Het Heineken Pensioengevoel
-
Upload
jos-berkemeijer -
Category
Education
-
view
244 -
download
0
description
Transcript of Het Heineken Pensioengevoel
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 12014-04-08
Het Heineken Pensioengevoel
Algemene Ledenvergadering VvGHJos Berkemeijer, 8 april 2014
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 2
Agenda
2014-04-08
Vertrouwen
Pensioenontwikkelingen
Wet Verbetering FTK
Pensioenfundamenten
Conclusies
Vragen/Discussie
Een zeker Pensioen in een onzekere ToekomstHerstel van Vertrouwen
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 3
VertrouwenUw vertrouwen?
2014-04-08
De Economie, Uw Pensioen? Pensioenzekerheid?
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 4
VertrouwenCBS Consumentenvertrouwen 1973-2013
2014-04-08
Bron: CBS 2013
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 5
VertrouwenCBS Consumentenvertrouwen 2013
2014-04-08Bron: CBS 2013
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 6
VertrouwenCBP 2014: Economische groei!???
2014-04-08
Bron: CPB
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 7
VertrouwenHet vertrouwen van Europeanen in Europa
2014-04-08
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 8
VertrouwenIn de financiële Sector
2014-04-08
Bron: MarketResponse 2013
Genoemde Opvallende oorzaken• Verzekeraars: Producten• Pensioenfondsen: Risicovol Gedrag• Banken: Schuld aan Crisis
Onderzoek MarketResponse (2013)
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 9
Pensioenontwikkelingen2003-2013
2014-04-08
• 2003: BPF’en: Van het eindloon naar middelloon
• 2005: Introductie ‘eigen bijdrage’ werknemers
• 2006: Afschaffing VUT en vroegpensioen
Pensioengerechtigde leeftijd van 62 naar 65
• 2008: Bevriezing indexatie voor drie jaar
• 2013: Kortingen, meer korting dreigt
• 2013: AOW- leeftijd van 65 jaar naar 65 jaar en 1 maand
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 10
Pensioenontwikkelingen2014 en verder
2014-04-08
Maximale Opbouw p/jJaar Middelloon Eindloon2013 2,250% 2,000%2014 2,150% 1,900%2015 1,875% 1,657%
• AOW- 2014-2021: AOW getrapt naar 67 in 2021 (wetsvoorstel)- 2022 en verder: AOW gekoppeld aan levensverwachting
• Witteveenkader Aanvullende Pensioenen 2014-2015 - Beperking pensioenopbouw algemeen- Beperking opbouw als Inkomen > € 100.000, Netto Lijfrente- Pensioenrichtleeftijd 67 jaar
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 11
PensioenontwikkelingenWitteveenkader Maatregelen 2014 en verder
2014-04-08
A. Aanpassing opbouw- en premiepercentagesB. Versterking positie zzp’ers: vrijwillige collectieve pensioenregelingC. Discussie toekomst pensioenstelsel: SER advies eind 2014D. Onderzoek inzet werknemersdeel pensioenpremie inzake aflossing eigen woningE. Premiewaarborgen en toezicht door De Nederlandsche Bank (DNB):
1. Transparantie premieopbouw2. Verplicht advies premieopbouw door verantwoordingsorgaan.3. Eventuele generatie-evenwichtstoets door DNB4. DNB Ingrijpmogelijkheden en sancties bij niet naleving5. Alleen 'toekomstbestendig' indexeren.6. DNB onderzoek: premievaststelling 2015 o.b.v. evenwicht tussen generaties7. Beheerskosten transparant, inzichtelijk en uniform8. Pensioencommunicatie niet alleen 'niet-misleidend' maar ook 'evenwichtig'9. Versobering pensioenregeling overheid (ABP)
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 12
PensioenontwikkelingenVoortgang implementatie WVBP
2014-04-08
Uitkomsten DNB enquête Wet versterking bestuur pensioenfondsen1. Pensioenfondsen goed op weg2. 94% kiest voor paritaire model3. DNB toetst 367 (mede)beleidsbepalers4. Sterke verbetering van het besluitvormingsproces pensioenfondsen
91% heeft sterkte-zwakte analyse 96% heeft deelnemersraad bij de besluit bestuursmodel betrokken 93% heeft de belangenafweging bij dit besluit vastgelegd
VvGH?....
..
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 13
PensioenontwikkelingenMaatschappelijk en Economisch Perspectief
2014-04-08
• Aanhoudende economische crisis: Groei 2014?
• Laag renteniveau, meer beleggingsrisico’s
• Wereldwijd oplopende schuld, risico van hyperinflatie
• Onvoldoende arbeidsparticipatie, hoge werkeloosheid
• De gemiddelde levensduur blijft toenemen
• De samenleving vergrijst, ontgroent en diversifieert
• Toenemende behoefte: Arbeidsmobiliteit en arbeidsflexibiliteit
• Internationalisatie, Europa, meer toezicht, strengere wetgeving
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 14
PensioenontwikkelingenGaat het echt beter? De huizenmarkt….
2014-04-08
Bron: Statline
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 15
PensioenontwikkelingenPensioen- en Beleggingsbubbels
2014-04-08
Hoeveel “bubbels” zitten er in een fles Champagne?
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 16
PensioenontwikkelingenEconomie: Wereldwijde Schuldbubbels
2014-04-08
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 17
PensioenontwikkelingenOns Pensioenstelsel ‘At Risk’
2014-04-08
10-04-2023 17
• Werkgevers willen minder risico lopen; • Risico’s verschuiven naar werknemers• Overheidstekort terugdringen: besparen op pensioen en zorg • Solidariteit onder druk
Discussie over doorsneepremie, verplichtstelling• Pensioenfondsen ‘vergrijzen’ en ‘verslapen’• Nieuwe Pensioenproducten: PPI, Multi OPF, APF, DCC• Beschikbare premie systemen (DC, CDC) winnen terrein• Aanhoudende aandacht: Houdbaarheid publieke stelsel (AOW, Zorg)• Internationale wetgeving stelt hogere eisen:
Witboek, Overdraagbaarheid, ‘Holistic Balance Sheet’IORP : 99,5% Zekerheid? QIS studies: ca. € 150 - 200 mlrd ‘tekort’
• Gebrek aan: vertrouwen, Transparantie, Communicatie
DC-
Collectieve
Risicodeling
2014.
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 18
PensioenontwikkelingenOns Pensioenstelsel ‘Wordt Bewaakt’
2014-04-08
10-04-2023 18
Act Now!!
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 19
PensioenontwikkelingenOns Pensioenstelsel ‘Onder Vuur’
2014-04-08
10-04-2023 19
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 20
PensioenontwikkelingenOns Pensioenstelsel ‘In Beweging’
2014-04-08
10-04-2023 20
• Pensioen meer afstemmen op Pensioenbehoefte? • Werkbelasting afstemmen op belastbaarheid werknemer?• Gradueel met pensioen i.p.v. één pensioendatum• Inkomensbehoefte na leeftijd 85:
‒ Is levenslange indexatie wel nodig?‒ Gericht op Zorg naast Inkomen
• Vraag: Is er behoefte aan een simpele oudedagsrekening? Op basis van:• Behoud van solidariteit • Bodem-zekerheid • Flexibele aanwending voor
Pensioen, Ziekte, Zorg
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 21
PensioenontwikkelingenDekkingsgraad Pensioenfondsen NL
2014-04-08
Reservetekort
Dekkingstekort
Bron: DNB
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 22
PensioenontwikkelingenDekkingsgraad Pensioenfonds Heineken
2014-04-08
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 23
PensioenontwikkelingenBeleggingen: Rendement Pensioenfondsen I
2014-04-08
N.B. Rendementen 2011 en 2012 zijn niet door DNB gepubliceerd Bron: DNB
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 24
PensioenontwikkelingenBeleggingen: Rendement Pensioenfondsen II
2014-04-08
Nabije Toekomst?40% vastrentend à 3% 1,2%60% zakelijk à 6% 3,6%Totaal 4,8%
RendementJaar ABP PFZW PF Heineken
2008 -20,2% -20,5% -17,7%2009 20,2% 17,6% 15,0%2010 13,5% 12,6% 13,4%2011 3,3% 8,4% 2,8%2012 13,7% 13,4% 9,1%
Gemiddeld 5,0% 5,3% 3,8%
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 25
PensioenontwikkelingenDNB Indexatie Evaluatie 2008-2013
2014-04-08
Conclusies• Volledige duurzame indexatie van pensioen blijkt niet haalbaar• DNB Advies: Voorkom Zig-Zag Beleid, d.w.z.
Indexatie gevolgd door pensioenkorting.
’Zig-Zag’
Beleid!
Bron: DNB
DNB Terugblik 2008-2013
DeelnemersPensioen-gerechtigden
Prijsinflatie 8,84% 8,84%Indexatie 3,50% 3,10%Korting -1% -1%Indexatie - Korting 2,50% 2,1%Tekort 6,34% 6,7%IndexatieKracht 28% 24%
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 26
PensioenontwikkelingenNederland wordt steeds ouder
2014-04-08
Hoeveel % van de bevolking is 65 jaar of ouderI. Bij de invoering van de AOW in 1957II. Anno 2013III. in 2040 (prognose)
: ….%: ….%: ….%
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 27
PensioenontwikkelingenNederland wordt steeds ouder
2014-04-08
Hoeveel % van de bevolking is 65 jaar of ouderI. Bij de invoering van de AOW in 1957II. Anno 2013III. in 2040 (prognose)
: 9%: 17%: 26%
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 28
PensioenontwikkelingenInschatting Toekomstige Levensverwachting
2014-04-08 Presentatie Actuarieel Podium - Jos Berkemeijer - © 2013 Symetrics 282013-10-01
Levensverwachting
N e d e r l a n d
Verwachting
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 29
PensioenontwikkelingenLanger Leven: AOW Consequenties
2014-04-08
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 30
PensioenontwikkelingenLanger Leven: AOW Prognose Lange Termijn
2014-04-08
RegeerakkoordWetsvoorstelMaart 2014
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 31
PensioenontwikkelingenAOW Prognose Lange Termijn, Alternatieve Visie
2014-04-08
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 32
WVFTK - MaatregelenWetsvoorstel verbetering financieel toetsingskader (FTK)
2014-04-08
1. Bij financiële tegenvallers: direct maatregelen nemen.Bij ‘korten’ niet meer wachten tot het eind van de herstelperiode.
2. Kortingsmaatregelen mogen over (maximaal) 10 jaar worden gespreid.3. Dekkingsgraad-Kortings-Beleid
Maatregelen als ‘dekkingsgraad te veel daalt’.4. Introductie ‘Indexatie Verdeelregels’
Generatie-evenwichtig; Geen vroegtijdige uitdeling.5. Stabiele, kostendekkende premie. 6. Premiedemping mag: 10-jaarsrentemiddeling of ‘Verwacht Rendement’.7. Bij ‘Verwacht Rendement’: Indexatie in de premie meefinancieren.8. Toezicht: Ontwikkeling ‘Robuust Dekkingsgraad-Sturingsinstrumentarium’.
Geen Dekkingsgraad dagkoersen; 12-maands gemiddelde dekkingsgraad.9. DCC: Verbetering bestaande DC-regeling: DC + collectief delen van risico’s.
10. Brede dialoog Toekomstbestendig Pensioenstelsel.
SER-advies; Oplevering: Voorjaar 2015.
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 33
WVFTK - Reactie CSOWetsvoorstel verbetering financieel toetsingskader (FTK)
2014-04-08
1. Toekomstige indexatie pensioenen staat zwaar onder drukHogere buffers, alleen toekomstbestendig indexeren, Risico invoering Solvency-II
2. Indexatie Verdeelregels, Toetsen op Generatieneutraliteita. Ouderen en jongeren: Eén gemeenschappelijk indexatie-belangb. Solide premievaststelling: Kostendekkend en NIET-GEDEMPT! c. Premies en Verplichtingen vaststellen o.b.v. consistente grondslagen
Premie nieuwe aanspraken mag niet leiden tot lagere dekkingsgraad3. Pensioenenuitkeringen staan niet meer vast maar gaan eerder
meebewegen (schommelen) met de resultaten van een pensioenfonds.4. Dragen maatregelen wel bij aan het ‘Vertrouwen in pensioen’ ?
Blijvende onduidelijkheid over pensioenregels pensioenrechten5. Korting als ‘ultimum remedium’ wordt praktisch buiten werking gesteld.6. Dekkingsgraad-Kortings-Beleid → Integraal Indexatie-Kortingsbeleid
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 34
WVFTK – Alternatief: Minder Zekerheid?Wetsvoorstel verbetering financieel toetsingskader (FTK)
2014-04-08
Dekkingsgraad Pensioen Zekerheid Korting *Vereist 125% 10000 97,50%Werkelijk 110% 10000 78,00%Geen herstel (bij 97,5% vereiste zekerheid) 125% 8800 97,50% 12%Geen herstel (bij 90,0% vereiste zekerheid) 117% 9400 90,00% 6%Geen herstel (bij 85,0% vereiste zekerheid) 117% 9726 85,00% 3%Korting*)= Korting bij geen premieverhoging
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 35
PensioenfundamentenZekerheid
2014-04-08
97,5% zekerheid betekent :1. Dat als mijn pensioen € 10.000 p/j bedraagt,
daarvan € 9.750 ook echt zeker is2. Dat het 97,5% zeker is dat ik mijn pensioen
van € 10.000 p/j ook echt volledig krijg3. Dat mijn pensioenfonds met 97,5% zekerheid voorkomt dat de
dekkingsgraad binnen 1 jaar onder de 100% terecht komt4. Dat mijn pensioenfonds gemiddeld 1 keer in de 40 jaar een
dekkingsgraad van minder dan 100% heeftMeer Informatie: UvA Zekerheidsmaatstaf
97,5% Enquête
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 36
PensioenfundamentenZekerheid: Rendementszekerheid
2014-04-08
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 37
PensioenfundamentenZekerheid: Rendementszekerheid
2014-04-08
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 38
PensioenfundamentenZekerheid: Rendementszekerheid
2014-04-08
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 39
0 10%
100%
Promise
Del
iver
ance
PensioenfundamentenToekomst: UnderPromise & OverDeliverance
2014-04-08
OverPromise• Hoge pensioentoezegging • Opportunistische grondslagen
Verwacht rendement & sterfte• Volledige Indexatie
UnderPromise• Gematigde pensioentoezegging • Veilige grondslagen
Laag rendement, Lage sterfte• Geen indexatiebelofte
OverDeliverance• Zeker Pensioen• Ruimte voor Indexatie• Geen zig-zag pensioen
UnderDeliverance• Onzeker Zig-Zag Pensioen• Pensioenuitkomst
lager dan toegezegd• Complexe Communicatie
2014Toekomst?
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 40
PensioenfundamentenSolidariteit: Verplicht?
2014-04-08
Bron: Pensioenfederatie 2013
Survey Pensioenfederatie 2013
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 41
Pensioenfundamenten Solidariteit: Tussen Jong & Oud?
2014-04-08
Bron: Pensioenfederatie 2013
Survey Pensioenfederatie 2013
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 42
PensioenfundamentenSolidariteit: Transparantie & Bestuurbaarheid
2014-04-08
1. Solidariteit als basis: essentieel voor een goed pensioen2. Solidariteit eis: Transparant en Bestuurbaar3. Principes van solidariteit: Beschrijven.
Daarbij kan onder meer gedacht worden aan: Beleggingssolidariteit Werkgever-Werknemer-solidariteit Indexatiesolidariteit (actieven, gepensioneerden/slapers) Generatie-solidariteit Inkomenssolidariteit Sterftesolidariteit (langleven en nabestaanden) Garantiesolidariteit (pensioen-bodem) Default-solidariteit (verdeling bij faillissement werkgever) Life-cycle-solidariteit Gender-solidariteit (man/vrouw) Pensioenuitruil-solidariteit Product-solidariteit
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 43
PensioenfundamentenLangleven Solidariteit
2014-04-08
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 44
PensioenfundamentenCommunicatie: Hoe het niet moet…..
2014-04-08
2007 2009 2013
Hebben we echt
geleerd?Indexatielabel
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 45
PensioenfundamentenWet Pensioencommunicatie: UPO
2014-04-08
Prognos
e
pensioen
onzeker
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 46
Conclusies
2014-04-08
I. Het beoogd Verbeterde Financieel Toetsingskader• Leidt (eerder) tot een volatiel Pensioen (Zig-Zag)• Zet indexatie-ambitie onder druk• Stelt solidariteit, stabiliteit, transparantie en stuurbaarheid centraal• Uitwerking, Aandachtspunten: - 10-jaars spreidingsmethodiek? Waardeoverdracht? Inhaalindexatie? - Solvabiliteitseisen; Consistentie tussen premie en bepaling verplichtingen - Kostendekkende niet-gedempte premie• Pensioen blijft onzeker en is NIET kortingsrisico-vrij:
Beleggingsrisico, Langer leven, IORP / Solvency wetgeving• Pensioen blijft onder grote druk staan:
Overheidstekort, DC-trend, IndividualiseringII. Wet Pensioencommunicatie
- Probleem: Lange termijn prognose onzekerheidsinterval - Toetsing van communicatie (UPO nieuwe stijl)
III. De AOW-Leeftijd zal naar verwachting oplopen naar 70-75 jaar in 2045IV. Aanvullend pensioen (2e Pijler) dient goed aan te sluiten op AOW en Zorg
Pensioen blijft
onzeker…
De vraag is
hoeveel?
ALV VvGH -- Presentatie Jos Berkemeijer 47
Vragen/Discussie
2014-04-08
Pension Proverbs 14:16 A wise man fears, and departs from evil: but the fool rages, and is confident.