HEMOVİJİLANS VE

HASTANE KAN TRANSFÜZYON KOMİTELERİ

Dr. Ayla YAVUZTrabzon Numune Eğitim Ve Araştırma Hastanesi

Kan Merkezi

1

HEMOVİJİLANS

2

Tüm transfüzyon zincirini kapsayan, kan veya komponentlerinin tedavide kullanımı sonucu oluşan beklenmeyen ve istenmeyen etkiler hakkında bilgi toplanması ve değerlendirilmesi ile bunların oluşumunun ve tekrarlanmasının önlenmesinin planlandığı bir dizi takip işlemidir .

HEMOVİJİLANS

3

HEMOVİJİLANS

Kanın alınmasından bileşenlerinin alıcıya verilmesi ve sonrasında izlenmesini kapsayan tüm transfüzyon zincirini içeren ssüürveyans rveyans işlemleridir.

4

5

sağlık hizmetlerinde;• planlama yapabilmek,• müdahalede bulunabilmek• bu hizmetleri değerlendirebilmek amacıylasağlıkla ilgili verilerin• süreğen,• sistematik olarak toplanması,• analizi,• yorumlanması• ilgili tüm birimlere dağıtılması

ssüürveyans rveyans

HEMOVİİJİİLANSTARİHÇE 1� 1991-Haemovigilance konusunda ilk çalışmalar

Fransa’da “Kan Transfüzyon Komiteleri” tarafından kan izleme sisteminin kurulması ile başladı.

� 1992-“Ulusal Hémovigilance Merkezi” kuruldu.� 1995-Avrupa çapında çalışmalar başladı.� 1995-5. bölgesel ISBT kongresinde “Transfüzyon

tıbbında haemovijilans işlemleri” sempozyumu düzenlendi ve bu terim kullanılmaya başlandı.

� 1996-İrlanda’da Avrupa Konseyi temsilcileri bir araya gelerek “Avrupa Topluluğu ülkelerinde kan güvenliği ve kendine yeterlilik”tartışıldı, haemovijilans6 maddeden biriydi.

6

HEMOVİİJİİLANSTARİHÇE 2

� 1996-İngiltere’de SHOT (serious hazardsof transfusion) isimli geri bildirim sistemi kuruldu.

� 1997-Fransa’da ilk “Avrupa Haemovigilance Semineri”düzenlendi.

� 1998-Beş ülke birlikte çalışacakları bir sistem kurdu:EHN(Fransa, Belçika, Lüksemburg, Hollanda, Portekiz.) Daha sonra beş ülke daha katıldı.

� 1999-Bu ülkeler haemovigilance sürveyans ağı kurdu (European Haemovigilance Network-EHN).

� 2000-2001-3. ve 4. “Avrupa HaemovigilanceSeminerleri”düzenlendi.

7

HEMOVİİJİİLANSTARİHÇE 3

� 2002-Avrupa Konseyi direktifinde transfüzyona bağlı ciddi advers etki ve reaksiyonların ortak bildirim formatı ve işlemlerini tarif etti (Directive2002/98/EC).

� 2005-Avrupa Konseyi 30 Eylül 2005 tarihli (2005/61/EC) direktifinde 2002/98/EC direktifi ile kanın izlenebilirliği ve advers etki bildirimi zorunlu

� 2007-Dublin EHN� 2008-Frankfurt EHN� 2009-Roma EHN� 2010-Dubrovnik: İlk Uluslar arası Hemovijilans

semineri IHN 8

9

TRANSFÜZYON ;

� Tıp pratiğinde kan transfüzyonu yaşam kurtaran bir tedavidir.

� Yaşam kurtaran tedavi olmakla birlikte hastayı bir çok transfüzyonla ilişkili riske sokar.

� Transfüzyonun izlenmesi ile birçok yan etki kan ile ilişkilendirilebilmiştir.

� Transfüzyon kararında yarar/zarar oranı iyi değerlendirilmelidir.

10

Kan ürünlerinin tedavide kullanımısonrasında ortaya çıkan istenmeyen ve beklenmeyen etkilerle ilgili bilgilerin toplanması ve değerlendirilmesi, tekrar oluşmasının önlenmesidir.

AMAÇ

11

HEMOVİJİLANS KAVRAMI

1. Veri toplama2. Transfüzyon zincirini analiz etme3. Yan etkiler ve önlenebilen etkiler4. Eğitim5. Şemalandırılmış işlemler

12

Bağışçıorganizasyonu

Bağışçıtarama

Kan toplama -hazırlama

Enfeksiyöz hastalık testleri

Transfüzyon öncesi testler

Transfüzyon endikasyonu

Kan çıkışı

Kan transfüzyonu

İzleme -değerlendirme

Transfüzyon öncesi

değerlendirme

KAN transfüzyon ZİNCİRİ

13

Sağlık Bakanlığından:

KAN VE KAN ÜRÜNLERĐ YÖNETMELĐĞĐResmi Gazete: 4.12.2008-27074

BĐRĐNCĐ BÖLÜM

Tanımlar ve kısaltmalarMADDE 4 –

e) Hemovijilans: Kan bağışçısı veya alıcılarda ortaya çıkan beklenmedik veya şiddetli yan etki ya da olaylar ile kan bağışçılarının epidemiyolojik takibinin sağlandığı prosedür bütününü

14

HEDEF

Hemovijilansın ana hedefi,

istenmeyen ciddi olay ve etkilerin tekrarınıengellemektir.

15

İSTENMEYEN CİDDİ OLAY VE ETKİLER• ABO uygunsuzluğundan kaynaklanan immünolojik hemoliz• Allo-antikorlardan kaynaklanan immünolojik hemolizler• immünolojik olmayan hemoliz• Transfüzyonla bulaşan bakteri enfeksiyonu• Anaflaksi• Transfüzyonla ilişkili akut akciğer hasarı• Transfüzyonla bulaşan virüs enfeksiyonu (HBV)• Transfüzyonla bulaşan virüs enfeksiyonu (HCV)• Transfüzyonla bulaşan virüs enfeksiyonu (HIV-1/2)• Transfüzyonla bulaşan virüs enfeksiyonu (Diğer)• Transfüzyonla bulaşan parazit enfeksiyonu (Sıtma)• Transfüzyonla bulaşan parazit enfeksiyonu (Diğer)• Transfüzyon sonrası purpura• Transfüzyon ilşlkili Graft versus host hastalığı• Diğer istenmeyen ciddi etkiler

16

İSTENMEYEN CİDDİ OLAYLAR

� Kan veya kan bileşenlerinin toplanması, test edilmesi, işlenmesi, depolanması veya dağıtımıyla ilgili olarak ortaya çıkan ve bu durumdan etkilenen kan-kan bileşenlerinin transfüzyonu sonucu hastalarda ölüme veya hayati tehlikeye, kalıcı ve belirgin sakatlığaveya iş görmezliğe veya hastaneye yatma veya hastanede kalma süresinin uzamasına neden olabilen istenmeyen ciddi olayı tanımlar.

Örnek olarak � Bir enfeksiyöz ajanın tespit edilememesi,� ABO tiplendirmesinde hata, � Kan bileşenlerinin veya kan örneklerinin yanlış etiketlenmesiverilebilir. 17

GERÇEKLEŞMESİ SON ANDA ÖNLENMİŞOLAYLAR

istenmeyen ciddi olayların bir alt grubunu oluşturur.

Transfüze edilmesi durumunda istenmeyen yan etkilere yol açabilecek

olan ;

� Hatalı kan grubu tayini,

� eritrosit antikorunun tespit edilememesi,

� yanlış, uygunsuz veya yetersiz bileşenin alınması, kullanıma sunulması gibi hataların

transfüzyon gerçekleşmeden fark edilmesidir. 18

“GERÇEKLEŞMESİ SON ANDA ÖNLENMİŞ” OLAY

Bir transfüzyon hatası olmasına rağmen istenmeyen ciddi olaya neden olmayan “gerçekleşmesi son anda önlenmiş” olayların bildirilmesi, klinik transfüzyon uygulamalarındaki zayıf noktaların saptanmasına yardımcı olacağı için son derece önemlidir. Bu nedenle hemovijilans sistemi, “gerçekleşmesi son anda önlenmişolayların” bildiriminin önemi konusunda personeli bilgilendirmelidir. Yeni hataların anonim halde raporlanmasınısağlamak için gönüllü raporlamayı teşvik eden ve kişisel suçlamalardan koruyan bir sistem oluşturulmalıdır.

19

CİDDİ OLAYSIZ TRANSFÜZYON HATALARI

istenmeyen ciddi olayların diğer bir alt grubudur.� Yanlış, uygunsuz veya yetersiz bileşenin

transfüzyonuna rağmen alıcıda istenmeyen etkiye yol açmamış olan hatalar olarak tanımlanır.

� Örneğin; ABO uygun bileşenin çapraz karşılaştırma yapılmadan transfüzyonu veya istenmiş olmasına rağmen ışınlanmadan bileşenin verilmesi gibi.

20

OLAYIN ŞİDDETİ

Olayın şiddeti aşağıdaki gibi derecelendirilmelidir:

1. Tam iyileşme2. Hafif sekel3. Ciddi sekel4. Ölüm

21

Olasılık seviyesi Açıklama

0 Yok Şüphe edilen istenmeyen ciddi etkinin transfüzyon dışı birnedenle gelişmiş olduğu kesin kanıtlandı ise

0 Mümkün değil Kesin kanıt olmamakla birlikte istenmeyen ciddi etkinin, kan ve kan bileşenlerinden başka nedenlere bağlıolabildiği yönündeyse

Değerlendirilemeyen Analizi yapmak için veri yetersiz ise

1 olası Kanıt istenmeyen ciddi etkiyi kan, kan bileşenine veya başka nedenlere bağlamak için yeterli değilse

2 mümkün Kanıt istenmeyen ciddi etkiyi kan ve kan bileşeni ileilişkilendirme yönünde olduğunda.

3 kesin istenmeyen ciddi etkiyi kan ve kan bileşeni ileilişkilendirmek için makul şüphenin ötesinde kesin kanıtolduğunda.

iSTENMEYEN CİDDİ ETKİ OLASILIK SEVİYELERİ

22

İlişki Derecesi

Olasılık seviyesi Açıklama

0 Yok Şüphe edilen istenmeyen ciddi etkinin transfüzyon dışı birnedenle gelişmiş olduğu kesin kanıtlandı ise

0 Mümkün değil Kesin kanıt olmamakla birlikte istenmeyen ciddi etkinin, kan ve kan bileşenlerinden başka nedenlere bağlıolabildiği yönündeyse

Değerlendirilemeyen Analizi yapmak için veri yetersiz ise

1 olası Kanıt istenmeyen ciddi etkiyi kan, kan bileşenine veya başka nedenlere bağlamak için yeterli değilse

2 mümkün Kanıt istenmeyen ciddi etkiyi kan ve kan bileşeni ileilişkilendirme yönünde olduğunda.

3 kesin istenmeyen ciddi etkiyi kan ve kan bileşeni ileilişkilendirmek için makul şüphenin ötesinde kesin kanıtolduğunda.

23

not

Raporlama sırasında sebep sonuç ilişkisinin tam olarak ispatlanmış olması gerekli değildir.

Kan merkezi

Hastane

Hemovijilans Merkezi

Veri analizDağıtım

araştırma

Düzeltici faaliyet

Yeni strateji

Bağışçı

Hasta

Hemovijilans şeması

24

KAN BİLEŞENLERİNİN İZLENEBİLİRLİĞİ

“izlenebilirlik”bağışçıdan alınan her bir ünite kan ya da kan bileşenlerinin son varış yerine kadar (hasta, imha, üretici firma) ve bunun tersi yönündeki izleme yeteneği olarak tanımlanır.

25

� izlenebilirliğin sağlanabilmesi için her bir bağışa ve bu bağıştan elde edilen bileşenlere sayısal ya da harflerden oluşan bir tanıtma kodu verilmesi gerekir. Belli bir bağışçının kanını alan tüm hastalar veya bir hastaya verilen tüm bileşenlerin bağışçılarını izleyebilmek için bu tanıtma kodu hem bağışçı hem de alıcıyıtanımlayan verilerle bağlantıları olmalıdır.

26

İZLENEBİLİRLİK SAYESİNDE

27

� Transfüzyon yapılan hasta sayısı,� Kullanılan kan veya bileşenlerinin sayısı,� Transfüze edilen kan veya bileşenlerinin

bağışçı sayıları

Hakkında bilgi edinilir.

Bu sistem ile aşağıdaki veriler hatasız olarak alınabilmelidir:

a. Bağışçıyı tanımlayan kişisel bilgi ile iletişim bilgileri,b. Kan veya kan bileşeninin alındığı kan hizmet birimini,c. Bağış tarihi,d. Üretilen kan bileşenleri ve gerekliyse bileşenle ilgili ek bilgiler,e. üretildiği tesisten farklı ise gönderildiği hizmet biriminin adı,f. Kan bileşeninin kullanıldığı transfüzyon merkezi ve servisin adı,g. Kan bileşeninin kullanım tarihi ve saati,h. Kan bileşeninin nihai akıbeti, alıcı kimliği veya diğer durumlar(ör: imha vs),

i. Kan bileşenlerinin transfüzyon için kullanılmadığı durumlarda ünitelerin transfüzyon dışı kullanıldığı veya imha edildiği yeri tespit edecek bilgiler.

28

HEMOVİJİLANS YOLUYLA SAĞLANAN BİLGİLERİN TRANSFÜZYON GÜVENLİĞİNE KATKILARI

� istenmeyen ciddi etki ve olaylar hakkında güvenilir bilgi kaynağına ulaşmak

� hatalı uygulamaların ve olayların tekrarının engellenmesi için gereken düzeltici faaliyetlerde bulunmak

� Hastane ve kan hizmet birimlerini istenmeyen ciddi etki ve olayların birçok kişiyi etkileyebileceği konusunda uyarmak

29

Hemovijilans ağı,

hizmet birimleri (BKM, KBM, TM) ile Sağlık Bakanlığıarasında işleyiş bağlantıları içermelidir.

Bilgiler Bakanlık tarafından TM ve BKM’lere dönemsel olarak geri bildirilmelidir.

Sağlık Bakanlığı, önleyici ve düzeltici faaliyetleri başlatmak üzere BKM ve TM sorumluları ile temasa geçer.

KAN GÜVENLİĞİ İÇİN YETKİLİ MAKAM OLAN

SAĞLIK BAKANLIĞI’NIN SORUMLULUĞUNDADIR.

30

BKM, TM VE KLİNİKLER ARASINDAKİİŞBİRLİĞİ

istenmeyen ciddi etki ve olayların rapor edilmesi ve analizi,

� transfüzyonun yapıldığı klinik, � kan bileşenini kullanıma hazırlayan transfüzyon merkezi ve� kan bileşenini toplayan ve dağıtan bölge kan merkezi

arasında yakın işbirliğini gerektirir.

31

32

HEKİM

oTransfüzyon kararı,o uygulanması, otakibi, oistenmeyen ciddi etki/olayların bildirimi,o doğrulanmasıotedavisi ohemovijilans açısından tanımlanmış form ve verilerin düzenlenmesinden hastanın hekimi sorumludur.

Hastanelerde yapılan transfüzyon uygulamalarından hastanın hekimi ile beraber hastane transfüzyon komiteleri de sorumludur.

Hastane transfüzyon komitelerinin toplantı gündeminin olağan maddeleri arasında istenmeyen ciddi etki/olayların değerlendirilmesi, düzeltici-önleyici faaliyetlerin planlanması, doğrulanması ve takibi yer almalıdır.

Transfüzyon merkezi transfüzyonun takibi ile ilgili verilerin toplanmasından, değerlendirilmesinden ve Bakanlık ile bağlı olduğu BKM’ne iletilmesinden sorumludur.

AYRICA

�Sebep araştırması yapıldığında, istenmeyen etki ve olayda, bir cihazın olası rolü olduğudüşünülürse üretici veya yetkili firma, yetkili makam ile eş zamanlı olarak bilgilendirilmelidir.

33

RAPORLARIN STANDARDİZASYONU

İstenmeyen ciddi etki ve olaylar,Hemovijilans ağına dahil olan tüm kurumlarTarafından aynı şekilde raporlanmalı

34

HASTANE OLAY BİLDİRİM RAPORLARINDA BULUNMASI GEREKEN ASGARİ BİLGİ

hastaların bilgileri � Kimlik bilgisi� doğum tarihi (gün/ay/yıl)� cinsiyet � hasta sözleşme numarasınıiçermelidir.

Bileşenler için � ünite numarası veya kodlar� Bileşenin cinsi, örn: eritrosit, trombosit ya da plazma� Hazırlanma şekli, örn: tam kandan ya da aferez

yöntemi ile� Diğer özellikler, örn: lökositten arındırılmış, ışınlanmış,

plazması azaltılmış vs.� Transfüzyon öncesi saklama koşulları ve süresi.

35

ĐSTENMEYEN CĐDDĐ ETKĐLER ĐÇĐN DOĞRULAMA FORMU

Rapor eden kuruluş

Rapor edilen etkinin tanımı

Doğrulama tarihi (gün/ay/y›l)

Đstenmeyen ciddi etki tarihi (gün/ay/y›l)

Đstenmeyen ciddi etkinin doğrulanması (gün/ay/y›l)

Olabilirlik seviyesi (Değerlendirilemeyen, 0-3 )

Đstenmeyen ciddi etki tipinin değişmesi (Evet/Hayır)

Evetse açıklayın

Klinik gidiş (Biliniyorsa)

• Tam iyileşme

• Hafif sekel

• Ciddi sekel

• Ölüm36

ĐSTENMEYEN CĐDDĐ ETKĐLER ĐÇĐN YILLIK BĐLDĐRĐM FORMU

Rapor veren kuruluş

Rapor yılı

Bu tablo;[ ] Tam kan[ ] Eritrosit [ ] Trombosit[ ] Plazma[ ] Kriyopresipitat ile ilgilidir.(Her bir bileşen ile ilgili ayrı tablo kullan›n)

Kullanılan ünite sayısı

Transfüzyon yapılan alıcı sayısı

Rapor edilen toplam sayı Doğrulamadan sonra 0 ile 3 arasında olasılıkseviyesi olan istenmeyen ciddi etki sayısı

Ölümlerin sayısı

Değerlendirilemez Seviye0

Seviye1

Seviye2

Seviye3

immünolojik hemoliz

ABO uygunsuzlu¤undan kaynaklanan

Toplam

Ölümler

Alloantikor nedeni ile

Toplam

Ölümler

ımmünolojik olmayan hemoliz Toplam

Ölümler

Transfüzyonla bulaşan bakteriyelenfeksiyon

Toplam

Ölümler

37

Anaflaksi Toplam

Ölümler

Transfüzyonla ilişklii akut akciğer hasarı

Toplam

Ölümler

Transfüzyonla bulaşan virüsenfeksiyonu

HBV Toplam

Ölümler

HCV Toplam

Ölümler

HIV-1/2 Toplam

Ölümler

Diğer (açıklayın) Toplam

Ölümler

Transfüzyonla bulaşan parazitikenfeksiyon

Sıtma Toplam

Ölümler

Diğer (açıklayın) Toplam

Ölümler

38

Transfüzyon sonrası purpura Toplam

Ölümler

Transfüzyonla ilişkili graft versushost hastalığı

Toplam

Ölümler

Diğer istenmeyen ciddi etkiler(açıklayın )

Toplam

Ölümler 39

40

ĐSTENMEYEN CĐDDĐ OLAY ĐÇĐN DOĞRULAMA FORMU

Rapor veren kuruluş

Rapor edilen olay tanımı

Doğrulama tarihi (gün/ay/y›l)

Đstenmeyen ciddi olay tarihi (gün/ay/y›l)

Kök neden analizi (ayrıntılar)

Alınan düzeltici önlemler (ayrıntılar )

41

ŞÜPHELENĐLEN ĐSTENMEYEN CĐDDĐ ETKĐLER ĐÇĐN HIZLI BĐLDĐRĐM FORMURapor eden kuruluşRaporlanan etkinin tanımıRapor etme tarihi (gün/ay/yıl)Transfüzyon tarihi (gün/ay/yıl)Alıcının yaşıCinsiyetiSözleşme numarasıistenmeyen ciddi etki tarihi (gün/ay/y›l)istenmeyen ciddi etkinin bağlantılı olduğu bileşilen (ünite no)*• Tam kan• Eritrosit• Trombosit• Plazma• Kriyopresipitat* Bileşene uygulanan ek işlemler (filtrasyon, irradiasyon gibi) ve hazırlama şekli belirtilecektir.istenmeyen ciddi etki tipi• ABO uygunsuzluğundan kaynaklanan immünolojik hemoliz• Allo-antikorlardan kaynaklanan immünolojik hemolizler• immünolojik olmayan hemoliz• Transfüzyonla bulaşan bakteri enfeksiyonu• Anaflaksi• Transfüzyonla ilişkili akut akciğer hasarı• Transfüzyonla bulaşan virüs enfeksiyonu (HBV)• Transfüzyonla bulaşan virüs enfeksiyonu (HCV)• Transfüzyonla bulaşan virüs enfeksiyonu (HIV-1/2)• Transfüzyonla bulaşan virüs enfeksiyonu (Diğer)• Transfüzyonla bulaşan parazit enfeksiyonu (Sıtma)• Transfüzyonla bulaşan parazit enfeksiyonu (Diğer)• Transfüzyon sonrası purpura• Transfüzyon ilşlkili Graft versus host hastalığı• Diğer istenmeyen ciddi etkiler (açıklayın)Olasılık seviyeleri (Değerlendirilemeyen, 0-3)

42

HASTANE TRANSFÜZYON KOMİTELERİ

43

44

1. Kan ve kan ürünlerinin temini, kan kompenentlerinin hazırlanma oranları, kanın saklanma ve kullanım güvenliği konularında hastane politikası oluşturmak,

2. Kan ve kan ürünlerinin kullanıldığı tüm olgularda transfüzyon endikasyonunu değerlendirmek,

3. Hasta ihtiyacını karşılama konusunda kan merkezinin yeterliliğini değerlendirmek,

4. Kan ve kan ürünlerine bağlı transfüzyon reaksiyonlarınıdeğerlendirmek.

KURULUŞ AMACI

45

1.Başhekim veya başhekim yardımcısı2. Kan merkezinden sorumlu doktor3. Cerrahi, anesteziyoloji, dahiliye, pediatri, kadın hastalıkları ve doğum

bölümlerinin temsilcileri ile eğer hastanede mevcut ise hematoloji, onkoloji, yenidoğan ünitesi, ortopedi, nefroloji (hemodiyaliz), kardiyovasküler cerrahi, kan merkezi laboratuvar uzmanı

4. Yoğun transfüzyon yapan servisler ile kan merkezinden birer temsilci hemşire, istatistikler ve kayıtlar için bir istatistik veya arşiv görevlisi

5. Uzman sayısının yeterli olmadığı hastanelerde bu konuda ilgi, istek vebilgi birikimine sahip uzmanlar6. Konuya ilgi duyan sağlık personelinin toplantılara katılmasına izin verilmelidir.

Hastanenin kan kullanım politikasında doğrudan etkin olan kan merkezi sorumlu doktoru komitenin mutlak üyesi olmalıdır. Ancak başkan olması zorunlu değildir. Hastanede hematoloji uzmanı var ise, hematoloji uzmanının başkan olması tercih edilmelidir.

KİMLERDEN OLUŞUR

46

ÇALIŞMA ESASLARI VE GÖREVLERİ

Hastanede transfüzyon pratiğinin tüm yönleri transfüzyon komitesi tarafından gözden geçirilmeli, politikalar oluşturulmalı ve denetlenmelidir.1. Komite, kuruluşunu takiben, hastanedeki mevcut kan ve kan ürünleri kullanım durumunu irdelemeli ve mevcut verilere göre çalışma stratejileri ve öncelikli girişimleri belirlemelidir.2. Transfüzyon uygulamalarının denetlenmesi için kriterler geliştirilmelidir.3. Kan merkezinin istatistik raporları gözden geçirilip analiz edilmelidir.4. Güvenli transfüzyonu sağlamak amacıyla;a. Kan gruplaması, cross-match, antikor tarama ve tanımlama çalışılmalarında kullanılan yöntemler,b. Transfüzyonla bulaşan enfeksiyonları önlemeye yönelik testlerde kullanılan yöntemler,c. Kan ve Kan Bileşenlerinin hazırlama tekniklerini ve hastanede kullanım oranları irdelenerek uygun politikalar oluşturulmandır.5. Hastanede gözlenen transfüzyon reaksiyonlar› değerlendirilmeli, önlemeye yönelik tedbirler alınmalıdır.6. Kan ve Kan Ürünleri kullanım durumu değerlendirilmeli, bu hasta bakımının kalitesini artıracak şekilde düzenlenmelidir.7. Kan merkezinin, kan temini, kan alma, kan hazırlama ve kan işleme konularında yeterli ve güvenli çalışmasını sağlamak için gerekli personel ve ekipman durumu değerlendirilmeli ve eksiklerin giderilmesine yönelik çalışmalar yapılmalıdır.8- Transfüzyon yapılan servislerde işlemlerin tespit edilen standartlara uygun yapılıp yapılmadığı düzenli aralıklarla denetlenmelidir.9. Problem oluştuğu gözlenen konularda denetleme tekrarlanmalı ve iyi yönde gelişmeler takip edilmelidir.10. Hastane personelinin transfüzyon pratiği konusunda e¤itilmesi sağlanmalı, hizmet içi eğitimin sürekliliği takip edilmelidir.11. Kalite güvencesi konusunda gerekli olan durumlarda hastanenin diğer komite ve komisyonlarına tavsiyelerde bulunmalıdır.

47

5N1KHASTANE TRANSFÜZYON KOMİTELERİ

48

NE YAPACAK

� Kan Ve Kan Ürünleri Kullanım Durumunu� Uygulamaların Denetlenmesi İçin Kriterler

Geliştirilmelidir� İstatistik Raporları Gözden Geçirilip Analiz

Edilmelidir� Çalışılan Tüm Test Yöntemleri� Transfüzyon Reaksiyonları� Kan Merkezinin Personel Ve Ekipman Yeterliliğini� Transfüzyon uygulamaları� Eğitim Planlamaları� Diğer Komitelerle İşbirliği

49

NEDEN YAPACAK ?

o Standardizasyon ve kaliteyi yükseltmek

o Artan tedavi seçenekleri hatalı uygulamaları doğurmuş

o Doğru bileşen, doğru zaman, yeterli miktar, uygun maliyet, güvenilir ürün

o Hastane yapısı ve hizmet alanına göre uygulamalarıyönlendirmek

o Sorun çözmek, olumsuzlukları gidermek ve hatalarıönlemek

o Sorumluluk paylaşmak 50

NASIL YAPACAK ?

Tüm sorumluları davet et

•Gerektikçe toplan

•Alınan kararları duyur

•Kararların uygulanmasını takip et

•Güncel bilgi ve gelişmeleri izle ve yansıt

•Kalite göstergeleri oluştur, bildirimleri incele

•İmhayı azalt, maliyeti (tek kaynak insan/pahalı) vurgula

•Veri akışını sağla, düzenle ve değerlendir

•Özendirici karşılaştırmalar yap 51

NEREDE?

52

NE ZAMAN� Komite, yılda en az 4 kez, gerektiğinde daha sık

toplanmalı, o toplantılardan hastane personeli haberdar

edilmeli, o toplantıda alınan kararlar karar defterine

kaydedilmeli ve raporlar hastane personeline sunulmalıdır.

53

KIM ?

� Hastane başhekimi / vekili� Transfüzyon merkezi sorumlusu� Yoğun transfüzyon yapan klinik hekimler� Yoğun transfüzyon yapan kliniklerden hemşireler� İstatistik veya arşiv görevlisi

54

transfüzyon pratiğinin tüm yönleri;gözden geçirilmeli politikalar oluşturulmalıdenetlenmeli

SONUÇ OLARAK ;HASTANELERDE KAN TRANSFÜZYON KOMİTELERİTARAFINDAN

55

Teşekkür Ederim.Dr.Ayla YAVUZ

56