1

KUSHTETUTA E

REPUBLIKS S SHQIPRIS

(Ndryshuar me ligjin nr.9675, dat 13.1.2007; nr.9904, dat 21.4.2008; nr.88/2012, dat 18.9.2012, nr.137/2015, dat17.12.2015 dhe

nr.76/2016, dat 22.7.2016 )

Botim i Qendrs s Botimeve Zyrtare

Gusht 2016

2

PRMBAJTJA E LNDS

Faqe Neni PJESA E PAR 1-14

Parime themelore PJESA E DYT 15-63

T drejtat dhe lirit themelore t njeriut KREU I 15-20

Parime t prgjithshme KREU II 21-44

Lirit dhe t drejtat vetjake KREU III 45-48

Lirit dhe t drejtat politike KREU IV 49-58

Lirit dhe t drejtat ekonomike, sociale dhe kulturore KREU V 59

Objektivat social KREU VI 60-63

Avokati i popullit PJESA E TRET 64-85

Kuvendi KREU I 64-67

Zgjedhja dhe afati KREU II 68-73

Deputett KREU III 74-80

Organizimi dhe funksionimi KREU IV 81-85

Procesi ligjvns PJESA E KATRT 86-94

Presidenti i Republiks PJESA E PEST 95-107

Kshilli i Ministrave PJESA E GJASHT 108-115

Qeverisja vendore PJESA E SHTAT 116-123

Aktet normative dhe marrveshjet ndrkombtare KREU I 116-120

Aktet normative KREU II 121-123

Marrveshjet ndrkombtare PJESA E TET 124-134

Gjykata Kushtetuese PJESA E NNT 135-147/

Gjykatat PJESA E DHJET 148-149/d

Prokuroria PJESA E NJMBDHJET 150- 152

Referendumi PJESA E DYMBDHJET 153-154

Shfuqizuar

PJESA E TREMBDHJET 155-161

3

Financat publike PJESA E KATRMBDHJET 162-165

Kontrolli i Lart i Shtetit PJESA E PESMBEDHJET 166-169

Forcat e Armatosura PJESA E GJASHTMBDHJET 170-176

Masat e jashtzakonshme PJESA E SHTATMBDHJET 177

Rishikimi i Kushtetuts PJESA E TETMBDHJET 178-183

Dispozita kalimtare dhe t fundit ANEKS

A-G

4

KUSHTETUTA1

E REPUBLIKS S SHQIPRIS (E ndryshuar)

Ne, Populli i Shqipris, krenar dhe t vetdijshm pr historin ton, me prgjegjsi pr t

ardhmen, me besim te Zoti dhe/ose te vlera t tjera universale, me vendosmrin pr t ndrtuar nj shtet t s drejts, demokratik e social, pr t garantuar t

drejtat dhe lirit themelore t njeriut, me frymn e tolerancs dhe t bashkjetess fetare, me zotimin pr mbrojtjen e dinjitetit dhe t personalitetit njerzor, si dhe pr prosperitetin e t

gjith kombit, pr paqen, mirqenien, kulturn dhe solidaritetin shoqror, me aspiratn shekullore t popullit shqiptar pr identitetin dhe bashkimin kombtar, me bindjen e thell se drejtsia, paqja, harmonia dhe bashkpunimi ndrmjet kombeve jan ndr

vlerat m t larta t njerzimit,

VENDOSIM KT KUSHTETUT:

PJESA E PAR

PARIME THEMELORE

Neni 1 1. Shqipria sht Republik parlamentare. 2. Republika e Shqipris sht shtet unitar dhe i pandashm. 3. Qeverisja bazohet n nj sistem zgjedhjesh t lira, t barabarta, t prgjithshme e periodike.

Neni 2 1. Sovraniteti n Republikn e Shqipris i prket popullit. 2. Populli e ushtron sovranitetin nprmjet prfaqsuesve t tij ose drejtprsdrejti. 3. Pr ruajtjen e paqes dhe t interesave kombtare, Republika e Shqipris mund t marr pjes

n nj sistem sigurimi kolektiv, n baz t nj ligji t miratuar me shumicn e t gjith antarve t Kuvendit.

Neni 3

Pavarsia e shtetit dhe trsia e territorit t tij, dinjiteti i njeriut, t drejtat dhe lirit e tij, drejtsia

shoqrore, rendi kushtetues, pluralizmi, identiteti kombtar dhe trashgimia kombtare, bashkjetesa fetare, si dhe bashkjetesa dhe mirkuptimi i shqiptarve me pakicat jan baza e ktij shteti, i cili ka pr detyr ti respektoj dhe ti mbroj.

Neni 4

1. E drejta prbn bazn dhe kufijt e veprimtaris s shtetit. 2. Kushtetuta sht ligji m i lart n Republikn e Shqipris.

1 Ligji nr.8417, dat 21.10.1998 sht botuar n Fletoren Zyrtare nr. 28/1998. Ligji nr.9675, dat 13.1.2007 sht botuar n Fletoren Zyrtare nr. 2/2007. Ligji nr.9904, dat 21.4.2008 sht botuar n Fletoren Zyrtare nr. 61/2008. Ligji nr.88/2012, dat 18.9.2012 sht botuar n Fletoren Zyrtare nr. 132/2012. Ligji nr.137/2015, dat17.12.2015 sht botuar n Fletoren Zyrtare nr. 219/2015. Ligji dhe nr.76/2016, dat 22.7.2016 sht botuar n Fletoren Zyrtare nr. 138/2016.

5

3. Dispozitat e Kushtetuts zbatohen drejtprsdrejti, prve rasteve kur Kushtetuta parashikon ndryshe.

Neni 5

Republika e Shqipris zbaton t drejtn ndrkombtare t detyrueshme pr t.

Neni 6 Organizimi dhe funksionimi i organeve t parashikuara n kt Kushtetut rregullohen me ligjet e

tyre prkatse, prve rasteve kur n Kushtetut parashikohet ndryshe.

Neni 6/1

(Shtuar me ligjin nr.137/2015, dat17.12.2015)

Ndalohet zgjedhja, emrimi apo ushtrimi i nj funksioni publik n nj nga organet e parashikuara n kt Kushtetut, ose t krijuara me ligj, pavarsisht prcaktimeve t bra n dispozitat e tjera t ksaj Kushtetute, nse verifikohen rrethana q cenojn integritetin e funksionarit publik, sipas kushteve dhe rregullave t prcaktuara me ligj t miratuar me tri t pestat e t gjith antarve t Kuvendit.

Neni 7

Sistemi i qeverisjes n Republikn e Shqipris bazohet n ndarjen dhe balancimin ndrmjet

pushteteve ligjvns, ekzekutiv dhe gjyqsor.

Neni 8 1. Republika e Shqipris mbron t drejtat kombtare t popullit shqiptar q jeton jasht kufijve

t saj. 2. Republika e Shqipris mbron t drejtat e shtetasve shqiptar me banim t prkohshm ose t

prhershm jasht kufijve t vet. 3. Republika e Shqipris u siguron ndihm shtetasve shqiptar q jetojn e punojn jasht shtetit

pr t ruajtur e pr t zhvilluar lidhjet me trashgimin kulturore kombtare.

Neni 9 1. Partit politike krijohen lirisht. Organizimi i tyre duhet t prputhet me parimet demokratike. 2. Partit politike dhe organizatat e tjera, programet dhe veprimtaria e t cilave mbshteten n

metoda totalitariste, q nxitin e prkrahin urrejtjen racore, fetare, krahinore ose etnike, q prdorin dhunn pr marrjen e pushtetit ose pr t ndikuar n politikn shtetrore, si edhe ato me karakter t fsheht jan t ndaluara sipas ligjit.

3. Burimet financiare t partive, si dhe shpenzimet e tyre bhen kurdoher publike.

Neni 10 1. N Republikn e Shqipris nuk ka fe zyrtare. 2. Shteti sht asnjans n shtjet e besimit e t ndrgjegjes dhe garanton lirin e shprehjes s

tyre n jetn publike. 3. Shteti njeh barazin e bashksive fetare. 4. Shteti dhe bashksit fetare respektojn n mnyr t ndrsjell pavarsin e njri-tjetrit dhe

bashkpunojn n t mir t secilit dhe t t gjithve. 5. Marrdhniet ndrmjet shtetit dhe bashksive fetare rregullohen mbi bazn e marrveshjeve t

lidhura ndrmjet prfaqsuesve t tyre dhe Kshillit t Ministrave. Kto marrveshje ratifikohen n

6

Kuvend. 6. Bashksit fetare jan persona juridik. Ato kan pavarsi n administrimin e pasurive t tyre

sipas parimeve, rregullave dhe kanoneve t tyre, pr sa nuk cenohen interesat e t tretve.

Neni 11 1. Sistemi ekonomik i Republiks s Shqipris bazohet n pronn private e publike, si dhe n

ekonomin e tregut dhe n lirin e veprimtaris ekonomike. 2. Prona private dhe publike mbrohen njlloj me ligj. 3. Kufizime t liris s veprimtaris ekonomike mund t vendosen vetm me ligj dhe vetm pr

arsye t rndsishme publike.

Neni 12 1. Forcat e armatosura sigurojn pavarsin e vendit, si dhe mbrojn trsin territoriale dhe

rendin e tij kushtetues. 2. Forcat e armatosura ruajn asnjansin n shtjet politike dhe i nnshtrohen kontrollit civil. 3.Asnj forc e huaj ushtarake nuk mund t vendoset dhe as t kaloj n territorin shqiptar, si dhe

asnj forc ushtarake shqiptare nuk mund t drgohet jasht, prvese me nj ligj t miratuar me shumicn e t gjith antarve t Kuvendit.

Neni 13

Qeverisja vendore n Republikn e Shqipris ngrihet n baz t parimit t decentralizmit t

pushtetit dhe ushtrohet sipas parimit t autonomis vendore.

Neni 14 1. Gjuha zyrtare n Republikn e Shqipris sht shqipja. 2. Flamuri kombtar sht i kuq me nj shqiponj t zez dykrenore n mes. 3. Stema e Republiks s Shqipris paraqet nj shqyt me fush t kuqe me nj shqiponj t zez

dykrenore n mes. N krye t shqytit, me ngjyr t art, sht vendosur prkrenarja e Sknderbeut. 4. Himni kombtar sht Rreth Flamurit t Prbashkuar. 5. Festa Kombtare e Republiks s Shqipris sht Dita e Flamurit, 28 Nntori. 6. Kryeqyteti i Republiks s Shqipris sht Tirana. 7. Forma dhe prmasat e simboleve kombtare, prmbajtja e tekstit t himnit kombtar, si dhe

prdorimi i tyre rregullohen me ligj.

PJESA E DYT T DREJTAT DHE LIRIT THEMELORE T NJERIUT

KREU I

PARIME T PRGJITHSHME

Neni 15 1. T drejtat dhe lirit themelore t njeriut jan t pandashme, t patjetrsueshme e t

padhunueshme dhe qndrojn n themel t t gjith rendit juridik. 2. Organet e pushtetit publik, n prmbushje t detyrave t tyre, duhet t respektojn t drejtat

dhe lirit themelore t njeriut, si dhe t kontribuojn n realizimin e tyre.

Neni 16 1. T drejtat e lirit themelore, si dhe detyrimet e parashikuara n Kushtetut pr shtetasit

7

shqiptar vlejn njlloj edhe pr t huajt e pr personat pa shtetsi n territorin e Republiks s Shqipris, me prjashtim t rasteve kur Kushtetuta e lidh n mnyr t posame me shtetsin shqiptare ushtrimin e t drejtave e t lirive t caktuara.

2. T drejtat dhe lirit themelore, si dhe detyrimet e parashikuara ne Kushtetut vlejn edhe pr

personat juridik, pr aq sa prputhen me qllimet e prgjithshme t ktyre personave dhe me thelbin e ktyre t drejtave, lirive dhe detyrimeve.

Neni 17 1. Kufizime t t drejtave dhe lirive t parashikuara n kt Kushtetut mund t vendosen vetm

me ligj pr nj interes publik ose pr mbrojtjen e t drejtave t t tjerve. Kufizimi duhet t