Imtechnology 2010-12
-
Upload
john-van-gemert -
Category
Documents
-
view
215 -
download
0
description
Transcript of Imtechnology 2010-12
AAN DE AMSTERDAMSE
GRACHTEN
V I S I E O P T E C H N O L O G I E
EEN VIRTUELE
KOFFIEAUTOMAAT
IS GOUD WAARD
DUURZAME
TECHNOLOGIE
BEREIKT POTENTIEEL
IN 2050
M A G A Z I N E V A N I M T E C H , D E C E M B E R 2 0 1 0
G E R T J A N M E E U W S , M A N A G I N G P A R T N E R P L A N T L A B :
‘Sla is bij ons hartstikke gelukkig’
#27
3Imtechnology Imtechnology2
Colofon
Imtechnology is een uitgave
van Imtech NV
Technisch dienstverlener Imtech (circa 25.000
medewerkers, opbrengsten circa 4,5 miljard
euro, met 450 vestigingen in Europa en met
een mondiaal netwerk van 70 maritieme
vestigingen) staat voor integratie van
innovatieve technologieën (de combinatie van
elektrotechniek, ICT en werktuigbouw) en
samenwerking van gedreven mensen met visie.
Imtech bundelt innovatief vermogen, gedreven
professionals en ambitieuze opdrachtgevers.
Mensen die geboeid zijn door de meerwaarde
van technologie. Die ervan overtuigd zijn dat
technologie businessprocessen kan veranderen,
toegevoegde waarde kan bieden. Imtech
biedt totaaloplossingen die leiden tot betere
bedrijfsprocessen, tot een hogere omzet en
meer rendement van opdrachtgevers én van de
klanten die zij op hun beurt bedienen. Maar
Imtech biedt ook oplossingen voor belangrijke
maatschappelijke vraagstukken als energie,
milieu, water, fijnstof, mobiliteit en veiligheid.
Redactiecommissie Annet Boers, Elsbeth
Goedbloed, Hanco Hazenboom, Pieter
Koenders, Miriam Lagerwaard, Elise Pattiwael,
Esther Ouwens Nagell
Samenstelling en redactionele productie
De Nieuwe Lijn, Rotterdam
Eindredactie Pieter Koenders, Anke van
Houten, Trudy van Dijk
Vormgeving De Zaak Launspach, Rotterdam
Fotografie Peter Arno Broer, iStock, Maarten
Laupman
Drukkerij Drukkerij Van As
Verspreiding Perfect DM Services
Redactieadres
Imtech N.V.
Corporate Communications
T.a.v. drs. P.J.A. Koenders
Postbus 399, 2800 AJ Gouda
telefoon +31 182 54 35 28
e-mail [email protected]
Oplage
10.000 exemplaren
www.imtech.eu
04
16
Groente en fruit dat gestapeld geteeld
wordt zonder zonlicht en met een
minimum hoeveelheid water. Het revolu-
tionaire teeltconcept van PlantLab maakt
het mogelijk overal ter wereld local for
local te telen: ‘Tekorten en overschotten
behoren definitief tot het verleden.’
‘Hoewel de ontwikkeling van energie-
technologie razendsnel gaat, is duurzame
energie procentueel nog maar een heel
klein deel van het volledige energie-
verbruik’, zegt Gert Jan Kramer van
Shell Global Solutions. ‘Het duurt zeker
nog tot 2050 tot duurzame energie op
dezelfde schaal beschikbaar is als fossiele
energie nu.’
‘Social software is een onmisbare schakel
in het dagelijkse leven geworden.’ Intel-
ligente programma’s waarmee je gebruik
kunt maken van internet, e-mail, Face-
book, LinkedIn en Twitter én tegelijkertijd
je eigen internetomgeving kunt inrichten
met gepersonaliseerde applicaties. IBM
heeft een opvallende visie.
20 EN VERDER
10 Aan de Amsterdamse grachten
14 Elk evenement zijn eigen kleur / Eerste elektrische bestelbussen / Imtech houdt NS veilig op
de rails
15 Maintenance in hoogste toren van Spanje / Dynamisch snelheidsadvies in je eigen auto /
Grip op prijs dankzij flexibele gasopslag
18 Sport was nog nooit zo duurzaam
INHOUD
Imtech
hoofdsponsor
Delftse
ontvangstweek
OWee
Delftse studenten zijn de potentiële
Imtechers van de toekomst. Reden
voor Imtech om op te treden als
hoofdsponsor van de Delftse OWee:
de ontvangstweek voor de ruim 2.500
eerstejaarsstudenten die jaarlijks in Delft
een studie beginnen. Imtech werkt al
jaren intensief met de TU Delft samen
aan diverse innovatieve technische
ontwikkelingen.
Maar de samenwerking gaat ver-
der. Zo reikt het Imtech UfD Fonds
elk jaar vijf ImtechGrants uit (van
2.000 euro per stuk) voor de beste
bacheloreindverslagen.
Ook zijn Imtech en TU Delft beide
betrokken in theGROUNDS: de proef-
tuin van Amsterdam Airport Schiphol
waar bedrijven en kennisinstellingen
gezamenlijk innovatieve toepassin-
gen ontwikkelen voor een duurzame
luchtvaart. Daarnaast werken beide
organisaties samen in het ICOS
Cleantech Fund II, een fonds dat veelbe-
lovende initiatieven op het gebied van
energie, milieu, recycling en water tot
ontwikkeling brengt.
Groeistrategie 2015:
ambitie!
Onlangs presenteerde Imtech tijdens de Imtech Capital Markets Day 2010 haar groeistrategie voor de
periode 2011 - 2015. De bottom line van deze strategische update is dat we uitgaan van een opbreng-
stenniveau van 8 miljard euro bij een operationele EBITA-marge die uitkomt tussen 6% en 7%. De
groei zal ongeveer fiftyfifty verdeeld zijn over autonome groei en acquisities.
In 2009 zijn onze opbrengsten gestegen naar ruim 4,3 miljard euro bij een operationele EBITA-marge
van 5,8%. Een ambitieuze bijstelling van de strategie vinden we noodzakelijk omdat we op relatief
korte termijn onze doelen voor 2012 (opbrengsten 5 miljard euro bij een operationele EBITA-marge van
6%) zullen bereiken. Het is immers niet de gewoonte van Imtech om op haar lauweren te rusten.
Imtech levert haar klanten steeds meer toegevoegde waarde omdat we de lifecycle-benadering
omarmd hebben. Deze aanpak zullen we verder versterken. We zetten daarnaast in op substantiële
versterking van onze posities in de Europese landen waar we nu al actief zijn en gaan ons – afhankelijk
van concrete acquisitiemogelijkheden – ook richten op voor Imtech nieuwe landen als Denemarken,
Frankrijk, (Noord-) Italië, Turkije, nieuwe landen in Oost-Europa en de Baltische staten. Bovendien zullen
we consequent werken aan het verstevigen van onze sterke posities op de Europese ICT-markt en de
wereldwijde maritieme markt. Key customers die ons vragen onze dienstverlening internationaal aan te
bieden, zullen we volgen naar de landen waar die opdrachtgevers actief zijn.
De markt van energy & environment is een onbetwiste groeimarkt waar al 25% van onze opbrengsten
vandaan komen. We zullen ons de komende jaren op die markt verder versterken. Daarnaast focus-
sen we op technologische gebieden waar we over heel specifieke kennis beschikken en waar we extra
groei willen realiseren – datacenters, (afval)waterbehandeling en care & cure. Daarnaast zien we ook
prima mogelijkheden voor groei in de mondiale markt van verkeerstechnologie en in bepaalde interna-
tionale ICT-niches.
Om dit alles financieel mogelijk te maken hebben we een gesyndiceerde bankfaciliteit van 700 miljoen
euro afgesloten met een looptijd tot november 2015. Daarnaast wenst Imtech zich nog meer dan nu
te ontwikkelen tot employer of choice. Immers zonder de beste mensen is onze ambitieuze groeistrate-
gie niet mogelijk. Samen met onze klanten, leveranciers en medewerkers streven we – op z’n Imtech’s
– naar Shared Success!
Dr. Ir. René van der Bruggen
Voorzitter Raad van Bestuur Imtech N.V.
5Imtechnology Imtechnology4
Op een duurzame manier groente en fruit telen, zonder het gebruik van grote stukken landbouwgrond of traditionele
kassen? PlantLab uit Den Bosch heeft een revolutionair teeltconcept bedacht waarbij gewassen in gestapelde lagen in
hightech gesloten teeltruimten worden gekweekt. ‘Wij creëren een Plant Paradise’, zegt Gertjan Meeuws, managing
partner bij PlantLab.
Gertjan Meeuws, managing partner PlantLab
G E R T J A N M E E U W S , M A N A G I N G P A R T N E R P L A N T L A B :
‘ Sla is bij ons hartstikke gelukkig’
7Imtechnology Imtechnology6
De basis voor PlantLab werd
al in 1989 gelegd. Gertjan
Meeuws, afgestudeerd aan
de hogere tuinbouwschool,
ontwikkelde het concept
stap voor stap verder met
John van Gemert en Marcel Kers, die dezelfde
studie op hun naam hadden staan. In 2009
voegde hts’er Leon van Duijn zich bij het team.
De vier ingenieurs hebben binnen PlantLab
elk hun eigen specialisme, waarbij Meeuws
plantfysiologie combineert met marketing
en pr. ‘Zo’n twintig jaar geleden begonnen
we onderzoek te doen naar groeicycli bij de
teelt van gewassen’, vertelt hij. ‘Aan de hand
van het registreren van talloze meetgegevens
waaronder versgewicht, drogestofgewicht,
ontwikkelingssnelheid en hoeveelheid geoogst
product, ontwikkelden we in de jaren negen-
tig wiskundige predictiemodellen. Door die
modellen te combineren met economische
rekenmodules is het mogelijk de groei en oogst
van gewassen te regisseren. Hieruit is PlantLab
ontstaan. Onze doelstelling: een gebouw ont-
wikkelen waarin we de potentie van de natuur
optimaal kunnen benutten.’ PlantLab bouwde
in 2006 het eerste prototype van een gesloten
teeltruimte.
MEERLAGENTEELT
Het nieuwe teeltconcept van PlantLab kreeg
in juni van dit jaar volop aandacht toen de
minister van Landbouw, Natuur en Voedsel-
kwaliteit het Center for Growing Concepts
opende op het terrein van de Hogeschool HAS
Den Bosch. Meeuws: ‘In deze R&D-faciliteit
doen we samen met de hogeschool onder-
zoek naar de optimale groeiomstandigheden
voor gewassen in een afgesloten ruimte.’ Het
bijzondere aan het nieuwe teeltconcept is dat
voor het kweken van groenten, fruit, bloemen
en planten geen daglicht nodig blijkt te zijn en
dat de hightech gesloten teeltruimten op elke
willekeurige locatie gebouwd kunnen worden.
Meeuws legt uit hoe het concept van PlantLab
in elkaar steekt: ‘In onze kwekerijen zijn de
gewassen in verschillende lagen boven elkaar
gestapeld, de zogenoemde meerlagenteelt.
Boven elke laag hangt energiezuinige led-ver-
lichting in de kleuren blauw, rood en verrood
(een kleur tussen rood en infrarood). Dat zijn
precies de kleuren die planten nodig hebben
voor hun fotosynthese. Behalve de verlichting
reguleren we de omgevingstemperatuur, de
worteltemperatuur, de CO2, de luchtbeweging,
de bemesting en het water. We stemmen het
klimaat exact af op de wensen van de plant.’
Voor PlantLab is dit een logische stap in de
ontwikkeling van de tuinbouw. ‘Ongeveer een
eeuw geleden gingen de gewassen van buiten
naar een meer beschermde omgeving van de
kas. Nu voeren we die bescherming verder op
met behulp van technologie’, zegt Meeuws.
Dit wordt ook wel landbouw 3.0 genoemd.
PLANT-ID
Volgens de plantfysioloog wordt in de huidige
tuinbouw maximaal 9% van de groeipotentie
van een plant benut. ‘Dat is ook niet zo gek,
want het groeiklimaat in een kas is zelden
optimaal. De invloed van de buitenomstan-
digheden is enorm. Denk bijvoorbeeld aan
het wisselende weer, dag- en nachtritmes
en seizoensinvloeden. Met onze technieken
kunnen we de prestaties van een gewas
verhogen naar een veelvoud van de huidige
kasproducties. In ons type kwekerij, de Plant
Production Unit, creëren we het hele jaar door
de ideale groeiomstandigheden. Wij noemen
Innovatief en duurzaam reinigen met
Electro Activated Water
Het reinigen van procestechnologie in de levensmiddelenindustrie vergt vaak onnoemelijk veel
water, energie en chemicaliën. Om daar iets aan te doen, is Imtech een samenwerking aangegaan
met het Britse bedrijf EWL. Samen brengen zij een revolutionair proces op de markt dat producen-
ten in staat stelt te voldoen aan de moderne eisen op het gebied van duurzaamheid. Met de Electro
Activated Water-technologie is het mogelijk te reinigen zonder gebruik van chemicaliën. In een spe-
ciale elektrochemische reactor wordt water met kleine hoeveelhedennatuurlijke minerale zouten aan
een hoogelektrisch veld blootgesteld. Dit verandert het water in een milieuvriendelijk ontsmettings-
middel. Meer info: www.imtech.eu/foodandfeed
‘ Alles in de natuur is wiskunde’
‘Landbouw 3.0’
T A C O V A N S O M E R E N , A U T E U R A G R O F O O D :
‘ Duurzaam ondernemen in Agro Food sector is
lastig maar het loont’
‘Duurzame ontwikkeling is een immense uitdaging in de hedendaagse agro-food sector’, zeggen Taco van Some-
ren die onlangs samen met André Nijhof het boek Triple P Business Development in the Dutch Agro Food Sector
schreef. Hij legt uit: ‘Duurzame ontwikkeling vraagt aandacht voor de rol van landbouw en veeteelt in wereld-
wijde vraagstukken zoals opwarming van de aarde, dierenwelzijn en beschikbaarheid van goed voedsel. Maar ook
dichter bij huis speelt duurzame ontwikkeling een belangrijke rol. Bijvoorbeeld als het gaat om de vraag hoe we
de Nederlandse landbouw en veeteelt kunnen behouden op een wijze die voor de langere termijn economisch
en ecologisch rendabel is. Wij hebben in ons boek negen vernieuwingen onderzocht, zoals eierproductie op een
duurzame grondslag en de initiatie van een industrieel biopark in Terneuzen. Opvallend is dat de betrokken onder-
nemers tegen vele obstakels aanlopen. Het is niet alleen bestaande regelgeving, maar ook politieke onwil om snel
regelgeving aan te passen en radicale vernieuwing te ondersteunen. Ook blijkt het lastig Triple P in het business
model van een onderneming te verankeren. Toch loont het om duurzaam te ondernemen, omdat op deze manier
nieuwe marktsegmenten ontstaan met een evenwichtige verhouding tussen people, profit en planet. Op deze
wijze voldoet de ondernemer aan de eisen van allerlei belanghebbenden en is een nieuwe basis voor duurzame
winst gelegd. Concreet levert dit op termijn additionele omzet, vaak lagere kosten, hogere winstmarge en een
goed vooruitstrevend imago op.’
dat Plant Paradise.’ Een groot verschil met
de traditionele teelt in kassen is dat PlantLab
het teeltproces op een andere manier bena-
dert. ‘Alles in de natuur is wiskunde’, meent
Meeuws. ‘Wij bestuderen de basis van het
plantproces en beschouwen naast licht het
transportsysteem in de plant, de interne micro-
logistiek, als de belangrijke verbeterfactor.
Die zorgt namelijk voor transport van water,
voedingsstoffen en suikers in een plant. Een
haperende micrologistiek betekent een lagere
productie, dus halen wij onze grootste winst
uit het verfijnen van die micrologistiek.’ Hij ver-
telt dat PlantLab voor elk gewas een plant-ID
ontwikkelt, een blauwdruk waarin de optimale
groeiomstandigheden zijn vastgelegd. ‘In onze
R&D-ruimtes vragen we in feite aan de plant
in welk klimaat hij zich het prettigst voelt. We
kunnen een gewas tegelijkertijd aan 56 combi-
naties van omgevingsfactoren onderwerpen en
zoeken naar de optimale mix. Zo ontstaat een
plant-ID waarmee gewassen op grote schaal
geproduceerd kunnen worden.’
GELUKKIGE SLA
Het nieuwe teeltconcept van PlantLab is duur-
zaamheid in de overtreffende trap. Behalve het
gebruik van energiezuinige leds valt het lage
waterverbruik op. De Plant Production Units
verbruiken 90% minder water in vergelijking
tot de traditionele tuinbouw. Meeuws: ‘Dat
is uniek. Het enige water dat wij verliezen,
wordt vastgelegd in het gewas zelf. Water dat
verdampt, vangen we op met een luchtbehan-
delingsysteem en hergebruiken we.’
Ander opvallend detail is dat PlantLab sinds
de start van de eerste klimaatkamer in 2006
naar eigen zeggen niet één keer last heeft
Kennis delen in de
diervoederindustrie
Energie- en milieuvraagstukken en
een veranderende markt nopen de
Nederlandse diervoederindustrie tot het
bedenken van innovatieve oplossingen.
Imtech heeft samen met partners
Vitelia, Dinnissen Proces Technology,
Knowhouse en HAS Den Bosch het
initiatief genomen om te komen tot
een unieke ontwikkelfaciliteit voor de
diervoederindustrie: het Feed Design
Lab. Deze ‘levende’ proeffabriek maakt
het mogelijk te ontwikkelen, leren en
innoveren op het gebied van nieuwe
voersoorten. Hierbij wordt gebruikt
gemaakt van nieuwe grondstoffen,
technologieën en recepturen. Om de
nieuwe samenwerking in Feed Design
verder te versterken, ontwikkelde Imtech
onlangs ook een digitale gemeenschap: de
kennisportal Digital Feed Design Lab. Meer
info: [email protected].
9Imtechnology Imtechnology8
gehad van ziekten en plagen zoals bladluis
of schimmelinfecties. ‘Hoe dat komt, kunnen
we niet verklaren’, zegt Meeuws. ‘Pesticiden
gebruiken we niet. De gewassen staan in een
afgesloten, gecontroleerde omgeving, maar
dan nog gaat de deur meerdere keren per dag
open. We kunnen hieruit wel afleiden dat onze
producten 100% gezond zijn.’ Hij legt uit dat
gezonde planten van nature afweerstoffen
produceren, waardoor ze niet aantrekkelijk
zijn voor parasieten. ‘In onze klimaatkamers
hebben de planten het blijkbaar naar hun zin.
De consument zal misschien aan het idee van
een met leds verlichte ruimte moeten wennen,
maar een gewas als sla is bij ons hartstikke
gelukkig.’
INNOVATIEVE KWEKERIJEN
Meeuws benadrukt de maatschappelijke bij-
drage die het nieuwe teeltconcept kan leveren.
‘In de hightech gesloten teeltruimten realiseren
we een efficiënt en hoog productieniveau met
een exact voorspelbaar oogstmoment. We
stemmen vraag en aanbod optimaal op elkaar
af, zodat tekorten in de winter of overschot-
ten in de zomer tot het verleden behoren.
Het is ongelofelijk hoeveel kostbaar voedsel
in de keten van producent naar consument
gewoon wordt weggegooid. In tegenstel-
ling tot de traditionele kassenbouw kunnen
we onze Plant Production Units op elke wil-
lekeurige locatie bouwen en op een zeer klein
grondoppervlakte.’ Hij illustreert: ‘In Den Bosch
is een unit van veertien teeltlagen op een
oppervlakte van 100 bij 100 meter voldoende
om elke dag 140.000 mensen van 200 gram
verse producten te voorzien.’ Deze footloose
productie van gewassen betekent het einde
van lange, milieuonvriendelijke transporten.
Volgens PlantLab zullen overal ter wereld
innovatieve kwekerijen ontstaan, die zelfs een
oplossing kunnen bieden voor het wereldwijde
voedselprobleem. Meeuws legt uit: ‘De Plant
Production Units kunnen middenin de stad
en ook ondergronds worden gebouwd. We
kunnen local for local produceren, op plaat-
sen waar dat nu niet mogelijk is vanwege het
klimaat, ruimtegebrek of watertekort. Dus bij-
voorbeeld ook in Afrika. Wij spelen zo in op de
oproep van de FAO (de Voedsel- en Landbouw-
organisatie van de Verenigde Naties) om meer
technologie in te zetten voor het optimaliseren
van de wereldwijde voedselproductie.’
MARKTINTERESSE
Over belangstelling vanuit de markt hebben
de ingenieurs van PlantLab niet te klagen.
Sinds de opening van het Center for Growing
Concepts hebben al meer dan honderd geïn-
teresseerden uit binnen- en buitenland de
R&D-faciliteit bezocht. Tuinders, veredelaars
en zaadtechnologen, maar ook investeerders
uit de retail- en vastgoedwereld. ‘In Amster-
dam staat bijvoorbeeld meer dan een miljoen
vierkante meter kantoorruimte leeg, waarvan
de eigenaren op zoek zijn naar een alterna-
tieve bestemming’, zegt Meeuws. Hij ziet de
hightech teeltruimten binnen een jaar in de
supermarkten opduiken. ‘We hebben al con-
tacten met supermarkten hierover. Omdat je de
teeltruimtes zo groot of zo klein kunt maken
als je wilt, kun je de producten rechtstreeks in
een unit in de supermarkt laten groeien. Sla
of tomaten worden dan ter plekke geplukt.
En uiteindelijk kun je zo’n unit ook in je eigen
keuken laten inbouwen, dat is pas local for
local.’
Contactpersoon bij Imtech:
Harrij Schmeitz,
Coördinator Food & Feed
Competence Center
tel. +31 620 30 30 92
e-mail: harrij.schmeitz@
imtech.nl
‘ Energiezuinig en 90% minder waterverbruik’
Green Factory:
initiatief voor
duurzame
voedselproductie
Het verduurzamen van ons voedsel
begint vaak bij het duurzamer maken
van het eindproduct. Denk aan boter
met minder vet of recyclebare verpak-
kingen. De echte uitdaging voor de
industrie is echter het verduurzamen van
het productieproces, zoals het produ-
ceren van levensmiddelen met minder
water en energie. Tegelijkertijd moet
het productieproces betaalbaar blijven.
Dit vraagt om een multidisciplinaire
aanpak, waarbij kennis van technologie
en productie maximaal worden gecom-
bineerd. Imtech nam het initiatief voor
het programma Green Factory, waarin zij
multidisciplinair samenwerkt om produ-
centen te ondersteunen bij het maken
van de stap naar de duurzame fabriek
van morgen. Uit de door Imtech uitge-
voerde Green Factory Survey blijkt dat
meer dan 90% van de levensmiddelenfa-
brikanten duurzaam ondernemen op de
agenda heeft staan of hier al aan werkt.
Meer info: www.imtech.eu/foodandfeed
J A N S M I T S , P R O D U C T S C H A P T U I N B O U W :
‘ Aardwarmte duurzame oplossing
voor de glastuinbouw’
‘De tuinbouwsector zit niet stil als het gaat om het terugdringen van de CO2-emissie en het verminderen van de
afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Met de rijksoverheid is het convenant Schone en Zuinige Agrosectoren
getekend en ondernemers investeren in duurzame gebouwen en installaties. Sinds 1990 is de CO2-emissie voor de
teelt met 23% gedaald en de energie-efficiënte met ruim 2,5% per jaar verbeterd. Ook het innovatie- en actie-
programma Kas als Energiebron draagt bij aan een duurzame glastuinbouw. Dit programma is in 2002 opgestart
door het Productschap Tuinbouw, het bedrijfsleven, LTO Glaskracht en het ministerie van Landbouw, Natuur en
Voedselkwaliteit. Ons streven voor 2020 is zoveel mogelijk energieneutraal te telen, duurzame warmte en energie
te leveren en 48% minder CO2-emissie. Een ambitieuze doelstelling, maar wel een haalbare. We doen gezamenlijk
onderzoek, voeren praktijkprojecten met ondernemers uit en werken samen aan technische innovaties. Een duur-
zame oplossing met veel potentie is de toepassing van aardwarmte. Uit een haalbaarheidsstudie is gebleken dat
aardwarmte in de glastuinbouw het aardgasverbruik met ruim tien procent kan verminderen. Inmiddels zijn drie
projecten met aardwarmte succesvol afgerond bij een vleestomatenbedrijf in Bleiswijk, in Berkel en Rodenrijs en bij
een potplantenkwekerij in Pijnacker, die een deel van de warmte ook aan een zwembad levert. Momenteel lopen
er twee nieuwe projecten. Onder glastuinders is veel belangstelling voor deze duurzame innovatie. De overheid
biedt diverse regelingen om het gebruik van aardwarmte verder te brengen.'
Samenwerking PlantLab en Imtech
De nieuwe, duurzame methode van het produceren van groenten, fruit, bloemen en planten in hightech gesloten teeltruimten zal leiden tot het ontstaan van
innovatieve MVO-kwekerijen. Op elke willekeurige locatie is het straks mogelijk gewassen efficiënt en duurzaam te produceren. PlantLab en Imtech werken
nauw samen aan de hightech MVO-wekerij van de toekomst. In conceptstudies hebben zij drie basisvormen ontwikkeld: een Plant Production Unit in gebou-
wen, een modulaire R&D-unit in speciale containers en een Fresh Garden Mall in binnensteden. Imtech neemt de volledige duurzame technische implementatie
voor haar rekening, terwijl PlantLab als initiator en ontwikkelpartij optreedt.
11 12Imtechnology Imtechnology Imtechnology10
Jaarlijks bezoeken zo’n 9,5 miljoen toeristen onze hoofdstad. Naast
een bezoek aan het Rijksmuseum voor een blik op de Nachtwacht
en een boottocht door de grachten hoort daar voor velen een
nachtelijke wandeling door de mooi verlichte binnenstad en over
de wallen bij.
De gemeente Amsterdam doet er alles aan om de stad ’s avonds optimaal
te verlichten. Elke avond branden er 140.000 straatlantaarns en worden
meer dan 300 monumentale bruggen en gebouwen in de stad verlicht. Dat
gebeurt niet alleen vanwege de sfeer. Openbare verlichting in een stad als
Amsterdam levert ook een grote bijdrage aan de sociale veiligheid en de ver-
keersveiligheid voor voetgangers, fietsers en het gemotoriseerde verkeer.
De gemeente stelt dan ook hoge eisen aan de kwaliteitsnormen die gelden
ten aanzien van het verlichtingsniveau, de soorten lampen, het onderhoud,
duurzaamheid en terugdringen van energieverbruik. Voor elk type wijk in
de stad is beleid vastgelegd over de vormgeving van standaardmasten en
-armatuur. Hiermee wordt ingespeeld op de architectonische en steden-
bouwkundige verscheidenheid die Amsterdam rijk is.
De gemeente maakt bovendien werk van het vergroenen van haar verlich-
tingsbeleid. Naast de inkoop van 'groene' elektriciteit innoveert Amsterdam
met ‘groene’ straatverlichting, zoals het statisch (op vaste tijden) en dyna-
misch (afgestemd op het weer of bijvoorbeeld de verkeerssituatie) dimmen
van de straatlantaarns en natuurvriendelijke ledverlichting in parken.
Imtech verzorgt ongeveer tweederde van de straat- en verkeerslichtinfra-
structuur in Amsterdam met preventief en correctief onderhoud. Imtech gaat
daarbij uit van een lifecycle-benadering waarbij de totale levensduurkosten
als uitgangspunt worden genomen.
Dit total-cost-of-ownership concept zorgt voor een goede performance en
voor aanzienlijke kostenbesparingen. Openbare verlichting is in de meeste
steden de grootste kostenpost op de gemeentelijke energienota. Straatlan-
taarns slurpen al snel de helft op van het totale energieverbruik. Alle reden
dus om te kijken waar bespaard kan worden.
Ook bij de vergroening van de stadsverlichting speelt Imtech een belangrijke
rol. Imtech heeft een 50% aandeel in Innolumnis, een bedrijf dat is gespeci-
aliseerd in duurzame LED-verlichting voor de openbare ruimte.
15Imtechnology Imtechnology Imtechnology13 14
Als het donker wordt gaat het aan en als het licht wordt gaat het weer uit. Als burger sta je er niet zo bij stil, maar straat-
verlichting heeft een belangrijke functie op het gebied van verkeersveiligheid en veiligheid op straat. Verlichting moet dus
altijd werken. Imtech verzorgt ongeveer tweederde van de straat- en verkeerslichtinfrastructuur in Amsterdam en is actief
met nieuwe (duurzame) initiatieven en preventief en correctief onderhoud.
Aan de Amsterdamse grachten
TECHNEWS
Imtech houdt NS
veilig op de rails
Het Nederlandse spoornet wordt intensief
gebruikt: per dag reizen maar liefst
1,2 miljoen mensen met de trein. De ver-
wachting is dat het gebruik van het spoor
de komende jaren nog verder zal toenemen.
Imtech ontving onlangs van spoorbeheerder
ProRail opdrachten ter waarde van tientallen
miljoenen voor uitbreiding en verbetering van
de beveiligingstechnologie op het Nederlandse
spoor. Een van de orders betreft de aansluiting
van de bestaande Veluwelijn (het tracé Amers-
foort-Zwolle) op de nieuwe Hanzelijn en de
RijnGouwelijn Oost. De Hanzelijn is een nieuwe
spoorverbinding van vijftig kilometer tussen de
Randstad en het noorden van Nederland. Per
dag worden 32.000 reizigers verwacht. Imtech
is verantwoordelijk voor de complete beveili-
gingstechnologie, vanaf de engineering tot de
volledige implementatie en inbedrijfstelling.
Ook neemt Imtech de beveiligingstechnologie
van de RijnGouwelijn Oost voor haar rekening.
Deze spoorverbinding loopt van Gouda naar
Leiden, waar een nieuwe generatie lightrail-
treinen gaat rijden. Daarnaast heeft Imtech
met ProRail een vijfjarig onderhoudscontract
afgesloten voor alle technische oplossingen in
de vijf tunnels van de Betuweroute. Hieronder
valt onder meer de hightech branddetectie- en
brandblustechnologie. Imtech voldoet aan de
eisen van het vierde niveau van de CO2-pres-
tatieladder van ProRail en ontving onlangs van
KIWA het ‘CO2 bewust certificaat’.
Maintenance in
hoogste toren van
Spanje
'Torre de Cristal' is niet alleen een van de
grootste kantoorgebouwen in Madrid. Het
is met een indrukwekkende lengte van 250
meter ook nog eens de hoogste toren van
Spanje. Het pand heeft in totaal 52 verdiepin-
gen, waarvan er vijf voor de technologie zijn
bestemd en er zes dienst doen als parkeerga-
rage met in totaal 1.200 plekken. Imtech sloot
onlangs een meerjarig contract af voor het
multidisciplinair onderhoud in de Torre de Cris-
tal; het contract geldt zowel voor de techniek
als de kantoorruimten en de parkeergarage.
Imtech is verantwoordelijk voor alle facetten
van het preventieve onderhoud. Daaronder valt
het technisch onderhoud aan alle technische
voorzieningen, maar bijvoorbeeld ook het
invoeren van slimme oplossingen om energie
te besparen, de ‘handyman’ service and 24/7
technische ondersteuning. Imtech levert in
Spanje met haar diensten nagenoeg landelijke
dekking in zowel de profit als non-profit sector.
Andere nieuwe meerjarige multidisciplinaire
onderhoudsorders zijn onder meer verkregen
voor 637 kantoren en diverse datacenters van
telecombedrijf Telefónica, tientallen zorgcen-
tra in de regio Andalusië, het winkelcentrum
'Màgic' (115.000m!) in Barcelona, het gebouw
van het Regionale Ministerie van Extremadura
in Merida en de 23 gebouwen van de Baski-
sche Politie.
Eerste elektrische
bestelbussen
Duurzaam, zuinig en geluidloos. De Vito E-Cell
verschilt aan de buitenkant niet van de conven-
tionele Mercedes Vito. Maar wie de motorkap
opent, ziet in plaats van een gewone motor
een zuiver op lithium-ion batterijen aangedre-
ven elektromotor. De groene bestelbus is de
eerste in een fabriek geproduceerde emissie-
vrije bestelbus ter wereld. De Vito E-CELL rijdt
maximaal 80 km/h en zet geen lange afstands-
records neer, hij is dan ook bedoeld voor
gebruik in de stad. Te koop is de duurzame
bestelbus nog niet, maar ze gaan al wel de
weg op. Mercedes Benz vroeg Imtech (Imtech
Deutschland) om de komende vier jaar drie van
de bussen ‘real time’ te testen. Niet in een vei-
lige testomgeving, maar gewoon op de weg.
Daarnaast zijn er binnen een leasecontract
100 bussen geleverd aan twaalf vlootope-
ratoren in Berlijn en Stuttgart. Voor 2011 is
een productie van nog eens 2000 exemplaren
gepland. Imtech adviseert ook Nederlandse
gemeentes over hoe zij om kunnen gaan met
de toenemende vraag naar elektrisch rijden.
Inmiddels zijn diverse plannen voor onder
meer oplaadpunten uitgewerkt. Ook wordt de
mogelijkheid onderzocht of elektrische auto’s
passen in het eigen wagenpark van Imtech.
Overstappen op elektrisch rijden zou een
besparing van meer dan de helft van de CO2-
uitstoot opleveren.
Dynamisch
snelheidsadvies in je
eigen auto
Een bericht op het scherm in je auto geeft aan
dat je je snelheid moet verlagen naar 60 km/h.
Doordat je het advies opvolgt, heb je bij de
drie kruispunten die volgen steeds groen licht.
Toekomstmuziek? Op een deel van de ring
van Eindhoven is het al ingevoerd. Het project
Odysa-in-car (optimalisatie door dynamische
snelheidsadvisering) is tot stand gekomen door
samenwerking tussen de gemeente Eindhoven,
het samenwerkingsverband regio Eindhoven,
technolution, DTV en Imtech (Peek Traffic). Het
project is bedoeld om de doorstroming van het
doorgaande verkeer te verbeteren en aan te
tonen dat het technisch maakbaar en realiseer-
baar is om een dynamisch snelheidsadvies in
de auto te geven. Dynamische snelheden wor-
den op steeds meer plekken binnen en buiten
Europa ingevoerd. Zo geldt bijvoorbeeld op de
zogenoemde ‘ruit van Rotterdam’, die bestaat
uit de snelwegen A13, A20, A16 en A15, sinds
kort een dynamische maximumsnelheid. Imtech
leverde de nieuwe software en bracht de
benodigde technologie aan. Op de snelwegen
rond Birmingham in Engeland zijn dynamische
snelheden al langer realiteit. Imtech bracht hier
in opdracht van de Highways Agency een high-
tech controlesysteem aan met aanduiding en
handhaving van de maximumsnelheid, inclusief
intelligent spitsstrookmanagement.
Grip op prijs dankzij
flexibele gasopslag
Als het om gas gaat, wordt Nederland steeds
afhankelijker van het buitenland. Dat betekent
dat energiemaatschappijen steeds minder grip
hebben op de prijs. Nuon heeft hier iets op
gevonden: de energiemaatschappij slaat gas
tijdelijk op in zoutcavernes in Epe. Zo kan de
energiemaatschappij flexibel inspelen op sei-
zoensschommelingen in vraag en aanbod van
gas en daarmee de leveringszekerheid voor
klanten vergroten. Nuon vroeg Imtech (Imtech
Nederland) onlangs de opslagcapaciteit te ver-
groten, waardoor ook ingespeeld kan worden
op dagelijkse schommelingen op de gasmarkt.
Om de opslagcapaciteit te vergroten, worden
aan de vier bestaande cavernes nog drie extra
opslagruimtes toegevoegd. Deze opslagholtes
liggen op twee tot drie kilometer van het com-
pressorstation. Voor de nieuwe compressoren
en toebehoren komt een nieuw compressor-
gebouw. De uitbreiding betekent voor Nuon
dat ze beter in kunnen spelen op dagelijkse
schommelingen van vraag en aanbod op de
gasmarkt.
Elk evenement zijn
eigen kleur
Rood, geel of liever groen? Het nieuw te
bouwen Stadion Lantern in Wroclaw, waar
tijdens het EK 2012 diverse groepswedstrijden
gespeeld worden, is dankzij unieke belichtings-
technologie een ware kameleon. Het gebouw
dat oogt als een Chinese lampion krijgt een
semi-transparante glazen pui gecoat met Tef-
lon die met stalen ringen aan de constructie
wordt bevestigd. Daardoor oogt de kolos licht
en transparant en blijven de buitenmuren
goed zichtbaar. Dat is belangrijk want dank-
zij speciale belichtingstechnieken kunnen de
buitenmuren van het stadion, dat na het EK
voor verschillende evenementen gebruikt gaat
worden, per evenement van kleur veranderen.
Imtech (Imtech Polska) verzorgt alle technische
oplossingen in het stadion dat een capaciteit
van bijna 44.000 zitplaatsen heeft: energie-
voorzieningen, klimaatbeheersing, ventilatie,
verwarming, brandveiligheid, de complete
stroomvoorziening (hoog-, midden- en laag-
spanning), alle elektrotechnische oplossingen,
de hightech meet- en regeltechnologie en de
volledige ICT-infrastructuur. Eerder ontving
Imtech al orders voor een groot deel van de
techniek in twee andere stadions voor het EK
2012: het Poolse Nationale Stadion in
Warschau, waar de openingswedstrijd plaats-
vindt, en de PGE Baltic Arena in Gdansk.
17Imtechnology Imtechnology16
Gert Jan Kramer is al ruim
twintig jaar verbonden
aan Shell Amsterdam,
waar hij na zijn promotie
aan de Universiteit van
Leiden in 1988 aan de
slag gaat. In eerste instantie houdt hij zich
bezig met katalytische processen, maar rond
de eeuwwisseling stapt hij over naar het Shell/
Daimler-projectteam dat brandstofcellen en
motoren voor waterstofauto’s ontwikkelt. De
academische wereld speelt een belangrijke rol
in Kramers werk. Hij werkt in zijn beginjaren bij
Shell veel samen met de Universiteit van Eind-
hoven en wordt er in 1998 deeltijdhoogleraar
theoretische katalyse. Onlangs keerde hij terug
naar zijn oude studiestad Leiden waar hij in
juni benoemd werd tot hoogleraar Sustainable
Energy.
DUURZAME ENERGIE EN TRANSPORT
Kern van zijn huidige werk als manager Energy
Futures is de ontwikkeling van nieuwe duur-
zame vormen van energie en transport. ‘Het
doel is om de transport zo te organiseren dat
er zo min mogelijk CO2 wordt uitgestoten.’
Daar zijn vier opties voor, die de komende
jaren allemaal tot ontwikkeling zullen komen:
een betere verbrandingsmotor, de inzet van
biobrandstoffen, de waterstofauto en de elek-
trische auto.’ Hij legt uit: ‘Hoewel de uitvinding
van de verbrandingsmotor inmiddels meer dan
honderd jaar oud is, is er nog steeds een effici-
encyslag te slaan. Samen met de auto-industrie
ontwikkelen wij motoren en brandstoffen die
zo op elkaar zijn ingespeeld dat de verbranding
optimaal verloopt.’
BIOBRANDSTOFFEN
Kramer: ‘Ook de inzet van biobrandstoffen
is een snelle manier om transport te vergroe-
nen. Deze brandstof is namelijk probleemloos
bij te mengen met fossiele brandstof. Van
overheidswege is momenteel een verplicht
minimum aandeel van 4% van toepassing. Dit
percentage wordt de komende jaren verhoogd.
Biobrandstof is momenteel nog vooral van de
eerste generatie. Dat betekent dat de brand-
stof in competitie is met de productie van
voedsel, omdat bijvoorbeeld landbouwgrond
wordt gebruikt die ook voor voedsel gebruikt
kan worden. Shell is heel hard bezig met de
ontwikkeling van zogenaamde tweede gene-
ratie brandstof. Via de jointventure Cellana
wordt bijvoorbeeld olie uit algen gewonnen. In
de transitie van eerste naar tweede generatie
biobrandstof zien wij een groot potentieel in
ethanol uit suikerriet. Dit kun je op een ver-
antwoorde wijze produceren, is betaalbaar
en zorgt, als je de levenscyclus vergelijkt met
fossiele brandstof, voor een CO2-reductie van
maar liefst 70%.’
ELEKTRISCH RIJDEN
Een derde belangrijke ontwikkeling is het
elektrisch rijden. ‘Maar,’ benadrukt Kramer.
‘Elektrisch rijden is pas CO2-neutraal als de
elektriciteit die hiervoor opgewekt moet wor-
den ook CO2-neutraal verkregen is. Daarbij
komt dat je door de geringe opslagcapaciteit
van de batterij geen lange afstanden kunt
afleggen. Het ziet er niet naar uit dat hier ver-
andering in komt, dus hoewel elektrisch rijden
een goede optie is voor stadsvervoer, zijn zulke
auto’s minder geschikt als familieauto.’
ZERO CARBON
‘Een brandstofcelauto die op waterstof rijdt,
biedt wel perspectief voor personenvervoer,’
aldus Kramer. ‘Een ontwikkeling waar wij in de
jaren negentig al hard aan gewerkt hebben.
Uitgangspunt was toen een nieuwe auto die
rijdt op de vertrouwde benzine – die omgezet
wordt in waterstof, maar die wel zorgt voor
een schonere lucht en die zuiniger is. Toen
de hybride auto op de markt kwam werd dit
idee verworpen, maar sinds het klimaat op de
agenda is gekomen is ook de waterstofauto
weer terug. De nieuwe generatie heeft water-
stof in de tank. Op die manier kun je namelijk
daadwerkelijk een low-carbon-doelstelling
realiseren. Voorwaarde is wel dat het waterstof
wordt geproduceerd zonder CO2-uitstoot. Dit
kan door gebruik te maken van renewables
of 'schoon fossiel', dat wil zeggen waterstof
uit fossiele brandstof (gas) in combinatie met
koolstofafvang en -opslag.
230 MILJOEN VATEN
Hoewel de technologische ontwikkelingen op
het gebied van transport en energie enorm in
beweging zijn, denkt Kramer dat het transitie-
proces naar ‘groene’ transport en duurzame
energie niet op zeer korte termijn voltooid
zal zijn. ‘Het wereldwijde dagelijkse energie-
verbruik is vergelijkbaar met het verbruik van
Gert Jan Kramer, manager Energy Futures bij Shell Global Solutions in Amsterdam
‘ Duurzame technologie bereikt potentieel in 2050’
‘Het duurt nog wel even voordat de wereld op duurzame energie draait.’ Gert
Jan Kramer, manager Energy Futures bij Shell Global Solutions in Amsterdam,
is terughoudend over de vaart van de transitie naar een duurzame energiepro-
ductie. ‘Hoewel de ontwikkeling van energietechnologie razendsnel gaat, is
duurzame energie procentueel nog maar een heel klein deel van het volledige
energieverbruik. Het duurt zeker nog tot 2050 tot alternatieven op dezelfde
schaal beschikbaar zijn als fossiele energie nu.’
‘Er is genoeg zon, maar past het ook?’
19Imtechnology Imtechnology18
sen van deze vraagstukken. Daar wil ik de
komende twintig jaar nog wel mijn tanden in
zetten voor Shell.’
Contactpersoon ‘Energy &
Environment’ bij Imtech:
Pieter Koenders
+31 6 55 74 65 85
pieter.koenders@
imtech.eu
‘Maar de inzet van deze energie stelt ons weer
voor een geheel nieuw probleem. Er is wel
genoeg zon, maar past het ook binnen het
energienet? Duurzame energie is moeilijk op
te slaan en moet eigenlijk direct gebruikt wor-
den. Wat als op de mooiste dag van het jaar er
decentraal zoveel energie wordt opgewekt dat
de energie uit centrales niet nodig is?’ Hij denkt
dat zogenaamde smart grids – decentrale, aan
het energienet gekoppelde, energienetwerken
die vraag en aanbod van de decentraal opge-
wekte duurzame energie optimaal afstemmen
– een belangrijke oplossing voor dit probleem
gaan worden. ‘Smart grids knopen vraag en
aanbod op en goede manier aan elkaar zodat
zo min mogelijk energie verloren gaat.’
‘Voor Shell is momenteel een belangrijke vraag
hoe wij een rol kunnen spelen bij het oplos-
230 miljoen vaten olie per dag. Dat is een
enorme hoeveelheid, het aandeel dat duur-
zame energie hierin heeft is nu dan ook nog
heel laag. Voor windenergie en biobrandstof is
dit ongeveer 1%, het aandeel zonne-energie is
zelfs nog lager. Het duurt het decennia tot het
potentieel bereikt is en dan nog zal het aan-
deel van bijvoorbeeld windenergie maar 5%
van het geheel zijn.
NO QUICK SWITCH
Kramer schreef onlangs, samen met Shell-
collega Martin Haigh, een wetenschappelijk
artikel over de verwachte ontwikkeling van de
energietechnologie op basis van de recente
geschiedenis. Het artikel No quick switch
to low-carbon energy verscheen vorig jaar
in het prestigieuze tijdschrift Nature. Hij vat
het samen: ‘Door naar de geschiedenis van
verschillende technologieën te kijken, con-
cluderen wij dat het energieaandeel van een
nieuwe technologie in eerste instantie expo-
nentieel groeit met een factor tien. Na zo’n
twintig jaar neemt deze exponentiële groei
af naar een factor twee waarna het na nog
zo’n twintig jaar stabiliseert tot het maximale
potentieel. Voor nieuwe technologieën kun je
er vanuit gaan dat deze in 2050 hun potenti-
eel bereiken.’
SMART GRIDS
Kramer verwacht dat zonne-energie in verge-
lijking tot andere alternatieve energiebronnen
zoals biobrandstof en windenergie het grootste
potentieel heeft: 10% van de gehele wereld-
wijde energievoorziening in 2050. Kramer:
Slimme traditionele energiecentrales
Fossiele brandstoffen worden steeds schaarser. Imtech bedenkt daarom samen met klanten
slimme oplossingen om zuiniger met energiebronnen om te gaan. Zo werkt Imtech momenteel
in zowel de Eemshaven en als in het Duitse Stade aan de realisatie van twee van de meest
energiezuinige energiecentrales van Europa. De hightech energiecentrale van RWE Power
AG, waarvan de bouw binnenkort van start gaat, heeft een extreem hoog rendement van
maar liefst 46%; 10% meer dan huidige centrales in Nederland. De energiecentrale die Dow
Deutschland Anlagengesellschaft en EnBW gemeenschappelijk bouwen in Stade is met een
rendement van 60% zelfs nog zuiniger. Imtech is in beide centrales verantwoordelijk voor alle
technologische oplossingen, inclusief het concept, het projectmanagement en de complete
planning en uitvoering.
Van (chemisch)
afval naar
energie
De wereldwijde klimaatproblema-
tiek dwingt ons goed na te denken
over hoe we om moeten gaan met
bestaande energiebronnen en de
groeiende afvalberg. Dat leidt tot inno-
vatieve oplossingen met technologie
in de hoofdrol. Zo wordt in Eindhoven
momenteel hard gewerkt aan de realisa-
tie van een nieuwe bio-energiecentrale
in de wijk Meerhoven die volledig gaat
draaien op houtafval. Werden deze res-
ten voorheen over de grens verwerkt,
nu gaan ze 1.580 woningen en 20.000
vierkante meter aan voorzieningen –
zoals scholen en winkels in de wijken
Waterrijk en Meerrijk – van warmte en
duurzame energie voorzien. Verwerking
binnen Eindhoven leidt tot minder trans-
port en zorgt voor een vermindering van
CO2-uitstoot van maar liefst 5.900 ton.
Imtech is verantwoordelijk voor de engi-
neering, procurement en construction
(EPC) van het gehele project. Een ander
voorbeeld van hoe uit nood innovatie
wordt geboren is Ensartech, dat zwaar
verontreinigd restafval, zoals chemisch
afval, omzet in energie en schone
materialen. Imtech investeert via het
Cleantech Fund II, een investeringsfonds
voor de ontwikkeling van duurzame,
schone technologieën, in dit bijzondere
bedrijf. Imtech is bovendien betrokken
bij de bouw van de eerste afvalwerkings-
installatie van Ensartech in Delfzijl.
PowerMatching
City:
energie ‘lenen’
bij de buren
Belde je vroeger bij je buren aan om een
kopje suiker te lenen, in de nabije toe-
komst kun je energie van elkaar ‘lenen’.
PowerMatching City; een demonstratie-
project van een toekomstige duurzame
energie-infrastructuur in de gemeente
Hoogkerk dat begin maart 2010 van
start ging, laat zien hoe dat in zijn werk
gaat. Binnen het project wekken de
huishoudens zelf hun energie op dankzij
een warmtepomp-HR-combinatie of een
micro-warmtekrachtkoppeling die in alle
woningen is aangebracht. Om de opge-
wekte duurzame energie – die moeilijk
is op te slaan – optimaal te gebruiken,
wordt een smart grid ingezet. Smart
grids zijn decentrale energienetwerken,
die aan het energienet gekoppeld zijn, en
die vraag en aanbod van de decentraal
opgewekte duurzame energie optimaal
afstemmen, zodat zo min mogelijk
energie verloren gaat. PowerMatching
City word uitgevoerd door ECN, Essent,
HUMIQ, projectleider KEMA en Imtech.
Shell en Imtech: samen succesvol
Imtech werkt op een groot aantal fronten samen met Shell, bijvoorbeeld met de upgrading
van technische oplossingen voor internationale olie- en gasboringen, bij optimalisatie van de
‘flow control’ en ‘metering analyse’ van olie- en gasstromen. In laboratoria van Shell - bijvoor-
beeld het Shell Technology Centre Amsterdam - zorgt Imtech voor de ‘technische verhuizing’
en optimalisatie van (deels eigen) testopstellingen voor onderzoek naar olie en gas. Imtech is
technologiepartner voor (platform)automatisering en onderhoud van HVAC-technologie op
boorplatformen van Shell en NAM/Onegas. Daarnaast is Imtech maintenancepartner voor Neder-
landse Shell- en NAM-gebouwen en alle technische oplossingen op Shell-raffinaderijen in Pernis
en Moerdijk in Nederland. Hier worden ook energie-analyses verricht en innovatieve oplossingen
geïmplementeerd waarmee emissies worden omgezet in elektriciteit.
21Imtechnology Imtechnology20
Samenwerking
IBM en Imtech
Imtech streeft ernaar in Europa een tech-
nologische, strategische rol te vervullen
in het hart van primaire en secundaire
processen van haar klanten. Daarom
werkt Imtech al jarenlang samen met
IBM. Samen met de softwaregigant ont-
werpt Imtech onder meer innovatieve
oplossingen op het gebied van social
software, webportalen en integratie.
Complementaire competenties maken
aantrekkelijke totaaloplossingen mogelijk.
In april dit jaar organiseerde Imtech ICT
samen met IBM de jaarlijkse roadshow
Lotusphere Comes To You, waar Alistair
Rennie zijn key notes uitsprak. ‘Samen-
werking is een basisvoorwaarde voor
groei’, aldus Rennie.
Contactpersonen bij Imtech:
IBM Algemeen: Ruud Jacobs
IBM Software en
Social Media: Edwin Kanis
Twitteren, realtime vergaderen
op afstand, we communiceren
op steeds meer manieren en de
samenleving vraagt in een steeds
rapper tempo om steeds betere
producten. ‘Bedrijven kunnen aan
die behoefte voldoen als ze goed
samenwerken en tijdig over de
juiste informatie beschikken’, zegt
Alistair Rennie, general manager
van Lotus Software & WebSp-
here Portal van de IBM Software
Group. ‘De sleutel tot succes ligt
bij slimme social software die de
informatiestroom reguleert.’
Een virtuele koffieautomaat is goud waard
Snel betere producten maken
betekent innoveren en investeren
in onderzoek. ‘Medewerkers van
onderzoeksafdelingen hebben
een plek nodig waar ze de ach-
tergrondinformatie kunnen halen,
ervaringen kunnen uitwisselen en inspiratie
kunnen opdoen om nieuwe toepassingen te
bedenken’, zegt Rennie, die sinds januari 2010
de functie van general manager bekleedt.
‘Sociale netwerken worden alsmaar belangrij-
ker. Vergelijk ze met virtuele koffieautomaten
waar je kennis kunt delen, een nieuwe samen-
werking kunt initiëren en hulp en expertise van
anderen overal ter wereld kunt krijgen.’
ONMISBARE SCHAKEL
Social software die deze communicatie moge-
lijk maakt, is de laatste jaren geëvolueerd van
een experiment naar een onmisbare schakel in
het dagelijkse leven. Rennie: ‘We hebben een
aantal tools, applicaties en plug ins ontwikkeld
om wereldwijd mensen te ontmoeten, met
elkaar te discussiëren, een bedrijfscultuur te
leren kennen en sneller, gemakkelijker en effici-
enter samen te werken met collega’s, partners
en klanten.’
OVERPRIKKELD
Technologische ontwikkelingen hebben ervoor
gezorgd dat informatie steeds sneller en in
grotere hoeveelheden op ons wordt afge-
vuurd. Hoe voorkomen we dat onze zintuigen
worden overprikkeld? ‘Daar zorgt diezelfde
technologie voor’, zegt Rennie. ‘Het is inder-
daad zo dat een medewerker op een werkdag
doorgaans meer e-mail binnenkrijgt dan hij
kan verwerken. Je hebt dan software nodig
die alle informatie effectief opneemt. Software
die niet alleen zorgt dat je gebruik kunt maken
van allerlei verschillende communicatiebron-
nen zoals internet, e-mail, Facebook, LinkedIn,
Twitter en andere online verbindingen. Maar
intelligente programma’s waarmee je tegelijker-
tijd je eigen internetomgeving kunt inrichten
met gepersonaliseerde applicaties. Je selec-
teert zelf wat je wilt ontvangen. Doordat de
software meedenkt, krijg je alleen relevante
nieuwsbrieven toegestuurd, ontvang je op
je mobiel alleen nieuwsberichten die er in
jouw beleving toe doen en laat je alleen maar
meldingen toe van een door jou aangegeven
groep relaties.’
DE JUISTE AANDACHT
Alle informatie uit bedrijfsapplicaties zoals
financiële gegevens of rapportages, e-mail en
social software komen samen op de homepage
van de gebruiker. De kracht hiervan is dat de
gebruiker direct vanuit de informatie op de
homepage zijn werk kan uitvoeren of kan rea-
geren op e-mail of andere content. ‘Het gaat
erom wie je op het juiste moment de juiste
aandacht geeft.’ Rennie geeft een voorbeeld.
‘Ik krijgt een e-mail van een onbekende. Welke
toon moet ik aanslaan? Wanneer reageer ik?
Móet ik wel reageren? Ik zoek, zie zijn foto,
zijn profiel en waar hij zich op dat moment lij-
felijk bevindt. Hé, het is een Fransman. Dankzij
een instant vertaaloptie typ ik het bericht in
het Engels en verstuurt mijn mobiel het in het
Frans. Die e-mail kan ik ook meteen naar een
forum sturen. Of ik kies voor een textchat, een
voicechat of een videochat.’
LEVENDE DOCUMENTEN
‘Communicatie is een snel veranderend feno-
meen. Dat vergt een constante aanpassing
van je manier van werken en je denkwijze
over projecten’, vindt Rennie. ‘Mijn kinderen,
nog geen tieners, vinden het bijvoorbeeld
insane dat mensen nog steeds documenten
maken met uitsluitend tekst en statisch beeld.
Dan ben je sinds de uitvinding van de type-
machine niet veel opgeschoten, zeggen ze.
Zij vinden het heel normaal om documenten
te maken waar ze zowel tekst, illustraties,
videobeelden, audiofragmenten en chats in
opnemen. Bovendien kunnen mensen uit
alle uithoeken van de wereld daar gelijktijdig
aan werken. Het worden levende documen-
ten. Op deze manier kun je natuurlijk ook
een videoconference organiseren waarbij je
live de financiële resultaten van vestigingen
op verschillende continenten met elkaar
bespreekt en aanvult.’
CLOUD COMPUTING
Ook de wijze waarop we informatietechnologie
consumeren verandert, weet Rennie. ‘Steeds
meer bedrijven kiezen ervoor niet meer te
investeren in een eigen serverpark, hard- en
software en allerlei kennis daarover. Medewer-
kers downloaden applicaties via internet en
betalen alleen voor de diensten die ze daad-
werkelijk afnemen. Hierdoor voorkom je het
inefficiënte gebruik van computers, energie en
opslag- en koelcapaciteit. Dat bespaart kosten
en ontziet het milieu.’
Alistair Rennie, general manager van Lotus Software & WebSphere Portal van de IBM Software Group
'Documenten met alleen tekst en beeld vindt de jeugd insane'
‘Groene’ stadions zijn inmiddels core business voor Imtech. Zo wordt in Lon-
den in opdracht van het Olympisch comité de laatste hand gelegd aan het
Olympisch stadion voor de Spelen van 2012. In Polen wordt hard gewerkt
aan de technologische oplossingen in alle drie de stadions van het EK
Voetbal 2012. Imtech werkt daarnaast aan verschillende andere regionale
stadions in Europa, zoals de Swedbank Arena in Stockholm. Met zoveel
ervaring moet je natuurlijk iets doen. Imtech heeft daarom in München een
speciaal competentiecentrum ingericht. Dit Competence Center Stadiums
bundelt alle Imtech-expertise op het gebied van 'groene' stadions en arena's.
Samenwerking met de ruim 450 Imtech-vestigingen in Europa maakt het
Sport was nog nooit zo duurzaam
vervolgens mogelijk overal in, en ook buiten, Europa 'groene' stadions te
realiseren. Doelstelling hierbij is om grote sportevenementen zo comforta-
bel en duurzaam mogelijk tot stand te laten komen. Om Imtech’s naam en
reputatie op het gebied van stadiontechnologie verder te versterken draagt
de thuisbasis van de Europese topclub HSV in Hamburg sinds kort de naam
Imtech Arena. Vanzelfsprekend moet ook dit stadion aan Imtech’s strenge
groene eisen voldoen. Imtech heeft dan ook direct een energiebesparend
concept ontwikkeld waardoor het energieverbruik in het Hamburgse stadion
met 35% vermindert en de CO2-uitstoot afneemt met 1.200 ton. Zo wordt
sport steeds duurzamer.