Kwaliteit in Bedrijf | uitgelicht, juli 2013
-
Upload
alcedo-media-bv -
Category
Documents
-
view
222 -
download
5
description
Transcript of Kwaliteit in Bedrijf | uitgelicht, juli 2013
5
WWW.KWALITEIT-IN-BEDRIJF.NL
VeiligheidUMCG kiest voor zieken-huisbreed veiligheids-managementsysteem
OrganiserenBestuur en Toezicht in balans
Nationale politieVerbouwen met 'de winkel open'
Serie PITHet nieuwe feedback- en verbetermanagement
OP WEG NAAR DUURZAME BEDRIJFSVOERING
JUNI 2013
PLATFORM VOOR MVO EN KWALITEITSMANAGEMENT
55
PLATFORM VOOR MVO EN KWALITEITSMANAGEMENT
Kwaliteit in Bedrijf juni 201318
VEILIGHEID: EEN KWESTIE VAN AFDWINGENVeiligheid mag geen toeval zijn. Veiligheid willen we afdwingen en garanderen. Dat geldt zeker voor ziekenhuizen, met kwetsbare patiënten die recht hebben op goede medische zorg. Sinds 2012 moeten alle Nederlandse zieken-huizen beschikken over een patiëntveiligheidssysteem. Het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) koos voor een ziekenhuisbreed veiligheidsmanagementsysteem, in december 2012 conform de veiligheidsmanagement-norm NTA 8009, gecertificeerd door DNV Business Assurance.
Door Heleen Aalders
Wat is de essentie van een veiligheids-
managementsysteem? Die vraag wordt
beantwoord door Richard Raaphorst, zorg-
gespecialiseerd Lead Auditor bij DNV Busi-
ness Assurance: ‘Veiligheidsmanagement
is het zodanig aansturen van processen
dat vermijdbare schade tot een minimum
wordt beperkt. Een veiligheidssysteem
moet dynamisch zijn en vooral praktisch
ingericht. Dat lukt niet met alleen protocol-
len die procedures beschrijven. Het gaat
om de ketens, de onderlinge afhankelijk-
heid en de kracht van het geheel. Wat
telt, is het resultaat van teams, afdelingen,
het geheel van opname tot ontslag. Om
resultaat te bereiken zullen alle relevante
organisatieonderdelen moeten meedoen.
Daarbij onderscheiden we de afspraken
(procesmanagement), de competenties,
leiderschap (HRM) en de cultuur, waaron-
der machtsverhoudingen en de gewenste
grondhouding. Door actief en in samen-
hang op deze aspecten te sturen, kunnen
organisaties bereiken dat veiligheid geen
toeval is maar wordt afgedwongen. Tijdens
onze audits bij het UMCG is dat grondig
getoetst. Door te evalueren is een lerende
organisatie ontstaan met een versterkte
samenhang en meetbare verbetering.‘
PRAKTISCHE SYSTEMENOok kenmerkend voor het veiligheidsma-
nagementsysteem van het UMCG is de
aandacht voor processen. Jan Noord: ’Onze
patiënten hebben bijna altijd met meerdere
afdelingen te maken. Elke afdeling heeft
eigen functies, eigen regels en eigen pro-
cessen. Dan is het voor de patiënt prettig
als die afdelingen goed samenwerken. Het
optimaliseren van processen is dan ook
een van de belangrijkste doelen van ons
management. We sturen actief op verbe-
tering en op resultaten. Afspraken worden
geagendeerd en opgevolgd.’
DNV’er Richard Raaphorst leidt de audits
bij het UMCG. Hij is een groot voorstander
van het toegankelijk maken van manage-
mentsystemen. Raaphorst: ’Veiligheids-
management werkt pas echt als het werkt
voor de professional. Dat geldt voor alle
managementterreinen, dus ook voor kwali-
teitsmanagement en informatiebeveiliging.
En zeker in een ziekenhuis; het UMCG is
een enorm groot ziekenhuis waar veel voor-
schriften en protocollen gelden en rappor-
tages en controles worden uitgevoerd. Die
Veiligheidsmanagement in het UMCG
De ambities van het UMCG zijn niet gering. Naast de ziekenhuisbrede NTA 8009-certificering
werken afdelingen van het UMCG conform de ISO 9001-norm voor de algemene bedrijfs-
voering en ISO 27001 voor Informatiebeveiliging. Voor 2014 streeft het UMCG naar toetsing
van de drie normen in één audit. Vanaf 2015 zouden de processen zodanig moeten zijn
ingericht dat de certificerende instelling op elk moment onaangekondigd audits zou kunnen
uitvoeren voor elk van de normen. Jan Noord, hoofd Kwaliteit van het UMCG: ’We gaan het
nodige vragen van de auditoren. Die moeten van vele markten thuis zijn om alle aspecten in dit
grote ziekenhuis te kunnen beoordelen. De focus moet maximaal bij de cliënt/patiënt liggen,
ook tijdens de audits, waardoor de druk van een audit voor onze medewerkers wordt beperkt.’
Jan Noord, hoofd Kwaliteit van het UMCG: ‘We gaan het
nodige vragen van de auditoren. Die moeten van vele
markten thuis zijn om alle aspecten in dit grote ziekenhuis
te kunnen beoordelen.’
Richard Raaphorst, zorg-gespecialiseerd Lead Auditor bij
DNV Business Assurance: ‘Veiligheidsmanagement is het
zodanig aansturen van processen dat vermijdbare schade
tot een minimum wordt beperkt.’
19juni 2013 Kwaliteit in Bedrijf
structuur is nodig. Maar uiteindelijk wordt
het resultaat bepaald door de vele profes-
sionals die werken in het ziekenhuis. Het is
aan de bestuurders, leidinggevenden en aan
ons auditoren om ervoor te zorgen dat het
werkbaar blijft! Het is belangrijk dat de Raad
van Bestuur (RvB) verantwoordelijkheid
neemt; bestuurders zijn de eerste dragers
van het systeem. We besteden minstens zo-
veel tijd en aandacht aan de uitvoerenden.
De medewerkers vormen het draagvlak.
De uiteindelijke focus ligt via bestuurders,
professionals en het systeem bij de patiënt.
Elke vraag die we stellen, gaat uit van de
patiënts positie, behoeften en belangen.’
GEÏNTENSIVEERDE SAMENWERKINGSinds de invoering van het veiligheidsma-
nagementsysteem zijn veranderingen door-
gevoerd waarvan het resultaat nu al zicht-
baar is. Jan Noord: ‘Het veiligheidssysteem
dwingt overleg af met collega’s van aanpa-
lende professies, zoals bij een operatie; niet
alleen het operatieteam, maar ook interactie
met bijvoorbeeld de diëtist. Er is daardoor
meer en betere communicatie, zowel bin-
nen afdelingen als afdelingoverstijgend.
Daarmee valt winst te behalen. Zo kunnen
we bijvoorbeeld het risico op complicaties
na een operatie verminderen door het her-
kennen en aanpakken van ondervoeding
voorafgaand aan de ingreep. Het zorgtraject
heeft een meer centrale rol gekregen.’
ZICHTBAAR IS IN DE HELE KETENRaaphorst: ’Tijdens een audit voeren we
vele gesprekken, steeds op andere afde-
lingen en met andere professionals. Met
de resultaten uit de interviews ontstaat
een beeld, waarbij we — alweer — uit-
gaan van het perspectief van de patiënt.
Dat beeld is een spiegel die we de organi-
satie voorhouden na afloop van een audit,
waarbij we vragen stellen: Hoe zorgt het
ziekenhuis ervoor dat de patiënt veilige
zorg krijgt? Heeft het ziekenhuis zicht op
alle risico’s? Veiligheid zien we als een
geïntegreerd gegeven, ingebed in de hele
organisatie. Een missie die zichtbaar is
in de hele keten, van management tot de
handen aan het bed.’ Q
TIPS VOOR VMS?Download ‘tips voor uw veiligheidsmanage-
mentsysteem’ op www.dnvba.nl/vms.
Het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) koos voor een ziekenhuisbreed veiligheidsmanagementsysteem.
FOCUS OP HET ZORGTRAJECTTijdens de audit in het UMCG werd het zorgtraject CVA (Cerebro Vasculair
Accident) ofwel ’beroerte‘ onder de loep genomen. Betrokken profes-
sionals herschreven het zorgtraject vanuit het perspectief van de patiënt;
niet beperkt tot de eigen verantwoordelijkheden van het UMCG, maar ook
het nazorgtraject. Alle fasen werden beschreven, van acute opname tot
revalidatie en eventueel chronisch verloop. Dit leidde tot nieuwe inzichten
en nieuwe afspraken. Het zorgtraject werd compleet geoptimaliseerd.
EFFICIËNTIE OP DE SPOEDOPVANGDe Centrale Spoed Opvang van het UMCG behandelt patiënten die
arriveren met een ambulance of die met spoed zijn doorverwezen door
de huisartsenpost. Het is een hectische afdeling waar snel moet worden
gehandeld. Tijdens de audit bleek dat in dossiers niet altijd was terug te
vinden of medicatie was voorgeschreven en zo ja, welke medicatie en door
welke arts. Een verbeterpunt. In overleg met de artsen werd een nieuwe
procedure opgesteld, die niet belastend is voor de toch al drukke afdeling.
RvB
Systeem Professional
Cliënt