Ligjërata 11 - Kolegji Globus

50
Ligjërata 11 Analiza rasti te vendim-marrjese se menaxhmentit bazuar ne te dhenat e kontabilitetit ,Kostot e rëndësishme të vendimmarrjes Kostot relevante për vendimmarrje afatshkurtër

Transcript of Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Page 1: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Ligjërata 11

Analiza rasti te vendim-marrjese se

menaxhmentit bazuar ne te dhenat e kontabilitetit

,Kostot e rëndësishme të vendimmarrjes

Kostot relevante për vendimmarrje afatshkurtër

Page 2: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Përllogaritja diferenciale

• Cili është dallimi në mes të shpenzimeve të

diferencës dhe të shpenzimeve diferenciale.

• Shpenzimet e diferencës paraqesin diferencën në

mes të shumës së tërësishme të shpenzimeve të një

shkalle të shfrytëzimit të kapaciteteve dhe të shumës

së tërësishme të shpenzimeve të shkallës së

mëparshme të shfrytëzimit të kapaciteteve,

• Shpenzimet diferenciale janë shpenzimet mesatare

për njësi të produktit të prodhuar në shkallën e

caktuar të punësimit.

Page 3: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Shpenzimet diferenciale

• Shpenzimet diferenciale përllogariten në atë mënyrë që shpenzimet e diferencës ndahen me numrin e njësive të prodhuara në shkallën e caktuar të punësimit.

SH' - SH

Shd = ---------------

S' - S

ku:

Shd - shpenzimet diferenciale

SH' - shpenzimet e tërësishme të shkallës së re të punësimit

SH - shpenzimet e tërësishme të shkallës së vjetër të punës.

S' - sasia e produkteve të shkallës së re të punësimit

S - sasia e produkteve të shkallës së vjetër të punësimit

Page 4: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Përllogaritja diferenciale

Shembull 1: Një kompani punon me kapacitet të plotë, me ç'rast prodhimet e veta i shet nga 2,00 € për copë. Sasia e prodhuar është 10.000 copë me strukturë vijuese të kostove/shpenzimeve.

_________________________________________

Shitja (10.000 x 2) 20.000

- Kosto variabile 13.000

Puna 8.000

Materiali 5.000

----------------------

= Marzha e kontributit 7.000

- Shpenzimet fikse 3.000

----------------------

= Neto profiti 4.000

======================================

Page 5: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Përllogaritja diferenciale

• Ndërkohë kompania ka marrë ofertë për prodhimin e sasisë plotësuese prej 3.000 copë me çmim prej 1,80 €. Pranimi i kësaj oferte do të shkaktojë shpenzimet plotësuese fikse në shumë prej 800,00 € si pasojë e marrjes me qira të një makinerie plotësuese si dhe e pagesës pas orarit të punës për 20 % në formë të shpenzimeve direkte. Para ndërmarrjes parashtrohet dilema e pranimit apo mospranimit të kësaj oferte. Në bazë të përllogaritjes përmes shpenzimeve diferenciale, ndërmarrja mund të zgjidhë këtë dilemë.

Page 6: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Përllogaritja diferenciale

Nr.r. Përshkrimi Shkalla prezent. e prodhimit Shkalla projekt. e prodhimit Diferenca

( 10.000) (13.000) ( 3.000)

1. Shitja 20.000 25.400 5.400

2. Puna 8.000 10.880 2.880

3. Materiali 5.000 6.500 1.500

4. - Shp. Variabile (2 + 3 ) 13.000 17.380 4.380

5. = Mar. e kontrib. ( 1 – 4 ) 7.000 8.020 1.020

6. - Shpenzimet fikse 3.000 3.800 800

7. = Neto profiti ( 5 – 6 ) 4.000 4.220 220

Page 7: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Shpenzimet margjinale

• Shpenzimet margjinale tregojnë se çka do të

ndodhë me shpenzimet totale kur ne

vendosim të rrisim prodhimin për një njësi.

• ShM = ShT për N njësi – ShT për (N-1) njësi

Page 8: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Shpenzimet margjinale

• Për qëllime praktike dhe me qëllim të

zhvillimit të sistemit të përllogaritjes

margjinale, lejohet zëvendësimi i

shpenzimeve variabile me shpenzimet

margjinale, sepse analiza e vërtetë

margjinale operon me shpenzimet

mesatare variabile në rolin e

shpenzimeve margjinale.

Page 9: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Përllogaritja margjinale

• Përllogaritja margjinale bazohet në parimet e Direct Costing-ut, do të thotë në aplikimin e marzhës së kontributit në procesin e shpërndarjes së shpenzimeve fikse,

• Në praktikë, përllogaritja margjinale është e njohur si “përllogaritja e mbulimit të shpenzimeve fikse pjesë - pjesë.

• Teknika e përllogaritjes e cila bazohet në lëvizjen e shpenzimeve, e njohur si përllogaritje margjinale, është teknikë logjike për procesin e marrjes së vendimeve afariste.

Page 10: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Përllogaritja margjinale

• Përllogaritja margjinale në mënyrë të

shprehur eksponon shpenzimet sipas

vendeve, përkatësisht sipas zonave të

përgjegjësisë, që në fakt imponon përdorimin

e një varianti të ri të kontabilitetit -

kontabilitetin e përgjegjësisë,

• Përllogaritja margjinale është shumë më e

sigurtë për udhëheqjen e politikës afariste

sidomos në lëmin e politikës së marrjes së

vendimeve afariste.

Page 11: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Përllogaritja margjinale dhe

marrja e vendimeve

• Shumica e problemeve tipike në të cilat përllogaritja margjinale mund të shfrytëzoj informatat për marrjen e vendimeve afariste, janë probleme të cilat mund të ndërlidhen njëra me tjetrën, kështu që parimet të cilat janë aplikuar në njërin problem, lehtë mund të aplikohen edhe më zgjidhjen e problemeve tjera respektivisht në marrjen e vendimeve tjera afariste. Problemet lidhur me marrjen e vendimeve afariste mund të analizohen sipas shkallëve vijuese:

Page 12: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Përllogaritja margjinale dhe

marrja e vendimeve

• Të vërtetohet se shpenzimet fikse do të mbesin të pandryshuara,

• Nëse është e domosdoshme, të ndahen shpenzimet fikse nga ato variabile,

• Të kalkulohen të ardhurat, shpenzimet margjinale dhe marzha e kontributit për secilën alternativë veçanërisht,

• Të vërtetohet se a ekzistojnë faktorë kufizues, e nëse ekzistojnë, të kalkulohet kontributi për njësi të faktorëve kufizues.

• Në fund, të zgjidhet alternativa e cila do të maksimalizoj marzhën e kontributit

Page 13: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Analiza margjinale

Lizingun apo shitjen e pajisjeve.

Mos vazhdimin e ndonjë segmenti jo profitabil.

Prodhimi apo blerja e pjesës së nevojshme.

Zëvendësimi i asetit të përdorshëm fiks.

Prodhimi i mëtejmë apo shitja e menjëhershme e produktit.

Pranimi I ofertës me çmim special.

Analiza margjinale përdoret për analizimin:

Page 14: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Analiza margjinale

Vendimi

Analiza

margjinale

Alternativa A

apo

Alternativa B

E ardhura margjinale

– Kosto margjinale E ardhura apo humbja

margjinale

Page 15: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Konceptet e kostos për

vendimmarrje

Kostot e pashmangshme kurr nuk janë

relevante: Kostot e depozituara.

Kostot e ardhshme që nuk dallojnë në mes alternativave.

Kosto relevante janë kostot që dallojnë

brenda alternativave. Kostot relevante janë të

shmangshme – kostot do të eliminohen në

tërësi apo pjesërisht duke zgjedhur një

alternativë ndaj tjetrës.

Page 16: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Identifikimi i kostove relevante

Kostot e depozituara – kosto të cilat tashmë

janë shkaktuar dhe të cilat nuk mund të

shmangen pavarësisht se çka vendos

menaxheri të bëjë. Mirë, unë i kam definuar

të gjitha kostot që

përcillen me alternativat

që do të marrim në

konsiderim.

Shum mirë! Ajo çka duhet tani të bëjmë është të eliminojmë të gjitha kostot e

depozituara.

Page 17: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Verifikim i shpejtë

Në vendimin se a do të bleni veturë të re duke e

shitur të vjetrën, apo do ta mbani veturën e vjetër,

cilat nga vijueset janë kosto të depozituara?

a. Kosto e regjistrimit të veturës së re.

b. Kosto e regjistrimit të veturës së vjetër, vitin

tjetër, nëse e mbani atë.

c. Shuma që ju keni paguar për veturën e juaj të

vjetër,

d. Shuma që ju keni paguar për riparimin e

veturës së vjetër mujajin e fundit, nëse ju keni

vendosur për ta shitur atë.

Page 18: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Në vendimin se a do të bleni veturë të re duke e shitur

të vjetrën, apo do ta mbani veturën e vjetër, cilat nga

vijueset janë kosto të depozituara?

a. Kosto e regjistrimit të veturës së re.

b. Kosto e regjistrimit të veturës së vjetër, vitin tjetër,

nëse e mbani atë.

c. Shuma që ju keni paguar për veturën e juaj të vjetër,

d. Shuma që ju keni paguar për riparimin e veturës së

vjetër muajin e fundit, nëse ju keni vendosur për ta

shitur atë.

Verifikim i shpejtë

Të dy këto dy lloj të kostove tashmë janë shkaktuar

dhe asnjë vendim në të ardhmen nuk mund ta

ndryshoj këtë fakt.

Page 19: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Identifikimi i kostove relevante

Unë kam eliminuar kostot e

depozituara e po ashtu duhet

eliminuar kostot e ardhshme të

cilat nuk dallojnë në mes

alternativave

Tani me mund të koncentrohemi

në kostot e mbetura relevante

Punë e mirë! Mendoj se

vendimi ynë do të jetë

shumë më i lehtë

Page 20: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Në vendimin se të blehet vetura e re dhe të shitet

vetura e juaj e vjetër apo ta mbani atë,cilat nga

vijueset janë kosto të ardhshme që nuk dallojnë në

mes alternativave?

a. Pagesa e parkingut vjetor.

b. Sigurimi i veturës.

c. Bileta e teatrit.

d. Pagesa e përtëritjes së licencës për vozitje

Verifikim i shpejtë

Page 21: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Në vendimin se të blehet vetura e re dhe të

shitet vetura e juaj e vjetër apo ta mbani

atë,cilat nga vijueset janë kosto të ardhshme që

nuk dallojnë në mes alternativave?

a. Pagesa e parkingut vjetor.

b. Sigurimi i veturës.

c. Bileta e teatrit.

d. Pagesa e përtëritjes së licencës për vozitje

Sigurimi i veturës zakonisht varet nga vetura që vozitni. Të

gjitha kostot tjera duhet të jenë të njëjta, pa marrë parasysh

se a vozitni veturë të re apo të vjetër.

Verifikim i shpejtë

Page 22: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Different Costs for Different

Purposes

Costs that are relevant in one decision

situation are not necessarily relevant in

another. In each decision situation the

manager must examine the data at

hand and isolate the relevant costs.

Page 23: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Different Costs for Different

Purposes

• Do not underestimate the importance

and power of the relevant cost idea.

• Most costs (and benefits) do not differ

between alternatives. This allows you to

focus on the few things that matter.

• This principle also helps avoid mistakes.

Page 24: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Identifying Relevant Costs and

Benefits A manager at White Co. wants to replace an old

machine with a new, more efficient machine.

New machine:

List price 90,000$

Annual variable expenses 80,000

Expected life in years 5

Old machine:

Original cost 72,000$

Remaining book value 60,000

Disposal value now 15,000

Annual variable expenses 100,000

Remaining life in years 5

Page 25: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Identifying Relevant Costs and

Benefits

• White’s sales are €200,000 per

year.

• Fixed expenses, other than

depreciation, are €70,000 per

year.

Should the manager purchase

the new machine?

Page 26: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Identifying Relevant Costs and

Benefits Look at the comparative cost and revenue for the 5 years.

For Five Years

Keep Old

Machine

Purchase

New

Machine Difference

Sales 1,000,000$ 1,000,000$ -$

Variable expenses (500,000) (400,000) 100,000

Other fixed expenses (350,000) (350,000) -

Depreciation - new (90,000) (90,000)

Depreciation - old (60,000) (60,000) -

Disposal of old machine 15,000 15,000

Total net income 90,000$ 115,000$ 25,000$

For Five Years

Keep Old

Machine

Purchase

New

Machine Difference

Sales 1,000,000$ 1,000,000$ -$

Variable expenses (500,000) (400,000) 100,000

Other fixed expenses (350,000) (350,000) -

Depreciation - new (90,000) (90,000)

Depreciation - old (60,000) -

Disposal of old machine 15,000 15,000

Total net income 115,000$ 25,000$

For Five Years

Keep Old

Machine

Purchase

New

Machine Difference

Sales 1,000,000$ 1,000,000$ -$

Variable expenses (500,000) (400,000) 100,000

Other fixed expenses (350,000) (350,000) -

Depreciation - new (90,000) (90,000)

Depreciation - old (60,000) (60,000) -

Disposal of old machine 15,000 15,000

Total net income 90,000$ 115,000$ 25,000$

€200,000 per year × 5 years

€100,000 per year × 5 years

€70,000 per year × 5 years The remaining book

value of the old machine.

Page 27: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

For Five Years

Keep Old

Machine

Purchase

New

Machine Difference

Sales 1,000,000$ 1,000,000$ -$

Variable expenses (500,000) (400,000) 100,000

Other fixed expenses (350,000)

Depreciation - new

Depreciation - old (60,000)

Disposal of old machine

Total net income 90,000$

For Five Years

Keep Old

Machine

Purchase

New

Machine Difference

Sales 1,000,000$ 1,000,000$ -$

Variable expenses (500,000) (400,000) 100,000

Other fixed expenses (350,000) (350,000) -

Depreciation - new (90,000) (90,000)

Depreciation - old (60,000)

Disposal of old machine

Total net income 90,000$

Identifying Relevant Costs and

Benefits

For Five Years

Keep Old

Machine

Purchase

New

Machine Difference

Sales 1,000,000$ 1,000,000$ -$

Variable expenses (500,000) (400,000) 100,000

Other fixed expenses (350,000) (350,000) -

Depreciation - new (90,000) (90,000)

Depreciation - old (60,000) (60,000) -

Disposal of old machine 15,000 15,000

Total net income 90,000$ 115,000$ 25,000$

Look at the comparative cost and revenue for the 5 years.

€80,000 per year × 5 years

The total cost will be depreciated

over the five year period. The remaining book value of the old

machine is a sunk cost and is not

relevant to the decision.

Would you recommend purchasing the new machine?

Page 28: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Relevant Cost Analysis

Let’s look at a

more efficient

way to analyze

this decision by

looking at the

costs that differ in

the two alternatives.

Page 29: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Relevant Cost Analysis

Relevant Cost Analysis

Savings in variable expenses

  provided by the new machine

  ($20,000 × 5 yrs.) 100,000$

Cost of the new machine (90,000)

Disposal value of old machine 15,000

Net effect 25,000$

Relevant Cost Analysis

Savings in variable expenses

  provided by the new machine

  ($20,000 × 5 yrs.) 100,000$

Cost of the new machine (90,000)

Disposal value of old machine 15,000

Net effect 25,000$

€100,000 - €80,000 = €20,000 variable cost savings

Page 30: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Why Isolate Relevant Costs?

Isolating relevant costs is desirable for at

least two reasons:

1.Only rarely will enough information be available

to prepare a detailed income statement for all

alternatives.

2.Mingling irrelevant costs with relevant costs may

cause confusion and distract attention from the

matters that are really critical.

Page 31: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Shtimi apo

mos vazhdimi i

një segmenti të

produktit

Page 32: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Lesna

Pasqyra e përmbledhur e të ardhurave

Më 31 gusht 2005

Shitja €100,000 €900,000 €1,000,000

KMSH:

Kosto variabile € 60,000 €420,000 €

480,000

Kosto fikse 20,000 200,000

220,000

Totali i KMSH € 80,000 €620,000 €

700,000

Bruto profiti € 20,000 €280,000 €

300,000

Shpenzimet operative:

Shpenzimet variabile € 25,000 €155,000 €

180,000

Shpenzimet fikse 6,000 45,000

Dyer Dritare Totali

Page 33: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Sales €100,000 €900,000 €1,000,000 KMSH: Kosto variabile € 60,000 €420,000 € 480,000 Kosto fikse 20,000 200,000 220,000 Totali i KMSH € 80,000 €620,000 € 700,000

Bruto profiti € 20,000 €280,000 € 300,000 Shpenzimet operative: Shpenzimet variabile € 25,000 €155,000 € 180,000 Shpenzimet fikse 6,000 45,000 51,000 Totali I shpenzimeve operative € 31,000 €200,000 €

Lesna

Pasqyra e përmbledhur e të ardhurave

Më 31 gusht 2005

A duhet të flaket prodhimi I dyerve?

Zëra diferencial

Kosto variabile € 60,000

Shitja €100,000

Shpenzime variabile € 25,000

Dyer Dritare Totali

Page 34: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Propozimi për ndërprerjen e produktit

Të ardhurat diferenciale nga shitja vjetore e produktit:

Të ardhurat nga shitja €100,000

Kosto diferenciale nga shitja vjetore e produktit:

Kosto variabile e produkteve të shitura €60,000

Shpenzimet variabile operative 25,000

85,000

Të ardhurat vjetore diferenciale nga shitja e produktit

€15,000

Të mos ndërpritet!

Page 35: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Braktisja e produktit nga

asortimenti prodhues Ndërmarrja ka një varg produktesh, njëri prej të cilëve ka tendencë të jetë

jo profitabil, prandaj ai mund të konsiderohet si i lëshuar (braktisur) nga ky

varg produktesh të cilat i prodhon ndërmarrja.

Shembull: Kompania prodhon tri produkte të cilat do të kenë të dhënat

vijuese:

___________________________________________________________

Elementet / Produktet X Y Z Gjithsej

___________________________________________________________

Shitja 3.250 5.260 4.390 12.900

Shpenzimet e tërësishme 3.860 3.230 3.660 10.750

______________________________________________________

Profiti (Humbja) - 610 2.030 730 2.150

========================================================

Page 36: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Braktisja e produktit nga

asortimenti prodhues Duke u bazuar në të dhënat mbi shpenzimet, shtrohet pyetja se a të braktiset produkti X apo

jo?

Zgjidhja:

Së pari të kalkulojmë shpenzimet fikse sipas produkteve (supozojmë se 1/3 janë sh.fikse)

1/3 (3.830) + 1/3 (3.230) + 1/3 (3.660) = 1.277+1.076+1.220 = 3.573 €.

Të bëjmë rillogaritjen sipas përllogaritjes margjinale për të gjitha produktet:

____________________________________________________________

Elementet / Produktet ____ X Y Z Gjithsej

Shitja 3.250 5.260 4.390 12.900

- Shpenz. margjinale 2.583 2.154 2.440 7.177

______________________________________

= Marzha e kontributit 1.267 3.106 1.950 6.323

- Shpenz.fikse 3.573

_________________________________________

= Neto profiti 2.750

-------=====================================================

Page 37: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Braktisja e produktit nga

asortimenti prodhues

• Nga tabela po shihet se produkti X jep marzhë të kontributit prej 1.267 €, prandaj se a do të braktiset apo jo, mund të vërehet nga si vijon:

Kontributi i produktit Y ........ 3.106

Kontributi i produktit Z ........ 1.950

----------

Gjithsejt kontributi ............ 5.056

Shpenz. fikse ............ 3.573

-----------

Neto profiti 1.483

======

Page 38: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Braktisja e produktit nga

asortimenti prodhues

• Braktisja e produktit X, edhe pse shikuar nga prizma e mbulimit të shpenzimeve të tërësishme, shkakton humbje prej 610 €, në fakt e redukton neto profitin prej 2.750 € në 1.483 €, që është më i vogël se po të mbetej produkti X në asortimentin prodhues.

• Faktorët tjerë të cilët duhet të merren në konsiderim për rastin konkret janë:

• Edhe pse produkti X nuk sjell ndonjë marzhë të kontributit, prapë se prapë nuk mund të braktiset për shkak të pjesëmarrjes në shpenzimet e tërësishme fikse, që nuk do të thot nëse produkti X nuk ka pjesëmarrje në shpenzimet e tërësishme fikse,

• Produkti X, edhe pse me marzhë të kontributit më të vogël se produktet e tjera, do të mund të shitej si grup produktesh në kuadër të asortimentit prodhues të ndërmarrjes konkrete, apo në të kundërtën, do të ndihmonte shitjen e produkteve tjera të asortimentit ekzistues.

Page 39: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

apo

Page 40: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Të blesh apo të prodhosh

Shpeshherë ndërmarrja ballafaqohet me vendimin se a është më mirë ta prodhoj një produkt të veçantë apo ta blejë atë, një problem tipik ku produkti që prodhohet ka një komponentë e cila edhe mund të prodhohet në kuadër të ndërmarrjes, por edhe mund të blihet nga furnizuesi i jashtëm.

Në anën tjetër, prodhimi i komponentës së nevojshme shkakton ekstra shpenzime në formë të shpenzimeve margjinale, shumë kjo që duhet të jetë nën çmimin e furnizuesit për t'u stimuluar ndërmarrja për ta prodhuar vetë komponentin e nevojshme, që do të thotë se krahasimi më i rëndësishëm është në mes të shpenzimeve margjinale të prodhimit dhe të çmimit blerës.

Më konkretisht, nëse puna e mëparshme duhet të zhvendoset apo thënë më qartë, nëse procesi i prodhimit i produktit paraprak duhet të ndërpritet me qëllim të prodhimit të komponentës në fjalë, ndërmarrja do të ketë humbje të kontributit të kësaj pune të cilën në të kundërtën do ta kishte fituar. Po ashtu, shpenzimet oportune duhet marrë në konsiderim si shtesë të shpenzimeve margjinale të këtij komponenti.

Page 41: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Vendimi që ka të bëjë me atë se a të blehet nga jashtë apo të prodhohet

quhet vendim “të blesh apo të prodhosh”.

Të shohim disa shembuj mbi këto vendime

Të blesh apo të prodhosh

Page 42: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Momentalisht, kompania prodhon tavolina pune që I

shfrytëzojnë shkollat. Kosto e prodhimit të këtyre

pjesëve është përmbledhur më poshtë. Një blerës I

jashtëm ka ofruar pajisjet me çmim prej €240 për

njësi. A duhet që të pranohet kjo ofertë?

Materiali direkt € 80

Puna direkte 80

Shpenzime variabile indirekte 52

Shpenzime fikse indirekte 68

Kosto totale për njësi €280

Page 43: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Propozimi për prodhuesin e tavolinave të

punës, 15 shkurt, 2006

Çmimi i blerjes për pjesë €240.00

Kosto diferenciale e prodhimit:

Materiali direkt €80.00

Puna direkte 80.00

Shpenzime variabile indirekte 52.00 212.00

Kosto e ruajtur nga prodhimi i pjesës € 28.00

Shpenzimet fikse indirekte janë

përjashtuar sepse nuk janë relevante —

prandaj vazhdo me prodhimin e

tavolinave.

Page 44: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Të blesh apo të prodhosh

• Shembull: Ndërmarrja është në dilemë se a të prodhoj apo të blej komponentën e veqantë nr. 2543. Ndërmarrja ka nevojë për 10.000 njësi ndërsa çmimi blerës i saj është 6,50 €. Shpenzimet margjinale të prodhimit të komponentës 2543 janë 4,75 € për njësi, ndërsa komponenta duhet të prodhohet në makinë e cila momentalisht punon me kapacitet të plotë. Nëse ndërmarrja vendos t'a prodhoj komponentën, duhet të llogaritë në reduktimin e prodhimit dhe të shitjes së produktit final FP97 për 1.000 copë. Produkti final FP97 ka shpenzime margjinale prej 60 € ndërsa çmimi shitës i saj është 80 €. A ka llogari ndërmarrja të prodhoj apo ta blejë komponentën në fjalë?

Page 45: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Të blesh apo të prodhosh

Zgjidhje:

Analiza e shpenzimeve të komponentës 2543 për sasinë prej 10.000 copë

__________________________________________________________

Shpenzimet margjinale të prodhimtarisë 47.500

+ Humbja e kontributit për FP97 = (80 - 60) x 1.000 20.000

-----------

= Gjithsejt shpenzimet 67.500

- Vlera blerëse (10.000 x 6,50) 65.000

----------

= Diferenca (shpenzimet - vl.blerëse) 2.500

=======================================================

Nga shembulli po vërehet se ndërmarrja do të kursej 2.500 € nëse vendos të blejë komponentën në fjalë.

Page 46: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

• Millenium prodhon pjesë 4A të cilat përdoren

si pjesë e njërit nga produktet.

• Kosto për nësi e kësaj pjese është:

Materiali direkt $ 9

Puna direkt 5

Shpenz. Indir. Variabile 1

Zhvlerësimi i pajisjeve 3

Paga e mbikëqyrësit 2

Shp. e përgjithshme të prodh. 10 Kosto totale për njësi 30$

Të blesh apo të prodhosh

Page 47: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

• Pajisja speciale e përdorur për të prodhuar pjesën 4A nuk ka vlerë të mbetur.

• Shuma totale e shp.indirekte të përgjithshme të prodhimtarisë, të cilat shpërndahen në bazë të orëve direkte të punës, nuk do të ndikohen nga ky vendim.

• Kosto totale prej €30 për njësi bazohet në 20,000 pjsët e prodhuara secilin vit.

• Një blerës i jashtëm ka ofruar këtë sasi prej 20,000 pjesëve me kosto prej €25 për njësi.

• A duhet të pranohet kjo ofertë e blerësit të jashtëm?

Të blesh apo të prodhosh

Page 48: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Kosto

për

njësi Kosto e 20,000 njësive

Të prodhosh Të blesh

Çmimi i jashtëm i ofruar $ 25 $ 500,000

Materiali direkt 9$ 180,000

Puna direkte 5 100,000

Shp.indirekte variabile 1 20,000

Zhvl.i pajisjes së posaçme 3 -

Paga e mbikëqyrësit 2 40,000

Shp.e përgjithshme të prodh. 10 - Kosto totale 30$ 340,000$ 500,000$

Kosto

për

njësi Kosto e 20,000 njësive

Të prodhosh Të blesh

Çmimi i ofruar nga jashtë $ 25 $ 500,000

Materiali direkt 9$ 180,000

Puna direkte 5 100,000

Shp. indirekte variabile 1 20,000

Zhlv. I pajisjes së posaçme 3 -

Paga e mbikëqyrësit 2 40,000

Shp. të përgjithshme të 10 - Kosto totale 30$ 340,000$ 500,000$

Kosto

për

njësi Kosto prej 20,000 njësive

Prodhimi Blerja

Çmimi i ofruar nga jashtë $ 25 $ 500,000

Materiali idrekt 9$ 180,000

Puna direkte 5 100,000

Shp. var. indirekte 1 20,000

Zhvl. I pajisjes speciale 3 -

Paga e mbikëqyrësit 2 40,000

Shp. e përgj. të prodhimtarisë 10 - Kosto totale 30$ 340,000$ 500,000$ 20,000 × €9 për njësi = €180,000

Pajisja speciale nuk vlerë rishitëse dhe

është kosto e depozituar.

E pa shmangshme dhe jo relevante. Nëse produkti

hudhet, ato shpërndahen në produkte tjera

A duhet të prodhojmë apo të blejmë pjesën 4A?

Të blesh apo të prodhosh

Page 49: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Rregull vendimmarrëse

Me rastin e marrjes së vendimit të pranohet

oferta apo të vazhdohet të prodhohet pjesa,

kompania fillimisht ka eliminuar:

– Kostot e depozituara.

– Kostot e ardhshme që nuk dallojnë në mes

të prodhimit apo të blerjes së pjesës.

Të blesh apo të prodhosh

Page 50: Ligjërata 11 - Kolegji Globus

Fund

Ligjërata 11