MİKOBAKTERİ (MYCOBACTERIUM)

İNFEKSİYONLARI

Mycobacterium tuberculosis insan

M.bovis sığır

M. avium subs. avium kanatlı

M. microti sıçan

M. marinum balık

TÜBERKÜLOZ

(VEREM)

M.avium subsp.paratuberculosis

sığır,koyun,keçi PARATÜBERKÜLOZ

M. leprae LEPRA

(CÜZZAM)

insan

Gram pozitif, çomak Hareketsiz Sporsuz Kapsulsüz

ETİYOLOJİ

* aside dirençli

(Ziehl Neelsen boyama)

Mikobakterilerin L formları da vardır ( Much granülleri).

Freund’un tam adjuvanı.

• Hücre duvarında bulunan mikolik asitlerce oluşturulan kopmleks ve zengin lipid tabakası pH direnci, makrofajlar içerisinde canlı kalma özelliği kazandırır.

• Mikobakterilerin hücre duvarı bileşenleri immunostimulandır.

Üreme özellikleri

Lowenstein Jensen

Middlebrook 7H9 ve 7H10 agar

Herrold Besiyeri

Dubos

M. bovis 5-8 hafta

M. tuberculosis 3-4 hafta 37°C

M. avium 2-3 hafta 40°C

* aerob

ETİYOLOJİ

Dayanıklılık özelliği

Balgam 3 ay

Mera,toprak, gübre 2-6 ay

Pastörizasyon ısısı ????

135 ºC'de 2-6 saniye

UHT

Türkiye’ de pastörizasyon ısıları

72-75°C de 15-20 sn.

63-65 °C de 30 dk.

SIĞIR TÜBERKÜLOZU

AKCİĞER

diğer organ ve dokular KAZEÖZ TÜBERKÜL

KRONİK,

BULAŞICI,

ZOONOZ

EKONOMİK KAYIP

• buzağılama oranı azalır

• süt verimi düşer (% 20)

• tüberkülozlu anadan doğan yavru ölür ya da infekte doğar

hayvansal protein kaynaklarını olumsuz etkiler, hayvan ve hayvansal ürün ticaretine engel olur

ZOONOZ

fiziki yetersizlik işgücü kaybı tedavi giderleri

Bakteriyolojik ve DNA benzerlikleri olan türler kompleks başlığı altında toplanmıştır.

Mycobacterium bovis

Etken Mycobacterium tuberculosis kompleks içerisinde bulunur

Etken:

Mycobacterium tuberculosis kompleks üyeleri: • M. tuberculosis • M. bovis • M. microti • M. africanum • M. canettii

EPİDEMİYOLOJİ

• ahırlarda çok sık birarada bulunma

• tek yönlü besleme

• kirli hava

• yetersiz havalandırma

• kötü hijyenik koşullar

Avustralya Danimarka İsveç Norveç Finlandiya

eradike

İnfeksiyon kaynağı infekte hayvanlar

AC tb burun akıntısı

balgam öksürük

Sindirim tb dışkı

Üriner tb idrar

Genital tb genital akıntı

süt sperma

Deri tb akıntı

EPİDEMİYOLOJİ

Bulaşma

* KONGENİTAL

* SOLUNUM

* SİNDİRİM

* GENİTAL

* DERİ

EPİDEMİYOLOJİ

PATOGENEZ

Mycobacteri

primer effekt

primer kompleks

erken generalizasyon

açık AC tb

hemoptisi

generalize milier tüberküloz

SEMPTOMLAR

AC tb

• kuru, kısa öksürük *

• iyi iştah, ilerleyen zayıflık

• halsizlik, yorgunluk

• solunum güçlüğü *

• solunum sayısında artış *

• öksürük şiddetli

• kanlı, mukopurulan burun akıntısı

SEMPTOMLAR

Sindirim tb

• ağız, damak, dil, yutak lezyon

• çiğneme güçlüğü

• yutma güçlüğü

Meme tb

• kanlı dışkılama

• karın ağrısı

• mastitis

TANI

• KLİNİK kronik zayıflama ????

• NEKROPSİ kazeifiye, kalsifiye tüberküller

• LABORATUVAR TANI

- Bakterioskopi (Ziehl-Neelsen boyama)

- Kültür

- Allerjik test (tuberkulin testi) - Serolojik test (ELISA)

- Gama interferon testi - PCR

traş

deri kalınlığının ölçümü

0.1 ml mammalian ppD tuberkulin İD

72 saat sonra değerlendirme

3 mm’ den az (-) 3-4 mm Ş 4 mm’den fazla (+)

TANI TUBERKULİN TESTİ

Türkiye’ de Tüberkülin Testi Değerlendirme Kriterleri

BCG aşılılarda 0-5 mm Negatif 6-14 mm BCG pozitifliği 15 mm ve üzeri Pozitif, infeksiyon (+)

BCG aşısızlarda 0-5 mm Negatif 6-9 mm Şüpheli reaksiyon; 1 hafta sonra test tekrarı, 6-9 mm negatif 10 mm ve üzeri Pozitif Bağışıklığı baskılanmış kişilerde 5 mm ve üzeri pozitif kabul edilir

TEDAVİ YOK

* BİLDİRİMİ ZORUNLU

* TAZMİNATLI

Tuberkulin ile (+) 3/4

Açık AC tb 2/4

5996 sayılı VETERİNER HİZMETLERİ, BİTKİ SAĞLIĞI, GIDA VE YEM KANUNU

* ŞARTLI KESİM !!!!

Yaygın (kas, lenf yumruları, iç organlar, göğüs-karın boşluğu)

tuberküloz lezyonu saptanan etler İMHA !!!!!

* KARANTİNA (Test sonucu (-) çıkan hayvanlara 2 ay sonra

yeniden Tuberkulin uygulanır. 2. kez (-) ise karantina kaldırılır)

* Yem ve altlıklar yakılır

* Sütler imha edilir

* Ahırlara dezenfeksiyondan sonra hayvan alımı

KORUMA

AŞI

Hayvan yok

İnsan BCG

KORUMA-KONTROL

▪Vet.Hek. kontrolü

▪ iyi bakım, besleme

▪ kontrolsüz hayvan girişi

▪ kalabalık ahır

▪ havalandırma

▪ sık dezenfeksiyon

▪ sağlıklı inek sütü ile besleme

▪ sağımcı, bakıcı kontrolü

▪ 6 ayda bir Tüberkülin

PARATUBERKULOZ

(JOHNE’S DISEASE)

SIĞIR-KOYUN-KEÇİ ve Diğer Ruminantlar

Kronik, bulaşıcı

Granülomatöz Enteropati nedeniyle BARSAK cidarında kalınlaşma ve buna bağlı diare

Hızlı kilo kaybı

ZOONOZ ??????

ETİYOLOJİ

Mycobacterium avium subsp. paratuberculosis

ETİYOLOJİ

Finlayson

Herrold’s Egg Yolk Besiyeri

Üreme özellikleri

37°C de 5-6 hafta

(Mycobactin-P katkılı)

Radyoaktif işaretlenmiş substratlar içeren besiyerlerinin kullanıldığı otomatik sistemler de mevcuttur.

EPİZOOTİYOLOJİ

infeksiyon kaynağı infekte hayvan

dışkı süt

semptomların başlamasından önce

Irk, iklim ve çiftlik şartları hastalığın epidemiyolojisinde önemlidir. İnfeksiyon, maymun ve tavşan gibi tek mideli hayvanlarda da rapor edilmiştir.

bulaşma SİNDİRİM

EPİZOOTİYOLOJİ

BUZAĞIlar duyarlı

infekte hayvan dışkısı ile kontamine yem yeme

infekte hayvandan süt emme

ileum

PATOGENEZ

yangı

intestinal duvarda kalınlaşma

gıda emiliminde azalma

diare

hızlı kilo kaybı

SEMPTOMLAR

inkubasyon süresi 2 yıldan fazla *

• iştah iyi, hızlı kilo kaybı

• diare *

• halsizlik, yorgunluk

• deri kuru

• tüyler karmakarışık, parlaklığını kaybeder

SEMPTOMLAR

diare nedeniyle

- fazla su kaybı

- zayıflamada artış

- gluteal kaslarda çökme

- gözlerde içe çökme

uzun süren olgularda

son dönem

yere yatma, kalkamama, DEKUBİTİS

SEMPTOMLAR

- diare başladıktan birkaç hafta sonra ÇENE ALTINDA ÖDEM

NEKROPSİ

hafif

ince barsakların son kısmı

kalın barsak patolojik bozukluk

ilerlemiş

• mideden anüse kadar patolojik bozukluk

intestinal mukozada 4-5 katı kalınlaşma, kıvrılma

BEYİN görüntüsü !!

• mezenterik lenf yumrularında büyüme

TANI

1. KLİNİK tanı yardımcı

2. NEKROPSİ bulguları yardımcı

3. LABORATUVAR TANI

• Bakterioskopi: rektum mukozasından kazıntı

Ziehl-Neelsen boyama

• Kültür

• PCR

• Allerjik tanı: paratuberkulin (johnin) testi

• Serolojik testler: ELISA, Komplament Fikzasyon

TANI

PARATUBERKULİN (JOHNIN) TESTİ

ppD johnin – avian ppD tuberculin

0.2 ml ID

3 mm’ den az (-) 3-4 mm Ş 4 mm’den fazla (+)

KORUMA-KONTROL

yılda 2 kez paratuberkulin testi

sürüye sertifikalı hayvan girişi

MYCOPAR 30 günlükten küçük buzağılara