INLEIDING TOT INTERNE & EXTERNE CONTROLE IAB STAGE.
-
Upload
nathan-bogaert -
Category
Documents
-
view
261 -
download
10
Transcript of INLEIDING TOT INTERNE & EXTERNE CONTROLE IAB STAGE.
INLEIDING TOT INTERNE & EXTERNE
CONTROLE IAB STAGE
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
2
Doelstelling seminarie
Interne controle: Basisvoorwaarden interne controle Eenvoudige cases oplossen Eenvoudige procedures kunnen opstellen
Externe controle: Belang interne controle Risico erkenning / analyse Controledoelstellingen Controletechnieken
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
3
Volgende situatie is eenvoudig te voorkomen
Mondelinge examenvraag “De externe accountant heeft een
controleopdracht in het kader van een ontbinding, Hoe zal u de klantenvorderingen controleren?”
Antwoord “Eh”……( slik)……”confirmaties versturen” Resultaat
Wat gaat hier fout ?
INTERNE CONTROLE
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
5
Financiële staten
Welke informatie is er? Hoe komt de informatie tot stand?Beide vragen kunnen slechts een antwoord vinden door een analyse en testen van de interne procedures en systemen => informatie moet aan eisen voldoen => organisatie moet aan eisen voldoen
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
6
Organisatie
Activiteit wordt “Organisatie” Informatiesysteem Evolutie…….groei
=> plannen (bedrijfsprocessen) /samenwerkingsvormen /uitvoering/delegatie => controle (interne controle)
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
7
Informatie
Verantwoordelijkheid van bestuursorgaan
(CG-codes…/ Coso…)
Doelstelling - Informatie
Effectief (nuttig / bruikbaar) Efficiënt ( kosten niet te hoog) Betrouwbaar (volledig/juist/tijdig)
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
8
Principe – interne controle
Situatie “onder controle “ hebben Volledige zekerheid Redelijke mate van
zekerheid Risico’s zijn inherent aan ondernemen Risico’s beheren en beheersen Informatie moet een zekere kwaliteit hebben
interne controle
Definitie – interne controle Het geheel van maatregelen en procedures die
ontworpen zijn om een redelijke mate van zekerheid te verschaffen over: Bereiken van doelstelling Naleven van procedures Naleven van wetgeving Betrouwbare informatie (financieel/beheer) Bescherming activa Voorkomen van fraude / fouten
9
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
10
Het bereiken van doelstelling
- Kwaliteit (van diensten en goederen)- Tijdigheid (levering)- Personeel bekwaam - Klantentevredenheid- Wordt alles aangerekend en geïnd?
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
11
Het naleven van wetgeving en procedures
- Kennis bij personeel van regelgeving
- Worden de interne regels voor alle klanten en
leveranciers op dezelfde manier toegepast
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
12
Beschikbaarheid van betrouwbare financiële en beheersinformatie
- Worden prestaties/leveringen correct en tijdig
geregistreerd
- Komt de informatie juist en tijdig op de
boekhouding
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
13
Efficiëntie en economisch gebruik van middelen
- Bv: de Fie-lijst- Bv: herstelling boormachines- Bv: onderdelen naar werf
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
14
Bescherming van activa
- Onderhoud machines- Correcte verzekering- Fysische beveiliging- Zorgvuldig inventariseren- Gebruik dagboeken beperken
- Bv: afgeschreven activa uitboekingen
interne controle 15
Bescherming van activa – oefening – case 1
Computer op afschrijvingstabel
Aanschafwaarde 1.800
Gecumuleerde afschrijving (-) 1.800
Residuwaarde (volledig afgeschreven) 0
Uitboeking laat geen spoor / hoe beveiligen
tegen verdwijnen van computer ?
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
16
Voorkomen van fraude en vergissingen- Screening personeel- Functiescheiding- Back ups- Vooraf genummerde documenten
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
17
Maatregelen IC
- Preventief- Repressief- Corrigerend
- Controlebewaking : permanent / discontinu
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
18
Beperkingen aan IC
- Beperkingen: - Technisch (ict)- Menselijk (beoordeling, onzorgvuldigheid)- Economisch (kosten-baten)- Samenwerking functies- Eénmalige transacties
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
19
Controlemaatregelen
Functiescheiding (opm. kleine onderneming)
(cfr best practice oefening) Autoriserend/beschikkend Bewarend Registrerend Controlerend
Budget
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
20
Controlemaatregelen
Gebruik geschikte documenten/formulieren Beveiligen van activa - beveiligen van
informatie
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
21
Tools voor interne controle
Auditmiddelen Inventaris – fysieke telling Externe confirmaties Beoordelen van boeken / stukken Observaties Meldingen medewerkers Rekenkundig nazicht Analytisch nazicht
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
22
Tools voor interne controle
Balanced scorecard (BSC) meetinstrument van effectiviteit KPI’s Voor- en nadelen van BSC
Checklists (pag 13)
( bv: vragenlijsten aankoopcyclus/verkoopcyclus)
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
23
Best Practice - cases
Case 1
vorderingen confirmaties => € 80.000
oude leveranciersschulden => € 200.000
btw aangifte (uitvoer)
creditnota’s (kleinere bedragen)
onkostennota’s (hoger)
dubbele betaling
Vraag: Oplijsten van problemen / definiëren / te nemen maatregelen?
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
24
Enkele antwoorden Probleem:functiescheiding / cultuur / procedures Debiteuren => registreren/controleren/bewaren Tussentijdse confirmaties =>controleren Verwerking cheque => procedure/registreren Nazicht betalingen => autorisatie/verwerking 2de handtekening => autorisatie Onaangekondigde controle Afstemmen btw dagboeken Extern nazicht btw
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
25
Enkele antwoorden
Autorisatie CN beperken Goedkeuring/registreren/bewaren kostennota’s
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
26
Best Practice - cases
Case 2
De Heer Clever
Ervaring, kennis, vlotte beslisser……
Geef de tekortkomingen, motiveer en doe aanbevelingen
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
27
Bedrijvencycli - best practice
Aankoop Uitvoeren van bestelling Ontvangstgoederen Controlefactuur Controledoelstellingen/controleactiviteiten Uitvoering van betaling
Veel voorkomende fouten / risico’s
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
28
Bedrijvencycli
Voorraad (voorbeelden van controleactiviteiten)
Verkoop Risico’s Verloop proces controledoelstellingen
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
29
Bedrijvencycli
Personeel Geldcyclus
Controledoelstellingen Risico’s
Productie
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
30
COSO
The Committee of Sponsoring Organisations of the Treadway Commission (1992)
Model gericht op interne controle Internationale erkenning COSO II Enterprise Risk Management
Framework (ERM) het gehele interne beheersingssysteem
Zie voorbeeld gebruik Vl Gem.(pag 29)
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
31
COSO – COSO ERM
Relatie van afdeling/eenheid met Doelstelling (3)+(1)
Efficiënte en effectieve bedrijfshandelingen (operations) Betrouwbare financiële staten (financial reporting) Naleven wettelijke regelgeving (compliance)
ERM - (strategic)
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
32
COSO – COSO ERM Relatie van afdeling/eenheid met
Controlecomponenten (5)+(3) Monitoring Informatie en communicatie Controle activiteiten Risicobeheersing/inschatting Controleomgeving
ERM Event identification (indentificeren gebeurtenissen) Objective setting (vastleggen objectieven) Internal environment (interne omgeving)
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
33
Verantwoordelijkheid en corporate governance Corporate governance/deugdelijk bestuur
Goed en efficiënt een bedrijf leiden, CG regels betreffen bestuur en controle
België : Corporate Governance Code ( Code 2009) Beursgenoteerde bedrijven (verplicht) Maatschappelijk verantwoord ondernemen Remunaratie bestuur Relatie bestuur – aandeelhouders Comply-or-explain
Code Buysse (update 2009) Niet-beursgenoteerd (aanbevelingen)
EXTERNE CONTROLE
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
35
Introductie
Externe controle Onafhankelijke auditor Voor gebruikers van financiële staten Aangesteld door onderneming
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
36
Introductie
Externe controle - doelstelling
Het doel van een controle is de auditor in staat
stellen een oordeel tot uiting te brengen of de
financiële staten in alle van materieel belang
zijnde opzichten overeenstemt met het van
toepassing zijnde stelsel van financiële
verslaggeving
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
37
Introductie - verklarend
Auditor ( extern-accountant / bedrijfsrevisor) Oordeel ( opdracht) Financiële staten ( bestuursorgaan) Materieel belang (materialiteit) Stelsel van verslaggeving
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
38
Evolutie
Expectation gap van gebruikers Financiële staten Evolutie naar :
identificatie van risico’s houding bestuur scheiding van verantwoordelijkheden toepassing boekhoudregels
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
39
FINANCIELE STATEN
Controle van de jaarrekening (commissaris) Controle van de jaarrekening (auditor) Andere controle opdrachten (W.Venn.)
Inbreng in natura/ quasi inbreng Omzetting Ontbinding Fusie/splitsing
............................e.a. Andere opdrachten buiten W.Venn.
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
40
Externe controle / risico’s
Inherent risico Controlerisico Auditrisico Materialiteit Soorten controles
Volkomen
Volledig
Beperkte
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
41
AR = IR x CR x DR
AR = auditrisico (kans dat er materiële fouten in jaarrekening voorkomen na auditproces).
IR = inherent risico (ondernemingsactiviteit). CR = controlerisico (ICS als onvoldoende
beschouwd wordt, dan 100%.) DR = detectierisico (Bij de planning van de
audit uit het auditrisicomodel af te leiden).
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
42
Schematische voorstelling
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
43
Werkdocument
Blz 47 risicoprofiel & inzicht in onderneming
Controleomgeving Ethiek management/ HR /
Risicoinschatting Informatica Proces bij opstellen financiële staten Opvolging Veranderingen Conclusie G/M/S
Blz 53 materialiteit
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
44
Werkdocument
Blz 53 materialiteit (ISA 320) Algeheel Uitvoering (volgens risicoprofiel) Andere Herziening (aanpassing risicoprofiel …) Wie zijn gebruikers Inwinnen informatie
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
45
Verloop van controle
Acceptatie (kennis/onafhankelijkheid/risico…) Inzicht Bepalen van controlewerkzaamheden
Proceduretesten Substantieve testen Bijkomende controlewerkzaamheden
Oordeel (conform werkdossier) Opvolging
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
46
Controledoelstellingen
Validiteit Volledigheid Eigendom Waardering Classificatie Cut-off Accuraatheid Publicatie
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
47
Controledoelstellingen
Gevolgen voor de controlewerkzaamheden Proceduretesten Substantieve testen Bijkomende werken
Telling Confirmaties Analyse van rekeningen Vergelijking saldi met operationele gegevens Afstemming met documenten van derden Interviews / checklists
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
48
Controlewerkzaamheden op financiële staat Blz 63-Inschatting risico’s
Inherente Organisatie/leiding Opstellen financiële staat Sector Wetgevend en regulerend
Interne risico’s Overzicht met risiconiveau
Inleiding interne en externe controle IAB stage 2012
49
Checklist aankoopcyclus Blz 70
Inherente Interne risico’s Overzicht met risiconiveau