Ic Mekan Perspektif Cizimleri 1

8/14/2019 Ic Mekan Perspektif Cizimleri 1

1/86

T.C.

MLL ETM BAKANLII

MEGEP(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN

GLENDRLMES PROJES)

NAAT TEKNOLOJS

MEKAN PERSPEKTF ZMLER-1

ANKARA 2007


2/86

Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller;

Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 sayl Karar ileonaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda kademeli olarakyaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim programlarndaamalanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelik gelitirilmi retimmateryalleridir (Ders Notlardr).

Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeyerehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm, denenmek vegelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarndauygulanmaya balanmtr.

Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterliikazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve yaplmasnerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir.

rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlikkazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden ulaabilirler.

Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr.

Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlnda

satlamaz.


3/86

i

AIKLAMALAR ....................................................................................................................iiGR .......................................................................................................................................1RENME FAALYET-1 .....................................................................................................31. GENEL METOT LE BR NOKTALI (PARALEL) PERSPEKTF ZM .....................3

1.1. Genel Metot ile Bir Noktal ( Paralel ) Perspektif .........................................................31.1.1. Genel Bilgi ..............................................................................................................31.1.2. Perspektif izim ilem sras....................................................................................71.1.3. Perspektifte Uygulanan Kurallar...........................................................................14

1.2. Genel Metot ile Bir Noktal Perspektif izim .........................................................161.2.1.izim lem Sras ..................................................................................................16

1.3. Perspektifte Glge .......................................................................................................21

1.3.1. Gne Inlarnn Paralel Olmas Halinde Glge ..................................................211.3.2. Gne Inlarnn Eik Olmas Halinde Glge......................................................231.3.3. Ik Kaynann Yapay Olmas Halinde Glge.....................................................24

1.4. Perspektifte Glge izimi........................................................................................26UYGULAMA FAALYET ...............................................................................................28LME VE DEERLENDRME .....................................................................................29

RENME FAALYET-2 ...................................................................................................322. GENEL METOT LE K NOKTALI (AISAL) PERSPEKTF ZM ........................32

2.1. Genel Metot ile ki Noktal ( Asal ) Perspektif izimi .............................................322.1.1. Genel Bilgi ............................................................................................................322.1.2. Perspektif izim lem Sras................................................................................ 33

2.1.3. Perspektifte Uygulanan Kurallar...........................................................................412.1.4. Dey llerin Perspektife Aktarlmas..............................................................42

2.2. Genel Metot ile ki Noktal Perspektif izim..........................................................432.3. Perspektifte Glge izim.............................................................................................51UYGULAMA FAALYET ...............................................................................................53LME VE DEERLENDRME .....................................................................................54

RENME FAALYET-3 ...................................................................................................573. GENEL METOT LE NOKTALI (EK) PERSPEKTF ZM .............................57

3.1. Genel Metot ile Noktal ( Eik ) Perspektif ...........................................................573.1.1. Genel Bilgi ............................................................................................................573.1.2. Perspektif izim lem Sras................................................................................ 573.1.3. Perspektifte Uygulanan Kurallar...........................................................................613.1.4. Perspektifi Bilinen Elemanlarn Blnmesi..........................................................62

3.2. Genel Metot ile Noktal Perspektif izim..........................................................653.2.1.izim lem Sras ..................................................................................................65

3.3. Perspektifte Glge izim.............................................................................................72UYGULAMA FAALYET ...............................................................................................74LME VE DEERLENDRME .....................................................................................75

MODL DEERLENDRMEE............................................................................................78CEVAP ANAHTARLARI.....................................................................................................81KAYNAKA ......................................................................................................................... 82

NDEKLER


4/86

ii

AIKLAMALARKODALAN naat TeknolojisiDAL/MESLEK Mekan Teknik RessamlMODLN ADI Mekan Perspektif izimleri-1

MODLN TANIMIBu modl i ve d mekan perspektiflerini genel

metotla izme, bunlarn glgelendirilmesini yapma ile ilgilikonulardan oluan renme materyalidir.

SRE 40/32 (+40/32 Uygulama tekrar yapmal)

N KOUL Sistem kesitleri izim modln baarm olmak.

YETERLK mekan perspektifleri izmek.

MODLN AMACI

Genel Ama

Okul ii gerekli ortam, okul d aratrmayapabileceiniz iletmeler, ktphaneler belirtildiinde imekan perspektif izimlerini ynetmelik ve standartlarauygun yapabileceksiniz.

Amalar

Genel metot ile bir noktal (paralel) i perspektif izimiyapabileceksiniz.

Genel metot ile iki noktal (asal) i perspektif izimiyapabileceksiniz.

Genel metot ile noktal (eik) i perspektif izimiyapabileceksiniz.

ETM RETMORTAMLARI VE

DONANIMLARI

Aydnger kad, cetvel, kurun kalem, silgi, izimmasas, izole bant, temizlik fras, ini kalemleri ve ini

mrekkebi, imar ynetmelikleri, genel ve teknik artnameler,meslek ile ilgili uygun kurulular

LME VEDEERLENDRME

Modl ieriindeki faaliyetleri tamamlandktan sonraverilen lme aralar ile kazandnz bilgi, beceri veuygulamalarnz deerlendireceksiniz.

retmen modl sonunda performans testiuygulayacak, kazandnz bilgi ve becerileri lerekdeerlendirecektir.

AIKLAMALAR


5/86

1

GRSevgili renci,

Gnmzde bilgi teknolojileri ve iletiim hzla gelimektedir. Bu gelimeye balolarak artan bilgi birikimiyle birlikte her meslek dalnda uzmanlama daha da artmaktadr.naat Teknolojisi alannda da artan bilgi birikimi ve gelien teknoloji ile birlikte yeni dallarortaya kmtr. naat Teknolojisi alan birok dallardan ve dallar ise eitli meslekiyeterlilie sahip modllerden meydana gelmitir. Bu modllerden biri de u an elinizdebulunan MEKAN PERSPEKTF ZMLER-1 modldr.

Perspektif, boyutlu cisimleri iki boyutlu bir dzlem zerinde gstermek iinkullanlan bir aratr. Derinliin, btnln, devamlln, renk, biim ve izgilerle ya dafotoraf makinesi araclyla bilimsel olarak elde edilmesinde izlenilen yntemlerePERSPEKTF denir.

Yaptnz eitli tasarmlar, uygulamaya sokmadan nce perspektiflerini kararakyaplacak iin sonucunu, nceden katlar zerinde grerek deerlendirmenizi salar. Hayalgcnzn kefettii farkl tasarmlar boyuta dntrmek iin bu modldereneceiniz perspektif izim teknikleri, sizlere teknik bilgi ve beceri kazandracaktr.

GR


6/86

2


7/86

3

RENME FAALYET-1

Okul ii gerekli ortam, okul d aratrma yapabileceiniz iletmeler, ktphanelerbelirtildiinde i mekan perspektif izimlerini ynetmelik ve standartlara uygunyapabileceksiniz. Genel metot ile bir noktal (paralel) i perspektif izimi yapabileceksiniz.

evrenizde bulunan binalar farkl noktalardan ve farkl bak alarndan

bakarak inceleyiniz.

Evinizin d ve i grnlerinin en az iki boyutunun grnmesi art ile

fotoraflarn ekerek, evin fotoraflarda grnen yzeylerinin resmin alt

kenar izgisi ile yapt alarn lerek inceleyiniz.

1. GENEL METOT LE BR NOKTALI(PARALEL) PERSPEKTF ZM

1.1. Genel Metot ile Bir Noktal ( Paralel ) Perspektif

1.1.1. Genel Bilgi

Perspektifi izilecek olan cisim ile resim dzlemi arasndaki geometrik iliki, cisminyerletirme ekline baldr. Burada cismin bir yz resim dzlemine paralel olarak izimiyaplacaktr.

a. Tanm

Perspektifi izilecek cismin planndaki bir kenar takm resim dzlemine paralelolacak ekilde yerletirilirse elde edilecek perspektife BR NOKTALI PERSPEKTFveya PARALEL PERSPEKTF ad verilir.

b. Bak Noktas

Bir cismin perspektifinin izilebilmesi iin her eyden nce sabit bir yerde durarak ocisme bakmak gerekir. Perspektifi izilecek olan cisme bakmak amac ile durulan yereBAKI NOKTASI (BN) ad verilir. Pln ve grnler de birer nokta ile belirtilir (ekil1.1). Bu noktann cisme olan uzaklna, bak uzakl (b u), yer dzleminden yksekliine

ise bak ykseklii (b y) ad verilir. Pln ve grnlerde, bak noktas ile cismin(konunun) grlebilen d noktalarnn birletirilmesinden meydana gelen ( ) ve ( ')

RENME FAALYET1

ARATIRMA

AMA


8/86

4

alar sras ile yatay ve dey bak alarn belirler. Bak alarnn deerleri, bak

uzakl ile bak yksekliine baldr. Bak alarnn deerleri, perspektif iin elveriligr snrlarn atnda, perspektifte ar etkiler ve giderek deformasyon (bozulma)meydana gelir.

Perspektifin deforme olmamas iin, bak noktasnn saptanmasnda, deneysel yollarlavarlm bulunan ve aada sralanan nerileri gz nne almak yararldr:

BN, perspektifi izilecek cismin plnnn merkezinden inilecek dik doru

zerinde veya bu doruya yakn bir yerde seilmelidir.

Bak alarnn saptanmasnda yatay ve dey bak alar birlikte

dnlmeli ve konu ile birlikte perspektife girmesi istenen evrede gznne alnmaldr.

ekil 1.1: Bak noktas


9/86

5

Bak alarnn elverili snrlar 25 - 40 dir. Cisme daha yakndan

baklmak istendiinde, yatay bak as 550 ye kadar karlabilir. Ancakyatay bak asnn 40 - 55 arasndaki deerlerinde, perspektifi izilecek

cismin biimine ve asal durumuna bal olan bir deformasyon olasl

vardr.

Bak noktasnn yeri bak uzakl (b u) ile saptanmak istenirse perspektife

girecek cisim ve evrenin grlebilen genilii (g) ve ykseklii (h), gz

nne alnmaldr. Bu durumda, g 1.5 h olmaldr.

c. Kama Noktaszerine yatay izgiler izilmi dikdrtgen bir panonun nden grn gerek

ekline uygundur (ekil: 1.3A). Perspektifte, bu panoya (dey kenarlar resim dzlemineparalel olmas art ile) asal bir dorultudan bakldnda, gze yakn olan dey kenar,(gze uzak olanna oranla) daha uzun olarak grlr. Bu nedenle de gerekte birbirineparalel olan fakat resim dzlemine asal durumda bulunan yatay kenar ve izgilerinparalellikleri bozulur (eki1: 1.3B-C). Perspektifte paralellikleri bozulan bu dorular giderekbir noktada kesiirler.

ekil 1.3: Kama noktas

Gerekte birbirine paralel olduklar halde perspektifte paralellikleri bozulan dorularnortak (kesime) noktalarna KAMA NOKTASI (KN) ad verilir. KN, bir dorununsonsuzdaki noktasnn perspektifidir. Nitekim gerekte, birbirine paralel olan dorularsonsuzda kesieceinden, perspektiflerinin kesime noktas da sonsuzdaki ortak noktalarnnperspektifidir.

Herhangi bir dorunun KN (sonsuzdaki noktasnn perspektifi), sonsuzdaki noktaybak noktasna birletiren (bak noktasndan o doruya paralel olarak izilen) grme

nnn resim dzlemini deldii noktadr. Bu nedenle resim dzlemine paralel durumdakidorularn kama noktalar yoktur (sonsuzdadr). Bu durumdaki paralel dorular perspektifte


10/86

6

de resim dzlemine ve dolays ile birbirlerine paralel olarak kalrlar. Resim dzlemine

paralel olmayan yatay dorularn kama noktalar tam ufuk izgisi zerindedir. Resimdzlemine paralel olmayan eik dorularn kama noktalar ise eim dorultusuna gre ufukizgisinin altnda veya yukarsndadr.

d. Yer ve Ufuk izgisi

i. Yer izgisi

Resim dzleminin yer dzlemi ile kesitii arakesit dorusudur.

ii. Ufuk izgisi

Perspektifi izilecek olan cisme bakan kimsenin gerek bak noktasndan(gzlerinden) geen yatay dzeyi ve dolays ile bak yksekliini belirlemek amac ile

kullanlan bir izgidir.Geometrik olarak, perspektifi izilecek olan cisme bakan kimsenin gz dzeyinden

yatay bir dzlem geirildii dnlmtr. Bu dzleme ufuk dzlemi ad verilir (ekil:1.4). Ufuk dzlemi ile resim dzleminin ara kesiti yatay bir doru olup (u-u) ufuk izgisidiye adlandrlr.

Bak noktasndan resim dzlemine dik olarak izilen doru esas grme ndr. Bunn ufuk izgisini kestii ve dolays ile resim dzlemini deldii noktaya Esas Nokta (EN)ad verilir. Esas grme nnn (e u) uzunluu bak noktasnn resim dzlemine olanuzakln belirler.

ekil 1.4: Ufuk dzlemi


11/86

7

Ufuk izgisinin yeri, perspektifi izecek olan kimsenin, cisme hangi ykseklikten

bakmak istediine baldr. Ufuk izgisinin altnda kalan cisimlerin st, stnde kalancisimlerin alt grnr. Tam ufuk izgisi zerindeki cisimlerin ise ne alt, ne de stgrlemez (ekil: 1.5).

ekil 1.5: Ufuk izgisi

1.1.2. Perspektif izim ilem sras

Perspektif iziminde kullanlacak ara ve gereleri hazrlaynz.

izim kadn masaya yaptrnz (ekil 1.6).

ekil 1.6: izim kadnn masaya yaptrlmas

perspektifi izilecek plan iziniz.

perspektifi izilecek plan tefriini yapnz.


12/86

8

Mekan i perspektif;

Plann bir kenar resim dzlemine paralel olacak ekilde yerletiriniz. Bak noktasn seiniz ve yerletiriniz (ekil 1.7).

ekil 1.7: Bak noktasnn seilmesi ve yerletirilmesi

Yer ve ufuk dzlemini iziniz (ekil 1.8).

ekil 1.8: Yer ve ufuk dzleminin izilmesi KNn belirleyiniz ve iziniz (ekil 1.9).


13/86

9

ekil 1.9: Kama noktasnn belirlenerek izilmesi

Resim dzleminde bulunan kenar resim dzlemine tayarak iziniz.

Resim dzlemindeki kenarlara ait keleri kama noktasna birletirerekiziniz (ekil 1.10).

ekil 1.10: Kama noktasnn birletirilmesi

Dier paralel izgilerin kama noktasyla birleimini iziniz.


14/86


15/86

11

taraf ise yatrlm resim dzlemi olarak kabul edilir ve buraya da resim

dzlemindeki elemanlar yerletirilir (ekil 1.12B). Yer (plan) dzlemine yerletirilecek elemanlar sras ile resim dzlemi (x-x

veya R1), cismin plan ve BNdr. nce yatay bir izgi (x-x) izilir (ekil

1.12A). Perspektif tek noktal olduundan cismin plan, bir kenar resim

dzlemine paralel olacak ekilde yerletirilir. BNnn yeri, cismin normal bir

gr as iinde kalmasna elverili olacak ekilde seilir ve yerletirilir.

ekildeki rnekte cismin bir kenar resim dzlemi ile akk olduundan

bak noktasnn cisme olan uzakl (b u) ile resim dzlemine uzakl (e u)eit olmaktadr.


16/86

12

ekil 1.12: Bir noktal (paralel) perspektif izimi

Resim dzleminde (ekil 1.12B) yerletirilecek esas elemanlar, yer dzlemi

ve ufuk izgisidir. Cismin herhangi bir grn de yksekliklerin

perspektife tanmas amac ile resim dzlemine yerletirilebilir veya

ykseklikler lme yolu ile iaretlenebilir. Elemanlar yerletirilirken nce

yatay bir doru (x-x) izilir. Bu doru yer ve resim dzlemlerinin ara kesiti

olup, yer dzlemini belirler. Cisme, yer dzleminin ne kadar stnden

baklaca kararlatrlr ve (x-x), yer dzleminden bak ykseklii (b.y.)

kadar yukardan yatay bir doru, (u-u) ufuk izgisi izilir.

kinci adm Yaplacak ilem, kama noktasnn bulunmasdr. Gerekte yatay durumda

bulunan AH, BC, DE, GF gibi birbirine paralel kenarlarn KN, (b y)

BNndan bu kenarlara izilecek paralel dorunun resim dzlemini deldii

noktadr. Bu noktann plandaki iz dm KN dr. Kenarlar yatay

olduundan kama noktas da ufuk izgisi zerinde bulunacaktr. Bu

nedenle, KNdan veya BNdan (x-x) eksenine izilen dik bir doru aracl

ile KN bulunur. Bu nokta ayn zamanda esas nokta (EN) dr. Aslnda, resim

dzlemine dik durumdaki yatay dorularn KN, esas noktadr.

nc adm Yaplacak ilem cismin resim dzlemi ile akk olan kenarlarndan

balamak gereklidir. nk bir cismin resim dzlemi ile akk olan

kenarlar, perspektif de ve ayn yerde ve ayn byklkte (izim leindeki

byklk) grlr. ayet resim dzlemi, cismin herhangi bir kenar ile

akmayacak yerden geirilmi ise nce cisme, bir yz resim dzlemi ile

akncaya kadar uzatmak ve cismin ilave ksm ile birlikte perspektifini

izmek, sonrada ilave ksm perspektif den silmek gereklidir. Bu nedenle

cismi bir yz resim dzlemi ile akacak ekilde yerletirmek, perspektif

iziminde belirli bir kolaylk salar. Perspektif izimini (ekil 1.13)den

izleyerek aklayalm:


17/86

13

ekil 1.13: Bir noktal (paralel) perspektif izimi

rneimizde cismin AB kenar ve dolays ile soldaki n yz resim

dzlemi ile akk olduundan, bu yz perspektifte de ayn yerde ve ayn

byklkte grlecektir. Bu nedenle A ve B noktalar plandan (1 nolu

dorularn yardm ile) ve grnnden (2 nolu doru yardm ile)

perspektife tanr. Bu yzeyin perspektifi elde edilmi olur.

BC kenar, perspektifte KN na kaacaktr. Bu nedenle perspektifte ki B

noktalar KN na birletirilir (3 nulu dorular).

Planda grme nlar (4 nulu dorular) izilerek grlebilen C, D, E ve F

noktalarnn perspektiflerinin planlardaki iz dmleri C1, D1, E1 ve F1

noktalar bulunur. nce C1 noktas (5 nulu doru yardm ile) perspektife

tanarak C noktalarnn perspektifleri (C) bulunur. (C noktas 5 nulu

tama doru zerinde olacandan bu iki dorunun kesime noktasdr.)


18/86

14

CD yatay kenarlar resim dzlemine paralel olduundan perspektifte de

yatay olarak grlecektir. Bu nedenle (C) noktalarndan birer yatay doruizilir (6 nulu dorular) ve 7 nulu tama dorusu ile D1 noktas perspektife

de tanarak D noktalarnn perspektifleri (D) bulunur.

DE kenarlar yine KN na uzanr. E1 noktas plandan perspektife tanr.

EF kenar yatay olarak grlr ve F1 noktas yine plandan perspektife

tanarak perspektif tamamlanr.

1.1.3. Perspektifte Uygulanan Kurallar

Genel metotla bir noktal perspektif iziminde uygulanan kurallar, ekil 1.14tekirnekten izleyerek tekrarlayalm.

Perspektifi izilecek konu iindeki btn dey dorular (resim dzlemine

paralel olduklarndan) perspektifte de dey (YD - yer dzlemine dik) olarak

izilir. ekil 1.14deki rnekte kap, pencere ve duvarlarn dey kenarlar

perspektifte de dey (x-x, YD dorusuna dik) olarak izilmitir.

Perspektifi girilecek konu iinde, resim dzlemine paralel durumdaki btn

yatay dorular, perspektifte de yatay (x-x, YD dorusuna paralel) olarak

izilir ekil 1.14teki rnekte, AB, A'B', L'M' ve KK kenarlar gibi).

Perspektifi izilecek konu iinde, resim dzlemine dik durumdaki btn

yatay dorular, perspektifte KN da son bulur (ekil 1.14 deki rnekte hem

yatay hem de resim dzlemine dik durumdaki BC, B'C', F'G', PP, LN, L'N',

K'T' dorular gibi). ayet konu iinde yatay olduu halde resim dzlemine

dik olmayan bir kenar (yamuk kenar) var ise bu kenar iin ayr bir KN

bulmak gereklidir (BN dan yamuk kenara bir paralel izilerek yaplr).

Perspektifi izilecek konunun plannda beliren btn uzunluklar, grme

nlar ve dey tama izgileri yardm ile, plandan perspektife aktarlr.

ekil 1.14teki rnekte, AB, BC, PP, LM, KK, LN ve KT uzunluklar, bu

yolla plandan perspektife tanmtr,

Perspektifi izilecek konu iindeki btn dey uzunluklar (ykseklikler),

sadece resim dzlemi ile akk olduklar zaman gerek llerine eit

olarak grlebilirler. Bu nedenle btn dey ller, nce resim dzlemi ile


19/86

15

akk olan bir (ihtiya varsa birka) dey l dorusu zerine

iaretlenerek buradan (yatay veya kama noktasna birleen izgiler yardmile) perspektifteki yerine tanr. ekil 1.14teki rnekte ABA'B' duvarn

resim dzlemi ile akk olduundan, dey ller AA' kenar zerinde

alnmtr. Sadaki yapnn ise resim dzlemi ile akan bir kenar

olmadndan RM kenar uzatlarak resim dzlemi ile kesitirilmitir. Bu

noktadan klan dik doru, ikinci dey l dorusu olarak kullanlmtr.

ekil 1.14: Bir noktal (Paralel) perspektifte uygulama


20/86

16

1.2. Genel Metot ile Bir Noktal Perspektif izim

1.2.1.izim lem Sras


izim kadn masaya balaynz (ekil 1.15).

ekil 1.15: izim kadnn masaya balanmas

perspektifi izilecek plan iziniz (ekil 1.16).

ekil 1.16: perspektifi izilecek plann izilmesi

perspektifi izilecek plan tefriini yapnz (ekil 1.17).


21/86

17

ekil 1.17: perspektifi izilecek plann tefriini yaplmas

Mekan i perspektif;

Plann bir kenar resim dzlemine paralel olacak ekilde yerletiriniz (ekil

1.18).

ekil 1.18: Plann bir kenarnn resim dzlemine paralel olacak ekilde yerletirilmesi

Bak noktasn seiniz ve yerletiriniz(ekil 1.19).


22/86

18

ekil 1.19: Bak noktasnn seilerek ve yerletirilmesi

Yer ve ufuk dzlemini iziniz (ekil 1.20).

Kama noktasn belirleyiniz ve iziniz (ekil 1.20).


23/86

19

ekil 1.20: Yer ve ufuk dzleminin izilerek kama noktasnn izilmesi


Resim dzlemindeki kenarlara ait keleri kama noktasna birletirerek

iziniz.

Dier paralel izgilerin kama noktasyla birleimini iziniz (ekil 1.21).

Arka duvar resim dzlemini iziniz

Tefri elemanlarn ayn yntemi kullanarak iziniz.


24/86

20

ekil 1.21: Bir noktal (Paralel) i perspektif izimi

Yapay glge veya gne n glge izimlerini yapnz.

izimi inileyiniz.

izim kontroln yapnz.


25/86

21

1.3. Perspektifte Glge

Perspektife konu olan cisimler ve yaplar, glge alan ve glge dren unsurlardr. Bunedenle cisimlerin ve zellikle mimari yaplarn meydana getirdikleri etkiler de k veglgeye bal bir deiim iindedir. te yandan, evre ve doa koullarna bal bir k veyaglge gereksinmesi de mimari zmlerde nemli bir sorun olmakta ve salanan sonularnmimari izimlerde belirlenmesini gerektirmektedir.

Glge dmesi ile ilgili kurallarn perspektife uygulanmas, glge dren nlarla bunlar oluturan k kaynana baldr. Ik kayna gne veya yapay bir aydnlatmagereci (lamba, mum, fener vs.) olabilir. Gne paralel nldr. Yapay bir kkaynann nlar ise birbirine paralel olmayp tek bir noktadan yaynrlar.

1.3.1. Gne Inlarnn Paralel Olmas Halinde GlgeIk kayna gnetir. Gnein glge dren nlar gerekte birbirlerine paraleldir.

Bu nlar resim dzlemine paralel olarak geldiinde perspektifte de birbirlerine paralelolarak kalacaklardr. (Gerekte birbirlerine paralel olan dorular, resim dzlemine paraleliseler perspektifte de paralelliklerini korurlar). Bu durumda gne nlarnn yatay dzlemlerzerindeki izdmleri resim dzlemine ve dolays ile ufuk izgisine paralel olur. Gereknlarn yatay dzlemlerle yapt a ise elde edilmek istenen glge uzunluuna greseilebilir (izim kolayl salad iin, ounlukla 30o, 45o veya 60o lik alar seilebilir).Gne nlarnn resim dzlemine paralel olmas halinde, perspektifte glge izimi ekil1.22den izlenerek aadaki sra iinde aklanabilir.

ekil 1.22: Gne nlarnn paralel olmas halinde glge

nce, gerek gne nlarnn geli yn ve yatay dzlemle yapt a (g

as) saptanr (ekil 1.22deki rnekte gne nlarnn resim dzlemine

paralel olarak soldan saa doru geldii ve yatay dzlemle 60o lik bir a

yapt kabul edilmitir). Bu koulda cismin sada kalan yz k

alamayacak ve btnyle glgede kalacaktr.
http://gunestir.ve/http://gunestir.ve/http://gunestir.ve/http://gunestir.ve/


26/86

22

Cismin, yatay durumdaki yer dzlemine den glgesini bulabilmek iin

cismin A ve B noktalarnn glgelerini saptamak gereklidir. Bir noktannyatay bir dzleme den glgesi, o noktadan gecen nn yatay dzlemi

deldii noktadr. Bu nedenle A noktasndan gelen (a) n ile A noktasnn

yatay yer dzlemindeki iz dm olan A, noktasndan geen ve (G) nnn

yer dzlemindeki iz dm olan (a') n izilir. Bu iki nn A', kesime

noktas A noktasnn glgesidir. A1A' dorusu AA1 dey dorusunun yatay

yer dzlemindeki glgesini belirler.

B noktasnn glgesi ayn yntemle bulunabilecei gibi AB dorusununglgesi yardm ile de saptanabilir. AB dorusu gerekte yatay yer

dzlemine paraleldir. Bu nedenle glgesi de gerekte kendine para!el olacak,

perspektifte ise ABnin kama noktas olan KN 2ye kaacaktr. Bylece A`

- KN 2 ile b nnn kesime noktas B',B noktasnn glgesini belirle-

yecektir.

Cismin, gerekte yatay olan ve arka yzde kalan kenar nn kendine paralel

bir dzlemdeki glgesi de gerekte kendine paralel olacak ve perspektifte

arka kenara ait KN 1 kama noktasna gidecektir. Bylece B'-KN 1 dorusu

arka kenarn glgesini belirleyecek ve glge izimi tamamlanm olacaktr.

A noktasnn dey bir dzlemdeki glgesinin saptanmas grlmektedir. Bu

uygulamada AX dorusunun glgesinin A,E ksm yatay yer dzlemine, EA'

ksm ise dey duvar dzlemine dmektedir (ekil 1.23).

ekil 1.23: Gne nlarnn resim duvar dzlemine dey olarak dmesi


27/86

23

1.3.2. Gne Inlarnn Eik Olmas Halinde Glge

Ik kayna yine gnetir. Bu durumda gne, bak noktasnn nnde (ekil 1.24A)veya bak noktasnn gerisinde (ekil 1.25A) olabilir. Gnein glge dren nlargerekte birbirlerine paralel olmasna ramen, bu nlar resim dzlemine paralel olarakgelmediklerinden, perspektifte ortak bir kama noktasnda son bulacaklardr. Gnenlarnn kama noktas, ayn zamanda gnein perspektifidir. Baka bir deyile gneinresim dzlemindeki merkezi iz dmdr.

Gne nlarnn resim dzlemine eik olmas halinde glgenin izilebilmesi iin,gne nlar ile bu nlarn yatay dzlemlerdeki iz dmlerine ait kama noktalarnnbulunmas gereklidir. Bak noktasndan geen gne nnn resim dzlemini deldii GKnoktas, gne nnn kama noktasdr (ekil 1.24A ve ekil 1.25A ). Bu noktann ufuk

izgisi zerindeki dey iz dm G'K noktas ise nlarn yatay dzlemlerdeki izdmlerine ait kama noktasdr. G K noktas ufuk izgisi zerindedir. Gne baknoktasnn nnde ise GK noktas ufuk izgisinin yukarsnda (ekil 1.24A), gne baknoktasnn gerisinde ise GK noktas ufuk izgisinin altndadr (ekil 1.25A).

Perspektifte GK ve G'K noktalar, eik dorulara ait kama noktalarnn bulunmasndauygulanan yatrma ilemi ile saptanr. Bu ilemi ekil 1.24B ve ekil 1.25Bden izleyerektekrarlayalm.

izimin yaplabilmesi iin nce gne nlarnn yatay dzlemlerle yapt

(g) as ile bu nlarn yatay dzlemlerdeki iz dmlerinin resim dzlemi

ile yapt (g') as saptanr (bu alar istee gre seilebilir veya belirli biryer ve zamandaki gerek deerlere gre saptanabi1ir).

Esas noktadan inilen dik doru zerinde, bak noktasnn resim dzlemine

olan (e u) esas uzakl kadar alnarak BN noktas saptanr. Bak

noktasndan gecen gne nnn yatay dzlemdeki iz dm (g' asnn

yardm ile) izilerek G'K noktas bulunur.

3 - G'K-BN dorusu, bir pergel yardm ile veya llerek, ufuk izgisi

zerine yatrlr ve 0 noktas bulunur. 0 noktasndan geen ve ufuk izgisi ile

(g) asn yapan doru izilir. Bu dorunun G'Kdan klan dik doruyu

kestii nokta GK noktasdr. Gne nlar bak noktasnn karsndan

gelmekte ise (g) as ufuk izgisinin stnde alnr(ekil 1.24). Gne

nlar bak noktasnn gerisinden gelmekte ise (g) as ufuk izgisinin

altnda alnr (ekil 1.25).


28/86

24

ekil 1.24: Gne nlarnn resim dzlemine eik olarak dmesi

ekil 1.25: Gne nlarnn resim dzlemine eik olarak dmesi

1.3.3. Ik Kaynann Yapay Olmas Halinde Glge

Ik kayna; lamba, fener, mum vs. gibi yapay bir aydnlatma gereci ise bu kaynaktanyaylan nlar birbirine paralel olmayp belirli bir noktadan her yne dalan bir durumdadr.Bu koulda, glgenin perspektifinin izilebilmesi iin n, kaynann ve bu kaynangerekli olan yatay dzlemlerdeki iz dmnn perspektiflerinin belirlenmesi zorunludur.

Ik kaynann yapay olmas halinde glge iziminde uygulanan kurallar, daha nceaklanan koullardaki glge iziminde uygulanan kurallarla ayndr. izimi, ekil 1.26dakirnekten izleyerek aklayalm.


29/86

25

ekil 1.26: Ik kaynann yapay olmas halinde glge

ekildeki perspektifte glgenin izilebilmesi iin nce, glge dren

nlar oluturan k kaynann perspektifi LK ile kaynan yatay yer

dzlemindeki iz dm L'K noktalar bulunmutur. Kaynaktan yaylan

nlar LK noktasndan, bu nlarn yatay yer dzlemindeki iz dmleri ise

LK noktasndan dalacaktr.

A noktasnn yatay yer dzlemine den glgesi (nceki blmlerde

akland gibi) A noktasndan geen gerek n (a) ile bu nn yerdeki iz

dm (a') nn kesitii A' noktasdr. AB dey kenarnn yere den

glgesi de A'B olmaktadr.

C noktasnn dey duvar dzlemine den glgesi C noktasdr (C

noktasndan gelen p nnn duvar dzlemini deldii nokta). AC kenarnn

gerekte kendisine paralel olan yer dzlemine den glgesi A'E,

perspektifte ACye alt KN 2 kama noktasna birlemektedir. ACnin

glgesinin dey duvar dzlemine den blm ise E ve C' noktalarnn

birletirilmesi ile elde edilir. CF kenarnn gerekte kendine paralel olan

dey duvar dzlemindeki glgesi, gerekte yine kendine paralel

olacandan perspektifte KN 1 kama noktasna birlemektedir.


30/86

26

H ve G noktalarnn dey duvar dzlemine den glgelerinin

bulunabilmesi iin bu noktalarn yer dzlemindeki ortak iz dmleri olanH, noktasnn saptanmas gereklidir. H ve G noktalarndan geen (e) ve (d)

nlar ile K den geen (d') n yardm ile N' ve G' glgeleri bulunur. GJ

dorusunun gerekte kendine paralel olan dey duvar dzlemine den

glgesi gerekte yine kendine paralel olacandan perspektifte KN 1 kama

noktasna gider. HI kenarnn glgesi ise H' noktasnn I noktasna

birletirilmesi ile elde edilir.

1.4. Perspektifte Glge izimi perspektifte glge izimi k kaynann zelliine baldr. Ik kayna gne ise

i mekanlara aydnlatma boluklarndan girecei iin yer dzlemine paralel olarak k yayar.Oluan glgeler yukarda aklanan 1.3.1. Gne Inlarnn Paralel Olmas Halindekonusu ierisindeki izim kurallaryla ayndr.

In kayna yapay olmas durumunda 1.3.3. Ik Kaynann Yapay OlmasHalinde Glge konusu ierisindeki izim kurallaryla ayndr. izimi ekil 1.27dekirnekten izleyerek aklayalm.

ekil 1.27: Ik kaynann yapay olmas halinde glge


31/86

27

perspektifte glgenin izilebilmesi iin nce, glge dren nlar

oluturan k kaynann perspektifi LK ile kaynan yatay yerdzlemindeki iz dm L'K noktalar bulunmutur. Kaynaktan yaylan



A noktasnn yatay yer dzlemine den glgesi A noktasndan geen gerek

n ile bu nn yerdeki iz dmnn kesitii A' noktasdr. CA dey

kenarnn duvara den glgesi de DA olmaktadr.

CD kenarnn yatay tavan dzlemine den glgesi D'C noktasdr. AFkenarnn gerekte kendisine paralel olan yer dzlemine den glgesi AF,

perspektifte AF ye gelen LK nlarnn uzantlardr.

LK k kaynandan gelen nlar B noktasndan geerek LK noktasndan

gelen doru ile akarak B noktas bulunur. B noktas B noktasnn

glgesidir.


32/86

28

UYGULAMA FAALYET

Yukarda anlatlanlardan yola karak aadaki d merdiven plann genel metot ilebir noktal (paralel) perspektif kurallarna gre perspektifini iziniz.

UYGULAMA FAALYET


33/86

29

LME VE DEERLENDRME

Aada hazrlanan deerlendirme leine gre yaptnz uygulamaydeerlendiriniz.Gerekleme dzeyine gre (Evet Hayr) seeneklerinden uygun olankutucua iaretleyiniz.

KONTROL LSTES

DersinAd

Genel Metotla Perspektif izimi rencinin

AmaGenel metot ile bir noktal (paralel)perspektif izim becerilerinin llmesi.

Ad Soyad

Konu Genel metot ile bir noktal (paralel)perspektif izmek ve glgelerini yapmak. Snf Nu

Deerlendirme ltleri Evet Hayr

1Perspektif iziminde kullanlacak ara ve gerelerihazrladnz m?

2 izimde kullanacanz kad hazrladnz m?3 Kadnz dzgn bir ekilde masaya yaptrdnz m?4 perspektifi izilecek plan izdiniz mi?5 perspektifi izilecek plan tefriini yaptnz m?

5 Plann bir kenar resim dzlemine paralel olacak ekildeyerletirdiniz mi?6 Bak noktasn seerek yerletirdiniz mi?7 perspektifi izilecek plann tefriini yaptnz m?8 Yer ve ufuk dzlemini izdiniz mi?9 Kama noktasnn yerini belirleyip izdiniz mi?

10Resim dzleminde bulunan kenar resim dzlemine tayarakizdiniz mi?

11Resim dzlemindeki kenarlara ait keleri kama noktasnabirletirerek izdiniz mi?

12

Dier paralel izgilerin kama noktasyla birleimini izdiniz

mi?13 Arka duvar resim dzlemini izdiniz mi?14 Tefri elemanlarn ayn yntemi kullanarak izdiniz mi?15 Yapay glge veya gne n glge izimlerini yaptnz m?

16Uygulama faaliyetinde verilen llere gre l kontrolnyaptnz m?

17 Fazla izgileri sildiniz mi?18 izimi inilediniz mi?19 izim kontroln yaptnz m?

Bu deerlendirme sonucunda eksik olduunuzu tespit ettiiniz konular tekrar ederekeksiklerinizi tamamlaynz.

LME VE DEERLENDRME


34/86

30

Bu faaliyet kapsamnda hangi bilgileri kazandnz, aadaki sorular cevaplayarak

belirleyeceksiniz.OKTAN SEMEL SORULAR

Bu faaliyet kapsamnda hangi bilgileri kazandnz, aadaki sorular cevaplayarakbelirleyiniz. Aada verilen sorularda doru olduunu dndnz bir seeneiiaretleyiniz.

1) Aadaki klarn hangisinde bak noktas tanm doru olarak verilmitir?A) Perspektif iz dmnn elde edilecei yere bak noktas ad verilir.B) Pespektifi izilecek olan cisme bakmak amac ile durulan yere bak noktas adverilir.

C) Perspektifi izilecek olan cisme bakan kimsenin gzlerinden geen yatay dzeyebak noktas ad verilir.D) Gerekte birbirine paralel olduklar halde, perspektifte paralellikleri bozulandorularn ortak (kesime) noktalarna bak noktas ad verilir.

2) Aadaki klardan hangisi genel perspektif eitleri arasnda yer almaz?A) Paralel perspektifB) Asal perspektifC) Eik perspektifD) Doru perspektif

3) Aadakilerden hangisi nlarn cisme sonsuzdan gelip iz dm dzlemine paralelolarak aktarlmas ile elde edilen perspektif eididir?A) ParalelB) KonikC) EikD) Merkezi

4) Aadakilerden hangisi cismin iz dm dzlemlerinin nnde belirlenmi alarkadar dndrlmesinden sonra iz dm dzlemine dik baklarak elde edilenperspektif eididir?A) Paralel

B) KonikC) AksonometrikD) Eik

5) Aadakilerden hangisi plandaki en uygun bak noktas yeridir?A) Sa yanndaB) Sol yanndaC) nndeD) Arkasnda

6) Aadakilerden hangisi bak noktas izgilerinin planda alnd yerlerdir?

A) kelerdenB) D kelerden


35/86

31

C) Btn kelerden

D) Perspektifte grnen kelerden7) Aadakilerden hangisi plann perspektifteki esas yksekliinin alnd noktadr?A) Resim dzleminin en uzak noktasndanB) Resim dzlemine deen noktasndanC) Resim dzleminin orta noktasndanD) Resim dzleminin en yakn noktasndan

8) Perspektif elemanlarnn yerletirilmesi iin ilk nce izilen dzlem aadakilerdenhangisidir?A) Resim dzlemiB) Ufuk dzlemi

C) Yer dzlemiD) Bak noktas

9) Aadakilerden hangisi bak yksekliinin alnd iki dzlemdir?A) Yer - resim dzlemiB) Yer - ufuk dzlemiC) Ufuk - resim dzlemiD) Bak noktas - resim dzlemi

10) Resim dzlemine dik durumdaki yatay dorularn kama noktas aadakilerdenhangisidir?

A) Kama noktasB) Plann ke noktalarC) Esas noktaD) Bak noktas

DEERLENDRMECevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerek

deerlendiriniz.

Eksik olduunuz konulara dnerek tekrarlaynz. Tm sorular doru yantladysanzdier faaliyete geiniz.


36/86

32

RENME FAALYET-2

Okul ii gerekli ortam, okul d aratrma yapabileceiniz iletmeler, ktphanelerbelirtildiinde i mekan perspektif izimlerini ynetmelik ve standartlara uygunyapabileceksiniz. Genel metot ile iki noktal (asal) i perspektif izimi yapabileceksiniz.






2. GENEL METOT LE K NOKTALI

(AISAL) PERSPEKTF ZM2.1. Genel Metot ile ki Noktal ( Asal ) Perspektif izimi

2.1.1. Genel Bilgi

Bu tip perspektiflerde genellikle birbirine dik olan iki kenar tak mna ait iki kamanoktas vardr (ekil 2.1).

RENME FAALYET2

ARATIRMA

AMA


37/86

33

ekil 2.1: ki noktal (asal) perspektif

ki noktal (asal) perspektifte, cismin sadece dey kenarlar resim dzlemine paralelolduundan, bu kenarlar perspektifte de dey ve birbirlerine paralel olarak gsterilir. Resimdzlemine paralel olmayan kenarlar ise ait olduklar kama noktalarnda son bulur.

Perspektifi izilecek cismin dey kenarlar resim dzlemine paralel olarakyerletirildii halde, planndaki kenarlar ile resim dzlemi arasnda dik olmayan bir a

meydana geliyor ise, elde edilecek perspektife K NOKTALI PERSPEKTF veyaAISAL PERSPEKTF ad verilir.

2.1.2. Perspektif izim lem Sras





38/86

34

perspektifi izilecek plan iziniz. perspektifi izilecek plan tefriini yapnz.

Mekan i perspektif;

Plann bir kenar resim dzlemine istenilen ada yerletiriniz (ekil 2.3).

ekil 2.3: Plann bir kenarnn resim dzlemine istenilen ada yerletirilmesi

Bak noktasn seiniz ve yerletiriniz (ekil 2.4).

ekil 2.4: Bak noktasnn seerek ve yerletirilmesi

Yer ve ufuk izgisini iziniz.

Yer izgisi zerine grn yerletiriniz (ekil 2.5).


39/86

35

ekil 2.5: Yer izgisi zerine grn yerletiriniz

Kama noktalarn belirleyiniz.

Kama noktalarnn plan zerindeki iz dmleri olan iki KN dey tama

dorular ile ufuk izgisi zerine tayarak kama noktalarn bulunuz (ekil

2.6).


40/86

36

ekil 2.6: Kama noktalarnn bulunmas

Resim dzlemi ile akan herhangi bir noktadan tayarak balang

noktasn bulunuz.

Resim dzlemindeki kenarlara ait keleri kama noktalarn birletirerek

iziniz.

Dier izgilerin kama noktalaryla birleimini iziniz.

Planda grme nlar izerek kenar noktalarn perspektiflerinin plandaki iz

dmlerini bulunuz (ekil 2.7).


41/86

37

ekil 2.7: Plandaki iz dmlerin bulunmas

Dey tama dorularn izerek dier iz dm noktalarn perspektife

aktarnz.

Bu iz dm noktalar kama noktalar ile birletirerek perspektif elde

ediniz.


42/86

38

ekil 2.8: Perspektifin bulunmas Tefri elemanlarn ayn yntemi kullanarak iziniz.


izimi inileyiniz.


rnek izim aamalar:Prizma eklinde bir cisim rnek alnarak genel metotla iki noktal (asal) bir

perspektifin izimi aada belirtilen safhada aklanabilir:

Birinci adm Perspektif elemanlar izimin yaplaca kat zerine yerletirilir. Bu ilem

yaplrken kadn st blm yer (plan) dzlemi olarak kabul edilir ve

buraya plandaki elemanlar yerletirilir (ekil 2.9A). Kadn alt blm ise

resim dzlemidir ve buraya da resim dzlemindeki elemanlar yerletirilir

(ekil 2.9B). Bu safhada yaplacak ilemleri ekil 2.9dan adm adm

aklayalm.

ekil 2.9 : ki noktal (asal) perspektif izimi


43/86

39

Yer (plan) dzleminde resim dzleminin plann belirleyen yatay bir doru(xx dorusu) izilir. Cismin plan, (x as cisme baklmak istenen ekle

gre seilerek) asal biimde yerletirilir. BNnn yeri, cismin normal bir

gr as iinde kalmasna elverili olacak ekilde saptanr. ekildeki

rnekte, cismin en ndeki A noktas resim dzlemi ile akk olduundan,

bak noktasnn cisme olan bak uzakl (b u) ile resim dzlemine olan

esas uzakl (e u) birbirlerine eit olmaktadr.

Resim dzleminde yerletirilecek elemanlar, sras ile yer dzlemi ve ufuk

izgisidir. Bu elemanlara cismin bir grn de eklenebilir. nce yatay bir

doru (x-x) dorusu) izilir. Bu doru resim dzleminde, yer dzlemini

belirler. Bu doru zerine cismin herhangi bir grn yerletirilebilir.

Cisme hangi ykseklikten baklaca kararlatrlr. (x-x) yer dzleminin

bak ykseklii (b y) kadar stnden yatay bir doru, ufuk izgisi (u-u)

izilir.

kinci adm Kama noktalar bulunacaktr. Cismin yatay kenarlar resim dzlemine gre

asal olduundan ve birbirine paralel olmayan iki kenar takm

bulunduundan, her biri bir kenar takmna ait o1mak zere iki tane KN

vardr. Bu nedenle bak noktasndan her kenar takmna paralel birer doru

izilerek, bu dorularn resim dzlemini kestii (KN)'1 ve (KN)'2 noktalar

bulunur. (KN)'1 ve (KN)'2 noktalar sras ile AB ve AB ye paralel

dorularla AD ve AD ye paralel dorularn kama noktalarnn plandaki iz

dmleridir. Cismin AB ve AD kenarlar gerekte yatay olduundan ve

yatay dorulara ait kama noktalar da ufuk izgisi zerinde bulunacandan,

kama noktalarnn plandaki iz dmleri (KN)'1 ve (KN) '2 noktalar dey

tama dorular yardm ile ufuk izgisi zerine tanarak KN 1 ve KN 2

kama noktalar bulunur.

nc adm Perspektifin izilebilmesi iin, ncelikle bir balang noktasna ihtiya

vardr. Bu nokta, cismin resim dzlemi ile akan herhangi bir noktasdr.


44/86

40

ayet cismin hibir noktas resim dzlemi zerinde deil ise cismin bir

kenarn uzatarak resim dzlemi ile kesitirmek ve perspektif izimine bunoktadan balamak gerekir. Bu ksa aklamadan sonra perspektif izimi ile

ilgili ilemleri ekil 2.10dan izleyerek sralayalm.

ekil 2.10: ki noktal (asal) perspektif izimi

rneimizde, cismin A noktas ve dolays ile AA dey kenar resimdzlemi zerinde olduundan AA dey kenar perspektifte de ayn yerde ve

ayn byklkte grlecektir. (Bir cismin resim dzlemi ile akan

kenarlar, perspektifte ayr yerde ve ayr byklkte grlr). Bu nedenle, A

noktasndan resim dzlemine izilen 1 nolu dik doru AA kenarnn yerini

ve dorultusunu belirler.

Cismin AA dey kenarnn ykseklii, (perspektifte kendine eit olarak

grleceinden) 2 nolu doru yardm ile veya dorudan doruya lmek


45/86

41

suretiyle 1 nolu doru zerine tanr. Bylece AA nn perspektifi A'A'

ortay kar. (A' noktalarndan bir tanesi hem resim hem de yer dzlemizerinde olduundan, perspektifte, bu iki dzlemin ara kesit olan x - x

dorusu zerindedir.)

Cismin planndaki AB ve AD dorular, perspektifte kendilerine ait kama

noktalarnda son bulacaklardr. Bu nedenle, perspektifteki her iki A' noktas

da, sras ile KN 1 ve KN 2 kama noktalarna birletirilir (3 nolu dorular).

Elde edilen A' - KN 1 ve A'- KN 2 dorular AB ve P,,D dorularn sonsuza

kadar giden uzantlarnn perspektifidir. Planda, grme nlar (4 nolu doru gibi) izilerek B ve D noktalarna ait

perspektiflerin plandaki iz dmleri (B' ve D' noktalar) bulunur. 5 nolu

dey tama dorular izilerek, B' ve D' noktalar perspektife aktarlr.

(rnein B noktasnn perspektifi olan B' noktas hem A' - KN 1, hem de B'

noktasn perspektife aktaran 5 nolu tama dorusu zerinde olacandan

bu iki dorunun kesime noktasdr). Bylece B' ve D' noktalar ve dolays

ile cismin grlebilen iki yan yznn perspektifleri elde edilmi olur.

Cismin, ufuk izgisi altnda kald iin, grlebilen st yzne ait

kenarlarn. B'C' ve D'C' perspektifleri de, B' ve D' noktalarnn, bu kenarlara

ait KN 1 ve KN 2 kama noktalarna birletirilmesiyle elde edilir ve tm

perspektif ortaya karlm olur.


Genel Metotla iki noktal perspektif iziminde uygulanan kurallar:

Perspektifi izilecek konu iindeki btn dey dorular (resim dzlemine

paralel olduklarndan) perspektifte de dey (YD - yer dzlemine dik) olarak

izilir.

Perspektifi girilecek konu iinde resim dzlemine paralel durumdaki btn

yatay dorular, perspektifte de yatay (x-x, YD dorusuna paralel) olarak

izilir.

Perspektifi izilecek konu iinde resim dzlemine dik durumdaki btn

yatay dorular, perspektifte KN da son bulur.


46/86

42

Perspektifi izilecek konunun plannda beliren btn uzunluklar, grme

nlar ve dey tama izgileri yardm ile, plandan perspektife aktarlr. Perspektifi izilecek konu iindeki btn dey uzunluklar (ykseklikler),

sadece resim dzlemi ile akk olduklar zaman gerek llerine eit

olarak grlebilir. Bu nedenle btn dey ller, nce resim dzlemi ile

akk olan bir (veya ihtiya varsa birka) dey l dorusu zerine

iaretlenerek buradan (yatay veya kama noktasna birlesen izgiler yardm

ile) perspektifte ki yerine tanr.

2.1.4. Dey llerin Perspektife Aktarlmas

Herhangi bir dey dorunun perspektifteki uzunluu, o doru ile resim dzlemininbirbirlerine olan durumlarna baldr. Nitekim daha nce de akland gibi, resim dzlemiile akan dorularn perspektifteki uzunluklar, izim leindeki gerek uzunluklarna eitolur. rnein bir cismin resim dzlemi ile akk olan bir kenar, cismin perspektifiziminde kullanlan plan veya grnnde 5 cm ise perspektifinde de 5 cm olarak iz der.Buna karlk, bak noktasna gre resim dzleminin arkasnda kalan dey dorular gerekuzunluklarndan daha ksa, resim dzleminin nnde bulunan dey dorular ise, gerekuzunluklarndan daha uzun olarak iz derler.

Resim dzlemi cismin A noktasndan gemekte ve dolays ile A noktasndaki deykenarla akmaktadr (ekil 2.11). Bu nedenle A noktasndaki dey AA kenarnnperspektifte ki A'A' uzunluu AA uzunluuna eittir. Ayrca perspektifteki btn deyller de ancak A'A' gibi resim dzlemi ile akk bir doru zerine aktarldnda gerekllerine eit olurlar. Bu nedenle herhangi bir dey lnn perspektifteki uzunluunubulabilmek iin bu olgunun gerek deerini nce, A'A' gibi resim dzlemi ile akk birdoru zerinde alarak perspektifteki yerine aktarmak gerekir. rnein ekildeki kapnnperspektifteki B'B' dey lsnn bulunabilmesi iin kapnn gerek ykseklii (h1), nceA'A' dorusu zerinde alnm ve KN 2 kama noktas yardm ile sadaki duvar dzlemizerine iaretlenerek perspektifteki yerine aktarlmtr.


47/86

43

ekil 2.11: Dey llerin perspektife aktarlmas

ekilde, plan CDEF dikdrtgeni ile belirlenen ksmn h3 yksekliini yine A'A'dorusu zerinde alarak perspektifteki yerine aktarmak olaan ise de bu ksm iinkullanlmak zere ayr bir dey l dorusunun elde edilmesi de pratik bir zmdr. Buamala, CDEF ksmnn herhangi bir kenar ile resim dzlemini kesitirmek gerekir.ekildeki rnekte, CD yatay kenar uzatlarak resim dzlemi zerindeki G noktas ve bu

noktann yer dzlemi zerindeki G' perspektifi bulunmutur. G' noktas ve G'G' deydorusu resim dzlemi ile akktr. Bu nedenle h3 ykseklii nce bu dey l dorusuzerinde alnarak buradan KN 1 yardm ile gerideki dey kenar zerine tanmtr.

2.2. Genel Metot ile ki Noktal Perspektif izim

izim ilem sras




48/86

44



ekil 2.13: perspektifi izilecek plann izilmesi

perspektifi izilecek plann tefriini yapnz (ekil 2.14).


49/86

45

ekil 2.14: Tefri yaplmas

Mekan i perspektif;

Plann bir kenar resim dzlemine istenilen ada yerletiriniz (ekil 2.15).

ekil 2.15: Plann istenen ada yerletirilmesi



50/86

46

ekil 2.16: Bak noktasnn yerletirilmesi

Ufuk izgisini iziniz (ekil 2.17).


51/86

47

ekil 2.17: Ufuk izgisinin izilmesi

Ufuk izgisi zerine grn yerletiriniz.

Kama noktalarn belirleyiniz (ekil 2.18).


52/86

48

ekil 2.18: Kama noktalarnn belirlenmesi

Kama noktalarnn plan zerindeki iz dmleri olan iki KN dey tama

dorular ile ufuk izgisi zerine tayarak kama noktalarn bulunuz.

Resim dzlemi ile akan herhangi bir noktadan tayarak balang

noktasn bulunuz.

Resim dzlemindeki kenarlara ait keleri kama noktalarn birletirerek

iziniz (ekil 2.19).


53/86

49

ekil 2.19: Kelerin Kama noktalarna birletirilmesi

Dier izgileri kama noktalaryla birleimini iziniz.

Planda grme nlar izerek kenar noktalarn perspektiflerinin plandaki iz

dmlerini bulunuz.

Dey tama dorularn izerek dier iz dm noktalarn perspektife

aktarnz.

Bu iz dm noktalar kama noktalar ile birletirerek perspektif elde

ediniz.


54/86

50


ekil 2.20: ki noktal i perspektif izimi


izimi inileyiniz.



55/86

51

2.3. Perspektifte Glge izim

Perspektifte glge izimi srasnda yaplacak ilemleri ekil 2.21den izleyerekaklayalm.

ekildeki perspektifte glgenin izilebilmesi iin nce, glge dren

nlar oluturan k kaynann perspektifi LK ile, kaynan yatay yer

dzlemindeki iz dm L'K noktalar bulunmutur. Kaynaktan yaylan



A noktasnn yatay yer dzlemine den glgesi A noktasndan geen gerek

n (d) ile bu nn yerdeki iz dm (c') nn kesitii A' noktasdr. AD

dey kenarnn yere den glgesi de A'D olmaktadr.

B noktasnn dey duvar dzlemine den glgesi A noktasdr (C;

noktasndan gelen d nnn duvar dzlemini deldii nokta). AB kenarnn

gerekte kendisine paralel olan yer dzlemine den glgesi A'D,

perspektifte AB ye alt KN 2 kama noktasna birlemektedir. AB nin

glgesinin dey duvar dzlemine den blm ise A ve A' noktalarnn

birletirilmesi ile elde edilir.

M ve M noktalarnn dey duvar dzlemine den glgelerinin

bulunabilmesi iin, M ve M noktalarndan geen (a) ve (b) nlar ile LK

dan geen (a) n ve KN2 kama noktasndan gelen (g) yardm ile K ve K'

glgeleri bulunur. KN2 kama noktasndan K noktasna uzatlan d nnn

duvarn kesine dedii noktaya KN1 kama noktasndan n uzatlr ve N

noktas bulunur. LK k kaynandan gelen d n ile birletirilir. ByleceK-N glgesi bulunur.

E ve F noktalarnn dey duvar dzlemine den glgeleri A ve B

noktalarndaki uygulama eklinde yaplarak uygulanr.


56/86

52

ekil 2.21: Perspektifte glge izimi


57/86

53

UYGULAMA FAALYET

Yukarda anlatlanlardan yola karak aadaki plan verilen mutfan genel metotile iki noktal (asal) perspektif kurallarna gre i perspektifini iziniz ve aydnlatmakaynan yerletirerek glgelendirilmesini yapnz.

UYGULAMA FAALYET


58/86

54

LME VE DEERLENDRME

Aada hazrlanan deerlendirme, leine gre yaptnz uygulamaydeerlendiriniz. Gerekleme dzeyine gre (EvetHayr) seeneklerinden uygun olankutucua iaretleyiniz.

KONTROL LSTESDersinAd


AmaGenel metot ile iki noktal (asal)perspektif izim becerilerinin llmesi

Ad Soyad

KonuGenel metot ile iki noktal (asal)perspektif izmek ve glgelerini yapmak

Snf No


1 Perspektif iziminde kullanlacak ara ve gerelerihazrladnz m?

2 izimde kullanacanz kadn hazrladnz m?3 Kadnz dzgn bir ekilde masaya yaptrdnz m?4 Perspektif alarn oluturdunuz mu?

5Plann bir kenar resim dzlemine istenilen ada yerletirdinizmi?

6 Bak noktasn seerek yerletirdiniz mi?7 perspektifi izilecek plann tefriini yaptnz m?8 Ufuk izgisini izdiniz mi?

9 Ufuk izgisi zerine grn yerletirdiniz mi?10 Kama noktalarnn yerini belirlediniz mi?

11KNlarnn plan zerindeki iz dmleri olan iki KN deytama dorular ile ufuk izgisi zerine tayarak KNlarnbuldunuz mu?

12Resim dzlemi ile akan herhangi bir noktadan tayarakbalang noktasn buldunuz mu?

13Resim dzlemindeki kenarlara ait keleri kama noktalarnbirletirerek izdiniz mi?

14 Dier paralel izgilerin KNsyla birleimini izdiniz mi?

15Planda grme nlar izerek kenar noktalarn perspektiflerinin

plandaki iz dmlerini buldunuz mu?16

Dey tama dorularn izerek dier iz dm noktalarnperspektife aktardnz m?

17Bu iz dm noktalar KNlar ile birletirerek perspektifi eldeettiniz mi?

18 Tefri elemanlarn ayn yntemi kullanarak izdiniz mi?19 Yapay glge veya gne n glge izimlerini yaptnz m?20 izimi inilediniz mi?21 izim kontroln yaptnz m?

Bu deerlendirme sonucunda eksik olduunuzu tespit ettiiniz konular tekrar ederek

eksiklerinizi tamamlaynz.Bu faaliyet kapsamnda hangi bilgileri kazandnz, aadakisorular cevaplayarak belirleyeceksiniz.

LME VE DEERLENDRME


59/86

55

OKTAN SEMEL SORULAR

Bu faaliyet kapsamnda hangi bilgileri kazandnz, aadaki sorular cevaplayarakbelirleyiniz. Aada verilen sorularda doru olduunu dndnz bir seeneiiaretleyiniz.

1) izim yaplacak kat yerletirilirken, kadn st blmnn kabul edildii dzlemaadakilerden hangisidir?A) Yer dzlemiB) Resim dzlemiC) Ufuk dzlemiD) Kesit dzlemi

2) Plandaki elemanlarn izim kadnda yerletirildii blm aadakilerdenhangisidir?A) Alt blmB) Yan blmC) st blmD) Orta blm

3) Resimdeki elemanlarn izim kadnda yerletirildii blm aadakilerdenhangisidir?A) Yan blmB) Alt blmC) Orta blmD) st blm

4) ki noktal perspektif izimi yaplrken plann resim dzlemine yerletirilme ekliaadakilerden hangisidir?A) ParalelB) DikC) AsalD) Eik

5) ki noktal perspektif iziminde plann yerleimine, aadaki almalardan hangisiile balanmaldr?A) Plann arka blmnde esas nokta seilerekB) Plann orta blmn resim dzlemine yatrarakC) Plan ufuk dzlemine yerletirerekD) Plann resim dzlemi ile akan bir noktasn, balang noktas seerek

6) Kama noktalarnn tespitinde aadaki ilemlerden hangisi yaplmaldr?A)Bak noktasndan gelen kama noktas nlar plann d kenarlarna paralelolmaldr.

B) Kama noktalar nlarnn arasndaki a resim dzlemi ile plann arasndaki akadar olmaldr.


60/86

56

C) Kama noktalar nlarnn arasndaki a istee bal olarak alnmaldr.

D) Kama noktalar nlar ufuk dzlemin kesimelidir.7) Bak noktasna gre resim dzleminin arkasnda kalan dey dorular, gerek

uzunluklardan ..........................., resim dzleminin nnde bulunan dey dorularise gerek uzunluklarndan .............................olarak iz derler.Yukardaki metinde bo braklan yerlere aadakilerden hangisi gelmelidir?A) Daha dar daha geniB) Daha ksa daha uzunC) Daha uzun daha dzD) Daha ksa daha geni

8) Resim dzlemi i le akan dorularn perspektifteki uzunluklarnn izimleindeki uzunluklarna aadakilerden hangisi eit olur?A) GeniB) UfukC) KamaD) Gerek

9) Bir dorunun kendine paralel bir dzleme den glgesi, gerekte ............... dir?Yukardaki metinde bo braklan yerlere aadakilerden hangisi gelmelidir?A) Ik kaynana dikB) Kendine asal

C) Kendine paralelD) Ufuk dzlemine paralel

10) Resim dzlemine paralel olmayan dorularn perspektif glgesinin yanstld noktaaadakilerden hangisidir?A) Plann ke noktalarndanB) Kama noktalarndanC) Esas noktadanD) Bak noktasndan

DEERLENDRME

Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerekdeerlendiriniz.

Eksik olduunuz konulara dnerek tekrarlaynz. Tm sorular doru yantladysanzdier faaliyete geiniz.


61/86

57

RENME FAALYET-3

Okul ii gerekli ortam, okul d aratrma yapabileceiniz iletmeler, ktphanelerbelirtildiinde i mekan perspektif izimlerini ynetmelik ve standartlara uygunyapabileceksiniz. Genel metot ile iki noktal (asal) i perspektif izimi yapabileceksiniz.






3. GENEL METOT LE NOKTALI(EK) PERSPEKTF ZM

3.1. Genel Metot ile Noktal ( Eik ) Perspektif

3.1.1. Genel Bilgi

Bu tip perspektiflerde, resim dzlemine paralel olmayan kenar takmna ait KNvardr. Cismin hibir kenar resim dzlemine paralel olmadndan, perspektifte de hibirkenar bir tekine paralel olamaz. izimi teki tiplere oranla daha oyalayc olan bu tipperspektif, genellikle ok yksek yaplara aadan veya yukardan baklmas istendiinde vedey kenarlarn perspektif etkisinin ortaya konmas gerektii hallerde kullanlr.

Perspektifi izilecek cismin kenar takmndan hibiri resim dzlemine paralel deilise baka bir deyile, cismin btn kenarlar ile resim dzlemi arasnda dik olmayan, bir ameydana geliyor ise elde edilecek perspektife NOKTALI PERSPEKTF veya EKPERSPEKTF ad verilir.

3.1.2. Perspektif izim lem Sras



RENME FAALYET3

ARATIRMA

AMA


62/86

58


perspektifi izilecek plan iziniz.

perspektifi izilecek plan tefrii yapnz.

Mekan i perspektif;

Plan resim dzlemine eik olacak ekilde yerletiriniz.

ekil 3.2: Plann yerletirilmesi (eik)

Bak noktasn seerek yerletiriniz.

Yer ve ufuk dzlemini iziniz.

Kama noktalarn iziniz (ekil 3.3)


63/86

59

ekil 3.3: Kama noktalarnn izilmesi


Planda yerletirilen elemanlar kolaylkla izebilmek iin 450 lik yardmc

bir doru iziniz.

Planda yerletirilen elemanlar eksene paralel dorultuda bakarak

elemanlarn asal grnlerini iziniz.

Resmin plandaki keleri ile bak noktasn plandan grne taynz.

(ekil 3.4) Cismin ykseklii ile bak yksekliini izim leine uygun olarak alnz.

ekil 3.4: Plandan tama.

Eik resim dzlemi izimi ile sistemin grnn elde ediniz.


64/86

60

Sistemin grnn dndrerek eik resim dzlemini dey duruma

getiriniz.

ekil 3.5: Eik resim dzlemini dey duruma getirilmesi

Bak noktasn cismin kelerine birletiren grme nlarn izerek kenoktalarnn perspektiflerine ait grnlerini oluturunuz.

Resim dzlemindeki kenarlara ait keleri kama noktalaryla birletirerek

iziniz.


Arka duvar resim dzlemini iziniz.



65/86

61

ekil 3.6: Eik resim dzlemini dey duruma getirilmesi


izimi inileyiniz.



Perspektif tipleri ile ilgili aklamada belirtildii gibi noktal perspektifte,perspektifi izilecek cismin (dey kenarlarn da dahil olmak zere) hibir kenar resimdzlemine paralel deildir. Bu koulun salanabilmesi iinse resim dzleminin eik durumdabulunmas zorunludur. Bu nedenle noktal perspektif izimindeki esas kural, eikdurumdaki bir resim dzleminde elde edilecek perspektif iz dmn dey durumagetirilerek izilmesidir.


66/86

62

3.1.4. Perspektifi Bilinen Elemanlarn Blnmesi

Perspektifi bilinen bir dikdrtgenin veya yer dzlemi zerindeki AB kenar n paralarablnmesi isteniyor ise (ekil 3.7) nce (EN) esas nokta A ve B noktalarca birletirilerekuzatlr ve resim dzlemi zerindeki A' , B' noktalar bulunur. (A - EN ve B - EN, A ve Bnoktalarndan resim dzlemine izilen dik dorularn perspektifidir). A'B' uzakl, istenenekilde eit aralkla veya belli oranda paralara blnr. Bulunan ara noktalar ENyabirletiren dorularn AB yi kestii noktalar, doruyu istenen paralara blen noktalarnperspektifleridir.

ekil 3.7: Perspektifi bilinen elemanlarn blnmesi

Ayn blme ileminin baka bir yntemle yapl ekil 3.8de grlmektedir. Buyntemde nce AD dey kenar, istenen ekle gre eit aralkl veya belli oranda paralarablnr, bulunan ara noktalar (F, G gibi) KNsna birletiren dorularla eklin birkegeninin kesime noktalar (H ve I) bulunur. Bu noktalardan izilen dey dorular ABve DC kenarlarnn istenen ekilde blen dorularn perspektifidir.



67/86

63

Perspektifi bilinen bir dikdrtgenin iki eit paraya blnmesi isteniyor ise (ekil 3.9)

eklin perspektifindeki kegenlerinin kesime noktasndan bir dey doru izmekyeterlidir.


Ayn ilem ikiye blnen paralara da uygulanarak blme ilemi oaltlabilir. Bublme ii, ekil 3.10da grld gibi iki kegen yerine, bir kegen ve orta izgi yardmile de yaplabilir.



68/86

64

Perspektifi bilinen bir ABCD dikdrtgeni, A noktasndan itibaren belirli bir uzaklktan

blnmek isteniyor ise (ekil 3.11) nce dik drtgenin perspektifini, karenin perspektifinedntrmek gereklidir. Bu amala AB yatay kenar sabit tutularak resim dzlemi ile akkolan AD dey kenar zerinde ABnin izim leindeki gerek uzunluu kadar alnarak D'noktas bulunur. Elde edilen ABC'D' ekli bir karenin perspektifi olup AC' kegeni de 45o

lik bir dorunun perspektifidir. AB kenar A noktasndan itibaren (a) uzaklnda blnecekise (a) uzakl nce AD' dey kenar zerinde alnarak F noktas bulunur. F-KN dorusu ilekegenin kesime noktasndan dey bir doru izilerek blme ilemi tamamlanr.


Simetrik llerin veya elemanlarn tanmas ekil 3.12de grlmektedir. FG deydorusunun simetrii olarak F'G' dorusunun elde edilebilmesi iin eklin kegenlerindenyararlanlabilecei gibi simetrik eimli atnn eik kenarlarndan da yararlanlabilmektedir.


69/86

65


3.2. Genel Metot ile Noktal Perspektif izim

3.2.1.izim lem Sras






70/86

66

ekil 3.14: Plann izilmesi

perspektifi izilecek plann tefriini yapnz (ekil 3.15).

ekil 3.15: Tefriin yaplmas

Mekan i perspektif;

Plan resim dzlemine eik olacak ekilde yerletiriniz (ekil 3.16).


71/86

67

ekil 3.16: Plann yerletirilmesi


ekil 3.17: Bak noktasnn yerletirilmesi


72/86

68

Yer ve ufuk dzlemini iziniz.

Kama noktalarn iziniz (ekil 3.18).

ekil 3.18: Kama noktalarnn izilmesi

Resim dzleminde bulunan kenar resim dzlemine tayarak iziniz (ekil

3.19).


73/86

69

ekil 3.19: Resim dzlemine tanarak izilmesi

Planda yerletirilen elemanlar kolaylkla izebilmek iin 450 lik yardmc

bir doru iziniz.

Planda yerletirilen elemanlar eksene paralel dorultuda bakarak

elemanlarn asal grnlerini iziniz.

Resmin plandaki keleri ile bak noktasn plandan grne taynz.

Cismin ykseklii ile bak yksekliini izim leine uygun olarak alnz.


74/86

70

ekil 3.20: Resmin plandaki keleri ile bak noktasnn plandan grne tanmas

Eik resim dzlemi izimi ile sistemin grnn elde ediniz.

Sistemin grnn dndrerek eik resim dzlemini dey duruma

getiriniz.


75/86

71

ekil 3.21: Eik resim dzleminin dey duruma getirilmesi

Bak noktasn cismin kelerine birletiren grme nlarn izerek ke

noktalarnn perspektiflerine ait grnlerini oluturunuz.

Resim dzlemindeki kenarlara ait keleri kama noktalaryla birletirerek

iziniz.


Arka duvar resim dzlemini iziniz.

Tefri elemanlarn ayn yntemi kullanarak iziniz (ekil 3.22).


76/86

72

ekil 3.22:Genel metot ile noktal i perspektif izimi


izimi inileyiniz.


3.3. Perspektifte Glge izimPerspektifte glgenin izilebilmesi iin nce, glge dren nlar oluturan k

kaynann perspektifi LK ile, kaynan yatay yer dzlemindeki iz dm L'K noktalarbulunmutur (ekil 3.23). Kaynaktan yaylan nlar LK noktasndan, bu nlarn yatay yerdzlemindeki iz dmleri ise LK noktasndan dalacaktr.


77/86

73

A noktasnn yatay yer dzlemine den glgesi A noktasndan geen gerek n (a)

ile bu nn yerdeki iz dm (b') nn kesitii A noktasdr. AD dey kenarnn yereden glgesi de A'D olmaktadr.

B noktasnn dey duvar dzlemine den glgesi B noktasdr. AB kenarnngerekte kendisine paralel olan yer dzlemine den glgesi B'A, perspektifte AB ye alt KN2 kama noktasna birlemektedir. AB nin glgesinin dey duvar dzlemine den blmise A ve A' noktalarnn birletirilmesi ile ve KN3 kama noktasndan gelen kama n ileelde edilir.

E ve F noktalarnn dey duvar dzlemine den glgelerinin bulunabilmesi iin, Eve F noktalarndan geen (c) ve (d) gerek nlar ile LK dan geen (d) n ve KN2kama noktasndan gelen (d) ve KN3 kama noktasndan gelen (e) n yardm ile J, K ve

L glgeleri bulunur. KN2 kama noktasndan K noktasna uzatlan d nnn duvarnkesine dedii noktaya KN1 kama noktasndan n uzatlr ve K noktas bulunur. LK kkaynandan gelen d n ile birletirilir. Bylece J-L glgesi bulunur.

ekil 3.23: noktal i perspektifte glge izimi


78/86

74

UYGULAMA FAALYET

Yukarda anlatlanlardan yola karak aadaki mutfak plannn, genel metot ile noktal (eik) perspektif kurallarna gre i perspektifini iziniz ve k kaynanyerletirerek glgelendirilmesini yapnz.

ekil 3.24:

UYGULAMA FAALYET


79/86

75

LME VE DEERLENDRME

Aada hazrlanan deerlendirme, leine gre yaptnz uygulamaydeerlendiriniz. Gerekleme dzeyine gre (Evet Hayr) seeneklerinden uygun olankutucua iaretleyiniz.

KONTROL LSTES

DersinAd


AmaGenel metot ile noktal (eik) perspektifizim becerilerinin llmesi

Ad Soyad

Konu Genel metot ile noktal (eik) perspektifizmek ve glgelerini yapmak Snf Nu



2 izimde kullanacanz kadn hazrladnz m?3 Kadnz dzgn bir ekilde masaya yaptrdnz m?4 Perspektif alarn oluturdunuz mu?5 Plan resim dzlemine eik olacak ekilde yerletirdiniz mi?6 Bak noktasn seerek yerletirdiniz mi?

7 perspektifi izilecek plann tefriini yaptnz m?8 Yer ve ufuk dzlemini izdiniz mi?9 Kama noktalarn izdiniz mi?

10Resim dzleminde bulunan kenar resim dzlemine tayarakizdiniz mi?

11Planda yerletirilen elemanlar kolaylkla izebilmek iin 450 likyardmc bir doru izdiniz mi?

12Planda yerletirilen elemanlar eksene paralel dorultuda bakarakelemanlarn asal grnlerini izdiniz mi?

13Resmin plandaki keleri ile bak noktasn plandan grnetadnz m?

14 Cismin ykseklii ile bak yksekliini izim leine uygunolarak aldnz m?

15Eik resim dzlemi izimi ile sistemin grnn elde ettinizmi?

16Sistemin grn dndrlerek eik resim dzlemini deyduruma getirdiniz mi?

17Bak noktasn cismin kelerine birletiren grme nlarizilerek ke noktalarnn perspektiflerine ait grnlerioluturdunuz mu?

18Resim dzlemindeki kenarlara ait keleri kama noktalar ilebirletirerek izdiniz mi?

19 Dier paralel izgilerin kama noktas ile birleimini izdiniz mi?

LME VE DEERLENDRME


80/86

76

20 Arka duvar resim dzlemini izdiniz mi?

21 Tefri elemanlarn ayn yntemi kullanarak izdiniz mi?22 Yapay glge veya gne n glge izimlerini yaptnz m?23 izimi inilediniz mi?24 izim kontroln yaptnz m?

Bu deerlendirme sonucunda eksik olduunuzu tespit ettiiniz konular tekrar ederekeksiklerinizi tamamlaynz. Bu faaliyet kapsamnda hangi bilgileri kazandnz, aadakisorular cevaplayarak belirleyeceksiniz.

OKTAN SEMEL SORULAR

Bu faaliyet kapsamnda hangi bilgileri kazandnz, aadaki sorular cevaplayarakbelirleyiniz.

Aada verilen sorularda doru olduunu dndnz bir seenei iaretleyiniz.

1) noktal perspektif iziminde esas kural aadakilerden hangisidir?A) Resim dzlemindeki plann dey duruma getirilerek izilmesiB) Eik durumdaki bir resim dzleminde elde edilecek perspektif iz dmn deyduruma getirilerek izilmesiC) Plandaki resmin perspektif iz dmnn izilmesiD) Eik durumdaki bir resim dzleminde elde edilecek perspektif iz dmn asalduruma getirilerek izilmesi

2) noktal perspektifte izilecek resmin resim dzlemine paralel kenaraadakilerden hangisidir ?A) Alt kenarB) st kenarC) Sa veya sol yan kenarD) Hibiri

3) Elemanlar yerletirilirken cismin ndeki dey kenar ile resim dzleminin zerindekesimesinin yararl olduu izgi aadakilerden hangisidir ?A) Yer izgisiB) Kama izgisiC) Esas izgiD) Ufuk izgisi

4) Perspektifi bilinen elemanlarn istenilen paralara blnmesi iin izime balanacaknokta aadakilerden hangisidir?A) BakB) KamaC) EsasD) Ufuk


81/86

77

5) Perspektifi bilinen bir eleman iki eit paraya blnmek istenirse aadaki

ilemlerden hangisi yaplmaldr?A) eklin perspektifindeki kelerin kesime noktasndan bir dey doru izilmelidir.B) eklin plandaki kelerin kesime noktasndan bir dey doru izilmelidir.C) eklin plandaki kelerin kesime noktasndan bir yatay doru izilmelidir.D) eklin perspektifindeki kenarlarn kesime noktasndan bir yatay doruizilmelidir.

6) Resmin perspektifteki dey dorularnn glgesi .........................kaarakizilmelidir cmlesinde bo braklan yere gelecek ifade aadakilerden hangisidir?A)Ufuk dzleminin solundaki ka noktasndanB) Ufuk dzleminin sandaki ka noktasndan

C) Resim dzlemindeki bak noktasndanD) Ufuk dzlemi zerinde bulunan ka noktasndan

DEERLENDRME

Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerekdeerlendiriniz.

Eksik olduunuz konulara dnerek tekrarlaynz. Tm sorular doru yantladysanzmodl deerlendirme (Performans Testi) testine geiniz.


82/86

78

MODL DEERLENDRMEEAadaki plann noktal (eik) i perspektifini ve yapay k kaynandan oluan

perspektif glgesini llerine gre 1 / 1 leinde izim kurallarna uygun olarak iziniz.

MODL DEERLENDRME


83/86

79

PERFORMANS DEERLENDRME

Aadaki performans testi ile modlle kazandnz yeterlilii lebilirsiniz.

KONTROL LSTES

DersinAd


AmaGenel metot ile bir noktal (paralel), iki noktal(asal) ve noktal (eik) perspektif izimbecerilerinin llmesi

Ad Soyad

KonuGenel metot ile bir noktal (paralel), iki noktal(asal) ve noktal (eik) perspektif izmekve glgelerini yapmak

Snf Nu

Balang Saati:Biti Saati:ZamanToplam Sre:



2 izimde kullanacanz kadn hazrladnz m?3 Kadnz dzgn bir ekilde masaya yaptrdnz m?4 Perspektif alarn oluturdunuz mu?

5 Plan resim dzlemine eik olacak ekilde yerletirdinizmi?6 Bak noktasn seerek yerletirdiniz mi?7 perspektifi izilecek plann tefriini yaptnz m?8 Yer ve ufuk dzlemini izdiniz mi?9 Kama noktalarn izdiniz mi?

10Resim dzleminde bulunan kenar resim dzleminetayarak izdiniz mi?

11Planda yerletirilen elemanlar kolaylkla izebilmek iin450lik yardmc bir doru izdiniz mi?

12

Planda yerletirilen elemanlar eksene paralel dorultuda

bakarak elemanlarn asal grnlerini izdiniz mi?

13Resmin plandaki keleri ile bak noktasn plandangrne tadnz m?

14Cismin ykseklii ile bak yksekliini izim leineuygun olarak aldnz m?

15Eik resim dzlemi izimi ile sistemin grnn eldeettiniz mi?

16Sistemin grn dndrlerek eik resim dzleminidey duruma getirdiniz mi?

17Bak noktasn cismin kelerine birletiren grmenlar izilerek ke noktalarnn perspektiflerine aitgrnleri oluturdunuz mu?


84/86

80

18Resim dzlemindeki kenarlara ait keleri kama

noktalar ile birletirerek izdiniz mi?19

Dier paralel izgilerin kama noktas ile birleiminiizdiniz mi?

20 Arka duvar resim dzlemini izdiniz mi?21 Tefri elemanlarn ayn yntemi kullanarak izdiniz mi?

22Yapay glge veya gne n glge izimlerini yaptnzm?

23 izimi inilediniz mi?24 izim kontroln yaptnz m?

Kendinizi yeterli gryorsanz bir sonraki modle gemek iin retmeninizebavurunuz.


85/86

81

CEVAP ANAHTARLARI

RENME FAALYET-1 CEVAP ANAHTARI

1 B2 D3 A4 C5 C6 D7 B8 A9 B

10 C


1 A2 C3 B4 C5 D6 A7 B8 D9 C

10 B


1 B2 D3 B4 C5 A6 D

CEVAP ANAHTARLARI


86/86

KAYNAKA

ONAT Esen, Perspektif ve Perspektifte Glge izimi, stanbul, 1975.

DANI smet, naat Teknik Resmi, Milli Eitim Bakanl Basmevi,

stanbul, 2001.

DNEL Kemal, Zafer Ik, Aa leri Teknik Resmi, Milli Eitim

Bakanl Basmevi, stanbul, 2001.

ZMEN Mehmet, sov Yap Meslek Lisesi Ders Notlar, stanbul, 2000.

(Yaymlanmam) GNGR Yksel, naat Sektrnde Perspektif Ders Notlar, Bursa,

2005. (Yaymlanmam)

KAYNAKA

Ic Mekan Perspektif Cizimleri 1

Documents

Transcript of Ic Mekan Perspektif Cizimleri 1