1

Hyat drslri

Yelena Q. Uayt

Mndricat

Mqddim

Tvsiyli msllr

kini toxum spmy xd

Yol knarna dn toxum kimi olan qlb

Dal torpaqdaklar

Tikanlar arasna spilmilr

Torpan hazrlanmas

Brktli torpaqdaklar

vvl ot, sonra snbl

Dlic buda

Xardal toxumuna bnzr

kin haqqnda msllrdn gtrln baqa drslr

Mayaya bnzyir

Gizldilmi xzin

Smavi srvtlr nec gizldilmidir

Xzinnin dyri

Xzinni inkar etmyin nticlri

Xzin axtarlar

Zhmtin mkafat

Mirvari

Tora bnzr

Yeni v khn

Dilyin ki, baqasna ver bilsiniz

ki nfr dua edn

Mgr Allah z sediklrini mdafi etmyckmi?

O, gnahkarlar qbul edir

Qeyb olmu qoyun

tirilmi dirhm

Qeyb olmudu tapld

2

Ona bu il d toxunma

Meyv gtirrs, yax; gr gtirmzs...

Get, btn yollar v prlri axtar

Balama drcsi

Flaktli nailiyyt

Aramza byk bir uurum qoyulmudur

Mslin ibrani xalq n hmiyyti

Son gnlrd

Sz v ml

Rbbin zm ba

manllar cmiyyti bizim gnlrd

Toy paltar geymyn adam

Talantlar

Mqdds Ruhun namlar

Digr talantlar

qli qabiliyytlr

Nitqin inkiaf

nsanlara tsir gstrmk

Vaxt

Salamlq

Qvvlrimiz

Maddi vsaitlr

Xeyirxah niyyt v meyllr

stifad olunaraq oxaldlm talantlar

Bir talant

Qaytarlm talantlar

Alnm talant

Haqsz srvtl ld edilmi dostlar

Mnim qonum kimdir?

Ltfn mkafat

Adaxlnn qarlanmas

Mqddim

Dahi Mllim sa z agirdlrini Flstinin tplri v dzlri il gzrk, gl v

ay knarlarnda istiraht edrk yrdirdi. z msllrind O, lahi hqiqti insanlara

3

n adi hyat hadislri v yalar vasitsil atdrrd. Bunlar hm obana, hm

inaatya, hm kiniy, hm syyaha, hm d evdar qadna mlum hadislr idi.

Canl shbt zaman adi hyat, mit mvzular insanlarn diqqtini Allaha, Onun

insanlara olan mhbbtin ynldir, Onun layiq olduu hrmt v ehtiramdan v

elc d bir-birimiz qar gstrmli olduumuz qay v mhbbtdn bhs edirdi.

Oxuculara tqdim olunan kitabda Msihin msllri z mzakir mvzular v

tvsiylri il vhdt tkil edir. Bir hqiqt mnbyi kimi kitab oxucularn hyatda

daha dzgn yol tapmasna kmk ola bilr.

Tvsiyli msllr

z tlimind msllrdn istifad edrk, Msih bu dnyaya gliinin sas

mqsdini nmayi etdirdi. z lahi tbitini v hyatn biz amaq n Msih insan

bdnini qbul etdi v insanlarn arasnda yaad. lahi Olan br tbitind ald;

gzgrnmz izzt br tbitind grnn oldu. Bellikl, insan ona mlum

olmayan mlum olan vasitsil yrndi; gylr mxsus olan yerdkilrin vasitsil

ald; Allah insana bnzr kild grnd. Msihin msllrind mhz bu cht

nzr arprd: namlum eylr mlum eylrl, lahi hqiqtlr n adi hyat hadislri

il insanlara alrd.

Mqdds Kitabda oxuyuruq: sa btn bu eylri xalqa msllrl yrdirdi...

ki, peymbr vasitsil sylnn bu sz yerin yetsin: Azm msllrl aacaam.

Dnya yaranandan bri gizli qalan eylri byan edcym (Matta 13:34,35). Bellikl,

tbii v adi olan eylr ruhlu olan drk etmk n vasit oldu; Msihi dinlynlri

daim hat edn v onlara hyat tcrbsindn tan olan hr ey Mqdds Kitabdak

hqiqtlrl balanrd. Msihin adi hyatla ruhlu hyat arasnda krp olan msllri

insan Allahla, yeri gyl birldirn hqiqt zncirinin hlqlridir.

z tlimind tbitdn istifad edrk, Msih z llri il yaratd v hr birin

znmxsus keyfiyytlr v gc bx etdiyi eylrdn bhs edirdi. z ilkin

kamilliyind btn yaradl Allahn tfkkrnn nticsi olaraq mvcud olmudur.

Adm v Hvvann yaadqlar dm banda tbit Allahn hikmtini v txyyln

4

ks etdirirdi. Mdriklik gz qabanda idi v ry qbul edilirdi; nki Allahn

yaradl ilrind onlar Onun hzurunda olurdular. Lakin mqdds ctlk Qadir

Allahn qanununu pozduu andan etibarn Onun nuru tbitdn z dndrdi. Gnah

yer zn qaranla qrq etdi. Amma bu acnacaql halda da tbit znn gzl

keyfiyytlrini saxlamaqdadr. Odur ki, Allah trfindn istifad olunan tbit bu gn

d z trbiyvi gcn itirmyib, onu dzgn drk etmkl biz Allah haqqnda ox

eylri yrn bilrik.

Msihin zamannda bu ydlr oxlar trfindn qbul edilmirdi, o zaman

insanlar artq Allahn yaratdqlarnda Onu grmrdlr. nsanlarn gnahkar xisltlri

Allah trfindn gzl yaradlm hr eyi qaranla brmd; Allahn ilri Onun

haqqnda ahidlik etmk vzin, Onu gizli saxlayan sdd evrilmidi. nsanlar Xaliq

vzin mxluqa prsti v ibadt etdilr. Bellikl, btprstlr dnclrind

batil oldular v onlarn anlaysz rklrin qaranlq kd (Rom. 1: 25, 21). Belc,

sraild Allahn tlimini bri tlimlr vz etdi. Allah drk etmk n verilmi

tbit, qurbangtirm xidmti v htta Mqdds Yazlar da o qdr thrif olunmudu

ki, onlardan lahi hqiqti gizltmk n istifad edirdilr.

Msih hqiqti gizldn hr eyi knarladrrd. O, tbiti brm gnah

prdsini qaldrb, ondak ruhlu gzlliyi amaq n glmidi. Onun szlri hm

tbitd ba vern hadislrd, hm d Mqdds Kitab tlimind yeni mna ard.

sa gzl zanba qoparb uaqlara v gnclr verdi. lahi ltf indan simas

nura boyanm, hl z d gnc olan Msih trafndaklara bel dedi: Tarla

zanbaqlarnn nec bydklrin baxn; n zhmt kirlr, n d iplik yirirlr. Fqt

siz deyirm: Sleyman bel, btn izztind bunlardan biri kimi geyinmmidi. Bu

szlrin ardnca tslli dolu inamverici nsiht glir. Lakin gr bu gn mvcud olub,

sabah ocaa atlan tarla otunu Allah bel geyindirirs, bizi daha ox geyindirmzmi, ey

az imanllar?

Da moizsind sslnn buna bnzr szlr is uaq v gnclr deyil, hyatn

hr zn grm midsiz insanlara ynlmidi. sa davamnda buyurur: Bellikl,

N yeycyik?, N icyik?, N geycyik? dey qay kmyin. nki

btprstlr btn bu eylri axtararlar; Smavi Atanz da btn bu eylr ehtiyacnz

olduunu bilir. Sonra O, llrini azb trafdak bolluu gstrdi: Fqt vvlc Onun

5

Padahln v Onun salehliyini axtarn v btn bu eylr siz artrlacaqdr (Mat.

6:28-33).

Bellikl, Msih zanbaq v tarla otlar haqqndak mslin mnasn am oldu. O

bu mnan hr bir zanbaq v otdan oxumamz istyir. Onun szlri minlikl

doludur v Allaha imanmz artrr.

Msihin hqiqti o qdr geni v hcmli idi ki, tbitin hr gusi onu ks

etdirirdi. Hr gn gz qabanda olan mnzrlrin hams lahi hqiqtlrl bal idi

v tbit Mllimin msllri il hat olunmudu.

z xidmtinin ilkin mrhlsind Msih insanlara ox aydn ifadlrl mracit

edirdi ki, onu dinlyn hr ks baa d bilsin v xilas olsun. Ancaq bu hqiqtlr

insanlarn byk qismi trfindn tez unudulub getdi. Mn ona gr onlara msllrl

sylyirm ki, grdklri halda grmsinlr, eitdiklri halda eitmsinlr v

anlamasnlar< nki bu xalqn ryi kobudlab, qulaqlar il ar eidirlr v

gzlrini yummular ki, grmsinlr (Mat.13:13-15).

sa onlarda maraq oyatmaq istyirdi. O, etinaszlar oyadb, qlblrin hqiqt

toxumu spmk istyirdi. Msllrl yd vermk o zamanlar yalnz israillilrd deyil,

baqa xalqlarda da mhur idi. Ondan daha gcl tsir vasitsi yox idi. lahi hqiqtlr

bard bilik almaq arzusunda olanlar Onun szlrini baa d bilrdilr. nki O,

smimi suallara byk hvsl aydnlq gtirirdi.

Msihin msllr il danmann bir sbbi d ondan ibart idi ki, insanlar bzi

lahi hqiqtlri qbul etmy hazr deyildilr v ya sadc olaraq, baa dmrdlr.

lahi hqiqtlri tbitd ba vern hadislrl balayaraq v dinlyicilrin z hyat

tcrblrin mracit edrk, Msih msllri daha aydn v yaddaqalan edirdi.

Bellikl, dinlyicilr glckd d Msihin ydlrindki hadislrl rastlaaraq, Onun

szlrini yada salrdlar. Mqdds Ruhun tsiri altnda Xilaskarn szlri daha da

aydnlard. Msllrin vvlki qlizliyi aradan qalxr v onlar daha da drindn drk

edilirdi.

sa hr qlb yol axtarrd. Mxtlif tsvirlrdn istifad edrk, O hm hqiqtin

hrtrfli qavranlmasn, hm d dinlyicilrinin mxtlif tcrblrini v bilik

sviyylrini nzr alrd. Onlarn maraqlar gndlik hyatlarn hat edn obrazlar

6

vasitsil ifad olunurdu. Dinlyicilrin he biri diqqtdn knarda qalmrd. n ncib,

n gnahl dinlyici d bu szlrin ona ynldiyini hiss edirdi.

Xidmt etdiyi illrd Msihin msllrdn istifad etmsinin baqa bir sbbi d

vard. trafnda cmlnlrin arasnda Onun tlimind hr hans bir qsur axtaran

dnyvi, hrtprst, barmaz mvqe tutan kahinlr, din mllimlri, asaqqallar da

vard. Onlarn gndrdiklri adamlar Msihin ardnca gzir, Onu izlyirdirlr ki, bir

bhan tapb mhkum etsinlr v btn halinin sevdiyi v tapnd bir xsi bdi

susdursunlar. Xilaskar onlarn niyytini bilrk hqiqti el formada sylyirdi ki,

szlrind bir bhan tapb, Onu mhakim ed bilmsinlr. Msllrd O, yksk

vzif sahiblrinin zalmlndan, ikizllyndn bhs edir v hqiqti alleqorik bir

formaya salrd. Bu szlr aydn kild ifad olunsa idi, onlar Onu dinlmzdilr v

faliyytin son qoyardlar. Onu izlynlr he bir bhan yeri qoymadan, hqiqti el

aydn izah edirdi ki, r ifa olunurdu v namuslu insanlar z shvlrini grb, Onun

ydndn lazmi nticlr xarrdlar. Dinlyicilrin diqqtini Allahn tbitd

yaratdqlarna clb edrk, Msih insanlara Yaradann drkedilmz mdrikliyini v

sonsuz rhmdilliyini nmayi etdirirdi. Bellikl, tbit v hyat tcrbsi vasitsil

insanlar Allah haqqnda yrnirdilr. Dnya yaranandan bri Onun gzl grlmz

xsusiyytlri, yni bdi qdrti v ilahiliyi edilmi eylrl anlalaraq, aqca akara

xr (Rim.1:20).

Xilaskarn msllrl tlimini hqiqtn ali thsil adlandrmaq lazmdr. Msih

insanlara n drin elmi hqiqtlri aa bilrdi. srlrl zhmt v axtarlar srf olunan

sirlri O, bir anda aa bilrdi. Bununla da O, dvrn sonuna kimi insanlarn istifad ed

bilmsi v yeni-yeni ixtiralar n mnb yarada bilrdi. Ancaq O bunlar etmdi. O,

insana dnyan sevdirn v onun hrtin qida verck he n sylmdi. O z

tlimind alrd ki, insan tfkkrn Sonsuz tfkkrl balasn. O, adamlar Allah,

Onun Klam v ilri haqqndak bri nzriyylri yrnmy dvt etmirdi. O,

Allah Onun yaratdqlar, Klam v uzaqgrnliyi vasitsil drk etmy arrd.

Msih mcrrd nzriyylr deyil, insann inkiaf n zruri olan, onun Allah

tanmaq qabiliyytini artran v yaxlq etmk imkanlarn inkiaf etdirn tlimlr

verirdi. O hm yerdki hyata, hm d bdiyyt aid olan hqiqtdn danrd.

7

Msih srailin thsil prosesin rhbrlik edirdi. Allahn hdlri v qanunu

haqqnda danaraq, O buyururdu: Bunlar vladlarnzn uruna yax-yax yeridin!

Evinizd oturanda, yol gednd, yatanda, duranda bunlar bard dann. Onlar

qolunuza bir nian kimi balayn. Gzlrinizin arasna aln ba olaraq taxn,

evlrinizin qap zrzivlrin, hrlrinizin darvazalarna yazn (Ts. 6:7-9). z

tlimind sa bu qanunlar nec yerin yetirmyin yolunu gstrmi oldu. O, Gylrin

sltntinin qanunlarn el nmayi etdirdi ki, onlarn gzlliyi v lyglmz

drcd qiymtli olduu drk edilsin. srail vladlarn znn yer zrindki

nmayndlri kimi yrdrkn, Rbb onlar tplr v vadilrd mskunladrd.

Gndlik hyatda da, ibadt xidmti zaman da onlar tbit v Klamla tmasda

olurdular. Msih agirdlrini gln sahilind, dan tyind v yaxud aaclqda

yrdirdi ki, tbitdn yani surtd istifad etmk mmkn olsun. agirdlri

Msihdn yrndiklrini Onunla birlikd id istifad edirdilr.

Bellikl, yaradlma baxaraq, biz Yaradan drk edirik. nsanlara Allah

tantmaq v azmlar dz yola gtirmk n Yazlarla brabr byk tbit

kitabndan da istifad olunmaldr. Allahn yaratdqlarn mahid etdiyimiz zaman,

Mqdds Ruh imanmz gclndirir v minliyimizi artrr. Bu minlik mntiqi

idrakn mhsulu deyil. Tfkkr burada gcszdr, nki Allah drk etmk n ox

tutqunlab, gz is Onu grmk n ox korlanb v qulaq Onun ssini eitmk

qabiliyytini itirib. Mqdds Kitabn drin mnas, yksk, ruhlu hqiqtlri insann

ryin hkk olunur.

Tbit vasitsil veriln lahi drslrin yksk dyri ondadr ki, onlar tbii v

saddirlr. Hr ks mnby mracit etmlidir. Tbitin gzlliyi insan gnahlardan

v dnyvi ilrdn kindirir, qlblri pakla, slh v Allaha ynldir. Tssf ki,

ox tez-tez insanlarn fikri yanl olaraq flsf v elm adlandrlan bri nzriyylr

qaplr. nsanlar tbitl sx tmasa ynltmk lazmdr. Qoy yaradln v

msihiliyin bir Allaha malik olduunu yrnsinlr. Qoy tbii eylrl ruhlu eylrin

harmoniyasn grmyi yrnsinlr. Qoy tbitd grdklri v toxuna bildiklri hr

ey onlarda insani keyfiyytlri artrsn. Bu onlarn idrakn gclndirck, xasiyytini

inkiaf etdirck v btn hyatlarn mnal edckdir.

8

Msihin z tlimind msllrdn istifad etmsi nb gnnn dad

mqsdlr tam uyundur. Allah nbni insana bx etdi ki, llrinin yaratdqlarn

grb Onu yada salsn. nb gn Allahn qdrtini v hrtini Onun

yaratdqlarnda grmk n verilmidir. Mhz ona grdir ki, sa z qiymtsiz

drslrini tbitd yaratdqlar il balayrd. Hr hans bir gndn frqli olaraq,

mqdds istiraht gn biz Allahn tbit vasitsil bizlr demk istdiklrini byk

hssaslq v diqqtl oxuyub, drk etmy almalyq. Xilaskarmzn msllrini

Onun syldiyi yerlrd zmilr v aaclqlarda, aq sma altnda, gllr v iklr

iind yrnmk lazmdr. Tbitd olarkn, Msihin mvcudluunu, Onun slh v

mhbbtini daha da aydn hiss edirik.

Msih z tlimini yalnz istiraht gn il yox, hm d i hftsi il sx

balayrd. z tlimi il O hm yer umlayana, hm d toxum spn bilik verir. Adi

grnn tsrrfat ilrind O, Allahn ltfnn insan qlbindki iini gstrir.

Bellikl, O, hr bir id v hyatda ba vern hr bir hadisd Allahn hqiqtlrini

drk etmy svq edir. Bellikl, gndlik ilrimiz Allah unutduracaq qdr

diqqtimizi clb etmyck v grdymz ilrd biz Allah v Xilaskar yada

salacaq. Allah haqqnda dnclr, qzl ilm kimi, i v qaylarmzn iindn

keckdir. Bizim n Onun nuru yenidn tbitin zrind olacaqdr. lahi hqiqtin

yeni-yeni drslrini davaml surtd yrnrk, biz d Onun kimi pak v kamil olmaq

istycyik. Bellikl, biz Rbb trfindn yrdilcyik v arldmz zaman

olduumuz vziyytd Allahla birlikd qalacaq (Ye. 54:13; 1 Kor. 7:24).

kini toxum spmy xd

(Mat.13:1-9,18-23; Mk.4:1-20; Lk.8:4-15)

kini v toxumlar

kini haqqnda msl il Msih insanlarda Gylr Sltnti v byk kini

haqqnda tsvvr yaradr. Torpaq sahsindki kini kimi, Allah z hqiqtinin

toxumlarn spmy gldi. Bu toxumlar Onun msllri idi ki, Onun ltf haqqnda

qiymtsiz hqiqtlri atdrrdlar. Sad olduu n kini haqqnda msl lazmnca

9

qiymtlndirilmir. Torpaa spiln adi toxum haqqnda danaraq, Msih bizim

nzrimizi insan Allaha yaxnladran lahi toxumlara clb edir. Xrdaca toxum

haqqnda msl Sylyn - Gylrin Padahdr v hm torpaa spiln toxumlarn,

hm d hqiqt toxumlarnn bymsi eyni qanunla idar olunur.

Qalileya dnizinin sahilind san grmk v dinlmk n camaat toplamd.

Bunlar hqiqti sevn v axtaran insanlar idilr. Onlarn arasnda saalmaq midi il

saya pnah gtirmi ar xstlr d vard. Msih gnahkar briyyti qmdn

qurtarmaq n Allahdan gc almd v burada O, xstlr fa verrk, hamya

hyat, salamlq v slh bx edirdi.

Adamlarn say artdqca, Msih yaxnlamaq mmkn olmurdu. O zaman O,

balq qayna minib sahildn bir qdr uzaqlaandan sonra sahildkilr mracit

etdi.

Camaatn arxasnda uzaqlarda gzl Genisaret dznliyi uzanrd v sonra is

tpciklr ykslirdi. Dan tklrind v vadid toxum spn v ilk mhsul yan

kinilr grnrdrlr. Bu mnzrni seyr edrk, Msih dedi: Budur, bir kini

toxum spmy xd. Sprkn toxumlardan bzisi yol knarna dd v qular glib

onu dimdikldilr. Bzisi torpa ox olmayan dalq yerlr dd v tez bitdi, nki

torpan drinliyi yox idi; gn doandan sonra soldu v kk olmadna gr

qurudu. Bzisi tikanlar arasna dd. Tikanlar xb, onu bodu. Baqalar is brktli

torpaa dd; bzisi yz, bzisi altm, bzisi otuz qat smr verdi.

Msih n demk istyirdi? O, missiyasnn zmansinin adamlar trfindn drk

edilmdiyini grrd. Onun glii insanlarn midlrini dorultmurdu. Rbb sa

yhudi hyatnn sasn tkil edirdi. Keirdiklri tntnli ibadt xidmtlri lahi

mqsd dayrd. Bunlarn hams bir zaman glck xs haqqnda sylmli idi.

Lakin sitayiin formasn saxlayaraq, yhudilr bu mrasimlrin mahiyytini v

mqsdini nzrdn qarmdlar. nsanlarn vacib saydqlar qanunlar, adt-nnlr

v mrasimlr Allahn onlarn vasitsil atdrmaq istdiyi drslri unutdurmudu.

Khnlmi, dyimyn sitayi qanunlar v hyat qaydalar hqiqtin drk edilmsin

v hyata kemsin mane olurdu. Nhayt, Msihin simasnda sl Hqiqtl

qarlaan zaman onlar illr boyu srn mrasimlrin v simvollarn Onda realladn

drk ed bilmdilr. Hqiqti qbul etmyrk, onlar artq mnasz olan simvol v

10

mrasimlrdn l kmdilr. Allah Olu glmi olduu halda, onlar Onun gliini

tsdiq edn dlil axtarrdlar. Tvb edin, nki Gylrin Padahl yaxnlab

arna onlar mcz tlb edirdilr (Mat.3:2). Msih haqqnda Xo Xbr onlar n

bdrm da oldu, nki onlar Xilaskar vzin lamt tlb edirdilr. Onlar

gzlyirdilr ki, Msih hqiqti gc iltmkl, fth etmk yolu il tsdiq edckdir v

z hakimiyytini dnya dvltlrinin xarabalqlar zrind quracaqdr. Onlarn mhz

bu midlrin cavab olaraq, Msih kini haqqnda msli sylyir. lahi Sltnt silah

v dadc fthlr yolu il deyil, yeni hyat prinsiplrinin sbirl insanlarn qlbind

ccrdilmsi yolu il qurulmal idi.

Yax toxumu spn nsan Oludur (Mat. 13:37). Msih padah kimi deyil,

kini kimi glmidi. O, dvltlr fth etmk zn deyil, toxum spmk n glmidi.

z davamlarna asan qlb v milli yksli vd etmyrk, itkilr v bdrmlrl

dolu olan v yalnz sonunda gzlniln mhsulu vern uzun yolu sbirl getmyi

yrdirdi.

Friseylr Msihin mslinin mnasn baa dslr d, onlarn mqsdlrin

uyun olmad n onu eitmmzliy saldlar. Dinlyicilrin ksriyytin is

qlblrini oxayan, lakin midlrini dorultmayan msl yeni Mllimin mqsdini

daha da sirli etdi. Onlar tklikd sann yanna glir v izah etmsini xahi edirdilr.

Msih onlarda hqiqt maraq oyatmaq istyirdi ki, qarlarna daha aydn

mqsdlr qoysun. O, mslin mnasn onlara izah etdi, Onu smimi qlbl axtaran

hr ks d z szlrini eyni kild izah etmy hazrdr. Bu Szn mnas Mqdds

Ruh n aq qlbl Allahn Klamna mracit ednlrin he birin gizli qalmayacaq.

Msih deyir: Kim Onun iradsini yeritmk istyrs, yrtdiklrimin Allahdanm

olduunu, yoxsa zmdnmi syldiyimi bilck (Yhya 7:17). Hqiqti daha aydn

baa dmk n Msih mracit edn hr ks istdiyin nail olur. O, Gylrin

Padahlnn sirlrini onlara aacaqdr v hqiqti axtaran qlblr n bu sirlr aydn

olacaqdr. Gylrdn gln nur insann qlbini iqlandracaqdr v bu iq onun

trafndaklara qaranlqda yanan am kimi nur saacaqdr.

kini toxum spmy xd (Mat.13:3). Hmin zamanlar rqd hyat tlatml

v hycanl idi, dmn hcumlarnn qorxusu o qdr gcl idi ki, adamlar yalnz

divarlarla hatlnmi hrlrd mskunlardlar. Torpaqda ilynlr is hr gn

11

ilmk zn hrdn knara xrdlar. Gylrin kinisi Msih d elc, znn

slh v min-amanlq irisind olan Evini, hl dnya yaranmazdan vvl Atann

yannda olan izztini, kainat taxtndak yerini trk edib kin xd; O, zab v

imtahanlara dar olmu insan kimi xd, tkbana xd; xd ki, z gz yalar il

itirilmi dnyaya hyat toxumlar spsin, z qan il onlar suvarsn.

Davamlar da Onun kimi kini olmaldrlar. Hqiqti yaymaq n seildiyi

zaman brahim peymbr d buyrulmudu: z torpandan, qohumlarnn

arasndan, ata evindn x, sn gstrcyim torpaa get (Yar.12:1). O haraya

getdiyini bilmyrk, yola xd (br.11:8). Hvari Pavel d Yeruslim mbdind dua

etdiyi zaman Allah buyurdu: Get, Mn sni uzaa, qeyri-yhudilrin yanna

gndrcym (Hv.i. 22:21). Bunlar kimi, Msihl birlmy arlm hr bir ks

hr eydn imtina edib, csartl Onun dalnca getmlidir. Bunun n hr eydn,

hyatdak planlardan v yerdki midlrdn tamamil imtina etmk grkdir. Byk

hqiqtin toxumlar zhmt v gz yalar, tnhalq v qurbanlar hesabna kilmlidir.

kini Allahn Klamn spir (Mk. 4:14). Msih dnyaya hqiqti spmk

n glmidi. nsann gnaha dar olduu andan bri, iblis yalan toxumlarn

spmkd davam edir. Yalan vasitsil o, insan zn tabe ed bildi v hmin vaxtdan

Gylrin Padahlnn yerd brqrar olmasna mane olmaa alr. Byk kini

Msih is hqiqt toxumlarn spmk n gldi. Allahn Mqdds drgahnda olan

Msih insanlara canl hqiqt toxumlarn gtirdi. nsanlarn gnaha dar olduqlar

andan Msih hqiqti amaqdadr. Onun vasitsil insanlara rmyn, bdi diri

olan Allah Klam atdrlr (1Pet.1:23). Gnahkar briyyt hl dmd olarkn

vermi olduu z ilk hdind Msih Xo Xbr toxumlarn spirdi. Lakin kini

haqqnda msl bilavasit Msihin v agirdlrinin insanlar arasnda grdklri ilr

aiddir.

Allah Klam toxumdur. Hr bir toxumda ccrmk n qvv vardr. Onda

bitkinin hyat gizlnmidir. Bellikl, Allah Klam da hyat mnbyidir. Msih

buyurur: Siz sylmi olduum szlr hqiqi ruh v hyatdr (Yh.6:63). Mnim

szm dinlyib Mni Gndrn iman ednin bdi hyat vardr (Yh.5:24). Allah

Klamnn hr bir hdind v mrlrind bir qvv, Allahn qdrti vardr ki, Onun

12

gc il btn mrlr yerin yetiril v hdlr reallaa bilr. Allah Klamn inamla

qbul edn xs Allahn hyatna qoulur v Onun qdrtindn qidalanr.

Hr toxum znmxsus meyv yetidirir. Toxumu mnbit raitd spsk, o,

mtlq bir bitkiy evrilckdir. Allah Klamnn toxumunu da inamla qlbimiz

spsk, o, mtlq bizim xasiyytimizd v btn hyatmzda Allahn varln

nmayi etdirckdir.

srailin mllimlri Allah Klamnn toxumlarn spmirdilr. Hqiqt Mllimi

kimi Msihin tlimi zmansinin kahinlrinin tliminin ksini tkil edirdi. Onlarn

tlimi adt-nnlr v insanlarn nzriyysin arxalanrd. Bu zaman tez-tez Allah

Klamn onun barsind yazlanlarla vz edirdilr. Onlarn tlimi insanlarn qlblrini

mhkmlndirmk iqtidarnda deyildi. Msihin tliminin sas mvzusu v mqsdi is

mhz Allah Klam idi. Ona sual vern insanlara O, bel cavab verirdi: Bel

yazlmdr, Mqdds Kitab bel deyir, Bildiyimiz kimi. Dost, yaxud rqibd

oyanm hr hans bir maraqdan istifad edrk, Msih lahi Szn toxumlarn spirdi.

Yol, Hqiqt v Hyat olann z Mqdds Kitaba istinad edrk buyurur: Onlar

Mnim haqqmda hadt edirlr. z agirdlri il shbt zaman Musa il btn

peymbrlrdn balayaraq btn Mqdds Yazlarda z haqqnda olan eylri

onlara izah etdi (Yh.5:39; Lk.24:27).

Msihin davamlar da Onun kimi yaamaldrlar. Bu gn d, kemidki kimi,

Allah Klamnn hyati hqiqtlri tez-tez insan nzriyylri il vz edilir. Htta din

xadimlrinin byk qismi Mjdni tbli etmlrin baxmayaraq, btvlkd

Mqdds Kitab Allahdan ilhamlanm Klam kimi qbul etmirlr. Mdriklrin biri

onun bir hisssini, baqas o biri hisssini bh altna alr. Onlar Mqdds Kitab

haqqnda zlrinin dnclrini Allah Klamndan stn tuturlar, bellikl, tbli

etdiklri Klam onlarn xsi dnclrin uyun trzd sylnilir. Mqdds Kitabn

lahi hqiqiliyi thrif olunur. Bu yolla bh toxumlar geni spilir v insanlar ny

inanmaq grkdiyini bilmirlr. nsanlarn urunun qbul ed bilmycyi bir ox

inanclar mvcuddur. Msihin zamannda kahinlr Mqdds Kitabn ox hisssini

zlrinin qondarma mistik dnclri il vz edirdilr. lahi Klamn aydn

nzriyysi onlarn niyytlrini ifa etdiyi n thrif yol verirdilr. Bu hal bu gn

kimi davam edir. Allah Klamn ox vaxt sirli v anlalmaz kimi qlm verirlr. Bu

13

onun thrifin brat qazandrmaq v Allahn qanununu pozmaq n edilir. Msih z

tlimind bu hallara yol vermirdi. O buyururdu ki, Allah Klam hr ks aydn

olmaldr. O, Mqdds Kitaba ksiz mnb kimi istinad edirdi v biz d ondan

nmun gtrmliyik. Mqdds Kitab nhaytsiz Allahn Klam, tzadlarn sonu v

imann mnbyi kimi qbul olunmaldr.

nsanlar Mqdds Kitabdak qdrti gizldiblr v bu gn qarladmz ruhlu

dknlk bunun nticsidir. Kafedralardan ucalan moizlr artq uru v qlbi

oyada biln lahilik damr. ox hallarda dinlyicilr bel syly bilmirlr: O, yolda

biziml danarkn v Mqdds Yazlar biz izah edrkn, bizim rklrimiz alb-

yanmrdm? (Lk.24:32). nsanlar is, vvlki kimi, diri olan Allah eitmk, Onun

varln hiss etmk istyirlr. Flsfi nzriyylr v yaxud dbi srlr n qdr

parlaq olsa da, insan qlbini dyiib onu Allaha tslim ed bilmir. Bu yerd insan

txyyl v ixtiralar gcszdr. Qoy insanlara Allah Klam dansn. Qoy bu gn

qdr yalnz insanlarn adtlri, nzriyy v qanunlar barsind eitmi adamlar

onlarn qlbini bdiyyt n Hazrlayann szn dinlsinlr.

Msihin n ox sevdiyi mvzusu Allahn insanlara olan mhbbti v hdsiz

ltf haqqnda bhs etmk idi; O, Allahn v Onun qanununun mqddsliyindn

danrd v znn Yol, Hqiqt v Hyat olduunu deyirdi. Bu mvzular Msihin

davamlarnn da moizlrinin sasn tkil etmlidir. nsanlara hqiqti sann

gstrdiyi kimi atdrn. Qanunun v Mjdnin tlblrini aydn v slis izah edin.

nsanlara Msihin zab-ziyytlrl dolu hyat, thqir olunmas v ldrlmsi, dirilib

gylr ucalmas v Allahn yannda bizlr n ahidlik etmsi v nhayt, Tkrar

glib sizi z yanma gtircym (Yh.14:3) hdindn dann.

Yanl nzriyylri mzakir etmk v ya Mjdnin leyhdarlarna qar

mbariz aparmaqdansa, Msihin nmunsin sasn davrann. Qoy Allahn

xzinsinin hqiqt toxumlar zlri parlayb insanlar clb etsin. Allahn Klamn

tbli edin, Btn sulu torpaqlarda toxum kin, Szm nazil olan adam onu dqiq

dansn. Daha budann yannda saman ndir?, Allahn hr bir sz pakdr...

Szn he nyi lav etm, yoxsa yalann z xarar, sni tnbeh edr (2 Tim. 4:2;

Ye. 32:20; Yer. 23:28; Ms. 30:5, 6).

14

kini Allahn klamn spir. Burada hr bir tdris iinin sas qoyulub.

Toxum Allah Klamdr. Lakin bugnk thsil ocaqlarnn ox qismi Allah Klamn

knarladrblar. Masir adamlarn urlar tamam baqa mvzularla muldur.

Bugnk thsil sistemind ateist mlliflrin drsliklrinin tdrisi sas yer tutur.

Drsliklrin oxu ldrc bdbinlikl doludur. Masir elmi tdqiqatlarda ox vaxt

hqiqti gizldirlr, nki onlarn nticlri thrif olunmu kild cmiyyt alanr.

Allah Klam elmi nzriyy adlanan txyyllrl mqayis edilir v nticd etibarsz

v midsiz mnb kimi elan edilir. Bellikl, gnclrin uruna bh toxumu spilir v

tin anlarda o, bdbinlik gtirir. Allah Klamna inam itnd is insan qlbi

rhbrliyini itirir v gnah qarsnda mqavimtsiz qalr. Gnclr Allahdan v bdi

hyatdan uzaqladran yola drlr.

Dnyamzda gnahn bu qdr artmasn da yuxarda deyilnlrl izah etmk olar.

Allah Klam hyatmzdan knarladrlanda onun gnahkar qlbimizi dyimk

qdrti d tsirsiz qalr. nsan yalnz cismani toxumlar spir v fani ccrtilr alr.

Bundan lav, urumuzun ziflmsi v qabiliyytsizliyi d bununla izah

olunmaldr. Allah Klamndan uzaqlaaraq, Ondan ilhamlanmam adamlarn

yazdqlar il yaayaraq, insann tfkkr get-ged ziflyir v iqsz olur. O, bdi

hqiqtin saslar il laqlnmir. Getdikc tfkkr oxdan tan olduu yalarla

yaayr v urun yalnz onlara balanmas onu get-ged zifldir, imkanlarn daraldr

v bunun nticsind o, bilik sahsini genilndirmk qabiliyytini tamamil itirir.

Yalan thsilin nticsi bel olur. Hr bir mllimin mqsdi gnclrin urunu lahi

Klamn hqiqtlrin clb etmk olmaldr. Bugnk v glck hyat n mhz bel

thsil grkdir.

Bel bir thsilin elmlrin yrnilmsin mane olaca v thsil sviyysinin

aaya dmsin sbb olaca yalandr. lahi bilik gylr qdr yksk v kainat

qdr bykdr. Bizim bdi hyatmza aid msllr haqqnda dnmkdn daha

ali v heyrtamiz vzif yoxdur. Qoy gnclr Allahn hqiqtlrini yrnmy

alsnlar, nki bu onlarn urunu iqlandrb, onlar daha da qabiliyytli edckdir;

bu, hqiqtlr sadiq olan hr ksi tsviredilmz bir sviyyy qaldracaqdr.

Mqdds Kitabn tdqiqi zaman ld edilmi biliklr xilas plannn tcrbdki

izhardr. Bunlar is insan qlbind Allahn tzahrn yaradr. Bu biliklr insan

15

tfkkrn eytan hiylsin qar gcl v mlubedilmz edir; hqiqti bilnlr

Msihin mkda v Onun mrhmt iinin dnyada yaylmasnda itirak olurlar.

Msihi thsili insan Gylrin Padahlnn zv v mqddslrl birg bdi

hyatn varisi edir.

Lakin mqdds hqiqtlri tbli edn xs yalnz z xsi tcrbsindn

keirdiyi eylrl bl bilr. kini z toxumlarn spmk n xd. Msih

hqiqti tbli edirdi, ona gr ki, z hqiqt idi. sann dnclri, xasiyyti v

hyat tcrbsi Onun tlimind tsdiqlndiyi kimi, Allah Klamn tbli edn Msihin

davamlar da bu Klam hyatlar il tsdiq etmlidirlr. Msihi qlbin buraxan

xslr onlara xilas, paklq, mdriklik v doruluq bx etmi xsi zlri drk

etmlidirlr. lahi Klam yayarkn, onlar bunu bh il etmmli v aqlamasn da

bir ne haldan biri kimi irli srmmlidirlr. Onlar hvari Peter kimi imanla

demlidirlr: nki biz hiylgrcsin uydurulmu nallara uymadq, ancaq

Rbbimiz sa Msihin ehtiamnn ahidlri olaraq, siz Onun qdrtini v zhurunu

bildirdik (2 Pet.1:16). Msihin davamlarnn hr biri, Onun zmisind alan hr ks,

Onun sevimli agirdi Yhya kimi, syly bilmlidir: Hyat izhar olundu. Biz d

grdk, hadt edirik v Atada olub, biz izhar olunan bu bdi hyat siz elan

edirik (1Yh.1:2).

Yol knarna dn toxum kimi olan qlb

kini haqqndak msld sasn toxumun bitmsin spildiyi torpan

tsirindn bhs edilir. Bu msld Msih bunlar demk istyir: Mnim ilrimi tnqid

etdiyiniz v Mnim ilrim sizin istklriniz uyun olmad n thlk

iindsiniz. Sizin n n vacib sual budur: Mnim mjdm siz nec mnasibt

gstrirsiniz? Sizin bdi aqibtiniz Mnim Klamm qbul v yaxud rdd

edcyinizdn asldr.

Yol knarna dm toxumdan danaraq, O, bel dedi: Yol knarna dnlr is

klam eidnlrdir ki, sonra iblis glir v iman etmyib, xilas olmasnlar dey, klam

onlarn ryindn gtrb aparr (Lk. 8:12).

16

Yol knarna dm toxum lahi Klamn etinasz qlb dmsini nmayi etdirir.

nsan v heyvanlarn get-glindn tapdanm cr kimi, bel qlb d dnyann

ehtiraslar, lzztlri v gnahlar zn aqdr. Eqoist mqsdlr v gnahkar tbit

uyaraq, bel qlb gnahn hiylsi il inadkar olur (br. 3:13). nsann ruhlu

keyfiyytlri mhv olur. O, Klam eits d, onu drk etmir. O baa dmr ki, bu

Klam mhz ona aiddir. O znn hqiqi ehtiyacn, ba zrindki thlkni hiss

etmir. O, Msihin mhbbtin cavab vermir, Onun ltf haqqnda xbri eitmir v

bunlarn ona aid olmadn gman edir.

Yol knarna dm toxumlar dnlyn qular kimi, eytan da lahi hqiqt

toxumunu insan qlbindn aparmaa hr zaman hazrdr. O qorxur ki, lahi Klam

htta n etinasz insan da oyadb, onun dalam qlbini dyir. eytan v onun

laltlar Xo Xbrin tbli olunduu yer glirlr. Mlklr insan qlbin lahi Klam

alamaq istdiklri zaman, briyytin dmni hr an hazrdr ki, bu Klamn

gcn azaltsn v Onun insana olan gzl tsirini mhv etsin. Yalnz ona xas inadla

Mqdds Ruhun iin mane olmaa alr. Msih z mhbbtil insan qlbini

zn ynltmk istyn zaman, Xilaskara ynlmi hr qlbi eytan Ondan

yayndrmaa alr. O, insanda mhv srklyn tnqidilik ruhu yaradr, ona

inamszlq, bdbinlik v midsizlik alayr. Vzinin hrkti v yaxud danq trzi

dinlyicinin xouna glmyn zaman, o mhz bu atmazlqlara diqqt yetirir. Allah

trfindn gndrilmi v ona vacib olan hqiqtlr is lazmnca drk olunmur.

eytann kmkilri d oxdur. Bzi insanlar zlrini msihi hesab edrk,

baqalarnn qlbindn hqiqt toxumlarn qsb etmkd r qvvy yardm edirlr.

lahi Klam dinlynlrin bir qismi is z evlrind onu tnqid mvzusu edirlr. Onlar

tbli adi bir mruz, yaxud siyasi x kimi mnasibtlr bslyirlr. lahi Klam

kimi qbul edilmli ikn, tbli onlar n yngl zarafat v yaxud istehzal iradlar

obyektin evrilir. Vzinin xasiyyti, onun motivlri v hrktlri, hmzinin,

imanllar cmiyytinin zvlrinin davran da hmin adamlar trfindn thqiramiz

kild mzakir edilir. Bu vaxt tez-tez dnlmmi iradlar, qeybtlr v yaxud

bhtanlar eidilir v bunlarn hams imanda olmayanlarn yannda ba verir.

Valideynlr tez-tez z vladlarnn yannda bu cr shbtlr yol verirlr. Bellikl,

Allahn Mjdsini yayanlara v onlarn syldiklrin etibarszlq v hrmtsizlik

17

yaranr. Bunun nticsind is oxlar lahi Klamn zn bel sadlvhlkl

yanarlar.

Nticd, bel aillrd gnclr imana glmirlr. vladlarnn Xo Xbrl

maraqlanmamaqlar v Mqdds Kitabn hqiqtlrini etinaszcasna danmaqlar is

valideynlri a-ba salr. xlaqi v dini tsirin gnclri maraqlandrmamas onlarda

tccb dourur. Onlar drk etmirlr ki, mhz zlrinin tsiri vladlarnn qlbini

sndrr. Yaxlq toxumu kk atmad n eytan onu qsb edir.

Dal torpaqdaklar

Dala dnlr is onlardr ki, klam eitdikd sevincl qbul edirlr. Lakin

kklri olmadndan bir mddt iman edirlr v imtahan zaman imandan dnrlr.

Dal torpaa dm toxum drin getmir. Tez ccrmyin baxmayaraq,

dalarn arasnda kk atmad n inkiaf etmk qvvsi almadan ox tezlikl

quruyur. Dini qbul etmi adamlarn bir oxu darkli xrlar. Nazik torpaq qatnn

altnda gizlnmi qaya kimi, insan ryin xas olan zn mhbbt hissi d onun

yaxlq etmk arzu v istklrinin sasn tkil edir. zn mhbbt hissi df

olunmayb. nsan z mninin gnahkarln grmdn ryini Allaha tabe etmir.

Bel insanlar tblil tez maraqlanrlar, tsir tez drlr. Zahirn onlar imanllar

cmiyytin daxil olmalarna ox sevinirlr, lakin hqiqtd imandan uzaqdrlar.

Bu xslrin dindn tezlikl uzaqlamalarna sbbin lahi Klam ox tez,

asanlqla v byk hvsl qbul etmlri olduunu gman etmk dzgn deyil. Matta

da Xilaskarn arn eidn kimi hr eyini atb, Onun dalnca getdi. Allah istrdi ki,

biz Onun szlrini drhal, bizim ryimiz toxunan an qbul edk v bu szlrin

sevincl qbul edilmsi triflayiqdir. Gyd tvb edn bir gnahkara gr< daha

ox sevinc olacaqdr (Lk.15:7). Msih iman gtirmi insan qlbi d sevincl dolur.

Ancaq msld deyildiyi kimi, Klam drhal qbul edn kslr bunun nyin

bahasna baa glcyini bilmirlr. Allah Klamnn onlardan n tlb etdiyini nzr

almrlar. Onlar bu Klamdan zlrinin kemidn qalan vrdilri v adtlrini lv

etmk v btnlkl Allahn iradsin tabe olmaq n istifad etmirlr.

18

Bitkinin kklri torpan drinliklrin ba vurur v gzl grnmyn maddlr

bitkiy hyat bx edir. Msihinin hyat da buna bnzyir; onun ruhlu hyat da

qlbin Msihl gzgrnmz ittifaq v iman vasitsil qidalanr. Lakin rklri dal

torpaa bnzyn dinlyicilr Msih iman gtirmk vzin, yalnz z gclrin

gvnirlr. Onlar z yax mllrin arxalanrlar, z doruluqlarna bh etmirlr.

Onlar Rbbin gcndn qidalanmam v Onun qdrti il mhkmlnmmidirlr.

Bellri kkszdrlr, nki Msihl bir deyillr.

sti yay gni drin kk salm ccrtilri canlandraraq, kk atmamlar

yandrb qurudur. Hmin vziyyt znd kk olmayan, qrarsz olan v

tinliy dn kimi Klamdan imtina edn xslrl ba verir. oxlar Xo Xbri

gnahdan azad olmaq n yox, ziyytlrdn qurtarmaq n qbul edirlr. Onlar

dinin onlar tinliklrdn azad edcyini gman edrk, bir mddt xobxt olurlar v

hyatlar tinliksiz ken mddtd bu adamlar hqiqi msihi tsvvr yaradrlar.

Lakin imtahan qarsnda onlar aciz olurlar. Msih iman gtirdiklri n ediln

mzmmtlr dzmrlr. lahi Klam onlarn gnahl vrdilrini ifa edib, onlar n

ziz olan eylri qurban vermyi tlb ednd, bu tlblr ml etmk iqtidarnda

olmurlar. Hyatlarn qti dyimk onlar n imkansz grnr. Onlar bugnk

narahatlq v tinliklr baxrlar v bdi dyrlri unudurlar. san trk etmi

agirdlri kimi, onlar bel deyirlr: Bu, tin szdr. Onu kim dinly bilr? (Yh.

6:60).

zlrini Allaha iman gtirmi hesab ednlrin oxu Onu drk etmk yolunda

xsi tcrblri olmayan adamlardr. Onlarn Allahn iradsin uyun yaamaq

arzular Mqdds Ruhun tsiri altnda yox, zlrinin istklri v sylri il hyata

keirilir. Onlarn hyat lahi Qanunla tnzimlnmir. Msihi zlrinin xsi Xilaskar

kimi qbul etslr d, gnahlarndan azad olmaq zn onlara gc vercyin

inanmrlar. Diri Xilaskarla xsi drin nsiyyt girmdiklri n onlarda irsi v

sonradan qazanlm qsurlar qalmaqdadr.

Mqdds Ruhun tsirin mumi trzd inanmaq v Onun ifaedici tsiri altnda

tvb etmk bir-birindn frqli anlaylardr. Bir ox insanlar Allahdan uzaq olduqlarn

drk edir v Ondan daha ox z gnahlarna bal olduqlarn anlayrlar. Onlar bu

vziyyti dyimk n myyn ilr grrlr v sylr gstrirlr, ancaq bununla

19

yana, z mnlrini lv etmirlr. zlrini Msih tam tabe etmirlr ki, Allahn

qdrti z iradsini icra ed bilsin. Xasiyytlrinin lahi sviyyd dyimsini

istmirlr. atmayan chtlrini mumiyytl etiraf etslr d, ayr-ayr gnahlardan

l kmirlr. Hr shv addmla khn gnahkar tbitlri onlar uuruma aparr.

Bu insanlarn yegan midi Msihin Nakdimona dediyi szlrdki hqiqti zlri

n drk etmlrinddir: Yenidn doulmalsnz. Bir kims yenidn doulmasa,

Allahn Sltntini gr bilmz (Yh. 3:7, 3).

Hqiqi mqddslik insann zn btvlkl Allaha hsr etmsinddir. Hqiqi

msihi hyatnn sas rti bundan ibartdir. Msih bizdn tam tabeilik, fdakarlq v

ryin, urun, qlbin v btn qvvnin srf olunmasn gzlyir. z mnini

qorumaq lazm deyil. Yalnz z mnafeyi n yaayan xs msihi ola bilmz.

nsann btn hrktlrinin sasnda mhbbt hissi durmaldr. Allahn

gylrdki v yerdki sul-idarsinin sasn mhbbt tkil edir v msihinin

xasiyyti mhz onun zrind qurulmaldr. Yalnz mhbbt onu csartli v dnmz

ed bilr. Yalnz bu hiss msihinin mxtlif tinliklr v imtahanlardan xmasna

kmk edr.

Mhbbt qurbanla nmayi etdirilir. Xilas plannn sasnda qurban dayanrd

bu qurban o qdr geni, drin v ykskdir ki, he bir ly smaz. Msih bizim

xilasmz namin hr eyini verdi v Ona hqiqtn iman ednlr d Xilaskar namin

hr eylrindn imtina etmy hazrdrlar. Onun mhbbti v hqiqti onlar n

daim birinci yerddir.

gr biz san seviriks, Ona hsr olunmu hyat da sevcyik, Ona z

minntdarlmz bx edcyik v Onun n alacaq. Bu iin z bizim n

asan olacaqdr. Onun urunda biz ar imtahanlar, ar v qurbanlar sevincl qbul

edcyik. Yalnz bu yolla biz Onun insanlar xilas etmk istyini drk etmi oluruq.

Yalnz bu yolla Onun insan qlbin n qdr inc yanadn baa dm oluruq.

Hqiqi msihilik bundan ibartdir. Bundan qeyri hr ey yalandr. He bir knar

nzriyy, yaxud hvarilik bir nfr insan da xilas ed bilmz. Msih tam tslim

olmaynca, biz Onunku ola bilmrik. Mhz msihi hyatndak yarmqlq

mqsdynl v qrarl olma imkansz edir. Eyni zamanda hm zn, hm d

20

Msih xidmt etmk chdi insan ryini da edir ki, bu dan zrind lahi Klam

bit bilmz, nki imtahanlar qarsnda acizdir.

Tikanlar arasna spilmilr

Tikanlar arasna dnlr is onlardr ki, Klam eidirlr; lakin get-ged bu hyatn

qaylar, znginliyi, zvqlril boulur v yetkin smr vermirlr.

Xo Xbr toxumu ox zaman tikanlqlar v barsz otlar arasna dr v gr

insann qlbind ruhlu dyiiklik ba vermirs, khn vrdilr v vvlki gnahkar

hyat trzi tam dyimyibs, eytani hisslr insann qlbindn tam knar edilmyibs,

yaxlq ccrtilri bitmyckdir. Bu insann mhsulu tikanlar olacaq v yaxlq

ccrtilrini mhv edckdir.

Ltf yalnz daim mqdds hqiqtlri qbul etmy hazrlanan rkd yer tapr.

Gnah otlar baxlmayan torpaqda da srtl ccrir, onlara xidmt etmk lazm deyil,

ltf is byk qay il bitirmk lazmdr. Tikanl otlar hmi bitmy hazr olduqlar

n onlar daim qoparmaq lazmdr. rk daim Allahn tsiri altnda olmaynca v

Mqdds Ruh onu tmizlyib, insann xasiyytini daim gzlldirmyinc, vvlki

gnahl vrdilr v qsurlar mtlq onun hyatnda zn gstrckdir. nsan z

inamndan sevincl dana bilr, lakin Xo Xbrl ziyalanmaybsa, onun dediklri

gcszdr. gr o, gnah zrind tam qlb ld etmyibs, gnah ona qalib

glckdir. Ksilmi, lakin kkndn xarlmam alaq otlar srtl bitrk btn

sahni bry bilr.

Msih insanlarn nzrini qlbi izlyn thlklr clb edir. Markn yazdna

gr, bunlar bu gnn qaylar, var-dvlt hvsi v baqa ehtiraslardr. Luka

qaylara, var-dvlt v hyat ehtiraslarna diqqt yetirir. Bunlarn hams lahi Klam

unutdurur v hqiqt toxumlarnn bitmsin imkan vermir. Qlb Msihin qidas il

qidalanmad n Ruh insan ryini trk edir.

Bu hyatn qaylar. Bu qaylardan he kim azad deyil. Kasbn qaylar ar

zhmt, ehtiyac v yoxsulluq thlksidir. Varlnn qays is yd var-dvlti

itirmk qorxusundan ibartdir. Msihin davamlarnn ox hisssi tarladak

21

iklrdn gtrmli olduqlar drsi unudurlar. Bu adamlar Onun daimi qaysna

etibar elmirlr. Msih is Ona tam etibar etmyinc, onlarn qaylarn ynglldir

bilmz. Bellikl, tbii olan hyat qaylar insanlar Msihdn kmk almaq zn Ona

ynltmk vzin, Ondan uzaqladrm olur.

Allaha xidmt etmkd faydal ola bilck bir ox insanlar z gclrini var-dvlt

toplamaa srf edirlr. Onlarn btn enerjisi i faliyytin hsr olunduu n ruhlu

dyrlrdn imtina etmyi zruri hesab edirlr. Bellikl d, onlar Allahdan

uzaqlarlar. Mqdds Kitab bizi ilmy v syd ziflmmy arr (Rom.

12:11). Biz ilmliyik ki, ehtiyac olanlara yardm ed bilk. Msihin davams mtlq

ilmlidir v o, el bir il mul ola bilr ki, gnaha yol vermsin. oxlarn is i

faliyytlri o drcd clb edir ki, dua etmy, Mqdds Kitab yrnmy, Allaha

ibadt etmy v Ona srf etmy vaxtlar qalmr. Hrdn bel qlbd d mqdds v

gylrdn gln ehtiyac oyanr, lakin gndlik qaylardan ayrlb, Mqdds Ruhun

syldiyi n sas, md olan eitmy vaxt qalmr. bdiyyt onlarn nzrind ikinci

drcli, dnyvi ilr is birinci drcli msldir. Bu vziyytd is lahi Klamn

toxumlar bar ver bilmz, nki qlb dnyvi toxumlar ccrtmkl muldur.

Hyatda mxtlif mqsdlr gdn insanlarn oxu bel bir yalanla yaayrlar.

Onlar htta insanlarn xeyri zn rkdn alrlar v hesab edirlr ki, bu ilr onlar

Allaha ibadt etmkdn azad edir. Dua etmk v lahi Klam thlil etmk vasitsil

Allahla nsiyyt girmkdn imtina edrk, onlar Msihin bu szlrini unutmu

olurlar: Mnsiz he bir ey ed bilmzsiniz (Yh. 15:5). Onlar Msihsiz yaayrlar,

hyatlar Onun ltf il iqlanmr v xasiyytlrind d hrtprstlik

duyulmaqdadr. Nticd, onlarn ibadti hrtprstliy, birinci olmaq arzusuna v

rkdki eqoist istklr evrilir. Msihi ibadtind uursuzluun n mhm sbbi

bundan ibartdir. Buna gr d onun nticlri ox czi v nzrarpmaz olur.

Varlanma hvsinin insana ox gcl tsiri vardr. Dnyann var-dvlt sahiblri

tez-tez unudurlar ki, bu srvtlrin qazanlmas n gc vern Allahdr. Onlar bel

deyirlr: Biz z qabiliyytimizl v bilyimizin gc il bu srvti qazandq Qan. tk.

8:17). Sahib olduqlar var-dvlt onlar Allaha kr etmy yox, z mnlrini

yksltmy doru aparr. Onlar Allahdan asl olduqlarn v yaxnlarna mnasibtd

dadqlar vziflrini unudurlar. Sahibi olduqlar var-dvltin Allah trfindn bx

22

edildiyini drk etmk v buna gr d ondan Onun adnn izztlndirilmsi v

insanlarn mnafeyi n istifad etmk vzin, onlar var-dvltlrin zlrini

ucaltmaq vasitsi kimi baxrlar. Bu mqsdl srf olunan var-dvlt insana lahi

keyfiyytlri alamaq vzin, onda eytani hisslr oyadr. Bu halda da lahi Klamn

toxumlar alaq otlar il baslr.

nsan n byk thlk douran chtlrdn dnyvi lzztlri v hyatn

zvqlrini gstrmk lazmdr ki, onlar xsi ehtiraslar dmk n sevirlr. nsan

gcdn salan, onun urunu dumanlandran v ruhlu hqiqtlri drk etmk

qabiliyytini ktldirn vrdilr v qsurlar cana qar dyn cismani

ehtiraslarn nmunsidir (1 Pet. 2:11).

Mhvedici ehtiraslara z - zlynd gnahl olmayan, lakin Allahn

Sltntindn stn tutulanda thlkli olan ilr d aid edilmlidir. Bizim urumuzu

Allahdan yayndran, hisslrimizi Msihdn uzaqladran hr ey qlbimiz n

ldrcdr.

urun gnc, fal v srtli inkiaf zaman insann z mnliyini inkiaf etdirmk

v zn prsti etmk meyli gcl olur. Bu vaxt ilri uurlu gedrs, onu vicdannn

ssini boub, xasiyytin hqiqi gzlliyini grmk qabiliyytini unutmaq thlksi

gzlyir. Zamanla hyat raitinin z insan Allah Klamna zidd inkiaf etmy

vadar edir.

vladlarnn yetkinlik dvrnd valideynlrin msuliyyti daha da artq olur. Bu

dvrd btn qvvlr gnclrd hyata dzgn bax v hqiqi mvffqiyyt

haqqnda fikir formaladrmaa ynlmlidir. Ancaq bu gn valideynlrin oxu z

sylrini bu mqsd vzin, vladlarnn gnahkar dnya hyatnda iklnmsin

ynldirlr. Onlarn tanlq laqlri mhz bu mqsd xidmt edir. z vladlarn

kbar cmiyyt zv etmk n bu valideynlr byk hrlr krlr. Onlar

uaqlarn el mhit salrlar ki, bu onlarda hrt v qrur hisslrinin alanmasna

gtirib xarr. Bel bir mhitd qlbin v tfkkrn tbii inkiaf pozularaq, ali

mqsdlr itirilir. Allaha tslim olub bdi hyat varisi olmaq fikri dnyvi hyat

mnafeyi ardnca qazarkn unudulur.

Valideynlrin oxu hesab edirlr ki, vladlarnn ylnclrin yol vermkl, onlar

xobxt edirlr. Onlar vladlarnn idman azarkeliyini, n mclislr aludiliyini

23

dstklyrk, onlarn ehtiraslarna v qrurlarna rvac verirlr. Lakin ehtiraslar tmin

edildikc, onlara maraq gclnir. Bel gnclrin maraqlar get-ged yalnz ylncdn

ibart olur. Zaman kedikc ylnclr onlarn hyatnn sas mqsdin evrilir.

Nticd, insan z ehtiraslarnn, rinckliyin v qeyri-ciddiliyinin klsin evrilir ki,

bunlar da onun hqiqi msihi olmaq imkann yox edir.

Tssf ki, hqiqtin tmli v diryi olmaq vzin, imanllar cmiyyti d

bzn ylncy qar eqoist mhbbt rvac verir. Dini mqsdlr vsait toplamaq

n imanllar cmiyytlri n kimi vasitlrdn istifad etmirlr? Onlar mrhmt

mqsdi il bazarlar, am axamlar, geyim yarmarkalar v htta lotereya v digr

tdbirlr tkil edirlr. ox vaxtlar htta Allaha ibadt n ayrlm yerlr d ticart,

nliklr v baqa ylnclrl murdarlanr. Bunun nticsind is gnclrin Allahn

mbdin v mqdds ibadt hrmti byk drcd itirilir. nsann zn idar

etmk sylri nticsiz qalr. znprsti, qarnqululuq, qeybt etmk kimi

keyfiyytlr insana hakim ksilir v onlarn qars alnmazsa, thlkli drcd vst

alrlar.

Hzz almaq v ylnc dalnca getmk hrlrd daha gcldr. Valideynlrin

oxu vladlar n hr hyat serk, onlara byk stnlklr verdiklrini

dnrlr, lakin nticd balanmaz shv v gecikmi tssf hissi keirirlr. Masir

hrlr srtl Sodom v Homorraya bnzyirlr. oxsayl istiraht v bayram gnlri

yalan bayram hval-ruhiyysi yaradrlar. Hycanl ylnclr teatrlar, at yrlri,

qumar oyunlar, iki mclislri v ziyaftlr gcl emosional grginlik ml gtirir.

Gnclr d bu mumi axna qoulurlar. Bellikl, yalnz ylnc namin ylnnlr

eytan vsvssin dmk n qlblrini arlar. Onlar z vaxtlarn qaysz

nliklr v mnasz hyat trzin srf edirlr. zlri kimi aldadc xobxtlik v

lzztlr axtaranlarn arasnda onlar bu nli tsir dar olurlar. Onlar doyana qdr,

balcas is artq urlu v faydal hyat trzi keirmk imkanndan mhrum olana

qdr bu ylnclrdn aylmaq istmirlr. Onlarn dini ehtiyaclar snr v ruhlu

hyatlar qaranla qrq olur. Qlbin btn gzl keyfiyytlri v insann ruhlu dnya

il hr hans bir ball itir.

Bu zavalllarn bzilri myyn anlarda zlrinin acnacaql vziyytlrini

grb, tssflnib tvb ed bilrlr. Allah onlar hr an balaya bilr. Lakin onlar z

24

qlblrin o qdr ziyan vurublar ki, hyatlarnn sonuna kimi thlk altnda

olacaqlar, nki bu insanlarda yax v pis anlaylarn frqlndirmk qabiliyyti yox

drcsinddir. Artq n Mqdds Ruhun ynldici ssini eidir, n d eytann

klklrini ayrd ed bilirlr. Hr bir tin, thlkli anda Allah itir bilrlr.

ylnclr dalnca qazmaq hyat glckd vzolunmaz itkilr gtirir.

nsanlarn qlbini clb etmk n eytan z hiylgr oyununda qaylardan, var-

dvltdn v hzlrdn istifad edir. Biz xbrdarlq edilib: Dnyan v dnyada

olan eylri sevmyin. Kim dnyan sevrs, onda Atann mhbbti yoxdur. nki

dnyada olan hr ey, yni cismani ehtiras, gzlrin ehtiras v hyatn tkbbr

Atadan deyil, dnyadandr (1 Yh. 2:15, 18). nsanlarn rklrini aq kitab kimi

oxuyan Allah buyurur: Amma diqqtli olun ki, rklriniz qarnqululuq v

srxoluqla, bu hyatn qaylar il arlamasn v o Gn sizi qfltn yaxalamasn

(Lk. 21:34). Mqdds Ruhdan ilham alm hvari Pavel is bel yazb: Varlanmaq

istynlr is yoldan xr v tora drlr v insanlar flakt v hlaka aparan bir ox

mnasz v ziyanverici ehtiraslara qaplrlar. nki hr cr pisliyin kk

pulprstlikdir. Buna qaplan bzilri iman yolundan uzaqlab, zlrin bir ox zablar

kdirdilr (1 Tim. 6:9, 10).

Torpan hazrlanmas

kini haqqnda msld Msih diqqtimizi kinin nticlrinin toxumun

ddy torpaqdan asl olduuna ynldir. Hr bir raitd kini il toxum

dyimirlr. Bu is onu gstrir ki, gr lahi Klam bizim rklrimizi v hyatmz

dyimirs, bunun sbbi bizim zmzddir. lahi Klamn toxumlar o vaxt mhsul

verir ki, bizim zmzd yenilmk arzusu byk olur. lbtt, biz zmz dyi

bilmrik, lakin semk imkan limizddir v bizim glckd kim olacamz bundan

asldr. Yol knarndak, dal v yaxud alaq otlar il rtlm torpaq hmi bel

qalmaa mhkum edilmyib. Allahn Ruhu daim midsizlik mhrn sndrb, insan

dnyvi yalanlardan ayraraq, onda bdi dyrlr ehtiyac oyadr. Yalnz lahi Ruha

mqavimt gstrn insan Onun ssini eitmir v duymur. rklrinin kasblamasnda

25

insanlar zlri gnahkardrlar, zlri qlblrin yaxlq toxumlarnn spilmsin

imkan vermirlr.

rk bana xidmt etmk grkdir. Onun torpan gnahdan tvb etmkl

yumaltmaq lazmdr. Daim eytann spdiyi alaq otlarn kkndn qoparmaq

lazmdr. Alaq otlar il rtlm sahni ar zhmtl tmizlmk olar. Eyni il tbii

rkdki gnahl istklri d yalnz sa namin v Onun yardm il uzun v ar sylr

nticsind df etmk olar. z peymbri vasitsil Rbb bizi buna dvt edir:

znz zn tz kin yeri umlayn, lakin tikanlar arasnda kmyin. znz

zn doruluq kin, mhbbt bhrini birsiniz (Yer. 4:3; Hu. 10:12). O bu ii bizim

n grmk istyir v bizi Ona yardm olmaa dvt edir.

lahi Klamn toxumlarn spnlrin qarsnda rklri Xo Xbri qbul

etmlri n yetidirmk kimi ali mqsd dayanr. Klamn tblii zaman dbdby

ox, rkdn-ry shbt is az yer verilir. tirilmi qlblrl xsi ilmy ehtiyac

vardr. Biz hr bir insana xsn, Msih xas drin hssaslqla yanab, onda bdi

hyata canl maraq oyatmalyq. Bzn insan qlbi oxdan bri tapdanm yol kimi brk

olur v onu Xilaskara gtirmk chdi bs grn bilr. Lakin mntiqin v tfkkrn

gcsz olduu yerd Msihin mhbbti Allah Klamn tbli ednl xsi nsiyyt

zaman dalam rklri bel yumaldb, onlarda hqiqt toxumlar spmi olar.

Klam knlr daim gzlmlidirlr ki, onun ccrtilri qlbin baxmszl

nticsind alaq otlar il rtlb mhv olmasn. Hr iman etmi msihini ilk

gnlrdn msihiliyin saslar haqqnda mlumatlandrmaq grkdir. O baa

dmlidir ki, sadc Msihin qurban vasitsil xilas olmayacaqdr, ancaq Msihin

hyatn z hyat edrk, Onun xasiyytini z xasiyyti edrk xilas olacaqdr. Hr

ks deyilmlidir ki, z ykn lyaqtl z kmlidir v tbitn gnahkar

xasiyytini dyimlidir. Grk hr bir ks Msihin sgri kimi zn unudub, sbir v

tmkinl Onun ardnca gedrk, Onun n alman lzztini dadsn. nsanlar Onun

mhbbtin etibar edib, z qaylarn Ona hval etmyi yrnmlidirlr. Qoy onlar

baqa insanlar Ona clb etmk sevincini duysunlar. Baqalarna gstriln diqqt v

mhbbt iind onlar z mnlrini unudacaqlar. Dnyvi lzztlr artq onlar clb

etmyck, qlblrini soyuda bilmyck. Hqiqt kotan torpa hazrlayacaqdr. O,

26

brkimi torpa yumaldacaqdr. O, tikanlar qoparmaqdan lav, onlar kkndn

tmizlyck.

Brktli torpaqdaklar

kininin zhmti xobxtlikdn hmi bs olmur. Brktli torpaa dm

toxum haqqnda Xilaskar deyir ki, o, Klam eidr, anlayar v dorudan da smr

verr, bzisi yz, bzisi altm, bzisi otuz qat smr gtirr. Brktli torpaq

zrin dnlr is onlardr ki, Klam eidib, sadiq v tmiz rkd saxlayrlar v

sbirl smr verirlr.

Msld gstriln sadiq v tmiz rk he d gnahsz rk deyil, ax Xo

Xbr gnahkarlar n glmidir. Msih demidir: Mn salehlri deyil, gnahkarlar

tvby armaa glmim (Mk. 2:17). Sadiq v tmiz rk Mqdds Ruh n

aq olanlardr. Onlar gnahkar olduqlarn drk edrk Allahn mrhmt v

mhbbtin ehtiyac duyurlar. Hqiqti smimiyytl drk edib ona tslim olmaq

istyirlr. Tmiz rk - imanl rkdir, lahi Klama imanla yaayan rkdir. man

gtirmdn bu Klam qbul etmk olmaz. nki Allaha yaxnlaan iman etmlidir ki,

O var v Onu axtaranlara mkafat verir (br. 11:6).

Demli, Klam eidib sadiq v tmiz rkd saxlaman mnas bunda imi.

Msihin zamannda friseylr grmmk n gzlrini yumur, eitmmk n

qulaqlarn tuturdular v ona gr d hqiqt onlara atmrd. Bilrkdn zlrini

bilmmzliy v grmmzliy vurduqlar n onlar cza gzlyir. Msih is z

agirdlrin rklrini v urlarn Onun szlri n ab iman etmyi tvsiy edirdi.

Onlar grb v eidrk iman etdiklri n Msih onlara xeyir-dua verdi.

Brktli torpaa bnzdilmi dinlyici Klam bri sz olaraq deyil, slind

olduu kimi, Allahn sz olaraq qbul edir (1 Salon. 2:13). Mqdds Kitab yalnz o

kslr hqiqtn drk ed bilr ki, onlar onu Allahn xsn onlara aid olan Sz kimi

qbul edirlr. Onlar Sz hssaslq v mqdds hycanla yanarlar, nki onlar n

o, canl hqiqtdir. Onlar Klama iman etmk n urlarn v rklrini ona tslim

edirlr. Kornelius v yoldalar mhz bel dinlyicilr idilr ki, hvari Peter bel

27

dedilr: ndi biz hammz Allahn sn mr etdiyi hr eyi dinlmk n burada,

Allahn qarsnda hazrq (Hv. i. 10:33).

Hqiqtin drk olunmas idrakn gcndn ox, istklrin paklndan v hqiqi

imann sadliyindn asldr. Allahn mlklri o kslr yaxnlarlar ki, onlar rkdn

gln smimiyytl lahi rhbrlik umurlar. Mqdds Ruh hqiqt xzinsini mhz

onlara ar.

Msihin brktli torpaa bnztdiyi insan Klam eidrkn onu qlbind el

mhkm saxlayr ki, eytan z r qvvsi il bu cvahiri hqiqi msihidn ourlaya

bilmir.

Klam, sadc, eitmk, yaxud da onu oxumaq azdr. Kim hqiqtn bir ey nail

olmaq istyirs, Klamn gtirdiyi hqiqt zrind uzun mddt v zml

dnmlidir. Ciddi diqqt v dua il dnclr hqiqti drk etmy v Mqdds

Kitabn mnasn drindn baa dmy gtirckdir.

Allah biz qlimizi ali v tmiz dnclrl doldurma tvsiy edir. O istyir

ki, biz daim Onun mrhmti v mhbbti haqqnda dnrk, mczlrl dolu

qurtulu plann drk ed bilk. Bu tqdird Onun ali hqiqtlri aydnlaaraq, bizim

qlblrimizi tmizlyib, urumuzu pakladrmaq istyimizi gclndirckdir. Daim

pak olan mqdds dnclr hatsind qlb Allah Klam vasitsil Allahla

nsiyytd olaraq yenilir.

< v smr verirlr. Sz eidrk, onu qoruyub saxlayanlar iman qazanacaqlar.

Qlb nfuz etmi Allah Klam mtlq zn yax mllrd bruz verckdir. Bu,

Msihin xasiyytin oxar xasiyytd v insann hyatnda yani grnckdir. Msih

z haqqnda demidir: Ey Allahm, Mn Snin istyin ml etmk Mn zvq verir,

Qanununu qlbimddir (Mz. 40:8). Mn z iradmi deyil, Mni Gndrnin

iradsini yerin yetirirm (Yh. 5:30). Mqdds Kitab bel deyir: Kim deyirs ki,

Onda yaayr, O nec hrkt etdis, z d eyni cr hrkt etmlidir (1 Yh. 2:6).

Allah Klam insann irsi v ld edilmi xarakter chtlrinin ksini tkil edir.

Lakin brktli torpaa bnzyn dinlyici Klam eidrkn, onun btn rtlrini v

tlblrini qbul edir. z vrdilrini, adtlrini v yaay qaydalarn Allah Klamna

tslim edir. Onun gzlrind fani olan, shv yol ver biln br qanunlar bdi olan

Allah Klam yannda aciz grnr. O, sidq rkl v geri dnmdn, bdi hyata

28

trf gedir. O, knll v sevincl tabe olduu hqiqt nyin bahasna olursa-olsun,

itkilrdn, tqiblrdn v lmdn bel qorxmayaraq sadiq qalacaqdr.

Bu tqdird bel insan sbirl smr verck. lahi Klam qbul ednlrdn

he kim imtahan v tinliklrdn azad olmur, lakin bu zaman onlar tlatm,

imanszlq v bdbinliy qaplmrlar. Zamanla yaranm vziyytdn x yolu

grmyib, Allahn bizim haqqmzdak mqsdlrini drk etmiriks d, son nticd

hr eyin yax olmasna inam itirmmliyik. Biz Rbbin mhbbt v mrhmtini

unutmadan, z qaylarmz Ona hval edib sbirl Onun bx edcyi qurtuluu

gzlmliyik.

Mnaqi v dramlar bizim ruhlu hyatmzn inkiafnda myyn drcd rol

oynayrlar. Mtinlikl qarlanm tinliklr bizim xasiyytimizi mhkmldib, gzl

ruhlu keyfiyytlr klind qiymtsiz ruhlu smr verckdir. Qaranlq v imklr

arasnda iman, lyaqt v mhbbtin smrsi daha da artr.

Budur, kini ilk v son yamuru alncaya qdr, yerin qiymtli mhsulunu

sbirl gzlyir (Yaq. 5:7). Eyni il msihi d Allah Klam onun hyatnda z

mhsulunu verincy qdr sbirl gzlmlidir. Tez-tez, Ruhun mhsulu haqqnda

dua edrkn, Allah bu dualara bizi yerldirdiyi v ruhlu mhsulun yetimsin sbb

olan raitl cavab verir, ancaq biz is Onun mqsdini anlamayaraq, hadislrin

gzlnilmz dnn tccblnrk, tlatm iind oluruq. Lakin unutmaq olmaz ki,

he ks uzunmddtli inkiaf yolu kemdn Mqdds Ruhun bu mhsulunu ld

ed bilmz. Bizim vzifmiz Allah Klamn mnimsyib, ondan mhkm tutmaq v

zmz onun rhbrliyin tslim etmkdn ibartdir. Bu tqdird gec, ya tez istniln

ntic ld olunacaqdr.

Kim Mni sevrs, szm riayt edr; v Atam onu sevr v biz onun yanna

gedib onunla brabr mskn salarq (Yh. 14:23). Yenilmz qdrt mnbyi il canl

nsiyytd olduumuz n, ali v kamil tfkkr bizi idar edckdir. z ruhlu

hyatmz sa Msih tabe edcyik. Bu zaman biz vvlki kimi eqoist hyat

keirmycyik, nki Msih bizd yaayacaqdr. Bizim hyatmz Onun xasiyytini

nmayi etdirckdir. Bellikl, Mqdds Ruh bizlrd bar verckdir biri otuz, biri

altm, biri is yz qat smr il.

29

vvl ot, sonra snbl

(Mk. 4:26-29)

kini haqqnda msl dinlyicilrd oxsayl suallar dourdu. Onlarn bir qismi

baa dd ki, Msih yer znd z padahln qurmaq n glmyib, oxlarn is

msl a-ba sald. Onlarn adqlarn grn Msih baqa bnztm gtirrk, onlarn

fikrini yerdki padahlqdan ayrb, Allahn ltfnn insann qlbind grdy grgin

i ynltdi.

V dedi: Allahn Sltnti yer toxum spn adam kimidir. Gec-gndz yatar,

durar v toxum bitr, byyr, z is bunun nec olduunu bilmz. nki torpaq z-

zn vvl otu, sonra snbl, daha sonra is snbld dolu dni verir. Mhsul

yetidiyi zaman, drhal ora i salar. nki biin vaxt glmidir.

Mhsul yetidiyi zaman, drhal ora i salan Msihin z olacaqdr. Qiyamt

gn mhz O, yer znd mhsul bickdir. Lakin msld bhs olunan kini Msih

n zhmt kni gstrir. Msld deyilir ki, toxum spn onun nec bitib,

bymyini bilmz, bu, lbtt ki, Msih aid deyildir. Msih yatb dinclmdn gec-

gndz z xalqna nzart edir v toxumlarn nec bymsi mhz Ona yandr.

Toxum haqqnda msl biz onu ar ki, Allah tbitd z iini grmkddir.

Toxumun bitmk qanunu v imkanlar ona Allah trfindn verilmidir. Lakin

tkbana bitmk n onda gc yoxdur. Buna gr bu prosesd myyn i insana

mxsusdur. O, torpa hazrlayb, peyinlyib, toxumlar spmlidir. Alaq otlarn da o

tmizlmlidir. Lakin el hdd var ki, insan ondan o yana ke bilmir. z gc v

tffkkr il insan he vaxt toxumu bitmy mcbur ed bilmz. Bacard ilri

grdkdn sonra o, qalan eylrd z yenilmz qdrti il kini v biini mczli

ardcllqla Birldirn arxalanmaldr.

Toxumda hyat gizlnmidir, torpaqda is onu canlandran qvv var, lakin gec

v gndz mddtind onun zrind Allahn sonsuz qdrti ilmdn, toxum bar

gtirmz. Qurumu zmilr yala islanmaldr, gnl isinmlidir, spilmi toxum

qidalanmaldr. Yaradann toxuma verdiyi hyat yalnz z canlandra bilr. Yalnz

Allahn gc il hr bir toxum ccrib boy atr.

30

Torpaq zolarn nec ccrdirs, ba kiln toxumlar nec yetidirirs,

Xudavnd Rbb d btn milltlr qarsnda salehliyi v hmdi bel yetidirck

(Ye. 61:11). Ruhlu hyatda da toxumla tbitd ba vern vziyyt alnr: hqiqt

mllimi rklri yumaldb toxum spmlidir, lakin onu canlandran gc yalnz

Allaha mxsusdur. El hdd var ki, ondan sonra insan sylri bsdir. Biz Klam tbli

etsk d, qlbi oyadb onda paklq v kr etmk ccrtilri bitir bilmrik. Klamn

tbliind insann imkanlarndan qat-qat stn olan qvv itirak etmlidir. Yalnz

Allahn Ruhu saysind Klam canl v qdrtli olub, insan qlbini bdi hyata

qaytara bilr. Msih z agirdlrinin mhz bu mslni drk etmsini istyirdi. O

deyirdi ki, sylrinin mvffqiyytli olmas n onlarn zlrind he bir ey yoxdur

v yalnz Allahn mczlr yaradan qdrti Onun Klamn gcl edir.

kininin myi hmi imanl zhmt olub. Toxumun ccrmsinin, sonra is

byyb inkiaf etmsinin sirri ona mlum deyil. Lakin kinid bitkiy hyat vern

Allahn qdrtin iman var. lk baxdan kini toxumlar torpaa ataraq, onun ailsin

rk ver biln qiymtli dnlri itirmi kimi grnr. Hqiqtd is o, lindki nemti

artqlamas il ld etmk n torpaa atr. Eyni il Msihin davamlar da zhmt

kmlidirlr ki, spdiklri toxumlarn mhsulunu ya bilsinlr.

Brktli toxum soyuq, qrurlu, dnyvi rkd bir mddt hyat lamti

olmadan, kk atmadan qala bilr. Lakin sonra, Allahn Ruhu qlb hyat verdiyi

zaman, gizlnmi toxum oyanacaq, ccrck v boy ataraq axrda Allahn rfin

sbirsizlikl gzlniln mhsulu verckdir. z gndlik iimizd biz hansnn

bunun, yoxsa digrinin arzu ediln ntic vercyini ox vaxt bilmirik. Biz bunu

bilmk vacib d deyil. Biz yalnz z iimizi grmliyik, onun smrsi is Allahdan

asldr. Toxumunu shr vaxt sp, axama qdr d lin bo durmasn (Vaiz 11:6).

Allahn mrhmtli hdind deyilir: Dnya durduqca kin-biin, isti-soyuq, yay-q v

gec-gndz sona yetmyck (Yar. 8:22). Bu hd iman edrk, kini torpa

umlayr v toxum spir. Onun hdin sadiq qalaraq, biz d ruhlu zmid zhmt

kirik: Azmdan xan klm d beldir: bo yer yanma qaytmaz, ancaq istdiyimi

yerin yetirr, onu gndrdiyim i, icra olunsun dey, hyata keirr (Ye. 55:11).

Alaya-alaya toxum dayb kn sevinc haray il drzlri daya-daya glck

(Mz. 126:6).

31

Toxumun ccrmsi ruhlu hyatn balancn gstrirs, onun boy atmas

msihinin inkiafn nmayi etdirir. Tbitdki kimi, burada da inkiafsz hyat

yoxdur. Torpan altndan xm bitki ya byyr, ya da lr. Onun bymsi sakit v

gzarpmaz kes d, daimidir. Msihi qlbinin inkiaf da beldir. nkiafmzn hr

bir mrhlsind hyatmz hmin an n kamil olsa da, htta Allahn biziml bal

mqsdlrinin hanssa biri yerin yetmi olsa bel, daimi olan inkiafmz davam edir.

Paklamaq btn mrn zhmtidir. mkanlarmz artdqca tcrb v biliklrimiz

genilnir. Biz z iyinlrimiz daha byk msuliyyt gtrmy qadir oluruq v hll

ediln msllrin qlizlmsi il yana, kamilliyimiz d artr.

Bitki Allahn onun inkiaf n gndrdiyi qida il byyr; o, torpaqda kk atr,

gnin alarn qbul edir, eh v yala sulanr v havadak hyatverici maddlri

udur. Eyni il msihi d Allahn gcn arxalanaraq ruhlu almini inkiaf etdirir.

Gcsz olduumuzu bilrk, biz grk btn keyfiyytlrimizdn istifad edib, Allaha

daha yaxn olaq. Bitki torpaqda kk atd kimi, biz d Msihd drin kk salmalyq.

Gn alarn, eh v ya qbul edn bitki kimi, biz d qlblrimizi Mqdds

Ruha ab Ondan qida almalyq. Gcl, qdrtl yox, yalnz Mnim Ruhumla i

grcksn, - deyir Ordular Rbbi (k. 4:6). gr biz tbitimiz v canmzla Msih

mid etsk, O, hkmn dan yeri kimi doacaq, ya kimi torpa sulayan yaz ya,

kimi yanmza glck (Hu. 6:3). Bizim n alarnda fa olan salehlik gni

kimi doacaq (Mal. 4:2). Biz zanbaq kimi ik aacaq, buda kimi ccrck,

meyn kimi tumurcuqlayacaq (Hu. 14:5,7). Msihi bizim xsi Xilaskarmz kimi

qbul edib, hr eyd Ona arxalansaq, sonsuz olaraq Onda byycyik.

Taxl vvl otu, sonra snbl, sonra da snbld dni yetidirir. kininin

toxum spib, onu becrmyind sas mqsd ar v oxsayl dnlr ld etmkdir.

kiniy ac olanlar n rk v glck toxum spini n toxum lazmdr. lahi

kini d z zhmti v qurban vzind mkafat kimi biin vaxtn gzlyir. Msih

zn insanlarn qlblrind brqrar etmk istyir v bunu Ona iman gtirmilrin

vasitsil edir. Msihinin hyatnn mqsdi bar vermkdir imanl insanda Msihin

xasiyytini brpa edib, sonra da bu xasiyyti digr insanlarda brqrar etmkdir.

32

Taxl kiniy toxum, yeyn rk vermk zn ccrir, byyr v bar verir

(Ye. 55:10). Eynil insan da z n yaamamaldr. manl xs dnyada Msihi

nmayi etdirir ki, baqalarn da xilas yoluna gtirsin.

nsan yalnz zn dnrs, onun hyatnda ruhlu inkiaf v hqiqi smr

olmaz. Msihi z xsi Xilaskarmz kimi qbul edrkn, biz zmz unudaraq

baqalarna yardm etmliyik. Msihin mhbbtindn dann, Onun xeyirxahl v

hssaslndan bhs edin. zriniz dn btn vziflri yerin yetirin. Baqalarnn

arlarna rkdn yanaraq, linizdn gln vasitlrl itirilmilri xilas etmy aln.

Msihin Ruhunu - tmnnasz mhbbt v baqalarna xidmt Ruhunu qbul etdiyiniz

zaman, siz znz d kamillib smr vercksiniz. Sizin xasiyytinizd Ruhun

triflayiq smrsi zn bruz verck. Sizin imannz artacaq, etimadnz

mhkmlnck, mhbbtiniz is daha da kamil olacaqdr. Siz getdikc pak, ltfkar

v gzl olan hr eyd Msih bnzycksiniz.

Ruhun smrsi is budur: mhbbt, sevinc, slh, sbirlilik, ltfkarlq, yaxlq,

sdaqt, hlimlik, zn hakim olmaq (Qal. 5:22, 23). Bu smr he vaxt

lmyckdir, ksin, bdi hyat n zn bnzr olan yeni smry sbb

olacaqdr.

Mhsul yetidiyi zaman, drhal ora i salar. nki biin vaxt glmidir.

Msih z xasiyytinin imanllar cmiyytind izhar olunmasn sonsuz hvsl

gzlyir. Msihin xasiyyti tam kild Onun xalqnda ks olunan zaman O glck ki,

onlar znnklr elan etsin.

Hr bir msihinin sas vzifsi yalnz Rbbimiz sa Msihin zhurunu gzlmk

deyil, hm d Onun gliini srtlndirmkdir (bax. 2 Pet. 3:12). gr Onun adn kn

hr bir ks Onun izzti namin smr vermi olsa idi, Xo Xbr toxumlar yer zn

nec srtl yaylard. Sonuncu byk mhsul ym vaxt tez yetirdi v Msih

yetimi budalar ymaq zn glrdi.

Dlic buda

(Mat. 13:24-30, 37-43)

33

sa onlara baqa bir msl d sylyib dedi: Smavi Sltnt tarlasna yax

toxum kn bir adama bnzyir; adam yatarkn, onun dmni glib budalarn

arasna dlic buda spib getdi. Buda byyb smr verdiyi zaman dliclr d

grnd.

Msih davamnda onlara dedi: Tarla dnyadr. Aydndr ki, burada shbt

Msihin dnyadak imanllar cmiyytindn gedir. Bu msl Allahn Padahln

nmayi etdirir, Msihin adamlar xilas etmk iini gstrir, bu i is imanllar

cmiyytinin kmyil grlr. Szsz ki, Mqdds Ruh dnyann hr yerind

mvcud olaraq adamlarn qlbin tsir edir, lakin Allahn Padahl n mhsulun

bitirilmsi v yetidirilmsi mhz imanllar cmiyytind ba verir.

Yax toxum spn nsan Oludur... yax toxum Smavi Sltntin oullardr,

dlic budalar is eytann oullardr. Yax toxum Allah Klamndan, hqiqtdn

doulmu adamlar nmayi etdirir. Dlic budalar is yalann mhsulu v tzahr

olan insanlar nmayi etdirir. Onlar spmi olan dmn iblisdir. N Allah, n d

Onun mlklri he vaxt dlic budalar vern toxum spmyiblr. Dlic budalar hr

zaman Allahn v insann dmni olan eytan trfindn kilir.

rqd adamlar dmnindn qisas almaq mqsdil bzn onun kin sahsin

budaya oxayan alaq otunun toxumlarn sprdilr. Bu otlar sahd srtl artaraq

budan bour v sahibin ziyyt v zrr verir. Eynil iblis d Msih olan

dmniliyindn Onun Sltntin r toxumlar spir. z spdiyi toxumlarn

mhsulunu is Msihin stn atr. Msihin adn dayan, lakin Onun keyfiyytlrini

mnimsmyn adamlar imanllar cmiyytin daxil edrk, eytan Allahn izztini

kiiltmk, Onun xilas iini thrif etmk v bellikl d, insanlar lm mhkum etmk

istyir.

Msihin xidmtilri imanllar cmiyytind hqiqi v yalan msihilrin

qarmasn grb ox tssflnirlr. Onlar n yollasa imanllar cmiyytini

tmizlmk istyirlr. Msldki mlkdarn qullar kimi, onlar tarlan dlic

budalardan tmizlmy hazrdrlar. Lakin Msih onlara bel deyir: Xeyr, dliclri

sezrkn, onlarla brabr budan da qopararsnz. Biin qdr qoy hr ikisi birlikd

bysn.

34

Msih tam aydn kild deyirdi ki, gnahda aq-azna inad gstrnlr

imanllar cmiyytindn knarladrlmaldr, lakin imanlnn xasiyytini v davran

motivlrini mhakim etmk vzifsini O bizim zrimiz qoymayb. O bizi ox yax

tand n, bu mslni biz etibar etmir. gr biz imanllar cmiyytini yalan

saydmz adamlardan tmizlmy balasaq, mtlq shvlr yol vermi olarq. Biz

ox zaman o adamlar midsiz hesab edirik ki, Msih mhz hmin vaxt onlar zn

clb edir. Bu insanlarla zmzn shv dncmizl davranm olsaq, onlar axrnc

midlrindn mhrum etmi olarq. zlrini msihi hesab ednlrin oxlar son anda

itcklr. Bir oxlar is yaxnlarnn gman etmmyin baxmayaraq, Gylri

qazanacaqlar. nsanlar bir-birinin zahiri grkmin baxb qiymt verirlr, Allah is

rklr baxr. Dlic v buda biin qdr bir yerd bymlidir; biin is imtahan

dvrnn sonu demkdir.

Msihin szlri biz mrhmtli davran, heyrtamiz dzm v hssas mhbbt

drsini yrdir. Alaq otlar il xeyirxah mhsulun kklri bir-birin sarld kimi,

yalan qardalar da imanllar cmiyytind Msihin hqiqi davamlar il sx bal ola

bilirlr. manl adlandrlanlarn hqiqi mahiyytlri zahirn he cr bruz verilmir.

Onlar imanllar cmiyytindn knarladran zaman, mhz onlarla yaxn olduqlar

n iman etmi xslr d itiril bilrlr.

Bu msl Allahn insanlar v mlklrl nec davrandn gstrir. blis

hiylgr yalandr. Gylrd gnah etdiyi zaman, htta Allaha sadiq mlklr d onun

mahiyytini axra kimi drk etmdilr. Mhz buna gr Allah iblisi drhal mhv

elmdi. O bunu etmi olsayd, mqdds mlklr Allahn dalt v mhbbtini drk

ed bilmzdilr. Allahn mrhmt v xeyirxahlna qar istr-istmz yaranacaq

bh gnah v flakt sbb olan r toxumu olacaqd. Buna gr d rin atas

mvqqti olaraq fv edildi ki, mahiyyti tam akar olunsun. srlr boyu gnahn

nticlrini grrk qsslnn Allah qiymtsiz Qolqota Qurbann biz bx etdi ki,

hiylgr eytann yalanna he kim uymasn. Alaq otlarn brktli mhsula zrr

vermdn qoparmaq olmaz. Gylrin v yerin Rbbi olan Allah iblis qar dzml

olduu kimi, bizim d z yaxnlarmza qar dzml olmamz lazm deyilmi?

manllar cmiyytin bzi yalanlar daxil olduu n msihiliyin hqiqiliyin

bh edilmmlidir; hmzinin hqiqi imanllar z cmiyytlrind yalan qardalar

35

olduundan qsslnmmlidirlr. lk imanllar cmiyytini yada salaq: Hananya v

apira hvarilr qouldular. Ona qdr sehrbazlq edn imon vftiz edildi. Paveli trk

edn Dimas imanllardan saylrd. Yhuda skaryot hvarilr srasnda idi. Xilaskar bir

can bel itirmk istmirdi; Yhuda il davran Onun pozulmu insan tbitin olan

sbrini nmayi etdirir. Msih biz d bu qdr sbirli olma tvsiy edir. O xbrdar

edir ki, yalan qardalar srin sonuna qdr imanllar cmiyytin daxil olacaqlar.

Lakin Msihin bu qdr xbrdarlna baxmayaraq, indiy qdr adamlar alaq

otlarn qoparmaq istyirlr. Pis niyytli adamlar kimi myyn edilndn sonra,

onlarn czalandrlmas n imanllar cmiyyti dvlt idarlrin mracit edirdi.

Qbul olunmu qaydalara ml etmynlr hbs olunur, ignclr kir v

ldrlrdlr; bunlarn hams z mllrini Msih layiq hesab ednlrin fitvas il

edilirdi. Hqiqtd is bel mllr Msihin yox, yalnz eytann ruhu ilham ver

bilrdi. Bu, dnyaya hakim olmaq istyn iblisin i metodudur. Onlar eretik adlandrb

amanszcasna mhv edrk, imanllar cmiyyti Allah haqqnda tsvvr thrif

edirdi.

z mslind Msih biz baqalarn mhakim edib gnahlandrmaq vzin,

bar v zn tnqidi yanama tvsiy edir. Tarlaya spiln dnlrin hams

faydal olmad kimi, imanllar cmiyytin mnsub olmaq fakt da hqiqi iman sbut

etmir.

Alaq otlar budaya ccrtilr yal olduu mddtc bnzyir; lakin tarla qzl

rngd olub biin hazr olan zaman, alaq otlar z dnlrinin arl altnda yiln

snbllrdn seilck. Eynil d zahirn imanl grnn gnahkarlar bir mddt

Msihin hqiqi davamlarndan seilmycklr v onlarn imanllara bnzmsi

oxlarn aldadacaqdr, lakin dnyann mhsulunun biini zaman xeyir v rin

aldadc oxarl birdflik mhv edilckdir. Msihl birlmdn, yalnz zahirn

imanllar cmiyytin daxil olmu adamlar ifa olunacaqlar.

Alaq otlarna buda il birlikd byyb gn v yaa sevinmk ixtiyar

verilibdir; lakin biin vaxt siz salehl pis adam, Allaha qulluq ednl etmyn

arasndak frqi yen grcksiniz (Ml. 3:18). Gylrin varisinin kim olacan Msih

z hll edckdir. O hr ksi szlrin gr deyil, mllrin gr

36

mkafatlandracaqdr. nsann byan etdiklri he nyi hll etmyckdir. Onun

xasiyyti aqibtini hll edckdir.

Btn alaq otlarnn brktli budaya dncklri vaxt haqqnda Msih he n

demir. Buda il alaq otlar biin kimi, yni dnyann sonuna qdr brabr bitcklr.

O zaman alaq otlarn toplayb, yandrmaq n drzlr balayacaqlar; fqt budan

Allahn anbarlarna toplayacaqlar. O zaman salehlr Atalarnn Sltntind gn

kimi parlayacaqlar. Onda nsan Olu mlklrini gndrckdir v onlar pis yola

kn btn eylri v qanunsuzluq ednlri Onun Sltntindn toplayacaqlar; onlar

soba alovuna atacaqlar. Orada alama v di qcrts olacaqdr.

Xardal toxumuna bnzr

(Mt. 13:31, 32; Mk. 4:30-32; Lk. 13:18, 19)

Msihi dinlynlrin irisind friseylr d ox idi. Onlar istehza il qeyd

edirdilr ki, Onun Msih olduunu etiraf ednlr azdr. Onlar zlrin sual edirdilr ki,

bu sad mllim hans yol il sraili qdrt zirvsin yksldckdir v nec ola bilr

ki, var-dvlti, hakimiyyti v izzti olmadan, O, yeni padahlq qura bilr. Msih

onlarn fikirlrini oxuyub, bel cavab verdi:

Allahn Sltntini ny bnzdk? Yaxud onu n msll mqayis edk?

Dnyvi hakimiyytd ona bnzyn he n yox idi. He bir vtnda cmiyyti Ona

bnztmk n simvol ola bilmz. Xardal toxumu kimidir. Yer kildikd toxumlarn

n kiiyidir. kildikdn sonra byyr v btn baa bitkilrindn daha byk olur,

el iri budaqlar salr ki, gyn qular onun klgsi altnda yuva tik bilirlr (Mk.

4:31,32).

Torpaa dm toxum Allahn z trfindn ona bx edilmi hyat

qanununa sasn bitir v insann sylrindn tamamil asl deyil. Bu eynil Msihin

Sltntin d aid edilir. Bu, yeni bir eydir. Onun inkiaf prinsiplri dnya dvltlrini

idar etmi v edck qanunlara ziddir. Dnya hkmdarlar z hakimiyytlrini

zoraklqla tsdiq edirlr; onlar z iqtidarlarn mhariblrl saxlayrlar; yeni

37

Padahln qurucusu is Slh Padahdr. Mqdds Ruh dnya padahlqlarn yrtc

heyvanlarla tsvir edir; Msih is dnyann gnahn aradan qaldran Allah

Quzusudur (Yh. 1:29). Onun idar sulunda zorakla, insann azadln tapdalayan

he ny yer yoxdur. branilr gman edirdilr ki, Allahn Padahl da bu dnyann

padahlqlarnn qurulduu trzd qurulacaqdr. Adamlar doru yola gtirmk n

onlar zahiri tsirlrdn istifad edirdilr, dnyvi metodlar v zlrinin yaratdqlar

planlar ttbiq edirdilr. Msih is yeni hyatn lahi tmlini verdi. bdi hqiqt v

pakl tsdiq edrk, O, yalan v gnaha qalib gldi.

Msih z mslini danan zaman xardal aaclarn hr yanda grmk olard.

Onlar ot v snbllrdn uca idi, budaqlar lngr vururdu. Qular budaqdan-budaa

uub, ch-ch vururdular. Ancaq bu nhng aaclar, ola bilsin, n xrda bir toxumdan

boy atmd. vvlc bu toxum zrif bir ccrti verir. lk baxda ox zif grnn, lakin

hqiqtd byk yaamaq qvvsin malik bu ccrti zml byyr v inkiaf edrk,

ntic etibaril mhtm bir aaca evrilir. Msihin Sltnti d ilk baxda sad v

hmiyytsiz grnrd. Dnya dvltlri il mqayisd o ox zif grnrd.

Msihin padah olmaq haqqnda szlri bu dnyann idarilrind gl doura

bilrdi. Lakin Msihin davamlarna bx edilmi bdi hqiqtlrd Mjd Padahl

z il lahi hyat gtirirdi. Lakin o nec srtl qol-budaq atd, nec geni yayld!

Msih xardal toxumu haqqnda msl gtirdiyi zaman yeni Sltnt yalnz bir ne

qalileyal kndlidn ibart idi. Onlarn yoxsul v az sayda olmalar Msihin dalnca

gzn bu sadlvh v bsirtsiz balqlara qoulmaq istynlri qaytarmaq n

sbblrdn biri idi. Ancaq xardal toxumu byyb btn dnya zrind budaq

amal idi. gr insan tsvvrn sarsdan dnya sltntlrinin hams gec, ya tez

mhv olurlarsa, Msihin Sltnti qdrtl v hr eyi hat edrk qalmaqdadr.

Ltf d beldir. nc o, insan ryind kiik bir yer tutur. Lakin Klam deyilib,

in as qlb daxil olub v yeni hyatn balanc olan tsir balayb; onun

nticlrini kim l bilr?

Xardal toxumu haqqndak msl Msihin Padahlnn mumi inkiafndan

baqa, bu inkiafn hr mrhlsinin msldki inkiaf mrhllri il st - st

dmyini nmayi etdirir. Allahn z imanllar cmiyytinin hr nsli zn ayrca

xsusi hqiqtlri v taprqlar vardr. Hr zaman bu dnyann hddindn artq

38

ehtiyatl mdriklrin gizli qalan hqiqt uaq kimi sad v tvazkar adamlara

almdr. Hqiqt fdakarla dvt edir; dy v qlby arr. vvlc hqiqti

az adam eidir. Onlara glrlr, bu dnyann dahilri v dnya il ayaqlaan imanllar

cmiyyti onlara qar dururlar. Msih hadt edn v yhudilrin qruruna v

mrasimiliyin qar tkbana mbariz aparan Vftizi Yhya il d bel oldu. Xo

Xbri Avropaya ilk df atdranlarla da bel oldu. Troasdan Filipiy yola dn iki

adr dzldnin Pavel v Silann sfrlri n qdr ar v midsiz grnrd.

Qeysrlr paytaxtnda Msihi tbli edn, qollar zncirlnmi qoca Pavel il d bel

oldu. Roma imperatorluunun btprstliyi il mnaqiy girmi kiik kndli v qul

cmiyytlri il d bel oldu. Dnya mdrikliyinin tzahr olan qdrtli kilsy qar

xm Martin Lterl d bel oldu. mperatora v papaya qar xarkn, o, Allah

Klamndan n qdr brk yapmd: Mn bunun zrind mhkm dayanram v

baqa cr bacarmram. Allah mn kmk olsun. Msihi v Onun hqiqtini kils

mrasimiliyi, sensualizm v imanszlq dvrnd tbli edn Con Uesli il d bel

oldu. Btprst dnyasnn flaktlrindn myus olmu, Msihin mhbbt mjdsini

insanlara atdrmaq arzusu il yaayan, vzind is ruhani kahindn ylin, cavan

olan! Allah btprstlri imana gtirmk istdiyi vaxt bunu snin v mnim kmyim

olmadan edckdir cavabn alm bir gnci tsvvr edin.

Bizim dvrn dini fikir dahilri kemi srlrd hqiqt toxumlarn spn

adamlar triflyrk, onlara abid ucaldrlar. Ancaq bu da hqiqtdir ki, bu ii

grrkn, onlar ox zaman hmin toxumlarn masir dnyamzdak ccrtilrini

tapdalayrlar. Yenidn kemidn qalm bir fikir sslnir: Biz Allahn Musa il

dandn bilirik; bu Adamn is haradan olduunu bilmirik (Yh. 9:29). Kemid

olduu kimi, mhz bizim dvr n mhm hmiyyt ksb edn hqiqtlr d ruhani

kahinlr deyil, hddindn artq all v mdrik olmayan, blk d mhz buna gr

Allah Klamna canl imann saxlam insanlara alr.

Qardalar, baxn, siz dvt olunmular kimsiniz: aranzda cismani nqteyi-

nzrdn mdrik, nfuzlu v silzad ox deyil. Lakin Allah, mdriklri utandrmaq

n dnyann alsz saydqlarn sedi v gcllri utandrmaq n dnyann zif

saydqlarn sedi; Allah hmiyytli saylanlar lv etmk n bu dnyann silzad

olmayanlarn, xor baxlanlarn, htta he hmiyyti olmayanlarn sedi ki (1 Kor.

39

1:26-28), sizin imannz insan mdrikliyin deyil, Allahn qdrtin istinad etsin (1

Kor. 2:5).

Hqiqi msihilrin bel bir qardalnda xardal toxumu haqqndak msl z

mhtm tzahrn tapacaqdr. Kiik bir toxum byk bir aac olacaqdr. Sonuncu

mrhmt v xbrdarlq ar bizi yer znd yaayanlara, hr millt, hr

qbily, hr dil v hr xalqa tbli etmk n (Vh. 14:6) onlarn yanna getmy

dvt edir ki, z smi namin bir xalq tkil etsin (Hv.i.15:14). Bellikl, btn yer

z Onun izztindn aydnlaacaq (Vh. 18:1).

kin haqqnda msllrdn gtrln baqa drslr

Toxumlarn spilmsi v bitkilrin inkiaf etmsi haqqndak msllrdn aild

v mktbd heyrtamiz drslr kimi istifad edil bilr. Qoy uaqlar v gnclr tbit

hadislrind Allahn qdrtinin tsirini gr bilsinlr ki, iman vasitsil ld olunan

tsviredilmz namlara sahib olsunlar. Geni dnyann ehtiyaclarn dyn Allahn

heyrtamiz iini drk edib, Onunla mkdalq etmyi yrnrk, gnc insanlar z

hyatlarnda daim Onun qdrtin arxalanacaqlar.

Allah toxumlar da, yer krsi kimi, z Sz il yaratd. z Sz il O, toxuma

byyb nsil vermk qvvsini verdi. O buyurdu: Qoy yer z bitkilr yetirsin;

toxumlar bitirn ot-lf v torpaqda hr nv bhrli aaclar yetisin. Aaclar meyv

gtirsin v toxumlar meyvlrinin izind olsun. Bel d oldu< Allah grd ki, bu,

yaxdr (Yar. 1:11, 12). Allahn mhz bu sz il toxum boy atr. z ccrtilrini

gn trf ynldn hr bir toxum N syldi, mvcud oldu, n mr etdi, quruldu

Allahn Klamnn mcz yaradan qdrtini byan edir (Mz. 33:9).

Msih z agirdlrin bel dua etmyi yrdirdi: Gndlik ryimizi biz bu

gn ver. O, gllri gstrib, onlara sbut edirdi: gr tarla otunu Allah bel

geyindirirs, sizi daha ox geyindirmzmi, ey az imanllar? (Mt. 6:11, 30). Bu duan

eidrkn, Msih z szn yerin yetirmk n daim hazrdr. Gz grnmyn

qvv daim insann xeyrin alaraq, ona geyim v qida bx edir. Allahn can bx

edn hmin qvvsi il tarlaya atlm toxum canl bir bitkiy evrilir. Allah kamil

40

mhsulun yetidirilmsi n hr n lazmdrsa verir. Bu haqda zbur oxuyan gzl

sylmidir:

Yer znn qaysna qalb su verirsn,

Onu bol, mhsuldar edirsn.

Ey Allah, zayn su il doludur,

Torpa taxl zn hazr edirsn.

Torpan rmlarn sulayrsan,

Aralarn brkidirsn,

Gur yala torpan yumaldrsan,

Mhsuluna brkt verirsn.

Yay fslin gzllik lngini geyindirirsn,

zlrindn bolluq axr.

(Mz. 65:9-11).

Maddi dnya Allahn idarsi altndadr. Tbitd hr ey myyn

qanunauyunluqlarla ba verir. Burada hr ey Allah trfindn istiqamtlndirilir,

Yaradann iradsi il hrkt edir. Buludlar v gn, eh v ya, klk v frtna -

hams Allahn nzarti altndadr v hams son nticd Onun iradsin tam kild

tabe olur. Mhz Allah Qanununa tabe olaraq toxum yerin altndan ccrir, vvl ota,

sonra snbl, daha sonra is snbl dolu dn evrilir (Mk. 4:28). Bu mrhllrin

hamsndan bitki z vaxtnda keir, nki Onun iradsin mqavimt gstrmir. Bs n

n Allahn surtin v bnzrin gr yaradlm, ur v nitq bx edilmi insan

yaradlanlarn iind yegan varlqdr ki, Onun namlarna ox vaxt bigan qalr,

iradsin mqavimt gstrir. Nec ola bilr ki, mhz urlu varlqlar dnyann

flaktlrin sbbkar olsunlar?

nsann yaamas n lazm olan hr eyin ld olunmasnda Allahla insann

sylrinin ahngdarl grnr. nsan llrinin toxum kinind itirak olmadan

mhsul ld edil bilmz. Lakin Allahn bx etdiyi gn i v yalar, eh v

buludlar olmazsa, mhsul yeti bilmz. Hr bir balancda, tbbskarlq

faliyytind d, elmi tdqiqatlarda da beldir. Bu, eynil ruhlu alm d, xasiyytin

formaladrlmasna da, msihi faliyytinin hr hans baqa bir nvn d aid

41

edilmlidir. Biz zmz hrkt etmliyik, lakin Allahn kmyi olmasa, bizim

sylrimiz bs olacaqdr.

Ruhlu almd, yaxud da dnyvi ilrind insan nys nail olarsa, he vaxt

unutmamaldr ki, o bunlara Allahn kmyil nail olubdur. Allahdan asl

olduumuzu drk etmk ox vacibdir. Biz insan imkanlarn hddindn ox

yksldrk, onun l ilrin ox arxalanrq. Allahn bx ed bilcyi qvvy is ox

az mid bslyirik. Biz Allahn hmiilriyik (1 Kor. 3:9). Bu ilrd insann pay ox

czidir; lakin onun sylri Msihin lahi mkdalna arxalanarsa, Onun bx edcyi

qvv il insan hr ey nail ola bilr.

Toxumun ccrib bitmsi uaqlarn trbiy iind yani vsait ola bilr. vvl

ot, sonra snbl, daha sonra is snbld dolu dn. Bu msli byan elmi Allah hm

d xrdaca toxum yaratm, ona hyat qvvsi vermi v onun inkiafn idar edck

qanunlar qoymudur. Bu mslin byan etdiyi hqiqtlr is Onun z hyatnn

gerkliklridir. Msih Allahn qoyduu, bitkilrd mahid olunan qanunla fiziki v

ruhlu chtdn inkiaf edirdi v O istyirdi ki, gnclrin hams buna riayt etsinlr.

Msih Gylrin Hkmdar v izzt Padah olmasna baxmayaraq, Beytlehemd krp

kimi, anann qucanda kmksiz bir uaq kimi dnyaya gldi. Uaqlq dvrnd O,

szbaxan bir uaq nmunsi idi. Msih valideynlrin hrmt gstrrk, onlarn

iradsini yerin yetirrk v z uaq imkanlar il onlara kmk edrk, byk kimi

deyil, uaq kimi hrkt edirdi. Lakin z inkiafnn hr mrhlsind ykskd

duraraq, gnahsz insan hyatn tzahr etdirn sad v tbii xasiyyt malik idi.

Mqdds Kitab Onun uaqln bel tsvir edir: Krp byyr, ruhn qvvtlnir

v hikmtl dolurdu; Allahn ltf d Onun zrind idi. Onun gncliyi haqqnda is

bel hadtimiz var: sa is hikmtd v boy-buxunda, Allah v insanlar qarsnda

ltfd trqqi edirdi (Lk. 2:40, 52).

Bunun n valideyn v mllimlrin hssas zhmtlri grkdir. Onlar

gnclrd msbt keyfiyytlri inkiaf etdirmk mqsdi gdmlidirlr ki, onlarn

inkiafnn hr mrhlsi hmin dvrn gzlliyini ks etdirsin. nsann inkiaf tbii,

ahngdar olmal, badak gln amasna bnzmlidir.

z tbiiliklri v qayszlqlarn itirmyn uaqlar hmi clbedici olurlar.

Uan hr hans bir mvffqiyytin hddindn ox diqqt yetirrk, bunu onun

42

yannda tez-tez xatrlatmaq grksizdir. Uaq hrtprstliyin rvac verrk, onun

gzlliyini, szlrini v hrktlrini triflmkdn kinin. Uaa bahal v dbdbli

paltar geyindirmk dzgn deyil. Bu, krp qlbind qrur yaradr v yoldalarnda

paxlla sbb olur.

Uaqlar yalarna uyun sadlikd trbiy olunmaldrlar. Onlar valideynlrin

kmk mqsdil gclri atan vziflri yerin yetirmyi bilmlidirlr. Uaqlarn

ylnc v muliyytlri yalarna uyun olmaldr. Uaqlq dvr msldki yal

ccrtilr bnzyir v yalnz onlara mxsus caziby malikdir. Uaqlarn vaxtndan tez

bymlrin rvac vermyin ki, z gnc yalarnn travt v cazibsini mmkn

qdr ox saxlasnlar.

z yalarna uyun imanla uaqlar da tam kild xeyirxah msihi ola bilrlr.

Allah onlardan yalnz bunu istyir. Onlara ruhlu hqiqtlri alamaq lazmdr;

valideynlr vladlarnda onlar Msihl daha da yaxnladra biln keyfiyytlrin

formalamas zn rait yaratmaldrlar.

Allahn qanunlarna uyun olaraq, tbitd sbbdn sonra mtlq ntic glir.

Biin hmi kinin sviyysini gstrir. Shlnkar ii daim z zhmtinin nticlri il

ifa edilir. Mhsulun z onun leyhin hadt edir. Ruhlu hyatda da beldir: hr

iinin syi onun myinin nticlri il llr. Onun zhmtke, yaxud shlnkar

myinin nticsi biin zaman alr. Glck bdi hyatnn taleyi d bel hll

olunacaqdr.

Spilmi hr toxum z nvn uyun mhsul verir. nsan hyatnda da beldir.

Buna gr d biz hssaslq, qaykelik v mhbbt toxumlar kmliyik, nki n

ksk, onu da bicyik. Eqoizm, zn sevmk, z il fxr etmk v qsurlara rvac

vermk kimi xsusiyytlr is onlara mvafiq mhsul verck. zlri n yaayanlar

fani toxum kirlr, bundan is rk mhsul alrlar.

Allah he kimi mhv elmir. Mhv olanlarn hr biri z-zn mhv etmi

olacaq. Vicdannn ssini susduran hr ks imanszlq toxumlar kir v onlara mvafiq

mhsul gtrr. Allahn ilk xbrdarln rdd edn firon inad toxumlar kdi v

onlarn da mhsulunu bidi. Bunlar byyb mhsul vermi imanszlq toxumlar idi

ki, onlar firon qlbin z kmidi. O, torpa viran olana, znn v sltntinin

aillrind ilk vladlar ln v dnizin sular onun atlar, arabalar v sgrlri

43

zrind birln qdr inad etdi. Onun tarixsi mdrik N krsn, onu da

birsn (Qal. 6:7) szlrinin dhtli tsdiqidir. nsanlar bu hqiqti drindn drk

etslr, kdiklri toxumlarn seilmsind ox ehtiyatl olardlar.

kilmi toxumun mhsulu yenidn spilir v bellikl, mhsul ardcllqla

artrlr. Bu qanun bizim z yaxnlarmzla mnasibtlrimizd d gerklir. Hr bir

hrktimiz v szmz mhsul vern toxuma bnzyir. Qayke xeyirxahlq, barq

v tvazkarlq kimi qhtlr baqa adamlarda, onlarn vasitsil d qeyrilrind

mhsul verck. Eynil paxllq, pislik v kim il mahid olunan mllrin

toxumlar da torpaa ddkd, ac kk kimi byyb, oxlarn murdar edckdir

(br. 12:15). z nvbsind bu oxlar vasitsil is n qdr baqalar

zhrlncklr. Bellikl, xeyir v r toxumlarnn kini daim davam edrk, hm

dnyvi, hm d bdi hyat n mhsul verck.

kininin drsi biz bir d hm ruhlu, hm d maddi namlarda sxavtli olma

yrdir. Rbb buyurur: Btn sulu torpaqlarda toxum knlr, siz n xobxtsiniz!

(Ye. 32:20). Bunu da deyim ki, az kn az da bick; ox kn is ox da bickdir

(2 Kor. 9:6). Btn sulu torpaqlarda kmk Allahn namlar il daim blmk

demkdir. Bu bizim Allaha xo olan, briyyt humanist kmyimiz demkdir. Buna

bnzr xidmt v yardm bizi kasb etmyckdir: ox kn ox da bickdir. kini

z toxumlarn tarlaya ataraq, onlar artrm olur. Allahn namlar il blmkd

davaml olan adamlar da bel qazanrlar. Bunun il onlar xeyir-dua alrlar. Allah onlara

artqlamas il vercyini vd edir ki, onlar da baqalarna ver bilsinlr. Verin, siz d

verilckdir: llb-bizilmi, silklnib-baslm, dolub-dam bol bir l il sizin

tyiniz tklck (Luk. 6:38).

kin v biin biz bundan da ali olan yrdir. Biz dnya nemtlrini yaxnlarmzla

blrkn, gstrilmi qay v sevgi onlar Allaha kr etmy vadar edir. Bellikl,

onlarn qlblri ruhlu hqiqt toxumlarnn bitirilmsi n hazrlanr. kiniy toxum

vern Allah is onlarn byyb bdi hyatda mhsul vermsi n rait yaradacaq

v tminat verckdir.

Torpaa dm dn bizim xilasmz n Msihin qurbann gstrir. Msih

deyir: Budann toxumu yer db lmzs, o yalnz qalar; fqt lrs, ox mhsul

44

verr (Yh. 12:24). Bel ki, Msihin lm d Allahn Padahl n brktli mhsul

verckdir. Bitkilr almind olduu kimi, Onun lmnn nticsi d hyat olacaqdr.

Msihl birg ilyrk layiqli mhsul vermk istyn hr adam vvl torpaa

db lmlidir. Hyat dnyann ehtiyaclarnn kin tarlasna atlmaldr.

znmhbbt v znxidmt is mhv edilmlidir. Bu zaman zn qurban

vermk qanunu zn xilas etmk qanunu kimi ntic verckdir. Torpaa atlan

toxum mhsul verir v bu mhsul z d nvbti kin n istifad edilir. Yeni biind

mhsul artrlm olur. Bellikl, kini z toxumunu torpaa ataraq, hqiqtd onu

saxlam olur. nsanlarn hyatnda da beldir: vermk yaamaq demkdir. bdiyyt

n saxlanlan hyat Allahn v insanlarn xidmtin knll olaraq hsr edilmi

hyat olacaqdr. Bu dnyada Msih namin hyatlarn qurban vern adamlar onu

bdi hyat n saxlayacaqlar.

Demli, toxum lr ki, yeni hyat versin. Bunu mahid edrk, biz dirilmni

drk edirik. Allah sevnlrin hams yen