Özhan ÇALIŞ

Kimyasal Bağlar

Özhan ÇALIŞ 2

Atomları bir arada tutan ve yaklaşık 40 kJ/mol den büyük olan çekim kuvvetlerine kimyasal bağ denir.

Kimyasal bağlar atomlardan bileşikler oluştururlar ve kabaca üç gruba ayrılır:

İyonik — bir veya daha fazla elektron bir atomdan diğerine transfer olur.Kovalent — bazı değerlik elektronları atomlar arasında ortaklaşa kullanılır.

Metal — metal atomları arasında bulunur.

Pek çok bağ, hem iyonik hem kovalent karakter taşır.

Çekim kuvvetleri 40 kJ/mol den küçükse etkileşim adı verilir. Bu etkileşimler, moleküller arası çekim kuvvetlerini oluşturur.Molekül oluşturamazlar, ancak molekülleri birarada tutabilirler.

Özhan ÇALIŞ 3

İyon Bağı

Elektronlar, düşük iyonlaşma enerjisine sahip metal atomundan yüksek elektron ilgisine sahip ametal atomuna aktarılır.

Özhan ÇALIŞ 4

Özhan ÇALIŞ 5

İyonik Bileşiklerin Yapısı

İyonik bileşiklerde formül birimleri bulunur.

Bir formül birimi, iyonik bileşiği oluşturan katyonlar ve anyonlar arasındaki en küçük orandır.

Formül Birimi

NaClCaCl2Na2O

K : A oranı

1 : 11 : 22 : 1

Özhan ÇALIŞ 6

İyon Bağı Örnekleri

He -

Ne -

Ar -

Kr -

Xe -

Rn -

F 4.0

Cl 3.0

Br 2.8

I 2.5

At 2.2

Li 1.0

Na 0.9

K 0.8

Rb 0.8

Cs 0.7

Fr 0.7

H 2.1

Be 1.5

Mg 1.2

Ca 1.0

Sr 1.0

Ba 0.9

Ra 0.9

Ti 1.5

Cr 1.6

Fe 1.8

Ni 1.8

Zn 1.8

As 2.0

CsCl

MgO

CaF2

NaCl

O 3.5

Elektron verirler Elektron alırlar

İyonik bileşikler genellikleIA ve IIA grup katyonları ile Al 3+ katyonları VII A ve VII A grup anyonları ile N3- anyonları arasında oluşur.

Özhan ÇALIŞ 7

Çok Atomlu İyonlar (Polyatomic Ions)

Monoatomik İyonlarTek atomdan oluşan iyonlarÖrnek : K+, Ca2+, Cl-, S2-

Poliatomik İyonlarKovalent bağlı atom gruplarıdırÖrnek : NH4+, H3O+

OH−, CN−, NO3-

SO42-, PO43-

ClO4-, CrO42-

Özhan ÇALIŞ 8

Atomlar elektronlarını ortaklaşa kullanırH2

Kovalent Bağ

Özhan ÇALIŞ 9

H.En

erji

H H..

bağ enerjisi

74 pm (bağ uzunluğu)

-458kJ/mol

0

Özhan ÇALIŞ 10

⊕ ⊕

çekirdek itmesi(kararsızlaştırır)

elektron itmesi(kararsızlaştırır)

elektron-çekirdek çekimi(kararlı hale getirir)

Çekme kuvvetleri itme kuvvetlerinden güçlüdür

Özhan ÇALIŞ 11

Her atom tek elektron verirse normal kovalent bağ oluşur.

ClH H Cl+

Overlap of H (1s) and Cl (2p)

Yalın çift

Overlap : örtüşme

Bağ Çifti

Özhan ÇALIŞ 12

Koordine Kovalent BağCoordinate Covalent Bond

Kovalent bağı oluşturan iki elektron aynı atomdan verilir.

Özhan ÇALIŞ 13

Tek Bağ (Single bond) – atomlar arasında iki elektron bulunur(1 çift = 2 elektron paylaşılır)

Çift bağ (Double bond) – atomlar arasında dört elektron bulunur(2 çift = 4 elektron paylaşılır)

Üçlü bağ (Triple bond) – atomlar arasında altı elektron bulunur(3 çift = 6 elektron paylaşılır)

Bağ türleri

Özhan ÇALIŞ 14

Örnekler

CO2 Karbon dioksit

CO Karbon monoksit

HCl Hidrojen Klorür H − Cl • •

• •

• •

O = C = O• • • •

• •• •

• •

• •C ≡ O

Özhan ÇALIŞ 15

Değerlik Elektronları

Dolu olmayan kabuktaki elektron toplamı değerlik elektronlarıdır.

B 1s2 2s2 2p1

Core = [He] , valence = 2s2 2p1

Br [Ar] 3d10 4s2 4p5

Core = [Ar] 3d10 , valence = 4s2 4p5

Core : Dolu kabuk

Kimyasal BağlarSlayt Numarası 2İyon BağıSlayt Numarası 4İyonik Bileşiklerin Yapısı �İyon Bağı Örnekleri Çok Atomlu İyonlar (Polyatomic Ions)Slayt Numarası 8Slayt Numarası 9Slayt Numarası 10Slayt Numarası 11Koordine Kovalent Bağ�Coordinate Covalent BondSlayt Numarası 13ÖrneklerDeğerlik Elektronları�