KADINLARIN KARAR ALMA MEKANİZMALARINA KATILIMI

Banu TUNCAY YILDIZ

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü

Türkiye’de kadın milletvekili oranları

2

Dünyada Durum

• UN Women verilerine göre– 1975-1995 yılları arasındaki Ulusal parlamentolardaki kadın oranı %1’lik

artış göstermiş– 1998-2008 yılları arasında küresel düzeyde %10’luk bir artış

yaşanmıştır. • Parlamentolar Arası Birlik (IPU) 2013 yılı verilerine göre

– Kadınların ulusal parlamentolarda temsil oranı dünya genelinde %21,4– Nordik ülkeleri %42– En düşük oranın Pasifik ülkeleri %12,8

• Dünya Ekonomik Forumu 2013 Toplumsal Cinsiyet Uçurum Raporu kadınların ulusal parlamentoda temsil oranları – İsveç %44,7 (1919)– Finlandiya % 42,5 (1906)– İzlanda % 39,7 (1915)– Norveç % 39,6 (1913)

3

Türkiye siyasal katılım yasal durum

• 1930 yerel seçimlerde• 1934 milletvekili seçimlerinde seçme ve seçilme hakkını erkeklerle eşit bir

biçimde elde edilmiştir.• Türkiye’de kadınların siyasal karar alma süreçlerine eşit katılımları Anayasa

ve diğer ilgili yasalar ile güvence altına alınmış durumdadır. – Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 10 uncu maddesi eşitliği

düzenlemektedir – Anayasanın 67, 68 ve 70 inci maddelerinde yerel ve milletvekili

seçimlerinde “seçme ve seçilme”, “siyasi parti kurma”, “usulüne göre partilere girme ve partilerden ayrılma”, “halkoylamasına katılma”, “kamu hizmetlerine girme” haklarını,

– 25, 26, 28, 29, 33 ve 34 üncü maddelerinde ise “düşünce ve kanaat hürriyeti”, “düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti”, “basın hürriyeti”, “toplantı hak ve hürriyetleri” ayrım gözetmeksizin tüm vatandaşlara tanınmasını düzenlemiştir.

4

Türkiye siyasal katılım yasal durum

• Siyasal yaşamı ilgilendiren Kanunlarımızda da, cinsiyet ayırımı içeren hükümler bulunmamaktadır. – 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 83 üncü

maddesinde “siyasal partilerin, herkesin dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşit olduğu prensibine aykırı amaç güdemeyeceği” bildirilerek, cinsiyet ayrımcılığına yönelik parti çalışmaları engellenmiştir.

5

6

Üst düzey yönetici konumunda kadınlar

7

Öğretim elemanı % 41,1

Profesör % 28,2

Doçent % 46,9

Öğretim görevlisi %38,8 (TUİK, 2011-2012)

162 Üniversite 9 kadın rektör (TUİK, 2011)

Mimarların % 39,8’i (Mimarlar Odası, Mart 2013)

Avukatların % 38’i (Türkiye Barolar Birliği, Aralık 2011)

Bankacıların % 50,1’i (Türkiye Bankalar Birliği, Aralık 2012)

Polislerin % 5,5’i (TÜİK, 2012) kadındır.

8

Kamuda Durum

Kamuda Durum

9

Kamuda Kadın

10

11

• Kadın Girişimciler Kurulu • Türkiye Mühendisler ve Mimarlar Odası Kadın

Çalışma Grubu • Türkiye Barolar Birliği Kadın Hukuk Komisyonu • 2009 yılında kurulan Kadın Erkek Fırsat Eşitliği

Komisyonu

14

Biz Ne Yapıyoruz

15

Bakanlığımız, Avrupa Birliği Bakanlığı, ve TBMM

Kadın-Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu işbirliğiyle

2-3 Aralık 2013 tarihlerinde İzmir’de

«Kadınların Yetki ve Karar Alma

Mekanizmalarına Katılımı Çalıştayı»

düzenlenecektir.

• Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ulusal Eylem Planı

• Liderlik Projesi

• İşte Eşitlik Platformu

İş’te Eşitlik Platformu

16

İş’te Eşitlik Platformu 04 - 06 Haziran 2012’de İstanbul’da düzenlenen Orta Doğu, Kuzey Afrika ve

Avrasya konulu Dünya Ekonomik Forumu’nda, Bakanlığımız başkanlığında ve Hacı Ömer Sabancı

Holding ve Doğuş Holding liderliğinde “Türkiye Cinsiyet Eşitliği Görev Gücü” adıyla kurulmuştur.

Amacımız: Toplumsal Cinsiyet Uçurumu Raporu’nda yer alan Türkiye’nin 0,414’lik ekonomik katılım ve fırsatlar uçurumunu önümüzdeki 3 yıl içerisinde 10%’a kadar azaltmaktır.

15 Ocak 2013 tarihinde “Türkiye Cinsiyet Eşitliği Görev Gücü” “İş’te Eşitlik Platformu”na dönüşmüştür.

Türkiye’nin önde gelen 55 şirketi platforma üye olmuştur.

İşte Eşitlik Bildirgesi oluşturulmuştur.

Platformun İngilizce ve Türkçe web sitesi oluşturuldu.

Platforma elektronik olarak üyelik söz konusudur. http://www.isteesitlikplatformu.gov.tr

2013 Toplumsal Cinsiyet Uçurum Raporuna göre Türkiye genel indeks sıralamasında 136 ülke arasında 120. sırada yer almaktadır. 2012 yılına göre kıyasladığımızda Türkiye genel sıralamada 4 basamak yükselmiştir.

2013 yılında, ulaşılması gereken nihai hedefin yaklaşık %31’i gerçekleştirilmiştir.

• Dünya Bankası Araştırması– Kadın liderler tarafından yönetilen şirketlerin daha

uzun ömürlü olduğu – Kriz yönetimi konusunda erkeklerden daha iyi – Olaylara çok yönlü bakabilme– Karşısındakini dinlemeye odaklanabilme, empati

kurabilme– Sürekli yeni şeyler öğrenmeye kararlı

17

• Fortune 500 şirketinde • Kadın YK üyesi % 17• CEO % 4

• Avrupadaki şirketlerde • Kadın YK üyesi % 16• CEO % 9

• Türkiyede ilk 500 şirket içinde CEO %2 • Türkiyede ilk 100 şirket içinde YK %10 • Türkiyede bankacılık sektöründe CEO % 18 • Satış, insan kaynakları, pazarlama ve finans

18

Teşekkürler

19