Konferencja NAC – 28.11.2008

Doświadczenia Narodowego Archiwum Cyfrowegow archiwalnym opisie fotografii

Filip Kwiatek

Plan prezentacji

• Fotografie w archiwach - historia

• Przepisy Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych

• Opis archiwalny dzisiaj

• Główne problemy i wyzwania

• Perspektywy

- 1918: Początki gromadzenia fotografii w archiwach (brak jakichkolwiek przepisów w tej dziedzinie)

- 16 VIII 1955: Powstanie Archiwum Dokumentacji Mechanicznej

- 19 II 1957: Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie państwowego zasobu archiwalnego: §2. Przez materiały archiwalne rozumie się (…) fotografie, filmy, nagrania dźwiękowe i inną dokumentację utrwaloną sposobem mechanicznym.

Fotografie w archiwach – geneza

- 30 VI 1969: Zarządzenie Naczelnego Dyrektora ArchiwówPaństwowych w sprawie archiwalnego opracowania zasobufotografii

- 24 IV 2006: Decyzja Naczelnego Dyrektora ArchiwówPaństwowych w sprawie wprowadzenia wskazówek metodycznychdotyczących zasad opracowania fotografii w archiwachpaństwowych

-

Fotografie w archiwach – przepisy

Fotografie w archiwach – przyrost liczebny

- Do lat 60. archiwa państwowe nie zgłaszały fotografii w swoich zasobach (wg sprawozdań rocznych)

- 1964: 313 000 (AP + ADM) – dane ze skontrum wykonanego w latach 1961-1964

- 1980: 968 187 (bez ADM 207 001)

- 1985: 1 112 157 (bez ADM 360 157)

- 2008: 14 179 256, w tym 393 203 opracowane (bez NAC 393 836 i 127 563 opracowane) - dane dotyczą wyłącznie zespołów złożonych w całości z fotografii

8 III 2008 Powstaje:

Narodowe Archiwum Cyfrowe

Fotografie w archiwach – dziś

- Zespół/zbiór: np. Ilustrowany Kurier Codzienny

Zespół: materiały archiwalne wytworzone i zgromadzone w wyniku działalności urzędu lub osoby

Zbiór: materiały archiwalne zgromadzone przez urząd lub osobę

- Seria/grupa, podseria/podgrupa, itd.: Wojsko, Piechota

- Jednostka inwentarzowa (temat): Ćwiczenia 36 Pułku Piechoty Legii Akademickiej w Warszawie w 1935 roku

- Jednostka archiwalna (fotografia): Strzelcy w okopach

Poziomy opisu fotografii

30 VI 1969: Zarządzenie Naczelnego Dyrektora ArchiwówPaństwowych w sprawie archiwalnego opracowania zasobufotografii

Opis archiwalny fotografii 1969 r., cz. 1

Opis archiwalny fotografii 1969 r., cz. 2

- Przedmiotem opracowania jest każda fotografia wchodząca w skład archiwalnego zasobu fotografii

- Zespół (zbiór) fotografii opracowuje się tematami

Temat: jedna lub wiele fotografii, połączonych ze sobą elementem chronologicznym, tj. wykonanych w tym samym lub zbliżonym czasie, albo połączonych logicznie, gdy utrwalony na nich obraz przedstawia określone wydarzenie, zjawisko, osobę lub przedmiot.

Opis archiwalny fotografii 1969 r., cz. 3

Opis archiwalny fotografii 1969 r., cz. 4

Sygnatura T r e ś ć f o t o g r a f i i ( t e m a t ) A u t o r i d a t aw y k o n a n i af o t o g r a f i i

1 2 3XLIV-1

XLIV-2XLIV-3

XLIV-4

XLIV-5XLIV-6XLIV-7XLIV-8XLIV-9XLIV-10

XLIV-11

80 rocznica urodzin Czesława Centkiewicza.- przyjęcie na cześć Jubilata- Alina i Czesław Centkiewiczowie – zbliżenia- fotokopia listu gratulacyjnego przesłanego przez gen. Wojciecha JaruzelskiegoJerzy Ficowski, pisarz – zdjęcia sytuacyjne.Jerzy Flisak na wystawie swoich prac w Starej Kordegardzie zorganizowanej z okazji 40-lecia pracy twórczej.Jerzy Heintze, artysta plastyk – zdjęcia sytuacyjne w pracowni oraz w plenerze.Bogusław Kaczyński, publicysta, krytyk muzyczny – zbliżenia.Ryszard Kapuściński, publicysta, reportażysta – zbliżenia.Teodor Parnicki, pisarz – zbliżenia w gabinecie pracy.Zbigniew Rychlicki, artysta grafik – w gabinecie przy pracy.Julian Stryjkowski, pisarz – zdjęcia sytuacyjne.Jan Twardowski, ksiądz, poeta – w mieszkaniu na plebani, przy kościele sióstr wizytek na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie.Anna Węgrzyn, dyrektor wydawnictwa „Nasza Księgarnia” – zbliżenia w gabinecie pracy oraz na ul. Spasowskiego.

Włodzimierz Barchacz

Opis archiwalny fotografii 1969 r., cz. 5N e g a t y w y

Odbitkipozytywowe

Dane techniczne i opis zewnętrznyU w a g i

O r y g i na ł y R e p r o d u k c j eOrygi-nały

DubletyN e g a t y w y P o z y t y w y

Numer Ilość Numer Ilość

4 5 6 7 8 9 10 11 12neg. 047kl. 1-6neg. 06kl.1-20neg. 07kl.1-11neg. 08kl. 1-28neg. 09kl. 1-7neg. 030kl. 1-19neg. 054kl. 1-20neg. 013kl. 1-33neg. 014kl. 1-26neg. 015kl. 1-12neg. 016kl. 1-29

6

20

46

19

20

33

38

69

27

28

23

6 błona

błona

błona

błona

błona

błona

błona

błona

błona

błona

błona

Bazy danych w programie Microsoft Access

Archiwum Fotograficzne Ignacego Płażewskiego

Opis archiwalny fotografii – próby komputeryzacji

P³a¿ewski.mdb

24 IV 2006: Decyzja Naczelnego Dyrektora ArchiwówPaństwowych w sprawie wprowadzenia wskazówek metodycznychdotyczących zasad opracowania fotografii w archiwach państwowych

Opis archiwalny fotografii 2006 r., cz. 1

Najważniejsze zmiany w porównaniu z rokiem 1969:

- system informatyczny zamiast papierowych inwentarzy

- Wprowadzenie pól opisu dla fotografii

- Pojawienie się fotografii cyfrowej jako jednego z nośników

Wady:

- Nie wskazano o jaki konkretnie system chodzi

Opis archiwalny fotografii 2006 r., cz. 2

Pola opisu tematu:

- sygnatura tematu

- tytuł tematu

- krótki opis tematu

- miejsce wydarzenia

- daty skrajne wydarzenia

- liczba obrazów w temacie

- autor i data sporządzenia oraz ewentualnej modyfikacji opisu

Opis archiwalny fotografii 2006 r., cz. 3

Pola opisu obrazu (poszczególnej fotografii)

- sygnatura obrazu- opis szczegółowy- indeksy: osobowy, przedmiotowy, nazw własnych- data wykonania fotografii- autor fotografii- autorskie prawa majątkowe- zakład fotograficzny- numer i rozmiar negatywu z podaniem statusu negatywu (oryginał, kopia zabezpieczająca, kopia użytkowa)- liczba i rozmiar pozytywów (z zaznaczeniem ilości dubletów) oraz technika wykonania- autor i data sporządzenia i ewentualnej modyfikacji opisu- uwagi

Opis archiwalny fotografii 2006 r., cz. 4

- Retrokonwersja: przepisywanie i uzupełnianie papierowych inwentarzy w systemie informatycznym

- Opis archiwalny materiałów nieopracowanych w systemie informatycznym

- Kontrola opisów w systemie informatycznym

Opis archiwalny fotografii 2006 r., cz. 5

Prawie 120 tysięcy skanów i opisów fotografii dostępnych na stronie internetowej

www.audiovis.nac.gov.pl

Opis archiwalny fotografii – korzyści dla użytkowników

- Wspólny system informatyczny do opisu fotografii dla archiwów (ale nie tylko)

www.szukajwarchiwach.pl

- Indeksowanie (hasła przedmiotowe)

- Współpraca z użytkownikami w zakresie poprawności opisów

Opis archiwalny fotografii - wyzwania

Dziękuję za uwagęwww.nac.gov.pl

filip.kwiatek@nac.gov.pl

022-572-16-21

Dziękuję za uwagę!