Kaladan Press Network to horror... · ခံစားရသူတို႔အား ......

ကလားတနသတငးကြနယကမ အစရငခတငျပသည။၂၀၁၇ ခႏစ ေဖေဖာ၀ါရလ


Kaladan Press NetworkFirst Rohingya News Agency [Since 2001]


wkefv+yfajcmufjcm;zG,f oufaorsm;ေမာငေတာတြငျမနမာစစတပ၏ မဒမးကငမႈႏင

ရကစကပမားက ရဟငဂာအမးသမးမား ဖြငေျပာ

Kaladan Press NetworkFirst Rohingya News Agency [Since 2001]

wkefv+yfajcmufjcm;zG,f oufaorsm;ေမာငေတာတြငျမနမာစစတပ၏ မဒမးကငမႈႏင

ရကစကပမားက ရဟငဂာအမးသမးမား ဖြငေျပာ

ပထမအႀကမ ပႏပထတေ၀ - ေဖေဖၚ၀ါရလ ၊ ၂၀၁၇

စာမကႏာႏငမကႏာဖး ဒဇငး - ကလားတန သတငးကြနယက

သေတသ - ရာဇယာစလတနနာ B.A,M.A, LL.B

မပင - ကလားတန သတငးကြနယက

ထတေ၀ျဖန႕ခသ - ကလားတန သတငးကြနယက စာတကေသတာ အမတ ၇၃၃၊ စစတေကာငးၿမ႕ ၄၀၀၀ ဘဂၤါလာေဒးရ။

Website: www.kaladanpress.org

www.kaladanpress.com

Burma Relief center မ ကညေထာကပသည။

ဤစာအပျဖင

ရခငျပညမ ရဟငဂာမားက

ဂဏျပလကပါသည။

ed'gef;

ကၽြနမက ရဟငဂာမဘမားက ေမြးဖြားခပါသည။ ကၽြနမငယစဥက ျမနမာ ႏငငသားအစစျဖစသည ကၽြနမအေဖသည ဘဂၤါလားဒါရႏငင စစတေကာငးၿမ႕တြင အေရာငးအ၀ယလပပါသည။ ဘဂၤါလားဒါရႏငငေတြင ႀကးျပငးၿပးယခအခါ ေရ႕ေနႏင ေကာငးဆရာလပေနေသာ ကၽြနမသည ျမနမာျပညမ ရဟငဂာအျဖစ ကယကယက အၿမခယထားပါသည။ အမနးခငးမားက ကၽြနမတ႔က “ျမနမာ”ဟေခၚဆၾကပါသည။ ကၽြနမအေဖကလညး ေဒသခမားက “ျမနမာကနသည” အျဖစ သထားၾကပါသည။

မႏစက ဒဇငဘာလတြင ကလားတန သတငးကြနယက၏ အယဒတာျဖစၿပး ရဟငဂာတေယာကျဖစသည ကတငစးက ေမာငေတာမ ဘဂၤါလားဒါရသ႔ ေရာကလာသည အမးသမးမားက လ႕အခြငအေရးအေျခအေနအေၾကာငး ေမးျမနးရာတြင အကအည ေပးရန ေတာငးဆလာပါသည။ ကၽြနမ၏ ေမြးရပေျမတြင ျဖစေပၚေနေသာ အေျခအေနက ကမာၻသ႔ ချပရန စတအားထကသနစြာျဖင ကၽြနမကကညရန သေဘာတလကပါသည။

ေတြ႕ဆေမးျမနးခနးလပရသညမာ အငမတနမ စတထခကစရာ ေကာငးလပါသည။ အမးသမးမား ရကစကၾကမးၾကတစြာ အထးသျဖင မဒမးျပကငခရျခငး၊ စတဒဏရာမား တသကလး ခစားရျခငးမားက ၾကားသလာရပါသည။ ဘ၀ေရ႕ေရး လး၀မေရရာသည ႏငငျခားတငးျပညသ႔ အးပစအမပစလကဗလာျဖင ထြကေျပးလာရသည အမးသမးတ႔ ၏ ၾကမးတမးခကခေသာ ဘ၀ကလညး သနားလညလာရ ပါသည။ ဘဂၤါလားဒါရႏငင တြင သတ႔ ဘ၀လၿခေစခငသညမာ ကၽြနမ၏ ဆႏၵျဖစပါသည။ သ႔ေသာ ဒကၡသည အေနျဖင အာမခခကမရပါ။ သတ႔သည ဖြငထားသည ေထာငတြငးမ အကဥးသားမားသာ ျဖစေနပါသည။ သတ႔၏ သားသမးမား၏ဘ၀ ေရ႕ေရးသညလညးမေရရာေပ။

ထအမးသမးမားႏငအတ ကၽြနမလညးငခရပါသည။ လၿခေရးတပမား၏ အျပစ ကးလြနမႈမားက ျငငးပယေနသည ျမနမာအစးရကလညး ေဒါသထြကပါသည။ ဤအမးသမးမားအေပၚ တနလႈပေျခာကျခားဖြယရာ ျပစမႈမား ကးလြနထားသညတင ခစားရသတ႔အား လမလညသညဟ စြပစြျခငးအတြက အမကေဒါသျဖစပါသည။

ဤအစရငခစာပါ အမးသမးမား၏ ေျပာဆခကက ဖတရႈရသတ႔သည ကၽြနမ ျပညသမား၏ တရားမတမႈက လလားၾကေပလမမည၊ သတ႔ အခြငအေရးျဖစေသာ သတ႔ ေနရပသ႔ ေၾကာကလန႔မႈကငး၍ ဂဏသကၡာရစြာျဖင ျပနႏငေရးအတြက ကညၾက လမမညဟ ေမာလငပါသည။

ရာဇယာစလတနနာ M.A.LL.B ေရ႕ေနၿမ႕နယတရားရးစစတေကာငး၊ ဘဂၤါလားေဒးရ။

rmwdum

အကဥးခပ ၁

ကလားတနသတငးကြနယကအေၾကာငး ၃

ရဟငဂာအေၾကာငး ၄

ရခင - သမငးဆငရာေရ႕ေရး ၅

မတဆကျခငးႏင ေလလာရရခကမား ၇

ေနာကခအေၾကာငးအရာ ၉

ေတြ႕ဆေမးျမနးခကမား ၁၁- အရပသားမားက ညႇငးပမးႏပစကျခငး၊ သတျဖတျခငး ၁၂

• ေယာကၤားႏင ေယာကၤားေလးမားက အစလကသတျခငး ၁၄• ခငပြနးမား အသတခရျခငး၊ ေပာကဆးျခငး ၁၅• ကေလးမား ဒဏရာရ၊ အသတခရျခငး ၁၈

- လငပငးဆငရာအၾကမးဖကမႈ ၂၄• မႈဒမးမႈ ၂၅• မဒမးအကငခရသမားက သတျဖတျခငးႏင ရပပကဆငးပက လပျခငး ၂၇• ကယခႏၶာက စစေဆးစဥ လငပငးဆငရာ ကငျခငး၊ အမားေရ႕တြင ကယတးလးေနခငးျခငး ၃၂

- အေၾကာငးမ ပစၥညးမား အးအမမားကမးရႈ႕ျခငး ၃၂- လယျခငး၊ ဓါးျပတကျခငး ၃၅- ၿခမးေျခာက၍ ၀နခ ထြကဆခငးျခငး ၃၆

နဂး ၃၈

အႀကျပခက ၄၀

ေျမပ - ကလားတနသတငးကြနယကႏင အငတာဗးေပးခေသာ အမးသမးမား ထြကေျပးလာရသည မရငးရြာမား ၄၃- ျမနစာစစတပမ ကးလြနမႈမားျပလပခသည ေကးရြာအပစမား (အမးသမး မားႏင ကလားတနသတငးကြနယကမ ေတြ႕ဆေမးျမနးခကအရ) ၄၄

wkefv+yfajcmufjcm;zG,f oufaorsm;1

tusOf;csKyf

ဤအစရငခစာသည ေမာငေတာတြင ၂၀၁၆ခႏစ ေအာကတဘာလ ၉ ရကေန႔ မစ၍ ျမနမာစစတပက “နယေျမရငးလငးေရး” စစဆငေရးလပစဥ ဘဂၤါလားေဒရ ႏငငသ႔ ထြကေျပးလာရေသာ ရဟငဂာအမးသမး ၂၁ ဥး၏ ဖြငဟေျပာၾကားခက မားျဖစပါသည။

ထစစဆငေရး၏ ပစမတထားရာ ရြာ ၉ ရြာမ အမးသမးမားသည သတ႔ရြာက ျမနမာစစတပႏင ေဒသခ အရစစတပမား အလးအရငးႏင ၀ငးပတၿပး ၀ငလာပ၊ ေယာကၤားမား၊ မနးမမား၊ ကေလးမားက ညႇငးပမးႏပစကျခငး၊ သတျဖတျခငး၊ အမမားက မးရႈ႕ျခငးခရပမာ တညေနၾကသည။

ထစစဆငေရးေၾကာင အမးသမးမား အားလးနးပါး၏ လငေယာကၤားတ႔ ဆးရႈးသြားၾကသည။ တခ႕မာ ေပာကဆးေနၿပး ေသဆးၿပဟ ယဆၾကရသည။ အမးသမး ၃ ဥး၏ ေယာကၤားမားမာ လ ၄၀ ဥးအထ အစလက အသတခရရာတြင ပါသြားသည။ အမးသမးတဥးက သ႔ေယာကၤားႏင သားႏစေယာကက တျခားလ ၃၀ ခန႔ႏင အတပစသတခရသညက ျမငလကသည။ တျခားအမးသမးတဥးမာ ျမနမာစစသားက သ႔ေယာကၤားစအတြငး ေသနတႏင ပစသညက ျမငရသည။ ေယာကၤားတဥးသာ ဘဂၤါလားေဒးရဘကထြကေျပးႏငေသာလညးသ၏ ေယာကၤား အဂၤါမာ မးေလာငဒဏရာ ျပငးျပငးထနထန ခစားလကရသည။

အမးသမး ၁၁ ဥး၏ ကေလးမားမာ စစဆငေရးတြင ဆးပါးသြားၾကရသည။ တဥးမာ ေပြ႕ထားေသာ ကေလးလယခရၿပး မးေလာငေနသည အမထ အပစခရသည။ တျခားတဥးမာ သ၏ ၇ ႏစအရြယ ကေလးက အေၾကာငးမ နငးသတခရသည။ တျခားတဥးမာ သ႕ခေလးအေလာငးက ေျမေပၚတြင လညျပတလက ျမငရသည။

ရြာ ၈ ရြာမ အမးသမး ၁၅ ဥးတ႕သည စစဆငေရးအတြငး အမးသမးႏင မနးကေလးငယ ၇၀ ထက မနညးက ျမနမာစစတပႏင အရတပတ႔က မဒမးကင ေၾကာငး အေထာကအထားႏငေျပာျပၾကသည။

မဒမးမႈအမားစမာ ကားေခါငးေတာင၊ ေရခတေခာငးခြဆႏင ၾကကရးျပငရြာ မားမ အမးသမးမားက လၿခေရးအရ ရြာျပင၌ ေသနတႏင ခန၍ စခငးထားခနတြင ျဖစပြားျခငးျဖစသည။ ဗမာစစသားတစက မနးမပမားက လအပထမ ဆြေခၚၿပး အနးရ အမမား၊ လယကြငးမား၊ ေတာမားထတြင မဒမးကငၾကသည။ တခ႕


အမးသမးမားက မဒမးကငရန စစစခနးမားတြငးသ႔ ေခၚသြားၾကသည။ မနးခေလး ၁၀ ေယာကက စစသား ၃၀ က ေရခပေခာငးခြဆရြာအနး လယကြငးထတြင မဒမး ကငေနသညက အမးသမးတဥးက ျမငေတြ႕ခသည။

မဒမးကငခရသထမ အနညးဆး ၆ ေယာက အသတခရသည။ ဗမာ စစသားတ႔ ၀ငစးၿပးေနာက အမးသမးတဥးက ေလာငးဒရ သ႔အမတြင အသက၂၀ ရ သ႔ညမက ပပကပနးပက ေသဆးေနသညက ေတြ႕ရသည။ ရငသားမား လးျဖတခထားၿပး၊ ေသနတကညအမက မနးမအဂၤါထတြင ထညထားခသည။ သ၏ ေမြးကငးစ ခေလးမာ နငးသတခရၿပး သမအေလာငးေပၚတြင တငထားသည။ တျခားအမးသမးတဥးက ေလာငးဒအနးရ ေတာထတြင အ၀တကငးမေနသည သ႔အမနးခငးမား၏ အေလာငး ၅ ခက ေတြ႕ရသည။ တေယာကမာ ေခါငးျဖတ ခရၿပး၊ တျခားတစေယာကမာ သမ၏ ေျခေထာကမားက ေဘးသ႔ ဆြကားရန သစပငမားတြင ခညေနာငထားသညက ေတြ႕ရသည။

လၿခေရး လပရာတြင စစသားမားသည အမးသမး အမားအျပားက ေစာကား ေမာကားလပသည။ သတ႔ကယက ရာေဖြရာတြင သတ႔၏ ႏ႔မားက စစသားမားက ႏႈကေၾကာငးရငးျပၾကသည။ အမးသမးတစက သတ႔ ရြာအနးရ လယကြငးထက အဓမၼေခၚကာ အတြငးခသာကနသညအထ သ႔မဟတ လး၀ တးလး အ၀တခၽြတ ခငးသည။ ေနပထတြင အခနၾကာစြာ ရပခငးထားသည။

အမးသမး ၁၀ ဥးက ေမးျမနးရာတြင သတ႔၏ တနဖးရသည ပစၥညးမားက စစသားမားက လယေၾကာငး၊ နားကပ၊ ဆြႀကးႏင ႏာေခါငးတြင တပဆငသည နားကြငး စသည အဖးတနပစၥညးတ႔က ျဖတယေၾကာငး ေျပာၾကသည။ အမးသမး ၁၅ ဥးက သတ႕ေနအမမားက ဗမာစစသားမားက မးရႈ႕ေၾကာငးေျပာသည။

ျမနမာစစသားမား၏ ႏပစကညႇငးပမးမႈက ကယေတြ႕ ခစားခရေသာလညးထျပစမႈမားက စစတပမ မကးလြနေၾကာငး ရြာသားမားက အဓမၼ ျငငးပယခငး သည။ အမမးရႈ႕ခရသည အမးသမးတဥးက ၾကကရးျပင ရစခနးေရ႕၌ တျခား ရြာသားမား စေ၀းေစလက ရာခသည ဗမာစစသားမားေရ႕တြင ဗြဒယရကကာ သတ႔အမမားက မးရႈ႕သညမာ၊ မဘႏင ကေလးမားကသတသညမာ ရဟငဂာ ေသြးစညးညညႊတေရးအဖြ႕ (RSO) ျဖစေၾကာငး ေျပာခငးသည။

တျခားရြာတ႔မ အမးသမးမားကလညး ထသ႔ အသတထြကေနသညမာ ဗမာစစတပအေနႏင လထမားအေပၚ မညမ ႏပကြပထားသညက သသာေပသည။


ကးလြနထားေသာ ျပစမႈမားသည အစအစဥခ လပေဆာငျခငး၊ ကးလြနရန အမန႔ေပးထားျခငးျဖစေၾကာငး ထငရားေပသည။

ဤျပစမႈမားအတြက ဗမာစစတပေခါငးေဆာငတ႔သည တာ၀နယရမည။ ျမနမာအစးရအေနျဖင ဤျပစမႈတ႔က ျငငးပယအစရငခေနျခငးအား ရပဆငးရမည။ စစတပမားက ေမာငေတာမ အျမနဆတခြါရမည။ လြတလပေသာ ႏငငတကာ စစမးမႈက ခြငျပရမည။ ထေဒသအတြက လသားခငးစာနာမႈ အကအညက အေႏာကအယကမရခြငျပရမည။

တခနတညးမာပင ထေဒသရ အရပသားမားအေပၚ အျပစကးလြနမႈမ ကာကြယရန ႏငငတကာ ၿငမးခမးေရး တပဖြ႕က အျမနဆး ျဖန႔ကကခထားရန ကၽြႏပတ႕ ေတာငးဆပါသည။ ဘဂၤါလားေဒးရအစးရကလညး တမးေရာငလာသည အရပသားမားက ေနထငရာႏင ေစာငေရာကကာကြယေပးရန ေတာငးဆပါသည။

ukvm;wefowif;uGef&ufta-umif;

ကလားတန သတငးကြနယက (KPN) သည လြတလပၿပး အကးအျမတ မယသည ျမနမာျပညရ ရခငျပညနယမ ရဟငဂာတ႔အတြက သတငးဌာန ျဖစပါ သည။ ဘဂၤါလားေဒးရႏငင စစတေကာငးၿမ႕တြင အေျခစကသည။ ဤသတငး ဌာနက ၂၀၀၁ ခႏစ ေဖေဖၚ၀ါရလ ၂၁ ေန႔တြင ျပညပေရာက ရဟငဂာတခ႕က တညေထာငချခငးျဖစသည။ အခကအလက ခငမာၿပး တကသည ဘကမလက ေသာ သတငးမားက႕ ျဖန႔ေ၀ေပးသည။ အထးသျဖင ရဟငဂာမားအေၾကာငးက ရဟငဂာမားႏင တျခား ႏငငတကာေရာက ျမနမာမား သရနအတြက ျဖစသည။ ရဟငဂာတ႔၏ သမငး၊ ယဥေကးမႈ၊ ဓေလထးတမး၊ အေမြအႏစမနက ေဖၚျပျခငး၊ လ႔အခြငအေရးႏင ဒမကေရစက အားေပးျခငး၊ လမးဘာသာ မတကြျပားသည ျမနမာလ႕အဖြ႕အစညးတြင စတရညမႈႏငအတ ယဥတြေနထငႏငေရးအတြက အားေပးပါသည။ ကလားတန သတငးကြနယက၏ ရညမနးခကမာ ျပညေထာငစ ျမနမာျပညတြင ရခငျပညနယ အတြငးရ လမားအားလး ဒမကေရစႏင မတသည လ႔အဖြ႕အစညး ျဖစလာရနျဖစသည။ အနာဂါတ ဒမကေရစ ျမနမာႏငငတြင ကလားတန သတငးကြနယကသည အေထြေထြ သတငးကြနယကျဖစလာရန ရညမနးပါသည။ ျမနမာ ႏငငတကာ သတငးဌာန (BNI) စတညေထာငရာ၌ ကလားတနသတငးကြနယကသည ပါ၀ငခၿပး ဆကစပေနသည သတငးဌာနမား ႏငပါ အနးကပ ပးေပါငးလပေဆာငလကရပါသည။


&kd[if*smta-umif;

ျမနမာျပညရ ရဟငဂာတ႕သည ကမာၻေပၚတြင အႏမအခရဆး အႏပစက ခရဆး လနညးစလမး တမးျဖစသည။ လမားစ ျမနမာဗဒၶဘာသာမားႏင လမးဘာသာ ကြာျခားျခငးေၾကာင အပခပေနသည ျမနမာစစအာဏာရငတ႔က တငးရငးသားအျဖစ အသအမတ မျပဘ ႏငငမလမးအျဖစ ကေရာကေစခသည။ သတ႔က အျပငမလာသအျဖစ အဆကဆခရသည သာမက သတ႔ ဘးဘြားစဥဆက ေနခသည ရခငျပညတြင ေခတသစကၽြနသဖြယ အထားခရသည။1

ရဟငဂာတ႔သည ဤေဒသတြင ခႏစရာစမစ၍ ေနလာခသည မးႏြယစ တခ ျဖစသည။2 ရခငေဒသသည အစၥလမႏင ဗဒၶဘာသာ အာရေဒသ ႏစခၾကားတြင တညရေနသည ေနရာျဖစသည။ ပထ၀အေနအထားအရ ရဟငဂာသည ဘဂၤါလ၊ ပါရန၊ မဂါလ၊ တာခႏင ပထနတ႔ ေရာႁပြနးေနသည လမးျဖစသည။3 ယဥေကးမႈ ထးတမးႏင ဘာသာစကားတ႔မာ သးျခားျဖစၿပး ေဒသခမားႏင လး၀ျခားနားသည။

ရဟငဂာသည လမးမားစြာ ေပါငးစပထားသည လမးျဖစသည။ ရဟငဂာ တ႔သည ဘဂၤါလာဒါရႏငင စစတေကာငးေဒသ သးဘာသာစကားႏင ဆငသည စကားက ေျပာသည။ အရဒ၊ ဟငဒ၊ အာရပအျပင ျမနမာ၊ အဂၤလပစကားမားႏင ေရာေႏာေနသည။4 လမားစႏင မတသည ေနာကခသမငး ရေသာေၾကာင ႏစရာ ခသည ထးျခားေသာ လမးလကၡဏာရသည။

ရခငျပညနယရ ရဟငဂာတ႕သည အာရပနမညမား၊ ကးကြယမႈမား၊ ၀တစားပမား၊ ေတးဂတမားႏင ထးတမးစဥလာမားက ယခတင သးစြေနၾကသည။ သတ႔သည ျမနမာျပည၏ တငးရငးသားမားျဖစကာ ဌာေနတငးရငးသားမား ျဖစသည။ “သတ႔သည ရခငျပညနယတြင ေနာကမ ေပါကဖြါးလာသမား မဟတ၊ သတ႔သည အမားနညးတ မလဌာေနတငးရငးသားမား ျဖစၾကသည။”5

1 Tin Soe, Exodus of the Rohingya; Stateless Rohingya…..Running on empty, Chiang Mai, Thailand, 2013; P 34

2 Dr. HabibSiddiqui: “Rohingya: The Forgotten People”, The Weekly Holiday, Dhaka, Bangladesh,2nd September 2005.

3 Irish Centre for Human Rights, “Crimes against Humanity in Western Burma: The Situation of the Rohingyas”, 2010, p. 11

4 Amnesty International: “The Rohingya Minority: Fundamental Rights Denied”, May 2004, P.25 Mohammad Ashraf Alam, “Historical Background of Arakan”, Souvenir: Welcoming the

Silver Jubilee Anniversary (1975-2000) Chittagong: Arakan Historical Society, 1999), p. 26


“ရဟငဂာ” ဆေသာ နမညသည ရဟန/ရစဟနဆေသာ ေရးရခငအေခၚမ ဆငးသကလာျခငးျဖစသည။ ေဒါကတာမကကယလ ဒဗလခာနက “ရဟငဂာ ဆ၍ အေစာဆးလမးနာမညအျဖစ ၁၇၉၉ ခႏစ ဖရနစစဘခာနနက အတေကာက ေခၚဆသညက ေတြ႕ရသည။ သ႕အဆအရ ထစကားမာ ဟငဒမလာသညဟ ဆသည။ မဟာမဒနေတြေခၚသည စကားျဖစသည။ သတ႔သည ရခငျပညတြင ၾကာရညစြာ အေျခခေနထငလာသမား ျဖစသည။ သတ႔ကယသတ႔ ရအငဂဟေခၚသည။6 ရခငျပည တငးရငးသားမားျဖစသည။ ဗဒၶဘာသာေကာငးမားတြင ရခငသမငး ဘာသာရပ၌ ရဟငဂာဆသညမာ ကလနေခတက တညထြငထားသည စကား ျဖစသညဟ ျပဌာနထားသညမာ ေတြ႕ရခကႏင ကြာျခားေနသည။” ေရးသား ထားသည။

&ckdif = orkdif;qkdif&ma&S‹a&;

ရခငျပညသည ၁၇၈၄ ခႏစ ျမနမာလကေအာက မကမ ႏစေပါငး ၅၀၀၀ ေကာ လြတလပသည ဘရငႏငငျဖစခသည။ ရခငျပညသည ကမာၻ ႏစခၾကားတြင တညရေနသည။ ေတာငအာရဘကတြင မြတစလင - ဟႏၵႏင အေရ႕ေတာငအာရ ဗဒၶဘာသာတ႔ ျဖစသည။ အငဒအာရယာနႏင မြနဂလမးတ႔အၾကားတြငလညး တညရေနသည။ လြတလပေသာ ဘရငႏငင ျဖစေနစဥတြင ရခငျပညသည ေတာငဘကတြင ယေန႔ဘဂၤါလားဒါရဟေခၚေသာ စစတေကာငးေဒသက ႀကးစးခၿပး ယေန႔ရခငျပညနယထက ႀကးမားေပသည။ ဗလမးဘရင - ျမနမာသမငးေကာမရင ဥကဌက “ ၁၄၃၀ - ၁၅၃၁ ခတြင မြတစလငတ႔ ရခငျပည တျပညလးနးပါးက အပခပခသည။” ဟ ေရးသားခသည။7

6 Dr. Michael W. Charney, “Buddhism in Arakan: Theory and Historiography of the Religious Basis of the Ethnonym”, a paper submitted to the Forgotten Kingdom of Arakan Workshop, 23-24 November 2005, First Hotel, Bangkok, Thailand. P.15 In Buchanan, “A comparative Vocabulary,” p.55

7 Col. Ba Shin (Chairman of the Burma Historical Commission), “Coming of Islam to Burma 1700 A.D. A research paper presented at Azad Bhavan, New Delhi, 1961, p.4.


ေမာေတာငရြာမ ေျပးလာေသာရြာသားမား


rdwfqufjcif;ESifh avhvm&&Sdcsufrsm;လြနခေသာ လအနညးငယက ေမာငေတာတြင ဗမာလပၿခေရးတပမားက

ကးလြနခသည ျပစမႈမားသည ႏငငတကာ သတငးမဒယာမားတြင ျပန႔ႏ႕ခေသာ လညး ျမနမာအစးရက ဆကလကျငငးဆနေနပါသည။ ရဟငဂာလထအေပၚ ညႇငးပမးမႈမားသညလညး ဆကလကရေနသည။

ကလားတန သတငးကြနယကက ေမာငေတာျဖစစဥက သတငးႏင အစရငခစာမား ပမန ျဖန႔ခေနပါသည။ သ႔ေသာ ျမနမာအစးရက ထျပစမႈမားက ေျဗာငျငငးဆနေနသည။ အထးသျဖင လငပငးဆငရာ ကးလြနမႈမားျဖစသည။ ထသ႕ ျဖစပြားေနေသာေၾကာင ကြနပတ႕အေနျဖင ယငးျပစမႈ၊ ႏပစကမႈမား အေၾကာငး အေသးစတ ပမ ထထ၀င၀င ေလလာရနအတြက တြနးအားျဖစေစပါ သည။ ကြနပတ႕အေနျဖင ျပစမႈကးလြနခရၿပး လြတေျမာကလာသ အမးသမး တ႕အား ယငးတ႕ ၾကေတြ႕ခရေသာ အေတြ႕အႀကမားက တကရက ျပနလညေ၀မ ေျပာဆနငရနအတြက ေတြ႕ဆေမးျမနးရန ေရြးခယချခငး ျဖစသည။ ထျပစမႈမား၏ အေသးစပ အခကအလကတ႔က ကၽြႏပတ႔ထ ေပးပ႔၍ ကညႏငပါသည။

ရဟငဂာအမးသမး အသက ၁၇ ႏစမ ၅၂ ၾကား၊ စစေပါငး ၂၁ ဥးက ျမနမာ ဘဂၤါလားေဒးရနယစပ တေနရာတြင လြနခသည ၂၀၁၆ ခႏစ ဒဇငဘာလ ကၽြန ေတာတ႔ ေမးျမနးခပါသည။ သတ႔အားလးမာ ေမာငေတာရြာ ၉ ရြာမ လာၾကသမား ျဖစသည။ ၿပးခသည ၄ လအတြငးမာပင ဒကၡသည စခနးက ေရာကလာၾကသမား ျဖစပါသည။ သတ႔သည လမႈဘ၀အမးမးမ လာၾကသည - သတ႔၏ ခငပြနးမားမာ အလပသမားမား၊ လယသမားမား၊ ေစးေရာငးသမား၊ ကနသညမား၊ တငါသည မား ျဖစၾကသည။ မလက ကယအမကယယာ ရခၾကၿပး ယခအခါ အေျခအေနမ ျဖစၾကရသည။ ဘဂၤါလားေဒးရသ႔ ထြကေျပးမလာမ အမားစမာ ေတာေတာငထ၊ တျခားရြာ ထတြင ပနးေအာငးေနခရသည။ ဘဂၤါလားေဒးရက ယခငက ေရာကဖး သမား မဟတၾကေပ။

ႏပစကညႇငးပမးခရသညဟ ကၽြႏပတ႔ လမႈကြနယကမ ယဆသမား၊ ေျဖၾကားရန သေဘာတသည သမားသာ ျဖစပါသည။ ေမးျမနးမႈက သးသန႔ျဖစ ေစကာ၊ ေမးျမနးသတ႔မာလညး အမးသမးမားသာျဖစသည။ ေမးျမနးခနးတငးကဗြဒယမတတမးထားရၿပး ကလားတန သတငးကြနယကတြင သမးဆညးထားသည။ ေမးျမနးခသတ႔၏ နမညမားက သတ႔၏ လၿခေရးအတြက ထနခနထားပါသည။ ဤအစရငခစာ တငျပခကမားသည သတ႔၏ ေျပာဆခကမားအေပၚမ ထြကေပၚ လာျခငးျဖစသည။


အမးသမးမားသည မားစြာစတထခကခစားေနရသျဖင ေတြ႕ႀကရသညမားက ျပနေျပာရသညမာ လြနစြာနာကညးၾကပါသည။ မညသ႔ျဖစေစ သတ႔၏ ရြာသရြာသားမား အေပၚ ျဖစေနဆ ဖႏပညႇငးပမးမႈမား ရပတန႔ေစရန ေမာလငခကျဖင ေျပာျပလျခငး ျဖစပါသည။ သတ႔၏ ေျပာဆ၀ျခငးေၾကာင ကၽြႏပတ႔မာ တာ၀နရလာ ရပါေတာသည။

ေျဖၾကားသည အမးသမးတ႔၏ အသကႏင မလရြာ အမညစာရငးမာ

စဥ အသက ရဟငဂာနမည ျမနမာနမည

၁ ၂၅ စေလဖရန ေမာေတာင

၂ ၃၀ ရာဘငလ ကားေခါငးေတာင

၃ ၂၅ ေဘာရေဂါဇဘလ ေရခပေခာငးခြဆ

၄ ၂၅ ေဘာရေဂါဇဘလ ေရခပေခာငးခြဆ

၅ ၄၁ ရဘငလ ကားေခါငးေတာင

၆ ၃၅ ေဘာရေဂါဇဘလ ေရခပေခာငးခြဆ

၇ ၂၀ နပးရာ ငါးခရ

၈ ၁၈ ၾကာရပရန ၾကကရးျပင

၉ ၂၅ ဇမမြနနာ ဇငပနးညာ

၁၀ ၂၅ ေလာငးဒ ေလာငးဒ

၁၁ ၄၁ ဆေရာေဂါဇဘလ ဒါးႀကးစာ

၁၂ ၁၇ ၾကာရပရန ၾကကရးျပင

၁၃ ၂၆ စေလဖရန ေမာေတာင

၁၄ ၂၀ ၾကာရပရန ၾကကရးျပင

၁၅ ၂၀ ၾကာရပရန ၾကကရးျပင

၁၆ ၃၅ ၾကာရပရန ၾကကရးျပင

၁၇ ၃၀ ဆေရာေဂါဇဘလ ဒါးႀကးစာ

၁၈ ၅၂ ေလာငးဒ ေလာငးဒ

၁၉ ၅၀ + ဟတဖါရာ ဆငေသျပင

၂၀ ၂၃ ဟတဖါရာ ဆငေသျပင

၂၁ ၂၅ ဟတဖါရာ ဆငေသျပင


aemufcHta-umif;&if;aemufcHta-umif;&if;


၂၀၁၆ ခႏစ ေအာကတဘာလ ၉ ရကေန႔တြင ရခငျပညနယ ေမာငေတာ ၿမ႕နယရ ရစခနးမားက ရဟငဂာတပဆေသာ အဖြ႕က ၀ငေရာကစးနငးခသည။ ျမနမာစစတပက ခကခငးစစအငအားမား၊ အရစစတပမား ပ႔လႊတကာ တကခက သည။ သသယရသမားက တနျပနရန “နယေျမရငးလငးေရး” လပေတာသည။ ဤစစဆငေရးသည တကခကသဟ သသယရသက ဆန႔ကငျခငးျဖစသည။ အရ တပအငအားစတြင ပါ၀ငသတ႔မာ ရခငျပညနယ ေျမာကပငးရ စစအစးရမ တညေပးထားေသာ စျပေကးရြာတ႔မ ရဟငဂာ မဟတသည တျခားမ လာသမားက ျပနလညေနရာခေပးသည ရြာတ႔မ ေဒသခရခငမားျဖစသည။

ႏ၀ငဘာလေနာကပငး အရပသားမားအေပၚ လ႕အခြငအေရး ခးေဖါကမႈမား အႀကးအကယ ျပလပသျဖင ရဟငဂာရြာသား ၃၀၀၀၀ ေကာ ဘဂၤါလားေဒးရသ႔ ထြကေျပးၾကသည။ ၂၀၁၆ ခႏစ ႏ၀ငဘာလ ၂၄ ရကေန႔တြင ေကာဇဗဇားရ ကလသမဂၢ လ႔အခြငအေရးဆငရာ အႀကးအက ဂၽြနမကငဇက ျမနမာအစးရသည ရဟငဂာတ႔ အေပၚ လမးတးစစဆငေရး လပေနေၾကာငး ထတေဖၚ အျပစတငခသည။

ေမာငေတာစစဆငေရး စကတညးကပင ျမနမာအစးရသည စစတပမား၏ လငပငးဆငရာ အၾကမးဖကမႈႏင လအခြငအေရး ေဖါကဖကမႈမားက ျငငးဆေနခ သည။ ျမနမာသမတရး ေျပာခြငရပဂၢလ ဥးေဇာေဌးက ေဒသခမားက မဒမးမႈမားက ခ႕ကားေျပာဆသညဟ ေ၀ဖနသည။ ၂၀၁၆ ခႏစ ေအာကတဘာလ ၂၈ ရကေန႔ရက တာသတငးတြင “ေသာငးကနးသေတြ ပနးခေနတ အမေျခ ၈၀၀ ေလာကရတ ရြာႀကးထမာ မဒမးမႈေတြ ကးလြနတယဆတာ မျဖစႏငဘး။” ဟဆသည။

၂၀၁၆ ခႏစ ဒဇငဘာလ ၂၄ ရကေန႔ ႏငငေတာ အတငပငခရး သတငးထတ ျပနခကတြင “မဒမးမႈမားသည ေကာလဟာလမားသာ ျဖစသည။” ရခငျပညနယ စစမးေရးေကာမရင၏ (ဒဇငဘာလ ၁၁-၁၃) အစရငခခကႏင အစးရက စစဥေပး ထားေသာ သတငးမဒယာမား ရခငျပညနယ ခရးစဥတြင မဒမးမႈ အေထာက အထား မရဟဆသည။

နယေျမ ရငးလငးေရးေၾကာင ထြကေျပးလာရသည အမးသမးမား ေျပာျပ ခကတ႔ႏင အလြနကြျပားသည။ ဤအစရငခစာတြင အမးသမး ၂၁ ဥးက ေမးျမနး ခကအရ ျမနမာလၿခေရးတပတ႔သည တနလႈပေျခာကျခားဖြယ ဖႏပညႇငးပမးမႈမား၊ မဒမးကငမႈမား၊ အႀကးအကယ အစအစဥရရ ကးလြနေနပက အခငအမာ အေထာကအထားႏင ေဖၚျပလကပါသည။


ar;jref;&mrS awG‹&Sdcsufrsm;


၂၀၁၇ ခႏစ ဇနန၀ါရလ ၁၆ ရကေန႔တြင ဘဂၤါလားေဒးရရ ကလသမဂၢ လသားခငး စာမႈေရးရာဌာနခြရးမ အစရကခခကတြင ၂၀၁၆ ခႏစ ေအာကတဘာ လမစ၍ ျမနမာျပညမ ေျပးလာသ ၆၆၀၀၀ ရသည ဟေဖၚျပသည။

အမးသမးအားလးက သတ႔ရြာမားတြင ျမနမာလၿခေရးတပတ႔ နယေျမ ရငးလငးေရး လပရာ၌ ျပမလပကငပတ႔က ေျပာျပရာတြင တညေနၾကသည။ စစသားမားျပားပ၊ ေဒသခ အရစစတပေတြလညးပါပ၊ ရြာက ၀ငးထားၿပးမ ရြာထ၀င လာပ၊ လယကပ၊ အမရငေတြက ေမာငးထတပ၊ အမက ဖကစးမးရႈ႕ပတ႔ တေနၾက သည။ အမထရသမားက အမထမ ေမာငးထတရာတြင ေယာကၤား၊ မနးမ၊ ကေလး မားက ႏပစကညႇငးပမးၾကသည၊ သတျဖတၾကသည။ တခ႕ အစလကသတရာ တြင ေယာကၤား၊ ေယာကၤားေလးတ႔က မနးမမားႏင ခြထားသည။ သ႔မဟတ ဖမးဆးေခၚေဆာငသြားသည။ အမတြင ဖမးမသညျဖစေစ၊ ေတာတြင ပနးေအာင ေနရာမ ဖမးမသညျဖစေစ ရြာအျပငတြင စထားသည။ မနးမတ႔မာ စစသားတ႔၏ မဒမးသားေကာင ျဖစၾကရသည။ အမမ ထြကေျပးၾကသည အမးသမးမားမာ ဤ အေၾကာငးေၾကာင ျဖစသည။ အေျခအေနသည ေအးေဆးလာမည ေမာလငလက တခ႕မာ ေတာေတာငထတြင ရကမားစြာ ပနးေအာငးေနခရသည။ တခ႕မာ အနး နားရ ရြာမားတြင ခလႈေနၾကသည။ သ႔မဟတ မးေသြးတးျဖစေနသည အမသ႔ ျပနကာ စစတပ၏ ႏပစကမႈက ထပခၾကရနသာ ရေတာသည။

t&yfom;rsm;ukd n‡if;yrf;ESdyfpufjcif;ESifh

owfjzwfjcif;

“သတ႔ စပစတအခနက ေသာၾကာေန႔ပါ၊ မနကအေစာႀကး သးနာရ။ ကမတ႔ ေသနတသၾကားေတာ ေမာငေနတနးဘ၊ ကမတ႔အားလး အျပငထြကလာၾကတယ။ (ေလာငးဒရြာ) တရြာလး ထြကလာၾကတယ။ ကမက အပရာထမာ အပေနတာ။ စစသားေတြက ေရာကေနၿပ၊ သတ႔က ေျပးလႊားရင ပစေနၾကတယ။ လေတြလညး လကနၾကတယ။ ကမလညး ေျပးတယ၊ အသကေဘးက လြတေအာငေပါ၊ လေတြ ေသနတမနလ႔လ ေနတာေတြ႕ရတယ။ လကေမာငးန႔ ရငဘတမာ မနၾကတယ။ ေယာကၤားေတြေရာ၊ မနးမေတြေရာ၊ ကေလးေတြေရာပါတယ။ အခအထ ကမ ေၾကာကတယ။ ကမတ႔ ရြာက လတရာေကာ အသတခရတယ။ တခ႕က လယ ကြငးထမာ တခ႕က ေခာငးေရထမာ။ အာလးေသြးေတြန႔ နေနတယ။”

(ေျဖၾကားခက အမတ ၁၉)


အမးသမးမား၏ ေျပာျပခကအရ ဤစစဆငေရးတြင ညႇငးပမးသတျဖတခရ သညမာ ေယာကၤားမားသာမက မနးမမားႏင ကေလးမားပါေၾကာငး ထငရားပါသည။ ေမးျမနးခသည အမးသမး ၈ ဥးမာ ကယတင အေစာကားခရၿပး ဒဏရာရခ ၾကပါသည။

ၾကကရးျပငမ အသက ၁၈ ႏစရ အမးသမးမာ သ႔ေယာကၤားက စစသားမား ဖမးစဥ ေသနတဒငျဖင ေခါငးက အရကခရသည။ “စစသားေတြ ရြာထေရာကေန တာက ျမငတယ။ ကမတ႔ အမထက ရြာသားေတြ ေျပးလာၾကတယ၊ စစသား ၈ ေယာကလညး ေနာကကပါလာတယ။ ကမထမငးစားေနတယ။ စစသားေတြက ကမေယာကၤားက ဖမးတယ။ ကမေခါငးက ေသနတဒငန႔ ရကတယ။ ေသြးေတြ ကလာတယ။ ကမေယာကၤားက ကမက ေျပးခငးတယ။ ကမလညး ကမကေလး ႏစေယာကက ဆြၿပး ေျပးတာဘ။ ကမယာကၤားရ႕ အကက ကမတ႔ အမေရ႕မာ ေခါငးျဖတအသတခရတယ။ စစသားႏစေယာကက သ႕က ေျမေပၚလလကတာ ေတြ႕ရတယ။ သက ကမက ေျပးဖ႔ မကရပျပတယ။ သေခါငးျဖတ အသတခရတာ ေတြ႕လကတယ။ ကမလညး ေျပးၿပး စပါးခငးထမာ ပနးေနရတယ။ အေတာ မနက ၈ နာရေလာက ရၿပ၊ စပါးခငးထမာ မြနးလႊတနာရေလာက အထေနတယ။ ကမတ႔ အမက သတ႔ မးရႈ႕တယ။ လယကြငးထကေန ကမ ျမငရတယ။”

(ေျဖၾကားခက အမတ ၈)

စစသားမား ၀ငစညးစဥ ေသနတျဖင အပစခရသ တရြာတညးေန အသက ၁၇ ႏစရ မနးကေလးတဥး၏ ေျပာျပခကမာ “ကမကအသက ၂၂ ႏစရတ ကမ ေယာငးမန႔ အတရတယ။ ကမတ႕ အမအျပငက ေျပးတယ။ ေကာငးေရ႕က လယကြငးထက ေျပးတယ။ လေတြလညး ေနရာတကာ ေျပးေနၾကတယ။ ကမ ေယာငးမရ႕ ဗကက ေသနတမနတယ။ ဗမာစစသားေတြက သ႕အေလာငးက ယသြားၾကတယ။ လေတြ အမားႀကး အသတခရတယ။ တစရာေလာကရမယ၊ ေယာကၤား ေတြေရာ၊ မနးမေတြေရာ။ ကေလးငယေတြက မးေလာငေနတ အမေတြ ထ ပစထညေနတာ ေတြ႕ရတယ။ ကမတ႔ အမနးခငး ကေလးေတြ၊ လမးေလာကစ ကေလးေတြက မးထပစထညခရတယ။ ကမလညး ေသနတန႔ အပစခရတယ။ ေျခသလးက ေနာကကမနၿပး ေရ႕က ထြကသြားတာ၊ နာေတာနာတယ ေျပးေတာ ေျပးႏငေသးတယ။ ေသြးစကေတြက လမးတေလာကကတာေပါ။ တျခားအမမာ ခေနရၿပးေတာ ေဆးန႔ကရတယ။”

(ေျဖၾကားခက အမတ ၁၂)


a,muFsm;rsm;ESif a,musFm;av;rsm;ukd tpkvkdufowfjcif;

ျမနမာစစသားမားက အေယာက ၄၀ ခန႔အထ ေယာကၤားမား၊ ေယာကၤား ကေလးမားက သတ႔ရြာတြငသတေၾကာငး၊ သ႕တ႔၏ ခငပြနးႏင သားမားပါအသတခ ရေၾကာငး ကယေတြ႕ အမးသမးသးဥးမ ေျပာျပသည။

ဒါးႀကးစာရြာ၌ အစလကအျပလက သတမႈက ေနရာႏစခခြ၍ ႏ၀ငဘာလ လညမာ လပသည။ ျဖစရပႏစခလးတြင ေယာကၤားမား၊ ေယာကၤားေလးမားက အမးသမးမားႏင ပထမ ခြျခားလကၿပး ပစသတသည။

“မနက ရစနာရေလာကေပါ။ စစသားေတြက ၁၅ ေယာကထက မားတယ။ ရြာတဘကျခမးမာ လေတြ ေျပးေနတာက ျမငရတယ။ ကမတ႔က ရြာအေရ႕ဘကက ေျပးဖ႔လပေနၾကတာ။ စစသားႏစစက ကမတ႔က ၀ငးထားတယ။ ထငခငးၿပး ေခါငးင႔ခငးထားတယ။ လကက ေနာကမာ ထားခငးတယ။ ေျမႀကးက စေနတယ။ သတ႔ ေယာကၤားန႔ မနးမခြလကတယ။ တစမာ ေယာကၤားေလးေတြ အပါအ၀င ၄၀ ေလာကရတယ၊ မနးမအစမာလညး မနးမ ၄၀ န႔ ခေလးေတြပါတယ။ သတ႔က ေယာကၤားေတြ၊ ေယာကၤားကေလးေတြက ပစသတတယ။ အေလာငးတခ႕က အမေတြထ ပစထညၿပး အမေတြက မးရႈ႕တယ။ တခ႕အေလာငးေတြက လယကြငး ထမာ မးရႈ႕တယ။ ကမေယာကၤားလညး ပါသြားတယ။ အသက ၁၁ ႏစန႔ ၇ ႏစသား ႏစေယာကလညး လခြေတာ သ႕အေဖန႔တြၿပး ေယာကၤားအစဘက အတပါသြား တယ။ သတ႔လညး ပစသတခရတယ။ အငယဆးသား ႏစေယာကက ကမတ႔ မနးမ အစမာေနေတာ လြတသြားတယ။”

(ေျဖၾကားခက အမတ - ၁၇)

“သတ႔ကမတ႔ ရြာထက မနကအေစာႀကး၀ငလာတယ။ လေတြက ထြကလာ ခငးၿပး လယကြငးထက သြားခငးတယ။ လကေတြက ေခါငးေနာကမာထားခငးတယ။ အမကထြကလာေတာ အမေတြက မးရႈ႕တယ။ စစသား၂၅၀ ေလာကရတယ။ ေယာကၤားန႔ မနးမ ခြျခားလကတယ။ အမအားလးက သတ႔ မးရႈ႕တယ။ အမတစလး ေတာ ခနထားတယ။ အဒအမထက ကမအပါအ၀င မနးမေတြအားလး ၀ငခငး တယ။ အမက ေစးေရာငးတ အမႀကး။ တခါးေတြက ပတလကတယ။ ေနာကေတာ ေသနတသေတြ၊ ေယာကၤားေအာသေတြ ကမၾကားရတယ။ ေန၀ငေတာ စစသား ေတြ ျပနကနလ႔ ကမတ႔ ထြကလာၾကတယ။ ေယာကၤားေတြအားလး အသတခရၿပး အေလာငးမားက မးရႈ႕ထားတာေတြ႕ရတယ။ အားလး ကမအမးေတြဘ။ ကမ ေယာကၤားလညးပါတယ။ အေလာငးေတြထမာ လကရာေတာ မးေသြးတးလ


ျဖစေနတ ကမေယာကၤားရပကြငးက ေတြ႕ရတယ။ ဒတန႔ ထးၾကညတယ။ ရပပကဆငးပကျဖစေနၿပ။ ကမေယာကၤား၊ ေမာင ၄ ေယာကန႔ တတစေယာက။ ကမတ႔ အတေနၾကတာ။ အေလာငးေတြက လယကြငးထမာ ေနရာမတဘး။ တခ႕ အေလာငးေတြက ဓါတဆေစာနတယ။ တခ႕က ေယာကၤားေလး အေလာငးေတြ၊ အသက ၁၂ န႔ ၁၄ ႏစၾကားရမယ။ ကမတ႔အပငးက အမ ၁၄ အမက ေယာကၤားန႔ ေယာကၤားကေလး အားလးအသတ ခရတယ။”

(ေျဖၾကားခက အမတ - ၁၁)

ေလာငးဒရြာတြင ရြာအျပင စပါးခငး၌ အလပလပေနေသာ အမးသား ၃၀ ခန႔က ျမနမာစစတပက ႏ၀ငဘာလတြင ပစသတလကသည။

“ သတ႔ စပစတ ညေန ၄ နာရမာ ကမေယာကၤားက စပါးခငးထမာ အလပလပ ေနတာ။ စစတပက ဘာမ မေျပာဘ ပစေတာတာဘ။ ကမတ႔အမက လယကြငးန႔ ကပလက။ စစကားေတြ အမားႀကးန႔ စစသားေတြ ေရာကလာတာ။ ကားတနးက အရညႀကး၊ စစသားေတြက ရြာက ၀ငးၿပး စပစေတာတာဘ။ ကမေယာကၤားက ကမက လယထ ကြမးယလာဖ႔ မာလ႔ ကမလညး သ႔က ကြမးသြားေပးၿပး အမျပန လာတာ။ အမမာ ထမငးအးက ယေနတနး ေသနတသေတြ ၾကားတာဘ။ အျပငက ေျပးထြကၾကညေတာ လယထမာ အလပလပေနတ ရြာသားေတြ အားလး ပစသတလ႔ ေသကနၿပ။ အေလာငး ၃၀ ေကာတယ။ ကမေယာကၤား ရတေနရာက သြားမလ႔ တျခားလေတြက မသြားန႔ နငပါ အသတခရလမမယဆၿပး တားၾကတယ။ အေလာငးေတြကလညး ေျမမျမပႏငဘး။ ဗမာစစသားေတြက အေလာငးေတြကတစညလးေစာငေနၾကတယ။ ေနာကေန႔မနကမာ ဗမာစစသားေတြန႔ ပါလာတ အရပ၀တန႔ လေတြက ျမစ၊ ေခာငး နေဘးမာ အေလာငးေတြက ျမပလကတယ။”

(ေျဖၾကားခကအမတ - ၂၀)

cifyGefrsm; towfcH&jcif;/ aysmufqkH;jcif;

အမေထာငသည အမးသမး ၂၀ က ေမးျမနးရာ ၁၉ ေယာက၏ ခငပြနးမားမာ သတ႔ရြာတြင မၾကာမက ရငးလငးေရး ထးစစ၌ အသတခရသႏင ေပာကဆးသမား ျဖစေနသည။ တစဥးတညးသာသ၏ ခငပြနးျဖင ဘဂၤါလားေဒးရက ထြကေျပးႏငခ သည။ ခငပြနးမာလညး ဗမာစစသားတ႔ ႏပစကမႈေၾကာင ဂငးၾကားႏင ေယာကၤား အဂၤါတြင မးေလာငဒဏရာ ရရခသည။ ဒကၡသညစခနး ေဆးခနးမ ကသေပးသျဖင ေပာကကငးသြားသည။


တျခားအမေထာငသည ၁၉ ေယာကတြင ၆ ေယာက၏ ခငပြနးမား အသတ ခရသည။ ၃ ဥး၏ ခငပြနးတ႔မာ ဒါးႀကးစာႏင ေလာငဒရြာ အစလကသတမႈတြင ပါသြားသည။ တျခားအမးသမးတ႔မာ သတ႔၏ ခငပြနးမား ေျပးေနစဥ ပစသတခရ သညက ျမငေတြ႕ခရသည။ ေမာေတာငရြာရ အမးသမးသည သ၏ခငပြနးက အမေရ႕မာပင စအထ ေသနတျဖင ပစတာျမငရသည။

“လြနခတ တစလက ကမတ႔ရြာက မနက ၄ နာရေလာကမာ ဗမာစစတပက ၀ငးလကတယ။ စစသား ၅၀ ေလာက၊ ေသနတေတြန႔ ပစလ႔ ကမတ႔ ႏးလာရတယ။ ကမေယာကၤားက ထြကေျပးမလ႔၊ ဒါေပမ ေျပးလ႔မရဘး။ လေတြအားလး အျပင ထြကလာခငးတယ။ တျခားလေတြလညး အေခၚခရတာေတြ႕တယ။ ေယာကၤားန႔ မနးမက ခြျခားလကတယ။ ကမေယာကၤားက အရကခရလ႔ လကသြားတယ။ သ႔ေျခေထာကကေန ဆြသြားၿပး စအထက ေသနတန႔ ၃ ခကပစလကလ႔ ေသသြားတယ။ အဒါအမေရ႕မာဘ။ စစသား ၄ ေယာကေလာကက လပတာ။ တျခားတစက ကမေမာငက ဖမးတယရငဘတက အနးကပပစသတလ႔ ေနရာမာ ပငေသတယ။ အေလာငးေတြက ကမတ႔ရ႕ ေစာငေတြန႔ ယပတၿပးသယသြားတယ။ ဘယကလမသဘး။”

(ေျဖၾကားခက အမတ - ၁၃)

တျခား အမးသမး ၁၃ေယာကလး၏ ခငပြနးမားမာ ေပာကဆးေနၿပး ေသၿပ ဟ ယဆေနၾကသည။ အမားစက အမမ ထြကေျပးဖ႔ ႀကးစားၾကသေတြ ျဖစတယ။

ျမနမာနယျခားေစာငရစစေဆးေရးဂတ


အဖမးခရၿပး ဗမာစစတပက သတလကၿပလ႔ ယဆရတယ။ တခ႕အဖမးခရတာက ျမငလကတယ။ ႏပစကၿပးေခၚသြားတာ ေတြ႕ရတယ။ ဇနးသညေတြ အေနန႔ ဘယေခၚသြားမနးမသရေပ။

ေလာငးဒရြာက သ႔ခငပြနးဖမးေခၚသြားခရသည အမးသမးတေယာကက ေမာငေတာ အကဥးစခနးက သြားၿပးရာၾကညသည။ ဘာမ သတငးမရခေခ။

“ကမေယာကၤားက စစသားေတြရနက လြတေအာငေတာ ေတာငထမာ ပနးေနတာ။ ကမက ရြာထမာေနေတာ သ႔က ဗမာစစသားေတြ ဖမးမလာတာေတြ႕ တယ။ သန႔အတ တျခားရြာသား ၃၀ ေလာကလညး ဖမးထားတယ။ သတ႔လကက ေနာကမာ ခညထားၿပး ရြာထက စစသား ၁၀၀ ေလာကက ေခၚလာတယ။ ကမ ေယာကၤားရ႕ မတဆတ မးေလာငထားတာလညးေတြ႕တယ။ ရြာထမာေတြ႕ေတာ ကမက သ႕က သြားဖကတယ။ စစသား တစေယာကက ကမဗကက ေသနတန႔ ထးလကတယ။ ကမသတေမၿပး လကသြားတယ။ အသက ၁၂ ႏစရတ ကမသား လညး သ႕အေဖန႔အတ ေတာေတာငထမာ ပနးေနတာ၊ သ႔ကေတာ အဖမးခရတသ ေတြထမာ မေတြ႕ဘး။ သဘယေရာကေနလမသ။ ေယာကၤားေတြ အဖမးခရတ တျခားမနးမ ၃ ေယာကန႔ ေမာငေတာကသြားၿပး ကမသားန႔ ေယာကၤားကရာတယ။ အကဥးစခနး အျပငမ ကမတ႔ ေစာငေနတယ။ ဘယသန႔မ စကားမေျပာျဖစဘး။ ေမာငေတာမာ ႏစရကၾကာတယ။ ဒါန႔ ဘဂၤါလားေဒးရဖက ကးလာခတယ။”

(ေျဖၾကားခက အမတ - ၂၁)

ေျဖၾကားသညအမးသမးတ႔၏ခငပြနးမားနစနာမႈအေျခအေနျပစာရငး

အမတေျဖသ၏ အသက

မလရြာ ခငပြနးမားနစနာမႈ

၁ ၂၅ ေမာေတာင ေပာကဆး

၂ ၃၀ ကားေခါငးေတာင ဖမးဆးခရ၊ေပာကဆး

၃ ၂၅ ေရခပေခာငးခြဆ ေပာကဆး

၄ ၂၅ ေရခပေခာငးခြဆ ေပာကဆး

၅ ၄၁ ကားေခါငးေတာင ေပာကဆး

၆ ၃၅ ေရခပေခာငးခြဆ ေပာကဆး

၇ ၂၀ ငါးခရ ေပာကဆး

၈ ၁၈ ၾကကရးျပင အဖမးခရ၊ေပာကဆး


၉ ၂၅ ဇငပနးညာ ပစသတခရ

၁၀ ၂၅ ေလာငးဒ ပစသတခရ

၁၁ ၄၁ ဒါးႀကးဇာ တျခား လ ၂၈ ဥးႏငအတ လယထမာ အသတခရ

၁၂ ၁၇ ၾကကရးျပင အပ

၁၃ ၂၆ ေမာေတာင အမေရ႕တြင ရကႏကခ၊ စအတြင ပစသတခရ

၁၄ ၂၀ ၾကကရးျပင ဖမးမ၊ ဂငးႏင ေယာကၤားဂၤါ မးရႈ႕ခရ၊ ဘဂၤါလားဒါရကေျပး

၁၅ ၂၀ ၾကကရးျပင ေပာကဆး

၁၆ ၃၅ ၾကကရးျပင အဖမးခရ၊ ေပာကဆး

၁၇ ၃၀ ဒါးႀကးစာ လယထ တျခားလ ၄၀ ႏငအတ အသတခရ

၁၈ ၅၂ ေလာငးဒ ေပာကဆး

၁၉ ၅၀ + ဆငေသျပင ေပာကဆး

၂၀ ၂၃ ဆငေသျပင လယထ တျခားလ ၃၀ ႏငအတ အသတခရ

၂၁ ၂၅ ဆငေသျပင အဖမးခရ၊ မတဆတမးရႈ႕ခရ၊ ေပာကဆး

uav;i,frsm; '%f&m&/ towfcH&jcif;

ေျဖၾကားသည အမးသမးမားထတြင ၁၁ ဥးသည နယေျမရငးလငးလပစဥ သတ႔၏ ကေလးတစဥး သ႔မဟတ တစဥးထကပ၍ ဆး႐ႈးၾကရသည။ အမးသမး ၂ ဥး၏ ကေလးငယမားမာ ဒဏရာမားရၾကသည။

သတ႔ ကေလးမားက ျမနမာစစသားတ႔က အေၾကာငးမ ႏပစကသညက ႀကေတြ႕ရသည။ ေရခပေခာငးခြဆရြာမ အသက ၂၅ ႏစရ အမးသမးသည တစႏစ အရြယ သမးေလးက ခ၍ မးေလာငေနသည သ႔အမမ ေျပးထြကစဥ ျမနမာ စစသားက ကေလးက လယကာ မးေလာငေနသည အမထပစထည သတလကသည။


ကားေခါငးေတာငရြာမ အမးသမး တစဥးက ေျပာသညမာ သ၏ ၂ ႏစသား ကေလးက ျမနမာစစသားက ေျမႀကးေပၚ လႊငပစသျဖင ကေလးမာ ဥးေႏာကဒဏ ရခသညဟ ဆသည။

“သတ႔လာၿပး အမထကထြကလ႔ ပထမေျပာတယ။ စစယနေဖါငး၀တထား တယ။ တခ႕က ရဟငဂာစကားတတတယ။ စစသား ၁၀ ေယာကေကာတယ။ ေသနတေတြ၊ ဒါးေတြပါတယ။ သတ႔က ေသနတန႔ခနၿပး - ေရႊေတြ၊ ပကဆေတြ ရရင ဒ႕ကေပး - လ႔ေျပာတယ။ ကမနားကြငးန႔ ၁၀၀၀၀ ကပ ဆးရႈးသြားတယ။ သတ႔ေျပာတယ အမျပငထြကရင အမက မး႐ႈ႕မယလ႔ေျပာတယ။ ကမ ၂ ႏစအရြယ သားေလးက ေအာေနတယ။ စစသားတစေယာကက ယၿပး သ႔ကအမျပငဘက လႊငပစလကလ႔ ေမလကသြားတယ။ စစသားေတြ ျပနေတာ ကမက သားရ႕ ေခါငးက ေရေလာငးေပးလကတယ။ သသတရေပမ တနေနတယ။ အရငက သလမးေလာကႏင စကားေျပာႏငေပမ အခလမးလညးမေလာက၊ စကားလညး မေျပာႏငေတာဘး။ သ႕ဥးေႏာကထခကသြားၿပ။"

(ေျဖၾကားခက အမတ - ၂)

ငါးခရရြာမ အမးသမးတစေယာကက စစသားမား သ႕အမက ရာေဖြပႏင ၇ ႏစ အရြယ သ႔သားက နငးသတပေျပာျပသည။

“အမထက စစသား ၇ ေယာကမက ၀ငလာတယ။ ကမက ဖမးၿပး ကယမာ ရာတယ။ နားကြငးက ယတယ။ ကမက ရနးတယ။ ကမရ႕ ၈ ႏစ အရြယသားက သမးန႔ သားငယက အမျပငေခၚသြားတယ။ ၇ ႏစ အရြယသားအမထမာ ဘရေနတယ။ ကမက စစသားေတြက ဖမးေတာ သက စစသားေတြက ေအာတယ။ စစသားေတြက ကမက လႊတလကၿပးသားက စစဖနပေတြန႔ နငးသတတယ။ ကမလညး ေျပးရတယ။ အနးနားက အမမာခတယ။ အဒေန႔ဘ ကမအမက ျပနလာေတာ အားလးေကမြ ေနၿပ။ ကမသားအေလာငးက ေတြ႕တယ။ ကမတ႔ သ႔က ျမပလကတယ။”

(ေျဖၾကားခက အမတ - ၇)

စစသားေတြ ေရာကလာေသာအခါ ေရခပေခာငးခြဆရြာမ အမးသမး တစ ေယာက အမကေနထြကေျပးသည။ ခေလးငယက အမထမာ အပေနသည။ အမေတြ က စစသားေတြက မး႐ႈ႕တာေတြ႔ရသည။ ၾကကရးျပငရြာက အမးသမး တစေယာက ကလညး အပေနသည သ႔ကေလးငယက ထားၿပး ရြာကေျပးၿပး ျပနလာၾကညေသာ အခါ ေျမႀကးေပၚတြင လညျပတလကေတြ႕ရသည။


အမးသမး ၆ ဥး၏ အသက ၁၀ ႏစႏင ၁၅ ႏစၾကား သားမား ဆးရႈးသြားသည။ ျမနမာစစတပတ႔ ရြာထ၀ငစညးစဥ တခ႕ေပာကၿပး တခ႕အသတခရသည။ ေပာကေနသာ သတ႔သည ေသဆးၿပဟ ယဆရသည။

ဇငပနးညာရြာမ အမးသမး တစဥးသည ျမနမာစစတပတ႔ ရြာက ၀ငစညးစဥ အသက ၆ ႏစရ သမးေပာကဆးသည။ သ႔ခငပြနးလညး အသတခရသည။

“ကမက ေတာေတာငထမာ ေလာကပနးေနတာ တျခားလေတြရ႕ အမေတြထ မာ တခါတေလ စပါးခငးထမာ၊ ကမသပေၾကာကတယ။ ေခာငးေျခာကမာ ေျပးေနတနး မာ ကမသမး ေပာကသြားတယ။ ဗမာစစသားေတြက လေတြသတ အမေတြမး႐ႈ႕ လပေနတယ။ ကမတ႔က ေျပးေနရတယ။ အဒေန႔က ေသာၾကာေန႔။ သတ႔ေသနတန႔ စပစေတာ လတငးအမထက ထြကေျပးၾကတယ။ ကမကေလး ၃ ေယာကက ေခၚလာတယ။ ဒါေပမ ၆ ႏစအရြယ သမးက မေခၚမဘး။ လတငး အသကလ ေျပး ေနရတယ။ ျမစကမးနားေရာကၿပး ေလစးခါနးမ သမးက ရာမေတာတယ။ ေနာက ၅ ရက ေျပးေနတနးလညး လေတြက ကမသမးေလးက ေတြ႕မလား ေမးေနမတယ။”

ေျဖၾကားသည အမးသမးမား၏ ကေလးသငယမား ႏပစကခမႈစာရငး

အမတ ေျဖသ၏ အသက မလရြာ မမ ကေလး ဒဏရာရ၊ အသတခရ၊

ေပာကဆး

၂ ၃၀ ကားေခါငးေတာင ၂ ႏစသား၊ ေျမေပၚလႊငပစခရ၊ ဥးေနာကပက

၃ ၂၅ ေရခပေခာငခြဆ ၁ ႏစသမး မးေလာငေနသည အမထပစထခရ

၄ ၂၅ ေရခပေခာငခြဆ ၁ ႏစသမး အပေနစဥ အမမး႐ႈ ႕ခရ ေသဆး

၅ ၄၁ ကားေခါငးေတာင ရြာမးေလာငစဥ ၁၂ ႏစသားေပာကဆး

၆ ၃၅ ေရခပေခာငခြဆ ရြာမးေလာငစဥ ၁၂ ႏစႏင ၁၅ ႏစသာမား ေပာကဆး

၇ ၂၀ ငါးခရ ျမနမာ စစသားမားက ၇ ႏစသားက နငးသတ

၉ ၂၅ ဇငပနးညာ ေျပးလႊားစဥ ၆ ႏစသမးေပာက


၁၃ ၂၆ ေမာေတာင ၃ ႏစသား လကနကႀကးကညစ ေျခေထာကမာမန

၁၄ ၂၀ ၾကကရးျပင ၁ ႏစရြယ ကေလး လညျဖတၿပး ေျမေပၚပစထား

၁၆ ၃၅ ၾကကရးျပင ၁၂ ႏစသား ျမနမာစစသား ေခၚသြား၊ ေပာက

၁၇ ၃၀ ဒါးႀကးစာ မကေစေရ႕တြင ၇ ႏစ ႏင ၁၁ ႏစသားက ျမနမာ စစသားပစသတ

၁၉ ၅၀+ ဆငေသျပင ရြာအစးခရၿပ၊ ၁၀ ႏစႏင ၁၄ ႏစသားေပာကဆး

၂၁ ၂၅ ဆငေသျပင ေျပးပနးစဥ ၁၂ သားေပာကဆး

ျမနမာနယျခားေစာငရမ ရြာထလကပတ စစေဆးေနပ


ျမနမာစစတပက ကေလးတဥးက သတထားပ ပနးခ


ဒကၡသည စခနးသ႔သြားရန ဘဂၤါလားေဒးရရြာတြင ေစာငဆငးေနေသာ ရဟငဂာ အမးသမးမားႏင ကေလးမား


vdifykdif;qkdif&m t-urf;zufjcif;


ေျဖၾကားသအမးသမး ၂၁ ဥးမ ၁၅ ဥးသည ၂၀၁၆ ခႏစ ေအာကတဘာလမ စ၍ လၿခေရးစစဆငမႈကာလအတြငး ျမနမာတပႏင အရစစတပမား၏ လငပငး ဆငရာ အၾကမးဖကမႈက ကယေတြ႕ ခစားရသ၊ ျမငေတြ႕ရသမား ျဖစၾကသည။ လငအၾကမးဖကမႈက ၾကမးၾကပစြာကးလြနျခငး၊ မဒမးကငခသ တခ႕က သတျဖတျခငး၊ ကယအဂၤါပကယြငးေစျခငးတ႔မာ စစသားမားသည လငပငးဆငရာ အၾကမးဖကမႈက ရညရြယခကရရ လကနကသဖြယ သး၍ ေဒသခ လ႔အဖြ႕အစညး က ၿခမးေျခာကဆန႔ကငသညမာ ထငရားေပသည။

rk'drf;r+

အနညးဆး အမးသမးႏင မနးကေလးငယ ၇၀ တ႔ မဒမးကငခရသညက ျမငရသည။ မဒမးကငရန ေခၚသြားသည၊ စစသားမားႏင အရစစသား၏ အစလက မဒမးကငထားသညက ေတြ႕ရသည။ အမားဆးမဒမးမႈျဖစသညမာ ကားေခါငးေတာင၊ ေရခပေခာငးခြဆႏင ၾကကရးျပငရြာမားတြင လၿခေရးစစဆငမႈလပခန အမးသမး မားက ရြာျပင၌ အဓမၼစေ၀းခငးခနတြင ျဖစသည။ စစသားတစက မနးမငယတ႔က မဒမးကငရန အနးရအမမား၊ လယကြငးမား၊ ေတာမားထသ႕ အမးသမးအပႀကး ထမ ဆြေခၚသြားၾကသည။

ေရခပေခာငးခြဆရြာတြင ေခၚသြားသည အမးသမးမား အစလက မဒမးကင ခရသညက အမးသမးအပႀကးက အကနျမငရသည။

“ကမတ႔ အားလးက ရြာျပငထြကၿပး လယကြငထမာ ေနခငးသည။ အားလး မနးမေတြခညဘ၊ ေယာကားတေယာကမမပါဘး၊ စစသားေတြက မနးမတငးရ႕ ကယေတြကရာတယ။ ကမကလညး ရာၿပး ကမပကဆကပ ၂၀၀၀၀၀ က ယသြားတယ။ ေခာတ မနးခေလးေတြက ေရြးၿပး တျခားေနရာက ေခၚသြားတယ။ ရြာသားေတြ ၀ကထားတ လကနကေတြက တးဖ႔ေခၚတယလ႔ဆတယ။ ကမတ႔အပက ၁၀၀ ေလာကရတယ။ ဒအထက ေခာတ မနးခေလး ၁၀ ေယာကက ေရြးတယ၊ တခ႕က အသက ၁၀ ႏစ ၁၂ ႏစေလာကဘရမယ။ သတ႔က မဒမးကငတာ ကမတ႔ျမငရတယ။ စစသားက ၃၀ ေကာ၊ အရပ၀တေဘာငးဘတန႔ လတခ႕လညးပါတယ။ မနးကေလး တစေယာကက ၅ ေယာက ၆ ေယာက ေလာကက တလညစ ကငတယ။ အ၀တ အစားေတြက ဒါးေျမႇာငန႔ ျဖတပစလကတယ၊ ဒါးက မနးကေလး ပါးစပမာ မေအာႏင ေအာင ကကခငးထားတယ။ ဆပငျဖန႔ အသကႀကးႀကး မနးမ တစေယာကကလညး ေခၚသြားတယ။ သ႕မနးမအဂၤါက ဒါးေျမႇာငန႔ ျဖတတယ။ သမေသဘး။စစသားေတြထြကသြားေတာသ႕ကကေပးၾကတယ။” (ေျဖၾကားခက အမတ - ၃)


ၾကကရးျပငေကးရြာအပစ အဘဂာေကးရြာတြင တျခားအမးသမးမားၾကား ႏငသည ေနရာတြငပင မဒမးကငသည။

“ကြငးထမာ မနးမ အေယာက ၃၀ ရတယ၊ စစသားအေယာက၂၀၀ ေကာ တယ။ အသက ၁၆ ႏင ၂၀ ၾကား ရပေခာတ မနးခေလး ၈ ေယာကက စစသားေတြ က အနးအနားရ ကနေဘာငဘကက ေခၚသြားတယ။ ဘာလပတယဆတာေတာ မျမငရဘး၊ ေအာသေတြေတာ ၾကားရတယ။ သြားတနးကသတ႔ သြားရေတာမယ လေျပာသြားတယ။ ေနာကေတာ ၈ ေယာကလး သတပစတယၾကားရတယ။”

(ေျဖၾကားခက အမတ - ၈)

အမးသမးငယမားက အနးရ အမတြင မဒမးကငရန ေခၚသြားပက ေလာငးဒး ရြာက အသက ၅၂ ႏစရ အမးသမးႀကးက ေျပာျပသည။

“ကမလယကြငးထမာ ထငေနတနး စစသားႏစေယာကက မနးမပ ၃ ေယာကက ေခၚလာတယ။ စစအကႌန႔ အရပ၀တေဘာငးဘတေတြ ၀တထားတယ။ ပထမ စစသားက မနးကေလးေတြက အမထေခၚသြားတယ၊ တေယာကက အျပင မာ ေစာငေနတယ။ သၿပးေတာ အသေပးလကတယ။ ေနာကတေယာက ၀ငသြား တယ။ မနးမပ ၃ ေယာကက အသက ၂၀ န႔ ၂၁။ အပေတြ။ အဒအခနတနးက စစသား ၅၀ ေလာက လယကြငးေဘးမာ ၀ငးလကရေနတာဘ။ ဟစစသား ႏစ ေယာက ဘာလပတယဆတာ သတ႔သတာဘ။ သတ႕က မနးမ ၅၀ ေလာကက ၀ငးထငေစာငေနတာ။ လယကြငးထမာ တျခားမနးမအစလညး ရေသးတယ။ ကငးရပေစာငေနတ စစသားက ကမတ႔က မၾကာခဏလာကနတယ။ ေခါငးေတာင မလႈပရဘး။ လႈပရငရကတယ။ မြနးလႊ ၁ နာရေလာကမာ စစသားေတြ ျပနတယ။ မနးကေလးေတြက မဒမးကငတ စစသားႏစေယာကက ထားခတယ။ သတ႔က ေနာကက ေျပးလကသြားတယ။ မနးမငယေတြ ထြကလာေတာ ဘာျဖစလ ေမးၾကညတယ။ သတ႔က ဘာမ မေျပာဘး။ သတ႔ရကေနၾကတယ။ မနးကေလးတစ ေယာကက ေသြးထြကေနတာက ကမျမငလကရတယ။”

(ေျဖၾကားခကအမတ - ၁၉)

ရြာေတြထမာ ရာေဖြေရးလပစဥ စစသားေတြက မဒမးမႈကးလြနၾကသည။ ဇငပနးညာရြာတြင ခငပြနးျဖစသအား ေခါငးျဖတသတၿပးေနာက အသက ၄၀ ရ အမးသမးႀကးက စစသားမားက အစလက ၀ငးမဒမးကငသည။

ၾကကရးျပငရြာမ အသက ၂၀ ရ အမးသမးက သ႕က မညသ႔ မဒမးကငပက


ေျပာျပသည။ လၿခၿပး ရြာသားမား ရြာက ျပနလာႏငၿပဟ ျမနမာစစတပက ေကညာလကသညက ယ၍ အမမးေလာငသျဖင ထြကေျပးေနရာမ ရြာသ႔ ျပနလာ သည။ တျခားအမးသမးမားႏငအတ ေနစဥ စစသား ၁၀ ေကာက လာၿပး ေစာကား ေတာသည။

“သတ႔ အမးသမးတစေယာကက အမထဆြသြားတယ။ စစသား ၄ ေယာက က မဒမးကငတယ။ ကမတ႔ ေနရာန႔ မေ၀းဘး။ ကမကလညး ကမကေလးေတြၾကား ထက ဆြေခၚတယ။ စစသားတစေယာကက ကမလကက ဆြၿပး သ႔အဂၤါေပၚ တငလကတယ။ အသက ၁၈ ႏစရတ ကမတမက ဖမးၿပး အ၀တေတြက ခၽြတပစ တယ။ မနးမအဂၤါထက ေသနတေျပာငးန႔ ထးတယ။ မးျခစန႔ အဂၤါက႐ႈ႕တယ။ စစသား ၃ ေယာကက ကမက ဖမးခပတယ။ အမထက ဆြေခၚသြားတယ။ ႏစေယာကက ကမနားကပက ဆြခၽြတၿပး တစေယာကက မဒမးကငတယ။ ရကလညး ရကတယ။ ၿပးမ လႊတလကတယ။”

(ေျဖၾကားခကအမတ - ၁၄)

ဤအမးသမးသည စတဂေယာငေျခာကျခားျဖစကာ ရြာမ ထြကေျပးၿပး သးည ပနးေအာငးေနခသည။ သသည တစႏစအရြယ ကေလးက အမတလးရ ပခကထတြင ထားခသည။ သျပနလာေသာအခါ ကေလးမာ ေမာကလကေျမႀကးေပၚ တြင ေသေနၿပး လညပငးျပတေနသည။

ဗမာစစစခနးတြငလညး အနညးဆး မဒမးမႈ ႏစချဖစခသည။ ေရခပေခာငး ခြဆရြာအထကရ ေတာငေပၚတြင ယာယစစစခနးရသည။ အမးသမး ၁၀ ေယာက က မဒမးကငရန ထစခနးသ႔ ေခၚသြားသည။ အမးသမး ၂ ဥးက ေလာငးဒးရ စခနးရ စစစခနးတြင မဒမးကငရနေခၚသြားသည။

rk'drf;usifhcH&olrsm;udk owfjcif;ESifh &kyfysufqif;ysufvkyfjcif;

မဒမးကငခရသထတြင အနညးဆး ၆ ေယာက အသတခရသည။ သတ႔၏ ရပအေလာငးမားမာ ေလာငးဒရြာနားတြင ပပကပနးပက ေတြ႕ရသည။ ေရခပ ေခာငးဂြဆႏင ေလာငးဒရြာတြင မဒမးကငခရသ ၁၀ ေယာက ေသဆးၿပဟ ယဆရသည။ ေျဖၾကားသတ႔က ထသတ႔၏ အေလာငးက မေတြ႕ရေပ။ ကားေခါငး ရြာမ အမးသမးမားမာ မဒမးကငခရၿပးေနာက ရသညဒဏရာမားေၾကာင တခ႕ ေသဆးၾကသည။


ခငပြနးသည ပစသတခရ၍ ဆငေသျပငမ ေလာငးဒရြာသ႔ ေျပးလာသည အမးသမးငယ တစဥးက ကေလးေမြးၿပးခါစျဖစသည သ႕၏ အစမ လငပငးဆငရာ ဖကစးခရၿပး အသတခရပက ေျပာျပသည။

“ေလာငးဒရြာမာ ရတနးက ကမညမႏင အတေနတယ။ သက ကေလးေမြးၿပး စ၊ သန႔ရငးေရးလပေနတနး ဗမာစစသားေတြ ရြာထ၀ငလာတယ။ ညေန ၅ နာရ ေလာက။ လေတြက စစသားေတြလာလ႔ ေအာဟစေျပာလ႔ ေျပးၾကတယ။ ကမ အစမက ကေလးေမြးၿပးစဆေတာ ဘယေျပးႏငမလ။ စစသားေတြ အမထ၀ငလာ တယ၊ ေမြးကငးစခေလးက တကနငးတယ။ အစမရ႕ႏ႕ေတြကလညး ျဖတလက တယ။ နာရ၀ကေလာကအၾကာမာ ကမတ႔ ျပနလာေတာ ကေလးအေမန႔ ကေလး အေလာငးက ေတြ႕ရတယ။ ခေလးက သ႔ရ႕ ပထမဆးကေလးပါ။ အသကက ၂၀ ဘ။ စစသားေတြက သ႕အ၀တေတြ ခၽြတပစတယ။ မနးမအဂၤါကလညး ျဖတထား တယ။ သ႕ႏ႔ေတြကလညး ျဖတထားၿပး ရငဘတေပၚ ကေလးအေလာငး တငထား တယ။ ကေလးက အနငးခရလ႔ ေသေနၿပ။ ဗကလညးအေဖါကခရလ႔ အေတြက ထြကေနတယ။ ႏ႔ေတြက အေလာငးေဘးက ေခါငးအးေပၚမာ တငထားတယ။ အေလာငးက အပယာထမာ။ အဂၤါထက ဘနကန႔ထး လကထားခတယ။ ကမတ႔ က ဆြထတလကရတယ။ အေလာငးက ေဆးေကာၿပး ညသနေခါငးမာ ျမပလက ရတယ။”

(ေျဖၾကားခကအမတ -၂၀)

ဆငေသျပငရြာက တျခားအမးသမးတစေယာကသည သ၏ အမနးနာခငး တ႔၏ အေလာငး ၅ ေလာငးက ရြာနားရေတာထတြင ေတြ႕ရသည။

“ကမေယာကၤားက ဖမးၿပးေနာက အဒအခနမာ သတ႔က ကမတ႔ရြာရ႕ အမေတြက မးစရႈ႕ေနၿပ။ ကမလညး ေတာေတာငထေျပးတယ။ မဒမးကငခရၿပး အသတခရတ မနးမ အေလာငး ၅ ေလာငးက ေတြ႕တယ။ သတ႔က မနးမေခာ ေလးေတြ၊ ကမအမနးခငးေတြ၊ အားလးကယတးလး။ တစေယာကက ေခါငးျဖတ ခထားရတယ။ တစေယာကက ေျခခငး၀တေတြမာ ႀကးန႔ခၿပး ကားေနေအာင သစပငေတြမာ ခညထားတယ။ တေယာကက ႏ႔န႔ ဆးစပေပၚမာ စကန႔ အပထား တယ။ သတ႔ နမညက “က” (ကေလးႏစေယာကအေမ)၊ “ခ” ( ကေလး တစေယာကအေမ) ၊ “ဂ” (အပ)၊ “ဃ” (ကေလးသးေယာကအေမ)၊ “င” (လကထပ ၿပးစ)တ႔ ျဖစတယ။ အေလာငးေတြက ေတြ႕ေပမ ဘာမမလပရဘး။ စစသားေတြ သြားကနမ ကမတ႔ အဒေနရာက ျပနသြားၿပး အေလာငးေတြယရတယ။”

(ေျဖၾကားခကအမတ - ၂၁)


မဒမးမႈျဖစစဥမားမတတမးအကဥးမာေအာကပါအတငးျဖစသည။

အမတေျဖၾကား

သ အသက

မလရြာ လငပငးဆငရာ ထခက/ေတြ႕ျမင

၂ ၃၀ ကားေခါငးေတာင

ျမနမာစစသား ၅ ေယာကက ၁၅ ႏစ အရြယ မနးကေလးက မဒမးကငရန လယကြငးထ ေခၚသြားသညကျမင၊ တျခား အမးသမး ၈ ဥးက စစသား ေတြကေခၚၿပး လယကြငးထ၊ ေတာထ၊ အမတလးထတြင မဒမးကင၊ တခ႕ေနာကတြင ေသဆးေၾကာငးၾကား

၃ ၂၅ ေရခပေခာငးခြဆ

လယကြငးေဘးတြင ျမနမာစစသား ၃၀ က မနးကေလးႏင မနးကေလးငယ ၁၀ ဥးခန႔က မဒမး၀ငးကင၊ အ၀တ မားက ဒါးျဖင ျဖတကာ စစသား ၅/၆ ေယာကက တလည စကင၊ အမးသမးအကေခၚ၍ အဂၤါက ဒါးႏငျဖတထားသညက ျမငေတြ႕

၄ ၂၅ ေရခပေခာငးခြဆ

မနးကေလး ၃ ေယာကက ျမနမာ စစသားမားက ေတာငေပၚရ စစစခနး တြင မဒမးကငရန ေခၚသြားသညက ျမင၊ စခနးတြင မဒမးကငရန အမးသမး ၁၀ ဥးေခၚသြား

၆ ၃၅ ေရခပေခာငးခြဆ

ေကာငး၀နးထတြင တျခားအမးသမး မားႏင အတ အဖမးခရစဥတြင ျမနမာစစသားမားက အမးသမး ၄ ေယာကက မဒမးကငရန ေခၚသြားသညက ျမငရ၊ ထအထမ ၂ ဥး ေသေၾကာငးၾကားရ။

၇ ၂၅ ငါးခရ

သ႕အမ အျပငဘကတြင ျမနမာစစသားမားက သ၏ အမးမားက မဒမးကငရန လပေဆာငေၾကာငး ေတြ႕ရ။


၈ ၁၈ ၾကကရးျပင

ၾကကရးျပငရြာတြင အတြငးခပါ မကန တျခားမနးမမားႏင အတ ခၽြတခငးၿပး ကြငးျပငတြင ရပခငးခရ၊ မနးမပ ၈ ေယာကက စစသားအပ ႀကးက ကနေဘးတြင မဒမးကငရန ေခၚသြားသညကျမင၊ ေအာသေတြ ၾကားရ။ အားလး အသတခရသည ၾကားရ။

၉ ၂၅ ဇငပနးညာ

အမနးခငး အမတြင အမေထာငသည အမးသမးက ျမနမာစစသားမား မဒမးကင (ခငပြနးျဖစသက ေခါငးျဖတၿပး)

၁၀ ၂၅ ေလာငးဒ

ရြာမ ထြကေျပးေနစဥ မနးမပ ၂ေယာကက ေလာငဒရ စစစခနး ရရာ ရစခနးသ႔ ျမနမာစစသားမားက ဆြေခၚေနသညကျမင။

၁၃ ၂၆ ေမာေတာင

ျမနမာစစသား ၁၂ ေယာကက မနးမပ ၄ ဥးက ေခၚၿပး အမတလး ထမာ အစလက မဒမးကငသည ကျမင။

၁၄ ၂၀ ၾကကရးျပင

စစသား ၃ ေယာကက ဖမးၿပး တစေယာက သ႔က အမတလးထမာ မဒမးကင၊ တျခားမနးမ တစေယာက က စစသား ၄ ေယာကက မဒမးကင ရနေခၚသညကေတြ႕၊ သမ၏ အသက ၁၈ ႏစရ တမက ကယတးလးခၽြတၿပး မနးမအဂၤါထ ေသနတႏငထး။ သ႕ဆး စပက မးျခစန႔ စစသား ၁၀ ေယာက က မးရႈ႕။

၁၅ ၂၀ ၾကကရးျပငမနးမပးမားက အပစထမာ ဆြေခၚ သြားၿပး အနးရ အမတလးထတြင မဒမးကငသညကေတြ႕။

၁၆ ၃၅ ၾကကရးျပငျမနမာစစသားမားက သမ၏ ၁၈ ႏစရ သမးက အမမ ေခၚသြားၿပး ျပနမေတြ႕။


၁၉ ၅၀+ ဆငေသျပငျမနမာစစသား ၂ ေယာကက မနးမပ ၃ ေယာကက မဒမးကငရန အမတလးထ ေခၚသညကျမင

၂၀ ၂၃ ဆငေသျပင

ျမနမာစစသားမားက မနးမ ၆ ေယာကက ေခၚသြားသညကျမင၊ အသက ၂၀ ရ သ႕အစမႏ႕မား အျဖတခရ မနးမအဂၤါတြငး ဘနကန႔ ထးထား၊ သ႕ေမြးစ ကေလးက နငး သတၿပး သမအေလာငး ရငဘတေပၚ တငထား။

၂၁ ၂၅ ဆငေသျပင

ျမနမာစစသားမား မနးမပ ၂ ေယာက က ေတာထေခၚသြား သညက ျမင၊ ေတာထတြင အမနးခငး ကယလးတး အေလာငး ၅ ေလာငးေတြ႕၊ တစေလာငးမာ ေျခေထာကက သစပငမားတြင ခြခညထား၊ ေနာက တစေလာငးမာ ေခါငးျဖတခထားရ။

ၾကကရးျပငရြာမ ရြာသရြာသားမားသတ႔ရြာမ ေျပးလာစဥ


cE<mudk,fay: ppfaq;pOf vdifykdif;qkdif&mukd udkifjcif;/

trsm;a&S‹wGif udk,fwkH;vkH;aeckdif;jcif;

လယကစဥ ကယခႏၶာေပၚ ရာေဖြရာ၌ ျမနမာလၿခေရးတပသားတ႔သည အမးသမးမားက လငပငးဆငရာအရ ႏမဆကဆၾကသည။ ေလာငးဒ၊ ေရခပ ေခာငးဂြဆ၊ ဒါးႀကးစာရြာမ အမးသမးမားက ျမနမာစစသားတ႔က သတ႔ ကယေပၚ ရာေဖြစဥ ႏ႔ႏင ဆးစပက ကငေၾကာငး ေျပာျပၾကသည။

သတ႔ရြာက စစသားမား ၀ငစညးစဥ အမးသမးမားက အမျပငသ႔ အစလက ထြကခငးသျဖင စစသားမားက အမးသမးမားက လအမားေရ႕တြင ႏမရန အခြင ရေစသည။ ၾကကရးျပငေရ႕ရြာနားတြင ရာေဖြးေရးလပစဥ အေယာက ၃၀ ရ အစ ထမ မနးမပတစဥးက ကြငးျပငထတြင အတြငးခေဘာငးဘက အဓမၼခၽြတခငးသည။ သတ႔က ေနပထတြင တနာရခန႔ ရပခငးထားသည။

အမးသမး ၁၀၀ ခန႔က လပရေကးရြာအေရ႕ဘကရ ကြငးျပငထတြင ရပခငး ထားၿပး ငယရြယသည အမးသမးတ႔က လး၀ လးတးခၽြတထားခငးသညက ေတာ ေတာငထတြင ပနးေနေသာ ေရခပေခာငးခြဆရြာမ တျခားအမးသမး တစဥးက ျမငသညဟ ေျပာျပသည။

ta-umif;rJh tkd;tdrfwkd‹ukd rD;&+d‹jcif;

သတ႔၏ အမမားက ျမနမာလၿခေရးတပဖြ႕မားက မး႐ႈ႕ပအား ေျဖၾကားသည ထမ ရြာ ၇ ရြာ (ၾကကရးျပင၊ ဇငပနးညာ၊ ေလာငးဒ၊ ေရခပေခာငးခြဆ၊ ကားေခါငး ေတာင၊ ေမာေတာင၊ ဒါးႀကးစာ) ရြာတ႔မ ၁၅ ဥးက ေျပာျပသည။

စစသားမား ရြာထက အသမေပးဘ ၀ငလာၿပး အမမားက မး႐ႈ႕ေၾကာငးေျပာ ျပၾကသည။ တခ႕အမးသမးေတြက စစသားေတြ ေဘးက လြတကာ ကေလးေတြ ႏင အခနမေျပးႏငၾကၿပး၊ရြာ၏ အျပငဘကတြင ခေနၾကသည။ ကားေခါငးေတာင ရြာမ အမးသမးတစဥးက သ႕ကေလး ၈ ေယာကႏင မညသ႔ လြတလာပက ေျပာျပ သည။ သ႔ေသာ သ႔ခငပြနးႏင ၁၂ ႏစ အရြယသားမာ ထေန႔တြငပင ေပာကဆးသြား သည။


“ မနကေစာေစာ ေနထြကလာေတာ ရြာက ဗမာစစတပက ၀ငးလကတယ။ ဘာမ မေျပာဘး အမေတြက မးစ႐ႈ႕ေတာတာဘ။ ကမတ႔က ေသမာ ေၾကာကေတာ ေျပးၾကတာေပါ၊ ေယာကၤားန႔သားတ႕ ဘယသြားလညး ကမ မသဘး။ ဘာမလညး မျမငေတာဘး။ အသကေဘးက လြတဖ႔ဘ။ သတ႔ စမး႐ႈ႕ေတာ တျခားလေတြန႔ အတ ကမက ကေလးေတြန႔ တျခားရြာက ေျပးတယ။ အခနက မနက ဘရားရခးခန၊ ကမေယာကၤားန႔ သားက မနက ၅ နာရေလာက ဗလကသြားၿပ။ ၅ နာရခြမာ ဘရား စရခးတယ။ သတ႔ ေသနတေတြန႔ မပစခငေပါ။ စစသားေတြက အမားႀကး၊ ဘယေလာကမားလ ကမမသဘး။ သတ႔က အမေတြက မးစ႐ႈ႕တယ။ ကမလညး ကေလးေတြ လကဆြၿပး ရြာအျပင ေျပးတာဘ။ အေသမခႏငဘးေလ။ ရြာျပငကေန ရြာထျပနၾကညေတာ အမေတြ မးေလာငေနၿပ၊ ကမအမေရာ စပါးကပါ ေလာငေန တယ။ ေတာငနားက အမတနးေတြ၊ လမးေဘးက အမတနးေတြ အတနးလက မးေလာငေနတာ ေတြ႕ရတယ။ အားလးမးေလာငကနၿပ။ ကမတ႔က ေအာဟစၾက တယ။ အမအားလး မးေလာငေနတယ။ သစပငေတြကလညး မးေလာငတယ။ အနးပငေတြ အမားႀကးရတယ။ ဗလလညး မးေလာငတာဘ။"

(ေျဖၾကားခကအမတ - ၅)

တျခား အမးသမးေတြန႔ မသားစေတြက စစသားေတြ ေဘးက အခနမ မလြတႏငၾကေပ။ ေဖၚျပခသညအတငး ေရခပေခာငးခြဆမ အမးသမး ၂ ဥးသည သတ႔၏ ကေလးငယမား မးထတြင ေသၾကရသည။

ေမာေတာငမ အမးသမးတစေယာကက သ႕အေဖ အရငလတလတ မး႐ႈ႕ခ ရပက ေျပာျပသည။

“အေဖက သ႔အမထ တြနးပ႔ၿပး အမက မး႐ႈ႕ၾကတယ။ အေဖက အျပငထြကဖ႔ ႀကးစားတယ။ သတ႔က ျပနတြနးပ႔တယ။ အေဖက ေနမေကာငးဘး၊ အားလညး မရဘး။ စစသား ၄/၅ ေယာက အမထ တြနးပ႔ၿပး တခါးပတလကတယ။ အမက မး႐ႈ႕တယ။”

ဇငပနးညာရြာက တျခားအမးသမး တစေယာကကလညး အမနးခငး အဖးႀကး တစေယာက အရငလတလတမး႐ႈ႕ အသတခရသညက ျမငခသည။

“ကမရ႕ အမမးေလာငၿပးေနာက စစသားေတြက ဒကၡတ အဖးႀကး တစေယာက က အရငလတလတမး႐ႈ႕တာ ျမငရတယ။ ရြာမာဘ ျဖစတာ၊ အဖးႀကးက အသက ၈၀ ရၿပး တစပငးေသေနတယ။ သက အမေရ႕မာ ထငေနတာ သ႕မသားစေတြက ေျပးကနၿပ။ သ႔က စစသားေတြက အမထထညၿပး တခါး ပတလကတယ။ အမက မး႐ႈ႕တယ။ သတ႔လပတာ ကမျမငတယ။”


ေမာငးေတာေျမာကဘကရ ဇငပနးညာရြာ၌ ရဟငဂာအမမားက ျမနမာစစတပမ မးရႈ႕စဥ


အမေတြက မး႐ႈ႕ရာမာ စစသားေတြက မးေလာငေစတ မးကြငးပစသညက ထအမးသမးကပင ေျပာျပသည။

“စစသားေတြက အမက မး႐ႈ႕ဖ႔ အရာတခက အမေပၚက ပစတယ။ တခါဘ ပစတာအမေတြက နးေတာ အမ ၅ လး မးေလာင သြားတယ။ သတ႔က ၀ါးလးန႔ တတေသနတန႔ပစတာ၊ တဖကမာ မးထြကတယ။ “ရ ----” အသထြကတယ။ အမေပၚကၿပး ေလာငတာဘ၊ တရစာၦနေတြလညး အမန႔ အတ ေလာငကနတယ။”

vk,ufjcif;/ "g;jywkdufjcif;

ျမနမာစစတပႏင အရတပမ တပသားေတြ လယကျခငး၊ ဓါးျပတကျခငး လပပက အမးသမးတငးလလက ေျပာၾကသည။ သတ႔ ရြာထ ၀ငလကသညႏင အမရလေတြက ရြာအျပင ကြငးျပငမာ စခငးလကတယ။ ထအခနတြင အမးသား အမားစသည ရြာမ ေျပးသေျပး၊ မသ အမခရႏင မားမားမရ၊ ရြာျပငတြင စရာတြင အမားအားျဖင အမးသမးမားသာ မားသည။

အမမး႐ႈ႕ခရ၍ ေျပးလာၿပး ဥးရဥၾကရြာတြင ေနေနသည ေရခပေခာငးခြဆ ရြာတြင ေနခသည အမးသမး တစေယာကက ျမနမာစစသားမား ရြာရ အမေတြက ရာေဖြျခငး၊ လယကျခငး အႀကမမားစြာ လပေၾကာငးေျပာျပသည။

“တျခားရြာျဖစ တ ဥးရဥၾကရြာက ကမေျပးတယ။ အဒမာ တစလေလာက တျခားလေတြန႔ ေနတယ။ အဒမာေနတနး ဗမာစစသားေတြ ၁၇ ႀကမထက မနညး လာတယ။ လာတငး ရြာကလေတြက ရြာျပငထြကခငးတယ။ အမေတြထကရာ၊ ပစၥညးေတြ လသြားတယ။ တခါတေလ မနကလာတယ။ တခါတေလ ညေနလာ တယ။ ရြာထက ကမတ႔က ကြငးျပငထထြကခငးတအခါ တြနးတယ၊ ဆြတယ၊ တခါတေလ ရကတယ။ ကမက ပါးလညးရကတယ၊ ကနလညးကနတယ။ အနား မနးမ တစေယာကက အရကခရတယ။ ကြငးထမာ ထငခငးထားတယ။ ကယေတြ က ရာတယ။ ေခါငးေဆာငးက ဖယခငးတယ။”

(ေျဖၾကားခကအမတ - ၄)

ေရခပေခာငးြဆ၊ခ ကားေခါငးေတာင၊ ဥးရဥၾက၊ ငါးခရ၊ ေမာေတာင၊ ၾကကရးျပင၊ ေလာငးဒရြာမ အမးသမး ၁၀ ေယာကတ႔သည သတ႔တြင ပါလာသည ေရႊ၊ ေငြႏင ေကာကမကတ႔က ဗမာစစသားတ႔က ကယေပၚတြင ရာေဖြလယ ၾကသည။


ျမနမာစစသားတ႔ ရြာက ၀ငလာၿပး အမမားက မးစ႐ႈ႕သညေန႔တြင မညသ႔ လယကခရပက ေရခပေခာငးခြဆ ရြာမ အမးသမးက ေျပာျပသည။

“တစေထာငေကာေလာကရတ စစသားေတြက ရြာက ၀ငးလကတယ။ ရြာသား တစေယာက ကမအမထ ေျပး၀ငလာၿပး - မစလငေတြက ေခါငးျဖတေန တယလ႔ေျပာတာ ကမ ပထမ သလကတယ။ ကမအမက ျမငေတာ လေတြ ေျပးလႊားေနတာ ျမငရတယ။ ေအာဟစေနၾကတယ။ ကမတ႔လညး ေအာဟစေန တယ။ ကမအမထက ထြကလာေတာ စစသားတခ႕န႔ ေတြ႕တယ။ စကားျပနလညး ပါတယ။ သတ႔က “ရတာအကနေပး၊ မေပးရငသတမယ။” လ႔ေျပာတယ။ ဗမာ စစသားေတြက ကမကယက ရာတယ။ တစေယာကက ဒါးေျမႇာငန႔ ရပေနတယ။ တျခားစစသားက ပစၥညးလယတယ။ ကမလညပငးက ေရႊဆြႀကးက ဆြျဖတတယ၊ ႏာေခါငးက ေရႊႏာသးက ဆြျဖတတယ။ ေရႊနားကပကလညး ယတယ၊ ေခၽြးခ အကႌထက ကပ ၈၀၀၀၀၀ ကလညး ယသြားတယ။”

(ေျဖၾကားခကအမတ - ၆)

ေလာငးဒရြာမာ အမးသမးႀကး တစဥးက သ၏ နားကပက ဆထးထတြင ၀ကထားသည။ တျခားအမးသမးမားႏငအတ ကြငးထ ထြကထငခငးခေနရစဥ သ႔ေခါငးမ ပ၀ါက ဖယခငးစဥ ဆပငေျပၿပး နားကပထြကကလာသျဖင စစသား မားက ယသြားၾကသည။ အတြငးခေဘာငးဘထတြင ၀ကထားေသာ ေငြက ျမနမာ စစသားတ႔ မညသ႔ယသညက သမကေျပာျပသည။

_cdrf;ajcmufI 0efcHxGufqkdckdif;jcif;

ၾကကရးျပငရြာမ အမးသမးႏစဥးသည ရြာထတြင ဆကေနရမည ထငကာ မးေလာငခသည အမရရာ ျပနလာၿပး၊ ယာယတထး၍ ၿခထတြငေနသည။ ျမနမာ စစတပက အမေတြက မးမ႐ႈ႕ေတာဘ၊ ျပနလာေနႏငသညဟ ေကညာသျဖင ျပနလာေၾကာငး အမးသမးတဥးက ဆသည။ သ၏ မသားစႏင ျပနလာသည ေန႕မာပင ရြာသရြာသားအားလးက စစတပက ရြာရ ရစခနးသ႔ လာခငးသည။ အမမားက မး႐ႈ႕သတ႔မာ ရဟငဂာ ေသြးစညးညညြတေရးအဖြ႕ (RSO) ျဖစေၾကာငး အဓမၼ လကမတထးခငးသည။


“ကမတ႔က ရစခနးေရ႕ ကြငးထမာ ၀ငးထားတယ။ စစသားေတြက ေသနတ ေတြန႔ ခနထားၿပး “အမေတြကဘယသမး႐ႈ႕လ” “RSO ႐ႈ႕လား” “နငတ႔ မဘေတြ၊ ကေလးေတြက RSO သတလား” လ႔ေမးတယ။ ကမတ႔က မျငငးရဘး။ ပစသတ ခရမာ။ ဒါက ဗြဒယရကယသြားတယ။ အမမး႐ႈ႕တာေတြ၊ သတတာေတြ RSO လပ တာပါလ႔ ေျပာရတယ။ စစသားက ၄၀၀ ေလာကရတယ။ သတ႔က ဗမာစကား ေျပာၾကတယ။ ရခငတစေယာကက ရဟငဂာလ ဘာသာျပနေပးတယ။ ကြငးထမာ တစနာရေလာက မတတပရပေနရတယ။ ေနာကမ လႊတလကတယ။

(ေျဖၾကားခက - ၁၄)

ေမာေတာငမ ျမနမာစစသား


ed*kH;


ရြာအမးမးမ အမးသမးမား၏ ထြကဆခကတ႔မာ တညေနျခငးက ျမနမာ စစတပသည အရပသားမားအေပၚ အႀကးအကယ လ႔အခြငအေရး ခးေဖါကမႈ ကးလြနေၾကာငး ရငးလငးထငရားသည အခကျဖစေပသည။ ဤကးလြနမႈမား သည စနစတက လပေဆာငျခငးႏင အမန႕ေပးသတ႔မာ လး၀တာ၀နရေၾကာငး အခငအမာ သကေသမားပငျဖစသည။

ေမာငေတာတြင ျမနမာစစတပ လပေဆာငေနသည “နယေျမရငးလငးေရး” က လသရငၾကား အျပညအ၀ ဆကလကအားေပးေနျခငး၊ စစတပက ကးလြနသည ျပစမႈမား အထးသျဖင မဒမးမႈမားက ေဖၚျပသည အစရငခစာတ႕က ေျဗာင ျငငးပယေနျခငးတ႔သည ျမနမာအစးရက စစတပက ရကစကၾကမးၾကတမႈမား ဆကလကလပေဆာငရန အားေပးရာေရာကသည။

ေမာငေတာတြင ျဖစေနသည ၾကမးၾကတရကစကမႈမားက ခကခငးရပတန႔ရန ႏငငတကာ အသငးအ၀ငးႏင ျမနမာအစးရက ကၽြႏပတ႕ အျပငးအထန တကတြနး ပါသည။ ေတြ႕ဆေျဖၾကားသည အမးသမးမားသည အမနက ထတေျပာသည သတရၾကသည။ ကမာၻတ၀မးက ၾကားၾကပါ။

ေမာငေတာေျမာကဘကတြင စစတပႏင နယျခားေစာငရတ႔ ကငးလညေနစဥ


t}uHjyKcsufrsm;


ျမနမာအစးရသ႔- ျမနမာစစတပအားလးက ေမာငေတာမ ရတသမးရန၊ အရပသ အရပသားမား

အေပၚ အေၾကာငးမ ဖမးဆး၊ ႏပစက၊ သတျဖတ၊ မဒမးကငမႈမား ခကခငး ရပရန

- ၂၀၁၆ ခႏစ ေအာကတဘာလမစ၍ ေမာငေတာတြင ျမနမာလၿခေရးတပမား ကးလြနသည ပစမႈမားက လြတလပသည ႏငငတကာ အဖြ႕အစညးမား၏ စစမးမႈက ခြငျပရန၊ ထစစမးမႈျပလပရာတြင ေျဖၾကားသတ႔၏ လျခေရးက အာမခရန

- လသားခငးစာနာမႈ ကညသညအဖြ႕မား ရခငေဒသ အားလးသ႔ လသားခငး စာနာသည အကအညမား အခပအခယမေပးႏငေရး အျမနခြငျပရန

- ဖႏပသည ကန႔သတခပခယမႈမား အားလးဖယရားေပးရန၊ ကလသမဂၢ ျပဌာနးခကႏငအည ရဟငဂာတ႔အတြက ကယပငခယခြင အပါအ၀င အေျခခ အခြငအေရးက အာမခရန။

- ရဟငဂာတ႔၏ အခြငအေရးက အျပညအ၀ အာမခၿပး သတ႔၏ မလေနရာသ႔ ျပနခြငျပရရန။

ႏငငတကာအသငးအ၀ငးသ႔- ေမာငေတာရ စစတပမား ရတသမးေရးအတြက ျမနမာအစးရက နညးေပါငးစ

ျဖင ဖအားေပးရန၊ အရပသအရပသားမားအေပၚ အေၾကာငးမ ဖမးဆး၊ ႏပစက၊ သတျဖတ၊ မဒမးကငမႈမား ရပတန႔ရန

- ေမာငေတာရ အရပသားမား လၿခေရးအတြက ႏငငတကာၿငမးခမးေရး တပဖြ႕ ေစလႊတရန

- ေမာငေတာတြင လကရလပေနသည လၿခေရးလပေဆာငခကတြင အရပသ အရပသားမား၏ လ႔အခြငအေရး ခးေဖါကခရမႈမားက စစမးစစေဆးမည လြတလပေသာ စစမးေရးအဖြ႕ ဖြ႕ရန

- အေျခခ အခြငအေရးက ေတာငးဆသည ရဟငဂာ တ႔ႏငအတ ပးေပါငး ရပတညရန - ရဟငဂာတ႔ အတြက ႏငငသား “အသစ” ပစက မေတာငးဆ မရန။

ဘဂၤါလားဒါရအစးရသ႔- ျမနမာျပညမ ထြကေျပးလာေသာ ဒကၡသညမားက ကညေစာငေရာကေပးရန၊

လသားခငး စာနာမႈ အကအညေပးေသာ အဖြ႕မားက ခြငျပ၍ အကန႔အသတ မား မထားရန


ဥးရညၾကာရြာ မးေလာငေနစဥ


ကလားတနသတငးကြနယကႏင အငတာဗးေပးခေသာ အမးသမးမား ထြကေျပးလာရသည မရငးရြာမား


ျမနမာစစတပမ ကးလြနမႈမားျပလပခသည ေကးရြာအပစမား(အမးသမးမားႏင ကလားတနသတငးကြနယကမ ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးခကအရ)

ျမနစာစစတပမ ကးလြနမႈျပလပခသည ေကးရြာအပစမား (အမးသမးမားႏင ကလားတနသတငးကြနယကမ

ေတြ႕ဆေမးျမနးခကအရ)

Kaladan Press Network to horror... · ခံစားရသူတို႔အား ......

Documents

Transcript of Kaladan Press Network to horror... · ခံစားရသူတို႔အား ......