ModernMom Focus Vol.2 No.2 Chapter 2 February 2016
description
Transcript of ModernMom Focus Vol.2 No.2 Chapter 2 February 2016
Vol.2 No.2 / Chapter 2 February 2016
เจาของ : กลมบรษท อารแอลจ สรางสรรคโดย : นตยสาร ModernMom Contact Us กลมบรษท อารแอลจ 932 ถนนประชาชน แขวงวงศสวาง เขตบางซอ กรงเทพฯ 10800กองบรรณาธการ การตลาดและประชาสมพนธ โทรศพท 0 2831 8400, 0 2913 7555 ตอ 4420-4424, 3520, 3535 โทรสาร 0 2831 8499อเมล : [email protected]แผนกโฆษณา โทรศพท 0 2831 8400, 0 2913 7555 ตอ 3361, 3332, 3359, 3345, 4723 โทรสาร 0 2831 8477 อเมล : [email protected]
www.modernmommag.comwww.booksmile.co.thwww.issuu.comโดย search modernmom focus
สวสดคะคณแม ModernMom ทกทาน ModernMomในเดอนแหงความรกเบงบานชวนคณ
พอคณแมมาดแล ใหความรกและฟมฟกสมองของลก
กนคะ เพราะสมองเปรยบเหมอนหอบงคบการของชวต
ความมหศจรรยของสมองเรมตนตงแตในครรภนบตงแต
วนแรกคลอดสมองมน�าหนกประมาณ340กรมมเซลล
สมองนบแสนลานเซลล ทกเซลลเชอมโยงกน และยง
ลกนอยไดรบโภชนาการทด การสงเสรมทเหมาะสมตาม
วยจะยงท�าใหเซลลสมองเกดการเชอมโยง สรางเครอ
ขายใยประสาทใหมๆ แตกแขนงไปมากขน เมอเกดการ
สอสารระหวางเซลลมากเทาไหร กเทากบเปนการเพม
ความสามารถในการเรยนรในทกๆ ดานมากขนเทานน
ซงหนาทหลกของการดแลสมองของลกนอยเปนบทบาท
ของคณพอคณแมเปนหลกนะคะ...กอนจากกนในฉบบน
ขอฝากคณพอคณแมไวคะ “วนนคณดแลสมองลกนอย
แลวหรอยง”...แลวพบกนใหมฉบบหนานะคะ:D
ModernMom Focus
Chapter 1 :
Brain Boosterเพมศกยภาพแหงพลงสมอง
● แนวทางเพมศกยภาพแหงพลงสมอง - ออกกำาลงกายกนเถอะ - เพมคณภาพารนอนหลบ - ฟงดนตร - กนอาหารบำารงสมอง
● เพมพลงสมองตามชวงวย
● สดยอด 10 กจกรรมทำาแลวสมองด
3
“มการศกษาในตางประเทศทพบวาการออกก�าลงกายสมองในตอนเชาเพยงไมกนาทตอวน
เชน การเลนเกมปรศนาอกษรไขว การอานหนงสอพมพ หรอแมแตการนงดมกลนกาแฟชวยใหความจ�าดและปองกนการเกดโรคอลไซเมอรหรอความจ�าเสอมได
จากการเปดใหสมองสมผสสงตางๆ คอ รป รส กลน เสยง นนเอง ซงแนวทางในการกระตนใหสมองท�างานไดอยางมศกยภาพ”
อยางทเรารกนแลววาสมองของคนเราเรมพฒนาตงแตอยในครรภมารดาเมอคลอดออกมาจนถง3 ปแรก จำานวนเสนใยประสาทจะเพมขนนบลานลานเครอขายพรอมสำาหรบการพฒนาสมองสวนหนาในขวบปตอไป ระหวางการสรางเครอขายใยประสาท มการเชอมตอสอสารระหวางเซลลสมองขน เกดเปนความสามารถในการคดจดจำาเรยนรใชภาษามเหตผลเพมอยางตอเนองและมากขนเรอยๆเมอไดรบการกระตนทเหมาะสม แนวคดในการกระตนสมอง จงเปนเรองจำาเปนเพอใหประสาทสมผสสามารถเปดโอกาสไดจดจำาบางอยางเมอจดจำากเกดการเรยนรเกดการแยกแยะวเคราะหตามมาจนกลายเปนประสบการณทสำาคญในชวต
Chapter 2 >>
4
แนวทางเพมศกยภาพแหงพลงสมอง
ออกก�าลงกาย กนเถอะ
การออกกำาลงกายทำาใหเลอดไหวเวยนมากขน ทำาใหสมองพฒนาดขนดวยนกวชาการเชอวาคนทออกกำาลงกายสมำาเสมอ จะมสมองทคดไดเรวกวาคนทไมไดออกกำาลงกาย การออกกำาลงกายจงเปนปจจยสำาคญทงสำาหรบเดกและผใหญ
การออกก�าลงกายท�าใหเซลลสมองเชอมตอกนไดอยางมประสทธภาพมาก ระหวางการออกก�าลงกาย รางกายยงปลอยโปรตน Neurotophic (BDNF) ทกระตนการหลงเคมอกหลายชนดทเปนประโยชนตอสมอง โดยเฉพาะการผลตสารปกปองประสาทไมใหไดรบความเสยหาย งานวจยของยซแอล
Chapter 2 >>
6
การออกก�าลงกายมผลตออตราเตนหวใจ ซงปมออกซเจนไปยงสมอง ชวยใหฮอรโมนตางๆ ผลตไดอยางสมดล และท�าใหเซลลสมองเจรญเตบโตได จงเกดการเตบโตและเชอมตอของเซลลสมองและพฒนาความจ�าได
กรมวทยาศาสตรมหาวทยาลยจอรเจย
ท�าการศกษาถงวธบรหารสขภาพสมอง
เคลดลบการออกก�าลงกาย
เพอกระตนการท�างานของสมอง
ออกก�าลงกายในตอนเชาใหผลทดตอการเตรยมพรอมสมองกอนท�างาน
และจดการสลายความเครยดทตกคางในแตละวนไดเปนอยางด
การออกก�าลงกายประเภทแอโรบคและเตนร�า
ใหผลดตอรางกายและสมองไปพรอมกน
หากไมมเวลาออกก�าลงกายลองกระโดดเบาๆ เพยง 3-5 นาท
กชวยใหสมองท�างานดขนได
Chapter 2 >>
7
4 ชวโมงขนไปตอวน ส�าหรบผ ใหญ
9 ชวโมงตอวนส�าหรบเดกโต
16 ชวโมงตอวนส�าหรบทารก
เพมคณภาพการนอนหลบ
การนอนหลบชวยตงคาของสมองใหมความสมดลและเกดความคดทสรางสรรคอยเสมอ จำาเปนตอการฟนฟรางกาย ทงนการนอนหลบแบบ“หลบลก”ในเดกจะทำาใหเกดฮอรโมนการเจรญเตบโต(GrowthHormone)ซงคอยซอมแซมความเสยหายจากปจจยตางๆเชนจากรงสอลตราไวโอเลตความเครยดและความวตกกงวลการหลบลกทำาใหอารมณดและยงศกษาพบวาชวยปรบปรงความจำาใหดขนได
เปนตวเลขของชวโมงการนอนทจะท�าใหเกดประสทธภาพในการคดดขนในวนถดไป ขณะเดยวกน การอดนอนท�าใหเซลลสมองมการท�าลายเรวขน และสญเสยการเชอมตอความคดในเชงสรางสรรคดวย
งานวจยของมหาวทยาลยฮารวาด
Chapter 2 >>
8
เรองดดตอสมองเมอนอนหลบ ● การตดสนใจดขน เพราะสมองประมวลขอมลไดดกวาเมอนอนหลบเพยงพอ ● ความจำาดขนเพราะขณะหลบสมองไดสรางการเชอมโยงภาพทเคยเหนเขากบขอมลใหมๆและเกบไวในสมองอยางมนคง ● ความคดสรางสรรคมากขนเพราะการนอนหลบชวยเชอมโยงตอเซลลประสาทไดดขน ● สมองไดลางพษ จากการนอนหลบทซอมแซมเซลลทเสยหาย ลดความเสยงเกดโรคพารคนสนและอลไซเมอรจากสมองถกทำาลายได ● สมองแจมใสและอารมณด
1. นอนและตนใหเปนเวลาเดยวกนทกวน รางกายจะกระปรกระเปราจากนาฬกาชวภาพของรางกาย
2. นอนหลบไมสนทตองออกก�าลงกาย วนละ 20-30 นาททกวน จะท�าใหการนอนมคณภาพมากขน
3 . ห ลก เ ลยงอาหารท ม ส วนผสมแอลกอฮอลและคาเฟอน เชน ขนมรสกาแฟตางๆ ชอกโกแลตแบบเขมขน เพราะเปนตวกระตนใหตนตว ท�าใหหลบไมสนท
4. ผอนคลายกอนนอน เชนการอานนทานเบาๆ การอาบน�าอน การฟงเพลงสบายๆ ชวยใหหลบงาย หลบไดยาวนานขน
เทคนคการนอนหลบคณภาพเพอพฒนาสมอง
5. รบแสงแดดยามเชา แสงแดดจะชวยใหรางกายรเซทตวเองไดในแตละวน ท�าใหคนมปญหาการนอนหลบไดนอนหลบดขน
6. อยานอนเลนบนเตยง พาเดกๆ ออกไปท�ากจกรรมอนๆ ยงหองอนดกวา เชน การดโทรทศน เลนเกม เลนอนเตอรเนต แทปเลตและสมารทโฟน เพราะน�าไปสการนอนไมหลบทงสน
7. ควบคมอณหภมในหองนอน ใหสบายๆ และเหมาะกบสขภาพเดก ไมรอนหรอเยนเกนไป หากเปดแอรควรอยระหวาง 26-28 องศาเซลเซยส
Chapter 2 >>
9
นานมาแลวทมการคนพบวา “ดนตร”เปนสงสำาคญทชวยพฒนาสมองไดทงในทารกและผใหญโดยเฉพาะดนตรคลาสสคททำาใหเดกฉลาดขนไดดวยวาดนตรทำาใหเกดการเปลยนแปลงในการทำางานของสมองในสวนของคลนสมองทเชอมโยงกบหนวยเกบความจำาทำาใหมใจทเปดกวางใหกบการแกปญหาไดด
ฟงดนตร
Chapter 2 >>
10
สมองดจากดนตร ท�าใหเกด● ความจ�าดขน
● ความร ความเขาใจในสงตางๆ รอบตวดขน● การแกปญหาไดด
● มจนตนาการโลดแลนสงขน● อารมณด มความสขทางใจ
● ใจกวาง เปดรบการเรยนรทหลากหลายขน
เพลงคลาสสคท�าใหเดกม IQ สง มการเปดใชงานของวงจรเยอหมสมองเสนประสาททเกยวของกบฟงกชนความร ความเขาใจ และสงผลตอสขภาพในระยะยาวดวย ดงนนในบางประเทศ เชน สโลวาเกย มการน�าดนตรมาชวยทารกแรกเกดทคลอดนอกมดลก เพอฟนฟหนวยความจ�าดวย
ผลวจยของมหาวทยาลยSapienzaของกรงโรม
Chapter 2 >>
11
กนอาหารบ�ารงสมอง อาหารมสวนสำาคญในการเพมพลงสมอง โดยเรมไดตงแตลกนอยยงอยในครรภรบสารอาหารจากแมผานทางสายรกหลงจากคลอดแลวใน6เดอนแรกควรไดรบประทานนมแมซงมสารอาหารมากพอใหลกนอยไดเจรญเตบโตทงรางกายและสมอง ในวยหลง6เดอนเปนตนไปเมอลกรบประทานอาหารไดแลวเปนเวลาทตองเตรยม อาหารคณภาพสำาหรบสมองซงคออาหารทอดมไปดวยสารตานอนมลอสระ, โคลน, กรดโอ เมก า 3 , ไข มน ,คารโบไฮเดรต,DHA,ARA,โฟเลต, วตามน, ธาตเหลกและไอโอดน ทงหมดนคอสารอาหารพนฐานทจะชวยใหสมองทำางานไดสมบรณ
Chapter 2 >>
12
เทคนคกนอยางไรใหสมองด1. ดมน�า 7-8 แกวทกวน และจบน�าบอยๆ 2. ทานเนอสตวแบบไมตดมนมากเกนไป3. เลยงไขมนอมตวเขาไว กนไขมนดจากปลา วตามน นมถวเหลอง เปนตน
แรธาตในอาหารชวยบ�ารงสมอง
ดเอชเอ (DHA)
เออารเอ (ARA)บ�ารงสายตา ประสาทสวนกลาง
พฒนาประสาททง 5 พบไดใน :
น�านมแม อาหารทะเล เชน แซลมอน ปลาทนา
ปลาน�าจดบางชนด เชนปลาชอน ปลาสวาย
วตามน บ 12(Vitamin B12)
ปองกนความผดปกตของระบบประสาท
พบไดใน : ตบ ไต เนอสตว
โคลน(Choline)
บ�ารงสวนประกอบเยอหมเซลล เยอหมสมอง กลามเนอ เซลลประสาท สรางสารสอประสาท ชวยความจ�า
พบไดใน : พชไดแก ถวเหลอง ถวลสง
จมกขาว กะหล�าปล กะหล�าดอก ฯลฯ ในเนอสตวเชน ตบ สมอง
หอย เนอสตว ปลา
ธาตเหลก(iron)
สรางฮโมโกบน ชวยล�าเลยงออกซเจนของ
เซลลเมดเลอดแดงไปยงสมองและสวนตางๆ ของรางกาย
พบไดใน : น�านมแม ในเนอสตว เชนเครองในสตว ตบ และพช
เชน ขาวโอต เตาห ถวเหลองถวแดง
โฟเลต(Folate)
สรางเมดเลอดแดง สงเสรมการท�างานของระบบประสาท
พบไดใน : ผกใบเขยวทกชนดและผลไม
ไอโอดน(Iodine)
ใชในการสรางไทรอยดฮอรโมน และไทรอกซน ทเสรมสรางการเจรญเตบโตของสมอง
ประสาท และเนอเยอรางกายพบไดใน :
อาหารทมไอโอดน เชนปลาทะเล กง หอย ป
และเกลอไอโอดน
4. เลยงอาหารส�าเรจรป ซงมสวนผสมผงชรสท�าลายสมองได5. กนโปรตน ขาว ผกและผลไมใหไดทกวน
Chapter 2 >>
13
เพมพลงสมองตามชวงวย
เทคนคการเพมพลงสมอง สามารถท�าไดกบเดกทกชวงวย ตงแตลกนอยยงอยในครรภ จนกระทงเตบโต
รวมถงผใหญอยางคณพอคณแมกสามารถเพมพลงสมองไดทกชวงเวลาเชนกน
Chapter 2 >>
14
เพมพลงสมองเดก 4 – 6 เดอน ชวยทารกใหออกกำาลงกาย ดวยการพลกตวเดก กระตนการฝกควำาหงาย ขยบแขนลกไปมาหรอถบออกไปในทานอนหงายโดยใชฝามอกระตนการเหยยดขา หรอจดทาทางโดยฝกโยกตวลกไปขางหนาขางหลงดานขางชวยกระตนสมองใหพฒนาระบบการทรงตวไดด
เคลดลบกระตนสมองเดกใน 10 นาท : วางลกบนทนอนในทาเหยยดแขนขา จบแขนลกยกขนลงไปมาทงสองขาง สลบกบ จบขา แลวยกขนลงไปมาเชนกน
เพมพลงตงแตตงครรภ พดคยกบลกนอยตงแตอยในครรภ เพอใหพนทสมองทารกเขาใจการพด ปอนขอมลดานภาษาแมควรรบประทานอาหารทมประโยชนทำาจตใจใหแจมใส และนอนหลบใหมาก จะเตรยมสมองลกใหพรอมอยางสมบรณและแมทองตองระวงอยางมากทจะไมใชยารกษาโรคแบบซอเองเพราะมยาบางชนดทำาลายสมองลกไดเชนเดยวกบยาเสพตดแอลกอฮอลและบหร
เคลดลบกระตนสมองเดกในครรภ ได ใน 10 นาท : นงเกาอโยก และพดคยกบลกนอยดวยเสยงสงต�า ท�าใหเซลลสมองพฒนาและเรมการจดจ�าเสยงแม
เพมพลงสมองเดกแรกเกด – 3 เดอน การไดยนและการมองเหนคอหวใจสำาคญของการเรยนรนอกจากพดคยกบลกแลวลองเปดโลกของเสยง เชนดนตร เสยงนกรอง เสยงพดคยพอแมพรอมสมผสลกใหมากทสดจะทำาใหเซลลสมองมการพฒนาไดอยางรวดเรวโดยเฉพาะการนวด ไกวเปล ตบหลงเบาๆ หรอยดเสนยดสายเดกทารกชวยกระตนระบบประสาทสวนกลางได
เคลดลบกระตนสมองเดกใน 10 นาท : วางลกบนทนอน ยนหนาเขาใกล สบตา ยนหนาเขาใกลลกแลวยมให ชวยกระตนสมองควบคมประสาทสมผสไดด
Chapter 2 >>
15
เพมพลงสมองเดก 10-12 เดอน เดกวยนมพฒนาการเคลอนไหวไดมากขนรจกการสรางสมดลของรางกายมากขนระบบการทรงตวพฒนาขน ใชกจกรรมกระตนสมองดวยการฝกคลานการสำารวจคนหาเลนกบพนเอยงๆเลนกบบนไดฝกเกาะดนการยอเขาและยนทกการเคลอนไหวจะสรางการคดวเคราะหในสมองมากขนรวมถงกจกรรมการเลยนแบบทำาทาปรบมอ เขยาของ รบรจงหวะเพลง รองเพลงใหฟงชวนลกเตนรำาเปนตนชวยใหสมองควบคมการมองเหนการทรงตวการคดและวเคราะหทำางานไดเรวขน
เคลดลบกระตนสมองเดกใน 10 นาท : หาลกบอลใหลกฝกเตะ แมจะฝกยนดวย ขาขางเดยวและดวยการเกาะราว จะชวยสมองควบคมการทรงตวท�างานดขน
เพมพลงสมองเดก 7 – 9 เดอน หลง6 เดอนเปนตนไป ทารกเรมพลกตวควำาไดแลวการอยทาควำาชวยกระตนพฒนาการ สมองไดด กระตนการปนปาย เคลอนไหวและ เรมตนการนงซงจะเกดขนเมอมการทำางาน ประสานกนระหวางการรบรของสายตากบทาทางของตวเอง เดกวยนฉลาดไดงายๆ ดวยการฝกขามสงกดขวาง การคลานขนลงบนได ปนปายของเตยๆ ทปลอดภย และฝกพฒนาการการใชมอใหมากขนจะสมพนธกบการทำางานของสมองใหมศกยภาพมากขน
เคลดลบกระตนสมองเดกใน 10 นาท : หากลองใหญๆ สกใบ ท�าใหมสสนนา สนใจ ชวนเดกคลานเขาไปในกลอง กระตนการเรยนรดานการกะระยะหางของรางกายกบวตถรอบตว กระตนสมองดานประสาทสมผสและการปรบระยะสายตาไดด
Chapter 2 >>
16
เคลดลบกระตนสมองเดกใน 10 นาท : จบลกนงตก ยกขาของเดกขนมา 1 ขาง ยกไขวเตะขนสง แลวสลบไปมา ระหวางท�าควรรองเพลงไปดวย กระตนการท�างานระบบประสาทไดด
เคลดลบกระตนสมองเดกใน 10 นาท : หาอปกรณกลอง พรอมไมต 1 อน ใหฝกตตามจงหวะ พรอมรองเพลง หรอทองกลอน เพอ ชวยกระตนประสาทไดเปนอยางด
เพมพลงสมองเดก 3-4 ขวบ เขาสวยอนบาลซงเดกจะซน ไมชอบอยนงชอบเคลอนไหว เหมาะมากทจะชวนออกกำาลงกายทกวนตอนเชา กระตนสมองใหทำางานไดดผสมผสานการฟงเพลงดวยการเตน สอนทำาทาประกอบเพลง การพดคย เลาเรอง ถามตอบ ทายปญหา ทำาใหสมองเชอมโยงความคดเชงวเคราะหไดด
เพมพลงสมองเดก 1-2 ขวบ เปนวยทเดกมการทำางานสมองประสานกน ทงซกซายและขวา เคลอนทคลองขน สนกกบ การสำารวจสงตางๆ มากขน กระตนประสาท สมผสดวยการกระตนการเดนพาไปเดนเลนวงเลนขนลงพนลาดเอยง เดนเรวๆวงไลกนฟงดนตรเสยงเพลงเตนตามจงหวะออกกำาลงกายเลนนำา และอานหนงสอ ทำาใหเดกฉลาดและม การทำางานสมองดยงขน
Chapter 2 >>
17
นอกจากกจกรรมส�าหรบเดกเลกแลว กจกรรมในชวตประจ�าวนอยางงายๆ
ทชวยกระตนศกยภาพการท�างานของสมองใหแกคณพอคณแมหรอผปกครอง ไดแก
สดยอด 10 กจกรรมท�าแลว
สมองด
Chapter 2 >>
18
1. นงสมาธ : การท�าสมาธชวยเพมไอคว ลดความเครยด สงเสรมการท�างานระดบสงของสมอง ท�าใหสมองท�างานอยางมประสทธภาพไดสงสด
2. วาดรป : กระตนการท�างานสมองซกขวา เพมพลงสรางสรรค กระตนแรงบนดาลใจ ท�าใหสมองท�างานมประสทธภาพ
3. เรยนรภาษาใหมๆ : เมอตองรบรภาษาใหม การฝกพด ฝกฟง ท�าใหเกดการเรยนรมากขนในโครงสรางสมอง ท�าใหเรยนรทกษะตางๆ เรวขนไปดวย
4. หวเราะ : การหวเราะท�าใหรางกายปลอยเอนดอรฟน สารเคมทมผลดตอสมอง ลดความเครยด อารมณด
5. เปลยนสภาพแวดลอม : สมองถกกระตนใหเกดการคด มประสทธภาพดขน เชน ขบรถเสนทางใหมๆ ไปท�างาน จดมมท�างานใหม กนขาวรานใหม เปนตน
6. เลนเกมอกษรไขว : ปรศนาทาทายการท�างานของสมองบนทกความจ�าเกยวกบค�า เพอกระตนใหสมองท�างานเตมท
7. อานหนงสอ : ดดซบขอมลซงทาทายการคด การจ�า และทกษะภาษา ท�าใหสมองท�างานไดดขนอยางนาทง
8. งบระหวางวน : ลองงบชวงกลางวนสก 15-30 นาท สมองจะไดรบการพกผอนและกลบมาท�างานอยางยอดเยยมหลงตนนอน
9. กนอาหารเชา : อาหารเชาส�าคญตอสมอง เพราะสมองไมไดสะสมพลงงานไวเหมอนสวนอนๆ ของรางกาย กนอาหารเชาทกวนจะท�าใหคดเลขไดเรวขน
10. ดมน�าผลไมคนสด : ผลไมสดฟนฟเซลลสมอง ท�าใหสดชน มสารอาหารบ�ารงสมองและท�าใหอารมณแจมใสขน
Chapter 2 >>
19
ทจรงยงมกจกรรมอกไมนอยทชวยกระตนการทำางานของสมองซงขนอยกบเวลาโอกาสและความชอบในกจกรรมเหลานนแตสงสำาคญทจะทำาใหสมองทำางานไดอยางมศกยภาพนอกจากอาหาร อากาศการออกกำาลงกาย แลว คอการทำาจตใจใหแจมใสอารมณดอยเสมอจะชวยใหสมองมประสทธภาพไดในระยะยาวหรอตลอดชวตไดดวยคะ
ขอมลอางองhttp://articles.mercola.com/sites/articles/archive/2012/05/17/good-brain-health-tips.aspxhttp://www.huffingtonpost.com/2014/09/28/brain-sleep-_n_5863736.htmlhttp://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-3112339/How-listening-Mozart-boost-memory-Classical-composer-s-music-linked-increase-brain-wave-activity-beats-Beethoven.html
Chapter 2 >>
20