 va sô dư la 124 ta có: x = 2y + 124 (2)Từ (1) va (2) ta có hê phương

trinh :

(TMĐK)

Vây sô lơn la 712, sô nhỏ la 294 . Bài 30 SGK tr22- Phân tich bai toan vao bang tóm tăt sau va lâp hê phương trinh?

Đại số 9

& Trường THCS Phú Tân GV: Lý Trực HùngBài 30 SGK tr22- Yêu cầu HS phân tich bai toan vao bang tóm tăt sau va lâp hê phương trinh?

S(km) v(km/h) t(giơ)Dư địnhNêu xe chay châm

Nêu xechay

nhanh- Hãy viêt biêu thức biêu thị quãng đương AB trong 2 trương hơp :+ Nêu xe chay châm ?+ Nêu xe chay nhanh ?

- Yêu cầu HS về nha giai hê phương trinh va tra lơi

- Phân tich bai toan vao bang tóm tăt sau va lâp hê phương trinh?

- HS.TBK tra lơi+ Nêu xe chay châm thi quãng đương AB la:

(1)+ Nêu xe chay nhanh thi quãngđương AB la: (2) Kêt hơp (1) va (2) ta có :

S(km) Vkm/h t(giơ)

Dư định xx > 0

yy > 0

Nêu xe chay châm

x 35 y+2

Nêu xechay

nhanhx 50 y-1

(1) (2)

Kêt hơp (1) va (2) ta có :

Giai hê phương trinh ta tim đươc x = 350 ; y = 8Vây quãng đương AB la 350 km va thơi điêm xuât phat của ô tô tai A la : 12- 8 = 4 (giơ sang)

4. Daën dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo : (2’) - Ra bài tập về nhà:

+ Về nha hoc bai năm chăc cac bươc giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh + Xem lai cac dang toan đã giai tai lơp + Về nha lam cac bai 29;30 tr 22 SGK. Bai 35; 36 ; 37 tr 9 SBT .

- Chuẩn bị bài mới: + Ôn cac kiên thức cac bươc giai bai toan băng cach lâp hê PT + Dung cu hoc tâp: Thươc thẳng, may tinh bỏ tui,

+ Đoc trươc bai : Giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh (tiêp theo) : IV. RÚT KINH NGHIỆM-BỔ SUNG:

Đại số 9

& Trường THCS Phú Tân GV: Lý Trực HùngNgày soạn :Tuần 21Tiết : 41

§6 GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP HỆ PHƯƠNG TRÌNH(Tiết 2)

I.MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: HS đươc củng cô về phương phap giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh 2. Kĩ năng: HS có kha năng phân tich đề bai va giai bai toan dang lam chung lam riêng, voi nươc chay . 3. Thái độ: Cân thân, chinh xac .II.CHUẨN BỊ : 1. Chuẩn bị của giáo viên:

- Đồ dùng dạy học: Bang phu ghi cac đề bai tâp,cac bang kẻ sẵn dùng đê phân tich đề bai.Thươc thẳng - Phương án tổ chức lớp học: Hoat đông ca nhân. Hoat đông nhóm lam 2.Chuẩn bị của học sinh:

- Nội dung kiến thức: Ôn tâp cac bươc giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh, phương phap giai hê phương trinh có chứa ân ơ mẫu - Dụng cụ học tập: Thươc thẳng, may tinh bỏ tui. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:

1. Ổn định tình hình lớp:(1’) + Điêm danh hoc sinh trong lơp.+ Chuân bị kiêm tra bai cũ

2. Kiểm tra bài cũ : ( Kiêm tra trong qua trinh hoc) 3. Giảng bài mới :

a) Giới thiệu bài(1’) Tiêp tuc củng cô cac bươc giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh hôm nay ta tiêp tuc tim hiêu môt sô dang toan khac cũng thương gặp trong thưc tê

b)Tiên trinh bai day:HOẠT ĐỘNG CỦA THÀY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG

Hoạt động 1 : Giải bài toán làm chung làm riêng (20’) - Treo bang phu đưa vi du 3 SGK tr 22- Yêu cầu HS nhân dang bai toan.- Nhân manh lai nôi dung đề bai va hỏi HS: Bai toan nay có nhưng đai lương nao?- Cùng môt khôi lương công viêc, giưa thơi gian hoan thanh va năng suât (Khôi lương công viêc lam trong môt đơn vị thơi gian) la hai đai lương có quan hê vơi nhau như thê nao?- Treo bang phu đưa bang phân tich va yêu cầu HS nêu điền vao bang

- Hương dẫn HS dưa vao bang phân tich đê trinh bay lơi giai

- Đoc va tim hiêu đề bai .

- Vi du 3 la bai toan lam chung, lam riêng.- Trong bai toan nay có thơi gian hoan thanh công viêc(HTCV) va năng suât của hai đôi va riêng từng đôi.- Cùng môt khôi lương công viêc, thơi gian hoan thanh va năng suât la hai đai lương tỷ lê nghịch.- HS.TB lên bang điền

- HS.TB lên điền vao bang tra lơi miêng .

- Goi thơi gian đôi A lam

Ví dụ 3: (tr 22 SGK)

Th.gian HTCV(ngay)

Năng suât(cv/ngay)

Hai đôi

24

Đôi A x

Đôi B y

Goi thơi gian đôi A lam riêng hoan thanh công viêc la x (ngay) va thơi gian đôi B lam riêng hoan thanh công viêc la y (ngay) .ĐK : x ; y > 24

Đại số 9

& Trường THCS Phú Tân GV: Lý Trực Hùngbai toan- Nêu cach chon ân va điều kiên của ân ?- Lưu ý : Thơi gian lam riêng của mỗi đôi đê hoan thanh công viêc phai nhiều hơn thơi gian lam chung đê hoan thanh công viêc- Tim môi quan hê giưa cac đai lương đê lâp phương trinh, hê hê phương trinh ?- Nhân xét va chôt lai 2 cơ sơ lý thuyêt dùng đê lâp hai phương trinh của hê- Yêu cầu HS ca lơp giai hê phương trinh. Goi HS lên bang giai hê phương trinh- Ngoai cach giai trên con có cach giai nao khac.? - Yêu cầu HS hoat đông nhóm ?7 (tr 23 SGK) trong 5 phut- Đưa kêt qua hai nhóm lên bang yêu cầu HS nhân xét, góp ý

- Em có nhân xét gi về cach giai nay?- Nhân manh đê HS ghi nhơ: khi lâp phương trinh dang toan lam chung, lam riêng, không đươc công côt thơi gian,đươc công côt năng suât, năng suât va thơi gian của cùng môt dong la hai sô nghịch đao của nhauTuy nhiên khi giai dang toan “ Lam chung – lam riêng” ta nên chon ân trưc tiêp sẽ cho phép ta dễ dang hơn trong viêc lâp hê phương trinh, sau đó ta giai hê phương trinh băng

riêng hoan thanh công viêc la x(ngay) va thơi gian đôi B lam riêng h.thanh công viêc la y (ngay) ĐK: x; y > 24 Năng suât của đôi A gâp rưỡi

đôi B, ta có: = . (1)

Hai đôi lam chung trong 24 ngay thi hoan thanh công viêc, vây trong môt ngay hai

đôi lam đươc cv Vây ta

có : + = (2)

- HS.TBK lên bang giai hê phương trinh ,.ca lơp cùng giai vao vơ

?7 (tr 23 SGK) Hoạt động nhóm . Kết quả:

Khôi lươg công viêc

Năng suât(cv/ngày)

Thơi gian HTCV(ngày)

Đôi A

1 x (x > 0)

Đôi B

1 y(y > 0)

Hai đôi

1 x + y

(= )

24

Hê phương trinh :

Vây thơi gian đôi A lam riêng hoan thanh công viêc la

(ngay). Thơi gian đôi

B lam riêng hoan thanh công

viêc la : (ngay)

- Cach giai nay chon ân gian tiêp nhưng hê phương trinh lâp va giai đơn gian hơn. Cần chu ý, đê tra lơi bai toan phai

Trong 1 ngay đôi A lam đươc

(cv) ,Trong 1 ngay đôi B lam

đươc (cv)

Năng suât của đôi A gâp rưỡi đôi B, ta có phương trinh :

= . (1)

Hai đôi lam chung trong24 ngay thi HTCV, vây 1 ngay hai

đôi lam đươc công viêc,

vây ta có phương trinh :

+ = (2)

Từ (1) va (2) ta có hê phương trinh :

(I)

Đặt a = > 0; b = > 0

(I)

(TMĐK) Tra lơi: Đôi A lam riêng hoan thanh công viêc trong 40 ngay, đôi B lam riêng hoan thanh công viêc trong 60 ngay .

Đại số 9

& Trường THCS Phú Tân GV: Lý Trực Hùngphương phap đặt ân phu lây sô nghịch đao của nghiêm

hê phương trinh.Hoạt động 2: Luyện tập – củng cố(16’)

Bài 32 SGK tr 23- Treo bang phu nêu đề bai- Hãy tóm tăt đề bai ? ( đề bai cho gi? hỏi gi ? )- Lưu ý HS la sau khi Voi I chay 1 minh trong 9 giơ thi ca hai voi phai cùng chay trong

nửa mơi đầy bê

- Treo bang phu kẻ sẵn khung (3 côt, 4 dong) , yêu cầu HS lâp bang phân tich đai lương .

- Hãy nêu điều kiên của ân ? - Hãy lâp hê phương trinh ? - Hãy nêu cach giai hê phương trinh va tra lơi ?hương dẫn cach trinh bay lơi giai bai toan- Qua tiêt hoc hôm nay ta thây cach phân tich đai lương va giai toan lam chung, lam riêng như thê nao vơi loai toan voi nươc chay ?

- Đoc va tim hiêu đề bai .- HS.TB tra lơi .

+ Hai voi chay đầy

bê .+ Voi I chay 9h+Hai voi chay

h đầy bê .

+ Hỏi nêu chỉ mơ voi II sau bao lâu đầy bê ?

- HS đứng tai chô trinh bay kêt qua phân tich điền vao bang

- Toan lam chung, lam riêng va voi nươc chay có cach phân tich đai lương va giai tương tư như nhau.

Bài 32 SGK tr 23 .T.gian

chay đầybê

Năng suât

Hai voi (h) (bê)

Voi I

x(h) (bê)

Voi II

y(h)(bê)

ĐK : x, y >

(TMĐK) Vây nêu ngau từ đầu chỉ mơ voi thứ hai thi sau 8 giơ đầy bê

4. Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo: (2’) - Ra bài tập về nhà

+ Xem lai cac bai tâp, vi du đã giai trên lơp

+ Về nha hoc bai theo hương dẫn trên. Tư trinh bay đê hoan chỉnh lơi giai bai 32 SGK

+ Lam cac bai tâp 31;33;34 (tr 23,24 SGK) . - Chuẩn bị bài mới:

+ Ôn tâp cac bươc giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh + Đồ dùng hoc tâp: Thươc, may tinh bỏ tui. + Tiêt sau luyên tâp .

IV. RÚT KINH NGHIỆM-BỔ SUNG:

Đại số 9

& Trường THCS Phú Tân GV: Lý Trực HùngNgày soạn: Ngày dạy: Tiêt: 42

LUYỆN TẬPI. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Củng cô cac kiên thức trong tâm la giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh. 2. Kĩ năng: HS có kĩ năng thanh thao giai cac loai toan về chung rieâng , tim sô,… 3. Thái độ: Tư duy lâp luân lô gich, lam viêc theo qui trinh .II. CHUẨN BỊ : 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Đồ dùng dạy học: Bang phu , MTBT , thươc thẳng.

- Phương án tổ chức lớp học:Hoat đông ca nhân, nhóm 2. Chuẩn bị của học sinh: - Nội dung kiến thức: Cach giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh, laøm baøi taäp. - Dụng cụ học tập: Thươc thẳng, may tinh bỏ tui. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định tình hình lớp:(1’)

+ Điêm danh hoc sinh trong lơp.+ Chuân bị kiêm tra bai cũ

2. Kiểm tra bài cũ ( Kiêm tra trong qua trinh luyên tâp) 3. Giảng bài mới : a) Giới thiệu bài(1’) Đê củng cô kĩ năng giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh, chung ta tiên hanh chưa môt sô bai tâp

b)Tiên trinh bai dayHOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG

Hoạt động 1 : Luyện tập (30’)Bài 43 SGK.tr 27- Phân tich đề bai cùng HSTH1: Cùng khơi hanhTH2: Ngươi đi châm (B) khơi

hanh trươc 6 ph =

- Goi HS lên bang nêu cac bươc giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh va lâp hê phương trinh bai tâp 43 SGK- Nhân xét ,đanh gia , bô sung , ghi điêm - Goi tiêp HS2 lên bang giai hê phương trinh va tra lơi bai toan- Nhân xét ,đanha gia , bô sung, ghi điêm.

- HS1: lên ktra+ Nêu 3 bươc giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh.+ Lâp hê phương trinh bai tâp 43 SGK.- HS2 lên bang hê phương trinh va tra lơi bai toan

Bài 43 SGK.tr 27

Goi vân tôc ngươi đi nhanh (A) la x (km/h) va vân tôc ngươi đi châm (B) la y (km/h) .(x,y > 0)Nêu hai ngươi khơi hanh cùng luc đên khi gặp nhau ,quãng đương ngươi đi nhanh la 2 km, ngươi đi châm đi đươc 1,6 km., ta có :

.(1)

Nêu ngươi đi châm khơi hanh

trươc 6 ph = thi mỗi ngươi đi

đươc 1,8 km ,ta có:

(2)

Từ (1) va (2) ta có :

(T

Đại số 9

& Trường THCS Phú Tân GV: Lý Trực Hùng

Bài 45 SGK tr 27- Yêu cầu óm tăt đề bai?

- Yêu cầu HS điền bang phân tich đai lương.

- Tim môi quan hê giưa cac đai lương đê lâp phương trinh, hê hê phương trinh ?

- Nhân xét va chôt lai 2 cơ sơ lý thuyêt dùng đê lâp hai phương trinh của hê

- Yêu cầu HS ca lơp giai hê phương trinh. Goi HS lên bang giai hê phương trinh

- Yêu cầu HS giai hê phương trinh- Nhân xét , bô sung

- HS.TBK nêu: 2đôi lam 12ngay HTCV2đôi (8ngay) + Đôi II (3,5 ngay vơi ns gâp đôi) HTCV- Ca lơp điền bang phân tich đai lương của minh- HS. TB nêu+ Năng suât của ca hai đôi

la: ta có:

+ Trong 8 ngay hai đôi lam

đươc Đôi II lam

trong 3,5 ngay vơi năng suât

gâp đôi đươc : 3,5.

thi xong công viêc ta có :

- HS. TB lên bang giai hê phương trinh , ca lơp giai hê phương trinh vao vơ

MĐK) Vây vân tôc của ngươi đi nhanh la: 4,5 km/h của ngươi đi châm la:3,6 km/h.

Bài 45 SGK tr 27Goi thơi gian đôi I lam riêng hoan thanh công viêc la x (ngay). Va thơi gian đôi I lam riêng hoan thanh công viêc la y (ngay).(ĐK: x,y > 12)

Năng suât của đôi I la:

Năng suât của đôi II la : .

Năng suât của ca hai đôi la:

Trong 8 ngay hai đôi lam đươc

Đôi II lam trong 3,5 ngay vơi năng suât gâp đôi đươc : 3,5.

Ta có:

(TMĐK)

Vây thơi gian Đôi I HTCV la :28 ngay , Đôi II HTCV la 21 ngay.

Hoạt động 2 : Củng cố (12’)Bài 46 SGK tr 27- Treo bang phu nêu đề bai, goi

- Yêu cầu HS hoat đông nhóm phân tich đề bai, lâp hê phương trinh trong 8 phut - Treo bang phu của vai nhóm lên bang, yêu cầu HS cac

- HS.TBY đoc to, rõ đề .

- Hoat đông nhóm phân tich đề bai, lâp hê phương trinh trong 8 phut- Đai diên HS cac nhóm khac nhân xét, bô sung

Bài 46 SGK tr 27

Goi sô tân thóc đơn vị I thu hoach năm ngoai la x(tân) va sô tân thóc đơn vị II thu hoach năm ngoai la y (tân)Sô tân thóc đơn vị I thu hoach

năm ngoai la 115% .x (tân)

Đại số 9

& Trường THCS Phú Tân GV: Lý Trực Hùngnhóm khac nhân xét, bô sung

- Nhân xét, đanh gia , bô sung

- Yêu cầu HS về nha giai hê

va tra lơi

- Thông bao cho HS .Năm ngoai ,đơn vị I thu hoach đươc 420 tân, đơn vị II thu hoach đươc 300 tân.Bài 34 SGK Tr 24 - Yêu cầu HS đoc to đề bai- Trong bai toan nay có nhưng đai lương nao?- Hãy điền vao bang phân tich đai lương sau , nêu điều kiên của ân.- Lâp hê phương trinh bai toan.- Goi HS đứng tai chỗ trinh bay – GV ghi bang- Yêu cầu HS về nha giai hê

va tra lơi

- Vai HS nhân xét, bô sung

- Vai HS đoc to đề bai.- Trong bai toan nay có cac đai lương la :Sô luông, sô cây trồng 1 luông va sô cây ca vươn

- HS. TB lên bang điền , ca lơp điền vao bang của minh

- HS.TBK đứng tai chỗ trinh bay

Sô tân thóc đơn vị II thu hoach

năm ngoai la:112%. y (tân)

Ta có :

Bai 34 SGK Tr 24 Số luống

Số cây 1luống

Số câycả vườn

Ban đầu x y xy (cây)Thđôi1 x+8 y-3 (x+8)(y-3)Thđôi 2 x-4 y+2 (x-4)(y-2)

ĐK : x, y ; x > 4 ; y > 3(I)

4. Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo: (2’)

- Ra bài tập về nhà: + Về nha ôn tâp lai cac dang toan đã giai.

+ Hoc thuôc cac bươc giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh. + Lam cac bai tâp 36, 37, 38, 39 tr 24, 25 SGK ; 47,48 tr 10,11 SBT .

- Chuẩn bị bài mới: + Ôn tâp cac bươc giai bai toan băng cach lâp hê phương trinh

+ Chuân bị tiêt sau kiêm tra IV. RÚT KINH NGHIỆM-BỔ SUNG:

Đại số 9