hệ bài tiết của ngành dây sống

7/27/2019 hệ bài tiết của ngành dây sống

http://slidepdf.com/reader/full/he-bai-tiet-cua-nganh-day-song 1/21

LỜI NÓI ĐẦU

Đề tài Giải phẫu so sánh hệ bài tiết và mối quan hệ giữa ống dẫn bài tiết và ống

dẫn sinh dục qua các lớp động vật của ngành Dây sống ( Chordata) được thực hiện theo

yêu cầu của giảng viên Nguyễn Văn Hiếu , theo hướng tích hợp kiến thức qua các giáotrình về Động vật học : Giáo trình Động vật học có xương sống ( GS. Lê Vũ Khôi),

Giáo trình Động vật học ( Thái Trần Bái ), Động vật học có xương sống ( Trần Kiên -

Trần Hồng Việt) và Giáo trình Động vật học ( TS. Lê Trọng Sơn). Yêu cầu này đề xuất

nhiều thuận lợi và khó khăn cho quá trình thực hiện.

Về mặt thuận lợi, có tầm nhìn khái quát về ngành Dây sống về đặc trưng qua từng

lớp động vật, các quy luật chung chi phối phát triển và tiến hóa hệ bài tiết và hệ sinh dục

của chúng.Về khó khăn, kiến thức phải được chọn lọc hợp lý, tư liệu và hình ảnh phục vụ cho

đề tài chỉ giới hạn trong một số trang sách hạn chế nhưng vẫn phải thể hiện được các nội

dung cơ bản về đặc trưng của hệ bài tiết và mối quan hệ giữa hệ bài bài tiết với hệ sinh

dục qua các lớp của ngành Dây sống.

Khắc phục khó khăn này, chúng tôi đã chọn đơn vị so sánh là các lớp động vật của

ngành Dây sống, thể hiện đầy đủ và rõ nét sự tiến hóa về cấu tạo và chức năng của hệ

bài và mối quan hệ của nó với hệ sinh dụcHình ảnh trong đề tài chủ yếu là các hình được chụp lại và ghép lại từ nhiều

nguồn.

Qua đề tài này đã giúp nhóm thực hiện phát huy năng lực quan sát, năng lực

nghiên cứu, củng cố, nâng cao kiến thức và kĩ năng làm việc theo nhóm.

Trong quá trình thực hiện đề tài không tránh khỏi còn nhiều thiếu sót về nội dung

cũng như cách trình bày, chúng tôi rất mong được các bạn đọc đóng góp ý kiến chỉnh

sửa và bổ sung để đề tài thêm hoàn thiện.

Xin trân trọng cảm ơn !

1



Đề tài : Giải phẫu so sánh

Hệ bài tiết và mối quan hệ giữa ống dẫn bài tiết và

ống dẫn sinh dục qua các lớp động vật củangành Dây sống

+ Bài tiết là quá trình thải các chất cặn bã, các chất thừa... ra khỏi cơ thể, giúp chocơ thể không bị nhiễm độc và luôn giữ được cân bằng nội môi. Tham gia vào chức năngnày có nhiều cơ quan khác nhau như hệ hô hấp, tuần hoàn, tiêu hóa, da, thận...

+Cơ quan bài tiết là đôi thận và đôi ống dẫn niệu. Cơ quan tiết niệu không còn ở dạng nguyên đơn thận hoặc hậu đơn thận cấu tạo đơn giản như động vật không dâysống, trừ bọn nguyên thủy, tất cả đều có thận tập trung thành khối tiền thận, trung thận

hoặc hậu thận, nằm ở phía lưng, cấu tạo thận ngày càng tinh vi phức tạp, làm nhiệm vụlọc thải rất tốt.

I/ Nhóm không sọ ( Acrania ) - Các phân ngành dây sống nguyên thủy

1 Phân ngành sống đuôi (Urochordata )

Chưa có thận chính thức, chỉ có các tế bào tiết trong mô liên kết tích trữ chất

thải (ure, axit uric ) tập trung vào túi bài tiết ở trong một khúc ruột. Đây là kiểu

thận tích trữ.

2. Phânngành sống đầu(Cephalochordata)

Gồm hơn 100 đôi đơn thận rải dọc thể xoang hai lưng hầu, giữa ống dọc của

thể xoang và xoang bao mang ,thận vừa có nguyên đơn thận và hậu đơn thân của

Giun. Mỗi đợn thận gồm 1 ống ngắn, cong, dạng thước thợ, có nhiều nằm giữa hai

khe mang, có nhiều miệng thận thông vào xoang cơ thể và một lỗ thận đổ vào xoang

bao mang. Trên lỗ miệng thận có nhiều tế bào mặt trời hình ống, dài, trong đó có

sợi long rung động, có tác dụng hút các chất cạn bã từ thể xoang đổ vào ống thận và

thải qua lỗ thận. Chất bã từ thể xoang thấm vào ống đơn thận do cử động của roi,

được thải qua lỗ thận vào khaong bao mang, rồi ra ngoài

2



Điều đáng quan tâm là hệ bài tiết của lưỡng tiêm hoàn toàn không liên quan tới

hệ sinh dục như các động vật có dây sống khác

(nguồn: Giáo trình Động vật học có xương sống_Trần Kiên ft Trần Hồng Việt)

II/ Nhóm có sọ (Craniata) - Phân ngành động vật có xương sống

Khác với các ngành,cơ quan bài tiết của đông vât có xương sống gồm hai khối

thận lưng và hai niệu quản nằm hai bên cột sống. Thận gồm nhiều vi thể thận, các vi

thể thận không thông thẳng với ngoài mà có ống dẫn riêng đổ nước tiểu vào bể thận,

rồi đổ chung vào một đôi ống dẫn niệu, đổ ra xoang niệu sinh dục hay lỗ huyệt. Ỏ

một số lớp động vật còn có thêm bóng đái chứa nước tiểu trước khi đổ ra ngoài.

Trong quá trình phát triển cơ thể , thận được hình thành 2 bên cột sống, tùy loài

động vật mà các ống thận xuất hiện kế tiếp thay thế nhau từ 2 đến 3 lần , lùi dần từ

3



đầu đến hông thành thận trước (tiền thận), thận giữa (trung thận) và thận sau (hậu

thận).

(Nguồn: Giáo trình Động vật học TS. Lê Trọng Sơn)

Tiền thận (pronephros) ( h5.87) : Thường nhỏ, chỉ gặp ở giai đoạn phôi nói chung

và còn tồn tại ở vài dạng ấu trùng ( ấu trùng cá miệng tròn, ấu trừng lưỡng cư). Hình

thành từ phần đầu thể xoang ( thận trước). Các ống thận một đầu loe hình phễu, đầu kia

đổ chất thải chung vào 1 ống niệu nguyên thủy ( ống tiền thận). Gần phễu có nhiều

mạch máu phân nhánh, tạo thành đám mạch máu nhỏ để lọc, thải chất thải vào thể

xoang phía trước phễu.

Trung thận(mesonephros)(h 5.87) : Xuất hiện kế tieepd khi tiền thận tiêu giảm .

Hình thành ở phần giữa thể xoang( thận giữa), ống thận dài hơn, ngoằn nghèo hơn. 1

đầu vẫn có phễu nhưng bịt kín, mất liên hệ với thể xoang, ở đầu này có mọc nhiều nang

Bowman bọc những túi mạch máu nhỏ và nhận chất thải trực tiếp từ búi mạch máu lọc

ra, đầu kia đổ vào ống dẫn chung. Ống dẫn chung ở đây cũng tách thành 2 ống là ống

Wolff và ống Muller, sự phân hóa tiếp theo của 2 ống này tùy thuộc vào các lớp động

vật khác nhau

Ở Cá, Lưỡng cư trung thận tồn tại suốt đời và ở cá thể cái ống Muller thành noãn

quản, dẫn trứng, ống Wolff thành niệu quản, dẫn niệu . Ở cá thể đực ống Muller tiêu

biến, ống Wolff vừa dẫn niệu vừa dẫn tinh ( vì phần trên của trung thận có lien hệ với

tinh hoàn).

4

Nguyên thận Trung thận

Hậu thận




Hậu thận ( metanephros)(hình 5.87) : Nhóm có màng ối sống ở cạn , tiền thận

trung thận chỉ có ở giai đoạn phôi, sau đó được thay thế bởi hậu thận, xuất hiện ở phần

hông ( thận sau). Các ống thận hoàn toàn không có phễu, một đầu của ống phân thành

rất nhiều nang Bowman lọc máu giống trung than, đầu còn lại đổ vào ống chung rồi vào

đài thận, các đài thận đổ chung vào bể thận, rồi đổ vào ống dẫn niệu thứ cấp mọc ra từ

cuối ống Wolff. Hai ống niệu thứ cấp 2 bên đổ chung vào bong đái rồi đổ ra ngoài qua

niệu dạo. Do có ống niệu mới thay thế nên : Cá thể cái ống Muller thành noãn quản,

ống Wolff tiêu biến; Cá thể đực ống Muller tiêu biến, ống Wolff chỉ còn dẫn tinh thành

tinh quản. Hậu thận có cấu tạo rất tinh vi nên lọc máu và giữ nước cho cơ thể rất có hiệu

quả giúp động vật thích nghi với môi trường cạn(hình 14.15)

Ngoài thận, động vật có xương sống còn có thể có các hình thức bài tiết khác như

qua da, qua tuyến mồ hôi, tuyến muối (cá sấu biển, rùa biển), qua mang (cá), qua phân.

Ngoài ra, chức năng bài tiết ỏ động vật thường gắn với chức năng điều hòa áp suất thẩm

5



thấu của động vật sống trong nước (kể cả nước mặn và nước ngọt) và chức năng giữ

nước của động vật sống trên cạn


1. Tổng lớp không hàm ( Agnatha)

Phân lớp cá miệng tròn (Cyclostamata) đại diện : cá bám

Khác với động vật có xương sống khác, cơ quan bài tiết của cá bám ít liên quan với

cơ quan sinh dục. Cơ quan bài tiết là đôi trung thận hình dải, dẹp, nằm dọc khoang bụng, chất bài tiết đổ vào ống niệu ( là ống Wolff) vào xoang niệu sinh dục thông ra

ngoài qua lỗ niệu sinh dục.Ở cá Mixin còn có tiền thận hoạt động

2. Tổng lớp có hàm (Gnathostomata)

a. Lớp cá sụn (Chondrichthyes)

Trong phôi lúc đầu hình thành tiền thận nhỏ, với ống dẫn niệu nguyên thủy, về sau

tiền thận dần dần teo đi, trung thận hình thành thay thế và tồn tại suốt đời.

Cá nhám tro và các cá sụn có hai trung thận hình dải, dẹp, màu nâu đỏ nằm dọc hai bên cột sống phía lưng . Phần sau của trung thận lớn hơn, đặc hơn phần trước, giữ vai

trò chính lọc và thải. Dọc bụng thận có nhiều niệu quản ( là ống Wolff) uốn khúc, tập

trung đổ nước tiểu vào khoang niệu sinh dục.

6



Hệ niệu sinh dục cá nhám( A theo sách Trần Kiên, B theo sách Trần Gia Huấn)

Con đực có đôi tinh quản (tương ứng với ống Vonphơ) thông với xoang niệu

sinh dục. Con cái có một đôi buồng trứng, một đôi ống dẫn trứng (tương ứng

với ống Muller).

b)Lớp cá xương (Osteichthyes)

Sự hình thành hệ bài tiết Cá xương cũng bao gồm 2 giai đoạn tiền thận và trung

thận như Động vật có xương sống thấp ở nước.

Khi trung thận hình thành , hoạt động thì tiền thận thoái hóa. Ở một số cá xương tiền

thận không tiêu biến hẳn mà trở thành cơ quan bạch huyết, nằm ngay phần đầu trung

thận, gọi là phần đầu thận.

A B

7

Ống dẫn tinh Phó tinh hoàn

Tinh hoàn

Túi chứatinh

Ống dẫn niệuthứ cấp

Túi nhận

tinh Xoang niệu sd

Thận

ỐngWolff

Vòi

FallopeKhúc tuyến

Tử cung

Hậu mônTrựctràng

Lỗ niệu

Lỗsd

Huyệtt




Hình dạng, kích thước thận khác nhau ở mỗi loài cá, nhưng thường tạo thành dải dài

màu nâu thẫm, chạy dọc thận, dưới cột sống, 2 thận có thể dính với nhau, 2 niệu quản

chạy song song 2 bên cột sống, đến cuối than thì chap thành một trước khi đổ vào bong

đái. Bóng đái nhỏ, mỏng, có lỗ thong với khoang niệu sinh dục. Cá nước ngọt, thận

bài tiết nước tiểu loãng (NH3),còn cá biển thì bài tiết muối MgSO4. ( hình17.14)

Hệ niệu sinh dục của cá có sai khác nhau đối với cá xương và cá phổi:

Ở cá phổi, ống dẫn sinh dục do ống Volff và ống Muller biến đổi

thành. Ở con cái ống Muller thành ống dẫn trứng, ở con đực, ống Volff

thành ống dẫn tinh. Ở các xương ống dẫn sinh dục không liên quan gì đến ống

Volff hay Muler, mà được hình thành mới, ống Volff làm nhiệm vụ dẫn niệu ở cả cáđực và cái.

8




c) Lớp lưỡng cư ( Amphibia)

Chuyển sang môi trường cạn, song vẫn gắn bó với môi trường nước. sự trao đổi nước

và muối của lưỡng cư đã có những thay đổi nhất định so với đời sống của tổ tiên của

chúng hoàn toàn sống trong nước. Tuy nhiên cấu tạo của hệ bài tiết lưỡng cư nói

chung vẫn giữ những nét tương tự như cá ( Cá sụn).

Thận của phôi lưỡng cư là tiền thận. Thận của cá thể trưởng thành là trung thận như ở

cá, hai thận dài, hẹp, màu đỏ, ở hai bên cột sống và hai ống dẫn niệu ứng với ống

Wolff, thông với khoang huyệt sau cùng mới đổ vào bong đái có dung tích lớn. Khi bài

tiết nước tiểu lại từ bong đái đổ vào xoang huyệt rồi mới ra ngoài. Trung thận ở ếch

đồng không có khúc uốn Henle và đoạn hấp thụ lại nước tiểu như ở thú nên lượng nước

9



bài tiết ra rất lớn và có thể lên tới 1/3 khối lượng cơ thể trong 24 giờ. Cũng vì thế mà

ếch đồng sinh hoạt vào lúc xẩm tối hay ban đêm và gần những nơi có độ ẩm cao.

Trong thận giữa có ống thận giữa (nephridium) bộ phận học nước tiểu tương đốilớn. Những ống này nhận được máu từ động mạnh thận đi đến từ động mạch lưng.

Đại bộ phận máu tĩnh mạch đi đến thận qua tĩnh mạch chủ sau. Trong huyết tương

sản phẩm bài tiết chứa nhiều chất có ích cho cơ thể , do đó trong quá trình vận chuyển

qua các ống thận những hợp chất có ích như đường, sinh tố, các ion natri được hấp thụ

lại. Tuy nhiên ở thận giữa của lưỡng cư không có khúc Henle và đoạn hấp thụ lại nước

tiểu như ở thú(hình 187). Theo Konstantinov và C.S – 2000, số lượng ống thận giữa

còn ít ở lưỡng cư có đuôi (Triturus) chỉ có 400; ở lưỡng cư không đuôi (Rana) có2000. Treenmootj số ống thận giữa vẫn còn phễu thận (neuphostome). Ở lưỡng cư

không chân số lượng phễu thận : còn hơn 1000, ở Lưỡng thê không đuôi ( ếch cỏ

Ranatemporaria) chỉ còn 200-250 phễu thận.

Hệ bài tiết của lưỡng cư

có những đặc trưng cho đời sống nửa nước nửa cạn là do

tính chất sinh học của da.

Con đực có ống dẫn tinh

là ống Volff. Con cái có

ống dẫn trứng là ống

Muller.

(nguồn: Giáo trình Động vật học có xương sống_Trần Kiên

ft Trần Hồng Việt)

10




d) Lớp Bò sát (Reptilia)

Thận bò sát là hậu thận, có hình khối dài bám vào vách lưng của vùng hậu ống dẫn

liệu hình thành mới từ gốc ống Wolff. Trung thận chỉ có ở giai đoạn phôi. Bóng đái

rất lớn, chỉ có ở đa số Thằn lằn và Rùa, còn ở rắn và cá sấu không có bóng đái. Cũng

như ở lưỡng cư, nước tiểu của bò sát vào huyện trước khi được tích trữ vào bóng đái.

Nhưng khác với lưỡng cư, nước tiểu của các loài bò sát sống trên cạn (thằn lằn, rắn) làmột chất sền sệ tcó màu trắng đục không hoà tan trong nước, thành phần chủ

yếu là axit uric. Nước tiểu sở dĩ đặc là do khả năng hấp thu lại nước

của nước tiểu trong xoang huyệt. Nước tiểu của các loài bò sát sống ở

nước hoặc nửa nước nửa cạn (rùa nước, cá sấu ...)thì loãng và thành phần chủ yếu

là urê. Ví dụ, loài rùa biển lớn ở Nam Bộ có cơ quan bài tiết muối qua tuyến lệ.

11



Ở Bò sát có tinh quản là ống Volff, ống dẫn trứng gồm hai ống rỗng, là ống Munle


e) Lớp chim ( Aves)

Chim có một đôi hậu thận, lớn, nằm đối xứng ở vùng xương chậu. Mỗi

thận chia làm 3 thùy hình bầu dục, mỗi thuỳ lớn có rất nhiều thuỳ nhỏ. Từ

mỗi thận đi ra có ống dẫn niệu thông với phần giữa của huyệt. Chim không có

bóng đái ( trừ Đà Điểu), nên không tích trữ nước tiểu làm cho chim nhẹ hơn

nhiều. Tại huyệt, nước trong nước tiểu được hấp thụ lại nên rất đậm

đặc, nồng độ axit uric cao hơn urê, trước khi thải ra ngoài bị hấp thụ nước tạo

thành muối urát kết tủa trắng lẫn với phân. Chim có tuyến trên thận màu vàng,nằm ở

bờ trước của thận

Ở chim có noãn quản là ống Muller, ống dẫn tinh là ống Volff.

f) Lớp thú (Mammalia)Thận của thú là hậu thận, có cấu tạo chung giống với bò sát và chim, nhưng nước

tiểu được tích trữ vào bóng đái không thông với huyện mà thông với xoang niệu sinh

dục. Thận thú là một khối hình bầu dục mà không chia làm 3 thùy như ở chim cũng

không thành khối hình chày như ở nhiều loài bò sát. Có bề mặt nhẵn (khỉ, dơi) hoặc gồ

ghề (bò, thú ăn thịt) đôi khi chia làm nhiều thùy (lợn, cá voi).

12



(Nguồn: internet)

Hệ bài tiết chẳng những có vai trò tiết chất bã mà còn tham gia vào chức phần điều

hòa lượng nước trong cơ thể, thành phần hóa học của máu. Nằm trên thận của tuyến trênthận là một tuyến nội tiết quan trọng.

Nước tiểu của thú nói chung là nước tiểu loãng gồm chủ yếu là urê 68 - 91% còn

axit uric chỉ có 0,1 - 0,8%).

13



(Nguồn: internet)

Hình vẽ giới thiệu cấu trúc và chức năng của hậu thận là thận hoạt động của thú. Cắt

dọc thận, có thể thấy miền vỏ và miền tủy của thận với nhiều ống niệu (nephron) là các

đơn vị cấu trúc và chức năng của thận. Mỗi ống niệu có phần liên kết giữa búi mao quản

động mạch (tiểu cầu thận) với phần đỉnh của ống niệu bao quanh (bao Bowman) tạo

thành tiểu thể Malpighi. Tiểu thể Malpighi, chính là nơi siêu lọc nước và các chất thải từ

máu vào ống niệu, hình thành nước tiểu đầu tiên, có phần dịch gần với huyết tương , tuy

thiếu tế bào máu và các protein huyết tương do kích thước quá lớn không thể đi qua

màng lọc. Ống niệu hình chữ U, được phân biệt thành đoạn xuống và đoạn lên, xếp

thành lớp bắc ngang qua miền tủy và miền vỏ của thận. Từ tiểu thể Malpighi, óng niệu

được phân biệt thành ống lượn gần, quai Henle và ống lượn xa trước khi đổ vào ống

góp để đổ vào bể thận và vào niệu quản.

14

Đơn vị thận

Lớp tủy

Lớp vỏ



Thành ống trong quản cầu Manpighi

15

Ống lượn xa

Quay Henle

Ống góp

Ống lượn gần

( Nguồn : internet)



Dọc đường di chuyển trong ống niệu, nước tiểu đầu tiêu bị biến đổi nhiều về hàm

lượng nước và chất hòa tan, do quá trình tái hấp thu và tiết thêm một số chất trực tiếp từ

mao quản qua mô đệm vào ống niệu. Quá trình tái hấp thu và tiết thêm này không giống

nhau ở các phần của ống niệu. 99% nước trong nước tiểu đầu tiên được tái hấp thu nhờ thẩm thấu, chủ yếu qua thành ống lượn gần và phần đầu cảu quai Henle (85%) và qua

thành ống góp. Các muối được tái hấp thu tích cực qua thành của đoạn lên của quai

Henle và phần đầu của ống lượn xa. Gluco, phần lớn các axit amin và các ion vô cơ

cũng được tái hấp thu tích cực (cần năng lượng) qua thành của ống lượn gần. Trong tiết

thêm, một số chất được vận chuyển tích cực từ máu vào ống lượn xa và đọng lại trong

nước tiểu. Các ion nhất định, nhất là H+ và K +, một số phân tử lớn như axit uric và các

hợp chất lạ được hình thành trong gan sẽ đi vào nước tiểu nhờ tiết thêm. Như vậy nướctiểu khi mới hình thành nhờ siêu lọc trong bao Bowman và nước tiểu trước khi thải ra

ngoài khác nhau nhiều về thành phần, nhờ quá trình tái hấp thu và quá trình tiết bổ sung

khi nước tiểu di chuyển qua ống niệu. phần tái hấp thu nước và chất hoà tan từ ông niệu

và sự chênh lệch về độ thẩm thấu ở miền tủy và miền vỏ của thận, ở trong và ngoài ống

niệu, yếu tố quyết định di chuyển của nước trong tái hấp thu.

Cơ chế hấp thụ ( Nguồn : internet)

16



Trong hoạt động bài tiết của động vật có xương sống, bài tiết các chất thải đạm của

chuyển hóa protein và axit nucleic có vai trò quan trọng vì các sản phẩm này độc cho cơ

thể. Chúng có thể được loại bỏ dưới dạng amôniăc, urê hoặc axit uric, tùy theo nhu cầu

cần giữ lại nước của động vật có xương sống khi chuyển lên sống trên cạn.


Ở thú, phần thể của tuyến sinh dục có thể được hình thành chỉ từ trung thận. Các

dải tế bào đến từ trung thận tăng sinh và hình thành dải mầm chưa biệt hóa để các

nguyên bào sinh dục đến làm tổ

Ống dẫn sinh dục : ở giai đoạn tuyến sinh dục chưa biệt hóa giới tính đã có hệ ống

sinh dục chưa phân hóa. Một mạng kênh là biến đổi của ống niệu ở phần trước của

trung thận, phần hình thành mào tinh sau này, nối tuyến sinh dục với ống Volff và ống

Volff trở thành ống dẫn tinh - niệu. Đồng thời, ở cạnh tuyến sinh dục 1 chỗ lõm của

biểu mô thể xoang hình thành rồi kéo dài về phía trước và phía sau song song với ống

Volff để hình hình ống Muller, sau này thành noãn quản. Ở thú, bài tiết bằng hậu thận

đực và cái đều có niệu quản riêng, con đực có ống dẫn tinh tương đồng với ông trung

thận, ống Muller tiêu biến, còn con cái có ống dẫn trứng là ống Muller, phân tương

đồng với ống trung thận( ống Volff) tiêu biến.

17



Kết luận mối quan hệ giữa hệ bài tiết và hệ sinh dục:

Các ngành có dây sống nguyên thủy hệ bài tiết hoàn toàn tách biệt với hệ sinh

dục.

Bài tiết và sinh dục là 2 chức năng sinh lý khác nhau, tuy nhiên ở động vật có

xương sống, vùng hình thành hệ bài tiết, các khúc thận, và hệ sinh dục, mào sinh dục, ở

gần nhau và trong quá trình hình thành trong phôi, hệ sinh dục và bài tiết có những

phần kế thừa và dung chung. Mối quan hệ này thể hiện rõ ở ống dẫn sinh dục và pống

dẫn niệu. Đó là ốngWolff và Muller có cùng nguồn gốc là ống niệu nguyên thủy, nhưng

đảm nhận chức năng khác nhau tùy theo nhóm động vật và tùy theo giới tính. Ống

Muller luôn được dung để dẫn trứng cho con cái, tiêu giảm ở con đực hay biến đổi

thành túi chứa tinh.

18



Ở động vật có trung thận tồn tại suốt đời, ở con đực ống Volff vừa dùng để

dẫn niệu vừa để dẫn tinh, còn Muller thoái hóa. TRong khi đó con cái, ống Volff làm

nhiệm vụ dẫn niệu, còn Muller làm nhiệm vụ dẫn trúng.

Ở động vật có màng ối ( Bò sát, chim, thú), do hậu thận phát triển, hình thànhống dẫn niệu thứ cấp nên ống Volff chỉ có chức năng dẫn tinh ở con đực và con cái thì

thoái hóa. Ngược lại ở con cái ống Muller làm nhiệm vụ dẫn trứng, còn ống Volff thì

thoái hóa.

19



Mục lục

Trang

Lời nói đầuI/ Nhóm không sọ ( Acrania ) - Các phân ngành dây sống nguyên thủy

1. Phân ngành sống đuôi (Urochordata )

2. Phânngành sống đầu(Cephalochordata)

II/ Nhóm có sọ (Craniata) - Phân ngành động vật có xương sống

1 Tổng lớp không hàm ( Agnatha)

2 Tổng lớp có hàm (Gnathostomata)

a)Lớp cá sụn (Chondrichthyes)

b)Lớp cá xương (Osteichthyes)

c) Lớp lưỡng cư ( Amphibia)

d) Lớp Bò sát (Reptilia)

e)Lớp chim ( Aves)

f) Lớp thú (Mammalia)

Kết luận

12

2

2

3

6

6

6

7

9

11

12

13

18

20

hệ bài tiết của ngành dây sống

Documents

Transcript of hệ bài tiết của ngành dây sống