โครงการจัดทําแผนแม บทการจ ัดการทร ัพยากรธรณ ี (แผนแม บทกา ... · โครงการจัดทําแผนแม
LED ศักยภาพความสดใสของแสงและส ี ... ·...
Transcript of LED ศักยภาพความสดใสของแสงและส ี ... ·...
11
รองศาสตราจารย พรรณชลท สรโยธน
LED ศกยภาพความสดใสของแสงและส … ทตองพสจน
รองศาสตราจารย พรรณชลท สรโยธนภาควชาสถาปตยกรรมศาสตร คณะสถาปตยกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
บทคดยอ
หลอด LED (Light Emitting Diode) นบวาเปนแหลงกาเนดแสงสวางทมอนาคตสดใสทสดในเวลาน จากคณสมบตทไดรบการพฒนาอยางไมหยดยงจนกลายเปนหลอดไฟทแพรหลายไปทวโลก ทงทางดานประสทธผลและคณภาพส โดยเฉพาะเมอตองการใชแสงทมสสนสดใสจดจาน จงมการนาไปใชทดแทนหลอดไฟชนดเดมเกอบทกประเภท ทงในรปแบบของหลอดไส หลอดทงสเตนฮาโลเจน หลอดคอมแพคฟลออเรสเซนต และหลอดฟลออเรสเซนต บางครงกมาในรปของโคมไฟสาดสองอาคาร โคมไฟถนน รวมถงปายไฟวงทใชเปนสอโฆษณากมใหพบเหนกนอยางแพรหลาย
ปจจบนหลอด LED มบทบาทอยางมากทงภายในและภายนอกอาคาร ทงการตกแตงประดบประดาและการสองสวางในพนทใชสอยตางๆ ทงทดเหมอนวาหลอด LED จะพฒนามาเพยงไมกป จากหลอดไฟขนาดเลกทใชแสงสเปนตวบอกสญญาณ (coloured signal indicator) สารกงตวนาประหยดพลงงานน กลายมาเปนแหลงกาเนดแสงทใชทดแทนไฟสญญาณจราจรแบบเดม และพฒนาคณภาพแสงไปจนไดแสงขาว และมอปกรณควบคมการปรบเปลยนสของแสงทชาญฉลาด ทาใหหลอด LED กลายเปนแหลงกาเนดแสงคณภาพสงทมการใชงานทวไป แตนอยคนนกทจะตระหนกถงขอดอยของหลอด LED เมอนาไปใชงาน
บทความนเปนการทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของกบหลอด LED ประกอบกบการสอบถามขอมลและแงคดในการใชหลอด LED เพองานออกแบบการสองสวางของนกออกแบบ ทนาจะชวยใหผอานและผทประกอบวชาชพดานการออกแบบสถาปตยกรรมมความรความเขาใจเพอการเลอกใชหลอด LED ไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพยงขน
คาสาคญ: หลอดแอลอด แหลงกาเนดแสง หลอดไฟขนาดเลก อเลกโตรลมเนสเซนต หลอดแอลอดเปลยนส
LED: a Bright and Colourful Light Source … that Needs to Be Veried
Associate Professor Phanchalath SuriyothinDepartment of Architecture, Faculty of Architecture, Chulalongkorn University
12
LED ศกยภาพความสดใสของแสงและส … ทตองพสจน
Abstract Presently, LED (Light Emitting Diode) is a kind of light source that has a most promising future. As its characteristics has been developed especially both luminous efcacy and colour quality, LED has become world-widely used, replacing many conventional types of light sources, i.e. incandescent lamp, tungsten halogen lamp, compact uorescent lamp, and uorescent lamp. LEDs are also extensively used as ood lighters, street luminaires and signage for moving illuminated advertisement.
Currently LEDs are commonly used, both indoor and outdoor, for decorative and functional purposes, even though they have been developed relatively recently. From a very tiny light source used as a coloured signal indicator, this energy efcient diode became a light source that replaced conventional vehicle signal lamps. When its colour quality was developed until getting white and changing colours was smart controlled, LEDs then became a high quality light source that is used both interior and exterior including advertisement. However, not many people realize the defect of LED when it operates.
This paper is a review of articles and research papers that related to LEDs along with interviewing some professional lighting designers for experts’ information and aspects in applying LEDs to their work. It provides readers and architectural design professionals with further understanding of potentials and precautions for the application of LEDs as the most effective light source.
Keywords: LED (Light Emitting Diode), light source, very ting light source, electroluminescence, colour changing LED
ประวตความเปนมาของหลอด LED เมอกลาวถงความเปนมาของหลอด LED (Light Emitting Diode) หรอไดโอดเปลงแสง ตองเรมจากจดกาเนดคอ ไดโอดกอน ไดโอดเปนอปกรณอเลกทรอนกสชนดสองขว ทออกแบบและควบคมทศทางการไหลของประจไฟฟา โดยยอมใหกระแสไฟฟาไหลในทศทางเดยว และกนการไหลในทศทางตรงกนขาม เมอกลาวถงไดโอด มกจะ หมายถงไดโอดททามาจากสารกงตวนา (semiconductor diode) ซงกคอผลกของสารกงตวนาทตอกนไดทางขวไฟฟาทงสองขว[1]
สวนหลอด LED หรออาจเรยกวา solid-state lighting (SSL) เปนอปกรณสารกงตวนาประเภทหนง จดอยใน
จาพวกไดโอดทสามารถเปลงแสงในชวงสเปกตรมแคบ ในรปของอเลกโตรลมเนสเซนต (electroluminescence) สของแสงทเปลงออกมานนขนอยกบองคประกอบทางเคมของวสดกงตวนาทใช และเปลงแสงไดใกลชวงอลตราไวโอเลต (ultraviolet) ชวงแสงทมองเหน (visible light) และชวงอนฟราเรด (infrared) ผพฒนาไดโอดเปลงแสงขนเปนคนแรก คอ นก โฮโลยก (Nick Holonyak Jr.) แหงบรษทเจเนรลอเลกทรก (General Electric Company) โดยไดพฒนาไดโอดเปลงแสงในชวงแสงสแดงทมองเหน และสามารถใชงานไดในเชงปฏบตเปนครงแรก เมอ ค.ศ. 1962 จนกระทงชวงทศวรรษท 1970 จอรจ คราฟอรด (George Craford) จงไดคดคน LED สเหลอง (amber) ขนเปนครงแรกและไดพฒนาความสวางของ LED สแดงและสแดงอมสมดวย[2]
13
รองศาสตราจารย พรรณชลท สรโยธน
ในชวงแรกๆ นนหลอด LED ใชเปนตวบงบอกสญญาณ (indicator light) ในการทางานของอปกรณไฟฟาและอเลกทรอนกส เชน นาฬกา เครองคดเลข รโมทคอนโทรล และกระตกนารอน เปนตน เพราะตวหลอด LED มขนาดเลกจว และใชกระแสไฟฟานอยมากเมอเทยบกบปรมาณแสงทออกมา ทาใหในเวลาตอมามผพฒนาหลอด LED อยางตอเนอง จากแรกเรมทใหสโทนรอน คอ สแดง สม เหลอง ตอมาไดมการคดคนวธการสรางหลอดทใหสโทนเยน คอ สเขยวและนาเงนและไดแสงขาวโทนเยนขน จงมการนามาใชงานทดแทนหลอดไฟฟาชนดอนอยางจรงจง ทงทใชเปนแสงขาวโทนสตางๆ รวมทงใชเปนไฟเปลยนสจากการผสมส RGB ททาใหเกดความคดสรางสรรคทไมรจบในงานออกแบบ ประดบตกแตง ทงภายในและภายนอกอาคาร และงานอตสาหกรรมตางๆ
สวนประกอบของหลอด LED
หลอด LED ประกอบดวยองคประกอบหลกสามสวน ไดแก ชดของหลอดไฟ (LED module) ตวเปลยนกระแสไฟฟาเขาสตวหลอด (driver) และอปกรณระบายความรอนของหลอด (heat sink)
ภาพท 1: สวนประกอบของหลอด LED(ทมา: http://www.electronicproducts.com/images2/FARR01_ATS_MAY2008.gif)
LED heat sinkภาพท 2ข: สวนประกอบหลกของหลอด LED ไดแก LED module, driver และ heat sink(ทมา: http://www.ledcoolers.com/uploads/pins1.jpg)
LED driver(ทมา:http://www.dotlight.de/images/product_images/popup_images/sv464111_led_treiber_18w_350ma_0.jpg)
LED module(ทมา:http://www.luxdrive.com/content/K2_Star_Tiny-150x150.jpg)
LED module อาจประกอบดวย LED เมดเดยว หรอหลายเมดรวมกนในแผงเดยวกน โดย LED แตละเมดประกอบดวย ชป (chip) ของสารกงตวนา ตวฐาน และขาสาหรบใชตอกบวงจรทงหมด หมเคลอบดวยวสดอพอกซเรซน (epoxy resin) ทมลกษณะโปรงใสเหมอนเลนส เพอปองกนชนสวนภายในตว LED และกาหนดทศทางการ กระจายแสง
14
LED ศกยภาพความสดใสของแสงและส … ทตองพสจน
สารกงตวนาชนด P และ N นนเปนตวกาหนดความยาว คลนของแสงทปลอยออกมาหรอสของแสงนนเอง ในชวงแรกของการพฒนาหลอด LED นนเรมจากแสงอนฟราเรดททาจากสารแกลเลยมอารเซไนด (gallium arsenide; GaAs)[3] ตอมาเมอมความกาวหนาในการผลตสารททาใหเกดสของแสงมากขน จงไดสของแสงทหลากหลายขนเชนในปจจบน
Driver เปนอปกรณอเลกทรอนกส ทาหนาทเปลยนระดบกระแสไฟฟาจากแหลงกาเนดไฟฟา จากปรมาณสงใหนอยลงกอนจายเขาสตวหลอด นอกจากนนยงควบคมความเขมแสง โดยการเปลยนความถ และจงหวะความมดสวางของเมด LED
Heat sink เปนอปกรณระบายความรอนจากหลอด LED ซงคณภาพการระบายความรอนขนอยกบวสดทใช เชน ทองแดง (ทมคณสมบตระบายความรอนดทสด) ทองคาและอลมเนยมซงนยมใชทสด เปนตน
หลกการทางานของหลอด LED เมอเปดสวตชไฟ กระแสไฟฟาจะผาน driver เพอแปลงไฟฟากระแสสลบใหเปนไฟฟากระแสตรง และเปลยนจากความตางศกยไฟฟาสงไปสความตางศกยไฟฟาทคอนขางตา ประมาณ 2.5-3 โวลต แลวจงจายเขาตวชปของหลอด LED ซงมเพยงตวนาแคโทดและแอโนดเทานน โดยหลอด LED จะมกระแสไฟฟาไหลผานนอยมาก ประมาณ 20 มลลแอมป[4]
ในตวชปของ LED ประกอบดวยสารกงตวนาขวประจบวกชนด P (Positively changed material) ทอยหางจากสารกงตวนาขวประจลบชนด N (Negatively changed material) เลกนอย จดนเรยกวารอยตอ (junction) เมอปลอยกระแสไฟฟาผานหลอด LED ตวนาแอโนดจะไปดนขวประจบวก และตวนาแคโทดไปดนขวประจลบใหมา ชนกน เมอประจบวกและประจลบมาชนกนทรอยตอของสารกงตวนาทงสองชนด กจะจบตวกนและคายพลงงานออกมาในรปของแสงสวาง ซงเรยกวา “อเลกโตรลมเนสเซนต” ทาใหเกดแสงสวางทบรเวณดานหนาตวหลอด ซงมอณหภมในการทางานทประมาณ 25 องศาเซลเซยส ถา
อณหภมสงเกนไป แสงสวางทออกมาจะลดลง[2] แสงจากหลอด LED มลกษณะพงออกในทศทางเดยว แตในกรณทตองการใหแสงกระจายออกในมมแคบหรอกวางเพมขน กจะใชอปกรณครอบหลอด LED ในลกษณะของเลนส (package) ไวเพอบงคบทศทางของการกระจายแสง
หลอด LED สามารถเปดปดไดทนท ไมตองใชระยะเวลาในการจดตดเหมอนหลอดไสทตองเผาไสหลอด หรอ หลอดดสชารจทตองปรบแรงดนกาซภายใน หลอด LED สามารถปรบความเขมของแสงไดดวยอปกรณหรไฟ (dimmer) โดยขนอยกบรนและอปกรณควบคมซงจะตองตรวจสอบใหแนใจกอนเลอกใช
รปแบบของหลอด LED รปแบบของหลอด LED ทมการใชงานแพรหลายนน สามารถแบงออกเปน 2 แบบหลก ดงน1. Indicator-type LED เปนหลอดไฟขนาดเสนผา
ศนยกลาง 3 mm หรอไมเกน 10 mm เปน 1 หนวยของหลอด LED ทมขนาดเลกเรยงกนคลายเมดขาวโพด ใชเปนไฟบอกสญญาณ เชน ไฟสญญาณจราจร อปกรณไฟฟาตางๆ ปาย LED (panel display) เปนตน ตอมามการพฒนาหลอดโดยรวมหลอด 2 หนวยเขากนเปน 1 หนวยเพอใหแสงสวางไดเพมมากยงขน เรยกวา SuperFlux LED ม 4 ขา ใชกบไฟทาย ไฟเบรค ไฟเลยวของรถยนต และปายอเลกทรอนกส[5] เปนตน
2. Illuminator-type LED หรอทรจกกนทวไปวา SMD (Surface Mounted Diode), HB-LED (High Brightness LED) หรอ HP-LED (High Power LED) โดยใน 1 หนวยจะมการแยกตวแผงควบคมออกมาชดเจนและมอปกรณแปลงไฟจากแรงดนไฟฟา กระแสสลบเปนไฟฟากระแสตรงกอนผานเขาสตวหลอด สวนใหญใชเพอทดแทนหลอดไฟประเภทเดมๆ โดยนามาประกอบเขากบโครงหลอดไฟรปแบบ ตางๆ เชน MR16, PAR38 และฟลออเรสเซนต เปนตน หรอออกแบบมาสาหรบดวงโคมทใชหลอด LED โดยเฉพาะ
15
รองศาสตราจารย พรรณชลท สรโยธน
คณสมบตของหลอด LED คณสมบตของหลอด LED ทควรพจารณาเพอการเลอกใช ประกอบดวย ปรมาณแสง (ลเมน) ประสทธผลของแสง (luminous efcacy; ลเมน/วตต) อณหภมสของแสง (correlated colour temperature; เคลวน) ความถกตองของสภายใตแสง (colour rendering index; CRI) การ กระจายแสง อายการใชงาน การลดลงของแสง แสงบาดตาและเงา ความเขากนไดกบระบบไฟฟาเดม มาตรฐาน ราคา ระยะเวลาคนทน ความเปนมตรตอ สงแวดลอมและการประหยดพลงงาน เปนตน โดยม รายละเอยดดงตอไปน
เมอเปรยบเทยบหลอด LED ทพบในทองตลาดปจจบนกบหลอดไฟรปแบบเดม ทใชหลอด LED ลกษณะคลายกนทดแทน เชน หลอดไสแกวฝาขนาด 40 วตต มปรมาณแสง 420 ลเมน (ประสทธผล 10.5 ลเมน/วตต)[6] กบหลอดคอมแพคฟลออเรสเซนตขนาด 9 วตต ปรมาณแสง 450 ลเมน (ประสทธผล 50 ลเมน/วตต)[7] และหลอด LED ขนาด 5 วตต มปรมาณแสง 450 ลเมน (ประสทธผล 90 ลเมน/วตต)[8] พบวาหลอด LED มประสทธผลสงกวาหลอดประเภทเดมมาก
เมอเปรยบเทยบกบหลอดฟลออเรสเซนต พบวาหลอด T8 ขนาด 36 วตต ปรมาณแสง 3,250 ลเมน (ประสทธผล 90 ลเมน/วตต)[9] ขณะทหลอด LED รปแบบ T8 ขนาด 17 วตต (LED 300 เมด) มปรมาณแสงเพยง 1,650 ลเมน (ประสทธผล 97 ลเมน/วตต)[10] เปนตน จะเหนไดวาการนาหลอด LED ทมรปแบบคลายกนมาทดแทนหลอดฟลออเรสเซนตเดมอาจไดปรมาณแสงลดลง แมวาจะมประสทธผลสงกวากตาม
ทงนปรมาณแสงของหลอด LED รปแบบ T8 ยงขนอยกบวธเรยงหลอด LED ระยะหางของเมด LED จานวนเมด LED คณภาพของเมด LED อกดวย เมอยงไมมมาตรฐานรวมของผผลตหลอดไฟมารองรบประสทธผลและคณภาพแสงอยางชดเจน จงเปนไปไดวาหลอดไฟประเภทเดยวกนจากผผลตแตละราย จะใหปรมาณแสงและคณภาพแสง ทแตกตางกน หรอแมจากผ ผลตรายเดยวกนกมการพฒนาการอยางตอเนอง จนทกครงทเปลยนหลอดไฟใหม
จะไดหลอด LED ทมปรมาณแสงหรอมประสทธผลตางไปจากเดม ปจจบนหลอด LED ในทองตลาดมประสทธผลของแสงเฉลยประมาณ 25 – 64 ลเมน/วตต[11]
หลอด LED สามารถใหสของแสงไดเกอบทกส จากการผสมสโดยใชหลอด LED สแดง นาเงน และเขยว (RGB) ควบคมดวยแผงวงจรไฟฟา จงเหมาะกบการประดบตกแตงทตองการสสนและลวดลายทเปลยนไป ในการผสมสแบบน สามารถใชวธการปรบความเขม-ออนเพอผสมแมส หรอเพม-ลดปรมาณแสงดวยอปกรณปรบหรแสง (dimmer) สาหรบหลอด LED หรอหากตองการเฉดสพเศษกสามารถหาคาพกด (co-ordinate) ในการผสมสของแมส แตตองผสมสผานระบบคอมพวเตอรโดยใชซอฟตแวรพเศษ สาหรบหลอด LED ทใหแสงขาวนน พบวายงมสผดเพยนอยบาง ทงนขนอยกบสเปกตรมของแสงทสารกงตวนาในเมด LED ผลตได จงพบวา แมจะมการนาหลอด LED ไปใชในอปกรณตางๆ มากมาย แตกลบยงไมเปนทนยมในการใหแสงสวางภายในอาคารมากนก สวนหนงเนองจากขอจากดสาคญ ทยงไมมการผลต LED ซงเปลงแสงสขาวอยางแทจรง ปจจบนมการผลต LED ทเปลงแสงขาวโดยทางออมอย 2 วธ
วธแรก นบเปนวธการทนยมใชมากทสดและงายทสด คดคนโดยบรษท Nichia เมอป 2539 คอ การเคลอบ LED สนาเงนดวยสารเรองแสงสเหลอง อยางไรกตาม วธการนกอใหเกดการสญเสยพลงงาน ทาใหประสทธภาพในการใหแสงสวางลดลง[2] และเมอมการใชงานไปสกระยะหนง สารเรองแสงอาจจะเสอมสภาพ สงผลใหปรมาณแสงลดลงดวย
วธทสอง นบเปนวธทมประสทธภาพการใชพลงงาน สงกวา คอ การนาแสงสแดง เขยว และนาเงน มาผสมกนใหพอเหมาะเพอใหเปนสขาว ซงมขอดคอ นอกจากผสมกนเปนสขาวแลว ยงสามารถผสมสออกมาเปนสตางๆ ไดตามตองการดวย แตในระยะยาวสของแสงจะไมคงทสมาเสมอเหมอนเมอแรกตดตง เพราะแตละสมอายและอตราหนวงของการเสอมสภาพไมเทากน
16
LED ศกยภาพความสดใสของแสงและส … ทตองพสจน
นอกจากน เมอผสมสใหเปนแสงขาวอาจจะไมรวมตว กนสนท เหนรองรอยเหลอมกนของแสงสทนามาผสม คอ สแดง เขยว และนาเงน อยางไรกตาม วธการนมความยงยากกวาและมคาใชจายสงในการบารงรกษาเนองจากตองใชหลอด LED เปนจานวนมาก[2]
ในปจจบนสามารถเลอกใชหลอด LED ทใหแสงขาว ในชวงอณหภมสของแสงตางๆ ได ตงแต 2,700-10,000 เคลวน แตสของแสงอาจผดเพยนไปจากแสงของหลอดไฟประเภทเดมๆ ไปบาง เชน หลอดทงสเตนฮาโลเจน หลอดฟลออเรสเซนต จงควรเทยบสของแสงใหใกลเคยงกบแสงจากหลอดประเภทเดมกอนหากตองนามาใชงานในบรเวณเดยวกน เพอความกลมกลนกนของแสง
เมอเปรยบเทยบคาความถกตองของสภายใตแสง พบวา หลอด LED มคา CRI คอนขางสงในชวง 63-95 จงไมดอยไปกวาหลอดฟลออเรสเซนต ซงมคา CRI ในชวง 60-95 (ยงมคา CRI สง ปรมาณแสงทไดอาจลดตาลงกวารนทมคา CRI ตา) ซงหลอด LED แตละยหอจะมเทคนคควบคมความคลาดเคลอนของส (MacAdam Ellipse) ทแตกตางกน จงมคณภาพแสงและราคาตางกน[10] แตมขอควรระวงในการตดตงใชงาน คอ หากไมสามารถระบายความรอนออกจากตวชปไดเปนอยางดแลว เมออณหภมของตวชปสงขนจากอณหภมการทางานปกต จะทาใหสของแสงมความผดเพยนไป
การกระจายแสงของหลอด LED มลกษณะพงตรงออกจากตวหลอดตงแตมมแคบๆ ถง 180 องศา ซงไดแสงเตมประสทธภาพ ไมเกดการสญเสยปรมาณแสงทกระจายไปดานหลงตวหลอด ซงหากเปนหลอดไฟประเภทอนจะตองใชตวสะทอนแสงเพอชวยกระจายแสงจากดานหลงหลอดไฟไปทางดานหนา
การใชหลอด LED ทดแทนหลอดฟลออเรสเซนตในโคมตะแกรงทมแผนสะทอนแสงนน อาจจะไมสามารถสองสวางในระดบทเทยบเทากบหลอดเดมและไมสามารถใหระดบความสองสวางทสมาเสมอได ทงยงเกดเงาในหลายทศทางดวย เพราะการกระจายแสงเมอใชหลอด LED มลกษณะคลายหยดนา จงมพนทการกระจายแสงนอยกวาเมอใชหลอดฟลออเรสเซนตทมลกษณะคลายปกผเสอ[10]
หลอด LED สวนใหญไมมสารฟอสเฟอรเคลอบใหเกดแสงนวลตา เมอมองหลอด LED ตรงๆ จงเกดแสงบาดตา จนทาใหไมสบายตา และหลอด LED ทเรยงตวกนหลายๆ เมดจงกลายเปนแหลงกาเนดแสงหลายๆ จด ทาใหเกดเงาของวตถทแสงสองซอนกน แสงทไดจงอาจจะไมเหมาะสมกบการใชงานบางประเภท เชน การเขยนอานหนงสอหรองานใชงานทตองการคณภาพแสง
การพฒนาหลอด LED ทมการเคลอบสารฟอสเฟอรภายในหรอตดตงแผนกรองแสงทหนาหลอด หรอหากเปนหลอดทดแทนฟลออเรสเซนตอาจตดตงในโคม กรองแสงแทนทจะเปนโคมตะแกรง จะชวยใหแสงนวลตาขน แตวธการเหลานจะทาใหความสวางทไดจากหลอด LED ลดลง[11]
สาหรบอายการใชงานของหลอด LED นน จากการศกษาในหองปฏบตการพบวามอายการใชงานยาวนานถง 100,000 ชวโมง แตในทางปฏบตสาหรบหลอด LED ชนดเปลยนสจะมอายการใชงานประมาณ 40,000 ชวโมง และหลอดแสงสขาวจะมอายการใชงานประมาณ 50,000 ชวโมง ซงยาวนานกวาหลอดไฟชนดเดมๆ ในทองตลาดปจจบน[11] แตทงนอายการใชงานยงขนอยกบคณภาพของหลอด LED วงจรขบกระแส (LED driver circuit) การระบายความรอนของตวชป สภาพภมอากาศ ความชน และอณหภม
หลอด LED สามารถใชงานไดดและสวางกวาหลอดไฟประเภทอนเมอเทยบกบอณหภมของสภาพแวดลอม ในการทางานเดยวกน และเมอยงอณหภมตาลงเรอยๆ หลอด LED กจะยงใหแสงสวางมากขน ซงเปนขอไดเปรยบในการนาไปใชงานในสภาพแวดลอมทหลอดประเภทอนใชงานไมได เชน หองเยน หรอภายนอกอาคารทมอณหภมตาในเมองหนาว แตในประเทศไทยการใชงานภายนอกอาคารทรอนและชนอาจทาใหประสทธภาพ ในการทางานของหลอด LED ลดลง สงผลใหปรมาณแสงลดลงดวย[10] หลอด LED ตองทางานรวมกบ driver ซงเปนอปกรณอเลกทรอนกสทไมทนตอสภาพแวดลอมภายนอกอาคารทแปรปรวน เชน การใชหลอด LED เพอตกแตงสะพานอาจเกดการสนสะเทอนจนทาใหจดเชอมตอของอปกรณตางๆ หลดหรอเคลอนออกจากกน เปน
17
รองศาสตราจารย พรรณชลท สรโยธน
เหตใหวงจรขาด จงเกดจดมดบอดของแสง หรออาจถกฟาผาทาใหอปกรณไฟฟาเสยหาย
จากการศกษา[12] พบวา driver มอายการใชงานสนกวาหลอดไฟ LED ถงเทาตว การนาหลอด LED ไปใชงานภายนอกอาคารจงตองพจารณาถงปจจยแวดลอมตางๆ เปนอยางมาก สาหรบ driver นนมทงชนดทนามาประกอบเขากบดวงโคม (integral driver) และชนดทแยกออกจากดวงโคม (remote driver) ซงการเลอกใชนนขนอยกบความสะดวกในการดแลรกษา
Heat sink หรออปกรณระบายความรอนของหลอด LED เองกเปนอกสวนประกอบหนงทอาจทาใหหลอด LED มสของแสงผดเพยนไปหรออาจมอายการใชงานสนกวาทระบไว ได หากระบายความรอนออกจากตวชปไมดพอ อปกรณระบายความรอนสวนใหญผลตจากวสดอลมเนยม ซงมคณสมบตคายความรอนทดและมนาหนกเบา แตตองใชพนทในการระบายความรอนมาก จงพบวาดวงโคมสาหรบหลอด LED มกจะมขนาดใหญกวาดวงโคมชนดเดยวกนทใชกบหลอดไฟชนดเดมๆ เพราะมอปกรณระบายความรอนขนาดใหญ เชน ดวงโคมสองลงสาหรบหลอดทงสเตนฮาโลเจน MR16 จะมขนาดหนาตดเลกและมความลกนอยกวาดวงโคมทออกแบบมาสาหรบตดตงหลอด LED MR16 เปนตน
เมอตดตงหลอด LED ทดแทนหลอดฟลออเรสเซนต พบวาหลอด LED จากผผลตหลายรายสามารถนามา ตดตงทดแทนและเขากนไดกบระบบไฟฟาเดม แมยงคงคาบลลาสตเดมในวงจร ไมวาจะเปนบลลาสตธรรมดาหรอบลลาสตกาลงสญเสยตาไว โดยสมรรถนะในการทางานจรงขนอยกบบลลาสตทหลงเหลอคางในวงจรดวย แตบางผผลตแนะนาใหปลดบลลาสตเดมในวงจรออก ซงทาใหผใชงานทวไปไมสามารถตดตงเองไดโดยงาย จาเปนตองใหชางไฟฟาทมความรเปนผตดตงให[11]
ปจจบนหลอด LED ยงไมมมาตรฐานกลางในการกาหนดคณภาพ จงทาใหผลตภณฑจากผผลตแตละรายแตกตางกนไป อนเปนความเสยงทผบรโภคจะตองคานงถงและ
เรยกรองการรบประกนคณภาพจากผจาหนายตามความเหมาะสมเอง ซงกพบวามหลายยหอและหลายผจาหนายหายไปจากตลาดภายหลงการขายสนสดลง แมจะยงไมหมดระยะเวลารบประกนกตาม[11]
สาหรบขอจากดอกประการหนงคอราคา ซงพบวา หลอด LED แสงสขาวยงแพงกวาหลอดฟลออเรสเซนตอยมาก อยางไรกตาม ปจจบนการวจยและพฒนาเกยวกบ LED มความกาวหนาอยางรวดเรว โดยพบวาตนทนของหลอด LED แสงสขาวคอนขางใกลเคยงกบหลอดฟลออเรสเซนตมากขน ทาใหมการขยายตวของตลาด LED อยางรวดเรว ดงจะเหนไดวามหลอด LED หลายยหอทสามารถนามาใชทดแทนหลอดฟลออเรสเซนต โดยสงทนามาโฆษณากคอประสทธผลของแสงทใกลเคยงกน แตมอายการใชงานทนานกวาและมสของแสงใหเลอกใชมากกวา แมจะยงมปรมาณแสงตอหลอดนอยกวากตาม
สวนหลอด LED ทนามาใชทดแทนหลอดไสและหลอดทงสเตนฮาโลเจนในการตกแตงภายใน ในปจจบนกมแนวโนมของราคาลดลง ในขณะทมสของแสงใหเลอกใชมากกวา และมลกเลนของการใชงานมากกวา เพยงแตลกษณะเฉพาะของแสงบางประการอาจจะยงไมเปนทยอมรบในการใชงานบางลกษณะ
เมอพจารณาถงระยะเวลาคนทน การเปลยนหลอดฟลออเรสเซนต 36 วตต มาเปนหลอด LED สาหรบโคมตะแกรงเดมแบบใช 2 หลอด แมวาจะใชพลงงานไฟฟาตอดวงโคมลดลง แตจะมระดบความสองสวางลดลงดวย หากตองการระดบความสองสวางเทาเดม อาจจะตองลงทนตดตงดวงโคมเพมขน
ดงนน แมปจจบนหลอด LED จะมแนวโนมของราคาท ถกลง แตการเลอกใชควรอยบนเงอนไขทผใชตองเขาใจและยอมรบไดวาระดบความสองสวางในชวงเรมตนจากการเปลยนมาใชหลอด LED แทนหลอดฟลออเรสเซนตเดมจะลดลงโดยเฉลยรอยละ 35[11] รวมถงการเปลยนหลอด LED ทดแทนหลอดเดมประเภทอนดวย ซงอาจจะเปรยบเทยบเรองระยะเวลาคนทนไดคอนขางยาก หากสามารถผลตหลอด LED ทใหความสองสวางไดเทยบเทา
18
LED ศกยภาพความสดใสของแสงและส … ทตองพสจน
หลอดประเภทเดม จะสามารถเปรยบเทยบระยะเวลาคนทนไดชดเจนขน
หลอด LED ใหแสงสวางโดยไมตองมไสหลอดแบบหลอดอนแคนเดสเซนตและหลอดอารค (arc tube) แบบหลอดดสชารจ เพราะแสงสวางเกดจากการเปลยนแปลงระดบพลงงานภายในหลอด จงไมปลอยสารพษจากการเผาไสหลอด ทงสารปรอทและตะกว ไมปลอยรงสอนฟราเรดและอลตราไวโอเลต จงเปนหลอดไฟทถอไดวาเปนมตรตอสงแวดลอม
เมอพจารณาดานการประหยดพลงงาน พบวาหลอด LED เปนหลอดไฟทมประสทธผลสง กระแสไฟฟาทผานเขาไปในหลอดไฟเปลยนเปนความรอนในอตราตา จงชวยลดภาระการทาความเยนของเครองปรบอากาศจากความรอนทหลอดไฟปลอยออกมา และเมอไมมการแผรงสความรอนออกมาทางดานหนาหลอดน จงสามารถนาหลอด LED ไปใชงานพเศษในบางกรณ เชน ภาพเขยนในพพธภณฑทตองหลกเลยงความรอนจากหลอดไฟ หรอเมอหลอดไฟจาเปนตองอยใกลกบวตถทแสงสองหรอใกลกบผใชงาน
ตารางท 1 คณสมบตของหลอดไฟประเภทตางๆ กบหลอด LED
ชนดของหลอดไฟประสทธผล(ลเมน/วตต)
อณหภมส(K)
ดชนความถกตองของส (CRI)
อายการใชงาน(ชวโมง)
หลอดไส 5 - 12 2,500 - 2,700 100 1,000
หลอดไสทงสเตน-ฮาโลเจน- แรงดนปกต- แรงดนตา
12 - 2212 - 22
2,8003,000
100 1,500 - 3,0002,000 - 3,000
หลอดฟลออเรสเซนตธรรมดา- ชนดตรง (T8)- ชนดกลม (T9)
45 - 8060 - 70
2,700 - 6,5002,700 - 6,500
60 - 8060 - 80
8,000 - 10,0005,000 - 8,000
หลอดฟลออเรสเซนตฟลกซการสองสวางสง- ชนดตรง (T8)- ชนดตรง (T5)
73 - 9390 - 93
2,700 - 6,5002,700 - 6,500
80 - 9080 - 90
8,000 - 10,00010,000 - 12,000
หลอดคอมแพคฟลออเรสเซนต 40 - 80 2,700 - 6,500 80 - 90 7,500 - 10,000
หลอดโซเดยมความดนไอตา 100 - 180 2,000 0 - 20 22,000 - 24,000
หลอดเมอรควร 30 - 60 3,000 - 4,200 40 - 60 20,000 - 24,000
หลอดโซเดยมความดนไอสง 70 - 130 2,000 - 2,200 30 - 50 18,000 - 24,000
หลอดเมทลฮาไลด 60 - 120 2,900 - 6,000 60 - 90 8,000 - 15,000
หลอด LED 25 - 64 2,700 – 10,000
70-100 35,000 – 60,000
(ทมา: ดดแปลงจาก บรษท ไลตง แอนด อควปเมนต จากด, “การบรรยายเรองเทคโนโลยหลอด LED”. เมษายน 2554.)
19
รองศาสตราจารย พรรณชลท สรโยธน
การนาไปใชงานในปจจบน หลอด LED ไดพฒนาจากตวบงบอกสญญาณบนหนาปดอปกรณอเลกทรอนกส มาใชเปนไฟจราจรตามสแยกเมอประมาณสบกวาปกอน หลงจากนนหลอด LED กพฒนาอยางตอเนอง มการนาหลอด LED ไปใช ในงานอตสาหกรรม งานสถาปตยกรรม งานภมสถาปตยกรรม ไปจนถงระดบผงเมอง
สาหรบงานอตสาหกรรมในปจจบนมผลตภณฑหลายประเภททใชหลอด LED ในการใหแสงสวาง เชน ไฟฉาย เครองคดเลข ไฟสญญาณจราจร ปายสญญาณตางๆ สญญาณแสงบนอปกรณเครองใชตางๆ หนาจอ LCD ของโทรศพทมอถอ ไฟหนาและไฟทายของรถยนต ไฟใหสญญาณของประภาภาร โทรทศนจอ LED (LED TV) ปายโฆษณาประชาสมพนธ และจอภาพยนตรขนาดใหญ เปนตน
นอกจาก LED แลวกยงมแหลงกาเนดแสงทเรยกวา OLED (Organic Light-Emitting Diodes) ทเขามาทดแทน LCD (Liquid Crystal Display) ซงเปนจอแสดงผลแบบดจตล ซงนกวจยมหาวทยาลยเคมบรดจ ประเทศองกฤษคนพบโดยบงเอญวาสารกงตวนาบางชนดสามารถเปลยนพลงงานไฟฟาเปนแสงไดเรยกวา อเลกโทรลมนเซนต ซงเปนสารโพลเมอรทใหสตางๆ เมอนามาประกอบกนและใหพลงงานในจดทตองการกจะเปลงแสงประกอบกนเปนภาพและสตามตองการเหมอนจอภาพ LED[13]
OLED มความหนาเพยง 100-150 นาโนเมตร เพราะเปนสารอนทรยจงสามารถประกอบอปกรณ OLED บนวสดทพบงอได เกดเปนจอภาพแบบยดหยน (exible display) ซงใชพลงงานนอยกวา จอภาพบาง แบน เบา ใหสคมชดและยดหยนได จากขอดดงกลาวจงมการพฒนาจอภาพทไมกนพนท สามารถบดงอไดโดยไมทาใหจอเสยหรอภาพลม ในปจจบนไดมการนาเทคโนโลย OLED มาใชกบจอภาพคอมพวเตอรโนตบคและโทรศพทมอถอรน 3G ทาใหมภาพเคลอนไหวทชดเจน
สวนงานสถาปตยกรรม การใชหลอด LED ภายในอาคาร นยมใชใหการสองสวางเพอการใชสอย สวนใหญจะเปนการใชหลอด LED แสงสขาวทอณหภมสตางๆ แทน
หลอดไฟทมอยเดม หรอเพอการประดบตกแตง โดยใชหลอด LED เพอเปลยนบรรยากาศและกระตนใหเกดความเราใจ สวนใหญจะใชหลอด LED เปลยนส (colour changing LED) สแดง สเขยว และสนาเงน รวมกบระบบควบคม (control system) ทสามารถผสมส และทาใหเกดลวดลายตางๆ ได
เนองจากหลอด LED มอายการใชงานโดยเฉลยมากกวาหลอดไฟชนดอนๆ จงเปนทางเลอกในการตดตงในบรเวณทเขาไปบารงรกษาไดยาก หรอเมอไมตองมการเปลยนหลอดไฟบอยๆ เชน ฝาเพดานทมความสงคอนขาง มาก งานใตพนทดแลรกษายาก อกทงยงสามารถทางานไดอยางมประสทธภาพในอณหภมทเยนจดถงตดลบ และยงมชนดททนตอการระเบดซงสามารถใชกบงานทเกยวของกบปโตรเลยมดวย
สาหรบการใชงานภายนอกอาคารมทงในลกษณะของไฟประดบตกแตงอาคาร (facade lighting) ซงบางครงกใชเปนสอโฆษณาประชาสมพนธไปในตว และแสงสองบรเวณเพอความปลอดภย สวนงานภมสถาปตยกรรม มทงการประดบตกแตงสวน พนทใชสอยตางๆ ทางสญจร และถนนภายในโครงการ เปนตน
สวนงานในระดบผงเมองนนรวมไปถงการสองสวางถนน สะพาน หรอใชในการตกแตงถนน สะพาน อาคารสาคญ และอนสาวรย ซงจะตองพจารณาเลอกใชประเภทของหลอด LED วธการตดตงทเหมาะสม คานงถงระยะการมองเหนทสามารถสอสารไดอยางชดเจน และไมสวางเกนไปจนเกดแสงบาดตา เปนตน
จากกระแสการประหยดพลงงานและการอนรกษสงแวดลอม จงมการนาแผงโซลาเซลลรบพลงงานจากแสงอาทตยมาเปลยนเปนพลงงานไฟฟาแลวจายเขากบวงจรของหลอด LED เนองจากหลอด LED ใชพลงงานเพอการสองสวางนอยมาก โดยกกเกบพลงงานจากแสงอาทตยในเวลากลางวนในแบตเตอรและจายพลงงานเพอการสองสวางในเวลากลางคน สวนมากจะใชกบพนททสายไฟฟาแรงสงจากทางการยงเขาไมถง แตกเรมมผคดทจะนามาใชในเมอง เมอโซลาเซลลสามารถผลตกระแสไฟฟาไดมากกอาจจะขายกลบสระบบของการไฟฟาได
20
LED ศกยภาพความสดใสของแสงและส … ทตองพสจน
ปจจบนเรมมการใช หลอด LED มาทาเป นสอบน เปลอกอาคาร (media facade) สาหรบการโฆษณาประชาสมพนธในทสาธารณะ โดยสรางมาน LED ขนาดใหญซงเกดจากการนาหลอด HP-LED มาเรยงกนเปนตาราง (grid) ทหนาแนนจนกลายเปนมานคลมเปลอกอาคาร เพอใหสามารถอานแตละจดทรวมกนเปนระนาบ จากนนจงสรางภาพเคลอนไหวหรอภาพนงโดยใชไดรเวอรและโปรแกรมคอมพวเตอรควบคมการเปลงแสงในแตละหนวยใหเปนภาพ การออกแบบจดเรยงหนวยนจะพจารณาตามระยะทมองเหน เพอความเหมาะสมในการ
ปรบภาพใหสายตารบร
เทคนคนสามารถดงดดสายตาและชวยใหเกดความ นาสนใจไดมาก เนองจากภาพเคลอนไหวและแสงสวาง แตอาจเปนอนตรายตอคนขบรถเมอนามาใชใกลกบถนน และกอใหเกดมลพษทางแสง (light pollution) แกผสญจรและสภาพแวดลอมโดยรอบ เนองจากปรมาณแสงทมากเกนจาเปนจนเกดแสงจาแยงตาในเวลากลางคน โดยเฉพาะ อยางยงในยานการคาทมการแขงขนสงเพอดงดดความสนใจ
ภาพท 6: Sustainable Media Faade ของอาคาร Xicui Entertainment Center, Beijing(ทมา: http://netdna.webdesignerdepot.com/uploads/media_facades/Greenpix.jpg และ http://spacedid. les.wordpress.com/2009/10/xicuientertainmentcenter-beijing-1.jpg?w=545)
ภาพท 5: ตวอยางการใชหลอด LED ในการประดบตกแตงงานสถาปตยกรรม(ทมา:http://www.bloggang.com/viewblog.php?id=pui-chan&datd=27-04-2010&group=2&gblog=2)
(ทมา:http://www.instablogsimages.com/images/2008/05/02/led-light-bridge_jsLij_7071.jpg)
21
รองศาสตราจารย พรรณชลท สรโยธน
การวจยดานสขอนามยเกยวกบแสงจากหลอด LED เมอประมาณปลายเดอนตลาคม พ.ศ. 2553 (ค.ศ. 2010) French Agency for Food, Environment and Occupational Health & Safety[14] ไดจดทารายงานเกยวกบความเสยงของความเสยหายทาง photochemical จากแสงสฟา (Blue-light hazard) ในชวงความยาวคลน 400-500 นาโนเมตร ทเกดจากหลอด LED และมบทความตอเนองทกลาวถงแสงจากหลอด LED ททาอนตรายจอประสาทตา
แตทงน การวจยยงทากนอยในวงจากด และผลการศกษาของผวจยกบผผลตยงมความขดแยงกน ขณะทผวจยแจงถงอนตรายทอาจเกดขนจากสเปกตรมในชวงคลนแสง สฟา ซงจะสงผลโดยเฉพาะอยางยงตอเดกและทารก ซงเรตนา (retina) ยงมความบอบบางและไมสมบรณเตมท แตฝายผผลต[15] กลบแจงวาไมมอนตรายใดๆ จากการใชหลอด LED แสงสฟา เพราะหลอดไฟชนดนมการปลอยแสงสฟาในปรมาณไมมากนกเมอเปรยบเทยบกบแสงแดด
ดงนน ผออกแบบจงควรใชวจารณญาณในการรบขาวสารขอมลอยางรอบคอบและระมดระวงในการเลอกใชและการตดตง โดยคานงถงอนตรายและผลขางเคยงทจะ เกดขน นอกจากน นกวชาการควรศกษาวจยถงผลกระทบทอาจเกดขนกบมนษยอยางตอเนอง และเผยแพรสสาธารณชนในวงกวางดวย
ในมมมองของผออกแบบ เปนททราบกนโดยทวไปวาหลอด LED เปนหลอดไฟประสทธภาพสง แตเมอผ ออกแบบนามาใชงานกลบ พบวา หลอด LED ยงไมสามารถตอบโจทยไดอยางทคาดการณไวในหลายๆ เรอง เชน เมอนาหลอด LED มาใชงานรวมกบหลอดไฟชนดอนในพนทหรอหองเดยวกน มกจะพบวาสของแสงขาวทปรากฎใหเหนมความแตกตางจากหลอดไฟประเภทเดมๆ หรอหลอด LED จากตางผผลต อยางเหนไดชด แมจะมอณหภมสเดยวกนกตาม ทงนเนองจากหลอด LED ยงไมมมาตรฐานของอณหภมส
ดงนน เมอเปรยบเทยบหลอดไฟจากแตละผผลต จงพบวาสของแสงขาวจะไมใชสเดยวกน ในเรองของความนมนวลตา หลอด LED กยงไมสามารถนาคณสมบตนไปเปรยบเทยบกบหลอดไฟประเภทเดมไดโดยเฉพาะหลอดไสหรอหลอดทงสเตนฮาโลเจน เพราะหลอด LED มแสงทพงออกไปขางหนา จงมความเขมแสงมากกวาหลอดประเภทเดมๆ รวมทงเมอหรแสงลงก ยงมความแตกตางจากหลอดประเภทเดมๆ ดวย เพราะสของแสงจะยงคงเปนสเดม ไมเขมขนเหมอนหลอด อนแคนเดสเซนต
แมวาหลอด LED จะมประสทธผลคอนขางสง แตผ ออกแบบมกพบวา แสงทปรากฎสสายตา มความแตกตางจากหลอดไฟชนดเดมๆ เชน เมอเทยบกบหลอดทงสเตนฮาโลเจน MR16 ทวไป ในแงของความถกตองของสของแสงและอณหภมสของแสง ทงยงพบวาแสงจากหลอด LED จะไมจบวตถทสอง ไมมมตตนลก (depth) และหากอปกรณบงคบการกระจายแสงไมดพอ จะมโอกาสเกดแสงบาดตามากกวาเพราะเปนแสงทพงออกมา รวมทงเงาทเกดขนกคมชดกวาดวย หากเปนหลอดทประกอบดวย LED หลายเมดรวมกน อาจจะเกดเงาซอนกน แมหลอด LED บางรนทมการเคลอบสารฟอสเฟอรภายในหรอใชโคมทมแผนกรองแสงทดานหนาหลอดจะใหแสงนวลตาคลายกบหลอดฟลออเรสเซนต แตกจะทาใหความสวางทไดลดลง
นอกจากนเมอนาหลอด LED มาใชในงานตกแตงเปนการใหแสงโดยออม (indirect light) ในลกษณะของไฟหลบ พบวาแสงทพงออกมาทางเดยวทาใหการออกแบบตดตงหลอด LED ในหลบทาไดยากขน มฉะนนอาจจะทาใหเกดเงาสะทอนบนวสดทแสงตกกระทบดวย เพราะถาเปนผวสะทอนแสงจะมองเหนจดของแหลงกาเนดแสงชดเจน เกดเปนแหลงกาเนดแสงจา (secondary glare source) ทอาจหลกเลยงไดดวยการใชวสดกรองแสง แตกเปนการลดประสทธภาพของแสงลงดวย
อกประการหนงทกลาวถงขางตนแลววา ดวงโคมสาหรบหลอด LED นนมขนาดคอนขางใหญกวาดวงโคมชนดเดมๆ โดยเฉพาะเมอใชภายในอาคาร เนองจากตองม
22
LED ศกยภาพความสดใสของแสงและส … ทตองพสจน
อปกรณ heat sink เพอการระบายความรอนใหเพยงพอ จงมขอจากดในการออกแบบตดตงมากขน เพราะตองการใชพนทใตฝาเพดานมากขนดวย และหากตดตงภายนอกอาคาร ขนาดของดวงโคมยงมผลตอการตดตงและทศนวสยในเวลากลางวนดวย ปจจบนหลอด LED ในรปของหลอดไฟประเภทเดมๆ เชน LED MR16 นน อาจจะซอมาเปลยนไดไมยากนก แตยงมหลอด LED บางชนดทผลตขนมาเพอใชกบโคมไฟโดยเฉพาะ ซงมกจะเปนโคมจากผ ผลตทใชวสดอปกรณคณภาพด หากเกดความเสยหายจงไมสามารถเปลยนหลอดไฟเองได เนองจากไมสามารถหาไดตามทองตลาดทวไป ตองตดตอสงซอจากผผลตโดยตรง จงกลายเปนวาการหาหลอดไฟใหมมาทดแทนยงยากมากกวา หากมหลอดไฟรปแบบมาตรฐานกจะไมเกดปญหาเชนน ดงนน หากในอนาคตมการกาหนดรปแบบและคณสมบตของหลอด LED ใหเปนมาตรฐานเดยวกนกจะชวยใหการนาหลอด LED ไปใชงานสะดวกและสามารถใชเปนหลอดไฟสาหรบทดแทนหลอดไฟประเภทเดมๆ ไดอยางแทจรง นอกจากนหลอดไฟประเภทเดยวกนจากผผลตแตละรายอาจจะใหปรมาณแสงและคณภาพแสงทแตกตางกน หรอแม จากผ ผลตรายเดยวกนกมการพฒนาเพอเ พมประสทธภาพอยางตอเนอง จนทกครงทมการเปลยนหลอดไฟจะไดหลอด LED ทมปรมาณแสงสงขนหรอมประสทธผลสงขน ซงอาจบดเบอนสภาพบรรยากาศจากการใหแสงสวาง หรอการสรางอารมณจากแสงสวาง ทผออกแบบกาหนดไว
พฒนาการในอนาคต อาจกลาวไดว า จากอดตถงปจจบนและตอเนองไป ในอนาคต หลอด LED ยงมการพฒนาอยางไมหยดยง เพอนามาใชประโยชนในหลายๆ ดาน โดยเฉพาะดานอตสาหกรรมและสถาปตยกรรม ซงมแสงสวางเปนปจจยสาคญในการออกแบบ จะเหนไดวามการนา LED มาใชแทนหลอดไฟประเภทเดมๆ คอนขางมาก ดวยเหตผล
หลกๆ วามประสทธผลทสงกวา มสของแสงใหเลอกใชหลากหลาย มลกเลนของการใหแสงมากมาย มอายการใชงานทยาวนาน จงตอบโจทยการออกแบบและการประหยดพลงงานไดเปนอยางด
แตทงน นกออกแบบการสองสวาง สถาปนก ภมสถาปนกและมณฑนากร จาเปนตองรจกคณสมบตในแงตางๆ อยางกวางขวาง เพอการนาไปใชงานอยางเหมาะสม คานงถงการตดตงทเหมาะสม รวมถงการออกแบบเพอการบารงดแลรกษาสภาพหลอดตลอดอายการใชงาน
นอกจากน หากไดรบการสงเสรมและสนบสนนจากทางภาครฐในการวจยและพฒนากจะชวยเปนแรงผลกดนใหพฒนาการของหลอด LED กาวไปไดอยางรวดเรว เพอใหสามารถประดษฐหลอดไฟทมประสทธผลและมประสทธภาพ การใหแสงสวางสง สรางสสนทหลากหลายรองรบกบการใชงานหลายรปแบบ และมอายการใชงานทยนยาว ทนตอการใชงานไดเปนอยางด เพอชวยลดปญหาเรองการใชพลงงานและทรพยากรทมอยในปจจบน และเพอคณภาพชวตและสงแวดลอมของประชาชนในอนาคตดวย
รายการอางอง
[1] “ไดโอด.” [online] Available: http://th.wikipedia.org/wiki/ไดโอด Retrieved September 2011.
[2] “Light-emitting diode.” [online] Available: http://en.wikipedia.org/wiki/Light-emitting_diode Retrieved September 2011.
[3] “LED types by Color, Brightness, and Chemistry.” [online] Available: http://donklipstein.com/ledc.html Retrieved September 2011.
[4] “LED (light-emitting diode).” [online] Available: http://www.ledonlook.com/content/9-LED Retrieved September 2011.
23
รองศาสตราจารย พรรณชลท สรโยธน
[5] Philips, “SuperFlux LEDs: technical datasheet DS05.” [online] Available: www.philipslumileds.com/uploads/3/DS05-pdf Retrieved September 2011.
[6] “หลอดไสแกวฝา 40W ของ OSRAM.” [online] Available: http://www.topvs1.com/catalog.php?category=brandindex&brand=227&page=1&mode=inf Retr ieved September 2011.
[7] “หลอดคอมแพคฟลออเรสเซนต 9W ของ SYLVANIA.” [onl ine] Avai lable: ht tp://www.smarthome.com/46196/9- Watt-Fan-Soft-White-Compact-Fluorescent-Bulb-2-Pack/p.aspx Retrieved September 2011.
[8] “หลอด LED 5W.” [online] Available: http://www.lgledsolutions.com/products.asp?selectclassid =003003. Retrieved September 2011.
[9] “หลอด TL-D 36W/840 1SL ของ Phillips.” [online] Available: http://www.ecat.lighting.philips.com/l/tl-d-lifemax- super-80-51596/tl-d-lifemax-super -80-927982284036_eu/prd/th/?ctn=927982284036_EU Retrieved September 2011.
[10] “จะใชหลอด LED ทดแทนหลอดฟลออเรสเซนต 36 วตต ไดหรอยง?.” [online] Available: http://www.l-and-e.com/led/technology-detail.asp?ContentID=437 Retrieved September 2011.
[11] บรษท ไลตง แอนด อควปเมนต จากด, “การบรรยายเรองเทคโนโลยหลอด LED.” เมษายน 2554.
[12] “LED module bench test.” Mondo Arc (Aug/Sep) 2011: 97-100.
[13] “Organic light-emitting diode.” [online] Available: http://en.wikipedia.org/wiki/Organic_light-emitting_diode Retrieved September 2011.
[14] “ANSES highlights risks from LED lighting.” [online] A va i l ab l e : h t t p : //www . l edsmagaz i ne . com/news/7/11/13. Retrieved October 2011.
[15] “Philips Lighting Corporate Communications about ‘the risk of blue light in LED.” (n.p.), 2010.
บรรณานกรม
Steffy, G. 2008. Architectural Lighting Design. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
เวบไซต
“ไดโอดคออะไร.” [online] Available: http://www.rmutphysics.com/charud/howstuffwork/LED/thaiLED1.htm [Retrieved September 2011].
“Blue-light hazard.” [online] Available: http://en.wikipedia.org/wiki/Blue_light_hazard Retrieved September 2011.
“Cree Announces New Efcacy Record in Lab: 231 Lumen Per Watt.” [online] Available: http://www.led-professional.com/technology/light-generation/cree-announces-new-efcacy-record-in-lab-231-lumen-per-watt Retrieved September 2011.
“History.” [online] Available: http://web.mit.edu/invent/a-winners/a-holonyak.html Retrieved September 2011.
“LED lighting – see what light can do.” [online] Available: http://www.lighting.philips.com/main/lightcommunity/trends/led/index.wpd Retrieved September 2011.
“OLED.” [online] Available: http://en.wikipedia.org/wiki/Organic_light-emitting_diode Retrieved September 2011.
“OLED.” [online] Available: http://www.eclubthai.com/board/index.php?topic=6608.0 Retrieved September 2011.
“Philips Fortimo LED Disk Modules - the Ideal Solution for MR16 Halogen Replacement in Home & Hospitality Applications.” [online] Available:http://www.led-professional.com/products/led-modules-led-light- engines/philips-fortimo-led-disk-modules-the-ideal-solution-for-mr16-halogen-replacement-in-home-hospitality-application Retrieved September 2011.
24
LED ศกยภาพความสดใสของแสงและส … ทตองพสจน
การสมภาษณ
กนกพร นชแสง. Lighting designer บรษท APLD จากด. 2554. สมภาษณ, 20 สงหาคม.
นพพร สกลวจตรสนธ. Lighting designer บรษท Accent Studio จากด. 2554. สมภาษณ, 20 สงหาคม.
พรพมล เปยมพงศสข. Lighting designer บรษท Bo Steiber Lighting Design จากด. 2554. สมภาษณ, 20 สงหาคม.