KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

32
K THUT TRNG NM NM TRONG TH GII SINH VT Naêm gii sinh vt (theo Robert H. Whittaker,1969)  Khi sinh hay tin nhân MONERA Nguyên sinh hay ñôn bào PROTISTA   Nm MYCOTA 1,4 t nm Thc vt PLANTAE Ðng vt ANIMALIA NM LÀ GÌ? Nm khoâng phi thc vt - Không có kh nng quang hp. - Vách t bào bng chitin và glucan (thay vì cellulose). - ng d tr là glycogen (thay vì tinh bt). 2. Nm cuõng khoâng phi là dng vt - Ly dinh dng qua si nm nh r cây. - Sinh sn bng kiu to bào t (hu tính và voâ tính). Vì vy, nm c xp vào mt gii riêng gi là gii nm (MYCOTA). GII NM - Gii nm gm các nm tht (Eumycota), /nm nhy (Myxomycota) thuc PROTISTA/ - S lung: 1,5 triu loaøi (ch sau coân trùng, hôn 10 triu loaøi) Ðã moâ t duc 69.000 loaøi, vi 10.000 loaøi nm ln (Hawksworth,1991) - Phân bit: - Nm bc thp (si chöa phát trin, khoâng vách ngaên) - Nm bc cao (si phát trin, chia nhánh, coù vách ngaên) hoc: - Nm ln: cho tai nm kích thöc ln - Nm nh (vi nm): gm các loi nm ñôn bào và nm si ÐC ÐIM CHUNG CA NM - Khái nim - Sinh vt nhân tht (khác vi vi khun) - Cu to coù c ñôn bào và dng si - Sinh sn theo kiu bào t -  Nm nh phn ln là nm si, ng dng nhiu trong i sng - Ðc bit ñôn bào nhö nm men, quan trng trong coâng nghip thc phm - Mt s cho tai nm hay qu th (fruiting body) coù kích thuc ln (nm ln), gm ba loi: - Nm aên ñöc và aên ngon: nm aên - Nm khoâng aên ñöôïc hoc aên khoâng ngon (bao gm nhiu nm duc liu) - Nm ñc: nm coù cha hoc sinh c t

Transcript of KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 1/32

K THU T TR NG N MN M TRONG TH GI I SINH V TNaêm gi i sinh v t (theo Robert H. Whittaker,1969)

Kh i sinh hay ti n nhân MONERANguyên sinh hay ñôn bào PROTISTA

N m MYCOTA1,4 t n mTh c v t PLANTAE Ð ng v t ANIMALIA

N M LÀ GÌ?N m khoâng ph i th c v t

- Không có kh n ng quang h p.- Vách t bào b ng chitin và glucan (thay vì cellulose).- ng d tr là glycogen (thay vì tinh b t).

2. N m cuõng khoâng ph i là d ng v t - L y dinh d ng qua s i n m nh r cây.- Sinh s n b ng ki u t o bào t (h u tính và voâ tính).

Vì v y, n m c x p vào m t gi i riêng g i là gi i n m (MYCOTA).

GI I N M- Gi i n m g m các n m th t (Eumycota),

/n m nh y (Myxomycota) thu c PROTISTA/- S lu ng: 1,5 tri u loaøi (ch sau coân trùng, hôn 10 tri u loaøi)Ðã moâ t du c 69.000 loaøi, v i 10.000 loaøi n m l n (Hawksworth,1991)- Phân bi t:

- N m b c th p (s i chöa phát tri n, khoâng vách ngaên)- N m b c cao (s i phát tri n, chia nhánh, coù vách ngaên)

ho c:- N m l n: cho tai n m kích thö c l n- N m nh (vi n m): g m các lo i n m ñôn bào và n m s i

Ð C ÐI M CHUNG C A N M- Khái ni m

- Sinh v t nhân th t (khác v i vi khu n)- C u t o coù c ñôn bào và d ng s i- Sinh s n theo ki u bào t

- N m nh ph n l n là n m s i, ng d ng nhi u trong i s ng

- Ð c bi t ñôn bào nhö n m men, quan tr ng trong coâng nghi p th c ph m- M t s cho tai n m hay qu th (fruiting body) coù kích thu c l n(n m l n), g m ba lo i:

- N m aên ñö c và aên ngon: n m aên- N m khoâng aên ñöôïc ho c aên khoâng ngon (bao g m nhi u n m

du c li u)- N m ñ c: n m coù ch a ho c sinh c t

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 2/32

Ð C ÐI SINHLÝ VÀDINH DÖ NG

- Hi khí: c n Oxy vàt i CO2 - Si h s n nhanh b ng bào t n m.- L y th c aên qua s i n m:c n d m cao

- Dinh dö ng theo k i u d du ng,l yth c aên t : C t ch t = ho i sinhC th s ng = ký sinh ho c c ng sinh

Ð C ÐI T BÀO H C Ñ c di m chung c a n ml n: c ut o s ivaø cho qu th kích thö c l n H s in m

- Hình ng, coù vaùch ngaên- Vaùch ngaên khoâng hoaøn chnh, coù nh ngl nh (t baøo cht, th m chí

nhaân coùtheåthoângthöông qual i - S in m phaùt t i n chia thaønh nhi u nhaùnh chính vaø nhaùnh con- Coù hai d ng s i: S isô c p (haploid): sinh rat baøot , t baøo coù mt nhaânS i th c p (di ploid): ph i h p hai s isô c p,t baøo coù hai nhaân- S in mtaêngtrö ng b ng d u ng n. Si th c p coù ki u sinh s n ñ c bi t

g i laø m ulieân k t (clamp connection)Qu th n m (fruiting body hay carpophore)

Cô quan sinh s n c a n m, có c utrúc ñaëc bi t b ng h s in m. Thö ng goàm bathành phaàn chính: muõ, cuoáng và phieán naám

Muõ n m(pileus): che ch chotai n m.M t trên coùs ct (ñ c n ánh sáng mt tr i). M t dö imangth t ng(hymenium)= c quan sinh bàot .

Phi n n m(lamelle): thu ng d nglá ho c d ngl . Côquan chính sinh bàot . Nôi hai nhân c a sôïi naám hôï p l i thành moät và gi m phân, nên còn gi là thuï taàng. Thuï taàng sinh ra bàot naám. ÔÛ mt vài naám,thuï t ng coùthêm màng che, khi tru ngthành s rách rathành voøngcoå cuoáng n m.

Cu ng n m(sti pes): cô quan ñöa muõ n mlên cao,ñeå phát tán bàot ra xa.M t vài loaøi naám, cuoáng coùthêm voøng coå và bao goác.Cuõng coù naám khoâng coù

cuoáng (naám mèo, naámtuy t)

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 3/32

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 4/32

C I PHÂNLO I

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 5/32

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 6/32

NAÁM ± GIAÙT Ò NHÖ MOÄT THÖÏC DÖÔÏC PHAÅMI. IAÙ TRÒDINH DÖÔÕN

- Naámlaø moät thöïc phaåm do chöùa ñaày ñuûthaønh phaàn, nhö ñöôøng, ñaïm,khoaùng, vitamin«

- Ñaïm cuûa naám khoâng cao hônthòt, nhöng chuû yeáulaø acid amin caànthieát chocon ngöôøi.

- Naám chöùa nhieàu vitamin, nhö B, A,C, D, E, K... Nhaát laø vitamin B, chæ caànaên 3g naám ñuûlöôïng Vit B12 cho 1 ngöôøi trong 1 ngaøy.

- Naám giaøu khoaùng, neân giuùptaêng söùc ñeà khaùng cuûa côtheå.

II. IAÙ TRÒDÖÔÏC TÍNH 1. Naám cung caáp naênglöôïng thaáp,thích hôï p cho nhöõng ngöôøi aên kieâng2. Nhieàuloaøi naám coù döôïc tính quí nhö:

* Naám meøo: chöûalî, taùo boùn, rong huyeát vaø giaûi ñoäc gan.* Naám baøo ngö: chöùa chaát pleurotin (khaùng sinh), retin(khaùng ungthö) ac. folic (choángthieáu maùu)* Naám rôm: coù chöùa volvatoxin A1 vaø A2 (trôï tim, öùc cheáteá baøo ungthö)

3. Vaùchteá baøo naám coù chöùa chaát F ± glucan phöùc hôï p vôùi moät loaïi protein coù khaû naêng öùc cheá söï phaùt trieån cuûateá baøo ungthö.

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 7/32

NAÁM ± GIAÛI PHAÙP NOÂNG SINH HOÏCT ONGTAÄN DUÏNG PHEÁ LIEÄUNOÂNGLAÂM NGHIEÄP

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 8/32

NH NG THU NL I T ONG VI C PHÁT T I NNGH T NG N M CÁCT NH PHÍA NAM

I. ÐI U KI N Ð ALÝ VÀ XÃ H I1. Ð alý t nhiên: khí h u oân hoaø,ít bi n d ngl n, d m cao.2. Ngu n nguyênli u: ph li u noânglâm nghi p khá di dào. 3. Lao d ng: lao ñ ng nhàn ricoøn nhi u c thànhth và noângthoân

4. Th tru ng: naêng d ng,t ptrung h u ht các ñ u mi n m(mua vào và bán ra, k c xut kh u)II. TÍNH HIEÄUQUAÛ CUÛAT OÀNG NAÁM

1. Veà k inh teá* Voøng ñôøi ngaén vaø voøng quay c a saûn xuaát nhanh.* Söû duïng nguyeânlieäu chuû yeáulaø pheálieäu noânglaâm nghieäp.*Coùtheå nuoâi troàng coâng nghieäp hoaëcthuû coâng.* iaù tr thöông maïi khaùtoát.

2. Veà xaõ hoäi * Taïo coâng aên vieäclaøm cho nhieàu ngöôøi, taêngthu nhaäp cho khu v c noâng

nghieäp.* iaûi quyeát vaán ñeà moâi tröôøngtrong saûn xuaát noâng nghieäp.* Taïo theâm nguoànthöïc phaåm coùlôïi cho söùc khoeû cuûa coängñoàng.

III. THU NL I KHAÙC 1. Nhi u loaøi n m ñö c nuoâi tr ngthaønh coâng, nhö: n m rôm, meøo,

baøo ngö , ñoâng coâ, n m m , linh chi, vaân chi, h uthuû, kim chaââm«.2. Qui trình c i ti n ñeml i hi u qu cao cho ngöis n xut. Caùc

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 9/32

trangtr i d utö qui moâl n xu t hi n ngaøy caøng nhi u.3. Phongtraøotr ng n m r ng kh p, xut hi n nhi u ngö i tr ng n m

coù kinh nghi m vaø k thu t t t.4. Trình d ch bi n vaø b o qu n ñaõ coùti n b , cht löôïng haøng xut

kh u ngaøy ñöôïc c i thi n.

S RA Ð I VÀ PHÁT TRI N NGH TR NG N M S lö ng: kho ng 2.000loaøi naám aên ñöôïc, trong 10.000loaøi n ml n

Coù 80loaøi naám aên ngon và ñö c nghiên c u nuoâi tr ng20 loaøi ñöôïc thöông maïi hoaù và 7-8loaøi naámtr ng ph bi n.

N m ñö c ghi nhaän nuoâi tr ng ñ utiên là n m mèo (naêm 600) N m nuoâi tr ng nhi u nh t hi n naylà n m m , v i trên 70 nö c tham gia nuoâi

tr ng (bt d ut 1600) N mtr ng chphát tri n m nht sau nh ng naêm 1960, nh söï ra ñ ic a phöông pháp nuoâi c y moât bào và kthu t voâtrùng.

CH NG II

C I M VÀI LO I N MTR N PH BI N(Theoth t t d n khó d n)

I. MEO GIOÁNG NAÁM I.1 Khaùi nieäm

I.2 Phöông phaùp taïo meo gioáng cuõ - Söû duïng heä sôïi - Söû duïng baøotöû

I.3 Phöông phaùp taïo meo gioáng môùi - ioángthuaàn vaø nhaân gioángthuaàn khieát- Nuoâi caáy moâ vaø nhaân gioáng voâtính

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 10/32

- Hieän töôïng laõo hoùa (senescense) vaø thoaùihoùa (degeneration)

COÂNG THÖÙC MOÂI TRÖÔØNG PGAKhoai taây 200g Agar 20gGlucose 20g Nöôùc caát ñuû 1.000ml

pH = 6- 6,5 Khöû truøng 121o

C/ 40 phuùtBoå sung dinh döôõng Kieåm tra nöôùc vaø pH Chia vaøo du ï ng cu ï chöùa vaø khöûtruøng Cho vào ng nghi m

CH N M U N M* Tai naám non hoaëc coøn töôi* Hình daïng ñieån hình* Khoâng bò saâu beänh* Khoâng öôùt nöôùcCHUAÅNBÒ GIOÁNGBAN ÑAÀU

Caét ñeå taùchñoâi tai naám Taùch moâ thòt naám Ñaët oáng nghieäm naèm ngang

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 11/32

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 12/32

III. K THU T VÔTRÙNGPH NG PHÁP V T LÝ 1. Tia (X, r nghen, UV) và phóng x2. Nhi t: nhi t m và nhi t khô3. Sóng vi ba4. L c: l c b i và dung d chVí d : Noài haáp aùp suaát (Autoclave), Khöûtruøng bòch phoâi baèngthuøng phuy, Khöûtruøng bòch phoâi baèngthuøng phuy, Khöûtruøng b ch phoâi baèngtuû coù heäthoángcung caáp hôi.

PH NG PHÁP HOÁ H C1. T y u và vsinh phòng c: phenol, formol, javel, l u hu nh, vôi«2. Sát trùng da: r u, c n,iod, xà bông, oxy già, ph m màu«3. Di t khu n:

K imlo i n ng: th y ngân (HgCl2), ng (CuSO4), b c(AgNO3)«

Kháng sinh: penicillin, cloramphenicol, mycostatin«

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 13/32

Nông d c: di t n m (Zineb); di t khu n (Valinomycin)«4. Sát trùng m u vt: clorin (Hypoclorit Ca)«

PH N PHÁP SINH H C 1. c ch sinh lý vi sinh v t: pH, nhi t «.

2. S d ng x khu n ho c vi khu n

VOÂTRUØNGTRONGLAØM NAÁM1. Vôtrùng môi tr ng dinh d ng (c cht)

- Lo i nguyênli u và c ut o- Thành ph n và m c cht - K ích th c và cách s p x p

2. Vôtrùng n i làm vi c- Ch n a i m- V sinh n i làm vi c- H n ch tác nhân gây nhi m

3. Vôtrùngthaotác- V sinh d ng c- V sinh m u vt - Thaotác antoàn

IV. CHAÊM SOÙC- Ñieàu chænh nhaøtroàng: nhieät ñoä, aùnh saùng, pH, ñoä

aåm, Oxy..- Töôùi nöôùc vaø chaêm soùc- R a quaûtheå- Thu haùi

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 14/32

CAÙC KIEÅU DAØN K EÄ HOAËCTR EO BÒCHKeä chöõ A, Keä chöõ I, Daøntreo bòchHEÄ THOÁNG DAØN K EÄ TROÀNG NAÁMChuaån bò keätrong nhaøtroàngHEÄ THOÁNG CUNG CAÁP OÂXYHEÄ THOÁNGTAÏO AÅMV. BEÄNHTRONGTROÀNG NAÁM

1. B nh sinh lý

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 15/32

- Liên quan n nhi u y u t môi tr ng, nh : nhi t , pH,ánh sáng, Oxy và CO2 «, k c ngu n dinh d ng.

- B nh bi u hi n, thông qua các hi n t ng:i v i t n m: mau ngã vàng, ti t n c, lão hoá nhanh.i v i qu th : tai dd ng, th i nh ng, teo u, cu ng dài«

- Kh c ph c:i v i nhi t : gi nhi t n nh và tránh nhi t lên quá caoi v i pH: chú ý n pH c a n c t i, tránh pH xu ng th pi v i CO2 và Oxy: n m là sinh v t hi u khí, c n Oxy và th i ra khí Carbonic. Do ó,

tránh che y ho c làm tr i quá kíni v i ánh sáng: n m không quang h p, nh ng v n c n ánh sáng

2. B nh nhi m- Ch y u do côn trùng, vi sinh v t xâm nh p, t n công và lây nhi m- Các k thù gây h i cho n m tr ng g m:

* Các nhóm ng v t: côn trùng (ru i ki n gián«), nh n (nh n mãthay mites), tuy n trùng (nematodes).

* Các nhóm vi sinh v t: vi khu n; n m m c (m c cam- Neurospora ; m c xanh-Tr ic

oderma ; m c xám- Mucor ; m c en, vàng, xanh«- Asperg ill us« ); n m nh y (n m râu hay r tr ng-Stemon it i s; n m rvàng- Ar cyr ia« ); n m d i (n m gió-C opr inus« ).

* Siêu vi khu n (virus)- Kh c ph cTuân th các bi n pháp v sinh trong s n xu t:

* V sinh nhà tr i nh k* Di t các bnh (c ng rãnh, rác th i«)* Có bi n pháp ng n ng a ngu n b nh* Ki m tra dch b nh th ng xuyên.

Tuân th úng qui trình k thu t t ng s c kháng c a n mvà s c c nh tranh v i m m b nh

VI. BIEÄN PHAÙP AN TOAØN TRONG NUOÂI TROÀNG NAÁMVI.1 Nuoâi troàng coâng nghieäp vaø vaán ñeà veä sinh

- Xöû lyù nguyeân lieäu vaø pheá lieäu trong troàng naám- Veä sinh vaø kieåm soaùt nhieãm taïp trong nhaø troàng

VI.2 Vaán ñeà beänh trong troàng naám- Beänh ôû naám: beänh sinh lyù vaø beänh nhieãm

- Bieän phaùp phoøng vaø trò moät soá beänh ôû naámVI.3 An toaøn söùc khoûe cho ngöôøi troàng naám

CAÙCBÖÔÙC CHÍNH TRONG TROÀNG NAÁMI. KHAÛO SAÙT ÑAÙNH GIAÙ

- Ñòa ñieåm- Khí haäu

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 16/32

- Nguyeân lieäu- Loaïi naám troàng

II. CHUAÅNBÒ GIOÁNG - G ioáng b an ñ aàu - Taïo meo g ioáng naám

III. CHUAÅNBÒ NGUYEÂN LIEÄU- Choïn nguyeân lieäu- Sô cheá - UÛ ñoáng- Phoái troän (theâm dinh döôõng)- Ñoùng khoái- Khöû truøng- Gieo meo

IV. CHAÊM SOÙC - Ñieàu chænh nhaø troàng: nhieät ñoä, aùnh saùng, pH, ñoä aåm, Oxy..- Töôùi nöôùc vaø chaêm soùc- Ra quaû theå- Thu haùi

CH NG III NUOÂI TROÀNG NAÁM RÔMI. ÑAËC ÑIEÅMTeân khoa ho ï c Volvariella volvacea (Bull. ex Fr.) Sing.Phaân boá Vuøng nhieät ñôùi vaø caän nhieät ñôùi, ñaëc bieät ôû Chaâu AÙHình thaùi quaû theå Tai naám ñöôïc boïc trong lôùp voû luùc coøn non, khi

tröôûng thaønh muõ môùi bung leân cao. Coù bao goác vaøkhoâng voøøng coå

Giaù theå tö ï nhieân Rôm raï luùa nöôùc, ñoâi khi treân coû, laù khoâ«

II. SINH THÁI

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 17/32

III. CAÙCQUI TRÌNH NUOÂITROÀNG Qui trìnhtroàng naám rômtreân rôm: ngoaøi trôøi vaøtrong nhaø Qui trìnhtroàng naám rômtreân boângthaûi Qui trìnhtroàng naám rômtreân baõ mía

Qui trìnhtroàng naám rômtreân maït cöa sautroàng naám meøo

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 18/32

TOÙMTAÉT QUI TRÌNH TROÀNG NAÁMTR EÂN RÔM+ Xöû l ¡ ù ngu¡ eân lieäu

± Phôi khoâ ±

Laøm aåm baèng nöôùc hoaëc nöôùc voâi 1% ± UÛ ñoáng baûy ñeán möôøi ngaøy. ± Trung bình ba ngaøy ñaûotroän moät laàn, coùtheå boå sung ureâ (1Å).

+ Xeáp moâ vaø¢ aá¡ gioáng ± R ôm xeápthaønhlôùp, cheøn saùt nhau hoaëctaïo khoái baèng khuoân.

± Töôùi nöôùc ± daäm ñaï p cho deû chaët ± caáy meo. ± Meo caáy gaàn bìa ñeåtô naám hoâ haáp, nhöng phaûi nheùt kyõ ñeå khoâng

bò rôi ra khi töôùi. + Ñoát moâ vaø laøm aùo moâ

± Phôi khoâ maët ngoaøi moâ (1 hoaëc 2 naéng) ± Chuaån bò nöôùctöôùi khi ñoát moâ ± Neân coù aùo moâ giaû beân döôùi aùo moâthaät.

+ Chaêm soù¢ vaø t öôùi ñoùn naám ± Theo doõi nhieät ñoä (trong suoát quaùtrình nuoâi troàng).

± Töôùi ít nöôùc ñeå giöõ rôm khoâng bò khoâ khi uû tô. ± Töôùi nöôùc nhieàu hôn ñeå ñoùn naám.

± Töôùi nöôùc ñeàu moãi ngaøy 1 hoaëc 2laàn ñeå giöõ aåm chotai naámñangtaïo thaønh.

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 19/32

± Chieáu saùng vöøa phaûi giuùp kích thích tô naám keát nuï vaø quaûtheåphaùt trieån bình thöôøng.

+ Thu haùi ± Thu haùi naám ôû daïng tröùng ± Sau moãi ñôït thu haùi, ngöøngtöôùi nöôùc 5-6 ngaøy ñeåtô naám phuïc hoài. ±

Xöûlyù neàntröôùc khi troàng ñôït keátieáp.

Khuoân duøng £ ho t aï o moâ khoáiLÖU YÙ K HI TR OÀN NAÁMTR EÂN BOÂN PHEÁ LIEÄU Ñaëc ñieåm cuûa boâng: Deã huùt nöôùc Deã neùn chaët Yeám khí Caàn: - Taêng ñoä xoáp baèng caùch xeùtôi hoaëc ñoäntheâmtraáu ñeåthoâng khí

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 20/32

- Laøm aåm vôùi nöôùc voâi 0,5%, phuû nylon vaø uû ñoáng 3 ngaøy ngoaøi trôøi naéng.- Chieáu saùng ñaày ñuû vaø giöõ aåm cho moâ ñeåtai naám ra bìnhthöôøng (khoâng

vaøng uûng, nhaên ñaàu...)

LÖU YÙ KHITROÀNG NAÁMTR EÂN BAÕ MÍA

Ñaëc ñieåm cuûa baõ mía: - Thöôøng chöùa haømlöôïng ñöôøng cao gaây chua vaø cheát tô- Deã huùt aåm gaây yeám khí

Caàn: - Xöûlyù baèng nöôùc voâi noàng ñoä cao ñeå khöû ñoäc- Xöûlyù nhieät baèng hôi nöôùc ñeå giaûmlöôïng ñöôøngtrong baõ mía- Laøm giaûmlöôïng nöôùctrong nguyeânlieäu ñeå coù ñoä aåmthích hôï p

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 21/32

LÖU YÙ KHITROÀNG NAÁMTR EÂN MAÏT CÖATHAÛI Ñaëc ñieåm cuûa maït cöathaûi

Nguyeânlieäu ñaõ ñöôïc laøm meàm bôûi vi sinh vaät hoaëc naám khaùc

Deã boå sung dinh döôõngthích hôp cho naámXöûlyù choáng nhieãm ñôn giaûn, chæ caàn phôi khoâ maëtNaêng suaát töông ñoái cao (trung bình 22% so nguyeânlieäu)

Tuy nhieân cuõng caànlöu yù: Vì laø pheálieäu sautroàng naám khaùc, neân deãlaây nhieãm vaø chöùataï pchaát khoânglôïi cho naám

CaànTraùnh söû duïng bòch phoâi ñaõ nhieãm moác ñeåtroàngXöûlyù theâmvôùi nöôùc voâi 0,5% ñeå khöû ñoäc vaø dieät khuaånPhôi khoâ beà maët moâtröôùc khi ñaäy aùo moâ ñeå choáng nhieãm

BEÄNHTRONGTROÀNG NAÁM RÔM1. Beänh sinh lyù

Naám rôm raát nhaïy caûm vôùi moâi tröôøng, nhö: - Nhieät ñoä, aùnh saùng, pH nöôùctöôùi, Oxy«- Thuoáctröø saâu«

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 22/32

2. Beänh nhieãm Nguoàn nhieãmtröïc tieáp

- Vi khuaån- Naám moác (moác cam N eurospora, thaïch caoS ¤ opulariopsis,

tröùng caùS ¤ lerot ium«)

- Naám daïïi (naám ñaäuCoprinus) Nguoàn nhieãm giaùntieáp- Coântruøng (kieán, giaùn, maït gaø«)- Nheän maït (mites)- Tuyeántruøng- Ñoäng vaät (chuoät, gaø«)

NH H NG C A NHI T

CH NG IV QUY TRÌNH NUÔI N M MÈOI. C I M Tên khoa h c Auricularia polytricha (Mont.) Sacc.

Auricularia auricula (Hook.) Undrew. Phân b Vùng c n nhi t ivà nhi t i H ình thái qu th Tai n m có d ng mt vànhtai, th ng không

cu ng, m m mi khi cònt i và c ng dòn khi ph i khô.M t trên m cólông dày, m ng ho ckhônglông.Màu s c bi n i t tr ng, cam,nâu,tìm và en.

Giá th t nhiên m c, các nguyênli u có cht x

II. SINHTHÁI

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 23/32

II. QUI TRÌNH NUOÂITROÀNG

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 24/32

CÁC B C TRONGQUÁTRÌNH NUÔI T

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 25/32

M t s i c n l u ý trong nuôi tr ng n èo N m mèo rt d ratai, nh ng c ng d b chi ph i b i môi tr ng xung quanh.Th ng g p nht là :

N c t i: n c b n, b phèn, m n ho c nhi mthu ctr sâu...co c ml i (d ng bông ci

s làmtai n m i màu ( en s m)ch t non (khô c ng)

Nhi t : êmtr i tr l nh t ng t tai n m c ng bìa mép và cht. Nhi t cao n m mau khô, phát tri n kém. Nhi m bnh: b nhth ng gâyth t thu nghiêmtr ng

- b nhtr ng (nhn n m hay mites)- nh n nh y (tuy ntrùng).

CH NG V NUOÂITROÀNG NAÁM BAØO NGÖ

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 26/32

I. ÑAËC ÑIE M Teân khoa hoïc Pleurotus spp.Phaân boá Nhoùm ³öa nhieät trung bình´ (oân hoøa) ra quaûtheå ôû 10

± 20oC

Nhoùm ³öa nhieät´ ra quaûtheå ôû 20 ± 30oC Hìnhthaùi quaûtheå Tai naám daïng pheãuleäch, phieán mang baøotöû keùo daøi

xuoáng ñeán chaân, cuoáng naám gaàn goác coùlôùploâng nhoûmòn. Tai naám baøo ngö coøn non coù maøu saéc saäm hoaëctoái nhöng khi tröôûngthaønh maøutrôû neân saùng hôn.

iaù theåtöï nhieân oã muïc, caùc nguyeânlieäu coù chaát xô

III. QUI NUOÂI NUOÂITROÀNG- Nuoâi troàng naám baøo ngötreân goã khuùc

- Nuoâi troàng naám baøo ngötreân maït cöa

- Nuoâi troàng naám baøo ngötreân baõ mía- Nuoâi troàng naám baøo ngötreân rôm raï

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 27/32

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 28/32

NHÖÕNGLÖU YÙ KHI NUOÂITROÀNG NAÁM BAØO NGÖ

1. Söï nhaïy caûm: naám baøo ngö raát deã bò aûnh höôûng bôûi nhieàu yeáutoá- Taùc nhaân moâi tröôøng: nhieät ñoä, aåm ñoä, aùnh saùng, pH, noàng ñoäCO2...- Taùc nhaân gaây oâ nhieãm: hoaù chaát, thuoáctröø saâu, caùc kim loaïi naëng...

2. Beänh nhieãm: moác xanh (Trichoderma sp.) vaø aáutruøng ruoài.- Trichodermalaø loaøi moác phaùt trieån maïnhtreân caùc cô chaát coù chaát goã,

laøm bòch phoâi thaâm ñenlaïi vaø hö hoûng nhanh.

- AÁu truøng ruoài, chuùng chui vaøo caùc khe cuûa phieán naám, caén phaùlaømhö haïi naám. Tai naámthoái nhuõn nhanh.3. Caånthaän do dò öùng bôûi baøotöû naám baøo ngö

CH NG VI NUOÂITROÀNG NAÁMLINH CHI

I. ÑAËC ÑIEÅM

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 29/32

Tên khoa h c Ganodermalucidum Phân b vùng nhi t ivà c n nhi t i H ình thái qu th Tai n m hóa g, hình qu t ho cth n.M t trên m có vân ngtâm và bóngláng, màu vàng cam cho n m ho c nâu en.M t d iph ng, có nhi ul nh li ti, là c quan sinh bàot .Cu ng n m c và c ng, s m màu và bóngláng.

Giá th t nhiên m c, các nguyênli u có ch t x

II. QUI TRÌNH NUÔITR NG- Nuôi tr ng n m Linh chi trên g khúc- Nuôi tr ng n m Linh chi trên m t c a

L c b o linhchi t heo lýt h it r n

PHAÂNLOAÏI LINH CHITHEO ÑAËC ÑIEÅM SINHTHAÙI a/ Ñaëc ñieåm phaùt trieån quaûtheå:

- N hoùm löu nieân: moät t ai naám phaùt t rieån t rong nhieàu naêm- N hoùm haéng nieân:t ai naám phaùt t rieån t öø 3 ± 6 t haùng

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 30/32

b/ Vòtrí naám moïc treân caây chuû: - N hoùm moï c cao: tai naám moïc töø goácleân ñeán ngoïn caây

- N hoùm moï c gaàn goác: naám moïc ôû goác caây- N hoùm moï c t öø ñaát : tai naám moïc töø reã caây hoaëc xaùc muøn

c/ Nhieät ñoä ra naám:

- N hoùm nhieät ñoä t haáp: tai naâm moïc ôû nhieät ñoä 20- 23o

C - N hoùm nhieät ñoä t rung bình: tai naám moïc ôû nhieät ñoä 24-26oC - N hoùm nhieät ñoä cao: tai naám moïc ôû 27- 30oC

COÂNG DUÏNG CUÛALINH CHITHEO Y HOÏC COÅTRUYEÀN- K ieän naõo (làm cho b óctráng ki n)- Baûo can (b o vgan)- Cöôøngtaâm (t ng s c chotim)- K ieän vò (c ng c d dày, h tiêu hoá)- Cöôøng pheá (thêm s c cho phi)- G iaûi ñoäc (gi i to tr ng thái nhi m c)

- G iaûi caûm (gi i to tr ng thái d c m)

- Tröôøng sinh (s ng lâu, t ng tu i th )

Tác d ng tr li u c aLinh Chi

Thành ph n các ch t có ho t tính Linh Chi

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 31/32

8/8/2019 KỸ THUẬT TRỒNG NẤM 2

http://slidepdf.com/reader/full/ky-thuat-trong-nam-2 32/32

M ¥ Ä ¦ S ¥ Á LÖU § Ù KHI ¨ U ¥ ÂI ¦ R¥ À¨ G ¨ AÁM LI ¨ H CHI * Naáâm Linh chi laø naám döôïclieäu neâân qui tr ình nuoâi troàng phaûi

nghieâm ngaët 1. G ioáng: ñuùng chuûngloaïi vaø döôïc tính cao2. Nguyeânlieäu: coù ñuûthaønh phaàn vaø chaát löôïng3. Ñieàu kieän nuoâi troàng: nöôùctöôùi, oxy, aùnh saùng«.4. Ñaëc bieät khoâng söû duïng hoaù chaát, thuoáctröø saâu«

* NaámLinh chi nuoâi troàng coù theå bò caùc beänh sau: 1. Beänh sinh lyù

- Nhieät ñoä cao: naám xaùm ñaàu, chia nhaùnh, «- Noàng ñoäCO2 cao: tai naám chia nhaùnh daïng söøng höôu

2. Beänh nhieãm- Naám moác: caûnh giaùc vôùi moác xanh (Trichoderma)- Coântruøng: nguy hieåm nhaát laø boï caùnh cöùng.Chuùng chích

huùt gaây nhieãm moác. AÁu truøng caén phaùtai naám.