Karol Musioł
description
Transcript of Karol Musioł
Karol Musioł
Polskie szkolnictwo wyższe i nauka po 1989 roku
24 września 2011 r.
Dawno, dawno temu ……
…uniwersytety uznano powszechnie za fundament
każdego cywilizowanego państwa.
W akcie fundacyjnym Kazimierza Wielkiego z 12 maja 1364 roku znajdujemy takie słowa
„...postanowiliśmy w mieście naszym Krakowie wyznaczyć, obrać, ustanowić i urządzić miejsce, na którym by Studium Powszechne w każdym dozwolonym wydziale kwitnęło, a dla przyszłości na wieczne czasy tym pismem jego istnienie zapewnić chcemy.
Niechże więc tam będzie nauk przemożnych perła, aby wydała męże dojrzałością rady znakomite, ozdobą cnót świetne i w różnych umiejętnościach wyuczone; niechaj otworzy się orzeźwiające źródło nauk, a z jego pełności niech czerpią wszyscy naukami napoić się pragnący.”
Władysław Jagiełło tak uzasadniał swą wolę:
„Widzimy bowiem i naocznie spostrzegamy, jak Paryż powołaniem i zgromadzeniem uczonych, biegłych i rozumnych, Francję opromienia i ozdabia, jak Bolonia i Padwa Italię wzmacnia i zdobi, jak Praga Czechy oświeca i wynosi, albo jak Oksford całą Germanię rozjaśnia i użyźnia”.
A w kolejnym zdaniu pisał:
„Po to za zrządzeniem najwyższej potęgi, rozlicznych ziem dostąpiliśmy panowania i otrzymaliśmy koronę Królestwa Polskiego, abyśmy je blaskiem uczonych osób oświecili, ich naukami jego niedostatki i cienie usunęli, z innymi krajami je zrównali”.
Uniwersytet krakowski miał wypełniać zadania postawione mu przez króla fundatora. Wśród nich dokument fundacyjny wymieniał:
• wzmocnienie władzy królewskiej i wzrost potęgi państwa,
• walkę z błędami i wadami społeczeństwa,
• rozwój nauki.
Moim zdaniem, taka jest misja i takie są zadania uczelni w Polsce po dziś dzień.
No może, bez wzmacniania władzy królewskiej
Nie tak dawno temu, od 1989 roku…
…rozpoczął się okres głębokich zmian w szkolnictwie wyższym.
Problemy szkolnictwa wyższego w Polsce po 1989 roku
Historyczne
Pięćdziesiąt lat w „lodówce”
Brak infrastruktury do badań naukowych
„Wyjazdowe” uprawianie nauki
Problemy szkolnictwa wyższego…
Aktualne
Zbyt szeroka akceptacja przeciętności, tak w dziedzinie nauczania jak i badań naukowych
Droga kariery naukowej w Polsce faworyzuje badania naukowe z „drugiej linii”
Nauczanie „masowe”
W humanistyczny
0
50
100
150
200
250
300
1 9 17 25 33 41 49 57 65 73 81 89 97 105 113 121 129 137 145
W nauk ścisłych
0
100
200
300
400
500
600
700
800
1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 55 58 61 64 67 70 73 76 79 82 85
W medyczny
0
200
400
600
800
1000
1200
1 32 63 94 125 156 187 218 249 280 311 342 373 404 435 466 497 528 559
Aktywność naukowa
… Europe has a quality problem. In academia, for example, (ERAB )
the EU produces 33% of global research papers and has 34% of the papers most often cited by other researchers,
the US is far more influential, producing 29% of papers and earning 42% of citations
Najważniejsze zadania to:
Podniesienie jakości badań naukowych • ocena osiągnięć naukowych a nie składanego latami dorobku naukowego, • publikowanie wyników badań w lepszych czasopismach,• ocena aktywności naukowej pracowników (wraz z konsekwencjami).
Włączenie polskich uczelni w europejską przestrzeń badawczą i dydaktyczną• powołanie PAWA dysponującej stypendiami,• ulokowanie w Polsce europejskich instytucji badawczych,• szybkie zwiększenie znajomości angielskiego.
Zmiana mentalności pracowników uczelni.• lekceważenie interesu uczelni (problem własności intelektualnej)
• tolerowanie na uczelniach zachowań nagannych• często optymalizowane są zarobki a nie jakość pracy
dydaktycznej czy badawczej
Zwiększenie finansowania szkolnictwa wyższego (finansowanie uczelni to inwestycja)
Za pięć - sześć lat, niedostatki w infrastrukturze dydaktycznej oraz badawczej przestaną być,
zasadnym do tej pory, wyjaśnieniem kiepskich pozycji polskich uczelni w
światowych czy europejskich rankingach.
Historia UJ rozpoczęła się od Collegium Maius
Dziś uczelnie w Polsce otrzymują podobny dar – fundusze europejskie, na zakup własnego
Collegium: Maius, Novum czy Innego.
Czy jesteśmy skazania na sukces?
Szanse czy zagrożenia?
I. Wolność w nauczaniu (XVI w)
II. Swoboda w prowadzeniu badań naukowych (podstawowe- stosowane)
III. Autonomia uczelni
Jestem optymistą
• Młodym Polkom i Polakom chce się trochę
więcej niż ich rówieśnikom w innych krajach.• Nasi studenci bardzo dobrze sobie radzą.
sobie w rywalizacji międzynarodowej.• Mentalność „z dawnych lat” zmienia się
szybciej niż się spodziewałem.• Uczelnie będą coraz lepiej zarządzane.• Rozwiną się badania naukowe (NCN, NCBR).• Dlatego zwiększy się R polskich uczelni.
Twierdzenie o lokalnych geniuszach:Krzysztof Ciesielski i Zdzisław Pogoda
"Dla każdego matematyka istnieje otoczenie o promieniu R, w którym jest on najwybitniejszy"
Podobnie jest z uczelniami. Wokół każdej można narysować okrąg w
którym jest najlepsza.
Mniej ważne jest to, czy uczelnia jest
publiczna czy niepubliczna,
czy ma 648 czy 20 lat
Ważniejsze jest to, jakie duże ma R
Wszystkim studentom, pracownikom i rektorom, uczelni publicznych i niepublicznych,
życzę takiego
R
To dla porównania