Instalacija i podešavanje mrežne kartice, dijagnostički alati

Instalacija i podešavanje mrežne kartice Računari se povezuju u računarske mreže putem mrežnog

adaptera U zavisnosti od vrste mreže ovi mrežni adapteri mogu biti različiti Danas najčešće korišteni adapter je Ethernet, pa će njegovoj

instalaciji i podešenjima biti posvećeno najviše pažnje Mrežni adapter se često naziva i mrežna kartica zbog svog oblika i

uobičajenog načina instaliranja u slot u računara Savremeni računari uglavnom već imaju integrisan Ethernet

adapter na osnovnoj ploči tako da posebna “kartica” nije neophodna

Mrežni adapter je prije upotrebe potrebno instalirati Prvi korak je fizičko ubacivanje u računar, ako adapter nije

integrisan na osnovnoj ploči Drugi korak je upoznati operativni sistem koji se nalazi na

računaru o načinu komunikacije sa hardverskim uređajem - mrežnim adapterom

Ovu funkciju obavlja softver koji se naziva driver

Instalacija i podešavanje mrežne kartice Instalirani mrežni adapter treba biti podešen sa

parametrima odgovarajućim za računarsku mrežu u koju se računar uključuje

Ovi parametri su: IP adresa (jedinstveni identifikator računara u mreži) Subnet maska (prikazuje format IP adrese, omogućava

određivanje mrežne adrese računara) Podrazumjevani izlaz (IP adresa preko koje se izlazi iz

mreže na WAN ili drugu LAN mrežu) DNS server (IP adresa na kojoj se mogu dobiti DNS

informacije, pretvaranje imena računara u IP adrese) Ovi parametri mogu biti podešeni, a obično inicijalno i

jesu, tako da računar pokuša sam da dobije njihove vrijednosti od odgovarajućeg (DHCP) servera u mreži ako takav postoji

Instalacija mrežne kartice na operativnom sistemu Windows XP Uklanjanje postojeće mrežne kartice: Desni klik na „My Computer“ izabrati „Properties“ U novotovorenom prozoru izabrati tab „Hardware“ i

kliknuti na dugme „Device Manager“ U listi hardwera naći stavku „Network Adapters“ i

proširiti je klikom na znak „+“ Označiti postojeću mrežnu karticu (npr. Realtek

RTL8139 NIC) i obrisati je prtiskom dugmeta „Delete“ na tastaturi

U dijalogu koji se pojavi izabrati „OK“ da potvrdite da želite obrisati karticu

Na ovaj način smo učinili da operativni sistem ne poznaje mrežnu karticu koja se fizički nalazi u računaru

Instalacija mrežne kartice na operativnom sistemu Windows XP Instalacija mrežne kartice: Restartovati računar (ovo je kao da smo ubacili mrežnu

karticu u računar koju će operativni sistem prepoznati prilikom startovanja)

Operativni sistem javlja da je pronašao novi hardware, prepoznaje ga kao mrežnu karticu, prepoznaje proizvođača i model i automatski instalira potrebni driver

Moguće je da operativni sistem ne pronađe driver automatski u kom slučaju je potrebno pokazati OS-u lokaciju na kojoj se driver nalazi (ova lokacija se može provjeriti prije brisanja mrežne kartice)

Također je moguće driver (prethodno skinuti sa stranice proizvođača) snimiti sa nekog prenosnog medija (USB stick, CD..)

Nakon instalacije mrežna kartica je spremna za rad

Instalacija mrežne kartice na operativnom sistemu Windows XP Provjeru da li su mrežna kartica i TCP/IP skup protokola

pravilno instalirani možemo napraviti korištenjem programa „Ping“ kojim ćemo provjeriti da li je moguće obaviti lokalnu komunikaciju po IP protokolu

Kliknuti na „Start“-> „Run“ i u polje „Open“ ukucati „cmd“, te kliknuti „OK“

Otvara se prozor sa kog je moguće kucati komande na komandnoj liniji

U komandnom prozoru otkucati „ping 127.0.0.1“

Podešavanje mrežne kartice Inicijalno su IP parametri mrežnog adaptera podešeni tako

da računar pokuša sam da dobije njihove vrijednosti od odgovarajućeg (DHCP) servera u mreži ako takav postoji

Podešavanje IP parametara mrežne kartice: Desni klik na „My network places“ izabrati „Properties“ U novootvorenom prozoru „Network Connections“ napraviti

desni klik na „Local Area Connection“ i izabrati „Properties“ Sa liste podešenja za ovu konekciju izabrati „Internet

Protocol (TCP/IP)“ i kliknuti na dugme „Properties“ Mogućnost podešavanja polja: IP address, Subnet mask,

Default gateway, DNS Kliknuti na „OK“ čime se zatvara prozor Kliknuti na „Close“ da se zatvori i prozor sa parametrima

„Local Area Connection“

Provjera IP parametara Provjeru da li su IP parametri podešeni možemo napraviti

korištenjem programa „ipconfig“ koji ispisuje podešenja IP parametara

Otvoriti komandni prozor kao u prvom zadatku Otkucati „ipconfig“

Provjera MAC adrese Provjeru MAC (Media Access Control) adrese koja predstavlja

jedinstveni identifikator ugrađen u mrežnu opremu lokalnog računara možemo izvršiti korištenjem komande „ipconfig“ sa parametrom „/all“

Otvoriti komandni prozor Otkucati „ipconfig /all“

Provjera proizvođača mrežne kartice MAC adresa dugačka je 48 bita Prva polovina MAC adrese, tj. 24 bita, odnosno 6

heksadecimalnih brojeva (00-11-5B u primjeru na slici), predstavlja kod proizvođača, dok druga polovina (3A-67-14) predstavlja jedinstveni broj uređaja po proizvođačevoj specifikaciji

Provjeru MAC (Media Access Control) adrese koja predstavlja jedinstveni identifikator ugrađen u mrežnu opremu, možemo izvršiti korištenjem komande „ipconfig“ sa parametrom „/all“

Na osnovu prve polovine MAC adrese moguće je utvrditi proizvođača opreme

Za to je neophodan pristup web adresi: http://standards.ieee.org/regauth/oui/index.shtml i u polje „Search the public OUI listing . . .” upisati kod proizvođača, te pritiskom na dugme „Search!“ dobiti naziv proizvođača

PING Packet Internet Grouper (ping) je osnovni alat za

ispitivanje postojanja konekcije između dva entiteta i otkrivanja problema u računarskim mrežama

Ping podrazumijeva slanje ICMP (Internet Control Message Protocol) poruke - echo request (zahtjev za eho) do odredišnog čvora

Ako je konekcija ispravna (funkcionalna), odredišni čvor prima ICMP zahtjeve i na njih odgovara porukom echo response (eho odgovor)

Ping paket obično sadrži 32, 56 ili 64 bajta podataka Ako host koji šalje zahtjev primi odgovor u određenom

roku, smatra se da je veza stabilna, što znači da su svi mrežni uređaji između krajnjeg čvora i stanice koja šalje ping ispravno podešeni za prenos podataka

PING Ping daje sljedeće informacije: Svakom paketu ping dodjeljuje jedinstven broj u nizu i

obavještava o brojevima paketa koje primi, kao i o njihovom redoslijedu

Na taj način moguće je utvrditi da li su paketi izgubljeni, duplirani ili im je redoslijed izmijenjen

Ping provjerava kontrolni zbir (checksum) svakog poslatog i primljenog paketa pa se mogu otkriti neki oblici oštećenja

Ping dodjeljuje vremenski pečat (timestamp) svakom paketu, a odredišni čvor ga vraća, pa se može izračunati koliko je trajala razmjena paketa – RTT (Round Trip Time)

Omogućava testiranje funkcionalnosti mrežne kartice (neke funkcije slojeva 1 i 2, npr. brzina prenosa, kontrola prenosa, detekcija greške), kao i mogućnost računara da razmjenjuje podatke preko mreže

Ovo se ostvaruje pinganjem bilo koje adrese iz opsega 127.0.0.1-127.255.255.254

PING Komanda ping neće dati odgovor ako postoji problem na

linkovima, ili ako mrežni uređaji nisu konfigurisani na odgovarajući način (npr. krajnjem čvoru nije dodjeljena IP adresa, server nije dobro konfigurisan i sl.)

Sintaksa komande ping zavisi od operativnog sistema, i na Windows-u izgleda kao na sljedećoj slici:

PING Naredba ping se zadaje u jednom od sljedeća dva oblika: ping IP adresa odredišnog čvora (ping 192.168.1.55), ili ping URL adresa (ping www.yahoo.com) Zadavanjem naredbe ping u osnovnom formatu dobija se rezultat

prikazan na slici ispod:

PING U ovom slučaju naredba ping se izvršava slanjem četiri ICMP

paketa dužine 32 bajta Prvo se izvršava translacija URL adrese (www.yahoo.com) u

odgovarajucu IP adresu (68.142.197.81) Dobijeni rezultat pokazuje da je konekcija ispravna i bez

gubitaka, jer su primljena sva četiri eho odgovora (označeno plavom linijom na slici)

Round trip time (RTT) za svaki poslati paket se razlikuje (opcija time), jer ono zavisi od trenutnog stanja na linkovima i čvorištima na putu do odredišta koje se pinga (opterećenost linka, kašnjenje u redovima čekanja)

Zato se na kraju prikazuje minimalna, maksimalna i srednja vrijednost RTT-a za ova četiri pokušaja (označeno crvenom linijom)

Ukoliko su linkovi zagušeni može se desiti da ne stignu odgovori na sve poslate zahtjeve (Request timed out)

PING Za promjenu osnovne forme naredbe ping koriste se dodatne

opcije Neke od njih su: ping -l – omogućava da se promijeni veličina ping paketa koji

se šalje Zadaje se u formatu: ping -l broj_koji_predstavlja_željenu_veličinu_paketa_u_bajtima URL (ili IP adresa), npr. naredbom ping –l 1000 www.yahoo.com vrši se pinganje sajta www.yahoo.com paketima veličine 1000 bajta

ping -n – omogućava da se promijeni broj poslatih ping paketa Zadaje se u formatu: ping –n

broj_koji_predstavlja_željeni_broj_ping_paketa URL (ili IP adresa), npr. naredbom ping –n 10 www.yahoo.com vrši se pinganje sajta www.yahoo.com 10 puta)

Na osnovu poznate veličine poslatog ping paketa i dobijenog RTT-a može se izračunati efektivna propusnost mreže po formuli:

Precizniji rezultati se dobijaju korištenjem većih paketa

PING Naredba ping se može koristiti i u maliciozne svrhe, pa se

neki sajtovi štite od takvih napada zabranom slanja ICMP eho odgovora, naredna slika:

Zadatak 1 Pingati sljedeće adrese i odgovoriti na

postavljena pitanja: susjedni računar www.google.com www.out.edu.ba Da li je došlo do gubitka paketa? Kolike su minimalne, maksimalne i srednje

vrijednosti RTT-a u navedenim primjerima? Uporediti dobijene vrijednosti RTT-a Diskutovati zbog čega se javlja tolika razlika

Zadatak 2 Pingati adresu www.vijesti.cg.yu.

Koliko paketa je izgubljeno? Ponoviti pinganje iste adrese Da li dobijeni rezultat ukazuje na to da

nije moguće ostvariti konekciju sa odgovarajućim serverom?

Otvoriti Internet Explorer i ukucati adresu www.vijesti.cg.yu

Da li je moguće pristupiti ovoj stranici? Objasniti

Zadatak 3 Pingati susjedni računar sa

paketima veličine 1000 B u slučaju da se promijeni broj poslatih ping paketa sa 4 na 6

Zadatak 4 Na osnovu rezultata dobijenih u

zadatku 3. (srednje RTT) izračunati efektivnu propusnost mreže

TRACERT (TRACEROUTE) Tracert (trace route) naredbom dobijaju se informacije

o RTT-u, a ujedno, stiče se uvid i o broju hop-ova izmedu izvorišnog i odredišnog čvora u mreži

Koristi iste echo request i echo response pakete kao i ping, samo na nešto drugačiji način

Tracert šalje tri puta uzastopno pakete do svakog rutera na putu do odredišnog čvora, i daje informaciju o RTT-u do svakog od njih

Kada ruter, koji se nalazi na putu prema odredišnom hostu, primi jedan od echo request paketa, on izvoru šalje poruku koja sadrži ime i adresu rutera

Ako nije moguće ostvariti konekciju izmedu dva hosta, tracert naredba omogućava da se precizno utvrdi koji uređaj izaziva gubitak paketa

TRACERT (TRACEROUTE)

Naredba tracert se zadaje u jednom od sljedeća dva oblika:tracert, pa zatim IP adresa odredišnog čvora (tracert 192.168.1.55), ili

tracert, pa zatim URL adresa (tracert www.google.com)

Zadatak 5 U command promptu otkucati

naredbu tracert za sljedeće adrese i odgovoriti na postavljena pitanja:

susjedni racunar www.google.com www.out.edu.ba Koliki je broj hop-ova u navedenim

slučajevima?

Vrste kašnjenja Ukupno kašnjenje paketa od kraja

do kraja je zbir sljedećih komponentnih kašnjenja:

kašnjenja usljed obrade paketa kašnjenja u redovima čekanja

(baferima) kašnjenja usljed prenosa i kašnjenja usljed propagacije

Vrste kašnjenja Kašnjenje usljed prenosa je vrijeme

potrebno za smještanje svih bita jednog paketa na link Ovo kašnjenje iznosi:

L – veličina paketa u bitima R – brzina prenosa linka u bps, obično je

reda veličine mikrosekunde ili milisekunde

Vrste kašnjenja Kašnjenje usljed propagacije je vrijeme

potrebno da signal pređe put od izvora do destinacije

Ono se računa kao:

d – rastojanje između izvora i destinacije c – brzina prostiranja signala u mediju, zavisi

od vrste medija i kreće se u granicama od 2x108 m/s do 3x108 m/s (brzina svjetlosti u vakuumu)