Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

58
Kinderinspraak bij ruimtelijke projecten. Studiedag kindvriendelijk ruimte 19 oktober 2011

Transcript of Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Page 1: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Kinderinspraak bij ruimtelijke projecten.

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

Page 2: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

1. Inleiding.

Sessie van de dag

Inzicht geven over:Het opzetten van een zinvol inspraaktraject voor een ruimtelijk projectEnkele inspraaktechnieken Enkele praktijkvoorbeelden

Verloop van de sessie:• Opgebouwd op basis van enkele kernwoorden• Drietal opdrachtjes• Pauze (na +/‐ 1uur)

Page 3: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

1. Inleiding.

Kind & Samenleving ‐ ruimtecel

Speel(weefsel)‐ en jeugdruimtebeleidsplanning o.a. Handleiding Speelweefsel Gent (2007), Speelweefselplan Brederodewijk (2007), 

Speelruimtebeleidsplan Geel (2008), Jeugdruimteplan Zaventem (2010), Coaching van het speelruimtebeleid Ronse (2010), Speelweefselplan Steenhuffel (2010),…

Inspraakacties en ‐trajecten bij de (her)inrichting van de publiek ruimte en speelruimteno.a. Speelruimte Bonne‐Vie Molenbeek (2009), Koning Boudewijnpark Jette (2009), Spelprikkels in de 

Mechelse binnenstad (2010), Sint‐Lambertusplein Heverlee (2010), Avontuurlijke groene ruimte Neerland Wilrijk (2010),  Schoolspeelplaats Boutersem (2010),…

Adviezen en beleidsvoorbereidende studies, o.a. Kindvriendelijke inrichting van het park de Kloef in Ronse (2007), Wegwijzer verkavelingen 

(2008), Kindgerichte inrichting van de vallei van de Hollebeek, ….

Onderzoek naar ruimtebeleving van tieners in de publieke ruimteTienerweefsel in Mechelen (2009), Tieners betrekken in publieke ruimteprojecten in Antwerpen, 

Balen, Bornem, Brugge en Wemmel (2009),…

Page 4: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

1. Inleiding.

Kind & Samenleving ‐ ruimtecel

Page 5: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

1. Inleiding.

Rondje

Page 6: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

MAQUETTE BOUWEN Opdrachtje 1

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

Page 7: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

MAQUETTE BOUWEN Opdrachtje 1

Page 8: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

MAQUETTESMAQUETTES BOUWEN

Twee vragen

1. Maak een lijstje van benodigdheden

2. Vijf stappen hoe je het zou aanpakken

Opdrachtje 1

Page 9: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

MAQUETTES BOUWEN

gereedschap

Page 10: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

MAQUETTES BOUWEN

Stappen

1. Verdelen in groepjes (3 tot 5 kinderen)

2. Elke groepje houdt een brainstorm moment

3. Kinderen voeren eerste de grondwerken uit

4. Kinderen werken de beplanting en groenvoorzieningen uit.

5. Daarna de constructies en het parkmeubilair

6. Kinderen leggen aan elkaar uit wat ze ontworpen hebben, waarom, op welke plek,….

Page 11: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

MAQUETTES BOUWEN

Stappen

1. Verdelen in groepjes (3 tot 5 kinderen)

2. Elke groepje houdt een brainstorm moment

3. Kinderen voeren eerste de grondwerken uit

4. Kinderen werken de beplanting en groenvoorzieningen uit.

5. Daarna de constructies en het parkmeubilair

6. Kinderen leggen aan elkaar uit wat ze ontworpen hebben, waarom, op welke plek,….

Page 12: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

MAQUETTES BOUWEN

Stappen

1. Verdelen in groepjes (3 tot 5 kinderen)

2. Elke groepje houdt een brainstorm moment

3. Kinderen voeren eerste de grondwerken uit

4. Kinderen werken de beplanting en groenvoorzieningen uit.

5. Daarna de constructies en het parkmeubilair

6. Kinderen leggen aan elkaar uit wat ze ontworpen hebben, waarom, op welke plek,….

Page 13: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

MAQUETTES BOUWEN

Stappen

1. Verdelen in groepjes (3 tot 5 kinderen)

2. Elke groepje houdt een brainstorm moment

3. Kinderen voeren eerste de grondwerken uit

4. Kinderen werken de beplanting en groenvoorzieningen uit.

5. Daarna de constructies en het parkmeubilair

6. Kinderen leggen aan elkaar uit wat ze ontworpen hebben, waarom, op welke plek,….

Page 14: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

MAQUETTES BOUWEN

Stappen

1. Verdelen in groepjes (3 tot 5 kinderen)

2. Elke groepje houdt een brainstorm moment

3. Kinderen voeren eerste de grondwerken uit

4. Kinderen werken de beplanting en groenvoorzieningen uit.

5. Daarna de constructies en het parkmeubilair

6. Kinderen leggen aan elkaar uit wat ze ontworpen hebben, waarom, op welke plek,….

Page 15: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

MAQUETTES BOUWEN

Stappen

1. Verdelen in groepjes (3 tot 5 kinderen)

2. Elke groepje houdt een brainstorm moment

3. Kinderen voeren eerste de grondwerken uit

4. Kinderen werken de beplanting en groenvoorzieningen uit.

5. Daarna de constructies en het parkmeubilair

6. Kinderen leggen aan elkaar uit wat ze ontworpen hebben, waarom, op welke plek,….

Page 16: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

MAQUETTES BOUWEN

Stappen

7. Verslag maken

Page 17: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

Belangrijke termen

1.RUIMTELIJKE PROJECTEN & KINDEREN2.INSPRAAKTRAJECT3.SLEUTEMOMENT4.INSPRAAK ACTIE5.VELE TECHNIEKEN6.AFSTEMMEN7.AANWEZIGHEID8.GEGEVENSVERWERKING 

Page 18: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

1.RUIMTELIJKE PROJECTEN & KINDEREN

Uitgangspunt

•Kinderen maken net zoals volwassenen gebruik van een groot deel van de publieke ruimte. Dit betekent dat vele ruimtelijke projecten relevant zijn om aan inspraak te doen. 

•Het is te beperkt om kinderinspraak enkel toe te passen op de inrichting van speelterreinen. Kinderen verplaatsen, spelen, vervelen, sporten ook buiten de formele speelterreinen.

Page 19: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

1.RUIMTELIJKE PROJECTEN & KINDEREN

Beleidsinstrumenten•Speelweefselplannen, speelruimteplannen, jeugdruimteplannen, beeldkwaliteitsplannen, streefbeeldstudies,schoolrouteplannen….

Concrete plannen•Herinrichting straten, pleinen, parken, speelterreinenNatuurherinrichtingsprojecten, dorpsherinrichting,schoolspeelplaatsen,…

Page 20: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

2.INSPRAAKTRAJECT

1.

2.

Page 21: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

1.

2.

1.

inspraakacties

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

2.INSPRAAKTRAJECT

Page 22: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

2.

2.

Overleg

stuurgroep

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

2.INSPRAAKTRAJECT

Page 23: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

1.

2.

3.

Bureauwerk/huiswerk

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

2.INSPRAAKTRAJECT

Page 24: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

Voorbeeld “Steenhuffel” ‐ opmaak Speelweefselplan

Fase 1: bestaande structuur, knelpunten en potenties •Startvergadering met stuurgroep : cultuurbeleidcoördinator, 

grondgebiedzaken, schepen van jeugd, jeugdconsulent, provincie,..).

•Jeugdadviesraad/jeugdraad

•Focusgroepen in scholen (drie klassen)

•Opmaak kaarten bestaande toestand, knelpunten en potenties

•Tweede stuurgroep

•Ter kennisgeving schepencollege

2.INSPRAAKTRAJECT

Page 25: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Voorbeeld “Steenhuffel” - opmaak Speelweefselplan

Fase 2: Gewenste structuur speelweefsel  •Opmaak visie gewenste structuur

•Derde stuurgroep

•Focusgroep jeugdadviesraad

•Focusgroep scholen

•Opmaak kaarten en toelichtingsnota

•Vierde stuurgroep

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

2.INSPRAAKTRAJECT

Page 26: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

3.SLEUTELMOMENT

Sleutelmoment 1 : opmaak van een programma van eisen/bouwprogrammaSleutelmoment 2 : toetsing voorontwerp, eerste ideeën. 

Page 27: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

3.SLEUTELMOMENT

Sleutelmoment 1 : opmaak van een programma van eisen/bouwprogramma

Wat kan er onderzocht worden?•Bestaande toestand evalueren•Hoe wordt de publieke ruimte beleefd•Hoe wordt de ruimte geëvalueerd•Betekenis  van bepaalde ruimteHoe wordt er gespeeld•Welke plekken/verbindingen zijn belangrijk voor kinderen?  Welke niet? • Wat is de betekenis van die plekken?(activiteiten, sociaal, symbolisch)

Kan leiden tot een nota over •Beleving van de publieke ruimte •Een overzicht noden en behoeften•Bouwprogramma/Bepalen van thema’s•Zoneringsplan

Sessies op het terrein In focusgroepen

Page 28: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

3.SLEUTELMOMENT

Sleutelmoment 2 : toetsing voorontwerp, eerste ideeën. 

Toetsen van •Eerste ontwerpideeën, zoneringsplan •Toetsing Onduidelijkheden •Meer specifieke inrichtingsvoorstellen•Specifieke vragen,…. 

Sessies op het terrein In focusgroepen

Page 29: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

4.INSPRAAKACTIE

Verschillende technieken (zie verder)

Algemeen ‐ zorg voor een stapsgewijze aanpak ‐ de kinderen dienen mee genomen worden in een verhaal‐ zorgen voor een duidelijke structuur van de sessie‐ goede en duidelijke omschrijving ‐ weet wat je wil bevragen

‐ Beperk je tot de essentie‐ Leg bij voorkeur het plan uit op het terrein‐ Gebruik éénvoudige taal‐ Gebruik beelden en foto’s om te discussiëren

Page 30: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

4.INSPRAAKACTIE

Stel goede vragen Voorbeeld bij de beginfase van een project= sleutelmoment 1

Page 31: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

4.INSPRAAKACTIE

Stel goede vragen Voorbeeld bij toetsing van eerste ideeën/voorontwerp =  sleutelmoment 2

Page 32: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Wijkwandeling Opdrachtje 2

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

Page 33: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Wijkwandeling Opdrachtje 2

Den bell

buurtspeelterreintje

wijkparkBraakliggend terrein

‐Stad wil werken aan een kindvriendelijke wijk‐Er wordt een wijkwandeling georganiseerd als eerste inspraakactie om de beleving van de kinderen te bevragen

Page 34: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Wijkwandeling Opdrachtje 2

1. Hoeveel en welke klassen  zouden jullie bevragen?

2. Wat zou de gemiddelde duur zijn van zo’n sessie?

3. Wat zouden jullie te weten willen komen?

4. Hoe zou de sessie opgebouwd zijn (in vier stappen)?

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

Page 35: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Wijkwandeling Opdrachtje 2

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

Page 36: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

5.VELE TECHNIEKEN

Page 37: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

5.VELE TECHNIEKEN

Nieuwe media?

Page 38: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

5.VELE TECHNIEKEN

PowerpointVoorbeeld toetsing van een richtinggevend gedeelte speelruimteplan voor de gemeente Zaventem gemeente

Page 39: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

5.VELE TECHNIEKEN

Powerpoint

Page 40: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

5.VELE TECHNIEKEN

Zonering maken van een buurtspeelterreintje

Page 41: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

5.VELE TECHNIEKEN

Zonering maken van een buurtspeelterreintje

Page 42: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

6.AFSTEMMENvan vragen en verwachtingen van ontwerpers , projectleiders, en beleidsmakers‐Het kan al eens fout gaan‐Het kan zijn dat het inspraaktraject goed is uitgewerkt, maar dat op het einde van de rit de verwachtingen van de verschillende betrokkenen  anders lagen.

Voorbeeld 

Page 43: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

methodiek/stappenplan fase 1 Noden en behoeften/bouwprogramma

1 Analyse van beschikbare data, kaartmateriaal, beleidsdocumenten2 startmoment buitenspeeldag (algemeen inspraakmoment)3 voorbereiding sessies doelgroepen4 doelgroep 1 kinderen (1 dag = 4 a 5 klassen) 

doelgroep 2 tieners (2 namiddagen ter plaatste)

doelgroep 3 Interviews instellingen in de buurt (nader te bepalen tijdens proces.) (1 dag) 5 verwerking gegevens doelgroepen 6 opmaak toelichtingsnota: noden, behoeften en bouwprogramma7 Stuurgroep8 bijsturing toelichtingsnota

9 opmaak defintieve toelichtingsnota + doorsturen naar schepencollege

fase 2 Ontwerpfase1 opmaak voorontwerp2 voorbereiding 3 doelgroepen3 doelgroep 1 kinderen ( 1 dag = 4 à 5 klassen)

doelgroep 2 tieners ( 2 namiddagen ter plaatste)

doelgroep 3 interviews instellingen in de buurt (nader te bepalen tijdens proces) (1 dag) 5 verwerking gegevens doelgroepen6 opmaak ontwerpschets 7 Stuurgroep 8 bijsturing ontwerpschets 9 definitieve versie ontwerpschets10 voorstelling schepencollege

Page 44: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

6.AFSTEMMENPraktische organisatie‐Het kan al eens fout gaan‐Het kan zijn dat de inspraakactie goed is uitgewerkt, maar dat het op het moment  slecht loopt.

Voorbeeld‐Een zeer drukke klas,‐School voorziet plots om twee klassen bij elkaar te zetten in plaats van één klas

(dwz. Van 20 naar 40 leerlingen)‐Autoritaire leraars,‐Er is een aparte ruimte voorzien (met al het nodige materiaal), maar op de dag van de sessie is die toevallig bezet,‐Slechte akoestiek.‐Teveel licht inval bij de powerpointpresentatie‐Groepen komen te laat, (vb. bij een sessie op het terrein)‐Het gras wordt net afgereden bij een inspraaksessie op het terrein.‐Vergadering van de jeugdraad is ‘s ochtends gepland net na een fuif van het jeugdhuis.‐….

Page 45: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

7.AANWEZIGHEID van ontwerpers, beleidsmedewerkers, jeugddiensten... tijdens inspraaksesies

Schepen van ruimtelijke ordening en jeugd in Oud‐Heverlee bij een inspraaksessie op het terrein

Ontwerper van de groendienst in Leuvenbij maquettebouw

‐Soms is het gewoon even komen kijken van de schepen ook interessant voor de kinderen

Page 46: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

8.GEGEVENS VERWERKING & INTERPRETATIE Maak werk van gegevensverwerking en een visueel eindverslag,

Produceer visueel materiaal (beeldmateriaal, verslagen, actiefoto’s, kaarten, citaten van kinderen…)

Vorm is toch wel belangrijk

Page 47: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

8.GEGEVENS VERWERKING & INTERPRETATIE Maak werk van gegevensverwerking en een visueel eindverslag,

Structureer de verschillende gegevens van de inspraaksessie in een verslag

Bijvoorbeeld1.Evaluatie van het volledige studiegebied

• Gebruik, beleving en betekenis,• Potenties en knelpunten

2.Evaluatie van verschillende zones • Gebruik, beleving en betekenis,• Potenties en knelpunten

3.Besluit1. Zoek de rode draad, belangrijke 

thema’s,2. Duidt knelpunten en potenties 

aan,…3. Formuleer conclusies in de vorm 

van stellingen en voorstellen

Page 48: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

8.GEGEVENS VERWERKING & INTERPRETATIE Maak werk van gegevensverwerking en een visueel eindverslag,

Beschrijvend verslag van de evaluatie van de bestaande toestand

Page 49: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

3. Aandachtspunten en richtlijnen 

GEGEVENS VERWERKING & INTERPRETATIE Maak werk van gegevensverwerking en een visueel eindverslag,

Page 50: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

3. Aandachtspunten en richtlijnen 

GEGEVENS VERWERKING & INTERPRETATIE Maak werk van gegevensverwerking en een visueel eindverslag,

Page 51: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

3. Aandachtspunten en richtlijnen 

GEGEVENS VERWERKING & INTERPRETATIE Maak werk van gegevensverwerking en een visueel eindverslag,

Page 52: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

3. Aandachtspunten en richtlijnen 

GEGEVENS VERWERKING & INTERPRETATIE Maak werk van gegevensverwerking en een visueel eindverslag,

Page 53: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

3. Aandachtspunten en richtlijnen 

GEGEVENS VERWERKING & INTERPRETATIE Maak werk van gegevensverwerking en een visueel eindverslag,

Page 54: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

Page 55: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Verslag Opdrachtje 3

Page 56: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Verslag Opdrachtje 3

Page 57: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

Opdrachtje 3

Probeer aan de hand van het verslag 4 stellingen of uitgangspunten te formuleren waaraan het ontwerp voor het buurtspeelterreintje dient te voldoen.

Probeer een onderscheid te maken tussen 1.uitgangspunten voor een ontwerp2.inrichtingsvoorstellen

Page 58: Kinderparticipatie - studiedag Speelruimte

Studiedag kindvriendelijk ruimte ‐ 19 oktober 2011

Meer info

www.k-s.be