MUNTADAS - cgac.xunta.galcgac.xunta.gal/documentacion/folleto exposicion Muntadas_Web.pdf ·...

12
Estratexias do desprazamento crea paisaxe e é paisaxe. Implica un xiro da mirada á memoria e á experiencia. Muntadas debuxa un percorrido a través de sucesivos ritmos e mutacións que comeza na lagoa de Venecia, continúa polo río Guadiana e o cabo de Fisterra, e convida á deambulación a través de proxectos interconectados, de diferentes épocas, arredor dunha mesma idea: perderse, desaparecer e irse. Nesta deriva, o espazo-tempo das obras vén dado polos tres conceptos que desbordan o seu significado, pregnando a totalidade da mostra. Non é posible entender o traballo actual de Muntadas (Barcelona, 1942) sen termos en conta os seus principios, pódese dicir que toda a súa produción conforma unha grande arquitectura interna, unha armazón conceptual aberta, en proceso. En consonancia coa súa traxectoria, nesta exposición os proxectos actívanse en interacción co espectador, tal e como enuncia a obra On Translation: Warning (1999-...) “Atención: a percepción require a participación”. Así propícianse novas lecturas de traballos que refractan equivalencias e reciprocidades: La Siesta / The Nap / Dutje (1995), Double Exposure (1998-2007), On Translation: Fear/Miedo (2005), On Translation: Miedo/Jauf (2007), Media Sites / Media Monuments: Buenos Aires (2007), Situaciones (2008), Dérive Veneziane (2015), Guadiana (2017) e Finisterre (2017). Un total de sesenta e unha obras conforman esta exposición. Muntadas acode, desde os seus inicios, á estratexia de ocupar o espazo dos mass media para facer visible o contexto e analizar o contido da forma cultural. O artista edita o seu propio deambular, revisor constante do mapa social nas súas coordenadas xeográfico- políticas en relación cos media, centra a súa investigación e o seu discurso neste espazo intersticial: o entre/between, a intersección da arte, as ciencias sociais e os sistemas de comunicación. Na actualidade a paisaxe, como proxección sensible sobre o territorio, móstrase de novo como un dominio fértil para a reflexión multidisciplinar. Muntadas investiga sobre que é o que entendemos Estrategias del desplazamiento crea paisaje y es paisaje. Implica un giro de la mirada a la memoria y a la experiencia. Muntadas dibuja un recorrido a través de sucesivos ritmos y mutaciones que comienza en la laguna de Venecia, continúa por el río Guadiana y el cabo de Finisterre, e invita a la deambulación a través de proyectos interconectados, de diferentes épocas, en torno a una misma idea: perderse, desaparecer e irse. En esta deriva, el espacio-tiempo de las obras viene dado por los tres conceptos que desbordan su significado, pregnando la totalidad de la muestra. No es posible entender el trabajo actual de Muntadas (Barcelona, 1942), sin tener en cuenta sus principios, se puede decir que toda su producción conforma una gran arquitectura interna, un entramado conceptual abierto, en proceso. En consonancia con su trayectoria, en esta exposición los proyectos se activan en interacción con el espectador, tal y como enuncia la obra On Translation: Warning (1999-...) “Atención: la percepción exige participación”. Así se propician nuevas lecturas de trabajos que refractan equivalencias y reciprocidades: La Siesta / The Nap / Dutje (1995), Double Exposure (1998-2007), On Translation: Fear/Miedo (2005), On Translation: Miedo/Jauf (2007), Media Sites / Media Monuments: Buenos Aires (2007), Situaciones (2008), Dérive Veneziane (2015), Guadiana (2017) y Finisterre (2017). Un total de sesenta y una obras conforman esta exposición. Muntadas acude, desde sus inicios, a la estrategia de ocupar el espacio de los mass media para hacer visible el contexto y analizar el contenido de la forma cultural. El artista edita su propio deambular, revisor constante del mapa social en sus coordenadas geográfico- políticas en relación con los media, centra su investigación y su discurso en este espacio intersticial: el entre/between, la intersección del arte, las ciencias sociales y los sistemas de comunicación. En la actualidad el paisaje, como proyección sensible sobre el territorio, se muestra de nuevo como un dominio fértil para la reflexión multidisciplinar. Muntadas investiga sobre qué entendemos hoy por CENTRO GALEGO DE ARTE CONTEMPORÁNEA 17 febreiro / 17 xuño 2018 Planta primeira, Dobre Espazo [GL/ES/EN] MUNTADAS ESTRATEXIAS DO DESPRAZAMENTO

Transcript of MUNTADAS - cgac.xunta.galcgac.xunta.gal/documentacion/folleto exposicion Muntadas_Web.pdf ·...

Page 1: MUNTADAS - cgac.xunta.galcgac.xunta.gal/documentacion/folleto exposicion Muntadas_Web.pdf · Muntadas acode, desde os seus inicios, á estratexia de ocupar o ... Planta primeira,

Estratexias do desprazamento crea paisaxe e é paisaxe. Implica unxiro da mirada á memoria e á experiencia. Muntadas debuxa unpercorrido a través de sucesivos ritmos e mutacións que comeza nalagoa de Venecia, continúa polo río Guadiana e o cabo de Fisterra,e convida á deambulación a través de proxectos interconectados, dediferentes épocas, arredor dunha mesma idea: perderse,desaparecer e irse. Nesta deriva, o espazo-tempo das obras véndado polos tres conceptos que desbordan o seu significado,pregnando a totalidade da mostra.

Non é posible entender o traballo actual de Muntadas(Barcelona, 1942) sen termos en conta os seus principios, pódesedicir que toda a súa produción conforma unha grande arquitecturainterna, unha armazón conceptual aberta, en proceso. Enconsonancia coa súa traxectoria, nesta exposición os proxectosactívanse en interacción co espectador, tal e como enuncia a obra OnTranslation: Warning (1999-...) “Atención: a percepción require aparticipación”. Así propícianse novas lecturas de traballos querefractan equivalencias e reciprocidades: La Siesta / TheNap / Dutje (1995), Double Exposure (1998-2007), On Translation:Fear/Miedo (2005), On Translation: Miedo/Jauf (2007), MediaSites / Media Monuments: Buenos Aires (2007), Situaciones (2008),Dérive Veneziane (2015), Guadiana (2017) e Finisterre (2017). Untotal de sesenta e unha obras conforman esta exposición.

Muntadas acode, desde os seus inicios, á estratexia de ocupar oespazo dos mass media para facer visible o contexto e analizar ocontido da forma cultural. O artista edita o seu propio deambular,revisor constante do mapa social nas súas coordenadas xeográfico-políticas en relación cos media, centra a súa investigación e o seudiscurso neste espazo intersticial: o entre/between, a intersección daarte, as ciencias sociais e os sistemas de comunicación.

Na actualidade a paisaxe, como proxección sensible sobre oterritorio, móstrase de novo como un dominio fértil para a reflexiónmultidisciplinar. Muntadas investiga sobre que é o que entendemos

Estrategias del desplazamiento crea paisaje y es paisaje. Implica ungiro de la mirada a la memoria y a la experiencia. Muntadas dibujaun recorrido a través de sucesivos ritmos y mutaciones que comienzaen la laguna de Venecia, continúa por el río Guadiana y el cabo deFinisterre, e invita a la deambulación a través de proyectosinterconectados, de diferentes épocas, en torno a una misma idea:perderse, desaparecer e irse. En esta deriva, el espacio-tiempo de lasobras viene dado por los tres conceptos que desbordan susignificado, pregnando la totalidad de la muestra.

No es posible entender el trabajo actual de Muntadas (Barcelona,1942), sin tener en cuenta sus principios, se puede decir que toda suproducción conforma una gran arquitectura interna, un entramadoconceptual abierto, en proceso. En consonancia con su trayectoria, enesta exposición los proyectos se activan en interacción con elespectador, tal y como enuncia la obra On Translation: Warning(1999-...) “Atención: la percepción exige participación”. Así sepropician nuevas lecturas de trabajos que refractan equivalencias yreciprocidades: La Siesta / The Nap / Dutje (1995), DoubleExposure (1998-2007), On Translation: Fear/Miedo (2005), OnTranslation: Miedo/Jauf (2007), Media Sites / Media Monuments:Buenos Aires (2007), Situaciones (2008), Dérive Veneziane (2015),Guadiana (2017) y Finisterre (2017). Un total de sesenta y una obrasconforman esta exposición.

Muntadas acude, desde sus inicios, a la estrategia de ocupar elespacio de los mass media para hacer visible el contexto y analizarel contenido de la forma cultural. El artista edita su propio deambular,revisor constante del mapa social en sus coordenadas geográfico-políticas en relación con los media, centra su investigación y sudiscurso en este espacio intersticial: el entre/between, la interseccióndel arte, las ciencias sociales y los sistemas de comunicación.

En la actualidad el paisaje, como proyección sensible sobre elterritorio, se muestra de nuevo como un dominio fértil para la reflexiónmultidisciplinar. Muntadas investiga sobre qué entendemos hoy por

CENTRO GALEGO DE ARTE CONTEMPORÁNEA17 febreiro / 17 xuño 2018

Planta primeira, Dobre Espazo

[GL/ES/EN]

MUNTADASESTRATEXIASDO DESPRAZAMENTO

folleto exposicion Muntadas.qxd:Maquetación 1 5/2/18 09:56 Página 1

Page 2: MUNTADAS - cgac.xunta.galcgac.xunta.gal/documentacion/folleto exposicion Muntadas_Web.pdf · Muntadas acode, desde os seus inicios, á estratexia de ocupar o ... Planta primeira,

hoxe por visión e por paisaxe. Xa nos anos setenta o artista propóno termo media landscape para denominar esta nova panorámicaque xorde no terreo dos espazos urbanos gobernados polos mediosde comunicación. Esta paisaxe mediática é, desde entón, o obxectoprincipal da súa exploración, desenvolvido a través de proxectos(time/site specific) organizados en bloques temáticos que se sucedenno tempo e se retroalimentan.

Como cartografar un lugar hoxe? Como establecer categorías deespazos na ambivalencia que imprime a mundialización? Aevolución dos espazos do consumo, da comunicación e dacirculación sucede a un ritmo vertixinoso. O antropólogo Marc Augéchega a afirmar que xa non hai territorio, que este se converteununha ilusión alimentada pola globalización, da que participa a artecontemporánea. Muntadas leva esta ambivalencia ata as últimasconsecuencias e transfórmaa en obxecto da iniciativa artística.

Se entendemos cartografar como levantar un mapa dunha porciónde superficie terrestre ou mariña, a exposición interioriza a fluidez daauga. O artista levanta mapas non lineais rexistrados mediante ovídeo e a fotografía. En cada traballo xera cartografías sinestésicasque incitan a ler a imaxe e a mirar o texto mediante tres xeometrías:labiríntica-ondulante en Venecia, intermitente no Guadiana,horizontal-vertical en Fisterra. Perder(se). Desaparecer. Ir(se).

Do cruzamento das dinámicas líquidas en territorios sólidosxorde a vontade da ausencia. Muntadas desprázase para buscarpegadas na paisaxe. Un cambio de escenario. Elixe tres enclavesemblemáticos nos que inscribe imaxes/textos. As tres filmaciónsreflicten un espazo crítico emerxente que manifesta a perda davisión derivada da aceleración. O artista filma deserta a Venecia

visión y por paisaje. Ya en los años setenta el artista propone eltérmino media landscape para denominar esta nueva panorámicaque surge en el terreno de los espacios urbanos gobernados por losmedios de comunicación. Este paisaje mediático es, desde entonces,el objeto principal de su exploración, desarrollado a través deproyectos (time/site specific) organizados en bloques temáticos quese suceden en el tiempo y se retroalimentan.

¿Cómo cartografiar un lugar hoy? ¿Cómo establecer categorías deespacios en la ambivalencia que imprime la mundialización? Laevolución de los espacios del consumo, de la comunicación y de lacirculación sucede a un ritmo vertiginoso. El antropólogo Marc Augéllega a afirmar que ya no hay territorio, que éste se ha convertido enuna ilusión alimentada por la globalización, de la que participa el artecontemporáneo. Muntadas lleva esta ambivalencia hasta las últimasconsecuencias y la transforma en objeto de la iniciativa artística.

Si entendemos cartografiar como levantar un mapa de una porciónde superficie terrestre o marina, la exposición interioriza la fluidez delagua. El artista levanta mapas no lineales registrados mediante elvídeo y la fotografía. En cada trabajo genera cartografías sinestésicasque incitan a leer la imagen y mirar el texto mediante tres geometrías:laberíntica-ondulante en Venecia, intermitente en el Guadiana,horizontal-vertical en Finisterre. Perder(se). Desaparecer. Ir(se).

Del cruce de las dinámicas líquidas en territorios sólidos, surge lavoluntad de la ausencia. Muntadas se desplaza para buscar huellas enel paisaje. Un cambio de escenario. Elige tres enclaves emblemáticos enlos que inscribe imágenes/textos. Las tres filmaciones reflejan unespacio crítico emergente que manifiesta la pérdida de la visiónderivada de la aceleración. El artista filma desierta la Venecia

Dérive Veneziane, 2015 (escolma de fotogramas con citas de Guy Debord). © Antoni Muntadas, VEGAP, Santiago de Compostela, 2018

folleto exposicion Muntadas.qxd:Maquetación 1 5/2/18 09:56 Página 2

Page 3: MUNTADAS - cgac.xunta.galcgac.xunta.gal/documentacion/folleto exposicion Muntadas_Web.pdf · Muntadas acode, desde os seus inicios, á estratexia de ocupar o ... Planta primeira,

turística, o horizonte de Fisterra en lapsos de tempo durante o díae a noite, rexistra a vista de satélite o curso descontinuo doGuadiana, visible, invisible.

Poderíase dicir que o autor realiza nesta exposición undétournement, unha estratexia de extravío sobre o seu propio devir.

PERDERSE. VENECIAEn Dérive Veneziane (2015) o artista revela unha ollada insólita,allea á Venecia devorada polo turismo. Deambula en silencio, denoite, nunha cidade en negativo e neste movemento recupera anavegación sobre a traza urbana orixinal. As prolongadas estadíasde Muntadas permitíronlle traballar sobre a figura do cidadán deVenecia, do estranxeiro, protagonista da paisaxe étnica, unhareflexión sobre aquilo que a cidade non posúe. Un travelling senprincipio nin fin. Neste perderse redescobre a cidade anfibia comopunto de partida e, poida que tamén, de chegada.

Non é a primeira vez que Muntadas reflexiona sobre a cidadeacosada polo turismo, a industria cultural e o espectáculo. En CityMuseum (1992-2011), a urbe aparece como produtora deinformación “na que a arquitectura contemporánea suplantou omonumento e erixiuse en portadora do símbolo”. Venecia outórgallea Muntadas momentos de introspección que dan lugar, en sintoníacoa psicoxeografía de Debord, a esta mostra concibida como unhaconstrución de situacións.

(DES)APARECER. GUADIANAAntoni Muntadas refírese ao Guadiana como un río “intrigante,enigmático, un río que aparece y desaparece, y en su itinerario cruzatodo tipo de parajes y paisajes”. Transcorreu moito tempo des que osromanos o denominaran Flumen Anas (o río dos parrulos) e, tamén,des que os omeias lle engadisen a palabra wadi (río en árabe). Orío está dividido en dous grandes treitos e os xeógrafos discutenaínda sobre o seu lugar de nacemento. Entre Cidade Real e Albacetesomérxese para reaparecer nos chamados Ollos do Guadiana, dúasextensións de auga circulares, que apelan a metáforas tales como omomento de escuridade forzosa do obturador que fai nacer a imaxe,ou a do propio artista que aparece e (des)aparece.

Ver e non ver sempre están en relación de reciprocidade coasombra e a luz, e combínanse coa percepción dos encontros ediscordias dos suxeitos nos desprazamentos. A enerxía daobservación queda suspendida nun terceiro intervalo: a incerteza.

Guadiana segue o curso do río a vista de satélite desde o seunacemento, rexistra cambios na paisaxe que percorre, os enclavessignificativos na raia entre España e Portugal, e conclúe coa súadesembocadura no Atlántico, entre a localidade lusa de Vila Real deSanto António e a vila española de Ayamonte.

O desprazamento fluído confróntase co concepto de fronteira.Encontro que ten a súa correspondencia simbólica na necesidade daselites económicas de esvaeren os confíns territoriais paraincrementaren o fluxo das súas posesións, en detrimento da librecirculación de persoas, divididas por unha política do medo.

turística, el horizonte de Finisterre en lapsos de tiempo durante el díay la noche, registra a vista de satélite el curso discontinuo delGuadiana, visible, invisible.

Podría decirse que el autor realiza en esta exposición undétournement, una estrategia de extravío sobre su propio devenir.

PPEERRDDEERRSSEE.. VVEENNEECCIIAAEn Dérive Veneziane (2015) el artista revela una mirada insólita,ajena a la Venecia devorada por el turismo. Deambula en silencio, denoche, en una ciudad en negativo y en este movimiento recupera lanavegación sobre la traza urbana original. Las prolongadas estanciasde Muntadas le han permitido trabajar sobre la figura del ciudadanode Venecia, del extranjero, protagonista del paisaje étnico, unareflexión sobre aquello que la ciudad no posee. Un travelling sinprincipio ni fin. En este perderse redescubre la ciudad anfibia comopunto de partida y, quizás también, de llegada.

No es la primera vez que Muntadas reflexiona sobre la ciudadacosada por el turismo, la industria cultural y el espectáculo. En CityMuseum (1992-2011), la urbe aparece como productora deinformación “en la que la arquitectura contemporánea ha suplantadoal monumento, erigiéndose en portadora del símbolo”. Venecia otorgaa Muntadas momentos de introspección que dan lugar, en sintoníacon la psicogeografía de Debord, a esta muestra concebida comouna construcción de situaciones.

((DDEESS))AAPPAARREECCEERR.. GGUUAADDIIAANNAAAntoni Muntadas se refiere al Guadiana como un río “intrigante,enigmático, un río que aparece y desaparece, y en su itinerario cruzatodo tipo de parajes y paisajes”. Ha transcurrido mucho tiempo desdeque los romanos lo denominaran Flumen Anas (el río de los patos) y,también, desde que los omeyas añadieran la palabra wadi (río enárabe). El río está dividido en dos grandes tramos y los geógrafosdiscuten aún sobre su lugar de nacimiento. Entre Ciudad Real y Albacetese sumerge para reaparecer en los llamados Ojos del Guadiana, dosextensiones de agua circulares, que apelan a metáforas tales como elmomento de oscuridad forzosa del obturador que hace nacer la imagen,o la del propio artista que aparece y (des)aparece.

El ver y el no ver siempre están en relación de reciprocidad con lasombra y la luz, combinándose con la percepción de los encuentros ydesencuentros de los sujetos en los desplazamientos. La energía de laobservación queda suspendida en un tercer intervalo: la incertidumbre.

Guadiana sigue el curso del río a vista de satélite desde sunacimiento, registra cambios en el paisaje que recorre, los enclavessignificativos en la frontera entre España y Portugal, y concluye con sudesembocadura en el Atlántico, entre la localidad lusa de Vila Real deSanto António y el pueblo español de Ayamonte.

El desplazamiento fluido se confronta con el concepto de frontera.Encuentro que tiene su correspondencia simbólica en la necesidad delas élites económicas de desdibujar los confines territoriales paraincrementar el flujo de sus posesiones, en detrimento de la librecirculación de personas, divididas por una política del miedo.

folleto exposicion Muntadas.qxd:Maquetación 1 5/2/18 09:56 Página 3

Page 4: MUNTADAS - cgac.xunta.galcgac.xunta.gal/documentacion/folleto exposicion Muntadas_Web.pdf · Muntadas acode, desde os seus inicios, á estratexia de ocupar o ... Planta primeira,

IR(SE). FISTERRAFinis terrae, o extremo máis occidental de Europa, camiño final doSol. A Vía Láctea marca o Camiño de Santiago, interface política,social e relixiosa do home medieval occidental. A primeira rutaeuropea promovida polo cristianismo, hoxe reactivada para oturismo global. Desprazamentos, significados cruzados, traducións...

A Idade Moderna comeza coa descuberta do Novo Continenteque transforma o abismo en apertura: a promesa dun novo espazopara a emigración e o tráfico de culturas. Un novo horizonte deposibilidades que convida a ir(se).

En Finisterre (2017), Muntadas marca un límite na idea clásicade paisaxe, que se afasta da contemplación estática para proporunha nova visión. Filma o horizonte durante 24 horas, un minuto porcada unha. Marco, plano fixo de ceo /60 e mar /40. A luz vaiescalando a escuridade nunha liña de tempos interrompidos.

MEDIA SITES / MEDIA MONUMENTSA serie de fotografías de Media Sites / Media Monuments comezaen 1981 en Washington D.C. e incorpora sucesivamente outrascidades como Budapest, Bos Aires, a última delas Roma. Na seriecontrastan dous tempos: confróntanse imaxes en branco e negro querexistran un suceso histórico, acompañadas doutra imaxe a cor querefire o mesmo lugar en tempo presente. Alúdese a outro tipo dedesprazamento, ao dos espazos públicos que Muntadas erixe enmonumentos, nos que a atención dos media adquiriu o poder defacer aparecer e desaparecer os sucesos. O artista subverte os signosnos espazos de uso colectivo. Para Muntadas o espazo público é unmedio traducido.

IIRR((SSEE)).. FFIINNIISSTTEERRRREEFinis terrae, el extremo más occidental de Europa, camino final delSol. La Vía Láctea marca el Camino de Santiago, interfaz política,social y religiosa del hombre medieval occidental. La primera rutaeuropea promovida por el cristianismo, hoy reactivada para el turismoglobal. Deslizamientos, significados cruzados, traducciones...

La Edad Moderna comienza con el descubrimiento del NuevoContinente que transforma el abismo en apertura: la promesa de unnuevo espacio para la emigración y el tráfico de culturas. Un nuevohorizonte de posibilidades que invita a ir(se).

En Finisterre (2017), Muntadas marca un límite en la idea clásicade paisaje, que se aleja de la contemplación estática para proponeruna nueva visión. Filma el horizonte durante 24 horas, un minuto porcada una. Marco, plano fijo de cielo /60 y mar /40. La luz vaescalando la oscuridad en una línea de tiempos interrumpidos.

MMEEDDIIAA SSIITTEESS // MMEEDDIIAA MMOONNUUMMEENNTTSSLa serie de fotografías de Media Sites / Media Monuments comienzaen 1981 en Washington D.C. e incorpora sucesivamente otras ciudadescomo Budapest, Buenos Aires, la última de ellas Roma. En la seriecontrastan dos tiempos: se confrontan imágenes en blanco y negro queregistran un suceso histórico, acompañadas de otra imagen en color querefiere el mismo lugar en tiempo presente. Se alude a otro tipo dedesplazamiento, al de los espacios públicos que Muntadas erige enmonumentos, en los que la atención de los media ha adquirido el poderde hacer aparecer y desaparecer los sucesos. El artista subvierte lossignos en los espacios de uso colectivo. Para Muntadas el espaciopúblico es un medio traducido.

Finisterre, 2017 (escolma de fotogramas con citas de Giorgio Agamben). Producido polo CGAC, Santiago de Compostela, 2017© Antoni Muntadas, VEGAP, Santiago de Compostela, 2018

folleto exposicion Muntadas.qxd:Maquetación 1 5/2/18 09:56 Página 4

Page 5: MUNTADAS - cgac.xunta.galcgac.xunta.gal/documentacion/folleto exposicion Muntadas_Web.pdf · Muntadas acode, desde os seus inicios, á estratexia de ocupar o ... Planta primeira,

Bos Aires. Revisitar un lugar a través dunha fotografía, un lugarque contén unha certa intensidade, un rumor mediático. Aarquitectura como interface e testemuña das accións do home. Oultraleve que habita entre a imaxe e a memoria faise evidencia.

DOUBLE EXPOSURE Budapest, Almería, Lisboa, Bogotá, Venecia e Nova York soncidades-signatura que o artista-flâneur le no curso do tempo.Muntadas redefine o concepto de paisaxe urbana na constanteitinerancia ligada á súa actividade. Sobrevoar a realidade altera ascoordenadas espacio-temporais, outórgalle lucidez ao pensamento:irse-perderse-desaparecer. O artista debe distanciarse da linguaxe erevelar o movemento capaz de construír unha nova visualidade. Adouble exposure retinianan na forma que a viaxe comporta.

ON TRANSLATION: FEAR/MIEDO - ON TRANSLATION: MIEDO/JAUFMuntadas fai referencia ás fronteiras, aos movementos migratorios eao medo en On Translation: Fear/Miedo, On Translation:Miedo/Jauf, como aquilo que ocorre “antes e despois da violencia”.Son dous documentais, “intervencións televisivas”, que se suman aosmáis de corenta traballos relacionados coa tradución (OnTranslation), cos seus filtros e complexidades. Son entrevistasrealizadas a ambos os lados de dúas fronteiras: Tijuana-San Diegoe Tánxer-Alxeciras. En palabras do autor, supoñen un análise doimpacto dos media nas opinións e percepcións duns protagonistasanónimos. Unha revisión crítica con chamadas a titulares, libros,películas... de como se constrúe a arquitectura do medo naintimidade desde o impacto sociocultural, político-económico.

O artista crea unha película-colaxe articulada cos mass media,unha construción a base a documentos, entrevistas, footage... quesinala punto por punto os mecanismos de dependencia cos que operaun pensamento dirixido. As pistas nos vídeos son referencias ao controlonde a comunicación é, en última instancia, unha arma para desposuíro cidadán do posible proxecto común, infundíndolle medo.

O colonialismo segue a salientar a diferenza para se perpetuar,ao favorecer que sexa o mesmo cidadán quen obstaculice aindesexada inmigración. Muntadas desmonta parte da forza desainercia á busca das afinidades e desvela a argucia metonímica ondeo inmigrante é igual ao pobo.

Salvar a proximidade xeográfica entre Tijuana e San Diego ouentre Tánxer e Alxeciras significa a promesa de acceso ao PrimeiroMundo. Situacións semellantes e diferentes, no caso do Estreito, adifícil comprensión cultural mutua que deriva da relixión aumenta abrecha da separación.

SITUATIONS Situations é, en palabras de Muntadas, “unha concatenación deescenarios de tránsito, de pasaxe, froito de situacións creadas nanormalidade do día a día, que poderiamos relacionar entre si para

Buenos Aires. Revisitar un lugar a través de una fotografía, un lugarque contiene una cierta intensidad, un rumor mediático. Laarquitectura como interfaz y testigo de las acciones del hombre. Elultraleve que habita entre la imagen y la memoria se hace evidencia.

DDOOUUBBLLEE EEXXPPOOSSUURREE Budapest, Almería, Lisboa, Bogotá, Venecia y Nueva York sonciudades-signatura que el artista-flâneur lee en el curso del tiempo.Muntadas redefine el concepto de paisaje urbano en la constanteitinerancia ligada a su actividad. El sobrevolar la realidad altera lascoordenadas espacio-temporales, otorga lucidez al pensamiento: irse-perderse-desaparecer. El artista debe distanciarse del lenguaje yrevelar el movimiento capaz de construir una nueva visualidad. Ladoble exposure retiniana en la forma que el viaje comporta.

OONN TTRRAANNSSLLAATTIIOONN:: FFEEAARR//MMIIEEDDOO --OONN TTRRAANNSSLLAATTIIOONN:: MMIIEEDDOO//JJAAUUFFMuntadas hace referencia a las fronteras, a los movimientosmigratorios y al miedo en On Translation: Fear/Miedo, OnTranslation: Miedo/Jauf, como aquello que ocurre “antes y despuésde la violencia”. Son dos documentales, “intervenciones televisivas”,que se suman a los más de cuarenta trabajos relacionados con latraducción (On Translation), con sus filtros y complejidades. Sonentrevistas realizadas a ambos lados de dos fronteras: Tijuana-SanDiego y Tánger-Algeciras. En palabras del autor, suponen un análisisdel impacto de los media en las opiniones y percepciones de unosprotagonistas anónimos. Una revisión crítica con llamadas a titulares,libros, películas... de cómo se construye la arquitectura del miedo enla intimidad desde el impacto sociocultural, político-económico. El artista crea una película-collage articulada con los mass media, una

construcción a base a documentos, entrevistas, footage... que señalapunto por punto los mecanismos de dependencia con los que opera unpensamiento dirigido. Las pistas en los vídeos son referencias al controldonde la comunicación es, en última instancia, un arma para desposeeral ciudadano del posible proyecto común, infundiéndole miedo.

El colonialismo sigue subrayando la diferencia para perpetuarse,al favorecer que sea el mismo ciudadano quien obstaculice laindeseada inmigración. Muntadas desmonta parte de la fuerza de esainercia en busca de las afinidades y desvela el ardid metonímicodonde el inmigrante es igual al pueblo.

Salvar la proximidad geográfica entre Tijuana y San Diego o entreTánger y Algeciras significa la promesa de acceso al Primer Mundo.Situaciones semejantes y diferentes, en el caso del Estrecho, la difícilcomprensión cultural mutua que deriva de la religión aumenta labrecha de la separación.

SSIITTUUAATTIIOONNSS Situations es, en palabras de Muntadas, “una concatenación deescenarios de tránsito, de pasaje, fruto de situaciones creadas en lanormalidad del día a día, que podríamos relacionar entre sí para

folleto exposicion Muntadas.qxd:Maquetación 1 5/2/18 09:56 Página 5

Page 6: MUNTADAS - cgac.xunta.galcgac.xunta.gal/documentacion/folleto exposicion Muntadas_Web.pdf · Muntadas acode, desde os seus inicios, á estratexia de ocupar o ... Planta primeira,

redefinirmos a paisaxe contemporánea”1. Na exploración do nonlugar desenvólvese o espazo domesticado, no que se observanpersoas en contextos de espera ou tránsito. As diferenzas de cadasitio non alteran a condición xeral do comportamento sistematizadoque a globalización lle impuxo á humanidade.

O poder moderno funciona como un panóptico onde o cidadánvixía o cidadán sen cuestionarse os porqués. Nestas leis non escritasas condutas estereotipadas adquiren tinturas absurdas que o olloarteiro do artista percibe.

Nas distintas series de Situations nada cambia, xa sexanaeroportos, edificios oficiais, lugares de lecer… En todos eles repítenseas mesmas accións, a mesma estrutura comunitaria despoxada decalquera acto personalizado, o metódico adquire unha forzainusitada. Un storyboard dos desprazamentos da globalización.

LA SIESTA / THE NAP / DUTJEUn hábito tan popular coma a sesta é representado por Muntadasnun traballo de 1996, realizado a partir dunha invitación do FilmMuseum de Ámsterdam, a Fundación Joris Ivens e a produtoraMontevideo. O artista declaraba que lle parecía interesante analizara idea de compromiso de Ivens e relacionala coa idea de viaxe, xaque Ivens filmou distintos momentos políticos, diferentes situacións.Pero La Siesta remite tamén ao soño da razón que produce monstrosde Goya.

O ollo inverte o seu ollar itinerante e o eu dilúese nunhaintrovisión. A mostra no seu percorrido incita o espectador áaventura dun novo ollar, desafía a quen deambula entre as obras arealizar un exercicio de percepción.

Como definir a paisaxe? Malia intentar obxectivar unha mirada,a paisaxe pódeo comprender todo. A súa forma non está delimitadapreviamente, é unha proxección da mente, un espello no que amemoria traballa co tempo.

Muntadas procede a un desprazamento para nos interrogarsobre a paisaxe e a percepción. No seu traballo a dimensiónpsíquica do líquido apunta á transformación constante do ser social.As preocupacións converxen na súa investigación, en que osproxectos instan a fluír (deriva), a borrar fronteiras (formas culturaiscodificadas). O novo punto de encontro (contexto) é un lugar departida no que os contornos se dilúen e as novas figuras sedesprazan na circulación da auga pola lagoa de Venecia, ao longodo río Guadiana e no océano Atlántico ante Fisterra.

Alicia Chillida

redefinir el paisaje contemporáneo”. En la exploración del no lugar sedesarrolla el espacio domesticado, en el que se observan personas encontextos de espera o tránsito. Las diferencias de cada sitio no alteranla condición general del comportamiento sistematizado que laglobalización ha impuesto a la humanidad.

El poder moderno funciona como un panóptico donde elciudadano vigila al ciudadano sin cuestionarse los porqués. En estasleyes no escritas las conductas estereotipadas adquieren tintesabsurdos que el ojo sagaz del artista percibe.

En las distintas series de Situations nada cambia, ya seanaeropuertos, edificios oficiales, lugares de ocio… En todos ellos serepiten las mismas acciones, la misma estructura comunitaria despojadade cualquier acto personalizado, lo metódico adquiere una fuerzainusitada. Un storyboard de los desplazamientos de la globalización.

LLAA SSIIEESSTTAA // TTHHEE NNAAPP // DDUUTTJJEEUn hábito tan popular como la siesta es representado por Muntadasen un trabajo de 1995, realizado a partir de una invitación del FilmMuseum de Amsterdam, la Fundación Joris Ivens y la productoraMontevideo. El artista declaraba que le parecía interesante analizarla idea de compromiso de Ivens. Y relacionarla con la idea de viaje,ya que Ivens filmó distintos momentos políticos, diferentes situaciones.Pero La Siesta remite también al sueño de la razón que producemonstruos de Goya.

El ojo invierte su mirada itinerante y el yo se diluye en unaintrovisión. La muestra en su recorrido incita al espectador a laaventura de una nueva mirada, desafía a quien deambula entre lasobras a realizar un ejercicio de percepción.

¿Cómo definir el paisaje? A pesar de intentar objetivar unamirada, el paisaje puede comprenderlo todo. Su forma no estádelimitada previamente, es una proyección de la mente, un espejo enel que la memoria trabaja con el tiempo.

Muntadas procede a un desplazamiento para interrogarnos sobreel paisaje y la percepción. En su trabajo la dimensión psíquica de lolíquido apunta a la transformación constante del ser social. Laspreocupaciones convergen en su investigación, donde los proyectosinstan a fluir (deriva), a desdibujar fronteras (formas culturalescodificadas). El nuevo punto de encuentro (contexto) es un lugar departida en el que los contornos se diluyen y las nuevas figuras sedesplazan en la circulación del agua por la laguna de Venecia, a lolargo del río Guadiana y en el océano Atlántico ante Finisterrre.

Alicia Chillida

folleto exposicion Muntadas.qxd:Maquetación 1 5/2/18 09:56 Página 6

Page 7: MUNTADAS - cgac.xunta.galcgac.xunta.gal/documentacion/folleto exposicion Muntadas_Web.pdf · Muntadas acode, desde os seus inicios, á estratexia de ocupar o ... Planta primeira,

ANTONI MUNTADASNaceu en Barcelona en 1942 e reside en Nova York desde 1971. Asúa obra trata temas sociais, políticos e de comunicación, como arelación entre o espazo público e privado dentro de determinadosmarcos sociais ou as canles de información e a forma en que estasson utilizadas para censurar ou promulgar ideas. Presenta os seusproxectos en distintos medios, como fotografía, vídeo, publicacións,Internet, instalacións e intervencións en espazos urbanos.

Muntadas impartiu e dirixiu seminarios en diversas institucións deEuropa, Estados Unidos, América Latina e Asia. Destaca a súa longatraxectoria como profesor convidado do Programa de Artes Visuaisna Escola de Arquitectura do MIT en Cambridge, Massachusetts,desde 1990 ata 2014. Actualmente é profesor do InstitutoUniversitario de Arquitectura de Venecia.

Recibiu diversos premios e bolsas por parte de institucións comoa John Simon Guggenheim Memorial Foundation, a RockefellerFoundation, o National Endowment for the Arts, o New York StateCouncil on the Arts, Arts Electronica en Linz, Laser d’Or en Locarno,o Premi Nacional d’Arts Plàstiques concedido pola Generalitat deCatalunya e o Premio Nacional de Artes Plásticas 2005. Un dosgalardóns máis recentes é o Premio Velázquez das Artes Plásticas2009, outorgado polo Ministerio de Cultura español.

A súa obra exhibiuse en diversos museos, incluíndo o MoMA deNova York, o Berkeley Art Museum de California, o MuséeContemporain de Montreal, o Museo Nacional Centro de Arte ReinaSofía de Madrid, o Museo de Arte Moderna de Buenos Aires, oMuseu de Arte Moderna de Río de Janeiro e o Museu d’ArtContemporani de Barcelona. En canto á súa presenza en certamesinternacionais, cabe destacar a súa participación nas edicións VI e Xda Documenta de Kassel (1977, 1997), na Whitney Biennial ofAmerican Art (1991) e na 51.ª Bienal de Venecia (2005), así comonas de São Paulo, Lyon, Taipei, Gwangju e A Habana.

No 2015 foi convidado pola 72.ª edición de Festival de Cinemade Venecia a mostrar no espazo público o seu novo traballo DériveVeneziane, unha videoproxección dedicada á cidade de Venecia.

Desde o ano 2011 traballa no proxecto Asian Protocols cuxaprimeira parte foi presentada no Total Museum de Seúl en 2014, asegunda fase en 3331 Arts Chiyoda en Toquio no 2016 eproximamente desenvolverase e exhibirase a última parte doproxecto en China.

Durante o ano 2016 Muntadas traballou na continuación da súaobra About Academia (2011), que resultou nas dúas exposiciónshomónimas Activating Artifacts: About Academia, en De Appel,Ámsterdam, Holanda, e no Center for Art, Design and Visual Culture,University of Maryland, Baltimore, Estados Unidos. En xaneiro de2017 tivo unha exposición individual, Palabras, palabras…, nagalería Moisés Pérez de Albéniz, Madrid, e outra no mes de outubro,no OCAT de Shangai, onde exhibiu Muntadas Videoworks.

AANNTTOONNII MMUUNNTTAADDAASSNació en Barcelona en 1942 y reside en Nueva York desde 1971.Su obra aborda temas sociales, políticos y de comunicación, como larelación entre el espacio público y privado dentro de determinadosmarcos sociales o los canales de información y la forma en que sonutilizados para censurar o promulgar ideas. Presenta sus proyectos endistintos medios, como fotografía, vídeo, publicaciones, Internet,instalaciones e intervenciones en espacios urbanos.

Muntadas ha impartido y dirigido seminarios en diversasinstituciones de Europa y Estados Unidos, Latinoamérica y Asia.Destaca su larga trayectoria como profesor invitado del Programa deArtes Visuales en la Escuela de Arquitectura del MIT en Cambridge,Massachusetts, desde 1990 hasta 2014. Actualmente es profesor delInstituto Universitario de Arquitectura de Venecia.

Ha recibido diversos premios y becas por parte de institucionescomo la John Simon Guggenheim Memorial Foundation, la RockefellerFoundation, el National Endowment for the Arts, el New York StateCouncil on the Arts, Arts Electronica en Linz, Laser d’Or en Locarno, elPremi Nacional d’Arts Plàstiques concedido por la Generalitat deCatalunya y el Premio Nacional de Artes Plásticas 2005. Uno de losgalardones más recientes es el Premio Velázquez de las Artes Plásticas2009, otorgado por el Ministerio de Cultura español.

Su obra se ha exhibido en diversos museos, incluyendo el MoMAde Nueva York, el Berkeley Art Museum de California, el MuséeContemporain de Montreal, el Museo Nacional Centro de Arte ReinaSofía de Madrid, el Museo de Arte Moderno de Buenos Aires, elMuseu de Arte Moderna de Río de Janeiro y el Museu d’ArtContemporani de Barcelona. En cuanto a su presencia en certámenesinternacionales, cabe destacar su participación en las ediciones VI yX de la Documenta de Kassel (1977, 1997), en la Whitney Biennialof American Art (1991) y en la 51.ª Bienal de Venecia (2005), asícomo en las de São Paulo, Lyon, Taipei, Gwangju y La Habana.

En 2015 ha sido invitado por la 72.ª edición de Festival de Cinede Venecia a mostrar en el espacio público su nuevo trabajo DériveVeneziane, una vídeo proyección dedicada a la ciudad de Venecia.

Desde 2011 trabaja en el proyecto Asian Protocols, cuya primeraparte fue presentada en el Total Museum de Seúl en 2014, lasegunda fase en 3331 Arts Chiyoda en Tokio en 2016 ypróximamente se desarrollará y exhibirá la última parte del proyectoen China.

Durante el año 2016 Muntadas trabajó en la continuación de suobra About Academia (2011), que ha resultado en las dosexposiciones homónimas Activating Artifacts: About Academia, en DeAppel, Amsterdam, Holanda, y en el Center for Art, Design and VisualCulture, University of Maryland, Baltimore, Estados Unidos. En enerode 2017 tuvo una exposición individual, Palabras, palabras…, en lagalería Moisés Pérez de Albéniz, Madrid, y otra en el mes de octubre,en el OCAT de Shanghai, donde exhibió Muntadas Videoworks.

folleto exposicion Muntadas.qxd:Maquetación 1 5/2/18 09:56 Página 7

Page 8: MUNTADAS - cgac.xunta.galcgac.xunta.gal/documentacion/folleto exposicion Muntadas_Web.pdf · Muntadas acode, desde os seus inicios, á estratexia de ocupar o ... Planta primeira,

Strategies of Displacement both creates a landscape and is alandscape. It entails shifting the gaze towards memory andexperience. Muntadas (Barcelona, 1942) traces a route throughsuccessive rhythms and mutations which starts in the Venitian Lagoon,continues along the River Guadiana and Cape Finisterre, and invitesus to wander through interconnected projects, from different periods,around one single idea: getting lost, disappearing and leaving. In thisdrifting, the space-time of works is given by three concepts whichoverwhelm their meaning, impregnating the entire exhibition.

Muntadas’s current work cannot be understood without taking intoaccount his principles: one could say that his entire output comprises anenormous internal architecture, and an open, ongoing, conceptualframework. In line with his career, in this exhibition, the projects areactivated through interaction with the spectator, as posited by the workOn Translation: Warning (1999-...) “Warning: perception requiresinvolvenent”. Thus nine readings of works are offered which refractequivalences and reciprocities: La Siesta / The Nap / Dutje (1995),Double Exposure (1998-2007), On Translation: Fear/Miedo (2005),On Translation: Miedo/Jauf (2007), Media Sites / Monuments:Buenos Aires (2007), Situaciones (2008), Dérive Veneziane (2015),Guadiana (2017) and Finisterre (2017).

Since his early work of the nineteen-eighties, Muntadas hasresorted to the strategy of inhabiting the space of the mass media inorder to render the context visible and analyse the content of thecultural form. Muntadas edits his own wanderings. A constant reviewof the social map in his geographic-political coordinates in relation tothe media, he focuses his research and his discourse on this interstitialspace: the ‘between,’ the intersection of art, the social sciences andcommunication systems.

Nowadays, the landscape, as a sensitive projection over theterritory, is once again shown as a fertile domain for multidisciplinaryreflection. Muntadas delves into what we understand by vision and bylandscape. Back in the seventies, the artist proposed the term ‘medialandscape’ to denote this new ‘panoramic perspective’ whichemerged in the setting of urban spaces governed by the mass media.Since then, this media landscape has been the principal focus of hisexploration, developed through projects (time/site-specific) organisedinto thematic blocks which occur in time and a reinforce each other.

How to map a place today? How to establish categories of spacein the ambivalence infused by globalisation? Spaces of consumption,communication and circulation are developing at break-neck speed.The anthropologist, Marc Augé, goes as far as asserting that there is

no such thing as a territory, that it has been transformed into anillusion fed by globalisation, in which contemporary art participates.Muntadas takes this ambivalence to the extreme and transforms it intothe object of the artistic initiative.

If we understand ‘cartography’ as mapping a section of the landor sea surface, the exhibition internalises the fluidity of water. Theartist prepares non-linear maps recorded on video and inphotographs. In each work, he generates synaesthetic maps whichencourage a reading of the image and the examination of the textthrough three geometries: labyrinthine-undulating in Veniceintermittent in the Guadiana, horizontal-vertical in Finisterre. Losingone’s way. Disappearing. Leaving.

From the crossing of dynamic liquids in solid territories arises theresolve for absence. Muntadas moves about to seek out traces in thelandscape. A change of scenario. He selects three emblematicenclaves in which he inscribes images/texts. The three videos reflectan emerging critical space which manifests the loss of vision derivedfrom the acceleration. The artist films the touristic Venice, deserted,the horizon in Finisterre in time lapses during day and night, herecords to the satellite view of the discontinuous course of theGuadiana: visible, invisible.

One could say that in this exhibition, the artist performs adétournement, a strategy of misdirection regarding his own future.

LOSING ONE’S WAY. VENICEIn Dérive Veneziane (2015) the artist reveals a rare perspective, verydifferent from the Venice devoured by tourism. He wanders in silence,at night, in a negative city and at that moment he recovers navigationover the original urban layout. Muntadas’ long stays in Venice haveenabled him to work on the figure of the Venetian citizen, of the‘foreigner,’ the protagonist of the ‘ethnic landscape,’ a reflection onthat which the city does not possess. A travelling shot with nobeginning or end. In losing himself, he rediscovers the amphibian cityas a starting point, and perhaps also as an end point.

It is not the first time that Muntadas reflects on the city assailed bytourism, the cultural industry and the spectacle. In City Museum(1992-2011), the city appears as a producer of information ‘in whichcontemporary architecture has superseded the monument, rising upas the bearer of the symbol.’ Venice provides Muntadas with momentsof instrospection which, in line with Debord’s psycho-geography, giverise to this exhibition conceived as a ‘construction of situations.’

MUNTADASSTRATEGIESOF DISPLACEMENT

folleto exposicion Muntadas.qxd:Maquetación 1 5/2/18 09:56 Página 8

Page 9: MUNTADAS - cgac.xunta.galcgac.xunta.gal/documentacion/folleto exposicion Muntadas_Web.pdf · Muntadas acode, desde os seus inicios, á estratexia de ocupar o ... Planta primeira,

(DIS)APPEARING. GUADIANAAntoni Muntadas refers to Guadiana as ‘an intriguing, enigmaticriver, a river which appears and disappears, and along its pathcrosses all manner of spots and landscapes’. Many years havepassed since the Romans called it Flumen Anas (the river of the ducks)and, also, since the Omayyads added the word wadi (River inArabic). The river is divided into two large sections, and geographersstill disagree on the location of its source. Between Ciudad Real andAlbacete it runs underground, to reappear at the so-called Ojos delGuadiana (Eyes of the Guadiana), two circular bodies of water whichinvoke metaphors such as the moment of darkness forced by theshutter and which brings the image into being, or that of the artisthimself who appears and (dis)appears.

Seeing and not seeing are always in a relationship of reciprocitywith shadow and light, combining with the perception of encountersand misunderstandings of the subjects in displacements. The energyof the observation is suspended in a third interval: uncertainty.

Guadiana follows the course of the river from its source from theperspective of a satellite; it records the changes in the landscape itruns through, the significant enclaves on the frontier between Spainand Portugal, and concludes with the outflow into the Atlantic,between Vila Real de Santo António in Portugal and the Spanish townof Ayamonte.

The fluid displacement is confronted with the concept of frontier.A coming together which has its symbolic correspondence in the needof the economic élites to blur the territorial boundaries in orderincrease the flow of their possessions, to the detriment of the free flowof individuals, divided by a policy of fear.

LEAVING. FINISTERREFinis terrae, the westernmost point of Europe, the final pathway forthe Sun. The Milky Way marks the way of St James, a political, socialand religious interface for Western mediaeval man. The firstEuropean route promoted by Christianity, now reactivated the globaltourism. Slips, crossed meanings, translations...

The Modern Age starts with the discovery of the New Continent,which transforms the abyss into an opening: the promise of a newspace for immigration and the traffic of cultures. A new horizon ofpossibilities which invites us to leave.

In Finisterre (2017), Muntadas sets a limit on the classic idea oflandscape, which moves away from static contemplation in order topropose a new vision. He films the horizon over 24 hours, one minutefor each one. Frame, still shot of the sky /60 and sea /40. The lightgradually scales the darkness along a line of uninterrupted times.

MEDIA SITES / MEDIA MONUMENTSThe series of photographs in Media Sites / Media Monumentscommences in 1981 in Washington D.C. and includes a series ofother cities, such as Budapest, Buenos Aires, and the final one ofwhich is Rome. In the series, two times are contrasted: black andwhite images which record a historic event, accompanied by anothercolour image which refers to the same place at the present moment intime. Allusion is made to another type of displacement, to that of thepublic spaces that Muntadas erects in monuments, in which theattention of the media has acquired the power of making eventsappear and disappear. The artist subverts signs in spaces for

Guadiana, 2017 (film stills including quotations by Giorgio Agamben). Produced by MEIAC, Badajoz, 2017© Antoni Muntadas, VEGAP, Santiago de Compostela, 2018

folleto exposicion Muntadas.qxd:Maquetación 1 5/2/18 09:56 Página 9

Page 10: MUNTADAS - cgac.xunta.galcgac.xunta.gal/documentacion/folleto exposicion Muntadas_Web.pdf · Muntadas acode, desde os seus inicios, á estratexia de ocupar o ... Planta primeira,

collective use. For Muntadas, public space is a translated medium.Buenos Aires. Revisiting a place through a photograph, a place whichcontains a certain intensity, a media rumour. Architecture as aninterface for and witness of man’s actions. The ‘ultralight’ whichoccupies the space between image and memory becomes evident.

DOUBLE EXPOSURE Budapest, Almería, Lisbon, Bogotá, Venice and New York aresignature-cities which the artist-flâneur reads over the course of time.Muntadas redefines the concept of urban landscape in the constantroaming linked to his activity. Overflying reality alters thespatiotemporal coordinates, it provides thought with lucidity: leaving-getting lost-disappearing. The artist must distance himself fromlanguage and reveal the movement capable of constructing a newvisuality. Retinal double exposure as experienced by the traveller.

ON TRANSLATION: FEAR/MIEDO - ON TRANSLATION: MIEDO/JAUFMuntadas refers to borders, to migratory movements and to fear inOn Translation: Fear/Miedo, On Translation: Miedo/Jauf, as thatwhich occurs ‘before and after the violence.’ These are twodocumentaries, ‘television interventions,’ to be added to the forty plusworks related with translation (On Translation), with its filters andcomplexities. They are interviews conducted on both sides of twoborders: Tijuana-San Diego and Tangier-Algeciras. In the author’swords, they entail the analysis of the impact of the media on theopinions and perceptions of a number of anonymous protagonists. Acritical review resorting to headlines, books, films... on how thearchitecture of fear is constructed in private from the socio-cultural,politico-economic impact.

The artist creates a film-collage structured with the mass media, a‘construction’ based on documents, interviews, footage... which, pointby point, underscores the dependence mechanisms with which adirected thought operates. The tracks in the videos are references to thecontrol where communication is, ultimately, a weapon for dispossessingthe citizen of the possible common project, instilling fear in him.

Colonialism continues to highlight the difference in order to beperpetuated, by encouraging it to be the citizen himself who impedesthe unwanted immigration. Muntadas strips away some of the forceof this inertia in a search for affinities and reveals the metonymicscheme in which the immigrant is the same as the town.

Bridging the geographic proximity between Tijuana and San Diegoor between Tangier and Algeciras means the promise of accessing theFirst World. Situations which are similar and different, in the case of theStraits of Gibraltar, the difficult mutual understanding which derives fromreligion increases the chasm of separation.

SITUATIONSIn Muntadas’ own words, Situations is ‘a concatenation of scenariosof transit, of passage, the result of situations created in the normality

of the day-to-day, which we could relate among between each otherto redesign the contemporary landscape.’ In the explanation of thenon-place, the domesticated space is developed, where individuals insettings of waiting or transit are observed. The differences of eachlocation do not alter the general condition of the systematisedbehaviour that globalisation has imposed on humanity.

Modern power operates like a panopticon where citizen watchescitizen without questioning the reasons why. In these unwritten laws,stereotypical behaviours acquire absurd overtones which the artist’sastute eye perceives.

In the different series of Situations nothing changes, whether theyare airports, official buildings, leisure facilities… In all of them thesame actions are repeated, the same community structure stripped ofany personalised act, the methodical takes on an unprecedentedforce. A storyboard of the movements brought about by globalisation.

LA SIESTA / THE NAP / DUTJEA habit as popular as taking a nap is represented by Muntadas in awork from 1996, undertaken on the basis of an invitation from theAmsterdam Film Museum, the Joris Ivens Foundation and theMontevideo production company. The artist declared that the idea ofanalysing Ivens‘ notion of commitment seemed interesting as well asrelating it to the idea of travel, since Ivens filmed different politicalmoments, different situations. But La Siesta also harks back to Goya'ssleep of reason that produces monsters

The eye inverts its itinerant gaze and the ego is diluted into anintrovision. Along its course, the exhibition induces the Spectator tothe adventure of a new perspective; it challenges those wanderingbetween the works to perform an exercise of perception.

How can the landscape be defined? Despite attempting toobjectify a perspective, the landscape can understand it all. Its formis not delimited in advance; it is a projection of the mind, a mirror inwhich the memory works with time.

Muntadas employs a displacement to ask us about the landscapeand perception. In his work, the psychic dimension of that which isliquid points toward the constant transformation of the social being.Concerns converge in his research, where the projects call on flowing(drifting) to blur frontiers (codified cultural forms). The new meetingpoint (context) is a starting point where the outlines are diluted andthe new figures are displaced in the circulation of the water in theVenetian Lagoon, along the River Guadiana, and in the AtlanticOcean off the cape of Finisterre.

Alicia Chillida

folleto exposicion Muntadas.qxd:Maquetación 1 5/2/18 09:56 Página 10

Page 11: MUNTADAS - cgac.xunta.galcgac.xunta.gal/documentacion/folleto exposicion Muntadas_Web.pdf · Muntadas acode, desde os seus inicios, á estratexia de ocupar o ... Planta primeira,

ANTONI MUNTADASWas born in Barcelona in 1942 and has lived in New York since 1971.Through his works he addresses social, political and communicationissues such as the relationship between public and private space withinsocial frameworks, and investigates channels of information and theways they may be used to censor or promulgate ideas. His projects arepresented in different media such as photography, video, publications,the Internet, installations and urban interventions.

Muntadas has taught and directed seminars at diverse institutionsthroughout Europe and the United States, including the National Schoolof Fine Arts in Paris, the Fine Arts Schools in Bordeaux and Grenoble,the University of California in San Diego, the San Francisco Art InstituteCooper Union in New York, the University of São Paulo, and theUniversity of Buenos Aires. He has also been invited as a resident artistand consulting advisor at various research and education centersincluding the Visual Studies Workshop in Rochester, the Banff Centre inAlberta, Arteleku in San Sebastian, The National Studio forContemporary Arts Le Fresnoy, and the University of Western Sydney.He worked as a visiting professor at the Visual Arts Program in theSchool of Architecture at MIT in Cambridge, Massachusetts, from 1990to 2014. He is currently teaching at the Architecture Institute of Venice.

He has received several prizes and grants, including those of theJohn Simon Guggenheim Memorial Foundation, the RockefellerFoundation, the National Endowment for the Arts, the New York StateCouncil on the Arts, Arts Electronica in Linz, Laser d’Or in Locarno,the Premi Nacional d’Arts Plàstiques awarded by the CatalanGovernment and the Premio Nacional de Artes Plásticas 2005. One

of his most recent awards is the Premio Velázquez de las ArtesPlásticas 2009 granted by the Spanish Ministry of Culture.

His work has been exhibited in numerous museums, including TheMuseum of Modern Art in New York, the Berkeley Art Museum inCalifornia, the Musée Contemporain de Montreal, the Museo NacionalCentro de Arte Reina Sofía in Madrid, the Museo de Arte Moderno inBuenos Aires, the Museu de Arte Moderna in Rio de Janeiro and theMuseu d’Art Contemporani de Barcelona, while other internationalevents in which he has presented work are the VI and X editions ofDocumenta Kassel (1977, 1997), the Whitney Biennial of AmericanArt (1991), the 51st Venice Biennial (2005) and those in São Paulo,Lyon, Taipei, Gwangju and Havana.

In 2015 he was invited by the 72nd Venice Film Festival to show inthe public space his new work Dérive Veneziane, a video projectiondedicated to the city of Venice.

Since 2011 he has been working on the project Asian Protocols,which was first presented to the public in 2014 at the Total Museum inSeoul, Korea. The second stage took place at 3331 Arts Chiyoda in Tokyo,Japan in 2016, and the next step of the project will develop in China.

During 2016 Muntadas has worked to continue his artwork AboutAcademia (2011). This has resulted in the two homonymousexhibitions Activating Artifacts: About Academia, at De Appel,Amsterdam, The Netherlands, and at the Center for Art, Design andVisual Culture, University of Maryland, Baltimore, USA. In January2017 Muntadas has had a solo exhibition, Palabras, palabras…, atGalería Moisés Pérez de Albéniz in Madrid, and in October, anotherone at OCAT, Shanghai: Muntadas Videoworks.

Sketch for the exhibition Muntadas. Strategies of Displacement, CGAC, Santiago de Compostela, 2018© Antoni Muntadas, VEGAP, Santiago de Compostela, 2018

folleto exposicion Muntadas.qxd:Maquetación 1 5/2/18 09:56 Página 11

Page 12: MUNTADAS - cgac.xunta.galcgac.xunta.gal/documentacion/folleto exposicion Muntadas_Web.pdf · Muntadas acode, desde os seus inicios, á estratexia de ocupar o ... Planta primeira,

D.L.: C 96-20

18

XUNTA DE GALICIAPresidente da Xunta de GaliciaAlberto Núñez Feijóo

Conselleiro de Cultura, Educación e Ordenación UniversitariaRomán Rodríguez González

Secretario xeral técnicoJesús Oitavén Barcala

Secretario xeral de CulturaAnxo M. Lorenzo Suárez

CENTRO GALEGO DE ARTE CONTEMPORÁNEADirector Santiago Olmo

XerenteMarina Álvarez Moreira

EXPOSICIÓNComisariadoAlicia Chillida

CoordinaciónCruz Provecho (CGAC)Andrea Nacach (Muntadas Studio)

Asistente de comisariadoIdoia Hormaza

RexistroTeresa Jácome

TraduciónsJesús Riveiro, David M. Smith

MontaxeCarlos Fernández, David Garabal (CGAC)

Asesoría técnica da montaxeTono Areán, Madrid; Enric Franch, Barcelona

DeseñoCecilia Labella

CGGACCENTRO GALEGO DE ARTE CONTEMPORÁNEARamón del Valle Inclán 215703 Santiago de [email protected] / www.xunta.cgac.galaberto de martes a domingo de 11 a 20 h [luns pechado]

folleto exposicion Muntadas.qxd:Maquetación 1 5/2/18 09:56 Página 12