Introduction to Occupational Health and...

วชาอาชวอนามยและความปลอดภยเบองตน (Introduction to Occupational Health and Safety)

รหสวชา: 4103709

ผสอน: อาจารยนนทดา โหวดมงคล

ความหมายและหลกการของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย

2/40

ค าอธบายรายวชา

แนวคดและหลกการดานงานอาชวอนามยและความปลอดภย สงแวดลอม สภาพแวดลอมในการท างานและผลกระทบ อบตเหตและโรคจากการท างาน ปญหาในการท างาน การควบคมและปองกนทางอาชวอนามยและความปลอดภยขององคกร มาตรฐานก าหนดและกฎหมายทเกยวกบอาชวอนามยและความปลอดภย หลกการปองกนโรคจากการประกอบอาชพ และภยทางสขภาพของผประกอบอาชพ

3/40

วตถประสงคของรายวชา

1. เพอใหนกศกษาทราบเกยวกบความหมายและขอบเขตของงานอาชวอนามยและความปลอดภย2. เพอใหนกศกษาอธบายหลกการของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย3. เพอใหนกศกษาทราบเกยวกบววฒนาการของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยในอดต

และในปจจบน4. เพอใหนกศกษาทราบถงความครอบคลมของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย5. เพ อใหนกศกษาทราบเก ยวกบประโยชนท ไดรบจากการด า เนนงานดานอาชวอนามยและ

ความปลอดภย

4/40

หวขอเนอหาประจ าบท

1. บทน า

2. ความหมายของงานอาชวอนามยและความปลอดภย

3. ขอบเขตของงานอาชวอนามยและความปลอดภย

4. หลกการของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย

5. ความครอบคลมของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย

6. ววฒนาการของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยในอดต

7. ววฒนาการของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยในปจจบน

8. ประโยชนทไดรบจากการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย

5/40

1. บทน า

เมอสงคมโลกมการเปลยนแปลงจากสงคมเกษตรเปนสงคมอตสาหกรรม โดยอตสาหกรรมชวงแรกของโลก สวนใหญจะเปนอตสาหกรรมเหมองแร อตสาหกรรมสงทอ และอตสาหกรรมเพอการด ารงชพเปนหลก จนถงชวง ปค.ศ. 1750 ถง ค.ศ. 1850 ไดเกดการปฏวตอตสาหกรรม ขนทประเทศองกฤษเปนประเทศแรก ท าใหเกดการเปลยนแปลงทส าคญในระบบและวธการผลต คอ เปลยนจากการใชแรงงานคนและสตว มาเปนเครองจกรกลทสลบซบซอน และมประสทธภาพมากขน เพอใหไดผลผลตมากขน การปฏวตอตสาหกรรมนสงผลอยางมากตอสขภาพอนามยและความปลอดภยของผใชแรงงาน ท าใหเกดอบตเหตและโรคจากการท างาน รวมทงมแรงงานเสยชวตจากการท างานมากขน การด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยในชวงตนไดอาศยการรวมตวของประชาชนและหนวยงานภาครฐ และองคกรวชาชพตางๆผลกดนใหเกดกฎหมายทเกยวของกบความปลอดภยในการท างานขนมา

ดงนนเพอปองกนสขภาพอนามยของผใชแรงงาน และลดการเอารดเอาเปรยบของนายจาง สงผลใหปจจบนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยมการด าเนนงานอยางเปนระบบรวมทงการใชเทคโนโลยททนสมยตางๆ เขามามบทบาทในการท างานมากขน มมาตรฐานในการท างาน สงผลใหงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยของโลกมการพฒนาขนเปนล าดบ

6/40

อาชวอนามยและความปลอดภย หมายความวาอะไร ???

7/40

2. ความหมายของงานอาชวอนามยและความปลอดภย

อาชวอนามยและความปลอดภย ตรงกบภาษาองกฤษค าวา “Occupational Health and Safety” โดยมค า 3 ค าผสมผสานกน คอค าวา Occupational (อาชวะหรออาชพ) Health (สขภาพหรออนามย) และค าวา Safety (ความปลอดภย)

อาชวะ (Occupational) หมายถง อาชพ หรอ ผประกอบอาชพทงมวลทกสาขาอาชพ ทงในภาคเกษตรอตสาหกรรม ภาครฐ เอกชน รฐวสาหกจ ฯลฯ

สขภาพหรออนามย (Health) หมายถง สภาวะทสมบรณทงรางกาย (Physical Health) ทางจตใจ (Mental Health) สงคม และจตวญญาณ (Social well-being) (ตามความหมายขององคการอนามยโลก)

ความปลอดภย (Safety) หมายถง สภาพทปราศจากภยคกคาม (Hazard) อนตราย (Danger) และความเสยง (Risk) หรอความสญเสยใดๆ (Loss) หรอ อกความหมายคอ ความเสยงทยอมรบได (Acceptable Risk)

ภยคกคาม (Hazard) หมายถง สภาพหรอสภาวการณทมศกยภาพ หรอแนวโนมกอใหเกดอบตเหตหรอความสญเสยอนตราย (Danger) หมายถง สภาพหรอสภาวการณเปนอนตรายทเกดจากการท างานความเสยง (Risk) หมายถง โอกาสและความรนแรงของอนตรายทมผลตอการเกดอบตเหตและความสญเสยความสญเสย (Loss) หมายถง ความสญเสยทเกดขนจากการท างาน ไมวาจะเปน การบาดเจบ พการ เสยชวต

สญเสยทรพยสน การผลตหยดชะงก ทรพยากร ชมชนไดรบผลกระทบ และชอเสยงของสถานประกอบการ

8/40

2. ความหมายของงานอาชวอนามยและความปลอดภย (ตอ)

โดยสรป ค าวา “อาชวอนามยและความปลอดภย” หมายถง สภาพทสมบรณดทงทางรางกาย จตใจ สงคมและจตวญญาณของผประกอบอาชพทงมวล โดย การดแลสขภาพอนามยและความปลอดภยของคนท างาน ใหปราศจากภยคกคาม อนตราย และความเสยงใดๆรวมทง อบตเหตและโรคจากการท างาน และความปลอดภยนอกการท างาน พรอมทงอยในสงคมอยางมความสขทงทางดานรางกาย จตใจ สงคมและจตวญญาณ

9/40

ขอบเขตของงานอาชวอนามยและความปลอดภย มอะไรบาง ???

10/40

3. ขอบเขตของงานอาชวอนามยและความปลอดภย

คณะกรรมการรวมระหวางองคการแรงงานระหวางประเทศ (International Labor Organization; ILO) และองคการอนามยโลก (World Health Organization; WHO) ไดก าหนดขอบเขตของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยไว 5 ดาน ดงน

การสงเสรมและด ารงไว (Promotion and Maintenance)

การปองกน (Prevention)

การปกปองคมครอง (Protection)

การจดงาน (Placing)

การปรบงาน (Adaptation)

11/40

3. ขอบเขตของงานอาชวอนามยและความปลอดภย (ตอ)

1) การสงเสรมและด ารงไว (promotion and maintenance) ซงความสมบรณทสดของสขภาพรางกาย จตใจ และความเปนอยทดในสงคมของผประกอบอาชพในทกอาชพ โดยก าหนดมาตรการในการดแลคนงานและสงเสรมสขภาพของคนงานใหมสขภาพด ดงเชนกอนทคนงานเขามาท างาน

2) การปองกน (prevention) หมายถง การปองกนไมใหผประกอบอาชพมสขภาพอนามยเสอมโทรมหรอผดปกต อนมสาเหตมาจากสภาพแวดลอมในการท างาน รวมทงการปองกนอบตเหตและโรคจากการท างานเพอไมใหผปฏบตงานตองสมผสกบปจจยเสยงดานตางๆ

3) การปกปองคมครอง (protection) ผประกอบอาชพไมใหท างานในสภาพทเสยงอนตราย เปนสาเหตใหเจบปวย หรอเกดอบตเหตของผประกอบอาชพ เมอไมสามารถจดสภาพแวดลอมในการท างานทปลอดภยไดแตคนงานตองเขาไปปฏบตงานตองหาอปกรณปองกนอนตรายในการปกปองคมครองแรงงาน จากอนตรายนนๆ

4) การจดงาน (placing) ใหผประกอบอาชพไดท างานทเหมาะสมกบความสามารถของรางกายและจตใจของผปฏบตงานนน เพราะงานบางอยางไมสามารถท าไดทกคนจงตองเลอกคนทเหมาะสมกบงานนนๆเชน คนทมปญหาเกยวกบระบบทางเดนหายใจ ไมควรท างานในสภาพแวดลอมทมฝน เปนตน

5) การปรบงาน (adaptation) ใหเหมาะสมกบคน และการปรบคนใหเหมาะสมกบสภาพการท างาน โดยน าปจจยดานตางๆ รวมพจารณา เชน ปจจยดานสรระวทยาของคนงาน โดยค านงสถานงานทเหมาะสม ไมวาจะเปนความสง ระยะเออม การวางแขน เกาอ โตะท างาน และสภาพแวดลอมในการท างานทเหมาะสมกบคนงาน 12/40

หลกการของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย มอะไรบาง ???

13/40

4. หลกการของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย

การด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยนน อาศยหลกการด าเนนงาน 3 หลกการ ทส าคญ ไดแก การตระหนก (Recognition) การประเมน (Evaluation) และ การควบคม (Control)

1. การตระหนก (Recognition) หมายถง การคาดการณหรอหยงรถงสาเหตของการเกด อบตเหต อนตราย หรอโรคจากการท างาน ซงอาจสงผลตอผปฏบตงาน โดยอาศยทฤษฎของการเกดอบตเหตของH.W. Heinrich โดยพบวา สาเหตของการเกดอบตเหตและโรคจาการท างานนนมสาเหตมาจากปจจย 2 ปจจยทส าคญคอ การกระท าทไมปลอดภย (Unsafe Action) ซงเปนการกระท าของผปฏบตงานเอง และสภาพแวดลอมในการท างานทไมปลอดภย (Unsafe Condition) ซงสภาพแวดลอมในการท างานทไมปลอดภยนนเชน การท างานในสภาพทมเสยงดง ความสนสะเทอน ความรอน ความเยน รงส แสงสวาง ความกดดนบรรยากาศ นอกจากนยงรวมถงเครองจกร เครองมอ อปกรณ ทเกยวของกบการท างาน ซงตองตระหนกใหไดวาการกระท าทไมปลอดภยและสภาพแวดลอมในการท างานนนจะสงผลเสย หรอ อนตรายตอผปฏบตงานและเพอนรวมงานอยางไร

2. การประเมน (Evaluation) หมายถง การประเมนสภาพแวดลอมในการท างานทผปฏบตงานสมผสวามศกยภาพ แนวโนม หรอโอกาสท จะกอให เกดอบต เหตและโรคจากกา รท างานนนหรอไม โดยแบ งการประเมนออกเปน 2 สวน คอ การประเมนดานสงแวดลอม และ การประเมนดานสขภาพ

14/40

4. หลกการของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย (ตอ)

การประเมนดานสงแวดลอม อาศยการประเมนโดยใชเครองมอทางดานสขศาสตรอตสาหกรรมในการประเมน เชน การประเมนอนตรายดานกายภาพ เคม และชวภาพ โดยใชเครองมอวดตางๆ เชน เครองวดความรอน เครองวดเสยง เครองวดแสง เปนตน ในการประเมน สวนการประเมนความปลอดภยของ เครองจกร เครองมอ ไฟฟากระบวนการผลต อปกรณตางๆ จะใชวธการประเมนความเสยงในการประเมน เชน การประเมนความเสยงโดยใชเทคนค Checklist , What if analysis, Fault Tree Analysis, Event Tree Analysis, FMEA หรอ HAZOP เปนตน โดยดจากโอกาสของการเกดอบตเหตหรอโรคจากการท างาน และความรนแรงทอาจจะเกดขนกบผปฏบต งานของงานนนๆ สวนการประเมนดานการยศาสตรสามารถใชเครองมอวด และแบบประเมนทางดานการยศาสตร ในการประเมน เชน เครองวดคลนไฟฟากลามเนอ (Electromyography, EMG) หรอแบบประเมนอนๆ เชน แบบประเมน Rapid Upper Limb Assessment (RULA) แบบประเมน Rapid Entire Body Assessment (REBA) แบบประเมนความเจบปวด Pain Scale เปนตน

การประเมนดานสขภาพ เปนการประเมนสภาวะสขภาพของคนงาน โดยการน าคนงานไปตรวจสขภาพกอนเขาท างาน ตรวจสขภาพขณะท างานหรอตรวจสขภาพประจ าป การตรวจสขภาพตามปจจยเสยงทผปฏบตงานไดรบ เพอเปนการคดเลอกคนใหเหมาะสมกบงาน รวมทงเปนการปองกนควบคมอนตรายทอาจจะเกดขนกบผปฏบตงาน เชน การตรวจสมรรถภาพการมองเหน การตรวจสมรรถการไดยน การตรวจสมรรถภาพปอด เปนตน

15/40


การประเมนอนตรายจากการท างานอาศยหลกการ ตรวจวดสภาพแวดลอมหรอตรวจสขภาพของผปฏบตงาน น าคาทไดจากการตรวจวดมาเทยบกบคามาตรฐาน และแปลผลออกมาวาปลอดภยหรอเปนอนตรายตอผปฏบตงานหรอไม โดยท าการท าการประเมนทงทางดานสงแวดลอมและดานสขภาพควบคมตามความเสยงทคนงานไดรบ เชน การตรวจวดระดบเสยง กบการตรวจสมรรถภาพการไดยน เปนตน

16/40


3. การควบคม (Control) หมายถง การปรบปรงสภาพแวดลอมในการท างานใหผปฏบตงานสามารถปฏบตงานไดอยางปลอดภย จากหลกการประเมนอนตรายจากการท างานแลวพบวา สภาพแวดลอมในการท างานนนเปนอนตรายตอผประกอบอาชพ ดงนนตองมการด าเนนการปองกนและควบคมอนตราย โดยการใชวธการทเหมาะสมและมประสทธภาพในการควบคมอนตราย โดยอาศยหลกการ ดงตอไปน

แหลงก าเนด(Source)

ทางผาน(Path)

ตวบคคล(Receiver)

การควบคมทางดานวศวกรรม(Engineering Control)

การควบคมทางดานบรหารจดการ(Administrative Control)

อปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล (Personal Protective Equipment)

17/40

ความครอบคลมของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย มอะไรบาง ???

18/40

5. ความครอบคลมของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย

จากความหมายและหลกการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย สามารถสรปลกษณะของการดแลสขภาพอนามยและความปลอดภย ของผประกอบอาชพทงมวล โดยมวตถประสงค เพอ ปองกนอบตเหตและการบาดเจบจากการท างาน ปองกนโรคจากการท างาน และสงเสรมสขภาพอนามยของผประกอบอาชพทงมวล โดยมความครอบคลมการด าเนนงาน 3 ดาน ไดแก

1) ความปลอดภยของผปฏบตงาน (Worker) ใหผทปฏบตงานอาชพตางๆไดรบการดและทางสขภาพอนามย การสงเสรมสขภาพอนามย การปองกนโรค และอบตเหตทอาจเกดจากการท างาน เชน การอบรมใหความรการใชอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล การตรวจสอบความพรอมของรางกายกอนท างาน การตรวจสขภาพคนงานตามปจจยเสยง เปนตน

2) สภาพแวดลอมในการท างาน (Working Environment) ปองกนผปฏบตงาน ใหปฏบตงานในสภาพแวดลอมในการท างานทปลอดภยทง 4 ดาน ไดสภาพแวดลอมทางดานกายภาพ สภาพแวดลอมดานเคม สภาพแวดลอมดานชวภาพ และสภาพแวดลอมในการท างานดานการยศาสตร

3) ความปลอดภยนอกงาน เปนการดแลสขภาพอนามยของคนงานนอกการท างาน เชน ความปลอดภยในการเดนทาง รถรบสงคนงาน สภาพทพกอาศยของคนงาน เปนตน

19/40

ววฒนาการของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยในอดต เปนมาอยางไร ???

20/40

6. ววฒนาการของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยในอดต

การด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยเกดขนครงแรกในโลกในชวง 400 ป กอนครสตกาล โดย Hippocrates ไดท าการศกษาและบนทกเกยวกบอนตรายของพษตะกวในกลมคนงานในอตสาหกรรมเหมองแร

ประมาณ ค.ศ. 100 Pliny ผอาวโสชาวโรมน ไดอธบายถงอนตรายจากการสมผสก ามะถน และสงกะส Pliny ไดประดษฐหนากากซงท ามาจากกระเพาะปสสาวะของสตวส าหรบผทปฏบตงานในทมฝนและฟมของตะกว

ประมาณ ค.ศ. 200 Galen แพทยชาวกรก ไดอธบายพยาธวทยาของคนทไดรบพษจากตะกว และไดอธบายถงอนตรายของการสมผสละอองกรดจากการท าเหมองแรทองแดง

ชวงยคกลาง ค.ศ. 1556 Agricola นกวชาการชาวเยอรมน ไดเขยนหนงสอทชอวา De Re Metallica หนงสอเลมนไดอธบายถง อนตรายและโรคทเกดขนกบคนงานทท างานในเหมองแร รวมทงไดก าหนดวธการในการปองกนอนตราย ในหนงสอเลมนยงไดแนะน าระบบระบายอากาศส าหรบการท างานในเหมอง เพอปกปองคมครองอนตรายทจะเกดขนกบคนงาน รวมทงไดบรรยายถงอบตเหตและโรคทเกดขนจากการท าเหมองแร เชน โรคซลโคซส

21/40

6. ววฒนาการของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยในอดต (ตอ)

ในป ค.ศ.1700 งานดานอาชวอนามยและความปลอดภยไดรบการยอมรบอยางกวางขวาง โดยBernardo Ramazzini เ ป น แ พ ท ย ช า ว อ ต า ล ซ ง ต อ ม า ไ ด ร บ ก า ร ข น า น น า ม ว า “ บ ด า แ ห ง แ พ ท ย อ า ช ว เ ว ช ศ า ส ต ร (father of industrial medicine)” ไดเขยนต าราเลมแรกทครอบคลมงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย ในหนงสอทมชอวา De Morbis Artificum Diatriba (The Diseases of Workmen) ซงแปลเปนภาษาไทยวา โรคของคนประกอบอาชพ Bernardo Ramazzini ไดใหความส าคญของโรคจากการท างาน โดยท าการศกษาสภาพแวดลอมในการท างานมากกวาทจะมาท าการรกษาในโรงพยาบาลเมอคนงานเกดการเจบปวยขน

ในป ค.ศ. 1743 งานดานอาชวอนามยและความปลอดภยไดรบการเผยแพรมากยงขน Ulrich Ellenborg ไดจดท าPocketbook ทมชอวา “โรคและอบตเหตจากจากการท างานของคนงานเหมองแรทองค า” รวมทงเขยนบทความเกยวกบความเปนพษของกาซคารบอนมอนอกไซด, ปรอท, ตะกวและกรดไนตรก

ในชวง ศตวรรษท 18 ประเทศองกฤษมการปฏวตอตสาหกรรม ท าใหงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย มการพฒนามากยงขน Percival Pott ไดท าการศกษาผลกระทบของคนงานทท างานกวาดเขมาปลองไฟท าใหรฐสภาขององกฤษไดออกพระราชบญญตคนกวาดเขมาปลองไฟ (Chimney-Sweepers Acts) ในป ค.ศ. 1978

22/40


ในป ค.ศ. 1983 ประเทศองกฤษไดออกพระราชบญญตโรงงาน (Factory Acts) ท าใหเกดการบงคบใชกฎหมายดานอาชวอนามยและความปลอดภยในโรงงานอตสาหกรรม อยางไรกตามกฎหมายฉบบนให ความส าคญในการจายเงนชดเชยหรอจายเงนทดแทนกรณทเกดอบตเหต มากกวาการปองกนอบตเหตจากการท างาน ตอมาประเทศตางๆในยโรปไดมการพฒนาและออกกฎหมายทเกยวของกบเงนทดแทน รวมทงไดออกกฎหมายทเกยวของกบงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยรวมถงการใหบรการทางการแพทยในโรงงานอตสาหกรรม

ในชวงตน ศตวรรษท 20 ในประเทศสหรฐอเมรกา Alice Hamilton ไดพยายามปรบปรงงานดานสขศาสตรอตสาหกรรมและความปลอดภย โดยสงเกตสภาพแวดลอมในการท างานของคนงาน ผจดการ และเจาหนาทของรฐทท างานในเหมองแรมการไดรบอนตรายจากสารพษทเขาเหลานนไดรบสมผส และมหลกฐานวาการเจบปวยเนองจากการท างานเกดจากการไดรบสมผสสารพษ รวมทงไดเสนอโครงการขจดปญหาทเกดจากสภาพแวดลอมในการท างาน

ในชวงเวลาเดยวกนนหนวยงานรฐบาลกลางของสหรฐอเมรกา ไดท าการสอบสวนหาสาเหตปญหาสขภาพทเกดขนในภาคอตสาหกรรม ในป ค.ศ. 1908 ประชาชน ไดตระหนกถงโรคทเกดจากการท างานและกระตนใหรฐบาลออกพระราชบญญตเงนทดแทนใหกบคนงาน

23/40


ในป ค.ศ. 1911 รฐบาลสหรฐอเมรกาไดออกกฎพระราชบญญตเงนทดแทนฉบบแรก (Workers’ Compensation Laws) ในป ค.ศ. 1913 ในรฐนวยอรกไดกอตงกรมแรงงาน (Department of Labor) ขนมาเปนครงแรก และในรฐโอไฮโอ ไดกอตงกรมอนามย (Department of Health) ขนมาเชนเดยวกน รวมทงไดมการพฒนาโปรแกรมดานสขศาสตรอตสาหกรรมและความปลอดภย ตอมาทกรฐในประเทศสหรฐอเมรกา ไดตรากฎหมายเงนทดแทนขนมาจนครอบคลมทกรฐในป ค.ศ. 1948 การจายเงนทดแทนนครอบคลมถงโรคจากการท างานอกดวย

ในป ค.ศ. 1919 ไดมการจดตงองคกรแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Organization; ILO) โดยมวตถประสงคเพอใหทกประเทศมงานท าและขจดความยากจน คมครองผใชแรงงาน และสงเสรมประชาธปไตยและสทธแหงมนษยชน โดยจดใหมการเจรจารวมของผเกยวของสามฝาย ไดแก ฝายรฐบาล ฝายนายจาง และฝายแรงงาน

ในเวลาตอมารฐสภาของสหรฐอเมรกาไดประกาศใชกฎหมายทเกยวของกบงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยเพอปกปองคมครองสขภาพอนามยของคนงาน อก 3 ฉบบ โดย ในป ค.ศ. 1966 ออกพระราชบญญตความปลอดภยในการท าเหมองแรโลหะและธาตไมใชโลหะ (The Metal and Nonmetallic Mines Safety Act) ในป ค.ศ. 1969 ออกพระราชบญญตสขภาพและความปลอดภยในการท าเหมองแรถานหน (The Federal Coal Mine Safety and Health Act) และ ในป ค.ศ. 1970 ออกพระราชบญญตอาชวอนามยและความปลอดภย (The Occupational Safety and Health Act) ซงท าใหมการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย มการพฒนาอยางเปนระบบ และตอเนองมาจนถงปจจบน

24/40

ววฒนาการของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยในปจจบน เปนมาอยางไร ???

25/40

7. ววฒนาการของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยในปจจบน

ประเทศไทยมการพฒนาการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยอยางตอเนอง ทงในดานการออกกฎหมายและบงคบใชกฎหมาย การใหการศกษาและบรการวชาการ การจดตงหนวยงานหรอองคกรวชาชพโดยววฒนาการดานการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย ไดพฒนาเปนล าดบดงตอไปน

ววฒนาการดานหนวยงานทรบผดชอบดานแรงงานภายหลงการเปลยนแปลงการปกครองจากระบบสมบรณาญาสทธราชยเปนระบบประชาธปไตย เมอวนท

24 มถนายน 2475 คณะผกอการเปลยนแปลงการปกครองไดตราพระราชบญญตวาดวยส านกจดหางาน พ.ศ. 2475และพระราชบญญตส านกงานจดหางานประจ าทองถน พ.ศ. 2475 พรอมกบการปรบปรงกฎหมายดานแรงงานและจดตงหนวยงานขนมาบรหารใหเกดผลในทางปฏบต โดยแผนกจดหางาน กองทะเบยน กรมปลดกระทรวงมหาดไทย นบเปนหนวยงานแรกทมบทบาทในการบรหารแรงงานอยางชดเจน

เมอเรมแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 1 (พ.ศ.2504 –2509) หนวยงานทท าหนาทดานบรหารแรงงานขณะนนคอ กองแรงงานจงไดรบการยกฐานะขนเปนสวนแรงงานในป พ.ศ. 2505 และในป พ.ศ. 2508 ไดรบการยกฐานะเปนกรมแรงงานภายใตสงกดกระทรวงมหาดไทย ท าหนาทในการบรหารแรงงาน การคมครองแรงงาน การแรงงานสมพนธ การพฒนาฝมอแรงงาน การจดหางาน และดแลกองทนเงนทดแทน 26/40

7. ววฒนาการของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยในปจจบน (ตอ)

ป พ.ศ. 2533 ประเทศไทยไดจดตงส านกงานประกนสงคม และโอนภารกจดานกองทนเงนทดแทนของกรมแรงงานใหกบส านกงานประกนสงคมซงอยภายใตสงกดกระทรวงมหาดไทย

วนท 28 มกราคม 2535 คณะรฐมนตรมมตอนมตใหยบกรมแรงงานและจดตงหนวยงานในสงกดกระทรวงมหาดไทยขนใหม 2 หนวยงาน คอ กรมสวสดการและคมครองแรงงาน ท าหนาทดแล รบผดชอบ บรหารการคมครองแรงงานและการแรงงานสมพนธ และกรมพฒนาฝมอแรงงาน ท าหนาทดแลรบผดชอบ บรหารงานการสงเสรมการมงานท า ไดแก การพฒนาฝมอแรงงาน และการจดหางาน พรอมทงอนมตในหลกการใหเตรยมด าเนนการจดตงกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมตอไป

การด าเนนการจดตงกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมประสบผลส าเรจ ในวนท 23 กนยายน พ.ศ. 2536 ท าใหกรมสวสดการและคมครองแรงงานไดเปนสวนราชการภายใตสงกดกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

ในวนท 3 ตลาคม 2545 รฐบาลไดตราพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน (ฉบบท 5) พ.ศ. 2545 และพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 เพอใหหนวยงานภาครฐมการบรหารราชการแผนดนอยางเปนระบบ มการก าหนดรปแบบการจดโครงสรางและปรบเปลยนรปแบบการบรหารงานใหมใหชดเจน เปนผลใหมการปรบกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมไปเปนกระทรวงแรงงาน โดยโอนงานดานประชาสงเคราะหไปยงกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ดงนน กรมสวสดการและคมครองแรงงานจงเปนสวนราชการในสงกดกระทรวงแรงงาน

27/40


ววฒนาการดานกฎหมายประเทศไทยไดออกพระราชบญญตสาธารณสขฉบบแรกเมอป พ.ศ. 2477 และไดมการปรบปรงกฎหมายฉบบนอยาง

ตอเนองโดยเนอหาสาระของกฎหมายฉบบนเกยวของกบการดแลเรองสขลกษณะสวนบคคล การดแลชมชน เพอปองกนไมใหเกดเหตเดอดรอนร าคาญ การจดการสงปฏกลและมลฝอย สขลกษณะของอาคาร การควบคมการเลยงหรอปลอยสตว กจการทเปนอนตรายตอสขภาพ รวมทงการจ าหนายสนคาในทหรอทางสาธารณะรายละเอยดของการปรบปรงกฎหมายฉบบน เปนดงน 1) พระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. 2477 5) พระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. 25052) พระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. 2484 6) พระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. 25273) พระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. 2495 7) พระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. 25354) พระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. 2497 8) พระราชบญญตการสาธารณสข (ฉบบท 2) พ.ศ.2550

28/40


ในป พ.ศ. 2510 ประเทศไทยไดมการออกพระราชบญญตวตถมพษ และไดมการปรบปรงกฎหมายฉบบน ครงท 2 ในป พ.ศ. 2516 ปจจบนไดปรบปรงครงลาสดเมอวนท 29 มนาคม พ.ศ. 2535 ในชอพระราชบญญตวตถ อนตราย กฎหมายฉบบนมสาระส าคญคอ ผทผลต ขาย น าเขา สงออก หรอมไวครอบครองวตถอนตราย ตามกฎหมายฉบบนตองมการขออนญาตการด าเนนงานและตองมการก าหนดมาตรการดานความปลอดภยในการท างานดวย โดยวตถอนตรายตามกฎหมายฉบบนทง 10 ประเภท ประกอบไปดวย

1) วตถระเบดได 6) วตถกมมนตรงส

2) วตถไวไฟ 7) วตถทกอใหเกดการเปลยนแปลงทางพนธกรรม

3) วตถออกซไดซและวตถเปอรออกไซด 8) วตถกดกรอน

4) วตถมพษ 9) วตถทกอใหเกดการระคายเคอง

5) วตถทท าใหเกดโรค 10) วตถอยางอน ไมวาจะเปนเคมภณฑหรอสงอนใด ทอาจท าใหเกดอนตรายแกบคคล สตว พช ทรพยสนหรอสงแวดลอม

29/40


ในป พ.ศ. 2512 ประเทศไทยไดออกพระราชบญญตโรงงานฉบบแรกขน และไดมการปรบปรงกฎหมายฉบบนอยางตอเนอง โดยมการปรบปรงฉบบท 2 เมอป 2518 และปรบปรงฉบบท 3 เมอป 2522 ฉบบปจจบนไดปรบปรงครงลาสดเมอวนท 2 เมษายน 2535 เนอหาในกฎหมายฉบบนมสาระส าคญเกยวกบ การควบคมและก ากบดแล การปองกนเหตเดอดรอนร าคาญ การปองกนความเสยหาย และการปองกนอนตรายจากโรงงาน ผลกระทบทจะมตอประชาชนหรอสงแวดลอม รวมทงตองมการด าเนนการดานอาชวอนามย ความปลอดภยและสภาพแวดลอมในการท างาน

ในป พ.ศ. 2515 ถอเปนจดเรมตนของววฒนาการดานการออกกฎหมายและการบงคบใชกฎหมายทเกยวของกบการด าเนนงานดานอาชวอนามยความปลอดภยและสภาพแวดลอมในการท างานทแทจรง โดยกระทรวงมหาดไทย ไดออกประกาศกระทรวงมหาดไทยทงหมด 15 ฉบบ ซงออกโดยอาศยอ านาจตามความในขอ 2 (7) แหงประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 103 ลงวนท 16 มนาคม 2515 ซงประกอบดวยประกาศกระทรวง ดงตอไปน

30/40


1) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองความปลอดภยในการท างานเกยวกบเครองจกร

2) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองความปลอดภยในการท างานเกยวกบภาวะแวดลอม

3) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองความปลอดภยในการท างานเกยวกบภาวะแวดลอม (สารเคม)

4) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองความปลอดภยในการท างานเกยวกบไฟฟา

5) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองความปลอดภยในการท างานเกยวกบภาวะแวดลอม (ประดาน า)

6) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองความปลอดภยในการท างานในสถานทอบอากาศ

7) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองความปลอดภยในการท างานเกยวกบสารเคมอนตราย

8) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองความปลอดภยในการท างานกอสรางวาดวยเขตกอสราง

9) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองความปลอดภยในการท างานเกยวกบปนจน

10) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองความปลอดภยในการท างานเกยวกบการตอกเสาเขม

11) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองความปลอดภยในการท างานกอสรางวาดวยลฟทขนสงวสดชวคราว

12) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองความปลอดภยในการท างานกอสรางวาดวยนงราน

13) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองความปลอดภยในการท างานในสถานททมอนตรายจากการตกจากทสงวสด กระเดน ตกหลน และการพงทลาย

14) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองความปลอดภยในการท างานเกยวกบหมอน า

15) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรอง การปองกนและระงบอคคภยในสถานประกอบการเพอความปลอดภยในการท างานส าหรบลกจาง 31/40


ในชวงเวลาตอมาป พ.ศ. 2536 กรมสวสดการและคมครองแรงงาน แยกการดแลออกจากกระทรวงมหาดไทย เขาสงกดในกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมในขณะนน ไดออกกฎหมายทเกยวของกบงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยอก 3 ฉบบ คอ

1) ประกาศกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม เรอง คณะกรรมการความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างาน

2) ประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรองหลกเกณฑและวธการคดเลอกผแทนลกจางระดบปฏบตการ

3) ประกาศกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม เรอง ความปลอดภย ในการท างานของลกจาง

ท า ให ในช วงกอนป พ .ศ . 2515 เปนตนมา ประเทศไทยใชกฎหมายท ง 18 ฉบบน ในการด า เนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยอยางตอเนอง ในปจจบนกฎหมายทง 18 ฉบบ ไดทยอยถกยกเลกไปทละฉบบเนองจากการออกกฎหมายใหมขนมาทดแทนและตวกฎหมายใหมนนไดประกาศยกเลกกฎหมายฉบบเดม

ในวนท 12 กมภาพนธ พ.ศ. 2541 กระทรวงแรงงาน ไดออกพระราชบญญตคมครองแรงงาน 2541 ในมาตรา 3 ใหยกเลกกฎหมายทเกยวของกบประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 103 ลงวนท 16 มนาคม พ.ศ. 2515พระราชบญญตแกไขเพมเตมประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 103 ลงวนท 16 มนาคม พ.ศ. 2515 (ฉบบท 1)พ.ศ. 2533 รวมทงบรรดากฎหมาย กฎ และขอบงคบอนในสวนทมบญญตไวแลวในพระราชบญญตน หรอขดแยงกบบทแหงพระราชบญญตน ใหใชพระราชบญญตนแทน แตอยางไรกตามกฎหมายทง 18 ฉบบไมไดถกยกเลกในทนท 32/40


เมอพระราชบญญตคมครองแรงงานฉบบนไดออกกฎหมายลกตามมา ไดแก กฎกระทรวง ประกาศกระทรวงประกาศกรม ทเกยวของกบการด าเนนงานดานอาชวอนามยความปลอดภย และสภาพแวดลอมในการท างานเพมเตมท าใหกฎหมายทออกโดย ประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 103 ถกยกเลกไป กฎกระทรวงทออกตาม พระราชบญญตคมครองแรงงานน ไดแก

1) กฎกระทรวง ก าหนดมาตรฐานในการบรหารและการจดการ ดานความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการท างานในทอบอากาศ พ.ศ. 2547

2) กฎกระทรวง ก าหนดมาตรฐานในการบรหารและการจดการดานความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการท างาน เกยวกบรงสชนดกอไอออน พ.ศ. 2547

3) กฎกระทรวง ก าหนดหลกเกณฑและวธการตรวจสขภาพของลกจาง และสงผลการตรวจแกพนกงานตรวจแรงงาน พ.ศ. 2547

4) กฎกระทรวง ก าหนดมาตรฐานในการบรหารและการจดการดานความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการท างานเกยวกบงานประดานน า พ.ศ. 2548

5) กฎกระทรวง ก าหนดมาตรฐานในการบรหารและการจดการดานความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการท างานเกยวกบความรอน แสงสวาง และเสยง พ.ศ. 2549

6) กฎกระทรวง ก าหนดมาตรฐานในการบรหารและการจดการดานความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการท างาน พ.ศ. 2549

7) กฎกระทรวงก าหนดมาตรฐานในการบรหารและการจดการ ดานความปลอดภยอาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการท างาน เกยวกบงานกอสราง พ.ศ. 2551

8) กฎกระทรวงก าหนดมาตรฐานในการบรหารและการจดการ ดานความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการท างาน เกยวกบเครองจกร ปนจน และหมอน าพ.ศ. 2552

9) กฎกระทรวงก าหนดมาตรฐานในการบรหารและการจดการดานความปลอดภยอาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการท างาน (ฉบบท 2) พ.ศ.2553

10) กฎกระทรวงก าหนดมาตรฐานในการบรหารและการจดการดานความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการท างานเกยวกบไฟฟา พ.ศ. 2554 33/40


ววฒนาการดานการศกษาในวนท 8 ส.ค. 2512 มหาวทยาลยมหดล ไดท าการเปดสอนเปดสอนหลกสตรวทยาศาสตร บณฑต

(สาธารณสขศาสตร) สาขาวชาเอกอาชวอนามย เปนครงแรก และตอมามมหาวทยาลยชนน าของประเทศอกเปนจ านวนมากไดเปดการเรยนการสอนดานน เชน มหาวทยาลยเทคโนโลย สรนาร มหาวทยาลยบรพา มหาวทยาลยขอนแกน มหาวทยาลยธรรมศาสตร ปจจบนมสถาบนการศกษาของรฐบาล มหาวทยาลย ในก ากบของรฐและมหาวทยาลยเอกชน ไดรบการรบรองหลกสตรแลวทงสน 33 สถาบน เพอพฒนาความรดานอาชวอนามยและความปลอดภย รวมทงกระจายตวเจาหนาทความปลอดภยในการท างานสโรงงานในภมภาคตางๆทวประเทศ แตอยางไรกตาม ปจจบนน เนองจากมสถาบนการศกษาอกเปนจ านวนมาก ทตองการเปดการเรยนการสอนดานน ดงนนเพอเปนการประกนคณภาพการศกษา ส านกความปลอดภยแรงงาน กรมสวสดการและคมครองแรงงาน กระทรวงแรงงานไดออกขอก าหนดกรอบโครงสรางหลกสตรสาขาวชาอาชวอนามยและความปลอดภย ตองประกอบไปดวยหลกเกณฑขนต า ไดแก จ านวนกรอบหนวยกต คณาจารย นกศกษา เครองมอ และรายชอวชาในกลมวชาชพเฉพาะสาขาอาชวอนามยและความปลอดภย

34/40

ประโยชนทไดรบจากการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภยมอะไรบาง ???

35/40

8. ประโยชนทไดรบจากการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย

1. ชวยปองกนและควบคมใหเกดสภาพความปลอดภยในการท างาน

2. ลดอบตเหตและโรคจากการท างานรวมทงรกษาชวตและทรพยสนของลกจางและนายจาง

3. ชวยใหผปฏบตงานใหไดรบการปฏบตทเปนธรรม ไมขดตอหลกมนษยธรรม

4. ชวยลดความสญเสยจาการท างาน และชวยเพมผลผลต

5. ลดรายจายดานการรกษาพยาบาล และการบรการทางการแพทย

6. ลดรายจายของเงนทดแทนจากกองทนเงนทดแทน และรายจายดานประกนตางๆ

7. สรางขวญและก าลงใจแกพนกงาน ท าใหองคกรรกษาแรงงานทมประสทธภาพไวได

8. ไดรบเครองหมายรบรองมาตรฐานดานความปลอดภย เสรมสรางภาพลกษณขององคกรและลดการกดกนทางการคา

9. ชวยลดผลกระทบทางสงคมทอาจตามมา หลงการประสบอนตรายจาการท างาน

36/40

บทสรป

การด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย เกดขนครงแรกในโลกในชวง 400 ปกอนครสตกาล โดย Hippocrates ไดท าการไดท าการศกษาอนตรายของพษตะกวของคนงานในอตสาหกรรมเหมองแร และไดมการพฒนาอยางตอเนอง มาจนถง ค.ศ. 1700 Bernardo Ramazzini บดาแหงแพทยอาชวเวชศาสตร (father of industrial medicine) ไดเขยนต าราเลมแรกทครอบคลมงานดาน อาชวอนามยและความปลอดภย ในหนงสอทมชอวา De Morbis Artificum Diatriba(The Diseases of Workmen) ซงแปลเปนภาษาไทยวา โรคของคนประกอบอาชพ ในชวงตน ศตวรรษท 20 ในประเทศสหรฐอเมรกา ไดพยายามปรบปรงงานดานสขศาสตรอตสาหกรรมและความปลอดภย จนกระทง ป ค .ศ. 1970 ออกพระราชบญญตอาชวอนามยและความปลอดภย ซงท าใหมการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย มการพฒนาอยางเปนระบบและตอเนองมาจนถงปจจบน

อาชวอนามยและความปลอดภย (Occupational Health and Safety) หมายถง สภาพทสมบรณดทงทางรางกาย จตใจ สงคมและจตวญญาณของผประกอบอาชพทงมวล โดยการ ดแลสขภาพอนามยและความปลอดภยของคนท างาน ใหปราศจากภยคกคาม อนตราย และความเสยงใดๆ รวมทง อบตเหตและโรคจากการท างานและความปลอดภยนอกการท างาน พรอมทงใหผใชแรงงานอยในสงคมอยางมความสขทงทางดานรางกาย จตใจสงคม และจตวญญาณ

37/40

บทสรป

การด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย อาศยหลกการ 3 หลกการ ในการด าเนนงาน ไดแก การตระหนก (Recognition) การประเมน (Evaluation) และ การควบคม (Control) อนตรายจากการท างาน

ขอบเขตของงานอาชวอนามยและความปลอดภย มขอบเขตการด าเนนงาน 5 ดาน ไดแก การสงเสรม และด ารงไว (promotion and maintenance) การปองกน (prevention) การปกปองคมครอง (protection) การจดงาน (placing) และการปรบงาน (adaptation) โดยมความครอบคลมของการด าเนนงาน 3 ดาน ไดแก ความปลอดภยของผปฏบตงาน สภาพแวดลอมในการท างาน และ ความปลอดภยนอกงาน

38/40

ค าถามทายบท

1. ใหนกศกษาอธบายววฒนาการดานอาชวอนามยและความปลอดภย

2. ใหนกศกษาบอกความหมายของค าวา “อาชวอนามยและความปลอดภย (Occupational Health and Safety) ”

3. ใหนกศกษาอธบาย หลกการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย

4. ใหนกศกษาอธบายขอบเขตของการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย ตามความหมาย ของ ILO และ WHO

5. ใหนกศกษาอธบายประโยชนทไดรบจากการด าเนนงานดานอาชวอนามยและความปลอดภย

39/40

เอกสารอางอง

1. เกยรตศกด บตรสงเนน. เอกสารประมวลสาระวชาอาชวอนามยและความปลอดภยพนฐาน (Basic Occupational Health and Safety). มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร.

2. วทยา อยสข. อาชวอนามย ความปลอดภย และสงแวดลอม. ภาควชาอาชวอนามยและความปลอดภยมหาวทยาลยมหดล. 2544

3. เอกสารประกอบการสอนชดวชา การบรหารงานอาชวอนามยและความปลอดภยหนวย 1-7. พมพครงท 3. สาขาวชาวทยาศาสตรสขภาพ. มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. 2552

4. U.S. Department of Labor, Informational Booklet on Industrial Hygiene, U.S. Department of Labor Occupational Safety and Health Administration OSHA 3143 1998 (Revised)

5. กรมสวสดการและคมครองแรงงาน, กระทรวงแรงงาน, เขาถงขอมลวนท 3 มกราคม 2556. จาก http://www.labour.go.th

6. พระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. 2535. ใหไว ณ วนท 29 มนาคม พ.ศ. 2535 เปนปท 47 ในรชกาลปจจบน

7. พระราชบญญตวตถอนตราย พ.ศ. 2535. ใหไว ณ วนท 29 มนาคม พ.ศ. 2535 เปนปท 47 ในรชกาลปจจบน

8. พระราชบญญตโรงงาน พ.ศ. 2535. ใหไว ณ วนท 2 เมษายน พ.ศ. 2535 เปนปท 47 ในรชกาลปจจบน40/40

http://www.labour.go.th/

เอกสารอางอง (ตอ)

9. พระราชบญญตแรงงาน พ.ศ. 2541. ใหไว ณ วนท 12 กมภาพนธ พ.ศ. 2541 เปนปท 53 ในรชกาลปจจบน

10. พระราชบญญตความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการท างาน พ.ศ. 2554 ใหไว ณ วนท 12 มกราคม พ.ศ. 2554 เปนปท 66 ในรชกาลปจจบน. ประกาศในราชกจจานเบกษา หนา 5 เลม 128 ตอนท 4 ก

11. คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยมหดล, ความเปนมาของภาควชาอาชวอนามยและความปลอดภย. เขาถงขอมลวนท 6 ธนวาคม 2559. จาก http://phoh.ph.mahidol.ac.th

12. ส านกความปลอดภยแรงงาน, เกณฑในการพจารณาวฒการศกษาอาชวอนามยหรอเทยบเทา,กรมสวสดการและคมครองแรงงาน เขาถงขอมลวนท 6 ธนวาคม 2559. จาก http://www.oshthai.org

13. พรพมล กองทพย. สขศาสตรอตสาหกรรม Industrial Hygiene.ภาควชาอาชวอนามยและความปลอดภย.มหาวทยาลยมหดล. 2545

41/40

http://phoh.ph.mahidol.ac.th/

http://www.oshthai.org/

Introduction to Occupational Health and...

Documents

Transcript of Introduction to Occupational Health and...